หนังสือ การพัฒนาเมืองและระบบขนส่งที่ยั่งยืน...

การพฒนาเมองและระบบขนสงทยงยนในมตดานพลงงานและสงแวดลอม

รองศาสตราจารย ดร.จ านง สรพพฒน อาจารยประจ าสายวชาพลงงาน บณฑตวทยาลยรวมดานพลงงานและสงแวดลอม(JGSEE)

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

บรรณาธการบรหาร : นางสาวยวด คาดการณไกล

บรรณาธการฝายวชาการ : นางสาวยวด คาดการณไกล

ผถอดความ : นายฮากม ผหาดา

กองบรรณาธการ : นายอกฤษฏ เฉลมแสน, นายฮากม ผหาดา, นางสาวณฐธดา เยนบ ารง, นายอรณ สถตพงศ

สถาพร

ปก : นายอรณ สถตพงศสถาพร

รปเลม : นางสาวณฐธดา เยนบ ารง

ปทเผยแพร : ตลาคม 2557

ผเผยแพร : ศนยศกษามหานครและเมอง มหาวทยาลยรงสต รวมกบมลนธสงเสรมปญญาสาธารณะ (CPWI) ภายใต

แผนงานนโยบายสาธารณะเพอการพฒนาอนาคตของเมอง

ผสนบสนน : ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

สารบญ

1. การเปลยนแปลงของเมอง 1

2. ลกษณะการเปลยนแปลงของประชากร(Demographic) 2 ในเมองและชนบททเกดขนทวโลก

3. ขนาดและจ านวนของมหานคร(Mega - City) เปนเครองบงชถงลกษณะ 3 การปกครองและเศรษฐกจของประเทศนนๆ

4. ผลกระทบของการเคลอนยายประชากรจากชนบทสเมองทมขนาดใหญ 3 ทมความหนาแนนมากเกนไป

5. เมองในมมมองแบบนเวศวทยา 4

6. การพฒนาของประเทศไทยจากอดตถงปจจบน 5

7. ปญหาของการพฒนาเมองของประเทศไทยในปจจบน 6

8. ระดบความรนแรงของระบบการจราจรในเมองไทย 7

9. การใชพลงงานของภาคขนสงกบการพฒนาเมอง 7

10. ผลกระทบของการใชทดนและผงเมองทไรประสทธภาพ 8

11. สดสวนการเดนทางดวยยานพาหนะสวนบคคลของเมองตางๆ ทวโลก และกรงเทพฯ 9

12. บทเรยนจากตางประเทศ 10

13. วงจรอบาทวของปญหาจราจรตดขดบนทองถนนของประเทศไทย 11

14. หลกการลดการใชพลงงานของภาคขนสงในเมอง 12

15. แนวทางการลดการใชพลงงานในเมองของไทย 13

16. แนวทางการลดการใชพลงงานในเมองของไทยในระยะยาว 14

17. ปญหาสงแวดลอมของเมองใหญของประเทศไทย 15

18. บทสรปการพฒนาเมองเพอความยงยนในระยะยาว 16

1

การพฒนาเมองและระบบขนสงทยงยนในมตดานพลงงานและสงแวดลอม

รองศาสตราจารย ดร.จ านง สรพพฒน1 อาจารยประจ าสายวชาพลงงาน บณฑตวทยาลยรวมดานพลงงานและสงแวดลอม(JGSEE)

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

1. การเปลยนแปลงของเมอง

จะมลกษณะเปนเชนใด ในทางทฤษฎของระบบขนสงและจราจร และการพฒนาของเมองในยคปจจบน เชน การเพมขนของประชากรอยางหนาแนน หรอเบาบาง นน มสาเหตจากปจจยหลก 3 ประการ คอ

1.1 การเปลยนแปลงโครงสรางทางเศรษฐกจ จากระบบการผลตแบบเกษตรกรรมไปสระบบอตสาหกรรมและบรการ ตวอยางเชน ในประเทศ

พมาทยงอยในชวงแรกของการเปลยนแปลงโครงสรางเศรษฐกจจากเกษตรกรรมไปสโครงสรางแบบอตสาหกรรม จะเหนวาโดยพนฐาน 70% ของประชากรในประเทศยงอยในภาคเกษตรกรรม เมองของพมาจงเจรญแบบเมองดงเดม แตทนททมการเปลยนโครงสรางของพลงการผลตในสงคมไปสการผลตแบบอตสาหกรรมอยางเตมรปแบบแลว ประชากรสวนใหญจะเคลอนยายไปสภาคอตสาหกรรมมากขนเรอยๆ ลกษณะของความเปนอยของเมองแบบใหมจงเกดขนในบรเวณทมกจกรรมทางเศรษฐกจเชงพาณชยและอตสาหกรรมเขมขนกวาทอนๆ

1.2 ผลกระทบจากการเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรว

ยงมอตราการเตบโตทางเศรษฐกจมากเทาไหรกจะเกดการเดนทางของคนและสนคาจากพนทโดยรอบหรอขางเคยงมากขนเทานน ทเรยกวา “ทฤษฎแรงดงดด” กลาวคอ เมอไหรกตามทมจดศนยกลางซงด าเนนการสรางมลคาทางเศรษฐกจ เชน ศนยการคา โรงงาน สถาบนการศกษา เปนตน หรอในพนททเกดการจางงานสงๆ พนทดงกลาวจะกลายเปนจดศนยกลางทดงผคนใหมาอาศยอยรวมกนในพนทนนๆ เปนจ านวนมาก เพราะฉะนนยงมความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรวเทาใด กจะเกดการอพยพของคนตางพนทมากขนเทานน และท าใหพนทดงกลาวกลายเปนเมอง หรอกลายสภาพเปนพนททมผคนอาศยอยอยางหนาแนน

1

ถอดความจากการน าเสนอในทประชมเวทวชาการ เรอง “ระบบการขนสงในเมองขนาดใหญ: ปญหาและแนวทางแกไข” เมอ วน

องคารท 15 กรกฎาคม 2557 ณ หองประชมแผนงาน นพม. ชน 4 อาคารพรอมพนธ 1 ถนนลาดพราว กรงเทพฯ ระหวางเวลา 9.30 - 12.00 น. จดโดย แผนงานนโยบายสาธารณะเพอการพฒนาอนาคตของเมอง ภายใตศนยศกษามหานครและเมอง รวมกบมลนธสถาบนสรางสรรคปญญาสาธารณะ โดยการสนบสนนของส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

