หมวดวิชาศึกษาทั่วไป : ศาสตร์ในการพัฒนาความเป็นมนุษย์แบบองค์รวม

หมวดว�ชาศึกษาทั่ �วไป : ศึาสตร์�ในการ์พั ฒนาความเป�นมน�ษย์�แบบองค�ร์วม

ใ

โดย์ ร์องศึาสตร์าจาร์ย์�ส�ภาพั ณ นคร์

การ์ศึกษาเพั'�อพั ฒนาความการ์ศึกษาเพั'�อพั ฒนาความเป�นมน�ษย์�เป�นมน�ษย์�

โดย์

ศึาสตร์าจาร์ย์� ดร์ . ว�จ�ตร์ ศึร์(สอ)าน

Iการ์ศึกษาเพั'�อ

พั ฒนาความเป�น

มน�ษย์�(Educatio

n for Human

Development)

Iการ์ศึกษาเพั'�อ

พั ฒนาความเป�น

มน�ษย์�(Educatio

n for Human

Development)

Education is the only form of action that can transform potentials into competencies for life. Within this perspective, to act for new generations is to create educational concepts and practices that can generate competencies for people to transform themselves and their realities through the full development of their potentials.

UNESCO 2005

In order to develop these potentials all spheres of human existence must be considered: Personal, Social, Cognitive and Productive

1

II Four Pillars of Education for the 21st Century: UNESCO

II Four Pillars of Education for the 21st Century: UNESCO

When we look at the four types of learning from the perspective of the development of people’s potential – Learning to Be (how to be yourself

and create a life project), to Live Together (living with differences, creating new forms of social participation), to Know (Claiming knowledge

tools and using them for the common good) and to Do (acting productively, making it easier to enter and stay in the new labor world) – they

become tools for the transformation of oneself and of the world.

individual

to be

to livetogether

to do to know

2

IIIการ์ศึกษาเพั'�อพั ฒนาคนให)เป�นบ ณฑิ�ต


เป�นกร์ะบวนการ์ต,อเน'�องจากคร์อบคร์ ว การ์ศึกษาขั้ .นพั'.นฐาน การ์อาช(วศึกษาและการ์อ�ดมศึกษาม�,งพั ฒนาศึ กย์ภาพัขั้องแต,ละคน เพั'�อให)เป�นคนทั่(�สมบ1ร์ณ�เต2มตามศึ กย์ภาพั ม(สมร์ร์ถนะ (Competencies) ด)าน Personal, Cognitive, Social และ Productive

3



การ์ศึกษาร์ะด บปร์�ญญา หร์'อ บ ณฑิ�ต ต)องสร์)างให)เป�น“ ”

ทั่ .ง “Manhood และ Manpower ” การ์สร์)าง “ความเป�นคน และ ก5าล ง” ”คน ร์ะด บบ ณฑิ�ตปร์ บเปล(�ย์น”ไปตามความเปล(�ย์นแปลงขั้องโลก เป�นเร์'�องขั้องศึ�ลปศึาสตร์�ก บว�ชาช(พั เพั'�อทั่5าให)ผู้1)ได)ร์ บการ์ศึกษา เป�นผู้1)ม(ความร์ บผู้�ดชอบและเป�นพัลเม'องด( และเพั'�อสร์)างความสามาร์ถขั้องผู้1)ศึกษาในทั่างว�ชาช(พั

4

ปร์ ชญาเมธี(ทั่างการ์ศึกษากล,าวว,า คนเป�นคนก,อนจะ“เป�นคร์1 แพัทั่ย์� หร์'อว�ศึวกร์ และ ฯลฯ”

IVการ์

อ�ดมศึกษาร์ะด บ

ปร์�ญญาในปร์ะเทั่ศึไทั่

ย์เพั'�อพั ฒนาความเป�น

มน�ษย์�

IVการ์





จ ดการ์ศึกษาต,อเน'�องจากร์ะด บม ธีย์มศึกษา เน)นการ์จ ดหล กส1ตร์และการ์สอนว�ชาเฉพัาะเพั'�อสร์)างความร์1)ความสามาร์ถในทั่างว�ชาการ์และว�ชาช(พัพั.ศึ - . 2517 2532 ทั่บวงมหาว�ทั่ย์าล ย์ ปร์ะกาศึหล กเกณฑิ�มาตร์ฐานว,าด)วย์หล กส1ตร์การ์ศึกษาร์ะด บปร์�ญญาตร์( ก5าหนดเน'.อหาขั้องหล กส1ตร์ ให)ม(ส ดส,วนขั้องว�ชาพั'.นฐานทั่ �วไป ว�ชาเฉพัาะด)าน และว�ชาเล'อก และ/หร์'อว�ชาโทั่ ซึ่�งต,อมาเปล(�ย์นเป�นว�ชาเล'อกเสร์(

