ภาษาบาลี ชุดที่ ๔ การันต์

การนต

โครงรางเนอหาสาระ

• การนตในปลงค • การนตในอตถลงค • การนตในนปสกลงค

นาม

นามศพท

นามนาม

คณนาม

สพพนาม

ลงค

ปลงค

อตถลงค

นปสกลงค

วจนะ

เอกวจนะ

พหวจนะ

วภตต

ปฐมาท ๑

ทตยาท ๒

ตตยาท ๓

จตตถท ๔

ปญจมท ๕

ฉฏฐท ๖

สตตมท ๗

อาลปนะ

การนต สงขยา สพพนาม

การนต

การนต คอ สระทสดศพท ม ๖ คอ อ อา อ อ อ อ • การนตในปลงค ม ๕ คอ อ อ อ อ อ • การนตในอตถลงค ม ๕ คอ อา อ อ อ อ • การนตในนปสกลงค ม ๓ คอ อ อ อ

การนตเปนประโยชนในการแจกนามศพทดวยวภตต เพราะการแจกนามศพทดวยวภตต ตองแจกตามลงค และการนต

วธแจกศพทนามนาม

๑. สามญญศพท – ศทพนามนามทมการนตอยางเดยวกน ลงคเดยวกน กใหแจกแบบเดยวกน

๒. ปกณณกะ (กตปยศพท) - ศพทยกเวนทมวธแจกเฉพาะของศพทนนๆ

วธแจกสามญญศพท อ การนตในปลงคแจกเหมอน ปรส (บรษ) ดงน

ปลงค อ การนต

เอกวจนะ พหวจนะ ปฐมาท ๑ ปรโส ปรสา

ทตยาท ๒ ปรส ปรเส

ตตยาท ๓ ปรเสน ปรเสห, ปรเสภ

จตตถท ๔ ปรสสส, ปรสาย, ปรสตถ ปรสาน

ปญจมท ๕ ปรสสมา, ปรสมหา, ปรสา ปรเสห, ปรเสภ

ฉฏฐท ๖ ปรสสส ปรสาน

สตตมท ๗ ปรสสม, ปรสมห, ปรเส ปรเสส

อาลปนะ ปรส ปรสา

ทแจกเหมอน ปรส ปลงค อ การนต ศพท คาแปล ศพท คาแปล อาจรย อาจารย มนสส มนษย

กมาร เดก ยกข ยกษ

ขตตย กษตรย ชน ชน

คณ หม ตรค มา

โจร โจร เถน ขโมย

ฉณ มหรสพ ทต ทต

ปาวก ไฟ ธช ธง

ผลก แกวผลก นร คน

พก นกยาง รกข ตนไม

ภว ภพ โลก โลก

วธแจกสามญญศพท อ การนตในปลงคแจกเหมอน มน (ผร) ดงน

ปลงค อ การนต

เอกวจนะ พหวจนะ ปฐมาท ๑ มน มนโย, มน

ทตยาท ๒ มน มนโย, มน

ตตยาท ๓ มนนา มนห, มนภ

จตตถท ๔ มนสส, มนโน มนน

ปญจมท ๕ มนสมา, มนมหา มนห, มนภ

ฉฏฐท ๖ มนสส, มนโน มนน

สตตมท ๗ มนสม, มนมห มนส

อาลปนะ มน มนโย, มน

ทแจกเหมอน มน ปลงค อ การนต

ศพท คาแปล ศพท คาแปล อคค ไฟ ปต เจา, ผว

อร ขาศก มณ แกวมณ

อห ง วธ วธ

ถปต ชางไม วห ขาวเปลอก

นธ ขมทรพย สมาธ สมาธ

วธแจกสามญญศพท อ การนตในปลงคแจกเหมอน เสฏฐ (เศรษฐ) ดงน

ปลงค อ การนต

