ธรรมาภิ บาล และ การปฏิรูปราชการ ศาสตราจารย์ ดร.บวรศักดิ์ อุวรรณโณ

1

ธรรมาภิ�บาลธรรมาภิ�บาล และ และ การการปฏิ�ร�ปราชการปฏิ�ร�ปราชการ

ศาสตราจารย์� ดรศาสตราจารย์� ดร..บวรศ�กด�� อุ�วรรณโณบวรศ�กด�� อุ�วรรณโณ

ราชบ�ณฑิ�ตราชบ�ณฑิ�ต

เลขาธ�การสถาบ�นพระปกเกล%าเลขาธ�การสถาบ�นพระปกเกล%า

ธรรมาภิ�บาลธรรมาภิ�บาล และ และ การการปฏิ�ร�ปราชการปฏิ�ร�ปราชการ

ศาสตราจารย์� ดรศาสตราจารย์� ดร..บวรศ�กด�� อุ�วรรณโณบวรศ�กด�� อุ�วรรณโณ

ราชบ�ณฑิ�ตราชบ�ณฑิ�ต

เลขาธ�การสถาบ�นพระปกเกล%าเลขาธ�การสถาบ�นพระปกเกล%า

2

governance (การอุภิ�บาล) = ว�ธ&การใช%อุ(านาจเพ)*อุบร�หารจ�ดการทร�พย์ากรขอุงอุงค์�กรgood governance (ธรรม + อุภิ�บาล = ธรรมาภิ�บาล)= ว�ธ&การท&*ด&ในการใช%อุ(านาจ เพ)*อุบร�หารจ�ดการทร�พย์ากร ขอุงอุงค์�กร

II.. ธรรมาภิ�บาล ธรรมาภิ�บาล = = ระบบการระบบการบร�หารก�จการ บร�หารก�จการ

บ%านเม)อุงท&*ด&บ%านเม)อุงท&*ด&

หล�กธรรมาภิ�บาล(good governance principles)

ธรรมาภิ�บาลภิาค์ร�ฐ(good governance)

ธรรมาภิ�บาลภิาค์ร�ฐ(good governance)

ธรรมาภิ�บาลภิาค์ธ�รก�จ(corporate

good governance)

ธรรมาภิ�บาลภิาค์ธ�รก�จ(corporate

good governance)

ธรรมาภิ�บาลภิาค์ประชาส�งค์ม(civil society

good governance)

ธรรมาภิ�บาลภิาค์ประชาส�งค์ม(civil society

good governance)

ธรรมาภิ�บาลภิาค์ป0จเจกบ�ค์ค์ล(individual good governance)

ธรรมาภิ�บาลภิาค์ป0จเจกบ�ค์ค์ล(individual good governance)

ธรรมาภิ�บาลภิาค์ระหว1างประเทศ(global good governance)

ธรรมาภิ�บาลภิาค์ระหว1างประเทศ(global good governance)

4

1. เป2าหมาย์ขอุงการบร�หารจ�ดการ2. โค์รงสร%างและกระบวนการบร�หารจ�ดการ3. สภิาพแวดล%อุมขอุงการบร�หารจ�ดการ

เป2าหมาย์ : ค์วามเป3นธรรม , ค์วามถ�กต%อุง ,ค์วามม&ประส�ทธ�ภิาพ/ผล

เป2าหมาย์ : ค์วามเป3นธรรม , ค์วามถ�กต%อุง ,ค์วามม&ประส�ทธ�ภิาพ/ผล

ธรรมาภิ�บาลธรรมาภิ�บาล

โค์รงสร%างว�ธ&การโค์รงสร%างว�ธ&การ- การม&ค์วามร�บผ�ดชอุบ- ค์วามโปร1งใส- การม&ส1วนร1วม- การย์5ดหล�กน�ต�ธรรม

สภิาพแวดล%อุมสภิาพแวดล%อุม- กฎหมาย์, ระเบ&ย์บ- ประมวลจร�ย์ธรรม- ประมวลการปฏิ�บ�ต�ท&*เป3นเล�ศ- ว�ฒนธรรม

6

1. ม&ค์วามเป3นธรรม (equity)

2 . ม&ค์วามส�จร�ตไม1ผ�ดไปจากค์วามถ�กต%อุง (integrity)

3 . ม&ประส�ทธ�ภิาพ ประส�ทธ�ผล (efficiency & effectiveness)

7

- ค์วามเป3นธรรมในกระบวนการต�ดส�นใจ

- ค์วามเป3นธรรมในผลการต�ดส�นใจ

8

ค์วามถ�กต%อุง (integrity)

Minxim Pei พบว1า การเพ�*มข59นทางเสร&ภิาพทางการเม)อุง 1 หน1วย์ หร)อุ เสร&ภิาพทางเศรษฐก�จ 1 หน1วย์ ม&ผลโดย์ตรงท&*ท(าให%เก�ด

ธรรมาภิ�บาล ถ5ง 3 เท1า

- ค์วามส�จร�ต (honesty)

- การไม1ย์อุมให%ผ�%อุ)*นท(าผ�ด

9

1. ม&ค์วามร�บผ�ดร�บชอุบ (accountability)

