ความเสี่ยง (Risk) หมายถึง โอกาสที่จะเกิดความผิดพลาด ความ ... management... ·...

คมอการบรหารความเสยง

มหาวทยาลยทกษณ

ฝายแผนงาน สานกงานมหาวทยาลยสงหาคม 2555

คานา

คมอการดาเนนการบรหารความเสยงเลมน จดทาขนเพอวตถประสงค ดงน

1. เ พอใหหนวยงานภายในเขาใจหลกการและกระบวนการบรหารความเสยงของมหาวทยาลยทกษณ ระดบสวนงานและหนวยงานภายในสวนงาน

2. เพอใหผปฏบตงานไดรบทราบขนตอนและกระบวนการในการบรหารความเสยง 3. เพอใหมการปฏบตตามกระบวนการบรหารความเสยงอยางเปนระบบและตอเนอง 4. เพอเปนเครองมอสอสารและสรางความเขาใจ ตลอดจนสามารถเชอมโยงการบรหารความ

เสยงกบยทธศาสตรของมหาวทยาลยและยทธศาสตรของสวนงานและหนวยงานภายในสวนงาน 5. เพอใชเปนเครองมอในการบรหารความเสยงในสวนงานและหนวยงานภายในสวนงานของ

มหาวทยาลย เนอหาในคมอประกอบดวย ขอมลทวไปเกยวกบความเสยง ขนตอนในการจดทาการบรหาร

ความเสยง แบบฟอรมตาง ๆ ทใชในการจดทาพรอมคาอธบายแบบฟอรม และตวอยางประกอบเพอเสรมความเขาใจ

หวงเปนอยางยงวาคมอเลมน จะชวยใหทานเขาใจถงความสาคญของการบรหารความเสยง และสามารถนาไปใชเปนแนวทางในการจดทาการบรหารความเสยงใหกบสวนงานและหนวยงานภายในสวนงานไดตอไป ทงน เนอหาอาจจะไมสมบรณ ครบถวนทกสวน จงขอใหผอานไดพจารณาใหขอเสนอแนะเพมเตม เพอผจดทาจะไดพจารณาปรบปรงใหมความสมบรณ ครบถวนมากขนในโอกาสตอไป

ฝายแผนงาน สานกงานมหาวทยาลย

มหาวทยาลยทกษณ

สงหาคม 2555

สารบญ

เรอง หนา

ขอมลทวไปเกยวกบความเสยง………………………………………………………………………………………………………………………………. 1

ความหมาย................................................................................................................................. 1

ความเสยง............................................................................................................................ 1

ปจจยเสยง................................................................................................................................. 1

การระบความเสยง.............................................................................................................. 1

การประเมนความเสยง...................................................................................................... 2

การบรหารความเสยง........................................................................................................ 4

แผนบรหารความเสยง....................................................................................................... 4

การตดตามและรายงานผล................................................................................................ 4

แนวทางการบรหารความเสยง มหาวทยาลยทกษณ........................................................................ 6

เปาหมายการบรหารความเสยง............................................................................................... 6

นโยบายการบรหารความเสยง................................................................................................. 11

แนวทางการดาเนนการบรหารความเสยง ประจาปการศกษา 2555....................................... 11

โครงสรางการบรหารความเสยง มหาวทยาลยทกษณ....................................................................... 12

ปฏทนการดาเนนงานการบรหารความเสยงมหาวทยาลยทกษณ ประจาปการศกษา 2555............. 13

ระดบมหาวทยาลย.................................................................................................................... 13

ระดบสวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน............................................................................ 15

แบบฟอรมสาหรบการจดทาการบรหารความเสยง ประจาปการศกษา 2555 สาหรบสวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน.................................................................................................................

16

แบบฟอรมท 1 : การวเคราะหและระบความเสยง 17

แบบฟอรมท 2 : การประเมนความเสยงและจดลาดบความเสยง 20 แบบฟอรมท 3 : แผนบรหารความเสยง 26 แบบฟอรมท 4 : รายงานการตดตามและประเมนผลการบรหารความเสยง 29

บรรณานกรม.................................................................................................................................... 32

การบรหารความเสยง มหาวทยาลยทกษณ ประจาปการศกษา 2555

----------------------------------------------------

ขอมลทวไปเกยวกบความเสยง

วตถประสงคของการบรหารความเสยง 1. เพอใหการดาเนนงานของสวนงานและหนวยงานภายในสวนงานเปนไปตามวตถประสงค

และเปาหมายทวางไว 2. เพอใหเกดการรบร ตระหนก และเขาใจถงความเสยงตาง ๆ ทจะเกดขน และหาวธจดการ

ทเหมาะสมในการลดความเสยงใหอยในระดบทสวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงานยอมรบได 3. สรางกรอบและแนวทางในการดาเนนงานใหแกบคลากร เพอใหสามารถบรหารจดการ

ความไมแนนอนทจะเกดขนไดอยางเปนระบบและมประสทธภาพ 4. เพอใหมระบบในการตดตามตรวจสอบผลการดาเนนการบรหารความเสยงและเฝาระวง

ความเสยงใหม ๆ ทอาจเกดขนไดตลอดเวลา

ความหมาย ความเสยง (Risk) หมายถง โอกาสหรอเหตการณทไมพงประสงค ทจะสงผลกระทบทาให

วตถประสงคหรอเปาหมายเบยงเบนไป ซงอาจเกดขนในอนาคต และมผลกระทบหรอทาใหการดาเนนงานไมประสบความสาเรจตามวตถประสงค เปาประสงค และเปาหมายขององคกร โดยการวดจากผลกระทบ (Impact) ทไดรบและโอกาสทจะเกด (Likelihood) ของเหตการณ

ปจจยเสยง (Risk Factor) หมายถง ตนเหต หรอสาเหตทมาของความเสยง ทจะทาใหไมบรรลวตถประสงคทกาหนดไว โดยตองระบไดดวยวาเหตการณนนจะเกดทไหนเมอใด เกดขนไดอยางไรและทาไม ทงนสาเหตของความเสยงทระบ ควรเปนสาเหตทแทจรง เพอจะไดวเคราะหและกาหนดมาตรการลดความเสยงในภายหลงไดอยางถกตอง

การระบความเสยง (Identify Risks) เปนกระบวนการทผบรหารและผปฏบตงานรวมกนระบความเสยง และปจจยเสยงทสงผลกระทบตอความสาเรจของยทธศาสตรขององคกร เพอใหทราบถงเหตการณทเปนความเสยงทอาจมผลกระทบตอการบรรลผลสาเรจตามวตถประสงค โดยคานงถง

1. สภาพแวดลอมภายนอก ซงเปนสงทไมอยในความรบผดชอบของสวนงานและหนวยงานภายในสวนงาน เชน นโยบายมหาวทยาลย ระเบยบ ขอบงคบ ประกาศตาง ๆ เปนตน

2. สภาพแวดลอมภายใน เชน รปแบบการบรหารสงการ การมอบหมายอานาจหนาทความรบผดชอบ โครงสรางของสวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน

วธการและเทคนคในการระบความเสยง มหลายวธซงแตละหนวยงาน อาจเลอกใชไดตามความเหมาะสม ดงน

1. การระบความเสยง โดยการรวมกลมระดมสมอง เพอใหไดความเสยงทหลากหลาย 2. การระบความเสยง โดยการใช Checklist 3. การระบความเสยง โดยการวเคราะหสถานการณจากการตงคาถาม “What-if” 4. การระบความเสยง โดยการวเคราะหขนตอนการปฏบตงานในแตละขนตอนทสาคญ

1

การประเมนความเสยง (Risk Assessment) หมายถง การวเคราะหและจดลาดบความเสยง โดยพจารณาจากการประเมนโอกาสทจะเกดความเสยง (Likelihood ) และความรนแรงของผลกระทบจากเหตการณความเสยง (Impact) ตอการบรรลวตถประสงคหรอเปาหมายของสวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน

โอกาสทจะเกด (Likelihood) หมายถง ความถหรอโอกาสทจะเกดเหตการณความเสยง ผลกระทบ (Impact) หมายถง ขนาดความรนแรงของความเสยหายทจะเกดขน หากเกด

เหตการณความเสยง การประเมนความเสยง ประกอบดวย 4 ขนตอน คอ 1) การกาหนดเกณฑการประเมนมาตรฐาน

