อ. ดร. สมใจ ศิระ กมล ผศ.สุพิศ รุ่งเรืองศรี

อ. ดร. สมใจ ศิระกมลผศิ.ส�พิศิ ร� �งเร�องศิร�

558313 ปี�การศิ�กษา 2556

2

แนะน��กระบวนวช�

http://www.quinnipiac.edu/Images/Slideshows/DepartmentSlideshows/Nursingslideshow/HolisticNursing.jpg

“ฉบั�บัปีร�บัปีร�ง”

ลั กษณะ/เน��อห�กระบวนวช�

พิ.ร.บั. วิชาช�พิ

ระเบั�ยบักระทรวิงท�"

เก�"ยวิข้$องก�บัการปีระกอบั

วิชาช�พินิติเวิชทางการพิยาบัาล

กฎหมายสาธารณส�ข้นิโยบัายสธ.

เพิ�"อส�ข้ภาพิ

กฎหมายท�"วิไปี

พิยาบัาล

การบัรการพิยาบัาลท�"ม�คุ�ณภาพิม�มาติรฐานิ, ปีลอดภ�ยเปี0นิธรรม, เท�าเท�ยม

การให$บัรการท�"ได$มาติรฐานิ ม�คุ�ณธรรม จรยธรรม

ผ1$ร �บับัรการ

ผ1$ให$บัรการ

มาติรฐานิวิชาช�พิ จรรยาบัรรณ

วิชาช�พิ จรยธรรมวิชาช�พิ กฎหมายวิชาช�พิ

กฎหมายท�"วิไปี+

ทำ��ไมพย�บ�ลัต้�องเร�ยนกฎหม�ย?

ปีกปี2อง

สถิติคุด�ท�"ผ1$เส�ยหายฟ้2องร$องกระทรวิงสาธารณส�ข้ ระหวิ�างปี� 2539-2553

ประเภทำคดี� จำ��นวน(คุด�)2539-2551

จำ��นวน(คุด�)2539-2553

แพิ�ง 76 126

อาญา 7 14

ผ1$บัรโภคุ - 30

รวม - 170

คุ�าเส�ยหาย 426 860 ล$านิ 6

สถิต้ก�รฟ้'องร�องกระทำรวงส�ธ�รณส)ขม�แนวโน�มเพ,มข-�น!

สาเหติ�ท�"ฟ้2องมากท�"ส�ด -ร�กษาผดพิลาดไม�ได$มาติรฐานิ  38  เร�"อง 

-ท8าคุลอด  18  เร�"อง  และ -วินิจฉ�ยผดพิลาด  12  เร�"อง 

7

เร�,องร�องเร�ยนม�กกว.� 300 เร�,อง

-ส�วินิใหญ�เปี0นิปี9ญหาทางด$านิการส�"อสาร

พิยาบัาลหยอดนิ8:ากรดใส�ปีากเด;ก 2 ข้วิบั

แทนิยาสลบั!

คุนิไข้$อาศิ�ยแพิทย<-พิยาบัาลเผลอ ด"งช�:นิ 8 รพิ.สม�ทรปีราการ ด�บัสยอง!

พิยาบัาลฉ�ดยา เด;กหญงช;อคุคุาอกแม�

บั�กจ�บัอด�ติพิยาบัาลร�บัท8าแท$งเถิ�"อนิ

บั�กร$องพิยาบัาลละเลยปีล�อยเด;กติกเติ�ยง

ร$องโรงพิยาบัาลให$เล�อดผดกร� =ปี

คุนิไข้$แจ$งจ�บัพิยาบัาลสาวิ รพิ... ฉกทอง 5 บัาท

หน).มฟ้'องพย�บ�ลัฉี�ดีย�ทำ��อว ยวะเพศโดี.ไม.ลั�ม 55 ช ,วโมง !