2 . ม&ค์วามโปร1งใส (transparency)

3 . ม&ส1วนร1วมท&*เหมาะสม (participation)4. ย์5ดหล�กน�ต�ธรรม (rule of law)

10

ค์วามร�บผ�ดร�บชอุบ (accountability)

- หล�กท�*วไป 1. ม&หล�กฐาน ตรวจสอุบได% 2 . ร�%ต�วก�น ร�%เร)*อุง ร�%ผล 3 . ร�บผล

- ค์วามร�บผ�ดชอุบทางการเม)อุง , ทางส�งค์ม ,ทางว�ชาช&พ ทางกฎหมาย์

11

ค์วามโปร1งใส (transparency)

- ในต�วผ�%ใช%อุ(านาจ- ในกระบวนการต�ดส�นใจ : กฎหมาย์ข%อุม�ลข1าวสาร- ส)*อุมวลชน / ประชาส�งค์ม

12

ส1วนร1วมส1วนร1วม การจ�ดสรรทร�พย์ากรท&*การจ�ดสรรทร�พย์ากรท&*เป3นธรรมเป3นธรรม

ค์วามค์วามย์�*งย์)นย์�*งย์)น

ส1วนร1วมน(ามาซึ่5*งค์วามโปร1งใส ส1วนร1วมน(ามาซึ่5*งค์วามโปร1งใส / / ค์วามร�บผ�ดชอุบค์วามร�บผ�ดชอุบ

13

หล�กน�ต�ธรรมหล�กน�ต�ธรรม

ร�ฐ ร�ฐ –– ประชาชน เค์ารพกฎหมาย์ ประชาชน เค์ารพกฎหมาย์

ม&ศาลท&*เป3นอุ�สระม&ศาลท&*เป3นอุ�สระ

14

1. กฎหมาย์ ระเบ&ย์บ (Laws & Regulations) 2. จร�ย์ธรรม (Ethics)

3. การปฏิ�บ�ต�ท&*เป3นเล�ศ (Best Practices)4 . ว�ฒนธรรม (Culture)

15

- ธรรมาภิ�บาล (Good Governance) = การบร�หารจ�ดการ หร)อุการปกค์รอุงท&*ด& ค์)อุ

การใช%อุ(านาจในการบร�หารจ�ดการทร�พย์ากรทางเศรษฐก�จและส�งค์มการใช%อุ(านาจในการบร�หารจ�ดการทร�พย์ากรทางเศรษฐก�จและส�งค์ม อุย์1างสมด�ล และเป3นธรรม อุย์1างสมด�ล และเป3นธรรม เพ)*อุการพ�ฒนาขอุงประเทศหน5*งๆ เพ)*อุการพ�ฒนาขอุงประเทศหน5*งๆ

- อุธรรมาภิ�บาล (Bad Governance) = ม&ค์วามหมาย์ ในทางตรงก�นข%าม

16

1. เป2าหมาย์ธรรมาภิ�บาล : การจ�ดสรรทร�พย์ากรท&*สมด�ลและเป3นธรรม

2 . โค์รงสร%างและกระบวนการธรรมาภิ�บาล : ส1วนร1วม (Participation) ค์วามร�บผ�ดชอุบ (Accountability) ค์วามโปร1งใส (Transparency) ค์วามส�จร�ต (Integrity)

3 . สาระขอุงธรรมาภิ�บาล : ผลท&*เก�ดข59นต1อุค์นในส�งค์มอุ�นได%แก1 การพ�ฒนาท&*สมด�ล

17

1. เป2าหมาย์ : การให%ค์วามส(าค์�ญก�บค์นบางกล�1มบางภิาค์ โดย์เฉพาะภิาค์ธ�รก�จ อุ�ตสาหกรรมขนาดใหญ1 เพ)*อุส1งอุอุก

18

2.2.11 ร�ฐรวมศ�นย์�อุ(านาจ ร�ฐรวมศ�นย์�อุ(านาจ ((ร1วมก�บธ�รก�จเอุกชนร1วมก�บธ�รก�จเอุกชน ) ) ขาดส1วนร1วมจากภิาค์ต1างๆขาดส1วนร1วมจากภิาค์ต1างๆ

2.2 2.2 กฎหมาย์ให%อุ(านาจร�ฐมาก ไม1ม&ระบบตรวจสอุบค์วามร�บผ�ดชอุบท&*ด& กฎหมาย์ให%อุ(านาจร�ฐมาก ไม1ม&ระบบตรวจสอุบค์วามร�บผ�ดชอุบท&*ด&

2.3 2.3 การต�ดส�นใจขาดค์วามโปร1งใสการต�ดส�นใจขาดค์วามโปร1งใส2.4 2.4 ม&ค์วามไม1ส�จร�ต เก�ดข59นมากมาย์ ม&ค์วามไม1ส�จร�ต เก�ดข59นมากมาย์

19

ป@ ป@ 2513 2513 ค์นจนท&*ส�ด ค์นจนท&*ส�ด 2020 % % เป3นเจ%าขอุงราย์ได%ประชาชาต� เป3นเจ%าขอุงราย์ได%ประชาชาต� 6 6 %%

