Transcript
แบบจําลองการสื่อสารของเวสเลยและแมคลีนWestley Bruce and Malcolm MacLean
เวสเลยและแมคลีน
ไดรับอิทธิพลจากแนวคิดในแบบจําลอง ABX ของนิวคอมบ ซึ่งเปน
อาจารยในมหาวิทยาลัยมิชิแกน แตแตกตางกันที่
- เวสเลยและแมคลีนเพิ่มองคประกอบ C (ชองสาร) เขาไป
- องคประกอบผูรับสาร ผูสงสาร สื่อ หรือเหตุการณ อาจหมายถึงบุคคล เรื่องราว
วัตถุสิ่งเดียว หรือหลายกลุม หลายเหตุการณก็ได
- ปฏิกิริยาในการสื่อสารอาจไมมีจุดมุงหมายที่จะมีอิทธิพลเหนืออีกฝายหนึ่งก็ได
แบบจาํลองของเวสเลยและแมคลนี - การรับขาวสารขั้นพื้นฐาน
คิดแบบจําลองนี้เพื่อใชอธิบายกระบวนการสื่อสารมวลชนได โดยเริ่มจาก
- เพิ่มจํานวนเหตุการณ (x) อาจหมายถึงคน ความคิด วัตถุ เหตุการณ
- เพิ่มบทบาทของ (c) หมายถึงชองสาร หรือผูสื่อสาร ซึ่งมีบทบาทคือ
- เปนผูเลือกเหตุการณจากหลายๆเหตุการณ ใหกับ B ซึ่งเปนผูชม
- เขารหัสของสาร X ใหมีความหมายที่ B สามารถเขาใจ และรวมรับรูได
- ทําหนาที่เปนสื่อถายทอดสัญลักษณดังกลาวมายัง B
BX1
X2
X3X3m
X1
X2
X3
X4
แบบจาํลองของเวสเลยและแมคลนี - การรับขาวสารขั้นพื้นฐาน
- B รับรูเหตุการณ X1 – X4 ไดโดยตรงโดยไมผานองคประกอบใดๆเลย
- B ทําการเลอกรับไวเฉพาะบางเหตุการณ และเหตุการณที่ B เลือกคอื X3m
- การเลือกรับรูของ B จะขึ้นอยูกับปญหาที่ B ประสบอยูจึงตองการขอมูลมาชวยแกไข
BX1
X2
X3X3m
X1
X2
X3
X4
- B รับรูเหตุการณ X1 – X4 ไดโดยตรงโดยไมผานองคประกอบใดๆเลย
- B ทําการเลอกรับไวเฉพาะบางเหตุการณ และเหตุการณที่ B เลือกคอื X3m
- การเลือกรับรูของ B จะขึ้นอยูกับปญหาที่ B ประสบอยูจึงตองการขอมูลมาชวยแกไข
โจอี้กําลังจะไปเลนดนตรี ขณะเดินทางไดมองออกไปนอกกระจกรถ แลวเห็น
ควันไฟพุงคละเคลาไปในอากาศ ซึ่งหมายความวาเกิดไฟไหม และโจอี้เห็น
ซานติกาถูกไฟไหม
แบบจาํลองของเวสเลยและแมคลนี - รับสารโดยผานผูสงสาร
X”
เหตุการณ x1 – X จะถกู A กลั่นกรองกอนเพื่อที่จะสงไปยัง B
X” คือเหตุการณที่ A เลือกสงใหB ซึ่งในขณะนั้น Bอาจรับรูเหตุการณตรงอยู(X1b)
หรืออาจยังไมรูเรื่องอะไรเลยกไ็ด เมื่อB รับรูขาวสารจาก A ก็จะเกิดการตอบกลับ
(FBA) ไปยังA อาจดวยตั้งใจหรือไมก็ได
∞
A BX1
X2
X3
X1b
X1a
FBA
X2a
X3a
เด็กชายโกโก กําลังกนิขนมโอริโออยางเอร็ดอรอยอยูในซอย เมื่อเจอเด็กชายเอก็
ชูขนมขึ้นมาอวด หลอกลอใหอยากแตไมแบงใหกิน เด็กชายเอรูสึกโกรธมากจึง
โตตอบกลับดวยแยงขนมไป และถีบเด็กชายโกโกลม
เด็กชายโกโก เด็กชายเอ
ถีบเด็กชายโกโก
A BX1
X2
X3
X1b
X1a
FBA
X2a
X3a
แบบจาํลองของเวสเลยและแมคลนี - รับสารโดยผานผูสงสาร
C B
X1
X2
X3
X4
X∞
X1
X2
X3
FBC
X3m
X1