คว�มผิดีทำ�งอ�ญ�โดียก�รประกอบวช�ช�พทำ�,พบบ.อย1 . ก�รไม.ช.วยเหลั�อหร�อปฏิเสธการปีระกอบั

วิชาช�พิ2 . ปีระกอบัวิชาช�พิโดยผิ5�ป6วยไม.ยนยอม3. ปีระกอบัวิชาช�พิโดยทำอดีทำ�งหร�อปลั.อยปลัะ

ลัะเลัยผ1$ปี>วิย4. ปีระกอบัวิชาช�พิโดยประม�ทำ5 . เป7ดีเผิยคว�มลั บข้องผ1$ปี>วิย6 . ปีระกอบัวิชาช�พิแล$วิทำ��เอกส�รร บรองอ น

เป8นเทำ9จำ7. การทำ��แทำ�งโดียผิดีกฎหม�ย

ส"งท�"ไม�พิ�งปีระสงคุ<ท�"เกดข้�:นิส�บัเนิ�"องจากคุด� ต้�องไดี�ร บโทำษต้�มพ.ร.บ.วช�ช�พ

–ว.�กลั.�วต้ กเต้�อน, ภ�คทำ ณฑ์;, พ กใช�ใบอน)ญ�ต้, เพกถิอนใบอน)ญ�ต้

ก�รไดี�ร บโทำษทำ�งแพ.งหร�ออ�ญ�แลั�วแต้.กรณ�–ปร บหร�อจำ��ค)ก

เพ�,อสอบข-�นทำะเบ�ยนเป8นผิ5�ประกอบวช�ช�พก�รพย�บ�ลัแลัะผิดี)งครรภ;แลัะร บใบประกอบวช�ช�พอย.�งถิ5กต้�องต้�มกฎหม�ย*****

หน-,งหน.วยกต้...อย.�คดีว.�ไม.ส��ค ญ เพร�ะถิ��ไม.ผิ.�น....

เก�ยรต้นยม แต้.ต้กวช�กฏิหม�ย

พิยาบัาลก�บัคุวิามเก�"ยวิข้$องด$านิกฎหมาย

พิยาบัาลในิสถิานิะคุนิธรรมดาท�"วิไปี

ในิสถิานิะ ผ1$ปีระกอบั

วิชาช�พิ

วิ�ติถิ�ปีระสงคุ<กระบัวินิวิชา ห�วิข้$อเนิ�:อหากระบัวินิวิชา วิธ�จ�ดการเร�ยนิการสอนิ การปีระเมนิผล ติ8าราหล�ก ติารางเร�ยนิ Assignment และคุ8าช�:แจง

http://www.tnc.or.th/books_journal/books-list.html

14

พระร�ชบ ญญ ต้วช�ช�พ ก�รพย�บ�ลัแลัะก�รผิดี)งครรภ;(1)

http://www.quinnipiac.edu/Images/Slideshows/DepartmentSlideshows/Nursingslideshow/HolisticNursing.jpg

-คุวิามส8าคุ�ญข้องพิ.ร.บั.วิชาช�พิฯ-นิยามศิ�พิท</ข้อบัเข้ติและคุวิามร�บัผดชอบัข้องพิยาบัาลและผด�งคุรรภ<

15

ว ต้ถิ)ประสงค;

เม�"อส:นิส�ดการเร�ยนิการสอนิ ผ1$เร�ยนิสามารถิ อธบัายคุวิามส8าคุ�ญข้องพิระราชบั�ญญ�ติ

วิชาช�พิการพิยาบัาลและการผด�งคุรรภ< อธบัายคุวิามหมายและข้อบัเข้ติข้องการ

พิยาบัาล การผด�งคุรรภ<และการปีระกอบัวิชาช�พิการพิยาบัาลและการผด�งคุรรภ<

http://www.quinnipiac.edu/Images/Slideshows/DepartmentSlideshows/Nursingslideshow/HolisticNursing.jpg

