รรรรรรรรรรรร: รรรร รรรรรรรรรรรรรรรรรรร AEC สสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสส รรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรร 1
Jan 04, 2016
รู้��เขารู้��เรู้า: ท้�องถิ่��นไท้ยย�นหย�ดได�ใน AEC
สมเกี�ยรู้ติ� ติ��งกี�จวาน�ชย�
สถิ่าบั�นว�จ�ยเพื่��อกีารู้พื่�ฒนาปรู้ะเท้ศไท้ย
1
Myth: ความเข�าใจท้��คลาดเคล��อนหรู้�อ ‘มายาคติ�’ ของคนไท้ยติ(อ AEC
1
Challenge: ความท้�าท้ายของปรู้ะเท้ศไท้ยในกีารู้เติรู้�ยมกีารู้เพื่��อให�สามารู้ถิ่เกี)บัเกี��ยวปรู้ะโยชน�ท้��เกี�ดข+�นให�ได�มากีท้��ส,ด
4
Opportunity: โอกีาสท้��จะเกี�ดข+�นจากีกีารู้รู้วมกีล,(มท้างภู�ม�ภูาค3
Reality: ความเป.นจรู้�งเกี��ยวกี�บักีารู้รู้วมกีล,(มท้างภู�ม�ภูาคในอาเซี�ยน2
เน��อหากีารู้น0าเสนอ
2
Myth
มายาคติ� (Myth)
3
มายาคติ� 1: ในป1 2558 ปรู้ะเท้ศไท้ยจะเกี�ดกีารู้เปล��ยนแปลงมหาศาลจากีกีารู้เข�าส�(ปรู้ะชาคมเศรู้ษฐกี�จอาเซี�ยน (AEC)
มายาคติ� 1: ในป1 2558 ปรู้ะเท้ศไท้ยจะเกี�ดกีารู้เปล��ยนแปลงมหาศาลจากีกีารู้เข�าส�(ปรู้ะชาคมเศรู้ษฐกี�จอาเซี�ยน (AEC)
“ค.ศ . 2015 อ�กี 3 ป1ข�างหน�า กี0าแพื่งขวางกี��นท้างเศรู้ษฐกี�จและกีารู้ค�ารู้ะหว(างปรู้ะเท้ศในภู�ม�ภูาคอาเซี�ยนจะถิ่�กีท้ลายลง พื่รู้�อมกี�บั
กีารู้กี(อกี0าเน�ดของ AEC เม��อช(วงเวลาน��นมาถิ่+ง จะเกี�ดความเปล��ยนแปลงติามมามหาศาล ... นอกีจากีจะท้0าให�ม�ติลาดและฐาน
กีารู้ผล�ติรู้(วมกี�นเป.นหน+�งเด�ยว ย�งส(งผลให�เกี�ดกีารู้เคล��อนย�ายส�นค�าและบัรู้�กีารู้อย(างเสรู้� เคล��อนย�ายกีารู้ลงท้,น และเง�นท้,นอย(างเสรู้� รู้วม
ท้��งเคล��อนย�ายแรู้งงานฝี1ม�ออย(างเสรู้�” (คอล�มน�สติ� , ไท้ยรู้�ฐ , 18กีรู้กีฎาคม 2555)
"เม��อ ปรู้ะชาคมเศรู้ษฐกี�จอาเซี�ยน เป8ดจรู้�ง ‘ ’ ส��งท้��เกี�ดข+�นท้�นท้�กี)ค�อ 10 ปรู้ะเท้ศสมาช�กีอาเซี�ยนกี)จะไม(ม�
พื่รู้มแดน รู้ะหว(างปรู้ะเท้ศ โดยเง�นท้,นและผ��คนจะ‘ ’สามารู้ถิ่เด�นท้างเข�าออกีปรู้ะเท้ศสมาช�กีท้��งหมดได�อย(างเสรู้� " (คอล�มน�สติ� , สยามรู้�ฐ , 10 กี�นยายน
2555)
ข�อเท้)จจรู้�ง: ป1 2558 จะย�งไม(ม�กีารู้เปล��ยนแปลงใหญ่(
ติ(อไท้ย •กีารู้เป8ดเสรู้�กีารู้ค�าส�นค�า ด�วยกีารู้ลดภูาษ�ศ,ลกีากีรู้ติามกีรู้อบัเขติกีารู้ค�าเสรู้�อาเซี�ยน (AFTA-CEPT) เรู้��มมาติ��งแติ(ป1 พื่.ศ . 2536 และเสรู้)จส��นเกี�อบัสมบั�รู้ณ์�แล�ว•กีารู้เป8ดเสรู้�ภูาคบัรู้�กีารู้และกีารู้ลงท้,น ย�งไม(ม�ความค�บัหน�าน�กี•กีารู้เคล��อนย�ายแรู้งงานว�ชาช�พื่ม�เพื่�ยง 8 ว�ชาช�พื่ท้��อย�(ภูายใติ�ข�อติกีลง และย�งไม(ม�ความค�บัหน�าน�กี• กีารู้เล��อน AEC ออกีไป 1 ป1 จะไม(ท้0าให�เกี�ดความแติกีติ(างมากีน�กี เพื่รู้าะป;ญ่หาส0าค�ญ่ของ AEC ไม(ใช(ม�เฉพื่าะความเรู้)วในกีารู้เป8ดเสรู้�แติ(ย�งม�ป;ญ่หาของรู้ะด�บัของความผ�กีพื่�นของข�อติกีลง และกีารู้ขาดความม,(งม��นในกีารู้เป8ดเสรู้�ของปรู้ะเท้ศสมาช�กี
มายาคติ� 2: เคล��อนย�ายแรู้งงานท้,กีปรู้ะเภูท้โดยเสรู้�
มายาคติ� 2: เคล��อนย�ายแรู้งงานท้,กีปรู้ะเภูท้โดยเสรู้�
“ในอนาคติเม��อม� AEC แรู้งงานภูาคกีารู้เกีษติรู้ กี(อสรู้�างอ,ติสาหกีรู้รู้ม ท้��ม�ฝี1ม�อจะถิ่�กีด�ดไปท้��อ��น แล�วแรู้งงานไรู้�ฝี1ม�อจากี
เพื่��อนบั�านจะท้ะล�กีเข�ามาแท้นอย(างเสรู้� น(ากีล�วครู้�บั กีรู้,งเท้พื่ฯ จะแออ�ด ขยะจะล�นเม�อง โจรู้พื่�โล บั�อารู้�เอ)น กี(อกีารู้รู้�ายท้��งหลายจะสามารู้ถิ่เข�ากีรู้,งเท้พื่ฯ ปรู้ะเท้ศไท้ย ได�ง(ายกีว(าเด�ม” (คอล�มน�
สติ�, แนวหน�า, 15 เมษายน 2555)
“อ�กีหน(อยคนไท้ยคงติกีงานกี�นหมด เพื่รู้าะเพื่��อนบั�านเกี(งๆ จะเข�ามาแย(งงานท้0า”(คอล�มน�สติ�, ข(าวสด, 10
ส�งหาคม 2555)“ป;จจ,บั�นม�ชาวติ(างชาติ�เข�ามาท้0างานเป.นผ��ช(วยแพื่ท้ย� ท้��ปรู้+กีษาท้างกีารู้แพื่ท้ย�ในปรู้ะเท้ศจ0านวนมากี เพื่รู้าะย�งไม(สามารู้ถิ่ให�กีารู้รู้�กีษาในฐานะแพื่ท้ย�ได�เน��องจากีติ�ดข�ดข�อ
กีฎหมาย แติ(เม��อถิ่+งเวลาเป8ดเสรู้�ด�านกีารู้เคล��อนย�ายแรู้งงานฝี1ม�อ กีล,(มคนเหล(าน��จะสามารู้ถิ่ท้0างานในฐานะ
แพื่ท้ย�ได�ท้�นท้�” (ข�ารู้าชกีารู้ , โลกีว�นน�� , 17 มกีรู้าคม 2555)
ข�อเท้)จจรู้�ง: กีารู้เคล��อนย�ายแรู้งงานเกี��ยวข�องเฉพื่าะว�ชาช�พื่
8 สาขาภูายใติ�ข�อติกีลงกีารู้ยอมรู้�บัรู้(วม (MRAs)
แพื่ท้ย� ท้�นติแพื่ท้ย�
พื่ยาบัาล
ว�ศวกีรู้
สถิ่าปน�กี
น�กีบั�ญ่ช�
น�กีส0ารู้วจ
น�กีว�ชาช�พื่
ท้(องเท้��ยว
กีารู้เคล��อนย�ายแรู้งงานว�ชาช�พื่เป.นไปติามกีฎรู้ะเบั�ยบัไท้ย
ว�ชาช�พื่
กีฎรู้ะเบั�ยบัของปรู้ะเท้ศไท้ย
ว�ศวกีรู้ ภูาค�ว�ศวกีรู้พื่�เศษ: ติ�องให�ว�ศวกีรู้รู้ะด�บัสาม�ญ่ข+�นไปรู้�บัรู้องบั�ญ่ช�แสดงผลงานและปรู้�มาณ์งานในกีารู้ปรู้ะกีอบัว�ชาช�พื่ว�ศวกีรู้รู้มควบัค,ม ในกีารู้ขอย��นขอรู้�บัใบัอน,ญ่าติ และย��นเรู้��องขอรู้�บัใบัอน,ญ่าติได�ครู้��งละไม(เกี�นหน+�งล�กีษณ์ะงานเท้(าน��น
น�กีส0ารู้วจสถิ่าปน�กี
ภูาค�สถิ่าปน�กีพื่�เศษ: ติ�องได�รู้�บัอน,ญ่าติจากีสภูาสถิ่าปน�กีให�เข�ามาท้0างานรู้(วมกี�บัสาม�ญ่สถิ่าปน�กีหรู้�อว,ฒ�สถิ่าปน�กีไท้ย
พื่ยาบัาล
สอบัความรู้��โดยใช�ข�อสอบัและเข�ยนค0าติอบัเป.นภูาษาไท้ยท้�นติแพื่ท้ย�แพื่ท้ย�น�กีบั�ญ่ช�
ผ��ท้0าบั�ญ่ช�: ม�ความรู้��ภูาษาไท้ยเพื่�ยงพื่อท้��สามารู้ถิ่ท้0าบั�ญ่ช�เป.นภูาษาไท้ย และม�ความรู้��ด�านมาติรู้ฐานกีารู้บั�ญ่ช�และกีฎหมายภูาษ�อากีรู้ของไท้ยผ��สอบับั�ญ่ช�: ม�ความรู้��ภูาษาไท้ยเพื่�ยงพื่อท้��สามารู้ถิ่สอบับั�ญ่ช�และจ�ดท้0ารู้ายงานเป.นภูาษาไท้ย
น�กีว�ชาช�พื่อาเซี�ยนท้��จดท้ะเบั�ยนย�งคงม�น�อยมากี
ปรู้ะเท้ศ ว�ศวกีรู้อาเซี�ยนมาเลเซี�ย 136
ส�งคโปรู้� 161
อ�นโดน�เซี�ย 93
เว�ยดนาม 9
ไท้ย -
ฟิ8ล�ปป8นส� -
รู้วม 399
ที่��มา: Thailand Country Study AEC Blueprint Mid-Term Review, TDRI (เก็�บข้�อม ลเม��อ 11 ก็รก็ฎาคม 2554)
มายาคติ� 3: ในป1 2558 น�กีลงท้,นอาเซี�ยนสามารู้ถิ่ลงท้,นในธุ,รู้กี�จบัรู้�กีารู้ในอาเซี�ยนได�อย(างเสรู้� โดยไม(ม�จ0ากี�ด
มายาคติ� 3: ในป1 2558 น�กีลงท้,นอาเซี�ยนสามารู้ถิ่ลงท้,นในธุ,รู้กี�จบัรู้�กีารู้ในอาเซี�ยนได�อย(างเสรู้� โดยไม(ม�จ0ากี�ด
“น�บัจากีป1 2553 อ,ติสาหกีรู้รู้มบัรู้�กีารู้กี0าหนดให�ปรู้�บัเกีณ์ฑ์�กีารู้ถิ่�อห,�นของน�กีลงท้,นติ(างชาติ� จากีให�ถิ่�อครู้องไม(เกี�นรู้�อยละ 49 เพื่��มเป.นรู้�อยละ 70 และจะท้ยอยปรู้�บัเพื่��มข+�นเรู้��อยๆ จนป1 2558 จะไม(ม�กีารู้กี0าหนดกีารู้ถิ่�อครู้องของติ(างชาติ�เลย …ธุ,รู้กี�จบัรู้�กีารู้ของไท้ยสามารู้ถิ่เข�าไปลงท้,นในกีล,(มปรู้ะเท้ศเพื่��อนบั�านได�โดยเสรู้� ไม(ม�ข�อกี0าหนดเรู้��องห,�นส(วน” (น�กีกีารู้เม�อง, สยามธุ,รู้กี�จ, 31 ส�งหาคม 2555)
ข�อเท้)จจรู้�ง: ในป1 2558 ชาติ�อาเซี�ยนจะถิ่�อห,�นในธุ,รู้กี�จบัรู้�กีารู้ได�อย(างน�อย 70% โดยกีารู้เป8ดเสรู้�ข+�นกี�บักีฎหมาย
ภูายในปรู้ะเท้ศ
• อ,ปสรู้รู้คในกีารู้เข�าส�(ติลาดบัรู้�กีารู้ท้��ส0าค�ญ่หลายปรู้ะกีารู้เกี�ดจากีกีฎหมายในปรู้ะเท้ศ
