Минбари 20 №20 марти соли 2013, чоршанбе, №12 (887) E-mail: [email protected] www.tribun.tj bk.ru НАШРИЯИ МАРКАЗИИ ЊИЗБИ ХАЛЌИИ ДЕМОКРАТИИ ТОЉИКИСТОН Барои созандагї ва рушди босуботи Тољикистон хуљастапай муборак! Наврўзи хуљастапай муборак! Наврўзи Боиси ифтихору шодмонии бузург аст, ки дар ин рўзњои мубораку фархунда дилу дидањои мардуми шарафманди то- љик пур аз мењру муњаббат, шафќату иродат ва рангу таровати тозаву гуворо мегардад. Нерўи созандаи мардум вусъати тоза гирифта, иќдомњои нав ба наверо амалї месозад, ки Ватани азизамонро боз њам ободу зебо мегардонад. Соли сеюм аст, ки ин љашни шоистаи ниёгонамонро дар саросари кишварњои олам бо шукўњи хоса љашн мегиранд. Бо пешнињоди Президенти Тољикистон ва дастгирии мамлакатњои дигар Созмони милали муттањид дар Ассамблеяи генералии худ ќарор ќабул намуд, ки Наврўзи Аљам њамчун љашни бай- налмилалї эътироф шуда, љињати таљлили шоистаи он тадби- рњои амалї роњандозї мегардад. Ин тасмим аз он шањодат медињад, ки дар ќатори дигар ар- зишњои муќаддаси миллии мо Наврўзи фархунда, ки аз замо- ни шоњ Љамшед сарчашма мегирад, ба хазинаи бою ѓании та- маддуни љањонї ворид гардида, обрўи Тољикистонро дар аќсои олам ба маротиб баланд мебардорад. Њамаи ин аз зањматњои бесобиќа ва талошњои пайгиронаи Президенти мамлакат, фар- занди фарзонаи миллат, муњтарам Эмомалї Рањмон дарак медињад, ки мехоњад Тољикистони азизи мо дар арсаи байнал- милалї беш аз пеш муаррифї гардад ва шинохта шавад. Бо чунин њадафњои созанда ва таъмини ќаробати бештари миллату халќњои сокини кишварњои Осиёи Марказї ва тањки- ми дўстиву рафоќати миёни онњо Сарвари давлати мо Љаноби Олї Эмомалї Рањмон пешнињод намуданд, ки њар сол дар як кишваре Наврўзи бостонї ба таври васеъ таљлил гардад. На- тиљаи њамин талошњост, ки эстафетаи љашнвораи Наврўзи љањонї имсол ба љумњурии Туркманистон ворид шудааст. Барои мо тољикон ин падидаи фарањбахш боз аз он љињат боиси ифтихор ва шарофатмандист, ки њазорсолањо ин љониб ниёгони ориёнажоди мо онро зинда нигоњ дошта, бо тобишу шевањои тоза то замони мо оварда расондаанд. Ташкилотњои Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар баробари дигар да- стоварду арзишњои миллї суннатњои наврўзиро, ки рамзи вањ- дату њамдилии миллат аст, пайгирона таблиѓ мекунанд, бо арљ- гузорї ба суннатњои санияи наврўзї аёдати пирону ниёзмандон- ро ба љо меоранд. Љавонони мо њанўз аз оѓози сол ба ин амри бунёдкорона даст зада, дар ќатори марди дењќон њазорон бех нињолњо шинонда, љўю каналњоро тоза намуда, корхонаю му- ассисањо ва кўчаю хиёбонњоро ободу зебо гардонда истодаанд. Баракату саховати сол аз он маълум мегардад, ки мо ба он чї гуна њусни оѓоз мебахшем. Имсол барои тамоми њамсафони мо соли махсус мебошад. Дар ин сол дар ќатори чорабинињои иљти- моию фарњангї боз маъракаи муњими интихоботи Президенти мамлакат барпо мегардад, ки бояд њамаљониба омодагї биги- рем ва онро дар сатњи баланди ташкилию сиёсї ва муваффа- ќона гузаронем. Бовар ва эътимоди мо бар он аст, ки аъзои њизб, кулли љонибдорон ва мардуми шарифи кишвар љашну маъракањои мазкурро ба шевае барпо хоњанд намуд, ки он омили сарљамъї, вањдату якдилї ва осоиши сокинони мамлакат мегардад. Раёсати Кумитаи Иљроияи Марказии Њизби Халќии Демокра- тии Тољикистон бо њамин нияту орзуњои нек бори дигар ба мар- думи Тољикистон саломатию хонаободї ва пирўзињо таманно намуда, ќадами мубораки Наврўзи хуљастапайро ба хонадони якояки Шумо шодбош мегўяд. Наврўзатон фархунда бод! Раёсати КИМ ЊХДТ Боиси ифтихору шодмонии бузург аст, ки дар ин рўзњои мубораку фархунда дилу дидањои мардуми шарафманди то- љик пур аз мењру муњаббат, шафќату иродат ва рангу таровати тозаву гуворо мегардад. Нерўи созандаи мардум вусъати тоза гирифта, иќдомњои нав ба наверо амалї месозад, ки Ватани азизамонро боз њам ободу зебо мегардонад. Соли сеюм аст, ки ин љашни шоистаи ниёгонамонро дар саросари кишварњои олам бо шукўњи хоса љашн мегиранд. Бо пешнињоди Президенти Тољикистон ва дастгирии мамлакатњои дигар Созмони Милали Муттањид дар Ассамблеяи генералии худ ќарор ќабул намуд, ки Наврўзи Аљам њамчун љашни бай- налмилалї эътироф шуда, љињати таљлили шоистаи он тадби- рњои амалї роњандозї мегардад. Ин тасмим аз он шањодат медињад, ки дар ќатори дигар ар- зишњои муќаддаси миллии мо Наврўзи фархунда, ки аз замо- ни шоњ Љамшед сарчашма мегирад, ба хазинаи бою ѓании та- маддуни љањонї ворид гардида, обрўи Тољикистонро дар аќсои олам ба маротиб баланд мебардорад. Њамаи ин аз зањматњои бесобиќа ва талошњои пайгиронаи Президенти мамлакат, фар- занди фарзонаи миллат, муњтарам Эмомалї Рањмон дарак медињад, ки мехоњад Тољикистони азизи мо дар арсаи байнал- милалї беш аз пеш муаррифї гардад ва шинохта шавад. Бо чунин њадафњои созанда ва таъмини ќаробати бештари миллату халќњои сокини кишварњои Осиёи Марказї ва тањки- ми дўстиву рафоќати миёни онњо Сарвари давлати мо Љаноби Олї Эмомалї Рањмон пешнињод намуданд, ки њар сол дар як кишваре Наврўзи бостонї ба таври васеъ таљлил гардад. На- тиљаи њамин талошњост, ки эстафетаи љашнвораи Наврўзи љањонї имсол ба Љумњурии Туркманистон ворид шудааст. Барои мо тољикон ин падидаи фарањбахш боз аз он љињат боиси ифтихор ва шарофатмандист, ки њазорсолањо ин љониб ниёгони ориёнажоди мо онро зинда нигоњ дошта, бо тобишу шевањои тоза то замони мо оварда расондаанд. Ташкилотњои Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар баробари дигар да- стоварду арзишњои миллї суннатњои наврўзиро, ки рамзи вањ- дату њамдилии миллат аст, пайгирона таблиѓ мекунанд, бо арљ- гузорї ба суннатњои санияи наврўзї аёдати пирону ниёзмандон- ро ба љо меоранд. Љавонони мо њанўз аз оѓози сол ба ин амри бунёдкорона даст зада, дар ќатори марди дењќон њазорон бех нињолњо шинонда, љўю каналњоро тоза намуда, корхонаю му- ассисањо ва кўчаю хиёбонњоро ободу зебо гардонда истодаанд. Баракату саховати сол аз он маълум мегардад, ки мо ба он чї гуна њусни оѓоз мебахшем. Имсол барои тамоми њамсафони мо соли махсус мебошад. Дар ин сол дар ќатори чорабинињои иљти- моию фарњангї боз маъракаи муњими интихоботи Президенти мамлакат барпо мегардад, ки бояд њамаљониба омодагї биги- рем ва онро дар сатњи баланди ташкилию сиёсї ва муваффа- ќона гузаронем. Бовар ва эътимоди мо бар он аст, ки аъзои њизб, кулли љонибдорон ва мардуми шарифи кишвар љашну маъракањои мазкурро ба шевае барпо хоњанд намуд, ки он омили сарљамъї, вањдату якдилї ва осоиши сокинони мамлакат мегардад. Раёсати Кумитаи Иљроияи Марказии Њизби Халќии Демокра- тии Тољикистон бо њамин нияту орзуњои нек бори дигар ба мар- думи Тољикистон саломатию хонаободї ва пирўзињо таманно намуда, ќадами мубораки Наврўзи хуљастапайро ба хонадони якояки Шумо шодбош мегўяд. Наврўзатон фархунда бод! Раёсати КИМ ЊХДТ Ќадами мубораки Наврўзи оламафрўзро, ки аз баробарии рўзу шаб, зиндашавии табиат, фарорасии бањори диловез ва такопўи дењќону оѓози кишту кор мужда мерасонад, самимона шодбош мегўем. Ќадами мубораки Наврўзи оламафрўзро, ки аз баробарии рўзу шаб, зиндашавии табиат, фарорасии бањори диловез ва такопўи дењќону оѓози кишту кор мужда мерасонад, самимона шодбош мегўем.
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Минбари халќ20 марти соли 2013№12 (887)
20 марти соли 2013,чоршанбе,№12 (887)
www.minbari.halk.tjE-mail: [email protected]
www.tribun.tjbk.ru
НАШРИЯИ МАРКАЗИИ ЊИЗБИ ХАЛЌИИ ДЕМОКРАТИИ ТОЉИКИСТОН
Барои созандагї ва рушдибосуботи Тољикистон
хуљастапай муборак!Наврўзихуљастапай муборак!Наврўзи
Боиси ифтихору шодмонии бузург аст, ки дар ин рўзњоимубораку фархунда дилу дидањои мардуми шарафманди то-љик пур аз мењру муњаббат, шафќату иродат ва рангу тароватитозаву гуворо мегардад. Нерўи созандаи мардум вусъати тозагирифта, иќдомњои нав ба наверо амалї месозад, ки Ватаниазизамонро боз њам ободу зебо мегардонад.
Соли сеюм аст, ки ин љашни шоистаи ниёгонамонро дарсаросари кишварњои олам бо шукўњи хоса љашн мегиранд. Бопешнињоди Президенти Тољикистон ва дастгирии мамлакатњоидигар Созмони милали муттањид дар Ассамблеяи генералиихуд ќарор ќабул намуд, ки Наврўзи Аљам њамчун љашни бай-налмилалї эътироф шуда, љињати таљлили шоистаи он тадби-рњои амалї роњандозї мегардад.
Ин тасмим аз он шањодат медињад, ки дар ќатори дигар ар-зишњои муќаддаси миллии мо Наврўзи фархунда, ки аз замо-ни шоњ Љамшед сарчашма мегирад, ба хазинаи бою ѓании та-маддуни љањонї ворид гардида, обрўи Тољикистонро дар аќсоиолам ба маротиб баланд мебардорад. Њамаи ин аз зањматњоибесобиќа ва талошњои пайгиронаи Президенти мамлакат, фар-занди фарзонаи миллат, муњтарам Эмомалї Рањмон даракмедињад, ки мехоњад Тољикистони азизи мо дар арсаи байнал-милалї беш аз пеш муаррифї гардад ва шинохта шавад.
Бо чунин њадафњои созанда ва таъмини ќаробати бештаримиллату халќњои сокини кишварњои Осиёи Марказї ва тањки-ми дўстиву рафоќати миёни онњо Сарвари давлати мо ЉанобиОлї Эмомалї Рањмон пешнињод намуданд, ки њар сол дар яккишваре Наврўзи бостонї ба таври васеъ таљлил гардад. На-тиљаи њамин талошњост, ки эстафетаи љашнвораи Наврўзиљањонї имсол ба љумњурии Туркманистон ворид шудааст.
Барои мо тољикон ин падидаи фарањбахш боз аз он љињат
боиси ифтихор ва шарофатмандист, ки њазорсолањо ин љонибниёгони ориёнажоди мо онро зинда нигоњ дошта, бо тобишушевањои тоза то замони мо оварда расондаанд. ТашкилотњоиЊизби Халќии Демократии Тољикистон дар баробари дигар да-стоварду арзишњои миллї суннатњои наврўзиро, ки рамзи вањ-дату њамдилии миллат аст, пайгирона таблиѓ мекунанд, бо арљ-гузорї ба суннатњои санияи наврўзї аёдати пирону ниёзмандон-ро ба љо меоранд. Љавонони мо њанўз аз оѓози сол ба ин амрибунёдкорона даст зада, дар ќатори марди дењќон њазорон бехнињолњо шинонда, љўю каналњоро тоза намуда, корхонаю му-ассисањо ва кўчаю хиёбонњоро ободу зебо гардонда истодаанд.Баракату саховати сол аз он маълум мегардад, ки мо ба он чїгуна њусни оѓоз мебахшем. Имсол барои тамоми њамсафони мосоли махсус мебошад. Дар ин сол дар ќатори чорабинињои иљти-моию фарњангї боз маъракаи муњими интихоботи Президентимамлакат барпо мегардад, ки бояд њамаљониба омодагї биги-рем ва онро дар сатњи баланди ташкилию сиёсї ва муваффа-ќона гузаронем.
Бовар ва эътимоди мо бар он аст, ки аъзои њизб, куллиљонибдорон ва мардуми шарифи кишвар љашну маъракањоимазкурро ба шевае барпо хоњанд намуд, ки он омили сарљамъї,вањдату якдилї ва осоиши сокинони мамлакат мегардад.
Раёсати Кумитаи Иљроияи Марказии Њизби Халќии Демокра-тии Тољикистон бо њамин нияту орзуњои нек бори дигар ба мар-думи Тољикистон саломатию хонаободї ва пирўзињо таманнонамуда, ќадами мубораки Наврўзи хуљастапайро ба хонадониякояки Шумо шодбош мегўяд.
Наврўзатон фархунда бод!Раёсати КИМ ЊХДТ
Боиси ифтихору шодмонии бузург аст, ки дар ин рўзњоимубораку фархунда дилу дидањои мардуми шарафманди то-љик пур аз мењру муњаббат, шафќату иродат ва рангу тароватитозаву гуворо мегардад. Нерўи созандаи мардум вусъати тозагирифта, иќдомњои нав ба наверо амалї месозад, ки Ватаниазизамонро боз њам ободу зебо мегардонад.
Соли сеюм аст, ки ин љашни шоистаи ниёгонамонро дарсаросари кишварњои олам бо шукўњи хоса љашн мегиранд. Бопешнињоди Президенти Тољикистон ва дастгирии мамлакатњоидигар Созмони Милали Муттањид дар Ассамблеяи генералиихуд ќарор ќабул намуд, ки Наврўзи Аљам њамчун љашни бай-налмилалї эътироф шуда, љињати таљлили шоистаи он тадби-рњои амалї роњандозї мегардад.
Ин тасмим аз он шањодат медињад, ки дар ќатори дигар ар-зишњои муќаддаси миллии мо Наврўзи фархунда, ки аз замо-ни шоњ Љамшед сарчашма мегирад, ба хазинаи бою ѓании та-маддуни љањонї ворид гардида, обрўи Тољикистонро дар аќсоиолам ба маротиб баланд мебардорад. Њамаи ин аз зањматњоибесобиќа ва талошњои пайгиронаи Президенти мамлакат, фар-занди фарзонаи миллат, муњтарам Эмомалї Рањмон даракмедињад, ки мехоњад Тољикистони азизи мо дар арсаи байнал-милалї беш аз пеш муаррифї гардад ва шинохта шавад.
Бо чунин њадафњои созанда ва таъмини ќаробати бештаримиллату халќњои сокини кишварњои Осиёи Марказї ва тањки-ми дўстиву рафоќати миёни онњо Сарвари давлати мо ЉанобиОлї Эмомалї Рањмон пешнињод намуданд, ки њар сол дар яккишваре Наврўзи бостонї ба таври васеъ таљлил гардад. На-тиљаи њамин талошњост, ки эстафетаи љашнвораи Наврўзиљањонї имсол ба Љумњурии Туркманистон ворид шудааст.
Барои мо тољикон ин падидаи фарањбахш боз аз он љињат
боиси ифтихор ва шарофатмандист, ки њазорсолањо ин љонибниёгони ориёнажоди мо онро зинда нигоњ дошта, бо тобишушевањои тоза то замони мо оварда расондаанд. ТашкилотњоиЊизби Халќии Демократии Тољикистон дар баробари дигар да-стоварду арзишњои миллї суннатњои наврўзиро, ки рамзи вањ-дату њамдилии миллат аст, пайгирона таблиѓ мекунанд, бо арљ-гузорї ба суннатњои санияи наврўзї аёдати пирону ниёзмандон-ро ба љо меоранд. Љавонони мо њанўз аз оѓози сол ба ин амрибунёдкорона даст зада, дар ќатори марди дењќон њазорон бехнињолњо шинонда, љўю каналњоро тоза намуда, корхонаю му-ассисањо ва кўчаю хиёбонњоро ободу зебо гардонда истодаанд.Баракату саховати сол аз он маълум мегардад, ки мо ба он чїгуна њусни оѓоз мебахшем. Имсол барои тамоми њамсафони мосоли махсус мебошад. Дар ин сол дар ќатори чорабинињои иљти-моию фарњангї боз маъракаи муњими интихоботи Президентимамлакат барпо мегардад, ки бояд њамаљониба омодагї биги-рем ва онро дар сатњи баланди ташкилию сиёсї ва муваффа-ќона гузаронем.
Бовар ва эътимоди мо бар он аст, ки аъзои њизб, куллиљонибдорон ва мардуми шарифи кишвар љашну маъракањоимазкурро ба шевае барпо хоњанд намуд, ки он омили сарљамъї,вањдату якдилї ва осоиши сокинони мамлакат мегардад.
Раёсати Кумитаи Иљроияи Марказии Њизби Халќии Демокра-тии Тољикистон бо њамин нияту орзуњои нек бори дигар ба мар-думи Тољикистон саломатию хонаободї ва пирўзињо таманнонамуда, ќадами мубораки Наврўзи хуљастапайро ба хонадониякояки Шумо шодбош мегўяд.
Наврўзатон фархунда бод!Раёсати КИМ ЊХДТ
Ќадами мубораки Наврўзи оламафрўзро, ки аз баробарии рўзу шаб, зиндашавии табиат, фарорасиибањори диловез ва такопўи дењќону оѓози кишту кор мужда мерасонад, самимона шодбош мегўем.Ќадами мубораки Наврўзи оламафрўзро, ки аз баробарии рўзу шаб, зиндашавии табиат, фарорасиибањори диловез ва такопўи дењќону оѓози кишту кор мужда мерасонад, самимона шодбош мегўем.
Минбари халќ20 марти соли 2013
№12 (887)2 Наврўз шуду олами пир боз љавон шуд,Сад чашмаи яхбаста зи нав боз равон шуд.
Дар роњи њаракат ба сўйи хонаи кўда-кон Сарвари давлат Эмомалї Рањмоншоњиди намоишгоњи наврўзї гардид. Дарин љо мардуми њунарманди ноњия мањсу-ли њунарњои мардумї, аз ќабили хўрокуширинињои наврўзї, суманак, либосњоимиллии тољикї бо гулдўзию зардўзї, ас-бобу олоти кории рўзгорро бо њунариволои базму тараби наврўзї намоиш до-данд. Сарвари давлат Эмомалї Рањмонба њунари шогирдони мактаби гўштигирииба номи љањонпањлавон Саидмуъмин Ра-њимов таваљљуњ зоњир намуда, онњо ва кул-ли љавонони дигарро ба варзишу тарбияиљисмонї ва тарзи њаёти солим њидоят на-муд. Таваљљуњи хоса, њамчунин ба аспњоизоти тољикї ва зиёд намудани саршумо-ри ин зот зоњир гардид.
Зимни шиносої бо тухмињои ѓалла-дона, аз љумла зикр гардид, ки ноњияи Те-мурмалик дар гузашта яке аз бузургта-рин ноњияњо доир ба парвариши тухмииѓалладона буд. Аз ин хотир ба масъулиндастур дода шуд, ки ин маќоми волоиноњияро дубора барќарор намоянд.
Сипас Сарвари давлат Эмомалї Рањ-мон ба хонаи кўдакон ташриф оварда,бо шароити будубоши шаборўзї ва таъ-лиму тарбияи тарбиятгирандагони онбевосита шинос шуд.
Тавре аён гардид, ин муассисаи тар-биявї бо супориши Сарвари давлатЭмомалї Рањмон мавриди тармиму на-всозї ќарор гирифта, дорои шароити хубизиндагї ва таълиму тарбия гардидааст.
Тавре зикр гардид, аз 128 компютериба мактабњои ин ноњия туњфа намудаиСарвари давлат 20-тоаш ба ин муасси-саи таълимї оварда шудааст.
БОЗДИДАЗ ХОНАИ КЎДАКОНИНОЊИЯИ ТЕМУРМАЛИК18 марти соли 2013 Президенти кишвар Эмомалї Рањмон бахонаи кўдакони ятиму бепарастори дењаи Танобчии ноњияиТемурмалик ташриф оварда, бо тарбиятгирандагони он ва
мардуми ноњия мулоќот намуд.
Чунонки аён гардид, хонаи кўдакониятиму бепарастор дорои утоќњои дарстай-ёркунї, истироњату фароѓат, хобгоњњои бошароити муосир муљљањњаз, ошхонаибарњаво, толори калони варзишї ва ди-гар шароити зарурї мебошад.
Аз љониби Сарвари давлат ЭмомалїРањмон ба њамаи тарбиятгирандагони инмуассисаи иљтимої, ки шумораи умумиа-шон 128 нафар аст ва њам ба тарбиятги-рандагони мактаб-интернати љамоатиКангурт номгўи зиёди сарулибос, хўрок-ворї ва ширинию дигар туњфањо таќдимгардид.
Хотиррасон бояд намуд, ки дар ара-фаи Наврўзи хуљастапай ба зиёда аз 4њазор кўдакону наврасони љумњурї, ки азпадару модар ятим мондаанд, кўмакњоимоддии Президенти кишвар ЭмомалїРањмон расонда шуд.
Дар сањни њавлии хонаи кўдакониятиму бепарастор Президенти кишварЭмомалї Рањмон бо устодону тарбиятги-рандагони он ва њам роњбарону фаъо-лони ноњияи Темурмалик мулоќоти суд-манд анљом дод.
Зимни суханронии Сарвари давлатЭмомалї Рањмон, аз љумла зикр гардид,ки тамоми хонањои кўдакони ятиму бепа-растор, мактаб-интернатњо ва дигар му-ассисањои иљтимоии кишвар бар заммитаъминоти мутамаркази давлатї бароидастгирию нигањбонии иловагї ба вазо-рату идорањо ва дигар сохторњои давлатївобаста шудаанд.
Ѓайр аз ин, имрўз Сарвари давлатЭмомалї Рањмон дастур дод, ки дар муд-дати кўтоњ харљномаи тармиму навсозиитамоми чунин муассисањои тармимта-
лаб, аз љумла мактаб-интернати Кангурт,тањия ва ба Президенти кишвар бароичораандешї пешнињод карда шавад.Дастур дода шуд, ки дар назди хонаикўдакони ятиму бепарастори дењаи Та-нобчии ноњияи Темурмалик як биноиалоњидаи таълимї низ бо тамоми ша-роити муосири зарурї бунёд кардашавад.
Ба роњбарият ва фаъолони ноњиябарои вусъат додани корњои кишоварзї,аз љумла афзун намудани парваришитухмии ѓалладона, васеъ намудани боѓутокзор, бењсозии фаъолияти зотпарварї,пурсамар истифода бурдани заминњоиобї, аз љумла тавассути ба роњ монданикишти такрорї, дастуру супоришњои му-шаххас дода шуд.