จากที่สถานีโทรทัศนชอง 7 ไดเผยแพรภาพการรนไฟเด็กทารกเพื่อทําน้ํามันพราย
ผูชมทางบานตางสง sms และโทรศัพทเขามาสอบถามวาเปนเรื่องจริงหรือเปนฉาก
การแสดง พรอมกับแสดงความคิดเห็นในมุมมองที่หลากหลาย
สถานีโทรทัศนชอง 7 ผูชมทําน้ํามันพราย
สง sms และโทรศัพท
แบบจาํลองของเวสเลยและแมคลนี – รับสงสารโดยผานสื่อ (การ
สื่อสารมวลชน)
A C B
X1
X2
X3
X4
X∞
X1
X2
X3
FBA
FCA
X1 X11
FBCX3C
X4
แบบจาํลองของเวสเลยและแมคลนี – รับสงสารโดยผานสื่อ (การ
สื่อสารมวลชน)
แบบจําลองการสื่อสารมวลชน
X3
X4
X∞
Aนักขาว
ผูที่แจงขาวสาร
Cบรรณาธกิารขาว โตะขาว
หนังสือพิมพ วิทยุ ทีวี
Bผูชม ผูอาน ผูฟง
X1
X2
X1
X2
X3
FBA
FCA
X1 X11
FBCX3C
X4
นางสาวชัญยาแจงกับหนังสือพิมพหัวเขียววา ตนถูกนักแสดงหนุมตัวอักษรยอ ฟ. หนาตาดีชื่อดังตามจีบ
ขณะไปกินหมูกะทะคนืวาน กรณีนี้กลายเปนขาวดังจนหลายรายการใหความสนใจ ดานรายการวูดดี้เกิดมา
คุยไดติดตามขาวนี้และเชิญนางสาวชัญยา มาสัมภาษณและอภิปรายในรายการ ดานนักแสดงดังกําลังดู
รายการพอดีไดตอสายโทรศัพทเขาไปเพื่อพูดปฏิเสธนางสาวชัญยาพรอมกับยืนยันวาตนไมเคยรูจักผูหญิง
คนนี้มากอนพรอมกับบอกวาตนถูกใสราย ซึ่งกรณีนี้จะตองดําเนินคดีตามกฏหมายตอไป
ลวนลาม
ไปกินหมูกะทะ
ดาราหนุมโทรเขามาคุยเพื่อปฏิเสธ
รายการติดตอเชิญสมัภาษณ
CX3
X4
X∞
A B
X1
X2
X3 X1 X11
FBCX3C
X4
FCA
FBA
ดาราหนุมหรือประชาชนหนังสือพิมพ รายการทีวีนางสาวชัญยา
sms จากประชาชน
David K. Berlo
แบบจําลองการสื่อสารของเบอรโล
เบอรโล
ชองสาร เปรียบเหมือนรางกายมนุษย ที่รับเอาสิ่งเราหรือเนื้อหา
ขาวสาร ทําใหเกิดการถอดรหัส (รับรูในสิ่งเรา) เมื่อรับรูแลวก็เกิด
การตีความแลวทําการเขารหัส (เกิดปฏิกริิยาสนองตอสิ่งเรา) แลว
แสดงกิริยาปอนกลับตอผูสงสาร (ตอบสนองตอสิ่งเรา)
-อธิบายวา กระบวนการสื่อสารของมนุษย มีองคประกอบคือ
- แหลงสาร
ผูเขารหัสสาร
เนื้อหาขาวสาร
ชองสาร
ผูถอดรหัสสาร
ผูรับสาร
แบบจําลองการสื่อสารของเบอรโล
COMM SKILLS
ATTITUDES
KNOWLEDGE
SOC. SYSTEM
CULTURE
COMM SKILLS
ATTITUDES
KNOWLEDGE
SOC. SYSTEM
CULTURE
ELEMENTS STRUCTURE
CODE
CONTENT
TREA
T
TNE
M
SEEING
HEARING
TOUCHING
SMELLING
TASTING
SEEING
HEARING
TOUCHING
SMELLING
TASTING
SSource
MMessage
CChannel
RReceiver
แบบจําลองการสื่อสารของเบอรโล
COMM SKILLS
ATTITUDES
KNOWLEDGE
SOC. SYSTEM
CULTURE
COMM SKILLS
ATTITUDES
KNOWLEDGE
SOC. SYSTEM
CULTURE
SSource
RReceiver
สิ่งที่สืบทอดปฏิบัติและสืบทอด วิถีชีวิต แนวความคิด
อิทธิพลจากสังคม บทบาททางสังคม ตําแหนงทางสังคม
มีอิทธิพลตอผูสงสารและผูรับสาร