เอกวจนะ พหวจนะ ปฐมาท ๑ เสฏฐ เสฏฐโน, เสฏฐ

ทตยาท ๒ เสฏฐ, เสฏฐน เสฏฐโน, เสฏฐ

ตตยาท ๓ เสฏฐนา เสฏฐห,เสฏฐภ

จตตถท ๔ เสฏฐสส, เสฏฐโน เสฏฐน

ปญจมท ๕ เสฏฐสมา, เสฏฐมหา เสฏฐห, เสฏฐภ

ฉฏฐท ๖ เสฏฐสส, เสฏฐโน เสฏฐน

สตตมท ๗ เสฏฐสม, เสฏฐมห เสฏฐส

อาลปนะ เสฏฐ เสฏฐโน, เสฏฐ

ทแจกเหมอน เสฏฐ ปลงค อ การนต

ศพท คาแปล ศพท คาแปล กร ชาง ภาณ คนชางพด

ตปส คนมตบะ โภค คนมโภคะ

ทณฑ คนมไมเทา มนต คนมความคด

เมธาว คนมปญญา สข คนมสข

สข นกยง หตถ ชาง

วธแจกสามญญศพท อ การนตในปลงคแจกเหมอน คร (คร) ดงน

ปลงค อ การนต

เอกวจนะ พหวจนะ ปฐมาท ๑ คร ครโว, คร

ทตยาท ๒ คร ครโว, คร

ตตยาท ๓ ครนา ครห, ครภ

จตตถท ๔ ครสส, ครโน ครน

ปญจมท ๕ ครสมา, ครมหา ครห, ครภ

ฉฏฐท ๖ ครสส, ครโน ครน

สตตมท ๗ ครสม, ครมห ครส

อาลปนะ คร ครเว, ครโว

ทแจกเหมอน คร ปลงค อ การนต

ศพท คาแปล ศพท คาแปล เกต ธง ภกข ภกษ

ชนต สตวเกด รป ขาศก

ปส สตวของเลยง สตต ศตร

พนธ พวกพอง เสต สะพาน

พพพ เสอปลา, แมว เหต เหต

วธแจกสามญญศพท อ การนตในปลงคแจกเหมอน วญญ (ผรวเศษ) ดงน

ปลงค อ การนต

เอกวจนะ พหวจนะ ปฐมาท ๑ วญญ วญญโน, วญญ

ทตยาท ๒ วญญ วญญโน, วญญ

ตตยาท ๓ วญญนา วญญห, วญญภ

จตตถท ๔ วญญสส, วญญโน วญญน

ปญจมท ๕ วญญสมา, วญญมหา วญญห, วญญภ

ฉฏฐท ๖ วญญสส,วญญโน วญญน

สตตมท ๗ วญญสม, วญญมห วญญส

อาลปนะ วญญ วญญโน, วญญ

ทแจกเหมอน วญญ ปลงค อ การนต

ศพท คาแปล ศพท คาแปล

อภภ พระผเปนยง เวทค ผถงเวท

กตญย ผรอปการะทคนอนทาแลว

สยมภ พระผเปนเอง

ปารค ผถงฝง

วธแจกสามญญศพท อา การนตในอตถลงคแจกเหมอน กญญา (นางสาวนอย) ดงน

อตถลงค อา การนต

เอกวจนะ พหวจนะ ปฐมาท ๑ กญญา กญญาโย, กญญา

ทตยาท ๒ กญญ กญญาโย, กญญา

ตตยาท ๓ กญญาย กญญาห, กญญาภ

จตตถท ๔ กญญาย กญญาน

ปญจมท ๕ กญญาย กญญาห, กญญาภ

ฉฏฐท ๖ กญญาย กญญาน

สตตมท ๗ กญญาย, กญญาย กญญาส

อาลปนะ กญเญ กญญาโย, กญญา

ทแจกเหมอน กญญา อตถลงค อา การนต ศพท คาแปล ศพท คาแปล อจฉรา นางอปสร ตารา ดาว

อาภา รศม ถวกา ถง

อกขณกา หญงแมมด ทารกา เดกหญง

