Pensioenen in internationaal perspectief
Post on 04-Feb-2016
105 Views
Preview:
DESCRIPTION
Transcript
PensioenenPensioeneninin
internationainternationa
al al perspectiefperspectief
VSNU, 27 juni 2006VSNU, 27 juni 2006
Cyril Savelkoul/Jos Cyril Savelkoul/Jos VanhommerigVanhommerig
ABP / PROABP / PRO
11
22
33
Basis pensioenBasis pensioen (financiële zekerheid op(financiële zekerheid op
sociaal minimum niveau) sociaal minimum niveau)
Aanvullend pensioenAanvullend pensioen (handhaving levensstijl zoveel als (handhaving levensstijl zoveel als mogelijk)mogelijk)
Individuele verzekeringIndividuele verzekering (individuele wensen)(individuele wensen)
DriepijlersysteemDriepijlersysteem
Collectiviteit & Collectiviteit & SolidariteitSolidariteit
Werkgevers & Werkgevers & WerknemersWerknemers
VerplichtstellingVerplichtstelling
Defined BenefitDefined Benefit
KapitaaldekkingKapitaaldekking
OmkeerregelOmkeerregel
Beschermings-Beschermings-regelsregels
Tweede pijlerTweede pijler
InhoudsopgaveInhoudsopgave
• Verschillen in nationale Verschillen in nationale
pensioenstelsels in EU-lidstatenpensioenstelsels in EU-lidstaten
• Uitgangspunten europees Uitgangspunten europees
pensioenbeleidpensioenbeleid
• Europese beleidsinitiatievenEuropese beleidsinitiatieven
• Pensioenrichtlijn 2003Pensioenrichtlijn 2003
• Solvency II; richtlijn verzekeraarsSolvency II; richtlijn verzekeraars
• Internationale waardeoverdrachtenInternationale waardeoverdrachten
• Praktijk bij ABPPraktijk bij ABP
Verschillen in nationale pensioenstelselsVerschillen in nationale pensioenstelsels
VergrijzingVergrijzing
Kapitaaldekking Kapitaaldekking versusversusomslagomslag
DB DB versus versus
DCDC
VerplichtstellingVerplichtstellingversusversus
vrijwilligheidvrijwilligheid
EETEETversusversus
EET en TEEEET en TEE
Verdeling Verdeling 1e en 2e pijler1e en 2e pijler
SysteeSysteemm
FinancieriFinancieringng
Fiscale Fiscale aanpakaanpak
Verplicht-Verplicht-stellingstelling
NLNL DBDB KapitaalKapitaal EETEET JaJa
DUDU DBDB OmslagOmslag TEETEE NeeNee
FRFR DBDB OmslagOmslag EETEET NeeNee
ITIT NDCNDC OmslagOmslag ETTETT NeeNee
ZWZW NDCNDC OmslagOmslag ETTETT JaJa
VKVK DB/DCDB/DC KapitaalKapitaal EETEET NeeNee
Verschillen in nationale Verschillen in nationale pensioenstelselspensioenstelsels
VergrijzingVergrijzing20002000 20202020 20502050
% % toenametoename2000-2000-20502050
NLNL 2020 29,529,5 4141 103103
DUDU 23,823,8 33,533,5 4949 101101
FRFR 24,424,4 32,632,6 4646 8989
ITIT 26,626,6 36,736,7 6161 131131
ZWZW 26,926,9 34,534,5 4242 5858
VKVK 23,823,8 29,229,2 4242 7676
Verschillen in nationale Verschillen in nationale pensioenstelselspensioenstelsels
StaatspensioeStaatspensioen n
1e pijler 1e pijler Gem. hoogte als Gem. hoogte als
% van gem. % van gem. eindlooneindloon
Aanvullend pensioenAanvullend pensioen
2e pijler2e pijler 3e pijler3e pijler
NL 31%31% 91% wn heeft regeling, 83% ouderen heeft aanvulling, 91% wn heeft regeling, 83% ouderen heeft aanvulling, 40% van pensioeninkomen40% van pensioeninkomen
DU 48,9%48,9% 7% inkomen ouderen7% inkomen ouderen 10% inkomen ouderen10% inkomen ouderen
FR 58%58% Marginaal, verplicht wettelijke omslagregeling dekt Marginaal, verplicht wettelijke omslagregeling dekt 98% pensioenuitgaven98% pensioenuitgaven
IT 69,1%69,1% 8% premiebetalers 1e pijler heeft aanvullende 8% premiebetalers 1e pijler heeft aanvullende pensioenregelingpensioenregeling
ZW 48,2%48,2% 90% wn heeft regeling, 17% 90% wn heeft regeling, 17% pensioenuitgavenpensioenuitgaven 4% pensioenuitgaven4% pensioenuitgaven
VK 20,5%20,5%