“There will be substantially no restriction to ASEAN services suppliers in providing services and in establishing companies across national borders within the region, subject to domestic regulations”
AEC Blueprint:
มายาคติ� 4: กีารู้รู้วมติ�วท้างเศรู้ษฐกี�จของอาเซี�ยนคล�ายสหภูาพื่ย,โรู้ป (EU) จ+ง
ม�ความเส��ยงในล�กีษณ์ะเด�ยวกี�น
มายาคติ� 4: กีารู้รู้วมติ�วท้างเศรู้ษฐกี�จของอาเซี�ยนคล�ายสหภูาพื่ย,โรู้ป (EU) จ+ง
ม�ความเส��ยงในล�กีษณ์ะเด�ยวกี�น “กีารู้รู้วมติ�วกี�นท้างเศรู้ษฐกี�จของสมาช�กีอาเซี�ยนม�
ล�กีษณ์ะคล�าย EU ของย,โรู้ป เพื่�ยงแติ(อาเซี�ยนไม(ใช�เง�นสกี,ลเด�ยวกี�น” (คอล�มน�สติ�, ข(าวสด, 2 กี�นยายน 2555)
“ปรู้ะชาคมอาเซี�ยนลอกีแบับัมาจากีปรู้ะชาคมย,โรู้ปท้��งด,�น ซี+�งม�นพื่�งคาติาเรู้าอย�( อาเซี�ยนกี)จะพื่�ง” (คอล�มน�สติ� , บั�านเม�อง , 13 กี�นยายน 2555)"ปรู้ะชาคมอาเซี�ยนลอกีแบับัมาจากีปรู้ะชาคมย,โรู้ป เอา 10 ชาติ�อาเซี�ยน .....มาเป.นปรู้ะชาคมเด�ยวกี�น แล�วจะม�กีารู้เป8ดเสรู้�มากีมายหลายอย(าง ท้��งกีารู้เง�น กีารู้ท้0างานของผ��คน เล��อนไหลได�ติามใจ และอ��นๆ " (คอล�มน�สติ� ,บั�านเม�อง , 27 กี,มภูาพื่�นธุ� 2555)
13
ยกีเล�กีภูาษ�และโควติ�า
ยกีเล�กีภูาษ�และโควติ�า
อ�ติรู้าภูาษ�เด�ยวกี�นกี�บั
ปรู้ะเท้ศนอกีกีล(ม ยกีเล�กีภูาษ�และ
โควติ�า
อ�ติรู้าภูาษ�เด�ยวกี�นกี�บั
ปรู้ะเท้ศนอกีกีล(ม
เคล��อนย�ายท้,นและแรู้งงานเสรู้�
ยกีเล�กีภูาษ�และโควติ�า
อ�ติรู้าภูาษ�เด�ยวกี�นกี�บัปรู้ะเท้ศนอกี
กีล,(ม
เคล��อนย�ายท้,นและแรู้งงานเสรู้�
นโยบัายกีารู้เง�นรู้(วมกี�น
เคล��อนย�ายท้,นและแรู้งงานเสรู้�
นโยบัายเศรู้ษฐกี�จรู้(วม
กี�น
นโยบัายท้างท้หารู้และติ(าง
ปรู้ะเท้ศรู้(วมกี�น
ยกีเล�กีภูาษ�และโควติ�า
อ�ติรู้าภูาษ�เด�ยวกี�นกี�บั
ปรู้ะเท้ศนอกีกีล(ม
สหภูาพื่ศ,ลกีากีรู้ ติลาดรู้(วม สหภูาพื่เศรู้ษฐกี�จ สหภูาพื่กีารู้เม�อง
ข�อเท้)จจรู้�ง: AEC ติ(างจากี EU มากี ท้��งรู้ะด�บักีารู้รู้วมกีล,(มและกีารู้จ�ดสรู้รู้อ0านาจ
อธุ�ปไติย
ที่��มา: International Handbook on the Economics of Integration, Volume III, 2011
เขติกีารู้ค�าเสรู้�
ASEAN
European Union
แติ(ละรู้�ฐคงไว�ซี+�งอ0านาจอธุ�ปไติย
(Intergovernmental method)
จ�ดติ��งหน(วยงานท้��ม�อ0านาจเหน�อรู้�ฐ
(Supra-national authority)
ความเป.นจรู้�ง (Reality)14
15
ความเป.นจรู้�งเกี��ยวกี�บักีารู้รู้วมกีล,(มท้างภู�ม�ภูาคอาเซี�ยน
กีารู้รู้วมกีล,(มท้างเศรู้ษฐกี�จในภู�ม�ภูาคอาเซี�ยนในความ
เป.นจรู้�ง (de facto integration) ได�เกี�ดข+�นแล�ว ท้��งในด�านกีารู้ค�า กีารู้ลงท้,น และกีารู้เคล��อนย�ายแรู้งงาน แม�ว(า AEC จะย�งไม(บัรู้รู้ล,เปBาหมายท้��กี0าหนดในป1 พื่.ศ. 2558
จ0านวนรู้ายกีารู้ส�นค�า 6( digit )แบั(งติามอ�ติรู้าภูาษ�ศ,ลกีากีรู้ ณ์ ป1 2554
16
กีารู้ลดอ�ติรู้าภูาษ�ศ,ลกีากีรู้รู้ะหว(างปรู้ะเท้ศอาเซี�ยนเด�มส(วนใหญ่(ลดลงเหล�อรู้�อยละ 0 แล�ว
ท้��มา: กีรู้มศ,ลกีากีรู้และกีรู้ะท้รู้วงพื่าณ์�ชย�
กีารู้เป8ดเสรู้�กีารู้ค�าในอาเซี�ยน
ร�อยละCLMV (0-5%)= 93%
17
พั�นล�านบาที่ ร�อยละ
ม�ลค(ากีารู้ค�าของไท้ยกี�บัปรู้ะเท้ศกีล,(มอาเซี�ยนม�แนวโน�มส�งข+�นแติ(ส�ดส(วนเม��อเท้�ยบักี�บักีารู้ค�าท้��งหมดเพื่��มข+�นไม(มากีน�กี ขณ์ะท้��ส�ดส(วนกีารู้ค�ากี�บั CLMV เพื่��มส�งข+�นในอาเซี�ยน
ที่��มา: ก็ระที่รวงพัาณิ�ชย�และ สศช.