Ба роњбарони вазоратњои мелиорат-сия ва хољагии об, тандурустї, наќлиёт,Кумитаи љавонон, варзиш ва сайёњї доир
ба мустањкам намудани соњилњои дарёиСурхоб дар ин ноњия, дар њолати хубнигоњ доштани муассисањои тандурустїва пешгирии беморињо, тармиму навсо-зии роњњои мањаллї ва ба анљом расон-дани сохтмони толори варзишии марка-зи ноњия супоришњои мушаххас додашуд.
Бо пешнињод ва рањнамоии Сарва-ри давлат Эмомалї Рањмон як зумрасоњибкорони бонуфузи кишвар , кизода ва тарбиятдидагони ноњияи Те-мурмалик мебошанд, уњдадор шуданд,ки њар яке чандтогї корхонањои хурдиистењсолї дар зодгоњашон бунёд на-муда, садњо љойи нави корї муњайёмесозанд.
Сипас мањфили пурсишу посух суратгирифт, ки зимни он Президенти кишварЭмомалї Рањмон ба суолу дархостњоииштирокдорони мулоќот љавоб дод.
Таърихи 15 март бо иштироки Пре-зиденти кишвар Эмомалї Рањмон биноинави боњашамати Вазорати корњоихориљї, ки аз 8 ошёна иборат аст, ифти-тоњ ёфт.
Дар сањни њавлии бинои нав Сарва-ри давлат Эмомалї Рањмон бо роњбаро-ну собиќадорони корпуси дипломатииТољикистон ду дарахти 50-солаи сиквоикалифорнї шинонданд. Ин дарахтонибузургљусса, ки зиёда аз 3 њазор сол умрмебинанд, бо дуои пояндагї ва љовидо-нагии давлати соњибистиќлоли Тољикис-тон шинонда шуд.
Сарвари давлат Эмомалї Рањмон бошароити кории дар ин бино муњайёгар-дида шинос шуда, ба натиљаи кори бино-корон ва муљањњазсозони он бањои ба-ланд дод. Дар ин бино тамоми шароитикорї барои кормандони вазорат, ќабули
ВАЗОРАТИ КОРЊОИ ХОРИЉЇ -СОЊИБИ БИНОИ НАВ
мењмонони хориљї, маљлису машваратњова дигар чорабинињо муњайё гардидааст.
Тавре зикр гардид, ин бино дар зар-фи 2,5 сол бо харљи ќариб 73 миллионсомонї маблаѓњои махсуси Вазорати ко-рњои хориљї, аз љумла даромадњои хада-моти консулї, бе сарфи маблаѓњои буљетїбунёд ёфтааст.
Дар толори калони бинои нави Вазо-рати корњои хориљї, ки дорои 260 љойи ни-шаст мебошад, Сарвари давлат ЭмомалїРањмон бо роњбарият ва кормандони инвазорат, роњбарони сафорату дигар намо-яндагињои дипломатии Тољикистон даркишварњои хориљї ва созмонњои байнал-милалї, собиќадорони соња ва умуман кор-пуси дипломатии кишвар мулоќоти судман-ди ошкоро анљом дода, доир ба татбиќибосамари сиёсати хориљии давлат анде-шањои љолиб баён намуд.
Минбари халќ20 марти соли 2013№12 (887) 3Бикшо даричањоро дар кўчањо бањор аст,
Њар рўзи навбањорон як љашни рўзгор аст.
БАЪДАН мушовири калони Прези-денти љумњурї оид ба масъалањоирушди иљтимої ва робита бо
љомеа номзади илми фалсафа СубњонКошонов оид ба ањамияти њукумати элек-тронї, заминањои њуќуќї ва њолати тат-биќи он дар љумњурї бо маърўза баро-мад кард. Ў аз љумла таъкид намуд, киЊукумати љумњурї ба масъалаи мазкурэътибори љиддї дода, љињати амалигар-донии он як силсила ќонунњо ва консеп-сияњоро ќабул кардааст. Њамзамон дарсатњи байналмилалї дар доираи Созмо-ни милали муттањид бо маќсади омўзишпањлуњои муњими татбиќи он семинаруконфронси вижа доир карда шуд.
Тољикистон барои гузаштан ба њуку-мати электронї имконияту шароити хубдорад, зеро ки таваљљуњи мардум ба ва-соити ахбори электронї ва шабакањоиинтернетї беш аз пеш афзуда истода-аст. Дар Дастгоњи иљроияи Президентиљумњурї аллакай мутахассисон ба роњан-дозии ин кор шуруъ намудаанд. Њамчу-нин дар Дастгоњи мазкур воњиди корииМушовири Президент оид ба илм ва тех-нологияњои муосир фаъолият дорад.
Дар љумњурї имрўз дар њудуди 6 мил-лион нафар одамон бо алоќаи электронїсарукор доранд ва беш аз 3,5 миллионнафар аз шабакањои интернетї истифо-да мебаранд. Њамаи ин имконият меди-њад, ки роњи ворид шудан ба фаъолияти
Роњ ба сўи њокимияти мардумсолорїЉаласаро раиси Ассотсиатсияи васоити ахбори электронии Тољикистон Мўсо Асозода ифтитоњбахшида, таъкид намуд, ки даврае фаро омадааст, ки мо бояд барои гузаштан ба фаъолияти њукуматиэлектронї заминањои мусоид муњайё созем. Чунин њукумат кори мардумро ба маротиб осон карда,шаффофияти фаъолиятро таъмин менамояд ва барои сарфаи ваќту маблаѓи одамон имконияти хубефароњам меорад. Њамзамон дастрасии мардумро ба ахбору иттилооти нав таъмин мекунад.
Њаёти њизб
њукумати электронї осон гардад.Бартарї ва ањамияти дигари њукума-
ти электронї дар он аст, ки фаъолиятисохторњои њукуматї боз њам шаффофгардида, дараљаи фасодро ба маротибкоњиш медињад. Бо татбиќ гардидани инБарнома љумњурї аз бунбасти коммуни-катсионї ва иттилоотї мебарояд. Даст-расии мардум ба фаъолияти муасси-
сањои давлатї осонтар мегардад. Ва дарнињоят он роњест ба сўи мардумсолорї , -афзуд С. Кошонов.
Иљрокунандаи вазифаи роњбаридафтари Созмони амнияту њамкории Ав-рупо Ханс Петер Ларсен зимни суханро-нии хеш дар бораи таљрибаи љорї наму-дани њукумати электронї дар кишварњоиљањон ва ањамияти он изњори назар на-
Ќабл аз оѓози мулоќот бо донишљ-ўён Сарвари давлат Эмомалї Рањмондар даромадгоњи Мактаби байналми-лалии Президентї бо намоишгоњињунарњои наврўзии мактаббачагонудонишљўёни як ќатор муассисањои таъ-лимї ошно гардид..
Хонандагону донишљўёни хушса-лиќа бењтарин мањсули њунари худроба намоиш гузоштанд. Намунањоихўроку ширинињои лазизи наврўзї дардастурхонњои зебои њафтсину њафт-шин, либосњои миллии наврўзї бароидухтарону бонувон, аз љумла куртањоихушдўхти чакан, атлас, тоќию дигарашёи гулдўзї барои љавонону мардонбасо љолиб буд.
Таваљљуњи хоси Сарвари давлат-ро мањсули њунарњои литсейи сано-атї-дўзандагии шањри Душанбе, кидар пойгоњи омўзишгоњи 33-юмидўзандагї таъсис ёфтааст, ба худљалб намуд. Тавре маълум шуд, гул-духтарони њунарманди ин литсей, дарин муассисаи таълимї натанњо њуна-ри дўзандагї, аз љумла гулдўзиюзардўзї меомўзанд, балки мањсулињунари волои худро ба дўстдоронилибосњои хуштарњи миллї ва њам ан-вои гуногуни либосњои замонавї пеш-каш менамоянд.
Сипас Президенти кишварЭмомалї Рањмон ба толори калонимактаби байналмилалї ворид шуда,нахуст ба 360 нафар донишљўёни му-ассисањои таълимии шањри Душанбе,ки аз падару модар мањрум мондаанд,кўмаки моддї расонд.
Тавре зикр гардид, тибќи Амри Пре-зиденти Љумњурии Тољикистон бањамаи кўдакону наврасон ва мактаб-бачагону донишљўёни љумњурї, ки азпадару модар мањрум мондаанд, дарарафаи таљлили Наврўзи хуљастапайаз њисоби Фонди захиравии Роњбаридавлат кўмакњои моддї расонда шуд.
МУЛОЌОТИ САРВАРИ ДАВЛАТ БО ДОНИШЉЎЁНИ ЯТИМНимаи дуюми рўзи 15 март Президенти кишвар
Эмомалї Рањмон дар Муассисаи давлатии Мактабибайналмилалии Президентї бо донишљўёни шањриДушанбе, ки аз падару модар мањрум мондаанд,мулоќот намуда, ба онњо кўмаки моддї расонд.
Шумораи умумии чунин ятимон дартамоми ќаламрави љумњурї, тибќињисоби масъулони соња, зиёда аз 4000нафар будааст.
Президенти кишвар ЭмомалїРањмон зимни суханронї нахуст ањлитолор ва мардуми љумњуриро бо фа-рорасии Наврўзи оламафрўз табрикутањният гуфт.
Сарвари давлат Эмомалї Рањмоназ оинњои бостонии наврўзї ёдоваршуда, таъкид дошт, ки аз фархунда-тарини онњо дасти кўмак дароз карданба ятимону бепарасторон, маъюбонубарљомондагон, оилањои камбизоат вадигар ниёзмандон аст. Њамчунин таъ-кид гардид, ки табаќањои ниёзманди
ањолї, натанњо дар арафаи Наврўз вадигар иду љашнњо, балки њамеша боядмавриди кўмак ва дастгирию пушти-бонии мардуми сарватманду саховат-манд ва сохторњои масъули давлатїќарор дошта бошанд.
Изњори боварї карда шуд, ки мар-думи саховатпешаи љумњурї аз иниќдоми љавонмардонаи Президентикишвар Эмомалї Рањмон ибрат гириф-та, дар рўзњои љашни Наврўзи хуљас-тапай ва дигар рўзњо ба ниёзмандондасти кўмак дароз менамоянд.
Сарвари давлат Эмомалї Рањмоназ садњо квотањои Президентї, ки ба-рои тањсили донишљўёни болаёќатитољик дар хориљи кишвар њар сол људо
мегардад, ёдовар шуда, изњори таас-суф намуд, ки дар миёни онњо ятимонхеле каманд ё умуман нестанд. Бамасъулини соњаи маорифи кишвар, азљумла роњбарияти муассисањои тањси-лоти касбомўзї дастур дода шуд, кидонишљўёни ятими аз падару модармањрумгаштаро зери ѓамхории доимїќарор дињанд. Тибќи супоришњои Сар-вари давлат њамаи онњо бо хобгоњ ёдигар манзили зист ва дигар шароитибарои таълим зарурї бояд бепул таъ-мин карда шаванд.
Њамчунин дастур дода шуд, ки бамуассисањои таълимии сохторњои ни-зомї ва маќомоти њифзи њуќуќу тар-тибот бештар ятимписарони солимубардам ва болаёќат ќабул карда ша-ванд, то ки онњо дар солњои тањсилбо хобгоњ, хўрок ва либоси бепул вањамчунин оянда бо кор таъмин бо-шанд.
Дар охири мулоќот Сарвари дав-лат Эмомалї Рањмон ба суолу дархо-сти як ќатор донишљўёни ятим посухгуфта, барои њалли мушкилоти ном-барнамудаи онњо ба масъулин дасту-ру супоришњо дод.
Аз љумла, бо дархости яке аз онњоПрезиденти кишвар Эмомалї Рањмонизњор дошт, ки ба њар яки 360 нафаркомилан ятим, ки донишљўёни муас-сисањои тањсилоти касбї мебошанд,яктогї компютер туњфа карда меша-вад.
Дар посух ба шикоятњо доир ба бе-саробон мондани баъзе ятимони бепа-дару модар пас аз хатми муассисањоитаълимї, таъкид гардид, ки тамомиятимони кулл, баъди хатми тањсило-ти миёна ва олї њам то ба њаёти мус-таќилона ворид шуданашон бояд тањ-ти ѓамхории давлат ќарор дошта бо-шанд.
муда, гуфт, ки он дар мавриде самараихуб медињад, ки њамаи инфрасохторњоињукумату давлатдориро фаро гирад. Би-нобар ин созмони мо омода аст, ки дарин маврид кўмак расонад.
Мудири Маркази иттилоотию техни-кии Дастгоњи иљроияи Президент Ќ. Са-фиев, директори Академияи виртуалиитехнологињои иттилоотию коммуникатси-онї А. Атоев дар зимни маърўзањои худба пањлўњои дигари љорї намудани њуку-мати электронї рушанї андохта, таъкиднамуданд, ки дар бисёр кишварњои пеш-рафтаи љањон чанд сол боз ин тарзи кор-барї амал карда истодааст ва онњо ал-лакай ба натиљањои ќобили мулоњизаноил гаштаанд. Аз њама муњимаш њуку-мати электронї имкон медињад, ки сохто-ри давлатї ислоњ карда шавад.
Дар нињояти љаласа суолу љавоб су-рат гирифта, иштирокдорон таклиф пеш-нињод намуданд, ки барои татбиќи сама-рабахши он Барномаи миллї ќабул кар-да шавад.
«МХ»
www.prezident.tj
Минбари халќ20 марти соли 2013
№12 (887)4 Омад бањору сайри гулистон ѓанимат аст,Базми висолу ѓунчаи хандон ѓанимат аст.
БОЯД гуфт, ки ташкилкунандагони асосиичорабинї- кумитањоииљроияи њизбии вило-
яту ноњияи Бобољон Ѓафуров ваширкати бисёрсоњаи илмї - ис-тењсолии "Нур" тамоми кўшишуѓайрати худро љињати эњёи акса-ри анъанаву таомулњои наврўзїравона карда буданд.
Аз љумла, то оѓози чораби-нии асосї дар даромадгоњимайдон намоиши њунарњоидастї ташкил гардид. Дар хай-мањо аъзоёну фаъолони њизбмањсулоти хўрокворї, ќаннодї,дўзандагию бофандагї, коси-бию заргарї ва ѓайраро, ки хосииди Наврўз аст, ба маърази та-мошо гузошта буданд.
Љамъомадагонро хусусанбойчечакхонии як гурўњ хурдсо-лон ба ваљд овард.
Чорабинии асосии танта-навї бо сухани ифтитоњии раи-си КИ ЊХДТ дар ноњияи Бобо-љон Ѓафуров - Мављуда Мирпо-чоева оѓоз ёфт. Номбурда баъдаз муаррифии мењмонон аз онизњори хурсандї намуд, ки љамъ-басти Рўзњои њизб дар ноњия баарафаи иди Наврўз рост омадва ба љашни њамдилию њамди-гарфањмї, дўстию рафоќат, со-зандагию бунёдкорї табдилёфт. Воќеан њам Наврўз зодаиаќл, хирад, андеша ва тафакку-
ТАЉЛИЛИ НАВРЎЗИ ЊИЗБ ДАР РЎМОНЉамъбасти Рўзњои ЊХДТ дар ноњияи Бобољон Ѓафуров санаи 16-уми март бачорабинии калони фарњангї бахшида ба љашни байналмилалии Наврўз табдилёфт, ки дар он муовини Раиси ЊХДТ Асрор Латипов, Раиси Кумиљроияивилоятии њизб Даврон Зоњидов, раиси ноњияи Бобољон Ѓафуров - СодиќМирхолиќов, раисони кумиљроияњои њизбї ва мењмонон аз шањру ноњияњо,собиќадорони љангу мењнат, аъзоёну фаъолони њизб, намояндагони воситањоиахбор, њунармандон ва наздик ба 5 њазор нафар сокинони љамоати дењоти баноми Њайдар Усмонов иштирок намуданд. Чорабинї дар майдони наздигимназияи «Нур», дар дењаи Рўмон баргузор гардид.
ри бузургони гузаштаи мост. Азќаъри асрњо сарчашма мегирад,мардумро ба некию накўкорїњидоят ва даъват менамояд.
Раиси ноњияи БобољонЃафуров Содиќ Мирхолиќов дарбаромади худ ба наќши њизби-ён дар пешрафти иќтисодиюиљтимої бањои баланд дод. Таъ-кид намуд, ки маќомоти иљроияимањаллии њокимияти давлатїњамеша љонибдори њамкориибосамар бо кумитаи иљроияиноњиявии ЊХДТ аст. Дар симоиаъзоён ва фаъолони њизб ќув-ваи бузурги пешбарандаро ме-бинад ва иќдомњои ватандўсто-наашонро дастгирї менамояд.
Дар баромади пурмуњтавоимуовини Раиси ЊХДТ Асрор Ла-типов аз он изњори хурсандїкарда шуд, ки мањз ба шарофа-ти талошњои пайгиронаи Сардо-ри давлати тољикон Љаноби ОлїЭмомалї Рањмон ба пешнињодиякчанд кишварњои таљлилкунан-даи Наврўз ин љашни аљдодиимо аз љониби Созмони МилалиМуттањид маќоми байналмила-лиро соњиб шуд. Инак, солисеюм аст, ки Наврўзи Аљам чуноѓози солшумории шарќї дармиќёси олам љашн гирифта ме-шавад. Њамзамон иди Наврўз бафењрасти ёдгорињои фарњангииЮНЕСКО дохил карда шудааст.Дар ноњияи овозадори Бобољон
Ѓафуров доир шудани танта-нањои имрўза бесабаб нест.Ноњияи мазкур воќеан њам пар-возгоњи бузургон мебошад. Дарсамти иљрои яке аз њадафњоиасосии њукумати Тољикистон-таъмини амнияти озуќаворї сањ-ми шоиста мегузорад.
Наврўз дар рўи љањон бономи зебои тољиконааш љашнгирифта мешавад ва воќеан њамТољикистон ватани Наврўз аст. Инљашни фархунда аз ќаъри асрњосарчашма мегирад, мерос аз за-мони Каёмарсу Љамшед буда, тозамони мо чандин марњилањоитаърихиро гузаштааст, ягон хусу-сияти мазњабї ё динї надорад.Љашни эњёи табиат, оѓози мавси-ми корњои дењќонї, кабудизорку-нию ободонї, ваќти аз дилњоберун намудани кинаю андўњ,расидан ба дидори дўстону пай-вандон, дастгирии табаќањои ни-ёзманд ва вусъати дигар ама-лњои хайру савоб мебошад.
Дар идомаи суханронии худАсрор Латипов аз он изњори хур-сандї кард, ки наќши аъзоёнуфаъолони ЊХДТ дар љомеа рўзто рўз боло меравад. Эътимодимардум ба њизби мо аз он сабабрў ба афзоиш дорад, ки аз љони-би ташкилотњои њизбї иќдомњоиватандўстона амалї мешаванд.
Баъд аз баромади АсрорЛатипов, раиси КИ ЊХДТ дар ви-лояти Суѓд Даврон Зоњидов басухан баромада, аз љумла чунингуфт:
-Баргузории љашни имрўзабо ташаббуси Кумитаи иљроияиЊХДТ дар вилояти Суѓд мањз дардењаи Рўмон бењуда нест. Зеро,ин дењаи хушманзара љузъиљудонашавандаи Хуљанди ќади-маву њамешаљавон буда, шањри-ён аз ќадимулайём ин иди ниё-гони моро мањз дар њамин дења,бо номи "Иди Истак" љашн меги-рифтанд.
Боиси тазаккур аст, ки дарбаргузории љашни имрўза даст-гирии бевоситаи МИЊД вилоятуноњия, љамоати дењоти ба номиЊ.Усмонов ва сањмгузории соњиб-кор, намояндаи мардумї аз ЊХДТдар Маљлиси ноњиявї НуруллоУсмонов хуб эњсос мешавад.
Дар идомаи чорабинї ба-рои иштироки фаъолонаашондар корњои љамъиятї, пешбурдифаъолияти њизбї ва сањми ар-зандаашон дар татбиќи њада-фњои оинномавию барномавиињизб ќадршиносии аъзоёнифаъоли њизб ба роњ монда шуд.Дар вазъияти тантанавї мењмо-нони чорабинї ба раиси љамоа-ти Њайдар Усмон - АбдурашидРањимов, мудири шуъбаи мао-рифи ноњияи Бобољон ЃафуровМалоњат Бобоева, муовини ра-иси ташкилоти ибтидоии "Шоњ-роњи Абрешим" Рабоат Шукуро-ва ва сардухтури беморхонаиноњиявии №6 љамоати дењотиИсмоил Офтобхон Абдуќањњоро-ва Ифтихорномаи КИ ЊХДТ дарвилояти Суѓдро супориданд.
Дар ин радиф ба 4 нафараъзоёни нави њизб - НасруллоОќилов, Абдуањад Рањимов,Шањодат Нуриддинова ва Иб-роњим Ќаландаров шањодатно-маи њизбї супорида шуд. Якгурўњ аъзоёни фаъоли бахшиноњиявии ТЉЉ "СозандагониВатан" туњфањои хотиравии ку-митањои иљроияи њизбии ноњиява вилоятро ба собиќадорон ваба ањли оилањои фарзандона-шон хатнасур кардашуда супо-риданд.
Ќисмати фарњангии чора-бинї бо композитсияи адабї -бадеї дар иљрои толибилмонигимназияи "Нур" оѓоз ёфт. Пор-чањои шеърии ќироатшуда дариљрои онњо тараннумгари бањо-ру Наврўз, бунёдкорию созан-дагї, мењри пок нисбат ба Ва-тан, шукрона аз сиёсати хирад-мандонаи Президенти мамла-кат Љаноби Олї Эмомалї Рањ-мон ва сулњу вањдати сарто-сарї буд. Дар сањна пайдо шу-дани олињаи бањору бобои де-њќон, домоду арўс, бачагонигулгардону раќќосагони товус-хиром рўњияи идонаи иштирок-чиёни чорабиниро дучанд гар-донид . Њунармандони маъ-руф, њаваскорони санъат ванаврасони эљодкор бо сурудутарона ва раќсњои дилнишинихуд ба чорабинї њусни тозабахшиданд.
М.МАЌСУДОВ
Дар замони њахоманишиёнрўзи Наврўзро рўзи басо некўќадр мекарданд. Дар замониАшкониён ва Сосониён бошад,љашни Наврўз рушду нумўъёфт. Шоњон дар ин даврмардуми оддиро пазироїнамуда, аз кору пайкор ваарзу доди онњо бохабармешуданд, ба табаќањоинодор дасти ёрї дарозмекарданд. Мардумиэронзамин замонњое, китањти фармонбардорї ќарордоштанд, расму русуминаврўзиро фаромўшнакарданд ва ин оини азниёгон боќимондаро баояндагон мерос гузоштанд.
Бо бунёд гардидани давлати бу-зурги Сомониён онњо басо оинњои ку-њанро зинда намуда, фарњанги арзиш-манди ниёгонро дар саросари кишварривољу равнаќ доданд. ЗамонеНаврўз 14- 16- уми моњи март љашнгирифта мешуд. Ин таќвими шамсиисосонї даќиќ набуд ва он ислоњот
Аз таърихи Наврўз то ба имрўзмехост. Як гўруњ олимони он даврабо сардории Хайём дар муддати панљсол якчанд тадќиќот ва таљрибањо гу-заронида, нињоят дар рўзи дањумирамазони соли 471- и њиљрї, яънешашуми моњи марти соли 1079 ме-лодї таќвими дурустро љорї наму-данд. Пас аз даќиќу сањењ гардиданисолшумории шамсии сосонї аз љони-би донишмандони ин давр соли нав,яъне Наврўз рўзи аввали моњи фар-вардин, ё ин ки њамал, бо баробарша-вии шабу рўз, ба мутобиќи таќвимигригорианї 21- 22 моњи март љашн ги-рифтани он амалї гардид.