กฎหมายคุ�ออะไร? ระเบั�ยบั กฎเกณฑ์< ข้$อบั�งคุ�บั ท�"ร �ฐหร�อผ1$ม�อ8านิาจ

ก8าหนิดข้�:นิเพิ�"อคุวิบัคุ�มคุวิามปีระพิฤติข้องมนิ�ษย<ท�"อาจก�อให$เกดคุวิามไม�เปี0นิระเบั�บับัเร�ยบัร$อยในิส�งคุม หากผ1$ใดฝ่>าฝ่Cนิจะติ$องได$ร�บัโทษ

พิรจ�นิทร< ส�วิรรณชาติ, 2541

ล8าด�บัศิ�กดDข้องกฎหมาย1 . ร ฐธรรมน5ญแห.งร�ชอ�ณ�จำ กรไทำย:

กม.ส5งส)ดีของประเทำศ2. พระร�ชบ ญญ ต้: โดียกระบวนก�รนต้บ ญญ ต้

(ร ฐสภ�)3. พระร�ชก��หนดี: โดียฝ่6�ยบรห�ร (ในกรณ�

ฉี)กเฉีนแลัะเฉีพ�ะทำ�,ก��หนดีใน1)—เข��ส5.กระบวนก�รนต้บ ญญ ต้เป8นพ.ร.บ.

4. พระร�ชกฤษฎ�ก�:ผิ5�บรห�ร(รมต้.) อ�ศ ยอ��น�จำต้�ม 1,2,3 บ ญญ ต้กม. น��เสนอต้.อครม.---เสนอต้.อพระมห�กษ ต้รย;

5. กฎกระทำรวง: โดียร ฐมนต้ร� (อ�ศ ยอ��น�จำต้�ม 2 หร�อ 3 )

6. กฎหม�ยทำ�,ออกโดียองค;กรปกครองส.วนทำ�องถิ,น: เฉีพ�ะเขต้(จำ งหว ดี เทำศบ�ลั)

7. ประก�ศค��ส ,ง

พระร�ชบ ญญ ต้วช�ช�พก�รพย�บ�ลัแลัะก�ร

ผิดี)งครรภ; “พิระราชบั�ญญ�ติวิชาช�พิการพิยาบัาล

และการผด�งคุรรภ< พิ.ศิ. ๒๕๒๘ และท�"แก$ไข้เพิ"มเติมโดย พิระราชบั�ญญติวิชาช�พิการพิยาบัาลและการผด�งคุรรภ< (ฉบั�บัท�" ๒) พิ.ศิ. ๒๕๔๐ ” “Professional Nursing and

Midwifery Act B.E. 2528(1985) Revision of

the Act B.E. 2528(1985) ”

คว�มส��ค ญของพระร�ชบ ญญ ต้วช�ช�พก�รพย�บ�ลัแลัะก�ร

ผิดี)งครรภ;เคุร�"องม�อท�"ร �ฐใช$คุวิบัคุ�มคุ�ณภาพิและมาติรฐานิบัรการวิชาช�พิ

19

-เปี0นิหล�กปีระก�นิแก�ปีระชาชนิวิ�าจะได$ร�บับัรการท�"ม�ปีระสทธภาพิ -ไม�ถิ1กผ1$ปีระกอบัวิชาช�พิเอาร�ดเอาเปีร�ยบัหร�อละเมดสทธส�วินิบั�คุคุลจนิเกดคุวิามเส�ยหาย

เพ�,อ

นิยามศิ�พิท<ท�"ส8าคุ�ญเก�"ยวิก�บัวิชาช�พิ (ม.4) ก�รพย�บ�ลั การกระท8าติ�อมนิ�ษย<เก�"ยวิก�บั :-ก�รดี5แลัช.วยเหลั�อเม�"อเจ;บัปี>วิย, การฟ้C: นิฟ้1สภาพิ การปี2องก�นิโรคุ การส�งเสรมส�ข้ภาพิ รวิมท�:งการช�วิยเหล�อแพิทย<กระท8าการร�กษาโรคุ ท�:งนิ�:โดยอาศิ�ยหล�กวิทยาศิาสติร<และศิลปีะการ

