Мекенчил жаш

Коомдук саясий, маалымат жана маданият гезити

екенчилжашМекенчилжашМ 1www.mekenkg.ru

№ 4/16, Июль 2012

№4/16Июль. 2012

10

Информационно-аналитическая газета Маалымат-аналитикалык гезити

8

5ГРОМКИЕ АРЕСТЫ В течение месяца в стране

проходили громкие аресты, которые вслед за собой вызва-ли серию массовых митингов и

угроз их сторонников.

ОЛИМИАДА ОЮНДАРЫОлимпидага Кыргызстандын атынан 14 спортчу барат.

ООГАН КЫРГЫЗДАРЫ

7« Актриса болом деп өмүрүмдө эки эле жолу айткам»

Марал Койчукараева:


екенчилжашМекенчилжашМ2 №4/16, Июль 2012

www.mekenkg.ruЖаңылыктар

«iMuras» онлайн-сынагы

Кыргыз жашта-рын бир кезде му-камдуу үнү менен кубандырып келген Актан Исабаев учур-да "Мурас” фондун жетектеп келе жа-тат. Бул мырза жа-кында, дүйнөнүн булуң-бурчундагы талантуу боордош-торубузга колдоо көрсөтүү максатында «iMuras» деп атал-ган онлайн-сынагын жарыялады. Бул сынакка таланттуу кыргыз мекендеш-терибиз өздөрүнүн аткаруусундагы чы-гармаларын бул сайтка жүктөп катыша алышат. Ал эми сынактын жеңүүчүсүнө дебюттук клип тартырып беришмекчи. Июль айында башталып, августту орто-лоп жыйынтыгы чыгарылмакчы.

«Ээнсиреген үй» тас-масынын бет ачары

Москвада болуп өттү 27-июлда Москва шаарынын Кино

үйүндө Нурбек Эгендин «Ээнсиреген үй»аттуу тасмасынын бет ачары бо-луп өттү. Тасманын бет ачарына Орус

кинематографы -нын жана Кыргыз д и а с п о р а с ы н ы н мүчөлөрү, ошон-дой эле жөнөкөй эл көрүүчүлөрү келиш-ти. Алгач тасманын режиссеру сүйлөп, тасма топ менен жалпы көрүүчүлөдү тааныштырып өттү. Бет ачар болуп бүткөндөн кийин ар бир көрүүчүдө режиссер жана кино-до ойногон каармандар менен сүрөткө түшүп, интервью жана автограф алуу мүмкүнчүлүктөрү болду. Өздөрүнүн сүйгөн каармандарын жакындан көрүп, эстеликке сүрөткө түшүп, ыраазычылык-тарын билдирип, куттуктап жатышты. Эми буйруса, «Ээнсиреген үй» тасмасын бардык көрүүчү көрө алат.

«Жаңы толкун-2012»Юрмала шаарында 24-29-июль

күндөрү өтүүчү «Жаңы толкун-2012» кон-курсунун финалына ырчы Бек Исраилов катышууга катуу даярданып жаткан учуру. Эскерте кетсек, сынактын жарым финалы 20-21-апрель күндөрү Москва шаарында болуп өткөн. Ага Кыргыз жергесинин аты-нан 11 ырчы катышкан. Ал эми сынактын экинчи туруна 3 ырчынын арасынан Бек Исраилов тандалып, сынактын финалына жолдомо алган. Ийгилик сага!

Мария Шарапова турмушка чыгат

Белгилүү орус тенинисисткасы Ма-рия Шарапова Словениялык баскетбол-чу Саша Вуячичага турмушка чыгууга кызуу даярданып жаткан учуру. Салтанаттуу азем Стамбул шаарын-да 10-ноябрда бо-лот. Ал эми үлпөт тою эки жаштын жакын адамдары-нын тегерегинде өтмөкчү.

Темир Назаров жаңы кызматтын ээси болду

Канчалаган жаш-тардын фанаты бол-гон Темир Назаров учурда ОшТВнын жетекчилигин сура-нычына байланыш-туу жаңы ачылган «Альянс-Консалтинг» окуу жайына аткару-учу директор болуп дайындалды.

Маалымат булактарын даярда-ган: Айгүл Алтымышева

Сиздер менен кайрадан «Мекенчил жаш»гезити аркылуу саламдашып жат-каныбызга кубанычтабыз. Мезгилдин шамалынын ыргагында көптөгөн жакшы ой-тилектерди кыялданып келебиз. Баа-рыбыз бөтөн жерде, бөтөн элде эмгекте-нип, абасы менен дем алып, суусун ичип, тузун татып келе жаткан чагыбыз. Мен-де мындай бир суроо пайда болот: ”Биз-ди Москва эмнеси менен кызыктырып, эмнеси менен тартат?”.Ооба, албетте, «Өзүнүн акча каражаты менен, жумуш оруну менен тартат», деп жооп бере-биз. Бирок, канчалаган жылдарыбыз карып бара жатат. Ал эми биз өткөргөн кирешелүү күндөрүбүзгө кубанып, иш-теп, тапкан айлыгыбызды айылдагы ата-энебизге, туугандарга, бала-бакырага жөнөтүп, кайрадан тыным албай иштеп келебиз. Канчалаган ден-соолуктан ай-рылып жатабыз.Өзүбүзгө көңүл буралы. Доктурга көрүнүп туралы. Ак халатчан-дарды учурдан пайдаланып, 1-июль медиктердин күнү менен куттуктайбыз. Сиздерге ден-соолук, ишиңиздерге ийги-лик, жашоонун таттуу кыялдарына оро-луп жүрө бериңиздер.

Айгүл АЛТЫМЫШЕВА

Редактордун колонкасы

Ассалоому Алейкум, Урматуу биздин мекендештер!

Спорт Мировые НОВОСТИ

Выходец из Узбекистана 22 – летний Улугбек Кодиров планиро-вал покушение на президента США Барака Обамы. Он тщательно про-думал свои действия и уже при-обретал оружия, когда его планы стали известны спецслужбам США.

Кодиров приехал в США для учебы в медицинской школе, одна-ко не смог в нее поступить, и его виза была аннулирована в апреле 2010 года. Целый год он находил-ся в стране нелегально и изучал радикальную исламистскую идео-логию. Тогда он и замыслил убий-ство президента Барака Обамы, который, по его мнению, является главным врагом исламского мира.

Задержали узбека еще в июле 2011 года в мотеле в штате Ала-бама, когда он купил пулемет и четыре ручные гранаты у торговца оружием, который на самом деле был законспирированным агентом властей.

В течение года велось след-ствие, в результате которого Ко-диров признался, что собирал-ся использовать это оружие для убийства Обамы. Он действовал под влиянием радикальных взгля-дов. Соответствующую литературу и психологическое воздействие он получал в специальных интернет – ресурсах. Кодирову грозило по-жизненное заключение, но в фев-рале 2012 года полностью признал свою вину, что смягчило его нака-зание. Его приговорили к 15 годам и 8 месяцам тюрьмы по обвине-нию в заговоре с целью убийства американского президента Барака Обамы.

Тил мыйзамынан чыккан коогалаңУкраинада 3-июль күнү орус ти-

линин статусун арттыруу боюнча мыйзам кабыл алынып, аны парла-мент колдогондон кийин, мыйзам-ды жактырбаган оппозициянын өкүлдөрү 5-июлда милиция менен кагылышып, эки жактан тең жапа чеккендер болгон. Оппозициянын лидерлери айткандай, эгер бул мыйзам күчүнө кирсе, орус тили мамлекеттин көпчүлүк бөлүгүндө, билим берүү, бизнес чөйрөсүндө жана малекеттик иш кагаздарын жазууда да украин тили менен ка-тар бирдей колдонууга уруксат берилет. Айта кетсек, өлкөдө буга чейин тил маселеси кыйын болуп келген. Себеби, украин тили гана мамлекеттик статуска ээ болгону менен орус тилин өздөрүнүн эне тилиндей билген атуулдардын саны көп.

«Евро-2012» деп аталган футбол бо-юнча чемпионаты 2012-жылы 8-июнда

Варшавада башталып, 2012-жылы 1-июн-да Киевде аяктады. Айта кетсек, бул Европа улуттук футбол чемпионатынын үчүнчү турнири. Биринчи Европа чемпи-онаты 2000-жылы Бельгия менен Нидер-ландияда өткөн, ал эми экинчи чемпионат 2008-жылы Австрия менен Швейцарияда өткөн. Бул «Евро-2012» чемпионатынын финал бөлүгүндө 16 команда катыша алышты. Эми Францияда боло турган

«Евро-2016» чемпионатына катыша тур-ган командалардын саны 24кө чейин көбөйөт деп айтылып жатат. Көптөгөн футбол күйөрмандарын чыдамсыздык менен күттүргөн «Евро-2012» өз жый-ынтыгына да чыкты. Бул чемпионатта Испания Италияны 4:0 деген эсеп менен утушка ээ болду. Мындай утушка жетүү Испан устаты Дел Боскенин эмгегинин натыйжасы десек жаңылышпайттырбыз. Ушундай жогорку деңгээлге ээ болуу ме-нен, Испания эки ирет Европа жана бир ирет дүйнө биринчилигин утуп алган өлкө катары тарыхка тамга басты .

Чемпионат аяктады

Футболчу «Кыргыз Месси»Кыргыз элинин болочок-

тогу футболчусу 11 жашар Эрбол Атабаев эми ката-лондук «Барселона»клубдун футболдук мектебине кабыл алынып, анда эки жыл тар-бияланат. Ал тышкы чач жа-салгасы, бою жана ойногон оюн стили боюнча арген-тиналык Лионель Мессиге окшоштугуна байланыштуу

«Кыргыз Месси»деп атап коюшат. Айта кетсек, эки жыл мурун Мадриддик «Реал»клубунун футболдук мектебине кабыл алынбай калып, Орусиялык «Рубин-де» окуган. Эрбол атына жарашкан келечекте эр аза-мат, дүйнөнү дүңгүрөткөн футболчулардан болот де-ген ишеничтебиз.

Азамат Айталиев стал чемпионом СНГ по муай-таю

3 июня в Смолен-ске прошел титульный бой по муай-таю сре-ди профессионалов за звание чемпиона СНГ по версии WBL. Кыр-гызстан на междуна-родных боях представ-лял Азамат Айталиев. Против него выступал двухкратный чемпион Беларуси и трехкрат-ный чемпион мира Ар-тур Исоянц. Во 2 раунде

боя он победил своего соперника техническим нокаутом и стал чемпи-оном СНГ по муай-таю и обладателем титуль-ного пояса.

Теперь Азамат Айта-лиев вместе с другими кыргызскими спортсме-нами готовится к пред-стоящему Чемпионату мира по тайскому бок-су, которое состоится 5-12 сентября.

Маданият

Узбек – нелегал планировал

убийство Барака Обамы



№ 4/16, Июль 2012Жаңылыктар

Испокон веков, кыргыз-ский народ был славен тем, что самые важные решения принимались сообща. Вот и сегодня, инициативные группы предложили нам, вновь вернуться к нашей традиции и провести сразу два значимых мероприятия - Первый всемирный конгресс кыргызстанцев и соотече-ственников, а также Первый форум соотечественников «Мекендештер». Эти меро-приятия состоятся в рамках исполнения Указов Прези-дента Кыргызской Республи-ки Атамбаева А.Ш. «Об объ-явлении 2012 года, Годом семьи, мира, согласия и вза-имного поощрения» и «О ме-рах по углублению изучения исторического и культурного наследия народа Кыргызста-на и формированию граж-данского патриотизма» 1-3 августа 2012 года.

Проведение меропри-ятий поддержано наши-ми соотечественниками на всех континентах. В Москве и Монреале, Сеуле и Нью-Йорке, на берегах туманного Альбиона и в стране восхо-дящего солнца мы готовы делиться опытом и помогать своей стране.

Кыргызов раскидало по свету. Не от хорошей жизни сотни тысяч умных, силь-ных, предприимчивых вы-нуждены были искать при-менение себе на чужбине. Но мы научились выживать. Как внутри страны в родной, но меняющейся среде, так и за ее пределами, адаптиру-

ясь среди чужих обычаев и правил. Невзирая на труд-ности, мы продолжаем раз-виваться, мы идем вперед! У нас любят говорить много про золото и другие при-родные богатства. Наш на-род пока не увидел пользу от них. К сожаленью, пока богатства нашей земли по-служили только отдельным манкуртам и их зарубежным покровителям.

На за двадцать лет вы-росло главное богатство – люди. Основная движущая сила нашей страны это чело-веческий ресурс: успешные интеллектуалы, талантливые личности, молодежь – истин-ные патриоты своей страны. Мы должны перестать спра-шивать, что даст нам наше государство, потому-что мы и есть наша страна. Давайте спросим, что мы дали нашей родине, и что мы можем сде-лать еще, для достижения великой цели – процветания на земле наших предков.

Справедливости ради следует отметить, что диа-спора кыргызстанцев в Рос-сии – это самая мощная и цельная общность кыргыз-станцев за рубежом. Имен-но поэтому, перед нами стоят особые задачи, и мы следуем заветам Великого Манаса – сделать все, ради общей цели. Мы уже не раз встречались, и я благодарен всем патриотам, которые на-ходясь вдали от Кыргызста-на, лишь укрепились в своей вере, в своей готовности по-могать Отчизне.

Пользуясь этой возмож-ностью, я хочу обозначить свое видение дальнейших наших усилий вместе с диа-споральными объединения-ми в России:

1) Образование Ассо-циации общественных ор-ганизаций кыргызстанцев по всей территории России. В Москве уже есть положи-тельный опыт. Екатерин-бург, Самара, Казань и не-сколько других городов, где наша диаспоры дружна, кон-солидирована и пользуется заслуженным авторитетом. Хотя есть и другие, негатив-ные примеры. Мне кажется, что время, когда мы как в известной басне Крылова тянули воз в разные сторо-ны прошло. Это ни к чему не привело. В спорах развития не будет.

2) Мы живем и тру-димся за рубежом, и я хочу, чтобы каждый внутри страны осознал, что сейчас мигран-ты создают - благо. Я мог бы привести научные тому при-меры, но язык науки сложен и потребует тысячи страниц и часов. Скажу проще – каж-дый кыргызстанец, работа-ющий за рубежом улучшает свою жизнь, жизнь земли на которой он работает и жизнь своих близких, своего наро-да.

3) Родителям от-правляющих своих юных отпрысков на заработки – подумайте десять раз. С не-окрепшим умом вдалеке от дома могут случаться всякие вещи. Воспитывайте своих

детей. Я получаю сводки от местной милиции по нашим гражданам. Картина груст-ная. Наша молодежь же-стока порой по отношению друг к другу. Большинство брошенных детей из нерос-сиян в московских роддомах – наши дети. К правовым и экономическим аспектами проблемы миграции доба-вился еще один – этический, моральный.

4) Государство, в лице МИД и МВД занимаются ре-шением проблемы организо-ванного криминала в России. Люди работают на базарах, стройках не ради того, что-бы отдавать деньги каким-то выскочкам. Пока идет слож-но, но механизм защиты на-ших граждан от криминала, государственный механизм выстроен будет.

5) Долго думаем, но надеюсь, что схема инвести-рования в развитие своей страны, а главное – защиты инвестиций со стороны ми-грантов будет предложена.

6) И последнее – нам необходимо позитивное мышление, мы должны отка-заться от распространения негативной информации о Кыргызстане, перестать сы-пать соль на старые раны. Ситуация меняется. Кирпи-чики государства выстраива-ются. Надо терпеть и соуча-ствовать.

С искренним уваже-нием, пожеланиями до-

бра и благополучия, Болот Джунусов

Обращение Чрезвычайного и Полномочного Посла Кыргызской

Республики в Российской Федерации Болота Джунусова

в связи с предстоящим проведением в Кыргызстане «Первого всемирного конгресса кыргызстанцев и соотечественников» и «Первого форума соотече-

ственников «Мекендештер»».

Уважаемые кыргызстанцы,Дорогие соотечественники!

2-июлда Өкмөт башчы-быз Алмазбек Атамбаев орто мектептердин жалпы ре-спубликалык тестирлөөнүн жыйынтыгы боюнча эң жогорку деңгээлде балл топтогон бүтүрүүчүлөргө «Алтын сертификаттарын» тапшыруу аземине катыш-ты. Бул салтанаттуу азем-де президентибиз мектеп бүтүрүүчүлөрүн куттуктап, Кыргызстан өлкөбүз ушундай чыгаан, таланттуу, сабаттуу, энерги-ялуу жаштардан үмүтү чоң экендигин айтып кетти. Ошондой эле бүтүрүүчүлөргө ден-соолук, бак-таалай, алдыга койгон ой-максаттарына жетүү үчүн ийгиликтерди каалады.

Роза Отунбаева полу-чила высший знак награды Франции и стала коман-дором Ордена Почетного легиона. Указ о присуж-дении награды подписал еще 20 апреля тогдашний президент Франции Нико-ля Саркози.

По словам посла Фран-ции в Кыргызстане данная награда является призна-

нием признанием храброй и решительной деятельности Розы во время руководства страной в переходный период, который был полон трудностей и трагических событий.

Знак отличия Отунбаевой, как сообща-ется, вручит французский посол на приеме, который состоится 13 июля.

Орден Почетного легиона был учрежден Наполеоном Бонапартом в начале XIX века. Принадлежность к ордену считается выс-шим знаком отличия во Франции.

Этой награды удостаивались такие вы-дающиеся деятели культуры, политики и полководцы как Майя Плисецкая, Федор Шаляпин, Дмитрий Менделеев и Георгий Жуков. Незадолго до окончания срока пре-зидентства Розу Отунбаеву выдвинули на Нобелевскую премию мира.

Бул тууралуу Соци-алдык фонддун 6 айлык ишинин жыйынтыгына арналган коллегияда ведомство жетекчиси Мухамметкалык Абулга-зиев билдирди.

Анын айтымын-да, катталган 63 миң кыргызстандык респу-бликалык Социалдык фондго ай сайын пенси-ясынын камсыздандыруу бөлүгүн которуп туру-шат.

«Алар кийин Кыргыз-станга келишип пенсия ала алышат, анын сумма-сы которгон акчасынан көз каранды болот. Ал эми чет жакта эмгекте-нип жүрүп, бир тыйын которбогондордун пенси-ясы өтө эле аз чегерилет, алар жаш курагы менен чыгышат», - деп айтты ал.

М.Абулгазиев Россия Федерациясынын Соц-фонду менен Кыргыз-стандын Соцфонду орто-сундагы макулдашуулар жыйынтыкталып калган-дыгын билдирди.

«Учурда Казакстан-дын Социалдык фон-ду менен сүйлөшүүлөр жүргүзүлүп жатат. Коңшу мамлекетте пен-сияга чыгуу, камсыздан-дыруу бөлүгүн чогултуу принциптери биздикине салыштырмалуу башка-ча», - деди ал.

КР премьер-мини-стри Өмүрбек Бабанов-дун Казакстанга болгон сапарында ал жакта эмгектенген мигранттар Социалдык фондго кара-жат которуу маселесин чечип беришин сура-нышкан.