44% arbeidsgeschikte 44% arbeidsgeschikte bevolking, 60% ouderen bevolking, 60% ouderen heeft aanvulling, 40% van heeft aanvulling, 40% van pensioeninkomenpensioeninkomen
71% ouderen heeft 71% ouderen heeft aanvullingaanvulling
Verschillen in nationale Verschillen in nationale pensioenstelselspensioenstelsels
Uitgangspunten europees pensioenbeleidUitgangspunten europees pensioenbeleid
• Bevorderen mobiliteit van arbeid, Bevorderen mobiliteit van arbeid,
kapitaal en dienstenkapitaal en diensten
• Bevorderen sociale protectieBevorderen sociale protectie
• Harmonisering met behoud van Harmonisering met behoud van
subsidiariteitsbeginselsubsidiariteitsbeginsel
• Lissabondoelstelling in licht van Lissabondoelstelling in licht van
vergrijzingsproblematiekvergrijzingsproblematiek
Europese beleidsinitiatievenEuropese beleidsinitiatieven
Pensioen-Pensioen-hervormingenhervormingen MarktbeleidMarktbeleid
FinancieelFinancieel en actuarieel en actuarieel
GelijkeGelijke behandeling behandeling
ToezichtToezicht
Verslag-Verslag-legginglegging
AlgemeenAlgemeenbestuurlijkbestuurlijk
Arbeids-Arbeids-mobiliteitmobiliteit
KapitaalmarktKapitaalmarkt
Pensioenrichtlijn 2003Pensioenrichtlijn 2003
• Aanvankelijke beleggingsrestrictiesAanvankelijke beleggingsrestricties Discussie prudent person principeDiscussie prudent person principe Financiering kapitaalgedekte regelingenFinanciering kapitaalgedekte regelingen
• Eigenheid pensioenfondsen in Europa Eigenheid pensioenfondsen in Europa
erkenderkend Verplichtstelling en uitkomsten CAO-Verplichtstelling en uitkomsten CAO-
overlegoverleg Europees pensioenkader gebaseerd op Europees pensioenkader gebaseerd op
Brits-Nederlands modelBrits-Nederlands model
RichtlijnRichtlijn
Pensioenrichtlijn 2003Pensioenrichtlijn 2003
• Grensoverschrijdende activiteitenGrensoverschrijdende activiteiten Pensioenregeling onderbrengen bij Pensioenregeling onderbrengen bij
buitenlands pensioenfondsbuitenlands pensioenfonds Sociale zekerheids- en arbeidswetgeving Sociale zekerheids- en arbeidswetgeving
woonland blijft van krachtwoonland blijft van kracht Toezichtwetgeving van land waar Toezichtwetgeving van land waar
pensioenfonds gevestigd is blijft van pensioenfonds gevestigd is blijft van
krachtkracht
RichtlijnRichtlijn
Pensioenrichtlijn 2003Pensioenrichtlijn 2003
• Oprichting pan-europese Oprichting pan-europese
pensioenfondsenpensioenfondsen Pan-europese regelingen voor alle Pan-europese regelingen voor alle
werknemers van bedrijf in heel Europa werknemers van bedrijf in heel Europa
door m.n. fiscale verschillen niet door m.n. fiscale verschillen niet
realistischrealistisch Multinationals kunnen pensioenen Multinationals kunnen pensioenen
internationaal organiseren (“asset internationaal organiseren (“asset
pooling”)pooling”) Diverse modellen in ontwikkelingDiverse modellen in ontwikkeling
RichtlijnRichtlijn
Pensioenrichtlijn 2003Pensioenrichtlijn 2003
• Aanpassing Nederlandse verplichtstelling Aanpassing Nederlandse verplichtstelling i.r.t. grensoverschrijdende activiteiteni.r.t. grensoverschrijdende activiteiten Model ABP: Stichting(sbestuur) met vermogen en Model ABP: Stichting(sbestuur) met vermogen en
medewerkers in Stichting (ZAF-model)medewerkers in Stichting (ZAF-model) Bestuur verantwoordelijk voor regeling en Bestuur verantwoordelijk voor regeling en
vermogen, administratie en vermogensbeheer vermogen, administratie en vermogensbeheer wordt verplicht uitbesteed ófwordt verplicht uitbesteed óf