2

1.3 การเพมขนของจ านวนประชากรอยางรวดเรว ประชากรในประเทศทมอตราการเกดสงมากๆ จะมจ านวนประชากรเพมมากขนอยางรวดเรว

ท าใหพนททางการเกษตรไมเพยงพอตอการเลยงชพ จงมความจ าเปนในการหารายไดเพอเลยงครอบครว โดยพนททมโอกาสทางอาชพสง ตลอดจนน ามาซงรายไดทเพยงพอส าหรบครอบครวคอพนทในเขตเมองนนเอง 2. ลกษณะการเปลยนแปลงของประชากร(Demographic)ในเมองและชนบททเกดขนทวโลก

ในปจจบนบรบทของเมองและชนบททเกดขนทวโลกมลกษณะรวมกนไมวาประเทศนนจะเปนประเทศก าลงพฒนา หรอพฒนาแลว ไมมขอยกเวนแมวาประเทศทก าลงกาวเขาสยคสงคมคนชรา(aging society) เมอพจารณาตวเลขของสดสวนประชากรแลวพบวา เปอรเซนตของประชากรทอยในเขตเมองจะเพมขนทกป ในขณะทเปอรเซนตของประชากรทอยในชนบทจะลดลงเรอยๆ สดสวนของคนเมองตอคนชนบทนจะมบทบาทอยางมากในการก าหนดคณลกษณะทางการเมองประเทศนนๆ วาเปนเชนใด เมอใดทสดสวนของประชากรในประเทศหนงๆ ซงอาศยอยในเขตเมอง(urbanization) มจ านวนเกนกวาครงหนงของประชากรในประเทศ และไดรบการศกษาทด ตลอดจนมงานท า เปนประชากรทมคณภาพ(หรอชนชนกลาง) กจะเกดลกษณะของการเปลยนแปลงทางการเมองไปสคณภาพใหมทมลกษณะประชาธปไตยแบบสงคมตะวนตกทม นคงมากขน เชน ในกรณของตรกหรอเกาหลทในอดตมการรฐประหารบอยครง แตเมอประชากรของตรกอาศยอยในเขตเมองมากกวา 60% แลว การเปลยนแปลงทางการเมองแบบรฐประหารกจะหมดไปเอง ซงเมอเปรยบเทยบกบประเทศไทยกมลกษณะคลายกน เพยงแตประชากรในชนบทยงมมากกวาในเมอง อกทงสวนหนงของคนเมองกเปนคนยากจนทอาศยอยในสลม และมการศกษาต า ตลอดจนเปนคนชนบทเดมทเพงยายถน เพราะฉะนนในสภาพเชนนจงยงไมสามารถเปลยนไปสลกษณะการเมองประชาธปไตยทมคณภาพได อยางไรกตาม ประเทศไทยเปนประเทศก าลงพฒนาทมลกษณะเฉพาะทไมเกดขนในประเทศก าลงพฒนาอนๆ กลาวคอประเทศไทยทงทเปนประเทศก าลงพฒนา แตก าลงจะเคลอนตวเขาสสงคมคนชราในอกประมาณ 10-15 ปขางหนาซงจะสงผลใหการเตบโตของหวเมองตางๆ จะเรมชาลง แตบทเรยนจากตางประเทศแสดงใหเหนวาตวเมองใหญจะยงไมหยดขยายตว แมจะเปนสงคมคนชราแลวกตาม เพราะจะมคนจากชนบทอพยพเขามาอาศยอยในเมองใหญตลอดเวลา เพยงแตอาจจะอยในอตราทชาลงกวาเดม

3

3. ขนาดและจ านวนของมหานคร(Mega - City) เปนเครองบงชถงลกษณะการปกครองและเศรษฐกจของประเทศนนๆ

มหานคร(Mega – City) ไมมนยามทชดเจน แตนยามทสวนใหญเหนตรงกนคอการนยามจากจ านวนประชากร หากเมองไหนทมประชากรเกนกวา 10-15 ลานคน สามารถนยามไดวาเปนมหานคร ซงเมอพจารณาในกรณของประเทศไทยพบวาจ านวนประชากรในกรงเทพฯ อยางเปนทางการมประมาณ 5.6 ลานคน แตยงมประชากรอยางไมเปนทางการมากกวาสบลานคน หรอมประชากรคดเปนรอยละ 85 ของประชากรภาคใตทงภาค ในขณะทขนาดของพนทในภาคใตกบกรงเทพฯตางกนอยางมาก สะทอนใหเหนวาลกษณะของประเทศไทยทเศรษฐกจกระจกตวอยในเมองหลวง และเมองใหญหวเมองเพยงไมกเมอง มเมองในระดบมหานครอยนอยเมอง แตมประชากรกระจกตวอยางหนาแนนเพยงไมกแหง(กรงเทพฯ และหวเมองใหญ) แสดงใหเหนถงชองวางของรายไดระหวางมหานครกบเมองขนาดเลกคอนขางกวาง เมอเปรยบเทยบกบประเทศมาเลเซยทมเมองหลวงประจ ารฐทเปนเขตเศรษฐกจดอยหลายเมองทนอกจากเมองหลวงอยางกวลาลมเปอร กยงมเมองหลวงในแตละรฐ ตลอดจนเมองขนาดกลางทกระจายอยตามพนทตางๆ ดงนนมหานครและหวเมองใหญของประเทศมาเลเซยจงมขนาดเลกกวามหานครและหวเมองใหญของไทย(กรงเทพฯ และหวเมองใหญตางจงหวด)

จ านวนมหานครและเมองใหญจงสะทอนถงลกษณะโครงสรางการเมองการปกครองไดเปนอยางด กลาวคอประเทศทมการปกครองแบบรวมศนยมากอยางประเทศไทยจะมเมองใหญมหมาอยแค 1-2 เมอง และมอตราความหนาแนนของประชากรในระดบทสง สวนทเหลอจะเปนเพยงเมองทมขนาดเลกมากๆ ในขณะทประเทศทโครงสรางการปกครองทมการกระจายอ านาจอยางประเทศมาเลเซยจะมมหานครหรอเมองใหญกระจายไปตามพนททวทงประเทศ ซงสงผลใหความหนาแนนของประชากรตอพนทในแตละเมองอยในระดบทไมสงมากเทาของประเทศไทย

4. ผลกระทบของการเคลอนยายประชากรจากชนบทสเมองทมขนาดใหญทมความหนาแนนมากเกนไป 4.1 ปญหาความไมเพยงพอของสาธารณปโภคขนพนฐาน