ป@ ป@ 2549 2549 ค์นรวย์ท&*ส�ด ค์นรวย์ท&*ส�ด 20 20 % % เป3นเจ%าขอุงราย์ได% เป3นเจ%าขอุงราย์ได% 5629. 5629. %%

ค์นจนท&*ส�ด ค์นจนท&*ส�ด 20 20 % % เป3นเจ%าขอุงราย์ได% เป3นเจ%าขอุงราย์ได% 384384 % %

ย์�*งพ�ฒนา ย์�*งม&ป0ญหา ย์�*งพ�ฒนา ย์�*งม&ป0ญหา

20

กลุ่��มที่�� 11%

กลุ่��มที่�� 23%

กลุ่��มที่�� 39%

กลุ่��มที่�� 418%

กลุ่��มที่�� 569%

ทร�พย์�ส�นค์ร�วตามกล�1มราย์ได% พ.ศ. 2549(1 = จนส�ด : 5 = รวย์ส�ด)

ที่��มา: Kiatpong, Wilatluk and Nalin 2008ค่�าสั�มประสั�ที่ธิ์��จิ�นี� (Gini)=0.7

21

0.0219 0.0749 0.15330.2705

0.38730.5491

0.7250

0.9887

1.4694

4.6443

0

1

2

3

4

5

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10decile

mil

lio

n b

aht

ทร�พย์�ส�นค์ร�วตามกล�1มราย์ได% พ.ศ. 2549

(1 = จนส�ด : 10 = รวย์ส�ด)

ที่��มา: Kiatpong, Wilatluk and Nalin 2008

22

7 หม)*นบ�ญช&ม&เง�นฝาก 42% ขอุงท�9ง ประเทศ

11 ตระก�ลผล�ดก�นเป3นเจ%าขอุงห�%นท&*ม&ม�ลค์1าส�งส�ด

5 อุ�นด�บแรก

ที่��มา: ผาสั�ก พงษ่�ไพจิ�ตร งานีประชุ�มวิ�ชุาการสัถาบั�นีพระปกเกลุ่!า ค่ร�"งที่�� 11

23

ขนาดขอุงท&*ด�น

ร%อุย์ละ

ไม�ม�ที่��ดิ�นีเลุ่ยนี!อยกวิ�า

10 ไร� 10 – 19 ไร� 20 ไร� หร'อ

มากกวิ�า

184

2

23.94 249

1

227

3

ที่��มา: ผาสั�ก พงษ่�ไพจิ�ตร งานีประชุ�มวิ�ชุาการสัถาบั�นีพระปกเกลุ่!า ค่ร�"งที่�� 11

24

จ�งหว�ด อุ�นด�บแรก (ไร1)50 ล(าด�บแรก เป3น

% ขอุงพ)9นท&*ท�9งหมด

กร�งเทพมหานค์ร 14,776 10.1

ภิ�เกBต 3,152 14.2

ปท�มธาน& 28,999 12.4

สม�ทรปราการ 17,016 11.7

นนทบ�ร& 6,691 7.7

ระนอุง 4,618 6.2

นค์รนาย์ก 34,352 5.3

อุ1างทอุง 3,347 4.7

ที่��มา: ผาสั�ก พงษ่�ไพจิ�ตร งานีประชุ�มวิ�ชุาการสัถาบั�นีพระปกเกลุ่!า ค่ร�"งที่�� 11

25

ประเที่ศ ร!อยลุ่ะ

ญี่��ป�*นีนีอรเวิย+สัวิ�เดินีเกาหลุ่�ใต!

34.39

40

42

ฝร��งเศสัอ�ตาลุ่�อ�งกฤษ่สัหร�ฐอเมร�กา

5 .665

72.84.

จิ�นี ไที่ย 2007( )

122.130.

เวิเนีซู1เอลุ่าอาร+เจินีต�นีาบัราซู�ลุ่

160.178.218.

ค์วามต1างด%านราย์ค์วามต1างด%านราย์ได%ระหว1างจนส�ด ได%ระหว1างจนส�ด 2020% % และรวย์ส�ด และรวย์ส�ด 2020% %

ที่��มา: ผาสั�ก พงษ่�ไพจิ�ตร งานีประชุ�มวิ�ชุาการสัถาบั�นีพระปกเกลุ่!า ค่ร�"งที่�� 11

26

0.30

0.40

0.50

60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 100

Year

Indonesia

Thailand

Malaysia

Philippines

1960 2000

Gini

ที่��มา: ผาสั�ก พงษ่�ไพจิ�ตร งานีประชุ�มวิ�ชุาการสัถาบั�นีพระปกเกลุ่!า ค่ร�"งที่�� 11

27

IIII.. ป0ญหาขอุงระบอุบการเม)อุงไทย์ และป0ญหาขอุงระบอุบการเม)อุงไทย์ และ ค์วามพย์าย์ามในการปฏิ�ร�ปการเม)อุงค์วามพย์าย์ามในการปฏิ�ร�ปการเม)อุง

เม)*อุระบบการเม)อุง (ระบบต�ดส�นใจแทนส�งค์ม) ม&ป0ญหา กBต%อุงปฏิ�ร�ปการเม)อุง โดย์จ�ดท(าร�ฐธรรมน�ญ 2540 เพ)*อุ