อสา งอนไถ โทลา ชงชา

อกกา คบเพลง ธารา ธารนา

อกา เลน นารา รศม

เอสกา เสาระเนยด ปญ•า ปญญา

โอชา โอชา พาหา แขน

กจฉา รกแร ภาสา ภาษา

คทา ตะบอง มาลา ระเบยบ

วธแจกสามญญศพท อ การนตในอตถลงคแจกเหมอน รตต (ราตร) ดงน

อตถลงค อ การนต

เอกวจนะ พหวจนะ ปฐมาท ๑ รตต รตตโย, รตต

ทตยาท ๒ รตต รตตโย, รตต

ตตยาท ๓ รตตยา รตตห, รตตภ

จตตถท ๔ รตตยา รตตน

ปญจมท ๕ รตตยา, รตยา รตตห, รตตภ

ฉฏฐท ๖ รตตยา รตตน

สตตมท ๗ รตตยา, รตตย, รตย รตตส

อาลปนะ รตต รตตโย, รตต

ทแจกเหมอน รตต อตถลงค อ การนต ศพท คาแปล ศพท คาแปล อาณ ลม กฏ สะเอว

อทธ ฤทธ ขนต ความอดทน

อต จญไร คณฑ ระฆง

อกขล หมอขาว ฉว ผว

อม คลน ชลล สะเกดไม

ตนต เสนดาย รต ความยนด

นนท ความเพลดเพลน ลทธ ลทธ

ปญห สนเทา วต รว

มต ความร สตต หอก

ยฏฐ ไมเทา สนธ ความตอ

วธแจกสามญญศพท อ การนตในอตถลงคแจกเหมอน นาร (นาง) ดงน

อตถลงค อ การนต

เอกวจนะ พหวจนะ ปฐมาท ๑ นาร นารโย, นาร

ทตยาท ๒ นาร, นารย นารโย, นาร

ตตยาท ๓ นารยา นารห, นารภ

จตตถท ๔ นารยา นารน

ปญจมท ๕ นารยา นารห, นารภ

ฉฏฐท ๖ นารยา นารน

สตตมท ๗ นารยา, นารย นารส

อาลปนะ นาร นารโย, นาร

ทแจกเหมอน นาร อตถลงค อ การนต

ศพท คาแปล ศพท คาแปล กมาร เดกหญง ปฐว แผนดน

ฆรณ หญงแมเรอน มาตลาน ปา, นา

ถ หญง วชน พด

ธาน เมอง สมพล ไมงว

วธแจกสามญญศพท อ การนตในอตถลงคแจกเหมอน รชช (เชอก) ดงน

อตถลงค อ การนต

เอกวจนะ พหวจนะ ปฐมาท ๑ รชช รชชโย, รชช

ทตยาท ๒ รชช รชชโย, รชช

ตตยาท ๓ รชชยา รชชห,รชชภ

จตตถท ๔ รชชยา รชชน

ปญจมท ๕ รชชยา รชชห, รชชภ

ฉฏฐท ๖ รชชยา รชชน

สตตมท ๗ รชชยา, รชชย รชชส

อาลปนะ รชช รชชโย, รชช

ทแจกเหมอน รชช อตถลงค อ การนต

ศพท คาแปล ศพท คาแปล

อร ทราย ยาค ขาวตม

กาส หลม ลาว นาเตา

เธน แมโคนม วชช สายฟา

วธแจกสามญญศพท อ การนตในอตถลงคแจกเหมอน วธ (หญงสาว) ดงน

อตถลงค อ การนต

เอกวจนะ พหวจนะ ปฐมาท ๑ วธ วธโย, วธ

ทตยาท ๒ วธ วธโย, วธ

ตตยาท ๓ วธยา วธห, วธภ