Иду айёми Наврўз дар таърихва фарњанги мардумони ориёина-жод, аз љумла тољикон, маќоми мах-сус дорад. Якчанд арзишњои фарњ-ангии ниёгони мо таввасути китобиАвасто то ба имрўз ба мо меросмондааст. Бахусус, арабњо дар за-мони худ баъди забт намудани дав-лати Форс барои нест кардан ё азбайн бурдани иди Наврўз кўшишњонамуда бошанд њам, аммо мардум
аз расму оинњои миллии худ дастнакашиданд.
Дар замони Шўравї њам бањ-ри љашн нагирифтани иди Наврўзмонеањоро пеш меоварданд. Ба гу-мони он, ки ин ид иди динию мазња-бист, онро мамнўъ дониста, мар-думро аз пешвоз гирифтани бањорунаврўзи оламафрўз муддате мањ-рум карданд.
Хушбахтона, ин њама кўшишњоиродаи мардумро нисбати љашнги-рии Наврўз шикаста натавонист.
Бо ин њама мушкилињое, ки мар-дум дучор омад, арзишњои миллиихудро гум накарданд ва баръакс он-њоро таќвият бахшиданд. Иди Наврўздорои расму оинњои гуногун мебо-шад, ки ин расму оинњо маросимисуннатии ин љашни бузург ба њисобмераванд. Яке аз муњимтарин ма-росимњои наврўзї ин омода наму-дани дастархони наврўзї ва ё сур-фаи "њафт син" ва "њафт шин" аст,ки он то оѓози маросими љашн ородода мешавад. Дар дастархони
наврўзї њама намуди хўрокињо гу-зошта мешавад. Њамчунин дар хонинаврўзї шамъдон , шохањои анор,навдањои бед, равѓани зайтун, ме-ваи анљир, ва бо табъу хоњиш дигарнавдањои дарахтон низ гузошта ме-шуд. Дар сари дастархон кўзае пураз об ва нон мегузоштанд, то ин кисол пур аз файзу баракат гардад.Оини маъмули дигаре, ки дар фаслибањор доир мегардад, ин оини "Гул-гардонї" ба њисоб меравад. Бо ома-дани фасли бањор, пеш аз њама пи-сарњо ба иљрои маросими гулгардонїба дигар табаќањои мардум хабармерасонанд. Писарњо як- ду њафтапеш аз Наврўз ба кўњу пуштањо ра-вон гашта, гулњои бањориро аз ќаби-ли бойчечак, сиёњгўш чида ба дењаоварда, хона ба хона гашта ба мар-дум сурудхонон гулњои чидаашон-ро њадя менамоянд.
Ёрмањмад ЌУРБОНОВ,донишкадаи соњибкорї
ва хизмат
Минбари халќ20 марти соли 2013№12 (887) 5Назар афтод маро сўи гулу лолаи боѓ,
Њама ороста дидам, њамаро тозаву тар.
МУСАЛЛАМ АСТ, ки аззамони ќадим бароитаљлили љашниНаврўз мардуми кул-
ли љањони мутамаддин ба њаммеомаданд. Аз љумла, 2500-2600сол ќабл намояндагони њамакишварњои империяи Њахома-нишињо ва кишварњои њамсоя -Юнон, Миср ва Чин дар шањриФорс (Шерози имрўзаи Эрон)љамъ меомаданд, то шодиву як-дилии худро изњор намоянд.Минбаъд дар ањди Сосониён ваСомониён њам ин анъана идо-ма ёфт. Дар даврањои мушкил-тарини таърихи сарнавишти ни-ёгони мо низ љашни Наврўз таљ-лил мегардид.
Ба њам овардани наслњовухалќњо рисолати Наврўз буда, азќадим собит гардид, ки вай ме-тавонад њатто мухолифонро боњам оварад ва сари хонинаврўзї ба вањдат расанд. Азтаърих маълум аст, ки пас азшикасти императории Њахома-нишињо Искандари Маќдунїбарои тањкими низоми давлатиихуд хост, ки оинњои муттањидку-нандаи мардуми ориёиро барњ-ам занад. Љашнњои умумихалќї,аз љумла, Наврўз аз чунин ќабилвоситањои сарљамъкунандаимардум буданд. Вале новобас-та ба фишори саркардањоиюнонї, љашни Наврўз аз он им-тињони сангинии харобиовар гу-зашт ва боќї монд.
Дар ањди хилофати арабниз љашни Наврўз аввало бамухолифат рў ба рў омад, валебаъдан пазируфта шуд. Тавре
Чандин њазор сол ќабл ниё-гони фарзонаи мо ба суннатифарњангие асос гузоштанд, кибаёнгари пирўзии нур бар зул-мот, некї бар бадї ва тантанаипокиву садоќат ва тозагиву озо-дагии инсонї мебошад. Дар То-љикистони соњибистиќлолНаврўз ба љашну сурури умуми-миллї табдил ёфта, сол аз солшукўњу љалоли бештар мегирад.Бо фаро расидани ин љашнизебои табиат њар хонадони киш-вар пур аз шодиву фарањ мегар-дад ва марди дењќон мисли пеш-тара ба замин донаи умед ме-пошад. Миллати тољик љашниНаврўзро дар тўли садсолањо бамонанди забони модарї њифзнамуда, дар замони навин онрољузъи таркибии њуввияти миллїва мояи сарбаландии маънавиихуд медонад.
Тавре Президенти Љумњурии Тољикистон, Љаноби Олї Эмомалї Рањмон иброз намудаанд,љашни бостонии Наврўз аз ќаъри асрњо то имрўз расида, рамзи њуввияти миллї, ваистиќлолияти давлатии мо, ифтихори маънавии мардуми тољик аст. Наврўз чун баёнгари рўзитоза, зиндагии навин ва эњёи табиат баъд аз сардии зимистон бо нури гарми худ ба дили њародам фарању шодї меоварад. Боиси ифтихори мо, тољикон аст, ки бо ташаббуси Сарваридавлати мо Ассамблеяи генералии Созмони Милали Муттањид 26 феврали соли 2010 ќароримахсус ќабул намуда, љашни бостонии ниёгони мо Наврўзро љашни умумиљањонї эълом намуд ваин ќарори муњим барои вањдати халќњои љањон хидмат мекунад. Зеро ки оинњои наврўзї оддї,фањмо ва дастрас, талаботаш писанди кулли љањониён буда, ба ягон аќоиди диниву мазњабїмухолиф нест: бо пиндору гуфтору кирдори нек хонаву њавлї ва атрофи худро тоза кардан,пардохтан, хони наврўзї оростан аз њафт маводи маъмулї ки бо "шин" ё "син" оѓоз мешаванд вањамроњи љомеа шодї кардан як амри воќеї ва табиист.
ПАЙВАНДГАРИ ХАЛЌЊОВА ТАМАДДУНЊОаз пажўњишњо маълум мегардад,
тавассути дастгоњи идории хило-фат Наврўз дубора дар тамомиќаламрави ислом густариш ёфтва њатто бо номњои НаврўзиМуътазидї, Наврўзи Азудї,Наврўзи султонї машњур шуд.Аз љумла, сайёњони аврупоииасрњои 18-19 ба Мовароуннањромада навиштаанд, ки мусулмо-нони ин љо се љашни бузург до-ранд: иди Фитр, иди Ќурбон ваСоли нав - яъне Наврўз, аммоиди Наврўз бо тамоми оинњояшаз бузургтарин идњост.
Дарвоќеъ, тавре ки Сарваридавлати мо Эмомалї Рањмонгуфтаанд, Наврўз љашнест, кибидуни хоњиши ягон халќу мил-лати љањон, соле як бор фаромерасад ва љашни омадани солинав аст. Пеши онро ягон таъли-моту идеология гирифта намета-вонад, баръакс, бо зебоии худ,чунон ки таърих борњо исбот кар-дааст, тамоми эътиќоди башари-ро ба худ љалб намуда, бо њамасозгор омадааст. Њар таълимо-те, ки бо ин љашн рў ба рў омада-аст, бо либоси маънавии худонро зеботар гардондааст.
Алъон Наврўз чун иди дав-латї дар мамолики шарќу ѓарб -Тољикистон, Эрон, Туркия, Њин-дустон, Покистон, Босния, Гер-цеговина, Кирѓизистон, як ќаторљамоњири мухтори ФедератсияиРусия љашн гирифта мешавад.Тибќи ќарори худ СММ љашни На-врўзро ба фењристи ёдгории ѓай-римоддии љањонї ворид намуда,давлатњо-аъзои худро ба он му-таваљљењ намуд, ки оинњои на-
врўзиро њифз ва дастгирї кунанд,барои волоияти сатњи иттилоотдар бораи фазилатњои Наврўз ватаљлили њарсолаи ин љашн мута-ваљљењ мегардонад; таърихи зу-њурот ва анъанањои онро бо маќ-сади мунташир сохтан таблиѓ на-моянд. Ва дар аксари мамлака-тњое, ки дар бораи тољикон, таъ-рих ва фарњанги он камтар маъ-лумот доштанд, ба шарофатиљашни байналмилалии Наврўзбарои шинохти тољикон дар са-росари љањон шароити мувофиќфароњам омад. Аз љумла, дарпойтахт ва бисёр шањрњои Феде-ратсияи Русия - кишвари ба модўст ва шарики стратегии мо боширкати бевоситаи љамъиятњоитољикон љашни Наврўз ба таврихеле васеъ бо ширкати ањлиљамоа ва роњбарони шањрњои инкишвар љашн гирифта мешавад.Њол он, ки њамагї се дањсола пеш,ваќте ки Љумњурии Тољикистонва Русия дар њайати як давлатшомил буданд, чунин амал ѓай-риимкон буда, сарварони Русиячун барандагони идеологияи ком-мунистї дар даврони шўравї дарљашни Наврўз як чизи милливукўњна ва ба идеологияи комму-нистї мухолифро медиданд ва баљашнгирии Наврўз на танњо дарРусия, балки дар худи Тољикистонниз монеъ мешуданд. Дар љањонбисёр кишварњое њастанд, ки ба-рои барќарории сохти давлат-дорї ва њимояи дину мазњаби ха-лќи худ зуњуроти миллї ва мазња-бии халќњои дигарро мањкум на-муда, ба таљлили он, аз љумла,оинњои наврўзї роњ намедињанд.
Вале имсол дар пойтахти Ру-сия тантанаи наврўзї бо дастги-
рии молиявии њукумати ш. Моск-ва 24 март дар толори давлатииконсертии " Россия" баргузормегардад. Дар он намояндагонињама халќњое, ки Наврўзро љашнианъанавии худ медонанд, ширкатменамоянд. Њар кишваре, ки дарљашнгирии умумишањрї ширкатмекунад, барномаи консертиихудро пешнињод намуда, дар љойитаъиншуда намоиши њунарњоимардумї ва санъати амалироташкил менамояд, инчунин таъо-мњои миллии худро муаррифїмесозанд.
Дар шањри Краснодар боташаббуси "Мењри Сомониён" -Маркази фарњанги миллии тољи-кон 22 март љашни Наврўз бар-по мегардад. Ба гуфтаи сарварион Б.Ширинов, ба љашн роњба-рони кишвар, намояндагонињама созмонњои љамъиятии мил-лии халќњои гунгуни муќими ондаъват шудаанд.
Дар Украина Наврўз боширкати сафоратхонањои Озар-бойљон, Афѓонистон, Эрон,Ироќ, Ќазоќистон, Ќирѓизистон,Тољикистон , Туркманистон ,Туркия ва Ўзбекистон дар толо-ри бошукўњтарини шањри Киев -"Кохи Украина" љашн гирифтамешавад. Дар консерти калоннамояндагони њар кишвар бобарномаи худ њунарнамої меку-нанд, дар намоишгоњ мењмонон-ро бо оинњои наврўзї дар вата-ни худ шинос менамоянд. Инчу-нин, филми махсуси нав дар бо-
раи таљлили љашни Наврўз даркишварњои гуногун намоиш додамешавад. Ба љашн баробаридиаспорањои миллї сарваронисафоратхонањои муќими Украи-на, вакилони парлумон, вазора-тњо, намояндагони ВАО ва ањлиљомеа даъват мешаванд.
Тавре ки аз расонањои ва-соити ахбори умум ва шабакаиинтернет маълум мегардад,соле ќабл дар љашни Наврўз дарЯпония намояндагони сафора-ти кишварњои Эрон, Тољикистон,Афѓонистон, Туркия, Юнон,Уругвай, Мавритания, Ироќ,Ливия, Сурия, Яман, Мексика,Куба ва ѓайра ширкат доштанд.Имсол низ чунин кори наљиб банаќша гирифта шудааст.
Дар шањри Чикагои ИМАНаврўз 23 март ва Лиони Фарон-са пеш аз 21 март Наврўзро боташаббуси Ассосиатсияи фран-сузњо ва эронињо љашн мегиранд.Умуман, тибќи маълумоти мављу-да, имсол дар љашни Наврўз дарсаросари љањон беш аз 300 мил-лион одамон иштирок мекунанд.
Имрўз љањонишавии Наврўзсобит мекунад, ки Наврўз чунљашни воќеан миллию инсондў-стона барои ба њам оварданихалќњои љањон барои тањкимидўстї, вусъат додани њамкорї вапайванди халќњову тамаддунњохидмат мекунад.
Зафар САИДШОЕВ,Љумъа ЌУДДУС
- ЉУЗЪИ ТАМАДДУНИ БАШАРЇПас аз љањонї шудани
Наврўз имкониятњои бештарефароњам омадаанд. Кишварњое,ки дар онњо Наврўз дар сатњизарурї љашн гирифта намешу-данд, баробари љањонї шуданиНаврўз њамасола ин љашнропуршукўњ таљлил менамоянд.Дар ќатъномаи Созмони Мила-ли Муттањид оид ба "Рўзи бай-налмилалии Наврўз" омадааст,ки давлатњои аъзои ин созмонимўътабар бояд сатњи огоњиа-шонро дар бораи Наврўз ба-ланд бардошта, инчунин бо маќ-сади интишор ва тарѓиби дони-шњои марбут ба таърих ва сун-натњои наврўзї њамасола чора-бинињо баргузор намоянд. Инаст, ки њоло љуѓрофияи таљлилиНаврўз аз ѓарби сарзамини Чиноѓоз шуда, то Осиёи Марказї,Нимќораи Њинд, Ќафќозу Русия,
Аврупои Шарќї, Туркия, кишва-рњои Араб ва Африќои Шимолїдоман густурдааст. Яъне Наврўзњоло ба љузъи тамаддуни ба-шарї табдил ёфтааст.
Ба андешаи Президентикишвар, шояд дар олам мислиНаврўз кам љашне вуљуд доштабошад, ки русуми дилчасп васуннатњои зиндагисози онромиллату халќњои дигари оламчун дастоварди беназири фар-њангї пазируфта, бо њамин номизебои тољикї таљлил намоянд.Наврўз асолатан ибтидои ко-рњои наљибу азму иродаи тоза,љашни парвариши рўњ ва афко-ри солим, пиндору гуфтору кир-дори нек аст.
Гулрафтор МУЗАФФАРОВА,устоди ДДОТ ба номи
Садриддин Айнї
НАВРЎЗ
6 Минбари халќ20 марти соли 2013
№12 (887)
ОН чи дар таърихномањоимашњури номбурда љоли-би таваљљуњанд, ин аст,ки љашни Наврўз ќарибдар њамаи таърихномањо
њамчун аввалин љашнест, ки дар таъ-рихномањои исломї сабт шудааст вапеш аз он ягон ишора ба ягон њодисаенест, ки муаррихон баргузории ин ё онљашнеро ба шарофати он таъкид кар-да бошанд. Масалан, њатто аз нигоњидинї на офарида шудани олам, нахилќати инсон, на рањої аз ТўфониНўњ, на њаводиси фавќулодаи паём-барони баъдї њамчун ид ва љашн сабтнашудаанд, вале њамаи муаррихонимаъруф њам дар "Китоб ахбор-ат-ти-вол"-и ад-Диноварї ва њам дар "Кито-би ал-комил фї таърих"-и Ибни Асир,њам дар "Таърихи Табарї"-и Љарир ат-Табарї ва њам дар "Тарљумаи Таъри-хи Табарї"-и Балъамї, њам дар "Му-руљаз-Зањаб"-и Масъудї ва њам кито-би "ас-Субњ-ул- аъшо"- Ќалќашандї вањам дар "Осор-ул боќия"-и Абурайњо-ни Берунї ва "Таърихи Бухоро"-и Нар-шахї, ва "ат-Тољ"-и Љоњиз ва ѓайраљашни Наврўзро њамчун нахустин дартаърихи инсоният ёдовар шудаанд.
Нахуст андеша ва тањаюре, ки баъ-ди мутолиоти ин сарчашмањо марофаро гирифт ва он чи хело масъала-ангез аст, он аст, ки аксари сарчаш-мањои исломї асосгузори Наврўз Љам-шедро, ки мухаффафи он Љам аст, бошаљараи авлоди Сом писари паёмбарНўњ(а.с) мепайванданд ва маконињодисаро бо сарзамини Бобил рабтмедињанд. Масалан, дар "Ахбор-ут-тивол", ки яке аз ќадимтарин сарчаш-мањои исломї аст, баъд аз баёни ни-шасти киштии Нўњ мехонем: "Киштїбар ќуллаи кўњи Људї мустаќќир шудва ором гирифт ва ин кўњ дар... мин-таќаи Љазира аст... Ва чун Нўњ даргу-зашт, писараш Сомро ба љонишиниихуд гумошт ва ў нахустин касе аст, кисалтанатро поя нињод, пас аз Сом касеба номи Љам писари Виранљњон писа-ри Ирон, ки њамон Арфахш аз ибниСом ибни Нўњ аст салтанатро барќа-рор сохт. Ва Худованд њама касоне-ро, ки њамроњи Нўњ дар киштї будандва наљот ёфтанд, ѓайр аз се писариНўњ:Сом ва Њом ва Ёфат нозо ва аќимќарор дод. Нўњро писари дигаре њамбуд, ѓарќ шуд, фарзанд надошт.....аммо се писари дигараш њамагон фар-занддор буданд ва Сом пас аз Нўњсарпарасти умур буд ва маъмуланзимистонро дар минтаќаи "Љухї" ватобистонро дар Мусал мегузаронд вароњи рафту баргашти ў бар канори хо-
БАЪЗЕ МАЪЛУМОТ ОИД БА НАВРЎЗДАР МАНОБЕИ АРАБЇ -ИСЛОМЇ
(Аввалаш дар шумораи гузашта)
варии Даљла буд ва ба њамин љињатон минтаќаро "Сомроњ" (Сомиро)номи-даанд, ки Эрониён онро Ирон мено-манд. Сом дар Ироќ љой гирифт ваонро махсуси худ сохта буд ва баИроншањр маъруф шуд. Пас аз маргиСом писараш Шолух фармондењ шудва чун ўро марг фаро расид, корро бабародарзодаи худ Љам писари Виран-љњон писари Арфахш вогузор шуд ваў пояњои салтанатро устувор сохт ваасоси онро ва равишњо ва нишонањоишоњиро ба вуљуд овард ва рўзи На-врўзро љашн гирифт".
Ба њамин монанд ахбор дар акса-ри таърихномањои арабї-исломї љойдоранд ва бо вуљуди асотирї буданибаъзе мавориди ин ахбор, вањдатионњо дар масъалаи пайванди Љамшедбо шаљараи Паёмбар Нўњ(а.с.) ва хос-тгоњи ў дар Байнанањрайн мавридитааммул аст. Ин як масъала.
Масъалаи дигар, ки аксари сар-чашмањои таърихии арабї ва форсїба он њамаќидаанд, сабаби баргузоргардидани ин љашн, яъне Наврўз ме-бошад. Дар "Зайнул-ахбор" Гардезїменависад: "Чун Љамшид ба тахтисалтанат биншаст бо дивон њарб кардва дасти эшон аз мардумон кўтоњ кардва эшонро аз ободињо барандохт ваандар дарёњо ва вайронањо шинонд вабиёбонњо ва эшонро корњои гарон фар-муд, ки мардумон онро натавонистанд
кард ва осиёи сангине андар гарданидевон афканд ва бар вай нишаст ваўро њаво бибаронд ва дуо кард: то Ху-дои азза ва љалла гармо ва сармо вабеморї ва марг аз мардум бигирад.Худо аз некўии сирати вай дуои ў му-стаљоб кард ва он офатњо аз марду-мон бардошт ва сад сол њол аз инљумла буд. Ва чун ин дуо мустаљобшуд шукри онро Љашни Наврўз бисохтва девонро фармуд то конњо кандандва љавњарњое берун оварданд".
Тањлилу таъвили њерменевтикииин ду ахбори мифологї далолат барон мекунад, ки пайдоиши ин љашн бадавраи шуури мифологии эрониён,пеш аз Зардушт тааллуќ дорад ва иннишон медињад, ки оѓози љашнгирииНаврўз хеле ќадимтар аз замони зу-њури Зардушт ва дини зардуштї буда,ба даврони асотирию оѓози тамадду-ни башар мерасад. Он мутааллиќ базамони маздоизм ва эзадпарастиисанавии то зардуштї аст.Ин њам маъ-лум аст, ки њар асотире дар батни худё зери худ як мисдоќ-њаќиќати воќеиитаърихии рамзї низ дорад. Аз ин дид-гоњ агар ба таърихи Наврўз нигарем,мо чанд заминаи воќеию њаётии инсо-ниятро дар робита бо илали љашнги-рии Наврўз метавонем пайдо кунем.
Аввалан, аксари сарчашмањо пай-доиши ин љашнро ба даврони салта-нати Љамшед нисбат додаанд ва Љамњамон Ям(нахустинсон дар Ведњо)мебошад, вале сарчашмањои исломївайро ба шаљари насаби Нўњ пайвас-таанд, ки ба њар сурат гуфтан мукинаст, ки тааллуќияташ фаротар аз якэтносу нажод, масалан ориёї аст.
Сониян, тамоми сарчашмањо пай-доиши ин љашнро бо пайдоиши тамад-дун: сохти њокимияти салтанатї, ис-тихрољи маъдан, бунёди шањр, сохта-ни аслиња ва аз байн бурдани бемо-рињо ва њатто марг пайвастаанд, ки инњама нишонањои тамаддун аст.
Гузашта аз ин, унсури муњими рам-зию мифологии бархоста аз боварињоисанавии то зардўштї, ѓалабаи инсонба ќуввањои бад-девњо ва ба итоат да-ровардани онњо ва њатто ба манфиа-ти мардум ба кор гирифтани онњо ме-бошад, ки дар ахбори зикршуда аз«Зайнул-ахбор»-и Гардезї дидем. Ме-тавон гуфт, ки ин аввали љањоннига-рии хушбинона, ѓалабаи некї бар бадїдар таърихи инсоният аст.
Тибќи семантикалогияи мифологїва усули њерменевтикї маълум аст,дивњо дар ин матн њамон нафсњоинофарљому саркаши инсонанд, ки дарњоли саркашї бар алайњи худи инсонкор мекунанд, вале бо мањор карданионњо ва ба итоат даровардан онњоомили шукуфоии љомеаи инсонї вадастёбї ба истихрољи маъодин, мубо-риза бо касалињову касолатњо ваимрўз чунонки аз таљрибаи ин мањор-кунињои нафс ва корбурди онњо медо-нем, натанњо парвоз аз як мањал бамањали дигари инсон, балки имконипарвоз аз як сайёраи системаи офтобїба системањои дигари он њам муяссаршудааст.
Робитаи Наврўз бо оѓози тамаддун,аз навиштаи муаррихон боз бо ин да-лелу њуљљат метавон истидлол кард,ки дар васфи корњои анљомдодаи Љам-шед ба ѓайр аз он чи ёдовар шудем,
боз ишора ба танзими давлатдорї, таш-кили вазоратхонањо бо муњрњои мах-сусро мебинем. Аз љумла дар китоби"Таљориб-ул -уммам" дар мавриди му-айян намудани табаќот (радда)-њоимардум ва ташкили чањор вазорат: љангва посдорї, вазорати бољ (андоз), ва-зорати пейк (пусту телегроф -иттило-от) ва вазорати додхоњї, њар кадом бомуњри махсус, ки ба тартиб бо наќшунишонањо: шикебої, ободонї, шитоб вадод тазйин карда будааст. Ин корњоемебошанд, ки Љамшед дар замони се-садсолаи салтанаташ анљом додааст,ки ин љуз нишонањои тамаддун, яънеташаккулёбии нињодњои сиёсї ва фар-њанги сиёсї нест.
