Top Banner
วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ปีที ่ 18 ฉบับที ่ 3 กันยายน ธันวาคม 2559 39 ปฏิกิริยาคลอริเนชันของสารอนุพันธ์ 4,6-ไดเมทอกซีอินโดล Chlorination of 4,6-Dimethoxyindole Derivatives กนกกรณ์ ศิริทิพย์ 1 และทินกร แก้วอินทร์ * 2 1 คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด อาเภอเสลภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด 45120 2 ศูนย์อิเล็กทรอนิกส์สารอินทรีย์และพอลิเมอร์ ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี อาเภอวารินชาราบ จังหวัดอุบลราชธานี 34190 *Email: [email protected] บทคัดย่อ งานวิจัยนี ้ได้ศึกษาปฏิกิริยาคลอริเนชันของสารอนุพันธ์ 4,6-ไดเมทอกซีอินโดลด้วย เอ็น-คลอโรซัคซินาไมด์ ในตัวทาละลายไดคลอโรมีเทนพบวา ปฏิกิริยาคลอริเนชันของสาร 7-ฟอร์มิล-4,6-ไดเมทอกซี -2,3-ไดฟีนิลอินโดลที ปราศจากหมู แทนที ่ที ่ตาแหนง C5 ได้สาร 5-คลอโรอินโดลซึ ่งเป็นสารผลิตภัณฑ์ที ่เกิดจากการแทนที ่ด้วยคลอรีน อะตอมที ่ตาแหนง C5 สวนสาร 4,6-ไดเมทอกซี -2,3-ไดฟีนิลอินโดลที ่ปราศจากหมู แทนที ่ที ่ตาแหนง C5 และ C7 และสาร 3-( 4-โบรโมฟีนิล )-7-ฟอร์มิล -4,6-ไดเมทอกซีอินโดลที ่ปราศจากหมู แทนที ่ที ่ตาแหนง C2 และ C5 ได้ ผลิตภัณฑ์แบบเลือกสรรเป็น 7-คลอโรอินโดลและ 2-คลอโรอินโดลตามลาดับ ในขณะที ่สาร 3-(4-โบรโมฟีนิล)-4,6- ไดเมทอกซีอินโดลที ่ปราศจากหมู แทนที ่ที ่ตาแหนง C2, C5 และ C7 ได้ผลิตภัณฑ์เป็น 7-คลอโรอินโดลเพียงชนิด เดียว นอกจากนี ้การทดลองปฏิกิริยาคลอริเนชันของสาร 4,6-ไดเมทอกซีอินโดลปราศจากหมู แทนที ่ที ่ตาแหนง C2, C3, C5 และ C7 พบวาได้ผลิตภัณฑ์แบบเลือกสรร 3-คลอโรอินโดล จากผลการศึกษาแสดงให้เห็นวาลาดับการเข้า ทาปฏิกิริยาคลอริเนชันของสารอนุพันธ์ 4,6-ไดเมทอกซีอินโดลด้วยเอ็น-คลอโรซัคซินาไมด์ได้แกตาแหนง C3, C7, C2 และ C5 ตามลาดับ สุดท้ายพบวาผลของการเกิดปฏิกิริยาแบบเลือกสรรในตาแหนงตาง ๆ ของสารผลิตภัณฑ์ จากปฏิกิริยาคลอริเนชันมีแนวโน้มที ่เหมือนกันกับสารผลิตภัณฑ์จากปฏิกิริยาโบรมิเนชัน แตในกรณีของปฏิกิริยา คลอริเนชันจะได้ร้อยละของสารผลิตภัณฑ์มากกวาของปฏิกิริยาโบรมิเนชัน คาสาคัญ : ปฏิกิริยาคลอริเนชัน 4,6-ไดเมทอกซีอินโดล Abstract This research studied the chlorination of 4,6-dimethoxyindole derivatives with N-chlorosuccinimide in dichloromethane. The chlorination of 7-formyl-4,6-dimethoxy-2,3-diphenylindole without substituents at C5 gave 5-chloroindole which was substituted with chlorine atom at C5. The chlorination of 4,6- dimethoxy-2,3-diphenylindole without substituents at C5 and C7 and 3-(4-bromophenyl)-7-formyl-4,6- dimethoxyindole without substituents at C2 and C5 gave 7-chloro and 2-chloroindoles as selective products respectively. In the case of the chlorination of 3-(4-bromophenyl)-4,6-dimethoxyindole without substituents at C2, C5 and C7 gave only 7-chloroindole product. Moreover, the chlorination of 4,6- dimethoxyindole without substituents at C2, C3, C5, and C7 gave selective 3-chloroindole product. These results illustrated that the reactivity series of chlorination of 4,6-dimethoxyindole derivatives with N- chlorosuccinimide is C3, C7, C2, and C5 respectively. Finally, the results on the regio-selectivities of chlorination products were similar to bromination products but the chemical yield of chlorination products were more than those of bromination products.
11

ปฏิกิริยาคลอริเนชันของสารอนุพันธ์ 4,6-ไดเมทอก Ch - มหาวิทยาลัย ...

Feb 20, 2023

Download

Documents

Khang Minh
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: ปฏิกิริยาคลอริเนชันของสารอนุพันธ์ 4,6-ไดเมทอก Ch - มหาวิทยาลัย ...

วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยอบลราชธาน ปท 18 ฉบบท 3 กนยายน – ธนวาคม 2559

39

ปฏกรยาคลอรเนชนของสารอนพนธ 4,6-ไดเมทอกซอนโดล Chlorination of 4,6-Dimethoxyindole Derivatives

กนกกรณ ศรทพย1 และทนกร แกวอนทร*2 1คณะศลปศาสตรและวทยาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏรอยเอด อ าเภอเสลภม จงหวดรอยเอด 45120

2ศนยอเลกทรอนกสสารอนทรยและพอลเมอร ภาควชาเคม คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยอบลราชธาน อ าเภอวารนช าราบ จงหวดอบลราชธาน 34190

*Email: [email protected]

บทคดยอ งานวจยนไดศกษาปฏกรยาคลอรเนชนของสารอนพนธ 4,6-ไดเมทอกซอนโดลดวย เอน-คลอโรซคซนาไมดในตวท าละลายไดคลอโรมเทนพบว า ปฏกรยาคลอรเนชนของสาร 7-ฟอรมล-4,6-ไดเมทอกซ-2,3-ไดฟนลอนโดลทปราศจากหม แทนททต าแหน ง C5 ไดสาร 5-คลอโรอนโดลซงเปนสารผลตภณฑทเกดจากการแทนทดวยคลอรนอะตอมทต าแหน ง C5 ส วนสาร 4,6-ไดเมทอกซ-2,3-ไดฟนลอนโดลทปราศจากหม แทนททต าแหน ง C5 และ C7 และสาร 3-(4-โบรโมฟนล)-7-ฟอรมล-4,6-ไดเมทอกซอนโดลทปราศจากหม แทนททต าแหน ง C2 และ C5 ไดผลตภณฑแบบเลอกสรรเปน 7-คลอโรอนโดลและ 2-คลอโรอนโดลตามล าดบ ในขณะทสาร 3-(4-โบรโมฟนล)-4,6-ไดเมทอกซอนโดลทปราศจากหม แทนททต าแหน ง C2, C5 และ C7 ไดผลตภณฑเปน 7-คลอโรอนโดลเพยงชนดเดยว นอกจากนการทดลองปฏกรยาคลอรเนชนของสาร 4,6-ไดเมทอกซอนโดลปราศจากหม แทนททต าแหน ง C2, C3, C5 และ C7 พบว าไดผลตภณฑแบบเลอกสรร 3-คลอโรอนโดล จากผลการศกษาแสดงใหเหนว าล าดบการเขาท าปฏกรยาคลอรเนชนของสารอนพนธ 4,6-ไดเมทอกซอนโดลดวยเอน-คลอโรซคซนาไมดไดแก ต าแหน ง C3, C7, C2 และ C5 ตามล าดบ สดทายพบว าผลของการเกดปฏกรยาแบบเลอกสรรในต าแหน งต าง ๆ ของสารผลตภณฑจากปฏกรยาคลอรเนชนมแนวโนมทเหมอนกนกบสารผลตภณฑจากปฏกรยาโบรมเนชน แต ในกรณของปฏกรยาคลอรเนชนจะไดรอยละของสารผลตภณฑมากกว าของปฏกรยาโบรมเนชน