เปนการกาหนดเกณฑทจะใชในการประเมนความเสยงไดแก ระดบโอกาสทจะเกดความเสยง (Likelihood) ระดบความรนแรงของผลกระทบ (Impact) และระดบของความเสยง (Degree of Risk) โดยคณะกรรมการบรหารความเสยงของแตละสวนงานและหนวยงานภายในสวนงานจะตองกาหนดเกณฑของหนวยงาน เปนเกณฑในเชงปรมาณและเชงคณภาพ 5 ระดบ ทงนขนอยกบขอมลสภาพแวดลอมในหนวยงานและดลยพนจการตดสนใจของคณะกรรมการ ฯ และฝายบรหาร

เกณฑในเชงปรมาณจะเหมาะกบความเสยงทมขอมลตวเลข หรอจานวนเงนมาใชในการวเคราะหอยางพอเพยง สาหรบความเสยงทมขอมลเชงพรรณนาไมสามารถระบเปนตวเลขหรอจานวนเงนทชดเจนได กใหกาหนดเกณฑในเชงคณภาพ

ตวอยางการกาหนดเกณฑการประเมน ระดบโอกาสในการเกดเหตการณตางๆ (Likelihood) ในเชงปรมาณ

ระดบ โอกาสทจะเกด คาอธบาย 5 สงมาก 1 เดอนตอครง หรอมากกวา 4 สง 1-6 เดอนตอครง แตไมเกน 5 ครง 3 ปานกลาง 1 ปตอครง 2 นอย 2-3 ปตอครง 1 นอยมาก 5 ปตอครง

ระดบโอกาสในการเกดเหตการณตางๆ (Likelihood) ในเชงคณภาพ

ระดบ โอกาสทจะเกด คาอธบาย 5 สงมาก มโอกาสในการเกดเกอบทกครง 4 สง มโอกาสในการเกดคอนขางสงหรอบอยๆ 3 ปานกลาง มโอกาสเกดบางครง 2 นอย อาจมโอกาสเกดแตนานๆ ครง 1 นอยมาก มโอกาสเกดในกรณยกเวน

- 2 -

ระดบความรนแรงของผลกระทบของความเสยง (Impact) เชงปรมาณ

ระดบ ผลกระทบ คาอธบาย 5 สงมาก > 10 ลานบาท 4 สง > 2.5 ลานบาท - 10 ลานบาท 3 ปานกลาง > 50,000 – 2.5 ลานบาท 2 นอย > 10,000 – 50,000 บาท 1 นอยมาก ไมเกน 10,000 บาท

ระดบความรนแรงของผลกระทบของความเสยง (Impact) เชงคณภาพ

ระดบ ผลกระทบ คาอธบาย 5 รนแรงสง มการสญเสยทรพยสนอยางมหนต

มการบาดเจบถงชวต 4 คอนขางรนแรง มการสญเสยทรพยสนมาก

มการบาดเจบสาหสถงขนพกงาน 3 ปานกลาง มการสญเสยทรพยสนมาก

มการบาดเจบสาหสถงขนหยดงาน 2 นอย การสญเสยทรพยสนพอสมควร

มการบาดเจบรนแรง 1 นอยมาก มการสญเสยทรพยสนเลกนอย

ไมมการบาดเจบรนแรง

ระดบความเสยง (Risk Level) หมายถง สถานะของความเสยงทไดจากการประเมนโอกาสและผลกระทบของแตละปจจยเสยง กาหนดเกณฑไว 4 ระดบ คอ สงมาก สง ปานกลาง และนอย ดงตารางแสดงระดบความเสยงตอไปน

ผลกร

ะทบจ

ากคว

ามเส

ยง 5 5 10 15 20 25

4 4 8 12 16 20

3 3 6 9 12 15 2 2 4 6 8 10 1 1 2 3 4 5

1 2 3 4 5 โอกาสทจะเกดความเสยง

1-2 มโอกาสทจะเกดความเสยงตา 3-6 มโอกาสทจะเกดความเสยงปานกลาง

13-25 มโอกาสทจะเกดความเสยงสงมาก 7-12 มโอกาสทจะเกดความเสยงสง

- 3 -

2. การประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยง เปนการนาความเสยงและปจจยเสยงแตละปจจยทระบไว มาประเมนโอกาส

(Likelihood) ทจะเกดเหตการณความเสยงตาง ๆ และประเมนระดบความรนแรงหรอมลคาความเสยหาย (Impact) จากความเสยง เพอใหเหนถงระดบของเสยงทแตกตางกน ทาใหสามารถกาหนดการควบคมความเสยงไดอยางเหมาะสม ซงจะชวยใหสามารถวางแผนและจดสรรทรพยากรไดอยางถกตอง ภายใตงบประมาณ กาลงคน หรอเวลาทมจากด โดยอาศยเกณฑมาตรฐานทกาหนดไวขางตน

3. การวเคราะหความเสยง เมอพจารณาโอกาส / ความถทจะเกดเหตการณ (Likelihood) และความรนแรงของ

ผลกระทบ (Impact) ของแตละปจจยเสยงแลว ใหนาผลทไดมาพจารณาความสมพนธระหวางโอกาสทจะเกดความเสยง และผลกระทบของความเสยงวากอใหเกดความเสยงในระดบใด ตามตารางระดบความเสยง ซงจะทาใหทราบวามความเสยงใดเปนความเสยงสงสดทจะตองบรหารจดการกอน

4. การจดลาดบความเสยง เมอไดคาระดบความเสยงแลว ใหนามาจดลาดบความรนแรงของความเสยง เพอ

พจารณากาหนดกจกรรมการควบคมในแตละสาเหตของความเสยงทสาคญใหเหมาะสม โดยพจารณาจากระดบของความเสยงทเกดจากความสมพนธระหวางโอกาสทจะเกดความเสยง และผลกระทบของความเสยง ทประเมนไดตามตารางการวเคราะหความเสยง ซงจดเรยงตามลาดบจากระดบสงมาก สง ปานกลาง นอย และเลอกความเสยงทมระดบสงมาก และหรอสง มาจดทาแผนการบรหาร/จดการความเสยงกอน

การบรหารความเสยง (Risk Management) หมายถง กระบวนการทใชในการบรหารจดการใหโอกาสทจะเกดเหตการณความเสยงลดลง หรอผลกระทบของความเสยหายจากเหตการณความเสยงลดลงอยในระดบทยอมรบได ซงการจดการความเสยงมหลายวธ ดงน

1. การยอมรบความเสยง (Risk Acception) 2. การลด/การควบคมความเสยง (Risk Reduction) 3. การกระจายความเสยง หรอการโอนความเสยง (Risk Sharing) 4. การหลกเลยงความเสยง (Risk Avoidance)

แผนบรหารความเสยง (Planning of Risk) หมายถง แผนซงจดทาขนเพอใหผบรหารและผปฏบตงาน ไดมแนวทางการบรหารความเสยงทชดเจน

การตดตามและประเมนผล เพอใหเปนระบบบรหารความเสยงทสมบรณ หนวยงาน

จะตองมการตดตามผลหลงดาเนนการตามแผน และทาการสอบทานดวาแผนจดการความเสยงใดมประสทธภาพดใหคงดาเนนการตอไป หรอแผนจดการความเสยงใดความปรบเปลยน โดยอาจกาหนดขอมลทตองตดตาม จดทา Check sheet และกาหนดความถเพอสอบทาน รายเดอน ทก 3 เดอน หรอ ทกป เปนตน

นอกจากนควรกาหนดใหมการประเมนความเสยงซาอกอยางนอยปละหนงครง เพอดวาความเสยงใดอยในระดบทยอมรบไดแลว หรอมความเสยงใหมเพมขนมาอกหรอไม โดยอาจจกาหดเปนแผนดาเนนงานรวมทงป

การจดทาระบบบรหารความเสยง จะตองกระทาอยางตอเนองและสมาเสมอ มการตรวจสอบและตดตามเปนระยะ ๆ จงจะเกดประโยชนอยางแทจรง

- 4 -

ระบบบรหารความเสยงทด 1. มกระบวนการวางแผนและจดทาเอกสารอยางเปนระบบ 2. ทมคณะดาเนนงานพรอมทจะคนหาและจดการกบความเสยงทพบ โดยไมหลบเลยง

