Φαρμακοκινητική Ενδοφλέβιας Χορήγησης 1) Ταχεία ενδοφλέβια χορήγηση (bolus intravenous injection): Ενδοαγγειακή χορήγηση φαρμάκων Φαρμακοκινητική: Παράγοντες που επηρεάζουν το ρυθμό και την έκταση της απορρόφησης, κατανομής, μεταβολισμού και απέκκρισης των φαρμάκων. Μέτρηση του φαρμάκου κυρίως στο πλάσμα, ορό αίματος, αίμα και ούρα. Με την ταχεία ενδοφλέβια έγχυση επιτυγχάνονται υψηλές συγκεντρώσεις του φαρμάκου στο αίμα σε σύντομο χρονικό διάστημα - ταχεία έναρξη φαρμακολογικής δράσης – κίνδυνος τοξικότητας.
1) Ταχεία ενδοφλέβια χορήγηση ( bolus intravenous injection): Ενδοαγγειακή χορήγηση φαρμάκων Φαρμακοκινητική: Παράγοντες που επηρεάζουν το ρυθμό και την έκταση της απορρόφησης, κατανομής, μεταβολισμού και απέκκρισης των φαρμάκων. - PowerPoint PPT Presentation
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Φαρμακοκινητική Ενδοφλέβιας Χορήγησης
1) Ταχεία ενδοφλέβια χορήγηση (bolus intravenous injection): Ενδοαγγειακή χορήγηση φαρμάκων Φαρμακοκινητική: Παράγοντες που επηρεάζουν το ρυθμό και την
έκταση της απορρόφησης, κατανομής, μεταβολισμού και απέκκρισης των φαρμάκων.
Μέτρηση του φαρμάκου κυρίως στο πλάσμα, ορό αίματος, αίμα και ούρα.
Με την ταχεία ενδοφλέβια έγχυση επιτυγχάνονται υψηλές συγκεντρώσεις του φαρμάκου στο αίμα σε σύντομο χρονικό διάστημα - ταχεία έναρξη φαρμακολογικής δράσης – κίνδυνος τοξικότητας.
Κινητική μηδενικής τάξεως (κορεσμός) μη γραμμική φαρμακοκινητική – non-linear kinetics
Κλίση ευθείας, slope = (lnC1-lnC2)/(t1-t2) Πολύ καλός τρόπος για τον υπολογισμό της κλίσης (αρνητική η κλίση) Διαιρώντας τη σχέση A = A0.e-kt με τον όγκο κατανομής (V) παίρνουμε
τη σχέση: A/V = C = C0.e-kt
Όπου: C0 = Συγκέντρωση του φαρμάκου για χρόνο t = 0
Για A = D/2 (μισό της δόσης) παίρνουμε: A/D = 1/2 = e–kt1/2 ln1/2 = -kt1/2 και ln2 = kt1/2 t1/2 = 0.693/k (χρόνος ημίσειας ζωής, half-life) Ο χρόνος ημίσειας ζωής είναι ανεξάρτητος από τη δόση και είναι
χαρακτηριστικός για κάθε φάρμακο Αρχική φάση κατανομής 10 – 20 min. Η C0 υπολογίζεται με επέκταση
(extrapolation) της ευθείας απομάκρυνσης. Από τη σχέση V = D/C0 μπορούμε να υπολογίσουμε το V (όχι πολύ
ακριβής μέθοδος) Φαρμακοκινητικές παράμετροι t1/2 = Χρόνος ημίσειας ζωής: Σε 5 t1/2 το 97% του φαρμάκου
απομακρύνεται. k = Σταθερά ταχύτητας απομάκρυνσης (χρόνος-1) k = dA/(dt.A)
Ο χρόνος ημίσειας ζωής δεν εξαρτάται από τη δόση και είναι χαρακτηριστικός για κάθε φάρμακο
Από τη σχέση A = D.e-kt παίρνουμε τη σχέση: A/D = e-kt (Ποσοστό φαρμάκου που παραμένει στο σώμα). Αν εκφράσουμε το χρόνο σε χρόνους ημίσειας ζωής, τότε
παιρνουμε τη σχέση: n = t/t1/2 αnό την οποία παίρνουμε t = n.t1/2 και t = n.0.693/k
A/D = e-k.0.693.n/k = e-0.693n αλλά e-0.693 = 1/2 A/D = e-kt = (1/2)n 50%, 75%, σε 3.3t1/2 = 90% dA/dt = CL.C = k.A = k.V.C και CL = k.V k = CL/V και t1/2 = 0.693V/CL
Το k και ο t1/2 εξαρτώνται από την κάθαρση και τον όγκο κατανομής AUC (Area Under the Curve): Εμβαδόν κάτω από την καμπύλη της
συγκέντρωσης του φαρμάκου στο πλάσμα – χρόνουΡυθμός απομάκρυνσης = dA/dt = CL.C
dA = CL.C.dt όπου C.dt = Εμβαδόν (Area) κάτω από την καμπύλη C-t.
