Prawo Unii Europejskiej

Prawo Unii EuropejskiejPrawo Unii Europejskiej

Zdzisław Brodecki, Zdzisław Brodecki, Prawo integracji w EuropiePrawo integracji w Europie, LexisNexis, , LexisNexis, Warszawa 2006 r. Warszawa 2006 r.

Zdzisław Brodecki (red.), Zdzisław Brodecki (red.), Europa sędziówEuropa sędziów, LexisNexis, , LexisNexis, Warszawa 2007 r.Warszawa 2007 r.

W. Czapliński, R. Ostrihansky, P. Saganek, A. Wyrozumska, W. Czapliński, R. Ostrihansky, P. Saganek, A. Wyrozumska, Prawo Wspólnot Europejskich. Orzecznictwo, Wydanie Prawo Wspólnot Europejskich. Orzecznictwo, Wydanie nowe z suplementemnowe z suplementem, Scholar, 2005 r., Scholar, 2005 r.

Oficjalna strona www Unii Europejskiej: Oficjalna strona www Unii Europejskiej: www.europa.euwww.europa.eu

http://www.europa.eu/

Unia EuropejskaUnia Europejska

Historia sukcesu?Historia sukcesu?

1949 r.1949 r.

Po II wojnie światowej następuje podział Europy na Wschód i Zachód, Po II wojnie światowej następuje podział Europy na Wschód i Zachód, co daje początek trwającej 40 lat zimnej wojnie.co daje początek trwającej 40 lat zimnej wojnie. W 1949 r. utworzona zostaje Rady Europy.W 1949 r. utworzona zostaje Rady Europy.Rada Europy Rada Europy jest klasyczną organizacją międzynarodową, najstarszą jest klasyczną organizacją międzynarodową, najstarszą

organizacją polityczną w Europie. Skupia 47 państw, w tym wszystkie organizacją polityczną w Europie. Skupia 47 państw, w tym wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej i Rosję. Celem jest ochrona państwa członkowskie Unii Europejskiej i Rosję. Celem jest ochrona praw człowieka, obrona demokracji parlamentarnej i rządów prawa. praw człowieka, obrona demokracji parlamentarnej i rządów prawa. Siedzibą jest Strasburg. Organem sądowym jest Europejski Trybunał Siedzibą jest Strasburg. Organem sądowym jest Europejski Trybunał Praw Człowieka z siedzibą w Strasburgu.Praw Człowieka z siedzibą w Strasburgu.

19501950-05-09-05-09

Robert Schuman, francuski minister spraw zagranicznych, Robert Schuman, francuski minister spraw zagranicznych, przedstawia plan opierający się na pomyśle Jeana Monneta. przedstawia plan opierający się na pomyśle Jeana Monneta. Schuman proponuje połączenie zasobów węgla oraz stali Schuman proponuje połączenie zasobów węgla oraz stali należących do Francji i Niemiec w ramach nowej organizacji należących do Francji i Niemiec w ramach nowej organizacji otwartej na członkostwo innych krajów europejskich.otwartej na członkostwo innych krajów europejskich.

Od tej daty, którą można uważać za narodziny Unii Europejskiej, Od tej daty, którą można uważać za narodziny Unii Europejskiej, dzień 9 maja jest obchodzony corocznie jako „Dzień Europy”.dzień 9 maja jest obchodzony corocznie jako „Dzień Europy”.

1951-04-181951-04-18

Sześć krajów zgromadzonych w Paryżu: Belgia, Francja, Sześć krajów zgromadzonych w Paryżu: Belgia, Francja, Luksemburg, Niderlandy, Republika Federalna Niemiec i Włochy Luksemburg, Niderlandy, Republika Federalna Niemiec i Włochy

podpisuje Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali podpisuje Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (EWWiS). (EWWiS).

Traktat wchodzi w życie 23 lipca 1952 r. na okres 50 lat, Traktat wchodzi w życie 23 lipca 1952 r. na okres 50 lat, więc 22 lipca 2002 r. Traktat wygasł. więc 22 lipca 2002 r. Traktat wygasł.

1955-06-01 do 021955-06-01 do 02

Podczas konferencji w Messynie Podczas konferencji w Messynie

ministrowie spraw zagranicznych ministrowie spraw zagranicznych

sześciu krajów członkowskich EWWiS sześciu krajów członkowskich EWWiS

podejmują decyzję o rozszerzeniu podejmują decyzję o rozszerzeniu

integracji europejskiej integracji europejskiej

na wszystkie sektory gospodarki.na wszystkie sektory gospodarki.

19571957-03-25-03-25

Podpisanie Podpisanie

Traktatu ustanawiającego Traktatu ustanawiającego

Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG) Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG)

i i

Traktatu ustanawiającego Traktatu ustanawiającego

Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euratom) Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euratom)

w Rzymie (Traktaty Rzymskie).w Rzymie (Traktaty Rzymskie).

przez sześć państw założycieli EWWiS. przez sześć państw założycieli EWWiS.

Traktaty Rzymskie wchodzą w życie 1 stycznia 1958 r.Traktaty Rzymskie wchodzą w życie 1 stycznia 1958 r.

19601960-01-04-01-04

Podpisanie w Sztokholmie Podpisanie w Sztokholmie

Konwencji o utworzeniu Konwencji o utworzeniu

Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (ang. EFTA). Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (ang. EFTA).

Początkowo EFTA była organizacją konkurencyjna wobec Wspólnot Początkowo EFTA była organizacją konkurencyjna wobec Wspólnot Europejskich, ale wobec przystąpienia większości jej członków Europejskich, ale wobec przystąpienia większości jej członków

do Unii Europejskiej, stała się organizacją o marginalnym znaczeniu.do Unii Europejskiej, stała się organizacją o marginalnym znaczeniu. Obecnie do Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu Obecnie do Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu

należąnależą

Norwegia, Szwajcaria, Lichtenstein i Islandia.Norwegia, Szwajcaria, Lichtenstein i Islandia. Państwa EFTA (z wyjątkiem Szwajcarii) wraz z państwami członkowskimi Państwa EFTA (z wyjątkiem Szwajcarii) wraz z państwami członkowskimi

Unii Europejskiej tworzą Europejski obszar Gospodarczy.Unii Europejskiej tworzą Europejski obszar Gospodarczy.

19631963-07-20-07-20

W Yaoundé zostaje podpisana W Yaoundé zostaje podpisana

umowa stowarzyszeniowa umowa stowarzyszeniowa

pomiędzy pomiędzy

EWG EWG

a 18 krajami afrykańskimi.a 18 krajami afrykańskimi.

19651965-04-08-04-08

Podpisanie traktatu o wspólnych organachPodpisanie traktatu o wspólnych organach

łączącego organy wykonawcze łączącego organy wykonawcze

trzech Wspólnot (EWWiS, EWG i Euratom) trzech Wspólnot (EWWiS, EWG i Euratom)

i ustanawiającego jedną Radę i Komisję. i ustanawiającego jedną Radę i Komisję.

Wchodzi on w życie 1 lipca 1967 r.Wchodzi on w życie 1 lipca 1967 r.

19661966-01-29-01-29

„„Kompromis luksemburski”Kompromis luksemburski”

Po kryzysie politycznym Francja ponownie Po kryzysie politycznym Francja ponownie zajmuje swoje miejsce w Radzie. zajmuje swoje miejsce w Radzie.

W zamian zyskuje potwierdzenie, W zamian zyskuje potwierdzenie,

że sprawy dotyczące że sprawy dotyczące

„„ważnych interesów narodowych” ważnych interesów narodowych”

będą nadal przyjmowane jednogłośnie.będą nadal przyjmowane jednogłośnie.

19681968-07-01-07-01

Zniesienie ceł na towary przemysłowe Zniesienie ceł na towary przemysłowe

i wprowadzenie wspólnej taryfy celnej.i wprowadzenie wspólnej taryfy celnej.

1973-01-011973-01-01

Dania, Irlandia oraz Zjednoczone Królestwo przystępują Dania, Irlandia oraz Zjednoczone Królestwo przystępują do Wspólnot Europejskich zwiększając liczbę państw do Wspólnot Europejskich zwiększając liczbę państw członkowskich do dziewięciu. Wskutek negatywnego członkowskich do dziewięciu. Wskutek negatywnego wyniku referendum w sprawie członkostwa Norwegia wyniku referendum w sprawie członkostwa Norwegia pozostaje poza Wspólnotami Europejskimi.pozostaje poza Wspólnotami Europejskimi.

19741974-12-09 do 10-12-09 do 10

Podczas szczytu w Paryżu Podczas szczytu w Paryżu przywódcy polityczni dziewięciu państw członkowskich przywódcy polityczni dziewięciu państw członkowskich

postanawiają, że będą się spotykać trzy razy do roku jako Rada postanawiają, że będą się spotykać trzy razy do roku jako Rada Europejska. Europejska.

W skład Rady Europejskiej wchodzą W skład Rady Europejskiej wchodzą głowy państw lub szefowie rządów państw członkowskich UE głowy państw lub szefowie rządów państw członkowskich UE

i Przewodniczący Komisji Europejskiej. i Przewodniczący Komisji Europejskiej. Zgadzają się również na bezpośrednie wybory Zgadzają się również na bezpośrednie wybory

do Parlamentu Europejskiego do Parlamentu Europejskiego

19751975-02-28-02-28

EWG oraz 46 państw Afryki, Karaibów i regionu Pacyfiku EWG oraz 46 państw Afryki, Karaibów i regionu Pacyfiku (AKP) podpisują w Lomé konwencję (Lomé I).(AKP) podpisują w Lomé konwencję (Lomé I).

1979-06-07 do 101979-06-07 do 10

Pierwsze bezpośrednie wybory Pierwsze bezpośrednie wybory

do Parlamentu Europejskiego.do Parlamentu Europejskiego.

1981-01-011981-01-01

Grecja staje się dziesiątym państwem członkowskim Grecja staje się dziesiątym państwem członkowskim Wspólnot Europejskich.Wspólnot Europejskich.

1984-06-14 do 171984-06-14 do 17

Drugie bezpośrednie wybory Drugie bezpośrednie wybory


1985-01-071985-01-07

Jacques Delors zostaje Jacques Delors zostaje

przewodniczącym Komisji(1985–95).przewodniczącym Komisji(1985–95).

1985-06-141985-06-14

Podpisany zostaje Układ z Schengen, który zakłada Podpisany zostaje Układ z Schengen, który zakłada zniesienie kontroli na wewnętrznych granicach zniesienie kontroli na wewnętrznych granicach Wspólnot Europejskich.Wspólnot Europejskich.

1986-01-011986-01-01

Hiszpania i Portugalia przystępują Hiszpania i Portugalia przystępują do Wspólnot Europejskich, do Wspólnot Europejskich,

zwiększając liczbę państw członkowskich do 12.zwiększając liczbę państw członkowskich do 12.

1986-02-17 i 281986-02-17 i 28

Podpisanie Jednolitego Aktu Europejskiego. Podpisanie Jednolitego Aktu Europejskiego.

Wchodzi on w życie 1 lipca 1987 r.Wchodzi on w życie 1 lipca 1987 r.

1989-06-15 i 181989-06-15 i 18

Trzecie bezpośrednie wybory Trzecie bezpośrednie wybory


1989-11-091989-11-09

Upadek muru berlińskiego.Upadek muru berlińskiego.

1990-10-031990-10-03

Zjednoczenie Niemiec.Zjednoczenie Niemiec.

1991-12-09 do 101991-12-09 do 10

Rada Europejska zgromadzona w Maastricht przyjmuje Rada Europejska zgromadzona w Maastricht przyjmuje Traktat o Unii Europejskiej. Stanowi on podstawę Traktat o Unii Europejskiej. Stanowi on podstawę wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa,

ściślejszej współpracy w dziedzinie wymiaru ściślejszej współpracy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych sprawiedliwości i spraw wewnętrznych

oraz utworzenia Unii Gospodarczej i Walutowej, oraz utworzenia Unii Gospodarczej i Walutowej,

łącznie z wprowadzeniem wspólnej waluty.łącznie z wprowadzeniem wspólnej waluty.

1992-02-071992-02-07

W Maastricht zostaje podpisany W Maastricht zostaje podpisany

Traktat o Unii Europejskiej. Traktat o Unii Europejskiej.

Wchodzi on w życie 1 listopada 1993 r.Wchodzi on w życie 1 listopada 1993 r.

1993-01-011993-01-01

Utworzenie jednolitego rynku.Utworzenie jednolitego rynku.

1994-06-09 i 121994-06-09 i 12

Czwarte bezpośrednie wybory Czwarte bezpośrednie wybory


1995-01-011995-01-01

Austria, Finlandia i Szwecja przystępują do Unii Europejskiej, Austria, Finlandia i Szwecja przystępują do Unii Europejskiej, która liczy już 15 członków. która liczy już 15 członków.

W następstwie negatywnego wyniku referendum w sprawie W następstwie negatywnego wyniku referendum w sprawie członkostwa Norwegia pozostaje poza Unią Europejską.członkostwa Norwegia pozostaje poza Unią Europejską.

1995-01-231995-01-23

Komisja Europejska rozpoczyna Komisja Europejska rozpoczyna

swoje urzędowanie pod przewodnictwem swoje urzędowanie pod przewodnictwem Jacques’a Santera (1995-1999).Jacques’a Santera (1995-1999).

1995-11-27 do 281995-11-27 do 28

W Barcelonie zbiera się konferencja W Barcelonie zbiera się konferencja eurośródziemnomorska, która daje początek eurośródziemnomorska, która daje początek

stowarzyszeniu pomiędzy UE a krajami południowego stowarzyszeniu pomiędzy UE a krajami południowego wybrzeża Morza Śródziemnego.wybrzeża Morza Śródziemnego.

1997-10-021997-10-02

Popisanie Traktatu z Amsterdamu. Popisanie Traktatu z Amsterdamu.

Wchodzi on w życie 1 maja 1999 r.Wchodzi on w życie 1 maja 1999 r.

1999-01-011999-01-01

Rozpoczęcie trzeciego etapu unii gospodarczej Rozpoczęcie trzeciego etapu unii gospodarczej

i walutowej – przyjęcie euro przez 11 krajów UE.i walutowej – przyjęcie euro przez 11 krajów UE.

Euro zostaje wprowadzone na rynkach finansowych, Euro zostaje wprowadzone na rynkach finansowych, zastępując waluty krajowe w transakcjach zastępując waluty krajowe w transakcjach

bezgotówkowych. Europejski Bank Centralny (EBC) bezgotówkowych. Europejski Bank Centralny (EBC) przejmuje odpowiedzialność za politykę pieniężną. przejmuje odpowiedzialność za politykę pieniężną.

W 2001 r. do 11 krajów obszaru euro przystępuje Grecja.W 2001 r. do 11 krajów obszaru euro przystępuje Grecja.

1999-06-10 do 131999-06-10 do 13

Piąte bezpośrednie wybory Piąte bezpośrednie wybory


1999-09-151999-09-15

Komisja Europejska rozpoczyna swoje urzędowanie Komisja Europejska rozpoczyna swoje urzędowanie

pod przewodnictwem Romano Prodiego (1999-2004).pod przewodnictwem Romano Prodiego (1999-2004).

2000-12-07 do 082000-12-07 do 08

W perspektywie rozszerzenia Unii Rada Europejska W perspektywie rozszerzenia Unii Rada Europejska zgromadzona w Nicei osiąga porozumienie w sprawie zgromadzona w Nicei osiąga porozumienie w sprawie

treści nowego traktatu zmieniającego system treści nowego traktatu zmieniającego system podejmowania decyzji. Przewodniczący Parlamentu podejmowania decyzji. Przewodniczący Parlamentu

Europejskiego, Rady Europejskiej i Komisji Europejskiego, Rady Europejskiej i Komisji Europejskiej uroczyście ogłaszają przyjęcie Karty Praw Europejskiej uroczyście ogłaszają przyjęcie Karty Praw

Podstawowych Unii Europejskiej.Podstawowych Unii Europejskiej.

2001-02-262001-02-26

Podpisanie Traktatu z Nicei. Podpisanie Traktatu z Nicei.

Wchodzi on w życie 1 lutego 2003 r.Wchodzi on w życie 1 lutego 2003 r.

2001-12-14 do 152001-12-14 do 15

Rada Europejska zgromadzona w Laeken Rada Europejska zgromadzona w Laeken przyjmuje deklarację w sprawie przyszłości przyjmuje deklarację w sprawie przyszłości Unii.Unii.

Otwiera ona drogę przyszłym reformom w Otwiera ona drogę przyszłym reformom w UE oraz umożliwia powołanie Konwentu UE oraz umożliwia powołanie Konwentu mającego za zadanie opracowanie mającego za zadanie opracowanie Konstytucji dla Europy.Konstytucji dla Europy.

2002-01-012002-01-01

Banknoty i monety euro zostają wprowadzone Banknoty i monety euro zostają wprowadzone do obiegu w 12 krajach strefy euro.do obiegu w 12 krajach strefy euro.

2002-12-132002-12-13

Rada Europejska zgromadzona w Kopenhadze Rada Europejska zgromadzona w Kopenhadze wyraża zgodę, wyraża zgodę,

aby 1 maja 2004 r. do Unii przystąpiło aby 1 maja 2004 r. do Unii przystąpiło

10 krajów kandydujących (Cypr, Czechy, Estonia, 10 krajów kandydujących (Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja,

Słowenia i Węgry)Słowenia i Węgry)

2003-07-102003-07-10

Konwent w sprawie przyszłości Europy Konwent w sprawie przyszłości Europy

kończy prace na temat kończy prace na temat

projektu Konstytucji dla Europy.projektu Konstytucji dla Europy.

