бүхэл тооны үржих үйлдэл

Бүхэл тооны үржих үйлдэл

Зорилго

Зорилго

Хэрэглэгдэ

хүүн

Хэрэглэгдэ

хүүн

ЗорилтЗорилт

Бүхэл тооны үржих үйлдэл

Болд Цэцэг хоёр гэрийнхээ хашааг цэцэрлэгжүүлэхээр ярилцжээ.Тэгээд Болд өдөр бүр 2, 2 мод суулгаж, харин цэцэг өдөр бүр 3, 3­н цэцэг үрслүүлэхээр болж гэнэ.Тэр 2­ын цэцэрлэг гурван өдрийн дараа хэчнээн мод, цэцэгээр арвижсан байх бол? Та нар юу гэж бодож байна.

Ногоон Байгаль Ногоон Байгаль 

Хүүхдүүд ээ Болдын мод өдөр 

бүр    хэд хэдээр 

нэмэгдэж байгааг сайн ажиглаарай

  Эхний өдөр:

Ногоон Байгаль Ногоон Байгаль 2 дахь өдөр:

Ногоон Байгаль Ногоон Байгаль 

  3 дахь өдөр:

Үржвэр гэж юу вэ? Хүүхдүүд ээ     Болдын мод өдөрт 2, 2­оор нэмэгдэж буйг ажигласан байх.Тэгвэл 3­н өдрийн дараа Болдын мод 6 болж арвижсан байна. Үүнийг математик загвараар бичвэл 2+2+2=6 Энд 2­ийн тоо 3н удаа нэмэгдэж байна.Үүнийг товчоор бичвэл 2+2+2= 2∙3=6 Үүнийг үржвэр гэж нэрлэнэ.

Бүхэл тооны үржвэр

Дүгнэлт: Ямарваа нэгэн а гэсэн тоог к удаа нэмсэн нийлбэрийг товчоор буюу үржвэр байдлаар бичвэл:                                =a∙k =k∙ a  болно.aaa , , ,a

k

Тэгвэл бүгдээрээ Цэцэгээ хэдэн цэцэг тарьсан болохыг олъёо

Цэцэгээ эхний өдөр: 3=3∙1=3­н цэцэгХоёр дахь өдөр: 3+3= 6=3∙ 2  6­н цэцэгГурав дахь өдөр: 3+3+3=9­н цэцэг тарьсан байна.За бүгдээрээ үүнийг математик загвараар бичвэл: 3+3+3=3∙3=9

МодМод ЦэцэгЦэцэг

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

2

3

4

66

9

 Бидний ногоон байгаль

Эхний өдөрХоёр дахь өдөрГурав дахь өдөр

Бидний ногоон байгаль

Жишээ бодлого

Бодлого №18∙5=?8+8+8+8+8= 40= 5∙8 

Сөрөг тооны үржих үйлдэл

    Өвөл нар жаргасны дараа 19 цагт ­3 хэм хүйтэн байснаа 20 цагт 3 хэм, 21 цагт 3 хэм, 22 цагт мөн 3 хэмээр хүйтэрчээ.19­н цагаас 22 цаг хүртэл нийтдээ хэдэн хэмээр хүйтэрсэн бэ?

Сөрөг тооны үржих үйлдэл

    3 хэм хүйтэрнэ гэдэг нь ­3 гэсэн үг.Иймд 19н цагаас 22 цаг хүртэл :  (­3)+(­3)+(­3)+(­3)= ­12 градус хүйтрэв. Үржвэр байдлаар бичвэл: ­3∙4 =­12 болно. 

Жишээ бодлого№2

  Бодлого№2 5 ·(-3) = =(-3)+(-3)+(-3)+(-3)+(-3) =-15=(-3)·5

Бүхэл тооны үржих үйлдэл

 Дүрэм:Сөрөг ба эерэг тооны үржвэр сөрөг тоо байна.Үржүүлэхдээ тэр хоёр тооны модулийг (тэмдэг тооцолгүй) үржүүлж өмнө нь “­” тэмдэг тавина.   a(­b)=­ab=(­a)b

Бүхэл тооны үржих үйлдэл

Хоёр сөрөг тоог үржих:Бодлого№1(­3)∙(­4)==(­1)∙(3∙(­4))==­(­12)=12

Бүхэл тооны үржих үйлдэл

 Дүрэм: Ижил тэмдэгтэй хоёр тооны үржвэр уг хоёр тооны модулийг (тэмдэг тооцолгүй) үржүүлсэнтэй тэнцүү.   (+a)∙(+b)=ab,  (­a)∙(­b)=ab

Бүхэл тооны үржих үйлдэл

Дүрэм:  Аливаа рациональ тоог  “0”­ээр үржүүлэхэд тэг гарна.    0∙ 5=0+0+0+0+0=5∙ 0=0

Дүрэм: Өөр өөр тэмдэг бүхий хэд хэдэн үржигдэхүүнүүдийг үржүүлэхийн тулд бүх тоонуудын модиулуудыг үржүүлээд үржвэрийн өмнө:    a) хэрвээ сөрөг тэмдэгтэй үржигдэхүүнүүдийн тоо тэгш байвал (+)тэмдэг тавина.    б) хэрвээ сөрөг тэмдэгтэй үржигдэхүүнүүдийн тоо сондгой байвал (­) тэмдэг тавиана.

Үйлдлийг гүйцэтгэ

(-5)·6 7·(-8) 9·(-3) (-8)·(-7) (-10)·11 (-11)·(-12) (1452)·0

Нүүр