ค าส าคญ : ปฏกรยาคลอรเนชน 4,6-ไดเมทอกซอนโดล

Abstract This research studied the chlorination of 4,6-dimethoxyindole derivatives with N-chlorosuccinimide in dichloromethane. The chlorination of 7-formyl-4,6-dimethoxy-2,3-diphenylindole without substituents at C5 gave 5-chloroindole which was substituted with chlorine atom at C5. The chlorination of 4,6-dimethoxy-2,3-diphenylindole without substituents at C5 and C7 and 3-(4-bromophenyl)-7-formyl-4,6-dimethoxyindole without substituents at C2 and C5 gave 7-chloro and 2-chloroindoles as selective products respectively. In the case of the chlorination of 3-(4-bromophenyl)-4,6-dimethoxyindole without substituents at C2, C5 and C7 gave only 7-chloroindole product. Moreover, the chlorination of 4,6-dimethoxyindole without substituents at C2, C3, C5, and C7 gave selective 3-chloroindole product. These results illustrated that the reactivity series of chlorination of 4,6-dimethoxyindole derivatives with N-chlorosuccinimide is C3, C7, C2, and C5 respectively. Finally, the results on the regio-selectivities of chlorination products were similar to bromination products but the chemical yield of chlorination products were more than those of bromination products.

Page 2: ปฏิกิริยาคลอริเนชันของสารอนุพันธ์ 4,6-ไดเมทอก Ch - มหาวิทยาลัย ...

วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยอบลราชธาน ปท 18 ฉบบท 3 กนยายน – ธนวาคม 2559

40

Keywords: Chlorination reaction; 4,6-dimethoxyindole บทน า อนพนธอนโดลจดเปนสารอะโรมาตกเฮเทอโรไซเคลทมความส าคญมากชนดหนง โดยมรายงานเกยวกบสารอนพนธอนโดลตามแหล งทพบหรอประโยชนในสารหลากหลายกล มเช น บางชนดพบในธรรมชาต บางชนดเปนฮอรโมน บางชนดมฤทธทางเภสชวทยาและใชร กษาโรคในปจจบน บางชนดน าไปใชในอตสาหกรรมเช น อตสาหกรรมส เปนตน [1-4] หนงในกล มสารอนพนธอนโดลทไดรบความสนใจอย างมากคอกล มอนโดลทมเฮโลเจนอะตอมอย ภายในโมเลกลหรอเรยกว าเฮโลอนโดล (haloindole) ทงน เนองจากสารในกล มนมกแสดงฤทธทางชวภาพเช น สาร 5-chloroindole (1) ใชในการตรวจวดหา 5-HT3 receptor ของระบบประสาท [5], สาร 7-chloro pyrazino[1,2-a]indole (2 ) เปนตว รบ สญญ าณ 5-hydroxyl tryptammine 2c (5-HT2c receptor agonist) ซ งมผลต อหลอดเลอดหวใจ [6], สารผลตภณฑธรรมชาตทางทะเล 5,6-dibromotryptamine (3) [7] และสาร 3-aroyl-7-iodoindole (4) [8] มฤทธในการตานเซลลมะเรง (anti-cancer) และสาร dragmacidin D (5) มผลการตานโรคพารกนสน (effective against Parkinson’s diseases) [9] ดงรปท 1 เปนตน

5-Chloroindole (1)

NH

NH

3-Aroyl-7-iodoindole (4)

N NHCl

7-Chloropyrazino[1,2-a]indole (2)

NH

NH2Br

Br

5,6-Dibromotryptamine (3)

NH

N

O

NH

HN

Br

HO

NHHN

NH

Dragmacidin D (5)

I

H3CO

O

OCH3

OCH3

OCH3

Cl

OCOCF3

รปท 1 อนพนธของเฮโลอนโดลทมฤทธทางชวภาพ

นอกจากนสารในกล มเฮโลอนโดลยงนยมใชเปนสารตงตนในการสงเคราะหสารทมโครงสรางซบซอนและมฤทธทางชวภาพเช น อนพนธ chloroindole (6)

เปนสารต งตน ในการสงเคราะห สาร chloro-10-methoxypyrazino[1,2-a]indole (7) ซงเปนสารมฤทธ ค ล า ย ส า ร ห ม าย เล ข 2 [6], ส า ร อ น พ น ธ 5-bromoindole (8) ใ ช ใ น ก า ร ส ง เ ค ร า ะ ห ส า ร eletriptanhydrobromide (9) ซ ง เป น ย าท ใช ร กษ าอาการปวดศรษะไมเกรน (anti-migraine drug) [10] หรอสาร 5-iodoindole (10) ใชเปนสารตงตนในการสงเคราะหสาร 1,2,4-triazole (11) ซงเปนสารทมฤทธ ยบยงโปรตนทวบลน (tubulin inhibitor) [11] ดงรปท 2 เปนตน

N NHNH

Cl

OH

O

OEtCl

OCH3

3 steps

(6) (7)

NH

(8)

Br

N

H3C

4 steps

NH

N

H3C

SO

O

(9)

NH

I 5 steps

N

NN

N

CH3

OCH3H3CO

H3CO(10)

(11)

รปท 2 การสงเคราะหสารทมโครงสรางซบซอนจาก

สารตงตนเฮโลอนโดล

จากประโยชนของอนพนธเฮโลอนโดลทกล าวมาจงมนกวจยสนใจศกษาและสงเคราะหเฮโลอนโดลเช นการศกษาปฏกรยาคลอรเนชนของอนพนธอนโดลดวย CuCl2 [12] ห รอดวย ethyl N,N-dichlorocarbamate (EDC) [13], การศกษาปฏกรยาโบรมเนชนของอนพนธอนโดลดวย Br2 ในสภาวะกรดอะซตกหรอดวย N-bromosuccinimide (NBS) [14] และการศกษาปฏกรยาไอโอดเนชนของอนพนธอนโดลดวยสาร iodinemonochloride (ICl) [15] เปนตน ในงานวจยนสนใจศกษาปฏกรยาเฮโลจเนชนของอนพนธอนโดล โดยศกษาปฏกรยาคลอรเนชนของสารอนพนธ 4,6-ไดเมทอกซอนโดล (4,6-dimethoxyindole) ซงเปนกล มสารอนโดลทมประโยชนอย างมากชนดหนง [16-18]

Page 3: ปฏิกิริยาคลอริเนชันของสารอนุพันธ์ 4,6-ไดเมทอก Ch - มหาวิทยาลัย ...

วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยอบลราชธาน ปท 18 ฉบบท 3 กนยายน – ธนวาคม 2559

41

โดยน าสารอนพนธ 4,6-ไดเมทอกซอนโดลทมหม แทนททต าแหน งหลากหลายไปท าปฏกรยาคลอรเนชน ด ว ย N-chlorosuccinimide (NCS) เพ อ ศ ก ษ าความสามารถในการเขาท าปฏกรยาทคารบอนทต าแหน งต าง ๆ นอกจากนยงไดน าไปเปรยบเทยบกบปฏกรยาโบรมเนชนซงไดรายงานไปก อนหนาน [19] โดยปฏกรยาทศกษาเหล านเปนการเตรยมสารเฮโลอนโดลซงเปนสารอเลกโตรไฟลทน าสนใจชนดหนงและผวจยคาดหวงว างานวจยนจะน าไปใชประโยชนในการสงเคราะหสารอนพนธอนโดลทมฤทธทางชวภาพหรอทมโครงสรางซบซอนต อไป วสดอปกรณและวธด าเนนการวจย 1. การทดลองทวไป การต รวจสอบการเกดปฏกรย าและการตรวจสอบความบรสทธของสารสามารถตรวจสอบไดโดยเทคนค thin layer chromatography (TLC) โดย TLC ท ใชคอ Merck TLC aluminum sheets (silica gel 60 F254) การแยกสารใหบรสทธจะอาศยเทคนค column chromatography โ ด ย ใ ช silica gel 60 (0.063-0.2 mm) เ ป น stationary phase แ ล ะ ใ ชสารละลายทมข วเหมาะสมตามทระบในแต ละการทดลองเปน mobile phase ส วนการหาจดหลอมเหลว (uncorrected melting point) วดดวย เครอ ง Büchi 530 โดยอาศยหลอดคะปลลาร (capillary tube) วดในหน วยขององศาเซลเซยล (C) ส วน 1H-NMR และ 13C-NMR spectra วดดวยเครอง Bruker AVANCE 300 MHz spectrometer และค า Chemical shift (δ) รายงาน ในหน วยของ part per million (ppm) ใช CDCl3-d เปนตวท าละลาย ตวย อทใชในการอธบาย spectra ป ร ะ ก อ บ ด ว ย s (singlet), br s (broad singlet), d (doublet), m (multiplet) และ J (coupling constant) ในหน วยของ Hertz (Hz) ส วนของ Infrared spectra ว ด ด ว ย เ ค ร อ ง Perkin-Elmer FT-IR spectroscopy Spectrum RXI โดยใชเทคนคอดเมด KBr และการหาค าน าหนกโมเลกลความละเอยดสง (High Resolution Mass Spectrometer, HRMS) วดด ว ย เค ร อ ง Autoflex II MALDI-TOF/TOF mass spectrometer

2. วธการท าปฏกรยาเฮโลจเนชนของสารอนพนธ 4,6-dimethoxyindole 2.1. ปฏกรยาคลอรเนชนของ 7-formyl-4,6-dimethoxy-2,3-diphenylindole (12)

ช ง ส า ร 7-formyl-4,6-dimethoxy-2,3-diphenyl indole (12, 0.1033 g, 0.29 mmol) ล ง ในขวดกนกลมละลายดวยไดคลอโรมเทน (CH2Cl2) 20 ml น า ไ ป แ ช ใ น อ า ง น า แ ข ง แ ล ะ ช ง N-chlorosuccinimide (NCS; 0.0648 g, 0.49 mmol) ลงในบกเกอร ละลายดวยไดคลอโรมเทน 10 ml น าไปในแช ในอ างน าแขงแลวค อย ๆ เตม NCS ลงไปท าปฏกรยาในขวดกนกลม แลวตงปฏกรยาทอณหภม 0 C เปนเวลา 2 ชวโมงและท าปฏกรยาทอณหภมหองต ออก 2 ชวโมง จากน น เตมน า 10 ml สกดดวย ไดคลอโรมเทน 3 ครง ๆ ละ 10 ml เกบรวบรวมชนสารอนทรยมาลางดวยน า 3 ครง ๆ ละ 20 ml และลางดวยน าเกลอจากน นเตม anhydrous Na2SO4 แลวกรองเอาสารละลายน าไประเหยตวท าละลายออก จะไดข องแขงส เขย ว ท าก ารแยกสารใหบ รส ท ธ โด ย ใช column chromatography ใช ส า ร ล ะ ล า ย ผสมของ ethyl acetate กบ hexane ในอตราส วน 20 : 80 เปนตวชะค า Rf = 0.39 ไดสารผลตภณฑ 5-chloro-7-formyl-4,6-dimethoxy-2,3-diphenylindole (17) มลก ษณ ะเป น ข อ งแข งส เขย ว (0.0351 g,

31%) C23H18ClNO3; m.p. 171-175 C; 1H-NMR (300 MHz, CDCl3): δ = 10.55 (br s, 1H, NH), 10.46 (s, 1H, CHO), 7.42-7.26 (m, 10H, ArH), 4.08 (s, 3H, OCH3) แ ล ะ 3.32 (s, 3H, OCH3) ppm.; 13C-NMR (75 MHz, CDCl3): δ = 189.9 (CHO), 157.9 (C-OCH3), 157.1 (C-OCH3), 136.1 (Cq), 134.5 (Cq), 134.3 (Cq), 131.5 (Cq), 131.2 (2 x CH), 128.7 (2 x CH), 128.1 (2 x CH), 128.08 (CH), 127.9 (2 x CH), 126.9 (CH), 120.1 (Cq), 114.0 (Cq), 113.8 (Cq), 111.2 (Cq), 64.2 (OCH3) แ ล ะ 61.7 (OCH3) ppm.; IR (KBr): max 3351, 1648, 1446, 1227, 1090, 918 cm-1; HRMS (MALDI-TOF): 391.1284 (C23H18ClNO3 requires 391.0975)

Page 4: ปฏิกิริยาคลอริเนชันของสารอนุพันธ์ 4,6-ไดเมทอก Ch - มหาวิทยาลัย ...

วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยอบลราชธาน ปท 18 ฉบบท 3 กนยายน – ธนวาคม 2559

42

2.2. ปฏ ก รยาคลอ ร เนชน ของ 4 ,6 -dimethoxy-2,3-diphenylindole (13)

ชงสาร 4,6-dimethoxy-2,3-diphenylindole (13, 0.1085 g, 0.33 mmol) ลงในขวดกนกลม ละลายดวยไดคลอโรมเทน 20 ml น าไปแช ในอ างน าแขง และช ง NCS (0.0484 g, 0.36 mmol) ล ง ใน บ ก เก อ ร ละลายดวยไดคลอโรมเทน 10 ml แช ในอ างน าแขงแลวค อย ๆ เตม NCS ลงไปท าปฏกรยาในขวดกนกลม แลวตงปฏกรยาทอณหภม 0 C เปนเวลา 1.5 ชวโมง จากนนเตมน า 10 ml น าไปสกดดวยไดคลอโรมเทน 3 ครง ๆ ละ 10 ml เกบรวบรวมชนสารอนทรยมาลางดวยน า 3 ครง ๆ ละ 20 ml และลางดวยน าเกลอจากนนเตม anhydrous Na2SO4 แลวกรองเอาสารละลายและน าไประเหยตวท าละลายออกได สารละลายสเขยว ท าการแยกสารใหบรสทธโดยใช flash column chromatography ใชสารละลายผสมของ ethyl acetate กบ hexane ในอตราส วน 20 : 80 เปนตวชะค า Rf = 0.68 ไดสารผลตภณฑ7-chloro-4,6-dimethoxy-2,3-diphenyl indole (19) มลกษณ ะเปนของแขงสขาว (0.0947 g, 79%) C22H18ClNO2; m.p. 170-174 C; 1H-NMR (300 MHz, CDCl3): δ = 8.30 (br s, 1H, NH), 7.37-7.28 (m, 10H, ArH), 6.34 (s, 1H, H5), 3.98 (s, 3H, OCH3) แ ล ะ 3.71 (s, 3H, OCH3) ppm.; 13C-NMR (75 MHz, CDCl3): δ = 153.6 (C-OCH3), 151.7 (C-OCH3), 135.3 (Cq), 134.9 (Cq), 133.1 (Cq), 132.4 (Cq), 131.4 (2 x CH), 128.6 (2 x CH), 128.0 (2 x CH), 127.4 (3 x CH), 126.2 (CH), 115 (Cq), 114.1 (Cq), 96.6 (Cq), 90.9 (C5), 57.6 (OCH3) และ 55.7 (OCH3) ppm.; IR (KBr): max 3434, 1625, 1220, 778, 695 cm-1; HRMS (MALDI-TOF): 363.1054 (C22H18ClNO2

requires 363.1026) 2.3. ปฏ ก รยาคลอ ร เนชน ของ 3-(4-bromo phenyl)-7-formyl-4,6-dimethoxyindole (14)