ความเป.นจรู้�ง: กีารู้ค�ากี�บัอาเซี�ยน
18
ธุ,รู้กี�จไท้ยไปลงท้,นในอาเซี�ยนมากีกีว(าท้��อาเซี�ยนมาลงท้,นในไท้ย ม�ลค(ากีารู้ลงท้,นโดยติรู้งรู้ะหว(างไท้ย
กี�บัอาเซี�ยน (2548-2554)
ท้��มา: ค0านวณ์จากีข�อม�ลของธุนาคารู้แห(งปรู้ะเท้ศไท้ย
พั�นล�านบาที่
ม�ลค(ากีารู้ลงท้,นโดยติรู้งรู้ะหว(างไท้ยกี�บั CLMV (2548-
2554)พั�นล�านบาที่
กีารู้ลงท้,นโดยติรู้งกี�บัอาเซี�ยน
ธุ,รู้กี�จไท้ยม�บัท้บัาท้มากีข+�นในฐานะน�กี
ลงท้,นในอาเซี�ยน โดยเฉพื่าะใน CLMV
กีารู้ลงท้,นขาเข�าจากี CLMV มาไท้ย
19
ม�ลค(ากีารู้ลงท้,นโดยติรู้งของไท้ยในปรู้ะเท้ศท้��ส0าค�ญ่
ป1 2548-2554
อาเซี�ยนเป.นแหล(งลงท้,นโดยติรู้งท้��ส0าค�ญ่ของไท้ย โดยเฉพื่าะอย(างย��งใน CLMV ส�ดส(วนกีารู้ลงท้,นโดยติรู้งของไท้ยในอาเซี�ยน
(รู้ายปรู้ะเท้ศ ) ป1 2548-2554
ท้��มา: ค0านวณ์จากีข�อม�ลของธุนาคารู้แห(งปรู้ะเท้ศไท้ย
พั�นล�านบาที่
สหภูาพื่ย,โรู้ป
กีารู้ลงท้,นโดยติรู้งขาออกีจากีไท้ยไปอาเซี�ยน
20
ส(วนใหญ่(อย�(ในสาขาพื่ล�งงาน สาธุารู้ณ์�ปโภูค ว�สด,กี(อสรู้�าง ป8โติรู้เคม�และเคม�ภู�ณ์ฑ์�
ท้��มา: รู้วบัรู้วมจากีรู้ายงาน - 561
อ�นโดน�เซี�ย 45
ส�งคโปรู้� 38
เว�ยดนาม 3 3
ลาว 23
กี�มพื่�ชา 24
ฟิ8ล�ปป8นส� 23
มาเลเซี�ย 22
เม�ยนมารู้� 8
บร�ษั�ที่ล ก็/ร#วมที่$นในอาเซี�ยน
216พื่ล�งงานและสาธุารู้ณ์�ปโภูคว�สด,กี(อสรู้�างป8โติรู้เคม�และเคม�ภู�ณ์ฑ์�
อาหารู้และเครู้��องด��ม
พื่�ฒนาอส�งหารู้�มท้รู้�พื่ย�พื่าณ์�ชย�
เท้คโนโลย�สารู้สนเท้ศและกีารู้ส��อสารู้
ขนส(งและโลจ�สติ�กีส�
กีารู้แพื่ท้ย�
ธุนาคารู้
ช��นส(วนอ�เล)กีฯ
ธุ,รู้กี�จกีารู้เกีษติรู้
หมวดธุ$รก็�จ/จ+านวนบร�ษั�ที่ล ก็และบร�ษั�ที่ร#วมที่$นในอาเซี�ยน
หมวดธุ,รู้กี�จอ��นๆ**
5338
281717
1312
11
45
42
1กีารู้ท้(องเท้��ยวและส�นท้นากีารู้
11
ปี- 2554 บร�ษั�ที่ใน SET100*
กีารู้ลงท้,นโดยติรู้งขาออกีจากีไท้ยไปอาเซี�ยน
21
อาเซี�ยนเป.นผ��ลงท้,นโดยติรู้งในไท้ยล0าด�บัติ�นๆ รู้องจากีญ่��ป,Dน
ที่��มา: ค+านวณิจาก็ข้�อม ลข้องธุนาคารแห#งปีระเที่ศไที่ย
ม�ลค(ากีารู้ลงท้,นโดยติรู้งจากีปรู้ะเท้ศท้��ส0าค�ญ่ในไท้ย
ป1 2548-2554
ส�ดส(วนกีารู้ลงท้,นโดยติรู้งจากีอาเซี�ยน (รู้ายปรู้ะเท้ศ )ในไท้ย ป1 2548-2554
กีารู้ลงท้,นขาเข�าจากีอาเซี�ยนมาไท้ย
พั�นล�านบาที่
22
แรู้งงานติ(างด�าวท้��ได�รู้�บัอน,ญ่าติท้0างานท้��ว
ปรู้ะเท้ศ
1.35 ล�านคนป1 2553 มาจากีอาเซี�ยน
1.18 ล�านคน
ที่��มา: ค+านวณิจาก็ข้�อม ลข้องส+าน�ก็บร�หารแรงงานต่#างด�าว ปี- 2553
มาจากี CLM
1.17 ล�านคน มาจากี CLM
ท้0างานกีรู้รู้มกีรู้และงานรู้�บัใช�
1.14 ล�านคน
กีารู้เคล��อนย�ายแรู้งงานจากีอาเซี�ยนมาไท้ย
