Page 1
; äàìñ¿ðýíãèéí Илтгэл бичсэн Я Жаргалтай
õ¿íäýâèéí Л Уранчимэг
ýíäýíñ¿ðýíãèéí Г Сү рэнжав
Хүүхэд бүрийг хөгжүүлэх хичээлийн технологийн шинэчлэлÀíãëè õýëíèé õè÷ýýëýýð ñóðà äûí ñîíñîõ ÷àäâàðûã õºãæ¿¿ëýõ,лцагч Ñóðãàëòûí ¿íäñýí èäýâõèòýé àðãóóä
Ататуркын нэрэмжит нийслэлийн тэргүүний 5-р сургууль
2013 он
Page 2
ÈËÒÃÝËÈÉÍ Á Ò̄ÝÖ
1. ÈËÒÃÝËÈÉÍ ÎÐØÈË1.1 ¯íäýñëýë1.2 Ñóäàëãààíû àðãà1.3 Çîðèëãî 1.4 Çîðèëò1.5 Òóðøèëò, Ñóäàëãàà бîëîâñðóóëñàí àðãà
Page 3
2. ̄ ÍÄÑÝÍ ÕÝÑÝÃ
2.1 Сургалтын арга:
2.2.1. Эх сонсгоод дасгал ажиллуулах
2.2.2. Дуу сонсгоод дасгал ажиллуулах
2.2.3. Заавар сонсгоод бодит зүйл хийлгэх
Page 4
3.ÒÓÐØÈËÒ ÑÓÄÀËÃÀÀ
3.1 Судалгаа I
3.2 Аргын туршилт
3.3. Судалгаа II
4. Ä Ã̄ÍÝËÒ
Page 5
1. ИЛТГЭЛИЙН ОРШИЛ1.1 ̄ íäýñëýëÁèä íèëýýä íàðèéí ÿðèëöñàíû ýöýñò сîíñîõ чàäâàðûí õ¿ðýýíä õýðýãæ¿¿ëæ áàéãàà àðãûí òàëààð òàíèëöóóëàõààð øèéäëýý.Óчèð íü ºíºº ¿åä õýäèé øèíý ñóðàõ áèчèã ãàðñàí ч ñîíñîõ чàäâàðûã õºãæ¿¿ëýõýä äàãàëäàõ CD ãàðààã¿é áàéãàà òóë çàðèì áàãø íàðò ýíýõ¿¿ ñîíñîõ чàäâàðûí àðãûã ñàíàë áîëãîæ áàéíà. ̺í çàðèì õóóчèí íîì ñóðàõ áèчèã íü õýäèé CD äàãàëäàõ áîëîâч îðчèí ¿åèéí øààðäëàãàä òîõèðñîí õýðýãöýýã áèé áîëãîõ òàë äýýð íýí äóòìàã áàéíà. Өíºº ¿åä íèéãýì íýí õóðäòàé õºãæèõèéí õýðýýð ñàÿõàí ãàðñàí ãýõ äóóчíû òàëààð ìýäýýëýë æèëèéí äàðàà ¿åý ºíãºðººæ, ñóðàãчäûí ñîíèðõëûã òàòàõàà áàéæ áàéãàà íü ¿¿íèé íýãýí òîä æèøýý þì.
Page 6
listening
speaking
reading
writing
Page 7
1.2 Ñóäàëãààíû àðãàÌàíàé èëòãýëèéí ñóäàëãààíû ¿íäñýí àðãà íü Äåäóêöèéí àðãàнд тулгуурласан þì. ªºðººð õýëáýë áèä ýõëýýä ñîíñîõ ÿðèõ óíøèõ áèчèõ àéí õ¿ðýýíä ñóðàãчäûí чàäâàðûã õýðõýí õºãæ¿¿ëæ áîëîõ òàëààð àæèãëàëò õèéæ, ººð ººðñäèéí õèчýýë îðäîã àíãè áîëîí ñóðàãчäûã õýðõýí õºãæ¿¿ëæ áîëîõ òàë äýýð àíõààðëàà õàíäóóëñàí áèëýý. Õîîðîíäîî ººðñäèéí ÿâóóëäàã õèчýýëèéí òàëààð ÿðèëöàæ öààøëàí ñóðàãчèäòàé ÿìàð õèчýýë èë¿¿ òààëàãäàæ áàéñàí òàëààð ÿðèëöëàãà õèéõýä ñóðàãчäàä ñîíñîõ äàñãàë ¿íýõýýð òààëàãääàã ãýæ áàéñàí áºãººä óчðûã øèíæëýí ¿çýõýä èíòåðíýòýýð àâñàí ñ¿¿ëèéí ¿åèéí ìýäýýëëèéã õèчýýëòýé õîëáîãäóóëàí çààñàí íü òààëàãäñàí áàéíà ãýõ àíõíû àæèãëàëòûã ãàðãàñàí.
