იიიიიიიიი იიიიიიიიი
ინფლაციის მიმოხილვა
პრეზენტაციის მონახაზი
• შესავალი• ინფლაციის გამომწვევი მიზეზები• ინფლაციის სახეები• - ინფლაციის სოციო ეკონომიკური შედეგები• ფილიფსის მრუდი• - ანტი ინფლაციური პოლიტიკა• დასკვნა• გამოყენებული ლიტერატურა
- -შესავალი ინფლაცია როგორც ეკონომიკური ფენომენი უკვე დიდი ხანია
;არსებობს ;ინფლაციის წარმოქმნა ფულის გაჩენას უკავშირდება - ინფლაციის ყველაზე ლაკონური განმარტება იქნება ინფლაცია
, , ამაღლებს ფასების საერთო დონეს ფულის მასა იზრდება რაც იწვევს ვალუტის გაუფასურებას და შესაბამისად იზრდება
;სასაქონლო ფასები :ინფლაცია არის ზოგადად ფასების დონის ზრდა
- , ეს იმას არ ნიშნავს რომ ყველა ცალკეული პროდუქტისა და , ( );სერვისის ფასი იზრდება არამედ ზოგადად ფასები საშუალოდ
- : ინფლაცია ამცირებს ფულის მსყიდველობით უნარს შემოსავლის ( ) თითოეულ ლარს ან სხვა ვალუტას ინფლაციის პირობებში
, შეუძლია ნაკლები რაოდენობის საქონლის შეძენა ვიდრე ეს .ინფლაციამდე იყო შესაძლებელი
- .თავად ფულის ღირებულება მცირდება
- -ინფლაციის დონეები- -მსოფლიოში
- -წამყვანი ქვეყნების- -ინფლაციის დონეები
- -ინფლაციის გამომწვევი- -მიზეზები
ინფლაციის არსი მდგომარეობს ეროვნული ვალუტის გაუფასურებაში, ;საქონელთან მომსახურებასთან და უცხოურ ვალუტასთან მიმართებით
- დისბალანსი დისბალანსი ხელისუფლების ხარჯებსა და შემოსავლებს - . . . , შორის ე წ სახელმწიფო ბიუჯეტის დეფიციტი ხშირად ეს დეფიციტი
, იფარება ფულის ბეჭდვით რაც იწვევს ფულის მიწოდების ზრდას და - ;შედეგად ვიღებთ ინფლაციას
- ინფლაციურად საშიში ინვესტიციები პირველ რიგში მილიტარიზაციის. , ეკონომიკა სამხედრო ხარჯებს მოჰყვება დამატებითი შესყიდვები და
- . შედეგად იზრდება ფულის მიწოდება გადაჭარბებული სამხედრო შესყიდვები ხშირად ხდება მიზეზი სახელმწიფო ბიუჯეტის დეფიციტისა და
, იზრდება ვალი რომელიც გაიცემა და მოიცავს დამატებით მოჭრილ ;ქაღალდის ფულს
– სრულყოფილი კონკურენციის არარსებობა თანამედროვე საბაზრო , სისტემას განაგებენ ოგოპოლისტები რომლებიც დაინტერესებული არიან
, საქონლის რაოდენობის შემცირებით რაც ბაზარზე დეფიციტს ქმნის და .განაპირობებს ფასის შემდგომ ზრდას
- -ინფლაციის გამომწვევი- -მიზეზები
- იმპორტირებული ინფლაციის როლი იზრდება ღია ეკონომიკის, პირობებში ქვეყნის საერთაშორისო ურთიერთობებში
. მოღვაწეობის ფონზე ამ შემთხვევაში სახელმწიფოს არ შესწევს . – ძალა ებრძოლოს მას ამ დროს ერთ ერთ მისაღებ მეთოდს
, წარმოადგენს საკუთარი ვალუტის გადაფასება რაც იმპორტს ;ხდის უფრო მომგებიანს და თავის მხრივ ართულებს ექსპორტს