ความรูเกี่ยวกับขาวสาร ความรูเกี่ยวกับชองทางการสือ่สาร
การเขารหัส(การพูด การเขียน) การถอดรหัส (การฟง การอาน)
ความคิดตอตนเอง ความคิดตอเรื่องที่จะพูด ความคิดตอผูฟง
แบบจําลองการสื่อสารของเบอรโล
ELEMENTS STRUCTURE
CODE
CONTENT
TREA
T
TNE
M
MMessage
Code
หรือเนื้อหาสาระของขาวสาร
Treatment หรือการเรียบเรียงเนื้อหาสาระให
มีความตอเนื่อง นาสนใจ เขาใจ
งาย ใชภาษาที่เหมาะสม
Content
หรือรหัสไดแก ภาษา สัญลักษณ
ทาทาง รูปภาพ
แบบจําลองการสื่อสารของเบอรโล
SEEING
HEARING
TOUCHING
SMELLING
TASTING
CChannel
เปรียบเสมือนยานพาหนะรับสงขาวสาร
เชน อากาศ คลื่นแสง คลื่นเสียง
รวมถึงชองทางรับขาวสารผาน
ประสาทสัมผัส ทั้ง 5 ของมนุษย
แบรด พิทกําลงัโอบกอดและจูบแองเจลนิา โจลีอ่ยางดดูดื่มที่ชายหาดแหงหนึ่ง
แบบจําลองการสื่อสารของเบอรโล
SEEING
HEARING
TOUCHING
SMELLING
TASTING
CChannel
ทหารอริกัพรอมใจกนัยกธงขาวตอหนาทหารอเมรกินัที่กําลงัจะทิ้งระเบิดใจกลางเมือง
เมื่อไดยินเพลงชาติตอนแปดโมงเชา สมชายตองยนืตรงทุกครั้ง
เนสกาแฟจัดกิจกรรมออกบธูใหวยัรุนไดเลนเกมสชิงรางวลัโดยใหลิ้มลองกาแฟแลว
ทายวาเปนกาแฟชื่อใดบาง
น้ําหอม Estee จัดทําสื่อโฆษณาสิ่งพิมพโดยใสกลิน้น้ําหอมรุนใหมลาสุดลงบนกระดาษ
แบบจําลองของเดอ เฟลอรMelvin De Fleur
เดอ เฟลอร
เพิ่มเติมคําอธิบายถึงปฏิกิริยาปอนกลับ วาเปนชองทางที่ทําให
ขาวสารถูกสงกลบัมายังแหลงสาร เพื่อใหแหลงสารไดมีโอกาส
ปรับปรุงวิธีสื่อสารใหมีประสิทธิภาพ
มาจากการปรับปรุงแบบจําลองของแชนนันและวี
เวอร ใหสมบูรณยิ่งขึ้น
แบบจําลองของเดอ เฟลอร
source transmitter channel
noise
channel
feedback device
destination receiver transmitter source
receiver destination
mass medium device
แบบจําลองของเดอ เฟลอร เนนความสําคัญของปฏิกิริยาปอนกลับ
เครื่องมือสื่อสาร
แหลงสาร เครื่องสง เครื่องรับสาร ผูรับสาร
อุปสรรค
เครื่องมือสงปฏิกิริยาสะทอนกลับ
ชองทางsource transmitter channel
noise
channel
feedback device
destination receiver transmitter source
receiver destination
mass medium device
source transmitter channel
noise
channel
feedback device
destination receiver transmitter source
receiver destination
mass medium device
แบบจําลองของเดอ เฟลอร
source transmitter channel
noise
channel
feedback device
destination receiver transmitter source
receiver destination
mass medium device
ตัวอยาง
เครื่องมือสื่อสาร
แหลงสาร เครื่องสง เครื่องรับสาร ผูรับสาร
อุปสรรค