2004-05-012004-05-01

Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia i Węgry przystępują do Unii Słowacja, Słowenia i Węgry przystępują do Unii Europejskiej.Europejskiej.

2004-06-10 i 132004-06-10 i 13

Szóste bezpośrednie wybory Szóste bezpośrednie wybory


2004-10-292004-10-29

W Rzymie przyjęta zostaje Konstytucja dla Europy W Rzymie przyjęta zostaje Konstytucja dla Europy

(pod warunkiem ratyfikacji przez państwa członkowskie).(pod warunkiem ratyfikacji przez państwa członkowskie).

2004-11-222004-11-22

Komisja Europejska rozpoczyna urzędowanie Komisja Europejska rozpoczyna urzędowanie pod przewodnictwem José Manuela Barroso.pod przewodnictwem José Manuela Barroso.

2005-05-29 i 2005-06-012005-05-29 i 2005-06-01

Podczas referendum we Francji Podczas referendum we Francji

wyborcy odrzucają Konstytucję unijną. wyborcy odrzucają Konstytucję unijną.

Trzy dni później „nie” Konstytucji mówią Trzy dni później „nie” Konstytucji mówią

wyborcy w Niderlandach.wyborcy w Niderlandach.

2005-10-032005-10-03

Rozpoczęcie negocjacji akcesyjnychRozpoczęcie negocjacji akcesyjnych

z Turcją i Chorwacją.z Turcją i Chorwacją.

2007-01-012007-01-01

Bułgaria i Rumunia przystępują do Unii Europejskiej.Bułgaria i Rumunia przystępują do Unii Europejskiej. Słowenia przyjmuje euro.Słowenia przyjmuje euro.

2007-06-21 do 222007-06-21 do 22

Szczyt Rady Europejskiej w Brukseli: Szczyt Rady Europejskiej w Brukseli: W dniu 23 czerwca 2007 przywódcy UE osiągnęli W dniu 23 czerwca 2007 przywódcy UE osiągnęli porozumienie w sprawie mandatu konferencji porozumienie w sprawie mandatu konferencji międzyrządowej, która opracuje nowy Traktat międzyrządowej, która opracuje nowy Traktat w sprawie reformy instytucjonalnej do końca roku w sprawie reformy instytucjonalnej do końca roku 2007. Traktat ten, jeżeli zostanie ratyfikowany, mógłby 2007. Traktat ten, jeżeli zostanie ratyfikowany, mógłby wejść w życie w czerwcu 2009 r., przed wyborami do wejść w życie w czerwcu 2009 r., przed wyborami do Parlamentu Europejskiego. Parlamentu Europejskiego.

Mandat Konferencji MiędzyrządowejMandat Konferencji Międzyrządowej

Mandat Konferencji Międzyrządowej będzie stanowić Mandat Konferencji Międzyrządowej będzie stanowić jedyną podstawę i ramy dla prac konferencji jedyną podstawę i ramy dla prac konferencji międzyrządowej, która zostanie zwołana zgodnie z pkt międzyrządowej, która zostanie zwołana zgodnie z pkt 10 konkluzji Rady Europejskiej. 10 konkluzji Rady Europejskiej.

„„10.W tym celu Rada Europejska postanawia zwołać 10.W tym celu Rada Europejska postanawia zwołać konferencję międzyrządową i wzywa prezydencję do konferencję międzyrządową i wzywa prezydencję do bezzwłocznego podjęcia niezbędnych kroków zgodnie bezzwłocznego podjęcia niezbędnych kroków zgodnie z art. 48 TUE z myślą o rozpoczęciu tej konferencji z art. 48 TUE z myślą o rozpoczęciu tej konferencji przed końcem lipca natychmiast po spełnieniu przed końcem lipca natychmiast po spełnieniu stosownych wymogów prawnych.”stosownych wymogów prawnych.”

Mandat Konferencji Międzyrządowej 2007Mandat Konferencji Międzyrządowej 2007

1. Konferencja międzyrządowa jest proszona o sporządzenie 1. Konferencja międzyrządowa jest proszona o sporządzenie projektu traktatu (dalej zwanego „traktatem reformującym”) projektu traktatu (dalej zwanego „traktatem reformującym”) zmieniającego obowiązujące Traktaty z myślą o zwiększeniu zmieniającego obowiązujące Traktaty z myślą o zwiększeniu efektywności funkcjonowania rozszerzonej Unii i umocnieniu jej efektywności funkcjonowania rozszerzonej Unii i umocnieniu jej legitymacji demokratycznej, jak również spójności jej działań legitymacji demokratycznej, jak również spójności jej działań zewnętrznych. zewnętrznych. Zrezygnowano z koncepcji konstytucyjnej polegającej na Zrezygnowano z koncepcji konstytucyjnej polegającej na uchyleniu wszystkich obowiązujących traktatów i zastąpieniu ich uchyleniu wszystkich obowiązujących traktatów i zastąpieniu ich jednym tekstem zwanym „Konstytucją”. jednym tekstem zwanym „Konstytucją”. Traktat reformujący wprowadzi do obowiązujących Traktatów, Traktat reformujący wprowadzi do obowiązujących Traktatów, które pozostają w mocy, przedstawione szczegółowo poniżej które pozostają w mocy, przedstawione szczegółowo poniżej nowe elementy wynikające z ustaleń konferencji międzyrządowej nowe elementy wynikające z ustaleń konferencji międzyrządowej w 2004 roku.w 2004 roku.


2. Traktat reformujący będzie zawierał dwie zasadnicze klauzule 2. Traktat reformujący będzie zawierał dwie zasadnicze klauzule zmieniające odpowiednio Traktat o Unii Europejskiej (TUE) oraz zmieniające odpowiednio Traktat o Unii Europejskiej (TUE) oraz Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską. (TEC). Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską. (TEC).

TUE zachowa swoją obecną nazwę, natomiast TWE będzie nosił TUE zachowa swoją obecną nazwę, natomiast TWE będzie nosił tytuł Traktat o funkcjonowaniu Unii, a Unia nabędzie jednolitą tytuł Traktat o funkcjonowaniu Unii, a Unia nabędzie jednolitą osobowość prawną. Wyraz „Wspólnota” zostanie w całym tekście osobowość prawną. Wyraz „Wspólnota” zostanie w całym tekście zastąpiony wyrazem „Unia”; w tekście znajdzie się stwierdzenie, zastąpiony wyrazem „Unia”; w tekście znajdzie się stwierdzenie, że te dwa traktaty są traktatami stanowiącymi podstawę Unii oraz że te dwa traktaty są traktatami stanowiącymi podstawę Unii oraz że Unia zastępuje Wspólnotę i jest jej następcą prawnym. że Unia zastępuje Wspólnotę i jest jej następcą prawnym.

Dalsze klauzule będą zawierać standardowe postanowienia Dalsze klauzule będą zawierać standardowe postanowienia dotyczące ratyfikacji i wejścia w życie, a także ustaleń dotyczące ratyfikacji i wejścia w życie, a także ustaleń przejściowych.przejściowych.


3. TUE i Traktat o funkcjonowaniu UE nie będą miały charakteru 3. TUE i Traktat o funkcjonowaniu UE nie będą miały charakteru konstytucyjnego.konstytucyjnego.

Nazewnictwo stosowane w całym tekście traktatów będzie odzwierciedlać tę Nazewnictwo stosowane w całym tekście traktatów będzie odzwierciedlać tę zmianę: nie będzie stosowany termin „Konstytucja”, „minister spraw zmianę: nie będzie stosowany termin „Konstytucja”, „minister spraw zagranicznych Unii” będzie nazwany Wysokim Przedstawicielem Unii ds. zagranicznych Unii” będzie nazwany Wysokim Przedstawicielem Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, odejdzie się także od Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, odejdzie się także od stosowania określeń „ustawa” i „ustawa ramowa”, zostaną natomiast stosowania określeń „ustawa” i „ustawa ramowa”, zostaną natomiast zachowane obecnie stosowane określenia „rozporządzenia”, „dyrektywy” zachowane obecnie stosowane określenia „rozporządzenia”, „dyrektywy” i „decyzje”. Analogicznie, w zmienionych traktatach nie będzie artykułu i „decyzje”. Analogicznie, w zmienionych traktatach nie będzie artykułu mówiącego o symbolach UE, takich jak flaga, hymn lub dewiza. mówiącego o symbolach UE, takich jak flaga, hymn lub dewiza.

W odniesieniu do pierwszeństwa prawa UE konferencja międzyrządowa W odniesieniu do pierwszeństwa prawa UE konferencja międzyrządowa przyjmie deklarację przywołującą obowiązujące orzecznictwo Trybunału przyjmie deklarację przywołującą obowiązujące orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE. Choć artykuł o pierwszeństwie prawa Unii nie Sprawiedliwości UE. Choć artykuł o pierwszeństwie prawa Unii nie zostanie powtórzony w TUE, konferencja międzyrządowa uzgodni zostanie powtórzony w TUE, konferencja międzyrządowa uzgodni następującą deklarację: następującą deklarację:

„„Konferencja przypomina, że zgodnie z ustalonym orzecznictwem Trybunału Konferencja przypomina, że zgodnie z ustalonym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE Traktaty i prawo przyjęte przez Unię na podstawie Sprawiedliwości UE Traktaty i prawo przyjęte przez Unię na podstawie Traktatów mają pierwszeństwo przed prawem państw członkowskich na Traktatów mają pierwszeństwo przed prawem państw członkowskich na warunkach ustanowionych przez wspomniane orzecznictwo”. Ponadto warunkach ustanowionych przez wspomniane orzecznictwo”. Ponadto do aktu końcowego konferencji zostanie dołączona opinia Służby do aktu końcowego konferencji zostanie dołączona opinia Służby Prawnej Rady (dok. 11197/07).Prawnej Rady (dok. 11197/07).


Konferencja międzyrządowa ma zakończyć swoje Konferencja międzyrządowa ma zakończyć swoje prace możliwie najszybciej, a w każdym razie przed prace możliwie najszybciej, a w każdym razie przed końcem 2007 roku, tak aby tekst traktatu będący końcem 2007 roku, tak aby tekst traktatu będący wynikiem tych prac mógł być ratyfikowany przed wynikiem tych prac mógł być ratyfikowany przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w czerwcu wyborami do Parlamentu Europejskiego w czerwcu 2009 roku. Zgodnie z uzgodnieniami Rady Europejskiej 2009 roku. Zgodnie z uzgodnieniami Rady Europejskiej prezydencja portugalska przygotuje projekt tekstu prezydencja portugalska przygotuje projekt tekstu traktatu zgodnie z zapisami mandatu i przedłoży ten traktatu zgodnie z zapisami mandatu i przedłoży ten projekt konferencji międzyrządowej niezwłocznie po jej projekt konferencji międzyrządowej niezwłocznie po jej rozpoczęciu.rozpoczęciu.

Konferencja międzyrządowa będzie prowadzona pod Konferencja międzyrządowa będzie prowadzona pod ogólnym zwierzchnictwem szefów państw lub rządów ogólnym zwierzchnictwem szefów państw lub rządów wspieranych przez członków Rady ds. Ogólnych i wspieranych przez członków Rady ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych. W konferencji będzie Stosunków Zewnętrznych. W konferencji będzie uczestniczył przedstawiciel Komisji. uczestniczył przedstawiciel Komisji.

Filary Unii Europejskiej:Filary Unii Europejskiej:

I filar I filar Wspólnota Europejska i Euratom Wspólnota Europejska i Euratom

„Filar wspólnotowy" obejmuje większość wspólnych polityk, „Filar wspólnotowy" obejmuje większość wspólnych polityk, w której decyzje podejmowane są na podstawie "metody w której decyzje podejmowane są na podstawie "metody wspólnotowej", z udziałem Komisji, Parlamentu i Rady.wspólnotowej", z udziałem Komisji, Parlamentu i Rady.

II filarII filarWspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa

Decyzje podejmowane są jedynie przez Radę.Decyzje podejmowane są jedynie przez Radę.

III filarIII filarWspółpraca Policyjna i Sądowa w Sprawach KarnychWspółpraca Policyjna i Sądowa w Sprawach Karnych

Decyzje podejmowane są jedynie przez Radę. Decyzje podejmowane są jedynie przez Radę.

Orzeczenia do przygotowania na ćwiczenia Orzeczenia do przygotowania na ćwiczenia na następny tydzień zajęć:na następny tydzień zajęć:

Sprawa 6/64 Sprawa 6/64 Flaminio Costa v. ENELFlaminio Costa v. ENEL

Sprawa 26/62 Sprawa 26/62 N.V. Algemene Transport – en Expeditie N.V. Algemene Transport – en Expeditie Onderneming Van Gend & Loos Onderneming Van Gend & Loos v. Holenderska Administracja Podatkowav. Holenderska Administracja Podatkowa

Sprawa 106/77 Sprawa 106/77 Administracja Finansów Państwowych Administracja Finansów Państwowych v. Simmenthal SpAv. Simmenthal SpA,,

Acquis communautaireAcquis communautaire

Dorobek wspólnotowyDorobek wspólnotowyDziedzictwo wspólnotoweDziedzictwo wspólnotowe

Dorobek obejmuje wszystkie traktaty i akty prawne UE, deklaracje Dorobek obejmuje wszystkie traktaty i akty prawne UE, deklaracje i uchwały, umowy międzynarodowe w sprawach UE oraz i uchwały, umowy międzynarodowe w sprawach UE oraz

orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Dorobek orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Dorobek obejmuje także działania podejmowane wspólnie przez rządy obejmuje także działania podejmowane wspólnie przez rządy

państw UE w obszarze wymiaru sprawiedliwości i spraw państw UE w obszarze wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych oraz w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i wewnętrznych oraz w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i

Bezpieczeństwa. "Przyjmowanie dorobku" oznacza więc przyjęcie Bezpieczeństwa. "Przyjmowanie dorobku" oznacza więc przyjęcie UE w takim kształcie, jaki ma ona na danym etapie rozwoju. Kraje UE w takim kształcie, jaki ma ona na danym etapie rozwoju. Kraje kandydujące do członkostwa w UE muszą przyjąć dorobek zanim kandydujące do członkostwa w UE muszą przyjąć dorobek zanim przystąpią do UE, i muszą włączyć prawo UE do swojego prawa przystąpią do UE, i muszą włączyć prawo UE do swojego prawa

krajowego. krajowego.

www.wuropa.euwww.wuropa.eu

http://www.wuropa.eu/

System instytucjonalny integrującej się Europy:System instytucjonalny integrującej się Europy:

Organy Unii EuropejskiejOrgany Unii Europejskiej

Organy Wspólnot EuropejskichOrgany Wspólnot Europejskich

Organy Unii EuropejskiejOrgany Unii Europejskiej

Rada EuropejskaRada EuropejskaSkład: Skład:

głowy państw lub szefowie rządów głowy państw lub szefowie rządów państw członkowskich państw członkowskich

oraz Przewodniczący Komisji Europejskiejoraz Przewodniczący Komisji Europejskiej

UE korzysta z systemu UE korzysta z systemu instytucjonalnego WE instytucjonalnego WE

System instytucjonalny WESystem instytucjonalny WE

Organy główne (tzw. instytucje wspólnotowe)Organy główne (tzw. instytucje wspólnotowe) Organy doradcze (konsultacyjne/pomocnicze)Organy doradcze (konsultacyjne/pomocnicze) Organy finansoweOrgany finansowe Organy zdecentralizowaneOrgany zdecentralizowane

Organy główne:Organy główne: Parlament EuropejskiParlament Europejski Rada Unii EuropejskiejRada Unii Europejskiej Komisja EuropejskaKomisja Europejska Trybunał SprawiedliwościTrybunał Sprawiedliwości Sąd Pierwszej InstancjiSąd Pierwszej Instancji Trybunał ObrachunkowyTrybunał Obrachunkowy


Organy doradcze:Organy doradcze: (konsultacyjne/pomocnicze):(konsultacyjne/pomocnicze):

Komitet Ekonomiczno-SpołecznyKomitet Ekonomiczno-Społeczny

Komitet RegionówKomitet Regionów

Ponadto:Ponadto:

Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich

Europejski Inspektor Ochrony DanychEuropejski Inspektor Ochrony Danych


Organy finansowe:Organy finansowe:

Europejski Bank Centralny (EBC)Europejski Bank Centralny (EBC) Europejski System Banków Centralnych (ESBC)Europejski System Banków Centralnych (ESBC)

Europejski Bank Inwestycyjny (EBI)Europejski Bank Inwestycyjny (EBI)

Parlament EuropejskiParlament Europejski

Podstawy traktatowe:Podstawy traktatowe: Art. 189-201 TWEArt. 189-201 TWE

Ranga instytucji:Ranga instytucji: Organ główny WspólnotOrgan główny Wspólnot

Skład:Skład: 785 deputowanych 785 deputowanych z 27 państw członkowskichz 27 państw członkowskich

Sposób głosowania:Sposób głosowania: z zasady obowiązuje zwykła z zasady obowiązuje zwykła większość większość

głosówgłosów

Parlament EuropejskiParlament EuropejskiSkład, wybory, kadencja PE, siedzibaSkład, wybory, kadencja PE, siedziba

Parlament Europejski składa się Parlament Europejski składa się z 785 posłów, z 785 posłów,

wybranych w 27 Państwach Członkowskichwybranych w 27 Państwach Członkowskichrozszerzonej Unii Europejskiej. rozszerzonej Unii Europejskiej.

