Transcript
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Izaak wezwał Jakuba i dał mu taki rozkaz: idź do Paddan-Aram i weź sobie stamtąd żonę spośród córek Labana, brata matki twojej. Jakub wyruszył z Beer-Szeby i udał się do Haranu. A gdy przybył na pewne miejsce, zatrzymał się tam na noc, gdyż słońce zaszło, i wziął jeden kamień z tego miejsca, podłożył go sobie pod głowę i zasnął. I śniło mu się, że była ustawiona na ziemi drabina, której szczyt sięgał nieba, po niej zaś wstępowali i zstępowali aniołowie Boży. A Pan stał nad nią i mówił: Jam jest Pan, Bóg Abrahama, ojca twego, i Bóg Izaaka! Ziemię, na której leżysz, dam tobie i potomstwu twojemu.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
I wstawszy wcześnie rano, wziął Jakub ów kamień, który sobie podłożył pod głowę, postawił go jako pomnik i nalał oliwy na jego wierzch, i nazwał to miejsce Betel – Dom Boga.
Sen Jakuba
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Gdy Jakub ujrzał Rachelę z owcami Labana, podszedł i odsunął kamień znad otworu studni, i napoił owce. A gdy Laban usłyszał o Jakubie, synu siostry swojej, wybiegł na jego spotkanie, uściskał go, ucałował i wprowadził do domu swego. Laban zaś miał dwie córki: starszą, imieniem Lea, i młodszą, imieniem Rachela. Lea miała bezbarwne oczy, Rachela zaś była urodziwa i piękna. Toteż Jakub pokochał Rachelę, więc rzekł do Labana: Będę ci służył siedem lat za Rachelę, twoją młodszą córkę.
Sen Jakuba
Jakub i Rachela
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Jakub pasterzem u Labana
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Jakub zaś pozostał sam. I mocował się z nim pewien mąż aż do wzejścia zorzy. A gdy widział, że go nie przemoże, uderzył go w staw biodrowy i zwichnął staw biodrowy Jakuba. I rzekł: Puść mnie, bo już wzeszła zorza. Ale on odpowiedział: Nie puszczę cię, dopóki mi nie pobłogosławisz. Wtedy rzekł do niego: Jakie jest imię twoje? I odpowiedział: Jakub. Wtedy rzekł: Nie będziesz już nazywał się Jakub, lecz Izrael, bo walczyłeś z Bogiem i z ludźmi i zwyciężyłeś. I nazwał Jakub to miejsce Peniel, mówiąc: Oglądałem Boga twarzą w twarz, a jednak ocalało życie moje.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
DZIEJE JÓZEFA
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Gdy Józef był jeszcze chłopcem, pasał trzodę z braćmi. Bracia jego widzieli, że ojciec kochał go więcej niż ich, nienawidzili go więc i mówili: Nuże, chodźmy i zabijmy go, i wrzućmy go do jakiej studni, a potem powiemy: Dziki zwierz go pożarł. A gdy Józef przyszedł do braci swoich, ściągnęli z niego szatę z długimi rękawami, którą miał na sobie i wrzucili go do studni. Gdy przechodzili kupcy midianiccy, sprzedali go za dwadzieścia srebrników, ci zaś przywiedli Józefa do Egiptu i sprzedali go Potyfarowi, dworzaninowi faraona, dowódcy straży przybocznej.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Józef sprzedany przez braci
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
A Józef był pięknej postawy i miał piękny wygląd. Pewnego dnia, gdy wszedł do domu, aby wykonać pracę swoją, nie było tam nikogo z domowników, wtedy żona Potyfara chwyciła go za szatę, mówiąc: Połóż się ze mną! Lecz on zostawił szatę swą w jej ręku i uciekł. Ona zaś, po przybyciu pana do domu powiedziała mu: Przyszedł do mnie ten sługa, Hebrajczyk, którego sprowadziłeś do nas, aby poswawolić ze mną. Lecz gdy krzyczałam głośno i wołałam, zostawił szatę swoją u mnie i uciekł.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Gdy Potyfar usłyszał słowa swej żony, rozgniewał się bardzo, kazał pojmać Józefa i wtrącić go do więzienia gdzie trzymano więźniów królewskich. Ale Bóg sprawił, że Józef zjednał sobie przychylność przełożonego więzienia, który powierzył mu nadzór nad wszystkimi więźniami. Przełożony więzienia nie musiał doglądać tego, co powierzył Józefowi, gdyż Pan był z nim i sprawił, że szczęściło mu się we wszystkim, cokolwiek czynił.