ARAŞTIRMA YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
Post on 06-Jan-2016
154 Views
Preview:
DESCRIPTION
Transcript
ARAŞTIRMA YÖNTEM VE
TEKNİKLERİ
Yrd. Doç. Dr. Demir ÖZDEMİR
A M A Ç Araştırma sürecini inceleme, Bilimsel Araştırma Yöntemlerini Gözden
Geçirme Konu Hakkında Araştırma Yapabilmek İçin
Gereken Literatür Bulma, Veri Toplama, Verileri Değerlendirme, Rapor Yazma Tekniklerini
Anlatmaktır.
K A P S A MAraştırma Teknikleri sunuşu,
araştırma yöntemlerindeki farklı anlayışları, yaygın olarak kullanılan araştırma
tekniklerini, araştırma basamaklarını, veri toplama ve analizini, yorumlama, rapor yazma esaslarını
kapsamaktadır.
insanlar her zaman yasadıkları ortamda olan bitenleri anlama ve açıklamaçabaları içersinde olmuşlardır. Örneğin insanoğlu mevsimlerin neden değiştiğini,günesin, ayın ve gökyüzündeki diğer cisimlerin hareketlerinin bir anlamı olup olmadığını, yıldırımın nasıl oluştuğunu, ölümden sonra yasam olup-olmadıgını vedaha birçok olayları ve olguları hep anlamaya çalışmışlardır.
Bilgi birikiminin çok sınırlı olduğu zamanlarda, örneğin tarıma veya göçebeliğedayalı uygarlıklarda insan merakını giderici açıklamaların baslıca kaynaklarıfilozoflar, samanlar, astrologlar, din adamları gibi kişiler ve onların metafiziksel açıklamalarıydı. Ancak aradan geçen binlerce yıl içersinde fen bilimlerindeki gelişmelerle birlikte bilgi birikiminin artması sonucu olgulara yaklaşma, kavrama, çözümleme ve açıklama yöntem ve becerilerimiz de değişti…
ARAŞTIRMANIN DOĞUŞU
TEMEL KAVRAMLAR
“BİLİM SORU SORMAKLA BAŞLAR”
BİLİM
Yaşadığımız,hissettiğimiz ortamlarda ortaya çıkan veya çıkabilecek durum ve sorunları
anlamak, vurgulamak, yorumlamak ve çözüm önerileri sunmak için yapılan düzenli
çalışmaların tümüdür.
B İ L İ M A D A M I
Bir problemi, olayı bilimsel yöntemlerle araştırarak çözüme ulaştıran, insanlığın
yararına sunan kişidir.
OLGU:Bir takım olayların dayandığı sebep veya bu sebeplerin yol açtığı
sonuç
OLAY: Olgulardan meydana gelen bütündür. GENELLEME: Benzer olgular arasındaki ilişkilerin
yargı türünden ifadesidir. KURAM: Soyut bilgi. Bir sorunu ilgilendiren
düşüncelerin tümüdür.
HİPOTEZ:Araştırma konusuyla ilgili olarak ortaya konulan; doğruluğunun
araştırılması gereken önermelerdir. Hipotezler, araştırmaya yön veren temel
düşünceler.
KANUN:Doğruluğu ispat edilmiş değişmez genellemelerdir.
VERİ:Araştırma sırasında elde edilen her tür ilk bilgidir. BULGU:Elde edilen verilerin işlenmesiyle ulaşılan sonuç
bilgilerdir.
B İ L G İ Öğrenme, gözlem ve araştırma yoluyla elde
edinilen gerçek,
İnsan zekasının çalışması sonucu ortaya çıkan zihinsel ürün,
BİLİMİN TEMEL İŞLEVİ
Yaşamı kolaylaştırmaktır. Yaşamın her aşamasında
karşılaşılan veya karşılaşılabilecek sorunlara
çözüm bulmaktır. Geleceği planlamak, hazırlık
yapmaktır.
BİLİMİN TEMEL NİTELİKLERİ
FONKSİYONELDİROlgular ve olgular arası ilişkileri açıklar.
Bunlara ilişkin genellemeler yapar. MANTIKSALDIR Bilim her türlü çelişkiden uzaktır. Mantıksal
nedenlere dayanır. GENELLEYİCİDİR
Tek tek olgularla değil, olgu türleriyle ilgilenmektedir.
GÖZLEMSEL ve DENEYSELDİROlgular ve olgular arası ilişkileri gözlem ve
deney yoluyla açıklar.
DOĞRULANABİLİRDİR
Bilimsel açıklamalar; veri toplayarak, değerlendirerek doğrulanabilmektedir.
OLGUSALDIRBilimin konusu; varolan, gerçeğe
dayanan ve gözlenebilen olgulardır. SİSTEMLİDİR
Bilim işlediği konuda edindiği olgu ve ilişkileri sistemli bir şekilde incelemeye çalışır.
OBJEKTİFDİRBilimde özel değerlendirmeye yer
yoktur. Bilim adamı hiçbir zaman yanlı davranamaz.
BİLİMİN TEMEL NİTELİKLERİ
NETLİKTİRSonuçları ortaya koyan bilim adamı,
kavramlarda açık ve net olmalıdır. DEĞİŞİME AÇIKTIR
Geçerliliğini kaybeden teorilerin yerine yeni teoriler geliştirilebilir.
EVRENSELDİRUluslararası kabul edilir.