เครื่องมือสงปฏิกิริยาสะทอนกลับ
ชองทางsource transmitter channel
noise
channel
feedback device
destination receiver transmitter source
receiver destination
mass medium device
source transmitter channel
noise
channel
feedback device
destination receiver transmitter source
receiver destination
mass medium device
แบบจําลองของแฟรงค ดานซFrank Dance
ของแฟรงค ดานซ
พัฒนาจากแบบจําลองวงกลมของออสกูดและชแรมม
“วงกลมทีจ่รดกันที่จุดตั้งตนนั้น ผิดหลกั
ความจริงของการสื่อสาร”
ความสามารถทางการสื่อสารจะแตกตางกันตามสถานการณ หรือเมื่อ
สื่อกับบุคคลที่ตางกัน ความสามารถจะเพิ่มขึ้นเพียงใดขึ้นอยูกับ
ความรูเดิม ถาพื้นความรูแคบ การสื่อสารจะขยายไดในวงจํากัด
แบบจําลองของแฟรงค ดานซ
• พัฒนาจากแบบจําลอง ออสกูดและชแรมม
• เปรียบเทียบกระบวนการสื่อสารคลายขดลวด เพราะกระบวนการสื่อสาร
จะเคลื่อนไปขางหนา (ไมใชวงกลม)
แบบจําลองของแฟรงค ดานซ
ลักษณะการขยายตัวของทกัษะความรู คลายขดลวดปลายกวาง:ขดลวดคือการสื่อสารขนาดตางๆในสถานการณที่ตางกัน หรือ
เมื่อทําการสื่อสารกับบุคคลที่ตางกัน ขดลวดแหงการสื่อสารจะ
ขยายกวางขึ้น ขึ้นอยูกับพื้นความรูเดมิที่มีอยู
จุดเริ่มตน จุดเริ่มตน
แบบจําลองของแฟรงค ดานซ
วิชาหลักการสื่อสาร ประกอบดวยอาจารยผูบรรยายหลายคน อาจารยคน
ตอๆไปมักจะเตรียมการบรรยายใหลึกซึ้งหรือยากยิ่งขึ้น เนื่องจากนักศึกษามีความรูพื้นฐานมาจากอาจารยผูบรรยายคนกอนๆแลว
จุดเริ่มตน การเตรียมสอนนักศึกษา
ในชั่วโมงแรก
การเตรียมสอนนักศึกษาใน
ชั่วโมงสุดทาย
McLeod, J.M. and S.H. Chaffeeแบบจําลองของแม็คเลิด และแชฟฟ
แม็คเลิด และแชฟฟ
คนเราจะแสวงหาขอมูลในเรื่องที่เปนประเด็นปญหาจาก
ผูเชี่ยวชาญในดานนั้นๆ หากยังไมสามารถขจัดความขัดแยงได ก็
จะหาขอมูลใหมจากแหลงอื่น เชน สื่อตางๆ หรือผูถายทอด
ขาวสาร เพื่อใหเกิดความลงรอยกัน
ตอเติมมาจากแบบจําลอง ABX ของนิวคอมบ
แบบจําลองของแม็คเลดิ และแชฟฟ
• อธิบายการสื่อสารระหวางบุคคล และการสื่อสารในกลุมเล็กๆ
• กระบวนการสื่อสารลักษณะเหมือนโครงวาว ประกอบดวย แหลงสาร ผู
สื่อสาร และผูรับสาร
แบบจําลองของแม็คเลดิ และแชฟฟ
A B
C
X
X
X
X
A B
X
แบบจําลองโครงวาว เปรียบเทียบกับแบบจําลอง ABX ของนิวคอมบ
ผูสงสาร ผูรับสาร
ชองสาร
ประเด็นปญหา
Ex) เมย อั้ม เข็ม
แบบจําลองของแม็คเลิด และแชฟฟ
ประชาชนแสวงหาขาวสารเรื่องการเมือง จากแหลงสาร(เสื้อเหลือง –แดง)
หรือจากผูเชี่ยวชาญ (นักวิชาการ นักการเมือง) หรือจากชองสารตางๆ (สื่อ
ตางๆ) สภาพเชนนี้กระตุนใหเกิดการสื่อสารเพื่อหาจุดรวมที่ลงรอยกัน
ผูสงสาร ผูเชี่ยวชาญ ผูรับสาร
