Alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen en de MMPI-2 ...vvgi.nl/include/files//Groepen//Bureau Communicatie//Documenten... · stoornissen en de MMPI-2 neuropsychologische correctie
Post on 15-May-2018
216 Views
Preview:
Transcript
1
Alcoholgerelateerde cognitieve
stoornissen en de MMPI-2
neuropsychologische correctie
items
Serge Walvoort, gios klinische neuropsychologieVerslavingskliniek Paschalis, Oostrum
Langdurige Zorg, Venray
swalvoort@ggznml.nl
GGZNML
• Alcoholgerelateerde cognitieve
stoornissen
• MMPI-2 neuropsychologische
correctie items
• Onderzoeksresultaten
GGZNML
3
• Genen
• Temperament
• Opvoeding
• Omgeving
• Persoonlijkheid
GGZNML
Alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen
DSM IV-r
• Cluster A kenmerken (Driessen et al. 1998)
• Cluster B kenmerken (Grant et al., 2004, Trull et al. 2004)
• Cluster C kenmerken (Echeburua et al., 2005)
GGZNML
Alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen
4
De relatie alcohol en persoonlijkheid is complex.
Na 50 jaar onderzoek nog steeds onduidelijk
welke persoonlijkheidstrekken voorspellers zijn
voor alcoholverslaving (Sher et al., 2005).
GGZNML
Alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen
Alcoholverslaafde patiënten lijken „probleemloos‟,
maar onderliggende cognitieve stoornissen spelen
een rol, waardoor neuropsychologische diagnostiek
een meer prominentere rol zou moeten spelen als
onderdeel van reguliere patiëntenzorg bij
alcoholverslaving (Davies et al., 2005)
GGZNML
Alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen
5
• Krimpen van het brein, minder volume, minder cellen.
• Atrofie amygdala (Fein. et al, 2006)
• Atrofie cerebellum (Harper, 2009)
• Schade prefrontale cortex (Uekermann, 2008)
• Volumereductie hippocampus (Wrase, 2008)
• Schade in het brein door levercirrose en vitamine B1 deficiëntie (Wernicke-Korsakov syndroom)
• Afhankelijk van leeftijd, geslacht, voeding, drinkgedrag, de kwetsbaarheid van hersengebieden (Oskar-Berman et al 2003)
GGZNML
Alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen
Beperkingen in:
• Executieve functies
• Visueel-spatiële organisatie
• Perceptuele/motorische integratie
• (eenvoudige) motorische vaardigheden.
• Probleem oplossend vermogen
• leervermogen
• Afwijkende scores op geheugentaken
GGZNML
Alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen
6
Functies kunnen verbeteren in de eerste weken na onthouding (Bates et al., 2002; Loeber et al., 2009, Mann et al., 1999)
Andere functies kosten meer tijd tot zelfs jaren, afhankelijk van frequentie en duur; terugval (Bates et al., 2002; Loeber et al., 2009).
Het herstel van executieve functies wordt gezien als de sleutel naar een succesvolle behandeling (Crews et al., 2005; Zinn et al., 2004)
GGZNML
Alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen
• Emotionele status, motivatie en persoonlijkheids-trekken van invloed op het gedrag en van belang voor de behandeling
• Zelfrapportage vragenlijsten, waaronder de MMPI-2 voor pathologie en persoonlijkheid
• MMPI-2 wereldwijd meest gebruikte en onderzochte middel
• Beperkingen met als gevaar het overscoren van psychopathologie, stemmingsstoornissen en persoonlijkheidsstoornissen bij sommige patiëntgroepen
GGZNML
MMPI-2 neuropsychologische correctie items
7
Minnesota Multiphasic Personality Inventory -2 (Butcher et al)
•567 items
•7 validiteitsschalen (?, L, F, K, Fb, VRIN TRIN)
•10 klinische hoofdschalen:
•1 HS : Hypochondrie
•2 D : Depressie
•3 Hy : Hysterie
•4 PD : Psychopathische deviatie
•5 Mf : Mannelijkheid/ vrouwelijkheid
•6 Pa : Paranoia
•7 Pt : Psychastenie
•8 Sc : Schizofrenie
•9 Ma : Hypomanie
•0 Si : Sociale introversie
GGZNML
MMPI-2 neuropsychologische correctie items
• Neurologische pathologie of persoonlijkheids-stoornis?