ความหนาแนนของประชากรทสงไดน ามาซงปญหามากมาย การทประชาชนสามารถอยไดภายในพนททจ ากดเปนเพราะรฐสามารถจดหาโครงสรางสาธารณปโภคอยางเพยงพอ ฉะนนสงทเปนปรากฏการณในประเทศก าลงพฒนาทวโลกคอ เมอเกดการเรงรดพฒนาเศรษฐกจ ระยะตนและระยะกลางของการพฒนาเมองระบบสาธารณปโภคไมพอรองรบ ท าใหเกดปญหาทอยอาศยไมเพยงพอ และปญหาแหลงเสอมโทรม

4.2 ปญหาสงคมและปฏสมพนธของผคนในสงคมเมอง

4

สงผลตอปญหาสงคมและปฏสมพนธของผคน กลาวคอคนดงเดมทอาศยอยกอนหลายชวคนกลายเปนคนสวนนอย ในขณะทคนตางถนเขามากลายเปนคนสวนใหญ ดงนนความผกพนในทองถนจงลดลง การอนรกษมรดกทองถนและรกษาประเพณวฒนธรรมดงเดมทดงามจงท าไดยาก

4.3 ปญหาสงแวดลอม

ทส าคญไดแก ขยะ น าเสย และอากาศเปนพษ ปญหาขยะ ซงปญหาขยะสวนใหญเกดจากบานเรอน และจากภาคอตสาหกรรมและการบรการ ซงถาพนทไหนไมมภาคอตสาหกรรมกจะมขยะจากครวเรอนเปนหลก แตถาในเมองๆ หนงมทงอตสาหกรรม พาณชกรรม และครวเรอนแลว หากไมมการจดการขยะทด กเกดปญหาอยางในเขตชานเมองกรงเทพฯ เชน แถวพระประแดงทเปนแหลงอตสาหกรรม ขณะทพนทใกลเขามาใกลกลางเมองเปนแหลงพาณชยกรรม ดงนนกจะมขยะทงสองประเภทคอขยะอตสาหกรรมทสวนใหญเปนขยะมพษ และขยะจากครวเรอนทมทงขยะไมมพษและขยะพษทใชแลวทง ซงไมไดมการจดการอะไรเลยเชน ถานไฟฉาย หลอดไฟฟา จอทวทหมดอาย ฯลฯ ตอมาคอปญหาน าเสยซงมความเขาใจทคลาดเคลอนวาเกดจากน าเสยของภาคอจสาหกรรมเปนสวนใหญ ในกรงเทพฯ น าเสย 70% มาจากครวเรอน เพราะอตสาหกรรมถกแยกยายไปอยในเขตเฉพาะ และน าเสยจากบานเรอนสวนหนงไมมการบ าบดทถกตอง อกทงปญหาอากาศเปนพษเนองมาจากไอเสยของรถยนตและปลองโรงงาน เปนตน 5. เมองในมมมองแบบนเวศวทยา แนวคดเมองทย งยนเปนแนวคดทคอนขางใหม ในตะวนตกเพงพดถงแนวคดนเมอประมาณ 30-40 ปทผานมา ในเมองไทยพดถงเมองนเวศไมถง 20 ป เพราะเมอเมองขยายตวจนกลายเปนเมองทใหญมากๆ จะพบปญหาอยางทกลาวไวขางตน ซงเปนอปสรรตอการพฒนาเปนเมองทย งยน ดงนนเมองทย งยนควรจะมโครงสรางและการขยายตวคลายเซลลของสงมชวต กลาวคอเซลลตามธรรมชาตจะเรมทนวเคลยส ตอมานวเคลยสจะสรางเนอเยอเซลลทอยรอบๆจนโตขน ท าใหเซลลมขนาดใหญขนเรอยๆ เซลลจ าเปนตองน าสารอาหาร น า อากาศเขามาเลยงดนวเคลยสทอยตรงกลางเซลล ขณะเดยวกนนวเคลยสกตองขบถาย ซงท าไดยากขนเมอเซลลมขนาดใหญมาก นวเคลยสจงแยกตวออกเปนสองนวเคลยสเพอสรางเซลลใหมจากเซลลเดมเปนสองเซลล แตละเซลลมขนาดเลกลง เนองจากวาหากเซลลมขนาดใหญขนระยะการเดนทางของอาหาร น า อากาศกจะมระยะทางทไกลขน การขบถายกเชนเดยวกน ท าใหสญเสยพลงงานและประสทธภาพ ดงนนจงตองแยกตวออกมาเพอ เพมประสทธภาพในการน าเขาอาหาร อากาศ และขบถายของเสยออกจากตวเซลล เชนเดยวกนกบเมองทคนในเมองซงอยในเขตใจกลางเมองทตองกน และตองขบถายของเสยออกมาเปนขยะ น าเสย ฯลฯ ดงนนเมองจงไมควรมขนาดใหญเกนไปเพอลดปญหาตางๆ และท าใหสามารถบรหารจดการเมองไดอยางมประสทธภาพยงขน

5

สาเหตทเมองยงยนเพงน ามาพดถงเมอไมกปทผานมา เพราะเมอพจารณาจากการเปลยนแปลงโครงสรางของโลกยคใหม โดยเรมจากการปฏวตอตสาหกรรมตอนปลายศตวรรษท 18 แลวคอยๆสะสมทนกลายเปนระบบอตสาหกรรมในศตวรรษท 19 และเตบโตอยางรวดเรวในศตวรรษท 20 ในยคดงกลาว โลกมทรพยากรธรรมชาตและพลงงานอยางลนเหลอ เมองจงขยายตวเรอยๆ อยางไมจ ากด แบบอยางในการขยายตวของเมองทเกดใหมในยคอตสาหกรรมคอ ประเทศสหรฐอเมรกาทแรกเรมเดมทพนทสวนใหญเปนปาหรอทรกรางทงประเทศ แตในตนศตวรรษท 20 มการอพยพประชากรจากยโรปมายงสหรฐฯ เปนจ านวนมาก หลงจากทมการขยายตวทางอตสาหกรรมอยางรวดเรวในประเทศน น าไปสการตดถนน ทางรถไฟ สรางเมองใหมแตไมเนนการประหยดพลงงาน โดยเนนความสะดวกสบายเปนหลก แตในปจจบน ทรพยากรธรรมชาตและพลงงานลดลงไปมาก จงน าไปสแนวคดการท าใหเมองมขนาดเลก มประสทธภาพทางการผลตสง และเปนเมองนเวศ 6. การพฒนาของประเทศไทยจากอดตถงปจจบน

ประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรมมาแตโบราณ ดงนน เมองทกเมองจะตองอยตดแมน าหรอแหลงน าขนาดขนาดใหญ เพราะประเทศไทยมฝนตกมากจงอดมสมบรณดวยแหลงน า ฉะนนแมน าจงเปนทรพยากรทส าคญ แมน าจะท าหนาทเปนแหลงจายน าและระบายน าเพอการเกษตร ปองกนน าทวม การคมนาคม และการปองกนขาศก หากกางแผนทจะเหนชดวามแมน าสายหลก ตลอดจนล าคลองแยกยอยออกไปมากมายซงมการวางแผนจดการน าเปนอยางด(แตเปนเมองทไมคอยมถนน การตดตอใชเรอเปนหลก) เมองทตดแมน าในอดตจงเปนศนยการปกครองของทองถน การตดตอแลกเปลยนสนคาในเชงพาณชย และเปนศนยการผลตสนคาหตถกรรม และรวบรวมผลผลตทางการเกษตร

การเปลยนแปลงทางการขนสงครงใหญในประเทศไทยพบวาม 2 ชวง ในชวงแรกคอชวงสมยรชกาลท 5 - 6 ทเรมสรางทางรถไฟเชอมกรงเทพฯ - สมทรปราการ และกรงเทพฯ - โคราช ตลอดจนมการตดถนนภายในเมอง แตยงคงไวซงคลองเดมทงหมดทมอย ในสมยรชกาลท 7 รเรมแนวคดใชการขนสงทางรางเปนหลก จนท าใหการรถไฟเปนรฐวสาหกจทมทดนมากทสดในประเทศไทย ดวยการคาดการณวาในอนาคตเมองจะขยายใหญ และการเชอมระหวางเมองจะอาศยระบบรถไฟเปนระบบขนสงหลกของการขนสงสนคา และการเดนทางของประชาชนแทนการขนสงทางน า ตลอดจนเหตผลในทางการปกครอง จดเปลยนทส าคญอกชวงหนงคอชวงสงครามเวยดนาม จากอทธพลของมหาอ านาจสหรฐฯ ทเขามาในประเทศไทย และใหทนสนบสนนใหขาราชการไทยทมต าแหนงหนาททส าคญไปรบการศกษาจากสหรฐอเมรกา เปนจดเรมตนของการเปลยนแปลงของระบบการขนสงหลกจากระบบรางเปนระบบถนน ควบคกบการเปลยนแปลงทศทางการพฒนาเศรษฐกจประเทศไปสระบบอตสาหกรรม กอใหเกดการเปลยนแปลงลกษณะการใชทดน(Land Use) ไดแก การใชถนนแทนแมน า ล าคลอง การเปลยนพนทเพอการเกษตรไปใชประโยชนอยางอน เชน เปนทอยอาศย อาคารพาณชย และโรงงาน เปนตน

6

7. ปญหาของการพฒนาเมองของประเทศไทยในปจจบน 7.1 เกดจากการพฒนาเมองแบบอเมรกน

ทไมสอดคลองกบลกษณะทางภมศาสตรและธรรมชาตของประเทศไทย โดยใหความส าคญกบระบบถนนมากกวาระบบรางและการขนสงทางน า ซงไมใชความผดของสหรฐอเมรกาแตอยางใด เพราะสหรฐฯ มประชากรตอพนทต ามาก ดงนนการใชระบบการขนสงทางถนนเพอเชอมตอระหวางศนยกลางเมองแตละเมองจงสะดวก รวดเรวกวาระบบอน และดวยความจ าเปนในการสรางถนน สหรฐฯ จงเปนประเทศผน าในการพฒนาเครองมอและเทคโนโลยเพอสรางระบบถนนททนสมยทสดในโลก ในขณะทประเทศไทยเปนประเทศซงมประชากรหนาแนน เพราะฉะนนการเดนทางเชอมตอระหวางเมองโดยระบบถนนจะไมคมคาเทากบระบบราง จงกลายเปนการเลยนแบบสหรฐฯ โดยไมพจารณาถงบรบทเชงพนท และความเหมาะสมของประเทศไทย

ทงนถนนทเชอมตอระหวางเมองสายส าคญสวนใหญจะเรมตดในสมยจอมพล ป. เชน ถนนสขมวท ถนนพหลโยธน เปนตน แตกใชไมไดในหนาฝน เพราะเปนถนนทไมไดลาดยาง ปจจบนเรามถนนลาดยางซงมความยาวตอประชากรตอพนทสงทสดในโลก และในสมยจอมพลสฤษด ทไดรบการสนบสนนทงงบประมาณและเทคโนโลยจากสหรฐฯ เพอประโยชนทางการเมอง และการตอตานคอมมวนสตทใชถนนสวนหนงของเปนยทธศาสตรหลก ผลทตามมาคอการละเลยตอการพฒนาระบบขนสงทงทางราง และทางน า

7.2 การใหความส าคญตอการแกไขปญหาเฉพาะหนามากกวาการแกไขระยะยาว

ไมมการวางแผนลวงหนาเพอรบการขยายตวของเมองในอนาคต ละเลยตอการก าหนดลกษณะการใชพนทลวงหนาไวกอน แลวใชถนนหรอระบบคมนาคมอนๆ เปนเครองมอเพอด าเนนใหเปนจรงตามแผน(Implementation) เมอไมมการบรณาการระหวางการผงเมอง การใชทดนและการสรางถนน ขณะเดยวกนประชากรอพยพเขามาอยมากขน ท าใหการเดนทางไมสะดวก จงท าใหเกดความจ าเปนตองแกไขปญหาเฉพาะหนาไปกอนดวยการตดถนน ซงสวนใหญเปนการตามแกปญหาการจราจรทเกดขนแลว แทนทจะเปนการวางแผนลวงหนา และด าเนนการพฒนาเมองเปนไปตามแผนของผงเมองใหเปนไปตามแผนของผงเมองทก าหนดขนกอนเพอปองกนปญหา

