Η προστασία της γενετικής ποικιλότητας σε διαχειριζόμενα οικοσυστήματα έχει ιδιαίτερη σημασία, τόσο επειδή αυτά αποτελούν μεγάλο μέρος του φυσικού περιβάλλοντος, όσο και λόγω της σημασίας τους για την ανάπτυξη της υπαίθρου. Εδώ παρουσιάζουμε μία μεθοδολογία που συνδέει τη δομή ενός διαχειριζόμενου δάσους με την ικανότητα των φυτών του δάσους αυτού να μεταφέρουν τη γενετική τους ποικιλότητα στην επόμενη γενιά. Κλειδί αποτελεί η αποτελεσματικότητα της αναπαραγωγής και η κυκλοφορία της γύρης. Από τις καμπύλες εξάπλωσης της γύρης για κάθε δέντρο με αρσενικά άνθη μπορούμε να καταλήξουμε στην κατανομή της συμμετοχής των αρσενικών γονέων για κάθε δέντρο που έχει θηλυκά άνθη και το λειτουργικό αριθμό αρσενικών γονέων. Έτσι αξιολογούμε την υφιστάμενη κατάσταση ενός δάσους ως προς τη γενετική του ποικιλότητα και ταυτόχρονα προβλέπουμε τις μεταβολές που θα υποστεί αυτή από τις διάφορες διαχειριστικές πρακτικές. Έτσι μπορούμε να συμπεριλάβουμε τη γενετική διάσταση στη δασική διαχείριση, αποφεύγοντας τη διεξαγωγή δαπανηρών γενετικών εργαστηριακών αναλύσεων.
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Βορειοευρωπαϊκή αντίληψη δασοπονίας – έμφαση στην παραγωγή –
δεν περιλαμβάνει μη παραγωγικά δάση
16/2/2013
Οικολογία & Διατήρηση της
Βιοποικιλότητας 9
Διαχειριζόμενα δασικά
οικοσυστήματα
Η δασική διαχείριση ως μέσο προστασίας της βιοποικιλότητας – δεν
μπορεί να εφαρμοστεί σε μεγάλη κλίμακα
16/2/2013
Οικολογία & Διατήρηση της
Βιοποικιλότητας 10
Διαχειριζόμενα δασικά
οικοσυστήματα
Η βιοποικιλότητα ως προϋπόθεση – και όχι μόνο στόχος – της
διαχείρισης δασών
16/2/2013
Οικολογία & Διατήρηση της
Βιοποικιλότητας 11
Πρόκληση
Η διατήρηση επαρκούς γενετικής ποικιλότητας σε δασικά (και άλλα) είδη Εξασφαλίζεται η προσαρμοστικότητα των
πληθυσμών
Δημιουργία διαχειριστικών πρακτικών που θα αποτρέπουν διαταραχές σε σημαντικές δυναμικές διαδικασίες Γενετικό σύστημα
Εντός πληθυσμών
Μεταξύ πληθυσμών
16/2/2013
Οικολογία & Διατήρηση της
Βιοποικιλότητας 12
Διαχειριστικοί κανόνες
Προστασία της γενετικής ποικιλότητας μέσω
σχεδιασμού και διαχείρισης
Γενικές διαχειριστικές αρχές ορθής πρακτικής
Χωρίς τη διεξαγωγή γενετικών ερευνών
Γενετικές αναλύσεις
Προσδιορισμός κανόνων σε χαρακτηριστικές
περιπτώσεις
Παρακολούθηση επιπτώσεων στην ποικιλότητα
Έλεγχος ορθής εφαρμογής και διορθώσεις
16/2/2013
Οικολογία & Διατήρηση της
Βιοποικιλότητας 13
Το αναπαραγωγικό σύστημα των
φυτών
Κλειδί για τη διατήρηση της γενετικής ποικιλότητας σε έναν πληθυσμό είναι το αναπαραγωγικό σύστημα Η τυχαιότητα της αναπαραγωγής
Στα φυτά η ευρεία κίνηση της γύρης εξασφαλίζει τη διατήρηση της γενετικής ποικιλότητας Περιορίζεται από
Εμπόδια στην κίνηση / εμβέλεια γύρης
Αυτογονιμοποίηση / ομομειξία
Χρονική διαφοροποίηση άνθησης
16/2/2013
Οικολογία & Διατήρηση της
Βιοποικιλότητας 14
Κίνηση της γύρης
Απομονωμένη συστάδα δρυός 56% της γύρης από άλλη πηγή
