1 EIKAΣTIKH ΠAIΔEIA Tα κείμενα της «Eικαστικής Παιδείας» Στο περιοδικό μας, δημοσιεύονται με ευθύνη του Δ.Σ., μετά από έγκριση της συντακτικής επιτροπής, τα κείμενα που έχουν κατατεθεί και τα οποία έχουν γραφεί από συναδέλφους μέ- λη της Ένωσής μας. Δημοσιεύονται επίσης κείμενα, που αναφέρονται στην Tέχνη και την Eκπαίδευση Tέχνης ή σε Παιδαγωγικά κ.ά. θέματα, που έχουν γραφεί από μη καλλιτέχνες, επιστήμονες άλλων κλάδων κ.λπ., οι οποίοι συνήθως έχουν προσκληθεί και μιλήσει σχετικά στα ετήσια σεμινάριά μας. Eίναι αυτονόητο ότι οι απόψεις που διατυπώνονται σ’ αυτά και ειδικά οι προτάσεις που αφο- ρούν ζητήματα τα οποία εμπίπτουν στον κύκλο συνδικαλιστικού τύπου διεκδικήσεων, δεν εκ- φράζουν απαραίτητα την Ένωσή μας, την άποψη δηλ. και τη θέση την οποία έχουμε διαμορ- φώσει συλλογικά στις αποφάσεις, συνελεύσεις μας κ.ο.κ. Eκφράζουν αποκλειστικά το συγ- γραφέα τους. Επιμέλεια έκδοσης - Καλλιτεχνική επιμέλεια: Ζωή Χατζή Παπαναστασίου 49 104 45 ΑΘΗΝΑ τηλ. 210 8321783 e-mail: [email protected]web: www.art-teachers.com Συντακτική Επιτροπή του περιοδικού: Ζωή Χατζή Νότα Παληοκώστα Kώστας Eυαγγελίου Παραγωγή: ΓΡΑΦΟΠΡΙΝΤ Α.Β.Ε.Ε. Αίμωνος 71 & Κρέοντος - Ακαδημία Πλάτωνος Tηλ.: 210 5144160 Nο 30 ETOΣ 2014 EKΔIΔETAI AΠO TO Δ.Σ. THΣ ENΩΣHΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΙΚΑΣΤΙKΩN MAΘHMATΩN Eξώφυλλο: Καίτε Κόλβιτς, Γυναίκα με νεκρό παιδί, 1903. Οπισθόφυλλο: Καίτε Κόλβιτς, Δυστυχία, 1894. Κιμωλία και μελάνι 28,2 × 22,5 εκ. TIMH 12 EYPΩ
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
1
EIKAΣTIKH ΠAIΔEIA
Tα κείμενα της «Eικαστικής Παιδείας»
Στο περιοδικό μας, δημοσιεύονται με ευθύνη του Δ.Σ., μετά από έγκριση της συντακτικής
επιτροπής, τα κείμενα που έχουν κατατεθεί και τα οποία έχουν γραφεί από συναδέλφους μέ-
λη της Ένωσής μας.
Δημοσιεύονται επίσης κείμενα, που αναφέρονται στην Tέχνη και την Eκπαίδευση Tέχνης ή σε
Παιδαγωγικά κ.ά. θέματα, που έχουν γραφεί από μη καλλιτέχνες, επιστήμονες άλλων κλάδων
κ.λπ., οι οποίοι συνήθως έχουν προσκληθεί και μιλήσει σχετικά στα ετήσια σεμινάριά μας.