Od 1979 r. posłowie są wybierani Od 1979 r. posłowie są wybierani w powszechnych wyborach bezpośrednich w powszechnych wyborach bezpośrednich

na okres 5 lat.na okres 5 lat.Siedzibą jest Strasburg, gdzie odbywają się posiedzenia Siedzibą jest Strasburg, gdzie odbywają się posiedzenia

plenarne PE. Komisje parlamentarne, grupy polityczne plenarne PE. Komisje parlamentarne, grupy polityczne i dodatkowe posiedzenia plenarne odbywają się w i dodatkowe posiedzenia plenarne odbywają się w

Brukseli. Sekretariat PE mieści się w Luksemburgu.Brukseli. Sekretariat PE mieści się w Luksemburgu.Sprawa 108/83 Wlk. Księstwo Luksemburga v. PESprawa 108/83 Wlk. Księstwo Luksemburga v. PE

Parlament Europejski – frakcje polityczneParlament Europejski – frakcje polityczne

Posłowie są członkami Posłowie są członkami grup politycznychgrup politycznych; do grup wstępują bez względu na ; do grup wstępują bez względu na narodowość, w zależności od poglądów politycznych. Obecnie w Parlamencie narodowość, w zależności od poglądów politycznych. Obecnie w Parlamencie Europejskim istnieje osiem Europejskim istnieje osiem grup politycznychgrup politycznych. .

Grupy określają własną organizację wewnętrzną powołując przewodniczącego Grupy określają własną organizację wewnętrzną powołując przewodniczącego (lub, w przypadku niektórych grup, dwóch współprzewodniczących), prezydium i (lub, w przypadku niektórych grup, dwóch współprzewodniczących), prezydium i sekretariat. sekretariat.

W sali posiedzeń plenarnych miejsca są przydzielane posłom w zależności od ich W sali posiedzeń plenarnych miejsca są przydzielane posłom w zależności od ich przynależności politycznej, od lewej strony do prawej, po uzyskaniu zgody przynależności politycznej, od lewej strony do prawej, po uzyskaniu zgody przewodniczących grup.przewodniczących grup.

Aby utworzyć Aby utworzyć grupę politycznągrupę polityczną, potrzeba 20 posłów reprezentujących co najmniej jedną , potrzeba 20 posłów reprezentujących co najmniej jedną piątą Państw Członkowskich. Przystępowanie do kilku piątą Państw Członkowskich. Przystępowanie do kilku grup politycznychgrup politycznych jest jest zabronione.zabronione.

Niektórzy posłowie nie należą do żadnej Niektórzy posłowie nie należą do żadnej grupy politycznejgrupy politycznej, są to posłowie niezrzeszeni., są to posłowie niezrzeszeni.

Przed każdym głosowaniem na posiedzeniu plenarnym Przed każdym głosowaniem na posiedzeniu plenarnym grupy politycznegrupy polityczne analizują analizują sprawozdania opracowane przez komisje parlamentarne i wnoszą poprawki.sprawozdania opracowane przez komisje parlamentarne i wnoszą poprawki.

Stanowisko przyjęte przez grupę jest ustalane w drodze porozumienia wewnątrz grupy, Stanowisko przyjęte przez grupę jest ustalane w drodze porozumienia wewnątrz grupy, na żadnego posła nie można nałożyć obowiązku głosowania w określony sposób.na żadnego posła nie można nałożyć obowiązku głosowania w określony sposób.

http://www.europarl.europa.eu/parliament/public/staticDisplay.do?id=45&pageRank=1&language=PL

Parlament Europejski – frakcje polityczneParlament Europejski – frakcje polityczne

Frakcja Europejskiej Partii LudowejFrakcja Europejskiej Partii Ludowej- 15/278- 15/278

Frakcja Socjalistów Parlamentu EuropejskiegoFrakcja Socjalistów Parlamentu Europejskiego- 9/216- 9/216

Frakcja Sojuszu Demokratów i Liberałów na Rzecz EuropyFrakcja Sojuszu Demokratów i Liberałów na Rzecz Europy- 5/104- 5/104

Frakcja Zielonych / Frakcja Wolnego Sojuszu europejskiegoFrakcja Zielonych / Frakcja Wolnego Sojuszu europejskiego- 0/42- 0/42

Frakcja Konfederatów Zjednoczonej Lewicy EuropejskiejFrakcja Konfederatów Zjednoczonej Lewicy Europejskiej- 0/41- 0/41

Frakcja Niezależności i DemokracjiFrakcja Niezależności i Demokracji-3/24-3/24

Frakcja Tożsamość, Tradycja i SuwerennośćFrakcja Tożsamość, Tradycja i Suwerenność

- - 0/230/23 Frakcja Unii na Rzecz Europy NarodówFrakcja Unii na Rzecz Europy Narodów

- 20/44- 20/44 Niezrzeszeni: Niezrzeszeni:

- 2/29- 2/29

Parlament Europejski- funkcjeParlament Europejski- funkcje

konsultacyjnakonsultacyjna

współudział w stanowieniu prawawspółudział w stanowieniu prawa

kontrolnekontrolne

w sferze budżetowejw sferze budżetowej


Funkcja konsultacyjna Funkcja konsultacyjna Parlamentu EuropejskiegoParlamentu Europejskiego

- wydawanie opinii, - wydawanie opinii, tzn. obligatoryjne lub fakultatywne konsultowanie tzn. obligatoryjne lub fakultatywne konsultowanie

z Parlamentem Europejskim konkretnej czynnościz Parlamentem Europejskim konkretnej czynności

Sprawa 138/79 Sprawa 138/79 Roquette Frėres v/ RadaRoquette Frėres v/ Rada, , (Zb. Orz. 1980, s. 3333).(Zb. Orz. 1980, s. 3333).


Pozytywna opinia, czyli zgoda Parlamentu Pozytywna opinia, czyli zgoda Parlamentu Europejskiego wymagana jest Europejskiego wymagana jest

przy następujących czynnościach:przy następujących czynnościach:

zawieranie umów międzynarodowych na podstawie zawieranie umów międzynarodowych na podstawie art. 300 paragraf 3 TWE i art. 310 TWE;art. 300 paragraf 3 TWE i art. 310 TWE;

zawieranie umów adhezyjnych na podstawie art. 49 TUE;zawieranie umów adhezyjnych na podstawie art. 49 TUE; nominacja Przewodniczącego Komisji Europejskiej;nominacja Przewodniczącego Komisji Europejskiej; modyfikacja Statutu EBCmodyfikacja Statutu EBC


Współudział Parlamentu EuropejskiegoWspółudział Parlamentu Europejskiego w stanowieniu prawa:w stanowieniu prawa:

udział w procedurze współdecydowania (art. 251 TWE)udział w procedurze współdecydowania (art. 251 TWE)

udział w procedurze współpracy (art. 252 TWE)udział w procedurze współpracy (art. 252 TWE)

Udział PE w procedurze współdecydowaniaUdział PE w procedurze współdecydowania (art. 251 TWE) (art. 251 TWE)

Procedura współdecyzji została wprowadzona przez Traktat o Unii Europejskiej Procedura współdecyzji została wprowadzona przez Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht, 1992 r.), a następnie rozszerzona i dostosowana przez (Traktat z Maastricht, 1992 r.), a następnie rozszerzona i dostosowana przez Traktat Amsterdamski, w celu zwiększenia jej skuteczności (1999 r.).Traktat Amsterdamski, w celu zwiększenia jej skuteczności (1999 r.).

Procedura współdecyzji nadaje ona takie samo znaczenie Parlamentowi Procedura współdecyzji nadaje ona takie samo znaczenie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Unii w odniesieniu do wielu dziedzin (np. transportu, Europejskiemu i Radzie Unii w odniesieniu do wielu dziedzin (np. transportu, środowiska naturalnego, ochrony konsumentów itp.). Dwie trzecie europejskich środowiska naturalnego, ochrony konsumentów itp.). Dwie trzecie europejskich aktów prawnych jest przyjmowanych wspólnie przez Parlament Europejski i aktów prawnych jest przyjmowanych wspólnie przez Parlament Europejski i Radę.Radę.

Komisja wysyła swój projekt Parlamentowi i Radzie.Komisja wysyła swój projekt Parlamentowi i Radzie. Obie instytucje kolejno dwukrotnie analizują projekt i poddają go pod dyskusję.Obie instytucje kolejno dwukrotnie analizują projekt i poddają go pod dyskusję. Jeżeli po dwóch czytaniach nie mogą osiągnąć porozumienia, projekt przedstawia Jeżeli po dwóch czytaniach nie mogą osiągnąć porozumienia, projekt przedstawia

się komitetowi pojednawczemu składającemu się z równej liczby przedstawicieli się komitetowi pojednawczemu składającemu się z równej liczby przedstawicieli Rady i Parlamentu.Rady i Parlamentu.

Przedstawiciele Komisji również uczestniczą w posiedzeniach komitetu i biorą Przedstawiciele Komisji również uczestniczą w posiedzeniach komitetu i biorą udział w dyskusji.udział w dyskusji.

Kiedy komitet uzyska porozumienie, uzgodniony tekst jest przesyłany do Kiedy komitet uzyska porozumienie, uzgodniony tekst jest przesyłany do Parlamentu Europejskiego i Rady celem trzeciego czytania, aby można było Parlamentu Europejskiego i Rady celem trzeciego czytania, aby można było ostatecznie przyjąć go jako akt prawny.ostatecznie przyjąć go jako akt prawny.

Porozumienie końcowe dwóch instytucji jest niezbędne do przyjęcia tekstu.Porozumienie końcowe dwóch instytucji jest niezbędne do przyjęcia tekstu. Nawet jeżeli komitet pojednawczy uzgodni wspólny tekst, Parlament może Nawet jeżeli komitet pojednawczy uzgodni wspólny tekst, Parlament może

odrzucić proponowany akt bezwzględną większością głosów. odrzucić proponowany akt bezwzględną większością głosów.

Funkcja kontrolna Parlamentu Europejskiego:Funkcja kontrolna Parlamentu Europejskiego:

Funkcja kontrolna Parlamentu Europejskiego:Funkcja kontrolna Parlamentu Europejskiego:

względem Komisji Europejskiejwzględem Komisji Europejskiej

względem Rady Unii Europejskiejwzględem Rady Unii Europejskiej

względem innych instytucji wspólnotowychwzględem innych instytucji wspólnotowych

Funkcja kontrolna Parlamentu Europejskiego Funkcja kontrolna Parlamentu Europejskiego względem Komisji:względem Komisji:

kontrola dokonywana a priori - związana kontrola dokonywana a priori - związana z powoływaniem Komisjiz powoływaniem Komisji

kontrola stała - czuwanie nad prawidłowym przebiegiem kontrola stała - czuwanie nad prawidłowym przebiegiem prac Komisjiprac Komisji

kontrola dokonywana a posteriori - związana kontrola dokonywana a posteriori - związana z odpowiedzialnością polityczną członków Komisji przed z odpowiedzialnością polityczną członków Komisji przed PE; Na podstawie art. 201 TWE Parlament Europejski PE; Na podstawie art. 201 TWE Parlament Europejski działając większością 2/3 głosów może uchwalić wotum działając większością 2/3 głosów może uchwalić wotum nieufności dla Komisji (en bloc)nieufności dla Komisji (en bloc)

Funkcja kontrolna Parlamentu Funkcja kontrolna Parlamentu Europejskiego względem Rady:Europejskiego względem Rady:

Obowiązek wysłuchania Rady przez Parlament Obowiązek wysłuchania Rady przez Parlament na warunkach określonych przez Radę w jej regulaminie na warunkach określonych przez Radę w jej regulaminie wewnętrznym;wewnętrznym;

Rada ma obowiązek informowania PE o każdym swoim Rada ma obowiązek informowania PE o każdym swoim spotkaniu;spotkaniu;

Rada ma obowiązek przesyłać Parlamentowi roczne Rada ma obowiązek przesyłać Parlamentowi roczne sprawozdanie ze swej działalności;sprawozdanie ze swej działalności;

Członkowie Rady nie odpowiadają politycznie przed PE.Członkowie Rady nie odpowiadają politycznie przed PE.

Funkcja kontrolna Parlamentu Funkcja kontrolna Parlamentu Europejskiego względem innych instytucji Europejskiego względem innych instytucji

wspólnotowych:wspólnotowych:

udział w powoływaniu Rzecznika Praw Obywatelskich;udział w powoływaniu Rzecznika Praw Obywatelskich;

doradztwo przy powoływaniu członków Trybunału doradztwo przy powoływaniu członków Trybunału Obrachunkowego i Prezesa EBC.Obrachunkowego i Prezesa EBC.

Kompetencje budżetowe Parlamentu EuropejskiegoKompetencje budżetowe Parlamentu Europejskiego

W przypadku wydatków obowiązkowych (np. wydatków W przypadku wydatków obowiązkowych (np. wydatków rolnych i wydatków związanych z umowami rolnych i wydatków związanych z umowami międzynarodowymi) ostateczną decyzję podejmuje Rada.międzynarodowymi) ostateczną decyzję podejmuje Rada.Jeżeli chodzi o tzw. wydatki nieobowiązkowe (inne wydatki) Jeżeli chodzi o tzw. wydatki nieobowiązkowe (inne wydatki) decyzję podejmuje Parlament w ścisłej współpracy z Radą.decyzję podejmuje Parlament w ścisłej współpracy z Radą.

Parlament Europejski i Rada są zobowiązane przestrzegać Parlament Europejski i Rada są zobowiązane przestrzegać limitów wydatków rocznych określonych w wieloletnich limitów wydatków rocznych określonych w wieloletnich perspektywach finansowych. perspektywach finansowych.

Budżet Wspólnoty Europejskiej:Budżet Wspólnoty Europejskiej:

„„Zasoby własne”:Zasoby własne”:

cła (wynikające ze stosowania wspólnej taryfy celnej w odniesieniu do wymiany cła (wynikające ze stosowania wspólnej taryfy celnej w odniesieniu do wymiany handlowej z państwami trzecimi) stanowiące około 10% dochodów, handlowej z państwami trzecimi) stanowiące około 10% dochodów,

opłaty rolne (pobierane od przywozu produktów rolnych pochodzących z krajów opłaty rolne (pobierane od przywozu produktów rolnych pochodzących z krajów nienależących do Unii Europejskiej), co stanowi około 1 % całkowitej kwoty nienależących do Unii Europejskiej), co stanowi około 1 % całkowitej kwoty dochodów, dochodów,

„„zasoby VAT” (wkład Państw Członkowskich odpowiadający podatkowi VAT zasoby VAT” (wkład Państw Członkowskich odpowiadający podatkowi VAT pobieranemu według stawki 1 % od ujednoliconej podstawy wymiaru podatku) pobieranemu według stawki 1 % od ujednoliconej podstawy wymiaru podatku) stanowiące około 14 % całkowitej kwoty zasobów, stanowiące około 14 % całkowitej kwoty zasobów,

„„zasoby z tytułu produktu narodowego brutto” (wkład każdego Państwa zasoby z tytułu produktu narodowego brutto” (wkład każdego Państwa Członkowskiego obliczony od jego udziału we wspólnotowym PNB przy Członkowskiego obliczony od jego udziału we wspólnotowym PNB przy maksymalnej stawce 1,27%) stanowiące 3/4 całkowitej kwoty dochodów.maksymalnej stawce 1,27%) stanowiące 3/4 całkowitej kwoty dochodów.

Kompetencje budżetowe Parlamentu EuropejskiegoKompetencje budżetowe Parlamentu Europejskiego

PE może żądać od Trybunału Obrachunkowego dostarczenia PE może żądać od Trybunału Obrachunkowego dostarczenia określonych informacji;określonych informacji;

PE udziela Komisji absolutorium za budżet minionego roku.PE udziela Komisji absolutorium za budżet minionego roku.


Sprawa 294/83 „Les Verts” v. PE (sprawa „Zielonych”)Sprawa 294/83 „Les Verts” v. PE (sprawa „Zielonych”)

Sprawa C-70/88 PE v. Rada (Sprawa „Chernobyl”)Sprawa C-70/88 PE v. Rada (Sprawa „Chernobyl”)

Budżet Parlamentu EuropejskiegoBudżet Parlamentu Europejskiego

Parlament pracuje od 2007 roku w 23 językach urzędowych. Budżet Parlament pracuje od 2007 roku w 23 językach urzędowych. Budżet Parlamentu Europejskiego stanowi około 1% ogólnego budżetu Unii Parlamentu Europejskiego stanowi około 1% ogólnego budżetu Unii Europejskiej, lub inaczej: 1/5 całkowitych kosztów administracyjnych Europejskiej, lub inaczej: 1/5 całkowitych kosztów administracyjnych wszystkich unijnych instytucji. wszystkich unijnych instytucji.

Budżet PE na 2006 rok wynosi 1,32 mld euro, z czego 44% przeznaczone Budżet PE na 2006 rok wynosi 1,32 mld euro, z czego 44% przeznaczone jest na koszty personalne, głównie na wynagrodzenia dla 5800 osób jest na koszty personalne, głównie na wynagrodzenia dla 5800 osób pracujących w administracji oraz, w mniejszym stopniu, we frakcjach pracujących w administracji oraz, w mniejszym stopniu, we frakcjach politycznych. politycznych.