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Po tych wypadkach zdarzyło się, że podczaszy i piekarz króla egipskiego, którzy zostali wtrąceni do więzienia, mieli tej samej nocy sny. A gdy Józef przyszedł do nich rano, opow-iedzieli mu swoje sny, a on im je wytłumaczył. Podczaszemu rzekł: Po trzech dniach faraon przywróci ci twój urząd. Jeśli tylko nie zapomnisz o mnie, gdy ci się będzie dobrze powodziło, wyświadcz mi łaskę i wspomnij o mnie przed faraonem, by mnie wydostać z tego więzienia. Przełożony podczaszych rzeczywiście wyszedł po trzech dniach z więzienia, lecz zapomniał o Józe�e.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Faraon miał sny, które go zaniepokoiły, nie było jednak nikogo, kto by mógł mu je objaśnić. Wtedy przełożony podczaszych przypomniał sobie o Józe�e. Przyprowadzono go przed oblicze faraona, a ten rzekł: Śniło mi się, że z Nilu wyszło siedem krów tłustych i pięknych i pasło się na pastwisku. A potem wyszło za nimi siedem innych krów, chudych i bardzo szpetnych. I pożarły krowy chude i szpetne siedem krów tłustych. Potem widziałem we śnie, że z jednej łodygi wyrastało siedem kłosów pełnych i pięknych. A po nich wyrastało siedem kłosów suchych i cienkich. Kłosy cienkie pochłonęły siedem kłosów pięknych. Opowiedziałem to wróżbitom, lecz nikt nie mógł mi tego wyłożyć.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Wtedy rzekł Józef do faraona: Nadejdzie teraz siedem lat wielkiej ob�tości, a po nich siedem lat głodu Niech więc faraon upatrzy teraz męża rozsądnego i mądrego i ustanowi go zarządcą całej ziemi egipskiej. Niech gromadzą zboże, składają po miastach żywność i przechowują ją. Będzie ona zapasem na siedem lat głodu, które nastaną. Faraon rzekł do Józefa: Skoro Bóg oznajmił ci to wszystko, nie ma nikogo, kto by był tak rozsądny i mądry jak ty. Oto ustanawiam cię namiestnikiem całej ziemi egipskiej.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Józef wykłada sny faraonowi
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Józef rzekł do swoich braci: zabierzcie ojca waszego i rodziny wasze i przyjedźcie do mnie, a dam wam najlepszą część ziemi egipskiej, abyście mogli spożywać najwyborniejsze płody ziemi. Tak tedy Jakub przyprowadził ze sobą do Egiptu całe potomstwo swoje. Wszystkich osób rodziny Jakuba, która przybyła do Egiptu, było siedemdziesiąt. I przybyli do krainy Goszen. A Józef wyjechał do Goszen na spotkanie Izraela, ojca swego. Gdy go zobaczył, rzucił mu się na szyję i długo płakał w objęciach jego. Wtedy rzekł Izrael do Józefa: Teraz mogę już umrzeć, skoro ujrzałem, że jeszcze żyjesz.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Jakub udaje się do Egiptu
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
SZEMOTKSIEGA WYJSCIA EXODUS
,,
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Pokolenia Izraela
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Ustanowiono przeto nad Izraelitami nadzorców, aby ich gnębili ciężkimi robotami; budowano wtedy dla faraona miasta-spichlerze: Pitom i Ramzes. Lecz im bardziej go gnębili, tym więcej się rozmnażał i rozrastał; i bano się synów izraelskich. Egipcjanie zmuszali Izraelitów do ciężkich robót i uprzykrzali im życie uciążliwą robotą w glinie i przy cegłach i różną pracą na polu. Wszystkie te prace wykonywali pod przymusem.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
MOJZESZ.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Wtedy faraon nakazał swemu ludowi: Każdego chłopca, który się urodzi u Hebrajczyków, wrzućcie do Nilu, a dziewczynki pozostawcie przy życiu. W tym czasie pewna kobieta z rodu Lewiego urodziła syna. Ukrywała go przez trzy miesiące, a gdy nie mogła ukrywać go dłużej, sporządziła koszyk z trzciny, a włożywszy weń dziecko, położyła go w sitowiu na brzegu Nilu. Siostra zaś jego stanęła z daleka, aby wiedzieć, co się z nim stanie.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
I zeszła córka faraona, aby się kąpać w Nilu; ujrzała koszyk w sitowiu, a gdy go otworzyła, zobaczyła dziecko. I ulitowała się nad nim, mówiąc: Jest to jedno z dzieci hebrajskich. Oddala je do wykarmienia mamce hebrajskiej, którą była matka dziecka. A gdy dziecko podrosło, przyprowadziła je do córki faraona; ta zaś miała go za syna. I nazwała go Mojżesz.