จตตถท ๔ วธยา วธน

ปญจมท ๕ วธยา วธห, วธภ

ฉฏฐท ๖ วธยา วธน

สตตมท ๗ วธยา, วธย วธส

อาลปนะ วธ วธโย, วธ

ทแจกเหมอน วธ อตถลงค อ การนต

ศพท คาแปล ศพท คาแปล

จม เสนา วร เถาวลย

ชมพ ไมหวา สรพ ตกแก

ภ แผนดน, คว สนธ แมนาสนธ

วธแจกสามญญศพท อ การนตในอตถลงคแจกเหมอน กล (ตระกล) ดงน

นปสกลงค อ การนต

เอกวจนะ พหวจนะ ปฐมาท ๑ กล กลาน

ทตยาท ๒ กล กลาน

ตตยาท ๓ กเลน กเลห, กเลภ

จตตถท ๔ กลสส, กลาย, กลตถ กลาน

ปญจมท ๕ กลสมา, กลมหา, กลา กเลห, กเลภ

ฉฏฐท ๖ กลสส กลาน

สตตมท ๗ กลสม, กลมห, กเล กเลส

อาลปนะ กล กลาน

ทแจกเหมอน กล นปสกลงค อ การนต ศพท คาแปล ศพท คาแปล องค องค ฉตต ฉตร, รม

อณ หน ชล นา

อทร ทอง ตล พน

โอฏฐ รมฝปาก ธน ทรพย

กฏฐ ไม ปณณ ใบไม, หนงสอ

กมล ดอกบว ผล ผลไม

ฆร เรอน พล กาลง,พล

จกก จกร, ลอ ภตต ขาวสวย

มชช นาเมา รตน แกว

ยนต ยนต วตถ ผา

วธแจกสามญญศพท อ การนตในอตถลงคแจกเหมอน อกข (นยนตา) ดงน

นปสกลงค อ การนต

เอกวจนะ พหวจนะ ปฐมาท ๑ อกข อกขน, อกข

ทตยาท ๒ อกข อกขน, อกข

ตตยาท ๓ อกขนา อกขห, อกขภ

จตตถท ๔ อกขสส, อกขโน อกขน

ปญจมท ๕ อกขสมา, อกขมหา อกขห, อกขภ

ฉฏฐท ๖ อกขสส, อกขโน อกขน

สตตมท ๗ อกขสม, อกขมห อกขส

อาลปนะ อกข อกขน, อกข

ทแจกเหมอน อกข นปสกลงค อ การนต

ศพท คาแปล ศพท คาแปล

อจจ เปลวไฟ ทธ นมสม

อฏฐ กระดก สปป เนยใส

วธแจกสามญญศพท อ การนตในอตถลงคแจกเหมอน วตถ (พสด) ดงน

นปสกลงค อ การนต

เอกวจนะ พหวจนะ ปฐมาท ๑ วตถ วตถน, วตถ

ทตยาท ๒ วตถ วตถน, วตถ

ตตยาท ๓ วตถนา วตถห, วตถภ

จตตถท ๔ วตถสส, วตถโน วตถน

ปญจมท ๕ วตถสมา, วตถมหา วตถห, วตถภ

ฉฏฐท ๖ วตถสส, วตถโน วตถน

สตตมท ๗ วตถสม, วตถมห วตถส

อาลปนะ วตถ วตถน, วตถ

ทแจกเหมอน วตถ นปสกลงค อ การนต

ศพท คาแปล ศพท คาแปล

อมพ นา ชต ยาง

อสส นาตา ธน ธน

อาย อาย มธ นาผง

จกข นยนตา มสส หนวด

วป กาย สชฌ เงน

จะเพมเตมการแจกปกณณกศพท ๑๒ และ ศพทพเศษอก ๖ ศพท ในภายหลงอกครงคะ

ศกษาภาษาบาลเพมเตม ไดท www.buddhabucha.net/pali