Ποίηση! "Το άγριο τυμπάνισμα μέσα στη ζούγκλα"

Ποιητικές διαδρομές μέσα από τις σελίδες της Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας

Πρόγραμμα στο μάθημα της «Ευέλικτης ζώνης» της Έκτης τάξης

του 3ου Δημοτικού Σχολείου Κάτω Αχαΐας 2014 - 2015

Υπεύθυνη Εκπ/κός Παπαδημητρακοπούλου Ευγενία

Ποίηση!«Το άγριο τυμπάνισμα μέσα στη ζούγκλα…»

Τόμας Έλιοτ

Το σχολείο μας

Είναι το 3ο Δημοτικό Σχολείο Κάτω Αχαΐας.

Εμείς είμαστε τα «Εκτάκια» του σχολείου.

6 κορίτσια και 11 αγόρια.

Οι μαθήτριες και οι μαθητές

Η Νεότερη Ελληνική Ιστορία μέσα από τις σελίδες της μας οδήγησε να γνωρίσουμε και να

απολαύσουμε την ποίηση αυτής της περιόδου.

Η γοητεία του ιστορικού παρελθόντος, μαγικά ξαναζωντανεμένου από τους Έλληνες ποιητές, έφτασε

στην τάξη μας και προστέθηκε στην γοητεία της ποίησης.

Οι Έλληνες ποιητές, με τις γεμάτες πνευματικές αποσκευές τους, μας άσκησαν μια μυστηριώδη γοητεία που εμείς απλώς την αφήσαμε να μας ταξιδέψει στην εποχή και στα ιστορικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν κατά το πέρασμα δύο περίπου αιώνων.

Βρίσκαμε πάντα την ευκαιρία να ταξιδεύουμε στα μονοπάτια της ποίησης κι ας πα᾿ να μας έλεγαν

τρελούς, όπως θα ’λεγε κι ο Ελύτης.

Το μάθημα της ιστορίας, το μάθημα της γλώσσας, οι σχολικές γιορτές ήταν οι

κυριότερες αφορμές.

Τα βήματά μας στη γνώση βάδιζαν πάνω στα βήματα των Ελλήνων

ποιητών. Βλέπαμε διαρκώς τα χνάρια τους σε κάθε εικόνα και κείμενο της ιστορικής γραμμής που αναρτήσαμε

στην αίθουσά μας.

Οι χαρές, οι λύπες και οι αγωνίες της πατρίδας μας έφτασαν στις καρδιές μας μέσα από τους στίχους, τη ζωή

τους, το έργο τους.

Το ταξίδι άρχισε με τον Ανδρέα Κάλβο. Τον συναντήσαμε στο Ναύπλιο το 1825, δίπλα στους αγωνιστές του Εικοσιένα να

μάχεται για την ελευθερία του Γένους μας. Απογοητεύθηκε όμως από τις έριδες που σκίαζαν την εποχή και έφυγε από εκεί

πικραμένος…

Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία…

Συνεχίσαμε με τον εθνικό μας ποιητή

Διονύσιο Σολωμό όταν μάθαμε για το πολύπαθο

Μεσολόγγι.

Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει…

Τον Αριστοτέλη Βαλαωρίτη τον γνωρίσαμε με την ευκαιρία της γιορτής της 25ης Μαρτίου και το

ποίημά του «Ευαγγελισμός Ελληνισμός».

Με μιας ανοίγει ο ουρανός, τα σύγνεφα μεριάζουν…

Ακολούθησε ο Κωνσταντίνος Καβάφης. Ο Αλεξανδρινός ποιητής μας δεν πέρασε ποτέ το κατώφλι του ελληνικού

πανεπιστημίου όπως οι υπόλοιποι. Ήταν όμως εξαιρετικός γνώστης της ιστορίας και από αυτόν παραδειγματιστήκαμε

και δείξαμε ενδιαφέρον για τη δράση των προγόνων μας.

Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή τωνώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες…

Ο Σολωμός με τους «Ελεύθερους Πολιορκημένους» ο Καβάφης με τις

«Θερμοπύλες».

Ιδιαιτέρως μας απασχόλησε ο Κωστής Παλαμάς με τον «Προφητικό» του. Το ποίημα που έγραψε για να δώσει κουράγιο στην πληγωμένη Ελλάδα από την ταπεινωτική ήττα του Ελληνοτουρκικού

Πολέμου του 1897.