7.3 การวางแผน – บรหารและจดการทไรประสทธภาพจากสวนกลาง

ตามโครงสรางอ านาจแนวดงของกระทรวงและกรม แทนทบรหารจดการโดยทองถนตาม Area Base ทกวนนการวางแผนตดถนนขนอยกบกระทรวงคมนาคมและกรมตางๆ วางแผนและด าเนนการจากสวนกลางเพอตดถนนทวทงประเทศไทย ซงการตดถนนโดยโครงสรางอ านาจสวนกลางนนสนใจเฉพาะ mobility และ connectivity จงขาดการคดถงมตอนๆ เชน ความสมพนธของชมชน การดแลรกษาของเกาของโบราณในพนททตองอนรกษ ผลกระทบตอชมชนและทอยอาศย เปนตน

7

8. ระดบความรนแรงของระบบการจราจรในเมองไทย แบงออกเปน 3 ระดบ 8.1 ระดบวกฤต

ไดแก กรงเทพมหานครและปรมณฑล ซงม GDP เฉลยเทากบ 330,000 บาทตอคนตอป ม 6 จงหวด มปญหาการอพยพของแรงงานเขามามากมาย ปญหาดงกลาวมความเชอมโยงสมพนธกบลกษณะการขยายตวของเมอง เพราะเมอเมองเรมขยายตว คนจนทอพยพเขามาไมสามารถเขาถงพนทตรงกลางทมราคาสงตองหนมาพงสลม สวนชนชนกลางตองอาศยอยในหมบานจดสรรแถบชานเมอง แตการอยแถบชานเมองไมมความสะดวกในการเดนทางถงพนทช นใน เพราะระบบขนสงสาธารณะยงเขาไมถงแถบชานเมอง จงมความจ าเปนทตองซอรถยนตสวนตว จนกระทงการจราจรเรมหนาแนน ภาครฐจงคอยแกไขปญหาดงกลาวโดยการขยายถนน แตกไมสามารถขยายได เพราะตดขอจ ากดพนททอยอาศยทมอยแลว เมอเมองโตขน ชานเมองเองกคอยเปลยนเปนสวนหนงของเมองเมอเวลาผานไป แตปญหาจราจรรถตดกรนแรงยงขน ขณะทพนทชนบททตดกบชานเมองเดม กคอยๆ เปลยนไปเปนชานเมองแทน

8.2 ระดบทปญหาก าลงกอตวไปสความรนแรง

ไดแก หวเมองใหญในภมภาค เชน เชยงใหม หาดใหญ ขอนแกน ชลบร ฯลฯ ซงมจดพตอหวเฉลย 136,000บาทตอคนตอป เปนจงหวดทมรายไดจากอตสาหกรรมและการทองเทยว ม 25 จงหวด 8.3 ระดบทยงไมมปญหา

ไดแกตวเมองและตวอ าเภอขนาดเลก ทมรายไดตอหวไมสงนก ซงมจดพตอหวเฉลย 57,000 บาทตอคนตอป มรายไดจากภาคเกษตรกรรมเปนหลก ม 46 จงหวด กลมจงหวดเหลานยงมอนาคตในการเปนเมองทย งยนได แตปญหาใหญคอประชากรของเมองเหลานถกระบายออกไปอยเมองใหญ ประชากรจงลดลงเรอยๆ เนองจากไมมกจกรรมทางเศรษฐกจอตสาหกรรมทส าคญพอจะสรางรายไดใหกบคนในพนท (หมายเหตรายไดจดพป พ.ศ. 2552) 9. การใชพลงงานของภาคขนสงกบการพฒนาเมอง

รปท 1 แสดงการใชพลงงานขนสงและการขยายเมองในประเทศไทย ซงแสดงใหเหนวาถาตวเมองขยายตวมากขน การใชพลงงานในภาคขนสงกมากตามไปดวย เนองจากขาดการวางแผนทด ทงทในทางเศรษฐกจ การขนสงไมไดสรางมลคาเพมของการผลตเพมขนโดยตรง เปนเพยงภาคสวนทชวยอ านวยความสะดวกทางการคา ใหเกดการเคลอนยายคนหรอสนคาจากจดหนงไปยงอกจดหนงเทานน แตพลงงานทใชในภาคขนสงกลบเกอบเทากบพลงงานทใชในภาคอตสาหกรรม

8

(รปท 1)

10. ผลกระทบของการใชทดนและผงเมองทไรประสทธภาพ

รปท 2 แสดงถงความสมพนธของความหนาแนนของประชากรกบการใชพลงงานในภาคขนสง ในกราฟซายมอ แนวราบบอกความหนาแนนของประชากร แนวตงบอกพลงงานทใชในภาคขนสง จะเหนไดวาความหนาแนนของฮองกงซงสงทสดในโลกตอนน แตใชพลงงานในภาคขนสงต ามาก เพราะวาในปจจบน ฮองกงเปนเมองทมการวางแผนระบบขนสงทมประสทธภาพสงทสดในโลก ส าหรบเมองฮวสตนซงมความหนาแนนของประชากรต า ประชากรกระจายออกไปตามพนท ท าใหการใชพลงงานสงมาก เนองจากการเดนทางและขนสงโดยยานยนต ส าหรบกรงเทพฯ จะเหนวาไมไดอยตามแนวโนมของเสนกราฟเหมอนเมองอนๆ เนองจากกรงเทพฯ มความหนาแนนของประชากรสง แตกใชพลงงานในภาคขนสงสงอกเชนกน วธการแกไขการใชพลงงานในภาคขนสง คอการสงเสรมระบบขนสงสาธารณะใหมประสทธภาพ และลดการเดนทางดวยรถยนตสวนตวใหนอยลง

9

(รปท 2)

11. สดสวนการเดนทางดวยยานพาหนะสวนบคคลของเมองตางๆ ทวโลก และกรงเทพฯ รปท 3 กราฟแสดงความสมพนธของสดสวนการเดนทางดวยรถยนตสวนบคคลกบ GDP ซงแบงออกเปน 3 กลมประเทศ คอ กลมเมองในประเทศแถบอเมรกาเหนอ ประเทศแถบยโรป และประเทศทมประสทธภาพในการจดการสงสด ซงจะเหนไดวาแนวโนมในแตละประเทศจะเหมอนกน กลาวคอถารายไดตอประชากรมากขน การใชรถยนตสวนตวกจะสงขน แตกรงเทพฯ หลดเสนกราฟเหมอนเดม คอรายไดตอประชากรไมไดมากนก แตใชรถยนตสวนตวในสดสวนทสงมาก สะทอนใหเหนถงการเปนสงคมทไมม rationality ทงนเนองจากการแกปญหาจราจรของประเทศไทยยงมงอ านวยความสะดวกใหกบผม รถยนตสวนตวเปนหลกส าคญ

10

(รปท 3)

