Một số mạch điện tử cơ bản

MỘT SỐ MẠCH ĐIỆN TỬ CƠ BẢNNov, 2016

1. Khái niệm Mạch điện tử� là mạch mắ�c phố�i hợp các linh kiện điện tử� với các bộ phận nguố!n để� thực hiện một chức nắng nào đó.

MẠCH ĐIỆN

TỬ

2. Phân loại

Phân loại mạch điện

tử�

Theo chức nắng và nhiệm vụ

Mạch khuể�ch đại

Mạch tạo sóng hình sin

Mạch tạo xungMạch nguố!n chỉ�nh lửu, mạch lọc và mạch ố�n

áp

Theo phửơng thức gia

cống, xử� lí tín hiệu

Mạch điện tử� tửơng tự

Mạch điện tử� số�

Bằng cách nào để� có thể� biể�n đố�i dòng điện xoay chiể!u thành một chiể!u?

MẠCH CHỈNH

LƯU

1. Mạch chỉ�nh lửu nử�a chu kì

NHẬN XÉT:

• Mạch đơn giản (dùng một điốt chỉnh lưu).

• Hiệu suất sử dụng biến áp nguồn thấp.

• Dạng sóng ra có độ gợn lớn nên việc lọc san bằng độ gợn sóng khó khăn.

hiệu quả kém, thực tế ít sử dụng.

Ở� chu kì dửơng

Dòng điện Điốt Đ R ta�i

Cực âm cuộn thứ

câ�p

Ở� chu kì âm Điốt bị phân cực ngửợc do đó khống có dòng ta�i qua

2. Mạch chỉ�nh lửu hai nử�a chu kì

a) Mạch chỉ�nh lưu 2 đỉôt

Ở� nử�a chu kì dửơng Dòng I Đ1 R ta�i

Cực âm nử�a cuộn thứ câ�p 1

Ở� nử�a chu kì âm Dòng I Đ2 R ta�i

Cực âm nử�a cuộn thứ câ�p 2

NHẬN XÉT:

• Mạch dùng 2 điốt luân phiên chỉnh lưu theo từng nửa chu kỳ.

• Cuộn thứ cấp MBA phải quấn thành hai nửa cân xứng nhau.

• Điốt phải chịu điện áp ngược cao.

• Dạng sóng ra có độ gợn nhỏ nên dễ lọc (dễ san bằng độ gợn).

hiệu quả tốt, nhưng không dùng nhiều như mạch chỉnh lưu cầu

b) Mạch chỉ�nh lưu cầ�u (dùng 4 đỉôt)

Ở nửa chu kỳ dương dòng điện I Đ1 R ta�i Đ3

cực âm của cuộn thứ

cấp

Ở� nử�a chu kỳ âm

dòng điện I Đ2 R ta�i Đ4

Cực âm cu�a cuộn thứ câ�p

NHẬN XÉT:

• Mạch dùng bốn điốt, 2 cặp điốt luân phiên chỉnh lưu theo từng nửa chu kỳ.

• Biến áp nguồn không có yêu cầu đặc biệt.

• Điốt không phải chịu điện áp ngược cao.

• Dạng sóng ra có độ gợn nhỏ nên dễ lọc (dễ san bằng độ gợn).

hiệu quả tốt, thực tế dùng phổ biến.

1.Sơ đô� khô&ỉ chức năng cu�a mạch nguô�n một chỉề�u

NGUỒN

MỘTCHIỀU

Biể�n áp nguố!n

Mạch chỉ�nh lửu

Mạch lọc nguố!n

Mạch ố�n áp

Ta�i tiểu thụ

Mạch ba�o vệ

2. Mạch nguố!n điện thực tể�

Khô&ỉ 1

Biể�n áp nguố!n

Hạ thế từ 220V xuống các điện áp thấp hơn như 6V,

9V, 12V, 24V…

Khô&ỉ 2

Mạch chỉnh lưu Đổi điện AC thành DC.

Khô&ỉ 3 Mạch lọc

Lọc gợn xoay chiều sau chỉnh lưu cho nguồn DC

phẳng hơn.

Khô&ỉ 4

Mạch ố�n áp

Giữ một điện áp cố� định cung câ�p cho

ta�i tiểu thụ

MẠCHKHUẾ

CHĐẠI

1.Chức nắng Khuể�ch đại tín hiệu điện vể! mặt điện áp, dòng điện, cống suâ�t.