Кыргызстандын Соцфондун-да 63 миң кыргыз мигранты

катталды

Кыргыз паспортунун мөөнөтү узартылды

Р.Жээнбековдун ай-тымында, 3-окууда бир катар депутаттардын су-нуштары эске алынды. «Жарандардын паспорт-тордун мөөнөтү 10 жыл-дан 15 жылга узартылды. Ошондой эле 50 жаштан кийин жарандарга па-спортторду алмаштырбоо-го мүмкүнчүлүк түзүлүүдө. Ал эми паспорттогу үй-бүлөлүк статус боюнча жана жашаган дареги бо-юнча графалар алынып са-лынды. Бул бир катар жа-рандык уюмдардын сунушу менен киргизилип жатат», - деди ал.

Талкуу учурунда депу-тат Абдыжапар Бегматов

паспортто жарандардын жашаган дарегин калтырып коюш керектигин айтты. «Эртең эле жергиликтүү кеңештерде шайлоо болот. Жарандардын жашаган же-рин паспортто көрөсөтүп койбосок, бир шайлоо уча-стогуна шайлоочулар топ-толуп, шайлоодо башала-мандык болот», - деди ал.

Натыйжада, бул мыйзам долбоору 3-окууда кабыл алынды.

Маалыматтар интернет булактарынан алынды

Мындай маалымат Адам укуктары, конститу-циялык мыйзамдар жана мамлекеттик түзүлүш боюнча комитеттин жыйынында экинчи окууда кабыл алынган «Кыргыз Республикасынын жа-ранынын паспорту жөнүндө» мыйзам долбоо-

рун кароо маалында айтылды.

Кыргызстанда орто мектептеринин

бүтүрүүчүлөрүнө «Алтын сертификаттарын» ыйга-руу салтанаты болуп өттү

Р. Отунбаева получила Орден Почетного легиона

Франции

4 июля информа-ционная служба Ми-нистерства внутрен-них дел предоставила официальную инфор-мацию о начале рас-следования по делу сексуального насилия ребенка взрослым мужчиной, являющим-ся духовным лицом.

В отношении 9 – летнего ученика ош-ского медресе «Ыйык Сулайман Тоо» было совершено с сексу-альное насилие со стороны взрослого мужчины. Мальчик долгое время скрывал это от родителей, так как боялся угроз учи-

теля, но в последнее время отказывался по-сещать религиозные уроки. Когда мальчик заболел и родители отвезли его к врачу, выяснилось, что у него есть трещины в заднем проходе. Тогда он все родителям и расска-зал. После обращения врачей и родителей мальчика Октябрьское РУВД возбудило уго-ловное дело по обви-нению в сексуальном насилии, и задержал преподавателя медре-се 1990 года рожде-ния. Сейчас ведется тщательное расследо-вание.

Преподаватель медресе подозревается в педофилии

Айдана АБДУВАИТОВА



www.mekenkg.ruАктуалдуу тема

Асыресе, «Кырсык айттыр-бай келет» дегендей оору да жер тандабайт тура. Андык-тан, Россияда жүрүп да, оор онтоткон ооруга чалдыгып, ден-соолугу жабыркап, айдай жаркыган жашоосун көөдөй караңгылык каптаган жаран-дарыбыз четтен чыгат. Ошол себептүү, дарылангысы кел-гендердин урматы үчүн акыркы жылдары Москва калаасында кыргыз медициналык мекеме-лери жаандан кийин жамырап чыккан козу карындай оожал-ганы айныксыз чындык. Масе-лен, ООО «Светал Медикал» (Проспект Мирадагы Мед.бор-бор), ООО АТК-Дент (Большая Ордынкадагы стоматология), Улукман (Черкизовскийдеги Мед.борбор), МАЯК (Марьина Рощадагы Мед.борбор) аттуу мед.борборлор ачылып, жа-пакеч кыргыз мекендештери-бизди тейлеп келет. Ушундан улам кыргыз мигранттарынын учурдагы абалы туурасында кайрылганыбызда «МАЯК» Мед.борборунун башкы дары-геринин орунбасары, офталь-молог Гульбара Турдубаевна бизге төмөндөгүдөй пикирин билдирди:

«Негизинен бөтөн эл, бөтөн журтта эмгектенишип, дартка чалдыккан мекендештерибиз толтура. Ошолордун арасы-нан көбүнесе гинекология, стоматология, бөйрөк, баш, гастрит оорулары менен жа-быркагандары абдан арбын учураганына күбө болуп ке-лем. Анан да аллергиялык оорулар менен ооругандары да аз эмес. Анткени, жердеш-терибиздин басымдуу бөлүгү уулуу химикаттар чыккан кам-паларда иштешет. Ушунун өзү ден-соолукка зыян го. Андан сырткары курулуштарда иш-тешип, оор жүк көтөрүшүп, белин майыштырып алыш-кандары да андан көп. Идиш жууп, пол жуушуп, эртеден-кечке колун муздак сууга ма-лышып, сыз жерде тикеден-тик турушуп, бутуна суук өткөргөндөрүчү. Айтор, акча үчүн кандай гана иш болбо-сун, баш тартпай иштешүүдө. А бирок акча тапканы менен алтындай ден-соолуктан ажы-рап атышпайбы. Биресе, иште-бесе да болбойт. Кыргызстан-да булар салган акчаны күтүп, жан сактаган жакындары бар. Ушуларды ойлогондо каңырык түтөйт».

Туура, бул маселе боюн-ча Гульбара айымдын айтка-нына кошулбаска да чарабыз жок. «Ден-соолугум чың бол-сун, суук жерде иштебейм!» деп иш тандап жата берсең дагы жарашпайт. Өзүң келгин болсоң, мусаапыр болсоң, эй!

БИРИНЧИ БАЙЛЫК – ДЕН-СООЛУК!

Соңку жыйырма жылдан бери кыргыз мекендештерибиздин бир да-ары туулган жерден окчундашып, ааламдын ар кайсыл жеринде

эмгектенип, мигранттык турмушту баштан кечирип жүрүшкөнү айдан ачык. Анын ичинде Алыкул акын ырга салгандай «Оо, Россия, Россия бир боор энем, мен өңдүү тоо кушуна койнуң кенен!» дегенчелик тейде көпчүлүгүбүз Россиянын булуң-бурчуна чилдей тарадык. Албетте, буга да кендирди кескен жетишсиздик, жумушсуздук өңдөнгөн көр-тирилик маселеси себепкер болгону турулуу иш бейм. Эгерде өзүбүздүн туулуп-өскөн жерде жумушсуздук болбогондо, экономикабыз гүлдөп, кой үстүнө торгой жумурткалаган бардар заман орногондо, эч убакта иш издеп келбесек керек эле, Россияга. Ооба десеңчи, бүгүнкү күндө Рос-сияга келбеген кыргыз бүлөөлөрү жокко эседир. Мындайча айтканда, ар бир бүлөнүн жок дегенде бир мүчөсү Россияда эмгектенип, акча та-буунун далалатын жасап жүрөт. А бирок ошол акча тапкысы келген жердештерибиз ар кандай мүшкүлдөргө кириптер болгонун турмуш өзү далилдеп жатпайбы. Ушундан улам, бул ирет бүгүнкү күндө эң эле актуалдуу темага айланган ден-соолук, медицина жаатында ой жороп-

тосок ылайыгы келчүдөй сыяктанат.

«Кой аксагы менен миң» дегендей арабызда ичкичибиз да, такыбабыз

да, ойсокебиз да бар.

Ден-соолугуң соо болуп, тирүү басып жүргөнүңдүн

өзү чоң бакыт.

«Жаманды коногу бийлейт» деген макал төп келгидей улуу орус эли анчейин макоо эместей. Ошондуктан башың алтын болсо да, акылың ашса да, эч убакта сени ырыстуу кызмат орундарга койбошу турган иш. Андыктан, алардын ашмалтайы чыккан, өздөрү түк жологусу келбеген оор, кара жумуштарын илгиртпей аткарууга тийишсиң. Антүүнү көңүлүң сүйбөсө, сени эч ким зордобойт. Кайдан келсең, анда кет. Эшик ачык. Эгерде иштегени келсең, акча таап тирилигиңди тыңдаганды кааласаң, анда алардын айт-каны менен бол. Мындан баш-ка жол жок. Алар сенчилеп,

арзыбаган акчага он эки саат тикеден тик туруп иштебейт деле. Жергиликтүү эл деген жергиликтүү эл. Алар үчүн сенин ден-соолугуң эң баш-кы маселе эмес. Эң башкы маселе, эң эле арзан жумуш-чу күчү. Оорусаң, жумушка жарамдуулугуңду жоготсоң, көйгөй эмес, сенин ордуңду алеки саатта алмаштыра кой-чу жердештериң күн сайын самолет, автобус, поезд менен дүңүнөн агылып келишүүдө. Андыктан, белди бекем бууп иштегенден бөлөк айла жок. Ошого карабастан ооруң күчөй бергенде, аргасыздан мед.борборлорго барганы мажбур болосуң. Бул ойду Гульбара айым төмөндөгүдөй бекем-дейт:

«Ырасында эле ооруса да, убагында дарыланышпай жүрө беришип, акыры өтүшүп, оорусу күчөп, жаны көзүнө көрүнгөндө гана кайрылган жарандарыбыз да четтен чы-гат. Себебин сурасаң «Жумуш-тан бошой албадым» дешет. Түшүнүктүү. Жумушсуздук, жетишпестик биздин адам-

дардын канына бекем сиңип, мээсин ээлеп, биротоло зом-биге айлантып салганы аш-тан бышык. Натыйжада, ден-соолугуна да кайдыгер мамиле жасашканы ошондон эмеспи.»

Бул бир маселе. Экинчи жагынан менимче, оорулар-дын келип чыгышына бир эле оор жумуш эмес, баша-ламан жашоо деле себепкер болсо керек. Баарыбыз эле квартираларда байыркы об-щиналык доордогудай он, он бештен болуп жашап жатпай-бызбы. Көпчүлүк болгон соң, беш кол бирдей болбойт го. «Кой аксагы менен миң» де-гендей арабызда ичкичибиз да, такыбабыз да, ойсокебиз

да бар. Андыктан, өзүң ка-алаган убакта уктап, эс ала албайсың. Бирөө телевизор көргүсү келсе, бирөө ичкиси келет. Бирөө жуунгусу келсе, бирөө жарыкты өчүрүп жаткы-сы келет. Бирөө жай отуруп, китеп окугусу келсе, бирөө даңкылдатып музыка коюп, шалкылдап бийлегиси келет. Айтор, ар кандай каалоолор. Ушундай алты ача кайчылаш пикирлер, адамдын акылына залакасын тийгизип, психика-лык жактан итабар жабырка-тары бештен белгилүү. Ант-кени, баары квартира акысын төлөп койгон. Баары өз каа-лоосун жүзөгө ашырууга акы-луу. Анан, көрүп ал, жыйын-тыгын. Өзүнчө эле чакан цирк. Жаныңда бирөө бийлеп жат-са, уктап атканыңды элестет, же болбосо турмуш кыстап дааратканга шашып келсең, эшиги ичтен илинүү. Турган жериңде тимеле жети ирет те-геренип иесиң го, ычкырыңды уучтаган бойдон. Же болбосо жуунгуң келип, ваннага кирип, жаңыле самындансаң, эшик тыкылдайт, демек, чала-бу-

чук чайынып чыгууга далбастайсың, кириң эзилген кейпте. Кур-сак ачып, ашканага баш баксаң, казан-аягын калдыраткан-дардан баш айланат. Кыскасы, башаламандык. Ал-бетте, мындай шартка көнүп эле жашап келатабыз го. Би-рок, ушунун акырында нерв оорусуна чалдыгып, бир сөз уксаң кем, эки сөз уксаң ашык-ча туюлган туңгуюкка такалып атпайбызбы, аттигиниң.

Анан да никеси жок байла-нышкан кыз-жигиттердин ма-селелери өтө курчуганын кан-тип танабыз? Шибегени капка ката албагандай эле го. На-тыйжада, кош бойлуу болуп, жигит сөрөйү карабай таштап кетип, ачык төрөгөндөн уя-лып, ичиндеги түйүлдүктү бой-дон алдыруу үчүн, аборт жаса-тып, ашкере кан кетип, аркы дүйнөгө аттанган кыздары-быз да учурайт. Өткөн жылы эле дал ушундай факты өкүм сүрүп, жергиликтүү мед.бор-борлордун бирине кайрылып, аборт жасатуу маалында каза тапкан бир кызыбыздын дене-

син, таш боор дарыгер айдоо-чусу менен бирге тез жардам машинасына салып, токойго алпарып, ыргытып салышка-ны билинип, дүйнөлүк коом-чулукту дүрбөлөң түшүргөнү эсиңиздерде болсо керек. Караңыздарчы, не деген кай-дыгерлик! Керек болсо итке да мындай мамиле жасалбаса керек эле. Ушул тууралуу аты-жөнүн кыскача Айдар деп таа-ныштырган бир жигит мындай дейт:

«Укканым бар. Өтө кейиштүү окуя. Каза тапкан кызга боорум ооруйт. Анча болду, куру намысты жый-ыштырып, төрөп алса, бал-

ким аман калмак. Бешенеси-не ушуну жазган тура. Башка мындай фактылар кайталан-баса экен. «Бир уйдун мүйүзү сынса, миң уйдун мүйүзү зыр-кырайт» дегендей баарыбыз-ды ойго салчу маселе, бул. Чынында эле шоркелдей зама-на шорубузду шорподой кай-натууда. Тезирээк эле эконо-микабыз оңолуп, көздөн учкан Кыргызстаныбызга кетсек. Өз үй, өлөң төшөгүбүздө адамча жашасак, тапыр-тупур жашо-одон тажадым, үйгө келсең көпчүлүктөн баш айланат, жу-мушка барсаң бөлөк улуттагы жетекчилерибиздин жекирген көз-караштары сөөктөн өтөт»

Айдар айткан ойду ар бир кыргыз жараны мээ чөйчөгүнө түнөтөрү төгүн эмес. Санаа-ны санга, ойду онго, мээңди миңге тегеретчү замандын желаргысы каптаганы качан. Арийне, чындай келгенде

ден-соолук, медицина жаа-тындагы көйгөйлөрдүн чети оюлбачудай. Чукуй берсек, кеп учугу улана берчүдөй. Нетсе да, алтын башыбыз аман болуп, «Биринчи бай-лык – ден-соолук» дегендей ден-соолукка кам көрүүнү эч качан эстен чыгарбасак. Ден- соолук болсо, баары болот. Ден-соолугуң соо болуп, тирүү басып жүргөнүңдүн өзү чоң бакыт. Андыктан, кайсыл бир маселеде, кайдыгерликтин са-зына белчеден батсак да, ден-соолук маселесинде көздү чоң ачып, акылыбызды сергек ту-талычы. Жаратканым өзү кол-досун!..

Акылбек МАМАДАЛИЕВ



№ 4/16, Июль 2012Саясат

Алыста бөтөн эл, бөтөн жерде эмгектенип жүргөн кыргыздардын ар бири таг-дырдын ар кандай табышмак-тарына жолугушат. Мисалы, кара жанын карч урушуп эм-гектенип, тер акысын ала ал-бай калгандар, алданып кал-ган кыз-келиндерибиз жана кылмыш ишине кабылгандар ж.б.у.сыяктуу көрүнүштөр. Ушундай көрүнүштөрдүн бири Индия өлкөсүндөгү жергиликтүү ишкер-ден акча талап кылган деп шектелген эки жердешибиз кармалып, абакта отурушат. Күнөөлөрү аныкталса, кеминде бул эки аял 5 жылдык мөөнөт менен кесилиштери ык-

тымал. Мындай көйгөйлүү окуя биринчи болуп жат-кан жок. Кыргызстандык атуулдары кармалганды-гын айтып, Индиядагы Кыргызстандын элчилиги-не полиция көп телефон чалат. Баарыбыз маалым Индияда күн катуу ысыйт. Мына ушундай чыдагыс ысыкта, шарты жок абак-та отуруунун өзү эле тозок

эмес анан эмне? Мына мындай көрүнүштөрдөн улам

Кыргызстандын Индиядагы элчиси Ирина Оролбаева Кыргызстанда кыздарга визаны бербөөнү суранып жаткандыгын айтты.

21 июня был арестован быв-ший мэр Бишкека, а ныне депутат от партии «Ата - Журт» Нариман Тюлеев. По данным следствия, бу-дучи мэром столицы Кыргызстана, Нариман Тюлеев нанес ущерб го-сударству на сумму $1 миллион 400 тысяч, тем, что закупал обществен-ный транспорт из Китая по очень за-вышенной цене, и путем банковских операций часть суммы перечисля-лась на его счет.

Будучи заключенным в СИЗО ГКНБ Нариман Тюлеев объявил го-лодовку. Позже его врач заявил о том, что задержанный должен прой-ти онкологическое лечение и усло-вие его задержания должно быть изменено, но решение задержать его на 2 месяца в СИЗО - ГКНБ до начала следствий осталось в силе.

Теперь Нариман Тюлеев по об-винению в коррупции и превышения должностных полномочий будет на-ходиться под арестом 2 месяца - до 21 августа 2012 года.

Сородичи Наримана Тюлеева в Нарыне устроили митинг с требова-нием освободить их земляка, грозя идти пешим ходом в Бишкек, одна-

ко, собрание завершилось подготов-кой обращения с просьбой справед-ливо рассмотреть дело Наримана Тюлеева.

Через две недели 7 июля по по-дозрению в коррупции был аресто-ван министр социального развития Равшан Сабиров. По версии след-ствия, Равшан Сабиров вымогал взятки в особо крупном размере у иностранной компании за лицензию на усыновление кыргызских детей. Его арест в СИЗО ГКНБ продлится до 30 августа. На время следствия Равшан Сабиров отстранен от долж-ности министра социального разви-тия республики.

Таджик по национальности Рав-шан Сабиров является членом пар-тии «Ата – Мекен». До 2010 года занимался бизнесом и в 2010 году стал депутатом от фракции «Ата – Мекен», в 2011 году – министром социального развития.

Земляки Равшана Сабирова устроили митинг в его родовом селе Жаны - Арык Кара – Суйского райо-на с требованием отпустить их соро-дича. Если с министра не будут сня-ты все обвинения, то жители села

Жаны – Арык пригрозили массовым переездом в Россию и личным обра-щением к Владимиру Путину.

По подозрению во взяточниче-стве был задержан его помощник Тохир Мирзахметов, который и ука-зал на министра как на инициатора получении взятки.

13 июля в СМИ страны появи-лась информация о готовящемся аресте еще двух депутатов от фрак-ции «Республика» Шаршенбека Аб-дыкеримова и депутата от фракции «Ата-Журт» Нурлана Сулайманова.

Ш. Абдыкеримов, являющий-ся владельцем водочной компании «Аю» подозревается в финансовых махинациях с акцизными марками, которые принесли общий урон го-сударству в размере 100 млн. дол-ларов.

Н. Сулайманов обвиняется в махинациях при капитальной рекон-струкции автодороги Бишкек-Ош, когда он был главой дирекции этой автодороги. По данным газеты «Фа-була» Н. Сулайманов сейчас скры-вается в Москве и будет арестован сразу по прибытии в Бишкек.

Айдана АБДУВАИТОВА

Быйыл көптөгөн жылдар бою чечилбей келе жаткан чек ара маселесине кезек келип олтурат. Фергана шаа-рында кыргыз-өзбек чек арасын тактоо боюн-ча сүйлөшүүлөр болуп өттү. Түштүк тараптагы мындай талаштуу жер-лер Ош, Жалал-Абад, Баткен жерлеринин ай-магында. Кытай жана Казак-стан менен болгон чек ара маселелери такталып бүткөн. Өзбекстандын 1378 км чек арасынын 320 км аныктала элек.