ชงสาร 3-(4-bromophenyl)-7-formyl-4,6-dimethoxyindole (14, 0.1142 g, 0.32 mmol) ลงในขวดกนกลม ละลายดวยไดคลอโรมเทน 20 ml น าไป

แช ในอ างน าแขงและชงสาร NCS (0.0734 g, 0.55 mmol) ลงในบกเกอร จากนนน าไปละลายดวยไดคลอ-โรมเทน 10 ml แช ในอ างน าแขงแลวค อย ๆ เตม NCS ลงไปท าปฏกรยาในขวดกนกลม แลวตงปฏกรยาทอณหภม 0 C เปนเวลา 5 ชวโมง หลงจากนนเตมน า 10 ml สกดดวยไดคลอโรมเทน 3 ครง ๆ ละ 10 ml เกบรวบรวมชนสารอนทรยมาลางดวยน า 3 ครง ๆ ละ 20 ml และลางดวยน าเกลอ จากนนเตม anhydrous Na2SO4 แลวกรองเอาสารละลายและน าไประเหยตวท าละลายออก จะไดของแขงสขาวปนน าตาล ท าการแยกสารใหบรสทธโดยใช column chromatography ใชสารละลายผสมของ dichloromethane กบ hexane ในอตราส วน 60 : 40 เปนตวชะค า Rf = 0.26 ไดสารผ ลต ภณ ฑ 3-(4-bromophenyl)-2-chloro-7-formyl-4,6-dimethoxyindole (21) ทมลกษณะเปนของแขงสเ ห ล อ ง (0.0831 g, 66%) C17H13BrClNO3; m.p. มากกว า 230 C; 1H-NMR (300 MHz, CDCl3): δ = 10.49 (br s, 1H, NH), 10.35 (s, 1H, CHO), 7.52 (d, 2H, ArH, J = 8.2 Hz), 7.37 (d, 2H, ArH, J = 8.2 Hz), 6.17 (s, 1H, H5), 3.99 (s, 3H, OCH3) และ 3.85 (s, 3H, OCH3) ppm.; 13C-NMR (75 MHz, CDCl3): δ = 188.3 (CHO), 162.7 (C-OCH3), 160.3 (C-OCH3), 135.1 (Cq), 132.4 (2 x CH), 131.9 (Cq), 130.6 (2 x CH), 120.8 (Cq), 119.1 (Cq), 112.5 (Cq), 110.5 (Cq), 103.9 (Cq), 87.3 (C5), 56.3 (OCH3) แ ล ะ 55.4 (OCH3) ppm.; IR (KBr): max 3248, 1634, 1460, 1217, 741 cm-1; HRMS (MALDI-TOF): 393.0129 (C17H13ClNO3 requires 392.9767) 2.4. ปฏ ก รยาโบ รม เนชน ของ 3-(4-bromo phenyl)-7-formyl-4,6-dimethoxyindole (14) ชงสาร 3-(4-bromophenyl)-7-formyl-4,6-dimethoxyindole (14, 0.1003 g, 0.28 mmol) ลงในขวดกนกลม ละลายดวยไดคลอโรมเทน 20 ml น าไปแช ในอ างน าแขงและชงสาร N-bromosuccinimide (NBS; 0.0595 g, 0.33 mmol) ลงในบกเกอร จากนนน าไปละลายดวยไดคลอโรมเทน 10 ml แช ในอ าง

Page 5: ปฏิกิริยาคลอริเนชันของสารอนุพันธ์ 4,6-ไดเมทอก Ch - มหาวิทยาลัย ...

วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยอบลราชธาน ปท 18 ฉบบท 3 กนยายน – ธนวาคม 2559

43

น าแขง แลวค อยๆ เตม NBS ลงไปท าปฏกรยาในขวดกนกลม แลวตงปฏกรยาทอณหภม 0 C เปนเวลา 15 นาท หลงจากนนเตมน า 10 ml สกดดวยไดคลอโร-มเทน 3 ครงๆ ละ 10 ml เกบรวบรวมชนสารอนทรยมาลางดวยน า 3 ครงๆ ละ 20 ml และลางดวยน าเกลอ จ ากน น เต ม anhydrous Na2SO4 แ ล ว ก รอ ง เอ าสารละลายและน าไประเหยตวท าละลายออก จะไดของแขงสขาวปนน าตาล ท าการแยกสารใหบรสทธ โดยใช column chromatography ใชสารละลายผสมของ dichloro methane กบ hexane ในอตราส วน 60 : 40 เปนตวชะค า Rf = 0.23 ได 3-(4-bromophenyl)-2-bromo-7-formyl-4,6-dimethoxyindole (22) ท มล กษณ ะเปนของแขงส เห ลอ ง (0.0670 g, 55%) C17H13Br2NO3; m.p. ม าก ก ว า 230 C; 1H-NMR (300 MHz, CDCl3): δ = 10.51 (br s, 1H, NH), 10.36 (s, 1H, CHO), 7.52 (d, 2H, ArH, J = 8.4 Hz), 7.35 (d, 2H, ArH, J = 8.4 Hz), 6.16 (s, 1H, H5), 3.99 (s, 3H, OCH3) และ 3.85 (s, 3H, OCH3) ppm.; 13C-NMR (75 MHz, CDCl3): δ = 188.2 (CHO), 162.8 (C-OCH3), 160.1 (C-OCH3), 136.7 (Cq), 132.6 (Cq), 132.5 (2 x CH), 130.5 (2 x CH), 120.8 (Cq), 115.8 (Cq), 110.5 (Cq), 106.0 (Cq), 103.9 (Cq), 87.1 (C5), 56.3 (OCH3) แ ล ะ 55.4 (OCH3) ppm.; IR (KBr): max 3252, 1638, 1458, 1236, 985, 838 cm-1; HRMS (MALDI-TOF): 436.9498 (C17H13Br2NO3 requires 436.9262)

2.5. ป ฏ ก รยาคลอรเนชนของ 3 -(4 -bromo phenyl)-4,6-dimethoxyindole (15)

ช ง ส า ร 3-(4-bromophenyl)-4,6-dimethoxyindole (15, 0.0974 g, 0.29 mmol) ลงในขวดกนกลม ละลายดวยไดคลอโรมเทน 20 ml น าไปแช ในอ างน าแขงและชง NCS (0.0535 g, 0.40 mmol) ลงในบกเกอร ละลายดวยไดคลอโรมเทน 10 ml น าไปในแช ในอ างน าแขงแลวค อย ๆ เตม NCS ลงไปท าปฏกรยาในขวดกนกลม แลวตงปฏกรยาทอณหภม 0 C เปนเวลา 2 ชวโมง หลงจากนนเตมน า 10 ml สกดดวยไดคลอโรมเทน 3 ครงๆ ละ 10 ml เกบรวบรวมชนสารอนทรยมาลางดวยน า 3 ครง ๆ ละ 20

ml และลางดวยน าเกลอ จากน น เตม anhydrous Na2SO4 แลวกรองเอาสารละลายและน าไประเหยตวท าละลายออก จะไดของแขงสขาวปนน าตาล ท าการแยกสารใหบรสทธโดยใช column chromatography ใชสารละลายผสมของ dichloromethane กบ hexane ในอตราส วน 70 : 30 เปนตวชะค า Rf = 0.29 ไดสาร 3-(4-bromophenyl)-7-chloro-4,6-dimethoxyindole (23) เ ป น ข อ ง แ ข ง ส ข า ว (0.0679 g, 63%)