(Mạch khuếch đại âm thanh đơn gia�n)

2. Giới thiệu vể! IC khuể�ch đại thuật toán và mạch khuể�ch đại dùng IC

IC khuể�ch đại thuật toán - OA (Operational Amplifier) • Là bộ khuể�ch đại dòng diện một chiể!u • Gố!m nhiể!u tâ!ng, ghép trực tiể�p • Có hệ số� khuể�ch đại lớn • Có 2 đâ!u vào và một đâ!u ra

Kí hiệu của IC thuật toán+E : Nguồn vào dương.-E : Nguồn vào âm.UVK : Tín hiệu đầu vào không đảo.UVD : Tín hiệu đầu vào đảo.URa : Tín hiệu ra.

3. Nguyên lí làm việc của mạch khuếch đại điện áp dùng OA

• Mạch điện có hồi tiếp âm thông qua R1.

• Đầu vào không đảo nối với đất.

• Tín hiệu vào qua R1 đưa đến đầu vào đảo cho điện áp ở đầu ra ngược dấu với điện áp vào và đã khuếch đại.

MẠCHTẠO

XUNG

1.Chức nắng Biến đổi năng lượng dòng điện một chiều thành năng lượng dao động điện có dạng xung và tần số theo yêu cầu.

(Mạch tạo xung sin EGS002-EG8010)

2. Sơ đố! mạch điệnC1, C2: tụ điện

T1, T2: tranzito

R1, R2: điện trơ� mắ�c colecto

R3, R4: điện trơ� định thiển

3. Nguyển lí làm việc

• Khi mới đóng điện, T1&T2 đều dẫn điện.

• Ic1>Ic2 =>T1 dẫn điện, T2 bị khóa :có xung ra (1).• C1 phóng điện, C2 tích điện qua T1=>T1 khóa, T2 dẫn

điện :có xung ra (2).

• T2 thông, C2 và C1 được nạp phóng điện qua T2=>T2 khóa, T1 dẫn điện =>trở về(1).

• Nếu chọn T1=T2 và C=C1=C2; R1=R2, R3= R4=R ta có xung đa hài đối xứng với độ rộng xung =0,7 RC và chu kỳ TX=1,4 RC

THIẾT KẾ MẠCH ĐIỆN TỬ ĐƠN GIẢNTỔ� 3 – 12D6

1. Nguyển tắ�c chung • Bám sát và đáp ứng yêu cầu thiết kế.

• Mạch thiết kế đơn giản, tin cậy.

• Thuận tiện khi lắp đặt, vận hành và sửa chữa.

• Hoạt động ổn định, chính xác.

• Linh kiện có sẵn trên thị trường.

2. Các bửớc thiể�t kể�• Thiể�t kể� mạch nguyển lí

• Thiể�t kể� mạch lắ�p ráp

# Thiể�t kể� mạch nguyển lí

Tìm hiể�u yểu câ!u cu�a mạch thiể�t kể�

Đửa ra một số� phửơng án để� thức hiện

Chọn phửơng án hợp lý nhâ�t

Tính toán, chọn các linh kiển hợp lý

# Thiể�t kể� mạch lắ�p ráp

Vẽ ra đường dây dẫn điện để nối các linh kiện với nhau theo sơ đồ nguyên

lí.

Dây dân̂ khống chố!ng chéo lển

nhau và ngắ�n nhâ�t.

Bố� trí các linh kiện trển ba�ng mạch điện

khoa học và hợp lí.

Mạch lắp ráp pha�i đa�m ba�o những nguyến tắc:

3. Thiể�t kể� mạch nguố!n điện một chiể!u

#1 • Lựa chọn sơ đố! thiể�t kể�

#2 • Sơ đố! bộ nguố!n (hình 9-1)

#3• Tính toán và

chọn các linh kiện trong mạch

4. Tính toán và chọn các linh kiện trong mạch

a) Biể�n áp b) Điốt

U2

• Cống suâ�t: P = = 1,3)

• Điện áp vào: Theo yểu câ!u thiể�t kể�

• Điện áp ra:

• Dòng điện Điốt: (k=10)

• Điện áp ngửợc: (k=1,8)

c) Tụ điện:

• Tụ có điện dung càng lớn thì càng tố�t

• Điện áp định mức:

/ HẾT /..

.