ปญหา 3. หลงจากการประเมนความเสยงขนตนแลว ควรจะมการทาซาอกตามระยะเวลาทกาหนด

เพอตรวจสอบความเสยงเดมและคนหาความเสยงใหม ๆ อยเสมอ 4. มหลกเกณฑการประเมนทเปนมาตรฐาน ครอบคลมองคประกอบทกสวน 5. มการจดทารายงานผลไวเปนลายลกษณอกษร และนาเสนอตอผบรหาร

ปจจยททาใหระบบบรหารความเสยงสาเรจ 1. เทคโนโลยและสารสนเทศทชวยในการจดเกบขอมล การคานวณตาง ๆ การสงถาย

ขอมล และสอบกลบไดอยางสะดวกรวดเรว 2. การฝกอบรมบคลากรภายในองคกร ใหมความรความเขาใจในระบบบรหารความเสยง

และตระหนกถงความสาคญในการจดทาระบบ 3. แรงผลกดนจากผบรหาร ผบรหารควรตงใจทาระบบบรหารความเสยงอยางจรงจง และ

ใหการสนบสนนในทก ๆ ดาน 4. ความรวมแรงรวมใจจากบคลากรทกคนในทกระดบขององคกร

- 5 -

แนวทางการบรหารความเสยง มหาวทยาลยทกษณ

การบรหารความเสยงของมหาวทยาลยทกษณ สวนงานและหนวยงานภายในสวนงาน ม

แนวทางในการบรหารความเสยง ดงน

เปาหมายการบรหารความเสยง การบรหารความเสยงเนนใหผลการดาเนนงานของมหาวทยาลย บรรลตามวสยทศนและ

ยทธศาสตรของมหาวทยาลยทวางไว และบรรลตามยทธศาสตรของสวนงานและหนวยงานภายในสวนงาน

วสยทศนมหาวทยาลยทกษณ : มหาวทยาลยทกษณ เปนสถาบนอดมศกษาชนนาของประเทศ ทมความเปนเลศในการพฒนา

ทรพยากรมนษยและสงคม ทมองครวมแหงความร ปญญาและจรยธรรม สามารถบรณาการและตอยอดภมปญญา เพอใหมคณภาพชวตและสงคมทด

โดยมประเดนยทธศาสตรทสาคญ 7 ยทธศาสตร ดงน ประเดนยทธศาสตรท 1 : สรางอตลกษณการบมเพาะบณฑตผานการเรยนรแบบบรณาการทม

บรบทและภมสงคมประกอบ นาไปสความรทใชประโยชนไดจรง ประเดนยทธศาสตรท 2 : เปนสถาบนอดมศกษากลมผลตบณฑต ทมมาตรฐานชนนาใน

ระดบประเทศ มงสรางความเปนเลศในการผลตบณฑต ประเดนยทธศาสตรท 3 : สรางความเขมแขงในศาสตรทเกยวของกบสขภาวะ ประเดนยทธศาสตรท 4 : เสรมสรางองคความร นวตกรรม และงานสรางสรรคผาน

กระบวนการวจย เพอรองรบการเปนมหาวทยาลยวจยในรปแบบความรวมมอทางวชาการ (Academic Cluster) ขามศาสตร สนองตอบความตองการของชมชน สงคม และประเทศชาต

ประเดนยทธศาสตรท 5 : สงเสรมการบรการวชาการเชงบรณาการ โดยเนนกลไกการจดการความรเพอพฒนาคณภาพชวตและความเขมแขงของชมชนสความยงยน

ประเดนยทธศาสตรท 6 : สงเสรมการบรณาการขามศาสตรเพอการเรยนร ศลปะ วฒนธรรม วถชวตชมชนภาคใตทเนนคณคาความเปนมนษย โดยเชอมโยงกบการจดการศกษา การสรางและถายทอดองคความร เพอการอนรกษ สบสาน ทานบารงรกษา รวมทงการเพมคณคาดวยการพฒนา

ประเดนยทธศาสตรท 7 : พฒนาระบบบรหารจดการโดยยดหลกธรรมาภบาลทสามารถพงพาตนเองได และมงเนนผลสมฤทธ โดยคานงถงคณภาพชวตและสขภาวะของสมาชกในองคกร

- 6 -

มตและขอสงเกตและขอเสนอแนะของสภามหาวทยาลย (จากรายงานผลการดาเนนงานตามแผนการบรหารความเสยง มหาวทยาลยทกษณ ประจาปการศกษา 2554 เมอการประชมครงท 4/2555 วนท 20 พฤษภาคม 2555) ทประชมมมตเหนชอบตามเสนอ โดยมขอสงเกตและขอเสนอแนะ ดงน 1. การบรหารความเสยงไมควรจะพจารณาเฉพาะในกรอบของสานกงานคณะกรรมการการ

อดมศกษากาหนด ควรจะพจารณาในอนาคตวาอาจจะมความเสยงใดบางทมโอกาสเกดขนและหากเกดขนจะมมาตรการจดการกบความเสยงเหลานนอยางไร

2. การวเคราะหปจจยเสยงควรครอบคลมถงผมสวนไดสวนเสย เชน ผเรยนทงประเทศ

เกณฑมาตรฐาน ตวบงชท 7.4 : ระบบบรหารความเสยง (สกอ.) เพอใหสถาบนอดมศกษามระบบบรหารความเสยงโดยการบรหารและควบคมปจจย กจกรรม

และกระบวนการดาเนนงานทอาจเปนมลเหตของความเสยหาย (ทงในรปของตวเงน หรอไมใชตวเงน เชน ชอเสยง และการฟองรองจากการไมปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ ประสทธภาพ ประสทธผล หรอความคมคา) เพอใหระดบความเสยง และขนาดของความเสยหายทจะเกดขนในอนาคตอยในระดบทยอมรบและควบคมได โดยคานงถงการเรยนรวธการปองกนจากการคาดการณปญหาลวงหนาและโอกาสในการเกด เพอปองกนหรอบรรเทาความรนแรงของปญหา รวมทงการมแผนสารองตอภาวะฉกเฉน เพอใหมนใจวาระบบงานตาง ๆ มความพรอมใชงาน มการปรบปรงระบบอยางตอเนองและทนตอการเปลยนแปลง เพอการบรรลเปาหมายของสถาบนตามยทธศาสตรหรอกลยทธเปนสาคญ เกณฑมาตรฐาน :

1. มการแตงตงคณะกรรมการหรอคณะทางานบรหารความเสยง โดยมผบรหารระดบสงและตวแทนทรบผดชอบพนธกจหลกของสถาบนรวมเปนคณะกรรมการหรอคณะทางาน

2. มการวเคราะหและระบความเสยง และปจจยทกอใหเกดความเสยงอยางนอย 3 ดาน ตามบรบทของสถาบน จากตวอยางตอไปน

- ความเสยงดานทรพยากร (การเงน งบประมาณ ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ อาคารสถานท)

- ความเสยงดานยทธศาสตร หรอกลยทธของสถาบน - ความเสยงดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ - ความเสยงดานการปฏบตงาน เชน ความเสยงของกระบวนการบรหารหลกสตร การ

บรหาร งานวจย ระบบงาน ระบบประกนคณภาพ - ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล โดยเฉพาะจรรยาบรรณของ

อาจารยและบคลากร - ความเสยงจากเหตการณภายนอก - อนๆ ตามบรบทของสถาบน 3. มการประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยงและจดลาดบความเสยงทไดจากการ

วเคราะหในขอ 2 4. มการจดทาแผนบรหารความเสยงทมระดบความเสยงสง และดาเนนการตามแผน 5. มการตดตาม และประเมนผลการดาเนนงานตามแผน และรายงานตอสภาสถาบนเพอ

พจารณาอยางนอยปละ 1 ครง

- 7 -

6. มการนาผลการประเมน และขอเสนอแนะจากสภาสถาบน ไปใชในการปรบแผนหรอวเคราะหความเสยงในรอบปถดไป

หมายเหต : คะแนนการประเมนจะเทากบ 0 หากพบวาเกดเหตการณรายแรงขนภายในสถาบนในรอบปการประเมน ทสงผลกระทบตอชวตและความปลอดภยของนสต คณาจารย บคลากร หรอตอชอเสยงภาพลกษณ หรอตอความมนคงทางการเงนของสถาบน อนเนองมาจากความบกพรองของสถาบนในการควบคม หรอจดการกบความเสยง หรอปจจยเสยงทไมมประสทธภาพเพยงพอ โดยมหลกฐานประกอบทชดเจน ตวอยางความเสยงรายแรงทใหผลประเมนเปนศนย (0) คะแนน เชน