Мо дар мавридњо ва нукоте, ки му-њаќќиќони пешин тањќиќу сухан карда-анд, такроран чизе намегўем. Дар охиртанњо як мавзўи бикр, ки дар бораашкам навиштаанд ва дар сарчашмањоиарабї бањс шудааст, таваќќуф карда-ниям, ки он масъалаи кабиса карданимоњњои сол мебошад, ки дар ин амрбаъзе иќдомњои хулафои ислом мав-риди таваљљуњи муаррихон ќарор ги-рифтааст. Дар бораи чигунагии баро-баркунии замони љашнгирии Наврўздар "Осорул-боќия" ва дигар сарчаш-мањо тафсилоте љой дорад, ки дармаќолаи дуктур Алиакбархон Муњам-мадї аз Донишгоњи шањид Бињиштїдар маљаллае муфассал тавзењи худ-ро ёфта ва дар бораи наќши хулафоиислом Мутаваккил ва писараш Муъ-тазид наќл кардааст.
Сабаб он аст, ки эрониён њарчандтаќвими шамсї доштанд, вале њамаирўзњои моњро сї рўзї муњосиба мекар-данд ва дар натиља панљрўзу чандсоате њар сол кўтоњ меомад ва бароибаробар кардани Наврўз дар њар яксаду бист сол бо илова кардани якмоњ, яъне кабиса кардан Наврўзро баљойгоњи худ бармегардониданд. Аммоин одат баъд аз ислом, чун ислом ка-биса карданро дар солшуморииќамарї низ маън карда буд, мамнуъэълон гардид ва танњо дар замонихилофати Мутаваккил ва љонишини ўМўътазид ба он аз нав иљоза додашуд.
Шерзод АБДУЛЛОЗОДА,муовини Директори Маркази Ислом-шиносї дар назди Дастгоњи иљроияиПрезиденти Љумњурии Тољикистон
Булбули маст ба шохи гули бишкуфтаи боѓ,Месарояд зи дили шод ба њангоми сањар.
БАЪЗЕ МАЪЛУМОТ ОИД БА НАВРЎЗДАР МАНОБЕИ АРАБЇ -ИСЛОМЇ
7Минбари халќ20 марти соли 2013№12 (887)
БАЪДИ ташкилиШўрои љамъиятїдар пойтахти мам-лакат дар тамомивилоятњо ва шањру
ноњияњо чунин шўроњо таъсисёфтанд. Дар шањри Хуљанди бо-стонї њам, ки дар даврони истиќ-лолият њамчун маркази маъму-рии вилояти Суѓд маълуму маш-њур гардидааст, Шўрои љамъи-ятї солњост, ки фаъолона амалмекунад. Њарчанд бо ивазшавиикадрњо ва роњбарони баъзењизбу њаракатњо њайати Шўротаѓйир меёбад, аммо сатњу си-фати фаъолияти он беш аз пештакмил ёфта, бењтар мегардад.
Халќи њикматписанди мо хубдар хотир доранд, ки Президен-ти мамлакат Љаноби Олї муњта-рам Эмомалї Рањмон дар муло-ќот бо аъзои Шўрои љамъиятииљумњурї махсус зикр карданд:"Шўрои љамъиятї дар њаёти сиё-сии љомеаи мо сохтори нодиремебошад, ки созмонњо ва ташки-лотњои дорои аќидањои гуногун вабарномањои мухталифро мутта-њид кардааст". Љумњурии Тољики-стон, ки давлати демократї вањуќуќбунёд аст, дар сиёсати худба густариши њамкорињо бо ањзо-бу њаракатњо такя намуда, тањки-ми сулњу субот ва устувории вазъисиёсиро омили муњими бунёдидавлати муосири љавобгў ба прин-сипњои демократия мењисобад.
Бо итминони комил метавонгуфт, ки кори якљояи маќомотииљроияи њокимияти давлатиишањр ва ањзобу иттињодияњоиљамъиятї барои ноил шудан бањадафи асосї - таъмини прин-сипњои демократикунонии њаётиљомеа, тањкими њифзи њуќуќ ватаъмини озодии виљон, равандиташаккули љомеаи шањрвандїимкони воќеї ба вуљуд овард.
Роњбарияти љумњурї њаме-ша ба инкишофи институтњоидемократї, њамкории зичу њама-тарафаи давлат ва љомеа ањами-яти махсус медињад, ки ин бањадди муайян ба густариши де-мократия дар мамлакат, инкишо-фи гуногунандешї, тањкими тар-тибот ва ќонуният, эъмориљомеаи њаќиќии шањрвандї му-соидат менамояд. ФаъолиятиШўрои љамъиятї мањз бароимуваффаќ шудан ба ин њадафинек равона гардидааст.
Барои дар амал татбиќ на-мудани Фармони ПрезидентиЉумњурии Тољикистон аз 1 декаб-ри соли 1999 "Дар бораи тањки-ми љараёни демократикунониињаёти љамъиятї-сиёсї дар љумњ-урї" дар назди маќомоти иљроияињокимияти давлатии шањрШўрои љамъиятї дар асоси ќаро-ри Раиси шањр аз 29 декабрисоли 1999 ташкил карда шуд вато њол пурсамар амал мекунад.
Њайати Шўрои љамъиятиишањр соли 2012-ум аз понздањнафар намояндагони њизбњо васозмонњои љамъиятию сиёсїиборат буд. Дар назар аст, киаъзои Шўрои љамъиятї дар соли2013 зиёд мегардад.
Шўрои љамъиятии шањри Ху-љанд соли 2012 чор маротибаљаласаи Шўрои љамъиятї аз рўинаќша ва як бор љаласаи ѓайри-навбатї баргузор карда, дар онњомасъалањои мубрами замони му-осир мавриди баррасї ќарор ги-
Омад ба чаман бањору гул шодї кард,Булбул ба сари чанор оббозї кард.
АФКОРИ ОММА ВА ЉОМЕАИ ШАЊРВАНДЇАз натиљањои њодисаю воќеањои маълуми аввали солњои навадум Сарваридавлати тољикон Љаноби Олї муњтарам Эмомалї Рањмон ба хулосаи љиддїомаданд, ки бояд дар ќаламрави кишвар сохтори љамъиятие бошад, тотавассути он афкори љомеа омўхта, ќарорњои самарабахш ва сариваќтїќабул карда шаванд. Аз ин лињоз баъди аз љониби халќ бо раъйдињї ќабулгардидани Конститутсия (Сарќонун)-и Љумњурии Тољикистон бањри дарамал татбиќ намудани моддаи якуми он, ки сохти давлатдории моро муайянмекунад, бисёр боандешаю хирадмандона барои таъсиси Шўрои љамъиятїиќдом намуданд. Чунин як сохтори фарогири намояндагони гуногунандешиљомеа барои тараќќиёти минбаъдаи ватанамон даркор ва аз нуќтаи назарисиёсати дохилї зарур буд.
рифтанд. Чунончи, рафти иљроиЌонуни Љумњурии Тољикистон"Дар бораи њифз ва истифодаиобъектњои меросї, таърихиюфарњангї", рафти татбиќи Барно-маи давлатии рушди тарбияи љис-монї ва варзиш дар шањри Ху-љанд, густариши корњои тарѓиботїбобати фањмонидани мазмунумуњтавои Паёми ПрезидентиЉумњурии Тољикистон ба Маљли-си Олии Љумњурии Тољикистон,рафти иљрои ќарорњои Раисишањр "Дар бораи 12 моњи созан-дагию бунёдкорї ва ободонї бапешвози 20 - солагии ИљлосияиХVI Шўрои Олии Љумњурии Тољи-кистон", "Дар бораи татбиќи"Барномаи миллии ташаккулитарзи њаёти солим дар ЉумњурииТољикистон барои солњои 2011-2020", дар бораи љараёни омо-дагї ба таљлили 20-солагии Иљло-сияи ХVI Шўрои Олии ЉумњурииТољикистон дар шањри Хуљанд,"Дар бораи тадбирњои татбиќиСтратегияи миллии фаъолгардо-нии наќши занон дар ЉумњурииТољиктистон барои солњои 2011-2020" ва ѓайрањо аз мавзуъњоебуданд, ки дар љаласањои Шўроаз љониби аъзои он њаматарафамуњокима карда шуданд.
Аъзои Шўрои љамъиятї дармуњимтарин чорабинињои омма-вию сиёсї ва фарњангии шањрфаъолона ширкат меварзанд,таклифу дархостњои худро бањ-ри бењбудии корњои тарѓиботиюташвиќотї, ободонии мањаллањо,микроноњияњо, бењтар карданивазъи иљтимоии мардум, танзи-ми нарху навои бозорњои шањрбаён менамоянд. Бо иштирокиаъзои Шўрои љамъиятї мизњоимудаввар, семинарњо, мулоќоту
вохўрињо гузаронида мешаванд.Дар яке аз љаласањои Шўрои
љамъиятї масъалаи "Рафтииљрои Ќонуни Љумњурии Тољи-кистон "Дар бораи њифз ва исти-фодаи объектњои меросї, таъ-рихию фарњангї" дар шањриХуљанд муњокима карда шуд.Хуљанди бостонї низ яке аз шањ-рњои ќадимтарини Осиёи Мар-казї мањсуб шуда , таърихитўлонї, тамаддуни зиёда аз па-нљњазорсола ва фарњанги анъ-анавии хоси хешро дорад. Ху-љанд дар њаёти сиёсию иќтисодїва иљтимоию фарњангии инќаламрави бузург наќшу мавќеимуњим доштааст. Аз ин рў, бењу-да нест, ки онро чун шањрњоиБаѓдоду Басра, Бухорою Сама-рќанд, Њироту Балх ва ТабрезуШероз љањониён мешиносандутаваљљўњ доранд.
Дар љаласаи Шўрои љамъи-ятї низ њамин нукта зикр гардид.Баробари ин таъкид шуд, ки дарназди маќомоти иљроияи њоки-мияти давлатии шањр Комиссияињифзи ёдгорињои таърихї, фар-њангї ва меъморї фаъолиятмебарад ва бањри њифзу нигоњ-дории 64 номгўй ёдгорињои бос-тоншиносї, таърихї, фарњангїва меъморї корњои назаррасроба сомон мерасонад. Њамчунинтазаккур дода шуд, ки аз 32 ёдго-рии таърихї, якеаш ба реестриљамъиятї шомил буда, аз 30ёдгории меъморию фарњангї 3ададаш ба реестри умумибаша-рии созмони бонуфузи љањонииЮНЕСКО ворид гардидааст...
Ба шарофати сиёсати хи-радмандонаи Президенти мам-лакат, Љаноби Олї ЭмомалїРањмон мактабу маориф аз
соњањои афзалиятноки сиёсатиЊукумати Љумњурии Тољикистонэълон гардид ва марњила бамарњила барои рушду такомулиин соњаи таќдирсози миллатшароит ва имконияти бештарефароњам оварда мешавад.
Барои таќвияти раванди таъ-лиму тарбия дар љумњурї силси-лаи асноди муњим, аз ќабили "Кон-сепсияи миллии тањсилот дарЉумњурии Тољикистон", "Стандар-ти давлатии тањсилот дар Љумњу-рии Тољикистон", "Низомномаимактаби тањсилоти умумї" ва њам-чунин Ќонуни Љумњурии Тољикис-тон "Дар бораи маориф" ба тав-сиб расиданд ва бањри таъмирутармим, ободонии мактабњо вамуассисањои томактабию беруназ он, муљањњазгардонии синфхо-нањои фаннї ва бо технологияимуосир таъмин намудани таъ-лимгоњњо тадбирњои зиёде анде-шида шуданд.
Ислоњоти соњаи маориф, кичанд сол инљониб дар кишвара-мон љараён дорад, кори умуми-љамъиятї эълон шудааст.
Дар Шўрои љамъиятї рафтитатбиќи амалии Ќонуни Љумњу-рии Тољикистон "Дар бораимасъулияти падару модар дартаълиму тарбияи фарзанд" му-њокима карда шуд. Ба он баро-бари чанд нафар сарваронимактабњо, роњбарону мутахасси-сони шуъбаи маорифи шањр,мураббиёни соњибтаљриба азмањаллањо баъзе шахсиятњоиномдор низ таклиф шуда бу-данд. Хуллас, аъзои Шўро азкамбудию норасоињои тарбияинасли наврас ва масъулияти во-лидайн сухан ронда, фаъолнокнамудани кори Комиссияи кор
бо ноболиѓон, кумитањои мањал-лањо ва ба масъулият водор на-мудани падару модарони нисба-ти тарбияи фарзандон бепарво-ро ба манфиати пешрафти коритаълиму тарбия маънидод кар-данд.
Санаи 8 августи соли 2012тањти роњбарии намояндаи ва-колатдори Раиси шањр дарШўрои љамъиятї, муовини Раи-си шањр М. Бобољонова љаласаинавбатии Шўро баргузор шуд, кидар он масъалањои рафтииљрои ќарорњо "Дар бораи 12моњи созандагию бунёдкорї ваободонї ба муносибати 20 -солагии Иљлосияи ХVI ШўроиОлии Љумњурии Тољикистон" ва"Дар бораи татбиќи "Барно-маи миллии ташаккули тарзињаёти солим дар Љумњурии То-љикистон барои солњои 2011-2020" баррасї гардиданд.
Њангоми муњокимаи масъа-ла аъзои Шўро ќайд намуданд,ки ташаккули тарзи њаёти солимва муносибати маќсаднок нис-бат ба саломатии худу љомеа басатњи маърифату фарњангиањолї вобастагии калон дорад.Барои њамин њам маќсади асо-сии Барномаи миллии ташакку-ли тарзи њаёти солим аз баландбардоштани сатњи маърифатитиббї, фарњанги нафозату озо-дагї, санитарию гигиении ањолїва амсоли инњо иборат буда,кормандони Маркази мазкурбањри амалї намудани моњиятиБарномаи миллї бояд дар бай-ни ањолї корњои тарѓиботиюташвиќотиро пурзўр намоянд.
Хуб аст, ки тавассути васоитиахбори омма, бахусус рўзномаишањрии "Тирози љањон" дар мавз-ўъњои гуногун оид ба пешгириињама гуна беморињо хабару маќо-лањо, дастуру рањнамоии табибо-ну мутахассисон интишор мегар-данд. Дар шаш моњи соли 2012мањфилњои "Дўкони саломатї"бахшида ба Рўзи байналхалќиимубориза бар зидди бемории сил,Рўзи умумиљањонии саломатї, му-бориза бар зидди бемории ва-раља, Рўзи байналмилалии њифзикўдакон, Рўзи умумиљањонии мубо-риза зидди тамоку ва амсоли инњогузаронида шуданд.
Ба андешаи ман, ноил шу-дани мо ба чунин сатњи њамфик-рию њаммаромї аз иќдоми хи-радмандонаи Президенти мам-лакат, Љаноби Олї, муњтарамЭмомалї Рањмон ва сиёсати "Да-рњои кушод", ки бо ташаббусинаљибонаи он кас роњандозї ме-шавад, манша гирифтааст. Зеронамояндагони на танњо њизбуњаракатњои расман амалкунан-даи кишвар, балки тамоми созмо-нњои байналмилалї ќаноатмандаз он њастанд, ки Шўрои љамъи-ятї дар Љумњурии Тољикистон азомилњои муњиму шоистаи вусъа-ти принсипњои демократия мањ-суб мегардад. Аз ин лињоз бо ит-минони комил метавон гуфт, кичунин як сохтори фарогири на-мояндагони гуногунандеш бароиташаккули љомеаи шањрвандї вааз нуќтаи назари сиёсати дохилїзарур будааст. Инро њаќиќатидаврони Истиќлолият низ баръ-ало собит кардааст.
Раљаббой КАРИМОВ,раиси шањри Хуљанд
Минбари халќ20 марти соли 2013
№12 (887)8 Мутрибо, чанг бизан, то ки бираќсем њама,Дар бањори Ватани шод ба оњанги зафар.
ХИДИРАЙЁМ-НАВРЎЗ
Наврўзи оламафрўзро дар Шуѓнон-замин- ноњияњои Роштќалъаю Шуѓнон,Хидирайём мегўянд. Хидир маънои ка-лонї, бузургї дошта, мутааллиќи љинсимард аст. Аммо дар суруду бадењагўиишуѓнониён аслан калимаи Наврўз ба корбурда мешавад. Яъне Наврўз аз дигаридњои шуѓнонзамин калонтару бузургтараст. Мисол: Хидир врод, (Бародари ка-лонї). Дар љинси зан: му хидар ях (Хоња-ри калониам).
Бузургии Наврўз аст, ки суннатњои онтанњо бо рањнамоию њидояти халифа (на-мояндаи дин) ва калонсолони дења анљ-ом дода мешаванд.
Дар ин матолиб ба хотири он расмурусуми ќадимаи Хидирайём, ки дар дењаимо- Миденшарви ноњияи Роштќалъа со-лњои пеш анљом дода мешудаанд аз навёд кардан аст, зеро дида истодаам, кибо мурури замон баъзеи онњо ноаён азбайн рафта истодаанд.
СУННАТИ ЧДИРДЪЭД(ХОНАТОЗАКУНЇ)
Яке аз русумњои асосии Хидирайёмхонатаконї ва тармиму тазйини манзил,назофати боѓча ва хиёбонњо мебошад.
Сањарии барваќт кадбонуи хона бо-лишти сурхро аз љониби роњ ва ё кўчае,ки аз назди хонааш мегузарад, болоибом овезон мекунад, чашми роњгузар ав-вал ба болишт афтад ва дар ранги сурх,ки рамзи оташ аст, кулли балоњо сўхтанобуд гардад. Кадхудои хона ваќти тулўиофтоб аз боми хона, аз болои ѓарамиалаф, ё аз болои дарахт масолењи љорўб(роштвдирм, љорўби сурхи мањаллї), кидар тобистон мањз барои Хидирайёмљамъ мекарданд, се тољ аз дарахти зард(ван), ду дастаи чўби ба ќадри ќади миё-наи одам аз дарахти бед бурида, вори-ди хона мешавад, дар байни ду сутунИмом Њусайн ва Имом Њусейн истода,"Шогун бањор муборак!" мегўянд. Ањлихона дар љавобаш "Ба рўи Шумо мубо-рак!" љавоб медињанд. Кадбонуи хона баљорўб, тољу дастањо ва ба китфи ростион мард се бор орд (бун) мезанад.
Мувофиќи расму русуми аљдодї мар-дњо (њамсояњо) бо роњнамоии халифа ёмулло аввал ба њавлии онњое, ки азНаврўз то Наврўз дар хонадонашон касеаз олам даргузаштааст, љамъ омада, љор-ўбњояшонро мебанданд ва ањли хонародилбардорию талќин мекунанд, ки дарНаврўзу баъди он дигар ваќти худро хушдоранд, ѓаму ѓуссаро аз дил ва сиёњироаз хона ба дар созанд. Мулло баъди ба-стани љорўбњо ба ањли хона дуои хайрубаракати Наврўзиро тиловат мекунад.
Нињолњои љорўбро се баробар таќсимкарда, бо тољи тобдода сахт мебанданд
Оини аљдодї
ва аз поёну боло љорўбро баробар бури-да дуи онро ба дастаи чўб медароранд.Љорўбњои дастадорро "савораљорўб" ваљорўби бедастаро "пиёдаљорўб" ном ме-баранд. Солњои охир шумораи љорўбњочорто шуданд. Ду савораю ду пиёда.
Барои калонсолон пешакї дарњуљраи гарм љой омода карда, сар- аввалбистару болини калонсолонро аз хонамебароранд Баъдан тамоми молу анвоихонаро бароварда, намаду палос ва љой-гањхобро метаконанд. Пўшокро дарњавои тоза људо-људо болои сангњою дарљои тоза мемонанд, њавои тоза гирад.
Бонуи љавон, албатта шавњардор бољорўби якуми савора аввал чорхонаи хо-наро рўфта, баъд тирчўб (вус) ва ќаторч-ўбњои (спохъч) чањгардонро мерўбад. Босаворљорўби дигар боми болои ду суфа(нэх) ва љорўби пиёда гарду ѓубори чордевори хонаро мерўбад. Бо љорўби дую-ми пиёда чагдону пойга ва тамоми чангуѓубор (чидир)-ро љамъ оварда, дар зар-фи кўњна ё шикастаи сол рехта, косаюзарфи шикаста, пўшоки фарсудаю дари-даро якљо карда, аз хона пинњонї (хутар-пис) мебарорад, то касе ўро набинад.Дар љои дастнорас ё чуќурии махсус онропешакї омода мекунанд, партофта, азболояш хокистари зиёд мерезонд. Он заназ нав ба дари хона меояд ва аз наздидар таѓора, оби гарм, собун, сачоќи гу-зоштаро гирифта, ба хона медарояд ватану рўњашро мешўяд. Оби истифодашу-даро ба обшин мекунад. То солњои 30-юм дар алоњида хонањои урфи шуѓнони-ён пойгоњи хона сўрохии махсусе дошт,-бо номи обшин (канализатсия) он љо обидаст мерехтанд ва боз бо чўби лундадањонашро мањкам мекарданд.
Баъди шустани тану рўњ бону аввалдар чагдон сипанд (стирахм)-ро дуд кар-да, орди љав ё боќилоро (бун) ба панљ су-туни хона мезанад. Дар њар хона бароинаќшу нигор мондан дар рўзи наврўз,асбоби махсусе ба чўби дароз насбшудадошт, ки нусхаи он ба тољи шоњї шабо-њат дорад. Онро низ аз се тољ, яке доира-шакл ва дуи дигар амудї ба њам мебас-танд. Нўки чўби дароз (даста) аз байнидоира омода, ба ќадри як ангушт боломебарояд ва нўки ду тољ њам яке аз ростудигар аз чап дар мусовї бо ў баробармеистанд. Гирдогирди ин нишона латта-банд мешавад, то ки орд (бун) ба ончаспида гирад.
Бо ин асбоб дар чорхона, сари суту-нњо, тирчўбњо, сар-сари чор девор гул-партої мекунанд. Бо анљом додани инамал ду "саворљорўб"-ро аз болояш ши-ринї (ќанду кулча, себу тут.. монда азравзана ба боло мекарданд ва "Шогунбањор муборак!" гуфта, бачањо, ки дарболои бом бозии "Мишк" (буљулакбозї),духтарњо бо тўб "Фаѓочак" бозї мекар-данд, дар љавоб "Бар рўи Шумо муборак!"
гуфта, љорўбњоро бо ширинї гирифта,дар бом мањкам мекунанд. Бо ду љорўб,баъди ид хонаву њавлиро мерўфтанд.
Хонаи бадахшонї як дару як равза-на дорад ва њар яки онњо вазифаи хосихудро доранд. Аз дар одам, чорво, нонунамак ва дигар неъматњо вориди хонамешавад.
Аз равзана чангу ѓубор ва дуд ба бе-рун меравад. Рўшанию нури офтоб бахона медарояд. Фалсафаи дигар ин кирўњу љони инсон ваќти рењлат аз хона босўрохии равзана ба малакут меравад вафириштањо ба сари сўрохии равзанаомада, рўњи рафтаро истиќбол гирифта,барои ба макон расидан ќувват мебах-шанд, яъне рањи рўшаниву рўњу љон њамбояд сафеду покиза бошад.
Баъди ин ањли хона бо сару либосинав, ду химчаи тар дар даст аввал кўда-кон, баъдан пиронсолон бо сухани "Шо-гун бањор муборак!" вориди хона меша-ванд, кадбону ба химчањою кифти ростионњо бун (орд) мезанад.
