Procedurele Poëzie (Cafe Scientifique, 28 maart 2011)

Procedurele Poëzie

Over de structurele aspecten van kunstWouter Beek

me@wouterbeek.com

Schaeckbert

Matthijs de Castelein, 1548, De const van rhetoriken

Ballade: ababbcbc ababbcbc ababbcbc cbbc

Woorden groeperen op basis van eindrijm

38 balladen…of toch 4.096?

Het ontstaan van procedures in de kunsten

-600, Pythagoras, harmonieleer-300, Aristoteles, logica & retorica-300, Aristoteles, poetica-100, Marcus Vitruvius, architectuur500, Xie He, schilderkunst1455, Alberti, De pictura

Procedures opstellen voor kunstuitingen is historisch gezien gebruikelijk.

100.000.000.000.000 gedichten

• 1961, Raymond Queneau• 10 sonnetten (= 14 regels)• Genereert meer poëzie dan er ooit daarvoor is

geschreven.• >190.258.751 jaar leeswerk• Oulipo

Niet het kunstwerk zelf, maar de ruimte van mogelijke

kunstwerken staat centraal.

Procedurele lagen

1. vocabulair2. syntax (grammatica)3. stijlkenmerken (genre)4. semantiek (betekenis)5. narratologie (plot)

(1) Vocabulair

online woordenboek

(2) Syntax

Noam ChomskyGeneratieve Grammatica

“Colorless ideas sleep furiously”

(3) Stijlkenmerken

Meta-regels op vocabulaire en syntaxBv. ballade: het laatste woord van de eerste zin moet

rijmen op het laatste woord van de derde zin.ababbcbc

(4) SemantiekRichard Montague

Parallel tussen natuurlijke taal en logica

“Betert dee man en wijf”

(5) Narratologie

Meta-regels op semantisch niveauDe derde zoon = de held van het verhaal.

De stiefdochter = de verloren prinses.

Vertelstructuur

• 1928, Vladimir Propp , morfologie van het toversprookje

Procedurele lagen

1. vocabulair2. syntax (grammatica)3. stijlkenmerken (genre)4. semantiek (betekenis)5. narratologie (plot)

Alle procedurele lagen van de literatuur kunnen in principe

geautomatiseerd worden.