• Correctie items :
Items over aandacht en concentratieproblemen, geheugenproblemen, hoofdpijn, duizeligheid, visuele problemen, verlammingen en motorische problemen
GGZNML
MMPI-2 neuropsychologische correctie items
8
Enkele correctieprocedures
MMPI:
• Gass (1991) 14 items
• Alfano et al (1993) 24 items
• Cripe (1995) 85 items
MMPI-2:
• Gass, (1991) 14 items
• Gass (1992) 21 items
• Nelson (2004) 25 items
GGZNML
MMPI-2 neuropsychologische correctie items
Bij neurologische problematiek correcties voor:
• CVA
• Multiple Sclerose
• Epilepsie
• Whiplash
• Traumatisch hersenletsel
• Aandoeningen van het ruggenmerg
Verhoging van de T-scores op schalen 1-3 en
8 met 5 tot 6 punten
GGZNML
MMPI-2 neuropsychologische correctie items
9
en bij alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen??
GGZNML
MMPI-2 neuropsychologische correctie items
In de handleiding 2006 (blz 30)
“..alert zijn op belemmerende factoren..”
en
“filters voor patiënten met neurologische
afwijkingen (van Balen et al., 1997)”
GGZNML
MMPI-2 neuropsychologische correctie items
10
Van Balen et al. (1997)
Neurologische patiëntgroepen: 48 nri‟s
Traumatisch hersenletsel 24 nri‟s
CVA 25 nri‟s
Whiplash 26 nri‟s
GGZNML
MMPI-2 neuropsychologische correctie items
Van Balen et al. 48 correctie items
Klinische schalen
Schaal 1(Hs) 20 NRI‟s
Schaal 2 (D) 10 NRI‟s
Schaal 3 (Hy)17 NRI‟s
Schaal 7 (PT) 9 NRI‟s
Schaal 8 (SC)19 NRI‟s
GGZNML
MMPI-2 neuropsychologische correctie items
11
Voorbeelden van NRI’s
10 Ik kan mij werk nu even goed doen als vroeger
31 Ik vind het moeilijk om mijn gedachten bij een taak ofwerk te houden.
45 Ik ben lichamelijk net zo gezond als de meeste van mijnvrienden.
91 Ik heb weinig of geen last van spiertrekkingen ofspierschokken.
106 Mijn manier van spreken is nog altijd dezelfde (nietvlugger of langzamer, niet onduidelijker of heser)
147 Ik begrijp niet meer zo goed als vroeger wat ik lees
152 Ik word niet snel moe
165 Mijn geheugen lijkt in orde te zijn
299 Ik kan mijn gedachten niet bij één ding houden
325 Ik heb meer problemen om me te concentreren dananderen schijnen te hebben.
GGZNML
MMPI-2 neuropsychologische correctie items
• Onderzoek van Egger et al., 2007 naar subtypen van alcoholverslaving op de MMPI-2:(a) het antisociale, onvolwassen, risico nemende
type;(b) het negativistische, vervreemdende, schizoïde
type; (c) het angstige, passieve, introverte type
• Echter “rekening houden met psychologische en cognitieve verstoringen tijdens abstinentie”.
• Heranalyse (clusteranalyse) van data van 222 alcoholverslaafde patiënten met de correctie van van Balen (Walvoort, Egger & Wester, in prep.)