C16H13BrClNO2; m.p. 146-150 C; 1H-NMR (300 MHz, CDCl3): δ = 8.34 (br s, 1H, NH), 7.52 (d, 2H, ArH, J = 9.0 Hz), 7.46 (d, 2H, ArH, J = 9.0 Hz), 7.10 (s, 1H, H2), 6.37 (s, 1H, H5), 3.98 (s, 3H, OCH3) แ ล ะ 3.84 (s, 3H, OCH3) ppm.; 13C-NMR (75 MHz, CDCl3): δ = 153.2 (C-OCH3), 151.8 (C-OCH3), 135.9 (Cq), 134.4 (Cq), 132.4 (Cq), 131.0 (2 x CH), 130.7 (2 x CH), 121.4 (C2), 120.0 (Cq), 118.8 (Cq), 111.3 (Cq), 90.5 (C5), 57.6 (OCH3) แ ล ะ 55.5 (OCH3) ppm.; IR (KBr): max 3349, 1460, 1628, 1330, 1215, 791 cm-1; HRMS (MALDI-TOF): 365.0099 (C16H13BrClNO2 requires 364.9818) 2.6. ป ฏ ก รย าคลอ ร เน ชน ของ 4,6-dimethoxylindole (16)

ชงสาร 4,6-dimethoxyindole (16, 0.1089 g, 0.61 mmol) ลงในขวดกนกลม ละลายดวยไดคลอ-โรมเทน 20 ml น าไปแช ในอ างน าแขงและชง NCS (0.1106 g, 0.83 mmol) ลงในบกเกอร ละลายดวย ไดคลอโรมเทน 10 ml น าไปในแช ในอ างน าแขงแลวค อย ๆ เตม NCS ลงไปท าปฏกรยาในขวดกนกลม แลวตงปฏกรยาทอณหภม 0 C เปนเวลา 1 ชวโมง หลงจากนนเตมน า 10 ml สกดดวยไดคลอโรมเทน 3 ครงๆ ละ 10 ml เกบรวบรวมชนสารอนทรยมาลางดวยน า 3 ครงๆ ละ 20 ml และลางดวยน าเกลอ จ ากน น เต ม anhydrous Na2SO4 แ ล ว ก รอ ง เอ าสารละลายและน าไประเหยตวท าละลายออก ท าการแยกสารใหบรสทธโดยใช column chromatography ใชสารละลายผสมของ ethyl acetate กบ hexane ในอตราส วน 20 : 80 เปนตวชะค า Rf = 0.36 ได

Page 6: ปฏิกิริยาคลอริเนชันของสารอนุพันธ์ 4,6-ไดเมทอก Ch - มหาวิทยาลัย ...

วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยอบลราชธาน ปท 18 ฉบบท 3 กนยายน – ธนวาคม 2559

44

สารผลตภณฑ 3-chloro-4,6-dimethoxyindole (26) มลกษณ ะเปนของแขงสน าตาล (0.0412 g, 32%) C10H10ClNO2; m.p. 106-110 C; 1H-NMR (300 MHz, CDCl3): δ = 8.24 (br s, 1H, NH), 7.08 (d, 1H, ArH, J = 2.4 Hz), 7.02 (s, 1H, H2), 6.60 (d, 1H, ArH, J = 2.4 Hz) และ 3.96 (s, 6H, 2 x OCH3) ppm.; 13C-NMR (75 MHz, CDCl3) δ = 152.1 (C-OCH3), 151.6 (C-OCH3), 134.9 (Cq), 122.6 (Cq), 122.4 (Cq), 114.2 (CH), 100.8 (CH), 90.2 (CH), 57.8 (OCH3) แ ล ะ 55.7 (OCH3) ppm.; IR (KBr): max 3390, 1709, 1625, 1456, 1333 cm-1; HRMS (MALDI-TOF): 211.1118 (C10H10ClNO2 requires 211.0400)

ผลการวจย ในขนตอนแรกของการศกษาปฏกรยาคลอรเนชนแบบเลอกสรร เรมดวยการสงเคราะหสารอนพนธ 4,6-dimethoxyindole 12-16 ตามวธการของ David StC. Black ทเคยรายงานไวก อนหนาน [16,19] โดยทสารอนพนธแต ละตวมจ านวนและ/หรอต าแหน งของหม แทนท ท C-2, C-3, C-5 และ C-7 แตกต างกน โครงสรางของสารอนพนธ 4,6-dimethoxyindole 12-16 ดงแสดงในรปท 3

NH

OCH3

H3CO

(12)

NH

OCH3

H3CO NH

OCH3

H3CO

Ph

Ph

O H

Ph

Ph

(13)

(15)(16)

NH

OCH3

H3CO

O H

Br

(14)

NH

OCH3

H3CO

Br

รปท 3 โครงสรางสารอนพนธ 4,6-dimethoxyindole

12-16

เมอสงเคราะห อนพนธ 4,6-dimethoxyindole 12-16 ไดตามตองการแลว ไดน าสารเหล านไปศกษาปฏกรยาคลอรเนชนดงน

1. ปฏกรยาคลอรเนชนของสาร 7-formyl-4,6-dimethoxy-2,3-diphenylindole (12) ในการศกษาปฏกรยาคลอรเนชนของสารอนพนธ 4,6-dimethoxyindole ข นตอนแรกเรมจากการศกษาปฏกรยาคลอรเนชนของ 7-formyl-4,6-dimethoxy-2,3-diphenylindole (12) ทปราศจากหม แทนททคารบอนอะตอมบนวงอนโดลทต าแหน ง C5 โด ย น าไปท าป ฏก รย ากบ N-chlorosuccinimide (NCS) ทเปนสารใหคลอรน ในตวท าละลายไดคลอโรมเทน (CH2Cl2) ทอณหภม 0 C เปนเวลา 2 ชวโมง เมอตรวจสอบปฏกรยาพบว ามสารตงตนเหลออย จ านวนมาก จงท าปฏกรยาต อทอณหภมหองเปนเวลา 2 ชว โมง พบว าไดสารผลตภณฑหมายเลข 17 ปรมาณ 31% (ไดสารต งตนกลบคนมา 26%) ดงปฏกรยาท 1 ของ รปท 4

N

H

PhOCH3

H3CO

Ph

N

H

PhOCH3

H3CO

Ph

CHO

1217 X=Cl (31%)

18 X=Br (22%)o

18 X=Br (9%)

CHO

X

1) NCS, CH2Cl2, 0oC to rt, 4 h

2) NBS, CH2Cl2, 0oC, 10 min

3) NBS, CH2Cl2, 0oC, 3 h

รปท 4 ปฏกรยาคลอรเนชนและปฏกรยาโบรม- เนชนของสาร 7-formyl-4,6-dimethoxy-2,3-diphenylindole (12)

จากผลการทดลองแสดงใหเหนว าทต าแหน ง C5 เกดปฏกรยาการแทนทดวยคลอรนอะตอมได โดยเชอว ากลไกการเกดปฏกรยาคลอรเนชนเกดผ านกลไกแบ บ electrophilic aromatic substitution เรม จ าก นวคลโอไฟลไดเมทอกซอนโดลเขาท าปฏกรยากบสารใหคลอรน NCS ซงเกดปฏกรยาการแทนททต าแหน ง C5 ไดสารมธยนตร [A] จากนนสารมธยนตร [A] จะเกดขบวนการขจดโปรตรอน (H+) เพอใหเกดเปนสารอะโรมาตก (aromatization) ไดสาร 17 ดงรปท 5

Page 7: ปฏิกิริยาคลอริเนชันของสารอนุพันธ์ 4,6-ไดเมทอก Ch - มหาวิทยาลัย ...

วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยอบลราชธาน ปท 18 ฉบบท 3 กนยายน – ธนวาคม 2559

45

N

OCH3

H3CO

NO

O

Cl

N

OCH3

H3CO

N

O

O

N

OCH3

H3CO

(17)

HH

HCHO

Ph

Ph

Ph

Ph

Ph

Ph

ClH

CHO CHO

Cl

(12)

+

[A]

N

O

O

H

รปท 5 กลไกการเกดปฏกรยาคลอรเนชนของสาร 7-formyl-4,6-dimethoxy-2,3-diphenylindole

จากผ ลก ารท ดลอ งจะ เห น ได ว า เกด ส ารผลตภณฑ chloroindole 17 ในปรมาณนอยเพยง 31% เท านน ทงนน าจะเปนผลเนองมาจากทต าแหน ง C5 มความเกะกะ (steric effect) จากหม methoxy ทต าแหน ง C4 และ C6 สง จงเกดปฏกรยาการแทนทไดยาก ส งผลใหไดสารผลตภณฑในปรมาณนอย ซงสอดคลองกบกรณปฏกรยาโบรมเนชนของสาร 12 (รปท 4 ปฏกรยาท 2) ทเคยรายงานก อนหนาน [19] ซงไดสารผลตภณฑโบรโมอนโดล 18 เพยง 22% (ไดสารตงตนกลบคนมา 49%) อย างไรกตาม เมอเพมเวลาการทดลองปฏกรยาโบรมเนชนของสาร 12 เปน

3 ชวโมง ท อณหภม 0 C (โดยหวงว าจะไดสารผลตภณฑของปฏกรยาโบรมเนชนเพมขน) แต จากการทดลองพบว ากลบไดปรมาณสารผลตภณฑ นอยลงกว าเดม โดยเหลอผลตภณฑเพยง 9% (ไดสารตงตนกลบคนมา 20%) ดงปฏกรยาท 3 ของรปท 4 ทงนเชอว าเกดจากทต าแหน ง C5 ไดร บผลสเตอรกจากหม methoxy ทง 2 หม ทต าแหน งออรโธ จงท าใหเกดผลตภณฑไดยากเช นกนและผลตภณฑโบรโมอนโดลทเกดขนอาจจะสลายตวไปบางส วนภายใตสภาวะของปฏกรยา ดงนนเมอเพมเวลาของปฏกรยามากขน การสลายตวของผลตภณฑโบรโมอนโดลกสงตามไปดวย 2. ปฏกรยาคลอรเนชนของ 4,6-dimethoxy-2,3-diphenylindole (13) ในการศกษาปฏกรยาคลอรเนชนล าดบถดมาไดทดสอบความสามารถในการเกดปฏกรยาคลอรเนชนท

ต าแหน ง C5 เปรยบเทยบกบ C7 ดวยการน าสาร 4,6-dimethoxy-2,3-diphenylindole (13) ทมหม แทนททต าแหน ง C2 และ C3 และปราศจากหม แทนททต าแหน ง C5 และ C7 ไปท าปฏกรยากบ NCS ในตวท าละลาย CH2Cl2 ท อณหภม 0 C เปนเวลา 1.5 ชวโมง พบว าไดสารผลตภณฑหมายเลข 19 จ านวน 79% ดงปฏกรยาท 1 ของรปท 6

N

H

PhOCH3

H3CO

Ph

N

H

PhOCH3

H3CO

Ph

X13

19 X=Cl (79%)20 X=Br (74%)

1) NCS, CH2Cl2, 0oC, 1.5 h

2) NBS, CH2Cl2, 0oC, 10 min

รปท 6 ปฏกรยาคลอรเนชนและปฏกรยาโบรมเนชนของ 4,6-dimethoxy-2,3-diphenylindole (13)

จากการทดลองพบว าไดสารผลตภณฑ 7-chloro-4,6-dimethoxy-2,3-diphenylindole (19) ซ งเปนสารท เกดจากการแทนททต าแหน ง C7 ดวยคลอรนอะตอมหนงอะตอม (monosubstitution) เพยงชนดเดยว (ซงสามารถยนยนไดดวย 1H-NMR และ 13C-NMR) โดยไม พบสารผลตภณฑทเกดจากการแทนททต าแหน ง C5 หรอเขาแทนททงสองต าแหน งเลย ทงนน าจะเปนผลเนองมาจากทต าแหน ง C7 มความเกะกะจากหม เมทอกซลนอยกว าทต าแหน ง C5 มาก จงเกดการเลอกสรรเขาท เฉพาะ C7 เพยงต าแหน งเดยวและเมอเปรยบเทยบจ านวนเปอรเซนตการเกดสารผลตภณฑและระยะเวลาการท าปฏกรยาคลอรเนชนของสาร 13 (ซ งใชเวลา 1.5 ชวโมงท

อณหภม 0 C และไดสารผลตภณฑ 79%) กบของสาร 12 (ซงใชเวลา 4 ชวโมงและไดสารผลตภณฑ 31 %) ยงท าใหเชอว าความเกะกะทต าแหน ง C7 มนอยกว าทต าแหน ง C5 จงเกดปฏกรยาคลอรเนชนของสาร 13 ไดในเวลาทส นและมปรมาณผลตภณฑสงกว ากรณของสาร 12 ดวย นอกจากน เมอเปรยบเทยบเปอรเซนตการเกดสารผลตภณฑและการเลอกสรรต าแหน งเขาท าปฏกรยาคลอรเนชนกบปฏกรยาโบรมเนชนของสาร

Page 8: ปฏิกิริยาคลอริเนชันของสารอนุพันธ์ 4,6-ไดเมทอก Ch - มหาวิทยาลัย ...

วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยอบลราชธาน ปท 18 ฉบบท 3 กนยายน – ธนวาคม 2559

46

13 (ดงปฏกรยาท 2 รปท 6) [19] ซงไดสารผลตภณฑทเกดจากการแทนททต าแหน ง C7 เพยงต าแหน งเดยวในปรมาณ 79% และ 74% ตามล าดบ จากผลการทดลองจะเหนไดว าเกดปฏกรยาแบบเลอกสรรในต าแหน งเหมอนกนและปรมาณทใกลเคยงกน อย างไรกตามปฏกรยาคลอรเนชนใชเวลาท าปฏกรยานานกว าปฏกรยาโบรมเนชนพอสมควร ส วนกลไกการเกดสาร 19 เชอว าเกดผ านกลไกแบบ electrophilic aromatic substitution ในลกษณะเดยวกนกบปฏกรยาคลอรเนชนของสาร 12 ดงทไดน าเสนอไปแลว 3. ปฏกรยาคลอรเนชนของสาร 3-(4-bromo phenyl)-7-formyl-4,6-dimethoxyindole (14) ในการศกษาปฏกรยาคลอรเนชนล าดบถดมาไดศ ก ษ า ป ฏ ก ร ย า ค ล อ ร เน ช น ข อ ง ส า ร 3-(4-bromophenyl)-7-formyl-4,6-dimethoxyindole (14) ทมหม แทนททต าแหน ง C3 และ C7 โดยปราศจากหม แทนททต าแหน ง C2 และ C5 น าไปท าปฏกรยากบ NCS เปนสารใหคลอรน ในตวท าละลาย CH2Cl2 ทอณหภม 0 C และทอณหภมหองเปนเวลา 5 ชวโมง พบว าไดสารผลตภณฑหมายเลข 21 จ านวน 66% ดงรปท 7

