Ε.Π. Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση, ΕΣΠΑ (2007 – 2013) ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης Τεύχος 1: Γενικό Μέρος Α’ έκδοση (06.02.2010) Τομέας Ειμόρφωσης & Κατάρτισης Πάτρα, Φεβρουάριος 2010
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Ε.Π. Εκπαίδευση και ∆ια Βίου Μάθηση, ΕΣΠΑ (2007 – 2013)
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ
ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗ
∆Ι∆ΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ
Επιµορφωτικό υλικό
για την επιµόρφωση των εκπαιδευτικών στα
Κέντρα Στήριξης Επιµόρφωσης
Τεύχος 1: Γενικό Μέρος
Α’ έκδοση
(06.02.2010)
Τοµέας Ειµόρφωσης & Κατάρτισης
Πάτρα, Φεβρουάριος 2010
81 Γενικό Μέρος
Επιµορφωτικό υλικό για την επιµόρφωση των εκπαιδευτικών - Τεύχος 1 (Γενικό Μέρος)
ΕΑΙΤΥ - Τοµέας Επιµόρφωσης και Κατάρτισης (ΤΕΚ)
µαθηµάτων
Wiesenmayer, R. & Koul, R. (1998). Integrating Internet
Resources into the Science Classroom: Teachers' Perspectives.
Journal of Science Education and Technology,, 7(3), 271-277.
Εργασία που µελετά τον ενθουσιασµό των δασκάλων αλλά και
τον προβληµατισµό σχετικά µε τη φύση του ∆ιαδικτύου και τους
περιορισµούς στη σχολική χρήση.
Bilal, D. (2000). Children's use of the Yahooligans! Web search
engine: I. Cognitive, physical, and affective behaviors on fact-
based search tasks. Journal of the American Society for
Information Science, 51(7), 646-665. Άρθρο που αναφέρεται
στη συµπεριφορά µαθητών καθώς χρησιµοποιούν τη µηχανή
αναζήτησης Yahooligans! Προκειµένου να βρουν συγκεκριµένες
πληροφορίες για κάποιο θέµα.
Ενότητα 3.2
Αξιοποίηση– Αξιολόγηση
ιστοσελίδων, ιστοχώρων και πυλών
1. Εισαγωγή
Πρόκειται για ένα µάθηµα γνωριµίας µε τους τρόπους µε τους οποίους µπορεί να διερευνηθεί και να αξιοποιηθεί εκπαιδευτικά µια ιστοσελίδα, όπως επίσης και τα κριτήρια που πρέπει να χρησιµοποιηθούν προκειµένου να αξιολογηθεί µια ιστοσελίδα (από εκπαιδευτική/διδακτική σκοπιά). Η γνώση των τρόπων αυτών αποτελεί σηµαντική δεξιότητα, δεδοµένης της εξάπλωσης των ∆ιαδικτύου και της θέσης που κατέχει στις σύγχρονες κοινωνίες. Υπάρχουν σήµερα µια σειρά από τελευταίας γενιάς δηµοσιευµένες σελίδες στο ∆ιαδίκτυο, των οποίων η αξιοποίηση ωστόσο, εξαρτάται από µια σειρά τεχνικών αξιολόγησης που πρέπει να διαθέτει είτε ο εκπαιδευτικός, είτε ο µαθητής προκειµένου να µπορεί να εκτιµήσει το υλικό που του προσφέρεται µέσα από τη σελίδα (ακριβέστερα να εκτιµήσει τη διδακτική αξία του υλικού αυτού).
82 Γενικό Μέρος
Επιµορφωτικό υλικό για την επιµόρφωση των εκπαιδευτικών - Τεύχος 1 (Γενικό Μέρος)
ΕΑΙΤΥ - Τοµέας Επιµόρφωσης και Κατάρτισης (ΤΕΚ)
∆ιδακτικοί Στόχοι
• Η εκµάθηση τεχνικών για την αποτελεσµατική διδακτική αξιοποίηση του ∆ιαδικτύου.
• Η δηµιουργία ενός συνόλου γενικής φύσεως κριτηρίων, µε τον οποία θα είναι δυνατόν να εκτιµώνται οι πληροφορίες που παρέχονται σε διάφορες ιστοσελίδες και ιστοχώρους.