Mojżesz ocalony
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Gdy Mojżesz już dorósł, przypatrywał się ciężkiej pracy swych braci. Zobaczył też pewnego Egipcjanina, który bił jednego z jego rodaków. Rozejrzał się dookoła, a widząc, że nie ma nikogo, zabił Egipcjanina i zagrzebał go w piasku. A gdy faraon usłyszał o tym, chciał Mojżesza zabić. Lecz Mojżesz uciekł przed faraonem, udał się do ziemi Midianitów. Po upływie długiego czasu umarł król egipski. I wspomniał Bóg na swoje przymierze z Abrahamem, Izaakiem i Jakubem i ujął się za cierpiącymi w niewoli Izraelitami.Mojżesz ocalony
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Gdy Mojżesz pasał trzodę teścia swego Jetry, kapłana Midianitów, pognał raz trzodę poza pustynię i przybył do góry Bożej, do Horebu. Wtem ukazał mu się anioł Pański w płomieniu ognia ze środka krzewu i rzekł: Jam jest Bóg ojca twego, Bóg Abrahama, Bóg Izaaka, i Bóg Jakuba. Napatrzyłem się na niedolę ludu mojego w Egipcie; znam jego cierpienia. Zstąpiłem by go wyrwać z mocy Egiptu i wyprowadzić go z tego kraju do ziemi żyznej i rozległej, do ziemi opływającej w mleko i miód, do siedziby Kananejczyków. Przeto teraz idź! Posyłam cię do faraona. Wyprowadź lud mój, synów izraelskich, z Egiptu.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Mojżesz przed krzewem gorejącym
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Potem Mojżesz i Aaron przyszli do faraona i rzekli: Tak mówi Pan, Bóg Izraela: Wypuść mój lud, aby obchodzili święto ku mojej czci na pustyni. A faraon rzekł: Któż to jest Pan, bym miał słuchać głosu jego i wypuścić Izraela? Pana nie znam, a Izraela nie wypuszczę. Dlaczego to, Mojżeszu i Aaronie, chcecie oderwać lud od jego pracy? Idźcie do waszych robót pańszczyźnianych!
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
O północy zabił Pan wszystkich pierworodnych w ziemi egipskiej, od pierworodnego syna faraona, który miał zasiąść na jego tronie, aż do pierworodnego syna więźnia, który był w więzieniu, i wszelkie pierworodne bydła.
Rzeź pierworodnych w Egipcie
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
I wstał faraon tej nocy, on i wszyscy dworzanie jego, i wszyscy Egipcjanie; i powstał wielki krzyk w Egipcie, gdyż nie było domu, w którym nie byłoby umarłego. I wezwał Mojżesza i Aarona w nocy, mówiąc: Wstańcie, wyjdźcie spośród ludu mojego, zarówno wy jak i synowie izraelscy; idźcie, służcie Panu, jak mówiliście.
Faraon nakłania Mojżesza do opuszczenia Egiptu
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
WYJSCIE IZRAELITÓW Z EGIPTU
,
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Zabierzcie też trzody wasze i bydło wasze, jak mówiliście, i idźcie; a błogosławcie też i mnie. I nalegali Egipcjanie, by ich śpiesznie wyprawić z kraju, bo mówili: Wszyscy pomrzemy. Wtedy lud zabrał ciasto swoje, zanim się zakwasiło, dzieże swoje, owinięte w szaty, niosąc je na swoich ramionach. I synowie izraelscy uczynili tak, jak kazał Mojżesz, i pożyczyli od Egipcjan srebrne i złote przedmioty oraz szaty. A Pan usposobił Egipcjan życzliwie do ludu, tak, że im pożyczyli; i tak złupili Egipcjan. Pobyt synów izraelskich w Egipcie trwał czterysta trzydzieści lat.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Mojżesz wyciągnął rękę nad morze. Pan zaś sprowadził gwałtowny wiatr wschodni wiejący przez całą noc i cofnął morze, i zamienił w suchy ląd. Wody się rozstąpiły. A synowie izraelscy szli środkiem morza po suchym gruncie, wody zaś były im jakby murem po ich prawej i lewej stronie. Tak wybawił Pan w tym dniu Izraela z ręki Egipcjan.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Egipcjanie ścigali ich i weszli za nimi w środek morza - wszystkie konie faraona, jego rydwany i jego jeźdźcy. Mojżesz wyciągnął rękę nad morze i wróciło morze nad ranem na swoje miejsce, podczas gdy Egipcjanie uciekali w jego stronę. Powracające wody okryły wozy i jeźdźców całego wojska faraona. Nie ostał się z nich ani jeden.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Morze pochłania wojsko faraona
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
BÓG NADAJE IZRAELITOM PRAWO
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Rzekł Pan do Mojżesza: Spisz sobie te słowa, gdyż na podstawie tych słów zawarłem przymierze z tobą i z Izraelem. I pozostał tam u Pana przez czterdzieści dni i czterdzieści nocy. Nie jadł chleba i nie pił wody, i spisał na tablicach słowa przymierza, dziesięcioro słów. A gdy Mojżesz zstępował z góry Synaj, miał w ręku dwie tablice Świadectwa, tablice zapisane z obu stron. Tablice te były dziełem Bożym, a pismo było pismem Boga. Potem przystąpili wszyscy synowie izraelscy, a on przekazał im wszystko to, co Pan rzekł do niego na górze Synaj.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Mojżesz otrzymuje Prawo
Jam jest Pan, Bóg twój,który cię wyprowadził z ziemi egipskiej, z domu niewoli...