หัวหนาเสื้อเหลือง - แดง ประชาชน
ปญหาปญหาการเมือง
ชองสารสื่อตางๆ
นักวิชาการ นักการเมือง
แบบจําลองของจอรจ เกริบเนอรGeorge Gerbner
จอรจ เกริบเนอรกระบวนการสื่อสาร มดีังนี้
• บุคคล
• รับรูเหตุการณ
• ภายใตสถานการณอยางหนึ่ง
• ผานชองทางหนึ่ง
• เพื่อทําใหเกิดสิ่งตางๆ
• ในรูปแบบใดแบบหนึ่ง
• ในสภาวะแวดลอมหรือบรรยากาศ
• ที่สงเนื้อหาขาวสาร
• ซึ่งทําใหเกิดผล
แบบจําลองของจอรจ เกิรบเนอร แบบที่ 1
SelectionContext
AvailabilityEvent
Man/ Machine
Form Content
Channel
Media
Control
E1 E
M
S E
แบบที่ 1 การสื่อสารโดยทั่วไป
E เหตุการณที่พบเห็น
E1 เหตุการณที่รับรูโดยคนๆหนึ่ง
M คนที่กําลังสื่อสาร หรืออุปกรณทางการสื่อสาร
SE รูปแบบของขอความและเนื้อหาขาวสาร
หรือผลผลิตทางการสื่อสาร
(เพื่อบอกตอใหผูอื่น)
แบบจําลองของจอรจ เกิรบเนอร แบบที่ 1
SelectionContext
Availabilityพลอยกับมารคเลนผีผาหม
Man/ Machine
Form Content
Channel
Media
Control
E1 E
M
S E
แมงมุมตองการไปบอกโดม ที่เหน็พลอยกับมารค
เลนผีผาหมกนั แมงมุมตองคิดขอความเกี่ยวกับ
เหตุการณ (SE) โดยอาศัยชองทางการสื่อสารโทรศัพทไปบอกโดม
แมงมุมเห็น
โทรศัพทหาโดม
“พี่โดมหนเูห็นพลอยกับมารคเลนผีผาหมกันที่กองถาย...เห็นกับตาเลย”
เหตุการณ
แบบจําลองของจอรจ เกิรบเนอร แบบที่ 2
เหตุการณ
S E
E1 E
M
ชองสาร
แหลงสาร
ผูรับสาร
เหตุการณทีร่บัรู
ขอคว
ามที่รบั
รู
SE1
M2
ภาษาที่สือ่สาร
พูด/เขียน เนื้อหาของสาร
เสยีง
M กาํลังเหน็เหตุการณ
แบบที่ 2 การถายทอดเหตุการณ
E เหตุการณที่พบเห็น
E1 เหตุการณที่รับรูโดยคนๆหนึ่ง
M คนที่กําลังสื่อสาร /อุปกรณสื่อสาร
SE รูปแบบของขอความและเนื้อหา
สารหรือผลผลิตทางการสื่อสาร
(เพื่อบอกตอใหผูอื่น)
SE1 ผลผลิตทางการสื่อสารที่ M2 รับรู
M2 ผูรับสารคนที่ 2
แบบจําลองของจอรจ เกิรบเนอร แบบที่ 2
เตากระโดดตอยโกตา
S E
E1
E
M
ชองสาร
แหลงสาร
ผูรับสาร
เหตุการณทีร่บัรู
ขอคว
ามที่รบั
รู
SE1
M2
เตารัวกําปน
ใสโกตา
แมคาขายกวยเตี๋ยวเห็น
“นองนัท...รูไหม ปาเห็นเตากระโดเขาไปตอยอาโกที่
เบาตา แตปรากฏวาโกตาไมเปนอะไรเลย เตาออนมาก
เลย ...ดีแลวนะที่หนูเลิกไปซะ”
นัท
โทรศัพท
แบบจําลองของจอรจ เกิรบเนอร
• สิ่งที่คนรับรูเหตุการณ จะเปนอยางไร ขึ้นอยูกับพื้นฐานความคิด และ
ประสบการณของคนนั้น ซึ่งอาจเหมือนหรือไมเหมือนเหตุการณจริงอัน
นั้นก็ได
• เมื่อผูรับรูเหตุการณตองถายทอดไปยังคนอื่น เนื้อหาขาวสารที่คนอื่นรับ
จะตองผานกระบวนการรับรูเชนเดียวกับผูที่ตองการถายทอด
• ในการถายทอดเหตุการณ ผูถายทอดตองอาศัยชองทางการสื่อสารที่เขา
ควบคุมได
END
top related