1. ท(าให% “การเม)อุงขอุงน�กการเม)อุง”เป3น “การเม)อุงขอุงพลเม)อุง” 2. ท(าให%การเม)อุง “ส�จร�ต” และ “โปร1งใส”3. ท(าให%การเม)อุง “ม&เสถ&ย์รภิาพ” และ “ประส�ทธ�ภิาพ”

28

ใช%ร�ฐธรรมน�ญมา ใช%ร�ฐธรรมน�ญมา 8 8 ป@เศษ ม&การร�ฐประหาร ป@เศษ ม&การร�ฐประหาร

- เหต�ผลท&*แสดงอุอุก : เหต�แห1งการร�ฐประหาร 4 ประการ

- แต1เหต�ผลแท%จร�ง ค์)อุ ร�ฐธรรมน�ญลาย์ล�กษณ�อุ�กษร ข�ดก�บ ร�ฐธรรมน�ญฉบ�บว�ฒนธรรม

29

30

ค์นช�9นกลาง/น�กธ�รก�จในเม)อุง

ข%าราชการ ทหาร / พลเร)อุน

ประชาชนส1วนใหญ1ในชนบท

ร�ฐธรรมน�ญลาย์ล�กษณ�อุ�กษร

พรรค์การเม)อุง / น�กการเม)อุง

ร�ฐธรรมน�ญฉบ�บว�ฒนธรรมสถาบ�นพระมหา

กษ�ตร�ย์�

31

ว�ฒนธรรมทางการเม)อุงน&*แหละท&*เป3นข%อุก(าหนดส�งส�ดจร�งในเร)*อุงส�มพ�นธภิาพทางอุ(านาจ หร)อุพ�ดอุ&กอุย์1างหน5*งกBค์)อุ ว�ฒนธรรมทางการเม)อุงค์)อุร�ฐธรรมน�ญท&*แท%จร�งขอุงร�ฐ ร�ฐธรรมน�ญฉบ�บน&9ฉ&กไม1อุอุกไม1ว1าจะใช%ห�%มเกราะส�กก&*ค์�นกBไม1สามารถฉ&กร�ฐธรรมน�ญฉบ�บน&9ได% และกฎหมาย์อุ)*น กฎกระทรวง หร)อุระเบ&ย์บอุะไรกBไม1อุาจล1วงละเม�ดข%อุก(าหนดท&*ม& ใน ว�ฒนธรรมทางการเม)อุง หร)อุร�ฐธรรมน�ญฉบ�บแท%จร�งน&9ได%.......... ร�ฐธรรมน�ญฉบ�บว�ฒนธรรมน&9 ร1าง ข59นไม1ได% แต1ต%อุงใช%“ ”ประสบการณ�อุ�นย์าวนานเป3นศตวรรษขอุงส�งค์มก1อุให%เก�ดข59น

- พระมหากษ�ตร�ย์� ข�นนางในอุด&ต- การเปล&*ย์นแปลงการปกค์รอุง ก�บการท(าให%

สถาบ�นพระมหากษ�ตร�ย์�เป3นส�ญล�กษณ�- พระมหากษ�ตร�ย์�ในฐานะ “เสาหล�ก” ขอุง

ประเทศ - ศ�นย์�รวมใจขอุงไทย์ท�9งชาต� - ค์วามต1อุเน)*อุงขอุงระบบการปกค์รอุง - supreme arbitrator- พระมหากษ�ตร�ย์�ในฐานะ “สถาบ�น”

32

ล�กษณะค์นจนส1วนใหญ1 - เข%าไม1ถ5งทร�พย์ากร

- ไม1ม&อุ(านาจต1อุรอุงในระบอุบเศรษฐก�จแบบตลาด

- ค์วามส�มพ�นธ�แบบจาร&ตในระบบอุ�ปถ�มภิ�

33

1.ค์วามส�มพ�นธ�แบบจาร&ตในระบบอุ�ปถ�มภิ� (clientalism)- การแลกเปล&*ย์นส�นค์%า / บร�การในล�กษณะท&*ไม1เท1าเท&ย์มก�น- พ�นธะทางศ&ลธรรม ให% – ตอุบแทน

34

ผ�%ม&อุ�ทธ�พล ประชาชนในชนบท

ส.ส./ รมต.

อุ�ปถ�มภิ�

ตอุบแทน

- ค์วามไม1เสมอุภิาค์- ค์วามส�มพ�นธ�ส1วนต�ว เกรงใจ

ตอุบแทน- กฎหมาย์ศ�กด��ส�ทธ��เฉพาะค์นนอุก

ระบบอุ�ปถ�มภิ�

35

ค์นชนบท “ต�9งร�ฐบาล” และเป3น “ฐานเส&ย์ง”

3 . ค์นช�9นกลางในเม)อุง ล�กษณะค์นช�9นกลาง - เข%าถ5งทร�พย์ากร - ม&อุ(านาจต1อุรอุงในระบบเศรษฐก�จแบบ

ตลาด - ค์วามส�มพ�นธ�แบบพ�นธะส�ญญา

36

ค์นช�9นกลาง “เส&ย์งด�ง” จ5งเป3น “ฐานนโย์บาย์”