2. ∆ιερεύνηση και αξιοποίηση ιστοσελίδων από εκπαιδευτικούς και µαθητές
∆υνατοί τρόποι αξιοποίησης ιστοσελίδων και ισττοχώρων
Το ∆ιαδίκτυο µπορεί να χρησιµοποιηθεί στη διδασκαλία µε
πολλούς τρόπους. Ένας ιστοχώρος που περιέχει πολλές
εφαρµογές του ∆ιαδικτύου, αλλά και των ΤΠΕ γενικότερα, στην
Τα ιστολόγια µπορούν να αποτελέσουν ψηφιακούς «τόπους» για
την ανάπτυξη διαλόγου και συζήτησης στην τάξη: θέµατα που
προτείνονται από τον εκπαιδευτικό ή τους µαθητές µπορούν να
συζητηθούν στο ιστολόγιο µέσα από τα σχόλια που στέλνουν οι
συµµετέχοντες στο σχετικό ιστολόγιο. Με έναν τελείως ανάλογο
τρόπο εξάλλου, οι σπουδαστές και οι µαθητές µπορούν να
αναρτήσουν τις εργασίες τους σε ένα ιστολόγιο και να δεχθούν
εκεί τα σχόλια του εκπαιδευτικού αλλά και των άλλων
σπουδαστών και µαθητών.
Η διατήρηση και ενηµέρωση ιστολογίων από τους ίδιους τους
µαθητές (ατοµικών ή οµαδικών ιστολογίων) αποτελεί επίσης ένα
είδος δραστηριότητας η οποία µπορεί να χρησιµοποιηθεί µε
πολλούς τρόπους στα πλαίσια ενός µαθήµατος.
87 Γενικό Μέρος
Επιµορφωτικό υλικό για την επιµόρφωση των εκπαιδευτικών - Τεύχος 1 (Γενικό Μέρος)
ΕΑΙΤΥ - Τοµέας Επιµόρφωσης και Κατάρτισης (ΤΕΚ)
Wikis
Ο πιο φηµισµένος ιστοχώρος wiki µε περιεχόµενο χρήσιµο για εκπαιδευτικές δραστηριότητες είναι η γνωστή Wikipedia: http://wikipedia.org/ (Τελευταία επίσκεψη 12/12/2009). Η αµεσότητα πρόσβασης στην διαθέσιµη πληροφορία και ο όγκος των διαθέσιµων πληροφοριών µπορούν να αποδειχτούν πολύτιµα για την οργάνωση ενός µαθήµατος. Η Wikipedia ωστόσο παρέχει πληροφόρηση η οποία δεν είναι ελεγµένη και η χρήση της απαιτεί προσοχή. Για το λόγο αυτό η Wikipedia έχει δεχθεί πολλή κριτική. Μια σειρά εναλλακτικών ψηφιακών εγκυκλοπαιδειών, γενικού χαρακτήρα ή θεµατικού, έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια, βασισµένη πάντοτε σε wikis (σχετική πληροφόρηση στο: http://oedb.org/library/features/top-7-alternatives-to-wikipedia ): http://en.citizendium.org/wiki/Welcome_to_Citizendium http://www.scholarpedia.org/ Ιδιαίτερη µνεία πρέπει να γίνει για τη σατιρική «wikipedia»: http://uncyclopedia.wikia.com/wiki/Main_Page (Τελευταία επίσκεψη 12/12/2009) η οποία έµεµσα αποτελεί µια κριτική στο γενικό πρόβληµα της αναξιοπιστίας των δεδοµένων που προέρχονται από συλλογές πληροφορικών τεχνολογίας wikis. Οι περισσότερες «τυπικές» εγκυκλοπαίδειες (όπως η http://www.britannica.com/) δε χρησιµοποιούν wikis, ακόµη και όταν η πρόσβαση σε αυτές είναι δωρεάν (για παράδειγµα: http://www.infoplease.com/). Οι ιστοσελίδες wikis επιτρέπουν τη συνεργατική δηµιουργία, ενηµέρωση και συντήρηση ιστοσλίδων µε τρόπο άµεσο και απλό. Έτσι, υποστηρίζουν τα οµαδικά σχέδια δράσης (projects) από τις πιο απλές εφαρµογές (οι µαθητές αναρτούν φωτογραφίες, κείµενα και ψηφιακό υλικό από την τελευταία σχολική εκδροµή) ως τις πιο προηγµένες διδακτικές δραστηριότητες (όπως µια έρευνα που πραγµατοποιούν οι µαθητές). Τα wikis µπορούν επίσης να χρησιµοποιηθούν ως «πίνακας κοινών δραστηριοτήτων» όλης της τάξης είτε µιας οµάδας σπουδαστών. Σχετικό υλικό και περιβάλλον για τη στήριξη των εκπαιδευτικών υπάρχει στον ιστοχώρο: http://wikisineducation.wetpaint.com/page/How+we+use+wikis+in+class?t=anon όπως και στο: http://wikisineducation.wetpaint.com/ Παραδείγµατα υπάρχουν επίσης στο: http://educationalwikis.wikispaces.com/Examples+of+educational+wikis (Τελευταία επίσκεψη 12/12/2009). Επίσης: http://itcboisestate.wordpress.com/2008/05/21/10-best-practices-for-using-wikis-in-education/ και http://www.shambles.net/pages/learning/ict/wikiedu/