- ინფლაციის მოლოდინი მთავრობა და მოსახლეობა ეგუება . ფასების მოსალოდნელ ზრდას მოსახლეობა მოითხოვს
, ანაზღაურების გაზრდას და უფრო მეტ საქონელს ინახავს . რადგან მოელის მასზე ფასების ზრდას ეს ფაქტორი
, მწარმოებლებზეც ახდენს გავლენას ისინიც უფრთხიან ფასების, ზრდას რადგანაც მათაც უწევთ გარკვეული საქონლის შეძენა . თავისი მიმწოდებლისგან ამ პროცესის ცოცხალ მაგალითს
.შეგვიძლია დავაკვირდეთ ყოველდღიურ ცოხვრებაშიც
- -ინფლაციის ალტერნატიული- -თეორიები
, დასავლეთის ეკონომისტებმა შეიმუშავეს რამდენიმე თეორია რომლებიც ინფლაციის ალტერნატიულ თეორიებს
:წარმოადგენენ
- მოთხოვნის ინფლაცია დისბალანსი მიწოდებასა და , . მოთხოვნას შორის განხილული მოთხოვნის მხრიდან მთავარი
მიზეზი შეიძლება იყოს სამთავრობო კონტრაქტების გაზრდა( ., ). , მაგ ომი ამ დროს იზრდება მოთხოვნა წარმოებაზე რაც თავის
. მხრივ ზრდის დასაქმებულთა რაოდენობას ეს უკანასკნელი კი ;ხელფასების ზრდას განაპირობებს
- ხარჯების ინფლაცია ფასის ზრდის გამო იზრდება წარმოების. , ხარჯები მიზეზი შეიძლება იყოს არასწორი საფასო პოლიტიკა
, სახელმწიფოს ეკონომიკური და ფინანსური პოლიტიკა , , ნედლეულზე ფასების ზრდა პროფკავშირები რომლებიც
. .ითხოვენ მაღალ ხელფასს და ა შ
- -ინფლაციის სახეები
3 :ინფლაციის განმსაზღვრელი კრიტერიუმი N1კრიტერიუმი : ;ფასების ზრდა N2კრიტერიუმი : ფასების განსხვავებული ზრდა განსხვავებულ
;ჯგუფებზე N3კრიტერიუმი : მოსალოდნელი ანუ პროგნოზირებადი
.ინფლაცია
N1კრიტერიუმი - ( , 3 ):ის ინფლაცია თავის მხრივ ტიპი N1ტიპი : , ინფლაცია შეიძლება ხდებოდეს ძალიან ნელი ტემპით
10% . რომლის ფასები იზრდება არა უმეტეს წელიწადში ბევრი , , თანამედროვე ეკონომისტი მათ შორის კეინსიც თვლიდა რომ
ამ დონის ინფლაცია აუცილებელია ეფექტური ეკონომიკური. განვითარებისათვის ასეთმა ინფლაციამ შეიძლება ეფექტურად
, .შეცვალოს ფასები წარმოება და მოთხოვნა
- -ინფლაციის სახეები
N2ტიპი : , სწრაფად მზარდი ინფლაცია რომლის დროსაც 20%-200% _ , ღირებულების ზრდა ია წელიწადში რაც უკვე პრობლემებს
, უქმნის ქვეყნის ეკონომიკას თუმცა ფასის ზრდა არც ისე რთული, პროგნოზირებადია იგი მოიცავს ტრანზაქციების და .ხელშეკრულებების პარამეტრებს
N3ტიპი : – ეკონომიკისთვის ყველაზე დამღუპველია მესამე ტიპის, ჰიპერინფლაცია რაც უაღრესად ზრდის ფულის მიმოქცევის ოდენობას
. და შედეგად კატასტროფულად იზრდება სასაქონლო ფასები ამ შემთხვევაში ფულის როლი მცირდება და მას სხვა ფაქტორები. ანაცვლებენ მაგალითად ფულის ნაცვლად ჰიპერინფლაციის დროს
. შესაძლებელია გამოყენებულ იქნეს ბარტერი ზოგიერთ შემთხვევაში . კი ამ პროცესების პარალელურად იზრდება უცხოური ვალუტის როლი