12. บทเรยนจากตางประเทศ 12.1 ตองลดสดสวนการเดนทางโดยใชยานพาหนะสวนบคคลใหมสดสวนต าทสดเทาทจะท าได

แตผมอ านาจในประเทศไทยกลบคดวา ถาสรางถนนใหมากขนจะสามารถแกไขปญหาจราจรได แตเอาเขาจรงแลวการสรางถนนเพยงท าใหปญหาชะลอตวลงเทานน

12.2 จากการศกษาทวโลกพบวาพฤตกรรมของผขบขยานพาหนะสวนบคคล จะไมปรบเปลยนไปใชระบบขนสงสาธารณะ

แมวาจะมการจดหาระบบขนสงสาธารณะมาเสรมเปนทางเลอกในภายหลงแลวกตาม พบวาจะมผใชรถยนตสวนตวอยเดมเพยง 3% เทานนทจะปรบเปลยนพฤตกรรมไปใชระบบขนสงสาธารณะถาไมมมาตรการบงคบมาสนบสนน เพราะในทางวศวกรรมขนสง การใชรถยนตสวนตวเรยกวา door to door service คอเปนสงอ านวยความสะดวกไปยงจดหมายสดทายโดยตรง จงมความสะดวกสงสด แตระบบขนสงสาธารณะจะเรยกวา station to station service ซงจะสงตามสถานเทานน ไมสามารถสงไปยงจดหมายสดทายไดโดยตรง จงตองเดนอยชวงหนง ซงโดยธรรมชาตของมนษยแลวมความขเกยจและรกสบาย จ าเปนตองมมาตรการทจะท าใหคนขยนเดนมากขน

11

12.3 มาตรการแทรกแซงจากรฐดาน Traffic Demand Management เชน การลดพนทจอดรถ หรอการตงราคาคาจอดรถใหสงขน เปนตน ในกรงเทพฯ พบวาม

สดสวนของพนทจอดรถตอพนทของอาคารส านกงานสงตดอนดบในโลก มาตรการเพอลดการใชรถยนตสวนตวจงมความส าคญ เชน มาตรการเกบภาษรถยนตทเขาสเขตพนทการจราจรหนาแนนชนใน แตทงนจะด าเนนการไดกตอเมอหลงจากทมการปรบปรงประสทธภาพของระบบการขนสงสาธารณะทงทางถนนและทางรางแลวเทานน เชน ระบบรางสรางใหมทเปน backbone สามารถเขาถงไดทวทกจดของเมองใหญแลวกตาม รวมถงตองมระบบ feeder สนบสนนทด เปรยบกบแมน าทมสายหลกกจะมสายยอย ดงนนจะตองมระบบเสรมทสามารถเขาถงไดทวทกจดของเมองใหญ 13. วงจรอบาทวของปญหาจราจรตดขดบนทองถนนของประเทศไทย

เมอเมองโตเรวมากๆ สงทตามมาคอการดดคนเขามามากขน ทงระดบแรงงาน ระดบมนสมอง ฯลฯ จงเกดการแยงชงพนทรอบนอกเนองจากมราคาถก แตมอปสรรคในการเดนทางเขาสใจกลางเมอง เพราะไมมระบบขนสงสาธารณะทมประสทธภาพตามพนทรอบนอก ดงนนจงเกดความจ าเปนตองซอรถยนตสวนตว และเมอรถยนตสวนตวมากขนจงเกดปญหาจราจรตดขด ท าใหตองมนโยบายในการแกปญหา โดยในอนดบแรกคอการแกไขแบบถาวรคอสรางระบบรางใหเปนชองทางหลกในการขนสง โดยมระบบรถไฟฟาบนดน และรถไฟฟาใตดน ทดแทนการใชรถยนตสวนตว

อยางไรกตามการสรางระบบรางตองใชเวลาในการกอสรางทยาวนาน ตลอดจนงบประมาณทสงมาก โดยเมอ 10 ปทผานมา ตนทนการสรางระบบรถรางตองใชงบประมาณมากถง 2,500 ลานบาท/กม. ซงจะเปนปญหาใหหนสาธารณะในอนาคต เมอเปนเชนนแตละรฐบาลจงเกดความลงเลในการอนมตโครงการ อกทงยงมปญหาเรองผลประโยชน เชน รถไฟฟาใตดนสายแรกของประเทศไทย ตองใชเวลาตงแตรเรมโครงการไปจนแลวเสรจจนใชงานไดเกอบ 25 ป ดวยระยะทางเพยง 20 กวา กม. เทานน ซงระหวางการกอสรางระบบรางดงกลาว รถยนตสวนตวไดเพมขนทกวน ในขณะทพนทถนนยงคงท จงตองแกปญหาชวคราวดวยการขยายพนผวถนนใหกระแสการไหลของรถยนตดขน การขยายพนผวถนนจงจงใจใหคนมรถยนตสวนตวมากยงขน เพราะมความสะดวก และประหยดเวลากวาการพงพาระบบขนสงสาธารณะคอรถเมล สงผลท าใหพนทผวถนนไมเพยงพอ อนจะเปนวงจรปญหาของการจราจรตอไป

12

(รปท 4)

14. หลกการลดการใชพลงงานของภาคขนสงในเมอง 14.1 การเดนทางโดยระบบขนสงสาธารณะจะตองเปนการเดนทางหลกของคนสวนใหญ

ซงจะตองไดรบสทธเหนอการเดนทางดวยรถยนตสวนบคคล เพราะฉะนนการเดนทางโดยรถเมลทมผโดยสารอยมากจงตองมสทธเหนอกวาคนทขบรถยนตสวนตวเพยงคนเดยว หากคนในเมองไมเขาใจแนวคดน การรณรงคใหใชระบบขนสงสาธารณะจะไมมทางประสบผลส าเรจ

14.2 สทธของการใชพนทผวถนนคอสทธของคนทอยบนรถยนต แตไมใชสทธของรถยนต

ดงนนรถประจ าทางทบรรทกผโดยสารจ านวนมาก จงตองมสทธกอนสทธของรถยนตสวนตวทม ผโดยสารเพยงคนเดยว

14.3 เงอนไขทจ าเปนทระบบขนสงมวลชนตองมกอนเปนเบองตนคอ Accessibility, Connectivity และ Mobility