…για τα’ανέβασμα ξανά που σε καλείθα αιστανθής να σου φυτρώνουν, ω χαρά !τα φτερά,τα φτερά τα πρωτινά σου τα μεγάλα!

Ο Γεώργιος Δροσίνης ήταν μαζί με την ωραία συντροφιά της

ποιητικής γενιάς του 1880 η οποία υποστήριξε τη χρήση της δημοτικής γλώσσας στη

λογοτεχνία. Ετίναξε την ανθισμένη αμυγδαλιά …

Ζαχαρίας Παπαντωνίου. Υπερασπίστηκε από το

1904 τη δημοτική γλώσσα μέσα από την εταιρεία «Η Εθνική Γλώσσα» κυρίως

όμως μέσα από το λογοτεχνικό του έργο.

Σ' ευχαριστώ για τα βουνά και για τους κάμπους που είδα …

Ο Κώστας Καρυωτάκης έχοντας βιώσει την εμπειρία των Βαλκανικών Πολέμων, του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και της Καταστροφής της Σμύρνης σατιρίζει με το δικό του τρόπο τις πικρές συνέπειές τους.

Είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες κιθάρες…

Η Μαρία Πολυδούρη ήταν η πρώτη ποιήτρια της νεοελληνικής μας λογοτεχνίας. Βρέθηκε πλάι στον

Καρυωτάκη βιώνοντας κι εκείνη, μοιραία, τους ίδιους Πολέμους και καταστροφές με τον

αγαπημένο της.

Δεν τραγουδώ παρά γιατί

μ’ αγάπησες σε περασμένα χρόνια…

Ήταν ο Άγγελος Σικελιανός που στην κηδεία του Κωστή Παλαμά απήγγειλε τους στίχους Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές, δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα…

για να αποχαιρετήσει τον μεγάλο μας ποιητή. Ήταν μια ποιητική, επαναστατική πράξη δίπλα στο λαό καθώς βρέθηκαν όλοι εκεί για να δώσουν ηχηρό μήνυμα αντίστασης ενάντια στην γερμανοκρατούμενη Αθήνα τον Φεβρουάριο του 1943.

Ανδρέας Επμειρίκος. Υπήρξε ένα από τα θύματα του Εμφυλίου. Ευτυχώς κατά την προσαγωγή του στο χωριό

Κρώρα κατάφερε και διέφυγε.

Eίμεθα στην όχθη σαν προβλήτες…

«Ψυχές μαραγκιασμένες από δημόσιες αμαρτίες καθένας κι ένα αξίωμα σαν το πουλί μες στο κλουβί του» ήταν το άγριο τυμπάνισμα του Γιώργου Σεφέρη, του

νομπελίστα ποιητή μας, όταν θέλησε να αποδώσει ποιητικά τα όσα είδαν τα μάτια του και άκουσαν τα αυτιά του στη Μέση Ανατολή όπου η εξόριστη κυβέρνηση τον

καιρό της γερμανικής κατοχής ασχολούνταν με δολοπλοκίες ενώ ο

ελληνικός λαός υπέφερε αντιστεκόμενος.

Οξειδώθηκα στη νοτιά των ανθρώπων θα γράψει ο Οδυσσέας Ελύτης στο «Άξιον εστί» του και θα

τιμηθεί με το βραβείο Νόμπελ το 1979. Λίγο νωρίτερα τον συναντήσαμε να πολεμά στα

ελληνοαλβανικά σύνορα βοηθώντας κι αυτός την Ελλάδα να κερδίσει τους Ιταλούς.

Ο Γιάννης Ρίτσος δοκίμασε τα βάσανα της εξορίας όσο κανένας άλλος. Οι τόποι

εξορίας έγιναν τόποι ποιητικής αντίστασης και αγώνα για την

επικράτηση του δίκιου. Εμφύλιος και Επταετία, εποχές μαρτυρίου για τον

ποιητή μας.

«Aυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό,αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτου απ’ τα ξένα βήματα,

αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο,αυτές οι καρδιές δε βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο»

Ο Νικηφόρος Βρεττάκος θα γράψει το ποίημα «Μάνα και γιος» εμπνευσμένο

από τον πόλεμο του ’40. Οι «αντρογυναίκες» του Σολωμού ξαναζούν στον πόλεμο του ’40, το ίδιο δυνατές κι

ατάραχες σαν τις Μεσολογγίτισσες. Εκείνες «ακίνητες», «αστέναχτες»,

τούτες «ορθομέτωπες» «αντροπατάνε πέτρα την πέτρα» και χάνονται μες στα

σύννεφα, κοντά στους γιους που πολεμάνε για τα δίκαια και την

ελευθερία. Σαν σε πίνακα ζωγραφίζει τις ηρωίδες του ’40.