ყველაზე ხშრად ჰიპერინფლაციის მაგალითად მოჰყავთ ნიკარაგუის (33 000% - სამოქალაქო ომის პერიოდი ფასების საშუალო წლიური
) , ზრდა ან ომის შემდგომი უნგრეთი მაგრამ ყველაზე ნათელი : მაგალითია სერბეთი ყოფილ იუგოსლავიაში წლიური ღირებულების
3.000.000.000. ზრდა დაფიქსირდა
- -მაგალითი
50 - 60 , იან წლებში ინფლაცია ზომიერი ტემპებით, 70- მიმდინარეობდა თუმცა იანი წლების ნავთობის კრიზისმა
. ყველაფერი არია ინფლაცია კონტროლს აღარ, 73–80 ექვემდებარებოდა საშუალო წლიური ზრდის ტემპი
9%_ .წლებში ს გაუტოლდა
* .საშუალოწლიური ზრდის ტემპი ზოგიერთ განვითარებულ ქვეყანაში
1966 - 1974 წ. 1975 - 1980 წ. 1980 - 1987 წ.აშშ 1.7% 5.1% 9.3%ინგლისი 3.1% 7.1% 15.8%იტალია 3.4% 6.0% 17.9%საფრანგეთი 5.0% 5.9% 10.9%
- -ინფლაციის სახეები
სტაბილურობის ხარისხის მიხედვით შეიძლება გამოვყოთ ორი : .სახის ინფლაცია სტაბილური და არასტაბილური
: სტაბილური როდესაც ინფლაციის ტემპები, დაბალანსირებულია ფასები სტაბილურად იზრდება
, საქონელსა და მომსახურებაზე არ არის გაუთვალისწინებელი, მოვლენები ფასები სტაბილურია და ეკონომიკაც არ განიცდის
.კრიზისს: არასტაბილური არასტაბილური ინფლაციის დროს კი
ფასების ცვლილება არაპროგნოზირებადია რამაც შეიძლება .სავალალო შედეგებამდე მიგვიყვანოს
- -ინფლაციის სოცილაურ- -ეკონომიკური შედეგები
მაღალი ინფლაცია ყოველთვის სერიოზულ უარყოფით . ზეგავლენას ახდენს ეკონომიკურ და პოლიტიკურ წესრიგზე
მცირე ინფლაცია ხელს უწყობს ფასების და ბიზნესის სფეროში , მოგების ზრდას თავისთავად ინფლაციაც იზრდება და შემდეგ
ეტპზე უკვე რეალურ დაბრკოლებას წარმოადგენს წარმოების.სფეროში
ამ დროს საზოგადოებაში იზრდება სოციალური და ეკონომიკური, დაძაბულობა რაც მძიმე ეკონომიკურ ზარალს აყენებს ქვეყანას და
. ეკონომიკურ პოლიტიკას, ასევე ფასების არათანაბარი ზრდა ამახინჯებს სისტემაში
. სამომხმარებლო მოთხოვნას
- -უმუშევრობა და ინფლაცია
, ბუნებრივს უწოდებენ უმუშევრობის ისეთ დონეს რომლის დროსაც , დინამიურადაა გაწონასწორებული ისეთი ფაქტორები რომლებიც მოქმედებს
. ხელფასსა და ფასების ცვლილებაზე ბუნებრივი დონე უნდა პასუხობდეს შემდეგ : , მთავარ მოთხოვნებს ათვისებული უნდა იქნას ეკონომიკის დიდი ნაწილი რათა
. ეფექტურობა ჩანდეს ნათლად უმუშევრობა ბუნებრივი დონის დროს უდრის , ფრიქციული და სტრუქტურული ნაწილების ჯამს ოღონდ არ უნდა იყოს ციკლური.უმუშევრობა
ასეთ დონედ შეგვიძლია მივიჩნიოთ ის რომ უმუშევრობის დონის ცვალებადობა , , გამოწვეულია საბაზრო მექანიზმის ცვლილებით ფაზების მონაცვლეობით .სახელმწიფოს ჩარევით უმუშევროვბის დაცემა ბუნებრივი ზღვრის ქვემოთ ეკონომიკური ბუმის