5

ว�ชาพั'.นฐานทั่ �วไป จ5านวนอย์,างน)อย์ 30 หน,วย์ก�ต ปร์ะกอบด)วย์หมวดละไม,น)อย์กว,า 6หน,วย์ก�ต

พั.ศึ - . 2532 ป<จจ�บ น เปล(�ย์นเน'.อหาขั้องหล กส1ตร์จากว�ชาพั'.นฐานทั่ �วไป เป�น

ว�ชาศึกษาทั่ �วไป “ ”(General Education) ก5าหนดว ตถ�ปร์ะสงค�และว�ธี(การ์จ ดให)ช ดเจนและย์'ดหย์�,นมากขั้.น

ส งคมศึาสตร์�มน�ษย์ศึาสตร์�ภาษาว�ทั่ย์าศึาสตร์�และคณ�ตศึาสตร์�

6

IVการ์





IVการ์





หมวดว�ชาศึกษาทั่ �วไป หมาย์ถง ว�ชาทั่(�ม�,งพั ฒนาผู้1)เร์(ย์นให)ม(ความร์อบร์1)อย์,างกว)างขั้วาง ม(โลกทั่ ศึน�ทั่(�กว)างไกล ม(ความเขั้)าใจธีร์ร์มชาต� ตนเอง ผู้1)อ'�น และส งคม เป�นผู้1)ใฝ่>ร์1) สามาร์ถค�ดอย์,างม(เหต�ผู้ล สามาร์ถใช)ภาษาในการ์ต�ดต,อส'�อสาร์ความหมาย์ได)ด( ม(ค�ณธีร์ร์ม ตร์ะหน กในค�ณค,าขั้องศึ�ลปะและว ฒนธีร์ร์มทั่ .งขั้องไทั่ย์ และขั้องปร์ะชาคมนานาชาต� สามาร์ถน5าความร์1)ไปใช)ในการ์ด5าเน�นช(ว�ตและด5าร์งตนอย์1,ในส งคมได)เป�นอย์,างด(

7

Vหมวดว�ชา

ศึกษาทั่ �วไปก บ

การ์พั ฒนาความเป�น

มน�ษย์�ในป<จจ�บ น





หมวดว�ชาศึกษาทั่ �วไปพั ฒนาความเป�นคน (Manhood) หมวดว�ชาเฉพัาะด)านพั ฒนาความเป�นก5าล งคนในการ์ปร์ะกอบอาช(พั (Manpower)

สถาบ นอ�ดมศึกษาอาจจ ดว�ชาศึกษาทั่ �วไปในล กษณะจ5าแนกเป�นร์าย์ว�ชาหร์'อล กษณะบ1ร์ณาการ์ใดๆ ก2ได) โดย์ผู้สมผู้สานเน'.อหาว�ชาทั่(�คร์อบคล�มสาร์ะขั้องกล�,มว�ชาส งคมศึาสตร์� มน�ษย์ศึาสตร์� ภาษา และกล�,มว�ชาว�ทั่ย์าศึาสตร์�ก บคณ�ตศึาสตร์� ในส ดส,วนทั่(�เหมาะสม เพั'�อให)บร์ร์ล�ว ตถ�ปร์ะสงค�ขั้องว�ชาศึกษาทั่ �วไป โดย์ให)ม(จ5านวนหน,วย์ก�ตร์วมไม,น)อย์กว,า

30 หน,วย์ก�ต8









ในทั่ศึวร์ร์ษทั่(�ผู้,านมา สกอ . ได)ก5าหนดกร์อบมาตร์ฐานค�ณว�ฒ�ร์ะด บอ�ดมศึกษา (Thai Qualifications Framework for Higher Education: TQF) คร์อบคล�มอย์,างน)อย์ 5 ด)าน

ค�ณธีร์ร์มจร์�ย์ธีร์ร์ม

ความร์1)