Нисфирўзї зани калонсоли дења дартан куртаи сафед, дар сар тоќи (дар дењаимо Момо Ошурмоњ буд, иззату эњтиромибаланд дошт дар байни ањли дења) бодаф аз болои бом баромада, дуњул ме-навохт. Дигар занњо бо дафи худ омадаба ў љўр мешуданд, бачањо бо онњо су-рудхонон аз як хона ба хонаи дигар да-ромада, "Шогун бањор муборак!" мегуф-танду чанд лањза дар он хона суруд ме-хонанду раќс мекарданд.
Дар як љойи васею њамвори Наврўзгоњљавонон, лактўб, сурббозї, лаш, мишк(буљулакбозї), кавгљанг, занону духтаронвулчак (арѓунчакбозї), санљак, гирдак,чашмак бозї мекарданд.
Тухмљангандозї њам њамин рўз доирмешавад. Гурўње аз љавонон дар РўзиНаврўз як тухмро дар болои васати хонамонда, Наврўзи оянда, бо он тухмљанган-дозї мекарданд. Ин тухм дар тўли солдудзада шуда, мустањкам мегардиду ди-гар тухмњоро зуд мешикаст.
Русуми дигар, мусибатзадагони солсањарии барваќт ба гўристони дења раф-та, сари ќабри азизон фалак мехонанд.Бо Худо арзу ниёз мекарданд, ки бароизиндањо бањор омад.
Бегоњии ин рўз, њамсояњои наздик хо-нагаштак (гирдак) ба хонаи њамдигар ме-оянд. Сари хони идона хушию хурсандїмекунанд, ки бо хубї ба Наврўз раси-данд. Раќсу созу суруд то ними шаб, баъ-зан дар њалќаи љавонон то дамиданисубњ танинандоз мегардад. Кишоварзонаслан дар ин ваќт оид ба киштукори ба-њорї, омода кардани асбобу анљоми де-њќонї наќша мекашанд.
Хони наврўзиро бо нон, чаззаќумоч,кулча, ќанду ќандалот, туту талќон, бат,ширчой, шўрбо, ош, атола, бат, шир, ши-равѓан, ширбиринљ, кабоб, тухмбирён,донбирён, арсуќ, ќаймоќ, оши бурида,амољ, бољ ва ѓайра оро медоданд.
РАСМИ КИЛОЃУЗЃУЗ
Ниёзмандон ва кўдакон сари бомњобаромада, аз равзана ба хона рўймо-лњои ба њам баста, дар рўймоли охир нонуќандалот монда, ба даруни хона овезонмекунанд. Баъдан номи чизи талабме-
кардагиро гуфта, рухсат бикун мегўянд.Дар ин ваќт соњиби хона талаби онњоромувофиќи имконашон адо мекунад. Мег-ўянд, солњои пеш духтарро њам хостгорїмекарданд.
Бегоњии њамин рўз дар кўзачаи мах-сус, андозаи на он ќадар калон "бољ" кал-лаю почаки чорвое, ки рўзи ид забњ шудабуд, бо дони гандуму нахўд баъди пастшудани оташ дар танўр монда, сањариибарваќт кадбонуи хона онро бе садоюњарфзанї аз танўр берун бароварда,сипандро дуд мекунаду ба номи ањлихона фол мегузорад. Дар дил дуои ризќурўзиро хонда, аввал ба номи кўдаки хур-дсоли хона дар кафи дасти рост донањоинахўду гандумро рўи ѓалтак мегузорад.Бо номи он кї нахўду дони гандуми би-сёртар болои ѓалтак меистад, ризќу рўзи-аш фаровонтар будааст. Ин ваќт боядкасе сухан нагўяд ва аз љойгањхоб њамнахезад. Дар шуѓнониён ин расмро "хучи пидъ" мегўянд.
Субњи ин рўз мусобиќа аст, кї азњамаи пеш дар косаи чўбин бољи пухта-гии худро ба хонаи њамсоя мебарад. Инрусумро дар шуѓнониён "Пичирўмчви-рихът (Пичирўмчшикан) мегўянд.
ХЪИЉЗВЭСТ (ЉУФТБАРОРОН)
Соле, ки дар Наврўз ќитъањои заминљо- љо аз барф тоза шуда бошанд, њаминрўз бо фармудаи халифа дењќонон, љаво-ну пир ба маросими говбаророн (хъиљз-вэст) мебароянд. Гобаророн расму русу-ми хоси худро дорад. Љуфти говонро дењ-ќоне, ки њар сол њосили фаровон меги-рад, ба хонае, ки дари он дар њамин соатдар муќобили ситораи нањс рў ба рў исто-да набошад, дароварда, шохони говонроравѓан мемоланд, баъдан ба шакли за-бон, чашм кулчањои пухташударо ба онњомехўронанд. Аз хона говон тарзе баро-варда мешаванд, ки касе аз пешаш наба-рояд. Баъдан дењќони асил дар заминињамвор тухмї пошида, дењќони љавон дарсе хат шудгор мекунад. Пиру љавон бошодию хурсандї сари ин замин атола(кочї), бат ё ширравѓан мехўранд. Дарсурати дар сањро барфи зиёд будан, та-нњо суннати тухмиро (тўѓмзвэст) ба љо ме-оранд ва баъди об шудани барф дар со-ати муайян рўзи махсус говбаророн ме-шавад.
САЛОМ - САЛОМ
Суннати салом- салом, баъди Наврўздухтарони дар соли пеш ба шавњар ба-ромада, бо хусуру хушдоман ва шавња-ронашон ба хонаи падар салом-саломмеоянд. То рўзи Наврўз ин суннат анљомдода намешуд. Кунун ин расм ќариб, киаз байн рафтааст. Алоњида нафарон бахонаи шахсони муътабари авлод, бо инъ-ому савѓотї салом мераванд. Арўсонисол ба хонаи "Падарарўс" (пид) нафаре,ки дар тўйи арўсиаш, дар хонаи шавња-раш рўймоли аввали болои сари арўсробо тиру камонча бардоштааст, бо як љуфтпайпоќ, тоќї ва кулчаю ќандалот саломмеоянд. Аз рўи ин суннат обрўмандонидења ба хонаи пирону шоњон (сайидон)низ салом- салом мерафтанд.
Љ, ЌОЗИБЕКОВ
Минбари халќ20 марти соли 2013№12 (887) 9
НаврўзїИстилоњи Наврўз чї маънодорад?Вожаи пањлавист, ки аввал
"нукрўз" ном бурда мешуд вабаъд шакли "Наврўз"-ро гирифт.Маънои рўзи нав, соли нав, идисари солро дорад. Гоњо иди ба-њор, арўси сол низ мегўянд.
Аќидањо оид ба зуњуриНаврўз.Наврўз таърихи беш аз
6000-сола дорад. Дар занд -Авесто омадааст, ки баъди3000-соли подшоњї мабдаи некї- Ањуро Маздо аз тарафи маб-даи бадї - Ањриман таарруз ме-гардад. Љамшед ба муќобили ўрўшноиро равона месозад ванур бар зулмот ѓолиб мебарояд,ки он рўзро Наврўз номиданд.
Офтоб баъди паймудани 12бурљ ба хати экватор баробар ме-шавад. Шабу рўз мусовї мегар-данд, ки онро офтобтарозу мег-ўянд ва тибќи солшумории ме-лодї ба 21-22 март рост меояд.
Табиат зинда мешавад, хокљон гирифта, гарм мешавад, љон-варон аз хоби зимистона барме-хезанд.
Маълумотномањои бостонїоид ба таърихи Наврўз.Оид ба Наврўз дар "На-
врўзнома"-и Умари Хайём, "Осо-рулбоќия"-и Абўрайњони Бе-рунї, "Форснома"-и Ибни Балхї,дар асарњои таърихии "Таъри-
?-ихи Бухоро"-и Муњаммад Нар-шахї, дар "Таърихи Гардезї","Зайн-ул-ахбор", дар баёзњо,тазкирањои адабї, луѓатњо, мах-сусан дар "Луѓатномаи Дењху-до", дар асарњои мардумши-носї, фолклорї маълумот да-рёфт кардан мумкин аст.
Таркиби "њафт шин"-ро ном-бар кунед.Шир, шакар, шамъ, шароб,
шањд, шона, шамшод.Љашни Наврўз аз замони
Каён,Менињоданд мардуми Эрон:Шањду ширу шакару шаро-
би ноб,Шамъу шамшоду шона ан-
дар хон.
Таркиби "њафт син"-ро ном-бар кунед.Суманак, себ, самак (моњї),
сир, санљид, сирко, сипанд.
Наврўз дар даврони шўравїбо кўшиши кињо ва аз кайљашн гирифта мешуд?
Мардуми навоњии манотиќиКўлоб низ анъаноти неки гузаш-тагони хешро рољеъ ба ин љашнимуќќадас ва хуљаста бо як ифти-хормандї ва ихлосу эътиќодихоса идома дода, тўли солиёнигузашта тамоми рукну суннатњоионро ќатъї риоя карда меоянд.
Аслан шакли умумии љашн-гирии Наврўз дар манотиќи Бал-љувону Ховалинг, СарихосоруМуъминобод, Даштиљуму Шўро-обод ва Фархору Кангурту Данѓ-ара ќариб, ки аз њамдигар тафо-вути назаррасе надошта, марду-ми мењнатќарину зањматпешадар ин рўз ба њамдигар ќабл азњама мењру ихлос, садоќату њам-дилї, шодию нишот, эњсоси ба-ланди хайрхоњиву саховатмандїва дўстиву муњаббати cамимиихешро ифода мекунанд.
Баробари дамидани субњдар кўчаю растањои дењ гурўњ-гурўњ духтаракон ва бачањои на-врас ба назар мерасанд, ки онњолибосњои зебои наврўзї дартан, шеърхонон ба наврўзгоњмераванд. Роњравон муждаиомадани Наврўзи хуљастапайроба њамдењагон ва њамсояњоихеш як-як мерасонанд ва бошеърњои гуногуни миёни халќ
ОЃЎШИ ГАРМУ
Омада Наврўз њам аз бомдод,Омаданаш фарруху фархунда бод.
НАРМИНАВРЎЗ
Наврўз аз ќадимтарин љашни башар аст, ки аз ќудумимубораки он табиат њусну шукўњ ва таровати навине ба бармекунад ва дар ин айёми гулрезу шукуфо ќалби пиру барноро
фарању нишоти махсусе фарогир мегардад.
маълуму машњурбуда, хушну-дии бевоситаи худро ифода ме-кунанд, ки яке аз онњо чунин аст:Фасли Наврўз асту
олам сабзазор,Занги дилро мебарад
бўи бањор.Эй падар бархезу
наврўзї бидењ,То туро рањмат кунад,
парвардигор!
Ваќте ки соњибхона ин шеъ-ри бачањоро мешунавад, дарбаъзе ќисматњои Тољикистонањли хонавода ё сарвари хона-дон ба бачањо махсус њадяинаврўзї таќдим мекунанд. Дарбисёр љойњои дигар, аксаранљонибњо њамдигарро бо ин суха-нон: "Наврўз муборак!" ва ё"Соли наву бањори нав муборакбод!",- гўён табрик карда, ба ни-шони иди сари сол бачањо баањли хонадон ягон навъи гулњоибањорї таќдим мекунанд.
Дар ин асно дар наврўзгоњњазорон нафар њунармандонимардумї, косибу дуредгар, зар-гару табаќтарош, чевару сўза-нидўз, оњангару устои зину аб-зор, кабкбозу дорбоз, раќќосу
масхарабоз, човандозу пањлавонва бењтарин ошпазњои халќї гирдомада, пайи саранљоми корњоиљонии хеш ва вазифањои ба зим-ма доштаашон љунбуљўл мена-моянд. Онњо мањсули дастранљихеш ва њунарњои шоистаи худроба маърази тамошо мегузорандва пешкаши халќ месозанд. Мар-думи дењ низ тибќи маслињатњоипешакї нону кулча, паниру сам-бўса, фатиру чапотї, ширбири-нљу ширравѓан, ширљўшу атола,гандумљўшаку шавла, шўрбоюлаѓмон ва њатто тўшбераю ман-ту, умуман садњо навъ таомњопухта, ба наврўзгоњ мебаранд.Њар кадом дастархонњои зебоюмунаќќаши худро пањлў ба пањлўгустурда, хўрокињои рангорангуболаззати худро рўи хон мегузо-ранд. Бисёрињо аз хонаи хешмеваљот, аз ќабили себу анор ваноку нашпотї, ќоќи туту гелосузардолу ва чормаѓзу писта бур-да, ба ќадри имкон дастархонњоикалон ва фароху доманадорромоњирона барои оммаи мардуморо медињанд. Барои масрафибисёре аз ин маводи хўрока ќаб-лан сари њар чанд нафари ањлихонавода маблаѓњои алоњидаљамъоварї мегардад. Ин ташви-шњо барои мењмонони дењотиатроф ва њамзамон бевосита,
барои худињо саранљом мегар-дад. Зеро таљлили иди Наврўздар марказњо ва дењоти бузургиин ё он манотиќи кўњистони инминтаќа на як рўз, балки дар чандрўз бо навбат вусъат дода меша-вад. Яъне мењмонон сараввал бонону намаки мардуми тањљої-мањалле, ки он рўз љашн вусъатмегирад, пазирої мегарданд. Вадар як ваќт шўрбои болаззатуоши палави сергўшту серравѓа-ни таббохони бузургу моњирисоњибљашнњо дар дањњо дегњоиазим омода мегарданд. Ќабл азњама нахустин табаќњои оши па-лави хушмазза шитобон ва боэњтироми махсус пеши мењмоно-ни аз дуру наздик ташриф овар-да гузошта мешаванд.
Пас аз хўрдани таомњои бо-лаззат издињоми мардум ба ча-њор ќисмати он доманакўњ таќ-сим мешаванд. Яъне дар як ваќтмардум ба базми раќсу суруд,тамошои бузкашї, гўштингирїва даву пойга њаракат мекунанд.
Бояд гуфт, ки мардум бароисазовор истиќбол намудани иниди аљдодї тамоми сол омодагїмегиранд. Онњо манзили зист вањавлию кўчањои худро тозаюозода менамоянд ва либосњоихушдўхти наврўзї, аз ќабиликуртаю пољомаи гулдўзи чакании
сурху cафеду сабз ба бар, тоќиюрўймолњои хурду бузурги љо-љохеле зебо наќшу нигордор басар карда, ба сайри гули лоламебароянд ва хушнудона меса-роянд:
Эй бањори нозанин,Наврўзи љон, хуш омадї,
Љашни пурфайзу пураз ному нишон, хуш омадї!
Суманакпазї, гулгардонї,хонатаконї, љуфтбаророн, гус-турдани дастархони њафтсинуњафтшин, оростани базму тараб,мањфили раќсу байтбарак, афр-ўхтани гулханњои бузург, хушну-диву хушњолї намудан ва густа-риши рукну унсурњои дигариНаврўзи хуљастапай дар мано-тиќи кўхистони номбурда то баимрўз баръало ба чашм мера-санд. Ва эњсоси гармию мењринотакрори Наврўзи оламафрўзќупфњои бастаи дили њар фард-ро боз намуда, нерўю њаловатибеинтињое илќо месозад .Наврўз дар кўњистон дар њаќиќатњам бо њазор як таровату таро-виши хеш зуњур карда, оѓўшипурнакњату пурсаодати худробарои пиру љавон саховатмандо-на боз менамояд.
Ш.ЊУСЕЙНЗОДА
Баъди ба сари ќудрат ома-дани Ковал дар ЉШС Тољикис-тон љашнгирии Наврўз мамнўъгардид. Бо ибтикори Б.Ѓафуров,М.Турсунзода, М.Осимї, М.Ша-курї ва дигарњо соли 1978 баљашнгирии Наврўз бо номи Идибањор иљозат доданд ва соли1978 он нахустин бор дар пояињайкали Рўдакї дар шањри Ду-шанбе љашн гирифта шуд.
Наврўз аз кай маќомиљањонї (байналмилалї) ги-рифт?Наврўз бо дастури Созмони
Милали Муттањид дар нишасти64-уми он 29.02.2010 маќомибайналмилалї гирифт.Гулафшон гашт
аз нав зиндагонї,Бишуд Наврўзи
фаррухпай љањонї.
Гулњои аввалини наврўзї,ки пайки бањоранд, чї номдоранд ва кадом гул дар ка-дом манотиќи Тољикистонмањбубият дорад?
Гулњои нахустини наврўзї,ки муждарасони бањоранд, си-ёњгўш ва бойчечак мебошанд.Гули сиёњгўш дар љануби Тољи-кистон ва бойчечак дар шимолиТољикистон мањбубият доранд.
Чаро гули сиёњгўш мегўянд?Барои он гули сиёњгўш (гоњо
гули њасрат) мегўянд, ки он гўёбори аввал дар болои гўри пањ-лавони асотирї Сиёвуш рўйида-аст.
Чаро мардум 20-25 рўз пешаз Наврўз дар зарфњо њаргуна ѓалладона - гандум,љав, нахўд ва ѓайра месаб-зониданд?Ин боварњои мардумї буд, ки
вобаста ба сабзиши он авзоисолро пешгўї мекарданд: агарсабза рост месабзид, гўё сол серїмеомад, вале агар майса ба њартараф пањн мешуд, аз ќањтї шу-дани сол њушдор медод.
Дар ањди Сосониён шоњ багуфтаи Берунї Наврўзро 6
рўз љашн мегирифт. Тарти-би онро номбар кунед (ка-дом рўз бо кињо?).Наврўзи омма; Наврўзи
мансабдорон , дороён ; На-врўзи мўбадон; Наврўзи ањлидарбор; Наврўз бо хешу табор;Наврўзи хосаи шоњ ё Наврўзибузург.
Суманакро дар Эрон чїмегўянд?Суманакро дар Эрон "сума-
ну" (саману) мегўянд:
Нанаљун, ман саману мехоњам,Бути шириндањану мехоњам.Нанаљун, номаи иршод бидењ,Самануро ту ба ман ёд бидењ.Саману бењтар
аз љони ман аст,Саману шираи
дандони ман аст.
Шеъре аз эљодиёти халќ, китаманниёти наврўзиро ифо-да кунад.
Андар дили ту нишотинаврўзї бод!
Хуршеди рухатба оламафрўзї бод!
Чун фасли бањоррўзии умрат афзун,
Њар рўз туро давлатинаврўзї бод!
Њасани МУРОДИЁН, доктори илмњои филологї
Минбари халќ20 марти соли 2013
№12 (887)10 Сад шукр, ки боз гашт хуррам,Аз омадани бањор олам.
-Љањонї шудани Наврўз оёимкон медињад, ки тамадду-нњо ва инсонњо ба њам оянд,яъне он метавонад омилимуњими вањдати башар бо-шад?
-Наврўз аслан аз ибтидољањонї буд, чунки љашне бармабнои низоми кайњон аст, яънерасидани он соату даќиќае аст,ки назми кайњон ба њолати эъти-доли олї медарояд. Ин аз наза-ри хостањои башарї як њолатиормонї аст. Башар њамеша дарорзуи адолат мебошад ва вуљу-ди низоми олї дар табиат, кайњ-он ва љомеаи инсонї ормони
Наврўз љашни таљаддуд, таљаммул ва озодагиву растагорист. Ин љашни шукўњманди бостонї њар солнавтару тозатар ва љавонтар мешавад. Њамакнун ин духти нозпарварди бањор домани наќшину гуловезихудро дар саросари дунё густурда, инсонњоро дар њалќаи худ љамъ меорад ва ба вањдату якдиливу њамгароїдаъват мекунад. Бале, Наврўз паёмовари адолату ростї ва якдилист, ки ба дунё ќофила- ќофила ишќу бањорудўстї меорад, ѓубори кинаву хусуматро аз дилњо мерўбад, дар замини эътиќоди инсонњо тухми муњаббатусадоќат мекорад. Вобаста ба ин љашни ќадимаслу навсиришт мусоњибае оростем бо шоир ваадабиётшиноси варзидаву тавоно Рустами Вањњоб, ки фишурдаи онро ба шумо манзур мекунем.
Наврўз рўзи хилќати инсон астсалан, мо агар дар заминаи ил-мњои заминшиносї ва зистши-носї (экологї) ба назар гирем,љараёнњое, ки дар ин илмњо дарду садаи охир фаъол будаанд,чизњоеро ба ањли башар пешни-њод кардаанд, ки бо моњият, фал-сафа ва фарњанги Наврўз хелешабоњат доранд. Масалан, яке азин назарияњои зистшиносїњамроњ бо заминшиносї ва љоме-ашиносиву дигар илмњои табии-ву инсонї ноосфера мебошад.Иддаои назарияи мазкур ин аст,башар ба давроне расидааст, кидигар хиради инсон, иродаи ин-сон дар таъини муњити зисти ў
ри нек, гуфтори нек ва кирдоринекро бигирем. Инњо суханониоддї нестанд, балки дарки мо-њияти онњо дар таѓйири муњитизист ва инсон таъсир мерасонад.
Тарафдорони назарияимазкур чунин меандешанд, ки баѓайр аз он ки андешаи инсон дарамал аз ќувва ба феъл меанљо-мад, дар њамон марњилае, ки даршакли ирода ва андеша аст, низтаъсири худро мегузорад. Индар фарњанги мардуми мо зиёдзоњир мешавад. Масалан, мар-дум мегўянд, ки агар шумо ниятинек кунед, коратон ба хайр меа-нљомад. Ё дар бораи баъзе ин-сонњо мегўянд, ки: Одаме, киќадамаш бобаракат аст. Яънеинсонест, ки иродаи нек, мани-ши нек дорад ва њуввияти он ин-сон дар фазое, ки вуљуд дорад,мояи хайру баракат мешавад.
Дар байти зери "Шоњнома"низ мо њамин се ќутб Худованд,имон, яъне љон, равон, зиндагїва хирадро мебинем:
Ба номи Худовандиљону хирад,
К-аз ин бартар андешабарнагзарад.
Пиндори нек, гуфтори нек,кирдори нек муќаддима ва аслифалсафаи Наврўз аст. Наврўз яквасила ва бањонаест, то ба ин-сонњо барномае дода шавад, кидар сари њар сол худашонротаљдид кунанд ва аз њама муњимпиндорашонро нек намоянд.Масалан, хонарўбї ё хонатако-ние, ки яке аз расмњои наврўзаст, аз ќалб, маниш ва андешаиинсонњо шурўъ мешавад ва баъ-дан дар муњит, шањр ва кишварионњо идома меёбад.
-Оё Наврўз метавонад дарњалли баъзе масоили уму-мибашарї наќш дошта бо-шад?
-Имрўз мушкилтарин масо-иле, ки башар бо онњо рўбарўаст, масъалаи покии муњити зи-сти ўст. Имрўз башар метавонадбар мабнои њамин фалсафавуфарњанги ќадими Наврўз барно-мањое созад, ки чунин беназми-њоро ба танзим дарорад ва тоНаврўз зиндагиву андеша ваќалби инсонњоро биполояд.
Љашнњо бидуни он ки решава маншаи табиї дошта бо-шанд, асос ва бунёде доранд,ки љашн гирифта шаванд,вале агар панљоњ дарсадбунёди табиї доштабошанд, панљоњ дар-сади дигар барно-мањои инсонї доранд,ки бо ормонњо ва хос-тањои инсон ва ниёзирўзгор ба вуљуд омадаанд.
Наврўз, ки љашни таби-ист, имконияти хеле зиёд до-рад, ки барои барномањои созан-да чанд дарсади дигар аз иро-дањову хостањои инсонњо ба онафзуда шавад ва як барномаи
созандае барои тамоми дунёгардад. Аз љумла, дар мавзўигуфтугўи тамаддунњо, ки љонифалсафаи Наврўз аст.
Дар ањди ќадим рўзи Наврўзтамоми аќвом дар љашнгоњ гирдмеомаданд ва тарњи сулњу дўсти-ву оштї рехта мешуд. Чаро инсуннати њасанае, ки решаиљањонї дошт, имрўз эњё наша-вад? Бахусус имрўз, ки башар баробитањои фарњангиву дўстїбештар ниёз дорад.
Дар фалсафаи бостонии моНаврўз рўзи хилќати инсон аст,рўзи љалоли оли Хуросон аст(-байт).