Eίναι αυτονόητο ότι οι απόψεις που διατυπώνονται σ’ αυτά και ειδικά οι προτάσεις που αφο-
ρούν ζητήματα τα οποία εμπίπτουν στον κύκλο συνδικαλιστικού τύπου διεκδικήσεων, δεν εκ-
φράζουν απαραίτητα την Ένωσή μας, την άποψη δηλ. και τη θέση την οποία έχουμε διαμορ-
φώσει συλλογικά στις αποφάσεις, συνελεύσεις μας κ.ο.κ. Eκφράζουν αποκλειστικά το συγ-
ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ Η εικαστική έκφραση του παιδιού και ο ρόλος του εκπαιδευτικού 141-145
ΝΙΚΗΣ ΡΟΥΜΠΑΝΗ Η διδασκαλία των εικαστικών στο Δημοτικό Σχολείο 146-154
ΕΛΕΝΗΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ Εμψυχώνοντας τον εμψυχωτή 155-158
ΜΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Η διδασκαλία των εικαστικών μέσα από το μοντέλο 4ΜΑΤ 159-160
ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΔΑΦΝΟΥ Δημιουργική έκφραση των μαθητών του Τμήματος Ένταξης στο χώρο του σχολείου 161-165
Στη μνήμη: Απώλειες για την τέχνη και την εκπαίδευση 166-167
Στο πλευρό του παλαιστινιακού λαού 168
3
Μάλλον «λογικά» ηχούν τα σουρεαλιστικά υπέρλογα και παράλογα, σε σύγκριση με τα τε-
κταινόμενα στις μέρες μας και με όσα βλέπουμε ή ακούμε από τους κρατούντες και τους
παπαγάλους τους.
• Δίνουν ειδικές εξετάσεις για την εισαγωγή σε ολόκληρη σειρά σχολών, αλλά τα μαθήματα
που εξετάζονται δεν τα διδάσκονται στο σχολείο! Τι έχουμε εδώ, λογική τετράγωνη ή
παραλογισμό στο τετράγωνο;
• Οι πρόθυμοι, από την άλλη, το βιολί τους. Πλέκουν με σπουδή εγκώμιο (μωρίας) για τις
οδηγίες μετάλλαξης των Εικαστικών!
• Κατακαλόκαιρο… Στην κολοβή Βουλή των θερινών τμημάτων, πέφτουν βροχή τα μνημονιακά
πολυνομοσχέδια, για να μη μείνει τίποτε όρθιο και για να εκποιηθούν τα πάντα. Ακτές
και αιγιαλοί, δάση, γη, αέρας, νερό…
Τη μια διαρρέουν πως θα φύγει, λέει, η Τρόικα από την Αθήνα και θα πάνε οι ίδιοι για να
τους «αξιολογήσει» στο Παρίσι(!) Την επομένη τους διαψεύδουν…
Κατά τα άλλα η «αξιολόγηση» πάει σύννεφο και σύμφωνα με τις προ(δια)γραφές τους το
15% πρέπει να κριθούν άχρηστοι…
Και ποιος ξέρει τι άλλο θα ακούσουμε ως το Σεπτέμβρη.
«Κύριε· είναι καιρός. Το θέρος κράτησε πολύ.
Στα ηλιακά ωρολόγια τις σκιές σου ρίξε
και λευτέρωσε στα λειβάδια τους ανέμους»
(Ράινερ Μαρία Ρίλκε, «Φθινοπωρινή Μέρα»)
Είναι καιρός
4
Το ετήσιο πανελλαδικό συνέδριο της Ένωσης (3-7 Σεπτεμβρίου 2013) έγινε σε συνθήκες γενικευμένης
αναταραχής στην εκπαίδευση. Τις ημέρες του συνεδρίου ήταν προ των πυλών η ψήφιση στη Βουλή
του κυβερνητικού νομοσχεδίου για την «Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης», που
έπληξε όλη τη δημόσια εκπαίδευση και ειδικά την Καλλιτεχνική, σηματοδοτώντας την έξωση των
μαθημάτων Τέχνης από το Λύκειο.
Η «αναδιάρθρωση» ξεσήκωσε πανεκπαιδευτικές αντιδράσεις και προκάλεσε εύλογα την ενεργητική
αντιπαράθεση, παρέμβαση και αντίσταση της Ένωσης και όλων των εικαστικών καλλιτεχνών, αλλά
και των άλλων καλλιτεχνικών κλάδων και φορέων.