1. มการเสยชวตและถกทารายรางกายหรอจตใจอยางรนแรงของนสต คณาจารย บคลากรภายในสถาบน ทงๆ ทอยในวสยทสถาบนสามารถปองกนหรอลดผลกระทบในเหตการณทเกดขนได แตไมพบแผนการจดการความเสยงหรอไมพบความพยายามของสถาบนใน การระงบเหตการณดงกลาว

2. สถาบนหรอหนวยงานเสอมเสยชอเสยงหรอมภาพลกษณทไมด อนเนองมาจากปจจยตางๆ เชน คณาจารย นกวจยหรอบคลากรขาดจรยธรรม จรรยาบรรณ การไมปฏบตตามมาตรฐานหรอกฎกระทรวง และเกดเปนขาวปรากฏใหเหนตามสอตางๆ เชน หนงสอพมพ ขาว online เปนตน

3. สถาบนหรอหนวยงานขาดสภาพคลองในดานการเงนจนทาใหตองปดหลกสตรหรอไมสามารถปฏบตตามเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษาของสานกงานคณะกรรมการ การอดมศกษาไดสงผลกระทบตอนสตปจจบนทเรยนอยอยางรนแรง หากมคณะใดคณะหนงไดคะแนนการประเมนเปนศนย (0) แลว สถาบนกจะไดคะแนนการประเมนเปนศนย (0) ดวยเชนกน หากเปนไปตามเงอนไขทกลาวไวขางตน การไมเขาขายททาใหผลการประเมนไดคะแนนเปนศนย (0) ไดแก

1. สถาบนมการวเคราะหและจดทาแผนบรหารความเสยงเชงปองกน หรอมแผนรองรบเพอลดผลกระทบสาหรบความเสยงททาใหเกดเรองรายแรงดงกลาวไวลวงหนา และดาเนนการตามแผน

2. เปนเหตสดวสย อยนอกเหนอการบรหารจดการ (การควบคมหรอการปองกน) ของสถาบน 3. เหตการณรายแรงดงกลาวมความรนแรงทลดนอยลงมากจากแผนรองรบผลกระทบทได

กาหนดไวลวงหนา เกณฑการประเมน :

คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5 มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ

1 ขอ 2 ขอ 3 หรอ 4 ขอ 5 ขอ 6 ขอ แนวทางปฏบตทด :

1. มการแตงตงคณะกรรมการหรอคณะทางานบรหารความเสยง โดยมผบรหารระดบสงและตวแทนทรบผดชอบพนธกจหลกของสถาบนรวมเปนคณะกรรมการหรอคณะทางาน

1) มการแตงตงคณะกรรมการหรอคณะทางาน ประกอบดวยผบรหารระดบสง และตวแทนทรบผดชอบในแตละพนธกจหลกของสถาบน

- 8 -

2) มการระบรายละเอยดการทางานของคณะกรรมการหรอคณะทางาน เชน นโยบายหรอแนวทางในการดาเนนงาน หนาทความรบผดชอบ กาหนดระยะเวลาใหมการประชมของคณะกรรมการหรอคณะทางานฯ อยางสมาเสมอ

2. มการวเคราะหและระบความเสยง และปจจยทกอใหเกดความเสยงอยางนอย 3 ดาน ตามบรบทของสถาบน

ปจจยทกอใหเกดความเสยงในประเดนตางๆ เชน - ความเสยงดานทรพยากร (การเงน งบประมาณ ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ อาคาร

สถานท) - ความเสยงดานยทธศาสตร หรอกลยทธของสถาบน - ความเสยงดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ - ความเสยงดานการปฏบตงาน เชน ความเสยงของกระบวนการบรหารหลกสตร การ

บรหารงานวจย ระบบงาน ระบบประกนคณภาพ - ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล โดยเฉพาะจรรยาบรรณของ

อาจารยและบคลากร - ความเสยงจากเหตการณภายนอก - ความเสยงดานอนๆ ตามบรบทของสถาบน

1) วเคราะหและระบความเสยงพรอมปจจยทกอใหเกดความเสยงทสงผลกระทบหรอสรางความเสยหาย หรอความลมเหลวหรอลดโอกาสทจะบรรลเปาหมายในการบรหารการศกษา

2) ประเดนความเสยงทนามาพจารณาควรมองถงเหตการณในอนาคตทมโอกาสเกดขนและสงผลกระทบตอสถาบน ดานชอเสยง คณภาพการศกษา รวมถงความสญเสยทางดานชวตบคลากร และทรพยสนของสถาบน เปนสาคญ

3) ปจจยเสยงหรอปจจยทกอใหเกดความเสยงอาจใชกรอบแนวคดในเรองทเกยวของกบคน อาคารสถานท อปกรณ วธการปฏบตงาน สภาพแวดลอมทงภายในและภายนอก เปนตน

4) จดลาดบความสาคญของปจจยเสยง โดยพจารณาจากมตของโอกาสและผลกระทบจาก ความเสยง

3. มการประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยงและจดลาดบความเสยงทไดจากการวเคราะหในขอ 2

1) ระดบความเสยงอาจกาหนดเปนเชงปรมาณ หรอเชงคณภาพทสะทอนถงความเสยงระดบสง กลาง ตา ได

2) ควรมการกาหนดเกณฑการประเมนความเสยงทงในดานของโอกาสและผลกระทบ 3) การประเมนโอกาสในการเกดความเสยง ใหประเมนจากความถทเคยเกดเหตการณเสยง

ในอดต หรอความนาจะเปนทจะเกดเหตการณในอนาคต โดยคาดการณจากขอมลในอดต รวมถงสภาพแวดลอมทเกยวของกบการควบคมปจจยเสยงในปจจบน

4) การประเมนผลกระทบของความเสยง ใหประเมนจากความรนแรง ถามเหตการณเสยงดงกลาวเกดขน โดยจะมความรนแรงมาก ถากระทบตอความเชอมนตอคณภาพทางการศกษาของสถาบน ฐานะการเงน ขวญกาลงใจและความปลอดภยของบคลากร เปนตน

4. มการจดทาแผนบรหารความเสยงทมระดบความเสยงสง และดาเนนการตามแผน

- 9 -

1) จดทาแผนบรหารความเสยงเพอการบรรลเปาหมาย โดยตองกาหนดมาตรการหรอแผนปฏบตการทจะสรางความร ความเขาใจใหกบบคลากรในสถาบน และดาเนนการแกไข ลด หรอปองกน ความเสยงทจะเกดขนอยางเปนรปธรรม

2) สรางมาตรการควบคมความเสยงโดยใชเทคนค 4 T คอ Take การยอมรบความเสยง Treat การลดหรอควบคมความเสยง Transfer การโอนหรอกระจายความเสยง และ Terminate การหยดหรอหลกเลยงความเสยง เพอลดมลเหตของแตละโอกาสทสถาบนจะเกดความเสยหาย (ทงในรปแบบของตวเงนและไมใชตวเงน เชน ชอเสยง การฟองรองจากการไมปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ ประสทธภาพ ประสทธผลหรอความคมคา คณคา)

5. มการตดตาม และประเมนผลการดาเนนงานตามแผน และรายงานตอสภาสถาบนเพอพจารณา อยางนอยปละ 1 ครง

1) มการรายงานความกาวหนาหรอผลการดาเนนงานตามแผนตอสภาสถาบน 2) มการรายงานสรปผลการดาเนนงานและประเมนผลความสาเรจของการดาเนนงาน

ปญหาอปสรรคและแนวทางการแกไข พรอมขอเสนอแนะในการปรบปรงแผนการดาเนนงานตอสภาสถาบน

6. มการนาผลการประเมน และขอเสนอแนะจากสภาสถาบน ไปใชในการปรบแผนหรอวเคราะห ความเสยงในรอบปถดไป

แผนบรหารความเสยงในรอบปถดไปควรพจารณาระดบความเสยงทเหลออยหลงการจดการ ความเสยงและขอเสนอแนะจากสภาสถาบน รวมทงความเสยงใหมจากนโยบาย หรอสภาพแวดลอม ทางการศกษาทเปลยนแปลงไปทงภายในสถาบน และจากหนวยงานกากบ

- 10 -

นโยบายการบรหารความเสยงของมหาวทยาลย มหาวทยาลยทกษณไดดาเนนการบรหารความเสยงมาอยางตอเนองในรปแบบ การบรหาร