Rada Unii EuropejskiejRada Unii Europejskiej



Skład:Skład: po jednym przedstawicielu po jednym przedstawicielu szczebla ministerialnego szczebla ministerialnego z każdego państwa z każdego państwa

członkowskiegoczłonkowskiego

Sposób głosowania:Sposób głosowania: zwykła lub kwalifikowana zwykła lub kwalifikowana większość głosów, większość głosów,

lub jednomyślnośćlub jednomyślność

Rada Unii EuropejskiejRada Unii EuropejskiejPrzedstawiciele Przedstawiciele

rządów państw członkowskichrządów państw członkowskich szczebla ministerialnegoszczebla ministerialnego

w zależności od omawianegow zależności od omawianego tematutematu

General Affairs and External RelationsGeneral Affairs and External Relations

Economic and Financial AffairsEconomic and Financial AffairsCooperation in the fields of Justice Cooperation in the fields of Justice

and Home Affairs (JHA)and Home Affairs (JHA)Employment, Social Policy, Health Employment, Social Policy, Health

and Consumer Affairsand Consumer AffairsCompetitivenessCompetitiveness

Transport, TelecommunicationsTransport, Telecommunications

and Energyand EnergyAgriculture and FisheriesAgriculture and Fisheries

EnvironmentEnvironment

EducationEducation, , YouthYouth andand CultureCulture

KomitetKomitet

StałychStałych

PrzedstawicieliPrzedstawicieli

RządówRządów

państw członkowskichpaństw członkowskich

„„COREPER I i II”COREPER I i II”

orazoraz

StałyStały

KomitetKomitet

Rolnictwa Rolnictwa

Grupy Grupy robocze robocze

http://www.consilium.europa.eu/cms3_fo/showPage.asp?id=388&lang=en


















Państwo członkowskie Liczba głosów

Niemcy 29

Wielka Brytania 29

Francja 29

Włochy 29

Hiszpania 27

Polska 27

Rumunia 14

Holandia 13

Grecja 12

Czechy 12

Belgia 12

Węgry 12

Portugalia 12

Szwecja 10

Bułgaria 10

Austria 10

Słowacja 7

Dania 7

Finlandia 7

Irlandia 7

Litwa 7

Łotwa 4

Słowenia 4

Estonia 4

Cypr 4

Luksemburg 4

Malta 3

Łącznie 345

Rozkład głosów w Rozkład głosów w Radzie po NiceiRadzie po Nicei

DocelowoDocelowo:: większość większość kwalifikowana 254/345kwalifikowana 254/345

Warunki podjęcia decyzji po Nicei:Warunki podjęcia decyzji po Nicei:– Wymagana większość głosów Wymagana większość głosów

ważonychważonych– Zgoda ponad 50% państw Zgoda ponad 50% państw

członkowskichczłonkowskich– Reprezentowanie łącznie 62% Reprezentowanie łącznie 62%

ludnościludności

Przydział głosów dla poszczególnych Państw Przydział głosów dla poszczególnych Państw

Członkowskich (od 01.01.2007 r.)Członkowskich (od 01.01.2007 r.)

Niemcy, Francja, Włochy, Zjednoczone Królestwo 29Niemcy, Francja, Włochy, Zjednoczone Królestwo 29 Hiszpania, Polska 27Hiszpania, Polska 27 Rumunia 14Rumunia 14 Niderlandy 13Niderlandy 13 Belgia, Czechy, Grecja, Węgry, Portugalia 12Belgia, Czechy, Grecja, Węgry, Portugalia 12 Austria, Szwecja, Bułgaria 10Austria, Szwecja, Bułgaria 10 Dania, Irlandia, Litwa, Słowacja, Finlandia 7Dania, Irlandia, Litwa, Słowacja, Finlandia 7 Cypr, Estonia, Łotwa, Luksemburg, Słowenia 4 Cypr, Estonia, Łotwa, Luksemburg, Słowenia 4 Malta 3Malta 3

ŁĄCZNIE 345ŁĄCZNIE 345

Większość kwalifikowanaWiększość kwalifikowana

Od 01.01.2007 roku kwalifikowana większość głosów wymaga Od 01.01.2007 roku kwalifikowana większość głosów wymaga spełnienia następujących dwóch warunków:spełnienia następujących dwóch warunków:

większość Państw Członkowskich głosuje «za» większość Państw Członkowskich głosuje «za» (w niektórych przypadkach większość dwóch trzecich (w niektórych przypadkach większość dwóch trzecich głosów);głosów);

minimum 255 głosów «za», tzn. 73,9% wszystkich głosów minimum 255 głosów «za», tzn. 73,9% wszystkich głosów (mniej więcej taki sam procent jak w poprzednim systemie).(mniej więcej taki sam procent jak w poprzednim systemie).

Ponadto Państwo Członkowskie może zażądać potwierdzenia, Ponadto Państwo Członkowskie może zażądać potwierdzenia, że głosy «za» reprezentują ogółem przynajmniej 62% że głosy «za» reprezentują ogółem przynajmniej 62% ludności Unii. Jeśli wymagany procent nie zostanie uzyskany, ludności Unii. Jeśli wymagany procent nie zostanie uzyskany, decyzja nie zostaje podjęta.decyzja nie zostaje podjęta.

Rada UE – kompetencjeRada UE – kompetencje (Art. 202 TWE) (Art. 202 TWE)

Koordynacja ogólnej polityki gospodarczejKoordynacja ogólnej polityki gospodarczejpaństw członkowskichpaństw członkowskich

Prawotwórcze / decyzyjnePrawotwórcze / decyzyjne WykonawczeWykonawcze

Rada UE – kompetencjeRada UE – kompetencjedo zawierania umów międzynarodowych do zawierania umów międzynarodowych

w imieniu Wspólnotyw imieniu Wspólnoty

Opinia 1/94Opinia 1/94

Źródła informacji:Źródła informacji: www.europa.eu.int : EUR-Lex www.europa.eu.int : EUR-Lex

Komisja EuropejskaKomisja Europejska



Skład:Skład: po jednym komisarzu z każdegopo jednym komisarzu z każdegopaństwa członkowskiegopaństwa członkowskiego

Sposób głosowania:Sposób głosowania: zwykła większość głosówzwykła większość głosów

Komisja Europejska – kompetencje (Art. 211 TWE)Komisja Europejska – kompetencje (Art. 211 TWE)

Wykonawcze:Wykonawcze:– wykonywanie aktów prawnych uchwalonych przez Radęwykonywanie aktów prawnych uchwalonych przez Radę

Prawotwórcze:Prawotwórcze:– prawo inicjatywy ustawodawczej (przygotowywanie projektów aktów prawo inicjatywy ustawodawczej (przygotowywanie projektów aktów

prawnych dla Parlamentu Europejskiego i Rady)prawnych dla Parlamentu Europejskiego i Rady)– negocjowanie umów międzynarodowych w imieniu Wspólnoty, negocjowanie umów międzynarodowych w imieniu Wspólnoty,

w tym umów adhezyjnychw tym umów adhezyjnych– wydawanie aktów prawnych w ramach wykonywania aktów prawnych wydawanie aktów prawnych w ramach wykonywania aktów prawnych

Rady:Rady: Sprawa 25/Sprawa 25/70 Einfuhr – und Vorratsstelle für Getreide und Futtermittel70 Einfuhr – und Vorratsstelle für Getreide und Futtermittel

c/ Koster, Berodt & Co.c/ Koster, Berodt & Co., (Zb. Orz. 1970, s. 1161), (Zb. Orz. 1970, s. 1161)– samodzielne kompetencje decyzyjne na mocy przepisów szczególnychsamodzielne kompetencje decyzyjne na mocy przepisów szczególnych

Sprawy połączone 188-190/80: Sprawy połączone 188-190/80: Republika Francuska, Republika Włoska i Republika Francuska, Republika Włoska i Zjednoczone Królestwo c/ KomisjaZjednoczone Królestwo c/ Komisja, (Zb. Orz. 1982, s. 2545), (Zb. Orz. 1982, s. 2545)

KontrolneKontrolne– Komisja jako „strażnik traktatów”Komisja jako „strażnik traktatów”

Sprawa C-265/95Sprawa C-265/95 Komisja v/ Francja Komisja v/ Francja, (Zb. Orz. 1997, s. I-6959)., (Zb. Orz. 1997, s. I-6959). Wybrane sprawy Komisja v. Rzeczpospolita PolskaWybrane sprawy Komisja v. Rzeczpospolita Polska

Europa SędziówEuropa Sędziów

Wymiar sprawiedliwości Unii EuropejskiejWymiar sprawiedliwości Unii Europejskiej

Sądy krajoweSądy krajowe

Sądy wspólnotowe, w tym:Sądy wspólnotowe, w tym:

Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (ETS)Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (ETS) Sąd Pierwszej Instancji (SPI)Sąd Pierwszej Instancji (SPI)

Sąd do Spraw Służby Publicznej Unii EuropejskiejSąd do Spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej

Europejski Trybunał SprawiedliwościEuropejski Trybunał Sprawiedliwości

PodstawyPodstawy traktatowe:traktatowe: Art. 220-245 TWEArt. 220-245 TWE Protokół w sprawie Statutu ETSProtokół w sprawie Statutu ETS

Regulamin proceduralny ETSRegulamin proceduralny ETS

RangaRanga instytucji:instytucji: Organ główny WspólnotOrgan główny Wspólnot

Skład:Skład: 27 sędziów i 8 rzeczników generalnych27 sędziów i 8 rzeczników generalnych

SposóbSposób orzekania:orzekania: Postępowanie jawnePostępowanie jawne

Kompetencje E T SKompetencje E T S

Kontrola legalności aktów prawa wspólnotowego Kontrola legalności aktów prawa wspólnotowego (ETS jako sąd konstytucyjny albo administracyjny (ETS jako sąd konstytucyjny albo administracyjny

ooraz jako sąd apelacyjny)raz jako sąd apelacyjny)

Rozstrzyganie spraw związanych z odpowiedzialnością Rozstrzyganie spraw związanych z odpowiedzialnością (ETS jako sąd międzynarodowy, sąd arbitrażowy, sąd pracy (ETS jako sąd międzynarodowy, sąd arbitrażowy, sąd pracy

albo jako sąd apelacyjny)albo jako sąd apelacyjny)

Wydawanie orzeczeń wstępnychWydawanie orzeczeń wstępnych(ETS jako „Sąd Najwyższy”)(ETS jako „Sąd Najwyższy”)

ZZakresakres jurysdykcjijurysdykcji EEuropejskiegouropejskiego T Trybunarybunału Sprawiedliwościłu Sprawiedliwości

Skargi bezpośrednie:Skargi bezpośrednie:– Skargi państw członkowskich lub instytucji wspólnotowych dotyczące kontroli Skargi państw członkowskich lub instytucji wspólnotowych dotyczące kontroli

legalności aktów prawa wspólnotowego, w tym: legalności aktów prawa wspólnotowego, w tym: skarga o stwierdzenie nieważności aktu wydanego przez organ Wspólnoty (art. 230 skarga o stwierdzenie nieważności aktu wydanego przez organ Wspólnoty (art. 230

TWE)TWE) skarga na bezczynność organu Wspólnoty (art. 232 TWE)skarga na bezczynność organu Wspólnoty (art. 232 TWE)

– Skargi dotyczące odpowiedzialności Wspólnoty:Skargi dotyczące odpowiedzialności Wspólnoty: skarga o odszkodowanie z tytułu odpowiedzialności umownej (kontraktowej) (art. 235 skarga o odszkodowanie z tytułu odpowiedzialności umownej (kontraktowej) (art. 235

TWE + art. 288 TWE)TWE + art. 288 TWE) skarga o odszkodowanie z tytułu odpowiedzialności pozaumownej (deliktowej) (art. 235 skarga o odszkodowanie z tytułu odpowiedzialności pozaumownej (deliktowej) (art. 235

TWE + art. 288 TWE)TWE + art. 288 TWE)– Odpowiedzialność państw członkowskich:Odpowiedzialność państw członkowskich:

skarga Komisji Europejskiej na państwo członkowskie w związku z naruszeniem przez skarga Komisji Europejskiej na państwo członkowskie w związku z naruszeniem przez to państwo obowiązków traktatowych (art. 226 TWE)to państwo obowiązków traktatowych (art. 226 TWE)

skarga jednego państwa członkowskiego na inne państwo członkowskie w związku skarga jednego państwa członkowskiego na inne państwo członkowskie w związku z naruszeniem obowiązków traktatowych (art. 227 TWE)z naruszeniem obowiązków traktatowych (art. 227 TWE)

skarga o nałożenie kar pieniężnych na państwo członkowskie (art. 228 TWE)skarga o nałożenie kar pieniężnych na państwo członkowskie (art. 228 TWE) skargi składane w sporach toczących się między państwami członkowskimi, związane z skargi składane w sporach toczących się między państwami członkowskimi, związane z

przedmiotem traktatów, o ile państwa zgodnie oddają taki spór do Trybunału (art. 239 przedmiotem traktatów, o ile państwa zgodnie oddają taki spór do Trybunału (art. 239 TWE)TWE)

Pytania wstępne (procedura odesłania prejudycjalnego) (art. 234 TWE):Pytania wstępne (procedura odesłania prejudycjalnego) (art. 234 TWE):– Pytania wstępne dotyczące interpretacji TraktatuPytania wstępne dotyczące interpretacji Traktatu– Pytania wstępne dotyczące ważności i/lub interpretacji aktów instytucji Pytania wstępne dotyczące ważności i/lub interpretacji aktów instytucji

wspólnotowych i Europejskiego Banku Centralnegowspólnotowych i Europejskiego Banku Centralnego

Zakres jurysdykcji ETSZakres jurysdykcji ETSSkargi bezpośrednieSkargi bezpośrednie

KONTROLALEGALNOŚCI

AKTÓWPRAWA WE

Skarga o stwierdzenie nieważności Art. 230 TWE

Skarga na bezczynność Art. 232 TWE

ODPOWIE-DZIALNOŚĆ

WSPÓLNOTY

Skarga o odszkodowanie z tytułu odpowiedzialności umownej (kontraktowej)Wspólnoty:

Art. 288 + art. 235 TWE

Skarga o odszkodowanie z tytułu odpowiedzialności pozaumownej

(deliktowej) Wspólnoty: Art. 288 + art. 235 TWE

PAŃSTWCZŁONKOWSKIC

H(Skarga

o stwierdzenieuchybienia)

Skarga Komisji Europejskiej na państwo członkowskie

Art. 226 TWE

Skarga jednego państwa członkowskiego na inne państwo członkowskie

Art. 227 TWE

Skarga o nałożenie kar pieniężnych na państwo członkowskie

Art. 228 TWE

Skargi w sporach między państwami członkowskimi, związane

z przedmiotem traktatów, o ile państwa zgodnie oddają

taki spór do ETS Art. 239 TWE

Kontrola przestrzegania prawaKontrola przestrzegania prawa

SamokontrolaSamokontrola Kontrola parlamentarnaKontrola parlamentarna Kontrola administracyjnaKontrola administracyjna

Kontrola sądowa:Kontrola sądowa:– Skarga o stwierdzenie nieważności aktu prawa wspólnotowego (art. Skarga o stwierdzenie nieważności aktu prawa wspólnotowego (art.