N

H

OCH3

H3CO N

H

X

OCH3

H3CO

CHO

14

CHO

21 X=Cl (66%)22 X=Br (55%)

1) NCS, CH2Cl2, 0oC, 5 h

2) NBS, CH2Cl2, 0oC, 15 min

Br Br

รปท 7 ปฏกรยาคลอรเนชนและปฏกรยาโบรม- เนชนของ 3-(4-bromophenyl)-7-formyl-4,6-dimethoxyindole (14)

จากการทดลองพบว าไดสารผลตภณฑ 21 เพยงไอโซเมอรเดยว โดยไม พบสารผลตภณฑทเกดจากการแทนททต าแหน ง C5 หรอเขาแทนททงสองต าแหน งเลย (ซงสามารถยนยนไดดวย 1H-NMR และ 13C-NMR) ทงนน าจะเปนผลเนองมาจากทต าแหน ง C5 มความเกะกะจากหม เมทอกซลมากกว าทต าแหน ง

C2 มาก จงเกดการแทนทแบบเลอกสรรเฉพาะทต าแหน ง C2 เท านน ซงสอดคลองกบปฏกรยาโบรมเนชนแบบเลอกสรรทเคยรายงานไวก อนหนาน (ดงปฏกรยาท 2 รปท 7) [19] แต ปฏกรยาคลอรเนชนไดผลตภณฑในปรมาณมากกว า ส วนกลไกการเกดสาร 21 เชอว าเกดผ านกลไกแบบ electrophilic aromatic substitution ในลกษณะเดยวกนกบปฏกรยาคลอร- เนชนของสาร 12 ดงทไดน าเสนอไปแลว 4. ปฏกรยาคลอรเนชนของสาร 3-(4-bromo phenyl)-4,6-dimethoxyindole (15) จากทดลองปฏกรยาคลอรเนชนทผ านมาจะเหนไดว า ทต าแหน ง C2 และทต าแหน ง C7 จะมความว องไวในการเกดปฏกรยาคลอรเนชนดกว า C5 แต ยงมไดเปรยบเทยบความว องไวปฏกรยาคลอรเนชนของ C2 แข งข นกบ C7 ในกรณน ผว จ ยจงสนใจศกษาปฏกรยาคลอรเนชนของ 3-(4-bromophenyl)-4,6-dimethoxyindole (15) ซงเปนโมเลกลทปราศจากหม แทนททต าแหน ง C2, C5 และ C7 โดยน าสาร 15 ไปท าปฏกรย ากบ NCS ในตวท าละลาย CH2Cl2 ทอณหภม 0 C เปนเวลา 2 ชวโมง พบว าไดสารผลตภณฑหมายเลข 23 จ านวน 63% ดงรปท 8

NH

OCH3

H3CO

Br

NCS (1.40 eq)

DCM, 0 oC, 2 hrNH

OCH3

H3CO

Br

Cl15

23 (63%)

N

H

OCH3

H3CO

Br

Br

Br

N

H

OCH3

H3CO

Br

25

Br

NBS (1.40 eq)

DCM, 0 oC

24 (17%)

รปท 8 ปฏกรยาคลอรเนชนและปฏกรยาโบรม-

เ น ช น ข อ ง 3-( 4-bromo phenyl)-4,6-dimethoxyindole (15)

Page 9: ปฏิกิริยาคลอริเนชันของสารอนุพันธ์ 4,6-ไดเมทอก Ch - มหาวิทยาลัย ...

วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยอบลราชธาน ปท 18 ฉบบท 3 กนยายน – ธนวาคม 2559

47

จากผลการทดลองพบว าไดสารผลตภณฑ 23 ซงเกดจากปฏกรยาการแทนททต าแหน ง C7 ดวยคลอรนอะตอมเพยงหนงอะตอมเพยงอย างเดยว (ซงสามารถยนยนไดดวย 1H-NMR และ 13C-NMR) โดยไม พบผลตภณฑจากปฏกรยาการแทนททต าแหน ง C2 และ C5 เลย ซงแสดงใหเหนว าทต าแหน ง C7 มความว องไวในการเกดปฏกรยาคลอรเนชนมากกว าทต าแหน ง C2 และ C5 อย างไรกตามน าแปลกใจทปฏกรยาคลอรเนชนของสาร 15 ใหผลทแตกต างจากปฏกรยาโบรมเนชนของสาร 15 ทเคยรายงานไปก อนหนาน [19] ซงปฏกรยาโบรมเนชนจะไดสารผลตภณฑ 24 ทเกดจากการแทนทดวยโบรมนอะตอมถงสองต าแหน ง (disubstitution) คอทต าแหน ง C2 และ C7 ในปรมาณ 17% และไม พบสารผลตภณฑ 25 ทเกดจากการแทนทดวยโบรมนทต าแหน ง C7 เพยงหนงอะตอม เหมอนกรณปฏกรยาคลอรเนชนเลย ส วนกลไกการเกดสาร 23 เชอว าเกดผ านกลไกแบบ electrophilic aromatic substitution ใ น ล ก ษ ณ ะเดยวกนกบปฏกรยาคลอรเนชนของสาร 12 ดงทไดน าเสนอไปแลว 5. ป ฏ ก ร ย าค ล อ ร เน ชน ข อ งส า ร 4,6-dimethoxy indole (16) จากรายงานการวจยทเกยวของกบปฏกรยาของอนพนธ 4,6-dimethoxyindole กบอเลกโตรไฟลต าง ๆ ทผ านมา พบว าแนวโนมของความว องไวในการเกดปฏกรยาทต าแหน ง C3 จะมความว องไวสงกว าทต าแหน ง C7, C2 และ C5 ตามล าดบ [18] ซ งในงานวจยนสนใจศกษาความว องไวในกรณนเช นกน จงไดน าสาร 4,6-dimethoxyindole (16) ซงปราศจากหม แทนททต าแหน ง C2, C3, C5 และ C7 ไปศกษาปฏกรยาคลอรเนชน โดยเรมจากน าสาร 16 ไปท าปฏกรยากบ NCS ในตวท าละลาย CH2Cl2 ทอณหภม 0 C เปนเวลา 1 ชวโมง พบว าไดสารผลตภณฑหมายเลข 26 จ านวน 32% ดงรปท 9

NH

OCH3

H3CO CH2Cl2, 0 oC, 1 hrNH

OCH3

H3CO

Cl

(16) (26) 32%

NCS

ร ป ท 9 ป ฏ ก ร ย า ค ล อ ร เน ช น ข อ ง ส า ร 4,6-dimethoxyindole (16)

จากผลการทดลองพบว าไดสารผลตภณฑทเกดจากการแทนทดวยคลอรนอะตอมแบบเลอกสรรทต าแหน ง C3 เพยงหน งอะตอมและหน งต าแหน งเท านน โดยไม พบผลตภณฑจากปฏกรยาการแทนทดวยอะตอมคลอรนนอกจากนเลย จากผลการทดลองนแสดงใหเหนว าทต าแหน ง C3 จะมความว องไวสงกว าทต าแหน งอน ทงน เน องมาจากท C3 มความเปน นวคลโอไฟลสงกว าต าแหน งอน ๆ จงเกดปฏกรยาไดง ายทสด แต ทเกดไดนอย 32%เนองจากเมอต าแหน ง C3 ปราศจากหม แทนทจะส งผลใหสารตงตนสามารถเกดปฏกรยาออกซเดชนไดง าย สารตงตนบางส วนจงหายไประหว างท าปฏกรยา นอกจากนเมอน าผลของปฏกรยานไปเปรยบเทยบกบปฏกรยาโบรมเนชนของสาร 16 ท เคยรายงานก อนหนาน ซ งกไม พบสารผลตภณฑและสารตงตนเหลออย เลย ทงนน าจะเปนผลเนองมาจากพนธะ C-Cl ทเกดจากปฏกรยาคลอร- เนชนของสารผลตภณฑ 26 มความเสถยรสงจงเกดการสลายตวยาก ในขณะทพนธะ C-Br ทเกดจากปฏกรยาโบรมเนชนน าจะไม เสถยร (อะตอม Br มขนาดใหญ กว าอะตอม Cl ส งผลใหพนธะแตกไดง ายกว า) เกดการสลายตวไดง าย จงไม พบสารผลตภณฑจากปฏกรยาโบรมเนชนเลย ส วนกลไกการเกดสาร 26 เช อว าเกดผ าน กลไกแบบ electrophilic aromatic substitution ในลกษณะเดยวกนกบปฏกรยาคลอร- เนชนของสาร 12 ดงทไดน าเสนอไปแลว