ความเสยงเชงยทธศาสตร ดงนน เพอใหมหาวทยาลยมระบบในการบรหารความเสยงทเปนรปธรรม โดยการบรหารเพอลดปจจยเสยงทจะสงผลกระทบตอความสาเรจของมหาวทยาลย ใหอยในระดบทยอมรบได โดยคานงถงการบรรลตามวสยทศน และยทธศาสตรของมหาวทยาลย ตลอดจนยทธศาสตรของสวนงานและหนวยงานภายในสวนงาน จงกาหนดนโยบายการบรหารความเสยงไวดงน

1. สวนงานและหนวยงานภายในสวนงานตามโครงสรางของมหาวทยาลย จะตองดาเนนการบรหารความเสยง โดยสงเสรมและพฒนาใหการดาเนนการบรหารความเสยงเปนสวนหนงของการปฏบตงานปกต

2. กาหนดใหมกระบวนการบรหารความเสยงเปนมาตรฐานเดยวกนทงมหาวทยาลย 3. สงเสรมใหมการบรหารความเสยงทงมหาวทยาลยแบบบรณาการ โดยมการจดการและ

ดาเนนการอยางเปนระบบและตอเนอง สอดคลองกบการบรรลตวชวด ยทธศาสตรของหนวยงาน และยทธศาสตรของมหาวทยาลย

4. ใหมการตดตาม ประเมน และรายงานผลการบรหารความเสยง และมการทบทวนปรบปรงอยางสมาเสมอ

5. ใหมการนาเทคโนโลยมาใชเพอการจดการทดและมประสทธภาพ สามารถแกไขปญหาไดอยางแทจรง

แนวทางการดาเนนการบรหารความเสยง ประจาปการศกษา 2555 มหาวทยาลยทกษณกาหนดแนวทางการบรหารความเสยงเพอใหสวนงานและหนวยงานภายใน

สวนงานใชเปนกรอบในการดาเนนงาน ดงน 1. ฝายแผนงาน จดทาคาสงแตงตงคณะกรรมการบรหารความเสยงทงระดบมหาวทยาลย

ระดบสวนงานและหนวยงานภายในสวนงาน 2. จดทาคมอการบรหารความเสยง เพอเปนกรอบ/แนวทางการปฏบตงาน 3. วเคราะหกระบวนการ/กจกรรมทสนบสนนใหสวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน

บรรลผลสาเรจตามเปาหมายหรอยทธศาสตรของหนวยงาน 4. ประเมนความเสยงจากการดาเนนงานตามกระบวนการ 5. จดลาดบความสาคญของปจจยเสยง 6. กาหนดมาตรการควบคมปจจยเสยงทอยในระดบสงและสงมาก โดยมวธหลก คอ การ

ควบคม/ลด การหลกเลยง การถายโอน และการยอมรบ 7. ดาเนนการควบคมความเสยงตามมาตรการทกาหนด 8. ตดตามและประเมนผลการบรหารความเสยง วเคราะหขอด ขอเสย ปญหา อปสรรค และ

ทบทวน ปรบปรง พฒนาอยางตอเนอง 9. รายงานสรปผลความสาเรจของการดาเนนการบรหารความเสยงเสนอผบรหาร/

คณะกรรมการทเกยวของ รอบ 6 เดอน รอบ 9 เดอน และรอบ 12 เดอน

- 11 -

โครงสรางการบรหารความเสยง (Risk Management Organization) มหาวทยาลยทกษณ กาหนดการบรหารความเสยงทวทงองคกรไว 2 ระดบ คอ 1. ระดบมหาวทยาลย รบผดชอบโดย คณะกรรมการอานวยการบรหารความเสยง และควบคม

ภายใน มหาวทยาลยทกษณ ประกอบดวย อธการบด เปนประธาน รองอธการบด ผชวยอธการบด คณบด ผอานวยการสถาบน/สานก/วทยาลย/ศนย หวหนาฝาย หวหนางาน เปนกรรมการ โดยฝายแผนงานเปนหนวยงานรบผดชอบหลก

2. ระดบสวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน รบผดชอบโดย คณะกรรมการบรหารความเสยงและควบคมภายในของสวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน

- 12 -

ปฏทนการดาเนนงานการบรหารความเสยง มหาวทยาลยทกษณ ประจาปการศกษา 2555 ( 1 มถนายน 2555 – 31 พฤษภาคม 2556) แผนการดาเนนงานระดบมหาวทยาลย ลาดบ การดาเนนงาน ระยะเวลา ผรบผดชอบ หมายเหต

18-22 ม.ย.55 ฝายแผนงาน โทร. 7320 1 จดทารางการวเคราะหความเสยง ประจาปการศกษา 2555 ของมหาวทยาลย

(รชนกร) โทรสาร 074-326265

2 ประชมคณะกรรมการอานวยการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยทกษณ ครงท 1

25-29 ม.ย.55 ฝายแผนงาน (รชนกร)

- แจงมต ขอสงเกตและขอเสนอแนะของสภามหาวทยาลย - วเคราะหและกาหนดประเดนความเสยงระดบมหาวทยาลย

3 จดทาคาสงแตงตงคณะอนกรรมการฯ ทเกยวของ

1 – 10 ส.ค.55 ฝายแผนงาน (รชนกร)

4 14 17 ส.ค.55 ฝายแผนงาน ประชมคณะอนกรรมการบรหารความเสยงฯ ครงท 1 ปการศกษา 2555 (รชนกร) - วเคราะหและกาหนดปจจยเสยง ประเมนความเสยงและจดลาดบความเสยง - จดทาแผนบรหารความเสยง

5 27 – 31 ส.ค.55 คณะอนกรรมการฯ

ประชมคณะกรรมการอานวยการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยทกษณ ครงท 2 ฝายแผนงาน

(รชนกร) - เสนอผลการวเคราะหความเสยงตามมตคณะอนกรรมการฯ - พจารณาแผนบรหารความเสยงระดบมหาวทยาลย

6 ประชมคณะกรรมการอานวยการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยทกษณ ครงท 3

พ.ย.55 ฝายแผนงาน (รชนกร)

- ตดตามผลการบรหารความเสยง รอบ 6 เดอน

7 ก.พ.56 ฝายแผนงาน ประชมคณะกรรมการอานวยการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยทกษณ ครงท 4

(รชนกร)

- ตดตามผลการบรหารความเสยง รอบ 9 เดอน

- 13 -

ลาดบ การดาเนนงาน ระยะเวลา ผรบผดชอบ หมายเหต 11 – 15 ม.ค.56 ฝายแผนงาน 8 เสนอแผนบรหารความเสยงและรายงาน

ผลการตดตาม ประจาปการศกษา 2555 ตอสภามหาวทยาลย เพอพจารณาและใหขอเสนอแนะ

(รชนกร)

9 1 เม.ย.56 ฝายแผนงาน ประชมคณะกรรมการอานวยการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยทกษณ ครงท 5

(รชนกร)

- พจารณาขอเสนอแนะของสภามหาวทยาลยเพอปรบแผนการบรหารความเสยง ในปการศกษา 2556

10 พ.ค.55 ฝายแผนงาน ประชมคณะกรรมการอานวยการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยทกษณ ครงท 6

(รชนกร)

- ตดตามและประเมนผลการดาเนนการบรหารความเสยง รอง 12 เดอน ปการศกษา 2555

- 14 -

แผนการดาเนนงานระดบสวนงานและหนวยงานภายในสวนงาน ลาดบ การดาเนนงาน ระยะเวลา ผรบผดชอบ หมายเหต 1 ประชมชแจงนโยบายและแนวทางใน

การจดทาการบรหารความเสยง ปการศกษา 2555

23 ก.ค.55 ฝายแผนงาน (รชนกร)

