เทคโนโลยีนวัตกรรมและสื่อ การศึกษา เสนอ อ .ดร .อนุชา โสมาบุตร
เทคโนโลยีนว ัตกรรมและส ื่อการศ ึกษา
เสนออ .ดร . อนุชา โสมาบตุร
สมาชิก
นางสาวพรพิมล จันทร์สว่าง563050111-3
นางสาวรติยากร คชา563050126-0
นางสาวศินารักษ์ สขุโต563050140-6
นางสาวนิดาวรรณ เพียสพุรรณ563050370-9
1. สรุปสาระสำาคัญเกี่ยวกับ ความ หมายของเทคโนโลยี และสื่อการ
ศึกษา พร้อมทั้งเปรียบเทียบพัฒนาการทางเทคโนโลยีทางการ
ศึกษาในช่วงยุคต่างๆ
เกีย่วกับ ความหมายของเทคโนโลยีและสือ่การศกึษา
สมาคมเทคโนโลยีและสือ่สารการศึกษา หรือ ” เทคโนโลยีการศ ึกษา (Educational
Technology) หมายถึง ทฤษฎีและการปฏิบตัิในขอบข่ายที่เก่ียวข้องกับ
การออกแบบ การพัฒนา การใชก้ารจัดการ และประเมินผล ของกระบวนการและแหล่ง
การเรียนสำาหรับการเรียนรู้
การเปรียบเทยีบพฒันาการทางเทคโนโลยีทางการศกึษา ในช่วงยคุต่างๆ
ปัจจุบัน ได้มีการนาเทคโนโลยมีาใช้ในการพัฒนางาน ในหลายวงการ
- วงการทหาร เรียกว่า เทคโนโลยีทางการทหาร (Military Technology)
- เทคโนโลยีทางการแพทย์ มีการพัฒนางานการผลิตเครื่องมือและวิธีการ ต่างๆในทางการแพทย์ เรียกว่า (Medical Technology) ที่ใช้ในการผ่าตัด
ด้วยแสงเลเซอร์- เทคโนโลยทีางการเกษตร (Agricultural Technology) เช่น การสร้าง
เครื่องมือสาหรับเกีย่วข้าว ไถนา หรือนวดข้าว- ด้านธุรกิจ ไดแ้ก่ การนาคอมพิวเตอร์มาช่วยจัดระบบงานต่างๆ เช่น การ
เบิกจ่ายเงินธุรกิจธนาคาร อาทิ การฝากถอนเงินด้วยบัตร ATM หรือการ โอนเงินด้วยระบบคอมพิวเตอร์ ตลอดจน ระบบการผลิตสินค้าในโรงงาน
แต่ในอดีตเทคโนยจีะยังไม่เจริญเท่าในปัจจุบัน อาจจะมีการนำาคอมพิวเตอร์ มาใช้ในการจัดระบบงานแต่ในอดีตจะยงัไม่ได้มาตรฐานเท่าในปัจจุบัน
ส่วนเทคโนโลยทีางการเกษตรกจ็ะเป็นการใช้แรงงานจากคนและสัตว์มากกว่า
2.จำำแนกองค์ประกอบขอบข่ำยของเทคโนโลยทีำงกำรศึกษำว่ำมีควำมสำำคัญ
ต่อกำรจัดกำรศึกษำในยคุปัจจุบันอย่ำงไร
ขอบข่ำยของเทคโนโลยีกำรศ ึกษำ 1. กำรออกแบบ (Design) คือ กระบวนกำรในกำรกำำหนดสภำพ
ของกำรเรียนรู้ ได้แก่- กำรออกแบบระบบกำรสอน (Instructional systems
design) - กำรว ิเครำะห์ (analysis) คือ กระบวนกำรที่
กำำหนดว่ำต้องกำรให้ผู้เรียนได้รับอะไรจำกกำรเรียน ต้องเรยีนในเน้ือหำอะไรบ้ำง
- กำรออกแบบ (design) คือ กระบวนกำรทีจ่ะต้อง ระบุว่ำให้ผู้เรียนเรียนอย่ำงไร ที่สำมำรถทำำให้เกิดกำรเรียนรู้สงูสุด
ต่อผู้เรียน- กำรพัฒนำ (development) คือ กระบวนกำรสร้ำง กำรผลิต
สื่อกำรสอน- กำรนำำไปใช้ (implementation) คือ กำรใช้วัสดุและ
ยุทธศำสตร์ต่ำงๆ ในกำรสอน - กำรประเม ิน (evaluation) คือ กระบวนกำรในกำรประเมนิกำร
สอน
- ออกแบบสำร (message design) คือ กำร วำงแผน เปลี่ยนแปลงสำรเน้นทฤษฎีกำรเรียนทีป่ระยุกต์ควำมรู้บน
พื้นฐำนของควำมสนใจ กำรรับรู้ ควำมจำำ กำรออกแบบสำรมีจุดประสงค์เพือ่กำรสื่อควำมหมำยกับผู้เรยีน