Өзбекстан менен чектеш жайгашкан айылдын жашоо-чулары, чек аранын тактал-багандыгына байланыштуу үй-жай кургандан да баш тартып келишет. Анткени, мындай жер-сууга байланыш-туу маалы-маалы менен бо-луп келген чыр-чатактардан улам чочулап калышкан.

30-июнда болуп өткөн Ферганадагы сүйлөшүүлөр-дүн натыйжасында жаңы формат тандалып алынды. Эми келерки жолугушуу 24-июлда Ош шаарында боло турган болду.

2012-жыл Кыргызстан менен чек араны тактоодо чечүүчү жыл деп эсептейт Тажикстан Тышкы иштер ми-нистрлиги. Чек аранын жал-пы узундугу 971км ди түзөт, 471км чечилбей талаштуу бо-луп келген. Негизинен мын-дай талаш жерлер Баткен облусуна таандык аймактар. Кээ бир кыргыздар жашоо-шарттарына туура келбеген көрүнүштөн улам, үйлөрүн сатабыз дегендер арбын. Се-беби, кээ бир жерлерде эки, үч үй кыргыз калып, айла-на-тегерегинде тажиктер от-урукташып калышкан. Мына ушундай көйгөйлүү жерге келгенде чек араны тактоо иштери такалып, бир канча жылдар бою чечилбей кел-ген. Эгерде өкмөт башчы-лары жогорку деңгээлдеги

саясий чечимди кабыл алышса, анда бул маселе-ни чечүүгө болот.

Кыргыз эли кошуна Тажикстандын жаранда-рына мыйзамсыз сатып жиберген үйлөрдү кайра сатып алууга өкмөт тара-бынан каражат бөлүндү. Бул үйлөр эми социалдык мекемелерге айландыры-лууда. Мисалы, спорт-

тук мекеме балдар бакча-сы, милициянын кызматтык үйү. Бирок,мындай ишти иш жүзүнө ашыруу оор бойдон калууда. Анткени, тажик жа-рандарына сатылган үйлөрү эч жерден каттоодон өтүп, кагаз иштери жүргүзүлбөйт, ошондой эле эки өлкө жа-рандарынын ортосунда да эч кандай юридикалык доку-мент түзүлбөйт, ага мыйзам да жол бербейт. Ошондуктан сатылган үй кыргыз атуулу-нун эле атында калып, бий-лик тараптан текшерүүлөр болуп калса, тажик жаран-дары «Ижарада турабыз»деп коюшат экен. Буйруса көпчүлүктүн көңүлүн буруп келген чек ара маселелери такталып чечилет деген ише-нимдебиз.

ЧЕК АРАНЫН ТАГДЫРЫ КАТУУ ТАЛКУУДА

Кыргызстандык эки аял Индияда абакта

Жаңы долбоор ”Аксакалдар сотунун курамына аялдарды киргизүү”

Кыргыз республикасы менен Россиянын укук коргоо

институттарынын ортосунда кызматташууга кол коюлду

Москвада 28-июнда Кыргыз мамлекетинин акыйкатчысы Турсунбек Акун Россияга бол-гон иш сапарынында Кыргыз-стандын элчиси Болот Жунусов менен жолугуп, жердештерибиз-дин укуктарын жана эркиндикте-рин коргоо маселелери каралды. Ошондой эле акыйкатчы Турсун-бек Акун Орусиянын адам укук-тары боюнча өкүлү Владимир Лукин менен жолугушту. Бул жолугушууда эки өлкөнүн ату-улдарынын укуктарын коргоп, кызматташуу, келечекте ушун-дай багытта биргелешип иштөө маселелери каралып, кызмат-таштык жөнүндөгү макулдашуу долбоору талкууланып, макул-дашууга кол коюлду.

Иш-чарага Россия Федераци-ясынын ыйгарым укуктуу өкүлү

тараптан:Лукин В.П.- Россия Федера-

циясынын адам укуктары бо-юнча Ыйгарым укуктуу өкүлү; Кунадзе Г.К. – Аппарат жетекчи-синин орун басары; Мирза Н.Б. З. – Ыйгарым укуктуу өкүлүнүн Катчысынын жетекчиси;

Иш-чарага Россия Федераци-ясынын ыйгарым укуктуу өкүлү тараптан:

Кыргыз Республикасынын Акыйкатчысы (Омбудсмени) тараптан Кыргыз Республика-сынын Акыйкатчысы Т.Акун, Акыйкатчынын жардамчысы Сүйөркул Сейдинов, Кыргыз Ре-спубликасынын Элчилигинин юристи Алмаз Абдисияев


Аталган долбоор Ош шаа-рындагы «ДИА» коомдук фонду «Аксакалдар сотунун гендер-дик аспекти» долбоорун ишке ашыра баштады. Бул коомдун жетекчиси Авазкан Ормонова-нын билдиргенине караганда, бул долбоор пилоттук долбо-ор деп аталып, ишке ашыруу үчүн Ноокат району тандалып

алынган. Ошондой эле аталган долбоор сегиз айыл округунда ишке ашырылат. Негизги мак-саты аксакалдар сотунун кура-мына аялдарды киргизип, ар кандай маселелерди тактоодо, чечимдерди кабыл алууда сая-сий жана атуулдук позициясын көтөрүү болуп саналат.

Волнения могут начаться 18 июля в г. Ош и Ноокат, а затем распространиться на всю республику. 25 июля Курманбек Бакиев при под-держке своих сторонников может вернуться в Бишкек к власти. Такую информацию распространил Абдимажит Мадмаров, участник Объеди-ненного фронта, который в 2007-2009 году был в оппози-ции бывшему президенту К. Бакиеву.

По его словам в Афга-нистане созданы лагери бо-евиков, которые будут ис-пользованы для вторжения в Кыргызстан. В Ноокатском и Чон – Алайском районах Кыр-гызстана также существуют два лагеря по 200-250 чело-

век в каждом. Их финансиру-ет мер Мелис Мырзакматов и родственники бывшего пре-зидента.

Он утверждает, что рос-сийские спецслужбы также располагают такой информа-ции. Он, в свою очередь пе-редал эти сведения в ГКНБ, однако, чекисты, по его сло-вам, никак не отреагировали на сообщение. Это наталки-вает на мысль, что и силовые структуры страны могут быть в сговоре со сторонниками экс-президента и оказать ему поддержку.

Экс – глава Совбеза Ми-рослав Ниязов и Артур Ме-детбеков назвали эти заявле-ния попыткой взбудоражить общество в каких-то других

целях. Но такого сценария, который им представил Аб-димажит Мадмаров не будет.

Возможно его высказыва-ния беспочвенны, но за без-опасность и спокойствие в стране все же стоит побеспо-коиться. Громкие аресты де-путата от партии «Ата-Журт» Наримана Тулеева, министра социального развития Рав-шана Сабирова, сбор подпи-сей в парламенте за отстав-ку правительства во главе с премьер-министром Омурбе-ком Бабановым, и встречная инициатива гражданских ор-ганизаций распустить парла-мент и прогнозируемый крах экономики осенью обостри-ли политическую и экономи-ческую обстановку в стране.

В кыргызских СМИ появилась информация о возможном воз-вращении К. Бакиева к власти. Сторонники Курманбека Ба-

киева готовят массовые беспорядки, в результате которых он сможет вернуться к власти.

К. Бакиев может вернуться к власти после беспорядков 18-25 июля

Осенью в стране ожидается экономический и политический кризис

ГРОМКИЕ АРЕСТЫ

Экономический рост Кыргызстана идет на спад и к осени 2012 года в стране может наступить серьезный экономиче-

ский кризис. Это было вполне ожидаемо, учитывая политиче-скую нестабильность и неэффективное управление финансо-

выми ресурсами страны, отмечают эксперты.

Страна давно перестала вырабатывать собственные финансовые ресурсы и пере-шла на иностранные кредиты и гранты. Это связано с тем, что после апрельских собы-тий международное сообще-ство проявляет большой интерес к Кыргызстану и с каждым месяцем растет ко-личество кредитов, грантов и других видов финансовой помощи. Так, С 2010 по 2012 год Кыргызстан Кыргызстан получил 863 млн 833 тыс. 385 долларов иностранной помощи. Это рекордная сум-ма зарубежной финансовой помощи за 20 лет независи-мости.

Но основным источником

денежных потоков является трудовая миграция. Так, по данным Нацбанка за первые шесть месяцев 2012 года в страну поступило 690 миллио-нов долларов. Деньги перево-дились на счет кыргызских се-мей из США, Великобритании, Германии, Китая и России.

За последние месяцы в стране отметились резкие подорожания продуктов пи-тания. Также с большой за-держкой были выплачены зарплаты работникам бюд-жетных организаций.

Спасти, а точнее отодви-нуть время дефолта может крупный кредит, который правительство ожидает от Казахстана и России. Однако

партнеры не спешат с отве-том, который бы спас шаткое положение правительства под руководством О. Бабанова.

Возмущение население поддерживает оппозицион-ные партии, которые уже подняли вопрос об отставке нынешнего правительства. 22 июня партия «Ата – Ме-кен» начала сбор подписей депутатов за отставку пра-вительства, который поддер-жали 50 депутатов из 120. Однако в связи с наступив-шими каникулами депутатов, вопрос остался незакрытым. Инициаторы обещали вер-нуться к нему на первом же заседании новой сессии Жо-горку Кенеша.

В течение месяца в стране проходили громкие аресты, которые вслед за собой вызвали серию мас-

совых митингов и угроз их сторонников.



www.mekenkg.ruКыргыздар

Ушундай узак жолду баскан, урунттардан уланган тарыхы-бызга көз жүгүртсөк, ”Кеткис бак бар, өчкүс ат бар” деп уч-кул сөздө айтылгандай, ушул күнгө чейин эр Манасыбызды, Эр Табылдыны, Тагай бийди, Атаке бийди,Курманбекти, Тай-лак Баатырды, Курманжан Дат-ка, Алымбек Датканы, Арстан-бек Буйлаш уулун, Токтогулду, Жеңижокту, Коргоол, Барпы, Боромбайды, Тоголок Молдо ысымдары улуттук ариет, улут-тун жүзү болуп калгандыгын та-анууга болбойт. Демек, ташка тамга баскандай тарыхты так-тап, иликтөөчү күч - бул адам. Мына ушундай тарыхыбыздын очогун түзүп, өздөрү тарыхка айланган инсандарыбыз бар десем жаңылышпастырмын.

Кыргыз элибиздин уңгусун улаган тилибиз, дилибиз, ди-нибиз, каада-салттарыбыз, улуттук кийимдерибиздин бар экени талашсыз. Улут белги-си болгон улуттук кийимдери-бизге токтолсок: Элечек- баш кийимдин татаал түрү. Колунда бар бай айымдар элечекке 30-50 метрдей жука ак кездемени ороп, натыйжада ал көлөмдүү чыккан. Түндүк тарапта аял-дардын жашына карата элечек оронуунун үч ыкмасы болгон.

Алар:1. 20 жашка чейинки жаш

келиндер элечекти маңдай жагы үч-төрт бүктөлгөн ээк алгычы бар, каптал же арка жагына турнанын же үкүнүн үлпүнчөктүү канатын жана ай-ланта күмүш кыргак шуру же сайма тасма тагынышкан.

2. Отуздардан ашып калган аялдардын элечегинин жыгы-мы артында болуп, маңдайы түз тартылып, кооздолгон куй-рукчасы чыгарылат.

3. Элүү жана андан аркы ку-рактагы аялдардын элечегинин ээк алгычы, куйрукчасы бар

Байыркы замандардан бери эле ар бир улуттун өзгөчөлүгүн бил-дирген улуттук кийим – кечелери болуп келген. Мындай салт-санаа кыргыз элине да тиешелүү.Кыргыз элинин улуттук кийимдери аркылуу жаш өзгөчөлүктү, куракты да аныктоого болот. Маселен, жаш кыздар-дын баш кийими – топу. Ал секелек кыздар-дын кыймыл-аракети-не, жаш өзгөчөлүгүнө ылайыкташкан. Ал эми шөкүлө – турмушка даяр болгон бойго жеткен кыздар-дын назиктигин, кыймыл-аракетин-деги ийменүүчүлүктү, уяңдыкты, токтоолукту билдирип турат. Ал эми элечек – орто жаштан өткөн аялдарга тиешелүү болуп, алардын жаш өзгөчүлүгүн көрсөтүп турат.

Кийим – адамдын денесин тышкы чөйрөнүн ар кандай жагымсыз таасирле-ринен коргоочу буюмдардын жалпы аты. Кийим элдин чарбалык-маданий жашоосу-на жана жашаган чөйрөгө ылайыкталган. Кийимге жүн, тери жана кездеме пайдала-нылган. Кийимдин жаңы түрлөрү байыркы кийимдерди биротоло сүрүп чыгарбастан, аларды толуктаган.

Кыргыздарда кийимдер эркекти-ки, аялдыкы, балдардыкы болуп жыныс, жаш курактарына карата бөлүнгөн. Кыз-

Кылымдарды карыткан тарыхыбыздын тамыры калың. Убакыт учкан куштай зымырап, билинбей «Тамыры жок бак болбойт, тарыхы жок эл болбойт» дегендей, улутту улуу кылып, калкты кадырман кы-лып кармап, тилин, дилин, улуттук наркын, кийимин кылымдар бою

сактап келген аргумент анын тарыхы. Ал эми жер жүзүндө саны боюнча арбын миллиондуу, бирок, мамлекети

жок элдер кездешет. Буларга салыштырмалуу биздин бактыбыз, океандай толкуган ырыс-кешигибиз, тоодой дөөлөтүбүз болгон, өзүбүздүн «Кыр-

гызстан» деген мамлекетибиз бар экенине сыймыктанып келем. Бизге дал ушундай асылдыкты, баалуулукту, улуулукту түптөп, кылымдан-кылымга

өткөрүп берген ата-бабаларыбызга таазим этээр элек.

жана үстүнөн бүктөмөсү арты-на түшүп тургандай жоолук жа-мынышкан.

Ал эми түштүк тараптагылар-да түндүк тараптагыларга са-лыштырмалуу ээк алгычы болгон эмес. Негизинен түштүк тарапта элечектин астына туулга сымал кеп такыя же чач кеп кийишкен. Мындай кеп такыянын көп түрү болгон. Мисалы, ал башты толугу менен жаап, чачты калкалап тур-ган. Такыянын желкесинен болсо чачты жаап тургандай куйрукча түшүрүлгөн. Жаактарына илме менен сайылган өзгөчө оюулар түшүрүлгөн. Бул сайма -оюуула-ры айырмаланып башкача бол-гон. Ал эми бет маңдайына шуру, тоголок күмүш жылаажындар ба-стырылган. Бул такыянын келип чыгыш себеби, эң байыркы туул-га сымал баш кийимдерге байла-ныштуу болгон.

Аялдар элечекти жайдыр-кыштыр тагынышкан. Уктаар алдында гана алышкан. Эле-чектин тарыхы азырынча изил-дене элек. Кыргыз аялзатынан башка дагы көчмөн өзбек, ка-зак, каракалпак аялдары оро-нушкан. Мындай чалма сымал баш кийимдеринин пайда бо-лушу Орто Азиянын тарыхынын кушан дооруна таандык деген божомолдоолор бар.

Кыргыз элимдин дагы бир улуттук баркы бул анын үч кыл комузу. Бул үч кыл комузубуз жөнүндө ар кандай легенда-лар айтылып келет. Бул кыр-гыз элин таанытчу сыйкырдуу аспап. Анын үнү бирде мукам-дуу сызса, бирде жан-дүйнөңдү эзилтип, көзүңө жаш алдырат, ден-соолуктун, жашоонун, өмүрдүн баркын сезесиң.

"Тарыхы жок эл болбойт"

Комуз жөнүндө легенда

Өткөн заманда айылга белгилүү хан болгон. Анын сулуу Мончок деген кызы болот. Күндөрдүн би-ринде ал кыздар менен эс алып жүрүп, абдан мукамдуу музыка-ны кулагы илип калат. Мындай чоорду тартып жаткан колунда жок чабан бала болот. Экөөнүн жылдыздары келишип, жактыры-шып калышат. Бул баш кошуула-рына албетте, кыздын атасы хан каршы чыгат. Мындай жол тосуу-ларга карабастан экөө качып то-койдо бир үңкүрдө жашай башта-шат. Сонун күндөрдүн күбөлөрү болушат. Эртең менен ойгонгон Мончок дайыма мөлтүрөгөн эле-син күзгүдөй кылып көрсөткөн сууга барып,жибектей чубалган чачын тарап, бактылуу күндөр өтө берет. Бир күнү ушундай бактылуу күндөрдүн биринде Мон-чок төрөттөн каза болот. Жаңы төрөлгөн ымыркайы да каза болот. Баласынын атын Камбаркан коюп, жер астына узатат. Ошентип, чабан бала эл жок үңкүрдө жап-жалгыз жашап калат. Күндөрдүн бирин-де токойдо жүрсө, ушундай коңур үн угулат. Мындай үндү ал өзүнүн жаңы төрөлүп каза болгон баласы-нын үнүнө окшоштурат. Издеп барса, өлүп калган маймылдын катып калган ичегисинен шамалдын ыргагында үн чыгып жаткан экен. Ал ойлонуп оту-руп, дарактан комуз жасап, ага жана-гы маймылдын ичегисин тартып, бала-сы Камбарканга арнап, күүсүн чертет. Жасаган комузуна сүйүнүп жатканда, баягы Мончок экөөнү издеп жүргөн хандын жигиттери күтүлбөгөн жерден пайда болушат. Хандын алдына алып барышканда бул чабан бала бир жолу комузду чертип алайын деп суранат. Хан акыркы өтүнүчүнө макул болот. Ал комуз-да кол ойнотуп, ушундай жан-дүйнөңдү элжиретип ойногондо, баягы каардуу хандын да жүрөгүн ысып, өлтүрүүдөн баш тартып, чабанды кой берип жибе-рет. Ошентип, бул уч кыл комуз байкуш чабандын өмүрүн сактап калат экен. Ал эми биздин жашоодо өз өмүрүн улантып, укумдан-тукумга өтүп, ата-бабаларыбыз кол ойнотуп келе жаткан үч кыл комузу-буз тарых бойдон келе берет жана биз-дин жашообузда чон маанини ээлейт.

келиндер өңү ачык, түстүү кездемелер-ден кийинген. Аялдардын кийимдери жаш өзгөчөлүктөрүнө карата ар кандай кооздук-тар, оймо-чиймелер менен көркөмдөлгөн.

Жортуулга кийилүүчү кийимдер айрык-ча орунду ээлеген. Тарыхый маалыматтар боюнча кыргыздын төбөлдөрүнүн кийим-дери жалпы элдикинен сапаты, кооздукта-ры боюнча гана айырмаланып, жалпы бел-гилери окшош болгон.

