Top Banner
1 พจนากรม ไทย-บา หบ o กเยนบานประโยค .. - o ตทธศาสตรณต ชาแงไทยเน บา o ตทธศาสตรณต ชาสนทนาภาษา บา o สนใจภาษาบา
379

พจนานุกรม ไทย-บาลี

Mar 14, 2023

Download

Documents

Khang Minh
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 1

พจนานกรมไทย-บาล

สำหรบ

o นกเรยนบาลชนประโยค ป.ธ. ๔ - ๙o นสตพทธศาสตรบณฑต วชาแตงไทยเปนบาล

o นสตพทธศาสตรบณฑต วชาสนทนาภาษาบาล

o ผสนใจภาษาบาล

Page 2: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 2

คานา หนงสอเลมน ไดรวบรวมขนดวยอาศยเหตผลหลายอยาง

หลายประการ จะอยางไรกตาม กตองขอบคณแหลงทมาตนฉบบ

ดงนคอ คมภรอภธานปปทปกา, อภธานวรรณนา ของทานพระมหา

สมปอง มทโต คณะ ๒๕ วดมหาธาต ฯ กรงเทพฯ, พจนานกรมภาษา

ไทย-บาล เลมแรกของโลก ของทานพระมหาประเสรฐ มนตเสว

วดมหาสวสดนาคพฒาราม นครปฐม, พจนานกรมศพทไทย-บาล

แหงมหามกฏราชวทยาลย และพจนานกรมไทย-บาล (ฉบบอนเต

อรเนต) จากเวปไซตบาลดค

เนองดวยบางศพท ไดแปลงรปศพทมาตามความหมาย ซง

ไมสามารถจะนาไปใชในระบบสนามหลวง ผนาไปใชจงใช

วจารณญาณในขอนเปนพเศษ ในพจนานกรมเลมน ศพทตางๆ

ปรากฏดงน ถาเปนศพท ปงลงค สวนใหญจะประกอบเปนปฐมาวภต

ต เชน ปรโส แตบางศพทกยงคงตามศพทเดมไว บางศพทเปนได

หลายลงค แตจะแสดงเฉพาะรปปงลงค เชน อคาโร(ป.)(นป.)

บางศพทสาเรจมาจากกรยากตก แตสวนใหญจะพบในรปคณศพท

ดงนนจะระบไววาเปน (คณ.) บางศพทเปนนามกตก แตเนองดวย

นาไปแจกแบบนปงสกลงค กจะแสดงเปน (นป.) เชน กรณ (นป.)

สวนทปรากฏเปน(กตก) จะหมายเอาแตเฉพาะกรยากตกเทานน เชน

กตวา (กตก)

บางศพทจะแสดงเฉพาะแตศพทท อย ในรปของก ร

ยาอาขยาตเทานน ผรตองประยกตปรบเปลยนรปศพทเอง เชน

มรต(อาข.) เมอจะนามาใชในรปของกรยากตก ลง ตวา ปจจย

Page 3: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 3

กจะมรปเปน มรตวา ดงนน หนงสอเลมน จงเหมาะสาหรบผทมพน

ความรภาษาบาลมาบางแลว ตงแตประโยค ป.ธ.๓ สาหรบผทยงไม

มความรพนฐานมากอน กอนทจะใชหนงสอเลมนเปนเครองมอ

ควรตองศกษาประเภทของศพทตาง ๆ กอน เพอจะไดอานวยประ

โยชนใหแกทานไดอยางสมบรณครบถวน

อนง ศพทบางประเภท เชนอาขยาต สวนใหญจะประกอ

บรปศพทหมวดวตตมานาวภตตไว แตกมบางศพททไมไดประกอบ

เ ปนว ตตมานาว ภ ตต เ น อ งจ ากส วน ใหญพบ เ ปนศ พท ท

ประกอบดวยวภตตนน ๆ เชน อาห อาโรเจส บางศพททเปนคณ

ศพท จะแสดงไวเฉพาะแตทเปนปงลงค เชนศพทวา สหจาร(คณ.)

ดงนน ถาจะนาศพทนไปใชเปนวเสสนะของอตถลงค และนปงสกลง

ค กตองปรบเปลยนศพทกอนนาไปใช

Yeem Xyooj

[email protected]

สานกศาสนศกษาวดสวนดอก เชยงใหม

Page 4: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 4

อกษรยอ

(กตก) หมายถง กรยากตก, นามกตก

(คณ.) หมายถง คณศพท

(ตทธต) หมายถง ตทธต

(นป.) หมายถง นปงสกลงค

(นปาต) หมายถง นบาต

(ป.) หมายถง ปงลงค

(สมาส) หมายถง สมาส

(สงข.) หมายถง สงขยา

(สานวน) หมายถง เปนสานวน หรอวล

(อพยย.) หมายถง อพยยศพท

(อป.) หมายถง อปสรรค

(อาข.) หมายถง กรยาอาขยาต

(อต.) หมายถง อตถลงค

(ตตยา) หมายถง ตตยาวภตต

Page 5: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 5

๑ ครง ทยฑฒ(คณ.) ทวฑฒ(คณ.)

๑ ใน ๑๖ กลา(อต.)

๑ ใน ๔ ของคาถา ปาท(ป.)

๑ วน ๑ คน อโหรตต(ป.)

๑ วน อห(ป.)(นป.)

๑ สวน ๔ ปาท(ป.)

๑ เอก

๑,๐๐๐ สหสส

๑,๐๐๐,๐๐๐ ทสสตสหสส

๑๐ ขณลยะ มหตต(ป.)

๑๐ ขณะ ลย(ป.)

๑๐ ลยะ ขณลย(ป.)

๑๐ ลาน โกฏ(อต.)

๑๐ ทส

๑๐,๐๐๐ ทสสหสส

๑๐๐ ลาน ปโกฏ(อต.)

๑๐๐ โกฏปโกฏ(อต.)

๑๐๐ สต

๑๐๐,๐๐๐ สตสหสส

๑๑ เอกาทส

Page 6: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 6

๑๒ ราศ ราส(ป.)

๑๒ ทวาทส, พารส

๑๓ เตรส

๑๔ จตตทส, จททส

๑๕ ปญจทส, ปณณรส

๑๖ โสฬส

๑๗ สตตรส

๑๘ อฏฐารส

๑๙ เอกนวส, อนวส

๒ ครง อฑฒตย(คณ.) อฑฒเตยย(คณ.)

๒ พนตาลง ทวสหสสปล(นป.) ภาร(ป.)

๒ ทว

๒๐ ยฏฐ วสยฎฐ(อต.) อสภ(ป.)

๒๐ วส, วสต

๓ ครง อฑฒฑฒ(คณ.) อฑฒจตตถ(คณ.)

๓ เดอน เตมาส(ตทธต)

๓ ประการ ตปปเภทา(สมาส)

๓ ต

๓๐ ตสต

๔ จต

Page 7: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 7

๔๐ จตตาฬส

๕ ปญจ

๕๐ ปณณาส

๖ ฉ

๖๐ สฏฐ

๗ สตต

๗๐ สตตต

๘ อฏฐ

๘๐ อสต

๙ นว

๙๐ นวต

กกไว อเร นปชชาเปต(สานวน)

กกห กณณมล(นป.)

กกหชาง จฬกา(อต.)

กกธภณฑ กายร(นป.)

กง เนม(อต.)

กงลอ จกก(นป.)

กฎ กตกา(อต.) นยาโม(ป.) ธมโม(ป.)

กฎธรรมชาต ธมมนยาโม(ป.)

Page 8: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 8

กฎวนย วนโย(ป.)

กฎหมาย นต(อต.) ธมโม(ป.)

กฎหมายคมครอง ปรทณฑ(นป.)

กฎหมายพาณชย วณชชานต (อต.)

กฎหมายอาญา ทณฑนต(อต.) อาชชย(นป.)

กฎหม กตกา(อต.) สงฆมต(อต.)

กฐนพมาน นตตมาโล(ป.) กรญโช(ป.)

กด อภนคคณหาต(อาข.) นคคณหาต(อาข.)

นปปฬนา(อต.)

กดข อปปฬา(อต.) ปสยห(กตก) อภนหต(กตก)

อภนปปเฬต(อาข.) อปปเฬต(อาข.)

กตเวท กตเวท(ป.)

กตญญ กตญญ(ป.)

กตามท อตถ(น.)

กตกาวตร กตกวตต(นป.)

กถาศาสตร กถา(อต.)

กทม. เทวนคร(นป.)

กน อานสท(นป.) กฏปเทโส(ป.)

กนงาม กฏปถลก(คณ.)

กนบาตร ปตตมล(นป.)

Page 9: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 9

กบ มณฑโก(ป.) ทททโร(ป.) เภโก(ป.) กฏว

โร(ป.)

กบาล กปปโร(ป.) กปาล(ป.)(นป.)

กม อวนต(อต.) โอณมน(นป.) โอนมน(นป.)

โอนต(อาข.)

กมลง อภนมต(อาข.) อภนต(กตก) โอณมต(อาข.)

โอนต(กตก)

กมหนากน อโธมโข ภญชต(สานวน)

กมหนาเดน อโธมโข คจฉต(สานวน)

กรงทอง สวณณปญชโร(ป.)

กรงนก วฏงโก(ป.)

กรงเลบ นขปญชร(นป.)

กรชกาย กรชกาโย(ป.)

กรณการก กรณวภตต(อต.) กรณ(นป.)

กรด อมพโล(ป.) ขาร(คณ.)

กรน กากจฉต(อาข.)

กรรไกร กตตรย(นป.) ปปผล(นป.)

กรรเชยง ผโย(ป.)

กรรโชก สหสากาโร(ป.)

กรรณ โสต(นป.) สททคคโห(ป.) กณโณ(ป.)

Page 10: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 10

กรรณการ กณกาโร(ป.) ทมปปโล(ป.)

กรรม กมม(นป.)

กรรมกร กมมกโร(ป.) เวตนโก(ป.) ภตโก(ป.)

กรรมเกา ภาคย(นป.) นยต(อต.) ภาโค(ป.) ภาค

เธยย(นป.) วธ(ป.)

กรรมชว ปาป(นป.) กพพส(นป.) เวร(นป.) อฆ(นป.)

ทจจรต(นป.) ทกกฏ(นป.) อปญญ(นป.) อก

สล(นป.) กณห(นป.) กลส(นป.) ทรต(นป.)

อาค(นป.)

กรรมด กสล(นป.) สกฏ(นป.) สกก(นป.) ปญญ(นป.)

ธมม(ป.)(นป.) สจรต(นป.)

กรรมทพงกระทา กรณย(นป.) กจจ(นป.)

กรรมนมต กมมนมตต(นป.)

กรรมในเบองตน อารมโภ(ป.)

กรรมเบองแรก อาทกมม(นป.)

กรรมเผดรอน กฏ(คณ.) กฏก(คณ.)

กรรมสกแตวาทา อกรยา(อต.)

กรรมหมดจด วตต(นป.)

กรรมแหงขโมย เถยย(นป.) โจรกา(อต.) โมโส(ป.)

กรรมใหผลในชาตหนา อปปชชเวทนยกมม(นป.)

Page 11: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 11

กรรมอนสมควร ยตต(คณ.) โอปายก(คณ.)

กรวด สกขรา(อต.) สกขร(นป.) สาลตตก(นป.)

กรอกใสปาก มเข อาสญจต (สานวน)

กรอง(นา) ปรสสาเวต(อาข.) อวสสาวน(นป.)

กรอดาย กนตต(อาข.)

กรอบประต ทวารโกส(นป.)

กรอบหนา (ผาโพก) อณหโส(ป.) อณหส(นป.) สโรเวฐน(นป.)

เวฐน(นป.)

กระจกเงา อาทาโส(ป.) อาทาสโก(ป.) ทปปโณ(ป.)

กระจอก ขญช(คณ.) กณ(คณ.)

กระจาง อชโชเตต(อาข.)

กระจาด ปฏโก(ป .)(นป .) ปจฉ(อต.) เปตโก(ป .)

กณโฑลกา(อาข.)

กระจาย วทธสต(อาข.) วกรต(อาข.) อชโฌกรต(อาข.)

อนกณณ(กตก) อภกรต(อาข.)วสฏ(คณ.)

วตถต(คณ.) ตต(คณ.) วกกรณ(นป.) วทธ

สน(นป.)

กระโจม มณฑจฉทโท(ป.) หมมย(นป.)

กระฉอน โกตหล(นป.) กตหฬ(นป.)

กระฉบกระเฉง อลน(คณ.)

Page 12: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 12

กระชนชด นรนตร(นปาต) สมนนตร(นปาต)

กระชบ กฏกญจก(คณ.) กฏกญจก(คณ.)

กระเชอ อาฬหโก(ป.)(นป.)

กระเชา ปจฉ(อต.) กฏาโห(ป.) กาโจ(ป.) ปฏโก(ป.)

(นป.) เปตโก(ป.)

กระเชาสดา นตตมาโล(ป.) กรญโช(ป.)

กระเชาหวาย กณโฑลกา(อต.)

กระซกกระซ อนชคฆต(อาข.)

กระซบ กณเณ มนตยต (สานวน) กณณชปปน(นป.)

กระดง กตตรสปโป(ป.)

กระดงฝดขาว กลโล(ป.)(นป.) สปป(นป.)

กระดองสตว กปปโร(ป.) กปาล(นป.)

กระดอม ปโฏโล(ป.) ตตตโก(ป.)

กระดาง กาฬกพร(คณ.)

กระดาง กกกส(คณ.) กกขฏ(คณ.) กกขฬ(คณ.)

ถทธ(คณ.) กกร(คณ.) กฐน(คณ.) ทฬห

(คณ.) นฏฐร(คณ.)

กระดานชนวน อกขรผลโก(ป.) อกขรผลก(นป.)

กระดานดา กาฬผลก(นป.) อกขรผลก(นป.)

Page 13: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 13

กระดานทอดลกเตา อฏฐปโท(ป.)(นป.) อฏฐาปท(ป.)(นป.)

สารผลโก(ป.)

กระดานพง อปาลมโภ(ป.)

กระดานสกา อฏฐปโท(ป.)(นป.) อฏฐาปท(ป.)(นป.) สาร

ผลโก(ป.)

กระดานหมากรก อฏฐปโท(ป.) อฏฐปท(นป.)

กระดาษ กากจปณณ(นป.)

กระดกห กณณจาลน(นป.)

กระดง กกณกา(อต.) กกน(อต.) กงกณ(อต.)

กระดงขอเทา กกณ(อต.) ขททฆณฏกา(อต.)

กระดงตาขาย กงกณกชาล(นป.)

กระดก อฏฐ(นป.) ธาต(อต.)

กระดกขาออน อรฏฐ(นป.)

กระดกซโครง ผาสลกา(อต.) ปาสฬกา(อต.) ปาสกา(อต.)

ผาสกา(อต.)

กระดกทอง โกฏฐฏฐ(อต.)

กระดกนวมอ องคลฏฐ(นป.)

กระดกสนหลง กฏถาลก(นป.)

กระดกหนาผาก สโข(ป.)(นป.) ลลาฏฏฐ(นป.)

กระดกไหปลารา อกขโก(ป.) อกขก(นป.)

Page 14: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 14

กระโดด อลลงฆต(อาข.) ลงฆต(อาข.) อลลงฆน(นป.)

กระโดดขน อปปลวต(อาข.) อลลงฆต(อาข.)

กระโดดลง อเวกขปต(อาข.) โอลงฆต(อาข.) อลลงฆ

ต(อาข.)

กระโดดลอยไป อปปตน(นป.)

กระตาย สส(ป.) สโส(ป.) เปลโก(ป.)

กระตอรอรน อภชวต(อาข.) อสสก(คณ.) พยาวฏ(คณ.)

อเปกขก(คณ.)

กระแต กลนทโก(ป.) กาฬกา(อต.)

กระถาง อารญช(นป.) วจฉ(นป.) กณโฑ(ป.) กม

ภ(อต.) ปฐโร(ป.) กณฑ(นป.) ขโล(ป.) อก

ขล(อต.) ถาล(อต.) อขา(อต.) โกลมโพ(ป.)

กระโถน ปฏคคโห (ป.) ภาชนนตร (นป.)

กระทง ขณฑ(นป.)

กระทบ อคฆาเตต(อาข.) ปฏหญญมาน(กตก) อาสช

ชน(นป.) ปหร(อาข.) อปหจจ(กตก) อภ

สชชต(อาข.) อาฆาโต(ป.) อาสชช(กตก)

กระทบกระทง ปฏหญญต(อาข.) โทโส(ป.) ปฏโฆ(ป.)(นป.)

โกโธ(ป.) อาฆาโต(ป.) โกโป(ป.) โรโส(ป.)

กระทบกระทง อปคฆาโต(ป.)

Page 15: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 15

กระทรวงกลาโหม โยธาธกาโร(ป.)

กระทรวงการคลง ธนาธกาโร(ป.)

กระทรวงการทองเทยว จารกาธกาโร(ป.)

กระทรวงเกษตร เขตตาธกาโร(ป.)

กระทรวงตางประเทศ วเทสาธกาโร(ป.)

กระทรวงพาณชย วาณชาธกาโร(ป.)

กระทรวงมหาดไทย มหาททยยาธกาโร(ป.)

กระทรวงศกษาธการ สกขาธกาโร(ป.)

กระทอม เคห(นป.) คห(นป.) อสสโม(ป.) อคารก(นป.)

กระทาโดยไมเจตนา อเจตนา(อต.)

กระทง ควโล(ป.) ควโช(ป.) ควโย(ป.)

กระทม กทมโพ(ป.) ปยโก(ป.) นโป(ป.)

กระเทยม มหากนโท(ป.) ลสณ(นป.)

กระบวน อนกกโม(ป.) อนปพพ(นป.) อนปพพ(นป.)

กระบวย โกสโก(ป.)

กระบอก วารโก(ป.)

กระบอกฉดเลกๆ อตตรวตต(อต.)

กระบอกตา อกขกโป(ป.)

กระบอกลกศร กณฑนาฬ(อต.) อสธ(ป.)(อต.)

Page 16: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 16

กระบอกใสลกธน ตณ(อต.) กลาโป(ป.) ตโณ(ป.) ตณ

โร(ป.) พาณธ(ป.)

กระบอง ลคโฬ(ป.) มคคโร(ป.) คทา(อต.) กนโต(ป.)

กระบองคดสน คทา(อต.)

กระบ มณฑลคโค(ป.)(นป.) เนตตโส(ป.) อส(ป.)

ขคโค(ป.) สายโก(ป.) อลลยา(อต.) ขค

โค(ป.)

กระบสน ฉรกา(อต.) สตต(อต.) อสปตต(อต.)

กระบอ มหโส(ป.) ลลาโย(ป.)

กระบอบอด อนธมหโส(ป.) อนธมหโส(ป.)

กระบง ปฏโก(ป.) ปจฉ(อต.) เปตโก(ป.)

กระเบา โกลฏฐ(ป.)(นป.) โกล(ป.)(นป.) โกล(อต.)

กระเบอง คญชกา(อต.) กปาล(นป .) อฏฐกา(อต.)

อฏฐกา(อต.) กปลโล(ป.) กปาโล(ป.)

กระเบองถานเพลง องคารกฏาโห(ป.) องคารกปลโล(ป.)

กระเบองใสขเถา องคารกฏาโห(ป.)

กระโปรง มญชสา(อต.) เปฬา(อต.)

กระพองชาง กมโภ(ป.)

กระพงโหม ปกรโย(ป.) ปตโก(ป.) ชญชโก(ป.)

กระพ เผคค(อต.)

Page 17: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 17

กระพงแกม คณโฑ(ป.) กโปโล(ป.) คณฑ(ป.)

กระพมมอ อญชลปโฏ(ป.) กปฏฐ(นป.) กรปโฏ(ป.) อญ

ชล(ป.)

กระเพรา กาสมทโท(ป .) ตณฑเลยโย(ป .) อปปมา

รโส(ป.)

กระเพาะ โกฏโฐ(ป.) โกฏฐ(นป.)

กระเพาะปสสาวะ วตถ(ป.)(อต.)

กระเพอม จลน(นป.) ขภนต(กตก) กมปต(กตก)

กระรอก กลนทโก(ป.) กาฬกา(อต.)

กระลาพก กาฬานสาร(ป.) กาฬย(นป.)

กระวนกระวาย ทโร(คณ.) นททโร(คณ.) ทรโถ(ป.)

กระวาน ตกโกล(นป.) โกลก(นป.)

กระวานเลก ตกโกล(นป.) โกลก(นป.) โกสผล(นป.)

กระวานใหญ เอลา(อต.) พหลา(อต.)

กระสวยทอผา ตสโร(ป.) สตตเวฐน(นป.)

กระสอบ ปสพพก(นป.)

กระสน อกกณฐตวา(กตก) อกกฏฐต(กตก)

กระสบกระสาย อาตร(คณ.)

กระเสอกกระสน โอสปปต(อาข.) ปรกกมต(อาข.)

Page 18: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 18

กระแส ตรงโค(ป.) ภงโค(ป.) อม(ป.)(อต.) วจ(ป.)

(อต.) โสต(นป.) อนโสต(นป.)

กระแสนา ปวาโห(ป.) ปวตต(อต.)

กระหมอม มตถโก(ป.) สส(นป.)

กระหาย ปปาสา(อต.) ตสสน(นป.) กตก(คณ.) อภ

ชฆจฉต(อาข.) ชฆจฉา(อต.) ปาสา(อต.)

กระหายในกาม กามปปาสา(อต.)

กระแอม กาสต(อาข.) อกกาสต(อาข.)

กราน อตถรต(อาข.) อตถต(กตก)

กราบ อภวนทต(อาข.) อภวาเทต(อาข.)

กราบเบญจางคประดษฐ ปญจปตฏฐเตน วนทตวา(สานวน)

กรช ฉรกา (อต . ) สตต (อต . ) อสปตต (อต . )

อมตต(นป.) อลลยา(อต.) ขคโค(ป.)

กรส (๔ อมพณะ) กรส(นป.)

กรสะ คโถ(ป.)(นป.) กรโส(ป.)(นป.) วจโจ(ป.)(นป.)

มล(นป.) ฉก(นป.) อจจาโร (ป.) มฬห(นป.)

อกกาโร(ป.)

กรงธนบร ธนปร(นป.)

Page 19: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 19

กรงศรอยธยา สรอยชฌยนคร(นป.) อโยธยปร(นป.) อ

โยชยปร(นป.) อยทธยปร(นป.) อโยชฌย

ปร(นป.)

กรณา กรณา(อต.) อาทโร(ป.) อนกมป(นป.) กรณา

ยโก(คณ.) กรณายต(อาข.) อาทยต(อาข.)

กฤษณา ตคร(นป.) โลห(นป.) อคร(นป.)อาคล(ป.)

กฤษณาดา กาฬาคร(นป.)

กฤษณาทวไป โลห(นป.) อคร(นป.) อคฬ(นป.)

กลบ ฉาเทต(อาข.)

กลม วฏฏ(คณ.) วฏฏล(คณ.) นตตล(คณ.)

กลมกลอม ปรมณฑล(นป.)

กลลรป กลล(ป.)(นป.)

กลวง โกลาป(คณ.)(นป.)

กลวย รมภา(อต.) กทล(อต.) โมโจ(ป .) กทล

ผล(นป.)

กลอง นาฬก(นป.)

กลอง ๒ หนา วตต(นป.)

กลอง เภร(นป.) ทนทภ(ป.)

กลองกนกลม อานโก(ป.)

กลองดวงใจ หทยโกส(นป.)

Page 20: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 20

กลองตะโพน มทงโค(ป.) มรโช(ป.)

กลองตางๆ ตณโว(ป .) เทณฑโม(ป .) อาลมพโร(ป .)

ปณโว(ป.)

กลองตณวะ ตณโว(ป.)

กลองทททรกา ทททร(ป.)

กลองทนทภ ทนทภ(ป.)

กลองบณเฑาะว ปณโว(ป.)

กลองเปงมาง อาลมพโร(ป.)

กลองเภร เภร(นป.)

กลองยาหยอดตา อญชนนาฬ(อต.)

กลองใสกญแจ กญจกาโกสโก(นป.) กญจกา(อต.) โก

สก(นป.)

กลองหมทงสอง วตต(นป.)

กลองหมหนงหนาเดยว อาตต(นป.)

กลองหมหมด อาตตวตต(นป.)

กลององกยะ องกโย(ป.)

กลอน อาณาต(อต.)

กลอนประต ลงค(อต.) ปลโฆ(ป.) อคคล(นป.)

กลอนเรอน โคปานส(อต.)

กลอนเหลก อยลงค(อต.) อยปลโฆ(ป.)

Page 21: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 21

กลอบายชนะศตร เภโท(ป.) ยใหแตกสามคค, ทณโฑ(ป.)

รกฆาต, สาม(นป.)ผกไมตร, ทาน(นป.) ให

สนบน

กลบ นวตตตวา(กตก) อปนวตตต(อาข.) ปรวตต

ต(อาข.)

กลบ (จากบณฑบาต) ปฏกกนต(กตก) ปจฉาคจต(อาข.)

นวตต(อาข.)

กลบกลอก ลหปรวตต(คณ.) จญจล(คณ.)

กลบกน ปฏกกล(คณ.) อปสพย(คณ.)

กลบฟน อสสาล(คณ.)

กลว ภร(คณ.) ภรก(คณ.) ภสล(คณ.) อนภาย

ต(อาข.)

กลา ตณห(คณ.) ตขณ(คณ.) ตพพ(คณ.)

กลาก ขชช(อต.) กณฑวน(นป.)

กลากเกลอน ปาม(นป.) วตจฉกา(อต.) กจฉ(อต.)

กลาแขง ถทธ(กตก)

กลาง อนตร(น.) อนตรา(น.) อนโต(น.)

กลางคน นสา(อต.) รชน(อต.) รตต(อต.) ตยามา(อต.)

สวร(อต.)

กลางดง อฏวมชฌ(นป.)

Page 22: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 22

กลางวน ทวโส(ป .) อห(ป .)(นป .) ทน(นป .) อท

ทน(นป.) ทวโส(ป.)(นป.) ทวา(นปาต)

กลางหาว อนตลกข(นป.) ข(นป.) อาทจจปโถ(ป .)

อพภ(นป.) คคน(นป.) อมพร(นป.) อม

พร(นป.) เวหาโส(ป.) อนลปโถ(ป.) อา

กาโส(ป.) นภ(นป.) เทโว(ป.) เวหา

ยโส(ป.) ตาราปโถ(ป.) สรปโถ(ป.) อฆ(นป.)

อากาสตล(นป.)

กลายเปนเพยงนทาน นทานวตถมตตา ชาตา (สานวน)

กลาว ภาสต(กตก) ลปต(กตก) วตต(กตก) อภ

หต(กตก) อาขยาต(กตก) ชปปต(กตก)อท

ร ต (ก ต ก ) กถ ต (ก ต ก ) คท ต (ก ต ก )

ภณต(กตก) อทต(กตก) อกขต(อาข .)

อาห(อาข.) อกขาต(อาข.) ภาสต(อาข.) อภ

ภาสต(อาข.) อชฌภาสต(อาข.) วทต(อาข.)

กเถต(อาข.) ภณต(กตก) ภาสต(กตก)

ลปต(กตก) อกขาต(กตก) สงขาต(อาข.)

อาโรเจต(อาข.)

กลาวคาถา อภาส(อาข.)

Page 23: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 23

กลาวโจทก ปจฉา(อต.) ปจฉน(นป.) โจทน(นป.) โจท

ยต(อาข.)

กลาวซา อนภาสต(อาข.) อนวาเจต(อาข.)

กลาวตาม อนภาสต(อาข.) อนวาเจต(อาข.)

กลาวต อพภกขาต(อาข.) อพภาจกข(อาข.) อพภก

ขนต(กตก) อพภกขาน(นป.) ตจฉภา

สน(นป.)

กลาวต อพภาจกขต(อาข.)

กลาวถง อารพภ(กตก)

กลาวโทษ อปวาโท(ป.) อปกโกโส(ป.) อวณณวาโท(ป.)

อนวาโท(ป.) ชนวาโท(ป.) อปวาโท(ป.)

ปรวาโท(ป.) อวณณวาโท(ป.)

กลาวธรรมพระชนะ ชนธมมภาณ(ป.)

กลาวฝายเดยว วทต(อาข.)

กลาวแยง อปารมภต(อาข.)

กลาวเรองยาวขนหนอย กเถส(อาข.)

กลาวใหคลาดคลน วสวาทน(นป.)

กลาหาญ ปคพภ(กตก) ปฏภายตต(กตก) ปฏภายต

ต(คณ.) สร(คณ.) วร(คณ.) วกกนต(กตก)

กลาหาญเดดเดยว อจฉมภ(คณ.) อนตราส(คณ.)

Page 24: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 24

กลง ปวชฌตวา(กตก) ปรวตเตตวา(กตก)

กลงกลอก โลล(คณ.) อญจล(คณ.) จล(คณ.) ตรล(คณ.)

กลงไปเอง ปวฏเฏต(อาข.) ปวฏฏต(อาข.)

กลน คนโธ(ป.)

กลนคาว วสส(อต.)(นป.)

กลนด อฏฐคนโธ(ป .) สรภ(ป .)(อต .)(นป .) ส

คนโธ(ป.)(อต.)(นป.)

กลนไมด ปตคนธ(ป.)(อต.)(นป.) ทคคนโธ(ป.)(อต.)

(นป.)

กลนศพ กณปคนโธ(ป.)

กลนหอม อฏฐคนโธ(ป .)(อต.)(นป.) สรภ(ป .)(อต.)

(นป.) สคนโธ(ป.)(อต.)(นป.) สคนธ (ป.)

(อต.)(นป.) อาโมโท(ป.)

กลนหอมบด ปรมโล(ป.)

กลนหอมฟง อาโมโท(ป.)

กลบ ปทมกณณกา(อต.)

กลบบว อปปลทล(นป.) กมลทล(นป.)

กลบบวขาว กมทปตต(นป.)

กลยค กลยคค(ป.)(นป.)

Page 25: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 25

กลนกน คลต (กตก ) ขาทต (กตก ) ภตต (กตก )

ภ กข ต ( ก ต ก ) อ ชโ ฌ ห ต ( ก ต ก )

อชโฌหฏ(กตก) อสโต(กตก) โอคลต(อาข.)

อชฌปหรต(อาข.) อชโฌหรต(อาข.) คล

ต(อาข.) อชโฌหรณ(นป.)

กลม ฆฏา(อต.) สมโห(ป.) สงโฆ(ป.) ราส(อต.)

กาโย(ป.) สมทาโย(ป.)

กลมใจ อฏฏยต(อาข.) วปปฏสาโร(ป.)

กลมชนผรกชาต(นปช.) ชาตปยายกชนกาโย(ป.)

กลมรม ปรยฏฐต(กตก)

กลมหนอน กมกล(นป.)

กวน อาโลเลต(อาข.)

กวดแกวง อคครต(อาข.)

กวาง สารงโค(ป.) กรงโค(ป.) กรงโค(ป.) โคก

ณโณ(ป.) คณ(ป.) กณฏโก(ป.) มโค(ป.)

กวาง ปรณาโม(ป .) วสาลตา(อต.) อายต(อต.)

วสาล(คณ .) วปล(คณ .) วตถนน(คณ .)

วตถต(คณ.) วตถาโร(ป.)

Page 26: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 26

กวางขวาง วตถต(คณ.) วสฏ(คณ.) อฬาร(คณ.) ต

รย(คณ.) วสาล(คณ.) วตถนน(คณ.) วต

ถาร(คณ.) ตต(คณ.) ผต(คณ.)

กวางจมร จมร(ป.)

กวางทอง รร(ป.)

กวางนกะ นงโก(ป.)

กวางปยกะ ปยโก(ป.)

กวางรงก รงก(ป.)

กวางสรภะ สรโภ(ป.)

กวางใหญ พรหา (คณ . ) มหนต (คณ . ) วปล (คณ . )

วสาล(คณ.) ปถล(คณ.) ปถ(คณ.) คร(คณ.)

อร(คณ.) วตถณณ(คณ.)

กวาด สมมชชต(อาข.) สมมชชตวา(กตก)

กวาดตอน สหรตวา(กตก) สงฆรนต(อาข.)

กว กพพกาโร(ป.) กพพการโก(ป.)

กษตรย ราชญโญ(ป.) ขตตโย(ป.) ขตต(ป.) มทธาภส

ตโต(ป.) พาหโช(ป.) ชนาธโป(ป.)ภโป(ป.)

ภมปาโล(ป.) รฏฐาธโป(ป.) ราชา(ป.)

กษตรยมหาศาล ขตตยมหาสาโล(ป.)

กสกรรม กสกมม(นป.) กส(อต.)

Page 27: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 27

กหาปณะ กหาปโณ(ป.)(นป.)

กอ คจโฉ(ป.) คมโพ(ป.)

กอ อภสญจยต(อาข.) อภสญจนาต(อาข.) อาจ

นาต(อาข.) อปจนาต(อาข.) อปรจต (กตก)

อปจต(กตก) อปจโย(ป.)

กอการววาท ววาท ปฏฐเปตวา(สานวน)

กอแขม เตชโน(ป.) สโร(ป.)

กอง ราส(อต.) ขนโธ(ป.) กาโย(ป.) กพโล(ป.)

กองกงวาน อนรวต(อาข.)

กองขยะ สงการกโฏ(ป.) สงการกฏ(นป.)

กองคลง โกส(ป.)(นป.) ธนราส(อต.)

กองถานเพลง องคารราส(ป.)

กองทพ วาหน(อต.) ธชน(อต.) จม(อต.) จกก(นป.)

พล(นป.) อนโก(ป.) อนก(นป.) เสนา(อต.)

เสนาพยโห(ป.) จตรงคนเสนา(อต.)

กองทพบก วาหน(อต.) ธชน(อต.) เสนา(อต.) จม(อต.)

จกก(นป.) พล(นป.) อณโก(ป.)

กองทพมา อสสวานโก(ป.)

กองบาล ปาลสกขา(อต.)

กองพล ปกโข(ป.) พล(นป.) พลานก(นป.) จกก(นป.)

Page 28: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 28

กองไฟ อคคกขนโธ(ป.)

กองเลขานการ มหาเลขกาลโย(ป.) เลขกานกาโร(ป.)

กองหยากเยอ สงกฏ ร (นป . ) สงการธาน (นป . ) สงกา

รกฏ(นป.)

กอด อาลงคตวา(กตก) อาลงคต(อาข.) อาลง

คน(นป.)

กอดจบ อปลาเลต(อาข.) อปลาเฬต(อาข.)

กอดเตยง มญจก อปคยหตวา (สานวน)

กอดรด อาลงคต(อาข.)

กอดอกไม กเฏรโห(ป.)

กอตง นทหตวา(กตก) ปฏฐเปตวา(กตก)

กอตงขน อฏฐหต(อาข.)

กอตว อาจต(กตก) นจต(กตก)

กอน กพโล(ป.)

กอน ปฐม(สงขยา) ตาว(นปาต) ปราณสนน

ตน(คณ.) สพพปฐม(คณ.) ปพเพ(คณ.)

กอนกรวด สกขรา(อต.)

กอนกวา ปเรตร(คณ.) ปรมตร(คณ.) ปฐมตร(คณ.)

กอนขาว ปณโฑ(ป.) ปณฑ(นป.) กพลงกาโร(ป.)

กอนคา สกาล(ป.)

Page 29: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 29

กอนดน เลฑฑ(ป.) มตตกา(อต.) เลฑฑกา(อต.)

กอนดนเหนยว มตตกาปณโฑ(ป.)

กอนเทยง สกาล(ป.)

กอนเมฆ อพภฆน(นป.)

กอนแรก ปพพ(คณ.) อคค(คณ.) ปฐม(คณ.) อาท(คณ.)

กอนวตถ ปณโฑ(ป.)

กอนหน ปาสาโณ(ป.) สลา(อต.)

กอนเหลก อโยธาต(อต.) นกข(นป.) สลาก(นป.) อโย

ปณฑ(นป.)

กอนอฐ คญชกา(อต.) อฏฐกา(อต.)

กอบว ปทมคจฉ(ป.) ปทมนคจฉ(นป.)

กอบวขาว กมทวน(นป.)

กอไฟ อคคกรณ(นป.) อคค กโรต(สานวน) อคค

สมปาเทต(สานวน)

กอไม ถมโภ(ป.) คมโพ(ป.) นคจฉ(นป.) กโช(ป.)

คจโฉ(ป.)

กอเลา คโล(ป.) กาโส(ป.)(นป.)

กอหญา ถมโภ(ป.)(นป.) คมโพ(ป.)

กอหนาม กณฏกคหน(นป.) กณฏกคมโพ(ป.)

กะ ววตถาปยมาน(กตก) ปรจฉชชมาน(กตก)

Page 30: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 30

กะแซง อนท(อต.) กลกา(อต.) เกตมาลา(อต.)

กะทอ ภสต(อาข.)

กะทะ กปลลปาฏ(อต.) กปลล(นป.) กปลลก(นป.)

กะเทย วสสวโร(ป.) ปณฑโก(ป.) นปสโก(ป.)

กะลาพก กาฬานสาร(ป.)

กะสวยทอหก เวโม(ป.) วายนทณฑโก(ป.)

กะหร คณกา(อต.) เวสยา(อต.) วณณทาส(อต.)

นครโสภน(อต.) รปปชวน(อต.) เวส(อต.)

กะโหลกศรษะ กปปโร(ป.) กปาล(ป.)(นป.)

กกขง อวรนธต(อาข.)

กงขา กงขา(อต.) ปรสงกา(อต.) วมต(อต.) เว

มต(อต.)

กงวล อชเฌต(อาข.) ปลโพธ(ป.)

กงวลใจ อฏฏยต(อาข.) มา จนตย(อาข.)

กงวาน อพภทรต(คณ.)

กญชา กากตนทโก(ป.)

กณฑ กณโฑ(ป.)

กณหเทพ วาสเทโว(ป.) หร(ป.) กณโห(ป.) เกสโว(ป.)

จกกปาณ(ป.)

Page 31: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 31

กณหมาร วาสเทโว(ป.) หร(ป.) กณโห(ป.) เกสโว(ป.)

จกกปาณ(ป.)

กด ฑสต(อาข.) ฑสตวา(กตก) ฑฏฐ(กตก) ฑ

สต(กตก)

กน ปทหตวา(กตก) ปธาย(กตก) นวารต(กตก)

รนธต(อาข.)ถเกตวา(กตก) ธาเรต(อาข.)

อภวาเรต(อาข.) ปทหต(อาข.) นวาเรต(อาข.)

รทธ(กตก) สวต(กตก) อาวต(กตก) อปรนธ

ต(อาข.)

กนดาร กนตาโร(ป.)

กนมาน ปรกขปต(อาข.)

กนสาด สสรณ(นป.) กฏก(นป.)

กบ สทธ (นปาต ) สห (นปาต ) สม (นปาต )

อมา(นปาต)

กบขาว พยญชน(นป.) สโป(ป.)

กบขาวจาพวกแกง สโป(ป.)

กบดก วากรา(อต.) มคพนธน(อต.) พนธน(นป.)

คณฐปาโส(ป.)

กป กปโป(ป.)

กปตน นยามโก(ป.) มหานาวโก(ป.) โปตวา(ป.)

Page 32: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 32

กปตนเรอ นยามโก(ป.) โปตวาโห(ป.) มหานาวโก(ป.)

กปประลย กปปกขโย(ป .) สวฏโฏ(ป .) ยคนโต(ป .)

ปลโย(ป.)

กมพลศลาอาสน กมพลสลาสน(นป.)

กลบก กปปโก(ป.) นหาปโต(ป.) เกโสหารโก(ป.)

กลปอวสาน กปปกขโย(ป.) สวฏโฏ(ป.) ยคนโต(ป.) ปลา

โย(ป.)

กา กาโก(ป.)

กากณกหนง กากณก(นป.)

กากนาผง มธจฉฏฐ(นป.) สตถก(นป.)

กากบาท กากปาโท(ป.)(นป.)

กากสะเดา นมพกสฏ(นป.)

กากะทง นาโค(ป.) นาคมาลกา(อต.)

กางปลา กณฏก(นป.)

กาน กณโฑ(ป.) นาฬ(นป.)

กานคอ คลนาล(นป.) คลนาฬ(นป.) ขนธ(ป.)

กานบว ทณโฑ(ป.) นาล(นป.) นาฬ(นป.)

กานบวขาว กมทนาฬ(นป.)

กานใบออน ปลลโว(ป.)(นป.) กสลย(นป.)

Page 33: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 33

กานพล ลวงค(นป.) เทวกสม(นป.)

กานา กาทมโพ(ป.) กาฬหโส(ป.)

กาปา กาโกโฬ(ป.) วนกาโก(ป.)

กาฝาก รกขาทน(อต.) วนทากา(อต.)

กาพย กพพ(นป.) กาเวยย(นป.) กาพย(นป.)

กาแฟ กาผ(อต.)

กาม ตณหา (อต . ) ตสนา (อต . ) เอชา (อต . )

ชาลน(อต .) วสตตกา(อต .) ฉนโท(ป .)

ชฏา(อต.) นกนต(อต.) อาสา(อต.) สพ

พน(อต.) ภวเนตต(อต.) อภชฌา(อต.)

วนโถ(ป.) วาน(นป.) โลโภ(ป.) ราโค(ป.)

อาลโย (ป . ) ปหา (อต . ) มโนรโถ (ป . )

อจฉา(อต.) อภลาโส(ป .) กาโม(ป .) โท

หโฬ(ป.) อากงขา(อต.) รจ(อต.)

กามเทพ อวคคโห(ป.) กาโม(ป.) มโนภ(ป.) มทโน(ป.)

กามธาตเปนตน ภโว(ป.)

กามป อฬ(นป.) อฬก(นป.)

กามโรค อปฑโส(ป.) กามโรโค(ป.)

กาเมสมจฉาจาร กาเมสมจฉาจาโร(ป.)

กาโมฆะ กาโมโฆ(ป.)

Page 34: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 34

กาย สรร(นป.) วป(นป.) คตต(นป.) อตตภาโว(ป.)

โพนท(ป.) วคคโห(ป.) เทโห(ป.) (นป.)

กาโย(ป.) ตน(อต.) กเฬวร(นป.)

กายมแผล อรคตต(คณ.)

กายสงขาร กายสงขาโร(ป.) สงขาโร(ป.)

การกด สมพาหน(นป.) มททน(นป.)

การกระทา กรยา(อต.) กรย(นป.) กมม(นป.)

การกระทาใหมนคง สาธ(คณ.) ทฬหกมม(นป.)

การกลบ นวตตน(นป.) นวตตต(อาข.) ปฏกมต(อาข.)

ปฏกมน(นป.)

การกลบคา ปฏหาโร(ป.) น ยถาวาท ตถาการ (สานวน)

การกลาวคาจรง สจจวาจา(อต.)

การกลาวคาเทจ มสาวาโท(ป.)

การกลาวชม อกกยต(อาข.) อภตถวต(อาข.) อภนนทต

วา(กตก) ถนตวา(กตก) อภตถวตวา(กตก)

นต(อต.) ถต(อต.) โถมน(อต.) ปสสา(อต.)

อภถต(อต.)

การกลาวทกทาย สภาชน(นป .) อานนทโน(ป .) อานน

ทน(นป.) อาปจฉน(นป.)

Page 35: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 35

การกลาวโทษ นนทา(อต.) ครหา(อต.) อปวาโท(ป.) อปวา

โท(ป.) อปกโกโส(ป.) อวณณวาโท (ป.) อน

วาโท(ป.) ชนวาโท(ป.) อปวาโท(ป.) ปรวา

โท(ป.) อวณณวาโท(ป.)

การกลาวสอน โอวาโท(ป.) อนสฏฐ(อต.) อนสาสน(นป.)

การกอด อาลงคน(นป.) ปรสสงโค(ป.) สเลโส(ป.) อป

คหณ(นป.)

การกะประมาณ มานน(นป.)

การกน วโร(ป.) วต(อต.)

การกาวไปกอน ปกกโม(ป.) อปกกโม(ป.)

การกาวไปขางหนา อภกกมน(นป.) อภกกโม(ป.)

การกาวลวง สมตกกโม(ป.) อตกนตา(กตก)

การการาบ นคคโห(ป.) นคคารห(นป.)

การกาหนด ววฏฐาน(นป.) ววตถาน(นป.) นยโม(ป.) ปร

จเฉโท(ป.)

การกาหนดชวงชวต กปโป(ป.)

การเกบเกยว ลโว(ป.) อภลาโว(ป.) ลวน(นป.)

การเกลยพช วตต(นป.) วปน(นป.)

การเกยวของกน สงโค(ป.) สงคโม(ป.)

การของ สตต(นป.) สคโค(ป.) อาสตต(นป.)

Page 36: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 36

การขดส อพพฏฏน(นป.) อพพตตน(นป.)

การขบไล นสสารณ (นป . ) ปพพชชา (อต . ) ปพพา

ชน(นป.) ปณาโม(ป.)

การขาม ตรณ(นป.)

การขนสขางบน อคคมน(นป .) อทธคมน(นป .) อทธ

คต(อต.)

การเขาใกล อปคมน(นป.)

การเขาจาอโบสถ อโปสโถ(ป.) อปวาโส(ป.)

การเขาไปปรนนบต อปาสน(นป.)

การคณะสงฆไทย ทยยกสงฆปปสาสน(นป.)

การคดโกง นกต(อต.) กฏ(นป.) ทมโภ(ป.) สฐย(นป.)

เกตว(นป.)

การคดขาว วฑฒน(นป.)

การคนควา วจโย(ป.) มคคนา(อต.) คเวสนา(อต.)

การคบหา เสวนา(อต.) ภชนา(อต.) สงคต(อต.) สมาค

โม(ป.)

การคลอเคลย อาลงคน(นป.) ปรสสงโค(ป.) สเลโส(ป.) อป

คหณ(นป.)

การคลอด ปสโว(ป.) ชาต(อต.)

การคลอยตาม อนโรโธ(ป.) อนวตตน(นป.)

Page 37: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 37

การคอยรบใช อปาสน(นป.) สสสสา(อต.) ปารจรยา(อต.)

การคด วจโย(ป.) มคคนา(อต.)(นป.)

การคาขาย วาณชช(นป.) วณชชา(อต.) วกกณน(นป.)

การคนสงของ นยยาตน(นป.) นยาสปปน(นป.)

การเคาะบอกยาม ปหาโร(ป.)

การโคงคานบ นมสสา(อต.) นมกกาโร(ป.) วนทนา(อต.)

อภวาทน(นป.)

การฆาบรษบชายญ ปรสเมโธ(ป.)

การฆามาบชายญ อสสเมโธ(ป.)

การงดเวนจากเมถน พรหมจรย(นป.) เมถนารต(อต.)

การงาน กจจ(นป.) กมม(นป.) กมมนต(ป.)

การงานเบองแรก อาทกมม(นป.)

การจดจา สต(นป.) ธารณ(นป.)

การจบขอความ สมาปน(นป.) อต(นปาต)

การจดการ วธ(ป.) กปโป(ป.) สวทหณ(นป.)

การจบตอง ปรามสน(นป.) คหณ(นป.) คณหณ(นป.)

คโห(ป.) คาโห(ป.)

การจานา สจจาปน(นป.) สจจกาโร(ป.)

การจาแนก วภาโค(ป.) ภตต(อต.) วภตต(อต.)

การจาศล อปวาโส(ป.)

Page 38: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 38

การเจาะ พยโธ(ป.)

การฉลอง อสสโว(ป.) ฉโณ(ป.) มโห(ป.)

การฉาย ปสโร(ป.) วสปปน(นป.)

การชดใช ปฏทาน (นป.) ปรวตโต (ป.)

การชนะ ชโย(ป.) ชยน(นป.) ชต(อต.) วชต(นป.)

(กตก)

การชวน อชเฌสนา(อต.) นโยชน(นป.)

การชง มาน(นป.) ตลน(นป.)

การชาแหละ อพพตตน(นป.) ปวสสเลโส(ป.) วธร(นป.)

การชแจง นทสสน(นป.)

การเชยชด สงโค(ป.) สงคโม(ป.)

การเชญชวน อชเฌสนา(อต.) วตต(นป.) นมนตน(นป.)

การเชอมกน สเลโส(ป.) สนธ(อต.)

การซานไป ปสโร(ป.) วสปปน(นป.)

การดารงอย ฐาน(นป.)

การดดพณ วณวาทน(นป.)

การดมฉลองชย ชยปาน(นป.)

การดมนามนต วาชเปยย(นป.) วาชเปยโย(ป.)

การด อาโลกน(นป.) นชฌาน(นป.) อกขน(นป.)

ทสสน(นป.)

Page 39: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 39

การดแล รกขน(นป.) อารกโข(ป.) คปปน(นป.)

การเดนทาง ยาน(นป.) คมน(นป.) อยน(นป.) ปฏปช

ชน(นป.)

การตก นปาโต(ป.) นปตน(นป.)

การตกแตงใหงาม อากปโป(ป.) เวโส(ป.) เนปจฉ(นป.)

การตกลงใจ นฏฐาน(นป.)

การตม ปจา(อต.) ปจน(นป.) ปาโก(ป.)

การตวง ปมต(อต.) ปมา(อต.) มานน(นป.)

การตอกน สเลโส(ป.) สนธ(อต.)

การตอบแทน ปฏทาน(นป.) ปรวตโต(ป.)

การตอวา อปวาโท(ป.) อปกโกโส(ป.) อวณณวาโท(ป.)

อนวาโท(ป.) ชนวาโท(ป.) อปวาโท(ป.)

ปรวาโท(ป.) อวณณวาโท(ป.) เขโป(ป.) นน

ท า (อ ต . ) ก จฉ า (อ ต . ) ช ค จฉ า (อ ต . )

ครหา(อต.)

การตอส ยญชน(นป.) รณ(ป.)

การตะโกน รโว(ป.) รโณ(ป.)

การตงอยมนคง สนนวาโส(ป.) สณฐาน(นป.)

การตงอยไมนาน ขโณ(ป.)

การตด อปทาน(นป.) ขณฑน(นป.)

Page 40: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 40

การตดสน อธโมกโข(ป.) นจฉโย(ป.) นณณโย(ป.) นย

โม(ป.) อวสส(นปาต) นน(นปาต)

การตดขด โยโค(ป.) ปสชชน(นป.) ปสงโค(ป.) อปสค

โค(ป.)

การตดตอ สตต(ป.)(อต.)(นป.) อาสตต(ป.)(อต.)(นป.)

สาตจจ(นป.) สงฆฏฏน(นป.) สงฆฏน(นป.)

การเตนรา นจจ (นป . ) นฏฏ (นป . ) นฏน (นป . )

นตตน(นป.) ลาสน(นป.)

การแตก เภโท(ป.) วทาโร(ป.) ผฏน(นป.) ภชชน(นป.)

การถกเถยง ภณฑน(นป . ) ววาโท(ป . ) วคคโห(ป . )

กลโห(ป.) เมธโค(ป.)

การถอ คโห(ป.) คาโห(ป.)

การไถ กสกมม(นป.) กส(อต.)

การทรมาน การณา(อต .) ยาตนา(อต .) ทมโม(ป .)

ทมน(นป.)

การทะเลาะ ววาโท(ป.) กลโห(ป.)

การนวด สมพาหน(นป.) มททน(นป.)

การนอนไมหลบ นททาวคโม(ป.)

การนง อปเวสน(นป.) อาสน(นป.) นสทน(นป.)

นสชชา(อต.)

Page 41: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 41

การนบ ปมต(อต.) ปมา(อต.) สงขยา(อต.)

การบอกคน ปจจาเทโส(ป.) นรสน(นป.) ปจจกขาน(นป.)

นรากต(อต.)

การบาเพญวตร วตตปรณ(นป.)

การบชายญ ยาโค(ป.) กต(ป.) ยญโญ(ป.)

การบร ฆนสาโร(ป.) สตพโภ(ป.) กปปร(นป.) อน

ท(ป.)

การปกครอง ปสาสน(นป.)

การประกน ปาฏโภค(ป.)

การปรงแตง สงขาโร(ป.) อภสงขาโร(ป.)

การไปในทยาก สงกโม(ป.)

การแผไป ปสโร(ป.) วสปปน(นป.)

การฝด ปาวน(นป.) ปโว(ป.) นปปาโว(ป.)

การฝกยง สราภยาโส(ป.) อปาสน(นป.)

การพนน ชต(ป.)(นป.) เกตว(นป.)

การพยาบาล คลานปาลน(นป.) พยาปาโล(ป.)

การยด คโห(ป.) คาโห(ป.)

การรกษา รกโข(ป .) รกขา(อต.) รกขณ(นป .) รก

ขน(นป.) ปาโล(ป.) ปาลน(นป.)

Page 42: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 42

การเรยก หโว(ป.) หต(อต.) อาโรจน(นป.) ปกโก

สน(นป.)

การเลยงชพ ชวน(นป.) วตต(อต.) ชวกา(อต.) อาชโว(ป.)

วตตน(นป.)

การเลยงสตว โครกขา(อต.) ปสปาลน(นป.)

การแลด อาโลกน(นป.) นชฌาน(นป.) อกขน(นป.)

ทสสน(นป.)

การสวมกอด อาลงคน(นป.) ปรสสงโค(ป.) สเลโส(ป.) อป

คหน(นป.)

การเสวย เวโท(ป.) เวทนา(อต.) เวทยต(นป.) ปรภญ

ชน(นป.) อนภวน(นป.)

การเสวยอารมณ เวทยต(นป.)

การหงตม ปจา(อต.) ปจน(นป.) ปาโก(ป.)

การให จาโค(ป.) วสสชชน(นป.) ทาน(นป.) โวสสค

โค(ป.) ปเทสน(นป.) วสสานน (นป.) วต

รณ(นป.) วหายต(นป.) อปวชชน(นป.)

การไหลไป ปวาโห(ป.) ปวตต(อต.)

การอบรม วาสนา(อต.)

การอย วาโส(ป.) วสน(นป.) วหาโร(ป.) อปวาโส(ป.)

การะเกด เกตก(อต.)

Page 43: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 43

กาล กาโล(ป.) อทธา(อต.) สมโย(ป.) เวลา(อต.)

อารตต(นป.)

กาลกอน ปพเพ(นปาต)

กาลกณ อลกข(ป.) กาลกณณ(ป.) กาลกณณ(ป.)

กาลขางหนา ปเร(นปาต)

กาลตอไป ตตรกาโล(ป.) อายต(อต.) อายต(นปาต)

กาลนน ตทา(น.) ตกกาล(นป.) ตทาตว(นป.) ต

ทาตต(นป.)

กาวกลบ ปจจาคมน(นป.) ปฏกกมน(นป.) ปฏปกก

โม(ป .) ปฏกโม(ป .) ปฏกกโม(ป .) ปฏ

กนต(กตก) ปฏกกนต(กตก)

กาวตอไป อพภฏฐาต(อาข.)

กาวไป อกกมต(อาข.) อภกมต(อาข.)

กาวไปขางหนา อภกกมต(อาข.)

กาวลงแลว อวกกนต (กตก ) อวกกมม (กตก ) อวก

มต(อาข.) โอกกมต(อาข.) อวกกนต(อต.)

กาวลวง อตกกมต(อาข.) อตกกมตวา(กตก) อตก

กนต(กตก) อพภตต(กตก)

กาวหนา ปรกกโม(ป.)

กาไหล ขจต(อาข.)

Page 44: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 44

กาฬสนธ กาฬสนธนคร

กา อาโร(ป.)

กาจด นหรต(อาข.) วธมตวา(กตก) โอชนาต(อาข.)

วทธ เ สตว า (กตก ) อภน วชเชต (อาข . )

วทธสต(กตก) ธสต(อาข.) ธสต(กตก)

กาซาบยาพษ วสปโต(กตก)

กาดอกไม ปปผมฏฐ(อต.)

กานน คามโภชโก(ป.) ขททกคามโภชโก(ป.)

กาเนดเทวดา สทโธ(ป.) ภโต(ป.) คนธพโพ(ป.) คยหโก(ป.)

ยกโข(ป.) รกขโส(ป.) กมภณโฑ(ป.) ป

สาโจ(ป.)

กาบง ปธาน(นป.) อปธารณ(นป.) ตโรธาน(นป.)

อ นต ร ธ า น ( น ป . ) อ ป ธ า น ( น ป . )

อจฉาทน(นป.) ปทหต(อาข.) ธาเรต(อาข.)

นวาเรต(อาข.) รนธต(อาข.) ปฏจฉโท(ป.)

ฉนน(คณ.) ฉาทต(คณ)

กาปน ขฏโก(ป.) มฏฐ(อต.) หตถก(นป.)

กาแพง อวหารกา(อต.) อททาม(นป.) ปากาโร(ป.)

วรโณ(ป.)

กาแพงเพชร วชราการปร(นป.)

Page 45: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 45

กามอ ขฏโก(ป.) มฏฐ(ป.)(อต.) หตถก(นป.)

กายาน ตรกโข(ป .) ปณฑโก(ป .) ยกขธโป(ป .)

สชชลโส(ป .) สชชรส(นป .) พากจ(อต.)

โ ส ม ว ลล ก า ( อ ต . ) เ ส เ ล ยย ( น ป . )

อสมปปผ(นป.)

การาบศษย ทณเฑน นคคณหต(สานวน)

กาเรบ สวฑฒมาน(กตก) กปต(กตก)

กาไร อาโย(ป.) ธนาคโม(ป.)

กาลง พล(นป.) อานภาโว(ป.) ถาโม(ป.) สห(นป.)

สตต(อต.) ปรกกโม(ป.)

กาลงความจา ธารณพล(นป.)

กาลงใจ จตตพล(นป.)

กาลงฤทธ อทธพล นป.)

กาลงแหงกรรม กมมเวโค(ป.)

กาไลแขน เกยร(นป.)

กาไลมอ นยโร(ป .) วลโย(ป .)(นป .) กฏก(นป .)

ปรหารก(นป.) องคท(นป.)

กาไลมอและเทา องคท(นป.) กงกณ(นป.)

กาหนด องกต(อาข.) องเกต(อาข.) ปรจฉนทต(อาข.)

ววตถาปยมาน(กตก) สลลกเขต (อาข.)

Page 46: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 46

ปรจฉชชมาน(กตก) อภลกเขต(อาข.) ปร

จฉนน(กตก) ปรจฉนทตพพ (กตก) ปรจฉน

ทตวา(กตก)

กาหนดไมได อปรจฉนน(กตก) อปรมต(กตก) อปรจ

เฉโท(ป.)

กาหนด รชชต(อาข.) อนคชฌต(อาข.) รชมาน(กตก)

รตต(กตก)

กาเหนจ การาปณย(นป.)

กาแหง ปสยโห(ป.) พลกกาโร(ป.) หโฐ(ป.)

กก อปปต(ป.) ชาโร(ป.)

กง สาขา(อต.) ลตา(อต.)

กงกา กกณฑภโก(ป .) สรโฏ(ป .) กณโฏ(ป .)

กกณฏโก(ป.)

กงกอ กณณชลกา(อต.)

กงไม สาขา(อต.)

กงเลก ขททกสาขา(อต.)

กจการ กจจ (นป . ) กมม (นป . ) กมมนโต (ป . )

กรณย(นป.)

กจทควรทาอะไรๆ กกรณย(นป.) กงกรณย(นป.)

กจทไมควรทา อกรณย(นป.)

Page 47: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 47

กจธระ กจจ(นป.) ธร(นป.)

กตตศพท กตตสทโท(ป.)

กน ภญชต(อาข.) อทต(อาข.) ภกเขต(อาข.)

ภกขต(กตก) ภตต(กตก) อสต(กตก)ภญช

ต(อาข.) ขาทต(อาข.) ภญชต(อาข.) ปว

ต(อาข.) อนภญชต(อาข.) อนภวต (อาข.)

กน(เสวยอารมณ) อนภวต(อาข.)

กนขาว ภญชต(อาข.) โอทน ภญชต (สานวน)

กนจ โอทรก(คณ.) โอทรย(คณ.)

กนเดน วฆาสาท(ป.)

กนนร กนนโร(ป.) กนนร(อต.) กปรโส(ป.) กนน

โร(ป.)

กนนา ปานย ปวต (สานวน) ปวต(อาข.)

กนเนสบค อคคปาฐก(คณ.)

กนบญ อนภญชต(อาข.)

กนเปลา เอกเสน ปรทตตปชว(ป.)

กนผลไม ขาทต(อาข.)

กนมะมวง อมพ ขาทต (สานวน)

กนมาก อจโจทร(คณ.)

กนสนบน อกโกฏน(นป.)

Page 48: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 48

กนหญา ตณาน อาลมปต (สานวน)

กรยา กรยา(อต.) กรย(นป.) กมม(นป.) อากป

โป(ป.) กรยา(อต.) อากาโร(ป.)

กเลสเครองพวพน ปลพนธนกกเลโส(ป.)

กเลสมาร กเลสมาโร(ป.)

กเลสวตถ กเลสวตถ(นป.)

กเลสหนา ปถชชนา(ป.)

ก อาวาปโน(ป.) อาวาปน(นป.)

กดกน อาวรต(อาข.) โอวฏ(กตก) ปฏเสเธต(อาข.)

ปฏพาหต(อาข.) อวรนธต(อาข.)

กดขวาง อวโรธน(นป.)

กบเทาโค องคล(อต.)

กบแพะ อชปท(นป.)

กบมา ตรคขโร(ป.) อสสขโร(ป.) ขโร(ป.) สผ(นป.)

กฬา กฬา(อต.)

กฬาเดก กมารกฬา(อต.)

กกกอง โฆสนา(อต.) อพภทรต(คณ.)

กง อฑฒ (คณ . ) อทธ (คณ . ) อปฑฒ (คณ . )

ขณโฑ(ป.)(นป.) สกล(ป.)(นป.)

กง อฑโฒ(คณ.) อปฑโฒ(คณ.) ขณโฑ(ป.)

Page 49: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 49

กงเดอน อฑฒมาโส(ป.)

กงเดอนขางแรม กณหปกโข(ป.)

กงโยชน อฑฒโยชน(นป.)

กง อญจาโก(ป.) อายตเนตโต(ป.) สตวงโก(ป.)

กญแจ กญจกา(อต.) ตาโฬ(ป.)

กญแจไม กฏฐตาโล(ป.)

กฏ กฏ(อต.) อาวาโส(ป.) วสน(นป.) วหาโร(ป.)

กฏกา(อต.)

กม วรโณ(ป.) กเรร(ป.)

กมภะ กมโภ(ป.)

กมภณฑ กมภณโฑ(ป.) กมภณฑ(อต.)

กล อตวาหโก(ป.)

กศลกรรมบถ กสลกมมปถ(ป.)

กหลาบ ชวสมน(นป.)

กรอง โกต(อาข.) กวต(อาข.)

กหน อณ อาทยต(สานวน)

เก สรป(คณ.) อภรป(คณ.)

เกง มโค(ป.)

เกฏภศาสตร เกฏภ(นป.)

เกด อนท(อต.) กลกา(อต.) เกตมาลา(อต.)

Page 50: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 50

เกบ ปฏสาเมต(อาข.) ปฏสามยต(อาข.) โอจนา

ต(อาข.) โอจต(กตก) อปจต(กตก)

เกบ (ดอกไม) จนาต(อาข.) ปจนาต(อาข.)

เกบเกยว อภลาโว(ป.) ลนาต(อาข.)

เกบขน จนาต(อาข.) จนาต(อาข.) นกขปตวา(กตก)

เกบงา ปฏสาเมต(อาข.) ปฏสมน(นป.)

เกยตน อสสทต(อาข.)

เกรงกลวตอบาป โอตปป(นป.) โอตตปป(นป.)

เกรงใจ อปจายต(อาข.) สปตสสา(อต.) จตตกต(คณ.)

เกราะ สนนาโห(ป.) กกโฏ(ป.) วมม(นป.) กวโจ(ป.)

(นป .) อรจฉโท(ป .) ชาลกา(อต.) กฏฐ

ตาโฬ(ป.)

เกรยมกรอบ สกขต(อาข.)

เกรยวกราว อคโฆเสต(อาข.)

เกลา อลลขต(กตก)

เกลย กรต(อาข.) อากรต(อาข.) โอกรต(อาข.) อา

กรตวา(กตก)

เกลยง มฏฐ(กตก) สมฏฐ(กตก)

เกลยดชง อตหเฬต(อาข.) อภสสต(อาข.) เวร(นป.) ว

โรโธ(ป.) วทเทโส(ป.) โทโส(ป.) ปฏฆ(ป.)

Page 51: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 51

(นป.) โกโธ(ป.) อาฆาโต(ป.) โกโป(ป.)

โรโส(ป.)

เกลยวผา โววฏฏกา(อต.)

เกลอ ๕ อยาง สามทท (นป . ) สนธโว (ป . ) (นป . ) กาฬ

โลณ(นป.) อพภท(นป.) พฬาล(นป.)

เกลอ ลวณ(นป.) โลณ(นป.)

เกลอน กณฑ(อต.)

เกลอนกลน อปพพฬห(คณ.) อนวกขตต(คณ.)

เกลอสดา กาฬโลณ(นป.)

เกวยน วาโห(ป.) สกโฏ(ป.)(นป.) อน(นป.)

เกษยรสมทร ขรณณโว(ป.)

เกสร เรณ(นป.) กญชกโข(ป.) กญชกข(นป.)

เกสรบว กญชกโข(ป.) เกสโร(ป.)

เกา อปลกขต(อาข.) กณฑวต(อาข.) กณฑ

ต(อต.) กณฑวน(นป.)

เกา ปราคม(คณ.) ปราตน(คณ.) สนนตน(คณ.)

จรนตน(คณ.) ปราณ(คณ.)

เกาทณฑ อสสาโส(ป . ) ธน(นป . ) โกทณฑ(นป . )

จาโป(ป.) สราสน(นป.) อส(ป.)(อต.)

Page 52: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 52

เกาอ เลขนปลลงก(นป.) ปฐ(นป.) โกจฉ(นป.)

ภททปฐ(นป.)

เกาะ อาพนธต(อาข.)

เกาะ(แผนดน) อนตรป(นป.) ทโป(ป.)(นป.)

เกาะแนน อาลยต(อาข.)

เกด ชายต(อาข.) วชายต(อาข.) อภนพพตต

ต(อาข.) อปปนน(กตก) อปปชชต(อาข.)

นพพตต (กตก ) นพพตตต (อาข . ) อท

ปาท(อต.) ชาต(กตก)

เกดขน อเทต(อาข.) อทยต(อาข.)

เกดความสงเวช สเวคปปตตมานส(คณ.)

เกดจากไข อณฑช(คณ.)

เกดจากครรภ ชลาพช(คณ.)

เกดจากความชว ทรช(คณ.)

เกดจากไคล สเสทช(คณ.) เสทช(คณ.)

เกดทมเถยงกน อชวปจจนกวาทา(สานวน)

เกดเปนยกษ ยกขน หตวา นพพตต(สานวน)

เกดผดขน โอปปาตก(คณ.)

เกดมาด อภชาต(คณ.) อภชายต(อาข.)

เกน อต(อป.) อธ(อป.) อตเรก(คณ.)

Page 53: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 53

เกนไป อจจสร(คณ.)

เกนรอย ปโรสต(คณ.)

เกนวสย อจจสร(คณ.)

เกนเวลา อตเวล(คณ.)

เกยจคราน กส ต (คณ . ) อลส (คณ . ) ตนทต (คณ . )

กณ(คณ.) อาลสย(นป.) กณฐ(คณ.) กลา

ส(ป.) มนโท(ป.)

เกยจครานเลนเลอ กสต(คณ.) หนวรย(คณ.) ปมตต(คณ.)

เกยรต ยโส(ป.) สโลโก(ป.) กตต(อต.)กตต(อต.)

เกยว อวขณฑต(อาข.)

เกยวของ อปยญชต(อาข.) อปจรต(อาข.) อปโยโค(ป.)

เกยวขาว อทธรตวา(กตก)

เกยวเนอง อาสโท(ป.)

เกยวพน อปนพนโธ(ป.)

เกอก อปาหต(กตก)

เกอกไม กฏฐปาทกา(อต.)

เกอกล หต(คณ.) อนกล(คณ.) อนกล(คณ.) อน

กมป(ป.)

เกอกลกน สงคณหนต(อาข.) อนคคณหนต(อาข.)

เกอกลคนตกยาก ทกขตาน อนกมปการ(สานวน)

Page 54: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 54

เกอกลบดา เปตเตยย(คณ.)

เกอกลมารดา มตเตยย(คณ.)

เกอกลสมณะ สามญญ(นป.)

เกอบเทา กปโป(คณ.)

แก ชยต(อาข.) ชรต(อาข.) มหลลก(คณ.)

วฑฒ (คณ . ) ชณณ (คณ . ) วฑฒ (คณ . )

เถร(คณ.) ชณณก(คณ.)

แก มญจต(อาข.) โมจต(อาข.) โมจยต(อาข.)

วสสชชน(นป.)

แกกลา ปรปกก(คณ.) นปปกก(คณ.) กฐต(คณ.)

แกง สโป(ป.) พยญชน(นป.)

แกงป กกกฏกรโส(ป.)

แกงออม อตตรภงโค(ป.)

แกนจนทน จนทโน(ป.)(นป.) คนธสาโร(ป.) มลยโช(ป.)

แกนไมหอม กาฬานสาร(ป.) กาฬย(นป.)

แกม คณโฑ(ป.) กโปโล(ป.) คณฑ(ป.)

แกมชาง คณโฑ(ป.) กโฏ(ป.)

แกรอบ ปกก(คณ.) ปรณต(คณ.)

แกลง (มเจตนา) อสญจจจ(กตก) อสญเจตนก(คณ.)

แกลงทา สญจจจ กรณ(สานวน)

Page 55: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 55

แกลบ กลงคโร(ป.) กลงคร(นป.) ถโส(ป.) ภส(นป.)

แกลวกลา วสารท(คณ.)

แกว รตน(นป.) วส(นป.) ผลก(ป.) กาโจ(ป.)

แกวประพาฬ ปวาฬ(นป.) วททโม(ป.) ปวาล(ป.)

แกวผลก ผลก(ป.)

แกวไพฑรย วสวณโณ(ป.) เวฬรย(นป.)

แกวมณ มณ(ป.)

แกวมกดา มตตา(อต.)

แกวลาย มสารคลล(นป.) กพรมณ(ป.)(อต.)

แกวเหลา อาปานยกโส(ป.)

แกออก อนคฆาเฏต(อาข.) โอปาเฏต(อาข.)

แกะ อรพโภ(ป.) เมณโฑ(ป.) เมโส(ป.) อรโณ(ป.)

อว(ป.) เอฬโก(ป.) เมณฑโก(ป.)

โกง โอภคค(กตก)

โกง นกต(อต.) ทมโภ(ป.) สฐย(นป.) เกตว(นป.)

กฏ(คณ.) กฏล(คณ.)

โกงคนธน ธน อาโรเปส (สานวน) ธนสส ชย โปเถส

(สานวน)

โกฐ กฏฐ(นป.) อชปาลก(นป.) พยาธ(ป.)

โกดง ภณฑาคาโร(ป.)(นป.)

Page 56: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 56

โกน โอหารณ(นป.)

โกนจก จฬากรณ(นป.)

โกนผม วจฉต(อาข.) โอหารตเกส(คณ.)

โกนหนวด กปปตมสส(คณ.)

โกนออก โอลขต(อาข.)

โกรธ ปตตถน(คณ.) กชฌต(อาข.) กปเปต(อาข.)

กปต(กตก) กชฌน(นป .) กชฌนา(อต.)

โกโป(ป.) โกธน(นป.) โกป(ป.) โรสน(นป.)

โกรธจด อจจนตโกธน(คณ.)

โกลาหล โกลาหโล(ป.) กลหโล(ป.) กตหล(นป.) อจฉ

รยา(อต.)

โกส (๕๐๐ ชวธน) โกโส(ป.)

ใกล สมป(คณ.) นกฏ(คณ.) อาสนน(คณ.) อ

ปกฏฐ(คณ.) อภยาส(คณ.) อวทร(คณ.)

สามนต(คณ.) สนนกฏฐ(คณ.) อปนตก(คณ.)

สกาส(คณ.) อนตก(คณ.) ญตต(คณ.) อา

สนน(คณ.) สามนต(คณ.) สนตก(คณ.)

ใกลตาย มรณาภภสต(สานวน)

ใกลบาน กลกา(อต.) โกรโก(ป.)(นป.)

ใกลมาก อจจาสนน(คณ.)

Page 57: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 57

ไก กกกโฏ(ป .) จรณาวธ(อต.) กกกฏ(อต.)

ตมพจโส(ป.)

ไกเถอน กกกฏโก(ป.)

ไกปา วนกกกโฏ(ป.) นชชวโห(ป.)

ไกฟา กก(อต.) กฬรโก(ป.)

ไกล ทร(คณ.) วปปกฏฐก(คณ.)

ไกลเกลย สามคค กโรต(สานวน)

ขณะ ขณ(ป.)

ขณะนน ตขณ(ทตยา) ตสม ขเณ(สตตม) เตน

ขเณน(ตตยา)

ขณะน อทาน(นปาต) อย กาโล(ป.)

ขน โลมา(ป.) โลม(นป.) ตนรห(นป.) โรม(นป.)

ขนชชน โรมญโจ(ป.) โลมหสน(นป.)

ขนดง โภโค(ป.)

ขนตา ปมห(นป.) ปขม(นป.) อกขค(นป.)

ขนม ปโป(ป.) อปโป(ป.) ปโว(ป.)

ขนมเบอง ปโว(ป.)

ขนมผง สตต(ป.) มนโถ(ป.)

ขนเมน สลลล(นป.) สล(นป.)

ขนาดเลกนอย ขททก(คณ.)

Page 58: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 58

ขนาน คณหาต(อาข.) กโรต(อาข.)

ขนน ปนโส(ป.) กณฏกผโล(ป.)

ขนนสามะลอ ลพโช(ป.) ลกโจ(ป.)

ขบ อนฑสต(อาข.)

ขบวนทพ วนยาโส(ป.) พยโห(ป.)

ขบวนพลเดนเทา ปตตโก(ป.)

ขบวนมา อสส(ป.)

ขบวนรถ รถ(ป.)

ขม วกขมเภต(อาข.) วนคคณหนโต(กตก) อภ

ภวต(อาข.) นคคณหาต(อาข.)

ขมขน อภภวตวา(กตก) อภภวต(อาข.)

ขมวดผม ธมมลโล(ป.)

ขมเหง ปสหต(อาข.) อภภวต(อาข.)

ขมเหง ปสยโห(ป.) หโฐ(ป.)

ขมน ทาพพ(อต.) ทารหฬททา(อต.)

ขโมย เถเนตวา(กตก) เถโน(ป.) โจโร(ป.) โจเร

ต(อาข.)

ขยะ สงการ(นป.) สงการกฏ(นป.)

ขยน มหสสาห(คณ.) ปสต(คณ.) ทกข(คณ.)

อนลส(คณ.)

Page 59: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 59

ขยนขนแขง ทกโข โหต อนลโส(สานวน)

ขยายความ วตถาโร(ป.) นททฏฐ(กตก)

ขยา มททตวา(กตก) อภมททต(อาข.) โอมทท

ต(อาข.) อภมนถต(อาข.) อภมนเถต (อาข.)

ขยากน อภภกขยต(อาข.)

ขย วทธเสตวา(กตก)

ขรวตา มหลลก(คณ.)

ขลบ คฬ(นป.)

ขวด มณก(นป.) ภาณโก(ป.) อรญชโร(ป.) กาจต

มโพ(ป.) วารโก(ป.)

ขวน อปลกขต(อาข.) กณฑวต(อาข.)

ขวนขวาย อสสกก(นป.) เวยยาวจจ(นป.) อสสก(คณ.)

เวยยาวจจ(คณ.) อสสกก(คณ.) เวยยาวจ

จกร(คณ.) เวยยาวฏก(คณ.) อายหน(นป.)

ขวนขวายนอย อปโปสสกก(คณ.)

ขวญ มงคล(นป.) สร(อต.)

ขวากหนาม กณฏก(ป.)

ขวาง ตรย(คณ.)

ขวางทง ฉฑเฑต(อาข.) ฉฑฑยต(อาข.)

ขวาน กฐาร(อต.)(นป.) ผรส(ป.)

Page 60: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 60

ขอ ยาจต(อาข.) ภกขต(อาข.) วาเรต(อาข.)

วญญาเปต(อาข.) อายาจต(อาข.)

ขอความรวมมอ สมาทเปตวา(กตก)

ของ ปลทโธ(กตก) ลคโค(ป.) อาสชชต(อาข.)

อปสคโค(ป.)

ของกน ภญชน(นป.) โภคค(นป.) โภโค(ป.) ปรโภ

โค(ป.) โภชน(นป.) ภกโข(ป.) ภกขา (อต.)

ภกข(นป.) ภกขณ(นป.) ภกขน(นป.)

ของขาย วกเกยย(ป.)(อต.)(นป.) ปณย(ป.)(อต.)(นป.)

ของชารวย อคโฆ(ป.)(อต.)(นป.) อคฆย(ป.)(อต.)(นป.)

ของเดน อจฉฏฐ(คณ.) ฉฑฑต(กตก)

ของเดมพน ปโณ(ป.) อพภโต(ป.)

ของตน สก(นปาต) สย(นปาต) อตตโน(ป.)

ของตอนรบแขก อคโฆ(ป.)(อต.)(นป.) อคฆโย(ป.)(อต.)

(นป.)

ของถกอกถกใจ มนสานเปกขต(คณ.)

ของหวาน ขชชก(นป.) กรหาโฏ(ป.)

ของหอม อฏฐคนโธ(ป .)(อต.)(นป.) สรภ(ป .)(อต.)

(นป.) สคนโธ(ป.)(อต.)(นป.) สคนธ(ป.)(อต.)

(นป.)

Page 61: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 61

ของเหมน ปตคนธ(ป.)(อต.)(นป.) ทคคนโธ(ป.)(อต.)

(นป.)

ของใหทาน ทาน(นป.) เทยย(นป.) เทยยธมโม(ป.)

ขอชาง องกโส(ป.)

ขอไดรบขอบคณ ปตปาโมชชสส ภาค โหต (สานวน)

ขอตกลง กตวตต(นป.)

ขอตน โคปผโก(ป.) ปาทคณฐ(อต.)

ขอทาน ภกขา(อต.) ยาจนา(อต.) อตถนา(อต.)

วญญตต(อต.)

ขอเทา โคปผโก(ป.) ปาทคณฐ(อต.)

ขอโทษ ขมาเปต(อาข.)

ขอนไม ทณโฑ(ป.)

ขอนอบนอม นมตถ(สานวน) นมสสกาโร(ป.)

ขอบเขต เกทาร(นป.) เขตต(นป.) สมา(อต.)

ขอบคณ อนโมทาม(อาข.)

ขอบสระ โสณฑตเร(นป.)

ขอปฏบต ธมมานธมมปฏปทา(อต.)

ขอปฏบตตามขนบ อาภสมาจารก(นป.)

ขอเปรยบเทยบ อปมา(อต.) โอปมม(นป .) โอปมมปฏปา

ทน(นป.)

Page 62: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 62

ขอพพาท ววาโท(ป.)

ขอมอ มณพนโธ(ป.)

ขอยกเวน อญญตร(นปาต) วนา(นปาต) ฐเปตวา(กตก)

ขอรอง ยาจต(อาข.) อายาจ(อาข.) วญญาเปต(อาข.)

ภกขต(อาข.) วาเรต(อาข.)

ขอวตรปฏบต วตตปปฏวตต(นป.) ปฏปตต(อต.) วตต(นป.)

ขอศอก กปปโร(ป.) กโปณ(ป.) กโผณ(ป.)

ขอใหอายยน วสสสตายโก โหต(ส านวน) วสสสตชว

โหต(สานวน)

ขงไว ตฏฐต(อาข.) สณฐาต(อาข.) พนธต(อาข.)

ฐเปต(อาข.)

ขดกน ตพพปรต(คณ.)

ขดเกลา สลเลข(ป.)

ขดขน ปฏพาหต(อาข . ) นเสเธต(อาข . ) ปฏข

ปต(อาข.)

ขดแขง สนถมภตวา(กตก) สนถมภต(อาข.)

ขดแยงกน สงกล(คณ.) กลฏฐ(คณ.)

ขดส ฆ ส ตว า ( ก ต ก ) อ พพ ฏเ ฏ ตว า ( ก ต ก )

อพพฏฏต(กตก) ฆสต(กตก) ฆสต(อาข.)

Page 63: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 63

อพพตเตต(อาข.) อพพฏฏน(นป.) อมมช

ชน(นป.)

ขน กโฬป(อต.) สรโก(ป.)(นป.) จสโก(ป.)

ขนตอน วธ(ป.) วธาน(นป.) อนกกโม(ป.)

ขนต ขนต(อต.) ตตกขา(อต.) อธวาสน(นป.)

ขนท นปสโก(ป.)

ขนธ ๕ ปญจกขนธา(ป.)

ขนธกมาร กมาโร(ป.) ขนโธ(ป.) สตตธโร(ป.)

ขบไป ปาเชนต(กตก) ปาเชต(อาข.)

ขบรอง คต(นป.) คาน(นป.) คตกา(อต.) คายน(นป.)

ขบไล ปณามต(กตก) อวรทธ(กตก) อภวหจจ(ก

ตก) ปพพาเชต(อาข.) ปณามต(อาข.)

ขว วณฏ(นป.)

ขา กฏกา(อต.) กฏกโรหณ(อต.)

ขาง ปสส(นป.)

ขางขวา ปทกขณ(นป.) ทกขณโต(อพยย.)

ขางขน ชณหปกโข(ป.) สกกปกข(ป.) สกโก(ป.)

ขางซาย วามโต(อพย.)

ขางนอก พห(นปาต) พหธา(อพย.)

ขางบน อทธ(นปาต) อปร(นปาต)

Page 64: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 64

ขางแรม กาฬปกข(คณ.) กาฬ(คณ.)

ขางลาง อโธ(นปาต) เหฏฐา(นปาต)

ขางหนา ปพพ(นปาต)

ขางหลง ปจฉา(นปาต) ปฏฐโต(อพย.)

ขาด กนตต(คณ .) สญฉนน(กตก) ลน(คณ .)

ทาต(คณ.) ภชชต(อาข.) ภนน(กตก)

ขาดแคลน เวกลลมาปนโน(สานวน) เวกลล(นป.)

ขาดแคลนอาหาร ทพภกขภย(นป.) ทพภกข(คณ.)

ขาดเชาว ชวจฉนโน(คณ.)

ขาเตยง มญจาธาโร(ป.) ปฏปาโท(ป.)

ขาเฝา อนชว(ป.) เสวโก(ป.)

ขาพเจา อมห(ป.)(อต.)

ขาพเจามความเชอวา ม ยห มป เ น ตถ า ภ น เ ว ส

ธมโม(สานวน)

ขาม ตณณ(กตก) อตตณณ(กตก) วตณณ(กตก)

ตรตวา(กตก) ตรต(อาข.)

ขามลง อวตรณ(นป.) โอตรณ(นป.)

ขาย วกกณาต(อาข.) มเลน เทต(สานวน)

ขาย ชาล(นป.)

ขายญาณ ญาณชาล(นป.)

Page 65: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 65

ขายดกปลา ชาล(นป.)

ขายพระบารม เวเนยยพนธ(ป.)

ขาราชการ ราชภโฏ(ป.) ราชปรโส(ป.)

ขาร ขาร(อต.)

ขาว สาโร(ป.) สาสน(นป.) ปวตต(อต.)

ขาว อนน(นป.)

ขาว สกก(คณ.) โคร(คณ.) สต(คณ.) โอทาต(คณ.)

ธวล(คณ.) เสต(คณ.) ปณฑร(คณ.)

ขาวกลา กฏฐ(นป.) สสส(นป.)

ขาวกวนใสนมวว มธปายาโส(ป.)

ขาวคราว สนเทโสตต(อต.) วาจก(นป.) ปวตต(อต.)

ขาวแดง ฏล(นป.)

ขาวตม ตรล(นป.) ตรณ(นป.) ยาค(อต.)

ขาวตอก ลาโช(ป.) อกขต(ป.) ลาชา(อต.)

ขาวตอกขาวเหนยว ธานา(อต.)

ขาวตง นสสาโว(ป.) อาจาโม(ป.)

ขาวตายฝอย เสตฏฐกา(อต.) สสสโรโค(ป.)

ขาวปลาอาหาร อาหาโร(ป.)

ขาวปายาส ปรมนน(นป.) ปายาโส(ป.)

ขาวเปลอก วห(ป.) ถมภกร(ป.) ธญญ(นป.)

Page 66: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 66

ขาวฟาง กงค(อต.) ปยงค(อต.) โจรก(นป.)

ขาวยาค ยาค(อต.)

ขาวลบ ภส(นป.) กลงคโล(ป.)

ขาวสวย โอทโน(ป.)(นป.) กร(นป.) ภตต(นป.)

ขาวสาร ตณฑล(ป.)(นป.)

ขาวสาล สาล(ป.)

ขาวสก โอทโน(ป.)(นป.) กร(นป.) ภตต(นป.)

ขาวเหนยว ยโว(ป.)

ขาวเหนยวสก ยโวทโน(ป.)

ขาวเหลอง (ซด) ปณฑ(ป.)

ขาศก อร(ป.) อมตโต(ป.) ปจจามตโต(ป.) รป(ป.)

สตต(ป.)

ขาออน อร(ป.) สตถ(ป.)

ขง สงค(อต.) อสโภ(ป.)

ขงสด สงคเวร(นป.) อททก(นป.)

ขงแหง มโหสธ(นป.)

ขขลาด ภสโล(คณ.) ภรก(คณ.)

ขเซา นททาสล(ป.) นททาล(ป.) นททาส(ป.)

ขด อปลกขต(อาข.) กณฑวต(อาข.)

ขผง มธจฉฏฐ(นป.) สตถก(นป.)

Page 67: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 67

ขแพะ ลณฑกา(อต.) ลณฑ(นป.)

ขรว ปโลตก(นป.)

ขเรอน กฏฐ(ป.)

ขวว โคมฬโห(ป.) โคมโย(ป.)

ขสตว ฉกน(นป.) ลณฑ(นป.)

ขงหก ตนต ปสาเรต(สานวน)

ขน อารหต(อาข.) อภรหต(อาข.) อตตรต(อาข.)

อคคจฉต(อาข.) อตตรตวา(กตก) อารย

ห(กตก)

ขนข อภรหต(อาข.) อารหต(อาข.) อารยห(กตก)

ขนจากนาสบก อตตรตวา(กตก)

ขนไป อคคจฉต(อาข.) อยยาต(อาข.) อคคต(กตก)

อารฬห(กตก)

ขอ ตลา(อต.)

ขด ขต (ก ตก ) ข าต (ก ตก ) ขนต (อ าข . )

ขณต(อาข.)

ขน อนจฉ(คณ.) กลส(คณ.) อวล(คณ.)

ขนเคอง กชฌต(อาข.) กปเปต(อาข.) กปต(กตก)

กชฌน(นป.) กชฌนา(อต.) โกโป(ป.) โก

ธน(นป.) โกป(ป.) โรสน(นป.)

Page 68: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 68

ขมทรพย นธ(ป.)

ขย จณณ(นป.)

ข ต ชเ ช สส ต ( อ า ข . ) ข เ ส นต ( ก ต ก )

วมเภนต(กตก)

ขดออก โอลขต(อาข.)

ขตะคอก ขเสนต(กตก) วมเภนต(กตก)

เขญใจ ทลทท(คณ.) ทคคต(คณ.) นทธน(คณ.)

อกญจน(คณ.)

เขตแดน สมา(อต.) มรยาทา(อต.)

เขม สจ(อต.)

เขมขน ตขณ(คณ.)

เขมร กมโพช(ป.) กมพช(ป.)

เขย ชามาต(ป.)

เขยา จาเลต(อาข.)

เขลา พาล (คณ . ) มนท (คณ . ) อวญญ (คณ . )

ชฬ (คณ . ) พาลส (คณ . ) โมเหนาภภต

(สานวน) ทนธ(คณ.)

เขา ชนนโก(ป.) ชณณโก(ป.) อร(ป.) ปพพ(ป.)

ชาณ(ป.) ชาน(ป.) ชณณ(ป.)(นป.)

เขาใกล อปาคม(อาข.) อปสงกม(อาข.)

Page 69: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 69

เขาใจกนงาย สขาวโพโธ(ป.) ขปปาภญญา(อต.)(คณ.)

เขาใจในเหตผล ธมมญญตา(อต.) อตถญญตา(อต.)

เขาใจบทและอรรถ ปทตถกกโม(ป.)

เขาใจผด โมเหนาภภต(สานวน) โหต มจฉาทฏฐ

สมาทาน(สานวน)

เขาฌาน สมาปชชต(อาข.)

เขาถง อปปชชต(อาข.) อเปม(อาข.)

เขาไป ปาวส(อาข.) ปวสต(อาข.) ปวสตวา(กตก)

เขาไปปดไว อปรนธต(อาข.)

เขาพรรษา วสส วสตวา(สานวน) วสส อปคโต(สานวน)

วสสปคโต(สานวน)

เขารวม สโมธาน(นป.)

เขาสตตปรภณฑ ยคนธโร(ป.) อสธโร(ป.) กรวโก(ป.)

สทสสโน(ป.) เนมนธโร(ป.) วนโก(ป.) อส

สกณโณ(ป.)

เขาสตว วสาณ(นป.) สงค(นป.)

เขาสงของผ ปรคคณหาต(อาข.) ปรคคหต(กตก)

เขาสเมร สเนร(ป.) เมร(ป.) ตทวาธาโร(ป.) เนร(ป.)

สเมร(ป.)

เขาสครรภ คพภปาคม (สานวน)

Page 70: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 70

เขน ลชชา(อต.) มงก(คณ.)

เขยง สนา(อต.) อธโกฏฏน(นป.) เปฬา(อต.) 1

เขยงเทา ปาทกา(อต.)

เขยนหนงสอ ปณณ ลขต(สานวน)

เขยว ทาฐา(อต.)

เขยวคลา นล(คณ.) กณห(คณ.) อสต(คณ.) กาฬ(คณ.)

เมจก(คณ.) สาม(คณ.) สามล(คณ.)

เขยวง อาส(อต.) สปปทาฐา(อต.)

เขยวใบไม ปลาโส(ป.) หรโต(ป.) หร(ป.)

แขก อตถ(ป.) อาคนตโก(ป.)(อต.)(นป.) ปาห

โน(ป.)(อต.)(นป.) อาเวสกา(ป.) (อต.)(นป.)

ปาหนโก(ป.)

แขง กกขฬ (คณ . ) ตขณ (คณ . ) ตณห (คณ . )

ตพพ(คณ.) ถทธ(คณ.) ขร(คณ.) กกร(คณ.)

กฐน (คณ.) ทฬห(คณ.) นฏฐร(คณ.)

แขงขนกน ยคคาหคหณ(นป.)

แขน พาห(ป.)(อต.) ภโช(ป.)(อต.) พาหา(อต.)

แขวน โอลมพน(นป.) ลคคตวา(กตก)

โขลง ยถ(ป.)

ธรรมบท ๕/๓๒1

Page 71: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 71

ไข คลาน(นป.) อาตร(นป.) พยาธต(นป.)

ไข อณฑ(นป.) โกโส(ป.)

ไขไก กกกฏณฑ(นป.)

ไขขอ ลสกา(อต.)

ไขความ นททสต(อาข.)

ไขนา เนต(อาข.) นยต(อาข.) อทก หรต (สานวน)

ไขมก มตตา(อต.) มตตก(นป.)

ไขแมลงวน อาสาฏกา(อต.)

ไขหวด ปนาโส(ป.) นาสกโรโค(ป.)

ไขหวดใหญ เสมหโรโค(ป.)

คงท กฏฏฐ(คณ.)

คณะ สมโห(ป.) คโณ(ป.) สฆาโต(ป.) สมทาโย(ป.)

สญจโย (ป . ) สนโทโห (ป . ) นวโห (ป . )

โอโฆ(ป.) วสโร(ป.) นกโร(ป.) จโย(ป.)

กาโย(ป.) ขนโธ(ป.) สมทโย(ป.) ฆฏา(อต.)

สมต(อต.) สหต(อต.) ราส(ป.) ปญโช(ป.)

สมวาโย(ป .) ปโค(ป .) ชาต(นป .) กทม

พก(นป.) พยโห(ป.) วตาน(นป.) คมโพ(ป.)

กลาโป(ป.) ชาล(นป.) มณฑล(นป.)

คณะกรรมการ สกมมการ(คณ.) กมมการคณ(ป.)

Page 72: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 72

คณาจารย ปาโมกโข(ป.) อาจรยคณ(ป.) คณาจรย(ป.)

คณตศาสตร คณตสตถ(นป.)

คด โอภคค(กตก) อฬาร(คณ.) เวลลต(คณ.)

วงก(คณ.) กฏล(คณ.) ชมห(คณ.) กญ

จต(คณ.)

คดโกง กฏลตา(อต.) กฏลภาโว(ป.) กฏ(คณ.) กฏ

ล(คณ.)

คดขาว ภตต อทธรตวา(สานวน) ภตต วฑเฒต

วา(สานวน)

คดอาหาร อาหาร วฑฒยส(สานวน)

คด อฏฏ(นป.)

คดโกง กฏฏฏ(นป.)

คดฟองรอง โวหาโร(ป.) ววาโท(ป.)

คตทางโลก โลกโวหาโร(ป.)

คน(กรยา) ขชต(อาข.)

คนกระจอก ขญโช(ป.) โขณโฑ(ป.)

คนกนเดน วฆาสาโท(ป.) ทมโก(ป.)

คนกเลสหนา อสสนนกกเลส(คณ.) ปถชชน(ป.)

คนโกง นกต(คณ.) สฐ(คณ.) อนช(คณ.)

คนขยน นกโกสชช(ป.)(คณ.) อกลาส(ป.)(คณ.)

Page 73: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 73

คนขอทาน ยาจนก(คณ.) อตถ(คณ.) ยาจก(คณ.) วนพ

พก(คณ.)

คนขบรถ สารถ(ป.) รถาจาร(ป.) ปาชต(ป.) สโต(ป.)

คนขบเรอ กณณธาโร(ป.) นาวโก(ป.)

คนขาย วกกยโก(ป.) วกเกตา(ป.)

คนขายขนม ปวโย(ป.) ปปโย(ป.) ปวปณโย(ป.) ปปปณ

โย(ป.)

คนขายเหลา โสณฑโก(ป.) มชชวกกย(ป.)

คนขายอาหาร อาหารวกกยโก(คณ.)

คนขเมา โสณโฑ(คณ.) มตโต(คณ.)

คนเขญใจ ทลทท(คณ.)

คนไขนา เนตตก(คณ.) อทกาหรก(คณ.) ฆราวาส

ก(คณ.)

คนครองเรอน คหฏโฐ(ป.) คหตโถ(ป.) อคารโก(ป.) คห(ป.)

คนควรฆา วชโฌ(คณ.)

คนควา ปวจโย(ป.) วจนนต(กตก) วจนาต(อาข.)

คนควาธรรม ธมมวจโย(ป.)

คนคอม ขชโช(ป.) คณฑโล(ป.)

คนคาขายดวยเรอ สยตตโก(ป.)

คนงอย กณ(ป.)

Page 74: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 74

คนงานวด อารามโก(ป.)

คนจน กปณมนสโส(ป.) อกญจน(คณ.) ทลทท(คณ.)

ทน(คณ.) นทธน(คณ.) ทคคต(คณ.)

คนเจบ คลาโน(ป.) พยาธโต(ป.)

คนใจกวาง อฬารจตต(คณ.)

คนชานาญปา วนจรโก(ป.)

คนใช ปรจารโก(ป.) เจฏโก(ป.) จฬปฏฐาโก(ป.)

ปาทมลโก(ป.) เปสโส(ป.) ทาโส(ป.)

คนใชฝายใน กญจก(ป.) โสวทลโล(ป.)

คนซอ กยโก(ป.) กายโก(ป.)

คนดกขาย วาครโก(ป.) ชาลโก(ป.)

คนด สปปรโส(ป.) สโปรโส(ป.) กลยาณชโน(ป.)

กลยาณชฌาสยภต(คณ.)

คนดดพณ วณาวาท(ป.) เวณโก(ป.)

คนดการ อชฌกโข(ป.) อธกโต(ป.)

คนเดนทาง ปถาว(ป.) ปถโก(ป.) อทธค(ป.)

คนตกยาก กปณมนสโส(ป.) อกญจน(คณ.) ทลทท(คณ.)

ทน(คณ.) นทธน(คณ.) ทคคต(คณ.)

คนตบมอ ปาณวาโท(ป.) ปาณโฆ(ป.)

Page 75: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 75

คนตระหน ขทท(คณ.) กทรย(คณ.) ถทธมจฉร(คณ.)

กปณ(คณ.)

คนตะกละ เอฬมค(คณ.)

คนตาบอด อนธจกข(คณ.) จกขทพพล(คณ.)

คนตาบอดขางหนง กาณ(คณ.)

คนตาบอดสองขาง อนธ(ป.)(คณ.)

คนตาย เปโต(ป.)(อต.)(นป.) ปเรโต(ป.)(อต.)(นป.)

มโต(ป.)(อต.)(นป.)

คนตาเหล วลโร(ป.) เกกโร(ป.)

คนเตย วามโน(ป.) ลกณฏโก(ป.)

คนถนทรกนดาร กนตรทปวาส(ป.)(คณ.)

คนไถนา กสโก(ป.)

คนทาด สจกมมการ(คณ.)

คนทาผดโดยไมเจตนา จปล(คณ.)

คนทามาหากน กสกมมาทการ(คณ.)

คนทสอ อคคมนโถ(ป.) กณกา(อต.)

คนทจะตองตาย มจโจ(ป.)

คนทจะตองตาย มจโจ(ป.)

คนทพงคนอนเสมอ ปฏพทธชว(คณ.)

คนเทดอกไม ปกกโส(ป.) ปปผฉฑฑโก(ป.)

Page 76: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 76

คนโทนา กมณฑล(ป.)(นป.) กณฑกา(อต.)

คนไทย ทยยวาส(คณ.) เทยยวาส(คณ.) ทยยา(ป.)

คนนอกศาสนา ปาสณฑโก(ป.) ปาสณโฑ(ป.)

คนบา อมมาโท(ป.) อมมตต(คณ.) อมมตตก(คณ.)

คนบานนอก ชนปทวาส(คณ.) ชานปท(คณ.)

คนแบกหาม อตวาหโก(ป.)

คนใบ มโค(ป.) สญญวจ(คณ.)

คนปกครอง ปสาสนการ(คณ.)

คนปลอมบวช เถยยสวาสโก(ป.)

คนปากกลา มขร(คณ.) ทมมข(คณ.) อพทธมข(คณ.)

คนเปลย ปงคโล(ป.) ปฐสปป(ป.) ปงค(ป.) ฉนนรยาป

โถ(ป.) ปกโข(ป.)

คนเปลอย นคค(คณ.) ทคมพร(คณ.) อวตถ(คณ.)

คนเปาป เวณธโม(ป.) เวณวโก(ป.)

คนฝกทงชางมา คามณโย(ป.)

คนเฝาประต โทวารโก(ป.) ปฏหาโร(ป.) ทวารฏโฐ(ป.)

ทวารปาลโก(ป.)

คนพาล พาโล(ป.)

คนพด วตตา(คณ.) วท(คณ.)

คนพดมาก ภสสร(คณ.) ภาสร(คณ.) กถาพหล(ป.)

Page 77: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 77

คนพดเหลวไหล วาจาล(คณ.)

คนฟอนรา นฏฏโก(ป.) นฏโก(ป.) นโฏ(ป.) นฏฏโฏ(ป.)

นฏโฏ(ป.)

คนมคธ มาคโธ(ป.)

คนมชาตเจอกน สกณโณ(ป.)

คนมตระกล กลโน(ป.) สชชโน(ป.) สาธ(ป.) สภโย(ป.)

อยโย(ป.)อาฒโย(ป.) มหากสโล(ป.)

คนมศลปชาตเสมอกน เสณ(ป.)(อต.)

คนมศลปะ การ(ป.) สปปโก(ป.)

คนไมอาศยตนเอง ปรทตตชว(คณ.)

คนยกของหนก ภารวาโห(ป.) ภารโก(ป.)

คนยากจน นทธน(คณ.) กปณมนสโส(ป.) อกญจน(คณ.)

ทลทท (คณ . ) ทน (คณ . ) นทธน (คณ . )

ทคคต(คณ.)

คนยงใหญ นรตตม(คณ.)

คนรบใช ปรจารโก(ป.) เจฏโก(ป.) จฬปฏฐาโก(ป.)

ปาทมลโก(ป.) เปสโส(ป.) ทาโส(ป.)

คนราย อาตตาย(คณ.) วธทยต(คณ.)

คนลอลวง ธตต(คณ.) วญจก(คณ.)

คนละเอยดละออ นปณ(คณ.)

Page 78: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 78

คนเลนกล มายากาโร(ป.) อนทชาลโก(ป.)

คนเลว นจ(คณ.) ชมโม(ป.) ชมม(อต.) นหนก(คณ.)

คนเลยงโค โคโป(ป.) โคปาลโก(ป.) โคปาลกา(อต.)โค

ปาโล(ป.) โคโป(ป.) โคสขโย(ป.)

คนเลยงชาง หตถปาโล(ป.) หตถปาลน(อต.)

คนเลยงมา อสสภณโฑ(ป) อสสโคปโก(ป) อสสปาโล(ป) 1

คนสบาย กลโล(ป.) นรามโย(ป.)

คนสยาม สยามรฏฐกา(ป.)

คนสอเสยด สจก(คณ.) ปสณ(คณ.) กณเณชป(คณ.)

คนสนหลงยาว นททาล(คณ.) นททาสล(คณ.)

คนสขมาลชาต สกมาโร(ป.) สกมารกา(อต.) สเขธต(คณ.)

คนหนวก พธโร(ป.) สตหโน(ป.)

คนหนงเหยว วลตตจ(คณ.) วลน(คณ.)

คนหนมสาว ทหโร(ป.) ยวา(ป.) ยวต(อต.) ตรโณ(ป.)

ตรณ(อต.)

คนหวลาน นกเกสสโส(ป.) ขลลาโฏ(ป.)

คนหวโลน มณโฑ(ป.) ภณฑ(ป.) มณฑโก(ป.)

คนหา วจนตวา(กตก)

คนเอาการงาน ธรคคาโห(ป.)

มงคลตถทปน ๑/๒๑(ขอ๒๖)1

Page 79: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 79

คบเพลง อกกา(อต.)

คบหญา ตณกกา(อต.)

คบหา ภชต(กตก) เสวต(กตก) เสวตวา(กตก)

ภชต(อาข.) เสวต(อาข.)

คบหา เสเวยย(อาข.) เสวต(อาข.) เสวนา(อต.)

คม ตณห(คณ.) ตขณ(คณ.) ตพพ(คณ.)

คมกลา ต กข (คณ . ) ตณห (คณ . ) ต ขณ (คณ . )

ตพพ(คณ.)

ครกกระเดอง ปฏฐวส(ป.)

ครรภ คพโภ(ป.) กจฉ(อต.)

ครหา ครหา(อาข.) นนทา(อต.) ครหต(อาข.) ค

รหต(กตก) วครห(อาข.) วครหต(อาข.) คร

เหต(อาข.) อชฌายส(อาข.)

ครองกรงกบลพสด ก ปลวตเ ถ รชช กา เ รส (ส า นวน )

กาปลวตถวา(คณ.)

ครองชพ ชวตวตต(อต.) ชาตสนนปาโตต นาเมน

ปากฏา (สานวน) โลกกตกา(อต.)

ครองราชอาณาจกร รฏฐาภปาลน (นป.)

ครองเรอน ฆราวาโส(ป.)

ครอบ นกชชต(อาข.) ปฏกชชต(อาข.)

Page 80: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 80

ครอบครอง ปฏปชชต(อาข.) ปรคคณหาต(อาข.)

ครอบครว กล(นป.)

ครอบงา อภภวต (อาข . ) ปรยาทาต (อาข . ) อภ

ภต(กตก) ปเรต(กตก)

ครอบฝา นกชชต(อาข.)

ครง อลตตโก (ป . ) ยาวโก (ป . ) ลาขา (อต . )

ชต(นป.)

ครงดกดาบรรพ โปราณกาโล(ป.)

ครงนน อถ(นปาต) ตโต(อพยย.)

ครงสด อลตตกา(อต.)(นป.)

ครบ อาม(นปาต) เอว(นปาต)

คราบง นมโมโก(ป.) กญจโก(ป.)

คราม นล(อต.) นลน(อต.)

คราออก ปรกสสมาน(กตก) อากฑฒต(อาข.)

คราครวญ ปรเทโว(ป.) ปรททโว(ป.) ปรเทว(อาข.)

โรทต(อาข.) กนทต(อาข.) อกกนทน(นป.)

คราครา ชณณ(กตก) ชรต(กตก)

ครง อฑฒ(คณ.) อปฑฒ(คณ.) ขณโฑ(ป.)

ครง อฑฒ (คณ . ) อทธ (คณ . ) อปฑฒ (คณ . )

ขณโฑ(ป.)(นป.) สกล(ป.)(นป.)

Page 81: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 81

ครฑ สปณโณ(ป.) เวนเตยโย(ป.) ครโฬ(ป.) วหค

าธโป(ป.) ครโฑ(ป.)

ครรนเกา ปาจรโย(ป.) ปาเจราจรโย(ป.)

ครหนง มหตต(นปาต) ตมหตต(นป.) ตขณ(นป.)

คฤหบดมหาศาล คหปตมหาสาโล(ป.)

คฤหสถ คห(ป.) คหฏโฐ(ป.)

คลอง อาลคเคต(อาข.) ลคคต(อาข.)

คลองแคลว ทกข(คณ.)

คลองจกษ จกขปถ(นป.)

คลองปาก มขารฬหภาโว(ป.)

คลอด ชาย(อาข.) วชาย(อาข.) ชาต(กตก) วฏฐาน(นป.)

คลอดทารก ทารก วชายต(สานวน)

คลอยตามความเหน ทฏฐานคต(คณ.)

คลง โกฏฐาคาโร(ป.)(นป.)

คลาน โอสปปต(อาข.) ชงฆาย คจฉต(สานวน) ชน

นเกห วจรต(สานวน)

คลานไป สปปต(อาข.) ปรสปปต(อาข.)

คลาย สมาน(คณ.) สทส(คณ.) ปฏภาค(คณ.) สรก

ขก(คณ.) กปป(คณ.)

Page 82: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 82

คลายฤทธ อทธยา วสสฏฐ (สานวน)

คลน ตรงโค(ป.) ภงโค(ป.) อม(ป.)(อต.) วจ(ป.)

(อต.)

คลนใหญ อลโลโล(ป.) กลโลโล(ป.)

คลกคล สสคค(ป.) สสฏฐ(กตก)

ควงไมสาละ สาลมล(นป.)

ควร อนจฉวก(คณ.) อนรป(คณ.) ปฏรป(คณ.)

ควรได ปตตพพ(คณ.) คมม(คณ.) อาสชช(คณ.)

ควน ธโม(ป.)

ควาญชาง หตถาโรโห(ป.) หตถเมณโฑ(ป.) หตถโป(ป.)

หตถโคปโก(ป.)

ความกลว ภต(อต.) ภย(นป.) อตตาโส(ป.)

ความกลวมาก เภรว(นป.) มหพภย(นป.)

ความกาเรบ กปปน(นป.)

ความกาหนด ราโค(ป.) กามราโค(ป.) รโช(ป.)

ความเกรงกลวบาป โอตตปป(นป.)

ความเกด อปปตต(อต.) นพพตต(อต.) ชาต(อต.)

ชนน(นป.) อพภโว(ป.)

ความเกยวพน ปรายน(นป.)

ความเกอกล หต(นป.)

Page 83: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 83

ความแก ชรตา(อต.) ชรา(อต.)

ความโกลาหล โกลาหล(นป.) กตหล(นป.)

ความใกลชด สนนธ(ป.)

ความขดของ อนตราโย(ป.) ปจจโห(ป.)

ความครอบงา อภภโว(ป.) อภภวน(นป.)

ความคลอยตาม อนโรโธ(ป.) อนวตตน(นป.)

ความคด จนตา(อต.) ฌาน(นป.)

ความคดแตกแยกออกไป นานาทฏฐวคคาหกา(คณ.)

ความคนเคย สนถโว(ป.) ปรจโย(ป.)

ความใคร กนต(อต.) กาโม(ป.)

ความจองหอง มาโท(ป.) มโท(ป.)

ความชนะ ชโย(ป.) ชยน(นป.) ชต(อต.)

ความเชอมน อภนเวสธมโม(ป.) สทธา(อต.)

ความดยง อกกโส(ป.) อตสโย(ป.)

ความเดอดรอน ตาโป(ป.) กกกจจ(นป.) ปจฉาตาโป(ป.)

อนตาโป(ป.) วปปฏสาโร(ป.)

ความตระหน มจเฉร(นป.) มจฉรย(นป.)

ความตน ชาคโร(ป.) ชาครยา(อต.)

ความแตก เภโท(ป.) วทาโร(ป.) ผฏน(นป.)

ความถกตอง ญาโย(ป.) นโย(ป.)

Page 84: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 84

ความเนนชา พยาโส(ป.) ปปญโจ(ป.) วตถาโร(ป.)

ความประหลาดใจ อจฉรยา(อต.)

ความเปนของตางกน เวมตต(นป.) นานตา(อต.)

ความเปนเดก พาลตต(นป.) พาลตา(อต.) พาลย(นป.)

ความเปนไท ทยยชาต(อต.) ภชสสตา(อต.)

ความเปนหนม โยพพญญ(นป.) โยพพน(นป.)

ความเปลยนแปลง วกาโร(ป.) วกต(อต.) วปรณาโม(ป.)

ความผด อาค(นป.) อปราโธ(ป.)

ความพยาบาท พยาปาโท(ป.) พยาปชฌ(นป.) โกโธ(ป.)

ความพยายาม วายาโม(ป.) อสสาโห(ป.) ปรกกโม(ป.)

ความพลดพราก ปวสสเลโส(ป.) วธร(นป.)

ความพนาศ วนาโส(ป.) อทสสน(นป.)

ความฟงซาน อทธจจ(นป.) อทธฏ(นป.)

ความเมา มาโท(ป.) มโท(ป.)

ความยอ สมา(อต.) สงเขโป(ป.) สหาโร(ป.) สมาโส(ป.)

สงคโห(ป.)

ความยากจน ทลททภาโว(ป.)

ความยาว อายาโม(ป.) ทฆตา(อต.) อาโรโห(ป.)

ความยนด หาโส(ป.) อตตมนตา(อต.) ปต(อต.) วต

ต (อต . ) ตฏฐ(อต . ) อานนโท (ป . ) ปม

Page 85: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 85

โท(ป.)อาโมโท(ป.) สนโตโส(ป.) นนท(อต.)

สมมโท(ป.) ปาโมชช(นป.)ปโมโท(ป.)

ความยดยาว พยาโส(ป.) ปปญโจ(ป.) วตถาโร(ป.)

ความรก เปม (ป.)(นป.) สเนโห(ป.) เสนโห(ป.) ปย

ภาโว(ป.)

ความรษยา อสสา(อต.)

ความรทางแพทย เวชชกมม(นป.)

ความเรว เวโค(ป.) ชโว(ป.) รโย(ป.)

ความเรารอนจากโรค ฑาห(ป.) โรคฑาโห(ป.)

ความเรารอนในกาย ปรฬาโห(ป.) สนตาโป(ป.)

ความลบ รหสส(นป.) คยห(นป.)

ความเศราโศก โสโก(ป.) โสจน(นป.)

ความโศกครอบงา โสกปเรต(คณ.) โสกาภภต(คณ.)

ความสงบ สนต(อต.) สมโถ(ป.) สโม(ป.)

ความสงสย สสโย(ป.) วมต(อต.) วจกจฉา(อต.) กง

ขา(อต.) สงกา(อต.)

ความสงด วเวโก(ป.) ปถคตตตา(อต.) ววจน(นป.)

ความสบาย กสล(นป.) อนามย(นป.) อโรคย(นป.)

ความสบสน โกลาหล(นป.) กตหล(นป.)

Page 86: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 86

ความสามารถ พล(นป.) ถาโม(ป.) สห(นป.) สตต(อต.) ปรก

กโม(ป.)

ความสาคญ สญญา(อต.) อาสา(อต.)

ความสารวม ยาโม(ป.) สยโม(ป.) ยโม(ป.) สวโร(ป.)

ความสนเปลอง พยโย(ป.)

ความสนไป อปจโย(ป.)

ความเสอม ชาน(อต.)

ความหมายคาสอน สาสนตโถ(ป.)

ความหลง โมโห(ป.) อวชชา(อต.) อญญาต(นป.)

ความเหน ทสสน(นป.) ทฏฐ(อต.) ลทธ(อต.) สทธน

โต(กตก) สมโย(ป.)

ความอยาก ตณหา (อต . ) ตสนา (อต . ) เอชา (อต . )

ชาลน(อต .) วสตตกา(อต .) ฉนโท(ป .)

ชฏา(อต.) นกนต(อต.) อาสา(อต.) สพ

พน(อต.) ภวเนตต(อต.) อภชฌา(อต.)

วนโถ(ป.) วาน(นป.) โลโภ(ป.) ราโค(ป.)

อาลโย (ป . ) ปหา (อต . ) มโนรโถ (ป . )

อจฉา(อต.) อภลาโส(ป .) กาโม(ป .) โท

หโฬ(ป.) อากงขา(อต.) รจ(อต.)

ความอมเอบ ตปปน(นป.) ปณน(นป.)

Page 87: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 87

ความอดอาด พยาโส(ป.) ปปญโจ(ป.) วตถาโร(ป.)

ความเอนด การญญ(นป.) อนกมป(ป.)

ควาย มหโส(ป.) ลลาโย(ป.) มหโส(ป.)

คหบดมหาศาล คหปตมหาสาโล(ป.)

คอ คล(ป .) ควา(อต .) ขนธ(ป .) คโล(ป .)

กณโฐ(ป.) กนธรา(อต.) สโรธรา(อต.)

คอก วโช

คอกโค โคฏฐ(นป.) โคกล(นป.) วโช(ป.)

คอโค วโห(ป.)

คอตอ ชตต(นป.)

คอน กฏ(ป.)(นป.) อโยฆโน(ป.) มคคโร(ป.)

คอนเหลก อยกฏ(นป.)

คอพณ อปวโณ(ป.)

คอมปลอง กมพควา(อต.)

คอย อาคมยนต(อาข.) อาคเมนต(อาข.) อา

คมน(นป.)

คะ อาม(นปาต) เอว(นปาต)

คะนอง กกกจจ(นป.)

คะแนน ลกข(นป.)

คงคาง อากลา(คณ.)

Page 88: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 88

คดคาน ปฏกขปส(อาข.) ปฏเสธยส(อาข.) ปฏกโกส

ส(อาข.)

คนธกฎ คนธกฏ(อต.)

คนนา เกทาร(นป.) มรยาทา(อต.)

คนเบด พลสยฏฐ(อต.)

คบแคบ อตสมพาธ(ป.) สมพาธ(ป.) สกฏ(คณ.)

คมภร คนโถ(ป.)

คมภรวสทธมรรค วสทธมคคคนโถ(ป.)

คาขาย สโวหาโร(ป.)

คาคบ วฏโป(ป.) วฏภ(อต.)

คาง วปปกต(กตก)

คาง หนกา(อต.) หน(อต.) หนว(อต.) จพก(นป.)

คางคาว ชตกา(อต.) อชนปตตา(อต.) วคคล(อต.)

คาจาง ภต(อต.) เวตน(นป.) มล(นป.) นพเพโส(ป.)

มลย(นป.)

คาดคะเน ววตถาปยมาน(กตก) ปรจฉชชมาน(กตก)

คาน พยาภงค(อต.) กาโช(ป.)

คานหาม สวกา(อต.)

คาบ ขาทต(อาข.) ฑสตวา(กตก) ฑสต(อาข.)

คาภาษ สงโก(ป.)

Page 89: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 89

คาย ขนธาวาโร(ป.)

คาวต ( ๘๐ อสภะ) คาวต(นป.)

คาอาหาร ปากวตต(นป.) ภตตมล(นป.)

คากลาวซา อาเมณฑต(นป.) ยมก(นป.) วจฉา(อต.)

คากลาวตอบ ปฏกวากย(นป.) อตตร(นป.)

คากลาวต อพภกขาน(นป.)

คาขาว อาโลโป(ป.) กพโฬ(ป.)(นป.)

คาคน คคคฬ(ป.) โกสโก(ป.)

คาชม วากย(นป.)

คาตอบ ปฏวากย(นป.) โอตตร(นป.)

คาถวายพระพร วรทานกถา(อต.)

คาถาม ปญโห(ป.) อนโยโค(ป.) ปจฉา(อต.)

คาถก สทธวจน(นป.)

คาถกใจ หทยงคม(นป.)

คานวณ สมปณฑน(นป.) สมปณเฑต(อาข.)

คานา อปญญาโส(ป.) วจมข(นป.)

คานงถง สมนนาหรตวา(กตก) ตกเกต(อาข.)

คาปรารภ สารมโภ(ป.) อารมโภ(ป.)

คาปราศรย สนทรวจน(นป.)

คาผด อสทธวจน(นป.)

Page 90: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 90

คาพด วจน(นป.) วากย(นป.) นคาโท(ป.) นคโท(ป.)

คาไมปะตดปะตอ อพนธ(คณ.)

คาราม คชชนโต(กตก) นทนโต(กตก) นทต(อาข.)

สหนาโท(ป.)

คาลวงเกน อตวากย(นป.)

คาไวพจน อธวจน(นป.) เววจน(นป.) นพพจน(นป.)

คาสอนสบมาแตอาจารย ปารมปรย (นป . ) เอตหย (นป . )

อปเทโส(ป.) อตหา(อต.)

คาสอนเสมอกน สาสนตถสามญญ(นป.)

คาสง อาณตตวจน(นป.) อาณตต(อต.) อาณา(อต.)

สาสน(นป.)

คาสงสอน โอวาโท(ป.) อนสฏฐ(อต.) อนสาสน(นป.)

คาหยาบ ผรสวาจา(อต.)

คาใหพร ปสทธวร(นป.)

คดจะชวย กามตา(อต.)

คดชว ทจจนตตจนตนา(อต.)

คดตดรอน วนาส อปปาเทต จนเตต (สานวน)

คดแบบใหมๆ จตตามยนวกมมตนต(อต.)

คดสงสาร กรณา(อต.)

คดหาหนทาง อปานวมสา(อต.)

Page 91: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 91

คดเหน ทสสน(นป.)

คว ภ(อต.) ภมโก(ป.) ภม(ป.)

คม สณฑาโส(ป.)

คนเดอนมด ตมสกา(อต.) ตมสา(อต.)

คนเดอนหงาย ชณหา(อต.)

คบ วทตถ(อต.) โคกณโณ(ป.) ตาโล(ป.) ป

เทโส(ป.)

คบของนว ปเทโส (ป . ) ตาโล (ป . ) โคกณโณ (ป . )

วทตถ(อต.)

คกเขา ชนนเกห ฐตวา (สานวน)

คกคาม สนตชเชส(อาข.)

คณ อานสโส(ป.) คโณ(ป.)

คณธรรม สลทฏฐ(อต.)

คณประโยชน สาตถ(คณ.) อตถชน(คณ.)

คนเคย วสสาโส (ป . ) ปรจโย (ป . ) สนถโว (ป . )

วสสสต(อาข.) วสสาเสต(อาข.) ปฏวสสก(ป.)

วสาสมาปชชนต (สานวน) วสสาสก(ป.)

คมกนเปนพวก วคคพนธ(ป.) วคคพนธน(นป.)

คมครอง โคโป(ป.) โคปน(ป.) อภรกโข(ป.) อภรก

ขา(อต.) อภรกข(นป.) อนรกขา(อต.) โค

Page 92: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 92

ปต(กตก) คตต(กตก) โคปต(อาข.) อารก

ขา(อต.) วรณ(นป.) คตต(อต.) ตกจฉ

ต(อาข.) รกขต(อาข.) โคเปต(อาข.) อารก

โข(ป.) รกขน(นป.) รกขโต(กตก) เตกจ

ฉา (อต . ) ตก จฉน (นป . ) รกขต (กตก )

ตาต(คณ.) โคปายต(คณ.) อาวต(กตก) ปา

ลต(กตก)

คย อทธรนต(กตก) วยหตวา(กตก)

ค สมมญชต(อาข.) สมมญเชต(อาข.)

ค ปรขา(อต.)

ค ยค(นป.) ยคล(นป.) ทวนท(นป.) ยมก(นป.)

ยมล(นป.) ยม(นป.)

คควร ภพโพ(คณ.)

คถ วจจ(นป.) มฬห(นป.) ลณฑ(นป.) มล(นป.)

กรส(นป.)

คหญงชาย มถน(นป.)

เคยเปนขาราชการ ราชปรสภตปพพ(คณ.)

เครา ทาโฐ(ป.)

เคราแดง ตมพทาฐโก(ป.)

Page 93: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 93

เคราะหกรรม ภาคย(นป.) นยต(อต.) ภาโค(ป.) ภาค

เธยย(นป.) วธ(ป.)

เคราะหด ธญญ(คณ.) สกต(คณ.) ปญญวนต(คณ.)

เครอเขาหญานาง หรเวร(นป.) วาล(นป.)

เครองกน อวหารกา(อต.) อททาม(นป.)

เครองขาม ตรณ(นป.) ตรณ(อต.) ตร(อต.)

เครองไขกญแจ อวาปรณ(นป.)

เครองจองจา พนธน(นป.) อททาน(นป.)

เครองเซนสงเวย หพย(นป.) หว(นป.)

เครองดสตเปา อาโตชช(นป.) วาทตต(นป.) วาทต(นป.)

วชช(นป.)

เครองดม ปานย(นป.) ปาน(นป.)

เครองตกนาจากบอ อคฆาฏน(นป.) ฆฏยนต(นป.)

เครองแตงชาง กปปโน(ป.)

เครองทา วเลปน(ป.) วณณก(ป.)

เครองแทงโคนหชาง ตตต(นป.)

เครองบน อากาสยาน(นป.) เวหาสยาน(นป.)

เครองบนไอพน อสมเวหาสยาน(นป.)

Page 94: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 94

เครองประดบ ปสาธน(นป.) มณฑน(นป.) มณฑน(นป.) ว

ภสน(นป.) อาภรณ(นป.) อลงกาโร(ป.) อาภ

รณ(นป.) ปลนธน(นป.)

เครองประดบแขน กงกณ(นป.) กรภสา(อต.)

เครองประดบคอ กณฐภสา(อต.) คเวยย(นป.)

เครองประดบเทา ปาทงคท(นป .) มญชโร(ป .) ปาทกฏ

โก(ป.) นปโร(ป.)

เครองประดบห กณณกา(อต .) กณณปโร(ป .) กณณวภ

สน(นป.)

เครองปรงอาหาร พยญชน(นป.)

เครองปลมใจ วตตปกรณ(นป.) วตตปกรณ(นป.)

เครองผก อททาน(นป.) พนธน(นป.)

เครองผกเทาชาง นคโฬ(ป.)(นป.) อนทโก(ป.) สขล(ป.)

(อต.)(นป.)

เครองผกสนข สาพนธน(นป.) คททโล(ป.)

เครองลอย วหโล(ป.)

เครองลบไล วณณก(นป.) วเลปน(นป.)

เครองหมาย ลกขณ(นป.) อภญญาณ(นป.) ฐานโย(ป.)

กลงโก(ป.) ลญฉน(นป.) ลกข(นป.) อง

Page 95: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 95

โก(ป .) ภญญาณ(นป .) ลกขณ(นป .) จ

หน(นป.)

เครองหมายหวใจนกรบ โยธาน(นป.) มโนหรนมตต(นป.)

เครองหาม ปฏปกขภต(คณ.) ปฏฆาตภต(คณ.)

เครองอบ วาสน(นป.)

เคลา อาโลเฬตวา(กตก) อาโลเฬต(อาข.)

เคลาคลง อาลงคต(อาข.)

เคลอน คลตวา(กตก)

เคลอนได ชงคม(คณ.) จร(คณ.) ตส(คณ.) จราจร(คณ.)

เคารพ สกกจจ(อพยย.) สกกจเจน(ตตยา) คาร

โว(ป.) ครกโรต(อาข.)

เคารพนบถอ คร(คณ.) คารโว(ป.)

เคารพพระรตนตรยอยางยง ตวตถตพพคารว(คณ.)

เคาะ อาโกฏต(กตก) อาโกเฏส(อาข.)

เคยงกน สสนเธส(อาข.)

เคยงบาเคยงไหล สหจาร(คณ.)

เคยว กฐต(อาข.)

เคยว ทาตต(นป.) ลวตต(นป.) อสต(นป.)

เคอง โรสต(อาข.) โรเสต(อาข.)

Page 96: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 96

แคฝอย ปารจฉตตโก(ป.) จตปาตล(อต.) ปาฏล(อต.)

กณหวณฏา(อต.)

แคร อฏนย(นป.) ปลลงโก(ป.) มญจโก(ป.)

โคกกระสน โคกณฏโก(ป.) สฆาโฏ(ป.)

โคแก ชรคคโว(ป.)

โคง นมตวา(กตก) ปฏกฏต(อาข.) โอภคค(กตก)

วงก(คณ.) ชมห(คณ.) กฏล(คณ.) อภนม

ต(อาข .) อภนต(กตก) โอณมต(อาข .)

โอนต(กตก)

โคงาน ธรวาห(ป.) โธรยโห(ป.)

โคนแขน พาหมล(นป.) กจฉา(อต.)

โคนม เธน(อต.)

โคปา ควโช(ป.) ควโย(ป.)

โคผ อสโภ(ป.) พลวทโท(ป.) โคโณ(ป.) โค(ป.)

วสโภ(ป.) วโส(ป.)

โคแมลกออน วจฉกามา(อต.) วจฉลา(อต.)

โครส ๕ อยาง ข ร ( น ป . ) น า น ม ท ธ ( น ป . ) น ม ส ม

ฆต (นป . ) เ น ย ใ ส ตกก (นป . ) เ ป ร ย ง

โนนต(นป.)เนย

โคราช นครราชสมาปร(นป.)

Page 97: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 97

โคลง กพพ(นป.) กาเวยย(นป.) กาพย(นป.)

โคลงเคลง โลล(คณ.) จญจล(คณ.) จล(คณ.) ตรล(คณ.)

โคหนม ทมโม(ป.) วจฉตโร(ป.)

ใครขอความรวมมอ สมคคภาว อายาจตกาโม (สานวน)

ใครครวญ อปธาเรนโต(กตก) อาวชเชนโต(กตก) น

สมม(กตก)

ใครชวยบาบดทกขเขา ปรทกขาปนยนกามตา(อต.)

ฆราวาส ฆราวาโส(ป.)

ฆอง คณฑ(อต.) กรตาล(ป.)(นป.) ตาโฬ(ป.)

ฆองไม กฏฐตาโฬ(ป.)

ฆอน มคคโร(ป.)

ฆา วธตวา(กตก) มาเรตวา(กตก) ฆาเตต(อาข.)

มาเรต(อาข.) มารโต(กตก) ฆาตต (อาข.)

ฆาโต(ป.) มารณ(นป.) หนต(อาข.) ฆาเต

ต(อาข.) มารณ(นป .) หนน (นป .) นา

สน(นป.) นสทน(นป.) หสน(นป.) สรณ(นป.)

หสา(อต.) วโธ(ป.) สสน (นป.) ฆาตน(นป.)

ฆาตน(นป.)

เฆยน โปเถตวา(กตก) ฑสตวา(กตก)

เฆยนดวยหวาย ตสาห ปหรตวา(สานวน)

Page 98: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 98

โฆษณา ฆสน(นป.) โฆสน(นป.)

งงงน วหตถ(คณ.) พยากล(คณ.)

งดงาม สภางค(คณ.)

งดเวน วรมต(อาข.) ปฏวรต(กตก) อารต(อต.) วร

ต(อต.) เวรมณ(อต.) อรต(อต.)

งวง ถนมทธ (คณ . ) นทท าล (คณ . ) นทท า

ปเรต(คณ.)

งวงชาง โสณโฑ(ป .) โสณฑ(นป .) โสณฑ(อต.)

หตถโสณโฑ(ป.) หตโถ(ป.)

งวงเตมท ถนมทธสมงค(คณ.)

งวนดน ปฐโวช(นป.)

งอ นมตวา(กตก) ปฏกฏต(อาข.) โอภคค(กตก)

งอกขน รหต(อาข.) วรหต(อาข.)

งอกงาม พหลกต (สานวน)

งอนไถ รถสส(นป.) อสา(อต.)

งบ ขาทต(อาข.) ฑสต(อาข.)

งา ตล(นป.)

งางปาก มข ววรตวา (สานวน)

งาชาง ทนต(ป.)

งาน กมมนต(ป.) กจจ(นป.) กมม(นป.)

Page 99: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 99

งานตา อวจกมม(นป.)

งานประจา กจจ(นป.) กมม(นป.) กมมนต(ป.)

งานสมโภชกรงเทพ เทวมหานครสส มหามหกมม(นป.)

งาม กนต(อต.) โสภา(อต.) ชต(อต.) ฉว(อต.)

โสภณ(คณ.) รจร(คณ.) สาธ(คณ.) มนญ

ญ(คณ.) จาร(คณ.) สนทร(นป.) วคค(คณ.)

มโนรม(คณ.) กนต(คณ.) หาร (คณ.) มญ

ช(คณ.) เปสล(คณ.) ภทท(คณ.) วาม(คณ.)

กลยาณ(คณ.) มนาป(คณ.) สทธก(คณ.)

สภ(คณ.)

งามทสด สสมา(อต.)

งามไปทวพระวรกาย สพพางคโสภณ(คณ.)

งาย สข(คณ.)

งวบาน ปจฉลา(ป.)(อต.) สมพล(ป.)(อต.)

งวปา โรจโน(ป.) โกฏสมพล(อต.)

ง อาสวโส(ป.) ภชงโค(ป.) อห(ป.) ภชโค(ป.)

ภชงคโม(ป.) สรสโป(ป.) สปโป(ป.) อลคท

โท(ป.) โภค(ป.) ปนนโค(ป.) ทวชวโห(ป.)

อรโค(ป.) วาโฬ (ป.) ทโฆ(ป.) ทฆปฏฐ

โก(ป.) ปาททโร(ป.) วสธโร(ป.) จกก(ป.)

Page 100: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 100

กณฑล(ป.) คฬหปาโท(ป.) จกขสสโว(ป.)

กาโกทโร(ป.) ทพพกาโร(ป.) พลาสโย(ป.)

ชมหโค(ป.) ปวนาสโน(ป.)

งขวางคอน โคนโส(ป.) ตลจโฉ(ป.)

งเขยว นลสปโป(ป.) สลาภ(ป.)

งนา เทฑฑโภ(ป.) ราชโล(ป.)

งเรอน ธมมน(ป.) สลตโต(ป.) ฆรสปโป(ป.)

งเหลอม วาหโส(ป.) อชคโร(ป.)

งเหา โคนโส(ป.) ตลจโฉ(ป.)

เงยหนามอง อลโลเกต(อาข.)

เงอะงะ ชฬ(คณ.)

เงา ฉายา(อต.)

เงา กรหาฏ(นป.) กนโท(ป.)

เงน ธน(นป.) หรญญ(นป.) สชฌ(นป.) รปย(นป.)

รชต(นป.) รป(นป.) สชฌ(นป.)

เงนทอง รปย(นป.)

เงอดเงอ อคครต(อาข.)

เงอม ปพภาโร(ป.)

เงอมเกดเอง อกตปพภาโร(ป.)

Page 101: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 101

โง พาล(คณ.) มนท(คณ.) อวญญ(ป.) พาลส(ป.)

โมเหนาภภต(กตก) ทนธ(คณ.)

โงกงวง มทธ(นป.) ปจลายกา(อต.)

โงเขลา พ า โ ล (ค ณ . ) ทตต (ค ณ . ) ชฬ (ค ณ . )

มฬห(คณ.) มนท(คณ.) วญญ(คณ.) พา

ลส(คณ.)

จงกรม จงกมต(อาข.) จงกมน(นป.)

จงกลน โสคนธก(นป.) กลลหาร(ป.) ทกสตลก(นป.)

จงยกไว เอต โหต(สานวน) โหต(อาข.) ตฏฐต(อาข.)

จงรกภกด สมมานน(นป.) สมภตต(อต.)

จด อาหจจ(กตก)

จดหมาย สาสน(นป.)

จตชาตคนธ ๔ อยาง ก งก ม (นป . ) ยวนป ปผ (นป . )

ตคร(นป.) ตรกโข(ป.)

จตตถวภตต จตตถวภตต(อต.) สมปทาน(นป.)

จตรงคเสนา หตถ(ป.)ชาง อสโส(ป.)มา รโถ(ป.)รถ ปต

ต(ป.)พลเดนเทา

จตราศรม ๔ พรหมจาร(ป.)นวกะ คหฏโฐ(ป.)มครอบครว

วานปตโถ(ป.)อยปา ภกข(ป.)สละทงหมด

จบลง สมตต(กตก) นฏฐต(กตก)

Page 102: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 102

จมลง นมชชตวา(กตก)

จมก สวน(นป.) นตถ(นป.) นาสา(อต.) นาส

กา(อต.) ฆาน(นป.)

จระเข สสมาโร(ป.) กมภโล(ป.) สสมาโร(ป.) กม

ภโล(ป.) นกโก(ป.)

จราจล โกลาหล(นป.)

จรง ภต(นป.)

จรงใจ สจจปปาทน(นป.)

จรงใจตอตนเอง อตตน สจจปปาทน (สานวน)

จรงแท สมมา(อพยย.) อวตถ(นป .) สจจ(นป .)

ตจฉ(นป.) ยถาตถ(นป.)

จรงหรอไม สจจ(อพยย.)

จรงๆ สมมา(อพยย.) อวตถ(นป .) สจจ(นป .)

ตจฉ(นป.) ยถาตถ(นป.)

จรยาวตร จรยา(อต.)

จวนแจ อปกฏฐา(กตก) วปกฏฐา(กตก)

จอก เสผาลกา(อต.) นลกา(อต.) อาปานยกโส(ป.)

จอง อาโลกน(นป.) นชฌาน(นป.) อกขน(นป.)

ทสสน(นป.)

จองจา พนธน(นป.)

Page 103: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 103

จองเวร อปนาโห(ป.)

จอบ ขณตต(อต.) อวทารณ(นป.) กททาโล(ป.)

จอมคน ปชาธโป(ป.) นราธโป(ป.) นรสสโร(ป.)

จอมปลวก วมมโก(ป.)(นป.)

จะแกทกขตองแกทเหต ทกขสมทยน โรโธ (ป . ) ทกขน

โรโธ(ป.)

จะหลบหนกละ วรมต(อาข.) ปฏวรมต(อาข.)

จกกร จกก(ป.)

จกจน จร(ป.) ฌลลกา(อต.)

จกแบง สวภชสสต(อาข.) สวภาค กรสสต (สานวน)

ภาเชสสต(อาข.)

จกรพรรดราช สพพภมโม(ป.) จกกวตต(ป.)

จกรวาล จกกวาฬ(นป.)

จกษ จกข(นป.)

จกษบอด จกขกาณ(คณ.)

จกษแพทย จกขเวชโช(ป.)

จญไร อต(อต.)

จณฑาล สปาโก(ป .) จณฑาโล(ป .) มาตงโค(ป .)

สปโจ(ป.)

จดการ กโรต(อาข.) สวทหต(อาข.)

Page 104: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 104

จดแจง สวทหตวา(กตก) ปฏยาทาเปตวา(กตก)

สชเชตวา(กตก) สมปาเทตวา(กตก) สว

ทหต(อาข.) สวทหน(นป.) ปฏยตต(กตก)

ปฏปาเทตพพ(กตก)

จดแจงทาน ทานสวภาโค(ป .) ทานสวธาน(นป .) ทา

นวสคค(นป.)

จดพมพ ปมททต(กตก) มททต(กตก)

จน พนธน(นป.) คณฐปาโส(ป.)

จนทนแดง ตลปณณ(ป.) ปตตงค(นป.) รญชน(นป.)

รตตจนทน(นป.)

จนทนเหลอง โคสส(นป.) เตลปณณก(นป.) หรจนทน(ป.)

(นป.)

จนทรเพญ ปณณจนโท(ป.) ปณณมาโส(ป.)

จบ คเหตวา(กตก)

จบกลม สนนปาต(ป.)

จบกง กมมกโร(ป.) เวตนโก(ป.) ภตโก(ป.)

จาง กพร(คณ.)

จาง ภต(อต.) ภตวา(กตก) ภตตวา(กตก)

จาน กส(นป.) ถาวกา(อต.) กโส(ป.)

จาฝง ยถปต(ป.) ยถเชฏโฐ(ป.) ยถโป(ป.)

Page 105: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 105

จาม อกาสต(นป.) กาโส(ป.) ขปตวา(กตก) กาสต

วา(กตก)

จาย วลญเชส(อาข.)

จารชน จโร(ป.) คฬหปรโส(ป.) จารปรส(ป.)

จารตประเพณ จารตต(นป.)

จารก เลขน(นป.)

จารกพระธรรม พทธมมเลขน(นป.)

จา ธารณ(นป.) ธารต(กตก)

จาไดแมน สจตาภธมมธร(ป.)

จานวนนอย อปป(คณ.)

จานา นยาโส(ป.) อปณธ(ป.)

จาแนก สวภาค(ป.)

จาแนกกรรม กมมโวสสคโค(ป.)

จาปา องคท(อต.) จมเปยย(ป.) จมป(ป.)

จาพรรษา วสสาวาส อปวสต(สานวน)

จาหนาย วสสชช(อาข.) วกกนาต(อาข.)

จงจก สรพ(อต.) ฆรโคลกา(อต.)

จงจอ ตวตา(อต.) ตปฏา(อต.)

จงจอดา สามา(อต.) กาลา(อต.)

จงหรด จร(ป.) ฌลลกา(อต.)

Page 106: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 106

จตใจไมเหมอนกน นานชฌาสย(คณ.) นานจฉน(คณ.) นา

นารจก(คณ.)

จตเปนนาย มโนปพพงคโม โหต มโนเสฏโฐ มโน

มโย(สานวน)

จตออนโยนยนด จ ตต ม ท ก โ ห ต อ า โ ม ท ต ปป

โมทต(สานวน)

จดวยนวมอ อ งค ล ป โ ตทก (นป . ) อจฉ ร า ย ทสเ ส

สต(สานวน)

จวร อรหทธโช(ป.) กาสาย(นป.) กาสาว(นป.)

จวร(นป.)

จก จฬ(นป.)

จกเสยดแนน สลา(อต.)

จณอบหอม วาสจณณ(นป.) วาสโยโค(ป.)

จดไฟ อคค ททมาโน(สานวน) อคค ชาเลต(สานวน)

ทป ชาเลต(สานวน)

จฬามหาวทยาลย ฯ จฬาลงกรณมหาวชชาลโย(ป.)

จงมอ หตเถส คเหตวา(สานวน)

จโจม อพภาหนต(อาข.)

จบ จมพตวา(กตก) ปรมชชตวา(กตก)

เจดย เจตย(นป.) ถโป(ป.)

Page 107: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 107

เจดยพระศรสรรเพชร สรสพพวชตาญาณ(นป.)

เจตมลเพลง จตตโก(ป.) อคคสญญโต(ป.)

เจนใจ โยนโสมนสกาเรน สปธารโต (สานวน)

เจบออดๆ แอดๆ พยาธนาภภโต โหต พาฬหคลาโน

(สานวน)

เจรจา สลลเปต(อาข.) สลลปน(นป.) อาลปน(นป.)

เจรญ ภททก (คณ . ) ภทร (คณ . ) ผาต (อ ต . )

ว ทธ ( อ ต . ) ว ฑเ ฒ ต ( อ า ข . )

วฑโฒ(คณ . )วฑฒต(กตก) วฑฒ(กตก)

วฑฒก(คณ.)

เจรญยง อภวฑฒต(อาข.) ปวฑฒต(อาข.)

เจรญรอยตาม อนปาย(คณ.)

เจรญวย ว โ ยน ค (คณ . ) วยปปตต (คณ . ) ว โ ย

วฑฒ(คณ.) วโยนค(คณ.)

เจาของโค โคโม(ป.) โคมโก(ป.)

เจาคณะจงหวด มณฑลสสรภกข(ป.) รฏฐสสรภกข(ป.)

เจาลจฉว ลจฉว(ป.) วชช(ป.)

เจาศากยะ สกโก(ป.) สากโย(ป.) สากโย(ป.) สกก(ป.)

เจาหน อตตมณโณ(ป.) ธนโก(ป.)

Page 108: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 108

เจาะ ฉนเทต(อาข.) ฉททยต(อาข.) วชฌตวา(ก

ตก) วทธ(คณ.) ฉททต(คณ.) เวธโต(คณ.)

เจาะห กณณวชฌน(นป.)

เจอ สมมสเสตวา(กตก) สมมสสต(อาข.)

เจอกน สมเภท(ป.)

เจอปน มสสก(คณ.) อปเสจน(คณ.)

แจมแจง ปฏ(คณ.) พยตต(คณ.) อาวภต(คณ.)(กตก)

แจมใส ปสาโท(ป.) ปสนนตา(อต.)

โจงกระเบน กจฉ พนธต (สานวน)

โจทย โจเทต(อาข.) โจทยต(อาข.) ปจฉต(อาข.)

โจร ตกกโร(ป.) โมสโก(ป.) โจโร(ป.) เถโน(ป.)

เอกาคารโก(ป.)

ใจ จตต (นป . ) เจโต (ป . ) มโน (ป . ) (นป . )

วญญาณ(นป.) หทย(นป.) มานส(นป.)

ใจกวาง มหาสย(คณ.) มหชฌาสย(คณ.)

ใจด สมน(คณ.) สจตต(คณ.) หทย(คณ.) หทยา

ล(คณ.)

ใจบญ วทญญ(คณ.) วทานย(คณ.)

ใจยง พยากล(คณ.) วหตถ(คณ.)

ใจเยอกเยน สนต(คณ.)

Page 109: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 109

ใจสงบ สนตจตต(คณ.) สนตมน(คณ.)

ฉลาด เ ฉก (คณ . ) ก สล (คณ . ) โกว ท (คณ . )

ปณฑต(คณ.) พยตต(คณ.) ปฏ(คณ.)

ฉลาด(ใชชวต) ปณฑต(คณ.)

ฉลาด(ในธรรมะ) โกวท(คณ.)

ฉลาด(ในเลหกล) เฉก(คณ.)

ฉลาด(ในไหวพรบ) พยตต(คณ.)

ฉลาด(ในอบาย) กสล(คณ.)

ฉลาดรทางเจรญ อายโกสลล(นป.)

ฉลาดรทางปฏบต อปายโกสลล(นป.)

ฉลาดรทางเสอม อปายโกสลล(นป.)

ฉฏฐวภตต ฉฏฐวภตต(อต.) สาม(ป.)

ฉตร ฉตต(นป.)

ฉตรขาว เสตฉตต(นป.)

ฉนใด ยถา(นปาต)

ฉนท ฉนท(นป.) คาถา(อต.) วตต(อต.) วตต(น.)

ฉบพลน ตาวเทว(นปาต)

ฉาง โกฏฐ(ป.)(นป.) กสโล(ป.)

ฉาบ โปตถ(นป.) ลมปต(อาข.)

Page 110: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 110

ฉาบทา อปลมปต(อาข .) โอปณาต(อาข .) วลม

ปต(อาข.)

ฉบหาย นสสต(อาข.) วนฏฐ(กตก) นฏฐ(กตก) ว

นาโส(ป.)

ฉก ผาเลตวา(กตก) ผาเลต(อาข.) ฉชชต(อาข.)

ฉกออก อนคฆาเฏต(อาข.) โอปาเฏต(อาข.)

ฉด อจฉนทตว า (กตก ) อากณฑตวา (กตก )

อากฑฒต(อาข.)

เฉยบแหลม พยตต(คณ.) ปฏ(คณ.)

เฉอยชา ทฆสตต(คณ.) จรกรย(คณ.) จรายต(อาข.)

โฉบลง ภสส(อาข.)

ไฉนหนอ ยนนน(นปาต)

ชกกน นพพทธ(นป.) ยญชต(อาข.)

ชกมวย นพพทธ(นป.) ภนทน(นป.) ภนทน(นป.)

ชฎาผม ชฏา(อต.)

ชฎล ชฏโล(ป.) ชฏาธโร(ป.)

ชนทกชาตทกชน นานาโคตตา(อต.) นานานชชา(อต.)

ชนมชพ ชวต(นป.)

ชนะ ชโย(ป.) วชโย(ป.) ชน(อาข.) โอชนาต(อาข.)

ชนาต(อาข.)

Page 111: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 111

ชบา โอฬปปผ(นป.) ชปา(อต.) ชวสมน(นป.)

พนธโก(ป.) ชยสมน(นป.) ภณฑโก(ป.) พน

ธชวโก(ป.)

ชม ปสตถ(คณ.) วณณต(คณ.) ถต(คณ.)

ชมเชย อกกยต(อาข.) อภตถวต(อาข.) อภนนทต

วา(กตก) ถนตวา(กตก) อภตถวตวา(กตก)

นต(อต.) ถต(อต.) โถมน(อต.) ปสสา(อต.)

ชมพ ชมพ(อต.) ชมพว(นป.) ชมพ(นป.)

ชมศษยทควรชม วากเยน ปคคณหต(สานวน)

ชลอปก ปกเข วสสชเชตวา(สานวน)

ชลาลยในนรก เวตรณ(อต.) โลหกมภ(อต.)

ชวยถาวร ถาวรตถสาธก(คณ.)

ชวยเหลอ หตานหต(นป.)

ชวยเหลอคนทวไป สงคเหตา ชเนตาน(สานวน)

ชอ ถพโก(ป.) โคจฉโก(ป.)

ชอกชา กลมตวา(กตก) กลมต(อาข.) กลนต(กตก)

ชอง รนธ(นป.) ววร(นป.) ฉทท(นป.) กหร(นป.)

สสร(นป.) พล(นป.) สส(อต.) ฉคคล(นป.)

โสพภ(นป.)

ชองกญแจ กญจกาววร(นป.) ตาฬจฉคคโล(ป.)

Page 112: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 112

ชองดาล กญจกาววร(นป.) ตาฬจฉคคโล(ป.)

ชองทาง ววร(นป.) โอกาโส(ป.)

ชองผม เวณ(อต.) ปเวณ(อต.)

ชองพณ โปกขโร(ป.)

ชองห กณณโสต(นป.)

ชอดอกไม วลลร(อต.) มญชร(อต.)

ชอน กฏจฉ(ป.) ทพพ(อต.)

ชอบใจ รจ(อต.) รจต(กตก) รจจต(อาข.)

ชอบบาง สาวชชกมม(นป.)

ชอบพอกน อญญมญญสส มตตภตา โหนต สหาย

ภตา(สานวน)

ชอฟา กฏ(นป.) กณณกา(อต.)

ชะน โคนงคล(อต . ) กณหตณโฑ(ป . ) โคนง

คโล(ป.)

ชะมด กตถรกา(อต.) มคมโท(ป.) ปยโก(ป.) จม

ร(ป.) กทลมโค(ป.)

ชะเอม อตวสา(อต.) มณฑา(อต.) มธรสา(อต.)

ชะเอมเกลอ ลฏฐมธก(นป.)

ชะเอมเครอ มธก(นป.) ยฏฐมธกา(อต.) มธลฏฐกา(อต.)

ชะเอมตน มโหสธ(นป.) อตวสา(อต.)

Page 113: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 113

ชก อาวญชต(อาข.) อาวญชน(นป.)

ชกชวน สมาทเปตวา(กตก) สมาทเปต(อาข.)

ชกดาบ อส นกกฑฒ (สานวน)

ชกมา อากณฑตวา(กตก) อาหรตวา(กตก)

ชฏ สณฑ(ป.)(นป.)

ชฏภเขา วนสณโฑ(ป.) ปพพตคหน(นป.)

ชน ตรกโข(ป.) ปณฑโก(ป.) ยกขธโป(ป.)

ชน ภม(อต.)

ชนด ปณตา(คณ.)

ชยชนะ ชโย(ป.) วชโย(ป.)

ชยพฤกษ ชยสวณณปปผ(นป.)

ชยมงคล ชยมงคโล(ป.)

ชว ทจจรต(คณ.)

ชวคร อตตร(คณ.)

ชวโมง ฆฏกา(อต.)

ชวราย จณฑ(คณ.)

ชางกลง จนทกาโร(ป.) ภมกาโร(ป.)

ชางกออฐ อฏฐกาวฑฒก(ป.)

ชางกลบก กปปโก(ป.) นหาปโต(ป.)

ชางแก ชณณหตถ(ป.)

Page 114: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 114

ชางขดรองนา เนตตโก(ป.) อทหารโก(ป.)

ชางเขยน รงคาชโว(ป.) จตตกาโร(ป.)

ชางดอกไม มาลากาโร(ป.) มาลโก(ป.)

ชางตกมน ปภนโน (ป . ) มตโต (ป . ) คชช โต (ป . )

มตตหตถ(ป.)

ชางตดผม กปปโก(ป.) นหาปโต(ป.) เกโสหารโก(ป.)

ชางตวประเสรฐ วรวารโณ(ป.)

ชางตวผ หตถ(ป.) มาตงโค(ป.) กร(ป.) กญชโร(ป.)

นาโค(ป.) คโช(ป.) วารโณ(ป.)

ชางตวเมย หตถน(อต.) กเรณกา(อต.)

ชางแตงเสรจสพ สชชโต(ป.) กปปโต(ป.)

ชางถาก ตจฉก(ป.)

ชางทอง สวณณกาโร(ป.) นาฬนธโม(ป.) กมมาโร(ป.)

ชางนอย หตถจฉาโป(ป.)

ชางปน ปฏมากโร(ป.) ปฏพมพกาโร(ป.)

ชางพระทนง อปวยโห(ป.) ราชวยโห(ป.)

ชางพระอนทร เวราวโณ(ป.)

ชางพลาย กญชโร(ป.) วารโณ(ป.) หตถ(ป.) มาตง

โค(ป.) ทวรโท(ป.) คโช(ป.) นาโค(ป.) ทว

โป(ป.) อโภ(ป.) ทนต(ป.)

Page 115: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 115

ชางพง (ตวเมย) หตถน(อต.) กเณรกา(อต.)

ชางฟอก นนเนชโก(ป.) รชโก(ป.)

ชางมาร ครเมขโล(ป.)

ชางไม ตจฉโก(ป .) วฑฒก(ป .) ผลคณโฑ(ป .)

ถปต(ป.) รถกาโร(ป.)

ชางเยบ ตนนวาโย(ป.) โสจโก(ป.)

ชางรน กฬโภ(ป.) ภโก(ป.) ภงโค(ป.)

ชางโลหะ กมมาโร(ป.) โลหการโก(ป.)

ชางศร อสกาโร(ป.) อสวฑฒก(ป.)

ชางศลป ๕ กลม ตจฉโก(ป.)ชางไม ตนตวาโย(ป.)ชางหก

รชโก(ป.)ชางยอม นหาปโต(ป.)ชางกลบก

จมมกาโร(ป.)ชางหนง

ชางสะเทน หตถถลโภ(ป.)

ชางสาน วลวกาโร(ป.) เวโน(ป.) วลวกาโร(ป.) นฬกา

โร(ป.)

ชางหนง จมมกาโร(ป.) รถกาโร(ป.)

ชางหนม ตรณหตถ(ป.)

ชางหมอ กมภกาโร(ป.) กลาโล(ป.)

ชางหลอ ปฏมากโร(ป.) ปฏพมพกาโร(ป.)

ชางหก ตนตวาโย(ป.) เปสกาโร(ป.)

Page 116: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 116

ชางเหอะ โหต(อาข.)

ชาตไทย ทยยชาต(อต.) ภชสสตา(อต.)

ชาตหนา สมปราโย(ป.)

ชานเมอง ปรสโร(ป.)

ชาม ถาวกา(อต.) อารญช(นป.) สราโว(ป.) มลล

โก(ป.)

ชาย นโร(ป.) มนสโส(ป.) ปรโส(ป.)

ชายคา นพพ(นป.) นมพ(นป.) นมพโกส(ป.)

ชายช อปปต(ป.) ชาโร(ป.)

ชายทะเล สมททปปเทโส(ป.)

ชายผา ทส(นป.) วตถทส(นป.)

ชายผานง นวาสนกณโณ(ป.) ทสสนต(นป.)

ชายฝง ตร(นป.)

ชายพก อจฉงโค(ป.) องโก(ป.)

ชายหนม ทหโร(ป.) ยวา(ป.) ตรโณ(ป.)

ชายาพระอนทร สชาตา(อต.)

ชาวกสนารา กสนารวาส(ป.)

ชาวเขา ปพพตวาส(คณ.) ครวาส(คณ.)

ชาวชนบท ชานปทา(ป.)

ชาวตลาด อาปณโก(ป.)

Page 117: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 117

ชาวนา เขตตาชโว(ป.) กสสโก(ป.) กสโก(ป.)

ชาวบาน คามวาส(ป.)

ชาวประมง ธวโร (ป . ) มจฉ โก (ป . ) มจฉพนธ (ป . )

เกวฏโฏ(ป.) ชาลโก(ป.) มจฉพนโธ(ป.)

ชาวปา วนวาส(ป.) วนจรโก(ป.)

ชาวพระนคร นครวาส(ป.) นาคโร(ป.)

ชาวพทธ พทธามามก(ป.) พทธสาสนก(ป.)

ชาวเมอง นาคโร(ป.) นาครโก(ป.) นครวาส(ป.)

ชานาญการ กตหตถ(คณ.) ทกข(คณ.) นปณ(คณ.)

ปวณ(คณ.) วส(คณ.) ปคณ(คณ.) อปค(คณ.)

กตหตถ (คณ.) กสล(คณ.) อภญญ(คณ.)

สกขต(คณ.) ปฏ(คณ.) เฉก(คณ.) จตร(คณ.)

เปสล(คณ.)

ชานาญการเลนดนตร คโตปค(คณ.)

ชาระ (หนงสอ) วลญชต(กตก) โธวตวา(กตก) มท

ทต(กตก) สชฌต(อาข.) วโสเธตวา(กตก)

ชาระคมภร โสธน(นป.) ปโสธต(กตก) โสธต(กตก)

ชาระวหาร วหารปฏชชคก(คณ.)

ชาแรก ปทาเลตวา(กตก)

ชาแหละ อพพตเตตวา(กตก)

Page 118: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 118

ชง อจฉนทตวา(กตก) วลมปต(อาข.)

ชงช ฌาวโก(ป.) ปจโล(ป.)

ชด นรนตร(คณ.)

ชน กพโล(ป.)

ชนนอย โจลก(นป.)

ชนเนอ มสเปส(อต.)

ชนเลกชนนอย หราหร(นป.)

ช องคลยา ทสสยมานา(สานวน) องคลยา

นททสนโต(สานวน)

ชแจง ปฏนเวเทตวา(กตก) ทสเสต(อาข.) นทเท

เสต(อาข.)

ชตน กลปโก(ป.)

ชวต ปาโณ(ป.) อส(ป.) ชวต(นป.)

ชวตนทรย อาย(นป.) ชวต(นป.)

ชนชม ป ต (คณ . ) ปม ท ต (คณ . ) หฏฐ (คณ . )

ปหฏฐ(คณ.) มตต(คณ.) ตฏฐ(คณ.)

ชอ สญญา(อต . ) อาขยา(อต . ) อวหา(อต . )

สมญญา(อต.) อภธาน(นป.) นาม(นป.) อวห

โย(ป.) นามเธยย(นป.) อธวจน(นป.)

Page 119: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 119

ชอของสาธนะ ๗ ปจจตต(ปฐมาวภตต) กมมตถ(ทตยา

วภตต) อปโยค(ทตยาวภตต), กรณ(ตตยา

ว ภตต ) , สมปท าน (จต ตถ ว ภ ตต ) , อ

ปาทาน(ปญจมวภตต) นสสกก(ปญจมวภต

ต), สาม(ฉฏฐวภตต), ภมม(สตตมวภตต)

อาธาร(สตตมวภตต)

ชอวาพระยสะ ยสวหโย(ป.)

ชอสรรพสง สพพนาม(นป.)

ชอเสยง กตตสทโท(ป.)

ชอเสยง กตต(อต.) กตต(อต.) กตตคณ(คณ.) กต

ตสทท(คณ.)

ชมชน ตนต(กตก) ตมต(อาข.)

ชมทาง สนธ(อต.) สงฆฏน(นป.)

ชมเปยก ตนต(กตก) กลนน(กตก)

ชมเหด ปปนนาโฏ(ป.) เอฬคโล(ป.)

ชงวง โสณฑ อกขปตวา (สานวน)

เชด ปญฉน(นป.) ปญฉตวา(กตก)

เชดธล รโชหรณ(นป.)

เชลย วนท(อต.) กรมโร(ป.)

Page 120: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 120

เชา ปภาต (นป . ) วภาต (นป . ) ปจจ โส (ป . )

กลล(นป.) ปาโต(นปาต)

เชาตร ปาโต (นป . ) อรณคคมน (นป . ) ส รยค

คมน(นป.) ปพพณหสมย(ป.)

เชามด พลวปจจสสมย(ป.) ปจจสกาล(ป.)

เชงตะกอน จตโก(ป.) จตา(อต.)

เชงเทน อททาโป(ป.) อปการกา(อต.)

เชญ นมนเตต(อาข.) นมนตน(นป.)

เชญเถด หนท(นปาต) องฆ(นปาต)

เชยงใหม พงคนคร(นป.) ชมมยย(นป.)

เชอก โยตต(นป.) รชช(อต.) รสม(อต.)

เชอกเกลยว วฏากาโร(ป.)

เชอกผกตวชาง กจฉา(อต.)

เชอกผกวว สนทาน(นป.) ทาม(นป.)

เชอกรดจมก กสา(อต.)

เชอกหนง วรตตา(อต.) วฏฏกา(อต.) นทธ(อต.)

เชอเชญ อชเฌสนา(อต.) นมนตน(นป.)

เชอไฟเชอเพลง สมธา (อต . ) อธม (นป . ) เอโธ (ป . )

อปาทาน(นป.) อนธน(นป.)

เชอเหลา กณณ(นป.)

Page 121: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 121

แชง อกโกโส(ป.) อกโกส(อาข.) อกกฏโฐ(กตก)

อภสปตวา(กตก) สโป(ป.)

โชตชวง ปชชลต(อาข.) ปชชลต(กตก)

ใชสอย ปรโภเชตวา(กตก) ปรโภโค(ป.)

ซวนแซ อกกฏก(คณ.) ปรพภม(อาข.)

ซอก กณทโร(ป.)

ซอกเขา ทร(อต.) กนทร(ป.)(อต.)

ซองมอ ปสโต(ป.)

ซอน ปรค ยหนต (อาข . ) ปฏ จฉ า เทต (อาข . )

คฬห(คณ.) คตต(คณ.)

ซอม ทมตวา(กตก)

ซอมมวย ยทธ ยชเฌตวา นลโน(สานวน)

ซก โธต(กตก) โธวต(กตก) ปยต(กตก) โธว

ต(อาข.)

ซกผา โธว(อาข.)

ซด ข ตต (ก ตก ) ว ทธ (ก ตก ) ข ป ต (ก ตก )

ขตต(กตก) นนน(คณ.) นตต(คณ.) อตต

(คณ.) ขตต(คณ.) อรต(คณ.) อาวทธ(คณ.)

ซดไป วสสชเชต(อาข.) วสสชชต(อาข.)

ซากง อหกณป(นป.)

Page 122: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 122

ซากศพ กณโป(ป.)(นป.) ฉโว(ป.)(นป.)

ซานออก นกขนต(กตก) นสสรนต(กตก)

ซาบซานจตและตา อพยาเสก(คณ.) อเสจน(คณ.)

ซาย วามโต(อพยย.)

ซโครง ผาสลกา(อต.) ผาสกา(อต.)

ซเหลก อยสลากา(อต.)

ซงกนและกน อญญมญญ(นป.)

ซมซาบ ลปปต(อาข.)

ซอ กโย (ป . ) กณนต (กตก ) กนาต (อาข . )

กณต(กตก) กต(กตก) กณาต(อาข.) มเลน

คณหาต(สานวน)

ซอตรง ปคณ(คณ.) อชนมห(คณ.) อช(คณ.)

ซมประต โกฏฐก(นป.) โคปร(นป.) ทวารโกฏฐโก(ป.)

ซบผอม ลข(คณ.) กส(คณ.) ทพพณณ(คณ.) สสสต

วา(กตก) มลาย(อาข.)

เซนสรวง อจจนา(อต.) ยญโญ(ป.)

ไซ กเวณ(อต.) กมน(นป.)

ญาณจกษ ญาณโลจโน(ป.)

Page 123: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 123

ญาต ญาต(ป.) ญาตโก(ป.) ญาตโก(ป.) พนธ(ป.)

สาโลหต(ป.) พนธโว(ป.) สชโน (ป.) สโคต

โต(ป.) ญาต(ป.)

ญาตพนอง ญาตสาโลหต(ป.)

ญาตสายโลหต สาโลหโต(ป.) สปณโฑ(ป.)

ฎกา ทปน(อต.) ฏกา(อต.)

ฐานะนานบถอ ครฏฐานยฏฐาน(นป.)

เฒา มหลลก(คณ.) วฑฒ(คณ.) ชณณ(คณ.)

ดง มหารญญ(นป.) อรญญ(นป.)

ดงไม อฏว(อต.)

ดนตร คต(นป.) สงคต(นป.)

ดรรชน ตชชน(อต.)

ดวง กากรโก(ป.)

ดวงจนทร อนท(ป .) จนโท(ป .) นกขตตราชา(ป .)

โสโม(ป.) นสากโร(ป.) โอสธโส(ป.) หมร

ส(ป.) สสโก(ป.) จนทมา(ป.) สส(ป.) นสานา

โถ(ป.) อฬราชา(ป.) มา(ป.) จนทมา(ป.)

สส(ป.)

ดวงอาทตย อาทจโจ(ป.) สรโย(ป.) สโร(ป.) สตรส(ป.)

ทวากโร(ป.) เวโรจโน(ป.) ทนกโร (ป.)

Page 124: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 124

อณหรส(ป.) ปภากโร(ป.) อสมาล(ป.) ทน

ปต(ป.) ตปโน(ป.) รว(ป.) ภานมา(ป.) ร

สมา(ป.) อาภากโร(ป.) ภาน(ป.) อกโก(ป.)

สหสสรส(ป.)

ดวงอาทตยทรงกลด ปรธ(ป.) ปรเวโส(ป.) ปภงกโร(ป.)

ดวน สฆ(นปาต) ตรต(นปาต) ลห(นป.) อาส(น

ป า ต ) ต ณณ (น ป า ต ) อ ร (น ป า ต ) อ ว

ลมพต(นปาต) ตวฏ(นปาต) สฆสฆ(นปาต)

ขปป(นปาต) ตรตตรต(นปาต)

ดวยการบชาอยางเตมท ปเรต(อาข.) ปรมปชา(อต.)

ดวยความร สคคหตพทธยา(ตตยา)

ดอกคา กสมภ(นป.)

ดอกบว กมล(นป.) อปล(นป.) ปทม(นป.) ปทโม(ป.)

โปกขร(นป.) อปปล(นป.) กวลย(นป.)

ดอกมะล สมนปปผ(นป.) สมนา(อต.) ชาตสมนา(อต.)

มาลต(อต.) ชาต(อต.) วสสก (อต.) วสส

กา(อต.)

ดอกไม ปสโว(ป.) กสม(นป.) ปปผ(นป.) ปปผ(นป.)

มาลา(อต.)

ดองดง กรโร(ป.) กกโจ(ป.)

Page 125: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 125

ดงกอง ปฏโฆโส(ป.) ปฏรโว(ป.)

ดบ ปรนพพต(กตก) นพพต(กตก)

ดบวบ วชฌายส(อาข.)

ดบอยางสนท อเสสวราคนโรโธ(ป.)

ดา อกโกสน(นป.) อภสสงโค(ป.) อกโกโส(ป.)

อกโกส(อาข.) อกกฏโฐ(กตก)

ดางพรอย กมมาโส(ป.) สพโล(ป.) จตโต(ป.)

ดาบ มณฑลคโค(ป.) เนตตโส(ป.) อส(ป.) ขค

โค(ป.) สายโก(ป.) อลล(อต.) กรปาล

กา(อต.)

ดาบส ตาปโส(ป.) อส(ป.)

ดาม ถร(ป.)

ดาย สตต(นป.) ตนต(ป.) ตนต(นป.) ตนต(อต.)

ดาลกญแจ อปาปรณ(นป.) อปาปรน(นป.)

ดาว นกขตต(นป.) โชต(นป.) ภ(นป.) ตารา(อต.)

ตารโก(ป.) อฬ(นป.)

ดาวนพเคราะห สโร(ป.)จนโท(ป.) องคาโร(ป.) พโธ(ป.) สก

โก(ป.) อสโต(ป.) ราห(ป.) เกต(ป.)

ดาวฤกษ อสสยโช(ป .) ภรณ(อต.) กตตกา(อต.)

โรหณ(อต.) มคสร(นป.) อททา(อต.) ป

Page 126: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 126

นพพส (ป . ) ปสโส (ป . )อส เลสา (อต . )

มฆา(อต.) ผคคณ(อต.) หตโถ(ป .) จต

ตา(อต . ) สาต(อต . ) วสาขา(อต . ) อน

ราธา(อต.) เชฏฐา(อต.) มลา(อต.) อาสาฬ

หา(อต.) สวโณ(ป.) ธนฏฐา(อต.) สตภส

โช(ป .) ปพพ(นป .) อตตร(นป .) ภททป

ทา(อต.) เรวต(อต.)

ดาษดน อาพทธ(กตก)

ดา กาฬ(คณ.) กาก(คณ.) นล(คณ.) กณห(คณ.)

อสต(คณ.) กาฬ(คณ.) เมจก(คณ.) สาโม(ป.)

สามโล(ป.)

ดาเนนตามมรรค อรย อฏฐงคก มคค ภาเวต อาเสวต

พหลกโรต(สานวน)

ดาเนนไป คจฉต (อาข . ) คม (อาข . ) ยาต (อาข . )

นยยาน(นป .) คมน(นป .) ยาตตรา(อต.)

ปฏฐาน (นป . ) คโม (ป . ) คต (อต . ) อ

คมาส(อาข.) ปายาส(อาข.) ปฏปชช(อาข.)

คต(กตก) ปชชนต(กตก) จรมาน(กตก)

จรต(อาข.)

ดารง ฐตวา(กตก) ตฏฐต(อาข.) ฐาต(อาข.)

Page 127: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 127

ดารงชพ ชวต(อาข.) วาส กปเปส(สานวน) ชวต

กปเปส (ส านวน ) ฐต (อต . ) ชวน (นป . )

ฐาน(นป.)

ดารงอย ปตฏฐาต(อาข.) ปตฏฐหต(อาข.)

ดาเหลอง กฬาโร(ป.) กปโล(ป.) สาโว(ป.)

ดถ ตถ(ป.)(อต.)

ดถดบ อมาวส(อต.) อมาวาส(อต.)

ดถท ๑๕ ปณณรส(อต.) ปญจทส(อต.)

ดถเพญ ปณณมาส(อต.) ปณณมา(อต.)

ดน มตตกา(อต.) ปฐว(อต.) ภม(อต.)

ดนเคม โอโส(ป.)

ดนรน ตณหา(อต.) โปโนพภวกา(อต.) นนทราค

สหคตา(อต.) ตตราภนนทน(อต.) นนท

(อต.) ราโค(ป.) สาราโค(ป.)

ดนสอ อพภกเลขน(อต.)

ดนเหนยว มตตกา(อต.)

ดลก ตลก(นป.)

ด ภทท (ค ณ . ) เ ส ยย (ค ณ . ) ส ภ (ค ณ . )

เขม (คณ . )กลยาณ (คณ . ) มงคล (นป . )

Page 128: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 128

สกฏ(คณ.) สกก(คณ.) สาธ(คณ.) สข(คณ.)

สว(นป.)

ดใจ ปสนนมานส(คณ.) หฏฐปปฏฐ(คณ.) ตฏฐจต

ต(คณ.) สมน(คณ.) ปสนนจตต(คณ.) วปป

สนน(คณ.) อทคคทคค(คณ.) ลคคจตต(คณ.)

ตฏฐมานส(คณ.) สมน(คณ.) หฏฐจตต(คณ.)

ดดนวมอ องคลโปฐ(นป.) อจฉราสงฆาโต(ป.)

ดบก กาฬตป(นป.) สส(นป.)

ดปล ปปปล(อต.) มาคธ(อต.) กฏกผล(นป.)

ดปลใหญ โกลวลล(อต.) อภปปผล(อต.)

ดกดาบรรพ โปราณกาโล(ป.)

ดงมา อ ากฑฒ ตว า (ก ตก ) อ ากฑฒต (อ าข . )

อากฑฒน(นป.)

ดม ปวต(อาข.) ปาต(อาข.) ปวนต(กตก) ปว

มาน(กตก) ปต(กตก) ปวต(กตก) ปวต

วา(กตก) ปวตพพ(กตก) ปาน(นป .) ป

วน(นป.) ปต(อต.)

ดมฉลองชย ชยปาน(นป.)

ด ขเสต(อาข.) ขสต(อาข.)

ดม นาภ(อต.)

Page 129: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 129

ดราย กกกส(คณ.) กกขฏ(คณ.) กกขฬ(คณ.)

จณฑ(คณ.) อคค(คณ.) ขร(คณ.)

ดแลอยางด สเมน ธมเมน รกขต โหต โคปต(สานวน)

ดหมน อ ว ม า น ( น ป . ) อ ว ม า น ต ( ก ต ก )

อวมญญต(กตก) อปรภต(กตก) อวมาเนต

(อาข.) หเฬต(อาข.) อวมญญ(อาข.) ปรภ

ว(อาข.) ตรกกาโร(ป.) ปรภโว(ป.) อนาท

โร(ป.) ปราภโว(ป.) อวญญา(อต.)

ดเหมอนจะมแตความสข สขสญญ โหต สขทสสาว

(สานวน)

เดกชาย กมาโร(ป.) กมารโก(ป.) ทารโก(ป.)

เดกยงดมนม อตตานสย (คณ . ) อตตานเสยยก (คณ . )

ถนป(คณ.)

เดกหญง กมาร(อต.) กมารกา(อต.) ทารกา(อต.)

เดรจฉาน ตรจฉาโน(ป.) ตรจฉานคโต(ป.)

เดน ปาเทห คโต(สานวน)

เดนชา มนทคาม(คณ.) มนถร(คณ.)

เดนทาง มคคปฏปนน(คณ.)

เดนเรว ชวน(คณ.) ตร(คณ.) เวค(คณ.)

เดนสมาธ จงกมต(อาข.)

Page 130: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 130

เดนสารวจ จงกมต(อาข.)

เดยวน อทาน(นปาต)

เดอดดาล ปตตถน(คณ.)

เดอดรอน วเหเฐต(อาข.)

เดอน มาโส(ป.)

เดอนกรกฎาคม อาสาฬหมาโส(ป.) เสฏโฐ(ป.)

เดอนกนยายน โปฏฐมาโส(ป.) สาวโณ(ป.) นกขมนโย(ป.)

เดอนกมภาพนธ ปสโส(ป.) มาฆมาโส(ป.)

เดอนตลาคม โปฏฐปาโท(ป.) อสสยชมาโส(ป.)

เดอนธนวาคม กตตโก(ป .) ปจฉมกตตโก(ป .) มาคสร

มาโส(ป.)

เดอนพฤศจกายน อสสยโช(ป .) ปพพกตตโก(ป .) กตต

กมาโส(ป.) ปฐมมาโส(ป.)

เดอนพฤษภาคม จตตมาโส(ป.) วสาขมาโส(ป.) เวสาขมา

โส(ป.) รมมโก(ป.)

เดอนมกราคม ผสสมาโส(ป.) ปสสมาโส(ป.) มคสโร(ป.)

เดอนมถนายน เชฏฐมาโส(ป.) วสาโข(ป.)

เดอนมนาคม ผคคมาโส(ป.) มาโฆ(ป.)

เดอนเมษายน จตตมาโส(ป.) ผคคโณ(ป.)

เดอนสงหาคม สาวณมาโส(ป.) อาสาฬโห(ป.)

Page 131: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 131

แดง โสโณ(ป.) โลหโต(ป.) รตโต(ป.) ตมโพ(ป.)

มญเชฏโฐ(ป.) โรหโต(ป.)

แดงจาง ชมพ ปาฏโล(ป.)

แดงออน อรโณ(ป.)

แดนบาน คามปจาโร(ป.)

แดนประหาร อาฆาตน(นป.)

โดงดง ขยาต(คณ.) ปตต(คณ.) ปญญาต(คณ.) อภ

ญญาต(คณ.) ปถต(คณ.) สต(คณ.) วส

ส ต (คณ . ) ว ท ต (คณ . ) ปส ทธ (คณ . )

ปากฏ(คณ.)

โดยเคารพ สกกจจ(นปาต)

โดยชอบ สมมา(นปาต)

โดยด สฏฐ(นปาต)

โดยลาดบ อนปพเพน(นป.) อนกกเมน(ป.) ปฏปาฏ

ยา(อต.)

โดยลาดบกอนหลง อนปพเพน(นป.)

โดยลาดบสถานทเวลา อนกกเมน(ป.)

โดยสวสด โสตถภาเวน(ป.)

โดยอานาจ วเสน(นป.)

Page 132: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 132

ได ลทธ(คณ.) ปตต(คณ.) คต(คณ.) ลาโภ(ป.)

ลภน(นป.)

ไดเปนนกปราชญ พยตตา อเหส ปฏพลา ปณฑตา(สานวน)

ไดผลไพบลย มหปผล โหต มหานสส(สานวน)

ไดเฝาแทน ทสสนาทกจจ ปฏลภส(สานวน)

ไดยนแคสองคน จตกกณโณ(ป.)

ไดยนแคสามคน ฉกกณโณ(ป.)

ไดยนมา กร(นปาต) อนสสวน(นป.) สณาต(อาข.)

ไดรบ นคจฉต(อาข.) วนทต(อาข.) ปฏลภต(อาข.)

ไดรบความวบต วปตต อาปนน(สานวน)

ไดรบเชญ ลทธชเฌชน(คณ.)

ตก ภฏฐ(คณ.) คลต(คณ.) ปนน(คณ.) จต(คณ.)

ธสต(คณ.) อตถงคเมต(อาข.) ปตต(อาข.)

ปปตต(อาข.) ภสสต(อาข.)

ตกกระ ตลโก(ป.) ตลกาฬโก(ป.)

ตกไข อณฑาน วชาย (สานวน)

ตกแตง ปฏยาเทต(อาข.) มณเฑต(อาข.) ปลนธ

ต(อาข.) ปฏปาเทส(อาข.) อลงกโรต(อาข.)

มณฑยต(อาข.) ปสาเธต(อาข.) ปลนธ

ต(อาข.) อภสงขโรต

Page 133: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 133

ตกเปนเมองขน ว ส ค ต า ( ส า น ว น ) ห ตถ ค ต

อโหส(สานวน)

ตกลง ปฏชานาต(อาข.)

ตกอยในอานาจ วส อนวตตต(สานวน)

ตตยาวภตต ตตยาวภตต(อต.) กรณ(นป.)

ตน ตาว(นปาต) ปฐม(นปาต)

ตนกาแฟ กทมโพ(ป.) การกณ(ป.) กาฬกณณ(ป.) กา

ผคจโฉ(ป.)

ตนการเกด เกตโก(ป.) เกตก(อต.)

ตนกม กรญโช(ป.) กเรร(ป.) วรณรกโข(ป.) อชช

โน(ป.) กกโธ(ป.)

ตนเกด ขกา(อต.) ราชายตน(นป.)

ตนขเหลก ผคคโว(ป.)

ตนคอ ควา(อต.) กณธรา(อต.) สโรธรา(อต.)

ตนคดเคา ยถกา(อต.) มาคธ(อต.)

ตนคน ตาปญโช(ป.) ตมาโล(ป.)

ตนจก นจโล(ป.) มจลนโท(ป.) นโป(ป.)

ตนซก สรโส(ป.) ภณฑโก(ป.)

ตนตะโหนด โคลโส(ป.) ฌาฏโล(ป.)

ตนเตง ตนโส(ป.) อตมตตโก(ป.)

Page 134: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 134

ตนทน มล(นป.) ปาภต(นป.)

ตนไทร นโครโธ(ป.) วโฏ(ป.)

ตนเปง คโล(ป.) กาโส(ป.)(นป.)

ตนพทรา โกล(อต.) พทร(อต.)

ตนโพธ อสสตโต(ป.) โพธรกโข(ป.)

ตนไม ปาทโป(ป.) วฏป(ป.) รกโข(ป.) อโค(ป.)

สาโล(ป.) มหรโห(ป.) ทโม(ป.) ตร(ป.)

กโช(ป.) สาข(ป.)

ตนไมเจาปา วนปปต(ป.)

ตนไมทพย กปปรกโข(ป.) สนตาโน(ป.) มนทาโร(ป.)

ปารชาตโก(ป.) หรจนทน(นป.)

ตนไมสวรรค โกวฬาโร(ป.) ปารจฉตตโก(ป.) ปารชาต

โก(ป.)

ตนรกฟา อชชนรกโข(ป.)

ตนรก อกโก(ป.) วกรโณ(ป.)

ตนรกดอกขาว อฬกโก(ป.)

ตนรง สาลรกโข(ป.)

ตนลาน ตาฬ(อต.)

ตนลาดวน วาสนต(อต.) อตมตโต(ป.)

ตนสน สรโล(ป.) ปตกฏฐ(นป.)

Page 135: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 135

ตนเสมด ภชปตโต(ป.) อาภช(อต.)

ตนโสก วญชโล(ป.) เวตโส(ป.)

ตนหน นยามโก(ป.) โปตวาโห(ป.) มหานาวโก(ป.)

ตนหนาด เรณโก(ป.) กปลา(อต.)

ตนหางชาง มญชฏฐา(อต.) วกสา(อต.)

ตนเหต สมฏฐาน(นป.) อตถปปตต(อต.)

ตรง อชมห(คณ.) ปคณ(คณ.) อช(คณ.)

ตรงกนขาม ตพพปรโย(คณ.) ตพพปรโต(คณ.) พยตต

โย(ป.) วปรยโย(ป.) วปรยาโส(ป.) อตกก

โม(ป.) อตปาโต(ป.) อปจจโย(ป.)

ตรวจชาระ ปโสธต(คณ.) โสธต(คณ.)

ตรวจด วโลเกต(อาข.) โวโลเกต(อาข.) วโลกน(นป.)

ตรวจตรา สมมสตวา(กตก)

ตรวจปรฟ วณณโสธก(คณ.)

ตรอก รจฉา(อต.) รถกา(อต.)

ตระกล กล(นป.)

ตระกลชางสบตระกล กาฬาวโก(ป.) คงเคยโย(ป.) ปณฑ

โร(ป.) ตมโพ(ป.) ปงคโล(ป.) คนโธ(ป.)

มงคโล(ป.) เหโม(ป.) อโปสโถ(ป.) ฉททน

โต(ป.)

Page 136: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 136

ตระเตรยม สวทหตวา(กตก) ปฏยชเชตวา(กตก) สวท

หตวา(กตก) ปฏยาทาเปตวา(กตก) สชเชต

วา(กตก) สมปาเทตวา(กตก)

ตระพงนา ขาต(นป.) โปกขรณ(อต.)

ตระพงหน สลาโปกขรณ(อต.) โสณท(อต.)

ตระหน กทรย(นป .) กปณ(ป .) ถทธมจฉร(ป .)

มจฉร(นป.) มจเฉร(นป.)

ตระหนถเหนยว มจฉร อโหส (สานวน) น ทานสวภาค

รโต (สานวน)

ตรสร ปพชฌต(อาข.) พทธ(กตก) พชฌตวา(กตก)

ตรสรตาม อนวชฌต(อาข.) อนพชฌต(อาข.)

ตลอดชวต ยาวชว(นปาต)

ตลอดมา กาเลน กาล (สานวน)

ตลาด อาปาณ(นป.) อาปโณ(ป.) ปณยวถกา(อต.)

ตลง ตร(นป.) กล(นป.) โรธ(นป.) ปตร(นป.)

ตฏ(ป.)(อต.)(นป.)

ตอ สก(ป.) ขาณ(ป.)(นป.)

ตอก ลาโช(ป.)

ตองการ ปตถต(อาข.) ปฏฐต(อาข.) อจฉต(อาข.) อต

โถ(ป.)

Page 137: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 137

ตองการอยครองเรอน ฆรวาสนตถโก(คณ.)

ตองการอะไร กมตถ (สพพนาม)(จตตถวภตต)

ตองแตก ภงคราโช(ป.) มากกโว(ป.)

ตองโทษ อชฌาปตต(อต.)

ตองอาบต อาปตต อาปชชต(สานวน)

ตอนไป วจาเรต(อาข.) ปาเชต(อาข.)

ตอนรบ ป จจ คค นตว า ( ก ต ก ) ป จจ คค ม น

กตวา(สานวน) ปจจคคมน กรมาน(สานวน)

กตปจจคคมน(คณ.)

ตอนรบปใหม ปพพสวจฉเร วตวตเต(สานวน)

ตอเนอง สาต(คณ.) สาตต(คณ.)

ตอบ วสสชชน(นป.) วสสชเชต(อาข.)

ตอย ภนทต(อาข.)

ตอหนา สมมขา(นปาต)

ตะกละ อจโจทร(คณ.)

ตะกว กาฬตป(นป.) สส(นป.)

ตะเกยง ทปกา(อต.) ปทป(นป.)

ตะโกน มห า สทท น จฉ า เ ร ส ( ส า น ว น ) สทท

กโรต(สานวน) มหาสทท กโรต(สานวน) อจ

จาสทท กโรต(สานวน)

Page 138: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 138

ตะไกร ปปผล(นป.)

ตะขาบ กณณชลกา(อต.) สตปท(อต.)

ตะเคยน ขทโร(ป.) ทนตธาวโน(ป.)

ตะไคร สมรโณ(ป.) ผณชชโก(ป.) ภตณก(นป.) ภ

ตนก(นป.) ภตณ(นป.)

ตะบนไฟ อรณโก(ป.)

ตะโพก อานสท(นป.) กฏปเทโส(ป.)

ตะโพน มทงโค(ป.) มรโค(ป.)

ตะแลงแกง อาฆาตน(นป.) อาฆาต(นป.) วธฏฐาน(นป.)

ตก อจฉงค(นป.) องโก(ป.)

ตกเตอน โจทยต (อาข . ) โอวทต (อาข . ) โอวาท

ทตวา(สานวน) โจเทต(อาข.)

ตกแตน สลภ (นป . ) ปฏงค (นป . ) ปฏงโค (ป . )

สลโภ(ป.)

ตง ปฐกา(อต.) ปฐ(นป.) อาสน(นป.)

ตงครรภ ตสสา คพโภ ปตฏฐาส (สานวน)

ตงใจ จตตาโภโค(ป.) มนกกาโร(ป.)

ตงใจทา สญจจจ กต(สานวน)

ตงชนดหนง อาสนท(อต.)

ตงตน อตตสมมาปณธ(คณ.)

Page 139: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 139

ตงปณธาน อ จฉ ต (อ าข . ) ปตเ ถต (อ าข . ) ปตถน

ฐเปต(สานวน) ปตถต(อาข.) ตณหา(อต.)

ปตถนา(อต.) ปณธาน(นป.) ปณธ(ป.)

ตงมน ปตฏฐาส(อาข.)

ตงมนมานาน จรสส ปตฏฐต (สานวน)

ตงไว ฐ เ ปตว า (ก ต ก ) ฐ เ ปส (อ าข . ) ปต

ฏฐเปต(อาข.)

ตงสานก ปฏวสต(อาข.)

ตชชาร (๓๖ อณ) ตชชาร(อต.)

ตณหา ตณหา (อต . ) ตสนา (อต . ) เอชา (อต . )

ชาลน(อต .) วสตตกา(อต .) ฉนโท(ป .)

ชฏา(อต.) นกนต(อต.) อาสา(อต.) สพ

พน(อต.) ภวเนตต(อต.) อภชฌา(อต.)

วนโถ(ป.) วาน(นป.) โลโภ(ป.) ราโค(ป.)

อาลโย (ป . ) ปหา (อต . ) มโนรโถ (ป . )

อจฉา(อต.) อภลาโส(ป .) กาโม(ป .) โท

หโฬ(ป.) อากงขา(อต.) รจ(อต.)

ตณหาจด อตตณห(คณ.) โลลป(คณ.)

ตณหาแรงกลา ลาลสา(ป.)(อต.)

Page 140: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 140

ตด ฉนทต(อาข.) ฉนทตวา(กตก) เฉตวา(กตก)

อจฉนทตวา(กตก) ฉนทน(นป.) เฉโท(ป.)

กนทต(กตก) สญฉนน(นป.) ฉนท(อาข.) ฉน

ทต(อาข.) กปปต(อาข.) อวขณฑต(อาข.)

เฉตวา(กตก) ฉนทตวา(กตก) อจฉนทต

วา(กตก) ปจฉนทตวา(กตก)

ตดรอน วนาส อปปาเทส(สานวน)

ตดสน นจฉต(กตก) วนจฉต(กตก)

ตดสน นจเฉต(อาข.) นจฉยต(อาข.)

ตบ ยกน(นป.)

ตวยา โอสธ(นป.)

ตวหมด อปปาทโก(ป.)

ตวอยาง นทสสนญเจตถ ทฏฐพพ(สานวน)

ตา (ใชด) เนตโต(ป .) จกข(นป.) นยน(นป.) เนต

ต(นป.) อกข(นป.)

ตา (พอของพอ) อยยโก(ป.) ปตามโห(ป.) เอยยโก(ป.)

ตางกน วเสส(คณ.)

ตางประเทศ วเทโส(ป.)

ตางๆนานา พหวธ(คณ.) นานารป(คณ.) ววธ(คณ.)

ตาดา เนตตตารา(อต.) กนนกา(อต.)

Page 141: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 141

ตาบอด อนธจกข(คณ.)

ตาผาขาว ปณฑรงคปพพชโต(ป.)

ตามกระบวนเหตผล ธมมตถนยาเมน(สานวน)

ตามกาลง ยถาพล(นป .) ยถาสตตยา(อต.) ยถาสต

ต(อต.)

ตามความสามารถ ยถาพล(นป.) ยถาสตตยา(อต.) ยถาสต

ต(อต.)

ตามใจตนเอง สเก วเส วตตต (สานวน) อตตาธปเตย

ย(นป.)

ตามตองการ กาม(นป.) อฏฐ(นป.) นกาม(นป.) ปรย

ตต(นป.) ยถจฉต(นป.)

ตามประทป ทป ชาเลตวา(สานวน)

ตามไป อนคมน(นป.) อนคจฉต(อาข.)

ตามลาดบ อนปพเพน(นป.) อนกกเมน(ป.) ปฏปาฏ

ยา(อต.)

ตามสบาย ยถาสข(อพยย.) ยถาผาสก(อพยย.)

ตามโอกาส กทาจ(อพยย.) กรหจ(อพยย.)

ตามว จกขทพพล(คณ.)

ตาย ก า ล ก โ รต (ส า น วน ) ช ว ต กข ย ป า

ปณาต(สานวน) มรณ(นป.) กาลกรยา(อต.)

Page 142: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 142

มรต(อาข.) มต(กตก) มรตพพ(กตก)

กาลกต (ก ตก ) ปลโย (ป . ) มจจ (ป . )

อจจโย(ป .) นธโน(ป .)(นป .) นาโส(ป .)

กาโล(ป .) อนโต (ป .) จวน(นป .) ชว

ตกขโย(ป.)

ตายไปเกดบนสวรรค สคต สคค โลก อปปชชต(สานวน)

ตาล ตาโล(ป.) วเภทกา(อต.)

ตาลปตร ตาลวณฏ(นป.)

ตาเสอ กนท(นป.) มาฆย(นป.)

ตา นจ(คณ.) หน(คณ.) นจ(คณ.) รสส(คณ.)

วามน(คณ.)

ตาชา นหน(ป.) หน(ป.) ลามก(คณ.) ปตกฏฐ(คณ.)

นกฏฐ(คณ .) อตตร(คณ .) อวชช(คณ .)

กจฉต (คณ . ) อธม (คณ . ) โอมก (คณ . )

คารยห(คณ.) โอมก(คณ.) อตตร(คณ.)

อาวชช(คณ.)

ตานาน นธานวตถ(นป.)

ตาบล ชนปทคาโม(ป.) คามนคโม(ป.) คาม(ป.)

ตารวจ ราชปรโส(ป.) ราชภโฏ(ป.)

Page 143: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 143

ตารา ปฏก(นป.) คมภโร(ป.) ปณณ(นป.) คน

โถ(ป.)

ตาลง รตตผลา(อต.) พมพกา(อต.)

ตาหน ครหา(อต.) นนทา(อต.) ครหต(อาข.) ค

รหต(กตก) วครหต(อาข.) ครเหต(อาข.)

อชฌายส(อาข.)

ตาหนตอหนา ปรภาสน(นป.) ปรภาสต(อาข.)

ตด อลลยต(อาข.) ลมปต(อาข.) อปลมปต(อาข.)

ลปปต(อาข.)

ตดตอ อปจรต(อาข.)

ตดตาม อนพนธ (กตก ) อนพทธ (กตก ) อนพน

ธมาน(กตก) อนปายน(อต.) อนวตตต(อาข.)

อนคจฉต(อาข.)

ตดตาม อนสโย(ป.) อนพนโธ(ป.) อนคจฉต(อาข.)

อนคมน(นป.)

ตดไฟ อาหต(กตก)

ตเตยน นนทต(อาข.) ครหต(อาข.) นนทา(อต.)

ครหา (อต . ) ชค จฉ า (อต . ) เขโป (ป . )

กจฉา(อต.) กจฉต(กตก)

Page 144: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 144

ต ปหรตวา(กตก) ภนทตวา(กตก) อคฆา

เปต(อาข.) อาโกเฏต(อาข.) ปหรต(อาข.

ต(ราคา) อคฆต(อาข.)

ตน ปาโท(ป.) ปโท(ป.) จรณ(ป.)(นป.)

ตนเปด สตตปณณ(ป.) ฉตตปณโณ(ป.)

ตราคา อคฆาปน(นป.)

ตก ปาสาโท(ป.) ยโป(ป.)

ตกบนหลงชาง หตถนโข(ป.)

ตน ชาคโร(ป.) ชาครยา(อต.) ปพทธ(กตก) ป

พชฌต(กตก)

ตน อตตาน(คณ.)

ตนแตดก ปจจฏฐาย(กตก)

ตกแก สรพ(อต.) ฆรโคลกา(อต.)

ตกตา ธตลกา(อต.) ธตกา(อต.) ปญจาลกา(อต.)

โปตถลกา(อต.)

ตมกาเครอ อมพฏฐา(อต.) ปาฐา(อต.)

ตมนา อทกจาฏ(อต.)

ตมห วลลกา(อต.) กณฑล(นป.) กณณเวฐน(นป.)

ตลา ตลา(อต.)

ตม มกล(ป.)(นป.)(คณ.) กฑมโล(ป.)(นป.)(คณ.)

Page 145: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 145

เตม ปรปร(อต.) ปณณ(กตก) ปรต(กตก) ป

รต(คณ.)

เตรยมตอส ยทธปกรณสวทหน(นป.)

เตา กมโม(ป.) กจฉโป(ป.)

เตา สฆาโฏ(ป.)

เตานม ถโน(ป.) กโจ(ป.) ปโยธโร(ป.)

เตานมคน ถน(นป.)

เตาไฟ อทธน(นป.) จลล(นป.)

เตารง กจฉผล(นป.) หนตาโล(ป.)

เตบโต วฑฒต(อาข.) วฑฒ(กตก) วฑฒต(กตก)

วฑฒ(กตก)

เตย นจ(คณ.) รสส(คณ.) วามน(คณ.)

เตยง มญจ(นป.)

เตยงมขาดงป กฬรปาโท(ป.)

เตยงมขาดงแมแคร อาหจจปาโท(ป.)

เตยงมแมแครสอดเขาในขา มสารโก(ป.)

เตยงรวมแมแคร พนทกาพทโธ(ป.)

แตก ภชชต(อาข.) ภนน(กตก) ผลต(กตก) ทา

ลต(กตก) เภทต(กตก) ภชช(อาข.) ทา

รต(คณ.)

Page 146: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 146

แตกฉาน ปภนนญาณ(คณ.)

แตกตน สงขภต(อาข.) โกตหฬ(นป.) กตหฬ(นป.)

แตกตนรองกอง สงขภต(อาข.)

แตกราว ภณฑน(นป.)

แตกหก ภชชต(อาข.)

แตง(ไทยธรรม) ปฏปาเทต(อาข.) ปฏยาเทต(อาข.)

แตงกวา อนทวารณ(อต.) กกการ(อต.) วสาลา(อต.)

แตงงาน อาวาโห(ป .) ววาโห(ป .) สามกสส กล

คตา(สานวน) อปยโม(ป.) ปาณคคโห(ป.)

ปรณโย(ป.)

แตงตง ปญญาปโก(คณ.) ปญญาเปต(อาข.)

แตงตงใหดารงตาแหนง ฐานนตเร ฐเปตวา(สานวน)

แตงตว อลงกโรต(อาข.) ปสาเธต(อาข.) ปฏยาเท

ต(อาข.) ปลนธต(อาข.) อภสงขโรต(อาข.)

แตงโม ตปส(นป.) วลลโภ(ป.)

แตงหน นาคลตา(อต.) ฌสา(อต.) กมภ(อต.) ก

มทกา(อต.)

แตหนา วาสน(นป.)

แตะตอง อามสตวา(กตก) อาหจจ(กตก)

โต มหนต(คณ.) ถล(คณ.)

Page 147: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 147

โตเถยง ทฏฐปฏธาน(นป.)

โตแยง ววาโท(ป.) อปารมภต(อาข.)

โตะ อาสนท(ป.)

โตะอาหาร โภชนผลก(นป.)

ไต วกก(นป.)

ไตรเพท อร(อต.) ยช(นป.) อสสาม(นป.)

ถกเถยง ภณฑน(นป . ) ววาโท(ป . ) วคคโห(ป . )

กลโห(ป.) เมธโค(ป.)

ถนนชวคราว พยโห(ป.)

ถนนถาวร ปถทธ(อต.)

ถม นฏฐภต(อาข.) ธมเหต(อาข.) นฏฐหต(อาข.)

ถลง (เหลก) วลยาเปตวา(กตก)

ถวย กส(นป.) ถาวกา(อต.)

ถวายทาน ทาน(นป.) ททาต(อาข.) นยยาเทต(อาข.)

ถวายพระพรชยมงคล ททาต ชยมงคล(สานวน)

ถวายพระราชกศล ปตตทาน(นป.)

ถอ อรตต(นป.) เกนปาโต(ป.)

ถอน วสสชเชต(อาข.) นหรต(อาข.)

ถอย ปฏกกมน(นป.)

Page 148: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 148

ถอยกลบ ปฏกมน(นป .) ปฏกกมน(นป .) ปฏปกก

โม(ป.) ปฏกโม(ป.) ปฏกกโม(ป.) ปฏ

กนต (ก ตก ) ปฏ กกนโ ต (ก ตก ) ปจจ า

คมน(นป.)

ถอยคา ภาสต(นป .) ลปต(นป .) ภาสา(อต.) โว

หาโร(ป.) วจน(นป.) วโจ(ป.) อตต(อต.)

วาจา(อต.) ครา(อต.) วาณ(อต.) ภารต(อต.)

วจ(อต.) วาโท(ป.)

ถน ถโน(ป.) กโจ(ป.) ปโยธโร(ป.)

ถว ตล(นป.)

ถวดา จณโก(ป.) กฬาโย(ป.)

ถวราชมาส กฬาโย(ป.)

ถาก ตจฉต(คณ.) ตนกต(คณ.)

ถาด ปาต(อต.)

ถาดหน กปลลปาฏ(อต.) กปลล(นป.) กปลลก(นป.)

ถาน องคาโร(ป.)

ถาเปนไปได สาธ(นปาต)

ถาม ปจฉต(กตก) ปฏฐ(กตก) ปจฉต(อาข.) ปจ

ฉก(ป .) ปจฉา(อต.) ปจฉวจน(นป .) อา

Page 149: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 149

ปจฉน(นป .) อานนทโน(ป .)(นป .) สภา

ชน(นป.)

ถาวา สเจ(นปาต) ยท(นปาต) เจ(นปาต)

ถาอยางนน เอว สนเต(สานวน) เอว ภาเว(สานวน) อถ

สนเต(สานวน)

ถา เลณ(นป.) คพภร(นป.) คหา(อต.)

ถง ลทธ(กตก) ปตต(กตก) คต(กตก) อธ

คต(กตก) อธคจฉต(อาข . ) สมปาปณา

ต(อาข.) ปาปณาต(อาข.) อาปชชต(อาข.)

ปปโปต(อาข.)

ถงการเจรญวย วยวฑฒปปตต(คณ.)

ถงความพนาศ วนาสโมปค(คณ.)

ถงความสาเรจ นปผตต ปตโต(สานวน) ปาร ปตต(สานวน)

ถอตน อตตานทฏฐ(อต.)

ถอตว อตมาโน(ป.) มาโน(ป.) วธา(อต.) อนน

ต(อต.) มมายตต(นป.)

ถอเปนแบบอยาง ทฏฐานคตกา(อต.)

ถอเอาแลว คหต(กตก) คณหต(กตก) คณหาต(อาข.)

อาทยต(อาข.)

ถงเทา ภสตา(อต.) จมมปสพพก(นป.)

Page 150: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 150

ถ อภมนถต(อาข.) อภมนเถต(อาข.)

ถกฆาตกรรม ฆาตตา(กตก)

ถกตอง ผสต(อาข.) ปรามสต(อาข.) ปรมชชต(อาข.)

สเมต(อาข.) อาผสต(อาข.) โอตรต(อาข.)

สเมต(อาข.)

ถกตองยตธรรม ยตตธมโม(ป.)

ถกทอดทง ว ญญ น ฉฑท น ย ญเ จ ว ช ค จฉ น ย ญจ

ปตโต(สานวน)

ถตว อพพฏฏน(นป.) อมมชชน(นป.)

เถา ภสม(นป.) เสฏฐ(อต.) ฉารกา(อต.)

เถายางทราย มาลวา(อต.)

เถารอน กกกโล(ป.)

เถาวลย วลล(อต.) ลตา(อต.)

เถาวลยใบงอกด วร(อต.)

เถาหวดวน ปตลตา(อต.) คโฬจ(อต.)

แถว ปนต(อต.) วถ(อต.) อาวล(อต.) เสณ(อต.)

ปาฬ(อต.)

ไถ นงคล(นป.) หล(นป.) สโร(ป.) สโร(ป.)

ทดลอง วมสต(อาข.) อปธาเรนต(กตก) อาวชเชน

ต(กตก)

Page 151: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 151

ทรงทศพธราชธรรม ทสธมมธาร(คณ.)

ทรงประกอบพระปรชา วมสาปฏสยตต(สานวน)

ทรงพระคณอยางเยยม อนตตรคเณห สมปปต(สานวน)

ทรมาน การณา(อต.) ยาตนา(อต.) คหต(กตก) คณ

หต(กตก) ทมม(กตก) ทโม(ป.) ทมโถ(ป.)

ทนต(อต.)

ทรวดทรง สนนเวโส(ป.) สณฐาน(นป.)

ทรวดทรงงาม อากปโป(ป.) เวโส(ป.) เนปจฉ(นป.)

ทรพย ธน(นป.) วตต(นป.) สาปเตยย(นป.) สมปต

ต(อต.) วภโว(ป.) ทายชช(นป.) มหาโภค(ป.)

มหาวภว(ป.) สมปตต(อต.) สมปทา(อต.)

ทรพยเครองปลมใจ วตตปกรณ(นป.)

ทรพยมเงนเปนตน หรญญาทก(นป.)

ทราย ปฬน(นป.) วาลกา(อต.) วณณ(อต.) มร(อต.)

อร(อต.) สกตา(อต.)

ทวมทบ อชโฌตถต(กตก) โอตถต(กตก)

ทวารหนก ปาย(ป.) คท(นป.)

ทหาร โยโธ(ป.) ภโฏ(ป.)

ทหารขบรถ รถาโรโห(ป.) รถโก(ป.) รถ(ป.)

ทหารในชดเครองแบบ อามตต(คณ.) ปฏมกก(คณ.)

Page 152: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 152

ทหารบก ปทาต(ป.) ปตต(ป.) ปทโค(ป.) ปทโก(ป.)

ทหารใสเสอเกราะ สนนทธ(คณ.) สชโช(ป.)(อต.)(นป.) วม

มต(คณ.)

ทอง กจฉ(อต.) คหณ(อต.) อทร(นป.) คพโภ(ป.)

ทองกวาว กสโก(ป.) ปาลภทโท(ป.)

ทองคน กจฉ(อต.)(นป.) อทร(นป.)

ทองคา สวณณ(ป.) กนก(นป.) ชาตรป(นป.) โสณ

ณ(นป.) กญจน(นป.) สตถวณโณ(ป.) หร(ป.)

กมพ(ป.) จาร(นป.) เหม(นป.) หาฏก(นป.)

ตปนย(นป.) หรญญ(นป.)

ทองจา ธารณ(นป.)

ทองชนดตางๆ จามกร(นป.) สาตกมภ(นป.) ชมพนท(นป.)

สงค(อต.)

ทองตนแขน เกยร(นป.) องคท(นป.) พาหมลวภสน(นป.)

ทองเทยว อฏน(นป.) สสรนต(อาข.) สญจรต(อาข.)

ทองเทยวไป อาหณฑต(อาข.) วจรต(อาข.)

ทองนอย วตถ(ป.)(อต.)

ทองฟา อนตลกข(นป.) ข(นป.) อาทจจปโถ(ป .)

อพภ(นป.) คคน(นป.) อมพร(นป.) อม

พร(นป.) เวหาโส(ป.) อนลปโถ(ป.) อา

Page 153: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 153

กาโส(ป.) นภ(นป.) เทโว(ป.) เวหา

ยโส(ป.) ตาราปโถ(ป.) สรปโถ(ป.) อฆ(นป.)

ทองภายใน กจฉ(อต.)(นป.)

ทองภเขา กจฉ(อต.)(นป.)

ทองภเขาเตมดวยเถาวลย กญช(ป .)(นป .) นกญช(ป .)

(นป.)

ทองแมนา กจฉ(อต.)(นป.)

ทองรปพรรณ โกโส(ป.) หรญญ(นป.)

ทองสตว อทร(นป.)

ทองหลาง โกวฬาโร(ป.) ยคปตโต(ป.) กสโก(ป.) ปลา

โส(ป.)

ทองหลางนา โรห(ป.) โรหตโก(ป.)

ทองเหลอง รร(อต.) อารกโฏ(ป.)(นป.)

ทอนไม ทณฑ(ป.) ทาร(ป.) กฏฐ(นป.)

ทอนา ภโม(ป.) ปนาฬ(ป.) ปนวฬกา(อต.)

ทะนงตว อตมานภาโว(ป.)

ทะเยอะทะยาน ตณหา(อต.) โปโนพภวกา(อต.) นนท

ราคสหคตา (อต . ) ตตราภนนทน (อต . )

นนท(อต.) ราโค(ป .) สาราโค(ป .) ปห

ยต(อาข.) ปเหต(อาข.)

Page 154: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 154

ทะเล สาคโร(ป.) สมทโท(ป.) รตนากโร(ป.) ชล

นธ(ป.) อทธ(ป.) อณณโว(ป.) สนธ(ป.)

ทะเลสาบ ชลาสโย(ป.) ชลาธาโร(ป.)

ทะเลาะ ภณฑน(นป . ) ววาโท(ป . ) วคคโห(ป . )

กลโห(ป.) เมธโค(ป.)

ทกทาย อาโลโป(ป.) สลลาโป(ป.)

ทง มฏฐ(อต.) อธกรณ(อต.)

ทงปวง สพพ (คณ . ) สกล (คณ . ) นสเสน (คณ . )

สมตต(คณ.)

ทงสอง อภ(สงขยา) อภย(สพพ.)

ทงสน สพพ (คณ . ) สกล (คณ . ) นสเสน (คณ . )

สมตต(คณ.)

ทงหมด สพพ(คณ .) สมตต(คณ .) นสเสส(คณ .)

อขล(คณ.) อเสส(คณ.) สมคค(คณ.) อนน

ก(คณ.) นขล(คณ.) สกล(คณ.) กสณ(คณ.)

ทนเหตการณ การณก(ป.) ปรกขก(ป.)

ทบทม โลหตงโก(ป.) ปทมราโค(ป.) รตตมณ(ป.)

(อต.) กรโก(ป.) ทาลโม(ป.)

ทพชาง หตถาณก(นป.)

ทพเดนเทา ปตตาณก(นป.)

Page 155: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 155

ทพเปนหมนแสน อกโขหณ(อต.)

ทพพ กฏจฉ(ป.) ทพพ(อต.)

ทพพตกอาหารบชา สชา(อต.)

ทพมา หยาณก(นป.)

ทพรถ รถาณก(นป.)

ทวทกจงหวด สพพธานส(อต.)

ทวไป สาธารณ(คณ.) สามญญ(นป.)

ทา วลมปต(อาข.) มกเขต(อาข.) มกขต(อาข.)

ลตต(กตก) ททธ(กตก) โปตถ(นป .)อป

ตต(กตก) ลตต(คณ.) ททธ(คณ.)

ทาง มคโค(ป.) ปนโถ(ป.) ปโถ(ป.) อทธาน(นป.)

อทธา(ป.) อญชส(นป.) วฏม(นป.) ปชโช(ป.)

อยน(นป.) ปทว(อต.) วตตน(อต.) ปทธ

ต(อต.)

ทางกลบ ปฏมคโค(ป.) ปฏปโถ(ป.)

ทางไกล อทธาน(นป.)

ทางแคบ เอกปท(ป.)

ทางด สปปโถ(ป.) สปนโถ(ป.) .

ทางเดน รจฉา(อต.) วสขา(อต.) รถกา(อต.) วถ(อต.)

ทางนาไหล วารมคโค(ป.) ปนาล(อต.) ปณาฬ(อต.)

Page 156: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 156

ทางเปลยว กนตารทธานมคโค(ป.)

ทางผด อปปถ(นป.) อปถ(นป.)

ทางพงศาวดาร วสาวตาราปเทโส(ป.)

ทางวชาการ ญตตนสาโร(ป.) ญตตานสาโร(ป.)

ทางสามแยก สงฆาฏก(นป.)

ทางสแพรง จตกก(นป.)

ทางสแยก จตกก(นป.) จจจร(นป.)

ทางหลากหลาย ชงโฆ(ป.)

ทาตว องคราโค(ป.)

ทาทาง องคหาโร(ป.) องควกเขโป(ป.) อากปโป(ป.)

กรยา(อต.) อากาโร(ป.) อากาโร(ป.) อง

คต(นป.) องโค(ป.)

ทาน ตมห(ป.)(อต.)

ทาน ทาน(นป.) ยญโญ(ป.)

ทานวตถ ๑๐ อยาง อนน (นป . ) ปาน (นป . ) ฆร (นป . )

วตถ(นป.) ยาน(นป.) มาลา(อต.) วเลป

น (นป . ) คนโธ (ป . ) เสยยา (อต . ) ปท

เปยย(นป.)

ทานใหผตายวนตาย อทธเทหก(นป.)

ทานอทศบดา นวาโป(ป.)

Page 157: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 157

ทานา อาสาโร(ป.) ตตถ(นป.)

ทามกลาง มชฌ(นป.) เวมชฌ(นป.)

ทารณ อภนหต(กตก)

ทาเรอ นาวาตตถ (นป . ) นาวาปตฏฐาน (นป . )

ตตถ(นป.) สปฏฏน(นป.)

ทาวกเวร ยกยาธโป(ป.) เวสสวโณ(ป.) กเวโร(ป.)

นรวาหโน(ป.)

ทาวธตรฐ ธตรฏโฐ(ป.) คนธพพาธโป(ป.)

ทาววรปปกษ วรปกโข(ป.) นาคาธปต(ป.)

ทาววรฬหกะ วรฬหโก(ป.) กมภณฑสาม(ป.)

ทาส ๔ จาพวก อ นโ ต ช า โ ต ( ป . ) ล ก ข อ ง ท า ส

ธ น กก โ ต ( ป . ) ท า ส ท ซ อ ม า ท า ส พ

ย ปค โต (ป . )ยอมต ว เ ปนทาส กรมรา

นโต(ป.)ทาสเชลยศก

ทาส ทาโส(ป.) เจฏโก(ป.) เปสโส(ป.) กกาโร(ป.)

ปรจารโก(ป.)(คณ.)

ทาส (สทนได) ทาส(อต.) เจฏ(อต.) กฏธารกา(อต.)

ทาอาบนา นหานตตถ(นป.)

ทาความเดอดรอนผดวสย ก ต า ก ร ณ ย ( ค ณ . ) ก ต า

ปราธ(คณ.)

Page 158: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 158

ทาชว ทกกฏกมมมการ(ป.)

ทาตามอาเภอใจ ยทจฉา(อต.)

ทาบอยๆ พหลกต(คณ.)

ทาเพอคนอน ปรหเตส(คณ.)

ทาลาย ทาลต(กตก) ภนน(กตก) เภทต(กตก) ภน

ทต(อาข.) ปทาเลต(อาข.)

ทาลายกองมดในสนดานชน ชนสนตานตมสนตานเภท

น(คณ.)

ทาเสยงกรงๆ กณกณายต(อาข.) กกณายต(อาข.)

ทาใหโกรธ กชฌาปน(นป.)

ทาใหแจง สจฉกรตวา(กตก) อาวกรตวา(กตก)

ทาใหเมองไทยมอานาจ ทยยมกาส อทธก (สานวน)

ทาใหลาบาก ทกข(คณ.)

ทง ฉฑฑต(กตก) ฉฑฑ(กตก) ฉฑเฑต(อาข.)

ฉฑฑยต(อาข.)

ทศเฉยง อนทสา(อต.) วทสา(อต.)

ทศตะวนตก ปตจ(อต.) ปจฉมทสา(อต.)

ทศตะวนออก ปรตถมทสา(อต.) ปพพทสา(อต.) ปาจ(อต.)

ทศใต อปาจ(อต.) ทกขณทสา(อต.)

ทศนอย วทสา(อต.) อนทสา(อต.)

Page 159: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 159

ทศเหนอ อทจ(อต.) อตตรทสา(อต.)

ทศอาคเนย ปพพทกขณาทสา(อต.)

ทศอสาน ปพพตตรทสา(อต.)

ทเกดกบตน อตรช(คณ.)

ทใกล มล(นป.) สนตก(นป.) สมป(นป.) สมน

ตา(นปาต) สมนต(นปาต) สามนต (น

ปาต) อวทร(คณ.) อป(อปสรรค)

ทขดกน ตพพปรย(คณ.)

ทขาม ตตถ(นป.) สปฏฏน(นป.)

ทเขยวชมดวยหญา สททโล(ป.)

ทจงกรม จงกมน(นป.) จงกโม(ป.)

ทชมชน สภาย(นป.) สภา(อต.)

ทชมชน อนโป(ป.)(อต.)(นป.) กจฉ(ป.)(นป.)

ทตงบาน วตถ(ป.)

ทนอน เสยยา(อต.) สยน(นป.) เสน(นป.)

ทนง นสทน(นป.) อาสน(นป.)

ทนงบนคอชาง อาสน(นป.)

ทบชายญ เวท(อต.)

ทประชมบรษท สภา (อต . ) สมชชา (อต . ) ปรสา (อต . )

สมต(อต.) สสโท(ป.)

Page 160: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 160

ทประทบ ปณฑกมพลสลาสน(นป.)

ทพกอาศย อาวสถ(นป.) วสนฏฐาน(นป.)

ทพง นาถ(คณ.) ปตฏฐา(อต.) สรณ(นป.) อวสส

โย(ป.) คต(อต.)

ทมดนเคม โอสโว(ป.)(อต.)(นป.) อสโร(ป.)(อต.)(นป.)

ทวงเวง ววตต(คณ.) วชน(ป.)(อต.)(นป.)

ทสด มตถก(นป.) ปรโยสาน(ป.) ปรยนต(นป.)

อนต(ป.) อคค(นป.)

ทสดแหงบนเอว กฏปรโยสาน(นป.)

ทอย วหาโร(ป.) อาวาโส(ป.) อาราโม(ป.) อปสส

โย(ป.) วสนฏฐาน(นป.)

ทอยของผถอศล อาวาส(ป.) อาราม(ป.)

ทอยอาศย อปสสโย(ป.) เสนาสน(นป.)

ทกข ทกข(นป.) กสร(นป.) กจฉ(นป.) นโฆ(ป.)

พยสน(นป.) อฆ(นป.)

ทกขครอบงา ทกขปเรต(คณ.)

ทกขจร ปกณณกทกข(นป.) เจตสกทกข(นป.)

ทกขมาคกบสขเสมอ สขสญญ โหต ทกขสญญ(สานวน)

ทกขระทมใจ ทกขโทมนสส(นป.)

ทกขเหลอทน อตสยหทกข(นป.)

Page 161: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 161

ทกเดอน มาเส มาเส (สตตม) อนมาเส(สตตม)

ทกท สพพตถ(นปาต)

ทกปกษ อนวฑฒมาโส(ป.)

ทกป อนสวจฉร(ป.)(นป.)

ทกวน ทวเส ทวเส(สตตม) ทเน ทเน(สตตม)เทว

สก(นป.)

ทกเวลา สพพทา(นปาต) สพพกาล(ป.)

ทตยาวภตต ทตยาวภตต (อต . ) กมมตถ (ป . ) (นป . )

อปโยค(ป.)(นป.)

ทเรยน ปนสวเสส(ป.)

ทต ทโต(ป.) สนเทสหโร(ป.)

ทบ กพพโร(ป.) ยคนธโร(ป.)

เทพทาโร เทวทาร(ป.) ภทททาร(ป.)

เทพผขบรอง ปญสโข(ป.)

เทพวมาน วมาน(ป.)(นป.) พยมห(นป.)

เทรด อณฑปก(นป.) จมพฏก(นป.)

เทลง โอตาเรต(อาข.) โอปเฬต(อาข.)

เทวดา ตทโส(ป.) อมโร(ป.) เทโว(ป.) วพโธ(ป.) สธา

ส(ป.) สโร(ป.) มร(ป.) ทโวโก(ป.) อมต

Page 162: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 162

โป(ป.) สคควาส(ป.) นชชโร(ป.) อนมโล(ป.)

ทพโพ(ป.) เทวตา(อต.)

เทวาลย เจตยา(อต.) อายตน(นป.)

เทา ธสโร(ป.)

เทาแตก ปาทโผโฏ(ป.) วปาทกา(อต.)

เทยง ธว(คณ.) สสสต(คณ.) นจจ(คณ.) สทา

ตน(คณ.) สนนตน(คณ.) สตต(นป.) นจ

จ (นป . ) อว รต (นป . ) อนารต (นป . )

สนตต(นป.) อนวรต(นป.) ธว(นป.)

เทยงคน นสโถ(ป.) อฑฒรตโต(ป.) มหานสา(อต.)

เทยงวน มชฌนตก(คณ.) มชฌณโห(ป.) อททน(นป.)

(ป.)

เทยบ สสนเธต(อาข.)

เทยบกบตางประเทศ วเทเสห สทธ สสนเทนโต(สานวน)

เทยบเคยง สสนเธต(อาข.)

เทยม (พาหนะ) โยเชต(อาข.) ยชต(อาข.) ยญเชต(อาข.)

ยตต(กตก)

เทยว จรต(อาข.) อาหณฑนต(อาข.) สสรนต(อาข.)

สญจรต(อาข.)

Page 163: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 163

เทยวไป วจรต(อาข.) อาหณฑต(อาข.) จรต(อาข.)

สสรต(อาข . ) วจรตวา(กตก) อา

หณฑตวา(กตก) จารก จรมาโน(สานวน)

แทง วทธ(กตก) นพพทธ(กตก) เวธต(กตก)

วชฌต(อาข.)

โทณะ โทโณ(ป.)

โทษ อาทนว(ป.) โทส(ป.) ขลต(นป.) อปราธ(ป.)

อจจย (ป . ) วชช (นป . ) อวณณ (นป . )

อวชช(นป.)

โทษของกาม อาทนโว(ป.)

โทษทเปนความผด โทโส(ป.)

โทษทไมนาสรรเสรญ อวณณ(นป.)

โทษทลวงเกนกน อจจโย(ป.)

ไท อทาโส(ป.) ภชสโส(ป.) อสสโร(ป.)

ไทร นโครโธ(ป.) วโฏ(ป.)

ธง เกต(ป.) ธโช(ป.) ปตากา(อต.) กทล(อต.)

เกตน(นป.)

ธงชยเฉลมพล ธชคโค(ป.)

ธตรฐ ธตรฏโฐ(ป.)

ธนบร ธนปร(นป.)

Page 164: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 164

ธน อสสาโส(ป . ) ธน(นป . ) โกทณฑ(นป . )

จาโป(ป.) สราสน(นป.)

ธรณประต อมมาโร(ป.) เทหน(อต.) เอฬโก(ป.) อน

ทขโล(ป.)

ธรรมาสน ธมมาสน(นป.) ธมมปลลงโก(ป.)

ธญญชาต ๗ ชนด สาล(ป.)ขาวสาล วห(ป.)ขาวเปลอก กท

รโส(ป.)หญากบแก โคธโม(ป.)ขาวละมาน

วรโก(ป.)ลกเดอย ยโว(ป.)ขาวเหนยว กง

ค(อต.)ขาวฟาง

ธญญมาส (๗ อกา) ธญญมาโส(ป.)

ธาตดน ปฐวธาต(อต.)

ธาตนา อาโปธาต(อต.)

ธาตไฟ เตโชธาต(อต.)

ธาตลม วาโยธาต(อต.)

ธดา ทหตา(อต.) ธต(อต.)

ธดามาร ตณหา(อต.) อรต(อต.) รคา(อต.)

ธระ ธร(นป.) กจจ(นป.) ภาโร(ป.)

นก สกณ(อต.) อณฑโช(ป.) วหโค(ป.) วหง

โค(ป.) ปกข(ป.) วหงคโม(ป.) ขโค(ป.)

อณฑโช(ป.) สกโณ(ป.) สกนโต(ป.) ปตง

Page 165: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 165

โค(ป.) ทวโช(ป.) วกกงโค(ป.) ปตตยา

โน(ป.) ปตนโต(ป.) นฬโช(ป.)

นกกรวก กรวโก(ป.)

นกกระจอก กาม(ป.) กลวงโก(ป.) จฏโก(ป.)

นกกระจาบ วฏฏกา(อต.)

นกกระเตน สารงโค(ป.) จาตโก(ป.)

นกกระทา ตตตโร(ป.)

นกกระเรยน โกญจา(อต.) กนตน(อต.) โกญโจ(ป.)

นกกระแวน ธมยาโฏ(ป.) กลงโค(ป.)

นกกวก กกตถโก(ป.)

นกกา กาโก(ป.) อรฏโฐ(ป.) ธโก(ป.) พลปฏโฐ(ป.)

วายโส(ป.)

นกกางเขน องคเหตโก(ป.) ขญชน(นป.)

นกกานา กาทมโพ(ป.)

นกกาเหวา ปรปฏโฐ(ป.) ปรภโต(ป.) กณาโล(ป.) โก

กโล(ป.) ปโก(ป.)

นกแกว สโว(ป.) กโร(ป.) สโภ(ป.) สโก(ป.)

นกเขา อกกโส(ป.) กรโร(ป.) กกกโห(ป.)

นกเขาไฟ จโกโร(ป.)

นกแขกเตา สโว(ป.) กโร(ป.) สโภ(ป.) สโก(ป.)

Page 166: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 166

นกคอนหอย การณฑโว(ป.)

นกเคา อลโก(ป.)

นกเคาแมว ตลโย(ป.) ปกขพฬาโล(ป.)

นกเงอก อาโฏ(ป.) ทพพมขทวโช(ป.)

นกจากพราก จกกวาโก(ป.) จกกวโห(ป.)

นกแซงแซว สกนโต(ป.) ภาสปกขน(ป.)

นกดเหวา โกลกา(อต.) โอกกจโร(ป.)

นกตระไน สตปตโต(ป.) สารโส(ป.)

นกตอยตวด ทนทโภ(ป.) กก(อต.)

นกตะกรม พลากา(อต.) วสกณฐกา(อต.)

นกนางนวล ปลโว(ป.) โปกขรสาตโก(ป.)

นกนางไส ลาโป(ป.) ลฏกกา(อต.) ลฑกกา(อต.)

นกเปดนา การณฑโว(ป.) รวหโส(ป.)

นกพราบ กโปโต(ป.) กกโฏ(ป.) ปาราวโต(ป.) กโป

โต(ป.) กกโฏ(ป.) ปาเรวโต(ป.)

นกโพระดก ชวญชโว(ป.)

นกยาง ผโก(ป.) ผลากา(อต.) พโก(ป.) สกกกา

โก(ป.)

Page 167: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 167

นกยง มยโร(ป.) โมโร(ป.) มยโร(ป.) พรห(ป.) นล

คโว(ป.) สขณฑ(ป.) กลาป(ป.) สข(ป.)

เกก(ป.) วรห(ป.)

นกสาลกา สาลกา(อต.)

นกหสดลงค วารโณ(ป.) หตถลงโค(ป.) หตถโสณฑวหงค

โม(ป.)

นกอลม ทาตยโห(ป.) กาฬกณฐโฏ(ป.) กาฬกณฏ

โก(ป.) โลหปฏโฐ(ป.) กงโก(ป.)

นกฮก อหกาโร(ป.) อลโก(ป.) โกสโย(ป.) วายสา

ร(ป.)

นครพาราณส พาราณส(อต.)

นครราชคฤห ราชคโห(ป.)

นครเวสาล เวสาล(อต.)

นครศรธรรมราช นครสรธมมนคร(นป.)

นครสาวตถ สาวตถ(อต.)

นม(ดม) ขร(นป.) ททธ(นป.) ปโย(ป.) ถญญ(นป.)

นม(เตา) ถโน(ป.) กโจ(ป.) ปโยธโร(ป.)

นมสม ทธ(นป.)

นมสการ วนทา(อต.) อภวาโท(ป.) นมสสกาโร(ป.)

นรก นรโย(ป.) ทคคต(อต.) นรโก(ป.)

Page 168: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 168

นรกใหญ ๘ ขม สญชโว(ป.) กาฬสตโต(ป.) มหาโรรโว(ป.)

โรรโว(ป.) ปตาปโน(ป.) อจว(อต.) สฆา

โต(ป.) ตาปโน(ป.)

นระ ชโน(ป.) มนสโส(ป.) นโร(ป.)

นวด สมพาหน(นป.) มททน(นป.)

นอกธรรมวนย อทธมโม(ป.) อพพนโย(ป.)

นอกน อตร (คณ . ) อญญตร (คณ . ) เอก (คณ . )

อญญ(คณ.)

นอง กนฏฐ(คณ.) กนย(คณ.) อนช(คณ.)

นองชาย กนฏฐ(ป.) กนฏฐภาต(ป.) อนช(ป.)

นองสาว กนฏฐา(อต.) กนฏฐภคน(อต.)

นอน นปชชต(ป.) สยต(ป.) เสต(ป.) สปต(ป.)

น ทท โ อ กก ม ต ( ส า น ว น ) ส ห เ ส ยย

กปเปต(สานวน) สยนต(กตก) สยมาน(กตก)

สยต(กตก) สยตวา(กตก) สยตพพ(กตก)

นททายต(อาข.)

นอนคดวางแผน อปาย จนเตนโต นปชชต(ส านวน)

อปาย จนเตต(สานวน)

นอนตาไมหลบ ภร(ป.) ฉมภ(ป.)

นอนนาน ทฆโสตตย(นป.)

Page 169: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 169

นอมใจไป อธมตตมานส(คณ.)

นอมไปพระนพพาน นนนหทย(คณ.)

นอมลงกราบ สรสา นปต(สานวน) อเรน นสทต(สานวน)

นอย ปรตต (คณ . ) สขม (คณ . ) ขทท (คณ . )

โถก(คณ.) กส(คณ.) ตน(คณ.) จลล(คณ.)

มตต(คณ.) เลส(ป .) ลโว(ป .) อณ(ป .)

กโณ(ป.) อปป(คณ.) ขททก(คณ.) จฬ(คณ.)

อณ(คณ.)

นอยใจ โสสทต(อาข.) โอสาเทต(อาข.)

นกกลอน กววท(ป.) กว(ป.)

นกเทศน ธมมกถโก(ป.)

นกบวช ปพพชโต(ป.) ปรพพาชโก(ป.)

นกโบราณคด โปราณคตก(ป.)

นกประพนธ ปพนธวญญ(ป.)

นกพรต ยต(ป.) วส(ป.)

นกมวย มลลมฏฐก(ป.)

นกมวยมออาชพ มฏฐกยทธก(ป.)

นกแมนธน ธนคคห(ป.)

นกเรยน โสต(ป.) สปปคคณหก(ป.) สสส(ป.)

Page 170: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 170

นกเลง ธตโต(ป.) อกขธตโต(ป.) กตโว(ป.) ชตกา

โร(ป.) อกขเทว(ป.)

นกสบ จรปรโส(ป.) จารปรโส(ป.) คยหปรโส(ป.) คต

ตปรโส(ป.)

นง นสทน(นป.) นสชช(นป.) นสชชา(อต.) สช

ชา(อต.) นสนน(กตก) นสท(อาข.) นสชช

กปเปต(อาข.) นสทต(อาข.) สนนสท(อาข.)

นสนโน(กตก) นสทตวา (กตก)

นงกมหนา อโธ โอโลเกตวา นสทต(สานวน) อโธมโข

นสทต(สานวน)

นงใกล ปรยปาสน(นป.) ปรยปาสต(อาข.)

นงขดสมาธ ปลลงก อาภชตวา นสทต(สานวน)

นงจบเขาคย อปนสนนกถ กเถตวา นสทต(สานวน)

นงซาวขาว นสนนา ตณฑเล โธวต(สานวน)

นงถอนใจ นตถนนโต นสทต(สานวน)

นงรอคอย เวล อาคมยมาโน นสทต(สานวน)

นงลอม ปรวาเรตวา นสทต(สานวน)

นงสงบ สนนสทต(อาข.)

นงสมาธ ปลลงเกน นสทน(สานวน)

นงหลบตา อกขน นมมเลตวา นสทต(สานวน)

Page 171: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 171

นงหนหลงให ปฏฐ ทตวา นสทต(สานวน) พหมโข น

สทต(สานวน)

นบ สงขยาต(คณ.) คณต(คณ.) มต(คณ.)

นบถอ อปจายต(อาข.)

นบถอกนมาอยางมนคง สกกตา โหต ครกตา มานตา ปชตา

อปจตา(สานวน)

นบวาเปนพทธศาสนกชน ส า ส น โ ก ต ส งข ค จฉ

ต(สานวน)

นย นโย(ป.)

นยนตา นยน(นป .) อกข(นป .) เนตต(นป .) โล

จน(นป.) อจฉ(นป.) จกข(นป.)

นา เขตต(นป.) เกทาร(นป.)

นา มาตลาน(อต.)

นา(นองสาวแม) มาตจฉา(อต.)

นาก ปาสาณมจโฉ(ป.) ปาฐโน(ป.)

นาเกลยด กจฉต(คณ.) วรป(คณ.)

นาค นาโค(ป.)

นาคทอยเชงเขาสเนร กมพโล(ป.) อสสตรโร(ป.)

นาคพภพ อโธภวน(นป.) ปาตาล(นป.) นาคโลโก(ป.)

รสาตล(นป.)

Page 172: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 172

นาคราช นาคราชา(ป.) สปปราชา(ป.) วาสก(ป.)

นางกษตรย ขตตยาน(อต.) ขตตยา(อต.)

นางนม อปมาตา(อต.) ธาต(อต.)

นางพยาบาล คลานปฏฐายกา(อต.) สปปายการกา(อต.)

นางยโสธรา ภททกจจานา(อต.) ราหลมาตา(อต.) พม

พา(อต.) ยโสธรา(อต.)

นางวสาขา วสาขา(อต.) มคารมาตา(อต.)

นางอปสร อจฉรา(อต.) รมภา(อต.) ลมพสา(อต.)

นาฏยะ นาฏย(นป.)

นาฏรส สงคาโร(ป.)รก กรโณ(ป.)เอนด วโร(ป.)กลา

หาญ อพภโต(ป.)อศจรรย หสโส(ป.)ราเรง

ภยานโก (ป . )น ากล ว สนโต (ป . )สงบ

วภจฉ(นป.)นาเกลยด รทท(นป.)โกรธ

นาด ปาสาทก(คณ.) อภรป(คณ.) ลาวญญ(นป.)

นาท ขณ(ป.)(นป.)

นาน จร(คณ.) อทธาน(คณ.)

นาพงใจ อ ฏฐ (ค ณ . ) ส ภ ค (ค ณ . ) หชช (ค ณ . )

ทยต(คณ.) วลลภ(คณ.) ปย(คณ.)

นายกรฐมนตร มนตปรณายก(คณ.)

Page 173: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 173

นายกรฐมนตรไทย ทยยรฏฐมนตน นายโก(ป.) ทยยรฏฐ

มนตน นายกา(อต.)

นายเงน ทาสสามก(ป.)

นายทายเรอ โปตวาโห(ป.) นยามโก(ป.)

นายนรยบาล การณโก(ป.) นรยโป(ป.) นรยปาโล(ป.)

นายประกน ปาฏโภโค(ป.) ปฏภ(ป.)

นายพราน เนสาโท(ป.) ลททโก(ป.)

นายอาเภอ อนตรโภคก(ป.) มณฑลสสโร(ป.)

นารก มนญญ(คณ.) ทสสนย(คณ.) ปาสาทก(คณ.)

อภรป(คณ.) ปาสาทก(คณ.) ลาวญญ(นป.)

สนทธ(คณ.) วจฉล(คณ.)

นารายณ วาสเทโว(ป.) หร(ป.) กโณโห(ป.) เกสโว(ป.)

จกกปาณ(ป.)

นาสะพรงกลว เ ภ ร ว (นป . ) ภ สน (นป . ) ภ ม (คณ . )

ทารณ(คณ.) ภยานก(คณ.) โฆร(คณ.) ปฏ

ภย(คณ.) เภสม(คณ.) ภยงกร(คณ.)

นาฬกา โหราโลจน(นป.) ฆฏกายตน(นป.) ฆฏ(อต.)

นาอศจรรย อจฉรย(คณ.) อพภต(คณ.) วมหย(ป.)

นา อาโป(ป.) ปโย(ป.) ชล(นป.) วาร(นป.)

ป าน ย (นป . ) สล ล (นป . ) ทก (นป . )

Page 174: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 174

อณโณ(ป.) นร(นป.) วน(นป.) วาล(นป.)

โตย(นป.) อมพ(ป.) อทก(นป.) ก (นป.)

ปาน(นป.)

นากรด ขาโรทก(นป.)

นาคาง หม(นป.) อตหหน(นป.) อสสาโว(ป.) นหา

โร(ป.) มหกา(อต.)

นาจณฑ อาปาน(นป.)

นาชา จาหา(อต.)

นาชอเสยงมาให กตยาวห(คณ.)

นาเชยว จณฑโสต(นป.)

นาใช ปรโภชนย(นป.) อทก(นป.)

นาซบ ปฏจฉาทนย(นป.)

นาด มาธ(ป.) มาย(ป.) ปตต(นป.)

นาดม ปานย(นป.) ปาน(นป.)

นาดมฉลองชย ชยปาน(นป.)

นาตก นชฌโร(ป.)

นาตา อสส(นป.) เนตตชล (นป.) พปโป(ป.)

นาตามลาธาร ชล(นป.)

นาเตา ตมพ(ป.) อลาพ(อต.) ลาพ(อต.)

นาเตาทอง ภงกาโร(ป.) ชลทายโก(ป.)

Page 175: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 175

นาทวม อจโจทก(นป.)

นาทวไป อทก(นป.) ทก(นป.)

นานม ขร(นป.) ถน(นป.) ถญญ(นป.) ปโย(ป.)

นานมมารดา ถญญ(นป.)

นาไป เนต(อาข . ) เนตวา(อาข . ) หรต(อาข . )

นหรต(อาข.) อภหรต(อาข.) หรตวา (อาข.)

วหต(อาข.) วเนต(อาข.)

นาผง ขทท(นป.) มธ(นป.)

นาฝน วาร(อต.)

นาฝาดมกมน กฏชกสาโว(ป.)

นามนขน เมโท(ป.) วปา(อต.)

นามนชาง ทาน(นป.)

นามนเหลว วสา(อต.) วลนสเนโห(ป.)

นามา อาเนต(อาข.) อาเนตวา(กตก) อาหรต(อาข.)

อาหรตวา(กตก) อานต(กตก) อาภต(กตก)

อาหฏ(กตก) อาวหต(อาข.)

นามก สฆานกา(อต.)

นาลาย เขฬ(ป.) ลาลา(อต.) เอฬา(อต.) เขโฬ(ป.)

เอลา(อต.)

Page 176: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 176

นาลายไหล ลาลา(อต.)

นาวน อาวฏโฏ(ป.) สลลพภโม(ป.)

นาสม โสวร(นป .) กญชย(นป .) อารนาฬ(นป .)

ถโสทก(นป.) ธญญมพล(นป.) พลงค(ป.)

นาสมภวะ อสจ(ป.) สมภโว(ป.) สกก(นป.)

นาสบตอกนมา ปรมปรภตา(อต.)

นาหนา ปเรตา(อต.)

นาเหลอง ปพโพ(ป.) ปโย(ป.)

นาอสจ อสจ(ป.) สมภโว(ป.) สกก(นป.)

นาออก นหรต(อาข.)

นาออย อจฉ(ป.) ยฏฐ(อต.) คโฬ(ป.) ผาณต(นป.)

นาออยงบ วสกณฏก(นป.)

นกขะ นกข(นป.)

นคม นคโม(ป.) นคมน(นป.)

นครนถ ทคมพโร(ป.) อเจลโก(ป.) นคณโฐ(ป.)

นโครธ นคโรโธ(ป.) นค

นฆณฑศาสตร นฆณฑ(ป.)

นง โมน(นป.) อภาสน(นป.) ตณหภาโว(ป.)

Page 177: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 177

นตย สตต(กรยาวเสส) นจจ(กรยาวเสส)(คณ.)

อวรต(นป.) อนารต(นป.) สนตต(นป.) อ

นวรต (นป . ) ธว (นป . ) นจจกาล (นป . )

สทา(นปาต)

นทาน นทาน(นป.) อตตวตถ(นป.)

นพพาน โมกโข(ป .) นโรโธ(ป .) นพพาน(นป .)

ทโป(ป.) ตณหกขโย(ป.) ปร(นป.) ตาณ(ป.)

เลณ(นป.) อรป(นป.) สนต(นป.) สจจ(นป.)

อนาลย(นป . ) อสงขต(นป . ) สว(นป . )

อมต(นป .) สทททส(นป .) ปรายน(นป .)

สรณ(นป .) อนตก(นป .) อนาสว(นป .)

ธว(นป.) อนทสสน(นป.) อกต(นป.) อปโลก

ต(นป.) นปณ(นป.) อนนต(นป.) อกขร(นป.)

ทกขกขโย(ป.) อพยาปชฌ(นป.) ววฏฏ(นป.)

เขม(นป.) เกวล(นป.) อปวคโค(ป.) วรา

โค(ป .)ปณต(นป .)อจจต(นป .) ปท(นป .)

โยคกเขโม(ป.) ปาร(นป.) มตต(อต.) สน

ต(อต.) วสทธ(อต.) วมตต(อต.) อสงขต

ธาต(อต.) สทธ(อต.) นพพต(อต.)

นมนต อชเฌสนา(อต.) นมนตน(นป.)

Page 178: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 178

นมต นมตต(นป.) วรงค(นป.) พช(นป.) ผล(นป.)

ลงค(นป.)

นมตสตร โยน(ป.) ภค(นป.)

นมตหญงชาย องคชาต(นป.) รหสสงค(นป.) วตถคยห(นป.)

เมหน(นป .) นมตต(นป .) วรงค (นป .)

พช(นป.) ผล(นป.) ลงค(นป.)

นยาย อาขยายโก(ป.)

นรนดร นรนตร(กรยาวเสส)

นโรธ นโรโธ(ป.)

นว กรสาขา(อต.) อจฉรา(อต.) ปาณ(ป.) องค

ล(อต.) องคล(อต.)

นว เมโห(ป.)

นวกลาง มชฌมา(อต.)

นวกอย กนฏฐา(อต.)

นวช ตชชน(อต.)

นวนาง อนามกา(อต.)

นวโปง องคฏโฐ(ป.)

นวมอ กรสาขา(อต.) อจฉรา(อต.) ปาณ(อต.) องค

ล(อต.)

นวหวแมมอ องคฏโฐ(ป.)

Page 179: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 179

นง เสทต(อาข.) เสทต(กตก)

นงผา นวาเสตวา(กตก) ปารปตวา(กตก) ปรทหต

วา(กตก)

นงหม ปฏจฉาเทตวา(กตก) นคหตวา(กตก) อจ

ฉาทน(นป.) ปรทหต(อาข.) อจฉาเทต(อาข.)

ปรทหตวา(กตก)

เนยขน โนนต(นป.)

เนยใส สปป(นป.) ฆต(นป.)

เนยเหลว มตถ(นป.) ทธมณฑ(นป.)

เนรมต นมมต(กตก) มาปต(กตก)

เนอ มโค(ป.)

เนอ (ทเปนสตว) หรโณ(ป.) มโค(ป.) สารงโค(ป.) มโค(ป.)

อชนโยน(ป.) โครโม(ป.)

เนอ (สาหรบกน) มส(นป.) อามส(นป.) ปสต(นป.)

เนอเคม วลลโร(ป.)(อต.) อตตตต(นป.)

เนองๆ สตต(นป.) นจจ(นป.) อวรต(นป.) อนา

รต(นป.) สนตต(นป.) อนวรต(นป.) ธว(คณ.)

อภณห(นป.) อภกขณ(นป.) นพทธ(นปาต)

สทา(นปาต)

Page 180: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 180

เนอตาง จมโร(ป .)จามร ปสโท(ป .)เน อฟาน กรง

โค(ป.)กวาง มคมาตกา(อต.) รร(ป.) รง

ก(ป.) นงโก(ป.) สรโภ(ป.)

เนอทราย อชนโยน(อต.)

เนอทราย เอเณยโย(ป.) เอณมโค(ป.)

เนอสมน วาตมโค(ป.) จลน(ป.)

เนอแหง วลลร(ป.)(อต.)(นป.) อตตตต(นป.)

แนใจ อธโมกโข(ป.) นจฉโย(ป.) นณณโย(ป.)

แนน กฏกญจก(คณ.)

แนว ปนต(อต.) วถ(อต.) อาวล(อต.) เสณ(อต.)

ปาฬ(อต.)

แนวความคด อภนเวสธมโม(ป.)

แนวความคดทแตกตางกน นานาภนเวโส(ป.)

แนวทาง เลขา(อต.) อปาโย(ป.)

แนะนา วเนต(อาข.) โอวทต(อาข.) อนสาสต(อาข.)

อชฌาปน(นป.)

แนะอาชพสจรต สมมาอาชวโยควธ วเนต(สานวน)

โนม อวนต(อต.) โอณมน(นป.) โอนมน(นป.)

ในกาลกอน ปพเพ(นปาต)

ในระหวาง อนตรา(นปาต) อนตเร(นปาต)

Page 181: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 181

บก ถล(นป.) ถล(อต.)

บกพรองไมสมบรณ อ ปป โ ห น ก า น โ ห นต อ ป ร

ปณณาน(สานวน)

บด ฆสต(อาข.) ปสต(อาข.) ปสต(อาข.)

บทกลอน กพพ(นป.) กาเวยย(นป.) กาพย(นป.)

บรรจจนเตม ปเรต(อาข.) ปรยต(อาข.) ปเรตวา(กตก)

บรรจพระธาต ธาต นธาเนตวา(สานวน)

บรรณาการ อปาทา(อต.) ปาภต(นป.) อปายน(นป.) อก

โกโจ(ป.) ปณณากาโร(ป.) ปเหณก(นป.)

บรรทม นปชชต(อาข.) นปนน(กตก)

บรรเทา วโนเทต(อาข.) นทต(อาข.)

บรรเทาใหหายไป วปสเมต(อาข.) พยนตกโรนต(อาข.)

บรรล อชฌปคมน(นป .) อธคต(กตก) อธคจฉ

ต(อาข.) สมปาปณาต(อาข.) ปาปณาต(อาข.)

ปตต(กตก) ลทธ(กตก) ปตต(กตก) คต(ก

ตก)

บรรลพระอรหต อรหตตสญญต ผลคค ปตโต(สานวน)

อรหตตปปตโต(สานวน)

บรการ อชฌาวโร(ป.)

Page 182: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 182

บรขาร ๘ อยาง ปตโต (ป . )บาตร ตจ ว ร (นป . )ไตรจ วร

ก า ย พ นธ น ( น ป . ) ป ร ะ ค ต เ อ ว

วาส(อต.)มดนอย สจ(อต.)เขมเยบผา ปร

สสาวน(นป.)ผากรองนา

บรจาค ปรจจชต(อาข.) ปรจจาโค(ป.) ทาน(นป.)

เทต(อาข.)

บรบรณ ปรปณณ(กตก)

บรภาษ ปรภาสน(นป.) ปรภาสต(อาข.)

บรโภค อนภญชต(อาข.) ปวต(อาข.) ขาทต(อาข.)

ปรภญชต(อาข.) ภญชต(อาข.)

บรษท ๔ พวก ภกข(ป.) ภกขน(อต.) อปาสโก(ป.) อปาส

กา(อต.)

บรษทมจานวนมากขน อสสนนา(อต.) ปรสา(อต.)

บรสทธ นมมล(คณ.) สทธ(คณ.) ปรสทธ(คณ.) ว

โสธต(อาข.) วสชฌต(อาข.)

บรหาร ปรหรต(อาข.)

บวง ราหล(นป .) พนธน(นป .) คณฐปาโส(ป .)

ปาโส(ป.)

บวช ปพพชชา(อต.) ปพพชต(กตก) ปพพช

ต(อาข.) อปสมปทา(อต.)

Page 183: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 183

บวชดวยศรทธา สทธาปพพชโต(คณ.)

บวชถวายอกในศาสนา สาสเน อร ทตวา ปพพชต(สานวน)

บวชเปนสามเณร สามเณรปพพชช ปพพชต(สานวน)

บวม โสโผ(ป.) สยถ(ป.)

บอ กาส(อต.) อาวาโฏ(ป.)

บอก อาจกขต(อาข.) กเถต(อาข.) วทต(อาข.)

อาโรเจส(อาข.) อาโรเจส(อาข.)

บอด อนธ(คณ.) อนธก(คณ.)

บอนา อทปาน(นป.) ปานกป(นป.) กโป(ป.) อท

ปาโน(ป.) ปานกโป(ป.)

บอนาครา จนทนกา(อต.) ชมพาล(อต.) โอฬคลโล(ป.)

บอยๆ สาตต(กรยาวเสส) สาตจจ(กรยาวเสส) นจ

จ(คณ.) อภณห(กรยาวเสส)อภกขณ(กรยาว

เสส)

บอระเพด ผคคโว(ป.)

บง ฉนน(กตก) ฉาทต(กตก)

บงเกด นพพตตต (อาข . ) อปปชชต (อาข . ) อป

ปนน(กตก) อทปาท(อาข.)

บงโกรยตวผ สาลปณณ(อต.) ถรา(อต.)

บงโกรยตวเมย สหปจฉ(อต.) ปณหปณณ(อต.)

Page 184: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 184

บงเหยนมา มขาธาน(นป.) ขลโน(ป.)(นป.)

บดน อทาน(นปาต) เอตรห(นปาต)

บดนภพใหมไมม นตถ ทาน ปนพภโว(สานวน)

บนได โสปาโน(ป.) อาโรหณ(นป.) นสเสณ(อต.)

อธโรหณ(อต.)

บนเทง อาโมทต(อาข.) มทตา(กตก)

บนเทงเบกบาน อาโมทตปปปโมทต(กตก)(สานวน)

บนลอ นทนโต(กตก) นทต(อาข.) นาโท(ป.)

บนลอลน มหานาท นท(สานวน)

บวขาว ปณฑรก(นป.)

บวแดง รตต(นป.) โกกนท(นป.) โกกาสโก(ป.)

บวหลวง สโรรห(นป.) สตปตต(นป.) อรวนท(นป.)

วารช(นป.) ปทม(ป.)(นป.) ปงเกรห (นป.)

นลน(นป.) โปกขร(นป.) มฬาลปปผ(นป.)

กมล(นป.) ภสปปผ(นป.) กเสสย(นป.)

บา อโส(ป.) ภชสโร(ป.) ขนโธ(ป.)

บา อมมาโท (ป . ) จตตวพภโม (ป . ) อมมต

ตก(คณ.)

บากบน ฆเฏนต(กตก) วายมนต(กตก) ปรกกโม(ป.)

ปรกกมต(อาข.)

Page 185: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 185

บาง ตน(คณ.)

บางท กตถจ(นปาต)

บางแหง กตถจ(นปาต)

บาตร ปตโต(ป.)

บาท ปาโท(ป.) วกกโม(ป.)

บาน เคห(นป.) อคาร(นป.) ฆร(นป.) คาโม(ป.)

นเวสน(นป.) สวสโถ(ป.) อาวสถ (นป.)

บาน ผรต(อาข.) ปปผต(อาข.) ปปผต(กตก) สม

ผ ลล ต (คณ . ) ว กจ (คณ . ) ผ ลล (คณ . )

วกสต(คณ.)

บาน(คนมฐานะ) นเวสน(นป.)

บานคนเลยงโค โฆโส(ป.) โคปาลคามโก(ป.)

บานจดสรร อธภ(ป.)

บานประต ป ฏฐ สฆ าฏก (นป . ) ทว า รพาหา (อ ต . )

กวาฏ(นป) คฬ(นป)

บานไมรโรย อมลาโต(ป.) มหาสหา(อต.)

บานเลก อคารก(นป.)

บานเวลาเชา ปาตผลล(นป.)

บานใหมๆ ขารโก(ป.) ชาลก(นป.)

บาบน วกกม(คณ.)

Page 186: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 186

บาป ปาป(นป.) กพพส(นป.) เวร(นป.) อฆ(นป.)

ทจจรต(นป.) ทกกฏ(นป.) อปญญ(นป.) อก

สล(นป.) กณห(นป.) กลส(นป.) ทรต(นป.)

อาค(นป.)

บาร อาปน(นป.) ปานมณฑล(นป.)

บาว ทาโส(ป.) เจฏโก(ป.) เปสโส(ป.) กกาโร(ป.)

ปรจารโก(ป.)

บาบด ตกจฉา(อต.) ปฏกกรยา(อต.) ปฏกมม(นป.)

บาบดทกข ทกขาปนนยน(นป.)

บาบดทกขบารงสข ทกขาปนยน(นป.) สขปสหาโร(ป.)

บาเพญ ปรต(อาข.) ปรปรต(อาข.) ปรปเรตวา(กตก)

กตาน โหนต สวธาน(สานวน)

บาเพญประโยชน อตถจรยาสมาปนน(คณ.)

บาเพญศาสนกจ สาสนกจจการ(คณ.)

บารง อปฏฐหต(อาข.)

บารงการทามาหากน กมมปโยคนมนปถมภน(นป.)

บารงใหเจรญงอกงาม สมมาวายาเมน อาเสวตา ภาวตา

พหลกตา(สานวน)

บาเรอ ปรจรต(อาข.) อปจรต(กตก) อปาสต(กตก)

บาเหนจ ภต(อต.) เวตน(นป.) มล(นป.)

Page 187: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 187

บดามารดา ปตโร(ป.) มาตาปตโร(ป.)

บบคน อภนปปเฬต(อาข.) อปปเฬต(อาข.) อปปเฬ

ต(อาข.) โอปเฬต(อาข.) ฑหต(อาข.)

บง ตฬาโก(ป .) สโร (ป .)(นป .) วาป(อต.)

สรส(อต.) ทโห(ป.) อมพชากโร(ป.)

บญ กสล(นป.) สกฏ(นป.) สกก(นป.) ปญญ(นป.)

ธมม(ป.)(นป.) สจรต(นป.)

บญไมจบ ปญเญน อนภรโต โหต อปรสทโธ อปรยา

ทาโต(สานวน)

บตร อปจจ(นป.) ปตโต(ป.) อตรโช(ป.) สโต(ป.)

ตนโช(ป.) ตนโย(ป.) สน(ป.)

บนนาค ปนนาโค(ป.) เกสโร(ป.)

บชา ยชต(กตก) ปชา(อต.) ปชน(นป .) ปเช

ต(อาข.) ยฏฐ(กตก) มโห(ป.) มหน (นป.)

มานโน (ป . ) มานน (นป . ) ยชน (นป . )

มาน (นป . ) มานต (กตก ) มหต (กตก )

ปชต(กตก) ยชต(อาข.) มาเนต(อาข.) อป

จายต(คณ.) มหต(คณ.) ปชต(คณ.) อร

หต(คณ.) อจจต(คณ.) มานต(คณ.) อป

Page 188: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 188

จต(คณ.) อปจต(อต.) อจจนา(อต.) ปชา(อต.)

อปหาโร(ป.) พล(ป.) มานนา(อต.)

บชาไฟ อคคปรจรณ(นป.)

บชาใหญ ๕ อยาง อ สส เ ม โ ธ ( ป . ) ป ร ส เ ม โ ธ ( ป . )

นรคคโฬ(ป.) สมมาปาโส(ป.) วาชเปยย(นป.)

เบด วงโก(ป.)(นป.) พลโส(ป.)

เบา มสา(อต.)

เบา ลห (คณ . ) สลลห ก (คณ . ) ลหก (คณ . )

ตนก(คณ.)

เบาบาง ตนกภาโว(ป.)

เบกบาน ปโมทต(อาข.) อตตมน(คณ.) วปผารก(คณ.)

เบยดเบยน มารณ(นป .) หนน(นป .) ฆาโต(ป .) นา

สน(นป.) นสทน(นป.) หสน(นป.) สรณ(นป.)

หสา(อต.) วโธ(ป.) สสน(นป.) ฆาตน(นป.)

หสต(อาข.) วหสต(อาข.) ปฬต(กตก) นปปฬ

ต(กตก) พาธต(อาข.) วพาธต(อาข.) วเหเธ

ต(อาข.) อปโรธต(อาข.) ฑหน(นป.) เหฐ

ยต (อาข . ) ปฬต (อาข . ) ว เหสา (อต . )

ฑหน(นป.) อปนฆสน(นป.) สพ

ยาปชฌ(คณ.) อปททต(กตก) วเหฐต(กตก)

Page 189: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 189

หต(กตก) อปหญญต(อาข.) อภปเฬต(อาข.)

อาพาเธต(อาข.) หสาสล(คณ.) ฆาตก(คณ.)

เบยดเสยด ฆฏเฏต(อาข.) อปนฆสต(อาข.)

เบองขวา อปสพย(คณ.)

เบองตน ปพพก(คณ.) ตาว(นปาต) ปฐม(นปาต)

เบองปลาย ปรยนต(คณ.) ปรโยสาน(นป.)

เบองหนา ปรายน(คณ.) ปร(คณ.)

เบอซาย สพพย(คณ.)

แบงเปน ๒ พวก ทวธา วภาคมาปชชต(สานวน)

แบบแผนการสราง นวกกมมตนต(อต.)

โบย โปเถต(อาข.) โปถยเต(อาข.)

ใบ ทล(นป.) ปลาส(นป.) ฉทน(นป.) ปณณ(นป.)

ปตต(นป.) ฉโท(ป.)

ใบกระเพรา ตลสปณณ(นป.)

ใบแกคาผด โสธนปตต(นป.)

ใบตะไครนา เอรกปตต(นป.)

ใบบว โปกขร(นป.) ปทมปณณ(นป.)

ใบปลว อตถวณณกขรปณณ(นป.)

ใบมะเกลอ อลลปตต(นป.)

ใบไม ปลาโส(ป.) ปตต(นป.) ปณณ(นป.)

Page 190: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 190

ใบเรอ ลกาโร(ป.)

ปกครอง ปลาสต(อาข.) ปรหรต(อาข.) ปสาสน(นป.)

อภปาลน(นป.)

ปกครองโดยธรรม ธมมเกน ปสาสต(สานวน)

ปกปก รกขต(อาข.) โคเปต(อาข.) อารกโข(ป.) รก

ขน(นป.) รกขโต(กตก)

ปกปด ปฏจฉาเทตวา(กตก) นคหตวา(กตก) อจ

ฉาทน(นป.)

ปฏก ปโตโท(ป.) ตตต (นป.) ปาจน(นป.)

ปฏญญา ปฏญญา(อต.) ปฏสสโว(ป.)

ปฏบตตงไป อตตกลมถานโยโค(ป.)

ปฏบตธรรม ธมมานธมมปสต(คณ.)

ปฏบตผดกน สมมาปฏปตตสทธวเสส(คณ.)

ปฏบตหยอนไป กามสขลลกานโยโค(ป.)

ปฏบตใหสมควร ธมมานธมมปฏปนโน วหรต(สานวน)

ปฏปกษ ปฏปกโข(ป.) สตต(ป.)

ปฏสนถาร กตปฏสนถาร(คณ.) กตปฏสมโมทน(คณ.)

ปฏเสธ ปฏเสเธต(อาข.) ปฏกขปต(อาข.) ปฏพาห

ต(อาข.)

ปฐมาวภตต ปฐมาวภตต(อต.) ปจจตต(ป.)(นป.)

Page 191: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 191

ปรนนบต อปาสน(นป.) สสสสา(อต.) ปารจรยา(อต.)

ปรนเปรอ จรต(คณ.) อปาสต(คณ.)

ปรบมอ ปหรต(อาข.) ปปโปเฐต(อาข.) ปปโปเฏ

ต(อาข.)

ปรองดอง สามคค(อต.) สมคค(คณ.) สมงค(คณ.)

ปรอท ปารโท(ป.) รโส(ป.)

ประกอบ สมนนาคต(กตก) ปโยชตวา(กตก) โยเชต

วา(กตก) อปยญชต(อาข.)

ประกอบความเพยร ปธาน อนยญชมาน(สานวน)

ประกอบคณงามความด กลยาณกมมมนยญชนต (กตก )

กตกลยาณ(คณ.) กตกสล(คณ.)

ประกอบดวยเมตตาเปนตน เมตตาทคณสมปนน(คณ.)

ประกอบดวยหรโอตตปปะ หโรตตปปสมปนน(คณ.)

ประกอบธรรมเครองตน ชาครยานยตต(คณ.)

ประกอบพธมงคล มงคลวธาน(นป.)

ประกายไฟ วปผลงค(นป.) ผลงค(นป.)

ประการ ปกาโร(ป.)

ประการตางๆ นานปปกาโร(ป.)

ประการสาคญ ปพพงคโม โหต เสฏโฐ(สานวน)

Page 192: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 192

ประกาศ ปกาเสต(อาข.) ปเวเทต(อาข.) วภาเว

ต(อาข.) อคโฆเสต(อาข.) โฆษณ(นป.) ฆ

สน(นป.) ฆสต(กตก)

ประคาดควาย อรฏโฐ(ป.) เผณโล(ป.)

ประจกษ ปจจกข(คณ.)

ประจา นจจ(นปาต) นจจกาล(นปาต) สทา(นปาต)

ประชาธปไตย ปชาธปเตยย(นป.)

ประชมกน สนนปาต(ป.)

ประชมลบ มนโต(ป.) มนตน(นป.)

ประชมอยเปนประจา สนนปาตพาหลลตา(อต.)

ประณต ปณต(คณ.)

ประดบ ปฏ มณฑ ต (ก ต ก ) อ ล งก ต (ก ต ก ) ป

ส า ธ ต ( ก ต ก ) ป ฏ ย า เ ท ส ( อ า ข . )

ขจต(อาข.)อลงกโรต(อาข.) มณฑยต(อาข.)

ปสาเธต(อาข.) ปลนธต(อาข.) อภสงขโร(ป.)

ประดบดวยคณ คเณห ภสโต(สานวน)

ประดบตว ปฏยาเทต(อาข.) อลงกโรต(อาข.) มณฑ

ยต(อาข.) ปสาเธต(อาข.) ปลนธต(อาข.)

ประดบประดา อลงกต(กตก) ปฏยตต(กตก)

ประด ปยโก(ป.) อสโน(ป.) ปตสาโล(ป.)

Page 193: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 193

ประดลาย กปลา(อต.) สสปา(อต.)

ประต ทวาร(นป.) ปฏหาโร(ป.)

ประทบตรา ลญฉนต(กตก) ลญฉต(อาข.)

ประทบอย วหรต(อาข.) วหาส(อาข.) วหร(อาข.) วหาสต

ถ(อาข.)

ประทบอยกบราษฎรไทย ท ยย ร ฏ ฐ ว า ส ห ส ห

วาส(สานวน)

ประทบอยแลว วหาส(อาข.) วหร(อาข.) วหาสตถ(อาข.)

ประทานความบรสทธ วสทธทาย(คณ.)

ประทานความอบอน อสทโท(ป.)

ประทป ทโป(ป.) ปทโป(ป.) ปชโชโต(ป.)

ประเทศ เทโส(ป.) วสโย(ป.) ปเทโส(ป.)

ประเทศเขมร กมโพช(ป.) กมพช(ป.)

ประเทศจน จนปเทโส(ป.)

ประเทศไทย ทยยปปเทโส(ป.) สยามทย(ป.)

ประเทศพมา มรมมรฏฐ(นป.)

ประเทศเพอนบาน สมนตปปเทส(ป.)

ประเทศมอญ รามญญรฏฐ(นป.)

ประเทศยโรป ยโรปปเทโส(ป.) ทยยภาสาย ยโรป อต เอว

นาโม(สานวน)

Page 194: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 194

ประนมมอ อญชล(อต.) อญชล(อต.) อญชลกมม(นป.)

ประพฤตขดเกลา สลเลขวตต(คณ.)

ประพฤตตนในธรรม ปเรจารก กรมาน(สานวน)

ประพฤตตนเปนตวอยาง ท ฏฐ า น ค ต ย า ส ล ท ฏฐ

สมปนน(สานวน)

ประพฤตตนไมบกพรอง อนนวตตก(คณ.)

ประพฤตนอกลนอกทาง อปปถกรยา(อต.)

ประพฤตเหมาะสม สภาควตต(อต.)

ประพนธ ปพนธ(ป.)(นป.)

ประเพณ ปเวณ(อต.) นยโม(ป.)

ประเพณททาพระพทธรป พทธรปสส ปฏมากมมนยโม

(สานวน)

ประเภท ปเภท(ป.)

ประเภทคนจณฑาล กราโต(ป.) มลกขชาตโย(ป.)

ประเภทแหงพษง หลาหโล(ป.)(นป.) กาฬกโฏ(ป.)

ประมวลเขา สมปณเฑต(อาข.) สมนนาหรต(อาข.)

ประมวลความ สโมธาเนส(อาข.)

ประมาณตน อตตโน ปมาณ(นป.)

ประมาท ปมาโท(ป.) สตโวสสคโค(ป.)

ประเมน อคฆต(อาข.) ตเลต(อาข.)

Page 195: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 195

ประยงค สามา(อต.) ปยงค(อต.) กงค(อต.)

ประโยค ปโยโค(ป.) วากย(นป.)

ประโยชน อตโถ(ป.) สาโร(ป.) ปโยชน(นป.)

ประโยชนในทางทรพยสน ธนตโถ(ป.)

ประโยชนสขทยงยน ทฆรตต หตสขาวหา(สานวน)

ประเลาประโลม ปโลภต(กตก)

ประวตพระสาวก สาวกปปวตตกถา(อต.)

ประสบ ปสวต(อาข.) เอธต(อาข.) อธคจฉต(อาข.)

สมปาปณาต(อาข.) วนทต(อาข.) อนโภ

ต(อาข.)

ประสบแตความสข สเขธต(คณ.)

ประสบทกขเขญ ทกโขปโค(ป.)

ประสต ปสโว(ป.)

ประเสรฐ เสฏฐ(คณ.) วสฏฐ(คณ.) อนตตร(คณ.)

อาสภ(คณ.)

ปรบปรง สงขรณ(นป.)

ปรากฏ ปญญาต(กตก) ปากฏ(กตก) วสสต(กตก)

อภญญาต(กตก) ปาตรโหส(อาข.) ปาตภว

ต(อาข.) อปฏฐาต(อาข.) ปญญายต(อาข.)

Page 196: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 196

ข า ย ต ( อ า ข . ) อ ป ฏ ฐ า ต ( อ า ข . )

ปญญายต(อาข.) ทสสต(อาข.)

ปรากฏนาม นามเธยเยน วสสต(สานวน)

ปรากฏมชอเสยง ปญญาต(กตก) ปากฏ(กตก) วสสต(ก

ตก) อภญญาต(กตก)

ปรากฏแลว ปากฏภต(กตก)

ปราการ ปากาโร(ป.)

ปราชญ พยตโต อโหส ปฏพโล ปณฑโต(สานวน)

ปราบ โอชนาต(อาข.)

ปราบปราม วปสมน(นป.)

ปรายณธรรม ปรายโณ(ป.)

ปรารถนา อ จฉ ต (อ าข . ) ปตเ ถต (อ าข . ) ปตถน

ฐเปต(สานวน) ปตถต(อาข.) ตณหา(อต.)

ปตถนา(อต.) ปณธาน(นป.) ปณธ(ป.)

ปรารถนาความอยดกนด สขวาสาภปตถย(นป.)

ปราศจากความบากบน ปรกกมวรหต(คณ.)

ปราศจากความอตสาหะ วตสสาห(คณ.)

ปราศจากโรค นรามโย(ป.)

ปราศรย สนทรวจน(นป.) สลลาโป(ป.)

ปราสาท ๗ ชน สตตภมก(คณ.)

Page 197: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 197

ปราสาท ปาสาโท(ป.)

ปราสาทโลน มณฑจฉทโท(ป.) หมมย(นป.)

ปรจเฉทของคมภร ปรจเฉโท(ป.)

ปรยต ปรยตต(อต.) ธมโม(ป.)

ปรกษา มนเตต(อาข.) มนเตยย(อาข.)

ปรงแตง อภสงขโรต(อาข.) อภสงขาโร(ป.) สงขา

โร(ป.)

ปรงยา เภสชช โยเชตวา(สานวน)

ปรฟ โสธยปณณ(นป.)

ปร ลโกจโก(ป.) องโกโล(ป.)

ปรฟ โสธยปณณ(นป.)

ปลงลง โอตาเรต(อาข.) โอโรเปต(อาข.) นกข

ปต(อาข.) โอหารณ(นป.)

ปลงอายสงขาร อายสงขารวสฏฐภต(กตก)

ปลน ภณฑน วลมปส (สานวน) อจฉนทตวา(กตก)

ปลวก อปจโก(ป.)

ปลอก โกสโก(ป.)

ปลอกหมอน พมโพหน(อต.) จมลกา(อต.)

ปลอง ปพพ(นป.) ผฬ(นป.) คณฐ(ป.)

ปลอบใจ อสสาเสตวา(กตก)

Page 198: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 198

ปลอมตว อญญาตกเวเสน(ตตยา) เทวตาวณเณน

(ตตยา)

ปลอย มญจต(อาข.) โมจต(อาข.) โมจยต(อาข.)

ปละ ปล(นป.)

ปลา ชลโช(ป.) วารโช(ป.) มจโฉ(ป.) มโน(ป.)

ชลจโร(ป . ) ปถโลโม(ป . ) อมพโช(ป . )

ฌโส(ป.)

ปลากด นฬมโน(ป.)

ปลากระบอก ปาวโส(ป.)

ปลากระเบน มณฑก(ป.)

ปลาคาว มญโช(ป.)

ปลาฉลาม สสกา(อต.)

ปลาดก สงค(ป.)

ปลาตะเพยน โรหโต(ป.)

ปลาตาตม สผร(อต.)

ปลาบปลม สมโมทาม(อาข.)

ปลาย มตถก(นป.) ปรโยสาน(ป.) ปรยนต(นป.)

อนต(ป.) อคค(นป.) สโร(ป.) อคค (นป.) สข

โร(ป.)(นป.) โกฏ(อต.) โกโณ(ป.) อสโส(ป.)

ปลายคาง จพก(นป.)

Page 199: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 199

ปลายงวง กรคค(นป.) โปกขร(นป.)

ปลายเทา ปาทคค (นป . ) ปปท (นป . ) จรณ (นป . )

ปปโท(ป.) ปาทคค(นป.)

ปลาลาพน มคคโร(ป.)

ปลาสลาด คณฑโก(ป.)

ปลาสวาย วลโช(ป.)

ปลาหมอ วลโช(ป.)

ปลาแหง สกขมจโฉ(ป.)

ปลาใหญตางๆ ตม(ป.) ตมงคโล(ป.) ตมรปงคโล(ป.) อชฌา

โรโห(ป.) มหาตม(ป.)

ปลง ชลกา(อต.) รตตปา(อต.)

ปลมใจ วตต(นป.)

ปลกฝง อาเสวต(กตก)

ปวดทอง อทรวาโต อฏฐโต(สานวน)

ปวดศรษะ สส รชชต(สานวน)

ปวย อาตร(คณ.)

ปวารณา ปวาเรตวา(กตก)

ปองกน ปฏพาหต(อาข.) นวาเรต(อาข.) ปฏพาห

โน(ป.) ตกจฉต(อาข.) รกขต(อาข.) โค

Page 200: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 200

เปต (อาข . ) อารกโข (ป . ) รกขน (นป . )

รกขต(กตก) เตกจฉา(อต.) ตกจฉน(นป.)

ปองกนรกษาทานบารง อ ภ ป า ล น ตถ า ย เ จ ว อ ภ

วฑฒนตถาย จ(สานวน)

ปองราย พยาปาโท(ป.) อนภรทธ(อต.)

ปองหนา นลาเฏ หตถ ฐเปต(สานวน)

ปองหนา หตถ ภมกสม อกขปตวา โอโลเกต(สานวน)

ปอด ปปผาส(นป.)

ปอม อฏโฏ(ป.) อฏฏาลโก(ป.)

ปะรา มณฑป(นป.) ชนาลโย(ป.)

ปกมน อวฏฐต(กตก) อวตถต(กตก)

ปกษ ปกโข(ป.)

ปจจนตประเทศ มลกขเทโส(ป.) ปจจนโต(ป.)

ปญจมวภตต ปญจมวภตต(อต.) อปาทาน(ป.)(นป.) นส

สกก(ป.)(นป.)

ปญญา ธ(อต.) ปญญา(อต.) พทธ(อต.) เมธา(อต.)

มต(อต.) มต(อต.) ภร(อต.) มนตา (อต.)

ปญญาน(นป .) ญาณ(นป .) วชชา(อต.)

โยน(อต.) ปฏภาณ(นป.) อโมโห(ป.)

ปญญาคดหาหนทาง อปายวมสา(อต.)

Page 201: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 201

ปญญาแตกาเนด สชาตปญญา(อต.)

ปญญาพเศษ วปสสนา(อต.) สมมาทฏฐ(อต.)

ปญญารอบคอบ สมปชญญ(นป.) เนปกก(นป.)

ปญญาเลอกเฟน วมสา(อต.)

ปญหา ปญโห(ป.) ปจฉา(อต.)

ปณฑกมพล ปณฑกมพล(นป.)

ปดกวาด สมมชชต(อาข.) โอปญชต(อาข.)

ปตถะ ปตโถ(ป.)

ปนปวน สงขภต(อาข.) ขภต(อาข.)

ปสสาวะ ปสสาโว(ป.) มตต(นป.)

ปา (พสาวพอ) ปตจฉา(อต.)

ปา มาตลาน(อต.)

ปา อรญญ (นป . ) กานน (นป . ) ทาโย (ป . )

ค หน (นป . ) ว ป น (นป . ) ว น (นป . )

อฏว(อต.)วนสณฑ(ป.)

ปา(พสาวแม) มาตจฉา(อต.)

ปาก วทน(นป.) มข(นป.) ตณฑ(นป.) วตต(นป.)

ลปน (นป . ) อนน (นป . ) โ อฏโ ฐ (ป . )

อานน(นป.)

ปากกา เลขน(อต.) มสเลขน(อต.)

Page 202: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 202

ปากกาหมกซม นาฬเลขน(อต.)

ปากนา สมเภโท(ป.) สนธสงคโม(ป.)

ปากไมตรงกบใจ อญญ หทเยน จนเตต อญญ มเขน

กเถต(สานวน) น ยถาวาท ตถาการ(สานวน)

ปาชา อามกสสาน(นป.) สสาน(นป.) อาฬาหน(นป.)

ปาชาผดบ สวถกา(อต.) อามกสสาน(นป.)

ปาฏหารย ปาฏหร(นป.) ปาฏเหร(นป.) ปาฏหารย(นป.)

ปาฏหต(นป.) ปาฏเหร(นป.)

ปานกลาง มชฌมา(อต.)

ปานดวงใจ ปาณสม(คณ.)

ปารชาตก โกวฬาโร(ป.) ปารจฉตตโก(ป.) ปารชาต

โก(ป.)

ปง องค า รปกก (กตก ) องค า รปจ ต (กตก )

สนตตต(คณ.) ธปต(คณ.)

ปฎก ปฏก(นป.)

ปด ฉาเทต(อาข.) ปฏจฉาเทต(อาข.) อวรนธ

ต(อาข.) ปทหตวา(กตก) ปธาย(กตก) ถ

เกตวา(กตก) รนเธต(อาข.) ปทหต(อาข.)

นวาเรต (อาข.)

Page 203: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 203

ปดทองหลงพระ สวณณปฏเฏห ปฏฐย พทธรปสส อา

ลมปน(สานวน)

ปดประต ทวาร ปธาย(สานวน)

ปดหนาตาง วาตปาน ววรต(สานวน)

ปน จฬามณ(ป.) สโรมณ(ป.)

ป วสส(ป.)(นป.) สวจฉโร(ป.)(นป.) สรโท(ป.)

หายโน(ป.) สมา(อต.) สม(นป.) สก(นป.)

ปก ปตตต(นป.) เปขณ(นป.) ปตต(นป.) ปก

โข(ป.) ปญช(นป.) ฉโท(ป.) คร(ป.)

ปกนก ปกโข(ป.) ปตต(นป.) ปญช(นป.)

ปกน สกรสวจฉร(ป.) วราหสวจฉร(ป.) กณโฑ(ป.)

ปเกา อตตสวจฉโร(ป.)

ปขาล พยคฆสวจฉโร(ป.) พยคฆสวจฉร(นป.)

ปจอ โสณสวจฉร(ป.)(นป.)

ปฉล อสภสวจฉร(ป.)(นป.)

ปชวด มสกสวจฉร(ป.)(นป.)

ปเถาะ สสสวจฉร(ป.)(นป.)

ปมะเมย อสสสวจฉร(ป.)(นป.)

ปมะแม เอฬกสวจฉร(ป.)(นป.) อชสวจฉร(ป.)(นป.)

ปมะโรง นาคสวจฉร(ป.)(นป.)

Page 204: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 204

ปมะเสง สปปกสวจฉร(ป.)(นป.)

ประกา กกกฏสวจฉโร(ป.) กกกฏสวจฉร(นป.)

ปและสงข สสร(นป.)

ปวอก มกกฏสวจฉร(นป.) กปสวจฉร(นป.)

ปถชน อนรโย(ป.) ปถชชโน(ป.)

ปพพณณชาต ปพพณณ(นป.)

ป อยยโก(ป.) ปตามโห(ป.) เอยยโก(ป.)

ป กกกฏโก(ป.) กฬโร(ป.) อปยานโก(ป.)

ปทวดตาทวด ปปตามโห(ป.) ปยยโก(ป.)

ปนซเมนต กาฬจณณ(นป.)

ปลก กร(นป.)

ปลาด อตถรต(อาข.) อตถต(กตก) ปตถรตวา(กตก)

สนถรตวา(กตก) ปญญาเปตวา(กตก) อตถ

รตวา(กตก) ปญญตต(กตก)

เปญจมาศ วตนน(ป.) สนสนนก(นป.)

เปน โหต (อาข . ) อตถ (อาข . ) ภวต (อาข . )

สนต(กตก)

เปนกษตรยราชวงศจกร จกกขตตโย(ป.) จกกวสโก(ป.)

เปนการตงใจจรง สมาหตจตตสส นมตตภโต(สานวน)

Page 205: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 205

เปนการตดสทธเสรภาพ อ สส ร ย ปป จเ ฉ ท น ตถ

สวตตต(สานวน)

เปนของคกบบญ ปญญสส นพพจน โหต เววจน(สานวน)

เปนของคบานเมอง ธช วย สมปคคหต(สานวน)

เปนของตน นช(คณ.) สก(คณ.) อตตนย(คณ.)

เปนไข คลาโน(ป.)

เปนคนทไมมโรค อโรค(คณ.) อปปาตงก(คณ.) อปปา

พาธ(คณ.)

เปนเครองนาออกจากทกข นยยานก(คณ.)

เปนเครองหมาย นมตตภต(คณ.) ฐานย(นป.)

เปนเครองหาม ปฏปกขภตา โหนต (ส านวน ) ปฏฆาต

ภต(คณ.)

เปนฆราวาส คหฏฐภต(คณ.)

เปนจอมทพทแกลวกลา วรสรโยธ(คณ.)

เปนเจา ปต(ป.) สาม(ป.) อสสร(ป.) อภภ(ป.)

เปนตวอยาง ทฏฐานคต(สานวน)

เปนทางสงบระงบ อปสมาย อภญญาย สมโพธาย นพ

พานาย สวตตต(สานวน)

เปนทเคารพรกใคร คารวฏฐานโย ปโย มนาโป(สานวน)

เปนทพอใจ อฏฐ โหต กนต มนาป(สานวน)

Page 206: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 206

เปนทพงของคนยาก ทลนทนาถ(คณ.)

เปนทยอมรบนบถอ สมภาวต(คณ.)

เปนทยอมรบรกน สมภาวตา โหนต ปสฏฐา(สานวน)

เปนไท ภชสส(คณ.)

เปนธรรมดาคนเรา มนสสา นาเมเต(สานวน)

เปนแบบอยาง ทฏฐานคตก(คณ.)

เปนประมขของสงฆ สงฆยตฐานก(คณ.)

เปนประโยชนสขทยงยน ทฆรตต หตสขาวห(คณ.)

เปนไป ปวตตต(อาข.) วตตต(อาข.) สวตตต(อาข.)

เปนผโดดเดยว เอกภต(คณ.) อนาถ(คณ.)

เปนผตน ชาคร(คณ.)

เปนผศกษามามาก พหสส โต โหต สตธโร สตสนน จ

โย(สานวน)

เปนฝายถาม ปจฉาย ปกขก(สานวน)

เปนพยาน สกขภต(คณ.)

เปนพระประมข ปมโข เจวโหต วรนาโถ จ(สานวน)

เปนพระพอเจา ปตฏฐานย(คณ.)

เปนเพยงความสนกสนาน อภนนทนมตต(คณ.)

เปนภาระของขาพเจา มยหเมว ภาโร(สานวน)

เปนลนพน ภยโยโส มตตาย(สานวน)

Page 207: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 207

เปนลม มจฉ(คณ.)

เปนวนทดเลศ ทนคค(คณ.)

เปนศนยรวมดวงใจ หทยเปมสโมธานภต(คณ .) มโนหร

ภต(คณ.)

เปนสงสาคญ พหปการา โหต พาฬหคลานา(สานวน)

เปนสขเกษมศานต น พภ โ ย โ ห ต อ ก โ ต ภ โ ย น ร

ปททโว(สานวน)

เปนหน เปนทกข อนาทาเณ ทกขตภาโว(สานวน)

เปนหนบญคณ ปการ อณาทาน(สานวน)

เปนหนบญคณทาน เตสมปการ อณาทาน(สานวน)

เปนหลกฐาน นธานภต(คณ.)

เปนหวหนา ปพพงคม(คณ.) ปมข(คณ.) ปธาน(คณ.) โมก

ข(คณ.) ปาโมกข(คณ.)

เปนใหญ อสสร (คณ . ) นายก (คณ . ) สาม (คณ . )

ปต(คณ.) อส(คณ.) อธปต(คณ.) ปภ (คณ.)

อยย(คณ.) อธป(คณ.) อธภ(คณ.) เนต(คณ.)

เปนอย ชวต(อาข.) วาส กปเปส(สานวน) ชวต

กปเปส(สานวน) ชว(ป .) ชวต(อาข.) ช

วนต(อต.) ชวน(อต.) มธรโก(ป.) ชวโก(ป.)

เปนอยลาบาก อตทชชว(คณ.)

Page 208: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 208

เปนอรกน ปฏปกขภต(คณ.)

เปนเอก เอก(คณ.) อทตย(คณ.)

เปรต เปต(ป.)

เปรยง ตกก(นป.) มถต(นป.) ฆต(นป.)

เปรยบดวย อปมา(อต.)

เปรยบดวยกาลงกาย กายพลปม(คณ.)

เปรยบเทยบ โอปมม(นป.) อปมาน(นป.) อปมา(อต.)

เปลงเสยง สทท นจฉาเรต(สานวน) สทท กโรต(สานวน)

มหาสทท นจฉาเรต(สานวน)

เปลว วรฬ(กตก)

เปลวไฟ สขา(อต.) ชาลา(อต.) อจจ(อต.)

เปลา ต จฉ (คณ . ) รตตก (คณ . ) สญญ (คณ . )

อสาร(คณ.) เผคค(คณ.)

เปลาประโยชน โมฆ(คณ.) นรตถก(คณ.)

เปลยนแปลง วกาโร(ป.) ปรณาโม(ป.)

เปลยนแปลงของสงคม ปรณาโม ปชาย(สานวน)

เปลยวใจ อนาถ(คณ.) นรสสาท(คณ.) ทกขต(คณ.)

นรสาท(คณ.)

เปลอกไม วกกโล(ป.)(นป.) ตรฏก(นป.)

เปลอย นคณโฐ(ป.) อเจลโก(ป.) ทฆมพโร(ป.)

Page 209: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 209

เปาหมาย ลกข(นป.) เวชฌ(นป.) สรพย(นป.)

เปด อนคฆาเฏต(อาข.) โอปาเฏต(อาข.)

เปยก ตมตวา(กตก) เตมยต(อาข.) ตมยต(อาข.)

เปยกชน ตนต (คณ . ) อลล (คณ . ) อทท (คณ . ) ก

ลนน(คณ.) อนน(คณ.)

เปอกตม ชมพาโล(ป .) กลล(นป .) ปงโก(ป .) จก

ขลล(นป.) กททโม(ป.)

แปงทาตว วาสจณณ(นป.)

แปรงสฟน ทนตกฏฐ(นป.)

แปรไป ปกก(คณ.) ปรณต(คณ.)

แปล ปรวตต(นป.) ภาสนตร ปรวตต(สานวน)

ภาสนตร ปรวตเตต(สานวน)

แปลงตว อญญาตกเวส(ป.)

แปลเปนไทย ทยยภาสาปรวตตน(นป.)

โปรย กรต(อาข.) อากรต(อาข.)

โปรยลง อากรต(อาข.) โอปนาต(อาข.)

ไป คจฉต(อาข.) ยาต(อาข.) ปฏปชชต(อาข.)

เอต(อาข.) คจฉต(อาข.) ยาต(อาข.) นย

ยาน(นป.) คมน(นป.) ยาตรา(อต.) ปฏ

Page 210: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 210

ฐาน(นป.) คโม(ป.) คต(อต.) อคมาส(อาข.)

ปายาส(อาข.) ปฏปชช(อาข.)

ไปรษณย สนเทสาคาร(ป.)(นป.)

ผง จณโณ(ป .) ปส(ป .) รโช(ป .) ธล(อต.)

เรณ(ป.)(อต.)

ผม เกโส(ป.) กนตโล(ป.) วาโล(ป.) อตตมงคร

โห(ป.) มทธโช(ป.)

ผมจก กากปกโข(ป .) สขณฑโก(ป .) จฬา(อต.)

สขา(อต.)

ผมถก ธมมลโล(ป.)

ผมเปย กากปกโข(ป.) สขณฑโก(ป.)

ผมหงอก ปลต(นป.)

ผล ผล(นป.) อตโถ(ป.)

ผลกรรม ผล(นป.) วปาโก(ป.)

ผลความด นสสนโท(ป.)

ผลงาน นปผตต(อต.)

ผลดบ สลาฏ(ป.)

ผลแตงโม ตปสผล(นป.)

ผลประโยชน อตโถ(ป.)

ผลประโยชนรวมกน สหกมมการ(คณ.)

Page 211: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 211

ผลพทรา โกล(ป.)(นป.) พทโร(ป.)

ผลมวกเหลก อนทยโว(ป.)

ผลไม ผล(นป.)

ผลสม ชมภรผล(นป.)

ผลสก ผล(นป.)

ผลนผลน ชมม(คณ.)

ผสม สมมสเสตวา(กตก) อากณณ(กตก)

ผองแผว ปรโยทต(กตก) ปรโยทต(อาข.)

ผองใส ปสนน(คณ.)(กตก) ปรสทธ(คณ.)(กตก)

ผอบ จงโคฏโก(ป.) กรณโฑ(ป.)

ผอม กส(คณ.)

ผก ปณณ(นป .) นวาโป(ป .) สาโก(ป .)(นป .)

ฑาโก(ป.) สาก(นป.)

ผกกาด สาสปพช(นป.) สทธตโถ(ป.)

ผกทอดยอด ตมพโก(ป.) กลมพโก(ป.)

ผกบง ฌชชร(ป.)

ผกปลาบ อคคชาลา(อต.) ธาตก(อต.)

ผกสะเดา ปจมนทปณณ(นป.) นมพปณณ(นป.) ปจ

มนโท(ป.)

Page 212: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 212

ผกโหม ปนนนวา(อต.) โสผฆาต(อต.) กาลเวลโล(ป.)

สสว(อต.) การเวโล(ป.)

ผกโหมหด วตถล(นป.) วตถเลยยโก(ป.)

ผกไห ฌชฌร(อต.)

ผว ธโว(ป.) กนโต(ป.) วโร(ป.) ปโย(ป.) สาม

โก(ป.) สสโส(ป.) สาม(ป.) ภตตา(ป.) ปต(ป.)

ผวเมย ชายาปต(ป.) ชานปต(ป.) ชยมปต(ป.) ต

ทมปต(ป.) ชายปตกา(ป.)

ผสสะ ผสโส(ป.) โผฏฐพโพ(ป.)

ผา ปโลตก(นป .) เจล(นป .) อจฉาทน(นป .)

วตถ(นป.) วาโส(ป.) วสน(นป.) อสก (นป.)

อมพร(นป.) ปโฏ(ป.) ทสส(นป.) โจโล(ป.)

สาฏโก(ป.)

ผากรองนา ปรสสาวน(นป.)

ผากวาง ปรณาโห(ป.) วสาลตา(อต.)

ผาเกา วสน(นป.) ปฏจจร(นป.) ปโลตก(ป.)

ผาโกเสยยะซกแลว ปตตณณ(นป.)

ผาขนสตว กมพล(ป.)(นป.) โรมมย(นป.)

ผาขนสตวละเอยด โกฏมพร(นป.)

ผาขรว ปโลตกปฏ(ป.) นนตก(นป.) กปปฏ(ป.)

Page 213: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 213

ผาจวร อตตราสงค(ป.)

ผาเชดตว กายปญฉน(นป.)

ผาตด สตถกมม(นป . ) สลลกตตย(นป . ) สลล

กมม(นป.)

ผาทอเปลอกไม โขม(นป.)

ผาทอไหม โกเสยย(นป.) กมช(นป.)

ผาทาดวยดาย ภงค(นป.)

ผาทาดวยเปลอกไม ทกล(นป.)

ผานไป อตกกมต(อาข.) อตกขมต(อาข.) อตก

กนต(กตก)

ผานพนไป วตวตตต(อาข.) อตกกมต(อาข.)

ผานง นวาสน(นป.) อนตรย(นป.) อนตร(นป.)

อนตรวาสก(ป.)

ผาปนอน มญจตถรณ(นป.)

ผาเปลอกปาน สาณ(นป.)

ผาฝาย กปปาสก(นป.)

ผาเพดาน อลโลจ(ป.)(นป.) วตาน(นป.) ปกขปาส(ป.)

ผามาน ชวนกา(อต.) ตโตกรณ(อต.) สาณ(อต.)

ผาล ผาล(ป.) กสก(ป.)

ผาสบง อนตรวาสก(นป.)

Page 214: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 214

ผาสงฆาฏ สงฆาฏ(อต.)

ผาหม อตตราสงค(ป.) ปวาร(ป.)

ผาหลด ภสสต(อาข.) ภสสตวา(กตก)

ผาหม ปาวาร (ป . ) อตตราสงค (ป . ) อปสมพ

ยาน(นป.) อตตร(นป.) อตตรย(นป.)

ผาใหม อหต(นป.)

ผาองสะ อสจวร(นป.)

ผาอาบนาฝน วสสกสาฏกา(อต.) อทกสาฏกา(อต.)

ผงไฟ วสเวต(อาข.) วสพเพต(อาข.)

ผด ปราธ(นป.) มจฉา(นปาต) อปราธ(ป.)

ผดกน วเสส(คณ.)

ผดบาง อนวชชกมม(นป.)

ผดวสย อวสย(ป.)

ผว ฉว(อต.)

ผวพรรณ วณณ(ป.)

ผ ปสาจ(ป.) อมนสส(ป.)

ผไมมหว กพนธ(ป.)

ผเสอ มอธ(ป.) อธปาตก(ป.)

ผเสอนา รกขส(ป.) ทกรกขส(ป.)

Page 215: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 215

ผง ฉปปท(ป.) มธพพต(ป.) มธลห(ป.) มธกร(ป.)

มธป(ป.) ภมร(ป.) อล(ป.)

ผงนอย ขทท(ป.)

ผถอทายเรอ กณณธาร(ป.) นาวก(ป.)

ผดผอง ปภสสร(ป.) ภาสร(ป.)

ผดลกผดนง อฏฐาย(กตก) สมฏฐาย(กตก)

ผก เวเฐตวา(กตก) พนธตวา(กตก) สนทา

นต(คณ.) สต(คณ.) พทธ(คณ.) กลต (คณ.)

สยต(คณ.)

ผกปญหา ปญห ปพนธย(สานวน)

ผกมด อปนพนธต(อาข.)

ผกลาหาญ สร(คณ.) วร(คณ.) วกกนต(คณ.) สกก(คณ.)

สมตถ(คณ.)

ผกลาหาญเดดเดยว สร(คณ.) สกก(คณ.) สมตถ(คณ.)

ผกสมพนธไมตร สมพนธเมตต กโรนต(สานวน) มต

ตสนถว กโรนต(สานวน)

ผกน ภญช(ป.) โภค(ป.) อทก(ป.)

ผกนนาลาย เขฬาสก(คณ.)

ผเกดในตระกลตา กณหาภชาตก(คณ.)

ผขดขวาง อวโรธก(คณ.)

Page 216: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 216

ผขบไล ปนทก(คณ.)

ผเขาประชม สภย(ป.) สมาชก(ป.)

ผคบคนผด วปกขเสวก(คณ.)

ผควรแกความเคารพ ครคารวยตต(คณ.)

ผควรบชา อภปชารห(คณ.)

ผควรรบทาน ทานารห(คณ.) ทกขเณยย(คณ.)

ผเจรญดวยการศกษา สกขกาม(คณ.) สกขาวฑฒ(คณ.)

พหสสต(คณ.)

ผฉลาดในดานภาษา นรตตกสล(คณ.)

ผฉลาดในพระวนย วนยสส โกวท(สานวน)

ผฉลาดในภาษา นรตตกสล(คณ.)

ผฉลาดมความสามารถ ปญญวนต(คณ.) พยตต(คณ.) ปฏ

พล(คณ.)

ผชาย มนสส(ป.) มานส(ป.) มจจ(ป.) มานว(ป.)

มนช(ป.) นร(ป.) โปส(ป.) ปมา(ป.) ปรส(ป.)

โปรส(ป.) มาณว(ป.)

ผเชอฟง วเธยย(คณ.) อสสว(คณ.) สพพจ(คณ.)

ผซงไดรบมอบหมาย นยยาทตปคคล(ป.)

ผซอ กยก(ป.) กายก(ป.)

ผเฒา มหลลก(คณ.) วฑฒ(คณ.)

Page 217: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 217

ผเดนทาง มคคปฏปนน(คณ.)

ผเดยว เอกาก(คณ . ) เอกจจ(คณ . ) เอก(คณ . )

เอกก(คณ.)

ผตองการบญ ปญญตถก(คณ)

ผตความชว ปาปครห(ป.)

ผตดตาม อนจร(คณ.) สหาโย(ป.) สหายกา(อต.)

ผตน ชาคร(คณ.) พทธ(คณ.)

ผเตรยมไป คมโก(ป.)

ผแตงตง ปญญาปก(คณ.)

ผแตงพงศาวดาร มาคธ(คณ.) มธก(คณ.)

ผถงความบรสทธ วสทธธาร(คณ.) วสทธคาม(คณ.) ว

สทธทาย(คณ.)

ผถกความตายครอบงา มรณาภภต(คณ.)

ผทรงกรณาดงสมทร กรณามหณณว(คณ.)

ผทรงความบรสทธ วสทธธาร(คณ.) วสทธคาม(คณ.) ว

สทธทาย(คณ.)

ผทาความยาเกรง จตตการก(คณ.) สปปตสส(คณ.)

ผทาบาป ปาปการ(คณ.)

ผทาใหเปนทพง สรณงกร(คณ.)

ผทจะปกครองเอาใจใส ธรคคาหก(คณ.) โธรยหสล(คณ.)

Page 218: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 218

ผเทยวไป ชงคม(คณ.)

ผแทนราษฎร ปชาย ธรคคาหปคคโล(ป.)

ผนอน สยตา(คณ.)

ผนง นสนนก(คณ.)

ผนา ปเรจาร(คณ.) ปเรจร(คณ.) ปพพงคม(คณ.)

ปเรคาม(คณ.)

ผบนทกความชอบ วนท(ป.) ถตปาฐก(คณ.)

ผบาเพญบารม ปรตปารม(คณ.)

ผประกน ปาฏโภโค(ป.) ปฏภ(ป.)

ผประทานความบรสทธ วสทธธาร(คณ.) วสทธคาม(คณ.)

วสทธทาย(คณ.)

ผพพากษา วนจฉยามจโจ(ป.) อกขทสโส(ป.)

ผพมพ มททาปก(คณ.)

ผพงคนอน ปรายตต(คณ.) ปราธน(คณ.)

ผพงพง อายตต(คณ.) สนตก(คณ.) ปรคคห(คณ.)

อธน(คณ.)

ผพดใหราย นปจจวาท(คณ.)

ผมความขยน อฏฐานวนต(ป.)

ผมความรอบคอบ นสมมการ(คณ.)

Page 219: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 219

ผมทกข ทกข(คณ.) ทกข(ป.) ทกขตา(คณ.) ทกข

น(อต.)

ผมบญ ปญญวนต(คณ.)

ผมปญญา ปณฑโต(ป.) พโธ(ป.) วทวา(ป.) วภาว(ป.)

สนโต(ป.) สปปญโญ(ป.) โกวโท (ป.) ธมน

ต(ป .) สธ(ป .) กว(ป .) พยตโต(ป .) ว

จกขโณ(ป.) วสารโท(ป.) เมธาว (ป.) มต

มา(ป.) ปญโญ(ป.) วทโร(ป.) วท(ป.) ธโร(ป.)

วปสส(ป.) โทสญญ(ป.) พทโธ(ป.) ทพโพ(ป.)

วทสส(ป.)

ผมปญญาประเสรฐ วรมต(อต.)

ผมสตสมปชญญะ สตสมปชานก(คณ.)

ผไมโลภ โลเภน อนภภ โต โหต (ส านวน ) สน

ตฏฐ(คณ.)

ผรกษา รกขก(คณ.) ปาลก(คณ.)

ผรกษาวงศพระชนะ ชนวสานปาลก(คณ.)

ผร มน(ป.) วญญ(ป.) วท(ป.)

ผรกาล กาลญญ(ป.)

ผรตน อตตญญ(ป.)

ผรถอยคา วทญญ(ป.)

Page 220: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 220

ผรทงปวง สพพญญ(ป.)

ผรทาง มคคญญ(ป.)

ผรธรรม ธมมญญ(ป.)

ผรประมาณ มตตญญ(ป.)

ผรผล อตถญญ(ป.)

ผรราตรนาน รตตญญ(ป.)

ผรเหต ธมมญญ(ป.)

ผรอปการะ กตญญ(ป.)

ผลาดตระเวน จกกก(คณ.) ฆณฏก(คณ.)

ผเลอมใส ปสาทนย(คณ.)

ผวาจงหวด มณฑลสสโร(ป.) รฏฐสสโร(ป.)

ผศกษามาก พหสสต(คณ.) สตธร(คณ.) สตสนนจย(คณ.)

ผสรางความเจรญ อภวฑฒการ(คณ.)

ผสวมเกราะ กตสนนาห(คณ.)

ผสนอาสวะแลว ขณาสว(คณ.)

ผสงศกด มเหสกข(คณ.)

ผเสดจไปดแลว สคต(คณ.)

ผเสร สจฉนท(คณ.)

ผแสดงโมกขธรรม โมกขเทสก(คณ.)

ผแสวงหาแตธรรม ธมมปปมาณก(คณ.)

Page 221: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 221

ผหญง อตถ(อต.) สมนตน(อต.) นาร(อต.) ถ(อต.)

วธ (อ ต . ) วน ต า (อ ต . ) องคน า (อ ต . )

ปมทา(อต.) มาตคาโม(ป.) สนทร(อต.) กน

ตา(อต.) รมณ(อต.) ทยตา(อต.) อพลา(อต.)

มหลา(อต.)

ผหญงนารก กนตา(คณ.)

ผหนายจากกเลส วตราค(คณ.) ขณาสว(คณ.)

ผหลงทาง มคคมฬห(คณ.)

ผหวงบญ ปญญเปกข(คณ.)

ผหาความสข สเขส(คณ.)

ผเหนผด มจฉาทฏฐก(คณ.) มจฉาปฏปนน(คณ.)

ผใหการสนบสนน อปตถมภก(คณ.) อปตถมภก(คณ.)

ผใหความสข สขท(คณ.)

ผใหญในตระกล กลเชฏฐก(คณ.)

ผใหญบาน คามโภชก(ป.) ขททกคามโภชก(ป.)

ผใหอาวธคอปญญา ปญญาวธทายก(ป.)

ผอนรกษประเพณไทย ทยยปเวณปาลก(คณ.)

ผอยในขาย เวเนยยพนธ(ป.)

ผอยในขายพระบารม เวเนยยพนธ(ป.)

ผอยในถนทรกนดาร ทรปจจนตวาส(คณ.)

Page 222: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 222

ผอาศยคนอน ปราธน(คณ.) ปรายตต(คณ.)

ผเอนด การณณก(คณ.) ทยาล(คณ.) สรต(คณ.)

ผโออวด สฐ(ป.) สาเถยย(ป.)

เผยแผศาสนา พหชนหตาย(นป.) พหชนสขาย(นป.) โลกา

นกมปาย(นป.)

เผลดผล นปปชชต(อาข .) นปผชชต(อาข .) ปจจ

ต(อาข.)

เผา ฌาปต(กตก) ฌาม(กตก) องคารปกก(คณ.)

องคารปจต(คณ.)

เผาพนธ พนธ(ป.) ทายาโท(ป.)

เผอก มลโก(ป.)(นป.) จจจ(อต.)

เผอแผ หต(นป.)

แผกรณาไป การญเญน สมนนาคโต โหต หตานกมป

(สานวน)

แผดเผา ตปต(อาข.) ตปปต(อาข.)

แผน ปฏฏ(นป.) ปฏล(นป.)

แผนดน วสนธรา(อต.) ฉมา(อต.) ภม(อต.) ปฐว(อต.)

เมทน(อต.) มห(อต.) อพพ(อต.) วสมต(อต.)

โค(ป.)(อต.) ก(อต.) วสธา(อต.) ธรณ(อต.)

Page 223: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 223

ธรา(อต.) ปถว(อต.) ชคต(อต.) ภร(อต.)

ภ(อต.) ภตธรา(อต.) อวน(อต.)

แผนหน ปาสาโณ(ป.)

แผรศม โอภาส ผร(สานวน) โอภาส วสสชช(สานวน)

รสม มญจ(อาข.) รส มญจ(อาข.)

แผล อร(นป.) วโณ(ป.)(นป.)

ไผ กฏฐโก(ป.) เวฬ(ป.)

ฝน วสโส(ป.) เทโว(ป.) วฏฐ(อต.) วสส(นป.)

วสสน(นป.)

ฝนชก อารตต(กตก) อารตต(กตก) เตเมตวา(กตก)

ตนต(กตก)

ฝนตก วสสต(อาข.) ปวสสต(อาข.) วสสต(อาข.)

ปวสสต(อาข.)

ฝนตกประปราย สกโร(ป.)

ฝนตกหนก อาสาโร(ป.) ธารา(อต.) สมปาโต(ป.)

ฝก โกส(อต.) โกสโก(ป.) พชโกโส(ป.) กณณ

กา(อต.)

ฝกใฝ อภมานส(คณ.) อภปสนน(คณ.)

ฝง ตร(นป.) กล(นป.) โรธ(นป.) ปตร(นป.)

ตฏ(ป.)(อต.)(นป.) เวลา(อต.)

Page 224: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 224

ฝงนอก ปาร(นป.)

ฝงใน โอร(นป.)

ฝดขาว โอผนาต(อาข.) โอปนาต(อาข.)

ฝน สปต(อาข.) นทท โอกกมต(สานวน) ส

ปน(นป.)

ฝา กฑฑ(นป.) ภตต(อต.) มณโฑ(ป.)

ฝาฝน อตกกมต(อาข.) วตกกมต(อาข.)

ฝาย ปกโข(ป.) ปกขโก(ป.) ภาโค(ป.)

ฝาย อมมา(อต.) อตส(อต.) กปปาส(อต.) กป

ปาส(นป.) พทรา(อต.)

ฝายเกด สมทยวาโร(ป.)

ฝายเจรญ วฑฒปกข(คณ.)

ฝายชารดทรดโทรม หานปกข(คณ.)

ฝายดบ นโรธวาโร(ป.)

ฝ โผโฏ(ป.) ปฬกา(อต.)

ฝมอ วฑฒกหตถกมม(นป.)

ฝก คหต(กตก) คณหต(กตก) ทมม(ป.) ทโม(ป.)

ทมโถ(ป.) ทนต(อต.) ทนต(กตก)

ฝกซอม ทมน(นป.) ทมต(อาข.)

Page 225: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 225

ฝกฝน สทนต(กตก) สคตต(กตก) ทนต(คณ.)

ทมต(คณ.) ทมต(อาข.)

ฝกฝนด สทนต(กตก) สคตต(กตก) สรกขต(กตก)

สสวต(กตก) สขาธวาห(คณ.)

ฝกยงธน สรพยาโส(ป.) อปาสน(นป.)

ฝน รโช(ป.) ปส(ป.)

ฝง สมโห(ป.) คโณ(ป.) สฆาโต(ป.) สมทาโย(ป.)

สญจโย (ป . ) สนโทโห (ป . ) นวโห (ป . )

โอโฆ(ป.) วสโร(ป.) นกโร(ป.) จโย(ป.)

กาโย(ป.) ขนโธ(ป.) สมทโย(ป.) ฆฏา(อต.)

สมต(อต.) สหต(อต.) ราส(ป.) ปญโช(ป.)

สมวาโย(ป .) ปโค(ป .) ชาต(นป .) กทม

พก(นป.) พยโห(ป.) วตาน(นป.) คมโพ(ป.)

กลาโป(ป.) ชาล(นป.) มณฑล(นป.) ยโถ(ป.)

ฝงชาง หตถฆฏา(อต.) คชตา(อต.)

เฝา ปสสต(อาข.) ปสสต อปสงกมต(สานวน)

ทสสต(อาข.)

เฝาแหน ทสสนาทกจจ ปฏลภส(สานวน)

แฝก วรณ(นป.)

ใฝการศกษา สกขาปวจยาภรต(คณ.) สกขากาม(คณ.)

Page 226: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 226

ใฝใจการบวช ปพพชชายาภมานส(คณ.)

พ.ศ. พทธสก(ป.) พทธวสโส(ป.)

พง วน(นป.) อรญญ(นป.)

พงศาวดาร วสาวตารกถา(อต.) อตหาโส(ป.) ปพนโธ(ป.)

พจน วจน(นป.) กถา(อต.)

พญาง สปปราชา(ป.) วาสก(ป.)

พญานาค อนนโต(ป.) นาคราชา(ป.)

พญาลง กปเชฏฐก(คณ.)

พน มจจต(อาข.) มจจตวา(กตก) มตต(กตก)

มจจส(อาข.)

พนจากสรรพโลก สพพโรควมตตก(คณ.)

พนมมอ กรปโฏ(ป.) อญชล(อต.)

พนวสย วสยภต(คณ.)

พนกพง อปาลมโภ(ป.)

พนน อพภท(นป.)

พยบแดด มรจ(อต.) มคตณหกา(อต.)

พยากรณ พยากโรต(อาข.)

พยาน สกข(ป.)

พยาบาล คลานปฏฐายก(คณ.)

Page 227: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 227

พยายาม ฆเฏนต(กตก) วายมนต(กตก) ปรกกม

ต(อาข.) ฆเฏต(อาข.) วายมต(อาข.) วายา

โม(ป.) ปรกกโม(ป.) ปรกกมนต(กตก) วาย

มนต(กตก) อสสาโห(ป.) อาตปโป(ป.) ปค

คาโห(ป.) ปธาน (นป.) วรย(นป.) อหา(อต.)

อยยาโม(ป.) ธต(อต.) วาณ(อต.) วรย(นป.)

พยายามชวยรกษา วายมต(อาข.) จตต ปคคณหาต(สานวน)

พยายามอยางหนก ทฬหปรกกโม(ป.)

พยงจต จตต ปคคณหาต(อาข.) สมปหเสต(อาข.)

พร วโร(ป.)

พรต นยโม(ป.) วต(ป.)(นป.)

พรตทปฏบตตามกาล นยโม(ป.)

พรตทปฏบตประจา ยโม(ป.)

พรม โกชโว(ป.)

พรรค วคโค(ป.)

พรรณนา วณเ ณ ต ( อ า ข . ) ส ว ณเ ณ ตว า ( ก ต ก )

ส วณณ ยนต (ก ต ก ) กตถ น า ( อ ต . ) ส

ลาฆา(อต.) วณณนา(อต.)

พรรษา วสโส(ป.)(นป.)

Page 228: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 228

พรหม ปตามโห(ป .) ปตา(ป .) พรหมา(ป .) โล

เกโส(ป.) กมลาสโน(ป.) หรญญคพโภ(ป.)

สรเชฏโฐ(ป.) ปชาปต(ป.)

พรหมจรรย พรหมจรย(นป.)

พรอง อน(คณ.)

พรอมกน เอกโต(อพยย.) สมคค(คณ.) สามคค(อต.)

พรอมใจ เอกจฉนท(คณ.) สมคคจตต(คณ.) สมจต

ต(คณ.) สมานจฉนท(คณ.) สมคคา (คณ.)

พรอมทงบรวาร สปรวาร(คณ.)

พรอมพรง สมงค(คณ.) สมนนาคต(คณ.)

พรอมเพรยง เอกจฉนท(คณ.) สมคคจตต(คณ.) สมจต

ต(คณ.) สมานจฉนท(คณ.) สมคคา (คณ.)

พระ ภกข(ป.) สมโณ(ป.) ยต(ป.)

พระคถาคต ตถาคโต(ป.)

พระคนถรจนาจารย คนถการก(คณ.)

พระคนธกฎ คนธกฏ(อต.)

พระคณเจา อยย(ป.)

พระจรยาวตร จรยา(อต.)

พระจนทร จนทมา(ป.)

พระเจดยทองสมฤทธ กสมยเจตย(นป.)

Page 229: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 229

พระเจากรงธนบร ธนปรนโท(ป.)

พระเจาจกรพรรด จกกวตต(ป.)

พระเจาแผนดน ชนาธโป(ป.) ภโป(ป.) ภมปาโล(ป.) รฏฐาธ

โป(ป.) ราชา(ป.) ขตตโย(ป.)

พระเจาอทอง สวณณโทโล(ป.)

พระชนนของพระราหล ราหลมาตา(อต.) ยโสธรา(อต.)

พมพา(อต.)

พระชนะ ชโน(ป.)

พระไตรปฎก เตปฏก(นป.) ตปฏก(นป.) ปตกตตย(นป.)

พระไตรปฎกรวมคาสอน ช น ธ มม ส โ ม ธ า น ป ฏ ก

ตตย(นป.)

พระเถระ เถโร(ป.) มหาเถโร(ป.)

พระทศพล ทสพโล(ป.)

พระทยเปยมดวยธรรม ธมมสมนนาคเตน เจตสา(สานวน)

พระทยมนคง สมาหตจตต(คณ.)

พระทนง ราชาสน(นป.)

พระแทนทอง สหาสน(นป.) เหมาสน(นป.)

พระธรรมราชา ธมมราชา(ป.)

พระธรรมและวนย ปาวจน(นป.) ธมมวนโย(ป.)

พระธรรมเสนาบด ธมมเสนาปต(ป.)

Page 230: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 230

พระธาต ธาต(อต.)

พระนรสห นรสโห(ป.)

พระนเรศวร นรสสราชา(ป.)

พระนางพมพา ราหลมาตา(อต.) ยโสธรา(อต.) พมพา(อต.)

พระนารายณ นราโย(ป.) นรายโณ(ป.)

พระบรมวงศานวงศ ญาตกานญาตกภต(คณ.)

พระปมข ยตฐานก(คณ.)

พระประจาตระกล กลปก(คณ.)

พระประยรญาต ราชวสกญาตโย(ป.)

พระปญญาคณ ปญญาคณ(คณ.)

พระผเปนเอง สยมภ(ป.)

พระผมพระภาค ภควา(ป.)

พระพทธเจา พ ทโ ธ (ป . ) ทสพ โล (ป . ) สตถ า (ป . )

สพพญญ(ป.) ทวปทตตโม(ป.) มนนโท(ป.)

ภควา(ป.) นาโถ(ป.) จกขมา(ป.) องครโส(ป.)

มน(ป.) โลกนาโถ(ป.) อนธวโร(ป.) มเหส(ป.)

วนายโก(ป.) สมนตจกข(ป.) สคโต(ป.) ภ

รปญโญ(ป.) มารช(ป.) นรสโห(ป.) นรว

โร(ป.) ธมมราชา(ป.) มหามน(ป.) เทวเท

โว(ป.) โลกคร(ป.) ธมมสสาม(ป.) ตถาค

Page 231: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 231

โต(ป .) สยมภ(ป .) สมมาสมพทโธ(ป .)

วรปญโญ(ป.) นายโก(ป.) ชโน(ป.)

พระพทธเจาพระองคน สกโก(ป .) สทธตโถ(ป .) สทโธ

ทน(ป.) โคตโม(ป.) สกยสโห(ป.) สกยม

น(ป.) อาทจจพนธ(ป.)

พระพทธพจน พทธวจน(นป.) ปาวจน(นป.)

พระพทธรป พทธปฏมา(อต.)

พระภกษ ภกข(ป.) ยต(ป.) สมโณ(ป.)

พระภกษสามเณร ทหรสามเณร(ป.)

พระโมคคลลานะ มหาโมคคลลาโน(ป.) มหาโมคคลลาย

โน(ป.)

พระยพราช ยวราชา(ป.)

พระรตนตรย รตนตตย(นป.) ตรตน(นป.) วตถตตย(นป.)

ตวตถ(นป.)

พระราชทานนา ชลนโท(ป.)

พระราชวง ราชนเวสน(นป.) ราชมนทร(นป.)

พระราชสมภพ ปสต(อต.)

พระราชอทยาน ราชอยยาน(นป.)

พระราชโองการ ราชวาทกถา(อต.)

พระราชโอรส โอรโส(ป.) ราชปตโต(ป.)

Page 232: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 232

พระราชา ชนาธโป(ป.) ภโป(ป.) ภมปาโล(ป.) รฏฐาธ

โป(ป.) ราชา(ป.)ขตตโย(ป.)

พระราชาคณะ ราชคณโก(ป.)

พระราชาทวไป ราชา(ป.) ภปต(ป.) ภปาโล(ป.) ปตถโว(ป.)

นราธโป(ป.) ภนาโถ(ป.) ชคตปาโล (ป.)

ทสมปต(ป.) ชนาธโป(ป.) รฏฐาธโป(ป.)

นรเทโว(ป.) ภมโป(ป.) ภภโช(ป.)

พระราชน มหาเทว(อต.) อคคเทว(อต.) ราชน(อต.)

พระศากยมน สกยมน(ป.)

พระศากยสหะ สกยสโห(ป.)

พระศาสดา สตถา(ป.) สตถาโร(ป.)

พระศาสนา สาสน(นป.)

พระสงฆ สงโฆ(ป.)

พระสมณโคดม สมโณ โคตโม(ป.)

พระสหาย สหายโก(ป.) มตโต(ป.)

พระสมมาสมพทธเจา สมมาสมพทโธ(ป.)

พระสารบตร สารปตโต(ป.) เสนาปต(ป.) อปตสโส(ป.)

พระสคต สคโต(ป.)

พระเสกขะ เสกโข(ป.)

พระอรหตผล อญญา(อต.) อรหตต(นป.)

Page 233: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 233

พระอรหนต อรหนต(ป .) อรหนต(อต.) ขณาสโว(ป .)

อเสกโข(ป.) วตราโค(ป.) อรหา(ป.)

พระอรยะ อรโย(ป.) อธคโต(ป.)

พระองครส องครโส(ป.)

พระอาทตย รว(ป.) สรโย(ป.)

พระอานนท อานนโท(ป.) ธมมภณฑาคารโก(ป.)

พระอนทร โกสโย(ป.) เทวราชา(ป.) มฆวา(ป.) สก

โก(ป.) อนโท(ป.) สกโก(ป.) ปรนทโท(ป.)

เทวราชา(ป.) วชรปาณ(ป.) สชมปต(ป.)

สหสสกโข(ป.) มหนโท(ป.) วชราวโธ(ป.)

วาสโว(ป.) ทสสตนยโน(ป.)ตทวาธภ(ป.)

สรนาโถ(ป .) วชรหตโถ(ป .) ภตปต(ป .)

มฆวา(ป.) โกสโย(ป.) อนโท(ป.) วตรภ(ป.)

ปากสาสโน(ป.) วโฑโช(ป.)

พระอปชฌาย อปชฌาโย(ป.) อปชฌา(ป.)

พรงพรอม สมนนาคต โหต สมปปต(สานวน)

พรา วาส(อต.) ตจฉน(อต.)

พราน โอรพภโก(ป.) เนสาโท(ป.) ลททโก(ป.) พ

ยาโธ(ป.)

พรานแกะ โอรพภโก(ป.)

Page 234: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 234

พรานนก สากณโก(ป.)

พรานเนอ มาควโก(ป.) มคโว(ป.) มคพยโธ(ป.)

พรานสกร สกรโก(ป.)

พราหมณ พรหมพนธ(ป.) ทวโช(ป.) วปโป(ป.) พรห

มา(ป.) โภวาท(ป.) พราหมโณ(ป.) โสตถ

โย(ป.) ฉนทโส(ป.)

พราหมณผบชา อรตวโช(ป.) ยาชโก(ป.)

พราหมณมหาศาล พราหมณมหาสาโล(ป.)

พรก มรจ(นป.) โกลก(นป.)

พรกไทย โกลก(นป.) มรจ(นป.)

พรงน ปนทวเส(ป.) ปเนกทวเส(ป.) เสว(นปาต)

พฤตกรรม กมมวตต(อต.)

พลการ ปสยโห(ป.) พลกกาโร(ป.) หโฐ(ป.)

พลบคา อภ โทโส (ป . ) ปโทโส (ป . ) สาโย (ป . )

สญฌา(อต.)

พลเรอน ราชปรสา(ป.)

พลอย มณ(ป.) สลา(อต.) ผสสราโค(ป.)

พละ ถาโม(ป.) พล(นป.)

พลง ถาโม(ป.) พล(นป.)

พลดตก ภสสต(อาข.) ปตต(อาข.)

Page 235: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 235

พลดพราก วปปโยโค(ป.) วโยชต(อาข.) วยชชต(อาข.)

วยญชต(อาข.)

พลน สฆ(นปาต) ตรต(นปาต) ลห(นป.) อาส(น

ป า ต ) ต ณณ (น ป า ต ) อ ร (น ป า ต ) อ ว

ลมพต(นปาต) ตวฏ(นปาต) สฆสฆ(นปาต)

ขปป(นปาต) ตรตตรต(นปาต)

พลนหายไป ปรกขณ โหต(สานวน) ปรกขยต(อาข.)

พลบพลง ลางคล(อต.) สารท(อต.)

พลว ขณตต(อต.) อวทารณ(นป.)

พล นาคลตา(อต.) ตามพล(อต.)

พวก ปกข(ป.) โกฏฐาส(ป.) วคค(ป.)

พวกพอง ปกขกา(ป.) พนธ(ป.)

พวงดอกไม มาลาปโฏ(ป.) ปปผทาม(นป.) มาลา(อต.)

มาลย(นป.)

พอ ตาโต(ป.) ชนโก(ป.) ปตา(ป.)

พอ อล(นปาต)

พอครว สโท(ป.) ภตตกาโร(ป.) สปกาโร(ป.) ภต

ตกาโร(ป.) สโท(ป.) อาฬารโก(ป.) โอทน

โก(ป.) รสโก(ป.)

Page 236: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 236

พอคา วาณโช(ป.) อาปณโก(ป.) กยวกกยโก(ป.)

สตถวาโห(ป.)

พอใจ ปสนนมานส(คณ.) หฏฐปปฏฐ(คณ.) ตฏฐจต

ต(คณ.) สมน(คณ.) ปสนนจตต(คณ.) วปป

สนน(คณ.) อทคคทคค(คณ.) ลคคจตต(คณ.)

ตฏฐมานส(คณ.) สฉนท(คณ.) อสสาท(ป.)

อาสาส(ป.)

พอตา สสโร(ป.)

พอตาแมยาย สสรา(ป.) สสสสสรา(ป.)

พอผว สสโร(ป.)

พอผวแมผว สสรา(ป.) สสสสสรา(ป.)

พอแม มาตาปตโร(ป.)

พอแมประคบประหงม ม า ต า ป ต ห อ า ป า ท ต ( ก ต ก )

ปาลต(กตก) ฆฏต(กตก) อนปปพนเธน

ปวตตต (สานวน)

พะยอมขาว โสมวกโก(ป.) กทโร(ป.)

พกผอน ผาสกวหาร(ป.)

พง ภชชต(อาข.) ภนน(กตก)

พงผด กโลมก(นป.)

พงพอน นกโล(ป.) มงคโส(ป.)

Page 237: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 237

พด วณฏ(นป.) วชน(อต.) วายต(อาข.)

พดจามร วชน(อต.) จามร(นป.)

พน (เงน) สหสส(นป.)

พน(กรยา) พนธตวา(กตก) เวฐต(กตก) วลยต(กตก)

พนธต(อาข.) พนธตวา(กตก) เวเฐต

วา(กตก) เวเฐต(อาข.) เวฐต(อาข.)

พนธมตร สหภาคโน(ป.) พนธมตโต(ป.)

พสด วตถ(นป.)

พากเพยร ฆเฏต(อาข.) ยญเชต(อาข.) วายาโม(ป.)

พากย วากย(นป.)

พาไป เนต(อาข.) เนตวา(กตก) หรต(อาข.) นห

รต(อาข.) อภหรต(อาข.) หรตวา(กตก) อา

ทาย(กตก)

พามา อาเนต(อาข.) อาเนตวา(กตก) อาหรต(อาข.)

อาหรตวา(กตก)

พายแจว ผโย(ป.)

พายเรอ อทก ปวสต(สานวน) อทก โอตรต(สานวน)

นาวาย คจฉต(สานวน)

พาย กรสงคสา (อต . )มาลโต (ป . ) ปวโน (ป . )

วาย(ป.) วาโต(ป.)(นป.) อนโล(ป.) สมร

Page 238: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 238

โณ(ป.) คนธวาโห(ป.) วาโย(ป.) สมโร(ป.)

สทาคต(ป.)

พานก วหรต(อาข.)

พกล วกโล(ป.) ภณฑโล(ป.)

พจารณา วจนนต(กตก) วมสนต(กตก) สมเวกขมา

น(กตก) ปจจเวกขนต(กตก) ตลยตวา(กตก)

ปจจเวกขตวา(กตก) วจาเรตวา(กตก) วมสต

วา(กตก) นสาเมตวา(กตก) อนเปกขต

วา(กตก) อปรกขปตวา(กตก) อปธาเรต

วา(กตก)ตเรต(อาข.) วมสต(อาข.) อปธาเร

ต(อาข.) อาวชเชต(อาข.) ปจจเวกขต(อาข.)

สมมสต(อาข.) สมปสสต(อาข.)

พจารณาคดความ นานฏฏาน วนจฉโย (ป . ) อฏฏ ต

เรตวา(สานวน)

พจารณาปจจย ปจจเวกขนต(กตก)

พจารณาสงขาร สมมสนต(กตก)

พจารณาเหน สมปสสมาน(กตก)

พณ ๗ สาย ปรวาทน(อต.)

พณ วณา(อต.) วลลก(อต.)

Page 239: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 239

พถพถนในการเยบจวร นปโณ เจว สมตโถ จ โหต จวร

กมม กาต(สานวน)

พธมงคลทางศาสนา พ ทธ ส า ส น ป ร ย า ป นน

มงคล(สานวน)

พธราชาภเษก ขตตยมทธาภเสกมงคล(สานวน)

พนท พนท(นป.)

พนาศ วนาส(ป.) นสสต(อาข.) โอสกกน อาปชช

ต(อาข.)

พพธภณฑ อพภตวตถนจยสาลา(อต.) อพภตสาลา(อต.)

พมพ ปมททตวา(กตก) มททต(กตก)

พมเสน จนปฏฐ(นป.) สนทร(นป.)

พลงกาสา วฬงค(นป.) จตรตณฑลา(อต.)

พศดาร วตถาเรตวา(กตก) วตถาโร(ป .) วตถาเร

ต(อาข.) วตถารต(กตก)

พเศษ วสฏฐ(คณ.) วเสส(คณ.)

พษง วส(นป.) ครฬ(นป.)

พษณโลก วสสนโลกปร(นป.) วสสนโลโก(ป)

พ อคคช(คณ.) ปพพช(คณ.) เชฏฐ(คณ.)

พชาย เชฏฐภาตโก(ป.) เชฏโฐ(ป.) เชฏฐภาตา(ป.)

Page 240: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 240

พนองชาย โสทรโย(ป . ) สคพโภ(ป . ) โสทโร(ป . )

สหโช(ป.) ภาตา(ป.)

พนองชายของผว เทวโร(ป.)

พนองชายของเมย สาโล(ป.)

พนองชายหญง ภาตโร(ป.)

พนองชาวไทยทรก ปยภตา(ป.) ทยยรฏฐวาส(คณ.)

พนองหญง ภคน(อต.)

พนองหญงของผว นนนทา(อต.) สามภคน(อต.)

พเลยง อปมาตา(อต.) ธาต(อต.)

พสาว เ ชฏฐภคน (อ ต . ) เ ชฏฐ า (อ ต . ) (คณ . )

เชฏฐภคน(อต.)

พสาวและนองสาว ภคน(อต.)

พงพระธรรม ธมม สรณ คโต(สานวน)

พงพระพทธ พทธ สรณ คโต(สานวน)

พงพระสงฆ สงฆ สรณ คโต(สานวน)

พงเวน ปรวชชตพพ(กตก)

พช พช(นป.)

พนขรขระ ชงคโล(ป.)

พนเชงเขา อปจจกา(อต.)

พนดน ภม(อต.) ปถว(อต.) ปฐว(อต.)

Page 241: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 241

พนหนาผา อธจจก(นป.)

พง อทร(นป.) กจฉ(อต.) คหณ(อต.) คพโภ(ป.)

พง ขตต(กตก) วทธ(กตก)

พงไป วสสชเชต(อาข.) วสสชชต(อาข.) วสสช

ชน(นป)

พทธกาล พทธปปาทกาโล(ป.) พทธกาโล(ป) พทธป

ปาโท(ป)

พทธจกษ พทธจกข(นป.)

พทธมหามณรตนปฏมากร พทธมหามณรตนปฏมา(อต.)

พทธศาสนกชน พทธมามโก(ป.) พทธสาสนโก(ป.)

พทธศาสนกชนตองยดถอ พทธส าส เนห สกก าตพพ

โหต(สานวน) ครกาตพพ มานตพพ โหต

ปชตพพ อปจตพพ(สานวน)

พทธสถาน พทธสาสน(นป.)

พทรา พทร(นป.)

พมหนาม กณฎกคหน(นป.) กณฏกคมโป(ป.)

พด กเถต(อาข.) ภาสต(อาข.) วทต(อาข.)

พดเกยว อจจาวทต(อาข.) โอภาสต(อาข.)

พดคย สากจฉ กโรต(สานวน)

พดชกจงใจ ปคคลสส จตต สมาทเปต(สานวน)

Page 242: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 242

พดชว ทพภาสตภาส

พดพลาม อนลาโป(ป.)

พดใสราย อพภาจกขต(อาข.)

พดหยาบคาย ผรสาย วาจาย อกโกสกปรภาสโก (สานวน)

เพกา โสโก(ป.) ทฆวณโฏ(ป.)

เพง อลโลเกตวา(กตก) อภชฌาย(อาข.)

เพชร วชร(นป.)

เพชรตาแมว มสารคลโล(ป.)

เพชรบร วชรปร(นป.)

เพดาน ปกขปาโส(ป.) วตาน(นป.)

เพราะ เหตตตา(ตทธต) ตสมา(ปญจม) ยสมา(ปญ

จม)

เพราะเหตใด ย(กรยาปรามาส) ยสมา(ปญจม)

เพราะเหตนน ตสมา(ปญจม)

เพลง คต(นป.)

เพลา อกโข(ป.) อปกขโร(ป.)

เพศ วณณ(ป.) เวส(นป.) ลงค(นป.)

เพอเจอ ปลาโป(ป.)

เพมขน อเทต(อาข.) อทยต(อาข.) วฑฒต(อาข.) พ

รหต(อาข.)

Page 243: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 243

เพมพน อนพรหต(อาข.) อปถมภต(อาข.)

เพยง มตต(คณ.)

เพยงเขา ชณณตคฆ(คณ.) ชานมตต(คณ.)

เพยบพรอม สมปปต(กตก)

เพยร อสสาโห(ป.) อาตปโป(ป.) ปคคาโห(ป.) วา

ยาโม(ป .) ปรกกโม(ป .) ปธาน(นป .) ว

รย(นป.) อหา(อต.) อยยาโม(ป.) ธต(อต.)

วาณ(อต.)

เพยรไมถอยกลบ อปปฏวาณ(คณ.)

เพยรยง อสโสฬห(อต.)

เพยรอยางแรงกลา ตพพวรย(คณ.)

เพอขอทาความเขาใจ ปฏนเวทต(กตก)

เพอคบหาสมาคมกน สนทฏฐสมภตต(คณ.)

เพอความเขาใจงายๆ สขพทธยา(อต.)

เพอความเจรญ วฑฒยา วรฬหยา เวปลลาย(สานวน)

เพอแถลง ปฏนเวทต(กตก) ปกาเสต(กตก)

เพอน มตโต(ป.) วยสโส(ป.) สหาโย(ป.) สทโห(ป.)

สขา(ป.) สหชโช(ป.)

เพอนบาน อาสนนคามวาส(ป.) มตโต(ป.) สหาโย(ป.)

สหชโช(ป.) สโข(ป.) สข(อต.)

Page 244: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 244

เพอนพรหมจรรย สพรหมจาร(ป.) สพรหมจารน(อต.)

เพอนสนท สมภตโต(ป.) ทฬหมตโต(ป.)

เพอนเหน สนทฏโฐ(ป.) ทฏฐมตตโก(ป.)

เพอรางกฎหมาย นตปญญตตยา(อต.)

แพ ปราชโย(ป.) ปราชนาต

แพ อฬมโป(ป.) ปลโว(ป.) กลโล(ป.) ตโร(ป.)

ปจจร(อต.)

แพง มหคฆ(คณ.)

แพทย เวชโช(ป.) ตกจฉโก(ป.) ภสกโก(ป.) โรคหา

ร(ป)

แพทยหญง โรคหารกา(อต.) เวชชา(อต.)

แพรไปในหลายประเทศ วเทเสส ปาตรโหส(สานวน)

แพรหลาย วคคคท(ป.) วตถต(กตก) วสฏ(กตก)

แพศ เวสโส(ป.) เวสยาโน(ป.)

แพะ อโช(ป.) อช(อต.) อชา(อต.) วสโส(ป.) ฉคล

โก(ป.)

โพธ อสสตโถ(ป.) โพธ(ป)

โพธพฤกษ โพธรกโข(ป.) อสตถรกโข(ป.)

โพนทนา อชฌายต(อาข.)

Page 245: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 245

โพรง รนธ(นป.) ววร(นป.) ฉทท(นป.) กหร(นป.)

สสร(นป.) พล(นป.) สส(อต.) ฉคคล(นป.)

โสพภ(นป.)

โพรงไม โกฏโร(ป.) สสร(นป.)

โพลง ปชชลต(อาข.) ปชชลต(กตก)

ไพฑรย เวฬรย(นป.)

ไพร วน(นป.) สณโฑ(ป.)

ไพรท เวทกา(อต.) เวท(อต.)

ไพรสณฑ วนสณโฑ(ป.)

ไพเราะ มธร(คณ.) วสฏ(คณ.) วคค(คณ.)

ฟอนรา นจจ(นป .) นฏฏ(นป .) นฏน(นป .) นต

ตน(นป.) ลาสน(นป.)

ฟกเขยว กมภณโฑ(ป.) วลลโภ(ป.)

ฟกเหลอง เอฬาลก(นป.) กกการ(อต.)

ฟง สณสสต(อาข.) โสสสต(อาข.) สต(กตก) สณ

ต(กตก) สวน(นป.) สณาต(อาข.)

ฟน ทวโช(ป.) ลปนโช(ป.) ทนโต(ป.) ทสโน(ป.)

รทโน(ป.) รโท(ป.)

ฟาง ปลาล(ป.)(นป.)

ฟายมอ กฑโว(ป.) ปสโต(ป.)

Page 246: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 246

ฟารอง ถนต(นป.) คชชต(นป.) รสตา(อต.)

ฟาแลบ สเตรตา(อต.) อกขณา(อต.) วชช(อต.) วชช

ตา(อต.) อจรปปภา(อต.)

ฟน กฏฐ(นป .) ทาร(นป .) อลาต(นป .) อม

มก(นป.)

ฟนฟพระศาสนา สาสน อภวฑเฒต(สานวน)

ฟง อตวายต(อาข.) สมทาจรต(อาข.)

ฟตบอล กนทโก(ป.) เคณฑโก(ป.)

ไฟ ชาตเวโท(ป.) สข(ป.) โชต(ป.) ปาวโก(ป.)

ทหโน(ป.) อนโล(ป.) หตาวโห(ป.) อจจ

มา(ป.) ธมเกต(ป.) อคค(ป.) คน(ป.) ภาน

มา(ป.) เตโช(ป.) ธมสโข(ป.) วายสโข(ป.)

กณหวตตน(ป.) เวสสานโร(ป.) หตาโส(ป.)

เตช(ป.) อคค(ป.)

ไฟนรก ปรฬาโห(ป.) สนตาโห(ป.)

ไฟปา ปาวโก(ป.)

ไฟฟา วชชเตโช(ป.)

ไฟลกลาม ปาวโก(ป.)

ภรรยา ภรยา(อต . ) ชายา(อต . ) ปชาปต(อต . )

ทาโร(อต.)

Page 247: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 247

ภาชนะคนนมเปนเนย คคคร(อต.) มนถน(อต.)

ภาชนะสามญ อมตต(นป.) ปตโต(ป.) ภาชน(นป.)

ภายใต เหฏฐา(นปาต) เหฏฐม(คณ.)

ภายนอก พาหร(คณ.) ปรพาหร(คณ.)

ภายนอกทอง อทร(นป.)

ภายใน อนโต(นปาต) อพภนตเร(นปาต)

ภายหลง อถาปรภาเค(นปาต) อปรภาเค(นปาต)

ภารตะ กถา(อต.)

ภาระ ภาโร(คณ.)(ป)

ภาวะ ภาโว(ป.)

ภาษา ภาสา(อต.)

ภาษาสนกฤต สกกฏภาสา(อต.)

ภาษาสงหล สหฬภาสา(อต.)

ภาษาองกฤษ องกตภาสา(อต.)

ภาษอากร กโร(ป.) พล(ป.)

ภกษา ภกขา(อต.) อาหาโร(ป.) โภชน(นป.)

ภกษ ภกข(ป.) ภกขน(อต.) สมโณ(ป.) ยต(ป.)

ปพพชโ(ป.) ตปสส(ป.) ตปสสน (อต.) ตปส

ส(ป.) ตโปธโน(ป.)

ภกษณ ภกขน(อต.)

Page 248: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 248

ภเขา ปพพโต(ป.) คร(ป.) สขร(ป.) ภธโร(ป.)

เสโล(ป.) อทท(ป.) นโค(ป.) อจโล(ป.) ส

ลจจโย(ป.) สขร(ป.)

ภเขาขางทศตะวนออก ปพพเสโล(ป.) อทโย(ป.)

ภเขาขางปจฉมทศ มนทาโร(ป.) อปรเสโล(ป.) อตโถ(ป.)

ภเขาคนธมาทน คนธมาทน(ป.)

ภเขาพเศษ คชฌภโฏ(ป.) เวภาโร(ป.) เวปลโล(ป.) อส

คล(ป.) วญโฌ(ป.) วชโฌ(ป.) ปฑโว (ป.)

วโก(ป.)

ภเขาพเศษอก คนธมาทโน(ป.)เกลาโส(ป.) จตตกโฏ(ป.)

สทสสโน(ป.) กาฬกโฏ(ป.) ตกโฏ(ป.)

ภเขาเลก ๆ ปาโท(ป.) อปนตเสโล(ป.)

ภเขาหมพานต หมวา(ป.) หมาจโล(ป.)

ภมประเทศ ภม(อต.)

เภสช เภสชช(นป.)

เภสชกร เภสชชกโร(ป.)

เภสชกรหญง เภสชชการน(อต.)

มงกฎ กรโฏ(ป.)(นป.) มกฏ(ป.)(นป.)

มงคล เมชฌ(คณ.) ปต(คณ.) ปวตต(คณ.)

มงคลด สมงคล(นป.)

Page 249: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 249

มณฑป มณฑป(นป.)

มณฑล มณฑล(นป.)

มด ปปลลกา(อต.) กปลลกา(อต.)

มดลก คพภาสโย(ป.) ชลาพ(ป.)

มต มต(อต.)

มธราภเษกแลว มทธาภสตต(คณ.)

มนษย มนสโส(ป.) มานโว(ป.) มานโส(ป.)

มโนรถ มโนรโถ(ป.)

มรดกลาคา อนคฆสมปตต(อต.)

มรรค มคโค(ป.)

มฤค มโค(ป.) ปส(ป.)

มลทน มล(นป.)

มวน ปเวเฐต(อาข.) เวเฐต(อาข.)

มวยปลา มลล(ป.)

มวยผม ปาโส(ป.) หตโถ(ป.) จโฬ(ป.)

มหรสพ มหสสโว(ป .) สามชช(นป .) อสสโว(ป .)

ฉโณ(ป.) มโห(ป.)

มหาจฬาฯ มหาจฬาลงกรณมหาวชชาลโย(ป.)

มหาทวป ปพพวเทโห(ป.) อปรโคยาน(นป.) ชมพท

โป(ป.) อตตรกร(ป.)

Page 250: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 250

มหาวทยาลย มหาวชชาลโย(ป.) มหาวทยาลโย(ป.) มหา

วชชาลย(นป.)

มหาสมทร มหาสมทโท(ป.) อณณโว(ป.)

มหาสระ ๗ ชนด อโนตตโต(ป.) กณณมณโฑ(ป.) รถการ

โก(ป.) ฉททนโต(ป.) กณาโล(ป.) มน

ทากณ(ป.) สหปปปาโต(ป.)

มหาอามาตย มหามตโต(ป.) ปธาน(นป.) อมจโจ(ป)

มเหส มเหส(อต.) มหาเทว(อต.)

มอง ปสสต(อาข.) โอโลเกส(อาข.)

มองการณไกล ทฆทสส(คณ.)

มองด โอโลเกต(อาข.) โวโลเกต(อาข.)

มองแตโทษคนอน ปรวชชทสสน(นป.)

มอบให โวสสคค(ป .) โวสสชชต(อาข.) นยยาเท

ต(อาข.)

มะกลา ชญชโก(ป.) คญชา(อต.)

มะกอก นาคลา(อต.) ฌสา(อต.) เสล(ป.) พหวาร

โก(ป.) อมพาฏโก(ป.) ปตนโก(ป.)

มะเกลอ กลโก(ป.) กากตนทโก(ป.)

มะขวด กวฏโฐ(ป.) กปตโถ(ป.)

มะขาม จญจาผล(นป.) จญจา(อต.) ตนตณ(อต.)

Page 251: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 251

มะขามปอม อามลโก(ป .) อมตา(ป .)(อต.)(นป .) อา

มลก(ป.)(อต.)(นป.)

มะเขอ วาตงคโณ(ป.) ภณฑาก(อต.)

มะเขอขาว วาตตาก(อต.) พรหต(อต.)

มะงว มาตลงโค(ป.) พชปโร(ป.)

มะซาง มธโก(ป.) มธททโม(ป.) คฬผโล(ป.) ปล(ป.)

มะเดอ ยญญงโค(ป.) อทมพโร(ป.)

มะเดอปลอง กาโกทมพรกา(อต.) เผคค(อต.)

มะตม มาลโร(ป.) เพลโว(ป.) พลโล(ป.) เวฬโว(ป.)

มะตมออน เวฬวลฏฐ(อต.)

มะนาว ชมภรผล(นป.) ทนตสฏโฐ(ป.) ชมภโร(ป.)

มะพราว นาฬเกรผล(นป.) นาลเกโร(ป.)

มะพลบ ตณฑเลยโย(ป.) อปปมารโส(ป.) ตนทโก(ป.)

กาลกขนโธ(ป.) ตมพรสโก(ป.) ตมพร(ป.)

มะพด กณฑล(นป.)

มะมวง อมโพ(ป.) จโต(ป.) อมพล(นป.)

มะมวงปา ปณฑรโก(ป.) เสตมโพ(ป.)

มะมวงสก อมพปกก(นป.)

มะมวงหอม สโห(ป.) สหกาโร(ป.)

มะรม โสภญชโน(ป.) สคค(ป.)

Page 252: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 252

มะละกอ วาตกมภภณฑผล(นป.)

มะละกอปา สาทกณโฏ(ป.)

มะล สมนปปผ(นป.) สมนา(อต.) ชาตสมนา(อต.)

มาลต(อต.) ชาต(อต.) วสสก (อต.) วสส

กา(อต.)

มะลซอน ตณสล(นป .) มลลกา(อต.) สตตลา(อต.)

นวมาลกา(อต.)

มะลวน อปโผฏา(อต.) วนมลลกา(อต.)

มะลน เสปณณ(อต.) กาสมร(อต.)

มะแวง เอราวโต(ป.)

มะสง คททภณโฑ(ป.) กปตโน(ป.)

มะหาค ปยาโล(ป.) สนนกทท(ป.)

มะอก นททธกา(อต.) พยคฆ(อต.)

มกโกรธ โกธน(คณ.) โรสน(คณ.) โกป(คณ.)

มกตาหน โอตาราเปกข(คณ.) โอตาร คเวสนโต ว

จรต(สานวน)

มกพบแตอปสรรค อปสคคา อปปชเชยย (สานวน)

มกมากในกาม กามยต(คณ.) กมต(คณ.) กามน(คณ.)

กาม(คณ.) กามก(คณ.)

มกเหนภย ภยทสสาว(คณ.)

Page 253: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 253

มกใหญ มหาตณห(คณ.) มหจฉ(คณ.)

มงกร มกโร(ป.)

มงคง อพภ(คณ.) อฑฒ(คณ.) ธน(คณ.)

มงม อฑฒ(คณ.) มหทธน(คณ.) มหาโภค(คณ.)

อฑฒภาโว(ป)

มชฌมประเทศ มชฌเทโส(ป.) มชฌโม(ป.)

มด พนธตวา(กตก) เวเฐตวา(กตก) พนธต(อาข.)

เวเฐต(อาข.)

มน มลโก(ป.)(นป.) จจจ(อต.)

มนขน เมโท(ป.) วปา(อต.)

มนใจ ปธาน(นป.)

มนเหลว วสา(อต.) วลนสเนห(คณ.) วลนเสนห(คณ.)

มา ตรโค(ป.) อสโส(ป.) วาโห(ป.)

มา อาคจฉต(อาข.) อายาต(อาข.) เอต(อาข.)

มาก ภร(คณ.) ปหต(คณ.) ปจร(คณ.) ภยโย(คณ.)

สมพหล(คณ.) เยภยเยน(นปาต) พหล(คณ.)

พห(คณ.)

มากดวยอาจารวตร อาจารวตตพหล(คณ.)

มากยง อตรตต(คณ.) อธก(คณ.)

มากระจอก โฆฏโก(ป.) ขฬงโก(ป.)

Page 254: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 254

มาณกา มาณกา(อต.)

มาตวผ หโย(ป.) ตรงโค(ป.) ตรโค(ป.) วาโห(ป.)

อสโส(ป.) สนธโว(ป.)

มาตวเมย วฬวา(อต.) อสสา(อต.)

มาถง อชฌปคมน(นป.)

มาบรรจบอกครง ปนเรวาคโต โหต(สานวน)

มาประชมกน สโมธาน สมาคตา(สานวน)

มาฝกแลว สขวาห(ป.) วนโต(ป.)

มาฝเทาเรว ชวโน(ป.) ชวาธโก(ป.)

มาม ปหก(นป.)

มาร อนตโก(ป.) วสวตต(ป.) ปาปมา(ป.) ปชา

ปต (ป . ) ปมตตพนธ (ป . ) กโณโห (ป . )

มาโร(ป.) นมจ(ป.)

มารดาเทพ อทต(อต.)

มารดาอสร ทน(อต.)

มารยาท อาจาโร(ป.)

มารวมประชม อญญมญญ สมาคนตวา(สานวน)

มาลย มาลา(อต.)

มาอสดร อสสตโร(ป.)

มาอาชาไนย อาชานโย(ป.) กลนโก(ป.)

Page 255: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 255

มจฉาจาร มจฉาจาโร(ป.)

มใชหรอ นน(นปาต)

มตร มตโต(ป.) วยสโส(ป.) สหาโย(ป.) สทโห(ป.)

สขา(ป.)

ม โหต (อาข . ) อตถ (อาข . ) ภวต (อาข . )

สนต(กตก)

มกนใหญ กฏปถลก(คณ.)

มกรรมชว ปาปกมม(คณ.)

มกรรมเปนกาเนด กมมโยน(คณ.) กมมโยน(คณ.)

มกรรมเปนทพง กมมปฏสรณ(คณ.)

มการงานสะอาด สจกมม(นป.)

มกาลงนอย ทพพล(คณ.) หนวรย(คณ.)

มกาลงมาก มหพพล(คณ.)

มกาลงอานาจ อทธ(คณ.) ผต(คณ.) อากณณมนสส(คณ.)

สมปนสสส(คณ.)

มความคดบรบรณ ปรปณณกปป(คณ.)

มความตายเปนทสด มรณนตก(คณ.)

มความแตกฉาน ปภนนญาณวนต(คณ.)

มความมกมาก มหจฉ(คณ.) มหจฉตา(อต.)

มความรกภกดอยางยง ทฬหภตตก(คณ.)

Page 256: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 256

มความรทวมหว อตเรกสตสมปนน(คณ.) อตเรกสปปสม

ปนน(คณ.)

มความรทางแพทย เวชชกมมสมปนน(คณ.)

มความรนอย มนทพทธ(คณ.)

มความรมาก พหพทธ(คณ.)

มความโศก โสก(คณ.)

มความสามารถรวมกน สมตถา โหนต ปฏพลา(สานวน)

มคานอย อปปคฆ(คณ.)

มคณธรรมสง สลทฏฐสมปนน(คณ.)

มคณประโยชน สาตถโก ภวสสต อตถชนโก(สานวน)

มงานมาก พหกจจ(คณ.) พหกรณย(คณ.)

มจตใจชวราย จณฑจตต(คณ.)

มจตใจทเยอกเยน ส นต ก า โ ย โ ห ต ส นต ว า โ จ

สนตโน(สานวน)

มใจกรณา หทยาล(คณ.)

มใจของเกยว ลคคจตต(คณ.)

มใจบนเทง ปมทตจตต(คณ.)

มใจมนคง สมาหตจตต(คณ.)

มใจรกใคร วจฉล(คณ.)

มใจเลอมใส วปปสนเนน เจตสา(สานวน)

Page 257: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 257

มใจสงเวช สวคคมานส(คณ.)

มชอเสยง กลย าณก ตต สทธ (คณ . ) อพภ คคตก ต

ตคณ(สานวน)

มชอเสยง ปญญาต(คณ.) ปากฏ(คณ.) วสสต(คณ.)

อภญญาต(คณ.)

มญาณจกษ ญาณโลจน(คณ.)

มด ฉรกา (อต . ) สตต (อต . ) อสปตต (อต . )

วาส(อต.)

มดโกน ขร(นป.)

มดพรา วาส(นป.) ผรสก(นป.)

มตนเปนใหญ อตตาธปเตยย(นป.)

มตาลปตรอยขางหนา ปรโต ตาลวณฏกา(สานวน)

มแตกาไร วฑฒเยว ปาฏกงขา(สานวน)

มแตเสอมลง ปรหานเยว ปาฏกงขา(สานวน)

มทรพยมาก มหทธน(คณ.)

มทนนอย อปป ปาฏก (สานวน)

มโทษ สาวชช(คณ.)

มโทษความผด ธชวนต(คณ.) ธชาล(คณ.) ธชพทธ(คณ.)

มโทษนอย อปปสาวชช(คณ.)

มโทษมาก มหาวชช(คณ.)

Page 258: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 258

มธรรมเปนแกนนา ธมมปรายน(คณ.)

มนสยออน มทชาตก(คณ.)

มบญ ปญญวนต(คณ.) สกต(คณ.) ธญญ(คณ.)

มบญคณมาก มหปการ(คณ.)

มผล อภนพพตตต(อาข.) อปปนโน(กตก) อปปช

ช(อาข.) นพพตโต(กตก) นพพตตต(อาข.)

อทปาท(อต.) ชาโต(กตก)

มผลมาก มหปผล(คณ.)

มฝมอ กตหตถ(คณ.) ทกข(คณ.) นปณ(คณ.)

ปวณ(คณ.) วส(คณ.)

มพระอสรยยศ ยสสสน(คณ.)

มภยมาก มหพภย(คณ.)

มมตรจตตอกน อญญสส สหชชา ปยมานา(สานวน)

มเมตตาจต สเมตตจตต(คณ.)

มราคาแพง มหคฆ(คณ.)

มรายไดมาก อฒโฒ อโหส มหทธโน มหาโภโค(สานวน)

มลาภ ลาโภ อปปนโน(สานวน)

มวาจาไพเราะ มธรวาจา(คณ.) วคคคท(คณ.)

มวาจาสภาพ สนตวจ(คณ.)

มวาทะจดจาน ธตวาท(คณ.)

Page 259: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 259

มวรยะอตสาหะ สวรย(คณ.) อนกขตตธร(คณ.)

มศรทธา สทธายตต(คณ.) สทธาล(คณ.)

มศรทธาตงมน สปตฏฐตสทธ(คณ.)

มศรทธาเลอมใสอยางยง น ว ฏฐ สส ทธ ( ค ณ . ) น

วฏฐปเปม(คณ.) เอกนตคต(คณ.)

มศกมาประชด ส งค า โ ม ส ม ป พย ฬโ ห อ โ ห ส ป จจ

ปฏฐโต(สานวน)

มสตมนคง ปฏสสต(คณ.)

มสตระมดระวง สตสวร(คณ.)

มสมมาคารวะ สคารว(คณ.)

มอยในพระบาล ปาลย ปากฏภต(คณ.)

มอาชวะเปนตนเหต อาชวสมฏฐาน(คณ.)

มอานสงสมาก มหานสส(คณ.)

มอายเจรญขน วยปปตโต โหต ทฆายโก(สานวน)

มอายยน ทฆายก(คณ.)

มอานาจเหนอ อชฌภว(คณ.)

มด อนธกาโร(ป.) ตโม(ป.) ตมส(นป.) ตมร(นป.)

มอ หตโถ(ป.) กโร(ป.) ปาณ(ป.)

มง มาสาวรณ(นป.)

มง ฉนน(กตก) ฉาทต(กตก)

Page 260: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 260

มงถงความเจรญ ปวฑฒกามโก(สานวน)

มงบง ปรจฉนน(กตก)

มงหมาย สนธาย(กตก) อาสา(อต.)

มงหมายเปนพระโพธสตว โพธสตตภาวปปตต(อต.)

มงใหธรรมตงมน ธมมฏฐตเปกข(คณ.)

มน วาจยโม(ป.) มน(ป.)

มม ภาโค(ป.) ปรยนต(นป.)

มตร ปสสาโว(ป.) มตต(นป.)

มตรเนา ปตมตต(นป.)

มลเคา นมตต(นป.) การณ(นป.) ฐาน(นป.) ปท(นป.)

พช(นป . ) นพนธน(นป . ) นทาน(นป . )

ปภโว(ป.) เหต(ป.) สมภโว(ป.) เสต(ป.)

ปจจโย(ป.)

มลนธ มลนธ(ป.)

มลแพะ อชลณฑก(นป.)

มลสตว ฉกณ(นป.) ลณฑ(นป.)

มลเหต อปปตตกถา(อต.)

เมฆ เมโฆ(ป.) วลาหโก(ป.) เทโว(ป.) ปชชน

โน(ป.) อมพธโร(ป.) ฆโน(ป.) ธาราธโร(ป.)

Page 261: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 261

ชมโต(ป . ) วารวาโห(ป . ) อมพโท(ป . )

อพภ(ป.)(อต.)(นป.)

เมตตากรณากน เมตตายต(อาข.) กรณายต(อาข.)

เมถน คามธมโม(ป.) อสทธมโม(ป.) พยวาโย(ป.)

เมถน(นป.) รต(อต.)

เมถนธรรม เมถนธมโม(ป.)

เมน สลโล(ป.) สลลโก(ป.)

เมรย อาสโว(ป.) เมรย(นป.)

เมลดผกกาด สทธตโถ(ป.) สาสโป(ป.)

เมลดพนธผกกาด สทธตโถ(ป.) สาสโป(ป.) สทธตถก(นป.)

เมลดพชพนธ ผลฏฐน(นป.)

เมา มทนต(กตก) มตต(กตก) มยหต(อาข.)

เมย ทาโร (ป . ) ชายา (อ ต . ) กฬตต (นป . )

ฆรณ(อต.) ภรยา(อต.) ปยา(อต.) ปชาป

ต(อต.) ทตยา(อต.) ปาทปรจารกา(อต.)

เมอง ปร(อต.)(นป.) นคร(นป.)(อต.) ฐานย(นป.)

ปฏเภทน(นป.) ราชธาน(อต.)

เมองพมา วมาปร(นป.)

เมองพระอนทร มสกกสาโร(ป.) วสโสกสารา(อต.) อมราว

ต(อต.)

Page 262: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 262

เมองพกาม ผกามปร(นป.)

เมองสาขา สาขานคร(นป.)

เมองหงสาวด หสปร(นป.)

เมองหลวง มหานคร(นป.) ราชธาน(อต.)

เมองหลวงไทย ทยยธาน(อต.)

เมององวะ อาวปร(นป.)

เมอประสบอนตรายตางๆ ป จจ ป ฏฐ เ ต ภ เ ย ว า

ฉมภตตเต วา โลมห เส วา ลนจตเต

วา(สานวน)

เมอไร กทา(นปาต)

เมอวาน หยโย(นปาต)

แม อมม า (อ ต . ) อมพ า (อ ต . ) ชนน (อ ต . )

มาตา(อต.) ชเนตต(อต.) ชนกา(อต.)

แมกองบาลสนามหลวง มหาเถโร ทยยรฏเฐ ภกขสงฆสส

ปาลสกขาธปต(สานวน)

แมแกะ อรณ(อต.) อช(อต.) อชา(อต.)

แมครฑ สปณณมาตา(อต.) วนตา(อต.)

แมแคร อฏน(อต.)

แมโคแดง รตตคาว(อต.) โรหณ(อต.)

แมโคทวไป คาว(อต.) สงคน(อต.) โค(อต.)(ป)

Page 263: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 263

แมโคหมน วญฌา(อต.) วสา(อต.)

แมงบง อจจาลงโค(ป.) โลมสปาณโก(ป.)

แมงปอง วจฉโก(ป.) อาฬ(ป.)

แมงมม อณณนาภ(ป . ) ลตา(อต . ) ลตกา(อต . )

อณณานาภ(ป.) มกกฏโก(ป.)

แมงลก อชชโก(ป.) สตปณณาโส(ป.)

แมทพ เสนาน(ป.) จมปต(ป.)

แมทพเรอ นาวกเสนาปต(ป.)

แมนธน ธนคคโห(ป.)

แมนา สวนต(อต.) นนนคา(อต.) สนธ(อต.) สรต

า(อต.) อาปคา(อต.) นท(อต.)

แมนาคงคา ภาครถ(อต.) คงคา(อต.)

แมนาตางๆ จนทภาคา(อต.) สรสวต(อต.) เนรญชรา(อต.)

กาเวร(ป.) นมมทา(อต.)

แมนาใหญ ๕ สาย คงคา(อต.) อจรวต(อต.) ยมนา(อต.)

สรภ(อต.) มห(อต.)

แมบาง ป(นปาต) อป(นปาต)

แมผว สสส(อต.)

แมมด วารณ(อต.) อกขณกา(อต.)

แมยาย สสส(อต.)

Page 264: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 264

แมลง องกโณ(ป.)

แมลงคอมทอง อนทโคปกา(อต.)

แมลงตางๆ กโฏ(ป.) ปฬโว(ป.) กม(ป.) ปาณโก(ป.)

แมลงภ ฉปปโท(ป.) มธพพโต(ป.) มธลโห(ป.) มธก

โร(ป.) มธโป(ป.) ภมโร(ป.) อล(ป.)

แมว มชชาร(อต.) พฬาโร(ป.) พพพ(ป.) มชชา

โร(ป.)

แมสอ ทต(อต.) สญจารกา(อต.)

แมเหลก อมล(นป.) อพภก(นป.)

โมคคลลานะ โกลโต(ป.) โมคคลลาโน(ป.) โมคคลลาย

โน(ป.)

ไม ฟน ทาร(นป.) กฏฐ(นป.)

ไมกระทา อกรย(นป.) อกรณ(นป.)

ไมกระวนกระวาย อวกขตต(คณ.)

ไมกลอนหลงคา โคปานส(อต.)

ไมกลาตดสนใจ อวร(คณ.) กาตร(คณ.)

ไมกวาด สมมชชน(อต.) สมมชชน(อต.) โสธน(อต.)

ไมกากะทง นาโค(ป.)

ไมเกยจคราน อตนทต(คณ.) อนลส(คณ.)

ไมขดของ อพาธ(คณ.) นรคคล(คณ.)

Page 265: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 265

ไมขาด อขณฑ(คณ.)

ไมขาดทน โน ปรหาน(อต.)

ไมขนมว อนาวล(คณ.)

ไมแขม เตชโน(ป.) สโร(ป.)

ไมคบคาสมาคมดวย อเสวนา(อต.) อภชนา(อต.) อสหาย

ตา(อต.) อตสมปวงกตา(อต.)

ไมคอน ลคโฬ(ป.) มคคโร(ป.)

ไมคา วรโก(ป.) รถคต(อต.)

ไมคดอยางถถวน น วจารต(กตก) น จ โยนโสมนส

กต(กตก)

ไมคมคาความลาบาก นรตถกเมว อตตาน กลมเปต นาม

(สานวน)

ไมคควร อภพพ(คณ.)

ไมเคลอน อจจต(คณ.)

ไมเคลอนท ถาวร(คณ.)

ไมจรงแท วตถ(คณ.)

ไมเจรญ อภททก(คณ.) โน วฑฒ(สานวน)

ไมเจาแหงปา วนปปต(ป.)

ไมเฉยบแหลม อจเฉก(คณ.) อพยตต(คณ.)

ไมเดอดรอน อวปปฏสาร(คณ.)

Page 266: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 266

ไมตร เมตตา(อต.) เมต(อต.)

ไมตะเคยน ขทโร(ป.)

ไมตะพด ทณโฑ(ป.)

ไมตามใจตนเอง สเก วเส น วตตต(สานวน)

ไมทรงอนญาต นานชานตถ(อาข.) นานชานส(อาข.)

ไมทอถอย อโนลนจตต(คณ.)

ไมทาใหเดอดรอน น วเหเฐต(อาข.)

ไมเทา ทณโฑ(ป.)

ไมเทาคนแก กตตรยฏฐ(อต.)

ไมนาน นจร(นปาต) นจรสเสว(นปาต)

ไมบรรทด อชเลขโก(ป.) อชทณโฑ(ป.)

ไมประทษราย น ทเสต(อาข.)

ไมปรากฏ อปจจกข(คณ.) อปากฏ(คณ.) น ปญญา

ยต(อาข.)

ไมปรารถนา นตตณหภาโว(ป.)

ไมแปลก นพพเสส(คณ.) อวเสส(คณ.)

ไมผด อวรทธ(คณ.) อปณณก(คณ.)

ไมไผ ตจสาโร(ป.) เวณ(ป.) วโส(ป.) เวฬ(ป.)

ไมพอ อตตต(อต.)

ไมมกาหนด อปรยนตวต(คณ.) อปรจเฉท(คณ.)

Page 267: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 267

ไมมแกนสาร นสสาร(คณ.) อสาร(คณ.)

ไมมความผด นรปราธ(คณ.)

ไมมความระแวง นราสงก(คณ.)

ไมมใครปรามได อตชชนย(คณ.)

ไมมเจตนา อเจตน(คณ.)

ไมมเจาของ อสสามก(คณ.) นสสามก(คณ.)

ไมมชวต นชชว(คณ.)

ไมมชอเสยง อปญญาต(คณ.) อปากฏ(คณ.)

ไมมทสด อปรยนตวต(คณ.)(อต.)

ไมมทกข อนฆ(คณ.)

ไมมโทษ นทโทส(คณ.) อนวชช(คณ.)

ไมมประโยชน อนตถสญหต(คณ.) อนรย(คณ.) อนตถสญ

หต(คณ.)

ไมมผล ผลโน(ป.)(อต.)(นป.) ผลวา(ป.)(อต.)(นป.)

ผล(ป.)(อต.)(นป.)

ไมมภยอนตรายใดๆ อปปฏภย(คณ.) อนปททว(คณ.)

อนปสคค(คณ.)

ไมมระหวาง นรนตร(นปาต) อนนตร(นปาต)

ไมมโรค อาโรคย(นป.)

ไมมศล นสสล(คณ.)

Page 268: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 268

ไมมสทธรบเลอกตง รฏฐวาสน ธรคคาหก กตวา นยยา

เทต น สกโกต(สานวน)

ไมมหนาม สลโล(ป.) มทโน(ป.)

ไมมอปกเลส นรปกเลส(คณ.)

ไมมอปสรรค นรปททว(คณ.) นรปสคค(คณ.)

ไมไมมผล วญฌ(คณ.) อผล(คณ.)

ไมยอมฟงใคร อตมาน(คณ.)

ไมใยด อนเปกข(คณ.) นราลย(คณ.)

ไมรษยา น อสสยยนต(อาข.)

ไมไรผล อนปผล(คณ.)

ไมลมลก โอสธ(นป.)

ไมเลยบ ปลกโข(ป.) ปปผล(อต.)

ไมเลอกหนา อมโขโลกน(นป.)

ไมวารายใคร อปรปวาโท(ป.) อนปวาโท(ป.)

ไมสมหวง ยมปจฉ น ลภต ตมป ทกข(สานวน)

ไมสมาเสมอ วสม(คณ.)

ไมสฟน ทนตโปโณ(ป.) ทนตกฏฐ(นป.)

ไมสไฟ อรณ(อต.) อรณ(ป.)

ไมสไฟอนบน อรณสหต(ป.)

ไมหดห อลน(คณ.)

Page 269: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 269

ไมหมากเมา กากรกโข(ป.)

ไมหวงใย นราลย(คณ.)

ไมหวนไหว อจล(ป.) อกมปน(นป.)

ไมหวาดหวน น อตตสต(อาข.) น ภายต(อาข.)

ไมหอม นคคนธ(คณ.) อคนธ(คณ.)

ไมเหลอ นรวเสส(คณ.)

ไมแหง สกขทาร(นป.)

ไมใหรายใคร อนปฆาโต(ป.)

ไมอยากตาย อมรตกามตา(อต.)

ไมอยากเหน ทฏฐ น อจฉต(อาข.)

ไมออ นโฬ(ป.) ธมโน(ป.)

ไมอาจอย อสกโกนต(กตก) อวสหนต(กตก) น สก

กา(กรยาบท) สหต(อาข.)

ไมอม อตตต(อต.)

ยก อสสาเปต(อาข.) อาโรเปต(อาข.)

ยกขน อพภคครต(อาข.) อาโรเปต(อาข.) อกข

ปต(อาข.) อาโรปต(กตก) อพภต(กตก) อส

สาเปต(อาข.)

ยกคน อาโรเปต(อาข.) อาโรเปตวา(กตก) อาโร

ปน(นป.)

Page 270: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 270

ยกตนขมทาน อตตกกสนปรวมภน(สานวน)

ยกโทษ ขมต(อาข.) อชฌาย(อาข.)

ยกมอแสดงความเคารพ อญชลกา(อต.)

ยกยอง วณณตา อโหส (ส านวน ) ปสสต (กตก )

วณเณส(อาข.) ปสสต(อาข.)

ยนต ยนต(นป.)

ยมราช ยมราชา(ป.) เวสาย(ป.) ยโม(ป.)

ยวดยาน ยาน(นป.) วาหน(นป.) โยคค(นป.)

ยอ สงเขโป(ป.)

ยอด สโร(ป.) อคค(นป.) สขโร(ป.)(นป.) มตถ

โก(ป.)

ยอดเขา กโฏ(ป.) สขร(นป.) สงค(นป.)

ยอดเยยม อนตตร(คณ.) อคค(คณ.)

ยอดออน ปลลโว(ป.)(นป.) กสลย(นป.)

ยอมพด อรต(อาข.) วายต(อาข.) ปหรต(อาข.)

ยอมรบ ปฏชานาต(อาข.)

ยอมรบนบถอ สมาเนต(อาข.)

ยอมเสยสละ โวสสคครต(คณ.)

ยกษเวปจตต เวปจตต(ป.) ปโลโม(ป.)

ยงมเวลา สกาล(ป.)

Page 271: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 271

ยงไมอย สณฐาต น สกโกต(สานวน)

ยงยน สสสต(ป.)

ยฏฐ (๗ รตนะ) ยฏฐ(อต.)

ยน อปปเฬต(อาข.) โอปเฬต(อาข.)

ยวยวน อพยาเสก(คณ.) อเสจน(นป.)

ยา เภสชช (นป . ) อคโท (ป . ) เภสช (นป . )

โอสถ(นป.)

ยา อยยกา(อต.) มาตามห(อต.) มาตามห(อต.)

อยยกา(อต.) อยยกา(อต.)

ยาก ทกข(คณ.) กจฉ(คณ.) กลมน(นป.)

ยากจน ทลทท(คณ.) ทคคต(คณ.) นทธน(คณ.)

ทลททภาโว(ป.)

ยากจะเปรยบได อสโม(คณ.) อปปฏสโม(คณ.) อสมส

โ ม ( ค ณ . ) อ ป ฏ ภ า โ ค ( ค ณ . ) อ ปป ฏ

ปคคโล(คณ.)

ยากจะพรรณนาใหสนสด น ส กก า ส พเ พ น ส พพ

สวณณต(สานวน)

ยาคอธรรมปฏบต ธ มม า น ธ มม ป ฏ ป ตต ส ง

ขาตโอสถ(สานวน)

ยาง องคารปกก(คณ.) องคารปจต(คณ.)

Page 272: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 272

ยางทราย นคคณฑ(อต.) สนทวาโร(ป.)

ยางลบ ปญฉนนยยาโส(ป.) ปณณปญฉน(อต.)

ยางสน สรวาโส(ป.) สรลททโว(ป.)

ยาตราทพ นยยาน(นป.) คมน(นป.) ยาตรา(อต.) ปฏฐาน(นป.) คโม(ป.) คต(อต.)

ยาตา อญชน(นป.) กชชล(นป.)

ยาม ถวกา(อต.)

ยาม ปหาโร(ป.) ยาโม(ป.) กาโล(ป.)

ยามด สมหตต(คณ.)

ยามดแล โทวารโก(ป.) ปฏหาโร(ป.) ทวารฏโฐ(ป.)

ทวารปาลโก(ป.)

ยามตฆอง เวตาลโก(ป.) โพธกโร(ป.)

ยามวางราชกจ วคตภารกาล(สานวน)

ยาย อยยกา(อต.) มาตามห(อต.) มาตามห(อต.)

อยยกา(อต.)

ยาว อายต(คณ.) ทฆ(คณ.)

ยาเกรง อปจายต(กตก) อปจต(กตก)

ยง ขตต(กตก) วทธ(กตก)

ยง ภส(นป.) อตสโย(ป.) ทฬห(นป.) ตพพ(นป.)

เอกนต(นป.) อตมตต(นป.) พาฬห(นปาต)

Page 273: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 273

อกกฏฐ(คณ.) ปกฏฐ(คณ.) อต(อป.) อธ(อป.)

อตเรก(นปาต)

ยงๆขนไป ตโต อตตร(นปาต) ภยโย(นปาต) ภย

โยโส(นปาต)

ยนด รต(กตก) รต(อต.) รจ(อต.) ตสสต(อาข.)

สนตสสต(อาข.) ปต(อต.) นนท (อต.) อานน

โท(ป.) หาโส(ป.) ปโมโท(ป.) ปต(คณ.) ปม

ท ต (ค ณ . ) หฏฐ (ค ณ . ) ปหฏฐ (ค ณ . )

มตต(คณ.) ตฏฐ(คณ.) รมต(อาข.)

ยนดคนควา สกขาปวจยาภรต(กตก)

ยนดตอบารมธรรม ปารมธมม ปโมทาม(สานวน)

ยนดตามมตามได อตรตเรน สนตสสโก(สานวน)

ยนดในการจาแนกทาน ทานสวภาครต(คณ.)

ยนดรจกพอ มตตญญตาสงขาโต สนโตโส(สานวน)

ยนดอยางยง พลปปตสมาคต(คณ.)

ยมเยาะ ปรหาส กโรต(สานวน)

ยมแยม มหหต (นป . ) สต (นป . ) สต ปาตกรต

วา(สานวน) สต ปาตวกาส(สานวน)

ยโถ กรวโร(ป.) อสสมารโก(ป.)

Page 274: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 274

ยด คหณ(นป.) คาห(คณ.) คณหาต(อาข.) อล

ลยต(อาข.)

ยนใหลกดมนม ปตต ปายมานา ฐตา(สานวน)

ยนอย ฐตวา(กตก) อฏฐาส(อาข.) ตฏฐต(อาข.)

ยนอาปาก มข ววรตวา ตฏฐต(สานวน)

ยค ยค(นป.) ยโค(ป.) กปโป(ป.)

ยคทง ๔ กตยค(นป.) เตตายค(นป.) ทวาปรยค(นป.)

กลยค(นป.)

ยง โกฏโฐ(ป.) โกฏฐ(นป.) กสโล(ป.)

ยง สจมโข(ป.) มกโส(ป.)

ยตธรรม ยตธมโม(ป.)

ยยง ภนทต(อาข.) ปรภนทส(อาข.)

ยใหแตกสามคค เภโท(ป.) อปชาโป(ป.)

เยน สต(นป.) สสร(นป.) สตล(นป.)

เยบ สพพต(อาข.)

เยบดวยดาย สตตเกน สสพพต(สานวน)

เยยวยา ตกจฉต(อาข.) ตกจฉา(อต.) ปตกรยา(อต.)

ตกจฉา(อต.) รกขต(อาข.) โคเปต(อาข.)

อารกโข(ป.) รกขน(นป.) รกขต(กตก) เตกจ

ฉา(อต.) ตกจฉน(นป.)

Page 275: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 275

เยยววว มตรโค(ป.) ปตมตต(นป.)

เยองกราย กตตา(อต.)

เยอในกระดก อฏฐมญช(นป.)

แยก ว ปป โยโค (ป . ) ว ปปย ตต (กตก ) ว โย

ชเย(อาข.)

แยงกน วปปลาโป(ป.) วโรโธตต(อต.)

แยงชง ยคคาโห(ป .) วลมปต(อาข .) อจฉนทน

ต(อาข.) อจเฉทน(นป.) ยคคาโห(ป.)

แยงตาแหนงกน อ ป ร ป ร ฏฐ า น ป ฏ ล า ภ า ย ย ค

คาโห(สานวน)

แยมบาน วกสต(กตก) ผลล(กตก)

โยค นคณโฐ(ป.) อเจลโก(ป.) ทฆมพโร(ป.)

โยคผประเสรฐ โยควโร(ป.)

โยชน (๔ คาวต) โยชน(นป.)

รกชฏ คหน(นป.) กลล(คณ.)

รกฟา กชชกณโณ(ป.) ภลล(ป.) ภลลาตโก(ป.)

(อต.)(นป.)

รกโลก โลกชฏต(กตก) โลกวฑฒน(นป.)

รตนะ(๒ วทตถ) รตน(นป.)

รถ สนทโน(ป.) รโถ(ป.)

Page 276: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 276

รถจกรยานยนต วชชจกกรโถ(ป.)

รถเทยมมา อาชญญรโถ(ป.)

รถนาเทยว ปสสรโถ(ป.) ผสสรโถ(ป.)

รถพระทนง ปสสรโถ(ป.) ราชรโถ(ป.)

รถพระอนทร เวชยนโต(ป.)

รถไฟ ธมรโถ(ป.)

รถยนต ยนตรโถ(ป.) สยวฏฏโก(ป.)

รถเรณ (๓๖ ตชชาร) รถเรณ(ป.)

รถสามลอ ตจกกยาน(นป.)

รบ สงคาโม(ป .) สมปหาโร(ป .) สมร(นป .)

สมร(นป.) อาโยธน(นป.) รโณ(ป.) อาช(ป.)

สยโค(ป.) อาหโว(ป.) ยทธ(นป.)

รบพงกน อญญมญญ ยทธมกส(สานวน)

รปภ. โทวารโก(ป.) ปฏหาโร(ป.) ทวารฏโฐ(ป.)

ทวารปาลโก(ป.)

รม อาตปตต(นป.) ฉตต(นป.)

รมดวยถาน องคาเรห ปจต(สานวน)

รวงขาว สส(นป.) สโร(ป.)

รวงขาวสาล สาลสส(นป.)

Page 277: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 277

รวบรวม อภสญจยต(อาข.) อภสญจนาต(อาข.) อาจ

นาต(อาข.) อปจนาต(อาข.) อปรจต (กตก)

อปจต(กตก) อปจโย(ป.) สหรตวา(กตก)

สงฆรต(อาข.) สงคณหน(นป.)

รวบรด ปเรต(กตก)

รวม สสนเทตวา(กตก)

รวมกน สหภาว(ป.)

รวมกนเขาแลว นธานคต(คณ.)

รวมกนทา เอกโต กโรนต(สานวน) เอกโต หตวา ก

โรนต(สานวน)

รวมกนเปนพวกๆ วคควคคา หตวา(สานวน)

รวมกาลงเปนพนธมตร สหภาค(คณ.)

รวมทกขรวมสข สหทกขสข(คณ.)

รวมใน โอรต(กตก)

รวมพลง พลปทาต(กตก)

รวมมอ สามคค กโรต(สานวน)

รวมลง โอสรต(อาข.) สโมสรต(อาข.)

รส ๖ อยาง กสาโว (ป . )ฝาด , ตตโต (ป . )ขม , มธ

โร(ป.)หวาน, ลวโณ(ป.)เคม, อมพโล(ป.)เปร

ยว, กฏโก(ป.)เผด

Page 278: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 278

รสกรอย ขารก(คณ.)

รสขม ตตตก(คณ.)

รสเปรยว อมพโล(ป.)

รสไมอรอย อมธร(คณ.)

รสหวานดอกไม มกรนโท(ป.) มธ(นป.)

รอง รว(อาข.) มหาวรว อกาส (สานวน) มหาวรว

รว(สานวน)

รองเทา อปาหโน(ป.) อปาหน(นป.) อปาหนา(อต.)

ปาท(อต.) ปาทกา(อต.)

รองลน มห า ว ร ว อก า ส ( ส า น วน ) มห า ว ร ว

รว(สานวน)

รองไห โรทต(อาข.) ปรเทว(อาข.) กนทต(อาข.)

รทต(อาข . ) โรทต(นป . ) กนทต(นป . )

รณณ(นป.)

รอน ตปต(อาข.) ตตโต(กตก) อณห(คณ.) น

ทาฆ(ป.)(นป.)

รอน (ไฟนรก) ปรฬาห(ป.) สนตาป(ป.) ฑาโห(ป.)

รอนใจ ปรฬาห(ป.) สนตาป(ป.) สนตาโห(ป.)

รอนใน ทวถ(ป.) ปรตาโป(ป.)

รอนระอ สนตาปน(นป.)

Page 279: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 279

รอบคอ ควา(อต.)

รอบคอบ โยนโส ปจจเวกขต(สานวน) โยนโส

นสมม(สานวน)

รอบคอบในการทางาน กมมนเตส นสมมกรณ(สานวน)

รอยกรอง สงคต(อต.)

รอยเจม วเสสโก(ป .)(นป .) ตลโก(ป .)(นป .) จต

ตก(นป.)

รอยไถ สตา(อต.) หลปทธต(อต.)

รอยเทา ปาทานปาท(นป.)

รอยเทาพนทว สตคณ(คณ.) สหสสคณ(คณ.)

รอยรด ปลพธต(อาข.) คณฐต(อาข.)

รอเวลา เวล อาคมยมาโน(สานวน) กาล อาคมย

เต(สานวน)

ระคน สสคค(ป.) สสฏฐ(กตก)

ระฆง คณฑ(อต.)

ระงบ วปสเมต(อาข . ) อปสนต(กตก) ปฏ

ปสสทธ(กตก) ปฏปสสมเภต(อาข.) อป

สนต(กตก) สนต(อต.) สมโถ(ป.) สโม(ป.)

สนต(กตก) สมต(กตก) วปสเมต(อาข.)

ระดมพล พยโห(ป.)

Page 280: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 280

ระดของหญง อต(ป.) รโช(ป.) ปปผ(นป.)

ระบชอ นามาน คเหตวา(สานวน) นามาน ลขต

วา(สานวน)

ระเบยง ปฆาโณ(ป .) ปฆโณ(ป .) อาลนโท(ป .)

ปมข(นป.) ทวารพนธน(นป.)

ระเบยบการปกครอง ปสาสนวธ(ป.) ปสาสโนปาโย(ป.)

ระเบยบวธการ ตนต(อต.) วธาน(นป.)

ระลอกคลน อม(อต.) วจ(อต.)

ระลกถง อนสสรตวา(กตก) สรตวา(กตก) อาวชชต

วา(กตก)

ระแวง อาสงก(ป.)(นป.) วมต(อต.)

ระหวาง อนตรา(นปาต) อพภนตร(นปาต) อนตร(น

ปาต)

รก ปยายต(กตก) เมตตา(อต.) เปม(ป.)(อต.)

พนธเปม(คณ.) สเนโห(ป.) เสนโห (ป.)

อน ราค (คณ . ) เมตตายต (อาข . ) เปม

พ นธ ต ( ส า น ว น ) ป ย า ย ต ( อ า ข . )

ปยายนต(กตก) ปเหต(อาข.)

รกใครนบถอคนเคยกน ภ ช ต ( อ า ข . ) เ ส ว ต ( อ า ข . )

มาเนต(อาข.) วสสาสมาปชชต(สานวน)

Page 281: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 281

รกรวม สมโภโค(ป.)

รกราง วโยโค(ป.)

รกแร พาหมล(นป.) กจโฉ(ป.)(อต.)

รกษา ตกจฉต(อาข.) รกขต(อาข.) โคเปต(อาข.)

อารกโข(ป.) รกขน(นป.) รกขต (กตก) เตกจ

ฉา(อต.) ตกจฉน(นป.) ปาเลต(อาข.)

รกษาพยาบาล คลานาน โรคตกจฉน(สานวน)

รกษารางกาย สฏฐ อตตภาว ปฏชคค(สานวน)

รกษาโรค ตกจฉต(อาข.)

รกษาไวซงคนทรงธรรม ธมมธาร ธาเรต(สานวน)

รกษาศลใหเปนไปดวยด ส ล า น อ ขณฑ า น อ ฉ ทท า น

อ ส พ ล า น อ ก มม า ส า น ภ ช สส า น

วญญปสฏฐาน สมาธสวตตนกาน กตวา

รกขต(สานวน)

รกสข สขกาม(คณ.)

รกสขเกลยดทกข สขกามา โหนต ทกขปฏกลา(สานวน)

รง ลาโล(ป.) อสสกณโณ(ป.) สชโช(ป.)

รงแก ปสยโห(ป.) หโฐ(ป.)

รงนก นโฬ(ป.)(อต.) กลาวก(ป.)(นป.)

รฐ รฏฐ(นป.)

Page 282: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 282

รฐบาล มหาราชสส ปรมาภ เธยเยน ทยยรฏฐ

ปาล(สานวน)

รฐประศาสนศาสตร รฏฐาภปาลโนปาโย(ป.)

รฐมนตร มตสจโว(ป.) สชโว(ป.) สจโว(ป.) อมจโจ(ป.)

มนตน(ป.)

รฐศาสตร ทณฑนต(อต.)

รตนโกสนทร รตนโกสนทปร(นป.)

รตนะ ๗ ชนด สวณณ(นป .)ทองคา รชต(นป .)เงน มต

ตา(อต.)แกวมกดา มณ(อต.)แกวมณ เวฬ

รย (นป . )แกวไพทรย วช ร (นป . ) เพชร

ปวาฬ(นป.)แกวประพาฬ

รตนะ วส(นป.) รตน(นป.) มณ(ป.)(อต.)

รบ (สงของ) ปฏคคณหาต(อาข.) คณหาต(อาข.)

รบคา ปฏญญา(อต.) ปฏสสโว(ป.) ปฏสณาต(อาข.)

สมปฏจฉต(อาข.)

รบเชญ อธวาเสต(อาข.)

รบใช เปสน(นป.) อชฌาวโร(ป.)

รบทกสงทกอยาง สพพหารก(คณ.)

รบนมนต อธวาเสต(อาข.)

รบประเคน ปรคคณหาต(อาข.)

Page 283: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 283

รบผดชอบตอหนาท อนกขตตธร(คณ.)

รบมอบหนาท นยยาทตกจจ(คณ.)

รบรอง ปฏมาเนตวา(กตก) สมมาเนตวา(กตก)

รบรทกสง สพพหารก(คณ.)

รว อวหารกา(อต.) อททาม(นป.) วต(อต.)

รศม รส(อต.) อาภา(อต.) ปภา(อต.) ทตต(อต.)

รจ(อต.) ภา(อต.) ชต(อต.) ทธต (อต.)

มรจ(อต.) ภาณ(ป.)(อต.) อส(ป.)(อต.) มย

โข(ป.) กรโณ(ป.) กโร(ป.)

ราก พนโท(ป.) มล(นป.) ปาโท(ป.)

รากบว มฬาโล(ป.)(นป.)

รากไม มล(นป.)

ราคา อคฆ(นป.) มล(นป.) ปาภต(นป.)

ราคาแพง มหคฆ(นป.)

รางกาย กาโย(ป.) เทโห(ป.) อตตภาโว(ป.) คตต(ป.)

(นป.) สรร(นป.) กเฬวโร(ป.) องค(นป.)

อวยว(นป.)

รางนา อาหาโว(ป.) นปาน(นป.)

Page 284: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 284

รางวล ภต(อต.) ภตตเวตน(นป.) มล(นป.) นพ

เพโส(ป.) เวตน(นป.) มลย(นป.) เวตน (นป.)

ปณณปตโต(ป.) ตฏฐทาโย(ป.)

ราชกกธภณฑ ๕ อยาง ข คโ ค ( ป . ) พ ร ะ ข ร ร ค ,

ฉตต (นป . )ฉตร , อณห ส (นป . )อณหส ,

ป า ท ก า ( อ ต . ) ฉ ล อ ง พ ร ะ บ า ท ,

วาลวชน(อต.)พด

ราชทต ราชทโต(ป.) สนเทสหโร(ป.)

ราชปรปกษ สตต(ป.)

ราชพฤกษ อททาโล(ป.) วาตฆาตโก(ป.) ราชรกโข(ป.)

กตมาโล(ป.) อนทวโร(ป.) พยาธฆาต

โก(ป.)

ราชมตร มตโต(ป.)

ราชวงศจกร จกกวโส(ป.)

ราชศกดา ป ภ า ว ( ป . ) อ า น า จ เ ต ม ท , อ ส

สาโห(ป.)มวรยภาพ, มนโต(ป.)มกนซอเกง

ราชสดด มหาราชสสาภถต(อต.)

ราชสมบต รชชสมปตต(อต.)

ราชสานก ราชปฏฐาน(นป.)

ราชสห มคนโท(ป.) เกสร(ป.) สโห(ป.)

Page 285: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 285

ราชหงส ราชหโส(ป.)

ราชองครกษ อณกฏโฐ(ป.) องครกขโก(ป.)

ราชน มหาเทว(อต.) อคคเทว(อต.) ราชน(อต.)

รานขายเครองดม ปานมนทร(นป.)

รานขายยา เภสชชาคาโร(ป.) เภสชชาคาร(ป.)

รานขายหนงสอ ปตถกาคาร(ป.)(นป.)

รานขายอาหาร โภชนาคาร(ป.)(นป.)

รานตดผม นหาปตสาลา(อต.) กปปกสาลา(อต.)

รานถายรป ฉายารปสาลา(อต.)

รานยา เภสชชาคาร(ป.)(นป.)

รานสรา โสณฑา(อต.)

รานหนงสอ ปตถกาคาร(ป.)(นป.)

รานอาหาร โภชนาคาร(ป.)(นป.)

รายกาจ สาหสก(คณ.)

รายมนต มนต ปรชปปต(สานวน)

ราเรง ปสนนมานส(คณ.) หฏฐปปฏฐ(คณ.) ตฏฐจต

ต(คณ.) สมน(คณ.) ปสนนจตต(คณ.) วปป

สนน(คณ.) อทคคทคค(คณ.) ลคคจตต(คณ.)

ตฏฐมานส(คณ.) หาโส(ป .) หสต(อาข.)

Page 286: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 286

หฏฐ(คณ.) ปหฏฐ(คณ.) หสน(นป .) ห

สต(นป.)

ราวกะ อว(นปาต) วย(นปาต) ยถา(นปาต)

ราวปา วนสณโฑ(ป.)

ราห โสพภาณ(ป.) ราห(ป.)

ราขาว กโณ(ป.) กณฑโก(ป.)(นป.)

ราพน วลาโป(ป.)

ราพง อารพภ(กตก)

รารวย คหปตก(คณ.) ธนวนต(คณ.)

ราไร ปรเทวตถ(อาข.)

รดสดวงงอก ทนนามก(นป.) อรส(นป.) ภคนทลา(อต.)

รน มกโส(ป.) สจมโข(ป.)

รมฝปาก ทนตาวรณ(นป.) โอฏโฐ(ป.) อธโร(ป.) ท

สนจฉโท(ป.)

รมฝปากลาง อธโรฏโฐ(ป.)

รษยา อสสยต(อาข.) อสยต(อาข.) อสสต(อาข.) อส

สา(อต.) อสยา(อต.)

รษยาผอน ปเร อสสยนต(กตก) วเหเฐนต(กตก)

รบดวน อจจายกภต(คณ.)

รอ วทธสต(อาข.) วทธสาเปตวา(กตก)

Page 287: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 287

รกฆาต ทณโฑ(ป.) สาหส(นป.) ทโม(ป.)

รกรบ ทณโฑ(ป.) สาหส(นป.) ทโม(ป.)

รกราน อวสาเทต(อาข.)

รงกนนา อนทาวธ(ป.) อนทธน(ป.)

รงเรอง โชตต(อาข.) ทปปต(อาข.)

รงโรจน สมปชชลต(กตก)

ร ชานาต(อาข.) พชฌต(อาข.) ปพชฌต(อาข.)

ญตวา(กตก) ชานตวา(กตก) วทต

วา(กตก) ญาต(กตก) วทต(กตก) ชา

นต(กตก) ญาณ(นป.) ชานน(นป.) พทธ(อต.)

ร รนธ(นป.) ววร(นป.) ฉทท(นป.) กหร(นป.)

สสร(นป.) พล(นป.) สส(อต.) ฉคคล(นป.)

โสพภ(นป.)

รจก ชานนภาโว(ป.)

รจกประมาณในการใชจาย ปรโภเค มตตญญ(สานวน)

รจกพอ มตตญญตาสงขาโต สนโตโส(ป.)

รแจง พทธ(คณ . ) ญาต(คณ . ) ปฏปนน(คณ . )

วทต(คณ.) อวคต(คณ.) มต(คณ.)

รตว สมปชญญ(นป.)

รทนเหตการณ การณก(คณ.) ปรกขก(คณ.)

Page 288: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 288

รทง ธรนกเขปโกสลล(นป.)

รป รป(นป.)

รปดวงจนทร พมพ(นป.) มณฑล(นป.)

รปทรง สณฐาน(นป.)

รปเทยม ปฏมา(อต.) ปฏพมพ(นป.) พมโพ(ป.) ปฏ

นธ(ป.)

รปเปรยบ ปฏนธ(นป.) ปฏมา(อต.) พมพ(นป.) ปฏ

พมพ(นป.)

รประมาณ มตตญญ(ป.)

รปรางเลก จฬ(คณ.) อณ(คณ.)

รปหลอ ปฏมา(อต.)

รปเหมอน ปฏมา(อต.)

รภาษาบาล ปาลภาสาชนนก(คณ.)

รมากเกน อตเรกสตสมปนน(คณ.)

รแลวปฏบตตาม อตถมญญาย ธมมญาย ธมมานธมมปฏ

ปนโน(สานวน)

รสกตอหนาททจะพงทา กตตพพกจจาน มญญนต(สานวน)

รสกปลาบปลม สมโมทต(อาข.)

เรว สฆ(นปาต) ตรต(นปาต) ลห(นป.) อาส(น

ป า ต ) ต ณณ (น ป า ต ) อ ร (น ป า ต ) อ ว

Page 289: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 289

ลมพต(นปาต) ตวฏ(นปาต) สฆสฆ(นปาต)

ขปป(นปาต) ตรตตรต(นปาต)

เรอ อเทรโก(ป.) อคคาโร(ป.)

เราขอเตอน อามนตยาม(อาข.)

เรารอน ทรโถ(ป.) โรค(ป.) ฑาโห(ป.) สนตตต(กตก)

เรารอนกายใจ ปรฬาโห(ป.) สนตาโป(ป.)

เรารอนใจ จตตปรฬาโห(ป.)

เราอยจบพรหมจรรยแลว วสต เม พรหมจรย(สานวน)

เรงรนชนชม อทคคทคค(คณ.) หฏฐปปหฏฐ(คณ.)

เรม อารพภ(กตก)

เรมตน นทาน(นป.)

เรมตง ปทหตวา(กตก) ปฏฐเปตวา(กตก)

เรยก ปกโกสต(อาข .) อามนเตต(อาข .) อาล

ปต(อาข.)

เรยน ปรยาปต(กตก) อคคหต(กตก) อคคหณ(นป.)

อคคณหณ(นป.) สกขา(อต.) ปรยตต(อต.)

ปรยาปณาต(อาข.) อคคณหาต(อาข.)

เรยนพระปรยตธรรมจบ ปรยตตปารค(คณ.)

Page 290: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 290

เรยนสาเรจ สปปาน นปผตต ปตโต(สานวน) สปปาน

อ นต ม นต ค ( ส า น ว น ) ส ปป า น อ นต

ปารค(สานวน)

เรยนอภธรรมจบ อภธมมญาต(กตก)

เรยราด สกณณ(กตก)(คณ.) อากณณ(กตก)(คณ.)

สกล(กตก)(คณ.)

เรยวแรง พล(นป.) ถาโม(ป.) สห(นป.) สตต(อต.)

ปรกกโม(ป.)

เรอ ตรณ(อต.) ตร(อต.) นาวา(อต.)

เรอโกลน โทณ(อต.) อมมณ(นป.)

เรอง วตถ(นป.) กถา(อต.) อธการ(ป.)(นป.) อธก

รณ(นป.)

เรองกระทบกระทง อาฆาตวตถ(นป.)

เรองความพรอมเพรยง สามคคกถา(อต.)

เรองราว ปวตต(อต.) กถา(อต.)

เรองราวตางๆ นานาการณ(นป.)

เรองใหกระทบกระทง อาฆาตวตถน(นป.)

เรองอนรกษภาษาไทย ทยยภาสารกขกถา(อต.)

เรองอน อธการนตร(นป.)

เรอดานา อนโตทกนาวา(อต.)

Page 291: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 291

เรอเดนทะเล สามททกนาวา(อต.)

เรอน เคห(นป.) อคาร(นป.) ฆร(นป.) มนทร(นป.)

สทนา(อต.) นกาโย(ป.) นลโย(ป.) อาล

โย (ป . ) อาวาโส (ป . ) อคาร (นป . ) (ป . )

ภวน(นป.) เวสม(นป.) นเกตน(นป.) นเว

สน(นป.) คห(นป.) อาวสโถ (ป.) สรณ(นป.)

สทม(ป.)(นป.)

เรอนจตรส ปาสาโท(ป.)

เรอนจา พนธนาคาร(ป.)(นป.) การา(อต.

เรอนไฟ ชนตาฆร(นป.)

เรอนมงแถบเดยว อฑฒโยโค(ป.)

เรอนยอดเดยว มาโฬ(ป.)

เรอพวง ปจฉาพนโธ(ป.) โคฏวโส(ป.)

เรอยนต ยนตนาวา(อต.)

เรออบปาง ภนนา นาวา(สานวน)

แร พช(นป.)

แรก ปฐม(คณ.) ตาว(นปาต) อาท(คณ.)

แรกครองราชย ปฐมาภเสกปตต(คณ.)

แรง คชโฌ(ป.) คทโธ(ป.)

แรงกลา ตกข(คณ.) ภส(คณ.) ตพพ(คณ.)

Page 292: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 292

แรด ขคโค(ป.) ขคควสาโณ(ป.) ปลาสาโท(ป.)

คณฑโก(ป.)

แรทองแดง ตมพโลหพช(นป.)

แรธาต กปป(นป.) ธาต(ป.)

แรว พนธน(นป.) คณฐปาโส(ป.)

โรค อาตงโก(ป.) อามโย(ป.) พยาธ(ป.) คโท(ป.)

โ ร โค (ป . ) ร ช า (อ ต . ) เ คลญญ (นป . )

อกลล(นป.) อาพาโธ(ป.)

โรคกลาก กลาโส(ป.) กณฑวน(นป.) ขชช(อต.) กณฑ

วน(นป.)

โรคจกเสยด วาตสล(นป.)

โรคใจ กเลสโรโค(ป.)

โรคดซาน ปณฑโรโค(ป.)

โรคตอมเลกๆ กณฑ(อต.) กณฑต(อต.) กณฑยา(อต.)

โรคตะคว สลา(อต.)

โรคเทาชาง สปท(นป.) ภารปาทตา(อต.)

โรคนอย อปปาพาธ(ป.) อปปาตงก(ป.)

โรคบด ปกขนทกา(อต.) อตสาโร(ป.)

โรคเบาหวาน มธเมโห(ป.) พหมตตโรโค(ป.)

โรคผอม ชโร(ป.)

Page 293: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 293

โรคผอมแหง โสโส(ป.) ขโย(ป.)

โรคผวหนง ฉวโรโค(ป.)

โรคฟน ทนตโรโค(ป.)

โรคไมพอ โลภสงขาตโรโค(ป.)

โรคเรอน กฏฐ(นป.)

โรคลงแดง ปกขนทกา(อต.) อตสาโร(ป.) สาโร(ป.) ปก

ขนทกา(อต.)

โรคลมบาหม อปมาโร(ป.) อปสมาโร(ป.)

โรคหด สาโส(ป.)

โรคห กณณโรโค(ป.) โสตโรโค(ป.)

โรคอมพาต ปกขฆาตโรโค(ป.)

โรคไอ กาโส(ป.)

โรง สาลา(อต.) อคค(นป.)

โรงกระเดอง ปฏฐวส(นป.)

โรงเกบนาดม ปปา(อต.)

โรงเกบพสด อทโทสโต(ป.)

โรงโกน ขรคค(นป.)

โรงครว มหานโส(ป.)(นป.) ภตตคค(นป.) อาสนสา

ลา(อต.) รสวต(อต.) ปากฏฐาน(นป.)

โรงฆา อาฆาตน(นป.) อาฆาต(นป.) วธฏฐาน(นป.)

Page 294: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 294

โรงงาน กมมนตสาลา(อต.)

โรงทอผา เปสการสาลา(อต.)

โรงพยาบาล อาโรคยสาลา (อต . ) คลานสาลา (อต . )

เคลญญปนทนสาลา(อต.)

โรงพยาบาลบา อมมตตกาลย(ป.) อมมตตกสาลา(อต.)

โรงภาพยนต นจจฉายารปสาลา(อต.) นาฏกสาลา(อต.)

โรงเรยน ปาฐสาลา(อต.) สกขาคาโร(ป.)

โรงเรยนนายรอย เสนายกาน โยธาน สกขาคาโร(สานวน)

เสนายกาน สกขาคาโร(ป.) โยธาน สก

ขาคาโร(ป.)

โรงแรม ปาถกสาลา(อต.) อทธกสาลา(อต.)

โรงสาก มสลสาลา(อต.)

โรงสรา โสณฑา(อต.)

โรงอาหาร ภตตคค(นป.) ภตตสาลา(อต.)

ไร เขตต(นป.)

ไรทพง ทลทท(คณ.) อปปฏนสสร(คณ.)

ไรประโยชน นรตถก(คณ.) โมฆ(คณ.)

ไรปา เลขา(อต.) ราช(อต.)

ไรอานาจ ววส(คณ.) อวส(คณ.)

ฤด อต(ป.)(อต.)

Page 295: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 295

ฤดนาคาง เหมนโต(ป.)

ฤดใบไมผล วสนโต(ป.)

ฤดฝน วสสาโน(ป.) วสโส(ป.) ปาวโส(ป.)

ฤดรอน อณโห(ป.) นทาโฆ(ป.) คมโห(ป.)

ฤดแลง นทาโม(ป.)

ฤดหนาว สตกาล(ป.) สสร(นป.)

ฤดอบลม สรโท(ป.)

ฤษ ตาปโส(ป.) อส(ป.)

ฤษผแตงมนต อฏฐโก(ป.) วามโก(ป.) วามเทโว(ป.) องค

รโส(ป.) ภค(ป.) ยมทคค(ป.) วา

เสฏโฐ(ป.) ภารทวาโช(ป.) กสสโป(ป.) เวส

สามตโต(ป.)

ลง โอตรตวา(กตก) โอรยห(กตก)

ลงคะแนนเลอกตง อตตโน อตตโน ธรคคาหกาน ลกข

ปวจนเน(สานวน)

ลงจากทสง โอรยห(กตก)

ลงทอง วสจกา(อต.) มหาวเรโก(ป.)

ลงทาย นคม(นป.)(คณ.)

ลงนา โอตตรตวา(กตก)

ลงอาชญา อาณากมม(นป.)

Page 296: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 296

ลดราคา อคฆ โอหาเรต(สานวน) อคฆ ปรหาเร

ต(สานวน)

ลบ ปญฉน(นป.)

ลพบร ลพพปร(นป.) ลโว(ป.)

ลม ปตต

ลม มาลโต(ป.) ปวโน(ป.) วาย(ป.) วาโต(ป.)

(นป.) สมรโณ(ป.) คนธวาโห(ป.) วาโย(ป.)

สมโร(ป.) สทาคต(ป.) อนโล(ป.)

ลมทวไป วาโต(ป.)(นป.)

ลมในกาย อทธคโม(ป .) อโธคโม(ป .) กจฉฏโฐ(ป .)

โกฏฐาสโย(ป.) อสสาโส(ป.) องคานสา

ร(ป.)

ลมปราณ ปาณ(นป.)

ลมพดเขาไมได นวาต(ป.)(นป.)

ลมพาย มหาวลาหโก(ป.) วาย(ป.)

ลมหายใจ(เขา-ออก) อสสาส(ป.) ปสสาส(ป.)

ลมหายใจเขา อปาน(นป.) ปสสาโส(ป.)

ลมหายใจออก อสสาโส(ป.) อาน(นป.)

ลวง อต(อป.) อธ(อป.) ปตต(อาข.) ปตตวา(กตก)

ลวง อภวญจน(นป.) วญเจต(อาข.) วญจต(อาข.)

Page 297: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 297

ลวงกาลผานวยไป คตโยพพน(คณ.) วโยวฑฒ(คณ.)

ลวงเกน อจจโย(ป.)

ลวงละเมด วตกกโม(ป.) อชฌาจาโร(ป.)

ลวงเลย อตกกนต(กตก) วตกกนต(กตก) อตต(กตก)

ปวตต(นป.)

ลอ จกก(นป.)

ลอค ยนตก เทต(สานวน) กญจก เทต(สานวน)

ลอม รทธ(คณ.) สวต(คณ.) อาวต(คณ.) ปรก

ขตต(คณ.) นวต(คณ.)

ลอมไว ปรวาเรส(อาข.)

ลอย พาหต(อาข.) พาหต(กตก) วาหต(กตก)

วหน(นป.)

ลอยขนไป อคคจฉต(อาข.)

ลอเลยน อนชคฆต(อาข.)

ละ หน(กตก) ปหน(กตก) ปชหตวา(กตก

ปหาย(กตก) โอหาย(กตก) หตวา(กตก)

วชห(อาข.) ชหตวา(กตก)

ละความใยดในชวต ชวตกนต ชหต(สานวน)

Page 298: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 298

ละทง ปหาย(กตก) โอหาย(กตก) หตวา(กตก)

โวสสคค (คณ . ) จตต (คณ . ) หน (คณ . )

สมชฌต(คณ.)

ละมง สารงโค(ป .) กรงโค(ป .) กรงโค(ป .) โร

หโส(ป.) โรหโต(ป.) อชนโยน(อต.)

ละเมาะปา วนคมโพ(ป.)

ละราง วชห(อาข.) ชหตวา(กตก)

ละสายตา วชห(อาข.) ชหตวา(กตก)

ละหง เอรณโฑ(ป.) อามณโฑ(ป.)

ละอองดอกไม ปราโค(ป.)

ละอาย ลชชต(อาข .) หรายต(อาข .) ชต(คณ .)

หฬต(คณ.) ลชชา(อต.) หร(อต.)

ละเอยด นปณ(คณ.)

ละเอยดออน สขมาล(คณ.) โกมล(คณ.) สกมาร(คณ.)

ลกขโมย อวหร(อาข.) หรต(อาข.) หรตวา(กตก)

ลญจกร มททา(อต.)

ลทธ ทสสน(นป .) ทฏฐ(อต.) ลทธ(อต.) สท

ธนต(ป.) สมโย(ป.)

ลทธมหายาน มหายานลทธ(อต.)

ลบหลง ปรมมขา(นปาต)

Page 299: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 299

ลบใหคม นสต(คณ.) เตชต(คณ.)

ลบอย นสณาต(อาข.)

ลา คทรโภ(ป.) ขโร(ป.)

ลากมา อตกสสต(อาข.) อากฑฒตวา(กตก)

ลาง โธต(กตก) โธต(อาข.) โธวต(อาข.) โธวต

วา(กตก) ปยต(กตก) โธวต(กตก)

ลาด อตถรต(อาข.) อตถต(กตก)

ลาน ทสสตสหสส(นป.)

ลาน อชร(นป.) จจจร(นป.) องคณ(นป.)

ลานขาว ขโล(ป.) ธญญกรณ(นป.)

ลาเนอ มคเวธ(นป.) มคเวธน(นป.)

ลาภสกการะ ลาภสกกาโร(ป.)

ลามก ลามก(คณ.) ปาป(คณ.)(นป.)

ลายเซน หตถลญฉน(นป.)

ลาสกขา อปพพชต (อาข . ) อปปพพชตว า (กตก )

วพภมต(อาข.) วพภมตวา(กตก) หนาย

อ า ว ตต ต ( ส า น ว น ) ห น า ย อ า ว ต

ตตวา(สานวน)

ลาหลง โอสกกน(นป.)

Page 300: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 300

ลา ภส(นปาต)(คณ.) อตสโย(ป.) ทฬห(นปาต)

ตพพ(คณ.) เอกนต(นปาต) อตมตต(นปาต)

พาฬห(นปาต) อกกฏฐ(คณ.) ปกฏฐ(คณ.)

ลาคอ ควา(อต.) กณธรา(อต.) สโรธรา(อต.)

ลาดบ อนกกโม(ป.) อนปพพ(นป.) อนปพพ(นป.)

ปฏปาฏ(อต.) อนกกโม(ป.) ปรยาโย(ป.)

อนปพพ(อต.)(นป.) กโม(ป.)

ลาดบบคคล ปฏปาฏ(อต.)

ลาตน กณโฑ(ป.) นาฬ(นป.) ขนโธ(ป.)

ลาธาร กนทรา(อต.)

ลานาในอากาศ มนท า ก น ( อ ต . ) อ า ก า ส ค งค า ( อ ต . )

สรนท(อต.)

ลาบาก กลมต(อาข.) เขท(นป.) พาธน(นป.) ทก

ข(คณ.) กลนต(กตก) กจฉ(คณ.) ก

ลมโถ(ป.) กลมน(นป.)

ลาปาง เขลางคนคร(นป.)

ลาพน หรปญชยปร(นป.)

ลาโพง อมมตโต(ป.) มาตโล(ป.)

ลาไส โกฏโฐ(ป.) อนโต(ป.)

ลาออย อจฉยฎฐ(อต.)

Page 301: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 301

ลกขา (๓๖ รถเรณ) ลกขา(อต.)

ลง มกกโฏ(ป.) วานโร(ป.) ปลวงคโม(ป.) สา

ขามโค(ป.) กป(ป.) วลมโข(ป.) ปลวงโค(ป.)

ลงลม ปมปฏโก(ป.) ปมปโก(ป.)

ลงเสน กป(ป.)

ลน ชวหา(อต.) รสนา(อต.)

ลนจ ผาลสโก(ป.)

ลม อาณาต(อต.) อาณ(อต.)

ลมไม กปสโส(ป.) อคคฬตถมโภ(ป.)

ลมรส สายต(อาข.)

ลก นนน(คณ.) คมภร(คณ.) คภร(คณ.)

ลน ปกขลต(อาข.) ปกขลตวา(กตก)

ลม ปมสสต(อาข.) มสสต(อาข.) ปมมฏฐ(กตก)

มยหต(อาข.) มฬห(กตก)

ลมตว สตสมโมเสน สมปยตตจตโต(สานวน)

ลมตา อมมเลต(อาข.)

ลมเลอน ปมสสต(อาข.) ปมยหต(อาข.)

ลก ป จจ ฏ ฐ า ย ( ก ต ก ) ว ฏ ฐ า ย ( ก ต ก )

สมฏฐาย(กตก)

Page 302: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 302

ลกขน วฏฐหต(อาข.) อฏฐหต(อาข.) อพภฏฐา

ต(อาข.)

ลกขนจากท อฏฐาย(กตก)

ลกขนแตดก ปจจฏฐาย(กตก)

ลกขนพรอมกน เอกปปหาเรน อฏฐหส(สานวน)

ลกขนหนามด อฏฐานกาเล วพภมต(สานวน)

ลกลาม มตต(กตก)

ลกออกจากฌาน วฏฐาย (กตก)

ลกออกจากทนง อฏฐาย (กตก)

ลง มาตโล(ป.)

ลยนา อทก ปาวสต(สานวน) อทก โอตรต(สานวน)

นาวาย คจฉต(สานวน)

ลกกระเดอก คโล(ป.) กณโฐ(ป.)

ลกเขย ชามาตา(ป.)

ลกคล เคณฑโก(ป.) กนทโก(ป.)

ลกจนทนเทศ ชาตโกส(นป.) ชาตผล(นป.)

ลกจาง กมมกโร(ป.) เวตนโก(ป.) ภตโก(ป.) ภต

โก(ป.)

ลกชาย ปตโต(ป.) โอรโส(ป.)

ลกเดอย วรโก(ป.) นวาโร(ป.)

Page 303: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 303

ลกตว โอรโส(ป.)

ลกตา อกขตารา(อต.) กนนกา(อต.) อกข(นป.)

ลกตาดา เนตตตารา(อต.) กนนกา(อต.)

ลกตาล ตาลผล(นป.)

ลกทาส ทาสปตโต(ป.)

ลกธน สโร(ป.) ปตต(ป.) สายโก(ป.) พาโณ(ป.)

กณฑ(นป.) อส(ป.)(อต.) ขรปโป(ป.) เต

ชน(นป.) อสน(นป.)

ลกนอย ปถโก(ป.) ปลลโก(ป.) ฉาโป(ป.) กมาโร(ป.)

พาโล(ป.) โปตโก(ป.)

ลกบาศก อกโข(ป.) ปาสโก(ป.)

ลกพรวน กกณก (อต . ) กกน (อต . ) กงกณ (อต . )

ขททฆณฏกา(อต.)

ลกมา กโสโร(ป.) หยโปตโก(ป.)

ลกศรอาบยาพษ ททโธ(ป.)

ลกสะใภ สณสา(อต.) สณหา(อต.)

ลกหน อธมณโณ(ป.) อณายโก(ป.)

ลกเหบ กรกา(อต.) ฆโนปล(นป.)

ลบไล ลมปต(อาข.)

เลกๆนอยๆ กตปย(คณ.)

Page 304: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 304

เลขา เลขโก(ป.) ลปกาโร(ป.)

เลง อภฌายต(อาข.)

เลน ปรหาโส(ป.) ทโว(ป.) ขฑฑา(อต.) เกฬ(อต.)

กฬา(อต.) กฬต(นป.)

เลน อกา(อต.)

เลนกล มายา(อต.) สมพร(อต.)

เลบ กรโช(ป.) นโข(ป.)(นป.) อฬ(นป.) อฬก(นป.)

เลบเหยยว กรมทโท(ป.) สเสโน(ป.)

เลว ชมม(กตก) หน(กตก)

เลาตอๆ กนมา ปรมปราย วตต(สานวน)

เลาเรยน ปรยาปณตถ(อาข.) อคคณหาต(อาข.)

เลาเรอง อกขาน วาเจส(สานวน) อกขาน อาโรเจ

ส(สานวน)

เลาโลม ปโลภต(อาข.)

เลกทาส ทาสพยโต ปโมเจส(สานวน)

เลย เลหตวา(กตก)

เลยง ปรหรต(อาข.) ปชหต(อาข.) ปฏวรมต(อาข.)

วรมต(อาข.)

เลยง ปรวสต(อาข.) ภรต(อาข.) โปสต(อาข.)

สนตปเปต(อาข.)

Page 305: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 305

เลยงแขก ปรวสต(อาข.) ปรวสตวา(กตก)

เลยงจนอม สนตปเปต(อาข.)

เลยงชพ ชวต กปเปต(อาข.)

เลยงด โปเสต(อาข.) ภรต(อาข.) ปฏฐ(กตก) โป

สต(กตก) ภฏ(กตก) ปฏฐ(คณ.) กมป

น(อต.)

เลยงดพอแม มาตาเปตภร(คณ.) มาตาเปตภรณ(นป.)

เลยงพระ ปรวสต(อาข.)

เลยงลก วฑเฒต(อาข.)

เลยงสตว โปเสต(อาข.) ภรต(อาข.)

เลยงใหเจรญ วฑเฒต(อาข.)

เลอก วโลเกตวา(กตก) วเจยย(กตก)

เลอด โลหต (นป . ) ร ธ ร (นป . ) โสณต (นป . )

รตต(นป.)

เลอมใส ปสาทต(อาข .) ปสาเทตวา(กตก) วปป

สนน(กตก)

เลอมใสมาก ปสาทพหล(คณ.)

เลอย ขโร(ป.) กกโจ(ป.)

แลกเปลยน ปฏทาน(นป.) ปรวตโต(ป.)

แลง ปตโถ(ป.) นาล(อต.)

Page 306: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 306

แลงธน ตณ(อต.) กลาโป(ป.) ตโณ(ป.) ตณโร(ป.)

พาณธ(ป.)

แลงศร สรกลาป(นป.)

แลนไป ปกขนน(กตก) ปกขนทต(กตก)

แลนเรอออกทะเล นาวาย สมทท ปกขนทต(สานวน)

แลเหน สมปสสต(อาข.) สมเวกขต(อาข.)

โล เขฏก(นป.) ผลก(นป.) จมม(นป.)

โลก โลโก(ป.) ภวน(นป.)

โลกแตก โลโก ภชชต(สานวน)

โลกน ท ฏฐ ธ มม ก ( น ป . ) อ ห โ ล ก ก ( น ป . )

สนทฏฐก(นป.)

โลกหนา ปารโลกก(นป .) สมปราโย(ป .) สมปราย

ก(นป.)

โลกายศาสตร โลกายต(นป.)

โลของทหาร โยธผลก(นป.)

โลดขน อลลงฆตวา(กตก) ลงฆตวา(กตก)

โลท คาฬโว(ป.) สาฬโว(ป.) โลทโท(ป.)

โลทแดง ปฏฏ(อต.) ชาขาปสาทโน(ป.)

โลภในของคนอน ปรลาภลทธ(คณ.)

โลภมาก คทธ(คณ.) ลทธ(คณ.) โลล(คณ.)

Page 307: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 307

ไล ลตต(กตก) ททธ(กตก)

ไลทา ลมปต(อาข.) ลตต(กตก) ททธ(กตก)

วงศ กล(นป.) วโส(ป.) สนตาโน(ป.) อภชโน(ป.)

โคตต(นป.) อนวโย(ป.)

วรรค วคโค(ป.)

วรรณะ วณโณ(ป.)

วอ สวกา(อต.) ยาปยยาน(นป.)

วอกแวก จปล(ป.)

วง ราชนเวสน(นป.) ราชมนทโร(ป.)

วงใน โอโรโธ(ป.) อตถาคาร(นป.) สทธนโต(ป.)

อนเตปร(นป.)

วจจมรรค ปาย(ป.) คท(นป.)

วด วหาร(ป.) อาวาส(ป.) อาราม(ป.)

วด(คา) อคฆต(อาข.) ตเลต(อาข.)

วดเจดยหลวง มหาเจตยาราโม(ป.)

วดพระสงห สหาราโม(ป.)

วดพทไธยสวรรค พทธยยสคคาราโม(ป.)

วดระฆง คณฑโฆสตาราม(ป.)

วดศรโสดา สรโสตาราโม(ป.)

วดสวนดอก ปปผาราโม(ป.)

Page 308: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 308

วตถ วตถ(นป.)

วตถกาม วตถกาโม(ป.)

วตถประสงค วตถวสโย(ป.)

วน ทวโส(ป.) อห(ป.)(นป.) ทน(นป.) ทวา(น

ปาต)

วนขน 1 คา ปาฏปท(นป.)

วนขน ๑๕ คา ปณณม(อต.) ปณณมาส(อต.) ปณณมา(อต.)

ปณณรส(อต.) ปญจทส(อต.)

วนเขาพรรษา วสสปนายก(คณ.)

วนคน อโหรตต(นป.) อโหรตโต(ป.)

วนจนทร จนทวาโร(ป.) สสวาโร(ป.)

วนซน ปรหยโย(นปาต)

วนทดยง อภมงคลสมโย(ป.)

วนพยบฝน ทททน(นป.)

วนพระราชสมภพ ปสตทวโส(ป.)

วนพรงน ปนทวโส(ป.) ปเนกทวโส(ป.) เสว(นปาต)

วนพฤหสบด ครวาโร(ป.) วหปปตวาโร(ป.)

วนพธ พธวาโร(ป.) วธวาโร(ป.)

วนเพญ ปณณมาส (อต . ) ปณณมา (อต . ) ปณณ

รส(อต.) ปญจทส(อต.)

Page 309: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 309

วนรงขน ปนทวโส(ป.) ปเนกทวโ(ป.) เสว(นปาต)

วนเรมตน อาทภตทวโส(ป.)

วนแรม อมาวส(อต.)

วนและคน รตตนทวา(ป.)

วนวาน หยโย(นปาต)

วนศกร สกกวาโร(ป.)

วนสดทาย ปรโยสานทวโส(ป.)

วนเสาร สนวาโร(ป.) โสรวาโร(ป.)

วนองคาร ภมมวาโร(ป.) กชวาโร(ป.)

วนอนเปนมงคล สมงคลาห(นป.)

วนอาทตย รววาโร(ป.) อาทจโจ(ป.)

วว โคโณ(ป.) คาโว(ป.) คาว(อต.) อสโภ(ป.)

พลวทโท(ป.)

วา พยาโม(ป.) โปรส(นป.)

วาง โอตาเรตวา(กตก) ฐเปตวา(กตก)

วางใจไมได นรสสาธ(คณ.)

วางตวเปนกลาง มชฌตตายาภยตต(คณ.)

วางถง ปสพพก โอตาเรตวา(สานวน)

วางมดจา สจจาปน(นป.) สจจกาโร(ป.)

วาจาสภาพ สนตวจ(คณ.)

Page 310: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 310

วานนา โคโลม(อต.) วจา(อต.)

วานเปราะ วจตถ(นป.)

วานร วานโร(ป.) ปลวงคโม(ป.) มกกโฏ(ป.) สา

ขามโค(ป.) กป(ป.) วลมโข(ป.) ปลวงโค(ป.)

วายวอด อนยพสน(นป.)

วาระสาคญ มงคลสมย(ป.)

วง ธาวต(อาข.) สนธาวต(อาข.) อปธาวส(อาข.)

ธาวน(นป.)

วงพลาน อโต จโต จ สนธาวต(สานวน) อปราปร

สญจรต(สานวน)

วงวอนขอ ยาจต(อาข.) อายาจ(อาข.) วญญาเปต(อาข.)

ภกขต(อาข.) วาเรต(อาข.)

วชา พยญชนสมย(นป.) ปณณ(นป.)

วชาคณตศาสตร คณตสตถ(นป.)

วชาทางแพทย เวชชสปป(นป.)

วชายทธศาสตร ยทธวธาน(นป.)

วตก ตกโก(ป.) วตกโก(ป.) สงเขโป(ป.) อป

ปนา(ป.) อหา(อต.)

วถแหงโลกปจจบน ปวตต(อต.)

วทยบรการ วชชาสโมสรณฏฐาน(นป.)

Page 311: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 311

วทยาลย วชชาลโย(ป.)

วทยาลยราชภฏ ราชภฏาน สกขาคาโร(ป.) ราชภฏวชชาล

ย(นป.)

วทย วชชมญชสา(อต.)

วทตถ (๑๒ องคล) วทตถ(อต.)

วธ วธ(ป.) วธาน(นป.)

วธปองกน ปฏพาหโนปาโย(ป.)

วนาท อจฉรา(อต.) ขณ(ป.)

วบต วปตต(อต.) อาปทา(อต.)

วปรต ปฏกกล(คณ.) อปสพย(คณ.) วปรต(คณ.)

วปลลาส วปลลาโส(ป.) อญญถาภาโว(ป.)

วภตต วภตต(อต.)

ววาทกน ภณฑน(นป.) กลห(ป.) วคคห(ป.) ววาท(ป.)

ววาหะ ววาโห(ป.) อปยโม(ป.) ปาณคคโห(ป.) ปรณ

โย(ป.)

วษณ วาสเทโว(ป.) หร(ป.) กโณโห(ป.) เกสโว(ป.)

จกกปาณ(ป.)

วนวาย โกลาหล(นป.) กตหล(นป.)

เวท ตย(อต.) เวโท(ป.) มนโต(ป.) สต(อต.)

เวทนา เวทนา(อต.) เวทยต(นป.)

Page 312: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 312

เวทางค กปโป(ป.)วางแผน พยากรณ(นป.)ไวยากรณ

โชตสตถ(นป.)รจกวนเวลา สกขา(อต.)เรยนร

นรตต(อต.)รากศพท ฉนโทวจต(อต.)แตง

เรยบเรยงได

เวน อภนวชเชต(อาข.) ฐเปตวา(กตก) วนา(น

ปาต) อญญตร(นปาต)

เวนกรรม ปรวชชตพพ(นป.)

เวนจากความประมาท ปมาทรหต(คณ.)

เวนทเปนขอยกเวน อญญตร(นปาต)

เวนไว ฐเปตวา(กตก) วนา(นปาต) อญญตร(นปาต)

เวนสงทชว ปฏวรต(คณ.)

เวนหมด วชเชตวา(กตก)

เวย โภ(นปาต) อเร(นปาต) อมโภ(นปาต) หมโภ

(นปาต) เห(นปาต) หเร(นปาต)

เวลา กาโล(ป.) อทธา(ป.) สมโย(ป.) เวลา(อต.)

เวลาบาย วฑฒมานกจฉายา(อต.)

เวลาเยน สาย(นปาต) วกาล(ป.) สายณหสมย(ป.)

อตถงคมน(นป.) สายณหกาล(ป.)

เวยนวายตายเกดในสงสาร อนมตคเค สสารวฏเฏ สส

รนตา(สานวน)

Page 313: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 313

แวดลอม ปรวาเรตวา(กตก ปรกขปตวา(กตก) ปร

วต(กตก) ปรวารต(กตก)

แวดลอมสงมชวต ปรวาเรตวา(กตก)

แวดลอมสงไมมชวต ปรกขปตวา(กตก)

แวน อาทาโส(ป.) อาทาสโก(ป.) ทปปโณ(ป.)

แวนขยาย อนนตอาทาโส(ป.)

แวนแควน รฏฐ(นป.) วชต(นป.)

แวนตา จกขอาทาโส(ป.)

แวบหนง เอกวชชปปาโท(ป.)

แววหางนกยง จนทโก(ป.) เมจโก(ป.)

ไวใจตว อตตาน ตกกยต(สานวน)

ไวทบอรด เสตผลก(นป.) อกขรผลก(นป.)

ไวพจน ปรยาโย(ป.) เววจน(นป.)

ไววางใจ วสสาโส(ป.) วสสมโภ(ป.)

ศร ลกข(อต.) สร(อต.)

ศอก รตน(นป.) กกก(นป.) หตโถ(ป.)

ศตราตางๆ จ กก ( น ป . ) จ ก ร , ก นโ ต ( ป . ) ท ว น ,

คทา(อต.)ไมตะบอง, สตต(อต.)หอก,

ศตราวธ อาย ธ (นป . ) เหต (อต . ) สตถ (นป . ) ป

หรณ(นป.)

Page 314: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 314

ศตร อมตโต(ป.) รป(ป.) เวร(ป.) สปตโต(ป.)

อราต(ป.) สตต(ป.) อร(ป.) ปจจตถโก (ป.)

ปรปนถ(ป.) ปฏปกโข(ป.) อหโต(ป.) ปโร(ป.)

ปจจามตโต(ป.) วปกโข(ป.) ปจจนโก(ป.)

วโรธ(ป.) วทเทส(ป.) ทโส(ป.) ทฏโฐ(ป.)

ศลยกรรม สตถกมม(นป.) สลลกตตย(นป.) สลล

กมม(นป.)

ศลยแพทย สลลเวชโช(ป.) สลลกตโต(ป.)

ศาลตดสนคด วนจฉยสาลา(อต.)

ศาลเทพารกษ เทวายตน(นป.) เทวาลย(ป.)

ศาลาคนเศรา อนาถสาลา(อต.)

ศาลาพกรอน วสสมนสาลา(อต.)

ศลปวฒนธรรม นานาสปปาน(นป.) วฑฒธมม(คณ.)

ศลปะ สปป(นป.)

ศลปน สปปโก(ป.) สปป(ป.) จตตกาโร(ป.)

ศลา อมโภ(ป.) ปาสาโณ(ป.) อาสโม(ป.) อปโล(ป.)

สลา(อต.)

ศลาอาสน สลาสน(นป.)

ศลาอาสนพระอนทร ปณฑกมพโล(ป.)

Page 315: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 315

ศวะ มหสสโร(ป.) สโว(ป.) สล(ป.) อสสโร(ป.)

ปสปต(ป.) หโร(ป.)

ศษย สสโส(ป.) อนเตวาส(ป.) อนเตวาสโก(ป.)

ศรษะ สส(นป.) อตตมงค(นป.) สโร(ป.) มทโธ(ป.)

(อต.) มตถโก(ป.)

ศล ตโป(ป.) สยโม(ป.) สล(นป.)

ศลเปนเบองตนพรหมจรรย อาทพรหมจรย(นป.) ปาฏโมก

ขสวรสล(นป.)

ศก สงคาโม(ป.) สมปหาโร(ป.) สมร(นป.) อาโย

ธน(นป.) รโณ(ป.) อาช(ป.) สยโค(ป.) อาห

โว(ป.) ยทธ(นป.)

ศกษา อคคหณ(นป.) อคคณหณ(นป.) ปรยาปณา

ต(อาข.) อคคณหาต(อาข.) สกขา(อต.) ปรย

ตต(อต.)

ศทร สทโท(ป.) อนตวณโณ(ป.) วสโส(ป.)

ศนยบรการ สโมสรณฏฐาน(นป.)

เศราใจ อปปนนส เวค (คณ . ) ทมมน (คณ . ) โท

มนสส(คณ.) สมปปนสเวค(คณ.) วมน(คณ.)

อปปนนพลวโสก(คณ.) โทมนสสปปตต(คณ.)

สวคคมานส(คณ.)

Page 316: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 316

เศราโศก โสโก(ป.) โสจน(นป.)

ส.ส. ปชาย ธรคคาหปคคล(คณ.)

สกปรก ปต(อต.) อสจ(อต.)

สง อนคจฉต(อาข.) ปหณ(อาข.) เปเสส(อาข.)

อยโยเชส(อาข.)

สงกรานต สงกานต(นป.)

สงขาว ปหณ(อาข.) เปเสส(อาข.)

สงคราม สงคาโม(ป.) สมปหาโร(ป.) สมร(ป.)(นป.)

รณ(นป.) อาช(อต.) อาหโว(ป.) ยทธ(นป.)

อาโยธน(นป.) สยค(นป.)

สงครามโลก มหาสงคาโม(ป.)

สงเคราะห สงคณหต(อาข.)

สงเคราะหเพอนดวยของ ล า เ ภ ห ส งค ณห ต

สพรหมจาร(สานวน)

สงทายปเกา ปพพสวจฉเร อตกกนเต(สานวน)

สงบ ว ป ส เมต (อ าข . ) อ ป สนต (ก ตก ) ปฏ

ปสสทธ(กตก) ปฏปสสมเภต(อาข.) อป

สนต(กตก) สนต(กตก) สมต(กตก) สน

ต(อต.) สมโถ(ป.) สโม(ป.)

Page 317: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 317

สงไป อยโยชต(กตก) ปหต(กตก) อนคจฉต(อาข.)

อยโยเชต(อาข.) เปเสต(อาข.) ปหณ(อาข.)

อยโยชน(นป.) เปสต(กตก) ปาเหต(อาข.)

สงวนความบรสทธ ปารสทธ อปจนาต(สานวน)

สงวนไว สรกขต รกขต(สานวน)

สงสย อาสงก(ป . )(นป . ) มโนว เลโข(ป . ) สน

เทโห(ป.) สสโย(ป.) กถกถา(อต.) เทวฬ

หก(นป.) วจกจฉา(อต.) กงขา(อต.) สง

กา(อต.) วมต(อต.) ปรสงกา(อต.) เว

มต(อต.) เวมตก(คณ.)

สงเสรม ปเรกขาต(คณ.) อปตถมภก(คณ.)

สงเสรมใหแตกแยกกน เภทปเรกขารต(คณ.)

สงเสยงดง สทท กโรต(สานวน) มหาสทท กโรต(อาข.)

อจจาสทท กโรต(อาข.)

สงางาม สรก(คณ.)

สดชน อสสาล(คณ.)

สดสะอาด อลล(นป.)

สต สต(อต.) อนสสต(อต.)

สตปฏฐาน สตปฏฐาน(นป.)

สตระมดระวง สตสวโร(ป.)

Page 318: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 318

สตสมปชญญะ สตสมปชญญ(นป.) สตสมปชานก(คณ.)

สถานท ฐาน(นป.)

สถานทฟอนรา รงโค(ป.)

สถานตารวจ ราชภฏาคาโร(ป.) ราชภฏาคาร(นป.)

สถานรถไฟ ธมรถนวตตนฏฐาน(นป.) ธมรถฏฐาน(นป.)

สถาบน สถาปน(นป.)

สถาบนการศกษา ส กข า สถ าปน (นป . ) อ คคหณสถา

ปน(นป.) สตวฑฒนสาลา(อต.)

สถาปนา ฐานวเร ฐเปต(สานวน)

สถาปนาพระมหากษตรย มหาขตตยวโส(ป.)

สถป ถโป(ป.)

สนตน ปณห(ป.) ปาสน(ป.)

สนทนา ส า ก จฉ า ( อ ต . ) ส ก ถ า ( อ ต . ) ก ถ

สมฏฐาเปส (สานวน) สลลปส(อาข.) อา

ลปส(อาข.)

สนเทา ปณห(อต.) ปาสณ(อต.)

สนองคณทาน ปจโจปกาโร(ป.)

สนบสนน อปถมภมาน(กตก)

สนบสนนการเลอกตง ปว จ นน (นป . ) พลมน พร ห เ ย

(สานวน)

Page 319: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 319

สนาม อชร(นป.) จจจร(นป.) องคณ(นป.)

สนามกฬา กฬามณฑล(นป.)

สนามบน อากาสยาน(นป.) เวหาสยาน(นป.)

สนามสอบบาล ปาลสกขาคาโร(ป.)

สนามหลวง ราชงคณ(นป.)

สนทสนม สนถโว(ป.)

สนทสนมกน มาเนต(อาข.) กรณายต(อาข.) ปยายต(อาข.)

สบถ สปน(นป.) สปโถ(ป.)

สบาย ผาสก(คณ.) อนามย(คณ.) อาโรคย(คณ.)

สบายดหรอ? ขมนย(กตก) ยาปนย(กตก)

สบ นหานย(นป.)

สบหอม สคนธนหานย(นป.)

สภา สภา(อต.)

สภาพระอนทร สธมมา(อต.)

สภาวะ สภาโว(ป.) นสคโค(ป.) สรป(นป.) ปกต(อต.)

สล(นป.) ลกขณ(นป.) ภาโว(ป.)

สม เอราวโต(ป.) นารงค(คณ.)

สมควร ปฏรป(คณ.) อนจฉวก(คณ.) อนรป(คณ.)

ธมมานธมมยตต(คณ.) โอปายก(คณ.)

สมฐานะ ฐานานรป(คณ.)

Page 320: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 320

สมเดจเจาพระยา มหามจโจ(ป.) อคคมหาเสนาปต(ป.)

สมเดจพทธางกร สมตจจพทธางกโร(ป.)

สมเดจยา สรนครนทา(อต.) สรนครนทา(อต.)

สมบต ธน(นป.) โส(ป.) ทพพ(นป.) วตต(นป.) สาป

เตยย(นป.) วสว(นป.) อตโถ(ป.) วภโว(ป.)

สมปตต(อต.) สมปทา(อต.) ลกข(อต.)

สร(อต.)

สมบรณ สมปนน(คณ.)

สมโภช มหามหกมม(นป.)

สมรส ววาโห(ป.) อปยโม(ป.) ปาณคคโห(ป.) ปรณ

โย(ป.)

สมหนาสมตา อตตโน ฐานานรป(สานวน)

สมอ ปจฉาพนโธ(ป.) โคฏวโส(ป.) อภยา(อต.)

หรตก(อต.)

สมอไทย หรตก(อต.)

สมอพเภก อกโข(ป.)(อต.)(นป.) วภฏโก(ป.)(อต.)(นป.)

สมยเปนหนมสาว โยพพนปปตตกาโล(ป.)

สมยรตนโกสนทร รตนโกสนทราชธานกาโล(ป.) รตนโกสน

ทรชช(นป.)

สมาทาน สมาทเปตวา(กตก) สมาทาน(นป.)

Page 321: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 321

สมาธ เอกคคตา(อต.) สมโถ(ป.) อวกเขโป(ป.)

สมาธ(ป.)

สมาบต สมาปตต(อต.)

สมาเสมอ อภณห(นปาต) อภกขณ(นปาต)

สม สตตผลา(อต.) สม(อต.)

สมด เลขนปณณ(นป.)

สมทร สมทโท(ป.)

สมนไพร โอสธ(อต.)

สรรเสรญ ปสสตวา(กตก) ปสสนต(กตก) ภาวนย(คณ.)

วณเณตวา(กตก) วณณ ภาสตวา (สานวน)

ปสฏฐ(กตก) ปสตถ(กตก) กตถนา(อต.)

กตตน(นป .) โฆสนา(อต.) ถต(อต.)

โถโม (ป . ) โถมนา (อต . ) โถมน (นป . )

เ ท วน (นป . ) น ต (อ ต . ) ปคค โห (ป . )

ปคค หน (นป . ) ปคคณหน (นป . ) สม

ภาวต(กตก) วณณต(กตก) ปสตถ(กตก)

ปวฏฐ(กตก) ปสสา(อต.)

สรอยคอ ควาภรณ(นป.) หาโร(ป.) หาโร(ป.) มตตาว

ล(อต.)

Page 322: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 322

สระ ตฬาโก(ป . ) สโร(ป . )(นป . ) วาป(อต . )

สรส(อต.) ทโห(ป.) อมพชากโร(ป.)

สระนอย ปลลล(นป.)

สระนา วาป(ป.)(นป.) สร(ป.)(นป.) ทห(ป.)(นป.)

สระบว ภสนย(นป.) อมพชน(อต.)

สระบร สรปร(นป.)

สระโบกขรณพระอนทร นนทา(อต.)

สราง การาปต(กตก) มาเปตวา(กตก)

สรางดวยฤทธ อภนมมนาต(อาข.) อภสงขโรต(อาข.) นม

มน(กตก) มาเปต(อาข.)

สรางบารม ปเรต(อาข.) วจนาต(อาข.)

สลด สเวคปปตต(กตก) สเวชต(อาข.)

สลดใจ สวคคมน(คณ.)

สลบ มจฉา(อต . ) โมโห(ป . ) จตตปฬา(อต . )

วสญญตา(อต.)

สลบไมรตว อสญญก(คณ.) อสญญภต(คณ.)

สละ จชต(อาข.) โวสสชชต(อาข.) จชตวา(กตก)

ปรสชชต(อาข . ) โวสสคค(กตก) วสสช

ช(อาข.) ปรจจชต(อาข.) ปรจจาโค(ป .)

Page 323: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 323

ทาน (นป . ) โวสสคค (คณ . ) จตต (คณ . )

หน(คณ.) สมชฌต(คณ.)

สละราชสมบต ร ชช ป ห า ย ( ส า น ว น ) ร ชช ส มป ตต

ปหาย (ส านวน ) สรรชชสมปตต ปหาย

(สานวน)

สละสลวย สลฏฐก(คณ.)

สละสขสวนตว อตตโน สข จชต (สานวน)

สลก อาณาต(อต.) อาณ(อต.)

สลกแอกไถ สมมา(อต.)

สลดได นห(อต.) มหานาโม(ป.)

สลาก สลากา(อต.)

สวด อนกสสต(อาข.)

สวดกรรม กมมวาจา(อต.)

สวดสดด อภถต กโรต(สานวน)

สวดสรภญญะ ภณต(อาข.)

สวน ปฏวโส(ป.) โกฏฐาโส(ป.) อโส(ป.) ภาโค(ป.)

ภาค(ป.) โกฏฐาส(ป.) ปเทส(ป.)

สวน อาราโม(ป.) อปวน(นป.) อยยาน(นป.)

สวนดอกไม ปปผาราโม(ป.)

Page 324: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 324

สวนปาพระอนทร นนทน(นป.) มสสก(นป.) จตตลตา(อต.)

ผารสก(นป.)

สวนสตว ตรจฉานยยาน(นป.) สตตอยยาน(นป.)

สวนสด อคค(นป.) อนต(นป.) โกฏ(อต.) มตถก(นป.)

ปรโยสาน(นป.) ปรยนตสข(ป.) สขร(ป.)

อคค(คณ.) ปรยนต(คณ.)

สวนหลวง ราชยยาน(นป.) อปปมทวน(นป.)

สวมกอด อปคหต(อาข.) อาลงคต(อาข.) อาลงคต

วา(กตก)

สวมรองเทา อปาหน อารยห(สานวน) ปาทก อารย

ห(สานวน) สอปาหน(คณ.)

สวย สงโก(ป.)

สวย อภรป(คณ.) โสภณ(คณ.) อภรป(คณ.) อน

จฉวก(คณ.)

สวยหร สรป(คณ.)

สวรรค สคโค(ป.) ตทโว(ป.) เทวโลโก(ป.) ทโว(ป.)

นาโก(ป.) ตทโว(ป.) ตทสาลโย(ป.)

สวสด สปภาต(กตก) ปภาต(กตก)

สหธรรมก สหธมมก(คณ.)

Page 325: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 325

สหธรรมก ๕ พวก ภกข(ป.) สามเณโร(ป.) สกขมานา(อต.)

ภกขน(อต.) สามเณร(อต.)

สหรคต สหคต(กตก)

สหาย มตโต(ป.) วยสโส(ป.) สหาโย(ป.) สทโห(ป.)

สขา(ป.)

สอง ทว(สงข.) เทว(สงข.) อภ(สงข.) อภย(สงข.)

สองสวาง อชโชเตต(อาข.)

สอน ปรโยทปน(นป.) อนสาสตวา(กตก) โอวทต

วา(กตก)

สอนเขาไปถงจต สจตตปรโยทปนตถาย(สานวน)

สอนพระธรรมวนย ธมมสส ปกาสน(สานวน)

สอบ ปฏปจฉา(อต.)

สอบทาน ภณต(อาข.)

สอเสยด ปสณ วทต(สานวน)

สะเกด จณณ(นป.)

สะดง จตตตราโส(ป.) ตสต(กตก) โอตตปป(นป.)

ปาปภรตา(อต.)

สะเดา นมโพ(ป.) อรฏโฐ(ป.) ปจมนโท(ป.)

สะพาน เสต(ป.)

สะเพรา ชมม(คณ.)

Page 326: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 326

สะโพก ชฆน(นป.) นตมโพ(ป.) โสณ(อต.) กฏ(อต.)

อานสท(นป.) กฏปเทโส(ป.)

สะใภ สณหา(อต.) สณสา(อต.) หสา(อต.)

สะสม สนนธ กโรนต(สานวน) อาจต(คณ.) น

จต(คณ.)

สะสมสข สข จชต(สานวน)

สะอาด ปวตต (คณ . ) อจฉ (คณ . ) ปสนน (คณ . )

สทธ(อต.) สทธ(กตก)(คณ.) ปวตต(คณ.)

ปยต(คณ.) ปต(คณ.)

สะเอว วลคโค(ป.) มชโฌ(ป.) มชฌม(นป.) อจ

ฉงค(นป.) องโก(ป.)

สงคายนา ธมมวนยสงคต(อต.)

สงฆาฏ สงฆาฏ(อต.)

สงวณณนา สวณณยนต(กตก) สวณณนา(อต.)

สงวาส สวาโส(ป.)

สงเวช สเวคปปตต(กตก) สเวชต(อาข.)

สงสม ปสต(คณ.) อภสญจยต(อาข.) อภสญจนา

ต(อาข.) อาจนาต(อาข.) อปจนาต(อาข.)

อปรจต(กตก) อปจต(กตก) อปจโย(ป.) อาว

สต(คณ.)

Page 327: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 327

สงสมบญ กตปญญาภสมภาร(คณ.) จตกสล(คณ.)

กตาธการ(คณ.)

สงสอน โอวาทกโร(ป .) อนสาสต(อาข.) ปกาเส

ต(อาข.)

สณฐาน สนนเวโส(ป.) สณฐาน(นป.)

สดจอง โปโต(ป.) ปวหณ(นป.)

สตตมวภตต สตตมวภตต(อต.) ภมม(ป.)(นป.)

สตบรษ สนโต(ป.) สปปรโส(ป.)

สตย สจจ(คณ.)(นปาต)

สตว ปาโณ(ป.) สรร(ป.) ภต(ป.)(นป.) สตโต(ป.)

เทห(ป.) ปคคโล(ป.) ชโว(ป.) ปาณ(ป.)

ปชา(อต.) ชนต(ป.) ชโน(ป.) โลโก(ป.) ต

ถาคโต(ป.)

สตวเดยรจฉาน ตรจฉาโน(ป.) ตรจฉานคโต(ป.)

สตวนรก เนรยโก(ป.) นารโก(ป.)

สตวพาหนะ วาหนปส(ป.)

สตวราย วาฬมโค(ป.) สาปโท(ป.)

สตวสาหรบลอสตวอน ทปโก(ป.) เจตโก(ป.)

สน จาเลต(อาข.) ปเวธต(อาข.) กมปต(อาข.)

สน รสส(คณ.)

Page 328: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 328

สนกาย กมปต(อาข.)

สนดาน สนตาโน(ป.)

สนมอ กรโภ(ป.)

สนสกฤต สกกฏภาสา(อาข.)

สบปะรด มธเกตก(อต.) พหเนตตผล(นป.)

สปดาห สตตาโห(ป.)(นป.)

สมผส อปสมผสสต(อาข.) อาผสต(อาข.)

สมมนา สมนตนา(อต.) สมมนา(อต.)

สาก อโยคโค(ป.)(นป.) มสโล(ป.)(นป.)

สาเก ลพโช(ป.)

สาธยาย สชฌายตวา(กตก) สชฌาย กตวา(สานวน)

อชฌายน(นป.) สชฌาโย(ป.)

สาธารณ สามญญ(นป.)

สาธารณสข คลานสาลา(อต.) สขสาลา(อต.)

สาธารณสข สขสาล(นป.)

สานศษย อนเตวาสกา(ป.)

สาป อภสปตวา(กตก)

สาปแชง อภสสต(อาข.)

สามเณร สามเณโร(ป.) สามเณร(อต.) สมณทเทโส(ป.)

สามแพรง สฆาฏก(นป.)

Page 329: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 329

สามสบ สตมล(อต.) สตาวร(อต.)

สามเหลยม ตโกณก(นป.) ตยส(นป.)

สามารถ สมตถ(คณ.) ปฏพล(คณ.)

สามารถทา กาต อล(สานวน) กาต สกโกต(สานวน)

สกกา กาต(สานวน)

สายธน คโณ(ป.) ชยา(อต.) ชยา(อต.)

สายฟา อสน(อต.) วชช(อต.)

สายรดเอว รสนา(อต.) เมขลา(อต.)

สายสรอย ควาภรณ(นป.) หาโร(ป.)

สายหนา นลา เฏ หตถ ฐ เปต (ส านวน ) ค ว

จาเลต(สานวน) สส จาเลต(สานวน)

สาร สาสน(นป.)

สารถ รถาจาร(ป.) รถาจารน(อต.) สโต(ป.) ปาช

โต(ป.) สารถ(ป.)

สารถพระอนทร มาตล(ป.)

สารบญ กตตนปตต(นป.)

สารบตร สารปตโต(ป.) สารปตโต(ป.) อปตสโส(ป.)

ธมมเสนาปต(ป.)

สาวกรปแรก อาทสาวโก(ป.) ปมสาวโก(ป.)

สาวกองคสดทาย ปจฉมสาวโก(ป.)

Page 330: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 330

สาวนอย ตรณ(อต.) กญญา(อต.)

สาหราย เสผาลกา(อต.) นลกา(อต.)

สาหราย เสวาโล(ป.) นลกา(อต.)

สาหรายตางๆ ตลพช(นป.) สโข(ป.) ปณโก(ป.)

สาหส พลว(คณ.)

สาแหรก อคคว(นป.) สกกา(อต.)

สานก สนตก(นป.) อสสโม(ป.) อปสสโย(ป.)

สานกงานพระพทธฯ พทธสาสนสนตก(นป.)

สานกนายกรฐมนตร มหามจจาลโย(ป.)

สานกพมพ มททงกนาลย(ป.) มททนกมมาคาร(ป.)(นป.)

สารวม สญญเมต(อาข.) สยมต(อาข.) สวโร(ป.)

สารวมในอนทรย อนทรเยส สสวโต(สานวน)

สารอก ฉฑเฑต(อาข.) ฉฑเฑตวา(กตก)

สาเรจ สทธ(อต.) อชฌต(อาข.) สมชฌต(อาข.)

ส ม า ป ชช ต ( อ า ข . ) น ปป นน ( ก ต ก )

นปผนน(กตก) กปเปส(อาข.) นฏฐต(กตก)

สมชฌมาน(กตก) ปสทธ(กตก) นฏฐาเปต

วา(กตก) กปเปส(อาข.) นปผชชต(อาข.)

สาเรจการอย วาส กปเปต(สานวน)

สาเรจดวยใจ มโนมย(คณ.)

Page 331: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 331

สาเรจในการงาน ก มม ส ทธ ป ตโ ต ( ส า น ว น )

สมทธปปตโต(สานวน)

สาเรจแลว ราธต(กตก)(คณ.) สาธต(กตก)(คณ.)

สาโรง องคท(อต.) ตาปสตร(ป.)

สาล ตโล(ป.) ปจ(ป.)

สง อธมจจ(อาข.) อธมตต(กตก) อธวตถ(กตก)

สงเกอกลเทา ปชช(นป.)

สงของ สนตก(นป.) ลาภ(ป.)

สงของตก ปตต(อาข.) ปตตวา(กตก)

สงคาร (อาการรก) สงคาโร(ป.)

สงโต สโห(ป.) เกสร(ป.) มคราชา(ป.) สหราชา(ป.)

กรภโร(ป.)

สงทไดยนไดฟงมา สต(นป.)

สงทไดรเหน ทฏฐ(นป.) สต(นป.) มต(นป.)

สงททาจากออย ๕ อยาง คโฬ(ป.) ผาณต(นป.) ขณโฑ(ป.)

น าออยกอน มจฉณฑ(อต . )น าออยฟอง

สกขรา(อต.)นาตาลกรวด

สงมด ๔ ชนด กาฬปกขจตททส(อต.) ฆนวนสณโฑ(ป .)

เมฆปฏล(นป.) อฑฒรตต(อต.)

Page 332: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 332

สงยวยวน รชชนย(นป.) ทสสนย(นป.) โมหนย(นป.)

มชชนย(นป.)

สงราง อธมจจต(อาข.)

สงสาคญ พหปกาโร โหต(สานวน) อตถสาธก(คณ.)

สงหล สงหโฬ(ป.)

สงอย อธวสต(อาข.)

สทธเสรภาพ อสสรย(นป.)

สนคา วกกยภณฑาน(นป.)

สนบน ลญจ(นป.)

สนไป ปรกขณ(คณ.) ขณ(คณ.)

สนสงสย นพเพมตก(คณ.)

สนหวง อนเปกข(คณ.) นราลย(คณ.)

สนไหม ทณโฑ(ป.)

สนอาสวะทงหมด สพพาสวปรกขณ(คณ.)

สนาม อลโลโล(ป.) กลโลโล(ป.)

สเนหา สเนโห(ป.)

สร ลกข(อต.) สร(อต.)

สว ฏโก(ป.) ปาสาณทารโณ(ป.)

ส วณโณ(ป.)

สขาง ปสส(นป.)

Page 333: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 333

สเขยว หร(คณ.) นล(คณ.)

สดา กาฬ(คณ.)

สนาตาล ปงโค(ป.) ปสงโค(ป.)

สผว สรรวณโณ(ป.) ฉว(อต.)

สไฟ นมมถต(อาข.)

สไมสองอนใหเกดไฟ อรณมตน(นป.)

สแยก จตกก(นป.) จจจร(นป.)

สหนาท สหนาโท(ป.)

สเหลอง ปณฑ(คณ.)

สก อปปพพชตวา(กตก) วพภมต(อาข.) วพภมต

วา(กตก) หนาย อาวตตต(สานวน) อป

ปพพช(อาข.) หนายาวตสสต(อาข.) สกข

ปจจกขาต(สานวน)

สบพระราชสนตวงค ราชวสสนตต(สานวน)

สก ปกก(กตก) กฐต(กตก) วสกขต(อาข.) สกข

ต(อาข.)

สกใส ปสาโท(ป.) ปสนนตา(อต.)

สข สข(นป.) สาต(นป.) ผาส(นป.)

สขความเจรญ หตญเจว สขญจ (สานวน)

สขภาพอนามย อนามโย(ป.)(คณ.)

Page 334: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 334

สขม สขม(คณ.)

สขมละเอยด นมมล(คณ.) สทธ(คณ.)

สดทาย จรม(คณ.) ปจฉม(คณ.) ปนต(คณ.) ปรย

นต(คณ.) ชฆญญ(คณ.) อนต(คณ.) อน

ตม(คณ.) โอสาน(คณ.) ปรโยสาน(คณ.)

สดรกสดหวง อตปปย(คณ.)

สธาโภชน ปยส(นป.) อมต(นป.) สธา(อต.)

สนทรพจน สนทรวจน(นป.)

สนข สารเมยโย(ป.) สนโข(ป.) สโณ(ป.) โสโณ(ป.)

กกกโร(ป.) สวาโน(ป.) สวาโน (ป.) สาโน(ป.)

สา(ป.) สาฬโร(ป.)

สนขจงจอก สคาโล(ป.)

สนขบา อฬกโก(ป.) อตสโน(ป.) อลกโก(ป.) อล

โก(ป.)

สพรรณ สวณณภม(อต.)

สพณณกา เสผาลกา(อต.) นลกา(อต.)

สรา มทรา(อต.) วารณ(อต.) มชช(นป.) สรา(อต.)

สง อจจ(คณ.) อนนต(คณ.) ตงก(คณ.) อท

คค(คณ.) อจฉต(คณ.)

Page 335: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 335

สงสด อตตม (คณ . ) ปวร (คณ . ) เชฏฐ (คณ . )

ปมข(คณ.) อนตตร(คณ.) วร(คณ.) มข

ย (คณ . ) ปธาน (คณ . ) ปาโมขข (คณ . )

ปร(คณ.) อคคญญ(นป.) อตตร(คณ.)(นป.)

ปณต(คณ.) ปรม(คณ.) เสยย(คณ.) คาม

ณ(คณ.) เสฏฐ(คณ.) สตตม(คณ.) ว

สฏฐ(คณ.) อรย(คณ.) นาค(คณ.) เอก(คณ.)

อ สภ (คณ . ) อคค (คณ . ) โมกข (คณ . )

ปงคว(คณ.) สโห(ป .) กญชโร(ป .) สท

ทโล(ป.)

สตชน (กษตรย+พรามณ) สโต(ป.)

สตร สตตนต(นป.) สตต(นป.)

สบ คคคร(อต.)

สเปนขาราชการไมได ราชภฏภาโว เสยโยเยว(สานวน)

เสขบคคล เสโข(ป.)

เสดจเคยงบาเคยงไหล สหจาร(คณ.)

เสนประสาท รสคคสา(อต.) รสหรณ(อต.)

เสนา จม(อต.) เสนา(อต.)

เสนาบดกระทรวงเกษตร เขตตาธการเสนาปตมหามต

โต(ป.)

Page 336: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 336

เสนยด อพพท(นป.)

เสบยง สมพล(นป.) ปาเถยย(นป.)

เสบยงทาง ปาเถยย(นป.) สมพล(นป.)

เสพกาม คามธมโม(ป.) อสทธมโม(ป.) พยวาโย(ป.)

เมถน(นป.)

เสมหะ เสมห(นป.)

เสมอ สม(คณ.)

เสมอๆ นจจ(นปาต) สทา(นปาต) อภณห(นปาต)

อภกขณ(นปาต)

เสมยน เลขโก(ป.) ลปกาโร(ป.)

เสรจ สทธ(คณ.) นปปนน(คณ.) นพพตต(คณ.)

เสรมสวย วาสน(นป.)

เสลด เสมโห(ป.)(นป.) สเลสโม(ป.)

เสวย ภญชต(อาข.) วนทต(อาข.) อนโภต(อาข.)

ปฏสเวเทต(อาข.)

เสวยอารมณ เวทนย(นป.)

เสา ถมโภ(ป.) ถโณ(ป.)(อต.)

เสากระโดง กปโฏ(ป.) กมภก(นป.)

เสาเขอน อนทขโล(ป.)

เสาตลง อาลาน(นป.) อาฬหโก(ป.) ถมโภ(ป.)

Page 337: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 337

เสานาฬกา ฆฏกาถมโภ(ป.)

เสาระเนยด โตรณ(นป.)

เสาหลกเมอง เอสกา(อต.) อนทขโล(ป.)

เสยง รโว(ป.) นนาโท(ป.) นนโท(ป.) สทโท(ป.)

นคโฆโส(ป.) นาโท(ป.) อทธโน(ป.) ราโว(ป.)

อาราโว(ป.) สราโว(ป.) วราโว(ป.) โฆโส(ป.)

รวา(อต.) สต(อต.) สโร (ป.) นสสโน(ป.)

ธน(ป.)

เสยงกงวาน อนรโว(ป.)

เสยงชอบใจ กล(คณ.)

เสยงชางรอง โกญจนาโท(ป.)

เสยงดนตร อสโภ(ป.)เสยงดจโคบนลอ เธวโต(ป.)เสยง

ดจมารอง ฉชโช(ป .)เสยงดจนกยงรอง

คนธาโร(ป .)เสยงเหมอนแพะรอง มชฌ

โม(ป .)เสยงดจนกกระเรยนรอง ปญจ

โ ม ( ป . ) เ ส ย ง ด จ น ก ก า เ ห ว า ร อ ง น

สาโท(ป.)เสยงดจชางรอง

เสยงตา มนท(คณ.)

เสยงเบา กากล(อต.)

เสยงประสาน ลโย(ป.)

Page 338: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 338

เสยงมารอง เหสา(อต.)

เสยงมองค ๘ วสสฏฐ(คณ.)สละสลวย มญช(คณ.)ไพเราะ

วญเญยย(คณ.)ชดเจน สวนย(คณ.)เสนาะ

โสต อวสาร(คณ .)ไมคลมเครอ พน

ท(คณ.)กลมกลอม คมภร(คณ.)ลมลก นน

ทาท(คณ.)กงวาน

เสยงรอง รโณ(ป.) รโว(ป.)

เสยงรองนกยง เกกา(อต.)

เสยงสนน สนต(คณ.) ธนต(คณ.)

เสยงสตวรอง วสสต(นป.)

เสยงสง ตาร(คณ.)

เสยใจ อปปนนส เวค (คณ . ) ทมมน (คณ . ) โท

มนสส(คณ.) สมปปนสเวค(คณ.) วมน(คณ.)

อปปนนพลวโสก(คณ.) โทมนสสปปตต(คณ.)

สวคคมานส(คณ.)

เสยดส ฆฏเฏต(อาข.) ฆสต(อาข.) นมมถต(อาข.)

เสยบ วทธ(คณ.)

เสยม ขณตต(อต.) อวทารณ(นป.)

เสยราชธรรม ราชธมเม โกปยมาโน(สานวน)

Page 339: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 339

เสยสละ ป ร จจ ช ต ( อ า ข . ) ว สส ชช ต ( อ า ข . )

โวสสคครต(กตก) จาโค(ป.)

เสอ กว(ป.) กญจก(ป.) วารพาณ(นป.)

เสอ ตฏฏกา(อต.) อาสน(นป.) กลญช(นป.)

เสอ พยคโฆ(ป.)

เสอเกราะ กวโจ(ป.) กวจชาลกา(อต.) โกโช(ป.) อรจฉ

โท(ป.) กญจโก(ป.) วารพาณ (ป.)(นป.)

เสอโครง พยคโฆ(ป.) ปณฑรโก(ป.)

เสอดาว ตรจโฉ(ป.) มคาทโน(ป.) ทป(อต.)

เสอม อปาโย(ป.)

เสอมรอบ ปรหโน(กตก)

เสอมลง ปรหาน(อต.)

เสอมลาภ อลาโภ(ป.) อปปนโน(กตก)

เสอลาแพน กลญโช(ป.) กโฏ(ป.)

เสอเหลอง สททโล(ป.)

แสกผม สมนโต(ป.)

แสง รส(อต.) อาภา(อต.) ปภา(อต.) ทตต(อต.)

รจ(อต.) ภา(อต.) ชต(อต.) ทธต (อต.)

มรจ(อต.) ภาณ(ป.)(อต.) อส(ป.)(อต.) มย

โข(ป.) กรโณ(ป.) กโร(ป.)

Page 340: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 340

แสงจนทร โกมท(อต.) จนทกา(อต.) ชณหา(อต.)

แสงไฟฟา วชชปทโป(ป.)

แสงสวาง อาโลก(ป.) โชต(ป.) โอกาโส(ป.) อาโลโก(ป.)

ปทโป(ป.) โอภาโส(ป.) ปกาโส(ป.) อชโช

โต(ป.) อาตโป(ป.)

แสดง เทเสต(อาข.) อททสต(อาข.) เทสต(กตก)

ทสสต(กตก) ทสเสต(อาข.) ทเปต(อาข.) อท

ทสต(อาข.) อปทสต(อาข.)

แสดง(สงทเปนนามธรรม) เทเสต(อาข.) อททสต(อาข.)

แสดง(สงทเปนรปธรรม) ทสเสต(อาข.)

แสดงความผด ปราธเทสโก(ป.)

แสดงความภกด สมภตต ปเวทต(สานวน)

แสดงเนอความ ทเปต(อาข.)

แสดงพระปาตโมกข อททสต(อาข.)

แสดงพสดาร วตถาเรต(อาข.)

แสดงใหเขาใจ อาโรเจต(อาข.) ววรต(อาข.) วภชต(อาข.)

อตตานกโรต(อาข.)

แสดงใหเหนวา อตถปรทปนา(อต.)

แสดงอธบาย ทเปต(อาข.)

แสดงออก นททสต(อาข.)

Page 341: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 341

แสดงอาง อปทสต(อาข.)

แสน สตสหสส(นป.) ลกข(นป.)

แสมา กสา(อต.)

แสวงหา คเวสต(อาข.) ปรเยสต(อาข.) ปรเยสนา(อต.)

อเนวสนา(อต.) ปรเยฏฐ(อต.) คเวสนา(อต.)

มคคต(คณ.) ปรเยสต(คณ.) อนเวสต(คณ.)

คเวสต(คณ.) มคเคต(อาข.) เอสต(อาข.)

แสวงหา(ทไมสมควร) อเนสนา(อต.)

แสวงหา(สงทดและชว) ปรเยสต(อาข.)

แสวงหาโทษ คเวสต(อาข.)

แสวงหาประโยชน หตคคเวส(ป.)

โสก โสโก(ป.) โสจน(นป.)

โสโครก ปต(อต.) อสจ(อต.)

โสมม โลภาทห อภภโต(สานวน)

โสรจจะ โสรจจ(นป.)

ใส อจฉ(คณ.) ปสนน(ป.) วมล(คณ.)

ใสกญแจ ยนตก เทต(สานวน) กญจก เทต(สานวน)

ใสเขา ปกขปต(อาข.) นกขปต(อาข.)

ใสใจ มนสกโรนต(อาข.) มนสกรตวา(กตก) น

สาเมตวา(กตก) สญญ กตวา(สานวน)

Page 342: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 342

ใสราย อพภาจกขต(อาข.)

ใสหนา คว จาเลส(สานวน) สส จาเลส(สานวน)

ไสเดอน คณฑปปาโท(ป.) มหลตา(อต.)

ไสนอย อนตคณ(นป.)

ไสยศาสตร พราหมณลทธ(อต.)

ไสใหญ อนต(นป)

หงส หโส(ป.) เสตจฉโท(ป.)

หงอนไก เสเรยยโก(ป.) ทาส(อต.)

หงอนนกยง จฬา(อต.) สขา(อต.)

หญาเขยวง อปามคโค(ป.) เสขรโก(ป.)

หญาคา กโส(ป.) พรหส(นป.) ทพโภ(ป.)

หญาปลอง ปพพโช(ป.)

หญาปากกา คนทา(อต.) ภททมตต(นป.)

หญาแฝก อสร(นป.)

หญาแพรก สททโล(ป.) ทพพา(อต.)

หญาแพรกขาว โคโลม(อต.)

หญาสตวกน ฆาโส(ป.) ยวโส(ป.)

หญาหนวดแมว เทวตาโส(ป.) ชมโต(ป.)

หญาหางชาง กกราโต(ป.) กรณฑโก(ป.)

หญาแหวหม วาเนยย(นป.) กฏนนฏ(นป.)

Page 343: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 343

หญง นาร(อต.) มนสส(อต.) อตถ(อต.)

หญงควรแกตระกล กลตถ(อต.) กลปาลกา(อต.)

หญงในเมอง โภคน(อต.)

หญงผด วราโรหา(อต.) อตตมา(อต.) มตตกาสน(อต.)

วรวณณน(อต.)

หญงพบครกตามเวลา อภสาลกา(อต.)

หญงพเศษ ลลนา(อต.) ภร(อต.) กามน(อต.)

หญงแพศยา คณกา(อต.) เวสยา(อต.) วณณทาส(อต.)

นครโสภน(อต.) รปปชวน(อต.) เวส(อต.)

หญงมครรภ ครคพภา(อต.) อาปนนสตตา(อต.) คพ

ภน(อต.)

หญงมช ชาร(อต.) อตจารณ(อต.)

หญงมระด อตน(อต.) รชสสลา(อต.) ปปผวต(อต.)

หญงมลกแลว วชาตา(อต.) ปสตา(อต.) ชาตาปจจา(อต.)

ปสตกา(อต.)

หญงไมด กลฏา(อต.) พนธก(อต.)

หญงยาเกรงผว ปตพพตา(อต.) สต(อต.)

หญงเลอกผว ปตวรา(อต.) สยวรา(อต.)

หญงสหาย สข(อต.) อาล(อต.) วยสสา(อต.)

Page 344: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 344

หญงสาว ยวต(อต.) ตรณ(อต.) วนตา(อต.) ยวต(อต.)

ตรณ(อต.)

หญงสาวนอย กมารกา(อต.) กญญา(อต.)

หญงหมน วญฌา(อต.)

หญงหมาย วธวา(อต.)

หดเขา ปฏกฏฏต

หนทางเวยนวายตายเกด สสารวฏฏทธานมคโค(ป.)

หนทางหาเงนตดขด ธ น ป ร เ ย ส เ น น า น ป ส คค า

อตถ(สานวน)

หนทางแหงความเสอม อปายมข(นป.)

หนวด มสส(นป.)

หนอกโค กกโธ(ป.)(อต.) กก(ป.)

หนอตนไม องกโร(ป.)

หนอน กม(ป.) ปฬโว(ป.) ปาณโก(ป.) กากรโก(ป.)

หนอไม กลโร(ป.) มตถโก(ป.)

หนก ครก(คณ.) ภารย(คณ.)

หนกหนา ภส (นปาต ) อตสย (คณ ) ทฬห (นปาต )

ตพพ(คณ.) เอกนต(นปาต) อตมตต (น

ปาต ) พาฬห (นปาต ) อกกฏฐ (คณ . )

ปกฏฐ(คณ.)

Page 345: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 345

หนง ตโจ(ป.)

หนงสตว จมม(นป.) อชน(นป.)

หนงสอ พยญชนสมย(ป.) ปณณ(นป.) อกขรสมย(ป.)

คมภร(นป.) ปกรณ(นป.)

หนงสอกฎหมาย ราชนตปณณ(นป.)

หนงสอเกา โปราณกคนถ(ป.)

หนงสอคมภร คนโถ(ป.) โปตถโก(ป.) ปณณ(นป.) โปต

ถก(นป.)

หนงสอปฐมสมโพธ ปฐมสมโพธโปตถก(นป.)

หนงสอพมพ ปวตตปตต(นป .) ปวตตปณณ(นป .) สา

สนปณณ(นป.)

หนงสอมลนทปญหา มลนทปญหาปกรณ(นป.)

หนา ฆน(คณ.) สนท(คณ.)

หนา วทน(นป.) มข(นป.) ตณฑ(นป.) วตต(นป.)

ลปน(นป.) อนน(นป.)

หนาตาง วาตปาน(นป.) ควกโข(ป.) ชาล(นป.) สห

ปญชร(นป.) อาโลกสนธ(อต.)

หนาท กจจ(นป.) ตตกรณยาน(นป.) กมม(นป.)

ธร(นป.)

หนาทบ ฆน(คณ.) สนท(คณ.)

Page 346: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 346

หนาฝน วสสกาโล(ป.)

หนาม กณฏก(นป.)

หนารอน คมห(นป.) ฆมมกาล(ป.)

หนาแลง นทาโม(ป.)

หนาหนงสอ ปฏฐงก(นป.) องก(นป.)

หน ปลายน(นป.) อปกกโม(ป.) ปลายต(อาข.)

หน อทธาโร(ป.) อณ(นป.)

หนความตายไมพน มรณมหา มจจต สมตโถ เนว

โหต(สานวน)

หนนกน สงคหานคห กโรต(สานวน)

หนม ตรณ (คณ . ) วยฏฐ (คณ . ) ทหร (คณ . )

ยวา(คณ.) สส(คณ.) มาณว(คณ.)

หน มสโก(ป.) อาข(ป.) อข(ป.) อนทโร(ป.)

หม นวตถ(กตก) ปารปตวา(กตก)

หมจวร จวร อจฉาเทตวา(สานวน) จวร ปรทหต

วา(สานวน) จวร ปารปตวา(สานวน)

หมดความพอใจ นรสสารท(คณ.) นราสาส(คณ.)

หมดความละอาย นลชช(คณ.) อหรก(คณ.)

หมดจด ปวตต(คณ.) ปรสทธ(คณ.)

หมดทา นสสรก(คณ.)

Page 347: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 347

หมดรก นสสเนห(คณ.)

หมดสงา นสสรก(คณ.)

หมดอาลย อนเปกข(คณ.) นราลย(คณ.) นรเปกข(คณ.)

อนเปกข(คณ.)

หมนหมอง มาลน(คณ.) มลมส(คณ.)

หมผา ปารปตวา(กตก)

หมวก นาฬปตต(ป.) สสาวรณ(นป.) นาลปฏโฏ(ป.)

หมวด สมโห(ป.) กาโย(ป.)

หมอ เวชโช(ป.) ภสกโก(ป.) ตกจฉโก(ป.)

หมอ กมภ(อต.) ปฐโร(ป.) กณฑ(นป.) ฆฏ(นป.)

อกขล(อต.)

หมอขาว อกขล(อต.) ฆฏ(อต.)

หมอง วาฬคาห(ป.) อตตณฑโก(ป.)

หมอด คณโก(ป.) มหตตโก(ป.) ลกขณปาฐโก(ป)

หมอน พมโพหน(นป.) อปธาน(นป.)

หมอนา อกขล(อต.) ฆโฏ(ป.)(นป.) กโฏ(ป.)(นป.)

กมโภ(ป.) กลโส(ป.) วารโก(ป.) กมภ(อต.)

หมอบลงแทบเทา ปาเทส นปตตวา (ส านวน ) ปาเทส

นปชชตวา(สานวน)

หมอมงคล ภททกมโภ(ป.) ปณณกมโภ(ป.)

Page 348: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 348

หมอยา เวชโช(ป.) ภสกโก(ป.) โรคหาร(ป.) ตกจฉ

โก(ป.)

หมอศลยกรรม สลลเวชโช(ป.) สลลกตโต(ป.)

หมน วาเรต(อาข.)

หมนขยนในหนาท กจจปปสต(คณ.) กกรณเยส ทกขา

อนลสา(สานวน)

หมนประกอบความเพยร ปธาน(นป .) อนยญชมาน(ก

ตก)

หมนประชมกน อภณหสนนปาตา เจวสส สนนปาตา

พหลา จ(สานวน)

หมนอบรม ภาวต(กตก) พหลกต(กตก)

หมา สนโข(ป.) โสโณ(ป.) สา(ป.) สาโน(ป.) สาฬ

โร(ป.)

หมาก ปโค(ป.) กมโก(ป.)

หมากเมาควาย ตลโก(ป.) ขรโก(ป.)

หมาจงจอก สคาโล(ป.) ชมพโก(ป.) โกตถ(ป.) เภรโว(ป.)

สวา(อต.)

หมาปา โกโก(ป.) วโก(ป.)

หมาย อภลกเขต(อาข.)

หมายถง สนธาย วตต(สานวน)

Page 349: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 349

หมนประมาท อวญญต(คณ.) อวคณต(คณ.) ปรภต(คณ.)

อวมานต(คณ.)

หม อจโฉ(ป.) อกโก(ป.)

หมชนดหนง อสโส(ป.) กาฬสโห(ป.) อโส(ป.)

หมก มส(ป.)

หมน ทสสหสส(นป.) นหต(นป.)

หมนกลบ ปฏวตต(อต.)

หมนไป ปวฏเฏต(อาข.)

หม สมโห(ป.) คโณ(ป.) สฆาโต(ป.) สมทาโย(ป.)

สญจโย (ป . ) สนโทโห (ป . ) นวโห (ป . )

โอโฆ(ป.) วสโร(ป.) นกโร(ป.) จโย(ป.)

กาโย(ป.) ขนโธ(ป.) สมทโย(ป.) ฆฏา(อต.)

สมต(อต.) สหต(อต.) ราส(ป.) ปญโช(ป.)

สมวาโย(ป .) ปโค(ป .) ชาต(นป .) กทม

พก(นป.) พยโห(ป.) วตาน(นป.) คมโพ(ป.)

กลาโป(ป.) ชาล(นป.) มณฑล(นป.) ยโถ(ป.)

หม สกโร(ป.) วราโห(ป.)

หมคนชาตเทากน กล(ป.)

หมคนหรอสตว วคโค(ป.)

หมชนเสมอธรรมกน นกาโย(ป.)

Page 350: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 350

หมเทพ เทวคโณ(ป.)

หมบาน คาม(ป.)

หมปา วราโห(ป.)

หมพระสงฆ สงโฆ(ป.)

หมสตวเดยวกน ยโถ(ป.)(นป.)

หยงไมถง อคาธ(คณ.) อตลปผสส(คณ.)

หยงลง อนตคคต (คณ . ) ปรยาปนน (คณ . ) อน

โตคธ(คณ.) โอคธ(คณ.)

หยากเยอ กจวโร(ป.) อกกลาโป(ป.) สงกาโร(ป.) กสม

พ(ป.)

หยาดนา เถโว(ป.) พนท(นป.) ผสต(นป.)

หยาบ ก ก ร (คณ . ) กฐน (คณ . ) นฏฐ ร (คณ . )

กกขฬ(คณ.) ทรชฌาสย(คณ.)

หยาบชา ก ร ร (คณ . ) กฐน (คณ . ) น ฏฐ ร (คณ . )

กกขฬ(คณ.)

หยงยโส คพโพ(ป.) อภมาโน(ป.) อหกาโร(ป.)

หรดาล หรตาล(นป.) ปตน(นป.)

หลง มยหต(อาข.) มฬห(กตก) โมโห(ป.)

หลงตน มจฉาปฏปตตย ปวตตาเปนต(สานวน)

Page 351: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 351

หลน ภฏฐ(คณ.) คลต(คณ.) ปนน(คณ.) จต(คณ.)

ธสต(คณ.)

หลกฐาน ปพพาจณโณ(ป.) สาปเทโส(ป.) ธมมนย

โม(ป.)

หลกผกสตว ยโป(ป.)

หลกวชา สคคหตพทธยา(อต.)

หลกสตรธรรม-บาล ปรยตตกา(อต.)

หลกสตรสาหรบการสอบ ปฏปจฉนตนต(อต.)

หลง ปฏฐ(นป.) ปฏฐ(อต.)

หลงคา ฉทน(นป.) ปฏล(นป.) ฉทท(นป.)

หลงตายจาก กายสส เภทา ปรมมรณา(สานวน)

หลบ นททา(อต.) เสยยา(อต.) โสปป(นป.) โสป

ปน (นป . ) ส ป น (นป . ) สย าน (ก ตก )

สยมาน(กตก) นททายต(อาข.) สยต(อาข.)

สปต(อาข.) นททาล(ป.) นททาพหล(ป.)

นทท โอกกม(สานวน)

หลบตา นมมเลตวา(กตก)

หลากหลาย อจจาวจ(คณ.) พหเภท(คณ.)

หลากหลายลมลก นานานยปรปณณ(สานวน)

หลาน ภาคเนยโย(ป.) นตต(ป.)

Page 352: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 352

หลาน (ลกของลก) นตตา(ป.) ปปตโต(ป.)

หลาน(ลกของพและนอง) ภาคเนยโย(ป.)

หลาวเหลก สลโล(ป.)(นป.) สงก(ป.)

หลกไป ปกกนต(กตก) วปกฏฐ(กตก)

หลกเลยง ปรหรต(อาข.) ปชหต(อาข.)

หลดพน มจจต(อาข.) มตต(กตก) มตต(อต.)

หลม กาส(อต.) อาวาโฏ(ป.)

หวงนาลก รหโท(ป.)

หวงใย อชเฌต(อาข.) ปลโพธ(ป.)

หวนกลบ ปฏวฏฏต(อาข.)

หวงประโยชนแกสรรพสตว สพพสตตหเตสก(คณ.)

หวงผลงาน นปผตต อากงเขยย(สานวน)

หวด ปนาโส(ป.) นาสกาโรโค(ป.)

หวนเกรง ภรก(ป.)

หวนไหว กมปต(กตก) จลต(กตก) กปปต(อาข.)

จลต(อาข.)

หวาดกลว ตสนต(อาข.) ภายนต(อาข.)

หวาดเสยว สตตพพคคหทโย(สานวน)

หวาดหวน ตสนต(อาข.)

หอก โตมโร(ป.)

Page 353: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 353

หอกชนดหนง กณโย(ป.) ภนทวาโฬ(ป.)

หอกพง วสสชเชต(อาข.) วสสชชต(อาข.)

หอง คพโภ(ป.) โอวรโก(ป.)

หองเขยนหนงสอ เลขนคพภ(ป.)

หองคนไข คลานสาลา(อต.)

หองนอน วาสาคาร(นป.) สยนคคห(นป.)

หองสมด โปตถกาลย(ป.)

หองสวนพระองค กจฉนตร(นป.)

หองสวม วจจกฏ(อต.)

หอฉน อาสนสาลา(อต.) โภชนสาลา(อต.) ปฏก

กมน(นป.) ภตตคค(นป.)

หอประชม สภา(อต.)

หอม สรภคนโธ(ป.)

หอมแดง ปลณฑ(ป.) สกนทโก(ป.)

หอย โอลมพน(นป.)

หอยกาบ ชลสตต(อต.) สมพโก(ป.)

หอยโขง สปป(อต.) สตต(อต.)

หอยลง โอลมพต(อาข.)

หอยเลกๆ ขททสงโข(ป.) สงขนโข(ป.)

หอยสงข สงโข(ป.)(นป.) กมพ(ป.)(นป.)

Page 354: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 354

หอยสงขเลก ขททสงโข(ป.) สงขนโข(ป.)

หอศลป อาเวสน(นป.) สปปสาลา(อต.)

หอสมด โปตถกาลย(ป.)

หก ภญชต(อาข.) ภญชน(นป.)

หกใจ จตตนเสโธ(ป.)

หกนวมอ องคลโปฐ(นป.)

หกประโยชน อตถภญชนโก(คณ.) จตตนเสโธ(ป.)

หว สส(นป.) อตตมงค(นป.) สโร(ป.) มทโธ(ป.)

มตถโก(ป.)

หวขอ อททาน(นป.)

หวใจ หทย(นป.)

หวนม จจก(นป.)

หวมน มลกนท(นป.)

หวเราะ หสต (อาข . ) หสต (กตก ) อกาส (อาข . )

หสน(นป.) หสต(นป.) หาโส(ป.)

หวเราะเยาะ เกฬ กรมานา วย อปผณเฑต(สานวน)

หวเราะหนกหนา อฏฏหาโส(ป.) มหาหาโส(ป.)

หวเราะอยางครนเครง อฏฏหาโส(ป.)

หวโลน มณฑสร(คณ.)

หวไว ปรกขก(คณ.) การณก(คณ.)

Page 355: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 355

หวสว ขรปฬกา(อต.)

หวหนา ปเรจาร(คณ.) ปเรจร(คณ.) ปพพงคม(คณ.)

ปเรคาม(คณ.) ปาโมกข(คณ.) ปมข(คณ.)

หวหนาโคบาล โควนโท(ป.)

หวหอม ปลณฑ(ป.) สกนทโก(ป.)

หวไหล ชตต(ป.)

หากเปนไปได สาธ(นปาต)

หากวา สเจ(นปาต) ยท(นปาต) เจ(นปาต)

หาง กลาป(ป.) องคฏฐ(ป.)(นป.)

หาง วรฬ(คณ.) เปลว(คณ.) ตน(คณ.)

หางไกล ทรภาโว(ป.)

หางตา อปางโค(ป.)

หางธน ปกโข(ป.) วาโช(ป.)

หางมา ปจโฉ(ป.)(นป.) นงคฏฐ(นป.) วาลหตโถ(ป.)

วาลธ(ป.)

หาไดยากแสนเขญ อตทลลภ(คณ.)

หาน กลกณโฑ(ป.) หโส(ป.) เสตจฉโท(ป.)

หาบ ภาโร(ป.)

หาม ปฏกขปตวา(กตก) ปฏพาหตวา(กตก) ปฏ

เสเธตวา(กตก) นเสเธตวา(กตก) วารยต

Page 356: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 356

วา(กตก) อาวรต(อาข.) โอวฏ(กตก) ปฏเส

เธต(อาข.) ปฏพาหต(อาข.) ปฏกขปต(อาข.)

นเสเธต(อาข.) นวาเรต(อาข.)

หาย อนตราธายตวา(กตก) อนตรหโต(กตก)

ปหยตวา(กตก) ปรทธสต(อาข.)

หายใจเขา ปสสาโส(ป.)

หายใจออก อสสาโส(ป.)

หายไป อนตรหต(กตก) อนตรธายต(อาข.) ปห

ยต(อาข.)

หารอกน สสนทเปต(อาข . ) มนเตต(อาข . ) มนต

ยต(อาข.)

หงหอย ขชโชปนกา(อต.)

หด กจฉ(อต.) ปาม(นป.) วตจฉกา(อต.)

หน ปาสาโณ(ป.) สลา(อต.)

หนฝนทอง สาโณ(ป.) นกโส(ป.)

หว ขทต(กตก) ฉาต(กตก) พภกขต(คณ.)

ขทา (อต . ) ชฆจฉา (อต . ) ขททา (อต . )

ชฆจฉา(อต.) ชฆจฉต(กตก) พภกขต(กตก)

หบ มญชสา(อต.) เปฬา(อต.) สมคโค(ป.) สม

ปโฏ(ป.)

Page 357: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 357

หมหอ นวต(กตก) โอนทธ(กตก)

ห โสต(นป.) สททคคโห(ป.) กณโณ(ป.)

หกทอผา อาวาปโน(ป.) อาวาปน(นป.)

เหงา สาลก(นป.)

เหงาบว ภส(นป.)

เหงาหงอย เอกภโตว วหรสสต(สานวน)

เหงอ เสโท(ป.)

เหด อหฉตต(นป.)

เหต การณ(นป.) เหต(นป.) ฐาน(นป.) ปท(นป.)

พช(นป . ) นพนธน(นป . ) นทาน(นป . )

ปภโว(ป.) เหต(ป.) สมภโว(ป.) เสต(ป.)

ปจจโย(ป.)

เหตอนใกล ปทฏฐาน(นป.)

เหน ทสวา(กตก) ทสสต(อาข.) อเวกขต(อาข.)

ปสสตวา(กตก) สมปสสมาน(กตก) ปส

สน(นป.) สมมสนต(กตก) ทฏฐ(อต.) ปจจ

เวกขนต(กตก) ทสสต(อาข.) โวโลเกต(อาข.)

ทสสน(นป.) โอโลเกต(อาข.) ปสสต(อาข.)

เหนแกกน โอทรก(คณ.) โอทรย(คณ.)

Page 358: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 358

เหนแกตว ปเรส อตถภญชนกภาเวน อตทตถ ปรเย

เสต(สานวน)

เหนคณ เขมโต อานสส ทสวา(สานวน)

เหนจะ มญเญ(นปาต)

เหนดวย สเมต(อาข.)

เหนดวยตา ทสสน(นป.)

เหนดวยปญญา ทสสน(นป.)

เหนดเหนอย กลนตกาย(คณ.) ทพพล(คณ.)

เหนดเหนชว ทฏฐ(อต)

เหนไดงาย สทสส(คณ.)

เหนตน สกกายทฏฐ(อต)

เหนแตกตาง นานาทฏฐ(อต)

เหนแตประโยชนตน สอตตตถปปสต(คณ.)

เหนโทษ ภยโต อาทนว ทสวา(สานวน)

เหนโทษกามารมณ กามาน จาทนว สงก เลส โอกา ร

ทสวา(สานวน)

เหนภย ภยโต อาทนว ทสวา(สานวน)

เหนแลว อททกข(อาข.) ทสวา(กตก) ปสสตวา(กตก)

เหนวาไรประโยชน นสสารกทสสาว(คณ.)

เหนเอง สาม วปสสต(สานวน) สาม ทฏฐ(สานวน)

Page 359: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 359

เหมน ทคคนธ(คณ.)

เหมนคาว วสส(อต.)(นป.)

เหมองนอย ขาต(นป.) เทวขาตก(นป.)

เหมอน สม(คณ.) ปฏภาค(คณ.) สนนกาส(คณ.) สรก

ขก (คณ . ) สมาน (คณ . ) สทส (คณ . )

ตลย (คณ . ) สกาส (คณ . ) สนนภ (คณ . )

นภ(คณ.) อว(นปาต) วย(นปาต) ยถา(นปาต)

เสยยถา(นปาต)

เหมอนเกลอรกษาความเคม โลณ โลณต วย สาธ

รกขเตว(สานวน)

เหมอนมารดารกบตร ปยปตเต มาตารว(สานวน)

เหยยดหยาม อ ว ม า น ( น ป . ) อ ว ม า น ต ( ก ต ก )

อวมญญต(กตก) อปรภต(กตก) อวมา

เนต(อาข.) หเฬต(อาข.) อวมญญต(อาข.)

ปรภวต(อาข.) ตรกกาโร(ป.) ปรภโว(ป.)

อนาทโร(ป.) ปราภโว(ป.) อวญญา(อต.)

เหยยดออก อภปปสาเรต(อาข.)

เหยยบ โอกกนต(กตก) อกกมน(นป.) โอกกนต(อต.)

เหยยบยา อภมททต(อาข.) โอมททต(อาข.)

Page 360: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 360

เหยยว กลโล(ป .) เสโน(ป .) พยคฑนโส(ป .) ก

สโล(นป.)

เหยยวแดง โลหปฏโฐ(ป.) กงโก(ป.)

เหรญญก เหรญญโก(ป.) นกขโก(ป.)

เหลก โลโห(ป.)(นป.) อโย(ป.) กาฬายส(นป.)

เหลกหมาด อารา(อต.) สจวชฌน(นป.)

เหลา สรา(อต.)

เหลาะแหละ อลก (นป . ) อสจจ (นปาต ) มจฉา (อต . )

มสา(อต.)

เหลยวมอง อนวโลเกตวา(กตก)

เหลยวมองรอบๆ อโต จโต จ โอโลเกต(สานวน)

เหลอง ปโต(ป.) หลทยาโภ(ป.)

เหลอบ ฑโส(ป.) ปงคลมกขกา(อต.)

เหว ปปาโต(ป.) ตโฏ(ป.)

เหวยง ขปต(กตก) ขตต(กตก)

เหา อกา(อต.)

เหาะ อปปตตวา(กตก) อพภคคนตวา(กตก) อป

ปตต(อาข.) อพภคคจฉต(อาข.)

เหาะขน อพภคคจฉต(อาข.)

เหย โคธา(อต.) กณโฑ(ป.)

Page 361: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 361

เหยว ลข(คณ.) กส(คณ.) ทพพณณ(คณ.) สสสต

วา(กตก) มลายต(อาข.)

แห อานาโย(ป.) ชาล(นป.)

แหง สกข(คณ.)

แหงนด อทธ โอโลเกต(สานวน)

แหงนหนามอง อลโลเกต(อาข.)

แหงแลง สกข(คณ.)

แหวน องคลยก(นป.) องคลยาภรณ(นป.)

แหวนตรา มททกา(อต.) องคลมททา(อต.)

โหดเหยม จณฑ(คณ.) อจจนตโกธน(คณ.)

โหร คณโก(ป .) เนมตตโก(ป .) มหตตโก(ป .)

คณโก(ป.)

ให อทาส(อาข.) เทต(อาข.) ทาน(นป.)

ใหเกบไว ฐาปยส(อาข.)

ใหความชวยเหลอ หตานหต อภนปผาเทต(สานวน)

ใหคน ปฏทาน(นป.) ปรวตโต(ป.)

ใหฉบหาย นาสต(กตก) วนาสต(กตก) นาเสต(อาข.)

วนาโส(ป.)

Page 362: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 362

ใหญ พรห (คณ . ) มหนต (คณ . ) ว ป ล (คณ . )

วสาล(คณ.) ปถล(คณ.) ปถ(คณ.) คร (คณ.)

อร(คณ.) วตถณณ(คณ.) อร(คณ.)

ใหดารงตาแหนง ฐานนตเร ฐเปต(สานวน)

ใหตงไว ปตฏฐาเปต(อาข.)

ใหนา ชลนโท(ป.)

ใหม นว (คณ . ) ปจจคฆ (คณ . ) อภนว (คณ . )

นตน(คณ.)

ใหลกโพลง ชลต(กตก) ชาลต(กตก)

ใหสราง กาเรต(อาข.) การต(กตก) มาเปต(อาข.)

ใหสทธรรมหายไป สทธมม อนตรธาเปต(สานวน)

ไหม อชฌาปน(นป . ) ฌาเปตวา(กตก) ปจต

วา(กตก) ฌายตวา(กตก) ฌายต(กตก)

ฌาม(กตก)

ไหล อโส(ป.) ภชสโร(ป.) ขนโธ(ป.)

ไหลเขา ปตโถ (ป . ) สาน (ป . )นตมโพ (ป . ) (นป . )

กฏโก(ป.)

ไหว กมปน (นป . ) จลน (นป . ) กมปต (คณ . )

ธต(คณ.) อาธต(คณ.) จลต(คณ.)

Page 363: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 363

ไหว นมสสา(อต.) นมกกาโร(ป.) วนทนา(อต.)

อภวาทน(นป.) นโม(ป.) นมสสกาโร (ป.)

อญชล(อต.) อญชล(อต.) อญชลกมม(นป.)

ไหวตว องควกเขโป(ป.)

ฬา คทรโภ(ป.) ขโร(ป.)

อก อโร(ป.) หทย(นป.)

องค ๗ แหงพระราชา ส า ม ( ป . ) ร า ช า ผ ป ก ค ร อ ง

อมจโจ(ป .)อ ามาตย สขา(ป .)พนธมตร

โกโส(ป.)คลงทรพย ทคค(นป.)ปองคเมอง

วชต(นป.)แควน พล(นป.)กองพล

องคชาต องคชาต(นป .) รหสสงค(นป .) วตถคคย

ห(นป.) เมหน(นป.)

องครกษ อณกฏโฐ(ป.)

องอาจ อสภ(คณ.) อาสภ(คณ.) ปฏภายตต(คณ.)

สร(คณ.)

องน มททกา(อต.) มธรสา(อต.)

อณ อณ(ป.)

อดกลน ตตกขต(กตก) อธวาเสต(กตก) สหน(นป.)

ตตกขา(อต.)

Page 364: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 364

อดทน ขมน(นป .) ตตกขา(อต.) อธวาสนกขน

ต(นป.) ขนต(นป.) ขมา(อต.) สหน (คณ.)

ขนต(คณ . ) ตตกขวนต(คณ . ) ขนตมน

ต(คณ.)

อดอาหาร อาหารปจเฉท กโรต(สานวน) นราหาร(คณ.)

ฉนนภตต(คณ.) อาหารปจเฉโท(ป.)

อธบาย ปรทเปต(อาข.)

อนาคต อนาคต(คณ.)

อนาถบณฑกเศรษฐ สทตโต(ป.) อนาถปณฑโก(ป.)

อนญาตใหกนและกน อญญมญญ ปวาเรนต(สานวน)

อนมาน ววตถาปยมาน(กตก) ปรจฉชชมาน(กตก)

อนโมทนา อนโมทต(อาข.)

อนรกษภาษาไทย ทยยภาสารกข(ป.)

อเนกคณคน กปกจฉ(ป.) ทผสโส(ป.)

อบ เสทต(กตก) เสทต(กตก)

อบรมกศล กสลภาวนา(อต.)

อบแลว ภาวต(คณ.) วาสต(คณ.)

อปรณณชาต อปรณณ(นป.)

อภเษก อภสญจต(อาข.) อภเสก อกาส(สานวน)

อภเษกอยางมโหฬาร มหายเสน กตาภเสก(คณ.)

Page 365: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 365

อยาก อาลยต(อาข.)

อยากจะตายใหพน ตโต มจจนตถาย มรตกามตา(สานวน)

อยากมอายตลอดกป กปปทฆายกภาวนากามตา(สานวน)

อย วสต(อาข.) อจฉต(อาข.) วหรต(อาข.) ปฏ

วสต(อาข.) อปวสวต(อาข.) อชฌาวสต(อาข.)

อย (ในทไมใชของตน) โหต(อาข.)

อย(ใชกบเทวดา) อธวสต(อาข.)

อย(อยางฆราวาส) วสต(อาข.)

อย(อยางพระ) วหรต(อาข.)

อยคนเดยวในโลกไมได โ ล เ ก เ อ โ ก ภ ว ต น ส ก

โกต(สานวน)

อยครองเรอน อชฌาวสต(อาข.)

อยชวครงชวคราว อจฉต(อาข.)

อยใตบงคบบญชา วสานคตก(คณ.)

อยนอกการเมอง ปสาสโนปายโต มจจต(สานวน)

อยประจาท ปฏวสต(อาข.)

อยเปนสข ผารวหาร(คณ.) สขสวาส(คณ.)

อยเปลาเปลยว เอกภต(คณ.)

อยรวม สนนวาโส(ป.)

อยสง อธมจจต(อาข.)

Page 366: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 366

อยอยางเดยวดาย เอกก(คณ.)

อยอยางเปนสข สขสวาส(คณ.)

อรรถกถา อตถวณณนา(อต.) อฏฐกถา(อต.)

อรหตตผล อญญา(อต.) อรหตต(นป.)

อรหนต อรห (ป . ) อรหา (ป . ) ขณาสโว (ป . ) พ

ราหมโณ(ป.) พรหม(ป.)

อรราชศตร อรโย(ป.) ปจจตถก(ป.) อวตาร(ป.)

อรณ อรโณ(ป.)

อวก อทเรโก(ป.) อคคาโร(ป.)

อวน ปน(คณ.) ถล(คณ.) ปวร(คณ.) ถลล(คณ.)

วฐร(คณ.)

อวสาน โอสาน(นป.) ปรโยสาน(นป.)

อวยวะ องค(นป.) อวยโว(ป.)

อวยวะเพศหญง โยน(อต.) ภค(นป.)

อสงไขย อสงเขยย(นป.)

อสร ปพพเทโว(ป.) สรรป(ป.) อสโร(ป.) ทาน

โว(ป.)

อสรพเศษ ปหาราโท(ป.) สมพโร(ป.) พล(ป.)

อโสก อโสโก(ป.) วญชโล(ป.)

อหวาตกโรค วสจกา(อต.) มหาวเรโก(ป.)

Page 367: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 367

อฬกมนทาวมาน อฬกาวมาน(นป.)

ออก นกขมตวา(กตก) วฏฐาน(นป.) นสสรณ(นป.)

วฏฐาย(กตก) นกขมน(นป.) เนกขมม(นป.)

อภนกขมน(นป.) มหาอภนกขมน(นป.) นก

ขมต(อาข.) นกกมม(กตก)

ออก(จากทกข) นสสรต(อาข.) นยยาต(อาข.)

ออกบวช อคารสมา อนคารย ปพพชชา(สานวน)

ออกไป อภนกขมนต(กตก)

ออน มท (คณ . ) สกมาร (คณ . ) โกมล (คณ . )

พาล(คณ.)

ออนหวาน สขล(คณ.)

ออนแอ ไมมกาลง ทพพล(คณ.)

ออย รสาโล(ป.) อจฉ(ป.)

ออยชาง อนทสาโล(ป.) สลลก(อต.) ขารโก(ป.)

อะไร ก(สพพ.)

อกษร อกขโร(ป.) อกขร(นป.) กาโร(ป.) วณโณ(ป.)

องคล (๗ ธญญมาส) องคล(นป.)

อญชนเขยว กฏโช(ป.) ครมลลกา(อต.) ครกณ(อต.) อปรา

ชตา(อต.)

อฑฒมณฑล อฑฒมณฑล(นป.)

Page 368: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 368

อฒจนทร ปาฏกา(อต.)

อณฑะ อณฑ(นป.) โกโส(ป.)

อณฑะโต วฑฒโรโค(ป.) วาตณฑ(นป.) วปาทกา(อต.)

อธยาศย อชฌาสโย(ป.) อธปปาโย(ป.) อาสโย(ป.)

อภสนธ (อต.) ภาโว(ป.) อธมตต (อต.) ฉน

โท(ป.)

อธยาศยด กลยาณชฌาสย(คณ.)

อนเกยวเนองดวยกรรรม กมมนพนธน(คณ.)

อนเขาเลยงดแลว อาภฏ (กตก ) ปฏชคคต (กตก ) โป

สต(กตก)

อนดบแรก สพพปฐม(คณ.)

อนตราย ปรปนถ(ป.) อชญญ(นป.) อปสคโค(ป.) อป

ททโว(ป.) อนตราโย(ป.) ปจจโห(ป.) ปรป

ปนโถ(ป.) อต(อต.)

อนตรายจงพนาศไป อนตรายา นสสนต(สานวน)

อนธพาล อนธพาโล(ป.)

อพภนดร (๒๘ ศอก) อพภนตร(นป.)

อมมณะ อมมณ(นป.)

อา (นองชายแม) มาตโล(ป.)

อา (นองสาวพอ) ปตจฉา(อต.)

Page 369: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 369

อากปกรยา อากปโป(ป.) กรยา(อต.)

อาการ อากปโป(ป.) กรยา(อต.) อากาโร(ป.)

อาการรอนใน ทวถ(ป.) ปรตาโป(ป.)

อากาศยาน อากาสยาน(นป.) เวหาสยาน(นป.)

อาขยายกศาสตร อาขยายโก(ป.)

อาคม อาคโม(ป.)

อาคนตกะ อาคนตโก(ป.) ปาหนโก(ป.) อตถ(อต.)

อาง อารญช(นป.)

อาจทาได อล กาต(สานวน) อล สวธาต(สานวน) สกกา

กาต(สานวน)

อาจหาญ วสารท(คณ.)

อาจารย อาจรโย(ป.) นสสยทายโก(ป.) คร(ป.) ปาเจ

ราจรโย(ป.)

อาเจยน วมต(อาข.) ฉฑเฑต(อาข.) ฉททกา(อต.)

วมถ(ป.) อทโต(ป.)

อาชญากร ธชวนต(คณ.) ธชาล(คณ.) ธชพทธ(คณ.)

อาชาไนย อาชญโญ(ป.) อาชานโย(ป.) อาชาเนยโย(ป.)

อาตมน ชโว(ป.)

อาทตยตก อตถงคเมต(อาข.)

อาทตยเบนไปทางใต ทกขณายน(นป.)(คณ.)

Page 370: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 370

อาทตยเบนไปทางเหนอ อตตรายน(นป.)(คณ.)

อาทพรหมจรรย อาทพรหมจรย (นป . ) ปาฏโมกขสว

รสล(นป.)

อาน ปาโฐ(ป.) นปาโฐ(ป.) นปโฐ(ป.) วจน(นป.)

กถน(นป.) วาจน(นป.)

อานหนงสอ ปณณ วา เจส (ส านวน ) ปณณ อปรก

ขตวา(สานวน)

อานสงส อานสโส(ป.)

อานสงสมาก มหานสโส(ป.)

อาบนา สนาน(นป.) สตพโภ(ป.) นหาตวา(กตก)

นหายต(อาข.) นหาน(นป.)

อาบต อาปตต(อต.) อาปชชน(นป.)

อาพาธ อาพาโธ(ป.) พยาธ(ป.) เคลญญ(นป.)

อาเพศฟาดน อปปาโท(ป.)

อาเมณฑตพจน ๙ ฐานะ ภเย ความกลว, โกเธ ความโกรธ,

ปสสาย ความสรรเสรญ, ตรเต รบดวน,

โกตหลจฉเร อศจรรย, หาเส ราเรง, โสเก

โศก, ปสาเท เลอมใส

อาย ลชชา(อต.) มงก(ป.) หร(อต.)

Page 371: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 371

อารมณ ผสโส(ป.) ธมโม(ป.) โคจโร(ป.) อาลมโพ(ป.)

วสโย(ป.) อารมมณ(นป.) อาลมพณ(นป.)

อคค(ป.)(นป.)

อาราธนา อาราเธตวา(กตก)

อาลปนะวภตต อาลปน(นป.)

อาวาส อาวาโส(ป.) วหาโร(ป.) วสน(นป.)

อาวธ อาวธ(นป.)

อาวธของยมราช นยนาวธ(นป.)

อาวธคอมด อมตต(นป.)

อาวธคอไมเทา มตตามตต(นป.)

อาวธคอลกศร ยนตมตต(นป.)

อาวธคอหอก ปาณมตต(นป.)

อาวธพระอนทร อสน(ป.)(อต.) กลส(ป.)(นป.) วชร(ป.)(นป.)

อาศรม อสสโม(ป.) กฏ(อต.)

อาศย ปฏจจ(กตก) อาคมม(กตก) นสสาย(กตก)

อปนสสาย(กตก) ปฏจจ(กตก) อน

วาย(กตก)

อาสนะ อาสน(นป.)

อาสวะ อาสโว(ป.)

Page 372: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 372

อาหาร ภกขา(อต.) อนน(นป.) อสน(นป.) อาหา

โร(ป.) โภชน(นป.) ฆาโส(ป.) อทน(นป.)

อาหารเกา กรส(นป.)

อาหารควรกน โภชช(นป.) โภชนย(นป.)

อาหารควรเคยว ขชช(นป.) ขาทนย(นป.)

อาหารควรดม เปยย(นป.)

อาหารควรลม เลยย(นป.)

อาหารเดน อจฉฏฐ(กตก)(คณ.)

อาหารเปนเดน วฆาโส(ป.) ภตตเสสโก(ป.)

อาหารใหม อทรย(นป.)

อาฬหกะ อาฬหโก(ป.) ตมโพ(ป.)

อานวยประโยชนใหไทย ท ยย ก า น ก ต ก จจ ห ต า ว ห

โหต(สานวน)

อานวยสข หตสขาวห(คณ.)

อานาจ อานภาโว(ป.) วโส(ป.)

อานาจคลง ปตาโป(ป.)

อานาจลงอาชญา ปภาโว(ป.)

อาเภอ รฏฐ(นป.) วชต(นป.)

อามาตย อมจโย(ป.) มหามตโต(ป.)

Page 373: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 373

อาลา อปโลเกตพพ(กตก) อาปจฉตพพ(กตก)

อาปจฉต(อาข.)

อฐ อฏฐกา(อต.) อฏฐกา(อต.)

อนทผลม ขชชร(อต.) สนท(อต.)

อนทรย วสย(นป.) อกข(นป.) อนทรย(นป.)

อม โสหจจ(นป.) ตตต(อต.) ตปปน(นป.) ส

หต(กตก) ตตต(กตก) ตปปยต(อาข.) ตป

เปต(อาข.) ตปปต(อาข.) ปต(คณ.) ปม

ท ต (ค ณ . ) หฏฐ (ค ณ . ) ปหฏฐ (ค ณ . )

มตต(คณ.) ตฏฐ(คณ.)

อมใจ ปต(อต.)

อรยาบถ อรยาปโถ(ป.)

อศวร มหสสโร(ป.) สโว(ป.) สล(ป.) อสสโร(ป.)

ปสปต(ป.) หโร(ป.)

อสรภาพเสยไป อสสรภาโว(ป.) วสคต(คณ.)

อกา กาโก(ป.)

อตว คณกา(อต.) เวสยา(อต.) วณณทาส(อต.)

นครโสภน(อต.) รปปชวน(อต.) เวส(อต.)

อน อญญ(สพพ.) ปร(สพพ.)

อม อาม(นปาต) เอว(นปาต)

Page 374: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 374

อกฤษฎ อกกฏฐ(คณ.)

อคคชน (กษตรย+ศทร) อคคชโน(ป.)

อจจาระ คโถ(ป.)(นป.) กรโส(ป.)(นป.) วจโจ(ป.)(นป.)

มล(นป.) ฉก(นป.) อจจาโร(ป.) มฬห(ป.)

(นป.) อกกาโร(ป.)

อจจาระรด อหทต(อาข.)

อณหส สโรเวฐน(นป.) อณหส(นป.)

อด ปทหตวา(กตก) ปธาย(กตก) ถเกตวา(กตก)

ธาเรต(อาข.) ปทหต(อาข.) นวาเร

ต(อาข.)

อตสาหะ อสสาโห(ป .) วายาโม(ป .) วรย(นป .) ว

รย(นป.)

อทยาน อยยาน(นป.)

อทาหรณ นทสสน (นป . ) อ โปคฆาโต (ป . ) อทา

หรณ(นป.) ทฏฐานคต(อต.)

อบลขาว กมท(นป.)

อบลเขยว อนทวร(นป.)

อบาย อปาโย(ป.)

อบายนใชได อตเถโส อปาโย(สานวน) ภททโกว อ

ปาโย(สานวน)

Page 375: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 375

อบาสก อปาสโก(ป.)

อบาสกา อปาสกา(อต.)

อเบกขา มชฌตตตา(อต.) อเปกขา(อต.) อทกขม

สข(คณ.)

อปธ อปธ(ป.)

อปนสย อปนสสโย(ป.)

อปปละ อปปล(นป.)

อปมา อ ว (น ป า ต ) ว า (น ป า ต ) ต ลย (ค ณ . )

สมาน (คณ . ) นภ (คณ . ) สนนภ (คณ . )

ยถา(นปาต) สงกาส(คณ .) ตลต(คณ .)

ปกาส(คณ.) ปตรปก(คณ.) สร(คณ.) สรก

ข(คณ.) สวาท(คณ.) สทส(คณ.) วย(นปาต)

อปมต(คณ.) ปฏพมพ(คณ.) สม(คณ.) สม

มต(คณ .) อาภา(อต .) ปฏนธ(คณ .) ส

ธมม(คณ.) สลกขณ(คณ.) ปฏภาค(คณ.)

กปป(คณ.)

อปสค อปสคโค(ป.) อปททโว(ป.)

อปชฌาย อปชฌาโย(ป.) อปชฌา(ป.)

อปตตเทพ อปตตเทโว(ป.)

Page 376: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 376

อม องเกน อาทาย(สานวน) องเกน วห(สานวน)

อาโรเปส(อาข.) อาโรเปตวา(กตก) อา

โรปน(นป.)

อโลก ตนโส(ป.) อตมตตโก(ป.)

อสภะ (๒๐ ยฏฐ) อสภ(นป.)

อกา (๗ ลกขา) อกา(อต.)

อฐ โอฏโฐ(ป.) กรโภ(ป.)

เอง สาม(นปาต) สย(นปาต)

เอน นหาร(ป.) สรา(อต.) ธมน(อต.) ธมน(อต.)

เอนด ทยา(อต.) อนกมปา(อต.) การญญ(นป.)

กรณา(อต.) อนททยา(อต.) ทยาล(ป .)

สรต(คณ.)

เอนนารส รสคคสา(อต.) รสหรณ(อต.)

เอนใหญ กณฑรา(อต.) มหาสรา(อต) สรา(อต.)

เอว มชโฌ(ป.)(นป.) วลคโค(ป.) มชฌม(นป.)

เออ อาม(น.) อามนตา(น.) เอว(นป.)

เอะอะโวยวาย ส ทท ก โ ร ต ( ส า น ว น ) ม ห า ส ทท

กโรต(สานวน) อจจาสทท กโรต(สานวน)

เอาการงาน ธรคคาโห(ป.) ธรวา(ป.)

เอาใจใส อาสตต(คณ.) ตปปร(คณ.)

Page 377: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 377

เอาใจใสในกจของสงฆ สงฆสส กจจปปสต(สานวน)

เอาใจใสอยางด ส เ ม น ธ มเ ม น ร กข ต โ ห ต โ ค

ปต(สานวน)

เอาตวรอด สกโกต สมมาอาชเวน ชวต(สานวน)

เอาเถอะ โหต(อาข.)

เอารดเอาเปรยบผอน ปรตถปรหาปเนน อตตทตถสส

ปรเยสน(สานวน)

เอาสมบตไปเมองผ ส า ป เ ต ยย ม า ท า ย ป ร โ ล ก

คจฉต(สานวน)

เอาหางฟาดนา นงคฏเฐน อทก ปหรต(สานวน)

เออเฟอ กรณา(อต.)กรณายก(คณ.) กรณายต(อาข.)

อนกมป(นป.) อาทยต(อาข.) อาทโร(ป.)

เออเฟอเผอแผ หตานกมป(สานวน)

แอก ธโร(ป.)

แอบหลงตนไม เอก รกข ปรโต กตวา นลยต(สานวน)

แออด สมพาธ(คณ.)

โอ อโห(น.)

โอกาส ปตถาโว(ป.) อวสโร(ป.)

โอกาสการกะ อาธาโร(ป.) โอกาส(นป.) อธกรณ(นป.)

โอกาสขนปใหม อภนวสวจฉรสมมโตกาโส(ป.)

Page 378: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 378

โอตตปปะ โอตตปป(นป.)

โอบออมอาร ทารโสณฑ (นป . ) พหปปท (นป . ) วทา

นย(คณ.) วทญญ(คณ.) ทานโสณฑ(คณ.)

พหปปท(คณ.)

โอรสพระอนทร สวโร(ป.)

โอวาท โอวทตวา(กตก) โอวาท ทตวา(กตก)

โอสถ โอสถ(นป.) เภสชช(นป.)

โอโฮ อโห(นปาต) หา(นปาต)

ไอ กาสต(อาข.) อกกาสต(อาข.) ขปต(กตก)

กาส(ป.)

เฮ อเร(นปาต) อมโภ(นปาต) หมโภ (นปาต)

เห(นปาต) หเร(นปาต)

เฮย โภ(นปาต) อเร(นปาต) อมโภ(นปาต) หมโภ

(นปาต) เห(นปาต) หเร(นปาต)

เฮอ หา(นปาต)

Page 379: พจนานุกรม ไทย-บาลี

� 379

บรรณานกรม

พระมหาประเสรฐ มนตเสว, พระ. พจนานกรมเลมแรกของโลก. ปปท. ปปป.

พระมหาสมปอง ปมทโต, พระ. อภธานปปทปกามญชร. คณะ ๒๕ วดมหาธาตฯ ทาพระจนทร, กรงเทพ ฯ

มหามกฏราชวทยาลย. พจนานกรมไทย-บาล. ปปท.มหามกฏราชวทยาลย. อภธานปปทปกา: พจนานกรมไทย-

บาลwww.palidict.net