Bestuur alleen verantwoordelijk voor regeling, Bestuur alleen verantwoordelijk voor regeling, uitvoeringsorganisatie wordt commercieel uitvoeringsorganisatie wordt commercieel pensioenverzekeringsbedrijf, tevens eigenaar pensioenverzekeringsbedrijf, tevens eigenaar vermogenvermogen
RichtlijnRichtlijn
Solvency II; Richtlijn Solvency II; Richtlijn verzekeraarsverzekeraars
• Ook van toepassing op Ook van toepassing op
pensioenfondsen?pensioenfondsen?• Hogere dekkingsgraadeisen maken Hogere dekkingsgraadeisen maken
bestaande kapitaalgedekte DB-bestaande kapitaalgedekte DB-
regelingen onbetaalbaarregelingen onbetaalbaar
RichtlijnRichtlijn
Solvency II; Richtlijn Solvency II; Richtlijn verzekeraarsverzekeraars
• Waarom niet voor pensioenfondsen?Waarom niet voor pensioenfondsen? Premiebijdragen en opbouwparameters Premiebijdragen en opbouwparameters
flexibel aanpasbaarflexibel aanpasbaar Lange termijn horizon zonder opting-outLange termijn horizon zonder opting-out Inter- en intragenerationele solidariteitInter- en intragenerationele solidariteit Pensioenfondsrichtlijn kent eigen Pensioenfondsrichtlijn kent eigen
framework voor solvency-issues (nFTK)framework voor solvency-issues (nFTK) Macro-economische gevolgen door uit Macro-economische gevolgen door uit
strengere eisen voortvloeiende hogere strengere eisen voortvloeiende hogere
pensioenpremiespensioenpremies
RichtlijnRichtlijn
Internationale Internationale waardeoverdrachtenwaardeoverdrachten
• Mobiliteit is kernbegrip Mobiliteit is kernbegrip
LissabonstrategieLissabonstrategie• Overdraagbaarheid aanvullende Overdraagbaarheid aanvullende
pensioenrechtenpensioenrechten Belasting grensoverschrijdende Belasting grensoverschrijdende
kapitaalbewegingenkapitaalbewegingen Wacht-/drempelperiodesWacht-/drempelperiodes Kapitaal beheerd door verlaten fondsKapitaal beheerd door verlaten fonds Veelvuldige werkkringverandering rechten Veelvuldige werkkringverandering rechten
binnen één fondsbinnen één fonds
RichtlijnRichtlijn
Internationale Internationale waardeoverdrachtenwaardeoverdrachten
• Eenvoudige maatregelen en “minimale Eenvoudige maatregelen en “minimale maxima”maxima” Toetredingsleeftijd vanaf 21 jaarToetredingsleeftijd vanaf 21 jaar Toetreding na 1 jaar werken voor dezelfde Toetreding na 1 jaar werken voor dezelfde
werkgeverwerkgever Verwerving pensioenrechten na 2 jaar Verwerving pensioenrechten na 2 jaar
aansluitingaansluiting
RichtlijnRichtlijn
Internationale Internationale waardeoverdrachtenwaardeoverdrachten
• Subsidiariteitsbeginsel niet Subsidiariteitsbeginsel niet
gerespecteerdgerespecteerd Minimumleeftijd 21 jaarMinimumleeftijd 21 jaar Beperken wachttijdenBeperken wachttijden IndexeringIndexering Bij omslag niet gespaard voor rechten Bij omslag niet gespaard voor rechten
huidige werkende generatiehuidige werkende generatie
RichtlijnRichtlijn
Internationale Internationale waardeoverdrachtenwaardeoverdrachten
• Richtlijn alleen gericht op landen met Richtlijn alleen gericht op landen met
kapitaalgedekte regelingenkapitaalgedekte regelingen• Geen aanzet tot oplossen fiscale Geen aanzet tot oplossen fiscale
belemmeringen bij internationale belemmeringen bij internationale
waardeoverdrachtwaardeoverdracht• Geen echte stimulans voor landen met Geen echte stimulans voor landen met
omslagsystemen om tot hervorming te omslagsystemen om tot hervorming te
komenkomen
RichtlijnRichtlijn
Internationale Internationale waardeoverdrachtenwaardeoverdrachten
• Overdrachten tussen omslagregelingen Overdrachten tussen omslagregelingen
en kapitaalgedekte regelingen zijn en kapitaalgedekte regelingen zijn