สรปผลการทดลอง งานวจยน ไดส งเคราะหและศกษาปฏกรยา คลอรเนชนของสารอนพนธ 4,6-dimethoxyindole ทปราศจากหม แทนทในต าแหน ง C2, C3, C5 และ C7 พ บว าการศกษ าปฏกรย าคลอรเน ชนด วย N-chlorosuccinimide ในตวท าละลายไดคลอโรมเทน

Page 10: ปฏิกิริยาคลอริเนชันของสารอนุพันธ์ 4,6-ไดเมทอก Ch - มหาวิทยาลัย ...

วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยอบลราชธาน ปท 18 ฉบบท 3 กนยายน – ธนวาคม 2559

48

ของสารอนพนธ 4,6-dimethoxy indole ทปราศจากหม แทนทในต าแหน ง C5 เพยงต าแหน งเดยวจะเกดการแทนทดวยคลอรนอะตอมไดสารผลตภณฑ 5-chloroindole แต ถาสารอนพนธ 4,6-dimethoxyindole ทปราศจากหม แทนทในต าแหน ง C5 และ C7 หรอท C2 และ C5 จะไดสารผลตภณฑทเกดจากปฏกรยาคลอรเนชนแบบเลอกสรรทต าแหน ง C7 หรอทต าแหน ง C2 เพยงต าแหน งเดยวตามล าดบ โดยไม พบสารผลตภณฑ 5-chloroindole เลย ในขณะทปฏกรยาคลอรเนชนของสารอนพนธ 4,6-dimethoxyindole ทปราศจากหม แทนทในต าแหน ง C2, C5 และ C7 จะไดสารผลตภณฑ 7-chloro indole ซงเกดจากการแทนทดวยคลอรนอะตอมแบบเลอกสรรในต าแหน ง C7 โดยไม พ บ ส า ร ผ ล ต ภ ณ ฑ 2- แ ล ะ 5-chloroindole นอกจากนยงไดศกษาปฏกรยาคลอรเนชนของอนพนธ 4,6-dimethoxyindole ท ป ราศ จากหม แทนท ใน ทต า แ ห น ง C2, C3, C5 แ ล ะ C7 พ บ ว า ไ ด ส า รผลตภณฑ 3-chloroindole ทเกดจากการแทนทดวยคลอรนอะตอมแบบเลอกสรรในต าแหน ง C3 เท านน สดทายในงานวจยน ย งไดน าผลทไดจากปฏกรยา คลอรเนชนไปเปรยบเทยบกบผลของปฏกรยาโบรม-เนชน พบว าผลการเกดปฏกรยาแบบเลอกสรรในต าแหน งต าง ๆ ของอนพนธ 4,6-dimethoxy indole มแนวโนมทเหมอนกน แต ในกรณของปฏกรยาคลอร- เนชนจะไดปรมาณของสารผลตภณฑสงกว าปฏกรยาโบรมเนชน

กตตกรรมประกาศ งานวจยน ไดร บการสนบสนนจากส านกงานกองทนสนบสนนการวจยและส านกงานคณะกรรมการก าร อ ด ม ศ ก ษ า (รห ส ท น MRG5180038) แ ล ะส านกงานคณะกรรมการวจยแห งชาต (วช) ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2558 และสดทายขอขอบคณภาควชาเคม คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยอบลราชธาน ท เอ อ เฟ อ สถานท เค รอ งมอและสาธารณปโภคต าง ๆ ในการท าวจยน

เอกสารอางอง [1] Kaushik, N.K. and et al. 2013. “Biomedical

importance of indoles”. Molecules. 18, 6620-6662.

[2] Keawin, T. 2011. “Synthesis and chemical reaction of indole”. Science Journal Ubon Ratchathani University. 1 (special volume), 108-119.

[3] Hesse, M. 2002. Alkaloids Nature’s Curse or Blessing? Ochsenfurt-Hohestadt: Wiley-VCH.

[4] Liu, X. and et al. 2014. “Novel D-D-π-A organic dyes based on triphenylamine and indole-derivatives for high performance dye-sensitized solar cells”. Journal of Power Sources. 248, 400-406.

[5] Newman, A.S. and et al. 2013. ” 5-Chloroindole: a potent allosteric modulator of the 5-HT3 receptor”. British Journal of Pharmacology. 169, 1228-1238.

[6] Bos, M. and et al. 1997. ” Synthesis, pharmacology and therapeutic potential of 10-methoxypyrazino [1,2-a]indoles, partial agonists at the 5HT2C receptor”. European Journal of Medicinal Chemistry. 32, 253-261.

[7] Mollica, A. and et al. 2012. “Synthesis and bioactivity of secondary metabolites from marine sponges containing dibrominated indolic systems”. Molecules. 17, 6083-6099.

[8] Wu, Y.S. and et al. 2009. “Synthesis and evaluation of 3-aroylindoles as anticancer agents: metabolite approach”. Journal of Medicinal Chemistry. 52, 4941-4945.

Page 11: ปฏิกิริยาคลอริเนชันของสารอนุพันธ์ 4,6-ไดเมทอก Ch - มหาวิทยาลัย ...

วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยอบลราชธาน ปท 18 ฉบบท 3 กนยายน – ธนวาคม 2559

49

[9] Mandal, D. and et al. 2011. “Synthesis of dragmacidin D via direct C-H couplings”. Journal of the American Chemical Society. 133, 19660-19663.

[10] Madasu, S.B. and et al. 2012. “Synthesis of compounds related to the anti-migraine drug eletriptan hydrobromide”. Beilstein Journal of Organic Chemistry. 8, 1400-1405.

[11] Zhang, Q. and et al. 2007. “Highly potent triazole-based tubulin polymerization inhibitors”. Journal of Medicinal Chemistry. 50, 749-754.

[12] Balogh-Hergovich, E. and Speier, G. 1986. “The chlorination of indoles by copper(II) chloride”. Journal of the Chemical Society. Perkin Trans 1. 2305-2308.

[13] Muchowsk, J.M. 1970. “Chlorination of some indole derivatives with ethyl N,N-dichloro carbamate”. Canadian Journal of Chemistry. 48, 422-428.

[14] Mitchell, P.S.R. and et al. 2012. “Bromination of 4,6-dimethoxyindoles”. Tetrahedron. 68, 8163-8171.

[15] Hamri, S. and et al. 2012. “A convenient iodination of indoles and derivatives”. Tetrahedron. 68, 6269-6275.

[16] Black, D. StC. 1990. “Some natural and unnatural indoles”. Journal and Proceeding, Royal Society of New South Wales. 123, 1-13.

[17] Black D. StC. and et al. 1986. “Synthesis of 4,6-dimethoxyindoles”. Australian Journal of Chemistry. 39, 15-20.

[18] Keawin, T. 2005. Synthesis of Endo peroxide of Anthracene Derivatives and Their Biological Activities and Chemistry of 4,6-Dimethoxyindole Derivatives Photooxidation and Nitration. PhD Thesis, Department of Chemistry, Mahidol University.

[19] Keawin, T. and et al. 2011. “Selective bromination of 4,6-dimethoxyindole derivatives”. Journal of Science & Technology Ubon Ratchathani University. 13, 24-32.