, პერიოდში გამოიწვევს გაუთვალისწინებელ ხარჯებს რის შედეგადაც გაიზრდება . ინფლაციის ტემპი ასეთნაირად გაზრდილ ინფლაციის დონეზე მოქმედებს
. ხალხის ეკონომიკური მიღწევების ასახვა კონტრაქტებში შესაბამისად .ძლიერდება ინერციული ინფლაციის ტემპი
, , , შემდგომში ბუმის მერე აქსელერატორები როგორც სახელმწიფოს ელემენტები . ანელებენ ეკონომიკური ზრდის სწრაფ ტემპს ასეთი დამუხრუჭება აჭარბებს , , ბუნებრივი უმუშევრობის ზღვარს მაგრამ ინფლაცია ერთბაშად არ მცირდება
.რადგან გამოყოფილი დრო რჩება ინერციულად
- -ფილიფსის მრუდი
, პრაქტიკაში ინფლაციასთან ბრძოლის მეთოდების საფუძველს . . , წაროადგენს ე წ კომპრომისული თეორია რომლის მიხედვითაც
დინამიკა უმუშევრობასა და ინფლაციას შორის.ურთიერთსაწინააღმდეგოა
, ფილიფსის მრუდი წარმოადგენს უმუშევრობის ინფლაციის და , მიღებულ გასამრჯელოს დამოკიდებულებას ეტაპობრივად წლიური.ტემპებით
, . ცხადია რომ უმუშევრობის შემცირებაგაზრდის ფასებს და ხელფასს , .მრუდი რაც უფრო დახრილია მით მეტია მისი კოეფიციენტიც
, პრაქტიკა გვიჩვენებს რომ ფილიპსის მრუდი უფრო ეფექტურია . (5-10 მოკლევადიან პერიოდში გრძელვადიან პერსპექტივაში
), , წლამდე ხდება ვერტიკალური , , , უფრო მეტიც გაუთვალისწინებელი რყევების შერეული გრაფიკების
, მოთხოვნის ვერტიკალური და ჰორიზონტალური ფაქტორების გათვალისწინებით ფილიფსის მრუდი იცვლის ფორმას და წყვეტილი
, .ხდება ამიტომ თეორიულად ნაკლებად გამოსადეგია
- - -ანტი ინფლაციური პოლიტიკა
– ეკონომიკური პოლიტიკის ერთ ერთ ურთულეს ამოცანას : წაროადგენს ინფლაციასთან გამკლავება ერთი მხრივ
ინფლაციის დაბალ ტემპებზე უნდა ვიზრუნოთ რათა , შევინარჩუნოთ სტაბილურობა ამასთან ერთად კი საჭიროა
, წარმოებისთვის სტიმულის მიცემა რაც ხშირად პროდუქციაზე .მაღალი ფასით მიიღწევა , მართვის ინსტრუმენტები რომელსაც დასავლეთის ქვეყნები , იყენებენ განსხვავებულია ერთმანეთისგან რაც
, დამოკიდებულია ინფლაციის დონეზე ეკონომიკურ მდგომარეობაზე და ქვეყანაში არსებულ ეკონომიკურ
.მექანიზმზე- ანტი ინფლაციური პოლიტიკის შედეგები დამოკიდებულია მისი ეტაპების განხორციელების თანმიმდევრობასა დ სხვა
. მრავალ ფაქტორზე
- - -ანტი ინფლაციური პოლიტიკა
ეკონომიკურ პოლიტიკაში განასხვავებენ ინფლაციის კონტროლის ორ: ტიპის
1. პოლიტიკა მიზნად ისახავს ბიუჯეტის დეფიციტის შემცირებას და . საკრედიტო ემისიის შეზღუდვას ეს ყველაფერი არეგულირებს ფულის
( _ ).მასის ზრდას გარკვეულ საზღვრებში მშპ ს ზრდის შესაბამისად2. , ფასების და შემოსავლების მარეგულირებელი პოლიტიკა რომელიც
. –ცდილობს დაუკავშიროს ერთმანეთს ხელფასის და ფასების ზრდა ერთ ერთი საშუალებაა შემოსავლების ინდექსაცია ფასების ცვლილების