Дар фарњанги бостонии мотибќи Гоњанбор Худованд љањон-ро дар шаш давра офарид. Дарфосилаи њар шаш давра чандрўзеро љашн мегирифтанд. Ма-рњилаи шашум давраи офари-ниши инсон буд, офариниш басатњи комил расид. Ин марњилатибќи њисобњои бостонї охиримоњи исфанд аст ва рўзи љаш-наш ба аввали моњи фарвардинрост меояд, ки њамин 21-умимарт аст.
Яъне Наврўз дар фалсафаимо рўзи ба камол расидани офа-риниш ва ба сари офариниш ни-њода шудани тољи он, ки инсонаст, таъбир мешавад. Ин инсонинсони англис ё олмонї нест,умуман инсон аст, башар аст.Њатто бархе аз донишмандониисломї ин назарияро дар осо-рашон идома додаанд ва рўзихилќати Одам алайњиссаломроњамин рўзи Наврўз донистаанд.Дар ривоятњои дигар рўзи њубу-ти инсонро аз осмон ба заминњамин рўз донистаанд.
Дар фарњанги ќадими моњар хайри мањзе, ки њаст, дарњошияи Наврўз ќарор гирифта-аст ва ба он иртибот дорад.
- Оё љашни пуршукўњиНаврўз то имрўз шањоматва суннатњои худро њифзкарда тавонистааст?
-Албатта, ба он њадде, ки дарањди ќадим дошт, њифз накарда-
башар аст, ки дар рўйи дунёњамеша вуљуд доштааст ва хуш-бахтона, њастаи аслии фарњан-гии моро њам дар даврони бос-тон ва њам дар даврони тамад-дуни исломї њамин фалсафаиназм ва адл чї дар табиат ва чїдар љомеа ташкил медињад. Азтарафи дигар љањонї буданиНаврўз аз ибтидо нишонааш инаст, ки дар нахустин ривояте, кидар бораи оѓози љашни Наврўзњикоят мешавад, Љамшед он рўзбар тахти заррини худ мениши-над, он тахтро девон мебардо-ранд ва аз Эрон ба Бобул мера-вад ва боз бармегардад. Яънедар љањони мутаммадини он рўзНаврўз дар сатњи як сарзамин ваё иќлим мањдуд намешуд, дарњама љањон густариш ёфта буд.
Ин ки моњияти љањониинаврўз шинохта шуд, ин ба рас-мият шинохтани як воќеияти ма-вљуд буд. Дар ин љода хидматњоикишварњое, ки соњиби ин љашнњастанд, зиёд аст. Аз љумла То-љикистон, Афѓонистон, Эрон вањамсояњое, ки ин љашни босто-ниро аз мо ќабул кардаанд, дартўли ин солњо аз хилоли тамад-дунњо Наврўзро њифз карда, тоимрўз овардаанд ва то он мар-табае расонидаанд, ки дуборадунё моњияти умумибашариионро бишносад.
Як нуктаи љолиб ин аст, ки дарсаросари дунё равандњои мо-нанд ба фалсафа ва фарњангиНаврўз дар љараён будааст. Ма-
наќши асосї мебозад. Яъне ин-сон танњо дастхуши падидањоитабиї нест, балки хиради ў бањадде расидааст, ки метавонадањволи табиат, кайњон ва муњит-ро дигаргун кунад. Дар ин шаро-ит мо бояд бо андешањои собиќе,ки бар мабнои шинохти табиат бу-данд, мањдуд нашавем, боќї на-монем ва ќонуниятњову љараё-нњои маънавии љањони инсонро,ки ба муњити зисти ў таъсир мегу-зоранд, низ ба назар бигирем ваин фарњанги маънавиро бо фар-њанги моддиву физикиву табиїњамсоз, њамсон ва мусовї кунем,то ин ки бархўрдњои байни инсо-ну табиат боиси барњам хўрданинизоми муњити зист нагардад.
Ин назария, яъне ноосфе-ра бешак бо фарњанги Наврўзњамсозиву њамсонї дорад. Зеродар нахустин ниёишњое, ки бафарњанги Наврўз иртибот до-ранд, чї дар даврони ќабл азАвасто ва чї дар даврони асо-тирї ва баъд аз он мо як љараё-ни њамсону мусовї байни сеќутбе, ки дар назарияи ноосфе-ра ба назар мерасад, мушоњи-да мекунем. Ин се ќутб инсон,табиат, сатњи олии андешаву хи-ради инсон, яъне аќли кулл аст.Дар ин сегона табиат дар як му-њити амн ќарор мегирад, муњитизисти инсон ба њолати мўътадилмерасад, љомеаи инсон ба ни-зом медарояд. Ин се ќутб дар яксамт њаракат мекунанд. Шиоринахустини фарњанги мо: пиндо-
аст. Вале имкониятњои дунёи му-осир барои мо шароитеро фаро-њам меорад, ки дар як муддатикўтоњ шукўњу шањомату самараиНаврўз бамаротиб бештар ша-вад. Яке аз ин воситањо ба њаддинињої расидани имконоти ирти-бототї аст. Имрўз он ќадар им-коноти иртибототї, яъне воси-тањои иттилоърасонї, табодулиандешањо васеъ аст, ки барои
роњандозї кардани ин тадбирметавонад кўмаки зиёд кунад.
Як шарти амалї шуданињамон назарияи ноосфера, яънехирадгустара ба сатњи олї ра-сидани воситањои иттилоот аст.
- Тафовути умдаи фарњангва фалсафаи љашни Наврўзаз љашнњои бостонии дигарамсоли Мењргон, Сада ваѓайра чист?
-Агар мо тамаддунамонроба сурати як муљассама тасаввуркунем, пас фарњанг ё фалсафаиНаврўз тољи заррини он аст, чун-ки он ављ ва ќиёми андешаимост. Наврўз танњо як љашн нест.Агар шумо тањќиќ кунед, фарњ-анги Наврўз ин як навъ шарбатё худ хулосаи тамоми њикмат,фарњанг, адаб ва њатто ойинњоимо мебошад, ки инњоро дар худљамъ кардааст. Ин нукта агардарк карда шавад, мо ба хуло-сае меоем, ки Наврўз на ин кияк љашн, балки як фарњангисто-ни инсонпарварест. Мо бояд бодидани ин сурати муљаллал вазебои Наврўз сер ва ќонеъ на-шавем, балки аз роњи пажўњишва тањќиќ ба сўйи фалсафаиНаврўз њаракат кунем.
Тафовути умдаи Наврўз аздигар љашнњои бостонї ин аст,ки он як љуѓрофиёи мањдуд на-дорад, яъне дар мањдудаи ќайњ-онист, фалсафаи бисёр не-рўманд дорад, ба ягон ойинумазњаби мо мухолифат надорад,дар онњо яксон љорї мешавад.Њељ кадоме аз ойинњои бостони-ву тозаи мо инро ба душманивухусумат, агар замоне пардохтабошанд њам, идома надодаанд,онро тасдиќ кардаанд ва пази-руфтаанд. Наврўз аз тамомиойинњои бостониву љадиди момардумитарин љашнест, ки боќїмонд ва дар байни мардум ча-роѓи он то имрўз хомўш нашуд.
Суњбаторо Толиби ЛУЌМОН
Минбари халќ20 марти соли 2013№12 (887) 11Бањори гулфишон омад гули ман,
Ба љўй оби равон омад гули ман.
Нозияи ХАЙРИДДИН, донишљў
ЃИЗОЕ, КИ ХОСИ НАВРЎЗ АСТСуманак яке аз таомњои хоси мардуми тољик буда, маъмулан дар айёми фарорасии бањор дар иди
Наврўз пухта мешавад. Дар бобати маънои калимаи суманак чунин ривояте мављуд аст, ки њангомипухтани суманак шабона сї малак аз осмон фуруд омада, аз деги суманаки тайёр, вале касе ночашидаяк чошнї мекунанду мераванд. Бинобар ин номи ин ѓизоро сї малак гузоштаанд, гарчанде баъдњо он басуманак бадал гардидааст. Суманакпазї аз сари бегоњ оѓоз ёфта, то субњ давом мекунад. Он дар хонањова аз њама бештар дар идгоњњо дастаљамъона тайёр карда мешавад. Барои ин кадбонуњо чанд ваќтпештар аввал донаи гандумро сабзонида, сипас онро дар уѓрї кўфта майда карда, шираашро дар дегмеандозанд. Ба он обу орд низ омехта карда, то субњ мељўшонанд. Баъди омода шудани суманак ба дегион сангчаю чормаѓз меандозанд. Гузаштагони мо илова намудани сангчаю чормаѓзро нишонаи тоб овар-дан ба сахтињои зиндагї, файзу баракат ва фаровонии рўзгору хушбахтї маънидод наму-даанд. Пас аз ин суманакро ба косаю пиёла бардошта, бо нияти неку шукронаи ба Наврўзинав расидан ба њамсояњо таќсим мекунанд. Зеро суманак, пеш аз њама, рамзи сарсабзиюхуррамї ва серии одамон, рамзи пояндагию баќодории њаёт аст.
Наврўз, љашни мубораку ху-љастаи тољикон буда, ниёгонимо барои њифзи расму русум ваоинњои наврўзї дар мушкилта-рин лањзањои таърихї истода-гарї карда, њуќуќи маънавї ваормонњои худро ба таљлили онва гузашта аз он, арзи вуљуддоштан, рушду инкишоф дода-ни Наврўз њамчун Иди миллї,далерию шуљоат, мардонагї ватањаммулпазирї нишон дода,љашнњои наврўзиро дар њамасатњ аз фаќирон то шоњон башоистагї љашн мегирифтанд.
Љашни Наврўз бо самимиятва шањомати хоса таљлил кардамешуд, ки зимнан мардум дарон рўњияи озодї, њуќуќу манфи-атњои инсонї ва њадафњои зин-дагии худро эњсос менамуд. Бањамин минвол расму русум ва
ИФОДАГАРИ ОРЗУЮОРМОНЊОИ МИЛЛЇНАВРЎЗ
оинњои наврўзї тадриљан инки-шоф ёфта, омили ѓанигардониитамаддуни ориёї, аз љумла та-маддуни исломї ва билохиратамаддуни башарї гардид.
Њанўз аз замонњои ќадимтаљлили Наврўз аз доираи Идимардумї баромада, ба љашнидавлатї табдил ёфта буд. Тав-ре, аз сарчашмањои таърихиюфарњангї бармеояд, љашниНаврўз дар ањди Куруши Кабирва салтанати Дорои Бузург дартолорњои пурњашамати тахтиЉамшед, аз љумла ќасри сафе-ду барњавои Садсутун бо ишти-роки табаќањои гуногуни љомеа,дар сатњи давлатї зиёда аз якњафта баргузор карда шуда,ањли созу наво, санъаткоронукосибон онро шукўњу љилои хосамебахшиданд.
Дар ањди сулолаи Сомо-ниён шањомату шукўњи таљли-ли Наврўз хеле боло рафт.Љашни Наврўзро Сомониёнмояи ифтихор ва љалоли сал-танаташон њисобида, мардумиМовароуннањр ва Хуросононро рамзи озодию истиќлолмедонистанд.
Фарзандони шуљою фидоко-ри миллат барои пойдорї ва азбайн нарафтани иди Наврўз азон пуштибонї намуда, асолатионро њифз намуданд.
Яке аз чунин фарзандонинаљибу фидокори тољик, фаќењибузурги олами ислом ИмомиАъзам тавассути урф, яъне до-дани фатвои шаръї расму оининаврўзиро ба ислом ва тамад-дуну сунатњои исломї хилофатнадоштанашро эътироф наму-
да, ба баќои суннатњои наврўзїзаминаи њуќуќї ва умри љовидо-на бахшидааст.
Аз ин љост, ки расму оинњоинаврўзї дар асоси ин ва њамингуна заминањои њуќуќї ривољугустариш ёфта, марзњои пањно-вари Осиёи Марказї, Афѓонис-тону Покистон, Эрону Ироќ васоири кишвару минтаќањои ди-гар, аз љумла Ѓарбро убур кар-да, Наврўз ба Иди байналми-лалї, ба омили васлкунандаитамаддунњои мухталиф мубад-дал гардидааст.
Дар Тољикистони соњибис-тиќлол љашни Наврўз дар ради-фи дигар идњои миллї, аз зум-раи Рўзи истиќлолияти давлатї,Рўзи вањдати миллї, Рўзи Арти-ши миллї, Рўзи модарон, идњои
саиди Рамазон ва Ќурбон бањайси яке аз бузургтарин идњошоиставу гуворо таљлил кардамешавад.
Таљлили Наврўзи ола-мафрўз дар бањори истиќлоли-яти миллию давлатиамон бешак,омили сулњу субот, вањдату як-дилии миллати хирадпешаю та-маддунофари тољик бо мардумо-ни кулли сайёра њамчун љашнибайналмилалї гардида, азмуиродаи мардуми шарифи Тољи-кистонро дар роњи бунёдиљомеаи шањрвандї инъикос ме-намояд.
М.ТИЛЛОЕВ, судя
А. МИРЗОЕВ,лейтенанти калони адлия
Айёми наврўзї дарЃончї зиёда аз бистрўз давом мекунад.Зеро табиатиминтаќањои водиюкўњии ноњия аз њамандак фарќ дорад. Бамавзењои поёнї бањорбарваќттар омада, дарњудуди кўњсор сабзаюгулњо баъди 20-25 рўзифарорасии бањор ќадмекашанд. Вобаста баин ањли дењоти ноњияиди Наврўзро паси њамљашн мегиранд.
БИСТ РЎЗИ НАВРЎЗИ ЃОНЧЇсобанд.
Дар хотимаи маъракаи"Љуфтбаророн" рўзи љўйканироэълон менамоянд. Яъне баъ-ди як-ду рўз бо мусоид омада-ни обу њаво тамоми ањли дењаба њашари тоза намудани љўюобгузар, хатњои об мебароянд.
"Иди Арўсон" низ як тадби-ри љашни наврўзї буда, 7-8март ќайд мегардад. Аслан, идиарўсон аз даврањои пеш яке азоинњои шавќангези мардумїмебошад. "Иди арўсон" аз дењаињозираи дар ноњия калонтаринЃазантарак, ки дар таърих бономи Ѓазнаи бостонї машњураст, сарчашма гирифтааст.Идљои дења то ба имрўз бо номи
Теппача мављуд аст. Теппачамавзеи дар баландї буда, аз якканори он сойи калон (дар ќадимдарёи пуроб) гузашта, дар ди-гар тарафи он боѓу токзор до-ман кушодааст. Наќл менамоянд,ки њокимони мањал дар ќадим боомад-омади Наврўз ба Теппачаљамъ овардани тамоми наварў-сон ва базм оростани онњоро амрмекардаанд. Сипас, ходимонимахсус арўсони ба базм баро-мадаро мешуморидаанд. Агарсафи арўсон афзун бошад, ху-лоса мебаровардаанд, ки халќосудањол шудаасту бештароилањои нав бунёд кардааст. Тоимрўз духтарони номзадшуда ёнаварўсон ба базм аз њунари
чеварї, пазандагии худ наму-нањо оварда, намоиш медињанд.Шеъру суруд хонда, хурсандїменамоянд. Озмунњои њунарїташкил карда мешавад.
Мардуми дењоти доманкўњїташкили бузкашї, гўштингирирошарти њатмии љашни Наврўзмедонанд. Алалхусус дардењаи Далён ањолї ба буз-кашї ва гўштин майли зиёд дош-та, пањлавону човандозњои но-мии ноњия аз њамин дењаанд.Дар дигар дењањо низ айёмиНаврўз тўю базм, мусобиќањооид ба намудњои варзишимиллї баргузор гардида, њаво-дорони зиёдро љалб мекунад.
Туйѓун ЭЛМУРОДОВ
"Љуфтбаророн " расмихоси анъанаи наврўзии ѓон-чигиён аст. Ин расм низ воба-ста ба хокрезишавии заминаввал дар дењоти поён оѓозёфта, тадриљан дар дењотиболо баргузор мешавад. Мар-думро ба «Љуфтбаророн» як-ду рўз пеш хабар намуда, дарчойхона, тўйхона ё майдонивасею хушманзарае бароихурду калон дастархон меку-шоянд. Ба дастархони идонабо нияти баракати њосил чал-пак ва ширинї мемонанд. Му-вофиќи таомул њар як оилабарои љуфтбаророн ду -седона чалпак ва ширинї ме-фиристад. Чалпакњои аз дас-тархон зиёдатиро бозгашт бањавлињо таќсим намуда, та-барруки љуфтбаророн мењи-
Минбари халќ20 марти соли 2013
№12 (887)12
ТАШКИЛ кардани хо-љагии дењќонииоилавї ё инфиродїњанўз ибтидои корбуда, идора карда та-
вонистани он ва бо ин роњ беш-тар фоида гирифтан њадафивоќеии соњиби хољагї мебошад.
Аз мушоњидањо бармеояд,ки ягон хољагидор, алалхусус,хољагидори хурд, наметавонадба пуррагї, бе дастгирии дига-рон истењсолотро ба маљроимуайян ворид намуда, дар ис-тењсоли мањсулот комёб гардад.
Барои ноил гардидан бапешрафт, хољагидорро лозимаст, ки ба ду омили муњим- обёрїва экологї эътибори хоса дињад.Бе риояи ин ду омил дењќон на-метавонад аз парвариши зиро-ат фоида бигирад. Њаминро баназар гирифта, дар доираи тат-биќи "Лоињаи баќайдгирї ва си-стемаи кадастри замин бањритараќќиёти устувори соњаи кишо-варзї" љињати кўмак кардан бахољагињои навтаъсиси дењќонииоилавию инфиродї дар ташки-ли заминистифодабарии азљињати экологї устувор ва даст-гирии барќарорсозии шаба-кањои обёрии дохилихољагї чо-рабинињои муайян гузаронидамешаванд.
Дар давоми солњои 2009-2012 љињати ба дењќонон маъ-ракањои гуногуни омўзишии за-министифодабарии аз назариэкологї устувор як силсила ко-рњо дар минтаќањои гуногуникишварамон анљом дода шу-данд. Албатта, њадафи асосии
Дили ман њамчу мурѓони фирорї,Зи нав бар ошён омад гули ман.
Дар кишварамон ислоњоти соњаи кишоварзї рўз аз рўз вусъат меёбад ва њар сол дањњоњазор нафар соњиби замин гардида хољагии мустаќили худро ташкил менамоянд. Албатта,хуб аст, ки дењќон соњиби замин мешавад ва дар афзоиши истењсоли мањсулот сањммегузорад. Аз маълумоти оморї бармеояд, ки сањми хољагињои дењќонї дар истењсолимањсулоти соња назар ба хољагињои љамоавї ба таври назаррас фарќ мекунад, яънедучанду сечанд зиёд аст. Пас, ин шакли хољагидорї дар замони имрўза бартарии худронишон медињад ва њадафи асосии ислоњот низ њамин мебошад.
ОМИЛЊОИ САМАРАНОКИИ ФАЪОЛИЯТИ ХОЉАГИЊОИ ДЕЊЌОНЇОМИЛЊОИ САМАРАНОКИИ ФАЪОЛИЯТИ ХОЉАГИЊОИ ДЕЊЌОНЇ
ин корњо дар байни дењќононпањн кардани таљрибаи хоља-гињои пешќадам аст.
Тавассути Муассисаи дав-латии "Маркази татбиќи лоињаибаќайдгирї ва системаи кадаст-ри замин бањри тараќќиёти ус-тувори соњаи кишоварзї" дарноњияњои озмоишї (пилотї) дарсолњои 2010-2011 озмун гузаро-нида шуд. Озмун нишон дод, кидар љумњуриамон хољагињои даррўёндани њосили фаровон таљ-рибадошта кам нестанд ва мањздар заминаи чунин хољагињомактаби омўзиши таљрибаи пе-шќадам ташкил кардан мумкинаст. Барои вусъат додани корбо ташаббуси Лоиња давраи ду-юми омўзиш ва пањн карданитаљрибаи пешќадами заминист-фодабарии аз љињати экологїустувор оѓоз ёфт. Омўзиш дар онноњияњое гузаронида мешавад,ки хољагињои дењќонї бо даст-гирии Лоиња ташкил шудаанд.
Порсол барои гузаронида-ни маъракаи тањќиќотию омў-зишї ташкилоти љамъиятии "Зна-ние" ѓолиб гардида, барои му-айян кардани хољагињои пешќа-дам корњои тањќиќотиро оѓоз на-муд. Он дар давоми моњњоиноябри соли 2012 -январи 2013љињати муайян намудани хоља-гињои пешќадами дењќонииоилавї ва инфиродї дар 5ноњия тањќиќот гузаронд.
Дар њудуди шањри Панљакетаз 1890 адад хољагї бештар аз1550 хољагии дењќонї бо даст-гирии Лоиња ташкил карда шу-дааст, ки майдони умумии зами-
ни онњо 2482 гектарро ташкилмедињад. Дар ин љо пурсиши 100хољагии дењќонии оилавию ин-фиродї сурат гирифт. Аз пурсишмаълум гардид, ки ќисми зиёдихољагињои дењќонї бо техникаикишоварзї таъмин нестанд. Азин сабаб, коркарди заминро босифати баланд анљом дода на-метавонанд. Проблемаи дигаре,ки садди пешрафти кори хоља-гињо гаштааст, сариваќт бо обтаъмин нагардидани зироатмебошад. Новобаста аз мушки-лот дар њудуди шањри Панља-кент хољагињое низ њастанд, кидар истењсоли мањсулот комёбгардидаанд. Масалан, хољагиидењќонии "Мењнатобод", сарва-раш Њакимов Ш., њосилнокииѓалларо ба 40 сентнерї, картош-каро ба 420 сентнерї; хољагиидењќонии "Шањрихон", сарва-раш Исмоилов С., њосилнокиигандумро ба 38 сентнерї, саб-завотро ба 450 сентнерї расон-даанд, ки аз њосили миёнаиноњия 1,5- 2 баробар зиёд ме-бошад.
Дар ноњияи Айнї бошад азтарафи Лоиња 350 адад хоља-гии дењќонии оилавию инфи-родї ташкил карда шудааст.Пурсиши дењќонони ин љо ни-шон дод, ки новобаста аз шаро-ити душвори куњистон дар ноњияхољагињои дар рўёндани њоси-ли фаровон пешќадам кам не-станд. Масалан , аз љамоати"Дардар" хољагињои дењќонииМирбобо, Њасан Карамов, "Фи-биён" ва Рањмонбердї аз техно-логияи нав њамаљониба истифо-да бурда, дар заминњои обї аз250 то 300 сентнерї њосили кар-тошка рўёнданд, ки аз њисобимиёнаи ноњия аз 50 то 100 сент-нерї зиёд мебошад. Сабаби
асосии гирифтани њосили зиёдба њар як гектар то 30 тонна по-руи мањаллї додан аст.
Яке аз ноњияњое, ки Лоињадар он љо хуб фаъолият намуда,бештар аз 1550 хољагии дењќонїташкил кардааст, ноњияи Аштмебошад. Дар замини хољагињоидењќони ин љо асосан пахта васабзавот кишт карда мешавад,дар як ќисми хољагињо боѓдори-ро пеша кардаанд. Дар рўёнда-ни њосили пахта хољагињои дењќ-онии Одилхон , Камолљон ,Ањмад, Одилбек ва Фаррух-1 дарсоли аввал ба комёбї ноил гаш-та, аз њар гектар аз 25 то 30 сен-тнерї њосил рўёнданд.
Дар љамоати дењоти "Ошо-ба" хољагии дењќонии Илњом дарихтиёри худ 9,74 га замин дорад.Бинобар баланд будани сатњиоби зеризаминї хољагї дар 7,8гектар боѓ бунёд кард. Ин имкондод, ки њолати мелиоративиизамин бењтар гашта, њосилнокїафзояд.
