Transcript
dinsdag 18 september 2012 | pagina 1 | nd.nl/politiek
redactie politiek
VVD en PvdA
gaan het pro-
beren
> ▶ Den Haag
... VVD en PvdA willen proberen samen een kabinet te
vormen. Dat bleek gisteren uit de uitlatingen van de
politieke leiders van die partijen.
Het formeren van een kabinet is een vorm van 'ho-
gere' politiek. Er moet worden overgeschakeld van
campagnetaal naar samenwerkingstaal en elk
woord heeft dan betekenis. Wanneer zowel
VVD-leider Mark Rutte als PvdA-leider Diederik
Samsom woorden als 'vertrouwen', 'vruchtbare sa-
menwerking' en 'groeiend draagvlak' in de mond
nemen, mag gerust worden aangenomen dat daar-
over is nagedacht voordat ze de woorden
publiekelijk uitspraken. De twee hebben donderdag
samen gedineerd en ook in het weekeind hebben ze
elkaar gesproken.
Over de inhoud gingen de gesprekken niet, want
voor onderhandelen is het nog te vroeg. Er was
maar één vraag relevant: gaan we het écht samen
proberen? Beide leiders zouden volgens Haagse
bronnen met 'ja' hebben geantwoord.
eens
Het feit dat de twee politieke leiders namens hun
partijen met elkaar gaan onderhandelen, onder be-
geleiding van een of twee informateurs, wil niet zeg-
gen dat ze het vervolgens snel eens worden. VVD en
PvdA staan op tal van punten voor een totaal ver-
schillende aanpak. Op dit moment hebben Rutte en
Samsom echter voldoende vertrouwen in elkaar, zo-
dat er een basis is om met de onderhandelingen te
beginnen.
Beiden partijleiders gingen gisteren, eerst afzon-
derlijk en later gezamenlijk, in conclaaf bij Henk
Kamp, die namens de Tweede Kamer als 'verken-
ner' deze fase van de formatie leidt. Het spreken
over 'groeiend draagvlak' verwijst ook naar de
adviezen die de andere fractievoorzitters vrijdag
aan Kamp hebben uitgebracht. Uit die adviezen valt
inderdaad te destilleren dat de meeste partijen vin-
den dat de twee grote winnaars van de verkiezin-
gen hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Al-
leen de SP hield, bij monde van Emile Roemer, vast
aan het 'linkse blok'. Getalsmatig kan een dergelijk
blok niet op een meerderheid rekenen, zodat deze
optie niet waarschijnlijk is. Dat geldt in deze fase
ook voor het advies van de SGP, om het CDA erbij te
betrekken. Nog afgezien van het getalsmatige as-
pect is het zeer de vraag of het CDA daar zelf belang
bij heeft. Het advies van CDA-leider Buma duidde er-
op dat hij niet in die richting denkt
En daarmee komt een van de eerste wetten van een
kabinetsformatie om de hoek kijken. Welke partij
doet mee en welke valt af? Want formeren is elimi-
neren. Hoe meer partijen aan tafel zitten om een
inhoudelijk programma op te stellen, hoe inge-
wikkelder het wordt om tot overeenstemming te ko-
men.
Dat een eventuele coalitie van VVD en PvdA in de
Eerste Kamer niet op een meerderheid kan rekenen,
is waar, maar dat is een overkomelijk probleem. De
twee partijen komen in de Senaat niet verder dan
dertig zetels. Kamp spreekt vanmorgen hierover
met de voorzitter van de Eerste Kamer, Fred de
Graaf.
Het rapport dat verkenner Henk Kamp van zijn
bevindingen opstelt, vormt de basis voor het
Kamerdebat over de uitslag van de verkiezingen. Dat
debat wordt donderdag gehouden, als de nieuwe
Tweede Kamer aan de slag gaat.
Gerard Beverdam
‘VVD en PvdA
moeten het nu
samen maar
uitzoeken’
> Den Haag
... Er lijkt onder CDA’ers weinig draagvlak te zijn om
aan een nieuw kabinet deel te nemen, dan wel het te
gedogen.
... ’VVD en PvdA moeten het nu maar samen
uitzoeken’, zegt CDJA-voorzitter Arrie Vis.
'Wij zijn niet aan zet', zei CDA-fractievoorzitter
Sybrand Buma donderdag, maar dat klonk zijn
achterban iets te veel als Maxime Verhagens 'ons
past bescheidenheid'. Inmiddels roeren CDA'ers
zich, om te laten merken dat zíj niets zien in een
nieuwe regeringsdeelname. Een bredere coalitie
zou mogelijk nodig zijn, om de afstand tussen VVD
en PvdA te overbruggen; ook hebben die twee par-
tijen geen meerderheid in de Eerste Kamer.
Voor uitbreiding van het aantal coalitiepartijen
wordt vooral naar D66 en CDA gekeken, na PVV en
SP de grootste fracties in de nieuwe Tweede Kamer.