Калпак – эркектердин баш кийими. Кыргыз эли калпакты жасоонун ыкмасын жогорку деңгээлге жеткиришкен. Калпак бийиктиги, тигилиши, кооздолушу менен айырмаланган. Калпакка агыш (боз), кыз-

гылт түстөгү кылчык жүн керектелген. Кийизи абдан бышык басылган. Жөнөкөй калпак кийизден төбөсү бийик (чок-чогой), этеги тегерек бычылып, оймо-чий-ме тушүрүлбөй, төбөсүнө чок (чачы) чыга-рылбай, ичтелбей (астарланбай), бир гана тигиш менен бириктирилип жасалган. Тигиш жагы калпактын маңдайы болгон. 18-кылымдын экинчи жарымына чейин кал-пактын төбөсү жапызыраак эки талаа болуп бычылган. Талаалардын кошулган жери тыбыттан ийрилген жип, же өрүлгөн кыл менен милтеленип, чети кыл, шоона ме-нен кооздолуп саймаланган, төбөсүнө чок тагылган. Этегин кайрып коюу үчүн кал-

пактын эки жеринен тилик калтырылган. 19-кылымдын экинчи жарымынан калпак мурдагыдан да жапыз бычылып, жээги 7-12 сантиметрдей кездеме менен көбөөлөнүп,

төбөсүнө чок чыгарылып, жээктерине жана талааларына сайма түшүрүлүп,

ичтелген (астарланган). Кал¬пак жаш өзгөчөлүктөргө жараша ти-гилген.

Шөкүлө – күйөөгө чыгуу-чу кыздын үйлөнүү үлпөтүндө кийүүчү баш кийими. Шөкүлө шоңшогой (конус) түрүндө ти-

гилет. Кыргыздарда шөкүлөнүн бир нече түрү кездешет. Анын

жердиги абдан жакшы бышырылган ак кийизден тигилип, үстү саймаланып,

шуру басылып, чокусуна, капталдарына үкү же тумарчалар тагылган. Шөкүлөнүн экинчи түрү ортосуна жүн салынып шы-рылып, сырты кызыл же кызыл кочкул ма-нат, нооту баркыттан тигилген. Ар түрдүү өңдөгү матадан же кийизден, ичтелип, кулакчыны кундуз, суусар, түлкү, кулун өңдүү аң жана мал терилери менен кыю-уланган.Үчүнчү түрү баркыттан шырылып, төбөсүнө же каптал тарабына тоту куштун, кыргоолдун, каркыранын, үкүнүн канатта-ры тагылып, төбө алкагы күмүш, маңдайы маржан, бермет, алтын менен аземделип көркөмдөлгөн. Шөкүлөнү адатта кыз тарап жасаган. Кыз күйөөсүнүн айылына келген-ден кийин шөкүлөнү чечип, элечек кийген. Шөкүлө кийинчерээк салт боюнча кыздын ата-энесиникине кайтарылып берилген (ал сиңдилерине сакталган).

kyrgyzinfo.ru

УЛУТТУК КИЙИМДЕР



№ 4/16, Июль 2012Диаспора

Кылымдарды карыткан байыркы кыргыз эли башы-нан ар түрдүү тарыхый кыр-даалды өткөрүп, жадагалса өз туулуп-өскөн Ата-Журтун таштап кетүүгө аргасыз да болушкан. Совет доорунун жаңы түзүлүшү, ага каршы ар кайсы жерден басмачы кый-мылдарынын чыгышы кыргыз элин ар кайсы жерлерге ба-рып баш калкалап жашоого аргасыз кылган. Азыркы учур-да биздин мекендештер Оо-ган, Кытай, Түркия сыяктуу бир топ өлкөлөрдү журттап келишет. Алар журттап калган өлкөлөрдө ар кандай жагдайда жашоону баштарынан өткөрүп, өмүр бою ошол жерде өмүр сүрүү менен өз кыргыз тилин унут-та калтырбай кели-шет. Жада калса, учурда өлкөбүздө колдонулбай кал-ган эскирген сөздөрүн колдо-нуп, бири-бири менен баарлашып келишет. Мындай жердештерибизге таазим кылаар эле-биз. Ушундай боор-дошторубуздун бири Ооганстандан орун алып калышкан Оо-ган кыргыздары.

Ооганстанда жашаган кыргыз диаспорасы жөнүндө маалыматтар аз. Ар кандай ма-алыматтарга таянсак, жашаган кыргыздардын саны 700дөн 2миңге жакын болуп, Афган Памир тоолорунда жашоо ке-чирип келишет. Бул аймак Ва-хан коридору деген ат менен да белгилүү. Афганистандын тер-риториясындагы мындай кууш жолду Тажикстан, Пакистан, Кытай өлкөлөрү бөлүп турат.

Орто кылымдагы персид булактарына таянсак, кыргыз уруулары Памир тоолорунда XVIкылымдын башында от-урукташа башташкан.

Климаты суук болгондуктан жылдын бардык мезгилдерин боз үйдө өткөрүшөт. Мал чар-бачылык менен күн кечири-шет. Негизинен булар топоз багышып, азык-түлүктөрү эт, сүт жана чай менен чектелет жана кээ бир учурларда күрүч менен шекерди сатып алышат. Жашылча-жемиш жөнүндө ма-алыматтары жоккко эсе. Бир жагынан карасаң, бул ооган боордошторума таазим этер элем. Себеби, эшикте 21-кы-лымдын доору өмүр сүрүп,

илимий-техниканын өнүккөн маалы болуп жатса, бул жакта биздин боордоштор боз үйдүн ичинде колу-буттарына чарык чокой кийишип, ата-салтын тутуп, тилин, динин, дилин,

канын өзгөртпөй ат,төөнү улоо кылып келгендерине ыраазы болуп, ушул эле учурда сабат-сыздык, паспортторунун жок-тугу, оор турмушта орто жашы 50-60ка чейин жашагандары-на зээниң кейийт. 2009-жылы мектеп ачылып, 50гө жакын бала фарси, урду, дари тилин-де билим алып келишет. Кыр-гыз тилин окуткан мугалим-дер жок. Эгерде бул маселеге көңүл бөлүнбөсө, анда тил да бара-бара жоголуп кетишине шек жок.

Ал эми компьютер жөнүндө алар элестете да алышпайт.

Чоң Памир менен Кичи Па-мирде кышкысын жол жабылып каттоо токтойт. Чоң Памирдин эли Кабулга жана Файзабатка барышса, ал эми Кичи Памир-дин эли Пакистандан соода-сатык жасашат экен.

Кыз-келиндеринин кийим-дери кызыл түстө болот. Келин бир бала төрөгөнгө чейин кы-зыл жоолук, андан соң ак жо-олук салынышат. Ислам динин тутушуп, беш убак намаз оку-шат. Биздин эле шарттагыдай аял-эркектер чогуу бир дастор-кондун четинде тамактанышат.

Кичи жана Чоң Ооган Па-мир аймактарында бир дагы

стационардык же убактылуу медициналык мекеме жок-тугуна байланыштуу, алар сыйынуу же элдик медицина жолу менен ар кандай дары чөптөрдөн, жапайы жаныбар-

дын майынан жа-салган дарылардын негизинде дарыла-нышат. Медициналык жайдын жоктугуна байланыштуу, акыр-кы жылдары оор турмуштагы ме-кендештерибиздин саны кескин азайу-уда. Өздөрүнүн ай-туусуна караганда кичинекей балдары

сууктан жана кеселден чар-чап калышат. Ооган кыргызда-рында болжол менен 10 бала төрөлсө, анын 5-6 сы төрөт учурунда же эмчек эмген маа-лында чарчап калышат.Тамак-аштын, эң керектүү витамин-дердин жетишсиздигинен жана иммунитеттин төмөндүгүнөн балдар 3-4 жашында гана ка-дам шилтей башташат. Физи-калык өсүп-өнүгүүдөн артта

калышат. Жашоочулар аппен-дицит, бронхит, пневмония, дифтерия, гепатит, менингит жана башка ушулар сыяктуу оорулардан каза болушат.

Эсепке ылайык, жылдан-

жылга Ооган кыргыз коому 6-7%ге азайып бара жатат. Эгер, ушун-дай тенденция дагы 10-15 жыл сакталса, анда Ооган Памиринин ай-мактарынан ооган кыр-гыз уруулары жоголушу мүмкүн.

Экинчи дагы бир орчундуу көйгөй, эркек жана аялдардын са-нынын тең салмаксыз-дыгы. Эркектер 66%ти түзсө, аялдар 34%тин гана түзөт. Кыз балдар-дын аздыгына байла-ныштуу 12-13 жашта-рында турмуш жолуна , өз жакын туугандарына узатышат. Мындай ту-уган адамдар менен баш кошууда оорулуу балдар төрөлүп, ген бу-зулуп жатат. Ошондой эле кыз балдардын аз-дыгына байланыштуу, эркектердин көпчүлүгү үй-бүлөө күтпөй, сүйүү даамын татпай дүйнө сапарына аттанышса, кээ бир колунда бар-лардын экиден, үчтөн аялдары болот.

Ооганстанда мод-жахеддердин башкаруу мезгилинде ооган кыр-гыздарынын көпчүлүк бөлүгү гашиш жана опиумди колдоно баш-ташкан. Азыркы учурда 2 миң ооган кыргыз-дарынын 350гө жакын улуу адамдары тарты-шат. Турду Акун Ата-бек, Улуу Памирдеги ооган кыргыздарынын лиде-ри Кыргыз жергебизге келип,

өзүнүн оюн, ал жактагы кыргыз боордошторубуздун жашоо-тирчилигинин оор шарттарын айтып, мектеп, оорукана, дары, машина, энергетика жагы-нан көрүнүктүү жардам болсо,

дейт. Ошондой эле, паспорт менен да камсыз болбогон-дорун, авто-унаа жолдорунун жоктугу, китептердин жетиш-сиздиги, медицина тармагынын жоктугу жөнүндө сүйлөшүүлөр жүрдү. Бул лидердин айтуусу боюнча ал жакта жашап жат-кан биздин боордоштор өз Ата-Мекенине кайтып келүүгө даяр экендигин айтып өттү.

Ооган кыргыздарын колдоо боюнча өкмөттөр аралык ко-миссия түзүлгөн. Комиссиянын алгачкы отурумунда көчүрүп келүүдөн мурда адегенде ык-чам жардам көрсөтүү чара-лары такталды. Анын ичинде Тышкы иштер министрлигинин өкүлдөрү Ооганстандагы элчи-лик паспорт менен камсыздоо көйгөйүн чечет. Андан кий-инки орунда аларды көчүрүп келүү маселеси турат.

Айта кетчү нерсе, Афгани-стан мамлекети Орто Азия-

нын түштүгүндө жайгашкан. Түндүгүнөн Түркменистан, Өзбекстан, Тажикстан, ба-тышынан жана түштүгүнөн

Кытай, Пакистан, батышынан Иран менен чектешип турат.

Борбору: КабулЭң ири шаарлары: Кандагар.Мамлекеттик тил: пушту, дари.Акча бирдиги: афгани.Дини: ИсламБашкаруу формасы: Президент-тик башкарууПрезиденти: Хамид КарзайВице-президенти: Мохаммад ФахимВице-президенти: Карим ХалилиЭлинин саны: - 28,4 млн (2009жылдагы эсепке ылайыкЖылдагы өсүшү: - 2,6 %Төрөлүшү: - 1000дин 45,5%ти (дүйнөдө 4-оорунда)Өлүмү: - 1000 дин 19,2%ти (дүйнөдө 8-оорунда)Перзенттердин өлүшү: - 1000 дин 247си (дүйнөдө 1-орунда; БУУ нун 2009-жылдагы акыркы маалы-маттарына ылайык)Орточо жашоо узактыгы: - 45 жаш (дүйнөдө 214-орунда)Шаар калкы: - 24 %Билимдуулугу: - 43 % эркектер, 12 % аялдар (2000 жылдагы баала-гандык боюнча)Афганистан: - Көп улуттуу мам-лекет. Өлкөнүн калкын ар кандай этникалык топтор түзөт. Этника-лык топтун көпчүлүгү пуштундар. Алар калктын 39,4% тен башталып, 42%ге чейинки бөлүгүн түзөт.Экинчи топ - тажиктер - 27 ден 38 % ге чейин, Үчүнчү топ - хазарейцтер - 8ден 10 % ге чейин Төртүнчү топ - өзбектер - 6 дан 9,2%ге чейин.Ооган кыргыздарын төрт кыргыз урууларына киргизсек болот: Тей-ит, Кесек, Кыпчак, Найман. Булар өз ичинен майда урууларга бөлүнүп кетет.Тейит: Сары Тейит, Кара Тейит, Кочкор, Шахим, Текрен, Нооруз, Кутан, ЧегиптирКесек: Жыгым, Кызыл Айяк, Кы-дыр Шах, Куралай, Маматшар, Ке-сек, Бостон, Чок. Найман: Мурза, ЖоруКыпчак: Чела, Мудурук, Сарт

ООГАН КЫРГЫЗДАРЫ

Мына бүгүн да интернет булакта-рынан ооган кыргыздары жөнүндө

макалаларды окуп, тасмаларды көрүп абдан зээним кейиди. Тасманы карап,

мындай деңиз деңгээлинен төрт жарым миң метр бийиктикте жай алышып,

журтташып калган бул жердештери-биздин ушунчалык чоң ишеним менен караган аео көз-караштарын, өтө оор

жашоо-шарттарын көрүп ичимден тута-ланып, кабыргам кайышты.

Даярдаган Айгүл АЛТЫМЫШЕВА



www.mekenkg.ru"Жылдыз"- маек

- Тасма тартуу идеясы-нын жаралышы?

Мен убакытты жана элди жөн гана чагылдырдым деп ойлойм. Эгер сиз бул идея-га жана окуяга ишенип, ал сизди дагы ойго салса, анда мен ойду жакшы чагылдырып жеткире алдым го. Бул тасма-ны каалаган жерден тартсак болмок, жалаң гана Кыргыз-стандан эмес. Тасмадагы ча-гылдырылган тагдыр өнүгүп жаткан өлкөлөрдө жашаган бардык элдер жөнүндө. Ушун-дай эле окуяны Россияда да тартса болмок, айырмасы жок болмоктур.

Мен жашоодо максаты бол-богон адамдар жөнүндө тарт-тым. Арабызда максатсыз, жо-опкерчилиги жок адамдар көп. Эмгектенгенди билишпейт, аны эч ким үйрөткөн эмес. Алар максатсыз,эч нерсеге умтул-баган, ой-тилексиз күнүмдүк жашоосун өткөргөндөр. Бул жашоодо өз ордун таап өмүр сүрүп, бактылуу жашоо – бул ар бир адам-дын тилеги, ал эми максат коюп жа-шоо - бул таптакыр башка нерсе. Мени ушундай максаты жок адамдар таң калтырат, анткени, алардын турмуш-ка болгон умтулу-улары жокко эсе. Алар менен жада калса сүйлөшүү мүмкүн эмес. Албетте, мындай адамдар да жашагысы келет жана алар жемиштүү жашоого татыктуу, бирок ошол жашоого кантип жол таап баруунун көзүн би-лишпегенинде. Мына ушундай жагдайга арналып тартылган тасма. Аталып калышынын себеби да ушунда, адамдын жан-дүйнөсү бош, көңдөй, мак-сатсыз болсо, сенин үйүң да ошондой ээнсиреген үй болот.

Өлкөбүздө айтылып жат-кандай өзүбүздүн, орустардын жана француздардын жаман жактарын көрсөтүп, сыйлык-ургал алуу же фестивалдар үчүн тартылган тасма эмес.

Мен көрүүчүлөр менен сүйлөшкүм келип жатат. Мына сиз жаныма келдиңиз. Дагы кимдир-бирөөлөр да келип сөз учугун улап, сүйлөшкүлөрү же интернет аркылуу байла-нышуулары мүмкүн. Мындай кызыгуулар мен үчүн баардык сыйлыктардан баалуу. Антке-ни, бул каармандар ойдон чы-гарылган жок, сиздер аларды көчөдөн көрөсүздөр. Эгерде мен бул каармандарды оюмдан чыгарсам, анда жасалма деп айтмаксыздар. Сиздерди да бул адамдар ойлондуруп жат-са, анда биздин жалпы темада сүйлөшө турган сөздөрүбүз бар.

- Өлкөбүздүн бул тас-мага болгон көз карашына сиз кандай карайсыз ?

- Тасманы конструктивдүү талкуулай алган адамдар менен сүйлөшө алам. Кээ бирөөлөр тасманы жамандап,

мени америкалык бакстарга сатылган деп айтып жатышат, кайдан мындай нерселерди жазып жатышкандарын өзүм билбейм. Учурда ар бир гезит-те тасма жөнүндө макалалар жарыяланып жатат. Бирок, кинону жамандап сындабай, ойлонуп жана конструктивдүү талкуулаганыбыз жакшы.

- Тасмада биздин, фран-цуздардын жана орустар-

дын тескери көрүнүштөрү ачык эле сүрөттөлгөн. Сиз-ди тасманын оор тагдыры ойлондурабы?

-Эгер сиз эркин адам болсоңуз, жакпаганы туу-ралуу айта аласыз. Эгерде сиз өзүңүзгө ишенген адам болсоңуз, анда «Нурбек ай-тып жаткандардын баары мага жакпайт» деп, телевизорду өчүрүп, көрбөй да койсоңуз болот. Өзүңүздүн оюңузду айтканга көптөгөн трибуналар бар. Ал эми мен өзүмдүн гана оюмду билдирбестен, баарын сезип, кино дүйнөсүнүн тили менен бергенге аракет кыл-дым. Менде мындай баалуулук бар, анткени, мен бул сый-кырдуу искусство чөйрөсүндө эмгектенип келем. Көпчүлүк “Эми биз жөнүндө кандай нер-селерди айтат?”, деп ойлону-шат. Эмне үчүн тасмада тарби-ялоочу элементтер учурабайт? Тасма жана көркөм чыгарма эч качан эч кимди тарбияла-ган эмес. Эгерде тасманын, музыканын, адабияттын жар-дамы менен тарбияласак, анда бизде криминал чөйрөсүндөгү окуялар болмок эместир. Мен бир гана диагноз кое алам. Менин ишимдин негизи, мына ушунда. .

-Башка өлкөлөр менен болгон тажрыйбаңыз пай-далуу болдубу?

- Ооба, мурунку тажрый-бамдын мааниси чоң болду. Батышта мени таанып ка-лышты. Жакында эле Сиэтлде (АКШ) тасма авторлорунун чоң фестивалы болуп өттү. Ошон-

до бул картина университет-терге жана кичинекей залда прокатка кетүү мүмкүнчүлүгүн алды. Бул эң чоң жетишкен-дик.Чынын айтсам, тасма бул фестивалда Россиянын атынан көрсөтүлдү.

-Сиздин келечектеги пландарыңыз?

-Азыр мен «Шахта» деп аталган орус-америкалык кар-тинанын үстүндө иштеп жа-

там. Кудай буйруса, январь айында жарык көрөт. Бул картина Тула облусунан тартылды.

- М а д а н и я т чөйрөсүндөгү кыргыз-орус келишимдеринде-ги өнүгүүлөрдү кандай баалайсыз?

-Ар бир мамлекеттин өзүнүн кызыкчылыктары бар.Ошондуктан, Кыргызстан Россияны эмнеси менен кы-зыктырат, эгер биз Россияны финансы жагынан сөз кылсак, анда кызыктуу кандайдыр-бир оорчундуу картинаны камты-ган тема болуш керек. Москва-да биздин көптөгөн мекен-дештерибиз иштеп,эмгектенип жатышат. Менин оюм боюнча мындай долбоор акча берүүгө себеп болду. Эгер бул жөнөкөй эле картина болгондо,эч кимге кызыгы жок болмок.Бирок,бул эки өлкөгө тең тийиштүү бол-гондуктан, актуалдуу болду.