Page 8
Áèä ñóðàãчäûí õàìãèéí èõ ñîíèðõîõ 3 ÿíçûí àðãûã äýâø¿¿ëæ, ýäãýýð àðãûí äàãóó ñóäàëãààãàà yíäñýí ãóðâàí á¿ðýëäýõ¿¿íèéã ãàðãàëàà. ̺í èíòåðíåòýýñ øààðäëàãàòàé æèøýý, õèчýýëèéí õýðýãëýãäýõ¿¿í áîëîõ âèäåî áèчëýãèéã öóãëóóëæ, çàðèì íýã õèчýýëèéí ñîíñîõ äàñãàëûã ñîëèí äàõèí äàõèí õèчýýëä õýðýãëýí òóðøèæ, õèчýýëýý óëàì áîëîâñðîíãóé áîëãîæ áàéëàà. Èéíõ¿¿ ýíý á¿õíèé ýöýñò ñóðàãчäààñ ñàíàë àñóóëãààð ñàíàà áîäëûã íü ñîíñîæ,ýíýõ¿¿ àðãóóäûí ¿ð ä¿íã íýãòãýí áèчëýý.
Page 9
1.3 Судалгааны зорилгоОрчин үеийн техник технологийн ололт
амжилттай хөл нийлүүлэн урагш алхаж, түүнээ ашиглан англи хэл заах аргыг цаг ямагт боловсронгуй болгох аргачлалыг олж хичээлдээ ашиглах.
1.4 Судалгааны зорилт- Интернет орчинд ажиллан материал татаж,
шинэлэг санаа аргачлал боловсруулах- Тухайн аргаар дамжуулан нийгэм, урлаг
соёл, хөгжмийн мэдээлэлтэй холбоотой олон дасгал ажил ажиллуулж, үр дүнг тооцож үзэх
Page 10
Бèäíèé òóðøèëò íèëýýä ýðò ýõýëñýí ãýæ îéëãîæ áîëîõ áºãººä ¿ðãýëæë¿¿ëýí òà á¿õíèé çîõèîí ÿâóóëæ áóé ýíýõ¿¿ èëòãýëèéí óðàëäààíä óð чàäâàðàà óðàëäóóëàí îðîëöîæ áàéãààäàà íýí áàÿðòàé áàéíà. ªìíº íü ç¿ãýýð ë äóóã òàòàæ ò¿¿í äýýð àæèëëóóëæ áàéñàí áîë äàðààõ òàíèëöóóëàõ àðãàчëàëä ñàéæðóóëàëò õèéí ÿðèàíû áèчëýãòýé äóóòàé õîñîëìîë áîëãîí çààñàí íü óëàì ¿ð ä¿íòýé áàéâ. Áèä Èíòåðíåòèéí îðчèíä àæèëëàí you tube-èéí âèäåî òàòäàã ïðîãðàìèéã ñóóëãàí ìàø îëîí òºðëèéí áèчëýã òàòаж, үйл ажиллагааг нь боловсруулж байлаа.
Page 11
Сурагчдын сурах сонирхлыг өдөөх болон ололт амжилтыг урамшуулах боломжтой байдаг. Эдгээр аргууд сурагчдад илүү сонголт хийхэд нь бололцоо гаргахаас гадна цаашдын боловсрол, ажил төрөлд шаардлагатай хэрэглээний боловсролболж чадна гэдэгт итгэлтэй байна. Эх сонсгохДуу сонсгохБичлэг үзүүлэн бодит зүйл хийх
Page 12
2. ИЛТГЭЛИЙН ҮНДСЭН ХЭСЭГ .
