ψυχοεκπαιδευση & συν κη νοημοσυνη

ΨΥΧΟΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ &

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ

ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ

Χατζοπούλου Ανδριάνα

Ψυχοεκπαίδευση

προληπτική

θεραπευτική

Θεραπευτική Ψυχοεκπαίδευση

Αναφέρεται στην παροχή εξειδικευμένης βοήθειας στα παιδιά και στις οικογένειές τους προκειμένου να τους στηρίξει να διαχειριστούν το πρόβλημά τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Στόχος είναι η ενημέρωση, η ενδυνάμωση και η ανάπτυξη ικανοτήτων διαχείρισης μιας δύσκολης κατάστασης προκειμένου η οικογένεια με το δικό της σθένος να γίνει πιο λειτουργική.

Αφορά σε περιπτώσεις όπου υπάρχει μια παθολογική κατάσταση όπως ΔΕΠΥ, αυτισμός, διαταραχές συμπεριφοράς, φοβίες, συναισθηματικές δυσκολίες, ψυχικές διαταραχές κλπ.

Προληπτική Ψυχοεκπαίδευση

Τι μπορούμε να κάνουμε για να εφοδιαστούμε ως άνθρωποι, σύντροφοι & γονείς προκειμένου να προετοιμάσουμε τα παιδιά μας να είναι ικανά να διαχειρίζονται καθημερινές καταστάσεις με ώριμο μη συγκρουσιακό τρόπο.

Μας αφορά όλους γιατί το φαινόμενο του εκφοβισμού απαιτεί τουλάχιστον δύο ρόλους:

Θύτης / εξουσιαστής Θύμα / εξουσιαζόμενος

δίπολο

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ

Η ικανότητα ενός ατόμου:

να αναγνωρίζει και να κατανοεί τόσο τα δικά του συναισθήματά όσο και των άλλων.

να τα εκφράζει και να τα χειρίζεται αποτελεσματικά στις διαπροσωπικές του σχέσεις.

να τα χρησιμοποιεί ως οδηγό για σκέψη και δράση. (Salovey & Mayer, 1990 & Daniel Goleman, 1998)

«Το να είσαι οργισμένος είναι εύκολο. Το να εξοργιστείς όμως με το σωστό άτομο, για το σωστό λόγο, στο σωστό βαθμό, τη σωστή στιγμή, για το σωστό σκοπό και με το σωστό τρόπο, αυτό είναι δύσκολο». (Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια)

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ

πέντε κύριες δεξιότητες

(από τη συγκρότηση εαυτού στην

κοινωνικοποίηση με τους άλλους):

έχουν γνώση των δικών τους συναισθημάτων (1)

έχουν την ικανότητα να διαχειρίζονται τα δικά τους συναισθήματα (2)

είναι ικανοί να χρησιμοποιήσουν τα δικά τους συναισθήματα για να κινητοποιήσουν τον εαυτό τους (3)

επιδεικνύουν ευαισθησία προς τα συναισθήματα των άλλων (4)

έχουν την ικανότητα να ανταποκριθούν και να διαπραγματευτούν συναισθηματικά με τους άλλους (5)

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ

1

23

4 5

Επιτυχία vs ΕυτυχίαΗ Σ.Ν. εξελίσσεται, καλλιεργείται καθόλη τη διάρκεια

της ζωής.

Διαφήμιση, ηγεσία, διοίκηση...

εμπορικός όρος

Συναισθηματική παιδεία ή Συναισθηματική νοημοσύνη με καρδιά (Emotional literacy, Intelligence with a heart, Κλωντ Στάινερ, 2003)

IQ

EQ

Επιτυχία

Συναισθηματική Παιδεία

Το να είμαστε συναισθηματικά νοήμονες σημαίνει να μπορούμε να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα με έναν τρόπο που βελτιώνει το προσωπικό μας σθένος και την ποιότητα ζωής μας και των οικείων μας.

Η Σ.Ν. με καρδιά βοηθά τα συναισθήματα να λειτουργούν υπέρ μας και όχι εναντίον μας. Βελτιώνει τις σχέσεις, δημιουργεί δεσμούς μεταξύ των ανθρώπων, καθιστά εφικτή τη συνεργασία και διευκολύνει το αίσθημα του ανήκειν.