2 สงแผนการบรหารความเสยง ประจาปการศกษา 2555

1 ส.ค.55 สวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน

สงฝายแผนงาน จานวน 2 ชด

3 ตดตามและประเมนผลการบรหารความเสยง รอบ 6 เดอน

1 ส.ค.-30 พ.ย.55 สวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน

4 สงรายงานผลตามแผนการบรหารความเสยง รอบ 6 เดอน

1 ธ.ค.55 สวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน

สงฝายแผนงาน จานวน 2 ชด

5 ตดตามและประเมนผลการบรหารความเสยง รอบ 9 เดอน

1 ธ.ค.55-28 ก.พ.56

สวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน

6 สงรายงานผลตามแผนการบรหารความเสยง รอบ 9 เดอน

1 ม.ค.56 สวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน

สงฝายแผนงาน จานวน 2 ชด

7 เสนอผบรหารและคณะกรรมการทเกยวของ เพอพจารณาและใหขอเสนอแนะ

ม.ค.56 สวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน

8 นาขอสงเกตและขอเสนอแนะของผบรหารและคณะกรรมการทเกยวของพจารณาเพอปรบปรงแผนการบรหารความเสยงในปการศกษา 2556

เม.ย.56 สวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน

9 ตดตามและประเมนผลการบรหารความเสยง รอบ 12 เดอน

1 ม.ค.-พ.ค.56 สวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน

10 สงรายงานผลตามแผนการบรหารความเสยง รอบ 12 เดอน

25 พ.ค.56 สวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน

สงฝายแผนงาน จานวน 2 ชด

- 15 -

- 16 -

แบบฟอรมสาหรบการจดทาการบรหารความเสยง ประจาปการศกษา 2555 สาหรบสวนงานและหนวยงานภายในสวนงาน

17 

แบบฟอรมท 1 กระดาษทาการ วเคราะหและระบความเสยง

.......ชอสวนงาน..... ประจาปการศกษา 2555 (1 มถนายน 2555 – 31 พฤษภาคม 2556)

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ......ชอสวนงาน........ ไดทาการวเคราะหและระบความเสยงเชอมโยงกบยทธศาสตรของมหาวทยาลย และยทธศาสตรของ ......ชอสวนงาน...... ตามปจจยเสยงทกอใหเกดความเสยงในดานตาง ๆ สรปดงน

1. ความเสยงดาน............................ ประเดนยทธศาสตรระดบมหาวทยาลย.............................................................................................. ประเดนยทธศาสตรระดบสวนงาน..................................................................................................... เปาประสงค......................................................................................... กลยทธ..................................................................................................

ความเสยง (Risk) (1)

ปจจยเสยง (Risk Factor)

(2)

แหลงทมาของความเสยง (Source of Risk)

(3) 1. ความเสยง............................... เปาหมาย/สงทมงหวง .................................................... .................................................... 2. ความเสยง เปาหมาย/สงทมงหวง .................................................... ....................................................

ฯลฯ

1.1……………………………………….. 1.2……………………………………….. 2.1………………………………………. 2.2……………………………………….

ภายใน หรอ ภายนอกสวนงาน

18 

คาอธบายแบบฟอรมท 1 กระดาษทาการ การวเคราะหและระบความเสยง (เกณฑขอท 2 ตวบงชท 7.4 ระบบบรหารความเสยง ของ สกอ.)

(1) ชอสวนงาน หมายถง ชอสวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน (2) ความเสยงดาน ใหระบความเสยงดานตาง ๆ ตามเกณฑมาตรฐานของ สกอ. ดงน

1) ความเสยงดานทรพยากร (การเงน งบประมาณ ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ อาคารสถานท เปนตน)

2) ความเสยงดานยทธศาสตร หรอกลยทธของสถาบน 3) ความเสยงดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ 4) ความเสยงดานการปฏบตงาน (เชน ความเสยงของกระบวนการบรหารหลกสตร

การบรหาร การวจย ระบบงาน ระบบประกนคณภาพ) 5) ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล โดยเฉพาะ

จรรยาบรรณของอาจารยและบคลากร 6) ความเสยงจากเหตการณภายนอก 7) อน ๆ ตามบรบทของสถาบน โดยจะตองวเคราะหความเสยงใหไดอยางนอย 3 ดาน

(3) ประเดนยทธศาสตรระดบมหาวทยาลย ระบประเดนยทธศาสตรระดบมหาวทยาลยทตรงกบหรอสอดคลองกบประเดนความเสยง

(4) ประเดนยทธศาสตรระดบสวนงาน - เปาประสงค................. - กลยทธ........................

ระบประเดนยทธศาสตร เปาประสงค และกลยทธ ระดบสวนงานและหนวยงานภายในสวนงานทตรงกบหรอสอดคลองกบประเดนความเสยง

(5) ตาราง คอลมน (1) ความเสยง

ใหระบเหตการณใด หรอ กจกรรมใดของกระบวนการปฏบตงานทอาจเกดความผดพลาด เกดความเสยหาย และทาใหมบรรลวตถประสงคหรอเปาหมายทกาหนด เปาหมาย/สงทมงหวง ใหระบเปาหมายหรอสงทตองการใหเกดขน วาหากความเสยงนลดลงหรอหายไปจะมงหวงใหเกดอะไร โดยระบระยะเวลาใหชดเจน

(6) ตาราง คอลมน (2) ปจจยเสยง ใหระบสาเหตททาใหเกดความเสยงในคอลมน (1)

(7) ตาราง คอลมน (3) แหลงทมาของความเสยง ใหระบทมาของความเสยง วา มาจากภายในสวนงานหรอภายนอกสวนงาน

19 

ตวอยางการกรอกแบบฟอรม แบบฟอรมท 1

กระดาษทาการ วเคราะหและระบความเสยง ฝายแผนงาน สานกงานมมหาวทยาลย

ประจาปการศกษา 2555 (1 มถนายน 2555 – 31 พฤษภาคม 2556) --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ฝายแผนงาน ไดทาการวเคราะหและระบความเสยงเชอมโยงกบยทธศาสตรของมหาวทยาลย และยทธศาสตรของ ฝายแผนงาน ตามปจจยเสยงทกอใหเกดความเสยงในดานตาง ๆ สรปดงน

1. ความเสยงดาน การปฏบตงาน ประเดนยทธศาสตรระดบมหาวทยาลย ท 7 พฒนาระบบบรหารจดการโดยยดหลกธรรมาภบาล สามารถพงพาตนเองได และมงเนนผลสมฤทธโดยคานงถงคณภาพชวตและสขภาวะของสมาชกองคกร ประเดนยทธศาสตรฝายแผนงาน ท 3 พฒนาและปรบปรงสารสนเทศเพอสนบสนนการปฏบตงานและการตดสนใจ เปาประสงค ท 1 มการบรณาการสารสนเทศทมประสทธภาพ กลยทธ พฒนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการจดการขอมลใหเปนระบบและมประสทธภาพ

ความเสยง (Risk) (1)

ปจจยเสยง (Risk Factor)

(2)

แหลงทมาของความเสยง (Source of Risk)

(3) 1. ความเสยง ขาดขอมลเชงวเคราะหดานพนททเปนปจจบน เพอประกอบการวางแผนพฒนามหาวทยาลย

เปาหมาย/สงทมงหวง มรายงานวเคราะหประสทธภาพการใชพนทอาคารของมหาวทยาลยภายใน 1 ป และมการจดทาอยางตอเนองทกป

1. ไมมการจดทาแผนการใชอาคารอยางตอเนอง 2. ขาดการจดเกบขอมลดานการใชอาคารอยางตอเนอง

ภายนอก

‐ 20 ‐  

แบบฟอรมท 2 กระดาษทาการ การประเมนความเสยงและจดลาดบความเสยง

.....ชอสวนงาน..... ประจาปการศกษา 2555 (1 มถนายน 2555 – 31 พฤษภาคม 2556)

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1. ความเสยงดาน............................

ประเดนยทธศาสตรระดบมหาวทยาลย.................................................................................................. ประเดนยทธศาสตรระดบสวนงานหรอหนวยงานภายในสวนงาน........................................................... เปาประสงค......................................................................................... กลยทธ..................................................................................................

ความเสยง (Risk) (1)

ปจจยเสยง (Risk Factor)

(2)

การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

ระดบความเสยง (Risk Level)

(3) x (4) (5)

วธบรหารความเสยง (Risk Management)

(6) โอกาส

(Likelihood) (3)

ผลกระทบ (Impact)

(4)

ยอมรบ (Accept)

หลกเลยง (Avoid)

ถายโอน (Transfer)

ควบคม/ลด (Reduce)

1. ความเสยง............................... เปาหมาย/สงทมงหวง....... 2. ความเสยง…………………………. เปาหมาย/สงทมงหวง............. ฯลฯ

1.1……………………….. 1.2……………………….. 2.1…………………………. 2.2………………………….