Page 13
2.2.1. Эх сонсгоод дасгал ажиллуулах Аргын танилцуулгаСонсох чадварыг хөгжүүлэх ба үгээ цээжлэхэд хэрэгтэй арга юм. Бэлтгэх ажил Google-ээс free you tube download программыг татаад Install хийх.Интернэтийн you tube-ээс тухайн хичээлд холбогдолтой богино хэмжээний сонсох эхээ сонгоод you tube download програмаар татаж авах,Багш тухайн эхээ сонсоод цаасан дээр буулгах,Суралцагчдад тохирсон дасгалууд (нөхөх, асуултанд хариулах, гарчиг өгөх, зөв бурууг тэмдэглэх)-ыг бичиж бэлтгэх.
Page 14
ХэрэглэхСурагчдад дуугаа 2-3 удаа сонсгоод бэлдсэн материалаа тарааж өгнө. Сурагчид ýõèéã сонсоод өгөгдсөн дасгалуудыг зааврын дагуу гүйцэтгэх. Хугацаа 20-30 Гарах үр дүн Сонсох чадварыг хөгжүүлэх ба үгээ цээжилэхэд хэрэгтэй.
Сайжруулалт: Хугацаа хэт урт бичлэг татаж авснаас хэт нуршуу ойлгомжгүй байсан тул 4-6 минут болгосон.
Page 15
2.2.2. Дуу сонсгоод дасгал ажиллуулах Аргын танилцуулгаGoogle-ээс free you tube download программыг татаад Install хийх.Тухайн хичээлд холбогдолтой дууг сонгоод you tube download програмаар татаж авах,lyric.com-ooс тухайн дууны үгээ татаж авах,Сурагчдад тохирсон дасгалууд (нөхөх, дараалалд оруулах, үг сонгох)-ыг бичиж бэлтгэх.
Page 16
ХэрэглэхСурагчдад дуугаа 2-3 удаа сонсгоод бэлдсэн материалаа тарааж өгнө. Суралцагчид дууг сонсоод өгөгдсөн дасгалуудыг зааврын дагуу гүйцэтгэх. Хугацаа 20-30 Гарах үр дүн Сонсох чадварыг хөгжүүлэх ба үгээ цээжилэхэд хэрэгтэй.
Дуунаас гадна харилцан яриа бүхий нэмэлт бичлэгтэй сонгосноор суралцагчидад сонсох чадвар болон хэрэглээний англи хэлний чадвар түлхүү хөгжинө
Page 17
2.2.3. Заавар сонсгоод бодит зүйл хийлгэх Аргын танилцуулгаGoogle-ээс free you tube download программыг татаад Install хийх.Тухайн хичээлд холбогдолтой 4-5 минутын видео бичлэгийг сонгоод you tube download програмаар татаж авах,Хэрэглэх материалыг сурагчдаар бэлдүүлэх Жишээ нь: өнгийн цаас, цавуу, скоч, хайч,баримлын шавар усан будаг, өнгийн харандаа дахин боловсруулах материал гэх мэт.
Page 18
Шаардлагатай тохиолдолд дараах дасгалуудыг бэлдэж хийлгүүлэх (нөхөх, дараалалд оруулах, үг сонгох). ХэрэглэхСуралцагчдад видео бичлэгээ 2-3 удаа сонсгоно. Суралцагчид бичлэгийг үзээд зааврын дагуу гүйцэтгэх. Хугацаа 30-35 мин Гарах үр дүн Сонсох чадварыг хөгжүүлэх өөрөө бусдад тайлбарлаж сурах.
Тусгай дасгал нэмж оруулсан
Page 19
3.ТУРШИЛТ СУДАЛГАА3.1 Судалгаа I Бид эхлээд туршилтын ажлаа эхлэхээс өмнө сурагчдаас судлаж байсан хичээлийн сонсох дасгалуудын талаар санал асуулга авлаа. Энэхүү судалгаанд нийт 45 сурагч оролцсон. Үүнээс:11 настай-512настай-713настай- 3014настай-3
Page 20
Санал асуулгын асуултСонсох чадварыг хөгжүүлэх аргуудаас аль аргаар нь хичээл заавал илүү үр дүртэй байна вэ? Хэдэн ч хариулт сонгож болно.а.Эх сонсоод дасгал ажиллахб.Дуу сонсоод дасгал ажиллахв.Заавар сонсоод бодит зүйл хийхЭнэхүү судалгааг аваад дараахь харьцуулалт гарлаа.•Эх сонсоод дасгал ажиллах- 4 сурагч – 8%•Заавар сонсоод дасгал ажиллах- 6 сурагч – 13%•Дуу сонсоод бодит зүйл хийх- 35 сурагч – 77%
Page 21
Дээрх судалгаанаас харахад сурагчдын сонсох чадварыг хөгжүүлэхэд, дуу сонсоод дасгал ажиллах нийт сурагчдын 77% нь дуугаар дамжуулан сонсох чадварыг хөгжүүлэх нь илүү үр дүнтэй гэж хариулсан байна. Харин бидний үзэж байгаагаар дуу нь хүүхдийг сэргээх сэдэлжүүлэх тал дээр илүү сайн боловч дуугаар дамжуулан бодит мэдлэг авах нь бага гэж бодож байна. Тиймээс бидний туршилтын гол зорилго нь дууны аргаас гадна эх сонсох болон бодит зүйл даган хийх арга нь үр дүнтэй байдаг гэдгтйг батлах зорилготой бөгөөд шинэчлэн сайжруулах шаардлагатай гэж үзлээ.