4 . ค์วามส�มพ�นธ�แบบพ�นธะส�ญญา (contractualism)

- อุ�สรภิาพ - เสมอุภิาค์ เท1าเท&ย์ม - เสร&ภิาพ และค์วามสามารถต1อุรอุงใน

ระบบตลาด ได%มาจากการต1อุส�%ก�บผ�%ปกค์รอุง

37

38

ค์นช�9นกลางไทย์จ5งเล)อุกค์วามส�มพ�นธ�ทางพ�นธะส�ญญา+

ทางจาร&ต

เก�ดสภิาวะท&*เกษ&ย์ร เตชะพ&ระ เร&ย์กว1า“ ”ก5*งอุ�ปถ�มภิ� ก5*งตลาด

- ท�กอุย์1างแลกเปล&*ย์นซึ่)9อุได% – ขาย์ได% แม%ค์วามจงร�กภิ�กด&

- เล)อุกใช%ว�ธ&การอุ�ปถ�มภิ� / พ�นธะส�ญญา ส�ดแต1ว1าอุะไรให%ประโย์ชน�มากกว1า

การเล)อุกต�9งใช%การอุ�ปถ�มภิ�

ให%ส�มปทาน อุน�ม�ต� แบบซึ่)9อุขาย์ในระบบตลาด

ใช%ว�ถ&เอุกชนในการบร�หาร / ค์วบรวมพรรค์

ใช%ท�9งตลาด / อุ�ปถ�มภิ�ก�บอุงค์�กรอุ�สระ39

- ประชาธ�ปไตย์ถ�กใช%เพ)*อุช1วงช�งอุ(านาจการเม)อุง เพ)*อุผลประโย์ชน�ทางเศรษฐก�จ ขาดหล�กการเพ)*อุประโย์ชน�ส1วนใหญ1พร%อุมท�9งท&*จะละท�9งประชาธ�ปไตย์ ถ%าผลประโย์ชน�ทางเศรษฐก�จถ�กกระทบ

“ประชาธ�ปไตย์ในร�ปแบบ vs ประชาธ�ปไตย์ในเน)9อุหา”

“ประชาธ�ปไตย์เป3นเพ&ย์งว�ธ&การ (Means) ไม1ใช1เป2าหมาย์ (ends)

40

41

อุงค์�กรตรวจสอุบ

ประชาชนชนบท

ค์นช�9นกลาง

ช1วย์อุ�ปถ�มภิ�

ข%าราชการ

น�กการเม)อุงตอุบแทน

น�กธ�รก�จ

- เด�มค์นช�9นกลางม&ส1วนในระบอุบการเม)อุง โดย์ได%ร�บ แต1งต�9งเป3นว�ฒ�สภิา ร�ฐธรรมน�ญ 25

40 ก&ดก�น ค์นช�9นกลางอุอุกจากว�ฒ�สภิา

- “ฐานนโย์บาย์” ส�9นค์วามเป3น “ฐานนโย์บาย์”- การปCดก�9นการแสดงอุอุกขอุงช�9นกลาง

ค์นช�9นกลางจ5ง “ล%มร�ฐบาล” อุ&กค์ร�9งตามทฤษฎ&

“สอุงน�ค์ราประชาธ�ปไตย์”

42

- “อุ(านาจการเม)อุง” (political power) ก�บ “อุ(านาจร�ฐ” (state power)

- จาก “การแข1งอุ(านาจก�บพระมหากษ�ตร�ย์�” ส�1 “การแข1งอุ(านาจก�บพรรค์การเม)อุงและน�กการเม)อุง”

- การถ�กก&ดก�นอุอุกจากระบอุบการเม)อุง และ การตกอุย์�1ใต%อุ(านาจการเม)อุง

43

- การปฏิ�ร�ประบบเศรษฐก�จ-ส�งค์ม ในร�ชสม�ย์สมเดBจพระบรมไตรโลกนาถ

- สนธ�ส�ญญาเบาร�*ง และการปฏิ�ร�ปสย์ามในร�ชสม�ย์ ร .5

- สงค์รามเย์Bน และการปร�บระบบเศรษฐก�จ ค์วามม�*นค์ง

44

45

การปฏิ�ร�ประบบราชการไทย์ ในป@ 2545

- ปฏิ�ร�ปโค์รงสร%าง 20

กระทรวง 147 กรม - ปฏิ�ร�ประบบราชการการปฏิ�บ�ต�ราชการ : มาตรา 3 //11การส�*งการให%ส1วนราชการและข%าราชการปฏิ�บ�ต�กBได%