- กลยุทธ ์กำรสอน (instructional strategies) เน้น ที่กำรเลอืก ลำำดับเหตุกำรณ์ และกิจกรรมในบทเรียน ในทำงปฏิบัติ
กลยุทธ์กำรสอนมีควำมสัมพนัธ์กับสถำนกำรณ์กำรเรียน ผลของ ปฏิสัมพันธ์น้ีสำมำรถอธบิำยได้โดยโมเดลกำรสอน กำรเลือก
ยุทธศำสตร์กำรสอนและโมเดลกำรสอนต้องขึ้นอยู่กับสถำนกำรณ์ กำรเรียน รวมถึงลักษณะผู้เรียน ธรรมชำติของเน้ือหำวชิำ และจุด
ประสงค์ของผู้เรียน- ลักษณะผู้เร ียน (learner characteristics) คือ
ลักษณะและประสบกำรณ์เดิมของผู้เรียนที่จะมีผลต่อกระบวนกำร เรียนกำรสอน กำรเลือก และกำรใช้ยุทธศำสตร์กำรสอน
2. กำรพัฒนำ (Development) คือ กระบวนกำรเปลี่ยนกำรออกแบบ
- เทคโนโลย ีส ิ่งพ ิมพ ์ (print technologies) เป็นกำรผลิต หรือส่งสำร สื่อด้ำนวัสดุ เช่น หนังสือ โสตทัศนวัสดุพื้นฐำนประเภทภำพน่ิง ภำพถ่ำย รวมถงึ สื่อขอ้ควำม กรำฟิก วัสดุภำพสิ่งพิมพ์ ทัศนวัสดุ สิ่งเหล่ำน้ีเป็นพื้นฐำนของกำร
พัฒนำ กำรใช้สื่อวัสดุกำรสอนอื่นๆ ตัวอย่ำง หนังสือพิมพ์ วำรสำรแมกกำซีน
- เทคโนโลย ีโสตทัศน ูปกรณ์ (audiovisual technologies) เป็นวิธี กำรในกำรจัดหำ หรือส่งถ่ำยสำร โดยใช้เครื่องมืออุปกรณ์ หรือเครื่องมือ
อิเล็กทรอนิกส์เพื่อนำำเสนอสำรต่ำงๆ ด้วยเสียง และภำพ โสตทัศนูปกรณ์จะช่วย แสดงสิ่งที่เป็นธรรมชำติจริง ควำมคิดที่เป็นนำมธรรม เพื่อผู้สอนนำำไปใช้ให้มี
ปฏิสัมพันธ์กบัผู้เรียน ตัวอย่ำงอุปกรณ์โสตฯ โปรเจคเตอร์, เครื่องเสียง, ไมโครโฟน, ลำำโพง, กล้องวีดีโอ, กล้องดิจิตอล, เครื่องฉำยข้ำมศีรษะ
- เทคโนโลย ีคอมพิวเตอร ์ (computer – based technologies) เป็น วิธีกำรในกำรจัดหำ หรือส่งถำ่ยสำรโดยกำรใช้ไมโครโพรเซสเซอร์ เพื่อรับและ ส่งขอ้มูลแบบดิจิตอล ประกอบด้วย คอมพิวเตอร์ช่วยสอน คอมพิวเตอร์จัดกำร
สอน โทรคมนำคม กำรสื่อสำรทำงอิเล็กทรอนิกส์ กำรเขำ้ถึงและใช้แหล่งขอ้มูล ในเครือขำ่ย
- เทคโนโลย ีบ ูรณำกำร (integrated technologies) เป็นวิธีกำรใน กำรจัดหำ หรือส่งถ่ำยข้อมูลกับสื่อหลำย ๆ รูปแบบภำยใต้กำรควบคุมของ
คอมพิวเตอร์
3. กำรใช้ (Utilization) ใช้กระบวนกำร และแหล่งทรัพยำกรเพือ่กำรเรียนกำรสอน
- กำรใช้ส ื่อ (Media Utilization) เป็นระบบของกำรใช้ สื่อ แหล่งทรัพยำกรเพื่อ กำรเรียน โดยใช้กระบวนกำรตำมที่ผ่ำน
กำรออกแบบกำรสอน - กำรแพร่กระจำยนว ัตกรรม (Diffusion of
innovation) เป็นกระบวนกำรสื่อควำมหมำย รวมถึงกำรวำง ยุทธศำสตร์ หรือจุดประสงค์ให้เกดิกำรยอมรับนวัตกรรม
- ว ิธ ีกำรนำำไปใช้ และกำรจ ัดกำร (Implementation and Institutionalization) เป็นกำรใช้สื่อกำรสอนหรือยุทธศำสตร์ในสถำนกำรณจ์ริงอย่ำงต่อเน่ืองและใช้นวัตกรรมกำรศกึษำเป็น
ประจำำในองค์กำร- นโยบำย หลักกำรและกฎระเบ ียบข้อบ ังค ับ (policies
and regulation) เป็นกฎระเบียบ ข้อบังคับของสังคมที่ส่งผลต่อกำร แพรก่ระจำย และกำรใช้เทคโนโลยีกำรศกึษำ