230 230 i 231 TWE w zw. z art. 233 TWE)i 231 TWE w zw. z art. 233 TWE)

– Skarga na bezczynność organu wspólnotowego (art. 232 TWE w zw. z Skarga na bezczynność organu wspólnotowego (art. 232 TWE w zw. z art. 233 TWE)art. 233 TWE)

Sprawy połączone 7/54 i 9/54 Sprawy połączone 7/54 i 9/54 Groupement des Industries Sidérurgiques Groupement des Industries Sidérurgiques Luxembourgeoises v. Wysoka Władza Europejskiej Wspólnoty Węgla i StaliLuxembourgeoises v. Wysoka Władza Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali

Sprawa 15/70 Sprawa 15/70 Amadeo Chevalley v. Komisja Wspólnot EuropejskichAmadeo Chevalley v. Komisja Wspólnot Europejskich

Skarga o stwierdzenie Skarga o stwierdzenie nieważności aktu prawa wspólnotowego nieważności aktu prawa wspólnotowego (art. 230 i 231 TWE w zw. z art. 233 TWE)(art. 230 i 231 TWE w zw. z art. 233 TWE)

Sprawa C-25/62 Sprawa C-25/62 Plaumann and Co. v. Komisja EWGPlaumann and Co. v. Komisja EWG Sprawa 106 i 107/63 Sprawa 106 i 107/63 Alfred Toepfer i Getreide-Import Alfred Toepfer i Getreide-Import

Gesellschaft v. KomisjaGesellschaft v. Komisja Sprawa 173/03 Komisja v. Rada UE (sprawa sankcji w Sprawa 173/03 Komisja v. Rada UE (sprawa sankcji w

och. środ.)och. środ.) Sprawa C-440/05 Komisja v. Rada UE (sprawa kar za Sprawa C-440/05 Komisja v. Rada UE (sprawa kar za

zanieczyszczenia ze statków)zanieczyszczenia ze statków) Sprawa C-460/05 Rzeczpospolita Polska v. Parlament Sprawa C-460/05 Rzeczpospolita Polska v. Parlament

Europejski i Rada UE Europejski i Rada UE (sprawa uznawania kwalifikacji (sprawa uznawania kwalifikacji zawodowych pielęgniarek i położnych)zawodowych pielęgniarek i położnych)

Sprawa C-273/04 Rzeczpospolita Polska v. RUE Sprawa C-273/04 Rzeczpospolita Polska v. RUE (sprawa (sprawa rozszerzenia niepełrozszerzenia niepełnego wymiaru pnego wymiaru płłatnoatnośści na nowe pci na nowe płłatnoatnośści ci bezpobezpośśrednie w nastepstwie reformy Wspolnej Polityki Rolnejrednie w nastepstwie reformy Wspolnej Polityki Rolnej))

Skarga na bezczynność organu wspólnotowego Skarga na bezczynność organu wspólnotowego (art. 232 TWE w zw. z art. 233 TWE)(art. 232 TWE w zw. z art. 233 TWE)

Sprawy połączone 7/54 i 9/54 Sprawy połączone 7/54 i 9/54 Groupement des Groupement des Industries Sidérurgiques Luxembourgeoises v. Wysoka Industries Sidérurgiques Luxembourgeoises v. Wysoka Władza Europejskiej Wspólnoty Węgla i StaliWładza Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali

Sprawa 15/70 Sprawa 15/70 Amadeo Chevalley v. Komisja Wspólnot Amadeo Chevalley v. Komisja Wspólnot EuropejskichEuropejskich

Skarga o stwierdzenie uchybieniaSkarga o stwierdzenie uchybienia

skarga Komisji Europejskiej na państwo członkowskie skarga Komisji Europejskiej na państwo członkowskie w związku z naruszeniem przez to państwo obowiązków w związku z naruszeniem przez to państwo obowiązków traktatowych (art. 226 TWE)traktatowych (art. 226 TWE)

Sprawa C-265/95Sprawa C-265/95 Komisja v/ Francja Komisja v/ Francja, (Zb. Orz. 1997, s. I-6959)., (Zb. Orz. 1997, s. I-6959). Sprawa C-112/05 Komisja v/ Niemcy (Sprawa Spółki VW)Sprawa C-112/05 Komisja v/ Niemcy (Sprawa Spółki VW)

skarga jednego państwa członkowskiego na inne państwo skarga jednego państwa członkowskiego na inne państwo członkowskie w związku z naruszeniem obowiązków członkowskie w związku z naruszeniem obowiązków traktatowych (art. 227 TWE)traktatowych (art. 227 TWE)

Sprawa Sprawa 141/78 141/78 Republika Francuska v/ Zjednoczone Królestwo Republika Francuska v/ Zjednoczone Królestwo (Zb. Orz. (Zb. Orz. 19791979, s. , s. 29252925).).

OOrzeczeniarzeczenia wstwstępne (Art. 234 TWE)ępne (Art. 234 TWE)

cel: utrzymanie jednolitości porządku prawnego Wspólnoty poprzez cel: utrzymanie jednolitości porządku prawnego Wspólnoty poprzez współpracę ETS z sądami krajowymiwspółpracę ETS z sądami krajowymi

postępowanie prejudycjalnepostępowanie prejudycjalnepytanie wstępnepytanie wstępne

sąd krajowy sąd krajowy ETSETS orzeczenie wstępneorzeczenie wstępne

zakres przedmiotowyzakres przedmiotowy– interpretacja Traktatuinterpretacja Traktatu– ważność i interpretacja aktów instytucji Wspólnoty i EBCważność i interpretacja aktów instytucji Wspólnoty i EBC– interpretacja statutów organów powołanych aktem Rady, jeżeli jest interpretacja statutów organów powołanych aktem Rady, jeżeli jest

to przewidziane w tych statutachto przewidziane w tych statutach nie może być przedmiotem odesłania wstępnego ważność nie może być przedmiotem odesłania wstępnego ważność

postanowień traktatowychpostanowień traktatowych

OOrzeczeniarzeczenia wstwstępne (Art. 234 TWE)ępne (Art. 234 TWE)

Sprawa 283/81 Sprawa 283/81 CILFIT Srl v/ Lanificio Gavardo SpACILFIT Srl v/ Lanificio Gavardo SpA

v/ Ministerstwo Zdrowiav/ Ministerstwo Zdrowia, (Zb. Orz. 1982, s. 3415), (Zb. Orz. 1982, s. 3415)

Źródła informacji:Źródła informacji: www.europa.euwww.europa.eu: EUR-Lex; : EUR-Lex;

http://www.europa.eu/

OOrzeczeniarzeczenia wstwstępne (Art. 234 TWE)ępne (Art. 234 TWE)- aspekt polski- aspekt polski

1) Czy do polskich przepisów proceduralnych należy 1) Czy do polskich przepisów proceduralnych należy wprowadzić unormowania szczególne dotyczące instytucji wprowadzić unormowania szczególne dotyczące instytucji orzeczenia wstępnego?orzeczenia wstępnego?

- art. 234 TWE jako wystarczająca podstawa prawna- art. 234 TWE jako wystarczająca podstawa prawna

2)Który z polskich sądów będzie sądem ostatniej instancji 2)Który z polskich sądów będzie sądem ostatniej instancji w rozumieniu art. 234 TWE?w rozumieniu art. 234 TWE?

W sprawach „kasacyjnych” Sąd NajwyższyW sprawach „kasacyjnych” Sąd Najwyższy?? - nie - nie W sprawach „niekasacyjnych” sąd drugiej instancjiW sprawach „niekasacyjnych” sąd drugiej instancji??

OOrzeczeniarzeczenia wstwstępne (Art. 234 TWE)ępne (Art. 234 TWE)- aspekt polski- aspekt polski

1) Czy na postanowienie o zwróceniu się z wnioskiem 1) Czy na postanowienie o zwróceniu się z wnioskiem o wydanie orzeczenia wstępnego będzie przysługiwało o wydanie orzeczenia wstępnego będzie przysługiwało zażalenie do sądu wyższej instancji?zażalenie do sądu wyższej instancji?

- Decyzja polskiego sądu o zwróceniu się do TS przybierze formę - Decyzja polskiego sądu o zwróceniu się do TS przybierze formę postanowienia (dot. postęp. cywil., karnego i adm.).postanowienia (dot. postęp. cywil., karnego i adm.).

2) Czy wydanie takiego postanowienia musi być zawsze 2) Czy wydanie takiego postanowienia musi być zawsze powiązane z zawieszeniem postepowania?powiązane z zawieszeniem postepowania?

ETS: - Nie.ETS: - Nie. K.p.c, k.p.k.,k.p.a.: tak/nieK.p.c, k.p.k.,k.p.a.: tak/nie Ad. 1) Zażalenie na postanowienie sądu I instancji Ad. 1) Zażalenie na postanowienie sądu I instancji

o zwróceniu się z wnioskiem do TS nie przysługuje.o zwróceniu się z wnioskiem do TS nie przysługuje.

Współpraca sądów krajowych z Trybunałem Sprawiedliwości Współpraca sądów krajowych z Trybunałem Sprawiedliwości Pytania prejudycjalne - aspekt polskiPytania prejudycjalne - aspekt polski

Podstawa prawna: art. 234 TWEPodstawa prawna: art. 234 TWE Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony

przez Sąd Okręgowy w Koszalinie (Rzeczpospolita Polska) przez Sąd Okręgowy w Koszalinie (Rzeczpospolita Polska) w dniu 8 grudnia 2006 — Halina Nerkowska v. Zakład Ubezpieczeń w dniu 8 grudnia 2006 — Halina Nerkowska v. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Społecznych, czyli Sprawa C-499/06, Dz. Urz. C 20/14 z 27 stycznia 2007;czyli Sprawa C-499/06, Dz. Urz. C 20/14 z 27 stycznia 2007;

- Art. 3 ust. 5 Rozporządzenia 883/2004; ponadto art. 70 ust. 2;Art. 3 ust. 5 Rozporządzenia 883/2004; ponadto art. 70 ust. 2;- Nie ma zastosowania zasada zachowania prawa do świadczenia bez względu na Nie ma zastosowania zasada zachowania prawa do świadczenia bez względu na

miejsce zamieszkania uprawnionego wyrażona w art. 7 oraz przepisy innych rozdziałów miejsce zamieszkania uprawnionego wyrażona w art. 7 oraz przepisy innych rozdziałów tytułu III rozporządzenia 833/2004. Świadczenia te są wypłacane wyłącznie w państwie tytułu III rozporządzenia 833/2004. Świadczenia te są wypłacane wyłącznie w państwie członkowskim, w którym mają miejsce zamieszkania osoby zainteresowane oraz członkowskim, w którym mają miejsce zamieszkania osoby zainteresowane oraz wyłącznie na podstawie ustawodawstwa tego państwa członkowskiego. Świadczenia te wyłącznie na podstawie ustawodawstwa tego państwa członkowskiego. Świadczenia te są udzielane na rachunek instytucji właściwej ze względu na miejsce zamieszkania są udzielane na rachunek instytucji właściwej ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej.osoby uprawnionej.

- Art. 18 TWE Art. 18 TWE

- Sprawa 192/05 Sprawa 192/05 K. Tas-Hagen v. Raadskamer WUBO van de Pensioen-en UitkeringsraadK. Tas-Hagen v. Raadskamer WUBO van de Pensioen-en Uitkeringsraad (Wyrok TS z dnia 26 października 2006)(Wyrok TS z dnia 26 października 2006)

Sprawa 192/05 Sprawa 192/05 K. Tas-Hagen v. Raadskamer WUBO van de Pensioen-en UitkeringsraadK. Tas-Hagen v. Raadskamer WUBO van de Pensioen-en Uitkeringsraad

Sentencja wyroku TS:Sentencja wyroku TS:

Artykuł 18 ust. 1 WE należy interpretować w ten Artykuł 18 ust. 1 WE należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu państwa członkowskiego, zgodnie z którym to państwo państwa członkowskiego, zgodnie z którym to państwo członkowskie odmawia przyznania swojemu członkowskie odmawia przyznania swojemu obywatelowi świadczenia na rzecz cywilnych ofiar obywatelowi świadczenia na rzecz cywilnych ofiar wojennych z tego tylko powodu, że w chwili złożenia wojennych z tego tylko powodu, że w chwili złożenia wniosku wnioskodawca nie zamieszkiwał na terytorium wniosku wnioskodawca nie zamieszkiwał na terytorium tego państwa członkowskiego, lecz na terytorium tego państwa członkowskiego, lecz na terytorium innego państwa członkowskiego. innego państwa członkowskiego.

Sąd Pierwszej InstancjiSąd Pierwszej Instancji

Podstawy traktatowe:Podstawy traktatowe: art. 224-225a TWEart. 224-225a TWE

RangaRanga instytucji:instytucji: Organ główny Wspólnot Organ główny Wspólnot wg Traktatu Nicejskiegowg Traktatu Nicejskiego

Skład:Skład: 27 sędziów27 sędziów

Sąd Pierwszej Instancji - kompetencjeSąd Pierwszej Instancji - kompetencje

skargi bezpośrednie wniesione przez osoby fizyczne lub prawne skargi bezpośrednie wniesione przez osoby fizyczne lub prawne przeciwko aktom prawnym instytucji wspólnotowych (których są one przeciwko aktom prawnym instytucji wspólnotowych (których są one adresatami lub które dotyczą ich bezpośrednio i indywidualnie) lub adresatami lub które dotyczą ich bezpośrednio i indywidualnie) lub przeciwko zaniechaniu działania przez te instytucje. Może to być na przeciwko zaniechaniu działania przez te instytucje. Może to być na przykład skarga przedsiębiorstwa na decyzję Komisji nakładającą na nie przykład skarga przedsiębiorstwa na decyzję Komisji nakładającą na nie grzywnę; grzywnę;

skargi wniesione przez Państwa Członkowskie przeciwko Komisji; skargi wniesione przez Państwa Członkowskie przeciwko Komisji; skargi wniesione przez Państwa Członkowskie przeciwko Radzie, skargi wniesione przez Państwa Członkowskie przeciwko Radzie,

dotyczące aktów z dziedziny pomocy państwa, handlowych środków dotyczące aktów z dziedziny pomocy państwa, handlowych środków ochronnych („dumping”) oraz aktów, za pomocą których korzysta ona z ochronnych („dumping”) oraz aktów, za pomocą których korzysta ona z uprawnień wykonawczych; uprawnień wykonawczych;

skargi o odszkodowanie za szkody wyrządzone przez instytucje skargi o odszkodowanie za szkody wyrządzone przez instytucje wspólnotowe lub ich pracowników; wspólnotowe lub ich pracowników;

skargi dotyczące umów zawartych przez Wspólnoty, w których skargi dotyczące umów zawartych przez Wspólnoty, w których właściwość Sądu została wyraźnie określona; właściwość Sądu została wyraźnie określona;

skargi z zakresu wspólnotowych znaków towarowych.skargi z zakresu wspólnotowych znaków towarowych.

Sąd ds. Służby Publicznej Unii EuropejskiejSąd ds. Służby Publicznej Unii Europejskiej

Skład: Skład: 7 sędziów7 sędziów

Właściwość:Właściwość: W ramach wspólnotowej instytucji sądowniczej Sąd do spraw Służby Publicznej W ramach wspólnotowej instytucji sądowniczej Sąd do spraw Służby Publicznej

zajmuje się sporami z zakresu służby publicznej Unii Europejskiej, w których zajmuje się sporami z zakresu służby publicznej Unii Europejskiej, w których wcześniej właściwy był Trybunał Sprawiedliwości, a od jego utworzenia w 1989 r. wcześniej właściwy był Trybunał Sprawiedliwości, a od jego utworzenia w 1989 r. – Sąd Pierwszej Instancji. – Sąd Pierwszej Instancji.

Sąd jest właściwy do rozpoznawania w pierwszej instancji sporów między Sąd jest właściwy do rozpoznawania w pierwszej instancji sporów między Wspólnotami a jej pracownikami na mocy art. 236 traktatu WE, co oznacza około Wspólnotami a jej pracownikami na mocy art. 236 traktatu WE, co oznacza około 150 spraw rocznie przy personelu Wspólnot obejmującym około 35 000 osób. 150 spraw rocznie przy personelu Wspólnot obejmującym około 35 000 osób. Spory te dotyczą nie tylko kwestii związanych ze stosunkiem pracy w ścisłym Spory te dotyczą nie tylko kwestii związanych ze stosunkiem pracy w ścisłym znaczeniu (wynagrodzenia, przebieg kariery, nabór, środki dyscyplinarne), ale znaczeniu (wynagrodzenia, przebieg kariery, nabór, środki dyscyplinarne), ale także systemu zabezpieczenia społecznego (choroba, starość, niezdolność do także systemu zabezpieczenia społecznego (choroba, starość, niezdolność do pracy, wypadki przy pracy, zasiłki rodzinne i in.). pracy, wypadki przy pracy, zasiłki rodzinne i in.).

Sąd jest również właściwy w sporach dotyczących niektórych szczególnych grup Sąd jest również właściwy w sporach dotyczących niektórych szczególnych grup pracowników, w szczególności personelu Eurojustu, Europolu, Europejskiego pracowników, w szczególności personelu Eurojustu, Europolu, Europejskiego Banku Centralnego i Biura Harmonizacji w ramach rynku Wewnętrznego Banku Centralnego i Biura Harmonizacji w ramach rynku Wewnętrznego (OHIM). (OHIM).

Nie może on natomiast rozpoznawać sporów między krajowymi organami Nie może on natomiast rozpoznawać sporów między krajowymi organami administracji i ich pracownikami. administracji i ich pracownikami.

Od orzeczeń Sądu można w terminie dwóch miesięcy wnieść odwołanie do Sądu Od orzeczeń Sądu można w terminie dwóch miesięcy wnieść odwołanie do Sądu Pierwszej Instancji. Odwołanie takie ogranicza się do kwestii prawnych.Pierwszej Instancji. Odwołanie takie ogranicza się do kwestii prawnych.

Europejski Trybunał ObrachunkowyEuropejski Trybunał Obrachunkowy

Podstawy traktatowe:Podstawy traktatowe: art. 246-248 TWEart. 246-248 TWE

RangaRanga instytucji:instytucji: Organ główny Wspólnot Organ główny Wspólnot

Skład:Skład: po jednym członku ETO po jednym członku ETO

z każdego z każdego

państwa członkowskiegopaństwa członkowskiego

Europejski Trybunał ObrachunkowyEuropejski Trybunał Obrachunkowy

kontrola dochodów i wydatków z budżetu kontrola dochodów i wydatków z budżetu Unii Europejskiej; Unii Europejskiej;

kontrola legalności i prawidłowości dochodów kontrola legalności i prawidłowości dochodów i wydatków; i wydatków;

kontrola należytego zarządzania finansami kontrola należytego zarządzania finansami UE;UE;

sporządzanie sprawozdania rocznegosporządzanie sprawozdania rocznegopo zamknięciu każdego roku budżetowego.po zamknięciu każdego roku budżetowego.

Europejski Rzecznik Praw ObywatelskichEuropejski Rzecznik Praw Obywatelskich

Kompetencje:Kompetencje:- Badanie skarg złożonych w związku z niewłaściwym administrowaniem Badanie skarg złożonych w związku z niewłaściwym administrowaniem

w instytucjach i organach UE;w instytucjach i organach UE; Badanie skarg złożonych na krajowe, regionalne lub lokalne władze, Badanie skarg złożonych na krajowe, regionalne lub lokalne władze,

nawet jeśli skargi te dotyczą spraw związanych z UE (m.in. urzędów nawet jeśli skargi te dotyczą spraw związanych z UE (m.in. urzędów centralnych, agencji państwowych i rad miejskich). centralnych, agencji państwowych i rad miejskich).