Niettemin zijn D66 (12 zetels) en CDA (13 zetels)
kleinduimpjes ten opzichte van VVD (41 zetels) en
PvdA (38 zetels). Veel CDA'ers denken dat de partij
vermalen zal worden, als ze opnieuw meedoet aan
een coalitie. Diverse leden van het partijbestuur
nd select | dinsdag 18 september 2012 | pagina 2 | nd.nl/politiek
zien er ook niets in, zeiden ze vooruitlopend op een
vergadering, gisteravond in Utrecht.
Er doet overigens nóg een scenario de ronde aan het
Binnenhof. Om het CDA ertoe te bewegen, con-
structief met een nieuw kabinet samen te werken,
zou Jan-Kees de Jager gevraagd kunnen worden, mi-
nister van Financiën te blijven. Zo zou ook zijn ken-
nis behouden blijven. Maar kritische CDA'ers den-
ken dat deze 'gedoogconstructie' vooral in het be-
lang van de VVD is, die zich dan op rechts ontdoet
van concurrentie - afgezien van de PVV.
geloofwaardigheid
De website Christendemocraat.nl, waarvan de
redactie wordt gevormd door goed ingevoerde (voor-
al jonge) CDA'ers, plaatste na de nieuwste verkie-
zingsnederlaag een vernietigend commentaar, met
als strekking dat de partij voorlopig genoeg werk
heeft aan zichzelf. Het CDA van nu is 'een partij die
slechts een schim is van hoe ze bedoeld is'. Met het
pleidooi van Buma voor 'een nieuwe moraal' wordt
de vloer aangeveegd. 'De opgeheven vinger maakt
geen indruk, want de schim handelt er zelf niet
naar.' Met de woorden zit wel goed bij het CDA, zo
luidt de vaststelling op Christendemocraat.nl. 'Zo
streefden we naar eensgezindheid in de partij. Die
eensgezindheid is er gekomen, maar werd geholpen
door het wegzetten van oud-politici als 'mastodon-
ten' en het verwijderen van kritische, on-
afhankelijke volksvertegenwoordigers van de Kamer-
lijst.' Moet het CDA niet veel radicaler veranderen
om haar geloofwaardigheid te heroveren?, luidt de
slotzin.
CDJA-voorzitter Arrie Vis zegt dat er in elk geval on-
der de jongeren in het CDA 'geen draagvlak' is voor
een nieuwe kabinetsdeelname. Ook de 'tussenoplos-
sing' met De Jager in de regering vindt hij 'niet voor
de hand liggend'. 'Die komt ook pas in beeld als er
veel andere opties zijn mislukt. VVD en PvdA moe-
ten het nu maar samen uitzoeken', stelt Vis.
Vanmorgen spreekt 'verkenner' Henk Kamp met de
voorzitter van de Eerste Kamer, zijn partijgenoot
Fred de Graaf. Diverse fracties hebben inmiddels al
aangegeven dat een eventueel VVD/PvdA-kabinet
niet behoeft te vrezen voor een opstandige Senaat.
redactie politiek
CU dankt vijfde
zetel aan lijstver-
binding met
SGP
> Den Haag
... De vijfde zetel van de ChristenUnie is te danken aan
de lijstverbinding die de partij was aangegaan met de
SGP. Zonder die lijstverbinding was de zetel naar de
Partij voor de Dieren gegaan.
Dat blijkt uit de officiële uitslag van de Tweede
Kamerverkiezingen die de Kiesraad gisteren in de
Tweede Kamer bekendmaakte.
De nummer 39 op de CDA-lijst Pieter Omtzigt is de
enige die op basis van voorkeurstemmen in de
Kamer komt. Die drempel lag op een kwart van de
kiesdeler: 15.708. Omtzigt gaat daar met 36.750
stemmen royaal overheen. De Limburgse kandidaat
voor het CDA, Martijn van Helvert valt daardoor bui-
ten de boot, al wist hij 13.952 stemmen te halen.
Tegenover het succes van Omtzigts actie valt de mis-
lukking op van de nummer 10 van GroenLinks.
Tofik Dibi voerde een voorkeursactie tijdens de cam-
pagne en behaalde slechts 5400 stemmen. Daarmee
komt een eind aan zijn politieke loopbaan.
In totaal haalden 28 Kamerleden de voor-
keursdrempel. Veel kiezers hebben op vrouwen ge-
stemd, blijkt uit de gegevens van de Kiesraad. Zo be-
haalde Carola Schouten, nummer drie van de Chris-
tenUnie, 16.507 stemmen; dat is een paar duizend
meer dan Joël Voordewind (nummer 2) er
nd select | dinsdag 18 september 2012 | pagina 3 | nd.nl/politiek
verzamelde.