Page 22
1.Аргын туршилтБид дээрхи судалгаанаас үндэслэн сонсох даалгавруудыг шинэчилж хэрэгжүүллээа. Эхийг сонсоод дасгал ажиллах аргын даалгаврууд1.Filling gapsTobu Zoo in Saitana, Japan welcomed its first ever brood of white tiger cubs (1)…………………... Five year old father Rocky and seven year old mother Carla gave birth to four healthy baby cubs. The very rare species has a population of only 100 to 200 world-wide
Page 23
For (2)………………………… Hiraki Itakura, the baby white (3)………….. are a welcome addition to the (4)……... For the white (5)……………… there are extremely rare species so that these white tigers were able to reproduce, for the zoo this is a joyous event” Itakura said. Still too (6)…………. to be separated from their (7)……………, the zoo plans to (8)…………….. the four babies to the public around (8)…………………. At present the white cats have yet to be named. The zoo will accept name suggestions from the public and do an official naming ceremony at the end of May. In Japan, there are about (9)……. ………… ……………. held in zoos.
Page 27
б. Дуу болон харилцан яриа сонсоод дасгал ажиллах аргын даалгаврууд
1. Who said these words? Write the name.•Jenifer lopez•Aero Smith•Randy Jackson•Chriss Medina_____________: What’s matter?_____________: So are you married too?_____________:No I’m engaged._____________: Is that a ring?_____________: Yeah, Tell us about her.
Page 28
2. Listen to the song and Number in the correct order._ Just praying to a god that I don’t believe in_ Cause when a heart breaks no it don’t break even, even _That I got time while she got freedom_I’m still alive but I am barely breathing 2. Choose the correct word What am I gonna to do When/Then the best part of me was always you What am I suppose to say/see when I’m all chocked/shocked up and your okI’m falling to pieces/peaces… Yeah I’m falling to pieces/peaces Yeah I’m falling to pieces/peaces Cause when a heart /hurt breaks no it don’t break even, even
Page 31
в/ Видео бичлэг үзээд бодит зүйл дагаж хийх аргын даалгаврууд•Fill the gaps Ok, First, You must take you card. You want to make it into tube. Like this Ok. ……………………………………………………………………………….. This is like a circle. When you have made it in tube circle, you must fold it. One fold, two fold, three fold. It have fold it three time.……………………………………………………..? It is a ……….. time. Oh look! This is an owl. Owls are not awake …………. the day. Owls are awake during the night time when we are ……………... Do you like this ………..? Shall we make an owl? I think so. ………………………………………... To make an owl you will need some ………., some …………….. for cutting, some ……….., some ……………….., some …………. caps and some glitter. Ok, First, You must ……….. you card. You ………… to make it into tube. Like this Ok. ……………………………………………………………………………… This is like a circle. When you have made it in tube circle, you must fold it. One fold, two fold, three fold.