Η Ένωση σε συνεργασία με ειδικότητες άλλων καλλιτεχνικών φορέων (μουσικής, θεάτρου κ.α.) προ-
ετοίμασαν στα εργαστήρια κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, δρώμενα με τίτλο «Σχεδία δράσεων».
Την Παρασκευή 6 Σεπτεμβρίου 2013 με τη λήξη του συνεδρίου πραγματοποιήθηκε πορεία και
εκδήλωση διαμαρτυρίας-δρώμενα, με τη συμμετοχή βασικά της Ένωσης, Μουσικών, Θεατρολόγων,
καθώς και του ΕΕΤΕ.
ΕΤΗΣΙΟ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
3 - 7 Σεπτεμβρίου 2013
Έναρξη εργασιών του Συνεδρίου στην αίθουσα εκδηλώσεων του 2ου Πρότυπου Πειραματικού Γυμνασίου Αθηνών
5
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΤΡΙΤΗ 3 ΣEΠTEMBPIOY ΟΙ ΔΡΑΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ – ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ• Ζωή Χατζή: Άνοιγμα εργασιών.• Θέμης Κοτσιφάκης: «Μνημονιακή επίθεση στο εργα-
Εισηγητές για την Τεχνική Εκπαίδευση, Αγγελική Φατούρου και Μανώλης Τσαγκαράκης. Για την Ανώτατη Εκπαίδευση, ΓιώργοςΧαρβαλιάς και Λάζαρος Απέκης. Στο προεδρείο Ζωή Χατζή
Το συνέδριο της Ένωσης χαιρέτησαν με ομιλίες: Ο πρόεδρος της ΟΛΜΕ, Θέμις Κοτσιφάκης, εκπρόσωπος εργαζομένων της ΕΡΤ,Λουκάς Πανουργιάς, εκπρόσωπος εργαζομένων Νοσοκομείου Φλέμινγκ, Σπύρος Παπακωνσταντίνου και η ζωγράφος, Χαρίκλεια Μυταρά
6
Το λόγο έχουν οι εκπρόσωποι των συνεργαζόμενων φορέων Τέχνης: Νεόφυτος Παναγιώτου: Θεατρικών Σπουδών,Σύνθια Γεροθανασίου: Εικαστικός, Κατερίνα Μπαζίνα: Γραφικών Τεχνών, Ανδρέας Πριονάς: Μουσικός
Στο νομοσχέδιο του Υ.ΠΑΙ.Θ για την «Αναδιάρθρωσητης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης», το οποίο προ-ωθείται για ψήφιση στη Βουλή τις επόμενες ημέρες,δεν αναφέρεται στους σκοπούς του η εκπαίδευσηκαι η καλλιέργεια μέσω των Τεχνών, όπως επίσηςδεν αναφέρεται μέσα στις 150 περίπου σελίδες ούτεμια φορά η λέξη Τέχνη ή Τέχνες.
Με αφορμή την κατάργηση των μαθημάτων Τέχνηςαπό το Λύκειο, στηριζόμαστε στο ρητό:
«Η ισχύς εν τη ενώσει».
Οι εκπαιδευτικοί φορείς των Εικαστικών, Μουσικήςκαι Θεατρικής Αγωγής, συναντηθήκαμε, προκειμένουνα διεκδικήσουμε εκ νέου για τους μαθητές μας, τηθέση που είναι αναγκαία και αρμόζει σε κάθε ένααπό τα μαθήματα Τέχνης.
Στην ιστορία της ανθρωπότητας ποτέ δεν εξέλειπεέως σήμερα στις πολιτισμένες χώρες του πλανήτη,η παιδεία στη Μουσική στη Ζωγραφική, Γλυπτική,Χαρακτική και στο Θέατρο.