(Κλωντ Στάινερ, 2003)

Συναισθηματική νοημοσύνη με καρδιά

πώς;

ΣΧΟΛΕΣ ΓΟΝΕΩΝ

Τι συναισθηματικό πρότυπο θέλω να είμαι για το παιδί μου;

Κριτικός γονέας / διώκτης Αποστασιοποιημένος γονέας / διασώστης Επιτρεπτικός γονέας / θύμα

Συναισθηματικός μέντορας /συν-κά έντιμος

ΣΧΟΛΕΣ ΓΟΝΕΩΝσυναισθηματικός μέντορας

1) Ανοιχτός στον κόσμο των συναισθημάτων: • έξι βασικά εγγενή συναισθήματα:Χαρα, Λύπη, Θυμος,

Φοβος, Αηδία, Εκπληξη

① Αυτοπαρατήρηση (σώμα, σκέψεις, συμπεριφορά)

② Συνειδητοποίηση & έκφραση των δικών του συναισθημάτων

③ Ανταλλαγή θετικών «χαδιών»

Ειλικρινή

Όχι υπερβολικά

Στοχευμένα

ΣΧΟΛΕΣ ΓΟΝΕΩΝσυναισθηματικός μέντορας

2) Ενισχύει τον συναισθηματικό διάλογο

Ζητώντας την άδεια

Αντανακλαστική ακρόαση. Καθρεφτίζει το συναίσθημα

Δήλωση πράξης – συναισθήματος

Προβληματίζει το παιδί

Μοιράζεται ένα προσωπικό του βίωμα

Μηνύματα σε πρώτο πρόσωπο

3) Διατύπωση συγγνώμης / ανάληψη ευθύνης για τα συναισθηματικά λάθη που κάνει.

Είμαστε το συναισθηματικό πρότυπο των παιδιών μας...

Μια οικογένεια που δεν επικοινωνεί ελεύθερα τα συναισθήματά της, αδυνατεί να επιλύσει αποτελεσματικά τα πρoβλήματά της.

ΦΟΡΕΙΣ ΣΧΟΛΩΝ ΓΟΝΕΩΝ Πανελλήνιος Σύνδεσμος Σχολών Γονέων

http://www.sxolesgonewn.gr/

https://sites.google.com/site/sxolesgonewnaretikypraiou/testimonials-1 άρθρα & εισηγήσεις που αφορούν γονείς παιδιών σχολικής κι εφηβικής ηλικίας

Διεθνής Ομοσπονδία για την Εκπαίδευση των Γονέων (International Federation for parent education)

Ινστιτούτο Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων (Ι.Δ.ΕΚ.Ε.) http://www.inedivim.gr/index.php/2012-09-20-08-04-51

Ο.Τ.Α., Διεύθυνση Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης, Ο.Π.Α.Ν.Δ.Α. Πολιτιστικό Κέντρο Ν. Κόσμου (Σωστράτου 5,

210 9247036) Κέντρο Πρόληψης«Αθηνα Προμαχος» (2ο Δημ. Διαμ.)

Αίνου 1 & Βουλιαγμένης, 11631 Αθήνα, Τηλ./Φαξ 210-9270096

e-mail: [email protected] Αρχιεπισκοπή

http://iaath.gr/index.php/2010-02-05-11-33-20/-qq/2010-05-03-07-29-36

Το χάρισμα του δεξιοτέχνη γονέα (Σ.Ν., D. Goleman, 1998)

Ελπίδα είναι η πίστη που έχει κάποιος ότι διαθέτει τόσο τη θέληση όσο και τον τρόπο ώστε να πετύχει τους στόχους του, όποιοι κι αν είναι αυτοί. Το να έχει κανείς ελπίδα σημαίνει ότι δεν κάμπτεται από τα άγχη που τον τυραννούν, δεν υιοθετεί ηττοπαθή στάση και δεν παραιτείται μπροστά σε δύσκολες προκλήσεις ή εμπόδια.

Η ελπίδα και η αισιοδοξία είναι στάση ζωής και διδάσκονται Είναι μέρος της ανεπτυγμένης συναισθηματικής νοημοσύνης Αισιοδοξία είναι

να προσδοκεί κανείς έντονα ότι όλα θα πάνε καλά στη ζωή, ασχέτως των εμφανιζόμενων εμποδίων και των απογοητεύσεων. Η αισιοδοξία είναι εκείνη η στάση ζωής που εμποδίζει τους ανθρώπους να πέσουν σε απάθεια, απελπισία ή κατάθλιψη όταν αντιμετωπίζουν μια κρίση.