Ноњияи кўњистони Ванљ азшумори он ноњияњоест, ки бодастгирии Лоињаи баќайдгирїва системаи кадастри замин дарин љо 3750 адад хољагии дењќ-онї ташкил карда шудааст. Хо-љагињои ин ноњия асосан ба боѓ-дорї эътибор медињанд ва дарбайни ќаторњои дарахтон сабза-вот, картошка ва зироати хўрокичорво парвариш мекунанд. Дењ-ќонон барои њосилхез шуданизаминњояшон асосан аз ну-рињои органикї истифода меба-ранд ва ба муќобили њашаротниз аз усулњои биологї истифо-да менамоянд. Натиљаи истифо-даи таљрибаи пешќадам аст, кисоли гузашта хољагии дењќонииИсломбек аз як гектар боѓ 20тонна себ ба даст овард. Хоља-
гии дењќонии "Мунир" аз њар якгектар 250 сентнерї њосили кар-тошкаи хушсифат рўёнд.
Дар баробари ин, имрўз ак-сар хољагињои дењќонии оила-вию инфиродї дар рўёнданињосили фаровон донишу таљри-баи кофї надоранд. Инчунин,онњо аз норасоии об, техника,нурињои минералї ва зањрдо-руњо мушкилї мекашанд. Њар-чанд дар доираи лоињањои гуно-гун ассотсиатсияњои истифода-барандагони об ташкил кардамешаванд, аммо ин хеле кам аства талаботи хољагињоро ќонеънамегардонад. Масалан, дардоираи Лоињаи баќайдгирї васистемаи кадастри замин дарминтаќањои гуногуни љумњурї тоимрўз 66 адад ассотсиатсияиистифодабарандагони об таш-кил карда шуда аст, вале бароипурра барќарор кардани шаба-кањои обрасони њамаи хољагињоон нокифоя аст. Њадафи асосииЛоиња низ чунин нест. Дар инкор бояд маќомоти дахлдориноњиявию вилоятї дасти мададба дењќонон дароз кунанд, тозамини хољагињо бо об таъминкарда шавад. Њамчунин, зарураст, ки барои боло бурдани до-ниши сарварони хољагињо кур-сњои омўзишї оид ба роњњои азљињати экологї самаранок исти-фода бурдани замину об, ну-рињои органикию минералї ваинчунин, идоракунии хољагї дарњар ноњия ташкил карда шавад,то њар як хољагидор аз он бањра-вар шуда, истењсолотро ба тав-ри зарурї ташкил кунад. Танњобо ин роњ метавон ба комёбїдар истењсоли мањсулот ноилгардид.
М. ЌУРБОНОВА
Њаёти њизбФУРУДГОЊИ ИСФАРА БА МУВОЗИНАИФУРУДГОЊИ ХУЉАНД ГУЗАШТ
Тањти раёсати узви раёсати КИ ЊХДТдар шањри Исфара, раиси шањр Рањ-моналї Амиров, иљлосияи ХVШ-умиМаљлиси вакилони халќи шањр даъва-ти 1У баргузор гардид, ки ба кори онба ѓайр аз вакилони Маљлисњои вилоя-тию шањрї, инчунин роњбарони воњи-дњои сохтории маќомоти иљроия,њифзи њуќуќ, љамоатњо, љомеањои мењ-натї, мактабњои шањр ва васоитиахбори омма даъват шуда буданд.
Дар давраи сипаришуда дар зами-наи таъсиси љойњои нави корї бо маќса-ди паст кардани сатњи камбизоатї вашиддати бозори мењнат тамоюли мусбатба назар мерасад. Дар ин давра 41 ма-ротиба ярмаркаи бозори љойњои навикорї гузаронида, бисёр корљўяндагон азрўи ихтисос бо љойи кор таъмин гарди-данд. Танњо соли гузашта 1000 љойњоинави корї таъсис ёфт. Соли 2012 1821нафар гурўњњои кўтоњмуддати касбомўзи-ро хатм карданд, ки дар ин кори муњимњиссаи Маркази таълимии калонсолонхеле калон аст. Дар гузориш инчунин дур-намои фароњам овардани љойњои навикорї ва бо ин маќсад бунёди корхонањоинави истењсолї, густариши бахши хусу-
Кумитаи иљроияи Њизби Халќии Демок-ратии Тољикистон дар ноњияи Рўдакїљињати амалї гардондани ќарорњоиМаљлиси КИМ ЊХДТ, дастурњои маќомо-ти болоии њизб ва чорабинињои наќшавїтадбирњои мушаххасро роњандозї кар-да, маќсад доранд, ки дар соли интихо-боти президентї сатњу сифати ко-рњои њизбї ва таблиѓотию ташвиќоти-ро баланд бардоранд.
Чуноне, ки раиси комиљроияи њизб дарноњия Хайрулло Сўфиев таъкид дошт,"самти муњими фаъолияти мо дар солиравон вусъат бахшидани корњои табли-ѓотї мебошад. Дар ин љода диќќати асо-сиро ба ташвиќу фањмондани дастовар-дњои солњои истиќлолияти давлатї раво-на мекунем. Аз њар имконияте, ки дорем,самаранок истифода мебарем. Масаландоир намудани рўзњои иду љашнњо васи-лаи хуби таблиѓоти њизбї мебошад".
- Самти муњими фаъолияти мо фарогирифтани сокинони дењот бо ѓояњои со-зандаи њизб ва фањмондани нуктањои Бар-номаи ЊХДТ мебошад,-меафзояд Х. Сўфи-ев.-Муќаррароти Барномаи мо асосан баон равона гардидааст, ки ниёзмандињоимардум бароварда шавад ва рўзу рўзгори
ВУСЪАТИ КОРЊОИ ТАБЛИЃОТЇонњо бењтар гардад. Барои њамин њам њизбиморо мардум дастгирї мекунанд ва сафњоионро беш аз пеш афзоиш медињанд.
Ба наздикї як њайати корї, ки ба онвакили Маљлиси намояндагони МаљлисиОлии Љумњурии Тољикистон Д. Давлатзо-да, муовинони раиси ноњия М. Наимов,М. Бобоева ва дигарон шомил буданд,дар љамоатњои дењот ва дењањои Наво-бод, Чортеппа, Чоряккорон, Гулистон,Россия, Ќиблаї ва ѓайра вохўрию муло-ќотњои шавќовар гузаронданд.
Дар љараёни суњбату мањфилњо дарбаробари нишон додани роњњои таќвиятбахшидани фаъолияти таблиѓотию таш-виќотї ва бењдошти кори ќабулгоњњоиљамъиятї, њамчунин риояи муќарраротиќонунњо, сарфаю сариштакорї, шукргу-зорї аз сулњу суботи устувор ва сањм гу-зоштан дар ободии Ватан таъкид гардид.Мардум њини ибрози андешањояшон бодилу љон аз сиёсати созандаи роњбария-ти љумњурї, хусусан Сарвари муаззамимиллат Эмомалї Рањмон ва ѓояњои бунёд-коронаи ЊХДТ дастгирї мекарданд. Иш-тирокдорони мањфилњо ба њар як савола-шон посухњои муносиб мегирифтанд.
«МХ»
сии соњибкорї баён гардид.Раиси комиссияи доимии Маљлиси
вакилони халќи шањр оид ба масъалањоињифзи иљтимої, сињатии омма, њифзи та-биат, масъалањои занон ва оила, вакилаз њавзаи интихоботии № 28 АмонуллоБобоев "Дар бораи тасдиќ намудани"Ќоидањои ободонї ва бењдошти њолатисанитарию экологї" гузориш дод.
Вакилони Маљлиси шањрї барои азтавозуни маќомоти иљроияи њокимияти дав-латии шањри Исфара ба тавозуни љамъия-ти сањњомии кушодаи "Фурудгоњи байнал-миллалии Хуљанд" гузаронидани "Фуруд-гоњи шањри Исфара" розигї доданд.
Њисоботи вакили Маљлиси вакилонихалќи шањр, аз њавзаи интихоботии Хо-нобод № 26 Аббосхон Маљидов оид барафти иљрои ваколати вакилиаш шуни-да, ба маълумот гирифта шуд.
Аз рўи њамаи масъалањои матрањшу-да ќарорњо ќабул гардида, як ќатор ќаро-рњои раиси шањр тасдиќ карда шуданд.
Дар кори иљлосия мудири шўъбаинаќлиёт ва коммуникатсияи маќомотииљроияи њокимияти давлатии вилоятиСуѓд Ќобилљон Усмонов ширкат дошт.
«МХ»
ЉАРАЁНИ ИСЛОЊОТИ ЗАМИН
Минбари халќ20 марти соли 2013№12 (887) 13Наврўз расиду шарми гул пардадар аст,
Ишќу њаваси пиру љавон гулназар аст.
ИМРЎЗЊО дар ќаламра-ви шањри Турсунзодамаъракаи нињолши-
нонї љараён дорад. Рўзишанбеи њафтаи сипаригаштадар њудуди шањр чунин якмаърака дар шакли њашариоммавї сурат гирифт, ки даррафти он асосан љавононишањр ва минљумла аъзоиЊизби Халќии ДемократииТољикиситон низ иштирокнамуданд. Маъракаи нињол-шинонї асосан дар марказишањр сурат гирифт. Њашар-чиён тўли ќади роњи яке азкўчањои марказии шањр -кўчаи ба номи Мирзо Турсун-зода нињолњои ороишї васояафкан шинониданд.
Сокинони манзилњои ис-тиќоматї ва биноњои душафати кўчаи зикршуда низњамдилии худро нисбат баин тадбири мењандўстонаизњор намуда, бо њашарчи-ён њамроњ нињол шинонида,бо ин амали хеш сањмгузо-риашонро дар ободонї вакабудизоркунии шањр собитнамуданд.
Маъракаи нињолшинонїва кабудизоркунї њанўз азмоњи декабри соли ќаблїоѓоз гашта, то имрўз дарњудуди хољагињои шањр бешаз 6000 ва дар њудуди худишањр беш аз 2000 бех нињо-лу ќаламчањои дарахтониороишиву сояафкан шино-нида шуданд.
МУОВИНИ раиси ЊХДТ Асрор Латипов, ки љињатииштирок дар чорабинњо ба шањри Турсунзодаташриф оварда буд, як нафар сокини 96-солаи
дењаи Лоњутии љамоати дењоти 10-солагии Истиќлолия-ти шањри Турсунзода Абдусамад Акимовро аёдат намуд.Абдусамад Акимов собиќадори љангу мењнат буда, айнизамон 9 фарзанди баркамол дорад, ки аз њама бузургионњо 60-сола аст. Асрор Латипов ба иштирокчии ЉБВва собиќадори мењнат аз номи ЊХДТ туњфаи хотиравїсупурда, ба ин фарди бошараф барои тарзи њаёти наму-навию ибратбахшаш изњори сипос намуд. Зикр кард,ки њаёти ашхосе чун ў њамеша намунаи ибрати наслиимрўзаву наслњои оянда асту хоњад буд. Асрор Лати-повро дар ин кори хайр раиси Кумитаи иљроияи ЊХДТдар шањри Турсунзода Матлуба Бобоева ва дигар масъ-улони њизбї њамроњї намуданд.
Хабарњои њизбї
АЁДАТИ СОБИЌАДОРИЉАНГУ МЕЊНАТ
ЊИЗБИЁН ДАР ОБОДОНЇСАЊМ МЕГУЗОРАНД
- Тибќи наќша имсолбояд дар њудуди шањр бешаз 206 гектар боѓи нав бунёдва зиёда аз 100 њазор бех ни-њолњои гуногун шинонидашаванд. Њолати нигањдоштва нашъунамои нињолонишинонидашуда аз љонибикормандони шуъбаи њифзимуњити зисти шањри Турсун-зода наззора карда хоњандшуд, - изњор намуд яке азмасъулини маъракаи кабу-дизоркунї Исломиддин Со-лиев.
Бояд гуфт, ки дар ин чо-рабинии муњим раисониташкилотњои ибтидоиињизбї аз љумлаи роњбароникорхонаву муассиса ва таш-килоту идорањо, аъзои њизбва љонибдорони он аз љум-лаи занон ва љавонон ишти-рок намуданд.
- Таъмини иштирокиаъзоёни дар рафти ин ама-ли хайр тибќи наќшаи фаъ-олияти Кумитаи иљроияиЊХДТ дар шањри Турсунзо-да сурат гирифта, мањз дарин рўзњо сафарбар намуда-ни љавонон бањри ободонїва кабудизоркунии шањрдар доираи тадбирњои пеш-бинї гардида амалї шудаистодаанд,- шарњ дод ишти-роки фаъолонаи аъзоёнињизбро раиси Кумитаииљроияи ЊХДТ дар шањриТурсунзода М. Бобоева.
Ф. МЎМИНОВА
Мизи мудаввар
ЧОРАБИНИИ мазкурромуовини Раиси ЊХДТАсрор Латипов њусниифтитоњ бахшида ,
ќайд кард, ки дар Анљумани ХЊХДТ Барномаи пешазинтихо-ботии њизб барои солњои 2010-2015 ќабул гардид ва дар он сам-тњои афзалиятноки рушди киш-вар мушаххас нишон дода шуда-анд. Чун Љумњурии Тољикистонкишвари аграрї мањсуб меёбад,барои рушди босуботи давлатсоњаи кишоварзї аз самтњои му-њим буда, роњњои рушди ин соњадар барномањои ЊХДТ мавќеиасосиро касб кардаанд. Яке азроњњои рушди соњаи кишоварзїин такмили соњаи боѓу токпар-варї мебошад, ки дар ин хусусРоњбари давлат, Раиси ЊХДТмуњтарам Эмомалї Рањмон бо-рњо ибрози назар карда, дастурусупоришњои мушаххас низ баённамудаанд.
Аз рўи барномаи мизи му-даввар Назрулло Амиров, ном-зади илми иќтисодї, директориИнститути иќтисодиёти кишо-варзии Академияи илмњои кишо-варзии Тољикистон дар мавзўи"Самтњои афзалиятноки рушдисоњаи боѓу токпарварї ва сама-рањои иќтисодии он", АброрМирсаидов- доктори илмњоииќтисодї, коршиноси Марказитаблиѓот ва тањлилии ДастгоњиКИМ ЊХДТ дар мавзўи "Омилњоинињодии рушди соњаи боѓу ток-парварї дар мамлакат", Нурмањ-мад Камолов- номзади илми ки-шоварзї, муовини ДиректориИнститути боѓпарварию сабза-воткории Академияи илмњои ки-шоварзии Тољикистон дар мавз-
БАРНОМАИ ЊИЗБ ДАР АМАЛ:
ЊАЛЛИ МУАММОИ КИШОВАРЗЇ
ОЗМУНИХУШНАВИСОН
Бахшида ба таљлили Иди Наврўз даври авва-ли минтаќавии озмуни "Хушнависон" дар таълим-гоњњои ноњияи Роштќалъа доир гардида истода-аст. Њакамон тибќи шартњои озмун ба њусни хатидовталабон аз рўи матни иншо дар мавзўи ИдиНаврўз, навиштани номаи табрикотї, сабти тарљ-имаи њол дар тахтаи синф, рўйнавис кардани мат-нњои интихобшуда, аз ёд гуфтани шеърњо дар вас-фи хату њусни хат ва котибону катибањо аз рўињисоби дањзинагї бањогузорї мекунанд. Дар индаври озмун зиёда аз 117 хонанда аз 41 мактабиноњия ќувваозмої мекунад. Даври нињоии озмундар рўзи љашнгирии Иди Наврўз љамъбаст кардамешавад. Хушнависони ѓолиб бо туњфаю ифти-хорномањои маќомоти иљроияи мањаллии њоки-мияти давлатии ноњия ќадр карда мешаванд.
ТАСВИРИНАВРЎЗ
Ба ифтихори таљлили бошукўњи љашни На-врўзи љањонї дар ВМКБ озмунњои "Гули Наврўзї","Тасвири Наврўзї", "Фалаки Наврўзї" ва "Њаљвумутоиботи идона" эълон шудааст, ки дар он дов-талабон новобаста аз синну сол иштирок кардаметавонанд. Наврўзи соли гузашта донишљўёниДонишгоњи давлатии шањри Хоруѓ аз рўи шар-тњои озмуни "Фалаки Наврўзї" ва "Њаљву мутоибо-ти идона", донишљўёни коллељи тиббии шањриХоруѓ бошад, аз рўи шартњои озмуни "ГулиНаврўзї" дастболо шуда буданд. ХонандагониЛитсейи Оѓохон бо дастэљоди худ дар озмуни "Тас-вири Наврўзї" байни хонандагони мактабњои ви-лоят ѓолибиятро ба даст оварданд. Айни њол дарњамаи идораю муассисањо ва сохторњои давлатиивилоят барои иштироки фаъолона дар озмунњотайёрї рафта истодааст.
Љ.ЌОЗИБЕКОВ
Санаи 15 марти соли равон дар толори хурди Маљмааи давлати "Кохи Вањдат"ба ифтихори фарорасии иди Наврўзи байналмилалї, ки эњёи табиат мебошад, бо
ибтикори Маркази таблиѓот ва тањлилии Дастгоњи Кумитаи ИљроияиМарказии Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар доираи амалигардииБарномаи ЊХДТ барои солњои 2010 - 2015 дар њамкорї бо Институти
иќтисодиёти кишоварзии Академияти илмњои кишоварзии Тољикистон дармавзўи "Самаранокии иќтисодии соњаи боѓу токпарварї ва роњњои баланд
бардоштани он дар мамлакат" мизи мудаввар доир гардид.
ўи "Гузаштан ба технологияизамонавии бунёди боѓњо дарминтаќањои Тољикистон" маърў-за намуданд. Њар як маърўзаиолимон тариќи далелњои илмїва намоиши роликњои вобастаба мавзўъ баён карда шуд.
Аз рўи мавзўъњои барраси-гардида, аз љониби иштирокдо-рони мизи мудаввар бањсу му-зокирањо ташкил шуда , азљумла Абдузафар Иномов ,Бадриддин Садриддинов ваАмир Ќароќулов аз Маљлисинамояндагони Маљлиси ОлииЉумњурии Тољикистон, С.Гуловаз Донишгоњи аграрии Тољики-стон ба номи Шириншоњ Шоњ-темур, Нањтулло Назаров ваМатлуба Бобоева аз ташкило-тњои њизбї фаъолона ширкатнамуда, вобаста ба мавзўъ ан-дешањои худро баён кардандва аз мутахассисон ба саво-лњои худ љавоб гирифтанд.
Махсусан суханронии Њољї
Камол Мадумаров, ки яке аз де-њќонони соњибтаљрибаи соњаибоѓу токпарварї аз шањри Тур-сунзода мебошанд, ба ишти-рокдорон таассуроти бештарбахшид. Зеро ин пири кор аз рўитаљрибаи њаётии хеш дар инсоња далелњои боэътимод овар-да, собит кард, ки воќеан соњаибоѓу токпарварї метавонад ба-рои баланд бардоштани сатњииљтимоии ањолї ва рушди иќти-содиёти мамлакат наќши муас-сир дошта бошад.
Иштирокдорони мизи му-даввар аз рўи муњокимаронињова арќому бурњонњои илмиипешнињодшуда тасмим гириф-танд то натиљањои ба дастома-даи чорабинии мазкурро даршакли хулоса ва пешнињодњотањия намуда, тавассути ЊХДТба нињодњои марбутаи соњаи ки-шоварзї ва Њукумати мамлакатирсол намоянд.
«МХ»
Наврўз - 2013
Минбари халќ20 марти соли 2013
№12 (887)
ЛИБОСИ МИЛЛЇ- АРЗИШИ МИЛЛЇ
14 Дар гулшани оташкада раќси шарар аст,Мо пир шудему ишќи мо бехабар аст.
ЧАРО ЉОЙИ ЛИБОСЊОИШИНАМИ МИЛЛИРО САТРУ
ТОЌИЊОИ АРАБЇГИРИФТААНД?
Ваќте дар бозор ва дигарљойњои серодам гаштугузоризанњои њиљобпўшро мебинед,ки танњо ду чашмашон метоба-ду халос, кас ба њайрат меаф-тад. Дар ин њолат намедонед,ки дар зери ин либоси пўшидакї њаст? Террорист ё каси пай-васта ибодаткунанда? Бањамагон маълум аст, ки сатруњиљоб моли мо-тољикон нест.Вале тибќи маълумоти таъ-рихї сатр аслан, на моли ара-бњо, балки аз аврупоиён аст,тамоми занњои дар калисоњоиисавї хидматкунанда пироња-ни сиёњу рўмоли сафеди саругарданро ба пуррагї мањкамсозанда ба бар мекунанд ваарабњо онро ба худ њамчун ли-боси милливу расмї ќабул кар-данд. Нафаре, ки либоси мил-лии худро эњтиром намекунад,чї гуна метавонад, ки фарњан-ги миллаташро эњтиром вањифз кунад?!
Тавре аз таърих пайдост,ниёгони мо то Инќилоби Октяб-ри рус дар Тољикистон танњолибосњои миллї ба бар мекар-данд. Дар суњбат сокининоњияи Данѓара СумангулЌодирова, як пиразани 85-солагуфт, ки дар байни мардуми мопўшидани сатру њиљоб расмнабуд. Чањор пушту авлоди манин навъи либосро ба бар на-кардааст. Мо дар хонаву сањ-ро танњо либосњои миллии ху-дамонро мепўшидем. Вай са-бук ва њавогузар буда, ба са-ломатї зарар намерасонад ваин сатру њиљобро ман нав дида,њайрон шудам, ки вай аз куљопайдо шудааст?
Њиљоб моли мо-тољикон нества аминам, ки ин ба саломатиихуди инсон зиён мерасонад. Дарњолате, ки зан худро бо матоисиёњ мепечонад, чї сон њавоитоза ба бадани ў расад? То за-мони тасаллути араб мардумимо либоси махсуси зебои худродошт, аммо бо воридшавии ара-бњо ин либосњои зебову шинамаз байн рафтанд.
Имрўз макони фаровоничунин матоъњои ѓайримиллїбозорњои кишвар, аз љумла,"Корвон"-маркази савдои як-лухт ва чакана аст. Сафар, яктољири бозори "Корвон" мегўяд,ки "Талаботи бонувони тољикрўз то рўз ба либосњои ѓайри-миллї, аз љумла , ба сатруњиљоб меафзояд. Ман инро азмушоњидаи њаррўзаи худ мег-ўям… Харидорони ин навъилибосњо нисбат ба дигар либо-сњои миллиамон зиёд аст!
ЛИБОСИ МИЛЛЇ- АРЗИШИ МИЛЛЇ
Дар баробари дигар арзишњои миллї либос низ яке аз рукнњои муњими миллатудавлат ба шумор меравад. Њар як халќияту миллат либоси хоси миллии худродорад. Мардуми тамаддунофару бофарњанги мо аз замонњои ќадим бо либосњоизебои худ, махсусан бо матоъњои шоњї, абрешим, атлас, адрас ва ѓайра дармиёни халќиятњои дигар машњур буд ва ин матоъњо дар мамлакатњои њамсояистифода мешаванд. Вале чаро имрўз, ки бисёр хориљиён ба дўхти либоси мо бо
њавас назар дўхта, мехоњанд заррае аз фарњанги мо бо худ бибаранд, мобаръакс, такя ба фарњанги бегонагон мекунем?
БА ЛИБОСИ МИЛЛЇ ГАРОЕМ,НА БА САТРУ ЊИЉОБ!
Њар як фарди ватандўстусоњибфарњанг бояд арзишњоимиллии худро ќадр намояд ва азонњо самаранок истифода наму-да, ба дигарон дарси ибрат ша-вад. Чаро имрўз мо аз либосиаврупої зиёд истифода меба-рем? Масалан, сатрњои эронї,љелаку пољомаи якранги арабї,хилъатњои бо муњраву сангњоињархела оростаи афѓонї, тоќи-чањои мардонаи арабї ватоќињои ўзбекии якрангаи зано-на ва ѓайраро имрўз бонувонитољик истифода мебаранд. Ак-сари бонувони тољик бањона азон мекунанд, ки матову либо-сњои тољикиро дар њама фаслњоистифода бурдан ѓайри имконаст, вале имрўз дар кишвари мотарроњону чеварони зиёд вакоргоњњои либосдўзї фаъолонаамал мекунанд. Як гурўњ бар онназаранд, ки либосњои аврупоїба талабот љавобгў буда, сифа-ти баланд доранд ва бо нархњоидастрас пешкаши мардум меша-ванд. Нархи либосњои миллиимо гарон аст ва бо сифати пастба фурўш бароварда мешавад.Саволе ба миён меояд, ки оёлибоси миллии мо дарвоќеъ га-рон буд?
АЗ ТАЪРИХИ ЛИБОСИМАРДУМИ ОРИЁЇ
Либоси асосии мардумиориёї аз матоъњои фасењушинам дўхта шуда, мавридиистифодаи умум ќарор дошт.Дар замони пеш мардум му-вофиќи маќому мартаба либо-сњои њархела ба бар менаму-данд. Либосе, ки шоњзода бомаликааш мепўшид, дигар та-баќаи ањолї рухсати пўшида-ни онро надоштанд. Нафаро-ни сарватманду доро либо-сњои аз матоъњои машњури онзамон дўхтаро ба бар мена-муданд. Коргару мардуми та-баќањои поёнии љомеа либо-сњоои оддї ва махсуси худродоштанд, ки аз дигарон фарќмекард. Дар замони давлат-дории ориёињо бештар либо-сњо бо ранги сафед чун рамзипокї васеъ истифода бурдамешуд. Њанўз дар замониЗардушт пўшидани либосњоигуногун хеле васеъ пањн гар-дида буд.
Тибќи талаботи шариат ас-лан либоси мардуми мусалмонбояд дарозу фарогири баданбошад.
Дар замони Шўравї исти-фодаи либоси миллї дар миё-ни омма вусъати тоза пайдо
карда буд. Аксари мардумикишвар ва њатто миллатњои ди-гар аз матоъњои шоњї, атласуадрас хеле васеъ истифодамебурданд. Ин навъ матоъорзуи ормонии њар як бонубуда, њељ гоњ аз мўд намерафт.Онњо хеле зебо буда, тарњимиллї доштанд, баданро ни-њон мекарданд. Либоси арўсонкомилан фарќ мекард. Маса-лан, дар замони Шўравї њан-гоми тўй барои ороиши арўсаз рўкашу рўймолњои базебистифода мебурданд, валеимрўз ин анъанаи аљдодонимо ќариб аз байн рафта, љоионро "фатањои" русию авру-пої гирифтааст.
ИСТИЌЛОЛИЯТВА ЛИБОСИ МИЛЛЇ
Имрўз, анъанањои миллиилибосдўзию истифодаи он дардењот боќї бошад њам, валедар шањрњо ќариб, ки аз байнрафтааст. Њар як минтаќаикишвар бо тарњи либосдўзиюлибоспўшии худ аз якдигарфарќ мекунад. Масалан, агардар минтаќаи Кўлоб анъанаичакандўзї рушд ёфта, машњургардида бошад, дар Суѓд њуна-ри зардўзї ва дар Бадахшонниз либосњои махсуси сафедирангњои мухталиф дошта ва
хусусан бо шероз ороста ма-шњур аст. Вале дар њама шањ-ру навоњї, махсусан пойтахт,имрўз бисёр духтарон ба ли-босњои аврупої таваљљуњ дош-та, бо нархи гарон онњоро ха-ридорї менамоянд.
«ТЕРРОРИСТУ»«ЧЁРНИЙ ПРИНС»
БА ЉОЙИ АТЛАСУ АДРАС?
Имрўзњо матоъњои ворид-шудаи хориљиро ба кишвар кїном мемонад, номаълум аст.Аљиб он аст, ки аксари онњо дараввал ном надоштанд, ё нома-шон тољикї нестанд, аммо дер-тар номњои аљиб пайдо меку-нанд ба мисли "Террорист","Чёрный принс", "Телепузик","Путин", "Хамелеон", "Тайга","Баррача" ва ѓайра. Бисёр ли-босњои воридотї аз маводисинтетикї омода шуда, ба са-ломатии инсон зарар доранд,аксари онњо дар хориљи киш-вар чун пардаворї истифодамешанвад.
Мутаассифона, имрўз сањ-наи тољикро њунармандони ав-рупоипўш ѓализу бадназар гар-донидаанд. Њунарманд њанго-ми иљрои суруд либосе ба бардорад, ки нисфи зиёди бада-наш урён аст ва мардони тољикбо як кайфияти махсус тамошонамуда, ќарсаќ зада, зери на-вои он раќсу бозї мекунанд. Баљуз чанд дастаи њунарии дав-латї ва њунармандони асилуфарњангдўст бисёрињо пўшида-ни либоси миллиро риоя наме-кунанд. Мавриди зикр аст, киимрўз баъзе мардон низ азфарњанги миллї дур монда,шиму куртањое ба бар меку-нанд, ки дар тани онњо "СССР","Россия", номњои варзишгаро-ни машњур, раќами мањбас вањатто њар гуна суханони ќабењбо забони англисї навишташудаанд.
Либоси миллии мо зебовушинам буд, њаст ва хоњадмонд. Мо тавассути тарроњо-ну чеварони чирадасти худметавонем либоси миллиихудро дар тамоми љањон маш-њур намоем. Мебояд, ки ли-боспўширо дар заминаи фар-њанги бойи миллї ба роњ мо-нем. Зеро ки либос њам ифшо-гар ва њам шиносномаи њар якмиллат аст.
Моњрухсор РАЊИМОВА,рўзноманигор
Минбари халќ20 марти соли 2013№12 (887)
Асбо-би
барќї
"Па-дар"-иКВН
Сињат,сало-мат
…ибо-дом –шањрдар ЉТ
Хокаихушбўиќаннодї
Либосиварзи-шии
љопонї
Одам-аспиасотирииЮнониЌадим
Баногоњ,тасоду-фан
Сухан,нутќ
ДавлатдарОсиёиЃарбї
Номи духтаро-на, маънояш
«љавон»
Оњанинўгтез ба-рои васлкарданичўб
Шарм,њаё
Рутбаиолии њарбї
Фармон-бардорї
Ба-ро-дарипа-дар
Њайвоникорвонї
МиллатдарОсиёиМарказї
Мехипечдорбароиболт
Тўбибозиибадмин-тон
... Бреж-нев
Ганда,зишт
«Аз …њама бе-зор»
(масал)
Парран-даи ка-лони
лошахўр
Сарояндаи но-бино … Гуртс-кая (Россия)
Мошиниѓаллаѓундорї
Мурољиатба мар-дон дарЭрон
Исён,балво
Пулимайдаияке аздав-латњоиОсиёиМиёна
Тамѓаишоколадва худоиљангиЮнонБа-
дан
Ма-тоиабре-шимї Шарм,
изо
Њунарпе-шадухтараз «Хан-динкамон»
Максим …, ба-рандаиТВ-и рус
…ипрези-дентї
(якнавъмак-таб)
Номи маъ-мули русї
Занибаро-дар
Сари мехё чўб
Љоихолї дараввалисатр
Фаннимактабї
Пай-ван-дакихи-лофї
Шай-тон
Бачаиасп
Макту-би те-лефонї
Моњинаврўз
Пу-лиЛат-вия
Нави-сандаё шоир
Гўркунї
Шакли пур-раи номи Оля
Па-даритой-ча
Байни шикамва гардан
Хокитар
Бом-баи …
Нонитунукимиллї
Муќоби-ли аќиб
Лалмїне
Фар-зан-диМа-рям
Љондо-рони
безабон
Забо-ни мо-дарииГётева
Гитлер
ИМА барусї
Яке азчор та-рафидунё
Тими варзи-шии њарбиён
(русї)
Сохти давла-тии ќисмњоиАМА (ОАЭ)
Хос ваљинсмеша-вад
Хоњишихўрокхўрї
Асбобимусиќї
Муќоби-ли шаб
Раста-нии та-бобатї
Аз он шамъмесохтанд
"КВН"-и ТВ-итољик
Онро бањуљљатмеза-нанд
... вуишора
Бањоипанљ
Мењмо-ни дои-мии ка-зино
Соли нав- …и нав!Бахтусаодат
... Руста-мова, ка-монвариномї
До-нишљў(русї)
Му-сиќииБаха-84 ваТи-мати
Нурииорга-никїаз
ахлотињайво-нот
Наќлиётисабукра-ви шањрї
Љои баланддар талаффу-зи калима
Нат-рий -…ики-
миёвї
Элементи ра-диоактиви ки-
миёвї
Лаваш,хлеб,фатир
Мављудо-ти афсо-навї
Ду голифутбол-боз даряк бозї
Бисёр,зиёд
Ќисмат
… Капур,ситораикиноињиндї
Нора-сої,гуноњ
… Деол,ситораикиноињиндї
Яроќикалоничархдор
Рангдо-ни
принтер
ГАИ(тољ.)
Як на-въи
форте-пиано
15
Љавоби «СКАНВОРД»-и шумораи14 марти соли 2013, №11 (886)
Р А К Е Т К А Л С У С Л У Б
У А У Љ И Я Н К А С А
У Д З А Р Д И У А Т Љ А В
А Л И Н Н А Ф Р А Т О О И
К Н А К А А Р О Д А М О Н
Њ И К О Я Н И З Л Л И
А А А О Р Д Н И С Ф Л
Б Д Б У Р М А Т А Б А Р
С А Р Д О Р Д О Р О Р О О И
У А Е Р А Х У Л Љ З
С У Р О Х А Н Д О З Р М А Ш Ќ
О И А Н Р Е К Л А М А О
Т О М А Т О А О Р Л
И Н Р А В Ш А Н И А В Л И Ё
М А Л А Х В Д Ќ А Д А С
Н О Ф А Т Р О В А С Р И
Д А Р С О Л У А Љ А Б И Ю Н
У Т О К О Њ У
О Њ А Н Г В А Й М О Р
И С О Р О Ќ А У
Н А Р Т Е А Т Р Ч
Н А Р М Б А У К
О А А М А Т Б А А
М К Е Й В О
А Ш У Р Н О Н Ф У Р У Ш
Муал-лифиќаси-даи
«Ши-коят азпирї»
Дардаститен-нис-боз
Ќимор -хонаирасмї(русї)
Парран -даи ка-лонибањорї
Љинимоди-на
Нота Барќмоњї Омўзгор
Тарз,сабк
Бандиасп
«Пле-мянник»
батољикї
Рав-шанї
На-фар,одам
Асбобиќадимаиториимусиќї
Дартухмбо са-федїњамроњаст
Навъиѓалла-дона,хўро-ки асп
... Дизел,актёриГолли-вуд
ДомодиРасулиАкрам
(с)
Њиссибад-бинї
Макруфиреб Ши-
коят,баён
Баро-дар
(лањљ.)
Маълу-моте , кидонишгоњмедињад
Инсонњо,мар дум
«Алиф»-и алиф-бои
юнонї
Падар ,модарва фар-зандон
Боз-дошт,даст-гиркунї
Ќисса,наќл
Як су-рат дарнавор(дар
плёнка)
Њам,инчу-нин
Муќобилиастар
Ќадрашаз ме-дал бо -ло
Онрохамирмеку-нанд
Ададдар
маѓозачироифодамеку-нанд?
0 ,5 ё 50 %
«Миз»барусї
Бароина-виш-тандар
тахтаисинф
Алифбои ибо-рат аз нуќтаю
тире
Олатињезум-кафонї Шавњари
хоњаризавља
Рўзї,хўрок
Роњбар
«. .. -маѓзиибодат»
ШоњиФор-си
Ќадим
… Кхан-на, сито-раи киноињиндї
Сарбозонваќти
њамла чїдод меза-нанд?
…Улуѓзода,нависан-даи тољик
Шикоф
Яке азпой тахтњо иќадимта-р иниАврупо
Мак-туб,нома
Меваисурхдона
Бољухирољ
Сарояндаиэрониасл азШветсия
ШањриќадимиОсиёиМиёна
Тайёрїпеш азмусо-биќа
Номиби-ринљдарсањро
Маълумот дарТВ дар бораи
мол
… Шералї,шоир
Ќайлаи по-мидор
Љони-шини
ишоратї
Зидди то-рикї
…бус,наќлиётишањрї
Та-мом
Онро азбеадабме-
омўзанд
Валї,дўстиХудо
АсъориАрма-нистон
СураиЌуръон
Њаша-рот
ЃамДухтарробароиљавон базанї мета-лабад
Аз тагипо то
тори сар
Заминларза,обхезї ётўфон
Zn, моддаикимиёвї
Гиёњихўрдан-боби чук-римонанд
Пай-ван-дак
Ќарн,сад-сола
45 даќ.дар
мактаб
Меваи маъ-мул
Тањши-ни хокдар њавз
Њайра-товар
Моњитобис-тона
Да-рахтиангур
Имтиёзип резиден тїб арои
ќисми аби -тур иентњо
Хўрокигургупаланг
Яке аз чорёрон
Ни-зом-нома
На-во,савт
Эљодиадиб
Љони-шинишахсисеюм
Хазан -даи
зањрнок
Асбоббароина-виш -тан
Зеб,њусн
…и операва балет
Ѓизои кир-мак барги …
Мулоим
Њила,най-ранг
Миён
Пе-шо-янд
Ко рхон аисаноатипо лиг-рафї
Бах-шишигуноњ
«Гапи бисёр -њафт хара …»
Номињарфи Кдар алиф-бои
англисї
Шоир ... Са-фар
Фурўшан-даи
«хлеб»-итољикї
Наврузмуборак!
Як рўз пур аз тараннуми наврўзист,Як чашма пур аз такаллуми наврўзист.
Минбари халќ20 марти соли 2013
№12 (887)16
Рўзнома моњи декабри соли 1994 тањти раќами 309 дар Вазоратифарњанги Љумњурии Тољикистон ба ќайд гирифта шудааст.
Ба хотири гуногунандешї матолибе низ нашр мешаванд, ки идораирўзнома зимнан метавонад бо муаллифон њамаќида набошад ва
масъулияти онро ба дўш нагирад.
НИШОНИИМО:
734018, ш. Душанбе,хиёбони Саъдии
Шерозї, 16. Индексиобуна: 68910
Макони чоп:нашриёти
«Шарќи озод».
Теъдоди нашр:49288 нусха
ÁÀÐÎÈ ÌÀÚËÓÌÎÒ:Дастгоњи КИМ ЊХДТ -
тел: 224-23-90, 224-83-72, 224-49-29,221-63-21. факс: 224-27-59
Идораи рўзнома
тел. 238-72-10, 238-54-61, 238-79-07,факс: 227-44-94
www.tribun.tj E-mail: [email protected]
Котиби масъул: Маъруфљон МањмудовМуњаррири масъул: Шариф ЊусейновХабарнигорон: Љумъа Ќуддус,Алиљон Љўраев, Толиби Луќмон,Аслия Саломатшоева, Моњрухсор РањимоваМасъули чоп: Мирзоалї ЮнусовЊуруфчинон: Љамила Ањмадова,Гуландом РаљабоваМусањњењ: Сабоњат Худоёрбекова,Суратгир: Тўхтамурод РўзиевСањифабанд: Фирдавс Таушаров
ЊАЙАТИ ЭЉОДЇ:
Муовини сармуњаррир оид ба тиљорат:Хусрав Дўстов
www.minbari.halk.tjE-mail: [email protected]
Сармуњаррир
Бахтиёр ЊАМДАМОВ Навбатдор: Т. Луќмон
Таъсир: Маљмўи растанигии ин даво барои бењтар намудани вазъи функсионалии гурда ва роњњои пешобгузартаъсир расонида, инкишофи илтињоб ва боќимондаи пешобро нест мекунад. Таъсири антисептикї ва хусусиятинарми пешобронї дошта, , пайдоиши сангро пешгирї мекунад.Хунукии гурда пешобдонро аз байн мебарад.Фитомаљмўъ мубодилаи моддањоро ба меъор дароварда, организмро аз токсинњо ва дигар моддањои зараррасонтоза намуда, вазъи умумии шахсро бењ мегардонад.Истифода: ба калонсолон 1-2 њаб 3 бор дар як рўз, њангоми хўрок. Давомнокї 1 моњ.Шакли барориш: №60 њаб. Нарх: 40 с.Тел.: Душанбе 95-178-85-08, в. Суѓд ва ноњияњои он 927-49-33-47
Аз дорухонањои шањр пурсон шавед!
Таъсир: Унсурњои растанигии "Ором бош!" таъсири нарми оромибахш дорад ва ба меъёршавии љињатњои муњим-тарини хоб мусоидат намуда бо нармї ором мекунад.Ба бењшавии равандњои омўзиш, бахотиргирї, фикрронї мусоидат намуда, ба ин тариќ фаъолияти зењнї ва корисистемаи марказии асабро баланд мебардорад ва ба инкишофи стресс монеа мешавад.Хоболудии рўзонаро ба вуљуд намеорад, фаъолнокї ва ќобилияти кориро зиёд мекунад. Дар бештар аз 40 муассисаибонуфузи табобатї ва илмии Русия - марказњои илмии, гинекология, перинатология курортология ва ѓайрањо аз санљишгузаштааст. Натиљањои тањќиќу омўзиш таъсирнокии баланди фитомаљмўъро исбот кардаанд. Мањсулоти "Ором бош!"одатнадињанда ва безарар зери санљиш бањо дода шуд."Ором бош!" дар таркибаш спирт ва Ќанд надорад, бинобар ин барои гирифторони як ќатор беморињо аз ќабили диабет,атеросклероз, фарбењї ва ѓ., зарар надорад.Истеъмол: ба марду зан аз 10-12 сола боло 10-20 чакрагї се маротиба дар як рўз.
Тел.: Душанбе 918 47 93 93, 95 178 85 08. вил. Суѓд ва ноњияњои он; 927 49 33 47.Аз дорухонањо дастрас намоед! нархаш 22 сомонїИстењсолкунанда Руссия, мањсулот бо фармоиши ширкати Фармасевтии љ.Тољикистон тайёр шудааст
ОРОМ БОШ! - (ВИТАМИНЊОИ ЗИНДАИ ТАБИАТ)
Барои онњое, ки вазни худро нигоњ доштан мехоњанд -Мутаносибан барои ислоњи ќаду ќомат мусоидат намуда, мубодилаи равѓан ва карбогидра-тњоро ба танзим медарорад;-Ба коњиш додани љабидашавии равѓан дар меъда таъсир намуда, бар зидди фарбењшавї вавазни зиёдатї истифода мешавад;-Кори узвњои њозимаро бењ гардонда, таъсири зидди шамолхўрї дошта, бо таъсири антиток-сикї мубодилаи модањоро дар меъда ба танзим медарорад.ИСТИФОДА: ба калонсолон 1 њаб рўзе 1-2 бор њангоми хўрок. Давомнокї 30-60 рўз.Таъсироти манфї: ба њомиладорон ва занњои ширмак.Шакли барориш: 50 њабТел: Душанбе 95-178-85-08, в. Суѓд ва ноњияњои он 927-49-33-47
Аз дорухонањои шањр пурсон шавед!Истењсолкунанда Индонезия-Русия
ПЛОСКИЙ ЖИВОТ (ШИКАМИ ЊАМВОР)
«УРОЛЕЗИН ФОРТЕ»
Наврўз - 2013
Аз шодии зиндагї лаби ѓунча шукуфт,Як пушта пур аз табассуми наврўзист.
Кумитаи љавонон, варзиш васайёњии назди Њукумати љум-њурї бо маќсади эњё ва гиро-мидошти суннатњои милливуаљдодї ва дар сатњи баландифарњангї таљлил намуданиНаврўзи байналмилалї дар до-ираи силсила-чорабинињоинаврўзї баргузории як ќатормусобиќањои варзиширо ба на-ќша гирифтааст.
Чунончї, санаи 18-19 мар-ти соли равон дар шањри Душан-бе Олимпиадаи махсус оид бабаскетбол ва тенниси рўйи мизбайни варзишгарони ноќису-лаќл доир мешавад. Дар мусо-биќа варзишгарони дастањоиДушанбе -1, Душанбе -2, Душан-бе -3, вилоятњои Суѓду Хатлон ванавоњии Рўдакиву Варзоб шир-кат меварзанд.
Рўзњои 20-24 март мусо-биќаи љумњуриявї оид ба шоњ-мот байни наврасон, 22-23 мартдар пойтахт Чемпионати Љумњу-рии Тољикистон оид ба гуштиниюнонї-румї, 24 март мусобиќаиљумњуриявї оид ба кокбору вапойга, 25 март мусобиќаи љумњ-
ЧОРАБИНИЊОИ ВАРЗИШЇБА ИФТИХОРИ НАВРЎЗ
уриявї оид ба гуштини миллї ва27-28 март Чемпионати Љумњу-рии Тољикистон оид ба гуштинитарзи озод доир хоњад шуд.
Инчунин санаи 30-31 мартисоли равон дар ноњияи Њисор му-собиќаи љумњуриявї оид ба бад-минтон, шоњмот ва шашка байниварзишгарони маъюб ба наќшагирифта шудааст. Дар мусобиќаварзишгарони синни то 22 сола азвилояти Хатлон, Суѓд, ВМКБ, мин-
таќаи Кўлоб, шањри Душанбе, во-дии Рашт ва шањру навоњии тобеимарказ ќувва меозмоянд.
Ѓолибон бо ифтихорномавумедалњои Кумитаи љавонон,варзиш ва сайёњии назди Њуку-мати Љумњурии Тољикистон ватуњфањои хотиравии маќомотииљроияи мањаллии њокимиятидавлатии ноњияи Њисор ќадр-донї мешаванд.
А.ЉЎРАЕВ
АЗ БОДИ САБОМУЖДАИ
НАВРЎЗ РАСИД
Оилаи Аминовњо, ёру дўстон нисбати даргузашти собиќсудяи шањри Душанбе
АМИРОВ НАМОЗ ЮСУПОВИЧ
андўњгин буда, ба фарзандону пайвандони марњум аз дар-гоњи Худованд сабри љамил мехоњанд.
Наврўзи Аљам зи сайри олам омад,Бо чењраи офтобї беѓам омад.Аз омаданаш оламу одам бишукуфт,Яъне фарању шодї фароњам омад.
Бар кўњ нигар, чењраи хандон дорад,Бар боѓ нигар, њусни дучандон дорад.Бар дашт нигар, файзи фаровон дорад,Њар љо нигарї, бўйи бањорон дорад.
Эй мардуми шањр, тозанаврўз расид,Бе иллату ќањр тозанаврўз расид.Аз дидаву дил ѓуборњо бардоред,Эй мардуми дањр, тозанаврўз расид.
Боз омадани бањор хуррам бошад,Базми гулу лолазор хуррам бошад.Андар чамани шукуфтаи лолаю гул,Сурхии лаби нигор хуррам бошад.
Борону њавои Ватанам наврўзї,Гулњои бањори чаманам наврўзї.Њарфе, ки барои Ватанам мегўям,Дар њар нафаси дил заданам наврўзї.
Ай тозагули бањори наврўзии мо,Хуш омадаї ба субњи фирўзии мо.Хайри ќадаму мубораки зебоят,Бахшандаи файзу нусрату рўзии мо.
Ёрон, ёрон, нидои Наврўз расид,Айёми гулу фасли дилафрўз расид.Хуршед ба раѓми торикї теѓ кашид,Бо чењраи офтобї Њурмуз расид.
Наврўз нишонаи бањорон бошад,Айёми шукуфтани кўњистон бошад.Кї нест ризои он ки халќи ватанашТо умр бувад, чењрахандон бошад?!
Аз боди сабо муждаи Наврўз расид,Бо савту наво муждаи Наврўз расид.Аз љониби осмону аз ёлаву љарБо нуру зиё муждаи Наврўз расид.
Љўрабек МУЪМИН
ЭЪТИБОР НАДОРАД
Аттестати № ТШТУ 0323540, ки мактаби тањсилоти миёнаиумумии №18, дењаи Намадгути ноњияи Ишкошим 21.06.2010 баШоњрухи Мирзо додааст, минбаъд эътибор надорад.
Related Documents