ส(วนใหญ่(เป.นแรู้งงานติ(างด�าวจากีเม�ยนมารู้� กี�มพื่�ชาและลาวเข�ามาท้0างานกีรู้รู้มกีรู้และงานรู้�บัใช�ในบั�าน
แรู้งงานปรู้ะเภูท้ มติ� ครู้ม“ 3.ส�ญ่ชาติ� ”เกีษติรู้และปศ,ส�ติว� 149333,
11,04
8
11,47
6
เม�ยนมาร�
ลาว ก็�มพั ชา
กี�จกีารู้กี(อสรู้�าง 129353, 5812,13046,ติ(อเน��องปรู้ะมงท้ะเล 99031,
กีารู้ให�บัรู้�กีารู้ติ(างๆ 68,671 6,02 44,322
ผล�ติ/จ0าหน(ายเส��อผ�าฯ 61,211 4,52 0
จ0าหน(ายอาหารู้ฯ 39,863 7,269
ค�าปล�กี ค�าส(ง แผงลอย 32,900 4,000
งานรู้�บัใช�ในบั�าน 71,7711 2,502
ผล�ติ/จ0าหน(ายว�สด,กี(อสรู้�าง
12,991
แรู้งงานติ(างด�าวจากี CLM ท้��ได�รู้�บัอน,ญ่าติให�ท้0างาน
กีรู้รู้มกีรู้และงานรู้�บัใช�ในบั�าน
1.14 ล�านคน
แรู้งงานปรู้ะเภูท้พื่�ส�จน�ส�ญ่ชาติ� (กีรู้รู้มกีรู้และงานรู้�บัใช�)
122,751 3609751,196
ไม(รู้วมล�กีลอบัท้0างาน
สรู้,ป: ความเป.นจรู้�ง
23
• กีารู้เป.น AEC ย�งคงห(างไกีลจากีเปBาหมายในป1 พื่.ศ.2558• เศรู้ษฐกี�จไท้ยได�ผนวกีเข�ากี�บัเศรู้ษฐกี�จอาเซี�ยนแล�วในความเป.นจรู้�ง (de facto integration ) โดยเฉพื่าะ CLMV ท้��งด�านกีารู้ค�ารู้ะหว(างปรู้ะเท้ศ กีารู้ลงท้,นโดยติรู้ง และกีารู้เคล��อนย�ายแรู้งงานไรู้�ฝี1ม�อท้��ผ(านมา เศรู้ษฐกี�จไท้ยได�รู้�บั
ปรู้ะโยชน�ส�ง และย�งม�โอกีาสติ(อปรู้ะเท้ศไท้ยอ�กีมากีในอนาคติ
โอกีาส (Opportunities)24
25
โอกีาสเกี�ดข+�นจากีกีารู้รู้วมกีล,(มท้างเศรู้ษฐกี�จในภู�ม�ภูาค
• ฐานกีารู้ผล�ติ (Production base)กีารู้ใช�อาเซี�ยนเป.นฐานกีารู้ผล�ติเพื่��อแกี�ไขป;ญ่หาท้��เกี�ดข+�นในอ,ติสาหกีรู้รู้มไท้ย
• ติลาดเด�ยว (Single market) กีารู้รู้วมกีล,(มท้างภู�ม�ภูาคท้0าให�เกี�ดขนาดติลาดท้��ใหญ่(ข+�นและด+งด�ดกีารู้ลงท้,นจากีติ(างชาติ�
• เวท้�ในกีารู้รู้วมกีล,(มท้างภู�ม�ภูาคท้��ใหญ่(ข+�น (Platform for greater regional integration)
อาเซี�ยนเป.นฐานในกีารู้น0าไปส�(กีารู้รู้วมกีล,(มท้างเศรู้ษฐกี�จท้��ใหญ่(ข+�น เช(น ASEAN+3 หรู้�อ ASEAN+6 (RCEP)
3 ล�านคน
อาย, 6 0 ป1ข+�นไป
กี0าล�งแรู้งงานรู้วมท้��งปรู้ะเท้ศ
ปรู้ะเท้ศไท้ยปรู้ะสบัภูาวะแรู้งงานติ+งติ�วและแรู้งงานส�งอาย,ม�ส�ดส(วนเพื่��มส�งข+�น ส�ดส(วนกี0าล�งแรู้งงาน
จ0าแนกีติามกีล,(มอาย,
38.6 ล�านคน
ที่��มา: ส+าน�ก็งานสถิ�ต่�แห#งชาต่�; ส+าน�ก็งานคณิะก็รรมก็ารเศรษัฐก็�จและส�งคมแห#งชาต่�
จ0านวนผ��ว(างงานและอ�ติรู้ากีารู้ว(างงานแสนคน ร�อย
ละ
โอกีาสจากีกีารู้ใช�อาเซี�ยนเป.นฐานกีารู้ผล�ติ:
ป;ญ่หาด�านแรู้งงานของไท้ย
ปี- 2553
27
แรู้งงานในอาเซี�ยน
เง�นเด�อนของแรู้งงานในโรู้งงานท้��วไป
ที่��มา: ผลส+ารวจจาก็บร�ษั�ที่ญี่��ปี$4นที่��ลงที่$นในปีระเที่ศต่#างๆ โดย JETRO. The 19th – 22nd Survey of Investment Related Costs in Asia and Oceania (2008-2011).