Badanie skarg dotyczących działań krajowych sądów lub krajowych Badanie skarg dotyczących działań krajowych sądów lub krajowych rzeczników praw obywatelskich. rzeczników praw obywatelskich.

Europejski Rzecznik nie jest organem odwoławczym od decyzji podjętych Europejski Rzecznik nie jest organem odwoławczym od decyzji podjętych przez zaskarżane instytucje! przez zaskarżane instytucje!

Badanie skarg wniesionych przeciwko firmom lub osobom fizycznym. Badanie skarg wniesionych przeciwko firmom lub osobom fizycznym.

- Z kompetencji Rzecznika wyłączone są jedynie Trybunał Z kompetencji Rzecznika wyłączone są jedynie Trybunał Sprawiedliwości, Sąd Pierwszej Instancji oraz Sąd do spraw Służby Sprawiedliwości, Sąd Pierwszej Instancji oraz Sąd do spraw Służby Publicznej, wykonujące swoje funkcje sądowe.Publicznej, wykonujące swoje funkcje sądowe.

Europejski Rzecznik Praw ObywatelskichEuropejski Rzecznik Praw Obywatelskich

Badanie spraw związanych z nieprawidłowym Badanie spraw związanych z nieprawidłowym administrowaniem, polegającym np. na:administrowaniem, polegającym np. na:

nieprawidłowości administracyjne nieprawidłowości administracyjne niesprawiedliwość niesprawiedliwość dyskryminacja dyskryminacja nadużycie władzy nadużycie władzy brak odpowiedzi brak odpowiedzi nieudzielenie informacji nieudzielenie informacji zbędna zwłoka zbędna zwłoka

Komitet Ekonomiczno-SpołecznyKomitet Ekonomiczno-Społeczny


RangaRanga instytucji:instytucji: Organ doradczy WspólnotOrgan doradczy Wspólnot

Skład:Skład: 344 przedstawicieli pochodzących 344 przedstawicieli pochodzących z 27 państw członkowskich UEz 27 państw członkowskich UE(21 z Polski) (21 z Polski)

Zadanie:Zadanie: wydawanie opiniiwydawanie opinii

http://http://www.eesc.europa.euwww.eesc.europa.eu

http://www.eesc.europa.eu/

http://www.eesc.europa.eu/

Komitet Ekonomiczno-SpołecznyKomitet Ekonomiczno-Społecznyskładskład

Grupa I - PracodawcyGrupa I - Pracodawcy– Sektor publiczny i prywatny w przemyśle, Sektor publiczny i prywatny w przemyśle,

handlu, finansach itp. (duże przedsiębiorstwa);handlu, finansach itp. (duże przedsiębiorstwa); Grupa II – PracownicyGrupa II – Pracownicy

– Ogólnokrajowe związki zawodowe;Ogólnokrajowe związki zawodowe; Grupa III – Inne podmiotyGrupa III – Inne podmioty

– Rolnicy, konsumenci, rzemieślnicy i MŚP, Rolnicy, konsumenci, rzemieślnicy i MŚP, gospodarka społeczna, społeczne i gospodarka społeczna, społeczne i ekologiczne organizacje pozarządowe, wolne ekologiczne organizacje pozarządowe, wolne zawody itp.zawody itp.

Komitet Ekonomiczno-SpołecznyKomitet Ekonomiczno-Społeczny- przedstawiciele RP- przedstawiciele RP

1.1. Adamczyk, Andrzej Adamczyk, Andrzej 2.2. Bartkiewicz, Katarzyna Bartkiewicz, Katarzyna 3.3. Czajkowski, Tomasz Czajkowski, Tomasz 4.4. Dorda, Tadeusz Dorda, Tadeusz 5.5. Jasiński, Tomasz Jasiński, Tomasz 6.6. Kamieniecki, Krzysztof Kamieniecki, Krzysztof 7.7. Klimek, Jan Klimek, Jan 8.8. Komorowski, Marek Komorowski, Marek 9.9. Kotowski, Zbigniew Kotowski, Zbigniew 10.10. Krawczyk, Jacek Krawczyk, Jacek 11.11. Krzaklewski, Marian Krzaklewski, Marian 12.12. Malinowski, AndrzejMalinowski, Andrzej13.13. Mendza-Drozd, MarzenaMendza-Drozd, Marzena

14.14. Mulewicz, Jarosław Mulewicz, Jarosław 15.15. Ostrowski, Krzysztof Ostrowski, Krzysztof 16.16. Pater, Krzysztof Pater, Krzysztof 17.17. Różycki, Stanisław Różycki, Stanisław 18.18. Serafin, Władysław Serafin, Władysław 19.19. Siewierski, Wiesław Siewierski, Wiesław 20.20. Szadzińska, Elżbieta Szadzińska, Elżbieta 21.21. Szynaka, Edmund Szynaka, Edmund

(BIELINSKI, Jerzy (BIELINSKI, Jerzy NOWICKI, Maciej NOWICKI, Maciej Donocik, Tadeusz Donocik, Tadeusz

GARCZYNSKI, Jerzy)GARCZYNSKI, Jerzy)



RangaRanga instytucji:instytucji: Organ doradczy WspólnotOrgan doradczy Wspólnot

Skład:Skład: 344 przedstawicieli pochodzących 344 przedstawicieli pochodzących z 27 państw członkowskich UEz 27 państw członkowskich UE

(21 z Polski) (21 z Polski) Zadanie:Zadanie: wydawanie opiniiwydawanie opinii

http://www.cor.europa.euhttp://www.cor.europa.eu

http://www.cor.europa.eu/


Zgromadzenie polityczne przedstawicieli samorządów Zgromadzenie polityczne przedstawicieli samorządów regionalnych i lokalnych z państw członkowskich UEregionalnych i lokalnych z państw członkowskich UE

Wydawanie opinii przez KR:Wydawanie opinii przez KR:

Wniosek Komisji Europejskiej, Rady lub Parlamentu Wniosek Komisji Europejskiej, Rady lub Parlamentu Europejskiego o sporządzenie opinii;Europejskiego o sporządzenie opinii;

Przydzielenie wniosku przez Prezydium właściwej komisji Przydzielenie wniosku przez Prezydium właściwej komisji KR-u; KR-u;

Wyznaczenie sprawozdawcy komisji KR-u i rozpoczęcie Wyznaczenie sprawozdawcy komisji KR-u i rozpoczęcie prac;prac;

Przedstawienie pierwszego projektu opinii w komisji KR-u;Przedstawienie pierwszego projektu opinii w komisji KR-u; Dalsza praca sprawozdawcy nad opinią;Dalsza praca sprawozdawcy nad opinią; Dyskusja, wprowadzenie poprawek oraz przyjęcie opiniiDyskusja, wprowadzenie poprawek oraz przyjęcie opinii

przez komisję KR-u; przez komisję KR-u; Przyjęcie opinii na sesji plenarnej oraz publikacja w Przyjęcie opinii na sesji plenarnej oraz publikacja w

Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

Komitet Regionów – funkcje:Komitet Regionów – funkcje:

Pełnienie funkcji rzecznika samorządów lokalnych i Pełnienie funkcji rzecznika samorządów lokalnych i regionalnych w procesie opracowywania prawodawstwa regionalnych w procesie opracowywania prawodawstwa unijnego (70% przepisów wdrażanych jest na szczeblu unijnego (70% przepisów wdrażanych jest na szczeblu lokalnym i regionalnym);lokalnym i regionalnym);

Przybliżanie Unii obywatelom i rozpowszechnianie kultury Przybliżanie Unii obywatelom i rozpowszechnianie kultury pomocniczości;pomocniczości;

Odgrywanie roli forum, na którym regiony i miasta mogą Odgrywanie roli forum, na którym regiony i miasta mogą dzielić się wzorcowymi rozwiązaniami i uczestniczyć w dzielić się wzorcowymi rozwiązaniami i uczestniczyć w dialogu z instytucjami europejskimi;dialogu z instytucjami europejskimi;


Podstawa prawna:Podstawa prawna: Rozporządzenie Parlamentu i Rady 45/2001o ochronie osób Rozporządzenie Parlamentu i Rady 45/2001o ochronie osób

fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych;przepływie takich danych;

1.1. Decyzja Parlamentu, Rady i Komisji 1247/2002w sprawie Decyzja Parlamentu, Rady i Komisji 1247/2002w sprawie regulaminu i ogólnych warunków regulujących regulaminu i ogólnych warunków regulujących wykonywanie obowiązków przez Europejskiego wykonywanie obowiązków przez Europejskiego Pełnomocnika ds. Ochrony Danych Pełnomocnika ds. Ochrony Danych

www.edps.europa.euwww.edps.europa.eu

http://www.edps.europa.eu/


Funkcje:Funkcje: Wysłuchiwanie i badanie skarg;Wysłuchiwanie i badanie skarg; Przeprowadzanie dochodzeń z własnej inicjatywy i na Przeprowadzanie dochodzeń z własnej inicjatywy i na

podstawie skarg;podstawie skarg; Monitorowanie i zapewnianie stosowania przepisów Monitorowanie i zapewnianie stosowania przepisów

rozporządzenia 45/2001 i każdego innego aktu prawa rozporządzenia 45/2001 i każdego innego aktu prawa wspólnotowego odnoszącego się do ochrony osób fizycznych wspólnotowego odnoszącego się do ochrony osób fizycznych w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych przez w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych przez instytucję lub organ wspólnotowy;instytucję lub organ wspólnotowy;

Sankcje:Sankcje: ostrzeżenie lub upomnienie administratora danych;ostrzeżenie lub upomnienie administratora danych; Nałożenie czasowego lub całkowitego zakazu przetwarzania;Nałożenie czasowego lub całkowitego zakazu przetwarzania; Przekazanie sprawy odpowiedniej instytucji wspólnotowej, a Przekazanie sprawy odpowiedniej instytucji wspólnotowej, a

jeśli to konieczne, to przekazanie sprawy do PE, Rady i KE;jeśli to konieczne, to przekazanie sprawy do PE, Rady i KE; Interwencja w sprawie wniesionej przed Trybunałem Interwencja w sprawie wniesionej przed Trybunałem

SprawiedliwościSprawiedliwości

Pojęcie prawa Unii EuropejskiejPojęcie prawa Unii Europejskiej

Prawo stanowione w ramach I filaru:Prawo stanowione w ramach I filaru:tzw. Prawo wspólnotowe (TWE, TEWEA)tzw. Prawo wspólnotowe (TWE, TEWEA)

Prawo stanowione w ramach II filaru:Prawo stanowione w ramach II filaru:Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa (TUE)Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa (TUE)

Prawo stanowione w ramach III filaru:Prawo stanowione w ramach III filaru:Współpraca Policyjna i Sądowa w Sprawach Karnych Współpraca Policyjna i Sądowa w Sprawach Karnych (TUE)(TUE)

Źródła prawa wspólnotowego:Źródła prawa wspólnotowego:

Prawo pierwotne: Prawo pierwotne: traktaty założycielskie traktaty założycielskie traktaty zmieniające traktaty założycielskietraktaty zmieniające traktaty założycielskie traktaty akcesyjnetraktaty akcesyjne

Prawo wtórne/pochodne (art. 249 TWE):Prawo wtórne/pochodne (art. 249 TWE): Rozporządzenia Rozporządzenia Dyrektywy Dyrektywy Decyzje Decyzje Zalecenia Zalecenia OpinieOpinie

Traktaty założycielskie Wspólnot i Unii: Traktaty założycielskie Wspólnot i Unii:

Wspólnoty Europejskie:Wspólnoty Europejskie:- EWWiS – Traktat ustanawiający EWWiS - EWWiS – Traktat ustanawiający EWWiS

podpisany 18 kwietnia 1951 w Paryżu podpisany 18 kwietnia 1951 w Paryżu (Traktat Paryski)(Traktat Paryski) – wygasł 22 lipca 2002 – wygasł 22 lipca 2002

- WE (pierwotnie EWG) oraz - WE (pierwotnie EWG) oraz - EWEA (Euratom)- EWEA (Euratom)

Traktat ustanawiający WE Traktat ustanawiający WE oraz oraz Traktat ustanawiający EWWiS Traktat ustanawiający EWWiS podpisane dnia 25 marca 1957 w Rzymiepodpisane dnia 25 marca 1957 w Rzymie

- (Traktaty Rzymskie)(Traktaty Rzymskie)

Unia Europejska:Unia Europejska:Traktat o Unii Europejskiej (TUE) Traktat o Unii Europejskiej (TUE)

podpisany dnia 7 lutego 1992 w Maastricht podpisany dnia 7 lutego 1992 w Maastricht (Traktat z Maastricht)(Traktat z Maastricht)

Traktaty zmieniające traktaty założycielskie:Traktaty zmieniające traktaty założycielskie:

Traktat o Fuzji Organów (Traktat ustanawiający jedną Radę i jedną Komisję Wspólnot Europejskich) - podpisany 8 kwietnia 1965 w Brukseli

Jednolity Akt Europejski (JAE)

- podpisany 17 lutego 1986 w Luksemburgu,

Traktat Amsterdamski zmieniający Traktat o Unii Europejskiej, Traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie i niektóre związane z nimi akty

- podpisany 2 października 1997 w Amsterdamie, oraz

Traktat Nicejski

- podpisany 26 lutego 2001 w Nicei.

Wtórne źródła prawa Wtórne źródła prawa wspólnotowego - art. 249 TWEwspólnotowego - art. 249 TWE

RozporządzenieRozporządzenie ma zasięg ogólny, obowiązuje ma zasięg ogólny, obowiązuje w całości i stosuje się bezpośrednio we w całości i stosuje się bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich.wszystkich państwach członkowskich.

Dyrektywa Dyrektywa jest wiążąca, jeśli chodzi o jest wiążąca, jeśli chodzi o zamierzony skutek dla każdego państwa zamierzony skutek dla każdego państwa członkowskiego, do którego jest skierowana, członkowskiego, do którego jest skierowana, zostawiając jednak władzom krajowym wybór zostawiając jednak władzom krajowym wybór formy i metod.formy i metod.

DecyzjaDecyzja obowiązuje w całości tych, do których obowiązuje w całości tych, do których jest skierowana.jest skierowana.

Zalecenia i opinieZalecenia i opinie nie mają mocy wiążącej nie mają mocy wiążącej

Specyfika prawa wspólnotowegoSpecyfika prawa wspólnotowegoElementy konstrukcji europejskiej, Elementy konstrukcji europejskiej,

które odróżniają strukturę Unii i Wspólnoty które odróżniają strukturę Unii i Wspólnoty od struktury klasycznej organizacji międzynarodowejod struktury klasycznej organizacji międzynarodowej

oraz wspólnotowy porządek prawny od prawa międzynarodowego:oraz wspólnotowy porządek prawny od prawa międzynarodowego:

Wspólnota Europejska posiada własny aparat instytucjonalny oparty Wspólnota Europejska posiada własny aparat instytucjonalny oparty o zasadę równowagi instytucjonalnej. o zasadę równowagi instytucjonalnej.

Mechanizmy decyzyjne obowiązujące we Wspólnocie przewidują możliwość podejmowania Mechanizmy decyzyjne obowiązujące we Wspólnocie przewidują możliwość podejmowania decyzji w drodze głosowania większościowego, a nie wyłącznie decyzji w drodze głosowania większościowego, a nie wyłącznie w drodze jednomyślności. w drodze jednomyślności.

Istnieje własny system źródeł prawa i specyficzna hierarchia norm. Istnieje własny system źródeł prawa i specyficzna hierarchia norm. Obowiązująca kontrola legalności udostępniona jest nie tylko państwom członkowskim i Obowiązująca kontrola legalności udostępniona jest nie tylko państwom członkowskim i

instytucjom wspólnotowym, ale również osobom fizycznym instytucjom wspólnotowym, ale również osobom fizycznym i prawnym.i prawnym.

Stosowane są specyficzne metody interpretacji traktatów założycielskich. Stosowane są specyficzne metody interpretacji traktatów założycielskich. Prawo wspólnotowe utrzymuje z prawem wewnętrznym państw członkowskich stosunki nie Prawo wspólnotowe utrzymuje z prawem wewnętrznym państw członkowskich stosunki nie

dające uprościć się do relacji prawa międzynarodowego do prawa wewnętrznego. Jest tak dające uprościć się do relacji prawa międzynarodowego do prawa wewnętrznego. Jest tak chociażby ze względu na rolę, jaką odgrywa zasada bezpośredniego skutku prawa chociażby ze względu na rolę, jaką odgrywa zasada bezpośredniego skutku prawa wspólnotowego i prymatu prawa wspólnotowego oraz istnienie mechanizmu odesłania wspólnotowego i prymatu prawa wspólnotowego oraz istnienie mechanizmu odesłania prejudycjalnego. prejudycjalnego.

Natura prawa wspólnotowego powoduje, że wspólnotowy porządek prawny jest nie tylko Natura prawa wspólnotowego powoduje, że wspólnotowy porządek prawny jest nie tylko autonomiczny, ale także niezależny od prawa międzynarodowego. autonomiczny, ale także niezależny od prawa międzynarodowego.

Rozpoznanie w konstrukcji europejskiej wymiaru federalistycznego prowadzi do asymilacji Rozpoznanie w konstrukcji europejskiej wymiaru federalistycznego prowadzi do asymilacji wspólnotowego porządku prawnego do krajowego porządku prawnego.wspólnotowego porządku prawnego do krajowego porządku prawnego.