-Учурда интеграция ту-уралуу көп айтылып жатат. Сиздин оюңуз кандай?

- Азырынча бул бизнестин негизинде жүрүп жатат, бирок, жалпы бириктирүүчү фактор бар. Бул - орус тили. Мен орус бийлиги жөнүндө эмес, орус тили жөнүндө айтып жатам. Бийлик өзгөрүлө берет. Баары-быз билгендей биз көп жылдан бери орус тилинде ушундай чоң аймакта сүйлөп келе жата-быз.. Орус бийликтин өкүлдөрү кандай кылса дагы, биз орус тилинен ажырабашыбыз ке-рек. Биз үчүн бири-бирибиз менен орус тилинде пикир ал-машуу интеграция процессин-де оңой жол болот. Бул биздин жашообузду жеңилдетет. Орус тилин сакташыбыз керек.

- Биздин окурман-дарга болгон каалоо-тилектериңиз?

- Алдыга максат коюп, ум-тулуш керек !

- Өзүң жөнүндө айтып берсең?- Мен Кыргыз Турк «Манас» университе-

тинде Ветеринария факультетинде окуйм. Бо-лочок кесибимди сыйлайм жана жакшы көрөм.

- Кино тармагына кантип келип калдың? Кичинекей кезиңен эле ак-триса болом деп тилек кылчу белең?

- Ата-энем искусство адамдарынан, мен дагы искусство тармагына кетейин дегем, бирок ата-энем аны жактаган жок. Актриса болом деп өмүрүмдө эки эле жолу айткам: 6 жашымда, анан 21 жашымда. Буга чейин

актердук факултетине тапшырайын дегем, бирок ата-энем «Бираз оорураак, анан ту-руктуу кесипке ээ бол, көңүлүң келсе ис-кусствону хобби катары алып жүр» деш-кен. Мен ага макул болгом. Бул тасмага эл катары кастинг аркылуу өттүм. Кастингтин талабы чоң болгон: Кыздар, балдар болуп үч күндүк мастер-класстан өтүп, анан ви-део-проба болгон. А буга чейин фото-про-ба, жана сүйлөшүүлөр болгон. Нурбек Эген «Кастингтен өттүң» - деп, Москвадан чал-ганда абдан кубанганмын.

- Сен киного тартылып жаткан учурда кандай оорчулуктар болду?

- Шиш такачан көп жүгүрдүм, кой сой-дум, Асан атамды (Тынчтык) арабада белим сынганча сүйрөдүм, ж.б оордуктар, бирок оордук деп деле айта албайм буларды, ант-кени ар бир жумуштун өз оорчулуктары бо-лот. Мен көбүнчө моралдык жактан кабатыр болдум. Ачык сценаларды кантип ойнойм деп. Менин абалымды түшүнгөн съемочный топ, ар кандай жол менен мени колдоп ту-рушту. Тартылуу учуру деле коркунучу жок болду, анткени ал жерде менин аброюмду кетиргендей эч нерсе болгон жок, бирок тартылган сахна, экранда реалдуу түрдө көрүнүшүн билип турдум.

- Кыргыз кино тармагына абдан чоң жаңылык киргиздиң. Нурбек Эген айткандай, сен өзүңдү революционер-ка катары эсептейсиңби?

- Жок. Мен азыркы учурдагы Кыргыз-станда биринчи ачык кадрга тартылдым деп айта алам. Революция дештен алысмын. Эшикке чыксаң, андай «революционерка-лар» толтура, бирок жөн адам болуш кый-ын. Мен бир гана аны көрсөтө бере алдым. Революция деш, бул дүйнө боюнча бир жаңылык болуш керек. Дүйнө жүзүндө ачык сцена эч жаңылык эмес.

- Дагы ушундай сценадагы сунуш-тар болсо макул болуп тартылат белең?

- Биринчиден сценарий менен тааны-шам. Режиссер кандай максат менен бул ролду сунуш кылганын байкайм. Эгер мага ачык сценаларга тартылуу үчүн эле сунуш кылса, ал мага тап берди деп түшүнөм. Материалда менин ички жан-дүйнөм ка-нааттандырылса, анда мен макул болушум мүмкүн, анткени ал сахналарда кандай абалда тартылуу мага белгилүү жана ки-ношниктерге белгилүү. Албетте, мен ар бир кадамымды ата-энем менен жана болочок үй-бүлөм менен кеңешем.

-Сенин жакындарың, жигитиң кан-дай кабыл алышты?

- Фильмдин бет ачарына чейин абдан кабатыр болушкан. Кинону көргөндөн кий-ин апам «Иий, ай, биздин элибиз үчүн ачык

экен…бирок абдан жакшы кино болуптур, жеңил ойлуу кызды чагылдырыш, мындай сценаларсыз чагылбашы мүмкүн» деди. Жи-гитим ачык кадрды көргөндө, албетте, бир аз жаман акыбалда болду, бирок чыгармачыл адам болгондуктан, андай жерине акцент койгон жок. Ал мени толук колдоду, жана ушул убакытка чейин: «Я тобою горжусь» деп келе жатат. Байкем: «Кыргызча кино мени биринчи жолу канааттандырды», деди.

- Сен эмне үчүн бул киного тартыл-ганга макул болдуң?

- Мени бирөө кокодон алып: «Бул киного тартыласың!»деген жок. Кастингге барганга жараша, ошол жерде жүргөн, потенциалдуу Аселдин кейипкерлери өз чечими менен ке-лишкен. Мен скайп менен сүйлөшүп жаткан-да, мага ролдун оорчулуктарын айтышкан, бирок сценарийди Москвадан гана окудум. Албетте, биринчи абдан корктум, жаздык-тын астында ыйладым, бирок бул менин акыркы ыйым болот деп чечтим. Апам менен сүйлөшкөндөн кийин, бир бекем чечимге келдим да, ошону менен бир оюмдан кайт-кан жокмун, бир гана астыга деген ой менен жүрдүм. Жасабай өкүнгөндөн көрө, жасап өкүнгөн жакшы, дедим окшойт.

-Жашыруун болбосо, канча гоно-рар алдың? Киного тартылып кандай материалдык байлыкка жетиштиң?

- Көп элдин суроолорунун биринчиси

менин гонорарымдын суммасы болду. Ба-шында көп маани берген эмес элем. Көрсө элдер акчанын даражасы менен ачык сце-наны барабарлап жатышыптыр! Бир гана айтам, акчам көппү, азбы, студент үчүн Ку-дайга шүгүр, бир сыйра гардеробду алмаш-тыруу жана көлгө барып эс алып келүүнүн суммасы болду. Ал акчаны орто эсеп менен москвалыктар эки айдын ичинде табышат.

- Москвадагы эмгек мигранттардын жашоосу сага кандай таасир берди?

- Мигрант болуп келген адам жыргага-нынан келген жок. Акылы бар адамдар бу-тунан туруп, мансабы өсүп өркүндөгөндөр бар. Аларды көрүп сыймыктандым. Каршы-сында ою бир кылка болбой, жүрүш-турушу начар адамдар дагы бар экен. Мигранттар-дын жашоосу жүрөктү оорутат, ал жашаган сапатынан дагы эмес, өз өлкөсүнөн, өз же-ринен алыс жүрүүсү.

- Өзүңдү келечекте кино-жылдыз деп элестетесиңби же өзүңдүн кесибиң менен иштеп кетесиңби?

-Биринчиден өзүмдү үй-бүлөлүү эле-стетем, анан врач-ветеринар жылдызы деп элестетем. Билбейм, башымдагы таракан-дар убакытка көз каранды, кайсыл убакытта жөрмөлөп келээрин билбей турам.

- Интернет булактарында ар кандай сын-пикирлер айтылып жатат. Буга кандай карайсың?

-Съемочный топтун ар бир адамы мага катуу сын-пикир айтылаарын айтышты эле, даяр болуума жана сынга сынбашымды өтүнүштү. Мен даяр болдум, бирок, албетте, баары бир жаман сөз адамга жакпайт. Им-мунитет менде сын сөзгө пайда болуптур. Интернет булактардагы комментарийлердин жаманына маани бербейм, ал биздин кино эмес жөн отурган адамдарды деле жаман-даша беришет экен. Бул нормалдуу кубулуш экенин байкадым.

- Москвадагы мекендештерге бол-гон каалоо-тилектериң?

-Мекендештерим! Күндөн-күнгө кыргыз-дар Москваны көздөй жөнөп жатышат, Ала-Тоодо эч ким калбай кала турган болду, кыр-гызымдын мен деген жигиттери, мен деген акылдуу кыздары өлкөбүздү таштап кетип жатышат. Жүрөгүм ооруйт, бирок айла жок. Кыргызстанда: «Менин тууганым чет өлкөдө жок» деп миллиондон бирөө эле айта алат, айта алса, мындай калган жок чет жакта жүрбөгөн адам. Кыргыз кыргызды сыйлоосун каалайм, бир жакадан баш, бир жеңден кол кылып чыгарган бирикмесин каалайм, Улуу Ала-Тообузга эртели-кеч кайтып келүүсүн күтөм. Өлкөбүздү жаш муун бутунан тургу-зуп кетишине терең ишеничтемин.

Маектешкен Айгүл АЛТЫМЫШЕВАСергей ЗЕЙЛЮК

«Алдыга максат коюп, умтулуш керек!»

Кыргыз кино чөйрөсү учурда өнүгүп келе жаткан чагы. Кинолордун бет ачарлары бир гана Бишкекте эмес, Оруси-янын борборунда өтүп жатканынын өзү эле жетишкендик го. Мына үстүбүздөгү жылы 27-июнда Москва шаарындагы Кино үйүндө Нурбек Эгендин «Ээнсиреген үй» тасмасы-нын бет ачары болуп өттү. Коомдо, интернет булактарында кызуу талаш-тартышта болуп, жөнөкөй карапайым элден тарта көрүнүктүү кино тармагындагыларга чейин сын-дап, колдоп жатышкандары чындык. Бишкекте фильмди көрүш үчүн кинотеатрларга баргандардын саны арбын. Ушундай кызыгууну туудурган тасманын режиссеру Нур-бек Эген жана башкы каарман Марал Койчукараева «Ме-

кенчил жаш»гезитинин бул санынын коногу болмокчу.

Нурбек Эген:

« Актриса болом деп өмүрүмдө эки эле жолу айткам»

Марал Койчукараева:



№ 4/16, Июль 2012


екенчилжашМекенчилжашМБизнес

-Саламатсызбы, Та-мерлан, алгач агенство-нун тарыхына токтолуп кетсеңиз. Качантан бери иштеп келе жатат?

- 2010-жылдан бери кар-дарларыбызды квартира таап, орун-жай менен болгон маселелерин чечип, иштеп келебиз.

-Бул агенстводо канча адам эмгектенет?

-Учурда агенстводо алты адам эмгектенип келет.

-Азыркы учурда кыр-гыз журтташтарыбыз агенство-бизнестерин ачып жатышат. Атаан-даштыктар болбой кой-бойт. Мына ушундай шартта сиздер кандай өзгөчөлүктөрүңүздөр ме-нен айырмаланасыздар?

-Биздин өзгөчөлүгүбүз бул талыкпай эмгектенип, кандайдыр -бир жакшы иде-яларды издеп, репутациянын жана жарнаманын, тааныш-тар аркылуу кардарларды өзүбүзгө тартып келебиз. Ми-салы, кыргыз эли бөтөн эл, бөтөн жерде жүргөндүктөн абдан биримдүү болуп бир туугандай болуп каласың. Кыргызда жакшы «Аталаш-тан айылдаш жакын» деген учкул сөз бар эмеспи. Анысы сыңарындай бир адамга квар-тира алып берсек, анын да та-аныштары болот, ал тааныш-тарынын да өз тааныштары болот. Мына ошентип, биздин жакшы тейлөөнүн натыйжа-сында кардарларыбыз көп. Эми, ар бир адамдын өзүнүн көз карашы, ою болот да, эгер алар башка агенстволор-го кайрылышса, биз аларды

"Квартира ээси менен кардарлардын ортосундагы кызыкчылыкты туура чечүүдө жакшы гарант болобуз!"

Турмуштун кырдаалына байланыштуу чет жер-

лерге кеткен жердештерибиздин саны арбын десем

жаңылышпастырмын. Көпчүлүгү Орусиянын борбору

Москвага аттанышаары бирден-бир белгилүү көрүнүш.

«Үңкүр да болсо, үйүм жакшы» дегендей, чоң шаарда

асман тиреген иммараттар, бийик кабаттуу үйлөр бол-

гону менен, баш калкалоо үчүн оорун-жай табуу ар бир

кыргыз жаранын ойлондурбай койбойт. Ушундай шарт-

та Москва шаарында жердештерибизге өз жардамын

аябастан, кеңешин берип келе жаткан көрүнүктүү аген-

стволордун бири «Юрта»деп аталган агентство «Ме-

кенчил жаш» гезитинде конокто болду. Фирманын ко-

жоюну Кыргызстанга эс алып кеткенине байланыштуу

биздин окурмандарыбызды кызыктырган суроолоруна

бул агенствонун талыкпаган ишмери Таалайбеков Та-

мерлан менен кызыктуу сөзүбүздүн учугун уладык.

муктаж кылбайбыз.Биз бир гана нерсени, ошол берилип жаткан квартира, орун-жай боюнча болгон жарнамалар-дын баары баардык агенство-лордо бирдей экенин айтып түшүндүрөбүз.

-Квартираны алып жат-канда, үч сумманы берүү баарыбызга белгилүү көрүнүш. Ушул сумманы азайтып, жеңилдетип ко-юууга мүмкүнчүлүктөр барбы?

-Эгерде, кардарларыбыз агенство тейлөөсүнүн акча-сын бере албай жатса,10-15 күн кээ бир учурда бир ай мөөнөттө күтө алабыз. Мын-дай учурда бере албай жат-кан адамдан кагаз кат жаз-дырып алабыз.

-Жарнамада жазыл-гандай кандай акциялар, арзандатуулар болуп ту-рат?

-Биздин агенство менен көптөн бери иштешип келе жаткан жердештерибизге ал-бетте, жеңилдиктер болот. Алардын экинчи, үчүнчү кай-рылууларында кандайдыр-бир пайызын албай, арзан баада кылабыз. Ар кандай акциялар жүрүп калат.

-Сиздер көбүнчө эле ж е р д е ш т е р и б и з д и н жай-орун боюнча ма-селелерин чечип келе жатасыздар. Азыр көп жерге чалып, кварти-ра тууралуу кайрылсаң, орус түстөгүлөрдү алабыз деп жатышат. Сиздер да ушундай жагдайга кабы-лып каласыздарбы?

-Ооба, түшүнөм, азыркы кырдаалды. Агенттин өздөрү

«Орус түсүндөгүлөрдү ала-быз» деп, жазып коюшат. Ал эми көпчүлүк квартиралар-дын ээсине айырмасы жок. Эң башкысы алар үчүн квар-тиранын акчасын өз убагында берип, жакшы тынч жашаган ишенимдүү адам болгону аб-зел. Мындай окуялар бизде да кездешпей койбойт. Би-рок, биз кожоюнду кардар менен жолугуштуруп, алар-дын ортосунда биздин аген-ство көпүрө болуп, келишим кагаздарын мыйзамдын че-гинде түзүп беребиз. Тилек-ке каршы түзүлгөн келишим-ди өзүбүз тараптан бузуулар кездешпей койбойт.

-Кардарлар менен иш-тешип жатканда ар кандай кыйынчылыктар, чыр-чатактар, түшүнбөстүктөр болушу мүмкүн. Сиздин тажрыйбаңызда көп бол-гон көйгөйлүү маселелер?

-Жогоруда айтып өткөндөй, түзүлгөн ке-лишимге туура келбеген көрүнүштөрдүн себебин айта кетсек, квартира берип жат-кан адам аябай көп дегенде беш адамдан жогору албайт.

Бул талапка жооп бербеген биздин жашоо-кырдаалыбыз айлык-маянабыздын жетиш-пестигинен келип чыгат. Ошондуктан, келишимге ка-рабастан биз көпчүлүк учур-да көп адам болуп жашаганы-быз баардыгыбызга маалым. Ушуга карабастан, биз өз кар-дарларыбыз үчүн ар түрдүү жолдор менен жардам берип келебиз.

-Сиздер квартира алып жатканда кардарлар-га кандай кепилдик бере аласыздар?

- Абдан жакашы суроо болду. Албетте, кепилдик беребиз.Биздин кылган жу-мушубуздун булагы ушул максаттын негизинде чекте-лет. Кээ бир учурда келишим түзүлгөн эки тараптан тең келишпестиктер болуп ту-рат. Себеби, алган тарап өз мөөнөтүнөн мурда кете тур-ган себептер болуп калып, акчасын бербей койгон, квар-тиранын ээси өз убактысына жетпей квартирасын кайрып алган жана ар кандай чыр-чатактар, келишпестиктер болгон учурларда биз мыйзам чегинде чечип, ортодо көпүрө болуп, эки тараптын тең кы-

Тамерлан ТААЛАЙБЕКОВ:

зыкчылыгын туура чечүүгө гарант болуп беребиз.

-Квартираны туура, оңой табыштын жолдору кандай? Москвада эмгек-тенип жүргөн жердеш-терибизге кандай кеңеш берет элеңиз?

-Негизи эле, азыркы учур-да көчөдө илинип турган жана интернет баракчаларында-гы ар кандай жарнамаларга ишенбей эле коюңуздар. Сиз-дердин акчаңыздарды алыш үчүн, алдамчы жолдор менен ар кандай амалдарга салып кызыктырышат. Ошондук-тан айтаар элем өзүбүздүн эле кыргыздар ачкан «Боз үй» же болбосо орусча ата-ганда «Юрта» агенствосуна кайрылсаңыздар, ишенимдүү жооп ала аласыздар.

-Сиздин мекендеш-терге болгон каалоо-тилектериңиз

-Алыста жүргөн мекен-дештерим сиздерге кааларым эмгекиңиздердин акыбети кайтып, Ала Тоого аман-эсен кайтып барууңуздарга тилек-тешмин! Ошондой эле сиздер менен байланыштырып тур-ган «Мекенчил жаш» гези-тине чоң ыраазычылыгымды билдирем.

Маектешкен: Айгүл АЛТЫМЫШОВА



www.mekenkg.ruСпорт

Лондондо өтүүчү бул жайкы Олимпи-аданын, официалдуу аталышы «XXX Олим-пиада оюндары». 2012-жылы Улуу Британи-янын борбору Лондондо өтөт. Бул шаарда Олимпиада оюндары үчүнчү жолу өтүп жа-тат. Буга чейин 1908 жана 1948-жылдары өткөн. Быйыл 2012 жылдагы Олимпиада оюндары 27-июлдан 12-августка чейинки убакытты камтыйт.

15-июль 2003-жылы Олимпиада оюнда-рын өзүнүн өлкөсүндө өтүүнү каалаган тогуз өлкө: Рио-де-Жанейро, Нью-Йорк, Париж, Москва, Лейпциг, Лондон, Мадрид, Гавана и Стамбул болгон. 2004-жылы 18-май күнү Эл аралык олимпиада комитети беш негиз-ги шаар-талапкерлерин тандап алышкан. Алар: Москва, Мадрид, Лондон, Париж жана Нью-Йорк. Мына беш шаардын ичинен бир гана Улуу Британиянын премьер-министри Тони Блэр өзүнүн өлкөсүнүн атынан өкүл болуп барган. Ошентип, 2005-жылы 6-июл-да Лондон шаары Олимпимпиада оюндарын өткөрүүчү шаар деп тандалган.