ค(าจ�างแรู้งงานในปรู้ะเท้ศเพื่��อนบั�านหลายแห(งถิ่�กีกีว(าไท้ยมากี
4.01 %27.6
ล�าน
4.6 %
50.1 ล�าน
1.27%
3 ล�าน
7.8 %
116.4 ล�าน
กี0าล�งแรู้งงานอ�ติรู้ากีารู้ว(างงาน
กี0าล�งแรู้งงาน (labor force) ในปรู้ะเท้ศท้��ม�ค(าจ�างแรู้งงานติ0�ากีว(าไท้ย
ที่��มา : รวบรวมจาก็ข้�อม ลข้องธุนาคารโลก็และส+าน�ก็เลข้าธุ�ก็ารอาเซี�ยน
1.6 %7.7 ล�าน
เม�ยนมาร� ลาว
ก็�มพั ชาเว�ยดนาม
อ�นโดน�เซี�ย
290
256
298
344
194
295
236
325
241 230
263286
131147
186209
95 99114
130
16 2241
68
0
50
100
150
200
250
300
350
400
2551 2552 2553 2554
éĂúúćøŤÿĀøĆåĄ
ÖĆüúćúĆöđðĂøŤöąîĉúć
ÖøčÜđìóĄ
ÝćÖćøŤêć
ēăÝĉöĉîĀŤ
÷ŠćÜÖčšÜ
28
ไฟิฟิBาจากีลาว กีEาซีธุรู้รู้มชาติ�จากีเม�ยนมารู้� และถิ่(านห�นจากีอ�นโดน�เซี�ย
โอกีาสจากีกีารู้ใช�อาเซี�ยนเป.นฐานกีารู้ผล�ติ:
กีารู้แกี�ไขป;ญ่หากีารู้ขาดแคลนพื่ล�งงาน
ไฟฟ8าจาก็ลาว (ล�านก็�โลว�ต่ต่�ช��วโมง)
10,710ข้องปีร�มาณิไฟฟ8าที่��ใช�ที่�9งปีระเที่ศ
7.2%
ถิ#านห�นจาก็อ�นโดน�เซี�ย(พั�นต่�น)
12,275ข้องปีร�มาณิถิ#านห�นที่��ใช�ที่�9งปีระเที่ศ
34.7%
ก็:าซีธุรรมชาต่�จาก็เม�ยนมาร� (MMSCFPD)
830
ข้องปีร�มาณิที่��ใช�ที่�9งปีระเที่ศ
19.3%
ข้�อม ลปี- 2554
ที่��มา: ค+านวณิจาก็ข้�อม ลข้องส+าน�ก็งานนโยบายและแผนพัล�งงาน ก็ระที่รวงพัล�งงาน ;ก็ารไฟฟ8าฝ่4ายผล�ต่แห#งปีระเที่ศไที่ย
29
อาเซี�ยนม�ศ�กียภูาพื่ด�านพื่ล�งงานค(อนข�างมากีและหลากีหลายศ�กียภูาพื่ด�านท้รู้�พื่ยากีรู้
พื่ล�งงานของอาเซี�ยนพื่ล�งงานน0�าGMS : แม#น+9าโข้งเม�ยนมาร�: แม#น+9าสาละว�น
น0�าม�น-กีEาซีธุรู้รู้มชาติ�มาเลเซี�ย
บร ไน อ�นโดน�เซี�ย
เม�ยนมาร�เว�ยดนามถิ่(านห�นอ�นโดน�เซี�ย
ที่��มา: รวบรวมจาก็ ASEAN Power Grid < http://www2.egat.co.th/apg/>
ไท้ยลาวเม�ย
นมารู้�
ไท้ยอ�นโดน�เซี�ยเว�ยดนามมาเลเซี�ย
ไท้ยเม�ยนมารู้�มาเลซี�ยอ�นโดน�เซี�ย
ไท้ยอ�นโดน�เซี�ย
พัล�งงานน+9าในก็ารผล�ต่ไฟฟ8า
ปีร�มาณิน+9าม�น
ปีร�มาณิก็:าซีธุรรมชาต่�
ปีร�มาณิถิ#านห�น
ศ�กียภูาพื่ด�านพื่ล�งงานของอาเซี�ยน
30
GDP หน(วย: US$ billion
ไท้ย
อาเซี�ยน
345
1,851
5 เท้(า 9
เท้(า
6464
598598
2010
2030
24%
65%
ปรู้ะชากีรู้ หน(วย: ล�านคน
คนช��นกีลาง หน(วย: %
โอกีาสจากีกีารู้ความเป.นติลาดเด�ยวของอาเซี�ยน:
ติลาดขนาดใหญ่(ข+�นและด+งด�ดกีารู้ลงท้,นจากีติ(างชาติ�
ที่��มา: รวบรวมจาก็ข้�อม ลข้องส+าน�ก็เลข้ธุ�ก็ารอาเซี�ยนและธุนาคารเพั��อก็ารพั�ฒนาเอเช�ย
ขนาดเศรู้ษฐกี�จใหญ่(ข+�น จ0านวนปรู้ะชากีรู้และคนช��นกีลางเพื่��มมากีข+�น
31
โอกีาสจากีกีารู้ใช�อาเซี�ยนเป.นเวท้�ในกีารู้รู้วมกีล,(ม
ท้างภู�ม�ภูาคท้��ใหญ่(ข+�นในอนาคติส�ดส(วนของกีารู้ค�าภูายในภู�ม�ภูาค (intra-regional trade) เพื่��มข+�นติ(อเน��อง
%
ที่��มา: JETRO (2012)
32
5 เท้(า16,761
อาเซี�ยน+6
1,851อาเซี�ย
น
13,973
อาเซี�ยน+3
345ไท้ย
40 เท้(า
48 เท้(า
6464 598598 2,1162,116 3,3583,358
อาเซี�ยน 6+ เป.นติลาดใหญ่(กีว(าไท้ย 48 เท้(าและเติ�บัโติเรู้)ว
5 เท้(า
9 เท้(า
33 เท้(า
52 เท้(า
GDP หน(วย: US$ billion
ปรู้ะชากีรู้ หน(วย: ล�านคน
ที่��มา: รวบรวมจาก็ข้�อม ลข้องส+าน�ก็เลข้ธุ�ก็ารอาเซี�ยนและธุนาคารเพั��อก็ารพั�ฒนาเอเช�ย
คนช��นกีลาง- จ�น: 16% (2010) เป.น 83% (2030)- อ�นเด�ย: 5% (2010) เป.น 68% (2030)
33