Νίκος Γκάτσος……………………………… Δική τους είναι μια φλούδα γηςμα εσύ Χριστέ μου τους ευλογείςγια να γλιτώσουν αυτή τη φλούδααπ' το τσακάλι και την αρκούδαΔες πώς χορεύει ο Νικηταράςκι αηδόνι γίνεται ο ταμπουράς.……………………………………τραγουδήσαμε στη σχολική μας γιορτή της 25ης Μαρτίου για να τιμήσουμε όλους εκείνους τους πατριώτες όπου στην ζωή των ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες. Ποτέ από το χρέος μη κινούντες· όπως θα έλεγε κι ο Αλεξανδρινός μας ποιητής Κ. Καβάφης.

Όσο για τον Μανόλη Αναγνωστάκη τον γνωρίσαμε με το ποίημά του «Φοβάμαι» με

το οποίο σφυροκοπούσε όσες κι όσους προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν τα

γεγονότα του Πολυτεχνείου. Εκείνους που δήλωναν αγωνιστές της δικαιοσύνης και της δημοκρατίας απολαμβάνοντας τον

πολυτελή βίο τους.

Φοβάμαιτους ανθρώπους που εφτά χρόνιαέκαναν πως δεν είχαν πάρει χαμπάρικαι μια ωραία πρωία –μεσούντος κάποιου Ιουλίου–βγήκαν στις πλατείες με σημαιάκια κραυγάζοντας«Δώστε τη χούντα στο λαό»…

Ο Τίτος Πατρίκιος σε ηλικία μόλις 16 ετών καταδικάστηκε σε θάνατο από

συνεργάτες των Γερμανών και η εκτέλεσή του ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή. Μετά τον Εμφύλιο εξορίστηκε. Εύκολα αντιλαμβάνεται ο καθένας μας ότι δεν

ήταν καθόλου αρεστός στους δικτάτορες της Επταετίας αφού συμμετείχε σε αντιδικτατορικές εκδηλώσεις στο

εξωτερικό όπου βρισκόταν εκείνη την εποχή.

Παλιέ μου φίλε σύντροφε περασμένων καιρώνσυγχώρα με που χτες, όταν καμάρωνες για τα καινούρια σου έπιπλα, εγώ σκεφτόμουνα πως το καθένα έκρυβε κάποιαν υποχώρηση…

Κική Δημουλά. Η διασημότερη εν ζωή Ελληνίδα ποιήτρια η οποία γεννήθηκε

την εποχή του Μεσοπολέμου.

Χαμένα πάνε εντελώς τα λόγια των δακρύων.Όταν μιλάει η αταξία η τάξη να σωπαίνει-έχει μεγάλη πείρα ο χαμός…

Στο τέλος της χρονιάς παρουσιάσαμε το πρόγραμμά

μας στην αίθουσα εκδηλώσεων του σχολείου μας. Μαζί με αυτό τη ζωή και το έργο του Οδυσσέα

Ελύτη.

Τραγουδήσαμε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης «Τα τζιτζίκια», τον «Αύγουστο» και το «Τι να σας πω γυναίκες» του Οδυσσέα Ελύτη ως

αφιέρωμα στη μελοποιημένη ποίηση.

Κάπως έτσι βάλαμε τελεία στη μαθητική μας διαδρομή στο 3ο Δημοτικό Σχολείο αφήνοντας

παράλληλα πίσω μας την πιο δροσερή και γλυκιά ανάμνηση των παιδικών μας

χρόνων.

Κοντά μας ήταν οι γονείς μας, οι συμμαθητές μας της Πέμπτης τάξης με τους δασκάλους τους και η διευθύντρια

του σχολείου μας. Ιδιαίτερη τιμή μας έκανε η νηπιαγωγός μας κυρία Μαρία

Οικονόμου, ο παλιός μας δάσκαλος κύριος Γιώργος Λιάκος και ο σχολικός

σύμβουλος κύριος Νίκος Δελέγκος.

Τους ευχαριστούμε όλους θερμά.

«Και το παράξενο είναι ότι, στο σημείο που έχουν φτάσει τα πράγματα, είναι πολύ πιθανό πως ο αναλφαβητισμός βοηθά μάλλον παρά εμποδίζει την

ποιητική κατανόηση».

Γιώργος Σεφέρης.