ทั่ กษะทั่างป<ญญา

ทั่ กษะความส มพั นธี�ร์ะหว,างบ�คคลและความร์ บผู้�ดชอบทั่ กษะการ์ว�เคร์าะห�เช�งต วเลขั้ การ์ส'�อสาร์และการ์ใช)เทั่คโนโลย์(สาร์สนเทั่ศึ

9









1) ต)องปร์ บเปล(�ย์นให)ทั่ นก บความเปล(�ย์นแปลงขั้องโลก

2) สร์)างว�ชาในล กษณะบ1ร์ณาการ์เน'.อหาว�ชาและก�จกร์ร์มทั่(�สอดคล)องก บว ตถ�ปร์ะสงค�ขั้องหมวดว�ชาศึกษาทั่ �วไป และ TQF

3) ว�ชาศึกษาทั่ �วไปเป�นว�ชา ช(ว�ต ทั่(�ผู้สม“ ”ผู้สานร์ะหว,างการ์เร์(ย์นก บผู้1)สอนหร์'อว�ทั่ย์ากร์ การ์ศึกษาค)นคว)าด)วย์ตนเอง การ์ทั่5าก�จกร์ร์มในล กษณะ Engagement ทั่(�ก,อให)เก�ดการ์เร์(ย์นร์1)จากการ์ทั่5าร์,วมก บองค�กร์ช�มชน เป�นการ์จ ดแบบ “Blended Teaching and Learning” ให)เป�นผู้1)ร์1)ช ดและปฏิ�บ ต�ได)

1

0

VIหล กส1ตร์และ การ์เร์(ย์นการ์สอนว�ชาศึกษาทั่ �วไปในอนาคต

VIหล กส1ตร์และ การ์เร์(ย์นการ์สอนว�ชาศึกษาทั่ �วไปในอนาคต

4) ควร์เน)นเร์'�อง Entrepreneurship, Management Skills และ Employability เช'�อมปร์ะสานก บการ์ศึกษาว�ชาเฉพัาะด)าน

5) ควร์พั ฒนาคณาจาร์ย์�ทั่(�จะสอนว�ชาศึกษาทั่ �วไปให)เขั้)าใจ เขั้)าถงและปฏิ�บ ต�การ์เร์(ย์นการ์สอนได)อย์,างม(ปร์ะส�ทั่ธี�ภาพัอย์,างต,อเน'�อง โดย์ให)ความส5าค ญก บภาร์ะงาน แร์งจ1งใจ และการ์ให)การ์ย์อมร์ บผู้ลงานเช,นเด(ย์วก บการ์สอนว�ชาเฉพัาะด)านและว�ชาช(พั

6) ควร์จ ดการ์เร์(ย์นการ์สอนว�ชาศึกษาทั่ �วไปเป�นภาษาอ งกฤษ ย์กเว)นว�ชาภาษาไทั่ย์หร์'อภาษาต,างปร์ะเทั่ศึอ'�น เพั'�อเพั��มการ์พั ฒนาความสามาร์ถในการ์ใช)ภาษาอ งกฤษซึ่�งเป�นภาษาสากล

1

1

VI

หล กส1ตร์และ การ์เร์(ย์นการ์สอนว�ชาศึกษาทั่ �วไปในอนาคต

VI

หล กส1ตร์และ การ์เร์(ย์นการ์สอนว�ชาศึกษาทั่ �วไปในอนาคต

ว�ชาศึกษาทั่ �วไปเป�นว�ชาชาช(ว�ต

ที่��มา : ศ.ดร.วิ�จิ�ตร ศร�สอ้�าน (2556)

ที่��มา : รศ.ประภาภ�ที่ร น�ยม (2555)

