PROTEİN SENTEZİ

Protein sentezi hücrenin proteinsentezlenmesi için gereken bir biyokimyasal süreçtir. Bu terim

bazensadece protein translasyonu

anlamında kullanılsa da transkripsiyon ile

başlayıptranslasyonla biten çok aşamalı

bir süreçtir.

Prokaryotlarda ve ökaryotlarda ribozom yapısı ve yardımcı proteinlerbakımından farklılık göstermesine

karşıntemel mekanizma

korunmuştur.Proteinsentezi için aminoasil-tRNA'larınhazırlanmasında ya da sentez

süresinceATP ve GTP hidrolizi ile yüksek

miktardaenerji harcanır.

Ayrıca hücreler ürettikleri enerjinin büyük kısmını protein sentezinde

görevalan yapıları oluşturmakta kullanırlar.

Bu sürecin genel hata oranı her 10000

amino asitte birdir. Bazı antibiyotikler protein sentezine müdahale ederek

etki gösterirler.

RNA ve Çeşitleri1)m RNA(Elçi RNA):Sentezlenecek olan

proteinin şifresini DNA dan alarak ribozoma getirir. Ribozom

birimlerini aktifleştirir ve ribozomda protein

sentezinekalıplık yapar. m RNA üzerindeki nükleotidlerin üçerli olarak

oluşturdukları gruplara kodon denir. Başlangıç

kodonu belli ve sabittir. Bu bütün canlılarda

aynı olup AUG nükleotidlerinden oluşur.

2) t RNA (Taşıyıcı RNA):Protein sentezi

sırasında,sitoplazmadaki aminoasitleri,kendine uygun olarak bağlayıp ribozomlara taşır.

Proteinlerin yapısında 20 çeşit aminoasit bulunduğundan,canlılar da en az 20

çeşit de t RNA vardır.

3) r RNA(Ribozomal RNA):Proteinlerle

birlikte ribozomların yapısını oluşturur.

Hücredeki RNA’ların çoğu r RNA’dır.

Protein Sentezinin Kademeleri1.mRNA'nın Sentezlenmesi(Transkripsiyon)

Proteinlerin sentezi için gerçekleşen ilk iş DNA'dan ilgili proteinin şifresinin mRNA'ya aktarılmasıdır.DNA'daki bilgiler mRNA'ya şifreli olarak aktarılır. Buna transkripsiyon(yazılma) denir. Bunun için DNA nükleotid zincirlerden birisini onun da belli bir kısmını kullanır.Şifre veren DNA zincirine anlamlı zincir diğerine ise tamamlayıcı (eş) zincir denir.

2.Bilginin Sitoplazmaya Aktarılması

Yapılacak proteinin şifresini alan mRNA çekirdek zarındaki

porlardan sitoplazmaya geçer,ribozomun

küçükalt birimlerine bağlanır ve protein sentezi sırasında kalıp olarak

görev yapar.

3- Ribozomun AktifleştirilmesiSonra iki ribozom birimi birleşerek ribozom

protein sentezine hazır hale getirilir.Protein

sentezini bir tek ribozom yapabileceği gibi

birçok ribozom bir araya gelerek aynı mRNA

şifresini beraber okuyabilirler.Oluşan bu

ribozom zincirine POLİRİBOZOM denir.

4-tRNA'ları aktifleşmesi

mRNA bir ucuyla ribozoma yerleşince

sitoplazmada bulunan tRNA'lar amino

asitleri kendilerine uygun olarak bağlarlar.

5-Amino Asitlerin Ribozoma TaşınmasıKendi amino asitlerini bağlayan tRNA

lar mRNA şifre sırasına göre ribozoma

gelirler.Amino asitleri tRNA ya bağlayan

bağlar yüksek enerji bağlarıdır.

6-mRNA-tRNA eşleşmesi

İlk tRNA antikodonu ile mRNA nın başlangıç kodonu karşı karşıya

gelerek zayıf H bağları ile bağlanırlar.

7-Şifrenin okunması (translasyon)

t RNA nın antikodonları ile m RNA’nın

kodonları geçici olarak birleşir ve bu

esnada m RNA’daki bilgilerin t RNA’daki

antikodonlara uygun olarak okunması

başlar. Buna translasyon denir.

8.Kademe

İşi biten tRNA lar ribozomu terk eder.Yerine bir sonraki kayar.Bir ribozoma aynı anda iki tRNAyerleşebilir.Bu şekilde mRNA

üzerindeki bütün kodonlar sıra ile tRNA larla birleşerek kendilerini okuturlar

yani aminoasitlerini zincire ilave

ederler.

9.KademeBütün kodonları okunan mRNA başlangıç

ucundan tekrar yeni bir proteinmolekülünün sentezi için ribozomagirer.mRNA üzerindeki ilk şifreye başlatma kodonu denir.Bu kodon

bütünprotein sentezlerinde AUG olup

metionin aminoasitini ifade eder.Nükleotit

dizileri UAG UGA UAA olan kodonlardan

birisinin mRNA da bulunması olayın durması

için yeterlidir.

BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER..

TUĞBA KAYIHAN2-B

1011211034