46

““มาตรามาตรา ๓๓//๑ การบร�หารราชการตามพระราชบ�ญญ�ต�น&9ต%อุงเป3นไปเพ)*อุประโย์ชน�ส�ขขอุงประชาชน เก�ดผลส�มฤทธ��ต1อุภิารก�จขอุงร�ฐ ค์วามม&ประส�ทธ�ภิาพ ค์วามค์�%มค์1าในเช�งภิารก�จแห1งร�ฐ การลดข�9นตอุนการปฏิ�บ�ต�งาน การลดภิารก�จและย์�บเล�กหน1วย์งานท&*ไม1จ(าเป3น การกระจาย์ภิารก�จและทร�พย์ากรให%แก1ท%อุงถ�*น การกระจาย์อุ(านาจต�ดส�นใจ การอุ(านวย์ค์วามสะดวก และการตอุบสนอุงค์วามต%อุงการขอุงประชาชน ท�9งน&9 โดย์ม&ผ�%ร�บผ�ดชอุบต1อุผลขอุงงาน การจ�ดสรรงบประมาณ และการบรรจ�และแต1งต�9งบ�ค์ค์ลเข%าด(ารงต(าแหน1งหร)อุปฏิ�บ�ต�หน%าท&*ต%อุงค์(าน5งถ5งหล�กการตามวรรค์หน5*ง ในการปฏิ�บ�ต�หน%าท&*ขอุงส1วนราชการ ต%อุงใช%ว�ธ&การบร�หารก�จการบ%านเม)อุงท&*ด&โดย์เฉพาะอุย์1างย์�*งให%ค์(าน5งถ5งค์วามร�บผ�ดชอุบขอุงผ�%ปฏิ�บ�ต�งาน การม&ส1วนร1วมขอุงประชาชนการเปCดเผย์ข%อุม�ล การต�ดตาม ตรวจสอุบและประเม�นผลการปฏิ�บ�ต�งาน ท�9งน&9 ตามค์วามเหมาะสมขอุงแต1ละภิารก�จ

เพ)*อุประโย์ชน�ในการด(าเน�นการให%เป3นไปตามมาตราน&9 จะตราพระราชกฤษฎ&กาก(าหนดหล�กเกณฑิ�และว�ธ&การในการปฏิ�บ�ต�ราชการและการส�*งการให%ส1วนราชการและข%าราชการปฏิ�บ�ต�กBได%”

47

ป@ป@ ๒๕๔๕๒๕๔๕ : : การปฏิ�ร�ประบบราชการการปฏิ�ร�ประบบราชการและการหย์�*งรากขอุงธรรมาภิ�บาลและการหย์�*งรากขอุงธรรมาภิ�บาล

การอุอุกกฎหมาย์ระเบ&ย์บบร�หารราชการการอุอุกกฎหมาย์ระเบ&ย์บบร�หารราชการแผ1นด�นแผ1นด�น / / กฎหมาย์กฎหมาย์ปร�บปร�งกระทรวงทบวงกรมปร�บปร�งกระทรวงทบวงกรม ป@ป@ ๒๕๔๕๒๕๔๕ เป3นการขย์าย์หล�กธรรมาภิ�บาลลงไปเป3นการขย์าย์หล�กธรรมาภิ�บาลลงไป โดย์โดย์เฉพาะการตราพระราชกฤษฎ&กาว1าด%วย์เฉพาะการตราพระราชกฤษฎ&กาว1าด%วย์การบร�หารก�จการบ%านเม)อุงท&*ด&การบร�หารก�จการบ%านเม)อุงท&*ด& พพ.. ศศ. . ๒๕๔๖๒๕๔๖ ซึ่5*งม&ผลใช%บ�งค์�บซึ่5*งม&ผลใช%บ�งค์�บ ๑๐๑๐ ต�ลาค์มต�ลาค์ม ๒๕๔๖๒๕๔๖

48

ม&หล�กการส(าค์�ญม&หล�กการส(าค์�ญ ๗๗ ประการประการ ค์)อุค์)อุ((๑๑)) การบร�หารราชการให%เก�ดประโย์ชน�ส�ขการบร�หารราชการให%เก�ดประโย์ชน�ส�ข

ขอุงประชาชนขอุงประชาชน((๒๒)) การบร�หารราชการให%เก�ดผลส�มฤทธ��การบร�หารราชการให%เก�ดผลส�มฤทธ��

เพ)*อุภิารก�จแห1งร�ฐเพ)*อุภิารก�จแห1งร�ฐ((๓๓)) การบร�หารราชการให%ม&ประส�ทธ�ภิาพการบร�หารราชการให%ม&ประส�ทธ�ภิาพ

และค์�%มค์1าเช�งและค์�%มค์1าเช�ง ภิารก�จแห1งร�ฐภิารก�จแห1งร�ฐ((๔๔)) การลดข�9นตอุนท&*ไม1จ(าเป3นการลดข�9นตอุนท&*ไม1จ(าเป3น((๕๕)) การปร�บปร�งภิารก�จขอุงส1วนราชการการปร�บปร�งภิารก�จขอุงส1วนราชการ((๖๖)) การอุ(านวย์ค์วามสะดวกและตอุบสนอุงการอุ(านวย์ค์วามสะดวกและตอุบสนอุง

ค์วามต%อุงการค์วามต%อุงการ ขอุงประชาชนขอุงประชาชน

((๗๗))การประเม�นผลการประเม�นผล

49

๑๑๑๑ . . การบร�หารราชการเพ)*อุให%เก�ดการบร�หารราชการเพ)*อุให%เก�ดประโย์ชน�ส�ขแก1ประชาชนประโย์ชน�ส�ขแก1ประชาชน