พิยาบัาล ก�รผิดี)งครรภ; การกระท8าเก�"ยวิก�บัก�รดี5แลัแลัะก�รช.วยเหลั�อหญงม�ครรภ; หญงหลั งคลัอดี แลัะทำ�รกแรกเกด รวิมถิ�งการ

ติรวิจ การท8าคุลอด การส�งเสรมส�ข้ภาพิและปี2องก�นิคุวิามผดปีกติในิระยะติ�:งคุรรภ< ระยะคุลอด และระยะหล�งคุลอด รวิมท�:งการช�วิยเหล�อแพิทย<กระท8าการร�กษาโรคุ ท�:งนิ�:โดยอาศิ�ยหล�กวิทยาศิาสติร<และศิลปีะการพิยาบัาล

การพิยาบัาลคุ�ออะไร?

การผด�งคุรรภ<คุ�ออะไร?

ก�รประกอบวช�ช�พก�รพย�บ�ลั “ การปีฏิบั�ติหนิ$าท�"ก�รพย�บ�ลัติ�อบั�คุคุล คุรอบัคุร�วิ และ

ช�มชนิ โดยการกระท8าติ�อไปีนิ�:1 .การสอนิ แนิะนิ8า ให$คุ8าปีร�กษาและแก$ปี9ญหาเก�"ยวิก�บั

ส�ข้ภาพิอนิาม�ย2. การกระท8าติ�อร�างกายและจติใจข้องบั�คุคุล รวิมท�:งการจ�ด

สภาพิแวิดล$อมเพิ�"อการแก$ปี9ญหาคุวิามเจ;บัปี>วิย การบัรรเทาอาการข้องโรคุ การล�กลามข้องโรคุและการฟ้C: นิฟ้1สภาพิ

3. การกระท8าติามวิธ�ท�"ก8าหนิดไวิ$ในิการร�กษาโรคุเบั�:องติ$นิและการให$ภ1มคุ�$มก�นิโรคุ

4. ช�วิยเหล�อแพิทย<กระท8าการร�กษาโรคุ**ท�:งนิ�:โดยอาศิ�ยหล�กวิทยาศิาสติร<และศิลปีะการพิยาบัาลในิการปีระเมนิสภาพิ การวินิจฉ�ยปี9ญหา การวิางแผนิ การปีฏิบั�ติและการปีระเมนิผล

ก�รประกอบวช�ช�พผิดี)งครรภ;

“ การปีฏิบั�ติหนิ$าท�"ก�รผิดี)งครรภ;ติ�อหญงม�คุรรภ< หญงหล�งคุลอด ทารกแรกเกด และคุรอบัคุร�วิโดยการกระท8าติ�อไปีนิ�:

1 .การสอนิ การแนิะนิ8า การให$คุ8าปีร�กษาและการแก$ปี9ญหาเก�"ยวิก�บัส�ข้ภาพิอนิาม�ย

2. การกระท8าติ�อร�างกายและจติใจข้องหญงม�คุรรภ< หญงหล�งคุลอด และทารกแรกเกด เพิ�"อปี2องก�นิคุวิามผดปีกติในิระยะติ�:งคุรรภ< ระยะคุลอดและระยะหล�งคุลอด

3. การติรวิจ การท8าคุลอดและการวิางแผนิคุรอบัคุร�วิ4. ช�วิยเหล�อแพิทย<กระท8าการร�กษาโรคุ

**ท�:งนิ�:โดยอาศิ�ยหล�กวิทยาศิาสติร<และศิลปีะการพิยาบัาลในิการปีระเมนิสภาพิ การวินิจฉ�ยปี9ญหา การวิางแผนิ การปีฏิบั�ติและการปีระเมนิผล

ข้$อใดเปี0นิการปีระกอบัวิชาช�พิการพิยาบัาล ติามพิ.ร.บั.วิชาช�พิ ปี� 2528 ปีร�บัปีร�งปี� 2540?