Учурда 2012-жылдагы олимпиада оюнда-рын мүнөздөөчү атайын эмблема жасалды. Бул эмблемадагы сүрөт төрт туура эмес көп бурчтуудан түзүлгөн, “2”,”0”,”1”,”2”-деген сан-дарынан турат. Эмблеманын эки бөлүгүндө «London» деген жазуу жана олимпиадалык шакекченин сүрөтү болгон. Төрт негизги түстөрдүн варианттары бар: саргыч, сары, көк, жашыл. Мындай логотипти ойлоп түзүп чыгууга туп-туура бир жыл жана 400 миң фунт стерлинг менен «Wolff Olins» компани-ясынын бир жылдык иши жумшалган.

Ошондой эле бул олимпиада оюнуна бокс боюнча мелдешүүгө аялдар катыш-канга уруксат берилди. Үч категория болот. (51кг га чейин,60 жана 75кг). 2012-жылдагы олимпиада оюндарынын башталышы менен

аялдар спорттун баардык жайкы түрүнө ка-тыша алышат.

Ошондой эле төмөнкүдөй спорт түрлөрү болмокчу: Бадминтон, Баскетбол, Бокс, Грек-рим күрөшү жана эркин күрөш, Спорт-тун суу түрлөрү, Поло, Сүзүү, Сууга секирүү, Волейбол, Гандбол, Гимнастика, Жеңил ат-летика, Жаа, Теннис, Триатлон, Таек-вондо, Оор атлетика, Фехтование, Футбол, Чөптө ойногон хоккей оюну, Көркөм гимнастика, Дзюдо ж.б

Жайкы Олимпиаданы даярдоого кеткен каражат, мурунку болуп өткөн оюндарга караганда үч эсе көп жумшалган. Жалпы жумшалган каражат 9,325 миллиард фунт стерлинг же 18 миллиард долларды түзөт.

Быйыл 27-июлда башталуучу Лондон олимпиадасына биздин өлкөбүздүн желегин желбиретип, намысын коргоп 14 спортчу жана 11 машыктыруучу барышмакчы. Мын-дай «Лондон-2012» Олимпиада оюнуна баруу жолдомосуна төмөндөгүдөй биздин атуулдарыбыз татыктуу болушту: Магомед Мусаев (эркин күрөш), Айсулуу Тыныбекова (аялдар күрөшү), Руслан Исмаилов (мылтык-тан ок атуу), Бекзат Осмоналиев (оор атле-тика ), Данияр Көбөнов, Арсен Эралиев (экөө тең грек-рим күрөшү Абдураим Расул (таэк-вондо), Чыңгыз Мамедов, Юрий Краковец-кий (экөө тең дзю-до), Илья Игнатьев (парус спорту) жана Юлия Архипова (жеңил атле-тика). Мындай азаматтарыбызга жемиштүү ийгиликтерди каалайбыз.

Баш байгеБыйылкы чемпион болгон спортчуларга

200 миң АКШ доллары менен сыйланышы мүмкүн. Ал эми күмүш байге уткан спорт-чу 150 миң доллар, коло байге үчүн 100 миң доллар сыйлык , төртүнчү орунга - 35 миң, бешинчиге - 30 миң, алтынчы орунга - 25 миң, жетинчи орунга 20 миң жана 8-орун үчүн 15 миң АКШ доллары өлчөмүндө сый-лыктарды берүү долбоору катары өкмөткө сунушталып, бирок, чечиле элек.

Орусия мамлекети Олимпиададан жеңип келген спортчуларына акчалай сыйлыктар белгиленди: Алтын медаль үчүн 130 миң АКШ доллары, экинчи орунга 82 миң 500 доллар, үчүнчү орунга 56 миң доллар.

Казак мамлекети биринчи орунга 250 миң АКШ доллары, экинчи орунга 150 миң АКШ доллары, үчүнчү орунга 75 миң АКШ доллар акчалай сыйлык берилери бекитилди.

Ал эми дүйнөдөгү бай держава АКШ алдыңкы орундарды ээлеген чемпион спорт-чуларын 25 миң доллар менен гана сыйлап келишет. Антейин десең, бул жактын спорт-чулары жеке ишмерлер, жарнактар жана демөөрчүлөр тарабынан жогору сыйлык алышаарын адистер айтып келишет.

Сингапур баардык өлкөдөн эң жогорку акчалай сыйлыкты койду. Биринчи орунга чемпионго 500 миң АКШ долларын бекитти.

Башка мамлекеттерден айырмаланып, быйылкы Лондондогу «Олимпиада-2012» оюнун жеңүүчүсүнө Норвегия жана Швеция өкмөтү миңдеген долларга барабар болгон жер тилкесин белек кылат.

Бул Олимпиадага катышкан ар бир өлкө өз чемпиондоруна ар башкача белек берип сыйлашат. Мисалы, Түндүк Корея чемпио-ну болгон спортчусуна атайын мамлекеттик сыйлык катары орден ыйгарышат.


Во время этих праздно-ваний нельзя было воевать, хотя этот запрет использовал-ся как ловушка и враждующие племена могли напасть друг на друга во время спортивных празднований.

После того, как появилось христианство Олимпийские соревнования были под стро-гим запретом, так как они от-носились к языческой культу-ре.

Традиция, существовавшая в Древней Греции, была воз-рождена лишь в конце XIX века французским обществен-ным деятелем Пьером де Ку-бертеном. Олимпийские игры, известные также как Летние Олимпийские игры, проводи-лись каждые четыре года, на-чиная с 1896, за исключением лет, пришедшихся на мировые войны.

В 1924 году были учреж-дены Зимние Олимпийские игры, которые первоначально проводились в тот же год, что и летние. Однако начиная с 1994 года, время проведения зимних Олимпийских игр сдви-нуто на два года относительно времени проведения летних игр. Всего на данный момент олимпиады проводились в 21 стране, рекордсменами из ко-торых являются США (8 раз), Франция (5 раз).

ОЛИМИАДА ОЮНДАРЫ2012-жылдагы эң бир маанилүү окуя бул-Лондондогу

Жайкы Олимпиада оюндары

ИСТОРИЯ ОЛИМПИЙСКИХ ИГР

Кыргызстан в Олимпиаде

Кыргызстан получил воз-можность участвовать в Олим-пиаде после вхождения в состав СССР. Тренера удив-лялись выносливости, физиче-ской силе и волевому харак-теру кыргызских спортсменов. Стоит отметить, что суровая степная жизнь и природные условия горного Кыргызстана воспитали в них необходимые для спортсменов физическую и психологическую устойчи-вость. Их лучшие показате-ли проявились в таких видах соревнований, как конный спорт, троеборье и греко-рим-ская борьба.

С 1968 года по 1976 год кыргызстанские спортсмены Сайботтал Мурсалимов, Лео-нид Иванов, Валентина Чичае-ва, Отто Барч, Вера Корсакова, Ахмед Анарабаев, Александр Абушахматов выступали на Летних Олимпийских играх в составе СССР, показывали до-стойные результаты и устанав-ливали мировые рекорды.

Свои лучшие результаты кыргызские спортсмены пока-зали на Летних Олимпийских играх в Москве в 1980 году.

В 1980 на Олимпийских играх, проходивших в Москве, А. Мелентьев завоевал звание

чемпиона в стрельбе из мало-калиберного пистолета с но-вым мировым рекордом —581 очко. Олимпийскими чемпио-нами также стали тяжелоатлет К. Осмоналиев (наилегчайший вес — до 52 кг), поднявший в сумме двоеборья 245 кг;

Т. Колпакова установила новый олимпийский рекорд в прыж кам в длину с результа-том 706 c м; А. Блинов заво-евал золотую медаль в команд-ной победе в конном троеборье и серебряную в личном зачёте. Первым среди марафонцев бронзовую медаль завоевал С. Жуманазаров, в беге на 42 км 195 минут.

Среди женщин успешно вы-ступила М. Сысоева, занявшая 5 место в соревнованиях по прыжкам в высоту (191м.).

В 1988 кыргызские спор-тсмены принимали участие в Олимпийских играх, проходив-ших в Сеуле.

В 1992 в Барселоне (Испа-ния) в XXV Олимпийских играх выступили пять кыргызстан-цев. Золотые медали завоева-ли: Е. Баранова (баскетбол), Т. Дуйшебаев (гандбол), И. Дзюба занял 4 призовое место в гонке на шоссе (велоспорт), Д. Максутова, впервые прини-мавшая участие на соревнова-ниях мирового уровня заняла 7 место по дзюдо, 9 место — И. Паклин (лёгкая атлетика).

В 2000 году кыргызские спортсмены приняли участие на XXVII Летних Олимпийских играх. Состав национальной сборной команды насчитывал 51 спортсмена, которые высту-пили по 10 видам спорта.

Дзюдоист А. Смагулов (вес 60 кг), завоевал бронзовую ме-даль; 4 призовое место — А. Раим-кулов; 8 место — У. Калилов (греко- римская борьба); А. Аскаров (вольная борьба); А. Ковалевский (вольная борьба).

В неофициальном рейтинге очков сборная Кыргызской Ре-спублики заняла 76 место сре-ди 199 участвовавших команд.

В 2002 году на зимних играх в Солт- Лейк Сити Кыргызстан представляли всего лишь 2 спортсмена, которые не заняли призовых мест

На летних Олимпийских играх 2004 года в Афинах от Кыргызстана выступали 29 спортсменов в 9 видах спорта. Это выступление кыргызских спортсменов сопровождалось скандалом. Капитана кыргыз-ской олимпийской сборной тя-желоатлета Митала Шарипова тогда не допустили к соревно-ваниям 1-го круга в Афинах,

Легендарные Олимпийские игры проводятся каждые 2 года и че-редуются Летними и Зимними соревнованиями. Традиция соревнова-ния сильнейших спортсменов появилось еще в античности. В Греции в Олимпии каждые 5 лет проходили религиозные празднования, на которых выступали сильнейшие мужчины и прославленные воины.

так как его обвинили в при-менении запрещенных препа-ратов.

На зимних Олимпийских играх в 2006 году в Турине Кыргызстан был представлен одним спортсменом в горно-лыжном спорте Иваном Борисо-вым, который в общем рейтинге занял 41 место.

Летние Олимпийские игры в 2008 году в Пекине стали самы-ми удачными за все годы уча-стия Кыргызстана. Тогда стра-ну представляли 21 спортсмен. Борец Канат Бегалиев выиграл серебряную медаль, а Мансур Тюменбаев привез бронзу.

В 2010 году за Зимней Олим-пиаде от Кыргызстана выступи-ли 2 спортсмена Ольга Решет-кова и Дмитрий Трелевский.

В предстоящей Летней Олимпиаде, которая стартует 27 июля в Лондоне, Кыргыз-стан представляют 13 спор-тсменов. На этот раз кыргыз-ские спортсмены выступят в нескольких видах соревнова-ний, и в том числе в парусном спорте, в котором Кыргызстан выступает впервые.

Всем нашим спортсме-нам желаем успехов на Олимпиаде!!!!



№ 4/16, Июль 2012Көкүрөк сыры

ОЙГО БАТАМ

Эх, жашоо! Москва калаасындагы резинкадай чоюлчаак квартираларда канчалаган тагдырлар күн кечирүүдө. Кимисин караба, тирилик менен алпуру-шуп, бүткөн бою чоюндан жаралгандай күжүрмөндүк менен эмгектенгени эм-гектенген. Береги күн Чыгыш өлкөсүнүн жыртак көздүү өкүлдөрү жапандар ой-лоп тапкан роботтордон бетер сезимсиз тири өлүккө айланганы алдагачан. Ба-арысынын оюнда акча. Эптеп эле акча жыйнап алышса, көздөн учкан Ала-То-осуна кайтышып, бактылуу жашоого эгедер болууну самашат. А бирок, кур-гур акчанын жыйналмагы да оңой эмес көрүнөт. Ошентип, Мекенден сыртта акча артынан сая кууп жүрүп, алтындай айларыбызды, күмүштөй күндөрүбүздү, жылдыздай жылтылдаган жылдары-бызды алеки сааттын аралыгында мез-гил деген урууга дүңүнөн уурдатып ийгенибизди аңдабай калат окшобой-бузбу. Башкасын билбейм, жеке мен киндик каным тамган Кыргызстаныман кечип, Орусиянын булуң-бурчунда ке-зип жүргөнүмөн бери алты жыл куштай сызыптыр. Ах, ата, алты жыл! Айткан-га оңой сезилген ушул убакыттын ара-сында алтын башым нелерге гана күбө болбоду, дейсиң. Мен Орусияга келе берген жылы апасынын курсагында калган чүрпөм, жарык дүйнөгө келип, ушу тапта бешке толуп, так секирген улактай ойносо оюнга, күлсө күлкүгө тойбой томпоңдоп жүргөн кези. Ал эми эки жашар кызым болсо, экинчи клас-стын астанасын аттап, арип таанып, анча-мынчада атасына смс жазчу адат тапкан. Талаалап жүрүп, аларга да та-тыктуу тарбия бере албадым. Алардын таттуу жытына мас боло албай, арман өзөгүмө уюган чак. Мен өңдөнүп, кан-чалаган аталар, энелер, бүлөсүнөн алыста, эртели-кеч уюлдук телефон аркылуу бала-чакасынын үнүн укса, муун-жүүнү бошошуп, карегинен там-ган жашын ичке жутуп, каңырыгы түтөп атыры. Бул да болсо биздин бешенебиз-ге туш келген сыноо белем. Ушундай абалга кириптер экенибизге, ириде, ким айыпкер дейсиң? Бейиштин төрүндөй өлкөбүздүн экономикасын эңшерилтип, бир ууч калк тагдырын каалагандай калчап, туш-тушка чилдей чачыраткан бийликтегилер бекен, же башка да бир себеби барбы? Айтор, неси болсо да, жакшы жашоо издеп, эчтекеден кем-карч болбой, тыңгылыктуу тирилик өткөрүү ниетин көздөп жүрөбүз бейм. Эмесе, негизги кепке басым жасасам, өзүм байырлаган квартира тууралуу уч-кай токтоло кетсем.

«Сокольники» метросундагы 9 ка-баттуу үйлөрдүн биринен орун ал-ган 3 бөлмөлүү квартиранын ортоңку бөлмөсүнүн кире беришиндеги 2 ка-баттуу керебеттин алдыңкы кабаты ме-нин жатак жайым. Жумушума итабар жакын болгону үчүн гана ушул квар-тирага көчүп келгем. Башта, Москва облусуна караштуу Реутов шаарында бир бөлмөдө эки киши турчубуз. Ал жердеги ишимен бошогон соң, дээр-лик бир айдай иш-сиз каңгып, акыры көңүлү жакын бир эжекемин чакы-руусу менен учур-да иштеп жаткан ишиме орношком. Ошол себептүү ушул квартирада жашап жатам. Кожойкебиз жаркылдаган жа-роокер жан. Ким бирөөгө үнүн бийик-тетип, кагып-силккенин көрбөдүм, эми деле көрбөй эле коеюн, көз тийбесин. Ушундан улам үйдөгү атмосфера да ашкере жагымдуу. Керебеттин үстүңкү кабатында жибектей созулган, атына заты жарашкан алтындай иним Алтын-

бек жатат. Экөөбүз чогуу иштейбиз. Күнүгө жумушубузга эгиз козулардай ээрчишип, бирге барып, бирге келебиз. Негизинен биз жаткан бөлмөдө жигит-терден Алтынбек экөөбүз эле. Калганы-нын баары кыз-келиндер. Болгондо да чырайын чайга чылап ичерлик, мөлтүр жандар. Андыктан, бөлмөбүз күнүгө атыр, упа жыттанат. Ушунун өзү бакыт-тын туу чокусундай туюлат. Асыресе, перилер менен бир бөлмөдө кечирген күндөргө ыраазымын, эй! Жумуштан чарчап келсем да, алардын жылаажын-дай шыңгыраган күлкүсүн уксам, дароо чарчоом жазылат. Убайымды унутуп, ырахат көлүндө кулач ургансыйм. Ору-стун орошон ойчул жазуучусу Достоев-ский төгүн жерден «Сулуулук – дүйнөнү сактап калат» дебеген тура. Ушул сулу-улардын сулуулугуна суктанып, ар күнү ой чөйчөгүмө кут тамып, маанайым майрамга айланга-нын бир айтамбы, эки айтамбы? Бул өңүттөн саресеп салганда ушул су-луулар мени ар кандай азаптардан сактап, демиме дем, шыгыма шык кошуп атышканы айдан ачык. Бир сыймыктанганым, ба-арысы максаттуу кыздар. Убагында ук-ташып, таң эрте жумуштарына шашыла жөнөшөт. Дегеле, бейчеки басканда-рын учуратпадым. Москвадагы кээ бир бөлөк квартиралардагыдай ваннага кезек күтмөй, ашкана аңдышмай, кори-дордо котоломой деген нерселер биз-дин квартирада өөн өңдөнөт. Ар бири-биз ичтен келишип алгансып, ак дилден түшүнүшүү менен алака түзөбүз. Дагы бир жакшы жери, ичимдик ичип алып, ойду-келди отуруш уюштурмай адаты-быз жокко эсе. Ушунусуна каниет кы-лам. А болбосо, илгери бир квартирада эки күн түнөп, отуруш деген нерседен көңүлүм үч көчкөн журттай калды эле.

Дегеним, ошол квартирада күндө-күн алыс отуруш боло берет экен. Кожой-кеси өзү баш, калгандары төш болуп, кыйгылтым суудан кана жутушуп, таң атканча ырдап-чордошуп, ким каала-са уктамыш этип, ким каалаганы укта-бастан, көздөрү шишип-көөп жумушка жөнөй беришет тура. Анан алдагындай чарчаңкы кебетелери менен кантип

иштешет болду экен, ошого акылым айран болду, аттиң. Бирөөсүнөн «Ушин-тип кандай жашоо болсун?» десем, «Ээ, байке, биз көнүп деле калганбыз. Айла жок, анан эмне квартирадагы от-уруштан качып, көчөгө чыгып жатмак белек, көпчүлүктө жашаган соң ар нер-сеге көнбөскө чарабыз жок эмеспи» деп акылдуусунат. Сөз жок. Эки күн эптеп чыдаган соң, ал квартираны кайрылып көргүс болуп, келген жолума түшкөм. Ал квартирага салыштырмалуу биздин квартирабыз төөчөлүк өйдө экени та-лашсыз.