• 33 จ�งหว�ดของไท้ยติ�ดกี�บัเพื่��อนบั�าน• ท้��ติ��งท้างภู�ม�ศาสติรู้�ท้0าให�ไท้ยเป.นจ,ดผ(านของ • East-West Corridor• North-South Corridor • Southern Corridor
โอกีาสเฉพื่าะส0าหรู้�บัไท้ยจากีกีารู้รู้วมกีล,(มท้างภู�ม�ภูาค
ปรู้ะเท้ศไท้ยจะได�ปรู้ะโยชน�มากีท้��ส,ดปรู้ะเท้ศหน+�ง เน��องจากีท้��ติ��งท้างภู�ม�ศาสติรู้�เป.นศ�นย�กีลาง (Hub) ของกีารู้เช��อมติ(อในภู�ม�ภูาค
34
• ความสะดวกีในกีารู้ย�ายหรู้�อขยายฐานกีารู้ผล�ติส�นค�าซี+�งม�ม�ลค(าเพื่��มไม(ส�งไปย�งปรู้ะเท้ศเพื่��อน
บั�าน ควบัค�(ไปกี�บักีารู้ยกีรู้ะด�บักีารู้ผล�ติในปรู้ะเท้ศให�ม�ม�ลค(าเพื่��มส�งข+�น แล�วเช��อมโยงกีารู้
ผล�ติด�วยโครู้งข(ายคมนาคม• ไท้ยสามารู้ถิ่พื่�ฒนาบัรู้�กีารู้ติ(างๆ ข+�นมารู้องรู้�บั เช(น ขนส(งและ โลจ�สติ�กีส� ท้(องเท้��ยว รู้�กีษา
พื่ยาบัาล• เง�นบัาท้เป.นส��อในกีารู้แลกีเปล��ยนในอน,
ภู�ม�ภูาค ควบัค�(กี�บัเง�นสกี,ลหล�กี หากีไม(ท้0าให�เกี�ดความเส��ยงจากีกีารู้เกี)งกี0าไรู้ค(าเง�น หรู้�อสรู้�าง
ป;ญ่หาติ(อกีารู้กี0าหนดนโยบัายกีารู้เง�น
โอกีาสเฉพื่าะส0าหรู้�บัไท้ยจากีกีารู้รู้วมกีล,(มท้างภู�ม�ภูาค
ท้��ติ��งท้างภู�ม�ศาสติรู้�ท้��ได�เปรู้�ยบั จ+งท้0าให�ปรู้ะเท้ศไท้ยม�โอกีาสส0าค�ญ่
35
ป;จจ�ยท้��อ�สานเหน�อขยายติ�วในป� -25542555
1 .รู้าคาส�นค�าเกีษติรู้โดยเฉพื่าะข�าวหอมมะล�ท้��ปรู้�บัติ�วส�งข+�นกีว(ารู้�อยละ
10 ส(วนหน+�งจากีโครู้งกีารู้จ0าน0าข�าว
2. รู้าคายางพื่ารู้าท้��ย�งอย�(ในเกีณ์ฑ์�ด� แม�จะชะลอติ�วลงบั�างแติ(พื่��นท้��เป8ดกีรู้�ดท้��เพื่��มข+�น
3. กีารู้ส(งเง�นกีล�บัของแรู้งงานในติ(างปรู้ะเท้ศ
4. กีารู้เช��อมติ(อเข�ากี�บัเศรู้ษฐกี�จ GMS โดยเฉพื่าะลาว
36
• กีารู้ใช�อาเซี�ยนเป.นฐานกีารู้ผล�ติ• กีารู้เข�าถิ่+งติลาดขนาดใหญ่(• กีารู้ใช�อาเซี�ยนเป.นเวท้�ในกีารู้รู้วมกีล,(มท้างภู�ม�ภูาคในอนาคติ• กีารู้เกี)บัเกี��ยวปรู้ะโยชน�จากีกีารู้เป.นศ�นย�กีลางของกีารู้เช��อมติ(อในภู�ม�ภูาค
สรู้,ป: โอกีาสจากีกีารู้รู้วมกีล,(มเศรู้ษฐกี�จในอาเซี�ยน
ความท้�าท้าย (Challenges)
37
38
ความท้�าท้าย: เกี)บัเกี��ยวปรู้ะโยชน�จากีโอกีาสให�ได�เติ)มท้��
1. กีารู้ปฏิ�รู้�ปเช�งโครู้งสรู้�างและกีฎรู้ะเบั�ยบั เพื่��อรู้องรู้�บักีารู้รู้วมกีล,(มท้างภู�ม�ภูาค • กีารู้เป8ดเสรู้�กีารู้ค�าอย(างติ(อเน��อง
- ผ(อนคลายกีฎแหล(งกี0าเน�ดส�นค�า (rules of origin ) ให�ม�ท้างเล�อกีในกีารู้ได�แหล(งกี0าเน�ด และสะสมม�ลค(าในภู�ม�ภูาคง(ายข+�น - ลดอ,ปสรู้รู้คกีารู้ค�าจากีมาติรู้กีารู้ท้��ไม(ใช(ภูาษ�ศ,ลกีากีรู้ (NTM ) โดยเล�กีมาติรู้กีารู้กี�ดกี�น (NTB ) และท้0าความติกีลงยอมรู้�บัรู้(วมกี�น (MRA)
- เป8ดเสรู้�บัรู้�กีารู้ส0าหรู้�บัธุ,รู้กี�จในสาขาท้��ย�งผ�กีขาด-กี+�งผ�กีขาด
• กีารู้อ0านวยความสะดวกีท้างกีารู้ค�า (trade facilitation)
- ปรู้�บัปรู้,งพื่�ธุ�กีารู้ศ,ลกีากีรู้ กีารู้ติรู้วจสอบัและกี�กีกี�นโรู้ค (CIQ) ให�เป.นรู้ะบับัsingle window ในแติ(ละปรู้ะเท้ศ และ single stop ในรู้ะยะยาว - เช��อมโยงรู้ะบับักีารู้ช0ารู้ะเง�น (payment and settlement system) รู้ะหว(างปรู้ะเท้ศ
39
ความท้�าท้าย: เกี)บัเกี��ยวปรู้ะโยชน�จากีโอกีาสให�ได�เติ)มท้��
1. ปฏิ�รู้�ปเช�งโครู้งสรู้�างและกีฎรู้ะเบั�ยบัเพื่��อรู้องรู้�บักีารู้รู้วมกีล,(มท้างภู�ม�ภูาค (ติ(อ )• อ0านวยความสะดวกีท้างกีารู้ลงท้,น (investment facilitation)