mogelijk (bijv. APPA)mogelijk (bijv. APPA)• Internationale waardeoverdrachten Internationale waardeoverdrachten
betreft zulke geringe aantallen dat betreft zulke geringe aantallen dat
betrekken omslagregelingen geen betrekken omslagregelingen geen
probleem isprobleem is
RichtlijnRichtlijn
WO-in 2004/2005:WO-in 2004/2005:
86 personen en € 1,7 86 personen en € 1,7
miljoenmiljoen
WO-uit 1999-2006:WO-uit 1999-2006:
22 personen en € 1,3 22 personen en € 1,3
miljoenmiljoen
Internationale Internationale waardeoverdrachtenwaardeoverdrachten
• Actuariële rekenregels ontbrekenActuariële rekenregels ontbreken Overdracht kapitaal bij DC eenvoudigOverdracht kapitaal bij DC eenvoudig Overdracht bij DB vereist contante waarde Overdracht bij DB vereist contante waarde
bepalingbepaling
RichtlijnRichtlijn
Internationale Internationale waardeoverdrachtenwaardeoverdrachten
Contante waarde: verschil in rekenrente per Contante waarde: verschil in rekenrente per
landland
RichtlijnRichtlijn
€ € 1000 over 30 jaar1000 over 30 jaarLLaanndd AA
LLaanndd BB
5%5% 4%4%
€ € 234234
€ € 321321
30%30%!!
• Overdracht van A naar B: verlies 1/3Overdracht van A naar B: verlies 1/3
• € € 100.000/15= € 6.667 levenslang pensioen per 100.000/15= € 6.667 levenslang pensioen per jaarjaar
Internationale Internationale waardeoverdrachtenwaardeoverdrachten
Contante waarde: Contante waarde:
levensverwachtinglevensverwachting
RichtlijnRichtlijn
Levenslang pensioen Levenslang pensioen € 10.000 per jaar€ 10.000 per jaarLL
aanndd AA
LLaanndd BB
65 jaar: 10 65 jaar: 10 jaarjaar
€ € 100.000100.000€ € 150.000150.000
65 jaar: 15 65 jaar: 15 jaarjaar
Internationale Internationale waardeoverdrachtenwaardeoverdrachten
• Verschillen afwijkende rekenregels Verschillen afwijkende rekenregels beperken “vrije” keuzebeperken “vrije” keuze Geen overdracht van land met korte Geen overdracht van land met korte
levensverwachting naar land met lange levensverwachting naar land met lange levensverwachtinglevensverwachting
Mobiliteit van pensioengelden Mobiliteit van pensioengelden (eenrichtingsgeldstromen)(eenrichtingsgeldstromen)
Rekenregels inkomende overdrachten Rekenregels inkomende overdrachten dienen gelijk te zijn aan rekenregels dienen gelijk te zijn aan rekenregels uitgaande overdrachtenuitgaande overdrachten
RichtlijnRichtlijn
Praktijk bij ABPPraktijk bij ABP
Waardeoverdracht:Waardeoverdracht: Hoofdstuk 13 ABP PensioenreglementHoofdstuk 13 ABP Pensioenreglement Pensioen- en spaarfondsenwetPensioen- en spaarfondsenwet
Toezicht DNBToezicht DNB Ontheffing DNB (op verzoek van Ontheffing DNB (op verzoek van
klant)klant) aangewezen instellingaangewezen instelling EU-instellingEU-instelling
Praktijk bij ABPPraktijk bij ABP
Waardeoverdracht:Waardeoverdracht: Belastingdienst (wet Lb 1964)Belastingdienst (wet Lb 1964)
Toestemming afzien inhouding Toestemming afzien inhouding loonheffingloonheffing
EU en ECB geen toestemming vereistEU en ECB geen toestemming vereist Klant verzoekt om toestemmingKlant verzoekt om toestemming
Belastingdienst (Invorderingswet)Belastingdienst (Invorderingswet) Verklaring niet inroepen Verklaring niet inroepen
aansprakelijkheidaansprakelijkheid ABP dient verzoek inABP dient verzoek in
Praktijk bij ABPPraktijk bij ABP
Waardeovername:Waardeovername: PensioenreglementPensioenreglement Pensioen- en spaarfondsenwetPensioen- en spaarfondsenwet Wet Lb 1964Wet Lb 1964
verzoek geruisloze overname door verzoek geruisloze overname door ABPABP
Overgenomen kapitaal wordt omgerekend Overgenomen kapitaal wordt omgerekend in aanspraken cf. PSWin aanspraken cf. PSW
top related