ทกวนนทรถไฟฟายงลมเหลวเพราะวามเพยง mobility แต accessibility และ connectivity network แคบมาก เพราะฉะนนการด าเนนการของระบบขนสงสาธารณะจะเปนไปดวยด ตองท าเปนเครอขายขนาดใหญ ดงนนการท าแบบ stand alone เหมอนกบ BRT ทส านกงานกรงเทพมหานคร รบผดชอบอยจงลมเหลว

13

14.4 การใชมาตรการสนบสนน เรอง Affordability และ Comfort ability โดยปกตคนรวยจะม affordability สง เพราะฉะนนแมจะตองมคาใชจายของรถยนตทราคาแพง

คาใชจายแพงกสามารถจายไดเพอแลกกบความสะดวกสวนตว ในขณะทคนจน ถงรถเมลจะมราคาถกซงสอดคลองกบ affordability แตขาด comfort ability ดงนนจงตองมการสมดลระหวางกน โดยการลด affordability ของคนรวยลง และเพม comfort ability ใหคนจนมากขน 15. แนวทางการลดการใชพลงงานในเมองของไทย 15.1 รากเหงาของปญหาคอ โครงสรางองคกร การจดการบรหารทไมมประสทธภาพ และเชงวฒนธรรม (ไมใชปญหาเรองงบประมาณ)

กลาวคอ เมอพจารณาโครงสรางการบรหารของเมองใหญ เชน กรงเทพฯ หรอจงหวดอนๆ กตาม พบวาปญหาของประเทศไทยคอการบรหารโครงสรางแนวดง อยางเชน ในกรงเทพฯ เกดค าถามวาท าไมไมสามารถแกไขปญหาจราจรได? ค าตอบคอผวาฯ กรงเทพฯ ไมมอ านาจในการบรหารจราจรเลย เพราะส านกงานกรงเทพฯ ซงเปนองคกรปกครองสวนทองถน ไมมสทธในการจดการทรพยสนทเกยวกบการขนสงในกรงเทพฯ เลย งานวจยพบวามหนวยงานทเกยวของกบระบบขนสงและการจราจรถง 13 หนวยงาน แตละหนวยงานกอยอยางเอกเทศ สทธของกรงเทพฯ คอถนนในซอย และถนนบางเสนทตดใหมจากทวางเปลาเดมทไมมถนน ถนนจากการขยายซอยโดยใชงบประมาณของกรงเทพฯ เชน ถนนนราธวาสราชนครนทร หรอถนนทเชอมระหวางเกษตร – นวมนทร เปนตน แตกลบไมมอ านาจบนถนนเชอมตอทเปนเสนทางหลก(Backbone route) ไมมสทธแมแตการควบคมไฟจราจร

15.2 ตองมการปรบเปลยนโครงสรางการบรหารของเมองขนาดใหญ

เชน กรงเทพฯ เชยงใหม สงขลา – หาดใหญ ขอนแกน ฯลฯ จากอ านาจของกรมไปเปนอ านาจของทองถนตามพนท ดงนนการแกไขปญหาจราจรคอการแกไขเชงระบบ กรงเทพฯ เปนมหานครแหงเดยวในโลกทผวาการมหานครไมมอ านาจแบบเบดเสรจ เชน ถาส านกงานกรงเทพฯ มโครงการใหมเพอสรางรถไฟฟา หรอระบบขนสงสาธารณะกไมสามารถท าไดดวยตนเอง เพราะตองไดรบการอนมตและเหนชอบจากกระทรวงมหาดไทยกอน กรงเทพฯ ท าไดแคเสนอโครงการเทานน ภาพเหลานสะทอนถงปญหาของการรวมศนยอ านาจของประเทศไทย

15.3 การแกปญหาระยะสนและระยะกลางตองใหความส าคญของการจดสรรทรพยากรผวถนนอยางมประสทธภาพ

ตองใชแนวคดของการใชระบบจราจรในเมองแบบใหมทตองค านงวา พนผวการจราจรเปนทรพยากรทจ ากด ดงนนการก าหนดสทธของการใชถนนตองใหสทธของบคคลมากอนสทธของรถยนต

14

15.4 การโยกงบประมาณประจ าปเพอสรางถนนไปเปนการสรางระบบรางแทน หรอเพมประสทธภาพของระบบขนสงมวลชนแบบลอยาง ประเทศไทยมกรมทเกยวของกบการ

สรางทางถง 3 กรม คอ กรมโยธาธการและผงเมอง กรมทางหลวง และกรมทางหลวงชนบท แตไมมกรมทเกยวกบสรางระบบราง ดงนนควรจะมการตงกรมรถไฟเพอมงบประมาณในการตดรางรถไฟเปนรายป ตลอดจนตดงบประมาณในการสรางถนนใหเหลอเพยงแคงบประมาณส าหรบซอมบ ารงเทานน

15.5 การตดถนนใหมทเปนเสนทางหลก(backbone)

เพอรบการขยายของตวเมอง จะตองก าหนดใหเปนแบบแผนมาตรฐาน ตองจดสรรชองทางจราจรส าหรบรถขนสงสาธารณะเปนการเฉพาะดวยเสมอ จดสรางเสนทางจกรยานและเดนเทาเปนเสนทางเสรม(Feeder) เพอเชอมตอกบเสนทางหลก และใหหนวยงานทองถนเชนเทศบาลเปนผจดหารถประจ าทาง และด าเนนการเดนรถ เพอลดการใชรถยนตสวนบคคลและจกรยานยนต 16. แนวทางการลดการใชพลงงานในเมองของไทยในระยะยาว 16.1 การแกไขปญหาระยะยาวตองใหความส าคญตอแผนของผงเมองและการใชทดนกอน

โดยอาศยระบบจราจรเปนเครองมอด าเนนการทส าคญเพอท าใหบรรลผลตามแผน แตทเปนอยปจจบนคอส านกผงเมอง และส านกนโยบายและแผนขนสง ตางท างานอยางอสระ และขาดการประสานงานรวมกน ซงในตางประเทศทงสองหนวยงานจะเปนหนวยงานเดยวกน หรอถาไมเปนหนวยงานเดยวกนตองท างานรวมกนอยางใกลชด ดงนนในทางปฏบตจงกลายเปนถนนถกตดกอนแลวจงวางผงเมองทหลง และเกดค าวา “ถนนคอผสรางเมอง”

16.2 แนวโนมการพฒนาเมองของประเทศทพฒนาแลวในปจจบน

ในระดบโลกมการพดถงการปรบเปลยนไปส non-motorized mode แตในขณะทประเทศไทยเพงมการพดถงการเปลยนจากการใช private transportation ไปส public transportation เทานน เพราะยงยดแมแบบของสหรฐฯเมอ 50 ปกอน ทเนนความสะดวกสบายในการเดนทางดวยรถยนตสวนบคคล

