Transcript
1
Çarpma işlemi Nedir ?
Terimleri eşit olan toplama işleminin kısa
yoldan yapılışına çarpma işlemi denir.
ÖRNEK:
5 + 5 + 5 = 15 toplama işlemini;
5 x 3 = 15 biçiminde çarpma işlemi
olarak ifade edebiliriz.
5 x 3 = 15
(çarpan) (çarpan) (çarpım)
Çarpma İşleminin Özellikleri
Çarpma işleminin kapalılık, birleşme ve
değişme özellikleri vardır. Çarpma işleminin
etkisiz elemanı (birim) elemanı “1″ dir.
Çünkü;
13 x 1 = 13
1 x 13 = 13
28 x 1 = 28
1 x 28 = 28
Ayrıca, çarpma işleminde “sıfır (0) ”
yutan eleman olarak adlandırılır. Çünkü
doğal sayıların sıfırla çarpımı sıfırdır.
ÖRNEK:
5 x 0 = 0
0 x 5 = 0
Bir doğal sayının 10′un kuvvetleriyle olan
çarpımlarını zihinden yapabilmek için
aşağıdaki yol izlenmelidir:
25 x 10 = 250
25 x 100 = 2500
25 x 1000 = 25000
25 x 10000 = 25000
Yukarıda verilmiş olan slyttaki işlemler
ve sonuçları inceledikten sonra aşağıdaki
kuralı söyleyebiliriz:
Bir doğal sayıyı 10, 100, 1000 … sayıları
ile çarpmak için bu doğal sayının sağına
sırayla bir, iki, üç, dört … tane sıfır yazılır.
Kısa Yoldan Çarpma İşlemi
Doğal Sayılarla Kısa Yoldan Çarpma
10 ile kısa yoldan çarpma ;
10 ile çarpmak için doğal sayının sonuna bir
sıfır eklenir.
3 x 10 = 30 4 x 10 = 40
8 x 10 = 80 2 x 10 = 20
6 x 10 = 60
100 ile kısa yoldan çarpma ;
100 ile çarpmak için doğal sayının sonuna
iki sıfır eklenir.
4 x 100 = 400 90 x 100 = 9000
70 x 100 = 7000 55 x 100 = 5500
35 x 100 = 3500
Doğal Sayılarla Kısa Yoldan Çarpma
1000 ile kısa yoldan çarpma ;
2 x 1000 =
1000 ile çarpmak için doğal sayının sonuna üç sıfır
eklenir.
2 000
7 x 1000 = 7000
18 x 1000 = 18 000
40 x 1000 = 40000
564 x 1000 = 564 000
709 x 1000 = 709 000
Doğal Sayılarla Kısa Yoldan Çarpma
5 ile kısa yoldan çarpma ;
16 x 5 =
Çift bir doğal sayıyı 5 ile kısa yoldan çarpmak için sayı önce 2 ile bölünür.
80
16 : 2 = 8
Bölüm 10 ile çarpılır.
8 x 10 = 80
sonuç: 80’dir.
24 x 5 = 120
24 : 2 = 12 x 10 = 120
82 x 5 = 410
82 : 2 = 41 x 10 = 410
Doğal Sayılarla Kısa Yoldan Çarpma
25 ile kısa yoldan çarpma ;
8 x 25 =
4‟ün katı olan bir doğal sayıyı 25 ile kısa yoldan çarpmak için
sayı önce 4 ile bölünür.
200
8 : 4 = 2
Bölüm 100 ile çarpılır.
2 x 100 = 200
sonuç: 200’dür.
16 x 25 = 400
16 : 4 = 4 x 100 = 400
48 x 25 = 1200
48 : 4 = 12 x 100 = 1200
Doğal Sayılarla Kısa Yoldan Çarpma
Son basamakları sıfır olan doğal sayılarla kısa yoldan
çarpma ;
6x
30
Önce sıfırdan farklı olan sayılar çarpılır,
180
sonuca sıfır(lar) eklenir.
3x
90
270
5x
700
3500
Doğal Sayılarla Kısa Yoldan Çarpma
Son basamakları sıfır olan doğal sayılarla kısa yoldan
çarpma ;
60x
345
Önce sıfırdan farklı olan sayılar çarpılır,
20700
sonuca sıfır(lar) eklenir.
300x
236
70800
50x
670
33500
6x
30
180
3x
90
270
5x
700
3500
Çarpa İşlemi İle İlgili
Sorular ve Çözümleri5x4=20
6x4=24
5x7=35
4x7=28
6x2=12
4x4=16
9x5=45
Aşağıdaki çarpma işlemlerinin
cevabını düşününüz.
9x2=
5x7=
9x7=
3x8=
6x8=
7x6=
Doğruları ve yanlışları tartışınız…
3x4=45
8x9=72
7x5=35
8x6=45
Aşagıda Verilimiş Soruları Çözelim
18 x 4 işleminin sonucu kaçtır?
(21 x 2) x ? = (3 x 14) x 2 eşitliğinde " ? " yerine
hangi rakam yazılmalıdır?
0 x 12 x 20 işleminin sonucu kaçtır?
18 x 4 =72 olur.
(21 x 2) x ? = (3 x 14) x 2
( 42 ) x ? = ( 42 ) x 2
( 42 ) x ? = 84
? = 2 42 x2 =84
0 x 12 x 20 = 0 Çünkü; 0 ile çarpılan sayılar her
zaman „ 0 ‟ olur.
Aşağıdaki çarpma işlemlerinde
bilinmeyen terimleri bulunuz.
? x 2 = 3 4 6 x ? = 4 2
? x 5 = 7 5 4 x ? = 9 6
? x 3 = 3 6 6 x ? = 3 6
? x 5 = 4 5 6 x ? = 9 6
? x 2 = 8 4 6 x ? = 6 0
? x 5 = 7 5 4 x ? = 8 8
Çarpım Taplosu
21
top related