Mona Keijzer (CDA) kreeg met 127.446 meer stem-
men dan de nummer twee van de VVD-lijst, Edith
Schippers, die ruim 123.000 stemmen kreeg. Jetta
Klijnsma, nummer twee van de PvdA, spande de
kroon met 192.000 stemmen. Ook Pia Dijkstra (D66)
haalde veel stemmen, 25.000. Zij werd bij de verkie-
zingen van 2010 met voorkeurstemmen in de
Kamer gekozen.
Het totaal aantal vrouwen in de nieuwe Tweede
Kamer is 58. Daarmee zakt het percentage vrouwen
van 41 naar 39. De SP levert zowel het oudste als het
jongste Kamerlid. Jan de Wit is 67 en Farshad Bashir
is 24 jaar.
redactie politiek
Miljoenennota
vol koopkracht-
minnen
> Den Haag
... Een harde boodschap voor de rokende
rollatorgebruiker: zijn tabaksaccijns gaat volgend
jaar flink omhoog en de rollator gaat uit het
basispakket.
... De extra kosten volgend jaar lopen al gauw op tot
een paar honderd euro.
De Miljoenennota van het demissionaire kabinet zit
vandaag op Prinsjesdag vol onprettig nieuws. De
koopkracht van de gemiddelde Nederlander daalt
in 2013, als gevolg van tal van maatregelen die er-
toe moeten bijdragen dat het financieringstekort
van het Rijk onder de drie procent blijft.
De tabaksaccijns verhogen is geen omstreden maat-
regel, maar de rollator uit het pakket was lang
taboe. Het begrotingsakkoord dat VVD, CDA, Chris-
tenUnie, D66 en GroenLinks afgelopen voorjaar slo-
ten, doorbrak echter enkele politieke patstellingen.
De gelegenheidscoalitie leverde, na het stuklopen
van de Catshuis-onderhandelingen, binnen een
etmaal een begroting voor 2013 die voldeed aan de
EU-eisen - exit rollator.
De bezuinigingen en lastenverzwaringen zijn uitge-
smeerd over allerlei beleidsterreinen en treffen
mensen dan ook zeer verschillend. Het Economisch
Bureau van ING heeft het op een rijtje gezet. De eco-
nomen houden daarbij een slag om de arm: ze we-
ten niet wat de nieuwe Tweede Kamer, waarin de
lentecoalitie nu 75 zetels telt (één te weinig voor
een meerderheid), nog verandert aan het be-
grotingsakkoord dat nu zijn weerslag heeft gek-
regen in de Miljoenennota van minister De Jager.
Het is denkbaar dat er bij de behandeling van de de-
partementsbegrotingen nog iets wordt gewijzigd.
Maar elke bezuiniging die wordt geschrapt, moet
worden gecompenseerd.
De ING-economen stellen dat vrijwel niemand zich
kan onttrekken aan de verhoging van het hoge
btw-tarief naar 21 procent. Winkeliers zullen deze
lastenverhoging niet meteen helemaal doorbereke-
nen, is de veronderstelling, maar huishoudens zijn
hieraan volgend jaar toch 180 euro meer kwijt. Daar-
naast zal de forens zijn onbelaste reiskos-
tenvergoeding missen, wat enkele tientjes tot meer
dan honderd euro netto per maand kan schelen.
De 'hardwerkende Nederlander' wordt ook elders in
zijn koopkracht geraakt: de belastingschijven
worden niet aan de inflatie aangepast, wat een slui-
pende verhoging van de inkomstenbelasting be-
tekent. Modaal houdt er 37 euro per jaar minder
door over.
liggeld
Ook nogal omstreden, maar hoogstwaarschijnlijk
volgend jaar een feit: het eigen risico in de zorg gaat
omhoog, wat een huishouden gemiddeld vijftig euro
extra kost. En er komt liggeld van 7,50 euro per dag
wanneer iemand in het ziekenhuis belandt.
ING denkt niet dat bestaande hypotheken al volgend
jaar worden geraakt, maar wie een nieuwe financie-
ring aangaat, zal iets minder renteaftrek genieten
dan nu nog het geval is. Dat nadeel loopt overigens
in de jaren daarna wel flink op. De huren zullen van-
af modaal en hoger zeker extra stijgen.
Een specifieke tegenvaller is er voor mensen die in
2013 65 worden. Deze jaargang zal waarschijnlijk
zijn AOW een maand later krijgen, waarmee de po-
litiek een begin zou maken met het stapsgewijs
verhogen van de AOW-leeftijd. Dat kost deze groep
circa duizend euro, op te vangen uit eigen reserves,
door te lenen uit het pensioenfonds, of door langer
door te werken.
Ook mensen met kinderen moeten wat inleveren:
de kinderbijslag voor een gezin met twee kinderen
onder de zes jaar gaat omlaag met 34 euro en wie
twee pubers heeft op te voeden, levert 45 euro in.
Al genoemd is de verhoging van de tabaksaccijns
wat een zware roker ongeveer 130 euro kost. En
daar komt bij dat bier en wijn ook duurder worden.
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
top related