88 Γενικό Μέρος
Επιµορφωτικό υλικό για την επιµόρφωση των εκπαιδευτικών - Τεύχος 1 (Γενικό Μέρος)
ΕΑΙΤΥ - Τοµέας Επιµόρφωσης και Κατάρτισης (ΤΕΚ)
Podcasts
Τυπικές χρήσεις των Podcasts σε εκπαιδευτικό περιβάλλον
περιλαµβάνουν:
• την εγγραφή (µαγνητοφώνηση-µαγνητοσκόπηση) και
διανοµή των παραδόσεων προς χρήση από τους σπουδαστές
(ενδεχοµένως άτοµα µε ειδικές ανάγκες, απόντες, χρήση για
µαθήµατα εξ αποστάσεως η για λόγους επανάληψης). Τα
Podcasts µπορούν να ταξινοµηθούν και έτσι ο εντοπισµός
ενός συγκεκριµένου µαθήµατος να είναι εύκολος. Στην
πραγµατικότητα, τα Podcasts µπορούν να είναι
δηµιουργηµένα και διαθέσιµα ακόµη και πριν το µάθηµα –
ανεξάρτητα από αυτό – και να χρησιµοποιούνται και ως µια
εισαγωγή στο µάθηµα. Στις περιπτώσεις αυτές τα Podcasts,
κατά κάποιο τρόπο, επιµηκύνουν το σχολικό-εκπαιδευτικό
χρόνο και λειτουργούν ως συµπλήρωµα των σηµειώσεων που
κρατούν οι µαθητές.
• εγγραφή και διανοµή των Podcasts των ίδιων των µαθητών
(για παράδειγµα στα πλαίσια ενός project)
• εγγραφή και διανοµή των Podcasts από συναντήσεις
(meetings κλπ) για να χρησιµοποιηθούν από απόντες
• µετατροπή κειµένων σε αρχεία ήχου για διανοµή
• εγγραφή και διανοµή διαλέξεων, εισηγήσεων σε σεµινάρια,
Συνέδρια κ.λ.π.
Άλλοι ειδικοί ιστοχώροι – digital story telling κλπ
Εκτός από τους ιστοχώρους που προσφέρουν προηγµένες
υπηρεσίες web 2.0, υπάρχουν πολλές υπηρεσίες στο ∆ιαδίκτυο
οι οποίες µπορούν να χρησιµοποιηθούν για εκπαιδευτικούς
σκοπούς, µε την ευρύτερη έννοια της εκπαίδευσης. Ένα τυπικό
παράδειγµα αυτού του είδους αποτελεί η δυνατότητα ψηφιακής
αφήγησης (digital storytelling), η δυνατότητα δηλαδή αφήγησης
ιστοριών (ζωής) όχι µόνο προφορικά, αλλά χρησιµοποιώντας
webquests/rome/ ) Τελευταία επίσκεψη στις 18 ∆εκεµβρίου
2009).
Πρόκειται για ένα αξιόλογο webquest που αφορά την αρχαία
Ρώµη. Παρατηρείστε τη δοµή του, τον τρόπο που είναι
οργανωµένα τα βήµατά του, τις κατευθύνσεις που δίνει στους
µαθητές, τους επιµέρους στόχους που θέτει και στη συνέχεια
σχεδιάστε τον κορµό για ένα ανάλογο webquest σε σχέση µε
την αρχαία Ελλάδα. Στήστε το σκηνικό της δραστηριότητας (την
ιστορία, το ζητούµενο), αναζητείστε και βρείτε τους
κατάλληλους ιστότοπους στους οποίους θα παραπέµψετε τους
µαθητές σας για να βρουν τις απαιτούµενες πληροφορίες,
σκεφτείτε πως θα αξιολογηθεί η δουλειά κάθε οµάδας
93 Γενικό Μέρος
Επιµορφωτικό υλικό για την επιµόρφωση των εκπαιδευτικών - Τεύχος 1 (Γενικό Μέρος)
ΕΑΙΤΥ - Τοµέας Επιµόρφωσης και Κατάρτισης (ΤΕΚ)
∆ραστηριότητα 2η
Χρησιµοποιείστε το Google ή όποια µηχανή αναζήτησης
προτιµάτε, για να υλοποιήσετε µια αναζήτηση πάνω σε ένα
επίµαχο επίκαιρο θέµα ή σε θέµα της προτίµησής σας. Ανοίξτε
κάποια (ή κάποιες) από τις σελίδες που θα σας προτείνει η
µηχανή. Στη συνέχεια χρησιµοποιείστε το checklist που
ακολουθεί προκειµένου να αξιολογήσετε συστηµατικά (και µε
βάση όσα έχουν ήδη προηγηθεί σχετικά µε την αξιολόγηση
ιστοσελίδων) τη σελίδα (ή τις σελίδες) που επισκέπτεστε.
ΦΥΛΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙ∆ΑΣ
Τίτλος της σελίδα που επισκέπτεστε:
……………………………………….
Προσωπική σελίδα; ~ ή % ή users ή members....
Τύπος domain; Κατάλληλος για το συγκεκριµένο περιεχόµενο;
com org/net edu gov mil non-US άλλο
Ποιος έγραψε τη σελίδα; e-mail Όνοµα
Ενηµερωµένη; Τελευταία Ηµεροµηνία……
Ικανοποιητική;
Καλά τεκµηριωµένες πηγές;
Σε περίπτωση µεταφοράς πληροφορίας από άλλη πηγή έχει υποστεί αλλοιώσεις;
Σύνδεσµοι σε άλλες πηγές;
Λειτουργούν;
Σφαιρικότητα σε ιδεολογία;
Προκαταλήψεις;
Ποιοι συνδέονται µε τη σελίδα αυτή;
Υπόδ: σε µια αναζήτηση για τη σελίδα αυτή στο Google
Πολλοί; Λίγοι; Η γνώµη τους;
Έχει η σελίδα αυτή υψηλή βαθµολογία (rating) σε κάποιον αρχειοφάκελο;
http://lii.org ή http://infomine.ucr.edu ή http://about.com
Ψάξε για το συγγραφέα της
94 Γενικό Μέρος
Επιµορφωτικό υλικό για την επιµόρφωση των εκπαιδευτικών - Τεύχος 1 (Γενικό Μέρος)
ΕΑΙΤΥ - Τοµέας Επιµόρφωσης και Κατάρτισης (ΤΕΚ)
σελίδας στο Google
Ποιος ο λόγος ύπαρξης της σελίδας αυτής στο ∆ιαδίκτυο;
Πληροφορία, γεγονότα, δεδοµένα
εξηγεί
προσπαθεί να πείσει
Να πουλήσει
Να δελεάσει
Να µοιραστεί ή να αποκαλύψει
Άλλο
Είναι διαθέσιµε οι πληροφορίες και σε άλλες γλώσσες;
Είναι διαθέσιµη η τροποποίηση στον τρόπο προβολής της σελίδας ώστε να εξυπηρετεί άτοµα µε συγκεκριµένες ανάγκες;
Υπάρχουν διαφηµίσεις; Ναι Όχι
Άµεσες Έµµεσες
Ποιότητα γλωσσικού επιπέδου Επαρκής Ανεπαρκής
Γραµµατικά λάθη
Συντακτικά λάθη
Ορθογραφικά λάθη
Συµφωνεί το περιεχόµενο της σελίδα µε τα κοινωνικά πρότυπα;
Είναι η σελίδα τελικά τόσο καλή όσο και κάτι αντίστοιχο που θα βρίσκατε σε άρθρο κάποιου περιοδικού ή σε άλλη δηµοσιευµένη βιβλιογραφία από αυτά που δεν κυκλοφορούν ελεύθερα στο ∆ιαδίκτυο;
∆ραστηριότητα 3η
Στη διεύθυνση: http://www.ert-archives.gr/V3/public/index.aspx µπορείτε να βρείτε αρχειακό υλικό της ελληνικής ραδιοφωνίας
και τηλεόρασης σε ψηφιακή µορφή. Αφού επισκεφθείτε τον
σχετικό ιστοχώρο και εξοικειωθείτε µε τα περιεχόµενα του και
τον τρόπο πρόσβασης σε αυτά, προσπαθήστε να βρείτε τρόπους
µε τους οποίους αυτό το υλικό θα µπορούσε να αξιοποιηθεί
διδακτικά.
