Λειτουργική ποικιλότητα των μακροβενθικών βιοκοινωνιών σε πέντε μεταβατικά οικοσυστήματα. Σιγάλα,

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΜΑΚΡΟΒΕΝΘΙΚΩΝ ΒΙΟΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΣΕ ΠΕΝΤΕ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

K., Σιγάλα,

Σ., Ρεϊζοπούλου,

Α., Νικολαΐδου

Λειτουργική ποικιλότητα (FD)

• Ορισμός: Ως λειτουργική ποικιλότητα αναφέρεται η ποικιλία και το εύρος των λειτουργικών χαρακτηριστικών των ειδών ενός οικοσυστήματος (Wright et al., 2006)

• Γιατί?

Εκτίμηση της κατάστασης του οικοσυστήματος (?) • Πώς?

Πολλές διαφορετικές μέθοδοι

Εφαρμογές σε μεταβατικά οικοσυστήματα (Sanders et al, 2007; Marchini et al., 2008)

Ανάλυση Βιολογικών Χαρακτηριστικών (ΑΒΧ)

ABX: μέθοδος περιγραφής της λειτουργίας των βενθικών συναθροίσεων, η οποία εμπεριέχει πληροφορίες για την κατανομή των οργανισμών αλλά και για τα βιολογικά τους χαρακτηριστικά (Bremner et al., 2006)

• ↑ αφθονία ειδών → ↑ λειτουργική ποικιλότητα• Λιμνοθάλασσες: ↓αφθονία ειδών

ΑΒΧ - Λιμνοθάλασσες

Λιμνοθάλασσες: ↑ποσότητα θρεπτικών, ↑μεταβλητότητα περιβαλλοντικών παραμέτρων → φυσικά επιβαρυμένα οικοσυστήματα με ↓αριθμό ειδών και ↓ ποικιλότητα

→ Η ΑΒΧ σε μεταβατικά οικοσυστήματα ίσως να φέρει διαφορετικά αποτελέσματα από αυτά σε γλυκού νερού ή θαλάσσια οικοσυστήματα??

Στόχος: Εφαρμογή της ΑΒΧ σε μεταβατικά οικοσυστήματα και σύγκριση των περιοχών δειγματοληψίας, τόσο με βάση τη δομή και τη σύνθεση των ζωοβενθικών βιοκοινωνιών, όσο και με βάση τη λειτουργική ποικιλότητα.

Περιοχές Δειγματοληψίας

ΑΒΧ

3 βιολογικά χαρακτηριστικά• fuzzy coding, nmMDS

Χαρακτηριστικό Κατηγορία Κωδικός

Κινητικότητα Κινούμενος

Ημικινούμενος

Εδραίος

m

sm

ss

Ενδιαίτημα Επιπανίδα

Επιφανειακή ενδοπανίδα

Ύποεπιφανειακή ενδοπανίδα

ep

i

si

Τρόπος διατροφής Αιωρηματοφάγοι

Ίζηματοφάγοι

Θηρευτές

Φυτοφάγοι

Πτωματοφάγοι

Παμφάγοι

SF

DF

P

H

S

O

Πολυπαραγοντική Ανάλυση ► MDS

Fuzzy coding Αφθονία

Αποτελέσματα

• 55 μακροπανιδικά είδη : τα περισσότερα ευρύοικα και ευκαιριακά που απαντώνται σε προστατευμένες παράκτιες περιοχές και σε οργανικά εμπλουτισμένα περιβάλλοντα

• Abra segmentum, Cerastoderma glaucum, Hediste diversicolor, Nephtys hombergii και είδη των γενών Corophium και Gammarus

• Οι πολύχαιτοι κυριαρχούν σε Σαγιάδα και Μονολίμνη και τα καρκινοειδή σε Τσοπέλι, Κεραμωτή και Λακκί.

• Μικρός αριθμός ειδών και κυριαρχία λίγων ευκαιριακών ειδών.

Αποτελέσματα – Οικολογικοί Δείκτες

Σταθμοί Αριθμός ειδών (S)

Αριθμός ατόμων (Ν/m2)

Ομοιομορφία (J΄)

Ποικιλότητα (Η΄)

Σαγιάδα 21 5120 0,6791 2,983

Τσοπέλι εσ. 25 63620 0,5940 2,758

Τσοπέλι εξ. 15 16567 0,6647 2,597

Μονολίμνη 15 5007 0,7378 2,882

Λακκί 18 4000 0,7364 3,071

Κεραμωτή εσ.

32 30707 0,6369 3,185

Κεραμωτή εξ.

19 16766 0,5760 2,447

Αποτελέσματα

Αποτελέσματα – MDS

ΑΒΧ

Αφθονία ειδών

ΑΒΧ vs Αφθονία – παρόμοια αποτελέσματα, αλλά πιο ευκρινής διάκριση

Συντελεστής συσχέτισης Spearman rs=0.791

Συζήτηση - Συμπεράσματα

• ↑ τροφικές ομάδες → χρησιμοποιούνται πολλές διαφορετικές πηγές τροφής → οικοσύστημα πιο ανθεκτικό σε αλλαγές.

• Πιο διαδεδομένη τροφική ομάδα σε όλες τις λιμνοθάλασσες: οι ιζηματοφάγοι → κύρια πηγή τροφής το οργανικό υλικό.

• ↓ αιωρηματοφάγοι, ίσως λόγω των ασθενών ρευμάτων και του λεπτόκοκκου ιζήματος

• ↓ θηρευτές: ειδικευμένοι=πιο ευαίσθητοι στις μεταβολές

+ ↑ σε πιο χοντρόκοκκα ιζήματα

• Σαγιάδα: ↑υποεπιφανειακοί ιζηματοφάγοι + άνισα κατανεμημένες οι λειτουργικές ομάδες → ↑ βαθμός διατάραξης

• Οι οργανισμοί ζουν πιο βαθιά μέσα στο ίζημα όταν ο οργανικός άνθρακας μέσα σε αυτό είναι υψηλός (Gaston, 1987).

• Μονολίμνη: λειτουργικές ομάδες πιο ομοιόμορφα κατανεμημένες → καλύτερη οικολογική κατάσταση?

Συζήτηση - Συμπεράσματα

• Πολλές διαφορετικές μέθοδοι υπολογισμού της λειτουργικής ποικιλότητας

• Απαιτείται χρόνος και μεγάλη ταξινομική προσπάθεια• Έλλειψη πληροφοριών για τα χαρακτηριστικά κάθε

είδους • Περαιτέρω έρευνα σε εποχικό επίπεδο και σε

συνδυασμό με μετρήσεις περιβαλλοντικών παραμέτρων • Μεγαλύτερη χρησιμότητα της μεθόδου κατά τη σύγκριση

απομακρυσμένων γεωγραφικά περιοχών λόγω ύπαρξης διαφορετικών ειδών, τα οποία όμως μπορεί να έχουν κοινά χαρακτηριστικά.

Συζήτηση - Συμπεράσματα

Ευχαριστώ πολύ

Time for…