Ошого карабастан, негедир, Кыргыз-станда өткөн жашоом жадыма түшө бе-рет. Кенен бөлмөдө жалгыз жатып да, кысылып кетчү элем, эй. Жазуучу эке-нимен улам, келинчегим кызым менен бөлөк бөлмөдө түнөчү. А мен болсо жазу-

учулук бөлмөмдө түн бир оокумга дейре ак барак бетин чиймелеп, жалгыздык-тын кучагында термелчү элем. Ошондо, чымындын учканы да угулбачу. Бөлмөнү жымжырттык ээлеп, ың-жыңсыз тунжу-раган бейпилдикте каалагандай эргип, илхамым тоо суусундай ташкындап, ээ-жаа бербей аккан ойлордун оргуган агымын ыр дептериме кайрычумун. Ти-меле, ушундайда өзүмдү Алыкул, Жо-лон, Турар өңдүү алп акындардын ката-рына коюп, каадалана калмайым да бар эле, тымызын. Ошол жылдары менин жазуучу катары калыптанышыма шарт түзүп берген акылы тунук келинчеги-ме күнү бүгүнкүгө дейре алкышымды-айтам. Көпчүлүк жазуучулардын долу аялдарчасынан, «Тигил аңгемеңи кимге арнадың эле, жанакы сүйүү туурасын-дагы ырыңа каарман болгон кыз ким, өзү?» деген тейде беймаза соболдор-ду жамгырдай жаадырып, тынчымды ала берсе, ким билет, жазуучу болмок белем, же талантым биротоло мокоп, бала кездеги кыялдарым кыйрамак беле, айтор, табышмак. Бул бир жагы. Ал эми экинчи жагынан алып караган-да, талант шартка баш ийбейт эмеспи. Жазуучулук дарамети бар адам, кандай гана татаал шартка туштукпасын, баары бир жазбай кое албайт. Кыргыз адаби-ятынын кориферийлеринин бири, кара сөздүн чебери, даанышман жазуучубуз Түгөлбай Сыдыкбеков жаңыдан адаби-ят майданына аттанып, жупуну турмуш-та жашап жатканда, атпай журтка аты тааныла электе келинчегинин кадим-

ки эле камыр жайчу тактасын тизеси-не коюп алып бир канчалаган аңгеме, романдарын жазган экен. Жаш аялмет Түкөмдө ал убакта кайдагы жазуучулук үстөл болсун! Андан сырткары бүгүнкү күндө кыргыз акындарынын арасынан эң эле тирикарак ыр жазып, поэзия айдыңында ак кызмат өтөп келаткан агайыбыз Карбалас Бакиров да ташка тамга баскандай таасын ырларынын басымдуу бөлүгүн Краснояр аймагында азаттыктан ажырап, тукулжурап тур-ган убагында жаратыптыр. Булардын баарын эске салганым, мен деле ушул күндөрү Кыргызстандагыдай келинче-гим шарт түзгөн ээн бөлмөдө болбо-стон, көпчүлүктүн ичинде жашасам да, кара жумуш менен шугулдансам да, шүгүрчүлүк, жазуучулуктан окчундап кетпедим. Күндөлүк жумушуман келген соң, элдер кызуу уйкуга кирген кезде, чакан «Ноутбугумду» тамызып, ашкана бурчунда түн жарымга чейин, шыкыл-датып тамга терип олтурам. Ушунчалык эргийм. Жайдын күнү үстүмө булак су-усу жаба куюлгандай сергийм. Жазган чыгармаларымда көбүнесе, Москвадагы кыргыз мекендештеримин ал-абалын чагылдырууга далалаттанам. Алардын Мекенден сыртта жүрүп, тапкан ку-банычтары менен тарткан азаптарын камтып, жалпыга жарыялайм. Кыскасы, чыгармаларым аркылуу доор күзгүсү болгум келет. Бүгүнкү доорду так, та-амай көргөзө турган. Келечек муунда-рыбыз ошол күзгүдөн ата-энелеринин элестерин көрүп, алар үчүн канчалык кыйынчылыктардын жетегинде жашап, татыктуу жашоо түзүп бергенибизди би-лишсин. Ооба, биз бүгүнкү күндө ошол келечек муундарыбыздын жыргалчы-лыгын ойлоп, жаштыгыбызды жаш-тыктай өткөрбөй, бөтөн журтта, бөлөк улуттардын оту менен кирип, күлү ме-нен чыгып, карандай кара жумуштарын илгиртпей аткарып, кара жанды карч уруп жүрөбүз. Чандабыз гана соода-са-тык, документация сыпатындагы иштер менен алектене ирденбесек, дээрлик көпчүлүгүбүз кара жумуштун кулубуз. Эскиден калган ата сөзү бар. «Бул күндөр да өтөт». Чын эле, бул күндөр да өтүп, биз эңсеген кезеңге да кезек келер. Жок дегенде балдарыбыз кел-бесинчи, бөтөн журтка. Бизчилеп кара жумуштарда иштеп, канаттарын кайы-рышпасын! Ушуга шарт түзүп берели. Ылайым эле, баарыбыздын иштерибиз-ди ийгилик коштоп, аман-эсен, жыр-тылган тешикти бүтөгөнчө жүзүбүзгө жылмаюу уялап кайтсак экен. Дагы кай-талайм, бул күндөр да өтөт!..

Акылбек МАМАДАЛИЕВ

БУЛ КҮНДӨР ДА ӨТӨТ

(Москвадагы кыргыз мигрантынын турмушунан бир үзүм)

Ушул сулуулардын су-луулугуна суктанып, ар

күнү ой чөйчөгүмө кут та-мып, маанайым майрамга айланганын бир айтамбы,

эки айтамбы?

Бул да болсо биздин бешенебизге туш келген сыноо белем. Ушундай абалга кириптер экени-бизге, ириде, ким айып-

кер дейсиң?

Ойго батам, жап-жаш туруп карыдым,Жашагансып өмүрүмдүн жарымын.Турмуш мага катаал сыноо тартуулап,Турат азыр кошпой бир аз салымын.

Күнү-түнү тартам тагдыр азабын,Такыр жетпей түбүнө ой-санаанын.«Карыганда берсин деген дөөлөттү»,Урмат-сыйын көрөр бекем баламын?

Кээде туруп ойлойм: «Баары өтөт» - деп,Жакшы күндөр көз алдыма элестеп.«Сабырдуу бол, айдай кызым ар дайым!»,Алтын апам айткан сөзүн мен эстеп.

Жараткандан кайра-кайра суранам,«Колдой көр!», - деп ар бир келген адамын.Турмуш жолу кыйын болуп калса да,Туура жолго таштасынчы кадамын...

Нуржамал Айтбаева



www.mekenkg.ru

ИТАЛИЯЖалпы

маалыматИталия Республикасы

-Түндүк Европадагы өлкө, Жер Ортолук деңиздин бор-бордук бөлүгүндө жайланыш-кан. Ошондой эле өз бөлүгүнө дагы ири Сицилия жана Сарди-ния аралын камтыйт. Өлкөнүн ички аймагында башка Европа көз карандысыз өлкөлөр Ва-тикан жана Сан- Марино. Ита-лия Евросоюздун мүчөсү. Кал-ктын 94 пайызын италиялыктар түзөт. Тарых барактарына кайрылсак, качан гана Сарди-ния жана Сицилия аралдары Виктор Эммануэль II королу учурунда бириккенде Италия мамлекет болуп 1861-жылы түзүлөт. Парламенттик өкмөт доору 1920-жылдын башында, Бенито Муссолини фашисттик диктатурасы орногондо аяк-таган. Демократиялык Респу-блика 1946-жылы монархияны алмаштырган.Экономикалык жана Валюта Союзуна 1999-жылы кирген.

Рим – бул дүйнөнүн ири көзгө урунаарлык нерселерди камтыйт. Анын чегинде мамле-кет шаары Ватикан, байыркы эстеликтер - Рим жана Импера-тордук Форумдар, Виа Аппиа, Түндүк Септимия Аркасы, Ан-тонина храмы жана Весталок үйү, Веста, Ромула,Кастора, Поллукса чиркөөлөрү жана ошондой эле шаардын бирден-бир белгиси - Колизей орун ал-ган. Милан – жарым аралчанын бирден-бир байыркы шаары болуп эсептелинет. Миландын борборун Пьяцца аянты, Три-умфалдык аркасы жана Дүйнө жүзүндөгү ири Готикалык чиркөө Милан Готикалык Собо-ру(1386-1813) түзөт.

Көзгө урунаар-лык жерлериДүйнөдө чет элдик турист-

тердин саны боюнча үчүнчү орунду ээлейт, ал эми мей-манканалардагы орундардын саны боюнча Европада бирин-чи, дүйнөдө үчүнчү орунду ээ-лейт. Өлкө өздөрүнүн музей, ар түрдүү доордун архитекту-ралык жана тарыхый эстелик-тери, сүрөт галереялары, Жер Ортолук деңиздин ажайып кооз жаратылышы, Альпы көлдөрү, дүйнөдөгү жогорку деңгээлдеги курорттор, минералдык булакта-ры бар. Кимде-ким жөө саякат-ты жактырса, алар үчүн атайын жолдор бар. Көптөгөн фестиваль жана фольклор майрамдарынан кинофестиваль жана Венецияда-гы карнавалдар өзгөчө бөлүнүп каралат. Көпчүлүк шаарлар же алардын тарыхый борборлору

(Венеция, Верона, Римдин бор-бордук бөлүктөрү, Флоренция ж.б) ЮНЕСКОнун маданий эсте-ликтеринин тизмесине кирги-зилген.

Италиянын жаратылышыИталия – тоолуу жана деңиз

боюндагы өлкө. Дөңсөөлөр жана тоолор өлкөнүн аймагы-нын 80 пайызын ээлейт. Фран-ция менен чектелген жеринде эң бийик Альпы тоолорунун чо-кусу Монблан тоосу жайгашкан.

Кышында өлкөнүн климаты жумшак нымдуу жана жайкы-сын ысык кургак болот. Кар бир гана тоолордо сакталат.

Италиянын суулары көп эмес, жайкысын аз суулуу,Пи суусун кошпогондо. Көп санда-ган көлдөр тектоникалык, муз-дуу, вулкандуу мүнөзгө ээ.

Жашоо образыИталия элинин көбү спорт-

ко көп көңүл бөлүшөт. Өлкөдө аялдардын коомдогу орду Экинчи дүйнөлүк согуштан кийин бир топ өзгөргөн. Эре-же катары согушка чейинки маалда алар коомдук-саясий жашоого катышууга укуктары жок болгон. Бүгүнкү күндө жай кыз-келиндердин көпчүлүгү чоң окуу жайынан билим алы-шып, мугалим болуш үчүн, со-циалдык тармакта иштеш үчүн же кандайдыр - бир кесиптин ээси болуш үчүн билим алы-шат. Бирок, Батыш Европа өлкөлөрүнөн айырмаланып, бул өлкөдө кесиби боюнча эм-гектенген аялдар аз.

Италия – бул дүйнөлүк маданияттын булактарынын 70% тин камтыган өлкө. Бул өлкө көптөгөн туристтердин көңүлүн буруп, саякат жасоо өзүнчө эле карусель сыяктуу. Мисалы, Латеран Ыйык Ио-аннанын собору,бул Паптын биринчи официалдуу резиден-

циясы. Ал Ватикан курулган-чакты ушул жерде жашаган. Эң кызыгы бул жерде мурун белгилүү римлян Латерандын үйү болгон.

Римден анча алыстыкта жайланышпаган Капуа шаа-ры болгон. Мына ушул жерде чоңдугу боюнча Колизейден кийинки цирк жайланышкан. Ал эми Неаполдун жанын-да байыркы Улуу Грециянын Кума шаарынын калдыктары сакталып калган. Бул жерде Сивиллдин үйүнүн жана Апол-лондун храмынын калдыктары сакталган. Өз учурунда бул кумалык Сивилл өзүнүн дель-фин коллегасындай белгилүү болгон. Помпей-Геркулан-бул Римдеги дачалуу айыл, вилла-ларды калктын бай катмары курган. Абдан жакшы сактал-ган, бир гана эл аз жашайт.

Италияга саякат жасоо көптөгөн саякатчылардын ти-леги. Эстеликтердин талаш-кыс архитектуралары, күн, деңиз бул өлкөнү эс алуучу өлкөгө айландырат. Эс алып жүргөн саякатчылардын ичи-нен музей, көркөм галереяла-рын кыдырып гана болбостон, жергиликтүү элдин бир күндүк расписаниясы менен тааныш-кылары келген каалоочулар да бар.Төмөнкү эрежелер:

1.Эгерде сиз ресторандан саат 5 чамаларында эки жаш-тын түшкү тамак менен та-мактанып жатканын көрсөңүз, анда булар чет жерден келген туристтер. Италия жашоочула-ры түшкү тамакты жегенге кеч-ки саат 9да отурушат. Алар түш учурунда ачка болгон сезимде-рин жеңип, кечти күтүшөт. Ре-сторанда кандай гана жагдай болбосун, алдын-ала заказ бе-риш керек.

2.Түшкү тамак менен та-мактанып жатканда, эч качан фирмалык спагеттиге кетчуп заказ кылбаңыз.Бул тамак-ка берилүүчү приправа соус деп аталып, «кетчуп» деген шылдыңдоодой кабыл алынат. Десерт жер-жемиштерден кий-ин берилет.

3.Эгерде сиздин буттарыңыз супермоделдердикиндей бол-гон күндө да, италиялык чиркөөлөрүнө барганыңызда

«Юбканы узунураак кийиңиз» деп кеңеш беребиз. Италияда кийимге өзгөчө талап коюлган деп айтса болбойт. Бирок, ар бир жайга экскурсияга барган-да, өзүнө жараша кийиниңиз.

4.Эч качан кондукторду ал-даганга аракет кылбаңыз.

5.Италияда чай берүү эреже боюнча эсептин катарына кошо киргизилет. Ошон үчүн офици-анттарга өзүнчө дагы чай акча-сын берүүгө аракеттенбеңиз.

6.Геотермалдык экскурсияга барып жатканда, күмүш зергер-лерин чечип койгонуңуз жак-шы, себеби, алар суудан карай-ып, өз сулуулугун жоготот.

7.Музей, чиркөө жана дүкөндөрдүн көпчүлүгү саат 2ден 5ке чейин иштебейт. Би-рок, көптөгөн шаарлардан бул убакта телевизордон жагым-дуу, кызыктуу программаларды көрсөтөт.

8.Барга киргенде отуруп та-мактанбай, бардын жанындагы стулда отуруп тамактансаңыз, ошол эле заказга эки эсе аз төлөйсүз.

9.Италияга барыштын астында кичине италиянча үйрөнүп алсаңыз, өзүңүз үчүн чоң плюс.

10.Саат түшкү 2ден кечки саат 6га чейин ресторандардын иштебегенине байланыштуу, бутерброд менен бир бөтөлкө сыраны 30 еврого алып жеп алсаңыз болот.

11.Колизеяга барганда би-летти кассасынан катарга ту-руп, сатып албай эле бирин-чи Палатинди көрүп, анан 40 мүнөттү экономдоп, Колизейге өтүп кетсеңиз болот. Себеби экөөнүн билети бирдей.

Ангел сарайын көрүңүз. Аб-дан сонун жай

Попполо аянтынан Пинчо багына чыгуудан жалкоолонбоңуз, себеби, Рим

кооз көрүнүп, сизди кайды-гер калтырбайт.

Мекемелердин иштөө сааттары

Дүкөндөр эртең менки саат 9 дан түшкү саат 13.00гө чейин, 15.30дан 19.30га чейин иштейт.

Кээ бир дүкөндөр 10.30дан кечки 19.30га чейин иштейт.

Жекшемби күнү көптөгөн дүкөндөр иштебейт.

Италиянын майрамдары

1-январь-жаңы жыл6-январь-Крещение25-апрель - Фашизмден бо-

шотулган күн1-май - Эмгекчилердин күнүИюндун биринчи жекшем-

биси -Республиканын жарыя-ланышы

25-декабрь - рождество26-декабрь - Ыйык Стефан-

дын күнү

Кимде-ким Италия өлкөсү менен кичине таа-ныш болгон болсо, ал би-лет, эң бир белгилүү тама-гы бул пицца экенин. Пицца көптөн бери белгилүү бо-луп келе жаткандыгы та-лашсыз. Мындай ар кан-дай формасы жана ичине салынган начинкасы ме-нен жана да азыр үстөлдүн көркүн ачат. Алар: пеппе-рони , Маргарита, Марина-ра, Го-го, Карчофи, каль-цоне, Мейсон, Наполитана, италия колбасалары менен пицца, пицца-рулет кресс-салаты менен.

Дагы бир кухнясынын көркүн ачкан даамдуу та-мактары бул кытай капу-стасынан жасалган салат, эт макарон менен салат, күрүчтөн паштет” тимбал-ло ди ризо ”, италия шорпо-су жана албетте спагетти «а ла карбонара».

Салттуу венециялык аш-кана - бул балыктан жасал-ган тамактар.

Мына жогоруда Итали-яга саякат жасап, кыскача маалымат берип кеткенге аракеттендик.


Италия - италик урууларынан келип чык-

кан. Өз кезегинде көптөгөн мүйүздүү малдан келип чык-кандыгы мүмкүн деп айтып келишет.(гр.”бука”, латын

тилинен”vitulus’’музоо торпок”)

Аймагы: 301,2 миң квадрат

Борбору: РимКалкы: 57 млндон ашуун эл. Алар-

дын ичинен 98% италиялыктар, немец-тер, албанецтер, француздар, гректер.

Эң ири шаарлары: Милан, Неаполь, Ту-рин, Генуя, Палермо

Мамлекеттик тил: италия тилиМамлекеттик жана саясий түзүлүшү пар-

ламенттик республикаМамлекет башчысы: Президент

Акча бирдиги: ЕвроАянты: 301 230 км²

Мекен саякат



№ 4/16, Июль 2012

Баарыбызга кичинекей чагыбыздан белгилүү кый-мыл- жашоо, ал эми активдуу кыймыл – ден-соолуктуу жа-шоо. Көпчүлүк аял заты тынч жана олтуруп иштеп, жашоосун өткөрүшөт. Туура жана саламат-та тамактануу денебиздин сулу-улугун өзү жалгыз камсыз кыла албайт. Жардамга спорт келет. Спорттун түрүн туура тандап, машыгууну туура кылсаңыз, төгөрөгү төп келишкен тулку бойго ээ болосуз. Жеңил тамак-тар менен тамактаныңыз. Миса-лы: жашылча, жер-жемиштер, йогурт, сыр. Мындай машыгуу көнүгүүлөрүн жасаган мез-гилде кан айланууңуз жакшы болуп, булчуңдар жыйрылып, келишимдүү басып, келбетиңиз оңдолот.

Спорт түрлөрүАял заты үчүн спорт түрүнүн

эң бир жакшысы - сууда сүзүү. Себеби, сулуулардын дене бөлүктөрүндө: ийин, төш жана бел, ич органдарында чоң ма-

анини ойнойт. Кимде-ким өз убактысын олтуруп иштеп өткөрсө, алар үчүн сейилдөө, туристтик жүрүштөр пайдалуу. Бирок, асфальт жолдору менен эмес. Велосипед тебүү да абдан пайдалуу. Педалды тээп айлант-канда сиздин кан айланууңуз жана зат алмашуу жакшырат, бут булчуңдарын күчүнө келти-рет. Саатына 300дөн 600гө чей-ин калорий сарпталат.

Эң бир жөнөкөй жол менен форманы сактоо-скакалка менен ойноо. Мындай учурда жүрөк со-гушу жана кан айлануу жакшы болот. Спорттун мындай түрү ме-нен күнүнө беш мүнөт машыгуу сиз үчүн жетиштүү болот.

Теннис- спорттун мындай түрү бут булчуңдары үчүн, де-ненин эң бир жакшы формада болушуна бирден-бир шарт. Са-атына 100-600гө чейин калорий сарпталат.

Спорт үчүн кабаттал-ган макияждын кереги жок. Жөн гана күндүзгү бет майын колдонгонуңуз жакшы.