Αναρωτιόμαστε πως είναι δυνατόν στην Ελλάδα πουγέννησε και δίδαξε το Θέατρο τη Μουσική τη Γλυ-πτική να οφείλουμε σήμερα «εν έτει 2013» να επα-ναλαμβάνουμε, να υπενθυμίζουμε, να επισημαίνουμεότι:
ΟΙ ΤΕΧΝΕΣ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα στις τρεις βαθμίδεςτης εκπαίδευσης υπάρχει συνέχεια, εξέλιξη και ολο-κλήρωση.
Η έλλειψη των μαθημάτων Τέχνης στο Λύκειο, στηβαθμίδα που εμπλουτίζεται και συνοψίζεται η εκπαι-δευτική διαδικασία, αναμφισβήτητα αφήνει ανολο-κλήρωτο το εκπαιδευτικό έργο των προηγουμένων
ετών (Δημοτικό, Γυμνάσιο) και δημιουργεί κενά.
Δεν θα μπούμε στη διαδικασία να επιχειρηματολο-γήσουμε για τις αυτονόητες, αναρίθμητες αξίες καιτην ουσιαστική συμβολή των τεχνών στην καλλιέρ-γεια, στην προαγωγή της ευφυΐας, την όξυνση τουνου και την προσωπική εξέλιξη των αυριανών μαςπολιτών.
Με την ευκαιρία του ετήσιου πανελλαδικού συνεδρί-ου της Ένωσης Εκπαιδευτικών Εικαστικών Μαθημά-των στις 3-7 Σεπτεμβρίου 2013 που θα πραγματο-ποιηθεί στο Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθηνών,αποφασίστηκε η λειτουργία εργαστηρίων στα πλαίσιατου συνεδρίου, με Εικαστικά, Μουσικά και Θεατρικάδρώμενα.
«Σχεδία δράσεων» είναι το θέμα της περφόρμανς.
Η όλη συνεργασία θα ολοκληρωθεί με την εκδήλωση– πορεία – περφόρμανς την Παρασκευή 6 Σεπτεμ-βρίου 2013. Η πορεία θα ξεκινήσει στις 6μμ από τοΩδείο Αθηνών και συνεχίζοντας θα περάσει από τοΒυζαντινό Μουσείο, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης,Μουσείο Μπενάκη, Βουλή και θα καταλήξει στο Μου-σείο της Ακρόπολης.
Αποφασισμένοι και συσπειρωμένοι έχουμε την υπο-χρέωση ως εκπαιδευτικοί να προβάλουμε καθημερινάμε κάθε μέσον την αναγκαιότητα της διδασκαλίαςτων Τεχνών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Περιμένουμε και θέλουμε να ακούσουμε τις φωνέςτων μεγάλων δασκάλων των Τεχνών, που αφήνουντο στίγμα τους καθημερινά για τη διάσωση και τηνεξέλιξη του Πολιτισμού στην Ελλάδα.
Τα Διοικητικά Συμβούλιατων Επιστημονικών Φορέων
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΕΧΝΩΝΟΙ ΤΕΧΝΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΝΟΝΤΑΙ
Εικαστικά – Μουσική – Θέατρο
7
E P Γ A Σ T H P I A4-7 Σεπτεμβρίου 2013
«Σχεδία δράσεων» Προετοιμασία για την εκδήλωση-
πορεία στη Βουλή με εικαστικά, μουσικά και θεατρικά
δρώμενα
ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΛΑΒΕΡΑΣ – ΣΥΝΘΙΑ ΓΕΡΟΘΑΝΑΣΙΟΥ
Εικαστικοί, εκπαιδευτικοί «Εικαστικά δρώμενα»
ΑΛΚΗΣΤΗ ΤΟΓΙΑ – ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΡΙΟΝΑΣ
Μουσικοί, εκπαιδευτικοί «Μουσική πλαισίωση
εκδήλωσης – Συγκρότηση χορωδίας»
ΠΕΣΥΘ: Εκπαιδευτικοί Θεατρικής Αγωγής
«Θεατρικά δρώμενα»
ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΙΔΑΚΗΣ:«Ισομετρικές δομές- σχήμα και χρώμα σε επανάληψη»
(σχεδιασμός επαναλαμβανόμενου μοτίβου).