Metody integracji poprzez prawo:Metody integracji poprzez prawo:

1.1. Wzajemne uznanie Wzajemne uznanie

2.2. Koordynacja Koordynacja

3.3. HarmonizacjaHarmonizacja

4.4. Substytucja Substytucja

Zasady stosowania prawa Zasady stosowania prawa wspólnotowegowspólnotowego

Zasada prymatu prawa wspólnotowegoZasada prymatu prawa wspólnotowego Zasada bezpośredniego skutku prawa Zasada bezpośredniego skutku prawa

wspólnotowegowspólnotowego Zasada bezpośredniego stosowania prawa Zasada bezpośredniego stosowania prawa

wspólnotowegowspólnotowego

Zasada prymatu prawa Zasada prymatu prawa wspólnotowegowspólnotowego

Sprawa 6/64 Sprawa 6/64 Flaminio Costa c/ ENEL Flaminio Costa c/ ENEL

Źródła informacji:Źródła informacji: www.europa.eu.int: EUR-Lex; www.europa.eu.int: EUR-Lex;

Zasada prymatu prawa Zasada prymatu prawa wspólnotowegowspólnotowego

W przypadku sprzeczności prawa krajowego W przypadku sprzeczności prawa krajowego z prawem wspólnotowym, organ stosujący z prawem wspólnotowym, organ stosujący prawo ma obowiązek zastosowania prawa prawo ma obowiązek zastosowania prawa wspólnotowego i niestosowania sprzecznego wspólnotowego i niestosowania sprzecznego z nim prawa krajowego.z nim prawa krajowego.

Trybunał SprawiedliwościTrybunał Sprawiedliwości

Następstwa prawne zasady Następstwa prawne zasady prymatu prawa wspólnotowegoprymatu prawa wspólnotowego

Nakaz efektywnej implementacji prawa wspólnotowego, Nakaz efektywnej implementacji prawa wspólnotowego, w tym zakaz stanowienia prawa krajowego sprzecznego w tym zakaz stanowienia prawa krajowego sprzecznego z prawem wspólnotowym i nakaz uchylenia prawa z prawem wspólnotowym i nakaz uchylenia prawa krajowego sprzecznego z prawem wspólnotowym;krajowego sprzecznego z prawem wspólnotowym;

Zakaz kwestionowania ważności norm wspólnotowych Zakaz kwestionowania ważności norm wspólnotowych przez krajowe organy stosowania prawa, w tym przez krajowe organy stosowania prawa, w tym przez trybunały konstytucyjne państw członkowskich;przez trybunały konstytucyjne państw członkowskich;

Zakaz stosowania przez krajowe organy stosowania Zakaz stosowania przez krajowe organy stosowania prawa jakichkolwiek przepisów krajowych sprzecznych prawa jakichkolwiek przepisów krajowych sprzecznych z prawem wspólnotowym;z prawem wspólnotowym;

Nakaz zapewnienia bezpośredniej wykonalności Nakaz zapewnienia bezpośredniej wykonalności orzeczeń sądów wspólnotowych oraz decyzji Rady orzeczeń sądów wspólnotowych oraz decyzji Rady i Komisji nakładających zobowiązania pieniężne na i Komisji nakładających zobowiązania pieniężne na osoby inne niż państwa.osoby inne niż państwa.

Porządek prawny RP:Porządek prawny RP:

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego RP Wyrok Trybunału Konstytucyjnego RP z dnia 11 maja 2005, sygn. akt K 18/04, z dnia 11 maja 2005, sygn. akt K 18/04,

w sprawie zgodności w sprawie zgodności

Traktatu Akcesyjnego z Konstytucją RPTraktatu Akcesyjnego z Konstytucją RP

Postanowienie Trybunału KonstytucyjnegoPostanowienie Trybunału Konstytucyjnegoz dnia 19 grudnia 2006, sygn. akt P 37/05z dnia 19 grudnia 2006, sygn. akt P 37/05

w sprawie pytania prawnego WSA w Olsztynie:w sprawie pytania prawnego WSA w Olsztynie:

„„czy art. 80 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku czy art. 80 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 29, poz. 257 ze zm.) stanowiący, że akcyzowym (Dz. U. Nr 29, poz. 257 ze zm.) stanowiący, że akcyzie podlegają samochody osobowe niezarejestrowane na akcyzie podlegają samochody osobowe niezarejestrowane na terytorium kraju, zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, terytorium kraju, zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, jest zgodny z art. 90 zdanie pierwsze Traktatu jest zgodny z art. 90 zdanie pierwsze Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską stwierdzającym, ustanawiającego Wspólnotę Europejską stwierdzającym, że żadne Państwo Członkowskie nie nakłada bezpośrednio że żadne Państwo Członkowskie nie nakłada bezpośrednio lub pośrednio na produkty innych Państw Członkowskich lub pośrednio na produkty innych Państw Członkowskich podatków wewnętrznych jakiegokolwiek rodzaju wyższych podatków wewnętrznych jakiegokolwiek rodzaju wyższych od tych, które nakłada bezpośrednio lub pośrednio na od tych, które nakłada bezpośrednio lub pośrednio na podobne produkty krajowe, i, w związku z tym, z art. 91 podobne produkty krajowe, i, w związku z tym, z art. 91 Konstytucji określającym, iż umowa międzynarodowa Konstytucji określającym, iż umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową,”pogodzić z umową,”

Akty prawne objęte zasadą prymatu Akty prawne objęte zasadą prymatu prawa wspólnotowego:prawa wspólnotowego:

konstytucje państw członkowskich;konstytucje państw członkowskich; akty władzy ustawodawczej (np. ustawy) i/lub akty zrównane akty władzy ustawodawczej (np. ustawy) i/lub akty zrównane

z nimi mocą (np. w RP rozporządzenia z mocą ustawy i z nimi mocą (np. w RP rozporządzenia z mocą ustawy i dekrety);dekrety);

akty prawne władzy wykonawczej (np. rozporządzenia Rady akty prawne władzy wykonawczej (np. rozporządzenia Rady Ministrów lub ministra);Ministrów lub ministra);

inne akty władzy wykonawczej (np. decyzje inne akty władzy wykonawczej (np. decyzje administracyjne);administracyjne);

akty prawa miejscowego (w tym np. przepisy porządkowe akty prawa miejscowego (w tym np. przepisy porządkowe wydawane przez wojewodę, uchwały rady miasta);wydawane przez wojewodę, uchwały rady miasta);

inne akty prawne (np. w RP Regulamin Sejmu, Regulamin inne akty prawne (np. w RP Regulamin Sejmu, Regulamin Senatu i inne uchwały Parlamentu, umowy z kościołami i Senatu i inne uchwały Parlamentu, umowy z kościołami i związkami wyznaniowymi będące podstawą dla umów o związkami wyznaniowymi będące podstawą dla umów o stosunku państwa do danegostosunku państwa do danego

kościoła lub związku wyznaniowego).kościoła lub związku wyznaniowego).

Źródło: S. Majkowska-Szulc, Źródło: S. Majkowska-Szulc, Stosowanie i interpretacja prawa Unii EuropejskiejStosowanie i interpretacja prawa Unii Europejskiej [w:] [w:] A. Łazowski, Prawo Unii Europejskiej, seria Meritum, W-wa 2007, s. 292.A. Łazowski, Prawo Unii Europejskiej, seria Meritum, W-wa 2007, s. 292.

Organy krajowe związane Organy krajowe związane zasadą prymatu prawa wspólnotowego:zasadą prymatu prawa wspólnotowego:

organy administracji rządowej (w tym ogólnej i specjalnej);organy administracji rządowej (w tym ogólnej i specjalnej); organy administracji samorządowej (w tym organy miejskie, organy administracji samorządowej (w tym organy miejskie,

gminne, powiatowe);gminne, powiatowe); organy ochrony i kontroli prawa (na przykład Najwyższa organy ochrony i kontroli prawa (na przykład Najwyższa

Izba Kontroli, regionalna izba obrachunkowa, Rzecznik Izba Kontroli, regionalna izba obrachunkowa, Rzecznik Praw Obywatelskich);Praw Obywatelskich);

sądy krajowe (wszystkich instancji);sądy krajowe (wszystkich instancji); każdy organ stanowiący emanację państwa (w tym na każdy organ stanowiący emanację państwa (w tym na

przykład: rektor uniwersytetu, dyrektor państwowego przykład: rektor uniwersytetu, dyrektor państwowego szpitala, administrator więzienia, państwowy pracodawca szpitala, administrator więzienia, państwowy pracodawca itp.).itp.).

Zasada bezpośredniego skutku Zasada bezpośredniego skutku prawa wspólnotowegoprawa wspólnotowego

Sprawa 26/62 Sprawa 26/62 N.V. Algemene Transport – en Expeditie Onderneming N.V. Algemene Transport – en Expeditie Onderneming Van Gend & Loos Van Gend & Loos v/ Holenderska Administracja Podatkowav/ Holenderska Administracja Podatkowa


Zasada bezpośredniego skutku Zasada bezpośredniego skutku prawa wspólnotowegoprawa wspólnotowego

Jednostka indywidualna ma możliwość bezpośredniego Jednostka indywidualna ma możliwość bezpośredniego powoływania się na normy prawa wspólnotowego powoływania się na normy prawa wspólnotowego przed krajowymi organami stosowania prawa, w tym przed krajowymi organami stosowania prawa, w tym przed sądami krajowymi, celem realizacji uprawnień przed sądami krajowymi, celem realizacji uprawnień wynikających z bezpośrednio skutecznych norm prawa wynikających z bezpośrednio skutecznych norm prawa wspólnotowego.wspólnotowego.

Trybunał SprawiedliwościTrybunał Sprawiedliwości

Przesłanki bezpośredniej skuteczności prawa wspólnotowego. Przesłanki bezpośredniej skuteczności prawa wspólnotowego. Norma prawa wspólnotowego musi być:Norma prawa wspólnotowego musi być:

– jasna i precyzyjnajasna i precyzyjna– bezwarunkowa bezwarunkowa – nadawać uprawnienia jednostkomnadawać uprawnienia jednostkom

Rodzaje skutku bezpośredniegoRodzaje skutku bezpośredniego

WEWE

wertykalnywertykalny

Państwo członkowskiePaństwo członkowskie Państwo członkowskiePaństwo członkowskie horyzontalnyhoryzontalny


JednostkaJednostka JednostkaJednostka horyzontalnyhoryzontalny

Następstwa prawne zasady Następstwa prawne zasady bezpośredniego skutku bezpośredniego skutku prawa wspólnotowegoprawa wspólnotowego

Obowiązek uznania i zabezpieczenia skutku bezpośredniego Obowiązek uznania i zabezpieczenia skutku bezpośredniego w krajowym porządku prawnym;w krajowym porządku prawnym;

Obowiązek wykładni prawa krajowego zgodnej z prawem Obowiązek wykładni prawa krajowego zgodnej z prawem wspólnotowym;wspólnotowym;

Obowiązek zwrotu opłat pobranych przez państwo członkowskie Obowiązek zwrotu opłat pobranych przez państwo członkowskie z naruszeniem prawa wspólnotowego;z naruszeniem prawa wspólnotowego;

Odpowiedzialność odszkodowawcza państw członkowskich Odpowiedzialność odszkodowawcza państw członkowskich w związku z naruszeniem prawa wspólnotowego, zwłaszcza w związku z naruszeniem prawa wspólnotowego, zwłaszcza w związku z całkowitym brakiem implementacji dyrektyw w związku z całkowitym brakiem implementacji dyrektyw lub nieprawidłową implementacją dyrektyw; lub nieprawidłową implementacją dyrektyw; (Uwaga! Według Trybunału Sprawiedliwości odpowiedzialność (Uwaga! Według Trybunału Sprawiedliwości odpowiedzialność odszkodowawcza państw członkowskich może powstać nawet odszkodowawcza państw członkowskich może powstać nawet wówczas, gdy normy wspólnotowe wywierają skutek pośredni.)wówczas, gdy normy wspólnotowe wywierają skutek pośredni.)

Zasada bezpośredniego stosowania Zasada bezpośredniego stosowania prawa wspólnotowegoprawa wspólnotowego

Sprawa 106/77 Sprawa 106/77 Administracja Finansów Państwowych Administracja Finansów Państwowych c/ Simmenthal SpAc/ Simmenthal SpA,,


Zasada bezpośredniego stosowania Zasada bezpośredniego stosowania prawa wspólnotowegoprawa wspólnotowego

(dotyczy co do zasady rozporządzeń)(dotyczy co do zasady rozporządzeń)

Akty prawa wspólnotowego ze swej natury stają się częścią Akty prawa wspólnotowego ze swej natury stają się częścią krajowych systemów prawnych bez potrzeby dokonywania krajowych systemów prawnych bez potrzeby dokonywania jakichkolwiek czynności transpozycyjnych i wywierają skutki jakichkolwiek czynności transpozycyjnych i wywierają skutki bezpośrednie w stosunku do jednostek;bezpośrednie w stosunku do jednostek;

Akty prawa wspólnotowego mają taką samą moc obowiązującą Akty prawa wspólnotowego mają taką samą moc obowiązującą we wszystkich państwach członkowskich;we wszystkich państwach członkowskich;

Obowiązywanie aktów prawa wspólnotowego zależy wyłącznie Obowiązywanie aktów prawa wspólnotowego zależy wyłącznie od publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;od publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

Bezpośrednia stosowalność wymaga, by wejście w życie Bezpośrednia stosowalność wymaga, by wejście w życie rozporządzenia i jego stosowanie na rzecz lub z obciążeniem rozporządzenia i jego stosowanie na rzecz lub z obciążeniem jednostek odbywało się bez jakiegokolwiek środka recypującego jednostek odbywało się bez jakiegokolwiek środka recypującego do prawa krajowego.do prawa krajowego.

BezpoBezpośredni skutek średni skutek postanowień traktatowychpostanowień traktatowych

WEWE


Państwo członkowskiePaństwo członkowskie Państwo członkowskiePaństwo członkowskie horyzontalnyhoryzontalny



Sprawa 43/75 Sprawa 43/75 Gabrielle Defrenne v/ SabenaGabrielle Defrenne v/ Sabena.. Sprawa Sprawa C-281/98C-281/98 Roman Angonese v. Cassa di Risparmio di Bolzano SpA. Roman Angonese v. Cassa di Risparmio di Bolzano SpA.

BezpoBezpośredni skutek rozporządzeńśredni skutek rozporządzeń

WEWE


Państwo członkowskiePaństwo członkowskie Państwo członkowskie Państwo członkowskie horyzontalnyhoryzontalny



Sprawa C-253/00 Antonio Muñoz y Cia SA et Superior Fruiticola SA v. Frumar Ltd et Redbridge Produce Marketing Ltd.

BezpoBezpośredni skutek średni skutek dyrektywdyrektyw

WEWE

Państwo członkowskiePaństwo członkowskie

JednostkaJednostka indywidualnaindywidualna

Sprawa 8/81 Sprawa 8/81 Ursula Becker v/ Urząd Finansowy Münster-InnenstadtUrsula Becker v/ Urząd Finansowy Münster-Innenstadt;; Sprawa 152/84 Sprawa 152/84 M. Marshall v/ Southampton and South-West Hampshire Area M. Marshall v/ Southampton and South-West Hampshire Area

Health AuthorityHealth Authority;; Sprawa 14/83 Sprawa 14/83 S. Von Colson i E. Kamann v/ Kraj federalny Północna S. Von Colson i E. Kamann v/ Kraj federalny Północna

Nadrenia-WestfaliaNadrenia-Westfalia;; Sprawa C-271/91 Sprawa C-271/91 M. H. Marshall vM. H. Marshall v/ / Southampton and South-West Hampshire Southampton and South-West Hampshire

Area Health AuthorityArea Health Authority;; Sprawa C-10689 Marleasing S.A. v. La Comercial International de

Alimentación S.A.

Porządek prawny RP:Porządek prawny RP:

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2006, sygn. akt I PK 263/05, Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2006, sygn. akt I PK 263/05, w sprawie z powództwa Czesława Misia przeciwko Szpitalowi w sprawie z powództwa Czesława Misia przeciwko Szpitalowi Specjalistycznemu im. Jędrzeja Śniadeckiego w Nowym Sączu Specjalistycznemu im. Jędrzeja Śniadeckiego w Nowym Sączu o nakazanie udzielenia czasu wolnego;o nakazanie udzielenia czasu wolnego;

Dyrektywa 93/104/WE Dyrektywa 93/104/WE w sprawie niektórych aspektów organizacji czasu pracy w sprawie niektórych aspektów organizacji czasu pracy (02.01.1994-(02.01.1994-01.08.2004) oraz 01.08.2004) oraz

Dyrektywa 2003/88/WE Dyrektywa 2003/88/WE w sprawie niektórych aspektów organizacji czasu pracy w sprawie niektórych aspektów organizacji czasu pracy (obowiązuje od 02.08.2004) (obowiązuje od 02.08.2004)

„„kontra”kontra”Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 o zakładach opieki zdrowotnejUstawa z dnia 30 sierpnia 1991 o zakładach opieki zdrowotnej

- SN (kasacja): Prymat prawa wspólnotowego (w/w dyrektyw) przed ustawą polską, SN (kasacja): Prymat prawa wspólnotowego (w/w dyrektyw) przed ustawą polską, w konsekwencji SN uchylił wyrok SO w Krakowie i przekazał sprawę w konsekwencji SN uchylił wyrok SO w Krakowie i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu – Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądowi Okręgowemu – Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie do ponownego rozpoznania;w Krakowie do ponownego rozpoznania;

- Wyrok SO - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie Wyrok SO - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 29 grudnia 2006 – bezpośrednie zastosowanie przepisów w/w dyrektyw: z dnia 29 grudnia 2006 – bezpośrednie zastosowanie przepisów w/w dyrektyw: Czesław Miś pracował ponad normy czasu przewidziane przez w/w dyrektywy Czesław Miś pracował ponad normy czasu przewidziane przez w/w dyrektywy i dlatego Szpital w Nowym Sączu ma mu zwrócić 169 godzin czasu wolnego. i dlatego Szpital w Nowym Sączu ma mu zwrócić 169 godzin czasu wolnego.