‐ 21 ‐  

คาอธบายแบบฟอรมท 2 กระดาษทาการ การประเมนความเสยงและจดลาดบความเสยง (เกณฑขอท 3 ตวบงชท 7.4 ระบบบรหารความเสยง ของ สกอ.)

(1) ชอสวนงาน ประเดนยทธศาสตรระดบมหาวทยาลย ประเดนยทธศาสตรระดบหนวยงาน เปาประสงค และกลยทธ ใหกรอกเหมอนแบบฟอรมท 1 (2) ตาราง คอลมน (1) ความเสยง และ คอลมน (2) ปจจยเสยง กรอกเหมอนแบบฟอรมท 1 (3) คอลมน (3) และ (4) การประเมนความเสยง (โอกาส/ผลกระทบ)

ใหระบผลการประเมนจากความถทกาหนดไวในหลกเกณฑ (ตารางการวเคราะห) ดงตวอยางตารางการวเคราะห ดงน ตวอยางการกาหนดเกณฑการประเมน ระดบโอกาสในการเกดเหตการณตางๆ (Likelihood) ในเชงปรมาณ

ระดบ โอกาสทจะเกด คาอธบาย 5 สงมาก 1 เดอนตอครง หรอมากกวา 4 สง 1-6 เดอนตอครง แตไมเกน 5 ครง 3 ปานกลาง 1 ปตอครง 2 นอย 2-3 ปตอครง 1 นอยมาก 5 ปตอครง

ระดบโอกาสในการเกดเหตการณตางๆ (Likelihood) ในเชงคณภาพ

ระดบ โอกาสทจะเกด คาอธบาย 5 สงมาก มโอกาสในการเกดเกอบทกครง 4 สง มโอกาสในการเกดคอนขางสงหรอบอยๆ 3 ปานกลาง มโอกาสเกดบางครง 2 นอย อาจมโอกาสเกดแตนานๆ ครง 1 นอยมาก มโอกาสเกดในกรณยกเวน

‐ 22 ‐  

ระดบความรนแรงของผลกระทบของความเสยง (Impact) เชงปรมาณ

ระดบ ผลกระทบ คาอธบาย 5 สงมาก > 10 ลานบาท 4 สง > 2.5 ลานบาท - 10 ลานบาท 3 ปานกลาง > 50,000 – 2.5 ลานบาท 2 นอย > 10,000 – 50,000 บาท 1 นอยมาก ไมเกน 10,000 บาท

ระดบความรนแรงของผลกระทบของความเสยง (Impact) เชงคณภาพ

ระดบ ผลกระทบ คาอธบาย 5 รนแรงสง มการสญเสยทรพยสนอยางมหนต

มการบาดเจบถงชวต 4 คอนขางรนแรง มการสญเสยทรพยสนมาก

มการบาดเจบสาหสถงขนพกงาน 3 ปานกลาง มการสญเสยทรพยสนมาก

มการบาดเจบสาหสถงขนหยดงาน 2 นอย การสญเสยทรพยสนพอสมควร

มการบาดเจบรนแรง 1 นอยมาก มการสญเสยทรพยสนเลกนอย

ไมมการบาดเจบรนแรง

(4) คอลมน (5) ระดบความเสยง ใหระบผลการวเคราะหระดบความเสยง ซงไดมาจาก คอลมน (3) x (4) คอ คะแนนของโอกาส x คะแนนของผลกระทบ พรอมทงระบวา สงมาก สง

ปานกลาง หรอตา โดยพจารณาจากตารางดงตอไปน

ผลกร

ะทบจ

ากคว

ามเส

ยง

5 5 10 15 20 25

4 4 8 12 16 20

3 3 6 9 12 15

2 2 4 6 8 10

1 1 2 3 4 5

1 2 3 4 5

โอกาสทจะเกดความเสยง

‐ 23 ‐  

1-2 มโอกาสทจะเกดความเสยงตา 3-6 มโอกาสทจะเกดความเสยงปานกลาง

13-25 มโอกาสทจะเกดความเสยงสงมาก 7-12 มโอกาสทจะเกดความเสยงสง

‐ 24 ‐  

(5) คอลมน (6) วธบรหารความเสยง ใหระบวธการจดการเพอลดความเสยง จากวธการ ดงน - การยอมรบ คอ หนวยงานยอมรบความเสยงนน ในกรณทมระบบการควบคมภายในทมประสทธภาพ มระบบขอมลทเพยงพอทจะใชในการตดสนใจ

และมความเขาใจความเสยงเปนอยางด รวมทงประโยชนทไดรบจากการจดการความเสยงอาจนอยกวาตนทตองเสยไป - การหลกเลยง คอ การหลกเลยงและหยดทากจกรรมเหลานน เพอปองกนความเสยงทจะเกดขน - การถายโอน คอ การแบงความรบผดชอบใหผอนรวมกบความเสยง เชน การทาประกนอบตเหตใหกบนสตทเดนทางไปศกษาดงาน หรอกจกรรมทม

หนวยงานอนจะตองรวมดาเนนการดวย - การควบคม/ลด คอ การลดหรอควบคมความเสยงโดยใชกระบวนการควบคมภายในเพอลดโอกาสทจะเกดความเสยงและลดผลกระทบทจะเกดจาก

ความเสยง

‐ 25 ‐  

ตวอยางการกรอก แบบฟอรมท 2

กระดาษทาการ การประเมนความเสยงและจดลาดบความเสยง ฝายแผนงาน สานกงานมหาวทยาลย

ประจาปการศกษา 2555 (1 มถนายน 2555 – 31 พฤษภาคม 2556) --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1. ความเสยงดาน การปฏบตงาน ประเดนยทธศาสตรระดบมหาวทยาลย ท 7 พฒนาระบบบรหารจดการโดยยดหลกธรรมาภบาล สามารถพงพาตนเองได และมงเนนผลสมฤทธโดยคานงถงคณภาพชวตและสขภาวะของสมาชกองคกร ประเดนยทธศาสตรฝายแผนงานฝายแผนงาน ท 3 พฒนาและปรบปรงสารสนเทศเพอสนบสนนการปฏบตงานและการตดสนใจ เปาประสงค ท 1 มการบรณาการสารสนเทศทมประสทธภาพ กลยทธ พฒนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการจดการขอมลใหเปนระบบและมประสทธภาพ

ความเสยง (Risk) (1)

ปจจยเสยง (Risk Factor)

(2)

การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

ระดบความเสยง (Risk Level)

(3) x (4) (5)

วธบรหารความเสยง (Risk Management)

(6) โอกาส

(Likelihood) (3)

ผลกระทบ (Impact)

(4)

ยอมรบ (Accept)

หลกเลยง (Avoid)

ถายโอน (Transfer)

ควบคม/ลด (Reduce)

ความเสยง ขาดขอมลเชงวเคราะหดานพนททเปนปจจบน เพอประกอบการวางแผนพฒนามหาวทยาลย เปาหมาย/สงทมงหวง มรายงานวเคราะหประสทธภาพการใชพนทอาคารของมหาวทยาลยภายใน 1 ป และมการจดทาอยางตอเนองทกป

1. ไมมการจดทาแผนการใชอาคารอยางตอเนอง 2. ขาดการจดเกบขอมลดานการใชอาคารอยางตอเนอง

1 4

2

5

1 x 2 = 2 (ตา)

4 x 5 = 20 (สงมาก)

แบบฟอรมท 3 แผนการบรหารความเสยง

.....ชอสวนงาน..... ประจาปการศกษา 2555 (1 มถนายน 2555 – 31 พฤษภาคม 2556)

.....ชอสวนงาน..... ไดทาการวเคราะหและระบความเสยงตามปจจยเสยงทกอใหเกดความเสยงในดานตาง ๆ และไดมการจดทาแผนบรหารความเสยง สรปไดดงน

ผรบผดชอบ การจดการความเสยง ปจจยเสยง ความเสยง ระยะเวลาดาเนนการ (ม.ย. 2555-พ.ค. 2556) หมายเหต (Person in Charge)

(4) (Risk Management)

(3) (Risk Factors)

(2) (Risk) (1)

(5) (6)

เม.ย

.

ก.พ.

พ.ย.

ม.ค.

ม.ค.

ต.ค.

ก.ค.

ม.ย.

ส.ค.

ก.ย.

ธ.ค.

พ.ค.

1. ความเสยง.......................... เปาหมาย/สงทมงหวง.............. 2. ความเสยง เปาหมาย/สงทมงหวง............... 3. ความเสยง........................... เปาหมาย/สงทมงหวง...............