ΜΑΝΩΛΗΣ ΦΡΑΓΓΙΔΗΣ:«Comics ή εικονογράφηση. Η 9η Τέχνη στη σχολική
αίθουσα»
ΝΙΚΗ ΡΟΥΜΠΑΝΗ:«Η σημασία του μαθήματος των Καλλιτεχνικών την
εποχή της κρίσης»
«Παιδαγωγικό εργαστήρι»
«Σχεδία δράσεων»Εναντίον της έξωσης της Τέχνης από το Λύκειο
Προετοιμασία της πορείας και εκδήλωσης στη Βουλή από την ομάδα εικαστικών εκπαιδευτικών, Χρήστο Αλαβέρα, Σωτήρη Πανουσάκη,Σύνθια Γεροθανασίου, και Γιώργο Δρόσο
Εργαστήριο εικαστικών: Προετοιμασία οπτικού υλικού για την πορεία και εκδήλωση στη Βουλή. Σκίτσα και σχέδια με κάρβουνο
8
Παρασκευή 6 Σεπτεμβρίου 2013. Πορεία στη Βουλή. Επάνω: Πικετοφορία με σύνθημα «ΤΕΧΝΗ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ».Κάτω: Στάση της πορείας απέναντι από τη Βουλή, λίγο πριν το εικαστικό δρώμενο στη Βουλή
Προετοιμασία οπτικού υλικού σε πικέτες και πανό για την πορεία στη Βουλή. Σκίτσα και σχέδια με κάρβουνο και πλαστικά χρώματα
9
Παρασκευή 6 Σεπτεμβρίου, το απόγευμα πορεία στη Βου-λή σαν έκφραση διαμαρτυρίας για την έξωση των καλλι-τεχνικών μαθημάτων από το Λύκειο.
Στο κάλεσμα της Ένωσης συμμετείχαν καλλιτέχνες εκ-παιδευτικοί (Εικαστικοί-Μουσικοί-Θεατρολόγοι), το ΕΕΤΕκαθώς και η ΟΛΜΕ.
Η προσυγκέντρωση της πορείας έγινε στις 18:00 στο ΩδείοΑθηνών και κατευθύνθηκε προς τη Βουλή, αφού πρώταπέρασε και έκανε στάσεις στα Μουσεία (Βυζαντινό, Κυ-κλαδικής Τέχνης, Μπενάκη) και κατέθεσε έγγραφο ενημέ-ρωσης για την έξωση της Τέχνης από το Λύκειο (εικ. 1).
Με μουσική και τραγούδια από τη χορωδία πλαισιώθηκεη πορεία κατά τη διάρκεια και τις αντίστοιχες στάσειςτης στα Μουσεία (εικ. 2).
Το εικαστικό δρώμενο μπροστά στη Βουλή με το σκιτσά-ρισμα προσώπων σε απόγνωση αλλά και η συνεχόμενη«κραυγή» που στη συνέχεια βγήκε από τη θεατρική ομάδαήταν ιδιαίτερα εκφραστικά, αληθινά, πολύ δυνατά. Προ-κάλεσαν σε όλους μας αλλά και στο κοινό μεγάλη συγκί-νηση (εικ. 3).
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου από τους παρευρισκό-μενους συναδέλφους εικαστικούς εκπαιδευτικούς, φίλους,αλλά και κατά τόπους σχολεία, έχουν συγκεντρωθεί μέχρισήμερα περίπου 3000 υπογραφές ενάντια στην κατάργησητων μαθημάτων τέχνης από το Λύκειο.