๑.เปล(�ย์นสถานภาพัขั้องว�ชาศึกษาทั่ �วไป


๒.เปล(�ย์นเปDาหมาย์ขั้องว�ชาศึกษาทั่ �วไป


๓.เปล(�ย์นว�ธี(การ์เร์(ย์นร์1)จากแนวค�ด ตะว นตก


๔.ความหมาย์ขั้อง การ์เร์(ย์น“ร์1)” ตามน ย์พั�ทั่ธีร์ร์ม


๕.ว�ถ(การ์เร์(ย์นร์1)ตามน ย์พั�ทั่ธีร์ร์ม


๖ . “Two World” of educating young people


๗.นว ตกร์ร์มการ์เร์(ย์นร์1) : ทั่ กษะการ์ เร์(ย์นร์1)ในศึตวร์ร์ษทั่(� ๒๑


๘.คร์1ผู้1)น5าการ์เปล(�ย์นแปลง : เปล(�ย์นทั่(� ตนเองก,อน


๙.ว�ธี(การ์เร์(ย์นร์1)อย์,างเป�นองค�ร์วมทั่(�สถาบ น อาศึร์มศึ�ลปL (Holistic Learning Approach)• การเร�ยนร� �ที่��สอ้ดคล้�อ้งก�บการที่�างานขอ้งสมอ้ง

• จิ�ตตป!ญญาศ#กษา (Contemplation)• ฝึ&กเจิร�ญสต�ส�มปชั�ญญะ เพื่)�อ้ร� �จิ�กตนเอ้ง (Mindfulness cultivation)• ศ�ล้ปะภาวินา จิร�ยศ�ล้ป* (Moral Arts)• ธรรมชัาต�วิ�จิ�กขณ์-• การค�ดอ้ย.างเป/นระบบ (System Thinking)• กระบวินการจิ�ตอ้าสา (Voluntary-based learning)• ระบบการศ#กษาแนวิมาน1ษยวิ�ที่ยา : Waldorf, Montessori, Reggio Emillia • การฟั!งอ้ย.างล้#กซึ้#4ง (Deep Listening)

• การส)�อ้สารอ้ย.างเที่.าเที่�ยมเคารพื่ควิามเป/นมน1ษย- (Equally Shared)• การเร�ยนร� �ผ่.านการบ�นที่#ก (Journal Practice)• การส)�อ้สารอ้ย.างสร�างสรรค- เพื่)�อ้สร�างควิามร� � ควิามเข�าใจิ (Creative Presentation)• การจิ�ดการควิามร� � (Knowledge Management) แล้ะการที่บที่วินควิามร� �ในการปฏิ�บ�ต� (AAR)• อ้งค-กรแห่.งการเร�ยนร� � (Learning Organization)• การเร�ยนร� �จิากกล้1.ม (Discussion Group)• ส1นที่ร�ยสนที่นา (Dialogue)• การแล้กเปล้��ยนเร�ยนร� � (Shared & Learn)

• การเร�ยนร� �จิากการที่�าโครงงาน (Constructionist)• การเร�ยนร� �จิากชั1มชัน (Community-based Learning)• การเร�ยนร� �ในบ�าน-ครอ้บคร�วิ (Learning Within Family)• การเร�ยนร� �จิากการแก�ป!ญห่า (Problem-based Learning)• การเร�ยนร� �จิากก�จิกรรมแล้ะก�จิวิ�ตรประจิ�าวิ�น (Activity-based Learning)• ก�จิกรรมสร�างสรรค-การเร�ยนร� � (Creative Activity Learning)• การเร�ยนร� �แบบเป:ดแล้ะการศ#กษาบที่เร�ยนร.วิมก�น (Open Approach & Lesson Study Learning)• การเร�ยนร� �ใน studio (Studio-based Learning)• การเร�ยนร� �ในชั�4นเร�ยน (Classroom-based Learning)• การที่�างานเป/นที่�ม (Team Work Skills)• การเร�ยนร� �อ้ย.างม�ส.วินร.วิม (Participatory Learning)


๑๐.ร์ะบบโคร์งสร์)างการ์จ ดการ์เร์(ย์นการ์สอน ขั้องสถาบ นอาศึร์ศึ�ลปL (Operating System)


๑๑.ช�มชนแห,งการ์เร์(ย์นร์1) บร์�บทั่และสภาพั แวดล)อมทั่(�เอ'.อต,อการ์เร์(ย์นร์1)ในสถาบ น อาศึร์มศึ�ลปL (Learning Community)


๑๒.ผู้ลส มฤทั่ธี�Nและผู้ลล พัธี�ขั้องการ์เร์(ย์นร์1) เพั'�อพั ฒนาช(ว�ต























Thank you!Thank you!

ร์องศึาสตร์าจาร์ย์�ส�ภาพั ณ นคร์Email: [email protected]

หมวดวิชาศึกษาทั่วไป : ศาสตร์ในการพัฒนาความเป็นมนุษย์แบบองค์รวม

Documents