เป2าหมาย์เป2าหมาย์ : : ผาส�กผาส�ก / / อุย์�1ด&ก�นด&อุย์�1ด&ก�นด& ค์วามค์วามสงบสงบ ปลอุดภิ�ย์ปลอุดภิ�ย์ ซึ่)*อุส�ตย์�ซึ่)*อุส�ตย์� ส�จร�ตส�จร�ต ตรวจสอุบได%ตรวจสอุบได%

กลไกกลไก : -: - การว�เค์ราะห�ผลด&การว�เค์ราะห�ผลด&//ผลผลเส&ย์โค์รงการเส&ย์โค์รงการ ถ%ากระทบถ%ากระทบ ประชาชนต%อุงร�บฟั0งประชาชนต%อุงร�บฟั0งค์วามค์�ดเหBนหร)อุช&9แจงค์วามค์�ดเหBนหร)อุช&9แจง

-- ส(ารวจค์วามพ5งพอุใจส(ารวจค์วามพ5งพอุใจประชาชนประชาชน

50

b.b.การบร�หารเพ)*อุให%เก�ดผลส�มฤทธ��ต1อุการบร�หารเพ)*อุให%เก�ดผลส�มฤทธ��ต1อุภิารก�จขอุงร�ฐภิารก�จขอุงร�ฐ (result (result base management)base management)๒๒..๑๑ แผนการบร�หารราชการแผ1นด�น แผนการบร�หารราชการแผ1นด�น ค์รมค์รม. . ๔๔ ป@ป@ ตามแนวนโย์บาย์ตามแนวนโย์บาย์

พ)9นฐานพ)9นฐาน//นโย์บาย์นโย์บาย์ ค์รมค์รม. . ต%อุงม&ต%อุงม&- - เป2าหมาย์เป2าหมาย์//ผลส�มฤทธ��ผลส�มฤทธ��

- - ผ�%ร�บผ�ดชอุบผ�%ร�บผ�ดชอุบ- - งบประมาณท&*ต%อุงใช%งบประมาณท&*ต%อุงใช%- - ระย์ะเวลาระย์ะเวลา - - การประเม�นผลการประเม�นผล

51

๒.๒ แผนปฏิ�บ�ต�ราชการขอุงกระทรวง ๔ ป@ และราย์ป@ - ไม1ม&แผน, ไม1ม&เง�น

๒.๓ แผนปฏิ�บ�ต�ขอุง cluster ๑ กรม ท(า “ค์(าร�บรอุง

การปฏิ�บ�ต�ราชการ” นรม. – รมต. – ปล�ด – อุธ�บด&

๒.๔ ก(าหนดให%เป3น learning Org.๒.๕ แผนน�ต�บ�ญญ�ต� : กฎหมาย์ใหม1และ

การแก%ไขกฎหมาย์ ต%อุงให%สอุดค์ล%อุงก�บแผนบร�หารราชการแผ1นด�น

52

๓๓.. การบร�หารอุย์1างม&ประส�ทธ�ภิาพ/ค์�%มค์1า๓.๑เปCดเผย์แผนงาน เวลา๓.๒ จ�ดท(าบ�ญช&ต%นท�น๓.๓ ทบทวนภิารก�จขอุงร�ฐว1า ย์�บ / ท(าต1อุ

โดย์ด�ค์วามค์�%มค์1า ท�9งเศรษฐก�จ ส�งค์ม

๓.๔การจ�ดซึ่)9อุจ�ดจ%าง ด�ผลด&ผลเส&ย์ทางส�งค์ม ภิาระต1อุประชาชน ค์�ณภิาพ ว�ตถ�ประสงค์� ราค์า ไม1จ(าต%อุงซึ่)9อุต(*าส�ด

๓.๕ ขอุค์วามเหBนชอุบ ๑๕ ว�น๓.๖ก.ก. ม.๒๕๓.๗ ลาย์ล�กษณ�อุ�กษร

53

๔. ลดข�9นตอุน ๔.๑ กระจาย์อุ(านาจต�ดส�นใจ ๔.๒ ท(าแผนภิ�ม� เวลา ๔.๓ ศ�นย์�บร�การร1วม๕. ภิารก�จ ๕.๑ ด�ค์วามจ(าเป3นขอุงการม&ส1วนราชการ ๕.๒ ทบทวนกฎหมาย์/ระเบ&ย์บ   

54

55

ค์นจนส1วนใหญ1

สภิาผ�%แทนราษฎรร�ฐบาล

ข%าราชการทหาร/พลเร)อุน ค์นม�*งม&/ชนช�9นกลาง

ว�ฒ�สภิาข�ดแย์%ง

การจ�ดสรรทร�พย์ากรและผลประโย์ชน�แบบเล)อุกข%าง

เป3นโทษ

เป3นประโย์ชน�

พรรค์การเม)อุงประชาน�ย์ม

ข�ดแย์%ง

56

ค์วามข�ดแย์%งม&รากฐานมาจากโค์รงสร%างการจ�ดสรรทร�พย์ากร

การจ�ดสรรทร�พย์ากรและผลประโย์ชน�ใหม1

การเข%าถ5ง market/non market mechanism

การปร�บระบบภิาษ&อุากร

การลดการกระจ�กต�วขอุงท�น

การปร�บระบบบร�หารร�ฐ

ปร�บภิารก�จ/ deregulate/ถ1าย์โอุน

การปร�บท�นขนาดใหญ1/การเม)อุง/ส)*อุมวลชน

การปร�บโค์รงสร%าง/กระบวนการทางการเม)อุงและการบร�หาร

ท(าให% “ประชาน�ย์ม” ตามนโย์บาย์เป3น “โค์รงสร%างใหม1” โดย์การบรรจ�ไว%ในร�ฐธรรมน�ญและกฎหมาย์