4.การจ ัดการ (Management) คือ ควบคุม กระบวนการทางเทคโนโลยีการศึกษา ตลอดจนการวางแผน
จัดการ การประสานงาน และให้คำาแนะนำา - การจ ัดการโครงการ (Project Management) เป็นการ วางแผน กำากบั ควบคุม การออกแบบ และพฒันาโครงการ - การจ ัดการแหล่งทร ัพยากร (Resource
Management) เป็นการวางแผน กำากับ ควบคุมแหล่งทรัพยากร ที่ ช่วยระบบและการบริการ
- การจ ัดการระบบส่งถ ่าย (Delivery System Management) เป็นการวางแผน กำากับ ควบคุมวิธีการซ่ึงแพร่
กระจายสือ่การสอนในองค์การ รวมถึงสื่อ และวิธีการใช้ที่จะนำา เสนอสารไปยังผู้เรียน
- การจ ัดการสารสนเทศ (Information Management) เป็นการวางแผน กำากับ ควบคุม การเก็บ การส่ง
ถ่าย หรือกระบวนการของข้อมูลสารเพื่อสนับสนุนแหล่งทรัพยากร การเรียน
-
5. การประเม ิน (Evaluation) คือ การหาข้อมูลเพื่อกำาหนดความเหมาะสมของการเรียนการสอน
- การว ิเคราะห์ป ัญหา (Problem Analysis) เป็นการ ทำาให้ปัญหาสิ้นสุด โดยการใช้ข้อมูลต่างๆ และวิธกีารที่จะช่วย
ตัดสินใจ - 5.2 เกณฑ์การประเม ิน (Criterion – Reference
Management) เทคนิคการใช้เกณฑ์เพื่อการประเมินการสอน หรือประเมินโครงการเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา
- 5.3 การประเม ินความก้าวหน้า (Formative Evaluation) มีการใช้ข้อมูลอย่างเหมาะสมจากการประเมินความก้าวหน้าเพื่อเป็นฐานในการพฒันาต่อไป
- 5.4 การประเม ินผลสร ุป (Summative Evaluation) มีการใช้ข้อมูลอย่างเหมาะสมที่จะตัดสินใจกับการดำาเนินงาน
โปรแกรม หรือโครงการต่อไป
จากขอบข่ายของเทคโนโลยีการศ ึกษา
การจำาแนกองค์ประกอบขอบข่ายของเทคโนโลยีทางการศึกษามีความ
สำาคัญต่อการศึกษาคือ ทำาให้มกีาร จัดการศึกษาได้อย่างเป็นระบบ เป็น
ขั้นตอน มกีารวางแผนการเรียนการสอนได้อย่างมปีระสิทธิภาพ
3. Educational Technology และInstructional Technology มคีวาม
เหมือน ความแตกต่างหรือสัมพันธ์ กันอย่างไร
Educational Technology เป็นกระบวน การจัดการการศึกษาในระบบใหญ่ มี
การใช้เทคโนโลยีในการบริหาร จัดการอย่างเป็นระบบ โดยมีฝ่าย
บริหารเป็นผู้ดูแลรับผิดชอบ
Instructional Technology เป็นส่วน ประกอบย่อย ๆ ส่วนหน่ึงของ
เทคโนโลยีการศกึษา มีการถ่ายทอด เน้ือหาโดยใช้เทคโนโลยี เป็นการ
เรียนรู้รว่มกันระหว่างผู้เรียนกบัผู้สอน
4. การประยุกต์ความรู้เกีย่วกบัเทคโนโลยีทางการศึกษามาใช้แก้ปัญหาเกีย่วกบัการเรียนรู้ในยุคปฏิรูปการเรียนรู้อย่างเป็นรูปธรรม
ได้อย่างไร
เทคโนโลยีการศึกษาทำาให้เกิดการ เรียนการสอนท่ีมีประสทิธิภาพ มีการ เรียนการสอนอย่างเป็นระบบ เปิด
โอกาสให้มีการศึกษาได้ตามอัธยาศัย ทำาให้ผู้เรียน เรียนรู้ได้อย่างกวา้ง
ขวาง เกิดการเรียนรู้ได้เร็วขึ้น ตอบ สนองความสนใจในความตอ้งการ
ความแตกต่างของแตล่ะบุคคลได้