Сулуулук үчүн пайдалуу кеңештер

Жашылча жана жер-жемиштерди териге кылган таа-ири боюнча эки топко бөлүп ка-раса болот: азыктандыруу (салат, өрүк, шабдаалы, алма,капуста, сабиз) жана агартуучу (бадыраң, малина, алча, помидор, кара ка-рагат, редиска,бүлдүркөн). Азык-тандыруучу маска жумасына бир жолу коюлат, ал эми агартуучу маска эки жумада бир жолу ко-юлат.

Дайыма эртең менен жүздү, колду, моюнду бадыраң, кар-тошканын согу же петрушка менен сүрүү талаптанат.


Даярдаган Нурахмед ТАГАНБЕКОВ

Ден-соолук

Балдын касиетиБалдын кандай дарылык,

мүнөздүк касиети бар экенин, ба-арыбыз билебиз. Абдан жогорку калориялуулугуна карабастан, ди-етологдор мүнөз тамактарынын ка-тарына киргизишет.

Төмөндө бул таттуунун колдонулушунун бир канча

жолдору:1. Эрте менен ач карын жана

кечкисин кечки тамакты ичип, эки сааттан кийин бал кошулган суу ичип коюш керек. Бир стакан сууга бир чай кашык бал аралаштырып, жылуу же мелүүн абалда ичсеңиз, арыктап сыналышыңызга жардам берет.

2. Жай айы да жакындап, эс алууга шашылып турган чагыбыз. Менин оюм боюнча ар бир бийкеч өзгөчө болуп, кыш мезгилинде кошкон салмагынан арылгылары келеттир. Бул учурда сизге «лимон-дуу бал» мүнөзү тез жардам бере алат. Эки күнгө эсептелинген мын-дай мүнөздү кармоодо сиз 2-3 кг салмагынан арыла аларыңызга шек жок. 3 литр сууга 15 лимон жана 50 грамм балды кошуп, пайда бол-гон лимондуу бал кошулмасын эки күн тең ичишиңиз шарт. Күчүңүздү

жоготпойсуз. Себеби, мын-дай кошул-мада сиздин организмиңиз үчүн керектүү баардык угле-воддор болот.

3. 6-8кг. с алмагынан а р ы л г ы ң ы з келсе, анда эки жумалык мүнөздү кармаңыз. Мындай мүнөздү кар-мап жаткан маалда сиз эттен, ба-лыктан баш тартып, тукум жана сүттөн жасалган тамактар менен тамактаныңыз. Ар бир тамактан-гандан кийин балды бир чай кашык менен жеп коюңуз.

Бал тууралуу далилдерМедицинанын атасы Гиппократ

балды ооруулууларга гана дары катары колдонбостон, ошондой эле өзү дагы бул ширин менен та-мактанган. Айта кетчү нерсе ал 109 жашка чейин жашаган.

Дүйнөдө балды өндүрүүдө эң би-ринчи орунда Кытай мамлекети турат.

Балдын воскасында үч жүздөй эң пайдалуу витаминдер бар. Ошон үчүн тиш доктурлар сагыздын оор-дуна бал воскасын чайноону су-нушташат.

Спорт - ден-соолук жана сулуулук

Ханчжоу көпүрөсүЗамандын эң бир узун көпүрөсу деп эсептеленип

жүргөн Кытай мамлекетиндеги Ханчжоу машина көпүрөсү. Океанды кесип өткөн бул көпүрөнүн узун-дугу 36 км. Чыгыш-Кытай суусундагы Ханчжоу кысы-

гын жана Ценьтан суусун кесип өтөт. Узундугу менен гана чектелбестен, азыр-кы учурдагы эң бир кооз көпүрөлөрдүн катарына да кирет. S формасындагы курулган бул көпүрөсү Кы-тайдын Чыгыш тарабын-дагы супер-шосседе чоң мааниге ээ. Жер үстүндөгү

Нинбодон Шанхайга чейинки аралыкты 120 кмге кы-скарткан, ал эми убактысы төрт саатан эки саатка чей-ин кыскарган. Бирок, азыркы учурда 2011-жылы курул-ган дүйнөдөгү эң узун көпүрө бул - Циньдао.

Ханчжоу көпүрөсүнүн башкы инженери Ванг Йонг көпүрөнүн мааниси Кытай мамлекетинде гана эмес дүйнөдө да чоң рольду ойнойт деп баса белгилеген.

Көпүрө татаал суу чөйрөсүндө курулган. Себе-би, бул жерден жер жүзүндөгү үч күчтүү булактын бири агып чыгат, тайфундар болуп турат.1994-жылы изилдөө иштери жүргүзүлгөн. 2003-жылы гана куру-луш иштери башталып, 2008-жылы аяктаган. Ал эми көпүрө ишке 2009-жылы киргизилип, күнүнө 45000-50000 транспорттор өткөрүлөт. Ханчжоунун ортосун-да айдоочуларга эс алуу үчүн аймагы 10 000 м. ² түзгөн арал бар. Анын ичинде мейманкана, ресторан, май куюучу станциялар жайгашкан. Бул арал турист-тердин арасында чоң мааниге ээ.

Виадук Милло көпүрөсүАзыркы учурда эң бир бийик көпүрө Франция

өлкөсүндөгү виадук Милло (Мийо). Анын бийикти-ги 343м. Бул Түндүк Франциядагы эң бийик авто унаа өтүүчү көпүрө. 2004-жылы 14-де-кабрь айында куруу иштери бүтүрүлгөн. 2006-жылы көрүнүктүү структура Эйфель му-нарасынан да 37 метр бийиктикте турат.

Алтын дарбазаЛегендарлуу көпүрө Сан-Францискодогу Алтын

Дарбаза. Узак убакытка чейин тактап айтканда 1937-жылдан 1964-жылга чейин дүйнөдөгү эң чоң илинип турган көпүрө болуп эсептелинип келген. Ошондой эле кайгылуу рекордсмен болуп саналат. Себеби, бул жерден өзүнүн жанын өзү кыйгандар-дын саны жогору.

Көпүрөнүн куруу ишин ошол убактын белгилүү архитектору Джозеф Штрауска ишенишкен. Ошентип куруу иши 1933-жылы 5-январда баштал-ган. Мындай куруу иши төрт жылга созулган. 1937-жылы 27-май ай-ында көпүрөнүн салта-наттуу ачылышы болгон.

Алгачкы 12 сааттын ичинде жөө жүргүнчүлөр гана басып өтүшкөн. Эртеси күнү гана президент Руз-вельттин сигналы менен көпүрөгө биринчи автоу-наалары кое берилген.

Васко да Гама көпүрөсүЕвропадагы эң бир узун көпүрө Португалиядагы

Васко да Гама. Көпчүлүк эл Ханчжоу көпүрөсү ме-нен салыштырышат, бирок узундугу боюнча бир аз кыскараак кылат, ошентсе да, бул таңгалдырган көпүрө кооздугу жана учу-кыйры көрүнбөгөн узундугу боюнча Европадагы эң узун көпүрө бо-луп саналат. Узундугу 17,2км. 1998-жылы 29-март айында улуу сууда сүзүүчү Васко данын 500 жылдыгына бул көпүрөнүн ачылышы туура келген. Аталып калышынын себеби да ушунда.

Тауэр көпүрөсүБелгилүү Тауэр көпүрөсү Лондондун символу ка-

тары эсептелинет. Бирден-бир өзгөчөлүгү ал өзүнүн оор тоннасына карабастан кемелерди өткөрүү үчүн бир мүнөттүн ичинде эки жакка ажырап ачылышы. Жылыга миңдеген турист-тер келип көрүшөт.

Босфор көпүрөсүЕвропа менен Азия континенттерин бирикти-

рип турган Босфор көпүрөсү өтө эле белгилүү эмес. Стамбул шаарынын бирден-бир символу. Көптөгөн тарыхый, экономикалык, спорттук окуялар бул ку-

рулуш иши менен байла-ныштуу. Жалпы узундугу 1560м, туурасы 33м, суу үстүнө чыгып турган та-яныч таяктарынын узун-дугу 165м. 2006-жылы Босфор көпүрөсү «Philips Lighting» компаниясы та-рабынан жаңыланган.

Жапон Бермет көпүрөсүБардык жагынан төп келишкен «Жапон Бермет»

көпүрөсү дүйнөнүн тең салмактык жок зонасында курулган. Азыркы күнгө чейин дүйнөдөгү узунду-гу 3911 метрге жеткен эң узун көпүрө болуп эсеп-телинип келет.Чынды-гында Акаси Кайке деген атты алып жүрөт. 1988-жылы куруу иши башта-лып, оор шартта жана буга кошумча суунун коркунучтуу бөлүгү ушул Ака-си кысыгы боюнча агып өтчү. Куруу иштери 1998-жылы 5-апрелде гана аяктаган.

Банпо фонтан-көпүрөсүКөпүрөнүн өзүндө жайланышкан эң узун фон-

таны Ай Желесине байланыштуу Гиннесстин Рекорд китебине киргизилген. Мындай кооздук Сеулдун (түштүк Корея) борборунда жайгашып, Хан суусун кесип өтөт. Көпүрөдө жайгашкан “Ай Желеси”деп аталган фонтандын жалпы узундугу 1140м. Фонтандын жарык бо-луп, өчүп-жанып турушу электроника менен баш-карылып турат. Мындай шоу күндүз да, кечинде да болуп турат.

Бруклин көпүрөсүНью-Йорктогу эң бир таамай таанылуучу жер

жана Эркиндик статуясы менен бирдей белгилүү, таанымал жери Бруклин көпүрөсү болуп эсептели-нет. Бул жер жүзүндөгү калай тросунда илинип, тартылып туруучу алгачкы көпүрө. Узундугу 1825м

Кызыктар дүйнөсү



www.mekenkg.ru

Лицензия №ЛО - 77-01-0025-72 Момунжан Анаркулович8 (926) 397-79-21 Марат Болотканович8 (925) 057-68-37 Арзымат Момунжанович8 (926) 767-17-22 Насирдин Кимсанович8 (926) 983-92-53 Сагын Төрөбекович 8 (926) 397-95-70Эркин Амиракулович 8 (926) 414-91-49Гульнара Кубанычбековна 8 (926) 761-42-42Саатбу Шоконовна 8 (926) 580-48-81

Все виды стоматологических услуг

Акушерство-гинекология

Урология

Терапия, Кардиология

УЗИ диагностика, ЭКГ

Мед. сестра

Все виды анализов

Медицинский Центр ООО "Светал-Медикал"

м. Проспект Мира, Олимпийский проспект д. 16, кор. 1 со стороны ул. Щепкина 47. офис тел.: 688-70-05

Предварительная запись с 9:00-18:00

Сканворд



№ 4/16, Июль 2012

Урматтуу окурман, биздин гезит аркылуу жакындарыңызга жана дегеле жалпы журтка өз пикириңизди, каалоо-тилегиңизди жана оюңузга эмне келсе "СМС билдирүү" аркылуу жарыяласаңыз болот.

Ал үчүн төмөндөгү номерге «Мекен» деген сөздөн баш-тап СМС жазыңыз!

Бесплатное маршрутное такси от метро странций метро:

"Выхино" "Марьино" "Красногвардейская" "Домодедовская"

+7 926 945 98 99 +7 916 566 46 46

8 926 975-20-20

СМС

Требуются энергичные целеустремленные граждане СНГ. Возраст не имеет значение. Запись по телефону 89252035034. Алтынай

444. «Мекен» Салам жал-пы Жалалабаттын 92лерине! Азамат 89258696976 тааныштар болсо чалгыла.

445. «Мекен» Махабат бул жүрөктөгү тиш оорусу

446. «Мекен» Жердеште-риме жана Чаткалдык Улукка ак дилден салам, сени абдан-абдан,аябагандай сагындым!

447. «Мекен» Орозону туткун, баарын сүйгүн, келе жаткан майрамыңар менен!

448. «Мекен» Кыздар ый-ман бул Аллахтан коркуу, анын буйругун аткаруу жан арам –адалды ажыратууну билдирет.

449. «Мекен» Салам жердештер! Москвадагы абал көңүл көтөрөөлүк болбосо да, талыкпай аракет кылып эмгек-тенип жүргөнүңөргө рахмат! Баарыңарга жакшы тилектерди каалайм! Айжан

450. «Мекен» Ассаламу алейкум уа рахматуллохи уа баракатуху!Баарыбызга Алла-хым ыйман, ынсап, намыстуулук берсин, амиин! Душмандарга уят болуудан сактасын! Амиин.Жет жерлердеиштеп жүргөн туугандарга ыйман берсин Ал-лахым! Амиин.

451. «Мекен» Сапаргүл-дү кордогон балдарга, патриот ушул ишти кылабы? Эмне бол-дук, башка улуттарга күлкү бол-дук. Бириңер ата, бириңер ага болсоңор керек. Ойлонгулачы аял кишини ушул күнгө салган биздин эркекетер күнөөбүздү мойнубузга алсак боло. Жакшы-лап ойлонсок, келин-кыздары-быздын ушул күнгө түшкөнүнө биз себепчи эмеспизби? Ойло-нуп иш көрөлү мекендештер!

452. «Мекен» Сагынычтуу саламым менен жалпы Кыргыз элим. Өзгөн районунун Мырзаке айылы классташым Өмүрзакова Гүлзина сени Москвада деп укканмын. Эгер окуп калсаң 89264246900 номериме чалып байланыш.Абдылдаева Жылдыз жана Ильязова Жылдыз да Мо-сквада.

453. «Мекен» Ассаламу алейкум!Арстан 82-жылкы Кара дарыядан окуп калсаң ушул но-мерге чал.89260444452

454. «Мекен» Москва ша-арынын Варшавская метросунда жашаган Аваз Ашировго салам! Ишиңе ийгилик! Жердешиң.

455. «Мекен» Ноокат районунун Көк бел айылы-нан келген жердештериме салам!Ишиңерге ийгилик!

456. «Мекен» Махабат эже сизди жакшы көрөм! Аллах сизге өмүр, ден-соолук берсин! Жүзүңүз нурга, жүрөгүңүз ый-манга толсун! Толгонай

457. «Мекен» Кыргыздын улуу чебери, кылымдан бери келеби, Кыргыздын салтын унутпай кыргызча салам бере-ли. Арбаңыздар! МЭЭРИ94

458. «Мекен» Ар кимди алдап, акча, документтерин бербей качып жүргөн Кызыл-Кыялык Кирманов Эмил Ибра-гимович аттуу үйү күйгүрдүн дарегин билгендер алдангандар ушул номерге чалып койгула. 89250860815

459. «Мекен» «Кыргыз-ды» эстесем, «Манас»түшөт эсиме, «Манасды» эстесем, «Чыңгыз» түшөт эсиме. Ойгон «Кыргыз», "Манас» урпагы ал-гаа, алгаа, алгаа.

Машина сатылат ЗИЛ 5301 + жумушу

менен, айлыгы 50 000ден жогору.

89250220277

Работа-Подработка. От 20 и без ограничения

возрасте. 89267354369



www.mekenkg.ru

Газета "Мекенчил Жаш"Учредитель: Бекботоева Н.С.

адрес: г. Москва, м. Проспект Мира, Спорт комплекс Олимпийский,

подъезд 9, этаж 6-й, офис 6066тел.: 8 925 081-56-26, 8 926 666-23-11

e-mail [email protected]

Редакция не несет ответственности за содержание рекламных объявлений и сообщений информационных агентств. Мнения авторов могут не совпадать с

мнением редакции.Свидетельство серия ПИ ФС77- 43498

от 17.01.2011 г.

Главный редактор - Айгүл АлтымышоваОтветственный редактор - Айдана АбдуваитоваДизайн и верстка - Самат Бакытаев Ред. коллегия: Акылбек Мамадалиев Сергей Зейлюк Советник ред. коллегии - Бактыгүл СейитбековаМенеджер по маркетингу - Өскөн уулу Жамгыр

Газета отпечатано в ОАО "Московская газетная типография". Адрес: 123995, г. Москва, ул. 1905

года, д. 7, стр. 1.Заказ №:

Тираж:15 000Цена договорная

ООО “БАЙЭЛ“

Официалдуу жана легалдуу!Бул организациянын максаты ар бир аймак-тын өкүлдөрүн жолуктуруу жана табышты-руу, кыргыздардын туулуп өскөн жериндеги өз каада салттарын, үрп адаттарын жана тарыхый мурастарын сактоо менен бирге өлкөбүздүн жарандарынын жана алардын орга-низацияларынын укуктук кызыкчылыктарын бул жердеги башкаруу органдарынын жана мамлекеттик өкмөттүн алдында коргоого

алуу жана жол көрсөтүү болуп эсептелет.

Маалыматтык жана укуктук кызматтар

Эгер сизде кандайдыр бир су-роолор же маселелер пайда болсо, анда сиз эч тартын-бастан бизге кайрылсаңыз болот. Бизде укуктук кеңеш бекер жана дайыма

кызматыңыздардабыз!

Миграциялык каттоого коюу,Ишке уруксат кагазын алуу,

(разрешение на работу)ПатентМиграциялык каттоону узартуу,Нотариалдык күбөлөндүрүү менен документ-

терди которуу,КМШ жарандарын жумуш менен камсыз кылуу,Мекендештерибизге ичинде акчасы менен сим

карталарды бекер беребиз.

Россиядагы Кыргызстандык жарандар үчүн укуктук жардамРФдагы миграциялык мыйзам боюнча маселелерге

юридикалык акысыз кеңештер

г. Москва, м. Проспект Мира, Спорт комплекс Олимпийский, подъезд 9, этаж 6-й, офис 6066

8 (926) 666-23-11, 8 (925) 081-56-26,8 (963) 753-19-99, 8 (926) 975-20-20;

м. Волгоградский Проспект, ул. Волгоградский Проспект, дом 32,

корп. 8. 3-й этаж, офис 11

«www.mekenkg.ru» сайты ишке киришти

608-80-44 8 (926) 352-19-81

"Авиакомпания "Кыргызстан" выполняет рейсы на самалете Боинг 737-400 и Боинг 737-500

Стоматологлечение, удаление, протезирование

БЫСТРО, КАЧЕСТВЕННО, БЕЗБОЛЕЗНЕННО

Мырзаматов Ороз Камчыбекович Врач

м. Семеновская (3 м. пешком) г. Москва, Измайловское шоссе, д. 11тел.: 8 (929) 973-14-36, 8 (925) 713-32-25

Кулагыңызга күмүш сырга, урматтуу окурмандар! Кечээ жа-кында эле «www.mekenkg.ru» аталышындагы сайтыбыз ачылды. Бул сайттан сиздер мекен чегинде жүргөн кыргыз боордошторубуздун турмуш-тиричилигине байланыш-кан ар түрдүү маалыматтар менен жакындан тааныша аласыздар. Андан сырткары да дүйнөлүк шоу-бизнес жылдыздарыбыздын бүйүр кызыткан өмүр таржымалы менен бирге, Кыргызстандагы министр, депутат өңдөнгөн атка минерлери-биздин кызыктуу маектерин окуй-суздар. Кыскасы, толгон-токой ма-алыматка бай сайтыбыз дамамат, сиздердин кызматыңыздарда эке-нин эстей жүрсөңүздөр.

«www.mekenkg.ru»

«www.mekenkg.ru»

«www.mekenkg.ru»

Жарнама

Мекенчил жаш

Documents