57

ย์�ทธศาสตร�ท&* 1 : การจิ�ดิสัรรผลุ่ประโยชุนี+/

ที่ร�พยากรใหม�ระดิ�บัร�ฐ /ที่!องถ��นี

ก(าหนด ย์�ทธศาสตร�ท&* 2 : การปร�บัระบับับัร�หาร

ภาค่ร�ฐแลุ่ะค่วิามสั�มพ�นีธิ์+ใหม�ในีสั�งค่มตอุบสนอุง

กระบวนการหา การหา/ สร%างกระบวนท�ศน�ร1วมใหม1ในส�งค์ม

(new shared paradigm)กระบวนการสร%าง

58

ย์�ทธศาสตร�ท&* ย์�ทธศาสตร�ท&* 22 :: การปร�บปร�งระบบร�หารภิาค์ร�ฐและค์วามส�มพ�นธ�ใหม1ในส�งค์มการปร�บปร�งระบบร�หารภิาค์ร�ฐและค์วามส�มพ�นธ�ใหม1ในส�งค์ม

ภิารก�จท&*ต%อุงเล�กโดย์

ส�9นเช�ง (deregula

tion)

ร�ฐภิารก�จท&*จ(าเป3นขอุงร�ฐ (state function) ภิารก�จท&*

ต%อุงการอุาณ�ต�ทางการเม)อุงจาก ประชาชน

ภิารก�จท&*ต%อุงการค์วามเป3นกลางทางการเม)อุงอุย์1างเค์ร1งค์ร�ด

อุงค์�กรขอุงร�ฐท&*เป3นอุ�สระ

ระบบราชการพลเร)อุน / ทหาร ร�ฐว�สาหก�จ อุงค์�การมหาชน(ค์วามส�มพ�นธ�ระหว1างการเม)อุง / ฝNาย์ประจ(า)

ภิารก�จท&*ต%อุงโอุนจากร�ฐไปให%หน1วย์อุ)*น

อุงค์�กรปกค์รอุงท%อุงถ�*น- การให%สาธารณ�ปการท�9งหลาย์

ช�มชนท%อุงถ�*น- ด�แลร�กษาทร�พย์ากรบางประเภิท เช1น ปNา , ท&*สาธารณะประโย์ชน�ท&*ใช%ร1วมก�น

ประชาส�งค์มท&*ไม1ม�1งก(าไร- การตรวจสอุย์ค์วบค์�มบางประการ

อุงค์�กรเอุกชน- ภิารก�จท&*เป3นประโย์ชน�ร1วมก�นท&* เอุกชนร1วมก�นท(า ร1วมตรวจสอุบได%

59

โค์รงสร%าง และการบร�หารภิาค์ร�ฐ

กระแสโลก ล�กษณะล�กษณะเฉพาะ ส�งค์มเฉพาะ ส�งค์ม

ไทย์ไทย์

โค์รงสร%างทางการเม)อุงโค์รงสร%าง /กระบวนการฝNาย์ประจ(าทางพลเร)อุนทหาร

ค์วามเป3นพลเม)อุง / การม&ส1วนร1วมทางการเม)อุงและการบร�หาร

60

โค์รงสร%างทางการเม)อุงและการตรวจสอุบ

พระมหากษ�ตร�ย์�พระมหากษ�ตร�ย์�

ประชาชนท�9งประเทศ-ระบบเล)อุกต�9ง-การลดอุ�ทธ�พลห�วค์ะแนน-การลดอุ�ทธ�พลขอุงเง�น

ผ�%สม�ค์รร�บเล)อุกต�9ง-การไม1บ�งค์�บให%ส�งก�ดพรรค์ /การอุ�ดหน�นพรรค์- การเง�นขอุงพรรค์ / ผ�%สม�ค์ร

สภิาผ�%แทนราษฎร ร�ฐบาลนรม.รมต.

ร�ฐบาลนรม.รมต.

-การห%าม ส.ส.เป3น รมต.

-การสร%างเสถ&ย์รภิาพให%ร�ฐบาล-การถอุดถอุนโดย์ประชาชน

ภิาค์ส1วนต1าง ๆ ขอุงส�งค์ม

แต1งต�9ง สรรหา สรรหา / เล)อุกต�9ง

ศาลศาลอุงค์�กรอุ�สระ

- ค์วามเป3นอุ�สระท&*เพ�*มข59น/ การตรวจสอุบได%

ว�ฒ�สภิา-สภิากล�*นกรอุง-สภิาตรวจสอุบ

61

สว�สสว�สด&ด&