Kabihasnang tsino sa silangang asya

Ang

Kabihasnang Tsino

saSilangang Asya

Heograpiya ng Lambak ng Huang

Ho Ang kabihasnan ng China

ay umusbong sa tabing-ilog malapit sa Yellow River o Huang Ho.

Nagpabago-bago ang dinaraanan ng ilog na ito at nabuo ang malawak na kapatagan, ang North China Plain.

Dinastiyang Xia o Hsia

Pinalitan ng Shang. Kauna unahang dinastiyang

nangibabaw sa China. Pinamunuan ni Yu. Pinakamaunlad na

kabihasnang gumamit ng bronse sa panahong ito.

Malimit ang isinasagawang pagsasakripisyo sa mga tao.

Ang mga naiwang kasulatan ng panahong ito ay ang pinakamatanda sa mga panulat na Tsino.

Oracle Bones

Dinastiyang Zhou Pinakamahaba sa kasaysayan ng China.

Naipasa ang “Mandate of Heaven” o “Basbas ng Langit” at ang titulo na “Anak ng Langit” o “ Sons of Heaven”.

Nauwi ito sa panahon ng digmaan ng mga estado o warring states.

Lumitaw ang pilosopiyang CONFUCIANISM at TAOISM.

Confucianism

Hinango sa mga aral ni Kongfuzi o Confucius.

Isang guro at pilosopo na nanilbihan din sa pamahalaan ng estado ng Lu.

Naghain ng solusyon sa kaguluhan ng lipunan.

Layunin ng Confucianism

Tahimik at organisadong lipunan.

Kagandahang loob. Tamang pag-uugali Pagkamakatuwiran Pagkamagalang Pinahahalagahan din nito ang

pamilya at paggalang sa magulang.

TAOISM Itinatag ni Laozi o Lao Tzu.

Nabuhay noong ikaanim na dantaon B.C.E.

Pinaniniwalaan na si Laozi ay hindi tunay na tao at isang mythical figure lamang.

Layunin ng Taoism

Hangad nito ang balanse sa kalikasan at daigdig at ang pakikiayon ng tao sa kalikasan.

Dinastiyang Qin Pinamumunuan ni Shi Huang Di (Unang Emperador) - nagawa niyang pag isahin ang mga nagdidigmaang estado, at isinailalim sa kanyang kapangyarihan ang iba’t ibang rehiyon.

Naniniwala sa Legalism o nagsasaad na ang tao ay ipinanganak na masama at makasarili subalit sila ay mapapasunod sa malulupit na batas at mabibigat na parusa .

Great Wall of China

Tanggulan laban sa mga tribong nomadiko na nagmumula sa hilaga ng China.

Ang nagpasimula nito ay ang Dinastiyang Qin o Ch’in.

Dinastiyang Han

Ang kanilang napakalaking ambag ay ang pagsulat ng kasaysayan ng China.

Itinatag ito ni Liu Bang o mas kilala bilang Gaozu.

Kauna-unahang yumakap sa Confucianism.

Naimbento ang papel, porselana at water -powdered mill.

Napatanyag ang Silk Road.

Nabuhay sa panahong ito si Sima Qian.

Dinastiyang Sui

Itinatag ito ni Yang Jian. Nagpagawa ng Grand

Canal na nag-uugnay sa Ilog Huang Ho at Yangtze River.

Sa panahong ito, umabot ang Buddhism sa China.

Dinastiyang Tang Pangalawa ito sa dakilang

dinastiya ng China. Buddhism ang naging

dominanteng relihiyon sa panahong ito.

Itinatag at ipinamunuan ito ni Li Yuan na kilala rin sa tawag na Emperador Tai Cong.

Naimbento sa panahong ito ang Woodblock Printing.

Woodblock Printing

Dinastiyang Song Pangatlo ito sa dakilang

dinastiya ng China. Itinatag ito ni Heneral Zhao

Kuangyin (Tai Tsu) Nagkaroon ng kasapatan ng

China sa suplay ng pagkain. Naimbento ang gun powder at

nagsimula ang tradisyon ng Footbinding sa mga babae.

Footbinding

Dinastiyang Yuan Unang banyagang

dinastiya ng China. Si Kublai Khan ang

nagtatag nito. Nagkaroon ng maraming

manlalakbay sa Yuan at isa na dito si Marco Polo.

Dinastiyang Ming

Pang-apat na dakilang dinastiya ng China.

Si Zhu Yuanzhang ang nagtatag nito.

Naitayo ang Forbidden City sa Peking na naging tahanan ng Emperador.

Dinastiyang Qing o Ch’ing

Itinatag ng mga Manchu. Nagkaroon ng malawakang

tunggalian sa lipunan, kawalan ng pag-unlad ng ekonomiya, mabilis na paglaki ng populasyon at pagpasok ng mga impluwensyang Kanluranin.

Yu- unang pinuno ng dinastiyang Xia. Pinaniniwalaang siya ang nakagawa ng paraan upang makontrol ang pagbahang idinudulot ng Huang Ho.

Sima Qian- mananalaysay na Tsino mula sa dinastiyang Han na sumulat ng kasaysayan ng China mula Xia hanggang Han.

Shang Yan at Han Feizi- sila ang nagpalaganap ng pilosopiyang Legalism.

Temujin (Genghis Khan) - nagtatag ng Imperyong Mongol.

Zhu Yuanzhang- isa sa mga namuno sa rebelyon laban sa mga Mongol. Napatalsik niya ang mga ito at itinatag niya ang Dinastiyang Ming.