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
ARKA PRZYMIERZA I SWIATYNIA
,,
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Zbierzcie od siebie dar o�arny dla Pana: złoto, srebro i miedź; �oletową i czerwoną purpurę, drzewo akacjowe, oliwę do świecznika… Wszyscy zaś, którzy są wprawieni w rzemiośle wśród was, niech przyjdą i zrobią wszystko, co Pan rozkazał: przybytek, jego namiot i przykrycie, skrzynię, stół, świecznik, zasłonę u wejścia do przybytku, ołtarz całopalenia, kadź, zasłony dziedzińca, święte szaty dla Aarona jako kapłana i szaty synów do pełnienia służby kapłańskiej.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Proporce rycerskie, na których są znaki czterech głównych plemion Izraela obozujących wokół Przybytku (świątyni) w trakcie wędrówki Izraelitów przez pustynię do Ziemi Obiecanej: Lew Judy, orzeł Rubena, byk Efraima i wąż Dana.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
I rzekł Pan do Mojżesza: W pierwszym dniu pierwszego miesiąca wzniesiesz przybytek, Namiot Zgromadzenia. Ustawisz tam Skrzynię Świadectwa i nakryjesz ją zasłoną. Wniesiesz też stół, świecznik i ustawisz złoty ołtarz do kadzenia przed Skrzynią Świadectwa.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Potem przyprowadzisz Aarona i jego synów, ubierzesz Aarona w święte szaty, i namaścisz go, i poświęcisz go, by mi pełnił służbę jako kapłan. Przyprowadzisz też jego synów i ubierzesz ich w tuniki, i namaścisz ich tak, jak namaściłeś ich ojca, i będą mi pełnić służbę jako kapłani, a przez to namaszczenie będą mieli kapłaństwo na wieki po wszystkie ich pokolenia.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
I przemówił Pan do Mojżesza tymi słowy: Wypraw mężów, aby poszli na zwiady do ziemi kananejskiej, którą daję synom izraelskim.Ze zwiadów w tej ziemi powrócili dopiero po czterdziestu dniach. I przyszli do Mojżesza i do Aarona, i do całego zboru izraelskiego na pustyni Paran, zdali sprawę im i całemu zborowi: Przyszliśmy do ziemi, do której nas wyprawiłeś; ona rzeczywiście opływa w mleko i miód,a to są jej płody.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Powrót zwiadowcówizraelskich wysłanych do Kanaanu
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
ZIEMIA OBIECANA
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Podbój Kanaanu.Zawalenie się murów Jerycha
Prawdopodobne szlaki wędrówek Abrahama i Mojżesza do Ziemi Obiecanej. Wędrówka Abrahama z Ur chaldejskiego do Hebronu, XX w. p.n.e. Wędrówka Izraelitów z Egiptu do Kanaanu, XIII w. p.n.e.B
IBLI
ASTARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Źródła ilustracji wykorzystanych w prezentacji:
Pięcioksiąg. Niemcy, ok. 1300. Schocken Librarry, Jerusalem.Slajdy 12, 13, 15, 17, 19, 24, 29, 31, 32, 34, 38, 40, 42, 43, 44, 45, 46, 48, 51, 52, 55, 56, 59, 60, 61, 63, 69
Pismo Święte w obrazach Gustawa Dore. Wydawnictwo M. Arcta w Warszawie.Slajdy 14,16, 19, 20, 22, 23, 25, 27, 35, 37, 39, 41, 47, 49, 57, 58, 62, 64, 70, 71
Die Bücher der Bibel. Herausgegeben von F. Rahlwes, zeichnungen von E.M. Lilien, nach der Übersetzung von Reuss.Slajdy 26,36, 50, 54, 55, 67, 68
Hagada na Pesach. Tel-AvivSlajdy 30, 33, 53
Zo�a Ameisenowa: Biblja Hebrajska XIVgo wieku w Krakowie i jej dekoracja malarska. Kraków 1929.Slajdy 28 i 65
Domena publicznaSlajdy 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9.
BIB
LIA
STARA SYNAGOGA krakowSTARA SYNAGOGA krakow
Autorzy prezentacji
Scenariusz: Eugeniusz Duda Opracowanie gra�czne: Zuzanna Wollny Współpraca: Katarzyna Jodłowiec
Muzeum Historyczne Miasta KrakowaOddział Stara SynagogaKraków 2014
top related