1.1....................... 1.2....................... 2.1...................... 2.2...................... 3.1...................... 3.2......................

- 26 -

คาอธบายแบบฟอรมท 3 แผนการบรหารความเสยง (เกณฑขอท 4 ตวบงชท 7.4 ระบบบรหารความเสยง ของ สกอ.)

(1) ชอสวนงาน ใหกรอกเหมอนแบบฟอรมท 1-2 (2) ตาราง คอลมน (1) ความเสยง และ คอลมน (2) ปจจยเสยง กรอกเหมอนแบบฟอรมท 1-2 (3) ตาราง คอลมน (3) การจดการความเสยง

ใหระบกจกรรมทจะดาเนนการในการจดการความเสยงนน ๆ เชน การพฒนาบคลากร การจดประชมชแจง เปนตน (4) ตาราง คอลมน (4) ผรบผดชอบ

ใหระบชอผทมหนาทรบผดชอบในแตละกจกรรมตามคอลมน (3) ใหชดเจน (5) ตาราง คอลมน (5) ระยะเวลาดาเนนการ (มถนายน 2555 – พฤษภาคม 2556)

ใหระบระยะเวลาดาเนนการของแตละกจกรรมทจะจดทาตามคอลมน (3) โดยการลากเสนระบชวงเวลาทใชในการดาเนนกจกรรมนน ๆ (6) ตาราง คอลมน (6) หมายเหต

ใหอธบายเพมเตมในสวนทไมสามารถระบไวในคอลมนอน ๆ ได เพอความเขาใจมากขน

- 27 -

- 28 -

ตวอยางการกรอก แบบฟอรมท 3

แผนการบรหารความเสยง ฝายแผนงาน สานกงานมหาวทยาลย

ประจาปการศกษา 2555 (1 มถนายน 2555 – 31 พฤษภาคม 2556) ฝายแผนงาน ไดทาการวเคราะหและระบความเสยงตามปจจยเสยงทกอใหเกดความเสยงในดานตาง ๆ และไดมการจดทาแผนบรหารความเสยง สรปไดดงน

ความเสยง (Risk) (1)

ปจจยเสยง (Risk Factors)

(2)

การจดการความเสยง (Risk Management)

(3)

ผรบผดชอบ (Person in Charge)

(4)

ระยะเวลาดาเนนการ (ม.ย. 2555-พ.ค. 2556) (5)

หมายเหต (6)

ม.ย.

ก.ค.

ส.ค.

ก.ย.

ต.ค.

พ.ย.

ธ.ค.

ม.ค.

ก.พ.

ม.ค.

เม.ย

.

พ.ค.

ความเสยง ขาดขอมลเชงวเคราะหดานพนททเปนปจจบน เพอประกอบการวางแผนพฒนามหาวทยาลย เปาหมาย/สงทมงหวง มรายงานวเคราะหประสทธภาพการใชพนทอาคารของมหาวทยาลยภายใน 1 ป และมการจดทาอยางตอเนองทกป

1. ไมมการจดทาแผนการใชอาคารอยางตอเนอง 2. ขาดการจดเกบขอมลดานการใชอาคารอยางตอเนอง

- จดทางานวจยสถาบน เรอง การวเคราะหประสทธภาพการใชพนทอาคาร

ฝายบรหารวทยาเขตสงขลา/พทลง

จไรพร

ถายโอน

แบบฟอรมท 4 รายงานการตดตามและประเมนผลการบรหารความเสยง

...ชอสวนงาน..... ประจาปการศกษา 2555 (1 มถนายน 2555 – 31 พฤษภาคม 2556)

.....ชอสวนงาน..... ไดทาการวเคราะหและระบความเสยงตามปจจยเสยงทกอใหเกดความเสยงในดานตาง ๆ และไดมการจดทาแผนบรหารความเสยงและรายงานผลการตดตามการบรหารความเสยง สรปไดดงน

ผรบผดชอบ ความเสยง

คงเหลอ ความเสยง ปจจยเสยง การจดการความเสยง ระยะเวลาดาเนนการ (ม.ย. 2555-พ.ค. 2556) ผลการ

ดาเนนงาน (Person in Charge) (4)

(Risk) (1)

(Risk Factors) (2)

(Risk Management) (3)

(5) (Residual Risk)

(7) (Result)

(6) เม.ย

.56

ก.พ.

56

พ.ย.

55

ม.ค.

56

ม.ค.

56

ต.ค.

55

ม.ย.

55

ก.ค.

55

ส.ค.

55

ก.ย.

55

ธ.ค.55

พ.ค.

56

1. ความเสยง.......................... เปาหมาย/สงทมงหวง.............. 2. ความเสยง เปาหมาย/สงทมงหวง............... 3. ความเสยง........................... เปาหมาย/สงทมงหวง...............

1.1....................... 1.2....................... 2.1...................... 2.2...................... 3.1...................... 3.2......................

- 29 -

คาอธบายแบบฟอรมท 4 รายงานตดตามและประเมนผลการบรหารความเสยง (เกณฑขอท 5 ตวบงชท 7.4 ระบบบรหารความเสยง ของ สกอ.)

(1) ชอสวนงาน ใหกรอกเหมอนแบบฟอรมท 3 (2) ตาราง คอลมน (1) (2) (3) (4) และ (5) กรอกเหมอนแบบฟอรมท 3 (3) ตาราง คอลมน (6) ผลการดาเนนงาน ใหระบผลความคบหนาในการบรหารจดการความเสยง (4) ตาราง คอลมน (7) ความเสยงคงเหลอ ใหระบผลจากการประเมนความเสยงทยงเหลออย หลงจากมการตดตามผลการดาเนนงานแลว (เปนตวเลข) พรอมคาอธบาย

- 30 -

- 31 -

ตวอยางการกรอก แบบฟอรมท 4

รายงานการตดตามและประเมนผลการบรหารความเสยง ฝายแผนงาน สานกงานมหาวทยาลย

ประจาปการศกษา 2555 (1 มถนายน 2555 – 31 พฤษภาคม 2556) ฝายแผนงาน ไดทาการวเคราะหและระบความเสยงตามปจจยเสยงทกอใหเกดความเสยงในดานตาง ๆ และไดมการจดทาแผนบรหารความเสยงและรายงานผลการตดตาม

การบรหารความเสยง สรปไดดงน

ความเสยง (Risk) (1)

ปจจยเสยง (Risk Factors)

(2)

การจดการความเสยง (Risk Management)

(3)

ผรบผดชอบ (Person in Charge)

(4)

ระยะเวลาดาเนนการ (ม.ย. 2555-พ.ค. 2556) (5)

ผลการดาเนนงาน (Result)

(6)

ความเสยงคงเหลอ

(Residual Risk) (7) ม.

ย.55

ก.ค.

55

ส.ค.

55

ก.ย.

55

ต.ค.

55

พ.ย.

55

ธ.ค.55

ม.ค.

56

ก.พ.

56

ม.ค.

56

เม.ย

.56

พ.ค.

56

4 x 5 = 20 (สงมาก)

กาลงดาเนนการจดเกบขอมล

ความเสยง ขาดขอมลเชงวเคราะหดานพนททเปนปจจบน เพอประกอบการวางแผนพฒนามหาวทยาลย เปาหมาย/สงทมงหวง มรายงานวเคราะหประสทธภาพการใชพนทอาคารของมหาวทยาลยภายใน 1 ป และมการจดทาอยางตอเนองทกป

1. ไมมการจดทาแผนการใชอาคารอยางตอเนอง 2. ขาดการจดเกบขอมลดานการใชอาคารอยางตอเนอง

- จดทางานวจยสถาบน เรอง การวเคราะหประสทธภาพการใชพนทอาคาร

ฝายบรหารวทยาเขตสงขลา/พทลง

จไรพร

บรรณานกรม

การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (กนอ.). คมอการจดทาระบบบรหารความเสยง. (2547) มหาวทยาลยทกษณ. แผนยทธศาสตรระยะยาว (พ.ศ. 2553-2567). (2554)

มหาวทยาลยทกษณ. คมอประกนคณภาพการศกษา ประจาปการศกษา 2553-2554. (2555). สมชาย ไตรรตนภรมย. เอกสารประกอบการบรรยายการบรหารความเสยง. (2555).

สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553. (2554).

- 32 -