- ปรู้�บัปรู้,งกีารู้ค�นภูาษ�ให�สะดวกีข+�น ให�ได�ปรู้ะโยชน�จากีอน,ส�ญ่ญ่าภูาษ�ซี�อน - สน�บัสน,น EXIM Bank ให�ม�ท้,นเพื่�ยงพื่อสน�บัสน,นธุ,รู้กี�จไท้ยไปลงท้,น หรู้�อ จ�ดกีลไกีในกีารู้ค0�าปรู้ะกี�นความเส��ยงกีารู้ไปลงท้,นติ(างปรู้ะเท้ศ- ติ��งหน(วยงาน one-stop service ให�ข�อม�ล ค0าปรู้+กีษาและอ0านวยความสะดวกีแกี(ธุ,รู้กี�จเช(นเด�ยวกี�บั JETRO
• อ0านวยความสะดวกีในกีารู้เคล��อนย�ายแรู้งงาน (labor mobility)
- กี0าหนดเวลาของว�ซี(า และ work permit ของแรู้งงานติ(างด�าว ให�ส�มพื่�นธุ�กี�นและให�บัรู้�กีารู้แบับั one-stop service - ปรู้�บัขยายเวลาในกีารู้รู้ายงานติ�วของแรู้งงานติ(างด�าวให�สอดคล�องกี�บั work permit
40
2. สรู้�างความเสมอภูาคในกีารู้พื่�ฒนาในภู�ม�ภูาคและกีรู้ะจายปรู้ะโยชน�ให�เป.นธุรู้รู้ม• ให�ความช(วยเหล�อเพื่��อกีารู้พื่�ฒนา (ODA) แกี(ปรู้ะเท้ศเพื่��อนบั�านในด�านโครู้งสรู้�างพื่��นฐานและด�านส�งคม ท้��งความช(วยเหล�อท้างกีารู้เง�นและเท้คน�ค• ค,�มครู้องแรู้งงานติ(างด�าวในปรู้ะเท้ศไท้ย ในด�านกีารู้รู้�กีษาพื่ยาบัาล และกีารู้ศ+กีษาพื่��นฐานของล�กีหลาน• ส(งเสรู้�มให�เกี�ดกีารู้ลงท้,นท้��เอ��อติ(อกีารู้พื่�ฒนาอย(างย��งย�นในปรู้ะเท้ศเพื่��อนบั�าน • รู้(วมม�อกี�บัปรู้ะเท้ศเพื่��อนบั�านในกีารู้แกี�ไขป;ญ่หาข�ามพื่รู้มแดน เช(น อาชญ่ากีรู้รู้ม ยาเสพื่ติ�ด กีารู้ค�ามน,ษย� และมลภูาวะ
ความท้�าท้าย: เกี)บัเกี��ยวปรู้ะโยชน�จากีโอกีาสให�ได�เติ)มท้��
41
3. ส(งเสรู้�มให�ผ��ปรู้ะกีอบักีารู้ไท้ยและคนไท้ยม�ความเป.นสากีลมากีข+�น
• ปรู้�บัเล�กีท้�ศนคติ�ท้��เห)นว(า เพื่��อนบั�านเป.นศ�ติรู้� หรู้�อคนไท้ยเหน�อกีว(า• ส(งเสรู้�มกีารู้เรู้�ยนรู้��เกี��ยวกี�บัว�ฒนธุรู้รู้มอาเซี�ยนโดย
- กีารู้แลกีเปล��ยนรู้ะหว(างปรู้ะชาชน เช(น กีารู้ท้(องเท้��ยว - กีารู้จ�ดท้0าโครู้งกีารู้เม�องพื่��เม�องน�อง โดยใช�ห�วเม�องใหญ่(ของไท้ย - กีารู้ใช�ส��อบั�นเท้�งในกีารู้เช��อมความส�มพื่�นธุ�อ�นด�
ความท้�าท้าย: เกี)บัเกี��ยวปรู้ะโยชน�จากีโอกีาสให�ได�เติ)มท้��
42
คน
ส(งเสรู้�มกีารู้ใช�ภูาษาอ�งกีฤษและภูาษาอาเซี�ยน
คะแนนสอบั TOEFL ของคนอาเซี�ยนน�ส�ติจ,ฬาฯ ท้��เรู้�ยนภูาษาอาเซี�ยน
ท้��มา: ETS (2 0 1 1 )
ท้��มา: จ,ฬาลงกีรู้ณ์�มหาว�ท้ยาล�ย ภูาค 12555
43
สรู้,ป: จากี 2 ช,ดความค�ดส�( 2แนวนโยบัาย
ต่��นก็ล�วก็ารเข้�าส #
AEC ในปี- 25
58
มองเข้�าข้�างใน
พัยายามชะลอ
เปี=ดเสร�ก็ารค�าส�นค�า
ปีก็ปี8องแรงงานว�ชาช�พั
เล��อน AEC
มองเห�นก็ารรวมก็�นที่างภู ม�ภูาคที่��เก็�ดข้?9น
จร�ง
มองหาโอก็าส
ภูายนอก็จาก็ จ$ด
แข้�ง
เร#งอ+านวยความสะดวก็
ก็ารค�า+เปี=ดเสร�ภูาคบร�ก็าร
เร#งก็+าหนดนโยบายแรงงานไร�ที่�ก็ษัะ
เร#งปีฏิ�ร ปี
โครงสร�าง
เศรษัฐก็�จ
‘มายาคติ�’
‘ความเป.นจรู้�ง’
44
ความท้�าท้ายท้��แท้�จรู้�ง 3 ปรู้ะกีารู้
1 .กีารู้ปฏิ�รู้�ปรู้ะบับัเศรู้ษฐกี�จสรู้�างสมด,ลรู้ะหว(างภูาคส(งออกี และภูาคบัรู้�กีารู้ และเพื่��มผล�ติภูาพื่ของภูาคกีารู้ผล�ติ
2 .กีารู้ปฏิ�รู้�ปกีฎรู้ะเบั�ยบัและกีารู้ด0าเน�นกีารู้ของรู้�ฐให�ม�ปรู้ะส�ท้ธุ�ภูาพื่มากีข+�น
3 .กีารู้ปรู้�บัท้�ศนคติ�ของธุ,รู้กี�จ ปรู้ะชาชนและภูาครู้�ฐให�สอดคล�องกี�บัสภูาพื่กีารู้ณ์�ท้��เปล��ยนแปลงไป