BİRİKİMDİRBelli bir birikim ürünü olan bilim; yeni
bulgu ve bilgilerle bütünleşerek, gelişerek birikim oluşturmaktadır.
BİLİMİN TEMEL NİTELİKLERİ
BİLİMSEL YAKLAŞIM
Sorunlara belli bilimsel yöntemlerle çözüm bulmayı hedeflemektedir.
YÖNTEM:Bir sonuca ulaşmak için plana göre izlenen yoldur.
BİLİMSEL YÖNTEM AŞAMALARI
1-Sorunun tespiti için deney ve gözlemlerle veri toplama,
2-Toplanan ön veriler doğrultusunda hipotez geliştirme
3-Hipotezleri test etme,(bu aşamada kapsamlı bir veri toplama faaliyeti söz konusudur.)
4-Sonuca ulaşıp çözüm için gerekli öneri, kanun ve kuralları belirlemek.
BİLİMSELLİĞE HİZMET EDEN YÖNTEMLER
• TÜMEVARIM
Tek tek olgulardan bütüne, özelden
genele doğru giden mantıksal bir
düşünme sürecidir.
• TÜMDENGELİM
Bilgi edinme ve edinilen bilgiyi
gerçekleştirmek için genelden özele doğru
gidilen düşünme sürecidir.
Buluş bilimi tümevarımcı bir akıl yürütmenin tetikleyicisidir:Tümevarımcı sonuç eş zamanlı çok sayıda gözlemi özetleyen genellemedir.
Tümdengelim, gerek akıl gerekse gözlem ve deney yoluyla elde edilmiş genel bir ilkeyi ayrı ayrı olaylara uygulamaktır. Başka bir deyişle, özelin bilgisini genel yargılardan çıkarmaktır. Toplumsal değişmenin çok hızlı olduğu dönemlerde suç oranı artar.İstanbul’un toplumsal değişme hızı çok fazladır. O halde İstanbul’da suç oranı artar.
Yukarıdaki örnekte de görüldüğü gibi tümdengelim yöntemi bize yeni bir bilgi vermez. Genel yargıların içerisindeki saklı olan bilgileri açığa çıkartır.
Bütün canlılar solunum yaparher solunum yapan oksijen üretir o halde bütün canlılar oksijen üretir
Tümdengelim
Tümevarım, gözlenen tek tek olgulardan yola çıkarak genel yargılara ulaşmaktır. Başa bir deyişle, tümevarım özelden genele giden bir akıl yürütme türüdür.
Gözlediğim Seyrek köyünde köyden kente göç oranı azdır. Gözlediğim Ortaklar köyünde köyden kente göç oranı azdır.Gözlediğim Yanıklar köyünde köyden kente göç oranı azdır.Gözlediğim Geren köyünde köyden kente göç oranı azdır.O halde sulu tarımın yapıldığı köylerde köyden kente göç oranı azdır.
demir ısıtılınca genleşir bakır ısıtılınca genleşirkalay ısıtılınca genleşir sonuç: bütün madenler genleşir
Tümevarım
Belirlenen bir konuda araştırma yapılırken, belli aşamalar takip edilmelidir. Bu aşamalar 8 başlık altında toplanabilir.1.Araştırmanın Konusu 2.Araştırmanın Amacı ve Önemi3. Araştırmanın planlanması4.Problem Cümlesi 5.Kaynak Taraması (Anahtar kelimeler, veri toplama yöntem ve
teknikleri: Veri türleri/kaynakça (ilgili kurumlar, kütüphaneler, ilgili kişiler, internet) Verileri toplama/sınıflandırma)
6.Varsayımlar 7.Tanımlar ve Sınırlılıklar (Araştırmanın içeriği, Başlıklar/alt başlıklar)8.Yazım/sunum (rapor yazma teknikleri)
ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ & AŞAMALARI
Mutlak gerçek var mıdır ?
Bilimin incelediği konuları iki ana kategoriye ayırabiliriz:
1. Doga (fen) bilimleri (astronomi, jeoloji, biyoloji, vb.)
2. Sosyal bilimler (ekonomi, sosyoloji, psikoloji, vb.)
Doğrulanabilen Gözlem Buluşun Hammaddesidir
Buluş biliminin gözlemleri meraklı insanları soru sormaya ve açıklamalar aramaya mecbur eder.Bu tarz bir araştırma bilimsel yöntem olarak bilinir.Bilimsel yöntem bir sorgulama süreci olup, bir seri basamaktan oluşur.
Gözlem : El feneri çalışmadıSoru: Sorun Nedir?Hipotez: Pili bitmiş olabilirTahmin: Eğer doğru iseDeney: Yeni bir pil takTahmini Sonuç: Sonuç olarak fener çalışırFener çalışmışsa sonuç doğrulanmıştırÇalışmamışsa bu kez ampul sorunu açısından bakılır.Aynı basamaklar izlenir…
Hipotez: Bir soruya verilen geçici cevaptır.
Hipotetik bilim insanlarının bir soruya verdiği geçici yanıt ve sonuç çıkarımıdır.
Genellikle bilimsel bir tahmindir.
“Eğer…….sonuç olarak” mantığı tümdengelim yaklaşımıdır ve genelden özele, tekile gitme yoludur.
Tümevarım sonucu olan mantıkta canlıların hücrelerden oluştuğu biliniyorsa, o taktirde insanın da hücreden oluşması bir tümdengelim sonucudur…
Hipotez Oluşturma-Sonuç Çıkarma
top related