စီမံခက္ အေၾကာင္းအရာ ေမွာ္မွန္းရလဒ္မား အဓိကလုပ္ငန္းေဆာင္ရြ က္သည့ ္နယ္ပယ္မား UNITED NATIONS DEVELOPMENT PROGRAMME Myanmar စီမံခက္ အကဥ္းခပ္ Total Population 51,400,000 Rural Population 70% GDP (billion USD) 69.32 Women’s Representation in Parliament 4.6% HDI Rank 145 စီမံခက္ အႏွစ္ခပ္ UNITED NATIONS DEVELOPMENT PROGRAMME No.6, Natmauk Road, Tamwe Township, Yangon 11211 Republic of the Union of Myanmar www.mm.undp.org | @UndpMyanmar | @UNDP_Myanmar ဒီမုိကရက္တစ္အဖြ႕အစည္းမား၏ အရည္အေသြးသည္ တုိင္းျပည္တစ္ခု၏ စီးပြားေရးႏွင့္လူမႈေရး ဖြံၿဖိးတုိးတက္ မႈ အတြက္ အဓိကကသည့္ အဆံုးအျဖတ္ေပးေသာ အရာ ျဖစ္သည္။ ပထမ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ ၏ ၿငိမ္းခမ္းေသာ ဒီမုိကေရစီ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု သုိ႔ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈျဖစ္စဥ္သည္ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိး တုိးတက္မႈ ပုိမုိ၍ အားလံုးပါ၀င္ႏုိင္ေသာ အုပ္ခပ္မႈႏွင့္ အကန္႔အသတ္ျဖင့္ ဘဏၰာေရးဆုိင္ရာ ဗဟုိခပ္ကုိင္မွႈ ေလွာ့ေပါ့ေပးမႈ တုိ႔ကုိ ဦးတည္ျဖစ္ေပၚေစသည္။ ပုိမုိ၍ အားလံုး ပါ၀င္ႏုိင္ၿပီး တုံျပန္ျဖည့္ဆည္းေပးမႈ ရွိေသာ အုပ္ခပ္ေရးပံုစံသုိ႔ အသြင္ ကူးေျပာင္းမႈသည္ အဖြ႕ အစည္းမားအား ပုိမုိ၍ ေပါင္းစပ္ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ရန္၊ ပုိမုိေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခပ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မားကုိ တီထြင္ႀကံဆ ေဆာင္ရြက္ရန္၊ ျပည္သူမားအား ပုိမုိ ေကာင္းမြန္သည့္ ၀န္ေဆာင္မႈမားေပးရန္ႏွင့္ ျပည္သူ မားႏွင့္ ပုိမုိ၍ တုိက္ရုိက္ထိေတြ႕ ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ စသည့္ ေတာင္းဆုိမႈတုိ႔ကုိ တုိးပြား လာေစပါသည္။ SERIP သည္ ၅ ႏွစ္တာကာလ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခု ျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ျပည္သူမား အားလံုးတုိ႔၏ လုိအပ္ခက္မားႏွင့္ ေမွာ္မွန္းခက္မားကုိ တုံ႔ျပန္ ျဖည့္ဆည္းေပးရာတြင္ ျမန္မာ့အုပ္ခပ္ေရးႏွင့္ ဥပေဒ ျပေရးဆုိင္ရာ အဖြ႕အစည္းမား၏ ထိေရာက္မွုရွိျခင္းကုိ ပုိမုိအားေကာင္းေစရန္ ရည္ရြယ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤပေရာ့ဂက္သည္ ျပည္သူ႔ေရးရာမူ၀ါဒမား၊ ဥပေဒမားႏွင့္ ဘတ္ဂက္မား ေရးဆြခမွတ္ျခင္း၊ စီမံကိန္းမားေရးဆြျခင္း၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း ႏွင့္ အကျဖတ္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မားတြင္ အစုိးရ အဖြ႕အစည္းမားအားလံုး၏ စြမ္းရည္မား တုိးတက္ ေကာင္းမြန္လာေစရန္ ျဖစ္သည္။ ကာလ - ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ မွ ၂၀၂၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလအထိ ဘတ္ဂက္ - အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅၆,၄၉၀,၀၁၉ တည္ေနရာ - ျမန္မာႏုိင္ငံ (ပခူး၊ မြန္၊ ရခုိင္၊ တနသၤာရီ ႏွင့္ မႏၱေလး)၊ ျပည္ေထာင္စု၊ တုိင္းေဒသႀကီး/ျပည္ နယ္ ႏွင့္ ၿမိ႕နယ္အဆင့္မား အကိးခံစားခြင့္ရရွိမည့္သူမား - ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ျပည္သူမား၊ အထူးသျဖင့္ အမိးသမီးမား၊ တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုမားႏွင့္ ထိခုိက္လြယ္ေသာ အုပ္စုမား၊ အဓိက အေလးထားမႈ - အစုိးရ၏ အဓိကကေသာ လုပ္ငန္းမား ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္မား၊ မိတ္ဖက္မား - ျပည္ေထာင္စု၊တုိင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္ ႏွင့္ ၿမိ႕ နယ္အဆင့္မားရွိ အုပ္ခပ္ေရးႏွင့္ ဥပေဒျပေရး ဆုိင္ရာ အဖြ႕အစည္းမား အျပင္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ တုိင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ မား၊ လႊတ္ေတာ္ရံုးအဖြ႕၊ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးဌာနမား၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ေရရွည္တည္တံ့ခုိင္ျမၿပီး ဟန္ခက္ညီ ေသာ ဖြံ႕ ျဖိးတုိးတက္မႈစီမံကိန္း - ပန္းတုိင္ (၁) ၿငိမ္းခမ္းေရး၊ အမိးသားရင္ၾကားေစ့ေရး၊ လံုျခံေရး ႏွင္႔ ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခပ္ေရး - ဗဟာ ၁.၄၊ ၁.၅ ထိေရာက္၍ တုံ႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ေသာ အဖြ႕အစည္းမား ျဖစ္ေရး ပံ့ပိုးကူညီမႈစီမံခက္ (SERIP) မူ၀ါဒခမွတ္ျခင္းႏွင့္ ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈေပးျခင္းတုိ႔တြင္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ႏွင့္ ေဒသႏၱရအဆင့္အဖြ႕အစည္း မားၾကား ပုိမုိအားေကာင္းသည့္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ မႈမား ျဖစ္ေပၚလာေစရန္ ဤပေရာ့ဂက္မွ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ ႏွင့္ တုိင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္အဆင့္ ၂ ခုလံုး အား နည္းပညာဆုိင္ရာပံ့ပုိးကူညီမႈမား ေပးအပ္ပါ သည္။ ပေရာ့ဂက္ဆုိင္ရာလုပ္ငန္းမားတြင္ အားလံုး ပါ၀င္မႈရွိေသာ ႏွစ္စဥ္စီမံကိန္းေရးဆြျခင္း၊ ကား-မ တန္းတူညီမွရွိေရး ထည့္သြင္းစဥ္းစား ေဆာင္ရြက္ျခင္း ႏွင့္ အားလံုး အကံး၀င္မႈရွိေစျခင္း စသည္တုိ႔ကုိ မိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းျဖင့္ ၂၀၃၀ အစီအစဥ္ (Agenda 2030) တြင္ သတ္မွတ္ျပ႒ာန္း ထားသည့္ မည္သူမွ ေနာက္ကမကန္ခ့ေစေရး ရည္မွန္းခက္ကုိ ဤပေရာ့ဂက္က အေထာက္အကူ ျပေစမည္ျဖစ္သည္။ SERIP ပေရာ့ဂက္ျဖင့္ UNDP က အစုိးရအား ျပည္သူ႔ ေရးရာကဏၰစီမံခန္႔ခြမႈႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈေပးအပ္မႈတုိ႔ အတြက္ ပုိမုိအကံး၀င္မႈရွိၿပီး ဗဟုိခပ္ကိုင္မႈေလွာ့ေပါ့ ေပးေသာ စနစ္တစ္ရပ္သုိ႔ တစ္ျဖည္းျဖည္းခင္း ကူးေျပာင္းႏုိင္ရန္ ပံ့ပုိးကူညီမႈ ေပးပါသည္။ အစုိးရအဖြ႕အေနျဖင့္ မူ၀ါဒခမွတ္ျခင္း၊ ဥပေဒ ျပျခင္းႏွင့္ ဘတ္ဂက္ေရးဆြျခင္း တုိ႔အတြက္ အေျခခံျဖစ္သည့္ တိကမႈရွိေသာ၊ ကယ္ျပန္႔ျပည့္စံု • ေသာ၊ ကုိက္ညီမွုရွိေသာ အခက္အလက္မား လက္လွမ္းမီ ရရွိျခင္း၊ ျပည္သူတုိ႔၏ဘ၀မားကုိ ျမွင့္တင္ေပးရန္ ခုိင္မာ သည့္ ရလဒ္မားျဖည့္ဆည္းေပးမည့္ ထိေရာက္မွုရွိ ေသာ ျပည္သူ႔ေရးရာမူ၀ါဒမား ေရးဆြခမွတ္ရာ တြင္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္ ေကာင္းမြန္စြာ သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းထားေသာ အစုိးရ၏ အဓိက လုပ္ငန္းတာ၀န္မား၊ မူ၀ါဒ၊ ဥပေဒမူၾကမ္းႏွင့္ ဘတ္ဂက္မားကုိ ျပန္လည္သံုးသပ္ျခင္း တုိ႔တြင္ ထိေရာက္မွုရွိၿပီး၊ အဆုိပါ လုပ္ငန္းစဥ္မားတြင္ မဆႏၵရွင္ျပည္သူမား ၏ အကိးစီးပြားမားကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ေပးသည့္ လႊတ္ေတာ္မား၊ ႏွစ္စဥ္စီမံကိန္းေရးဆြျခင္းႏွင့္ဘတ္ဂက္အေကာင္ အထည္ေဖာ္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္မားကုိ ပြင့္လင္းျမင္ သာမွုရွိေသာ၊ တာ၀န္ယူမွု/တာ၀န္ခံမွုရွိေသာ၊ အားလံုးပါ၀င္မွုရွိေသာ ပံုစံျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ၿပီး၊ အဓိက ကသည့္ ၀န္ေဆာင္မွုမား ေပးရာတြင္ ပုိမိုထိေရာက္မွုရွိလာသည့္ ေဒသႏၱရအဆင့္ အဖြ႕အစည္းမား၊ • • • • • • • ဖြံ႕ၿဖိးတုိးတက္ေရးဆုိင္ရာ အခက္အလက္မား မူ၀ါဒေရးရာ စီမံခန္႔ခြမႈ လႊတ္ေတာ္ဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္မား ေဒသႏ ၱရအဆင့္ အုပ္ခပ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္