. შესაბამისად არასასურველი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად შეიძლება დადგინდეს ხელფასის დონეც და შეიზღუდოს კრედიტების
. გაცემაც
ინფლაციის დაძლევა მხოლოდ მძლავრი ეკონომიკური მექანიზმით და . ბაზრის რეგულირებითაა შესაძლებელი ამ რთული პორბლემის
, გადაწყვეტა შესაძლებელია პოლიტიკური სტაბილურობით ამის გარეშე ყველაზე გონივრული ეკონომიკური სვლებიც არანაირ შედეგს არ.მოიტანენ
- -დ ა ს კ ვ ნ ა
– , ინფლაცია ერთ ერთი ყველაზე მტკივნეული და საშიში პროცესია რომელიც მიმდინარეობს და დიდ პრობლემას უქმნის ეკონომიკურ
. , სისტემას ინფლაცია არა მხოლოდ ამცირებს მსყიდველობით უნარს არამედ ანადგურებს ეკონომიკური რეგულირების შესაძლებლობას და
ხელს უშლის ეკონომისტებს განახორციელონ სტრუქტურული. რეფორმები , ინფლაციის პროცესი არ არის შემთხვევითი პროცესი განვითარებულ
, ქვეყნებში საბაზრო ეკონომიკის განუყოფელ ნაწილად მიიჩნევენ თუმცა ეს , მათ სერიოზულ საფრთხეს არ უქმნის რადგან იქ ფართოდ გამოიყენება
.ინფლაციური პროცესების შეზღუდვისა და კონტროლის მეთოდები ინფლაციის მართვა დიდ პრობლემას წარმოადგენს ფულადი და
, . ზოგადად ეკონომიკური პოლიტიკისთვის სახელმწიფოს ხარჯების მაქსიმალურად შემცირებისთვის საჭიროა ჩატარდეს ფართო სპექტრის
, - , ანტიინფლაციური ღონისძიებები მათ შორის წარმოების სტიმულირება , საგადასახადო სისტემის გაუმჯობესება საბაზრო ინფრასტრუქტურის
, .შექმნა რათა დაარეგულიროს ფასები და შემოსავლები
- -წ ყ ა რ ო ე ბ იhttp://www.inflationdata.com/inflation/http://finance.mapsofworld.com/financial-market/world-inflation.htmlhttp://www.infoplease.com/world/countries/highest-inflation.htmlhttp://www.infoplease.com/world/countries/lowest-inflation.htmlhttp://www.inflationdata.com/inflation/Consumer_Price_Index/CurrentCPI.asphttp://www.inflationdata.com/inflation/Consumer_Price_Index/HistoricalCPI.aspxhttp://en.wikipedia.org/wiki/Inflationhttp://www.inflationdata.com/inflation/Inflation_Rate/InternationalSites.asphttp://www.inflationdata.com/inflation/Inflation/AnnualInflation.asphttp://www.tradingeconomics.com/World-Economy/Inflation-Rates.aspxhttp://www.economywatch.com/world_economy/world-economic-indicators/inflation-rate.htmlhttp://in.reuters.com/article/2011/02/09/idINIndia-54758420110209http://chartsbin.com/view/1363http://www.nbg.gov.ge/index.php?m=349http://www.econlib.org/library/Enc/Inflation.html
!მადლობა ყურადღებისთვის
დასასრული