53% από τη γύρη εντός της συστάδας προέρχονταν από ένα μόνο γονέα
Χηνοπούλου 2005
Απομονωμένη συστάδα ίταμου 28% της γύρης από άλλη πηγή
Όλα τα φυτά γονιμοποιούνταν σχεδόν αποκλειστικά από τα διπλανά τους
Leinemann & Hattemer 2006
16/2/2013
Οικολογία & Διατήρηση της
Βιοποικιλότητας 15
Κίνηση της γύρης
Το μεγαλύτερο ποσοστό της γύρης δεν
φτάνει σε μεγάλη απόσταση (30 - 40m)
Το μικρό ποσοστό που απομένει ταξιδεύει
πολύ μακριά
Καμπύλη γύρης
Π.χ. Pinus silvestris
Robledo-Arnuncio et al.2004
16/2/2013
Οικολογία & Διατήρηση της
Βιοποικιλότητας 16
Προσομοίωση κίνησης γύρης
Μοντέλο καταγραφής γενετικής ποικιλότητας με βάση το αναπαραγωγικό σύστημα
Υπολογισμός λειτουργικού αριθμού αρσενικών γονέων
Συσχέτιση αριθμού αρσενικών γονέων με τη γενετική ποικιλότητα των γαμετών στη γύρη
Σύνδεση της γενετικής ποικιλότητας της γύρης με τους απογόνους της επόμενης γενιάς
16/2/2013
Οικολογία & Διατήρηση της
Βιοποικιλότητας 17
Λειτουργικός αριθμός αρσενικών
γονέων
Με βάση τις καμπύλες γύρης στη
βιβλιογραφία σχεδιάζουμε την εμβέλεια
της γύρης σε ομόκεντρους κύκλους
Ποσοστό γύρης ανάλογα με την απόσταση
Από τη θέση του κάθε φυτού στους
κύκλους υπολογίζουμε τη σύνθεση του
νέφους γύρης που φτάνει στο κάθε φυτό
16/2/2013
Οικολογία & Διατήρηση της
Βιοποικιλότητας 18
Κάτοψη δάσους
R15: 0,60
R30: 0,30
R45: 0,10
0% 20% 40% 60% 80% 100%
1
2
3
4
p1
p2
p3
p4
p1 p2 p3 p4
1 0,00 0,50 0,00 0,50
2 0,14 0,00 0,43 0,43
3 0,00 0,33 0,00 0,67
4 0,10 0,30 0,60 0,00
16/2/2013
Οικολογία & Διατήρηση της
Βιοποικιλότητας 19
Λειτουργικός αριθμός αρσενικών
γονέων
Ο αριθμός των γονέων γύρης που
συμβάλλουν σημαντικά στη διαμόρφωση
του νέφους γύρης ενός δέντρου
n
i
i
e
p
Nm
1
2
1Nm Nme
1 2 2,00
2 3 2,58
3 2 1,80
4 3 2,17
Μ.Ο. 2,5 2,14
Αρ.Μ.Ο. 2,10
16/2/2013
Οικολογία & Διατήρηση της
Βιοποικιλότητας 20
Δείκτης Nme
Ο δείκτης Nme (μέσος λειτουργικός αριθμός αρσενικών γονέων) είναι συνδεδεμένος με τη γενετική ποικιλότητα των απογόνων μιας συστάδας Ανάλογα με τη γενετική διαφοροποίηση ανάμεσα
στους γονείς (γενετική ποικιλότητα εντός πληθυσμού)
Δείκτης καλής κυκλοφορίας της γύρης
Η αύξησή του μπορεί να γίνει διαχειριστικός στόχος Συνδέει δασοκομικά / βιομετρικά χαρακτηριστικά με
το αναπαραγωγικό σύστημα
16/2/2013
Οικολογία & Διατήρηση της
Βιοποικιλότητας 21
Δασική απογραφή στο δάσος Δαδιάς
~100 επιφάνειες
Πλήρης απογραφή
ατόμων δρυός και
πεύκου
Μέτρηση ύψους,
διαμέτρου, ύψους
κώμης, ...
Δημιουργία
κατόψεων και
υπολογισμός Nme
με λογισμικό
16/2/2013
Οικολογία & Διατήρηση της
Βιοποικιλότητας 22
Αναπαραγωγικό σύστημα και
διαχείριση
Υπολογισμός Nme για όλες τις επιφάνειες
Σύνδεση δείκτη με παραμέτρους, όπως η πυκνότητα, μείξη, κ.α.
Αξιολόγηση κατάστασης ως προς το δείκτη και διαμόρφωση διαχειριστικών στόχων Αυξητικά μοντέλα
Επιλογή διαχειριστικών σεναρίων
Τακτικός έλεγχος και επαλήθευση με γενετικές έρευνες