Onderzoeksresultaten
GGZNML
12
Onderzoeksresultaten
A comparison of corrected and uncorrected
profiles
3035404550556065707580
L F K Hs D Hy Pd MF Pa Pt Sc Ma Si
MMPI-2 basicscale
T-s
co
res
Uncorrected
Corrected
Walvoort, Egger & Wester, in voorbereiding
N=222
GGZNML
Significant lagere T-scores op
• 3-Hy (Hysterie),
• 1-Hs (Hypochondrie)
• 2-D (Depressie)
Mildere verlaagde T-scores op
• 8-Sc (Schizofrenie)
• 7-Pt (Psychastenie)
• 9-Ma (Hypomanie)
• 6-Pa (Paranoia)
Onderzoeksresultaten
De schalen 4-Pd (Psychopathische Deviatie), 5-Mf
(Mannelijkheid/vrouwelijkheid) en 0-Si (Sociale Introversie)
worden nauwelijks beïnvloed
Schaal 1(Hs) 20 NRI‟s
Schaal 2 (D) 10 NRI‟s
Schaal 3 (Hy) 17 NRI‟s
Schaal 7 (PT) 9 NRI‟s
Schaal 8 (SC) 19 NRI‟s
��
GGZNML
14
Onderzoeksresultaten
Geen correctie
2007
N % Correctie 2009 N %
Cluster 1
Codetype 4
122 55 Cluster 1
Codetype 4
69 31
Cluster 2
Codetype 6-8
46 21 Cluster 2
Codetype 4-6 -(7-9-8)
95 43
Cluster 3
Codetype 7-2-8
54 24 Cluster 3
Codetype 4-7-(6-8-2-0)
58 26
Totaal 222 100 Totaal 222 100
GGZNML
Onderzoeksresultaten
N= 69
30
40
50
60
70
80
90
100
L F K Hs D Hy Pd Mf Pa Pt Sc Ma Si
cluster 1 (corrected)
N= 69
GGZNML
15
Onderzoeksresultaten
N= 95
30
40
50
60
70
80
90
100
L F K Hs D Hy Pd Mf Pa Pt Sc Ma Si
cluster 2 (corrected)
GGZNML
Onderzoeksresultaten
N= 69
N= 58
30
40
50
60
70
80
90
100
L F K Hs D Hy Pd Mf Pa Pt Sc Ma Si
cluster 3 (corrected)
GGZNML
16
• Cluster 1,: codetype 4het ongeduldige, impulsieve en opstandige type
• Cluster 2, code type 4-6 (7-9-8)het egocentrisch, impulsieve, acting-out type
• Cluster 3, codetype 4-7 (6-8-2 -0)de tobbende, onzekere, passief agressieve eenling
NB codetype 4-7
“tend to respond symptomatically to support and reassurance, but long-term changes in personality are unlikely”(Graham, 2006).
Onderzoeksresultaten
GGZNML
Onderzoeksresultaten
Cluster 1
2007
Cluster 2
2007
Cluster 3
2007
Totaal
Cluster 1
2009
56 7 6 69
Cluster 2
2009
39 35 21 95
Cluster 3
2009
27 4 27 58
Totaal 122 46 54 222
GGZNML
17
Voorlopige conclusies:
1. Inhibitieproblematiek meer op de voorgrond
2. meer uitgesproken persoonlijkheidstrekken
3. Beeld lijkt meer te passen bij de klinische werkelijkheid, maar is deze correctie zaligmakend?
4. Welke rol spelen sociale cognities / probleembesef
5. Op zoek naar voorspellingen cognitief functionerenmet behulp van de MMPI-2
6. Verder onderzoek naar de validering van correctiemethoden door inzet van neurocognitief onderzoek.
GGZNML
Onderzoeksresultaten
Einde
GGZNML
18
Alcoholgerelateerde cognitieve
stoornissen en de MMPI-2
neuropsychologische correctie
items
Serge Walvoort, gios klinische neuropsychologieVerslavingskliniek Paschalis, Oostrum
Langdurige Zorg, Venray
swalvoort@ggznml.nl
GGZNML
Onderzoeksresultaten
N= 6930
40
50
60
70
80
90
100
L F K Hs D Hy Pd Mf Pa Pt Sc Ma Si
cluster 1 (corrected)
cluster 1 (uncorrected)
N= 69 (2009)
N= 122 (2007)
GGZNML
top related