95 Γενικό Μέρος
Επιµορφωτικό υλικό για την επιµόρφωση των εκπαιδευτικών - Τεύχος 1 (Γενικό Μέρος)
ΕΑΙΤΥ - Τοµέας Επιµόρφωσης και Κατάρτισης (ΤΕΚ)
6. Ερωτήσεις
1) Το WebQuest είναι µια µορφή µαθήµατος µε προσανατολισµό
προς την έρευνα όπου η περισσότερη αν όχι όλη η πληροφορία
µε την οποία θα εργαστούν οι µαθητές προέρχεται από το
∆ίκτυο. Σας φαίνεται ότι η πρόταση αυτή ανταποκρίνεται στην
αλήθεια;
2) Θα µπορούσατε να βρείτε τρόπους ώστε να ενσωµατώσετε τα
κριτήρια για την αξιολόγηση ιστοσελίδων στην καθηµερινή
διδακτική σας πρακτική;
7. Ασκήσεις
1. Επισκεφτείτε τη σελίδα http://googleblog.blogspot.com/
και δηµιουργείστε το προσωπικό σας ιστολόγιο (blog).
2. Εντοπίστε στο ∆ιαδίκτυο τρόπους για να χρησιµοποιήσετε wikis/blogs στη διδασκαλία σας.
8. Βιβλιογραφία - ∆ικτυογραφία
Σελίδες που ασχολούνται µε την αξιοπιστία της πληροφορίας στο ∆ιαδίκτυο και την ασφαλή της αναζήτηση
(Ηµεροµηνία τελευταίας επίσκεψης: 18 ∆εκεµβρίου 2009) Σελίδα µε πολλούς συνδέσµους που βοηθούν τους εκπαιδευτικούς στην αποτελεσµατική χρήση του ∆ιαδικτύου
http://www.internet4classrooms.com/teacher.htm
(Ηµεροµηνία τελευταίας επίσκεψης: 18 Μαρτίου 2008)
Ενδεικτική βιβλιογραφία
Alexander, Jan, and Marsha Tate. "Teaching Critical Evaluation
Skillsfor World Wide Web Resources." Computers in Libraries
16, no. 10 (November/December 1996): 49-55. Εξετάζει τα
κλπ) όπως εφαρµόζονται στα µοναδικά χαρακτηριστικά των
ιστοσελίδων.
96 Γενικό Μέρος
Επιµορφωτικό υλικό για την επιµόρφωση των εκπαιδευτικών - Τεύχος 1 (Γενικό Μέρος)
ΕΑΙΤΥ - Τοµέας Επιµόρφωσης και Κατάρτισης (ΤΕΚ)
Cooke, A. (1999). A guide to finding quality information on the
net: Selection and evaluation strategies. London: Library
Association Publishing. Βιβλίο σχετικό µε στρατηγικές για την
επιλογή και αξιολόγηση πληροφορίας στο ∆ιαδίκτυο.
Schlein, A. M. (2000). Find it online: The complete guide to
online research. (2nd ed.). Tempe, AZ: Facts on demand Press.
Βιβλίο σχετικό µε στρατηγικές για την επιλογή και αξιολόγηση
πληροφορίας στο ∆ιαδίκτυο.
Ενότητα 3.3
Σχεδίαση µαθηµάτων µε τη
χρήση του ∆ιαδικτύου
1. Εισαγωγή
Πρόκειται για ένα µάθηµα γνωριµίας µε ορισµένες θεωρητικές αρχές που πρέπει να διέπουν τη σχεδίαση µαθηµάτων µε τη χρήση του διαδικτύου. Οι αρχές αυτές στηρίζονται σε ένα θεωρητικό µοντέλο το οποίο δεν είναι το µοναδικό που µπορεί να χρησιµοποιηθεί, αλλά είναι σχετικά πλήρες. Η σχεδίαση µαθηµάτων µε τη βοήθεια του ∆ιαδικτύου πρέπει να λαµβάνει υπόψη της την παιδαγωγική διάσταση των µαθηµάτων, την τεχνολογική, τη θεσµική, την ηθική, τη σχεδίαση της διεπαφής, θέµατα αξιολόγησης, διαχείρισης και πρόσθετης υποστήριξης των µαθηµάτων αυτών. Η υλοποίηση τέτοιων µαθηµάτων παρουσιάζει πλεονεκτήµατα αλλά και µειονεκτήµατα.
∆ιδακτικοί Στόχοι
• Κατανόηση των αρχών που διέπουν ένα µάθηµα
(επιµόρφωσης ή διδασκαλίας) µε τη χρήση του ∆ιαδικτύου
και των χαρακτηριστικών της ηλεκτρονικής µάθησης
γενικότερα 9e-learning).
• Παρουσίαση της σύγχρονης προβληµατικής σχετικά µε τα
πλεονεκτήµατα και τα µειονεκτήµατα του e-learning.
2. Ένα γενικό, θεωρητικό πλαίσιο εργασίας για το e-Learning