16.3 เมองขนาดใหญทอยในตางจงหวด เชน เชยงใหม ขอนแกน เปนตน สามารถแกไขโดยระบบBRT(Bus Rapid Transit)

โดยทไมตองพงพาการสรางระบบรางทมราคาแพงมาก แตทงนตองมการวางแผนตดและขยายถนนตงแตตน เพอใหพนผวถนนสวนหนงรองรบระบบ BRT

16.4 เมองขนาดเลก สามารถพฒนาไปสการเดนทางโดยระบบ non-motorized mode

หากเรมด าเนนการตงแตเนนๆ เสรมระบบทางเทา ทางจกรยานใหด โดยใหทองถนและชมชนเปนหวหอกและรฐเปนผสนบสนนงบประมาณและด าเนนการ

15

17. ปญหาสงแวดลอมของเมองใหญของประเทศไทย 17.1 การจดการขยะมลฝอยจากครวเรอนทอยอาศยไดไมเพยงพอ

เชน กรงเทพฯ มปรมาณขยะเกดขน ประมาณ 10,000 ตนตอวน แตจดเกบไดเพยงรอยละ 98.5

17.2 การจดการขยะยงใชวธเผาแบบเปดหรอฝงกลบ ซงเปนวธแบบโบราณ และกอใหเกดปญหาตอพนทขางเคยง ปญหาใหญอยทการน าขยะจาก

เมองไปสพนทชนบทซงเปนความไมยตธรรม ทงทคนเมองเปนผกอ ในประเทศทพฒนาแลวหรอเวยดนามมการก าหนดวาขยะเมองไหน เมองนนตองรบผดชอบ ขยะจากกรงเทพฯ กตองจดการในกรงเทพฯ ไมใชเผาหรอฝงกลบตามปรมณฑลอยางนครปฐม หรอนนทบร

17.3 ขยะมลฝอยไมมการคดแยกขยะจากระดบบานเรอนอยางจรงจง

เพอใหมการน ากลบมาใชใหมอยางถกวธและมประสทธภาพ โดยเฉพาะปญหาขยะพษ ตองมการออกกฎหมายและบงคบใชอยางเครงครด ตลอดจนนโยบายทจงใจใหมการแยกขยะ

17.4 แนวคดเรองการลดการกอขยะซงส าคญกวาการก าจดขยะ

ยงไมไดรบการรณรงคและสรางจตส านก จนไปสการปฏบตอยางแทจรง ตามหลก 3 R คอ Reduce, Reuse และ Recycle

17.5 ปจจบนความตองการใชน าของคนในกทม.อยท 275 ลตรตอคนตอวน

หรอเทากบ 1,515 ลบ.ม.ตอคนตอป ขณะททรพยากรน ามเพยง 1,854 ลบ.ม.ตอคนตอป ขณะทการใชน าเพมขน 2.5% ตอปทกป คาดวาจะเปนปญหาใหญในอนาคต กลาวคอแหลงน าสะอาดบนผวดนจะไมเพยงตอการใชน าตลอดปพอ แตกรงเทพฯ กลบประสบปญหาน าทวมทกป จงควรน าเอาน าทวมในฤดฝนเหลานนมาใชประโยชน โดยการรกษาปาตนน า ปรบปรงพนทซบน า หรอสรางอางเกบน าขนาดเลก พรอมกบปลกตนไม เพอน าน าผวดนมาใชใหมากทสด เพราะเวลานกรงเทพฯ ใชน าใตดนมากเกนไปอนจะท าใหแผนดนทรด และเกดมปญหาน าเคมทซมเขา

17.5 80%ของน าใชในครวเรอนจะกลายเปนน าเสย

การบ าบดน าเสยนนกระท าเพยงบางสวน และปลอยน าเสยกลบสแหลงน าธรรมชาตโดยตรง เปนการสะสมปญหาในระยะยาว ตอนนเกดการแยงชงน าระหวางภาคครวเรอน ภาคอตสาหกรรม และภาคเกษตรกรรม การกกเกบน าจากน าฝนมาใชจะท าไดโดยการปลกปาทเขาหวโลน โดยมแบบอยางจากเกาหล และญปน

16

17.6 ปจจบนการรณรงคเรองการประหยดน า และใชน าอยางรคณคายงต ามาก เมอเปรยบเทยบกบประเทศทพฒนาแลว

18. บทสรปการพฒนาเมองเพอความยงยนในระยะยาว 18.1 เมองควรมขนาดเลกและกระจายตวไปทวทงภมภาค

เพอสรางงานและเศรษฐกจออกไปทวๆ ไมกอใหเกดการกระจกตว ณ จดใดจดหนง จนกลายเปนวกฤต(hot spot) เชนทผานมา

18.2 การใหความส าคญการขนสงภายในเมองดวยระบบขนสงสาธารณะ และผสมผสานกบการเดนทางแบบไมใชเครองยนต

18.3 การใหความส าคญตอการวางผงเมองและจดสรรพนท(Land use) ทเหมาะสมรวมกบชมชน

โดยใชการตดถนน และสรางระบบจราจรและขนสงเปน Implementation Tools

18.4 การเพมพนทสเขยว และปลกตนไมขนาดใหญ ผสมผสานกบพนทวางระหวางอาคาร ถนนและบานเมอง เพอลดการ

ใชพลงงานเพอการปรบอากาศ

18.5 การสรางจตส านกในการรกษาสงแวดลอม เพอลดการสรางขยะ น าเสย และไอเสย

18.6 การปรบเปลยนวธการบรหารและปกครองของโครงสรางอ านาจแนวดงของกรม กองและกระทรวง

ไปสการกระจายอ านาจตามพนทใหกบองคกรทองถนเชนเทศบาล มอ านาจจดการเมองแบบเบดเสรจ เชนทประเทศอนๆปฏบต

18.7 การรวมมอกนระหวางองคกรบรหารของภาครฐและการเคลอนไหวของภาคประชาสงคมของแตละเมอง

โดยภาคประชาสงคมตองเปนผสะทอนปญหาของพนท ขณะทภาครฐเปนผสนองและแกไขปญหา แทนทภาครฐเปนผก าหนดทศทางแตเพยงฝายเดยวจากสวนกลาง โดยทไมมความเขาใจลกษณะหรอปญหาของทองถน หรอผลกระทบทเกดขนในระยะยาว