1 .การฉ�ดยาเบัาหวิานิติามแพิทย<ส�"งให$หญงติ�:งคุรรภ<

2. การสอนินิ�กศิ�กษาพิยาบัาลให$ปีฏิบั�ติการพิยาบัาลในิโรงพิยาบัาลเอกชนิ

3. การสอนิสาม�หล�งภรรยาคุลอดล1กเก�"ยวิก�บัการปีฏิบั�ติติ�วิหล�งการผ�าติ�ดท8าหม�นิ

ทำ��ต้.อใคร ทำ��อะไร +ดี5ร�ยลัะเอ�ยดีนย�มใน p.3*

การพิยาบัาล

มนิ�ษย< -บั�คุคุล -คุรอบัคุร�วิ -ช�มชนิ

การกระท8าเก�"ยวิก�บั -การด1แลช�วิยเหล�อเม�"อเจ;บัปี>วิย -การฟ้C: นิฟ้1สภาพิ -การปี2องก�นิโรคุ -การส�งเสรมส�ข้ภาพิ -รวิมท�:งการช�วิยเหล�อแพิทย<กระท8าการร�กษาโรคุ*ท�:งนิ�:โดยอาศิ�ยหล�กวิทยาศิาสติร<และศิลปีะการพิยาบัาล

การ ผด�งคุรร

ภ<

-หญงม�คุรรภ<-หญงหล�งคุลอด-ทารกแรกเกด -ครอบคร ว*ในิระยะติ�:งคุรรภ< ระยะ

คุลอด ระยะหล�งคุลอด

การกระท8าเก�"ยวิก�บั -การด1แลและการช�วิยเหล�อ -การติรวิจ การท8าคุลอด การส�งเสรมส�ข้ภาพิและ

ปี2องก�นิคุวิามผดปีกติ -การติรวิจ การท8าคุลอดและการวิางแผนิ

คุรอบัคุร�วิ -รวิมท�:งช�วิยเหล�อแพิทย<กระท8าการร�กษาโรคุ *ท�:งนิ�:โดยอาศิ�ยหล�กวิทยาศิาสติร<และศิลปีะการ

พิยาบัาล

ก�รประกอบวช�ช�พก�รพย�บ�ลั

ก�รปฏิบ ต้หน��ทำ�,ของอ�จำ�รย;พย�บ�ลัในกลั).มวช�บรห�รก�รพย�บ�ลัเป8น ก�รประกอบวช�ช�พ“ก�รพย�บ�ลั หร�อไม. ”?!?!?

ผิ5�ประกอบวช�ช�พก�รพย�บ�ลัแลัะก�รผิดี)งครรภ;ค�อใคร???หร�อ..เม�,อไหร.จำ-งจำะเร�ยกไดี�ว.�เป8นผิ5�ประกอบวช�ช�พก�รพย�บ�ลัแลัะก�รผิดี)งครรภ;???

“ต้.อเม�,อไดี�ข-�นทำะเบ�ยนแลัะร บใบอน)ญ�ต้แลั�วให�เป8นผิ5�ประกอบวช�ช�พฯ แลั�ว”

ผิ5�ประกอบวช�ช�พก�รพย�บ�ลั

“บั�คุคุลซึ่�"งได$ข้�:นิทะเบั�ยนิและร�บัใบัอนิ�ญาติเปี0นิผ1$ปีระกอบัวิชาช�พิการพิยาบัาลจากสภาการพิยาบัาล”

ผิ5�ประกอบวช�ช�พก�รผิดี)งครรภ;

“บั�คุคุลซึ่�"งได$ข้�:นิทะเบั�ยนิและร�บัใบัอนิ�ญาติเปี0นิผ1$ปีระกอบัวิชาช�พิการผด�งคุรรภ<จากสภาการพิยาบัาล”

“ใบัอนิ�ญาติซึ่�"งสภาการพิยาบัาลออกให$แก�ผ1$ปีระกอบัวิชาช�พิการพิยาบัาล การผด�งคุรรภ< หร�อการพิยาบัาลและการ

ผด�งคุรรภ<”

ใบอน)ญ�ต้

p.4

28