Για πολύ μικρό χρονικό διάστημα, dt, παρατηρούμε ότι η ποσότητα του φαρμάκου που απομακρύνθηκε, dA, ισούται με το γινόμενο της κάθαρσης, CL, επί το εμβαδόν κάτω από την καμπύλη C-t.
Ολοκληρώνοντας τη σχέση dA = CL.C.dt παίρνουμε τη σχέση: D = CL.AUC0-∞ και CL = D/AUC0-∞
Ένας καλύτερος (πιο ακριβής) τρόπος για τον υπολογισμό της CL και του V, ανεξάρτητα αν ισχύει το μονοδιαμερισματικό πρότυπο (φαρμακοκινητική πρώτης τάξεως, γραμμική φαρμακοκινητική)
Άλλες σχέσεις:
CL = k.V
V = CL/k = D/(k.AUC0-∞) και
V = (1.44D.t1/2)/AUC0-∞
Εμβαδόν κάτω από την καμπύλη C-t (AUC)
Εμβαδόν κάτω από την καμπύλη C-t (AUC)
Παθητική Διάχυση
Υπολογισμός του AUC
Κανόνας του τραπεζίου (trapezoidal rule) E = (t2 – t1) x C2 + 1/2(t2 – t1) x (C1 – C2) Ε = 1/2(t2 – t1) x (C1 + C2) AUCt1-t2 = 1/2(C1 + C2) x (t2 – t1) AUC0-∞ = Άθροισμα των επιμέρους τραπεζίων AUCtn-∞ = Ctn/k και AUC0-∞ = C0/k (για ταχεία
ενδοφλέβια χορήγηση – ταχεία κατανομή) AUC0-∞ = AUC0-tn + Ctn/k Πολλά δείγματα για ακριβή υπολογισμό του AUC
Υπολογισμός του AUC
t (h) C (mg/L) ti+1-ti 1/2(C1 + C2) (mg/L)
AUC (mg/h/L)
0
1
2
3
4
5
6
0
7
10
5
2.5
1.25
0.6
1
1
1
1
1
1
3.5
8.5
7.5
3.75
1.88
0.93
3.5
8.5
7.5
3.75
1.88
0.93
25.96
Απέκκριση του Φαρμάκου στα Ούρα Για φάρμακα που απεκκρίνονται χημικά αμετάβλητα στα ούρα σε
σχετικά μεγάλο ποσοστό (fe ↑) Ευκολία συλλογής των ούρων Συνήθως αυξημένη συγκέντρωση του φαρμάκου στα ούρα Τεχνητά προβλήματα – όχι μεγάλη ακρίβεια αποτελεσμάτων
Ρυθμός απέκκρισης = dAe/dt = CLR.C και C = A/VdAe/dt = (CLR.A)/V και k = CL/V, ke = CLR/V
dAe/dt = ke.V.C = ke.A = ke.D.e-kt
fe = Ae(∞)/D Όπου: fe = Ποσοστό του φαρμάκου που απεκκρίνεται χημικά ανέπαφο
στα ούρα (τιμές fe από 0 έως 1) Ae(∞) = Αθροιστική ποσότητα του φαρμάκου στα ούρα
Απέκκριση του Φαρμάκου στα Ούρα
Απέκκριση του Φαρμάκου στα Ούρα
Απέκκριση του Φαρμάκου στα Ούρα
fe = (dAe/dt)/(dA/dt) = CLR/ CL = (ke.V)/(k.V) = ke/k dAe/dt = ke.D.e-kt από την οποία με ολοκλήρωση παίρνουμε: