کشور در رابطه با ی متفقه علما ی فتوا موجود افغانستان تی وضع

کشور در رابطه با یمتفقه علما یفتوا

موجود افغانستان تیوضع

)مسوده اول(

ه ش ۱۳۹۷ ،جوزا ۱۴ - دوشنبه

هگلويه جر تاالر

افغانستان-کابل

2

بسم هللا الرحمن الرحيم

یتدر رابطه با وضع کشور فتوای متفقه علمای

افغانستان موجود

(اول )مسوده--------------------------------------------------------------------------

الصالة والسالم علی سید االنبیاء واملرسلین و علی آله و اصحابه اجمعینالحمد هللا و

صلحوا بينهما فإن ﴿: قال اهلل تبارك و تعاىلإون طائفتان من المؤمنني اقتتلوا فأ

خرى فقاتلوا الت تبغ حت فإن فاءت بغت إحداهما لع ال مر اهلل

تفء إىل أ يب المقسطني قسطوا إن اهلل

صلحوا بينهما بالعدل وأ

ما المؤمنون (۹)فأ إن

لعلكم ترحون خويكم واتقوا اهللصلحوا بني أ

﴾إخوة فأ

(۱۰-۹ة الحجرات آيات سور (

کنند، میانشان آشتی دهید. پس اگر یکی از جنگو اگر دو گروه از مؤمنان با هم ترجمه :

که ستم و تجاوز میکند بجنگید تا به ]گروه[ آن دو بر دیگری ستم و تجاوز کند، با آن

بازگشت میانشان به عدل و انصاف آشتی دهید، و انصاف ز فرمان هللا بازگردد. پس ا

.انصاف کننده گان را دوست میداردکنید، که هللا

رسید همانا مؤمنان برادران ]یکدیگر[ اند، پس میان دو برادر خود آشتی کنید، و از هللا بت

.باشد که در خور رحمت گردید

3

مقدمه :

بدبختانه قربانیان این جنگ صرف افغانستان از چندین دهه در آتش جنگ میسوزد،

افغانستان به حالت خونبار خود در سال اخیر جنگ ۱۶بالخصوص در افغانها هستند،

، این جنگاحترام نمیشودهیچ نوع ارزشهای دینی و معیار های ملی بهاست. رسیده

صبر مردم را به پایان رسانده، هر روز از هر دو جانب به ده از سوی بیگانه گان تحمیلی

میشوند، مادران بی فرزند، و کشته هافل، جوان و محاسن سفید درین جنگها ط

ن یتیم میگردند و به صدها جوان به ترک کشور مجبور میشوند.فرزندا

وسایلیاز درآن اند.مردم ملکی و انسانهای بیگناه جنگ جاری در افغانستانقربانیان

اعمال نادرست و غیر شرعی استفاده میشود و بمب های سنگین،مانند انتحار، انفجار

ما علماء با در نظرداشت همین وضعیت وخیم، .به هیچ وجه توجیه شده نمیتواند که

جنگ جاری در افغانستان را عمل ناروا شمرده و تاکید مینمائیم که این جنگ هیچ نوع

همین جنگ است که زمینه را به مداخالت بیرونی مساعد صبغه دینی و شرعی ندارد.

ردیده است. گو باعث بدنامی اسالم و افغانها ساخته

ماعی نمایندگان نهادهای دینی و اجتبا توجه به وضعیت نادرست فوق ما علماء، خطباء،

كر ﴿که به اساس ای و رسالت دینی و شخصیت های روحانی مسئولیت هل الذلوا أ

فاسأ

متوجه ماست (۲۱او سورة األنبیاء آیت ۴۳)سورة النحل آيت ﴾إن كنتم ل تعلمون

. مینمائیمتوضیح را خویش موقف در مورد بحران جنگ در افغانستان

شناخت و معرفی مختصر افغانستان

ین رض ی هللا یعنی زمان حضرت عثمان ذی النور ی هجر ۳۲اسالم به این خطه در سال

بوده بلکه تنها به این دین قائم و ثابتنه این کشور حتی اآلن . تعالی عنه رسیده است

در .شماری را تقدیم نموده استبی های و قربانی بزرگی را انجام داده درین راه کارنامه ها

4

و .نموده است ءایفا نقش مهمی را تأسیس مراکز علمی و همچناننشر و پخش اسالم

ستاره های درخشان های تفسیر، احادیث، فقه، تصوف و عرصه های دیگر مجالدر

نموده است. امت مسلمه را تقدیم بیشماری

نه تنها مردم و ملت آن بلکه حاکمان این سرزمین برای پخش و نشر اسالم گامهای بسیار

ادوار زرین از غزنویها، غوریها، سوری ها، هوتکی ها و ابدالی ها دور بزرگ را برداشته اند.

اسالم را در آسیا پخش و پیام که هللا سبحانه و تعالی بوسیله آنها تاریخ این کشور بوده

.رسانیده استملیونها انسان را به وحدانیت

بلخ، بست، هرات، فاریاب، سجستان )زرنج یا نیمروز - مراکز علمی این سرزمین

اند.ی تاریخی قرون طالئی اسالم ئیادگارهاامروزی( و غزنه

بخش بزرگ این انتقال و روایت این هم در تاریخ اسالم بسیار آشکار و واضح است که

دین که عبارت از احادیث رسول اکرم صلی هللا علیه و سلم توسط صدها بستی، هروی،

خدمت به اسالم و مسلمانان را تشکیل میدهد. بزرگ های بلخی و فاریابی نمونه

تاذ ائمه شش گانه حدیث اس ،ابو حنیفه رحمه هللاامام مؤسس مذهب حنفیموجودیت

عالمه خطابي بستی، یوسف فاریابی، خواجه عبد ،رحمه هللابغالنی ن سعید ب ةبقتی امام

رحمة هللا انصاري، موالنا جالل الدین بلخی، موالنا عبد الرحمن جامي، سنايی غزنوي

ل عالمه سید جما نوزدهمقرن بیداری اسالمی و پیشتاز تجددگرا عالمو هللا تعالی علیهم

این کشور است. تخارات تاریخیفو ابارز عظمت اسالمی های نمونه الدین افغان

در طول تاریخ قوانین مدون و غیر مدون این کشور بر اساس دین استوار و از اصول

هجری شمس ی که ۱۳۸۲شرعی سرچشمه گرفته است. به طور اخص قانون اساس ی سال

اسالمی استوار بوده و حق جواز برای هیچ قانونی خالف یاراتبطور کامل بر اصول و مع

اسالم را نمیدهد که این چهره و تشخص اسالمی حکومت و دولت را بشکل واضح بیان

میگوید:ماده اول این قانون مینماید.

5

"."افغانستان، دولت جمهوری اسالمی، مستقل، واحد و غیر قابل تجزیه میباشد

گوید:مي ماده دوم

" .دولت جمهوری اسالمی افغانستان، دین مقدس اسالم استدین "

ماده سوم چنین بیان مینماید:

در افغانستان هیچ قانونی نمی تواند مخالف معتقدات و احکام دین مقدس اسالم "

" .باشد

آن شرط اول برای تشکیل و تأسیس احزاب سیاس ی چنین است: ۳۵در ماده

احکام دین مقدس اسالم و نصوص و ارزشهای "مرامنامه و اساسنامه حزب، مناقض

مندرج این قانون اساس ی نباشد."

این قانون چنین شرایط را پیشکش ۴۵برای انکشاف و تدوین نصاب تعلیمی کشور ماده

مینماید:

"دولت نصاب واحد تعلیمی را، بر مبنای احکام دین مقدس اسالم و فرهنگ ملی و مطابق

تطبیق می کند و نصاب مضامین دینی مکاتب را، بر مبنای مذاهب با اصول علمی، طرح و

اسالمی موجود در افغانستان، تدوین می نماید."

چنین میگوید: ۵۴در پراگراف دوم ماده

"دولت به منظور تأمین سالمت جسمی و روحی خانواده، باالخص طفل و مادر، تربیت

اطفال و برای از بین بردن رسوم مغایر با احکام دین مقدس اسالم تدابیر الزم اتخاذ می

کند."

این قانون در متن سوگند رئیس جمهور چنین آمده است: ۶۳در پراگراف اول ماده

6

جالله سوگند یاد میکنم که دین مقدس اسالم را اطاعت و از "به نام خداوند بزرگ جل

آن حمایت کنم."

نیز همین متن آمده است. ۷۴در بخش سوگند نامه وزیران در ماده

این قانون در متن سوگند اعضای ستره محکمه چنین آمده است: ۱۱۹در ماده

طبق احکام دین مقدس "به نام خداوند بزرگ سوگند یاد میکنم که حق و عدالت را بر

قضاء ۀنین افغانستان تأمین نموده، وظیفاسالم، نصوص این قانون اساس ی و سایر قوا

امانت، صداقت و بی طرفی اجرا نمایم." را با کمال

این قانون چنین آمده است: ۱۴۹در ماده

"اصل پیروی از احکام دین مقدس اسالم و نظام جمهوری اسالمی تعدیل نمی شود."

ه محاکم دولت اسالمی افغانستان در روشنی شریعت غراء محمدی صلی هللا علیه و هم

سلم فیصله میکنند، زیرا همه قوانین مدنی و جزائی افغانستان بر اصول شریعت و فقه

همه مردم و ملت ما به شعائر دینی معتقد و از احکام دین پیروی و تدوین شده است.

بدون خوف انجام میدهند. و تاریخ این کشور شاهد به گونه آشکار و را عبادات خویش

اینست که این ملت برای دفاع از اسالم ملیونها قربانی تقدیم نموده است.

کشور اسالمی، دولت آن افغانستان یکافغانستان به این اتفاق داریم که یما علما

جواز هیچ نوع جهاد آن و بر اساس نصوص الهی بر ضد اسالمی، ملت آن مسلمان است

تا آخرین لحظات موجودیت آن بر کره زمین پابند ندارد. ما مطئمن هستیم که این ملت

دین مقدس اسالم خواهد بود.

مانان عمل غیر فیصد مردم این کشور مسلمانان اند و جنگ در بین مسل ۹۹بیشتر از

نصوص قرآنی و نبوی صلی هللا علیه و سلم، تحت نام دین سالح بر اساسشرعی است.

تا آنکه از حاکمان آن کفر بواح ،اسالمی دولتبر ضد برداشتن و فعالیت های مسلحانه

7

حکم حکام مسلمان امر قرآن از ، اطاعت میشودصادر نشده باشد، عمل ناروا شمرده

است و اگر کدام نزاع رخ میدهد باید راه حل آن در روشنی قرآن و سنت جستجو گردد

: چنانچه هللا عز و جل میفرماید

طيعوا الر ﴿ و أ طيعوا اهلل

ين آمنوا أ ها ال ي

مر منكم يا أ

ول ال

فإن سول و أ

و الرسول إن ش تنازعتم يف وه إىل اهلل م كنت ء فرد و ايو اخآخر تؤمنون باهللويلا ذلك

حسن تأ

(.۵۹النساء آيت )سورة ﴾خي و أ

ای کسانی که ایمان آورده اید، خدای را فرمان برید و پیامبر و اولو االمر خود را ترجمه:

کتاب –آنرا به خدا ]نیز[ فرمان برید، پس اگر دربارۀ چیزی ]امری دینی[ اختالف کردید،

و پیامبر بازگردانید، اگر به خدا و روز بازپسین ایمان دارید. که این بهتر است و –خدا

. سرانجام آن نیکوتر

از نصوص فوق واضح میگردد که جنگ در کشور اسالمی مردود و بجای آن صلح یک

ه میشود ضرورت و آوردن صلح و سعی و تالش برای آن وجیبۀ و مسئولیت دینی شمرد

که در قسمت آینده مورد بحث قرار میگیرد.

:اهمیت، ضرورت و وجوب صلح در افغانستان

که صلح حالت فطری دین مقدس اسالم است و هر کس را به امن، صلح و ئیاز آنجا

صلح را در هر سطح به بسیار قوت ،پس نصوص دینی مینمایداصالح ذات البین دعوت

ح" ۀکلمو پیروان خودرا بسوی صلح دعوت مینماید. مطرح صلح که در عربی از ماده "صل

گرفته شده است اهمیت آن در دین بحدی بوده که آنرا برای کوچکترین نهاد جامعۀ

ضروری شمرده برای ایجاد صلح در بین زن و شوهر ،که خانواده میباشد انسانی

8

سورۀ نساء با بوجود آمدن ۱۲۸در آیت کانیزمی بس عجیبی را پیش کش می نماید.یم

منازعه در بین زن و شوهر چنین هدایت میدهد:

ن يصلحا ﴿يهما أ

ا فل جناح عل و إعراضاة خافت من بعلها نشوزاا أ

إون امرألح خي بينهما صل ا والص ،(۱۲۸النساء آیت )سورة ﴾اخآية ...حا

و اگر زنی از شوهرش بیم ناسازگاری یا رویگردانی داشته باشد باکی ]وگناهی[ بر ترجمه:

آنها نیست که میان خود به گونه ئی آشتی و سازش کنند و صلح بهتر است... اآلیه.

حتی اگر زن و شوهر در آوردن صلح میانشان موفق نگردند و در بین آنها خوف ایجاد

م از هر دو خانواده یشقاق پیدا شود باز هللا سبحانه و تعالی به تعنفاق و ین حک

)خانواده زن و شوهر( فیصله میکند:

هلها إن يريدا ﴿ا من أ هله وحكما

ا من أ إون خفتم شقاق بينهما فابعثوا حكما

بينهما إ ق اهلل ا يوفذ اإصلحا ا خبيا كن عليما . (۳۵)سوره النساء آیت ﴾ن اهلل

بیم دارید، داوری از خویشان –زن و شوهر –و اگر از ناسازگاری میان آن دو ترجمه:

مرد و داوری از خویشان زن تعیین کنید. اگر ]داوران[ خواهند اصالح ]کنند[ خداوند

همانا خداوند دانای آگاه است.بین آن دو سازگاری برقرار خواهد کرد،

دوتن در نزد هللا سبحانه و تعالی به این حد میگردد که منازعه میان واضح ئلهمس ازین

،کانیزم مرتبی را هدایت میدهد که در مرحله اول آنیمهم است که برای از بین بردن آن م

بر تثبیت آن دو جانب منازعه را برای آوردن صلح مؤظف میسازد و زمانی که آنها قادر

نهاد باز بر دیگران حکم میکند تا فرض خویش را برای آوردن صلح درین نمی گردند

کوچک اجتماعی ولی بسیار مهم اداء نمایند.

9

همین طور صلح در روشنی سنت الهی نسبت به همه امور دنیوی مهم شمرده شده که

دلیل قوی و نمونه بارز میباشد زیرا درین مورد دعای ابراهیم علیه السالم برای شهر مکه

نخست خواستار امن آن میشود و در قدم دوم برای رفاه اقتصادی مردم شهر دعا

اشاره مینماید: آیت ینعز و جل به این مسئله در میکند. هللا

هله من الذم ﴿ا آمناا وارزق أ رات من آمن منهم إوذ قال إبراهيم ربذ اجعل هذا بلا

وايو اخآخر (.۱۲۶آیت البقره)سورة ﴾يهاخآ... باهللذ

شهر را محل امن و نیعرض کرد: پروردگارا، ا میکه ابراه یآر( هنگام ادیو )به :ترجمه

مند بهره هایانداز انواع روز آورده امتیبه خدا و روز ق مانیقرار ده و اهلش را که ا شیآسا

. ساز

زندگی رسول هللا صلی هللا علیه و سلم از اتفاقات صلح و آوردن صلح مملو است و سیرت

که نمونه های بزرگ آن پایان دادن جنگ و منازعه چند صد ساله میان اقوام اوس و

خزرج، میثاق مدینه، حتی صلح حدیبیه با مشرکین )که هللا سبحانه و تعالی آنرا فتح

یله های مختلف یهود، میثاق با نصارای قبیله نجرانمبین خوانده است(، میثاق ها با قب

است. ی که صلح در اسالم به کدام حد ضرور همه اینها توضیح دهنده آنست و میباشد،

حتی هللا سبحانه و تعالی به رسول صلی هللا علیه و سلم در مورد مشرکین مکه میفرماید

به صلح شو. درینمورد قرآن گر آنها به صلح میالن نشان دادند پس خودت هم مایل که ا

میفرماید: عظیم الشان چنین

إنه ﴿ لع اهلل لم فاجنح لها وتوك ميع العليم ۥإون جنحوا للس )سورة ﴾هو الس

(۶۱ية االنفال آ

10

گر دشمن بطرف صلح میالن کند، پس ا![ صلی هللا عليه وسلم محمد ې]ا و : ترجمه

که او ذات شنوا و دانا خودت هم برای آن ]صلح[ آماده شو و توکل بر هللا کن .یقینا

.است

اما زمانیکه این مسئله میان دو گروه مؤمنان است این ضرورت چند برابر میشود و

اهمیت باالئی را دارد. زمانیکه میان مسلمانان در مورد تقسیم غنائم بدر اختالف بمیان

و تعالی برای حل عاجل آن آیت اول سوره انفال را نازل کرد که اینگونه آمد هللا سبحانه

حکم میکند:

ورسول إن كنتم مؤمنني ...﴿ طيعوا اهللصلحوا ذات بينكم وأ

االنفال سورة ) ﴾وأ

. (۱آیت

.برید اگر مؤمن هستیدو با یکدیگر صلح نمائید و هللا و پیامبر اورا فرمان ترجمه:

رسول هللا صلی هللا علیه و سلم زمانی که بین مردم مسجد قبا نزاع واقع میشود به

صحابه رض ی هللا عنهم میفرماید که بیائید در میان آنها صلح بیاوریم که این حدیث را

بخاری شریف چنین نقل مینماید:

ن ]ث حد

د بن عبد للا نا محم

ث د حد ی وإسحاق بن محم ويس

األ

عزيز بن عبد للا

ا عبد ال

بى حازم عن سهل بن سعد د بن جعفر عن أ نا محم

ث حد

اال

فروى ق

ن -ال

رض ی هللا عنه أ

حجار راموا بال

ی ت وا حت

تتل

باء اق

هل ق

أ

بر رسول للا

خألك -صلى هللا عليه وسلم -ة ، ف

بذ

قال هب » ف

صلح بينهم اذ

(.۲۶۹۳[ )صحیح البخاری حدیث .«وا بنا ن

اهل قباء در میان خود نزاع کردند حتی که با سنگ ها یکدیگر را نشانه نمودند، ترجمه:

بیائید که برویم تا : پس فرمودند، ازآن خبر شد صلی هللا عليه وسلم و وقتی رسول هللا

میان آنها صلح نمائیم ]اصالح بیاوریم[.

11

اما ا که یک عمل ناروا است هللا سبحانه و تعالی نجوی ]پس گوش ی و پنهانی حرف زدن[ ر

میان مردم آنرا جائز دانسته چنانچه قرآن کریم میفرماید: اصالحبرای

و إصلح بني اا ل خي ﴿و معرو أ

مر بصدقة أ

يف كثي من جواهم إل من أ

ا ا عظيما جرا فسو نؤتيه أ النساء آيت سورة) ﴾ومن يفعل ذلك ابتغاء مرضات اهلل

۱۱۴)

صحبت پنهانی آنان خیری نیست مگر ]برای[ آن و در بسیاری از پس گوش ی ها ترجمه :

کس که به ]دادن[ صدقه یا به کاری نیک یا اصالح میان مردم فرمان دهد، و هر که برای

خوشنودی هللا چنین کند، به زودی اورا پاداش ی بزرگ خواهیم داد.

مکلف لمانان، مسلمانان دیگر را مسبرای پایان دادن جنگ میان دو طائفۀ از قرآن کریم

ساخته و برای آنها چنین هدایت میدهد:

صلحوا بينهما فإن بغت إحداهما لع ﴿إون طائفتان من المؤمنني اقتتلوا فأ

صلحوا فإن فاءت فأ مر اهلل

خرى فقاتلوا الت تبغ حت تفء إىل أ

بينهما ال

يب المقسطني قسطوا إن اهلل (۹سوره الحجرات آیت ) ﴾بالعدل وأ

کنند، میانشان آشتی دهید. پس اگر یکی از جنگو اگر دو گروه از مؤمنان با هم ترجمه:

آن دو بر دیگری ستم و تجاوز کند، با آن که ستم و تجاوز میکند بجنگید تا به فرمان هللا

بازگشت میانشان به عدل و انصاف آشتی دهید، و انصاف کنید، که هللا زبازگردد. پس ا

: مینماید و میفرمایدو دوباره به آن تاکید( ۹)انصاف کننده گان را دوست میدارد

لعلكم ترحون ﴿ خويكم واتقوا اهللصلحوا بني أ

ما المؤمنون إخوة فأ ﴾إن

( ۱۰)سوره الحجرات آیت

12

همانا مؤمنان برادران ]یکدیگر[ اند، پس میان دو برادر خود آشتی کنید، و از هللا ترجمه:

.خور رحمت گردید بترسید باشد که در

همیت زیادی قائل شده که حتی اهللا سبحانه و تعالی برای زندگی انسان ترتیببه همین

برای حفاظت زندگی مؤمنان از قتال ممانعت کرده است چنانچه در آیت ذیل میفرماید:

ن ﴿تطئوهم فتصيبكم منهم ولول رجال مؤمنون ونساء مؤمنات لم تعلموهم أ

ين كفروا بنا ال يف رحته من يشاء لو تزيلوا لعذ ة بغي علم يدخل اهلل معرا يما

.(۲۵)سورة الفتح آیت ﴾منهم عذاباا أ

شما ایشان را نمی شناختید و و اگر ]در مکه[ مردان و زنان مؤمنی نبودند که :ترجمه

]ممکن بود[ ندانسته پایمالشان کنید و زیان ]ننگ و عار[ شان بر شما بماند ]فرمان

حمله بر مکه می دادیم[ خداوند هر که را خواهد به بخشایش خویش درآرد. اگر ]کافران

ردناکی.و مؤمنان[ از هم جدا می بودند همانا کافران شان را عذاب می کردیم به عذابی د

به اندازه حساس مسلماناندر مورد اصالح منازعه میان رسول هللا صلی هللا علیه وسلم

خودش صلی هللا علیه و سلم برای اصالح و حل آنها میرفت و آنرا بر بود که شخصا

هرکاری دیگری اولویت میداد ازهمین جهت اصالح ذات البین برای او بسیار مهم و

: و اینگونه فرموده است بودضروری

، عن سالم ]ة عمش، عن عمرو بن مر

، عن األ

بو معاوية

نا أ

ث ء، حد

عال

د بن ال نا محم

ث ، حد

يه ى هللا عل

صل

ال رسول للا

ال: ق

رداء، ق بي الد

رداء، عن أ الد

م م: عن أ

م »وسل

برك

خ أ

الأ

ة؟دق ة والص

ال يام والص

ضل من درجة الص فال: « بأ

ق

ى، يا رسول للا

وا: بل

الات »ق

ح ذ

إصال

حالقة

بین ال

ات ال

ساد ذ

بین، وف

(.۴۹۱۹[ )سنن أبي داود حدیث «ال

13

میفرماید آیا از چنین چیزی شمارا آگاه نسازم که هللا علیه وسلم رسول هللا صلی ترجمه:

اصالح : درجه آن باالتر از روزه، نماز و صدقه است؟ گفتند چرانه یا رسول هللا، گفت

ذات البین، زیرا فساد ذات البین که برنده است.

: رده است چنین آمده استنقل ک معجم الكبیرطبرانی در در حدیث دیگری که

ی ، عن بن موس

نا عبيد للاث ، حد

يبة

بي ش

ر بن أ

بو بك

نا أ

ث ام ، حد ن

نا عبيد بن غ

ث ]حد

ال لي وب : ق ي

بو أ

ال لي أ

ال : ق

بن عوف ، ق

بن عمیر بن عبادة

، عن عبادة

ی بن عبيدة موس

ه ؟ رسول للا ورسول

ها للا ة يح

ى صدق

ك عل

دل

ال أ

وب ، أ ي

با أ

م : يا أ

يه وسل

عل

ى للا

صل

فاسدوا .[ )املعجم الکبیر للطبراني حدیث ضوا ، وت

باغ

ا ت

اس إذ صلح بین الن

(. ۳۸۲۵ت

ای ابو ایوب! آیا صدقۀ را برایت نشان : فرمودندلم ترجمه : رسول هللا صلی هللا علیه وس

به غضب که ندهم که هللا و رسول وی آنها را دوست دارد؟ میان مردم اصالح بیاورید

رفتند و فساد کردند.

این قول امام اوزاعی را آورده و بعد ازآن حدیثی مشابه به حدیث فوق تفسیر قرطبی

:رحمه هللا را نقل میکند

من خطوة في إصالح ذات البین، ومن أصلح بین اثنین عز وجل أحب إلى هللا"ما خطوة

" كتب هللا له براءة من النار

ست داشتنی نیست مانند اصالح ذات و هیچ قدمی در نزد هللا به این اندازه دتر جمه :

.البین، کس ی که میان دو تن صلح نمود هللا جل جالله برای او نجات از آتش را مینویسد

از آیات و احادیث و اقوال علماء امت چنین معلوم میشود که صلح در قدم اول باالی دو

جانب منازعه واجب میگردد اگر آنها قادر به آوردن صلح نشوند در مرحله دوم آوردن

صلح میان آنها و اصالح ذات البین شان بر مسلمانان دیگر واجب میگردد.

14

آن جنگی که –میطلبیم تا جنگ نازعه افغانستانطرفین درگیر در مما علماء از بناء

در مقابل برادران -نتیجه آن جز تباهی و کشته شدن انسانان بیگناه چیزی دیگری نیست

خود و مسلمانیرند و برای صلح با برادران مسلمان را ترک نموده و راه صلح را پیش گ

آغاز مذاکرات باوریم که ما به این به مذاکره بنیشینند. افغانستان جمهوری اسالمی

برای خواسته ها و مشکالت هر دو طرف که عامل دوام جنگ شده راه حلهای مستقیم

مناسبی بدست خواهد آمد.

اما اگر مخالفین باز هم به این جنگ ناجائز ادامه میدهند باز ما علماء از حکومت های

ای مکلفیت و کشورهای اسالمی باالخص علماء امت اسالمی میخواهیم تا برای اد

وظیفه مسئولیت شرعی خویش برای صلح میان برادران مسلمان شان قدم برداشته و

خویش را بسر رسانند.

بعد از اجماع ملی و سلسله مشوره ها با نهادهای که ستانافغان حکومتاز علماء ما

سال حوتبی قید و شرط صلح را در ماه یدینی، اجتماعی و مدنی ملی و بین املللی طرح

میالدی به طالبان پیش کرد، تشکر ۲۰۱۸سال هجری شمس ی مطابق به فبروری ۱۳۹۶

توضیح کننده نیت و عمل صلح طلبانه حکومت طرح همچنان این ئیم.مینما وحمایت

میباشد.

جواب ستانما علماء بطور جدی از طالبان میخواهیم تا به طرح صلح حکومت افغان

مثبت داده تا ازین بیش از ریختن خون مسلمانان جلوگیری شود. هر دو جانب باید در

در روشنی اصول دینی به یک طرحه همه قدم نخست برای مذاکرات آماده شوند و بعدا

صلح مستفید مزایایاز جنگ از خسته این ملت آن بسببتا جانبه صلح توافق نمایند

د. ما علماء درین عرصه به هر نوع قربانی و میانجیگیری گرد ندگی مرفهصاحب ز گردیده و

ما به این عقیده هستیم که در موجودیت صلح زمینه بهتر برای تطبیق و م ماده هستیآ

.شعایر اسالمی مساعد میگردد و از هرنوع فساد و مداخالت بیرونی جلوگیر بعمل می آید

خارجی راه را هموار نموده و همین صلح است که برای تقسیم اوقات خروج نیروهای

15

اتفاق ضرورت موجودیت نیروهای خارجی را رفع مینماید. و درین مورد ملت و حکومت

ند. دار

:جنگ جاری در افغانستان ناجائز و هیچ گونه صبغه شرعی ندارد

مختلف آن از نظر شریعت و نصوص دینی ناروا است و این جز انواعجنگ جاری با

و نصوص ذیل شاهد این حقیقت چیزی دیگری شمرده نمیشود.مسلمان ریختن خون

میباشد:

: قرآن عظیم الشأن قتل مؤمن را گناه بزرگ و نابخشودنی خوانده و اینطور میفرماید

عليه ولعنه ﴿ ا فيها وغضب اهلل ا فجزاؤه جهنم خالا دا ومن يقتل مؤمناا متعمذا عد ل عذاباا عظيما

.(۹۳)سورة النساء آيت ﴾وأ

بقتل برساند، جزای او جنهم است که همیشه می ماند، و ترجمه:کس ی که مؤمنی را عمدا

غضب هللا و لعنت او بر آن شخص است، و هللا برای او عذابی بزرگی را آماده کرده

است.

و این بطور واضح ی قتل مؤمن داده است وعید شدید است که هللا تعالی در جزا آن این

ریختاندن خون مؤمن است، اما وقتی که مسئله قتل مؤمن مطرح میشود آن ن بمعنای

: قتل خطا است چنانچه آیت دیگری میفرماید

فتحرير ﴿ا ومن قتل مؤمناا خطأ

ان يقتل مؤمناا إل خطأ

رقبة وما كن لمؤمن أ

لكم وهو قوا فإن كن من قوم عدوذ د ن يصهله إل أ

مؤمنة ودية مسلمة إىل أ

مؤمن فتحرير رقبة مؤمنة إون كن من قوم بينكم وبينهم ميثاق فدية مسلمة

16

إىل أ هله وترير رقبة مؤمنة فمن لم يد فصيا شهرين متتابعني توبةا من اهلل

ا ا حكيما عليما .(۹۲آیت النساء)سورة ﴾وكن اهلل

برای مؤمن جائز نیست تا مؤمن دیگر را به قتل برساند مگر اینکه به خطا ترجمه:

کس ی که مؤمن را بخطا به قتل برساند پس بر ]قاتل[ است که غالمی را آزاد باشد، و

و اگر نماید و به خانواده مقتول دیت بپردازد مگر اینکه ]ورثه مقتول[ عفو نماید،

آزاد کردن غالم –وارثان او کافر حربی بودند –]مقتول[ مؤمنی از گروه دشمن شما بود

ی بود که میان شما و آنان پیمانی هست، باید به مؤمنی ]بس[ است. و اگر از گروه

خانوادۀ او دیت پرداخت کند و غالم مؤمنی را آزاد نماید هر کس که ]برده ئی[ نیافت،

باید که دو ماه پیاپی روزه بگیرد ]به عنوان[ توبه ئی از جانب خداوند، و هللا دانای فرزانه

است.

ایکه در جریان جنگ تحت سلطه ئی مسئله مهمتر این است که حتی قتل کافر حربی

شمشیر مسلمان بیاید و صرف کلمه توحید بزبان راند قتل او نیز گناه بزرگ شمرده

میشود و رسول هللا صلی هللا علیه و سلم صحابی دوست داشتنی خود اسامه بن زید

: عمل توبیخ نموده چنانچه در حدیث زیر میآید این رض ی هللا تعالی عنهما را به

حد ]يبة

وعثمان بن أبي ش

ى بن عبيد، عن -املعنی-ثنا الحسن بن علي ثنا يعل قاال: حد

بيان نا رسول هللا األعمش، عن أبي ظ

سامة بن زيد، قال: بعث

ثنا أ ى هللا عليه -حد

صل

شين -وسلم، فلما غ

نا رجال

نذروا بنا، فهربوا، فأدرك

ات، ف

إلى الحرق

اه، قال: ال إله إال سرية

ه للنبي ى هللا عليه وسلم-هللا، فضربناه، حتی قتلناه، فذكرت

، فقال: "من لك بال إله إال -صل

ققت عن السالح، قال: " أفال ش

ةهللا يوم القيامة؟ "، فقلت: يا رسول هللا، إنما قالها مخاف

بال إله إال هللا يوم القيامة؟ " فما زال لك قلبه حتی تعلم من أجل ذلك قالها أم ال؟ من

سلم إالها حتی وددت أني لم أ

(.۲۶۴۳[ )سنن ابي داؤد حدیث . يومئذيقول

17

ما یک ول هللا صلی هللا علیه وسلم رسمیگوید که رض ی هللا عنهما اسامه بن زیدترجمه:

مردم ترسیدند و به محض رسیدن به آنجا گروه کوچک را به سریه الحرقات فرستاد،

فرار نمودند، ما یک تن را اسیر ساختیم او کلمه توحید "ال اله اال هللا را خواند ولی ما اورا

رسول هللا صلی هللا علیه و سلم هلت و کوب کردیم تا اینک کشته شد، وقتی قصه را ب

او گفتیم او برایم گفت: چه کس ی در روز قیامت جواب ال اله اال هللا را خواهد گفت؟

]اسامه[ گفت که من برایش گفتم که: یا رسول هللا آن شخص از ترس و خوف سالح

کلمه خواند؛ رسول هللا صلی هللا علیه و سلم گفت: آیا تو قلب اورا پاره نموده و از قلب

او خبر داشتی که او به کدام نیت کلمه خواند، در روز قیامت چه کس ی جواب ال اله اال

دوست م[با خود گفت] ،پامبر خدا این کلمه را بار بار تکرار مینمودهللا را خواهد گفت؟

.نمی بود[ من تا این موقع مسلمان نمی شدم ] تا که این گناه برداشتم

و یا به شما میدهدبر شما سالم که برای آن کس ی هدایت میدهد تا حدی که قرآن کریم

د و به مسلمانان حکم میکند که: تسلیم و انقیاد خودرا آشکار میسازد نا مسلمان نگوئی

لق إيكم ﴿ فتبينوا ول تقولوا لمن أ بتم يف سبيل اهلل ين آمنوا إذا ض ها ال ي

ياأ

مغانم نيا فعند اهلل ياة ال ل لست مؤمناا تبتغون عرض ال كثية كذلك الس كن بما تعملون خبياا عليكم فتبينوا إن اهلل )سورة ﴾كنتم من قبل فمن اهلل

(.۹۴آیت النساء

[ بیرون روید، نیک جنگترجمه: ای کسانیکه ایمان آورده اید، چون در راه هللا ]برای

کند نگوئید: تو مؤمن –اظهار اسالم –ه شما سالم بررس ی کنید و به آن کس ی که ب

نیستی! در حالیکه ]با این دستاویز[ متاع زندگی دنیا را میجوئید ]و اگر این را میخواهید[

پس نزد هللا غنمیتهای بسیاری است، شما ]نیز[ پیش ازین چنین بودید و خداوند بر شما

و وارس ی کنید، که هللا به آنچه میکنید ]به راه نمودن اسالم[ منت نهاد، پس نیک بنگرید

آگاه است.

18

:در تفسیر این آیه مبارکه ابن کثیر اقوال ذیل را نقل می نماید

و ]الوليد، ق

بن ال

ف

لد، وخ یر، وحسین بن محم

بي بك

نا يحيی بن أ

ث حمد: حد

مام أ

ال ال

ا: ق

يم بنفر ال: مر رجل من بني سل

اس ق رمة، عن ابن عب

نا إسرائيل، عن سماك، عن عك

ث حد

م من أ

وا: ما سل

قال

یهم ف

م عل

سل

ه، ف

نما ل

م وهو يسوق غ

يه وسل

عل

ى للا

صل

بي صحاب الن

ي عل

ى للا

بي صل نمه الن

وا بغ

توه، وأ

قتل

يه ف

عمدوا إل

ا. ف من

ذ ليتعو

ينا إال

ت ه و عل

زلنم ف

سل

:ية

م ﴿هذه اآل

يك

قى إل

لن أ

وا مل

قول

نوا وال ت تبي

ف

ا ضربتم في سبيل للا

ذين آمنوا ]إذ

ها ال ی

يا أ

ست مؤمناالم ل ى آخرها. ﴾الس

إل

فسیر، عن ع رمذي في الت بي رزمة، عن ورواه الت

عزيز بن أ

بد بن حميد، عن عبد ال

حاكم من بن زيد. ورواه ال

سامة

باب عن أ

حسن، وفي ال

ا حديث

ال: هذ

إسرائيل، به. وق

م ی، عن إسرائيل، به. ث بن موس

ريق عبيد للا

جاه. ط

ر م يخ

سناد ول

ال: صحيح ال

ق

هما عن

يمان، كالحيم بن سل ی وعبد الر بن موس

ورواه ابن جرير من حديث عبيد للا

فسیر إسرائيل، به یر التتبه غ

ال في بعض ك

د رواه م -وق

حمن ن وق ريق عبد الر

ط

قط

: -ف

ا خبر عندنا آیت په تفسیر کې(. ۹۴[ )تفسیر ابن کثیر د نساء د سورې د وهذ

با : شخص ی از قبیله بنی سلیم که گوسفندانمیگوید ماابن عباس رض ی هللا عنه ترجمه:

آنها سالم داد، او بود و به بازار میرفت بر گروهی کوچکی از اصحاب پیامبر گذشت و بر

پس آنها گفتند که سالم نداد برما مگر برای اینکه در امن باشد از ما، قصد او کردند و

اورا کشتند، و غنیمت اورا نزد رسول هللا صلی هللا علیه و سلم آوردند پس این آیت ]آیت

فوق[ نازل شد.

خطبه رسول هللا صلی هللا علیه و سلم در حجة الوداع نمونه بزرگی برین است که خون،

مال و آبروی مسلمان حرام است:

د بن ] نا محم، ث ني

عسقال

ال

تيبة

حسن بن ق

د بن ال ا محم

ن، أ

حافظ

ال

بو علي نا أ

ث حد

يمامي ، عن مسكین ال

ي بن حجر بن عدي ش نا مخ

ار، ث بن عم

رمة

نا عك

اد بن عمر، ث نا عب

، ث

19

قال: هم، ف

ط

م خ

يه وسل

ى هللا عل

بي صل ن الن

بيه، أ

ا؟»أ

ي يوم هذ

ال: « أ

وا: يوم حرام، ق

الق

د »ي بل

أا؟ ف

ال: « هذ

حرام، ق

د ال

بلوا: ال

الهر؟»ق

ي ش

أال: « ف

هر حرام، ق

وا: ش

الإن »ق

ف

حر ا ك

م هذ

هرك

حرمة ش

ا ك

م هذ

حرمة يومك

م ك

يك

م حرام عل

عراضك

م وأ

كموال

م وأ

مة دماءك

ا ل م هذ

دك

اب بعض بل

م رق

ارا يضرب بعضك

فرجعوا بعدي ك

ت

ائب، ال

غاهد ال غ الش

[«يبل

(.۵۹۸۲ املستدرك على الصحيحین للحاكم حديث)

در روز حجة الوداع رسول هللا صلی هللا علیه و سلم به مردم خطبه گفت و گفت این

پس این کدام شهر است؟ گفتند: شهر حرام؛ کدام روز است؟ گفتند: روز حرام؛ گفت:

ماه حرام؛ پس گفت: پس به تحقیق که خون های گفت: این کدام ماه است؟ گفتند:

شما، اموال شما و آبروی شما برشما حرام است مانند حرمت این روز شما، و حرمت

ماه شما و حرمت شهر شما، باید شاهد ]اینرا[ به غائب برساند، بعد از من به کفر

برنگردید که بعض ی تان گردن های بعض ی دیگر را بزنید.

با توجه به نصوص و دالیل فوق ما علماء افغانستان این جنگ را ناروا و خالف شریعت

هر چه به توقف سلمان چیزی دیگری نیست، بناء میدانیم و آن جز ریختن خون م

.سریعتر جنگ فتوا میدهیم

انواع مختلف ، هراس افگنی، نفاق، کشتن مردم انتحار، انفجار

:و هر نوع خشونتطریقی، اختطاف ال قطاعساد، ف

انتحار و انفجار در اسالم از گناهان کبیره محسوب میشود، بلکی مخالفت صریح حکم

:هللا جل جالله میباشد

ا﴿ كن بكم رحيما نفسكم إن اهلل (.۲۹آیت لنساء)سورة ا ﴾ول تقتلوا أ

ترجمه : .که هللا متعال بر شما مهربان استشما نفسهای خودرا نکشید، یقینا

20

است:چنین پس وعید انجام دادرا یاما اگر کس ی چنین فعل

ا ﴿ يسيا ا وكن ذلك لع اهلل ا فسو نصليه نارا ﴾ومن يفعل ذلك عدواناا وظلما

(.۳۰آیت ء)سورة النسا

وریم، و و هر که از روی تجاوز و ستم چنین کند، به زودی وی را در آتش ی در آترجمه :

.این کار بر خدا آسان است

میفرماید: :ملسو هيلع هللا ىلصرسول هللا همینگونه

م ] ار جهننه في ن

بها في بط

ه في يده يجأ

حديدت

فسه بحديدة ف

تل ن

ال .. من ق

دا فیها خ

لدا مخ

بدا [ (.۱۰۹و مسلم حدیث ۵۴۴۲حدیث رواه البخاري ). أ

در حالیکه آهنش در دستش است و شکم هر که نفس خودرا کشت به آهنی پس ترجمه:

خود را با آن پاره میکند و برای دائم در جنهم انداخته میشود.

این وفتواهای خودرا صادر جهان اسالم در مورد انتحار و حمالت خودکش، علمای دینی

این م به تائید دالیل شرعی و نصوص دینی حرام شمرده اند، ما ه ر اساسعمل را ب

در اسالم حرام انتحاری به قاطعیت میگوئیم که حمالت و شده قلحآنها مبا فتواها

با هم انجام میشود:یکجا است، زیرا در نتیجه این حمالت چندین گناه کبیره

؛کشتن نفس، که در اسالم حرام است: اول

ه هللا جل جالله به انسان است، پس هیچ انسانی حق و صالحیت گرفتن هبزندگی : م دو

زیرا انسان مالک زندگی و ؛زندگی انسانی دیگری راندارد حتی اگر زندگی خودش هم باشد

نفس خود نیست بلکه هللا قدیر مالک آنست.

کشته میشوند، که در اسالم گناه بی گناه انتحاری، انسانان: با انجام حمالت سوم

عظیم میباشد.

21

: از انسان که اشرف املخلوقات میباشد، منحیث یک وسیله و حربه استفاده چهارم

کردن، یک اهانت بزرگ به انسانیت شمرده میشود.

ر این تنها حکم خودکش ی است و اما اگر انتحار به منظور قتل مسلمانان دیگ پنجم:

انجام میشود، گناه آن دو برابر میشود، یکی خودکش ی و دیگری قتل مسلمانان بی گناه

تذکر یافت که در این مورد . آیات قرآنکریم فوقا

افگنی و انواع دیگر در اسالم در مورد قطاع الطریقی )رهزنی( اختطاف، ترور و هراس

آمده و انجام دهنده گان چنین اعمال محاربین با هللا جل جالله و فساد وعید شدید

ید: جل جالله در این مورد میفرمااند که هللاشده شمردهصلی هللا علیه وسلم رسول هللا

ن يقتلو﴿ا أ رض فسادا

ورسول ويسعون يف ال ين ياربون اهلل ما جزاء ال و إن

ا أ

رض ذلك لهم و ينفوا من ال

ن خل أ رجلهم مذ

يديهم وأ

ع أ و تقط

يصلبوا أ

نيا ولهم يف اخآخرة عذاب عظيم (.۳۳)سورة املائدة آیت ﴾خزي يف ال

د و در زمین به فساد می کوشند، ترجمه: جزای کسانی که با خدا و پیامبرش جنگ می کنن

آن است که کشته شوند یا به دار آویخته شوند یا دست ها و پاهایشان یکی از چپ و

شان در این ن خود تبعید شوند. این ها رسوای یکی از راست بریده شود یا از سرزمی

جهان است و در آخرت نیز به عذابی بزرگ گرفتار آیند.

بی تفاوتی و ،ی، مالی و سیاس ی، ابتذال، فحشاءفساد اخالق هرنوع ءهمچنان برای ما علما

اهانت در مقابل اصول و معتقدات اسالمی در کشور قابل تحمل و پذیرفتنی نبوده و از

ء حکومت و مردم افغانستان میخواهیم تا در این مورد به مشوره ها و پیشنهادات علما

فتوی لوگیری این اعمال در آینده، درین رابطه به مجازات مرتکبین و جگوش فرا دهند.

میدهیم.

22

از نظر دین مقدس اسالم استفاده، تولید، تورید، معامله و هر نوع قاچاق مشروبات

الکولی، مواد مخدر و سائر دخانیات اعمال ناروا میباشند. باوجود اینکه چنین اعمال

های قبلی خویش شدید در مصوبات، فتوا ها و قطعنامه ءناشایسته را علماتقبیح ا

ل جهت جلوگیری چنین اعمال تأکید ئو همواره باالی ادارات و مقامات مسنموده اند و

ورزیده اند، اکنون ما علماء یکبار دیگر باالی نهادهای فوق الذکر صدا میکنیم تا برای

لیت و مکلفیت خویش ئو دام به نوبه خویش به اساس مسجلوگیری این اعمال هر ک

ما از چنین امراض مهلک نجات یابند.ذ نمایند تا جامعه دامات عملی را اتخااق

در اسالم تفرقه، نفاق افگنی، تعصب و تبعیض و همچنان ایجاد فاصله میان مسلمین و

میباشد که میفرماید: نص صریح قرآن کریمنفرت انگیزی جواز نداشته و مخالفت با

ها اا إنا خلق ﴿ ينث وجعلناكم شعوباا وقبائل لعارفوا ياأ

ناكم من ذكر وأ

تقاكم أ كرمكم عند اهلل

عليم خبي إن أ (. ۱۳)سورة الحجرات آیت ﴾إن اهلل

قبیله ها ترجمه: ای مردم ، ما شما را از یک مرد و یک زن بیافریدیم و شما را جماعتها و،

کردیم تا یکدیگر را بشناسید هر آینه گرامی ترین شما نزد خدا،پرهیزگارترین شماست

.خدا دانا و کاردان است

لی بالعکس هللا جل جالله، مسلمانان را به وحدت و برادری می طلبد، هللا سبحانه و تعا

ید: میفرما

ق ﴿ ا ول تفر جيعا عليكم إذ كنتم واعتصموا ببل اهلل وا واذكروا نعمت اهللصبحتم بنعمته إخواناا وكنتم لع شفا حفرة من

لف بني قلوبكم فأ

عداءا فأ

أ

لكم آياته لعلك اهلل نقذكم منها كذلك يبنيذ)سورة آل ﴾م تهتدون اار فأ

(.۱۰۳عمران آیت

23

ترجمه: و همگی به رسن خدا چنگ زده و متفرق نشوید، و به یاد آرید این نعمت بزرگ

خدا را که شما با هم دشمن بودید، خدا در دلهای شما الفت و مهربانی انداخت و به

ید، خدا شما را لطف و نعمت خدا همه برادر دینی یکدیگر شدید، و در پرتگاه آتش بود

کند، باشد که هدایت نجات داد. بدین گونه خدا آیاتش را برای )راهنمایی( شما بیان می

شوید.

این نوع اعمال مخالف اسالم و انسانیت از شبکه های انجام بیشترین اوقات برای

شخصیت حکمی رسانه ها را تحت که اینسانه ها استفاده به عمل می آید اجتماعی و ر

ور بوده و با کشور ان کشنار میدهد که گویا رسانه های ما در خدمت دشمسوال قر

ند.می نمایخویش دشمنی

و مدنی و همچنان باالی ادارات ، حکومت و حرکت های سیاس ی باالی مردم ءما علما

ل شبکه های اجتماعی صدا میکنیم که برای بیرون رفت از دشواری های فعلی ئو مس

حفظ نموده و شکار دسایس اجنبیان نشوند و با استفاده وحدت و یکپارچگی خویش را

خود داری نمایند. سؤ از آزادی بیان از ایجاد نفرت و نفاق جدا

کشور های اسالمی، های، حکومتماملت مسلمان حکومت و ما علماء در این مورد باالی

وجیبه و ثبات در افغانستان و نهاد های دینی صدا میکنیم تا برای آوردن صلح و علماء

دینی خویش را ادا نموده و به این ناهنجاری ها پایان دهند. ۀوظیف

ما همچنان در این مورد به تالش های سائر نهاد های دینی ارزش قایل شده از آنان با

احترام کامل ستایش نموده و آنرا تائید مینمائیم. به طور مثال با احترام کامل از دارالعلوم

اتحاد علماء مجمع الفقه االسالمی، دیوبند، االزهر شریف، رابطه العالم االسالمی،

ت دینی که در این خصوص فتوا ها، اعالمیه ها و اتمام آنعده مراکز و ادار و املسلمین

قطعنامه ها صادر نموده اند یاد آوری و قدردانی مینمائیم و از ادارات و نهادهای فوق

الذکر تقاضا مینمائیم تا از فتوی هذا برای پایان دادن جنگ در افغانستان حمایت همه

24

همچنین ما از فتوای متفقه یبت با ما همکاری نمایند.ین مصنجات از جانبه نموده و در

اخیر علمای پاکستان )پیغام پاکستان( که هر نوع انتحار را حرام دانسته و مبارزه

، تائید، ستایش مسلحانه علیه حکومت های اسالمی را جهاد نه بلکه بغاوت شمرده است

و حمایت مینمائیم.

فتواث فوق و احادینصوص قرآنی در روشنی در اخیر ی، ما علما متفقا

ذیل را صادر مینمائیم:

مبارزه مسلحانه و انجام سائر اعمال تحت نام جهاد در مقابل جمهوری .1

انون اساس ی آن فیصد مردم آن مسلمان است و ق ۹۹اسالمی افغانستان که

.منطقه از همه بیشتر اسالمی میباشد، هیچگونه جواز شرعی نداردنیز در سطح

بر اساس نصوص دينی حکم جهاد تنها صالحيت دولت اسالم )حاکم مسلمان(

است.

با در نظرداشت اینکه جنگ در افغانستان روز به روز طوالنی شده میرود و در .2

جنگ فعلی به صورت روزانه ده ها تن از طرفین و مردم عام کشته میشوند و با

آنرا دشمنان تداوم جنگ هیچگونه فایده مرتب نشده، بلکه منفعت

برمیدارند، فلهذا طرفین جنگ، حکومت و طالبان باید به مذاکرات صلح

حاضر شده و به این مصیبت نقطه پایان بگذارند.

تمام اساس شرعی ندارد، پس به همین دلیل نوع در اسالم انتحار و انفجار هیچ .3

به صورت قطعی حرام ، ترور قطاع الطریقی و هراس افگنی حمالت انتحاری

.ارتکاب، تمویل و مساعدت آنها ناروا و غیر شرعی میباشد میباشد،

رسول هللا صلی هر آن کس ی که به صلح گردن نمی نهد، به نزد هللا جل جالله و .4

نافرمانی از اوامر هللا تعالی رال بوده و به صورت آشکائو هللا علیه وسلم مس

مینمایند.

25

نوع مفاسد دینی و اخالقی و جامعه افغانی یک جامعه اسالمی است، ترویج هر .5

د و باعث انحراف جوانان ی که در تضاد با اساسات دینی باشتمام اعمال

باید از آن جلوگیری بعمل آید. میگردد، مردود بوده و

ایجاد تفرقه، تعصب و تبعیض در میان مسلمانان به اساس قوم، زبان و .6

اسالم در مغایرت با اساسات دین مبین که آن مشابه اعمالمذهب و انجام

گان از احکام کننده پیچیقرار داشته و انجام دهنده گان چنین اعمال سر

و ارتکاب این نوع اعمال و یا وسیله شدن برای آن ،اسالمی شمرده میشوند

و قابل مجازات پنداشته میشود.بوده ممنوع

جنگ باعث تداومی را که ئگروه ها و کشورها ما مداخله آنعده افراد، نهادها، .7

د شو ده و سبب قتل و نفاق میان افغانها میگردی در افغانستانمردود قطعا

دانسته و محکوم مینمائیم.

نکات پایانی:

یم که هست عمیق وضعیت جاری به این باور ما علماء بعد از تحلیل و ارزیابی

گردیده و پیشنهاد مخلصانه و اجماع ملی، منطقوی و بین املللی برای صلح ایجاد

انعطاف حکومت افغانستان دال بر این موضوع است، فلهذا باالی طالبان صدا

م مطالبات و ست که طی آن به تمایا طریقۀنیم که مذاکرات مستقیم یگانه میک

هائی که با ارزشهای اسالمی و ملی ما مطابقت داشته، مشکالت طرفین راه حل

.هد شدت خوافدریا

به این عقیده هستیم که اسالم دین صلح، تحمل و ما علمای افغانستان مطلقا

اخوت است و افراطیت وخشونت را در کشورهای اسالمی و تمام جهان تقبیح

مینمائیم.

26

خواست ما از نهاد ها، علماء و مجتهدین ملی، منطقوی و بین املللی اینست که از

ز خونریزی بیشتر در فتوای هذا حمایت نموده و به این ترتیب برای جلوگیری ا

نمایند. ءلیت خویش را ادائو افغانستان مس

ما تمام علماء مراکز اسالمی، مدارس و نهادهای دینی فتوای خویش را برای رضای

شرایط مرفه و صلح هللا عزوجل، ادای مسؤلیت دینی و به هدف مساعد ساختن

افغانستان اعالن نموده و از هللا جل جالله در این راه توفیق و همکاری آمیز در

طلبیم تا ما را در راستای رسیدن به صلح و رفاه یاری رساند. می

وهللا ولی التوفیق