Page 32
•Make an owl watching video
Page 33
3.3. Судалгаа IIСудалгааны хэсэг: Сурагчдаас авсан судалгаа, үр дүнд хийсэн боловсруулалт.Судалгааны үр дүнгийн харьцуулалтЭнэхүү судалгаанд нийт 50 сурагч оролцсон. Үүнээс: 11 настай-812настай-2513настай- 1314настай-4
Page 34
Санал асуулгын асуултСонсох чадварыг хөгжүүлэх аргуудаас аль аргаар нь хичээл заавал илүү үр дүртэй байна вэ? Хэдэн ч хариулт сонгож болно.а.Эх сонсоод дасгал ажиллахб.Дуу сонсоод дасгал ажиллахв.Заавар сонсоод бодит зүйл хийхЭх сонгоод дасгал ажиллах- 50 сурагчаас 15 сурагч – 30%Заавар сонсоод бодит зүйл хийх - 50 сурагчаас 20 сурагч – 40%Дуу сонсоод дасгал хийх- 50 сурагчаас 45 сурагч – 90%
Page 35
Дээрх судалгаанаас харахад суралцагчдын сонсох чадварыг хөгжүүлэхэд, дуу сонсоод дасгал ажилласан нийт сурагчдын 90% нь дуугаар дамжуулан сонсох чадварыг хөгжүүлэх нь илүү үр дүнтэй боловч бусад 2 нь өмнөх судалгаанаас өссөн үзүүлэлт гарсан нь бидний дээрхи аргын ахицтай байгааг баталж байна.
Page 36
Судалгаа 1,2 ыг харьцуулбал:
Page 37
Ýíýõ¿¿ ñóäàëãààíû äàãóó õèéñýí àæèëäàà óðàìøèí áèä âèäåî õè÷ýýëèéí ñàíãàà óëàì àðèâæóóëàí õèéñýí áºãººä ¿¿íä íèéò 20 îð÷èìáîãèíî õýìæýýíèé âèäåî èíòåðíåòýýñ òàòàí ò¿¿íèéãýý òºðºë á¿ðèéíàðãàä ñóóðèëñàí äàñãàëààð áàÿæóóëàí ñóðàëöàã÷äàä çààæ àðâèíòóðøëàãà õóðèìòëóóëæ áàéíà. ¯¿íä äàðààõ òºðëèéí âèäåî áàãòàíà.-Ñîíèðõîëòîé ðåêëàì ( Reclam & Ad) -Êèíîíû ñóðòàë÷èëãàà (Movie trailer) -Áîãèíî õýìæýýíèé õ¿¿õýëäýé áîëîí Õ¿¿õýëäýéí êèíîíû õýñýã(Short cartoon or part of the cartoon ) Öààøèä õèéõ ãýæ áàéãàà òºðºëäÊèíîíû õýñãýýñ(Part of the movie)Àìüä êîíöåðòûí õýñãýýñ (Life concert)Ta á¿õýí ìºí òóðøèæ ¿çâýë ñóðàëöàã÷ á¿ðèéí ñîíñîõ ÷àäâàðûãõºãæ¿¿ëýõýä ¿íýòýé õóâü íýìýð áîëíî ãýäýãò èòãýëòýé áàéíà.
Page 38
º ¿ :Ер нхий д гнэлт
Шèíý ñòàíäàðòàä àðãà ç¿éí øèíýчëýëèéí ¿çýë ñàíààã áîëîìæèéí
ò¿âøèíä áîëîâñðóóëæ, ñóðàëöàãч áîë ñóðãàëòûí ¿éë àæèëëàãààíä òýãø
ýðõòýé îðîëöîõ ñóáüåêò, áàãø áîë çààâàðëàãч áèø õàðèí çºâëºãч,
äýìæèãчèéí ¿¿ðãèéã ã¿éöýòãýí ñóðãàëòûã çîõèîí áàéãóóëахад Þóíû ºìíº
«õ¿¿õýä ººðèéí á¿òýýëч ¿éë àæèëëàãààãààð ìýäëýãýý á¿òýýõ îðчíûã
á¿ðä¿¿ëýõýä ò¿ëõ¿¿ àíõààðäàã» øèíý àðãà ç¿é íü бидний сургалтанд
ус агаар мэт хэрэгтэй байна.
Page 39
Ном зүйБ. Жадамбаа Жонни Балтзерсен “ Сургалтын чанар түүнийг сайжруулах арга зам” Мэдээлэл 2008 он Д. Хөхөө “ Ээлжит хичээлийн чанар, түүнийг яаж сайжруулах вэ? УБ 2009 онБХАН “ Бүтээлч сэтгэлгээг хөгжүүлэх арга зүй” УБ 2008 онД. Ванчигсүрэн “ Хичээлийн технологи, хөтөлбөр, арга зүй” УБ 2006 онБ. Бурмаа Д. Ганбат “ Шинжлэн судлах туршилт явуулж хичээлийн технологийг шинэчлэх арга зүй” УБ 2007 онБоловсролын стандартуудÈíòåðíýòèéí ñàéòGoogle.comYou tube.com áîëîí áóñàä