BezpoBezpośredni skutek decyzji średni skutek decyzji (w rozumieniu art.. 249 TWE)(w rozumieniu art.. 249 TWE)

Sprawa 9/70Sprawa 9/70

Franz Grad v. Urząd Finansowy TraunsteinFranz Grad v. Urząd Finansowy Traunstein,,

Zb. Orz. 1970, s. 825Zb. Orz. 1970, s. 825

- decyzja 65/271 skierowana do państw dotycząca harmonizacji przepisów o transporcie lądowym oraz

- dyrektywa 67/227 harmonizująca ustawodawstwo o podatku obrotowym

BezpoBezpośredni skutek umów międzynarodowych, średni skutek umów międzynarodowych, w tym umów stowarzyszeniowychw tym umów stowarzyszeniowych

Układ ustanawiający stowarzyszenie Układ ustanawiający stowarzyszenie między RP a WE i ich państwami członkowskimi między RP a WE i ich państwami członkowskimi

podpisany 16 grudnia 1991 (wszedł w życie 1 lutego 1994):podpisany 16 grudnia 1991 (wszedł w życie 1 lutego 1994):

Sprawa C-162/00 Sprawa C-162/00 Kraj Federalny Płn. Nadrenia-Westfalia Kraj Federalny Płn. Nadrenia-Westfalia v. Beata Pokrzeptowicz-Meyerv. Beata Pokrzeptowicz-Meyer;;

Pozostałe polskie sprawy z zakresu Układu Europejskiego:Pozostałe polskie sprawy z zakresu Układu Europejskiego: Sprawa C-63/99 Sprawa C-63/99 The Queen v. Secretary of State for the Home Department, The Queen v. Secretary of State for the Home Department,

ex parte: Wiesław Głoszczuk i Elżbieta Głoszczukex parte: Wiesław Głoszczuk i Elżbieta Głoszczuk (swoboda przedsiębiorczości, (swoboda przedsiębiorczości, samozatrudnienie);samozatrudnienie);

Sprawa C-268/99 Sprawa C-268/99 Aldona Małgorzata Jany i inni v. Sekretarz Stanu Aldona Małgorzata Jany i inni v. Sekretarz Stanu ds. Sprawiedliwości ds. Sprawiedliwości (swoboda przedsiębiorczości, samozatrudnienie);.(swoboda przedsiębiorczości, samozatrudnienie);.

BezpoBezpośredni skutek umów międzynarodowych, średni skutek umów międzynarodowych, w tym umów stowarzyszeniowychw tym umów stowarzyszeniowych

Stowarzyszenie Turcji z UE:Stowarzyszenie Turcji z UE:

Sprawa C-383/03 Ergül Dogan v. Sicherheitsdirektion für das Bundesland Sprawa C-383/03 Ergül Dogan v. Sicherheitsdirektion für das Bundesland VorarlbergVorarlberg

Sprawa C-373/03 Ceyhun Aydinli v. Land Baden-WürttembergSprawa C-373/03 Ceyhun Aydinli v. Land Baden-Württemberg

- Obywatel turecki, który zgodnie z decyzją 1/80 w sprawie rozwoju - Obywatel turecki, który zgodnie z decyzją 1/80 w sprawie rozwoju stowarzyszenia wydaną przez Radę Stowarzyszenia na podstawie Układu stowarzyszenia wydaną przez Radę Stowarzyszenia na podstawie Układu ustanawiającego stowarzyszenia między EWG a Turcją, korzysta z prawa ustanawiającego stowarzyszenia między EWG a Turcją, korzysta z prawa swobodnego dostępu do dowolnej pracy najemnej, nie traci tego swobodnego dostępu do dowolnej pracy najemnej, nie traci tego uprawnienia z powodu zaprzestania działalności zawodowej podczas uprawnienia z powodu zaprzestania działalności zawodowej podczas okresu pozbawienia wolności, nawet jeśli trwa on wiele lat, ponieważ okresu pozbawienia wolności, nawet jeśli trwa on wiele lat, ponieważ jego nieobecność na legalnym rynku pracy przyjmującego państwa jego nieobecność na legalnym rynku pracy przyjmującego państwa członkowskiego jest tymczasowa. członkowskiego jest tymczasowa.

Prowspólnotowa wykładnia prawa krajowego:Prowspólnotowa wykładnia prawa krajowego:

Sprawa Sprawa 14/83 14/83 S. Von Colson i E. Kamann v/ Kraj S. Von Colson i E. Kamann v/ Kraj federalny Północna Nadrenia-Westfalia;federalny Północna Nadrenia-Westfalia;

Sprawa C-10689 Marleasing S.A. v. La Comercial International de Alimentación S.A.

Postanowienie Trybunału KonstytucyjnegoPostanowienie Trybunału Konstytucyjnegoz dnia 19 grudnia 2006, sygn. akt P 37/05z dnia 19 grudnia 2006, sygn. akt P 37/05

w sprawie pytania prawnego WSA w Olsztynie:w sprawie pytania prawnego WSA w Olsztynie:

„„czy art. 80 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku czy art. 80 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 29, poz. 257 ze zm.) stanowiący, że akcyzowym (Dz. U. Nr 29, poz. 257 ze zm.) stanowiący, że akcyzie podlegają samochody osobowe niezarejestrowane na akcyzie podlegają samochody osobowe niezarejestrowane na terytorium kraju, zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, terytorium kraju, zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, jest zgodny z art. 90 zdanie pierwsze Traktatu jest zgodny z art. 90 zdanie pierwsze Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską stwierdzającym, ustanawiającego Wspólnotę Europejską stwierdzającym, że żadne Państwo Członkowskie nie nakłada bezpośrednio że żadne Państwo Członkowskie nie nakłada bezpośrednio lub pośrednio na produkty innych Państw Członkowskich lub pośrednio na produkty innych Państw Członkowskich podatków wewnętrznych jakiegokolwiek rodzaju wyższych podatków wewnętrznych jakiegokolwiek rodzaju wyższych od tych, które nakłada bezpośrednio lub pośrednio na od tych, które nakłada bezpośrednio lub pośrednio na podobne produkty krajowe, i, w związku z tym, z art. 91 podobne produkty krajowe, i, w związku z tym, z art. 91 Konstytucji określającym, iż umowa międzynarodowa Konstytucji określającym, iż umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową,”pogodzić z umową,”

Odpowiedzialność państw członkowskich Odpowiedzialność państw członkowskich za naruszenie prawa wspólnotowego:za naruszenie prawa wspólnotowego:

w związku z brakiem implemetacji dyrektyw: w związku z brakiem implemetacji dyrektyw: • Sprawa C-6/90 i C-9/90 Andrea Francovich i Daniela • Sprawa C-6/90 i C-9/90 Andrea Francovich i Daniela Bonifaci v. WłochyBonifaci v. Włochy

w związku z błędami ustawodawcy: w związku z błędami ustawodawcy: • Sprawa C-46/93 i C-48/93 Brasserie du Pęcheur S.A. • Sprawa C-46/93 i C-48/93 Brasserie du Pęcheur S.A. v. RFN v. RFN

w związku z wydaniem przez sąd krajowy wyroku w związku z wydaniem przez sąd krajowy wyroku naruszającego prawo wspólnotowe:naruszającego prawo wspólnotowe:• Sprawa C-224/01 G. Köbler• Sprawa C-224/01 G. Köbler

Bezpośredni dostęp Bezpośredni dostęp do dokumentów:do dokumentów:

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej InternetInternet Rejestry prowadzone przez instytucje UERejestry prowadzone przez instytucje UE

Źródło: M. Szwarc-Kuczer, Źródło: M. Szwarc-Kuczer, Dostęp do dokumentów instytucji Wspólnot Europejskich Dostęp do dokumentów instytucji Wspólnot Europejskich [w:] A. [w:] A. Łazowski (red.), Unia Europejska - Prawo instytucjonalne i gospodarcze, Meritum 2007, s. Łazowski (red.), Unia Europejska - Prawo instytucjonalne i gospodarcze, Meritum 2007, s. 239-274.239-274.

Podstawy prawne dostępuPodstawy prawne dostępu do dokumentów do dokumentów

Przepisy TraktatówPrzepisy Traktatów Rozporządzenie nr 1049/2001Rozporządzenie nr 1049/2001 Karta Praw Podstawowych UEKarta Praw Podstawowych UE Regulaminy wewnętrzne instytucji WERegulaminy wewnętrzne instytucji WE Orzecznictwo SPI i ETSOrzecznictwo SPI i ETS

Zakres prawa dostępu Zakres prawa dostępu do dokumentówdo dokumentów

Instytucje zobowiązane do udostępnienia Instytucje zobowiązane do udostępnienia dokumentówdokumentów

Podmioty uprawnione do ubiegania się o Podmioty uprawnione do ubiegania się o udostępnienie dokumentówudostępnienie dokumentów

Zakres przedmiotowyZakres przedmiotowya. Definicja „dokumentu”a. Definicja „dokumentu”

b. Dokumenty przechowywane przez instytucjeb. Dokumenty przechowywane przez instytucje

c. Zakres działań UE objęty rozporządzeniemc. Zakres działań UE objęty rozporządzeniem

Wyjątki od zasady dostępu Wyjątki od zasady dostępu do dokumentówdo dokumentów

Wyjątki bezwzględneWyjątki bezwzględnea. Wyjątki uzasadnione interesem publicznyma. Wyjątki uzasadnione interesem publicznym

b. Ochrona prywatności i integralności jednostkib. Ochrona prywatności i integralności jednostki

Wyjątki względneWyjątki względnea. Postępowanie sądowea. Postępowanie sądowe

b. Ochrona celu i toku dochodzeńb. Ochrona celu i toku dochodzeń

c. Przeważający interes publicznyc. Przeważający interes publiczny

Dokumenty niejawneDokumenty niejawne

Pozostałe ograniczenia dostępu Pozostałe ograniczenia dostępu do dokumentówdo dokumentów

Udostępnianie dokumentów stron trzecichUdostępnianie dokumentów stron trzecicha. Dokumenty stron trzecich a. Dokumenty stron trzecich

b. Dokumenty państw członkowskich b. Dokumenty państw członkowskich

c. Dokumenty instytucji WE c. Dokumenty instytucji WE

Częściowy dostęp do dokumentów Częściowy dostęp do dokumentów Okres ochrony dokumentów objętych Okres ochrony dokumentów objętych

wyjątkami wyjątkami

Postępowanie w sprawie wniosków Postępowanie w sprawie wniosków

Forma i tryb składania wnioskuForma i tryb składania wnioskua. Forma wniosku o udostępnienie dokumentu a. Forma wniosku o udostępnienie dokumentu b. Tryb składania wniosku b. Tryb składania wniosku

Postępowanie w sprawie wniosków Postępowanie w sprawie wniosków Sposób udostępnienia dokumentów Sposób udostępnienia dokumentów Postępowanie odwoławcze – wnioski Postępowanie odwoławcze – wnioski

potwierdzające potwierdzające Postępowanie z dokumentami niejawnymi Postępowanie z dokumentami niejawnymi środki ochrony jednostek środki ochrony jednostek

Publikacja aktów prawnychPublikacja aktów prawnychi ich wejście w życiei ich wejście w życie

Art. 254 TWE:Art. 254 TWE:

1.1. Rozporządzenia, dyrektywy i decyzje przyjęte zgodnie z procedurą Rozporządzenia, dyrektywy i decyzje przyjęte zgodnie z procedurą określoną w artykule 251 są podpisywane przez przewodniczącego określoną w artykule 251 są podpisywane przez przewodniczącego Parlamentu Europejskiego i przewodniczącego Rady oraz publikowane Parlamentu Europejskiego i przewodniczącego Rady oraz publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Wchodzą one w życie w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Wchodzą one w życie z dniem w nich określonym lub, w jego braku, dwudziestego dnia z dniem w nich określonym lub, w jego braku, dwudziestego dnia po ich publikacji.po ich publikacji.

2. Rozporządzenia Rady i Komisji, jak również dyrektywy tych instytucji, 2. Rozporządzenia Rady i Komisji, jak również dyrektywy tych instytucji, które są skierowane do wszystkich Państw Członkowskich, są które są skierowane do wszystkich Państw Członkowskich, są publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Wchodzą one w życie z dniem w nich określonym lub, w jego braku, Wchodzą one w życie z dniem w nich określonym lub, w jego braku, dwudziestego dnia po ich publikacji.dwudziestego dnia po ich publikacji.

3. Inne dyrektywy, jak również decyzje, są notyfikowane ich adresatom 3. Inne dyrektywy, jak również decyzje, są notyfikowane ich adresatom i stają się skuteczne wraz z tą notyfikacją.i stają się skuteczne wraz z tą notyfikacją.

Źródła prawa w II filarze UEŹródła prawa w II filarze UEtj. tworzonych w ramach tj. tworzonych w ramach

Wspólnej Polityki Zagranicznej i BezpieczeństwaWspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa

Art. 12 TUE:Art. 12 TUE:

Zasady ogólne i wytyczne Wspólnej Polityki Zasady ogólne i wytyczne Wspólnej Polityki Zagranicznej i BezpieczeństwaZagranicznej i Bezpieczeństwa

Wspólne strategie Wspólne strategie Wspólne działaniaWspólne działania Wspólne stanowiskaWspólne stanowiska Systematyczna współpraca między Systematyczna współpraca między

państwami członkowskimipaństwami członkowskimi

Źródła prawa w III filarze Unii Europejskiej,Źródła prawa w III filarze Unii Europejskiej,tj. tworzone w ramach Współpracy Policyjnej tj. tworzone w ramach Współpracy Policyjnej

i Sądowej w Sprawach Karnychi Sądowej w Sprawach Karnych

Art. 34 ust. 2 TUE:Art. 34 ust. 2 TUE:

Wspólne stanowiska – Wspólne stanowiska – ustalają sposób postępowania UE w ustalają sposób postępowania UE w określonej sprawieokreślonej sprawie

Decyzje ramowe – Decyzje ramowe – są wiążące co do celu, który ma być są wiążące co do celu, który ma być osiągnięty, i wymagają transpozycji do prawa krajowego osiągnięty, i wymagają transpozycji do prawa krajowego pozostawiając państwom członkowskim swobodę w pozostawiając państwom członkowskim swobodę w przedmiocie form i metod implementacjiprzedmiocie form i metod implementacji

Decyzje – Decyzje – mogą być utworzone dla innych celów niż mogą być utworzone dla innych celów niż zbliżanie krajowych przepisów prawnych, a związanych z zbliżanie krajowych przepisów prawnych, a związanych z realizacją Współpracy Policyjnej i Sądowej w Sprawach realizacją Współpracy Policyjnej i Sądowej w Sprawach KarnychKarnych

Obywatelstwo UniiObywatelstwo Unii

Art. 17 TWE:

Obywatelem Unii jest każda osoba mająca przynależność Państwa Członkowskiego.

Obywatelstwo Unii uzupełnia obywatelstwo krajowe, nie zastępując go jednak.


Artykuł 181. Każdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego

przemieszczania się i przebywania na terytorium Państw Członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w niniejszym Traktacie i w środkach przyjętych w celu jego wykonania.

2. Jeżeli dla osiągnięcia tego celu działanie Wspólnoty okazuje się konieczne, a niniejszy Traktat nie przewiduje niezbędnych kompetencji, Rada może wydać przepisy ułatwiające wykonywanie

praw określonych w ustępie 1. Rada stanowi zgodnie z procedurą określoną w artykule 251.

3. Ustępu 2 nie stosuje się do postanowień dotyczących paszportów, dowodów tożsamości, dokumentów pobytowych lub jakichkolwiek innych podobnych dokumentów bądź postanowień dotyczących zabezpieczenia społecznego lub ochrony socjalnej.

Katalog praw obywatelskich:Katalog praw obywatelskich:

1.1. Prawo do poruszania się i przebywania Prawo do poruszania się i przebywania na terytorium państw członkowskich UEna terytorium państw członkowskich UE

2.2. Bierne i czynne prawo wyborcze w krajowych Bierne i czynne prawo wyborcze w krajowych wyborach samorządowych i do Parlamentu wyborach samorządowych i do Parlamentu EuropejskiegoEuropejskiego

3.3. Możliwość korzystania z opieki dyplomatycznej Możliwość korzystania z opieki dyplomatycznej i konsularnej państwa członkowskiegoi konsularnej państwa członkowskiego

4.4. Prawo petycji do Parlamentu Europejskiego Prawo petycji do Parlamentu Europejskiego i Rzecznika Praw Obywatelskichi Rzecznika Praw Obywatelskich


Sprawa C-200/02 Kunqian Catherine Zhu Sprawa C-200/02 Kunqian Catherine Zhu

i Man Lavette Chen przeciwko Secretary of State i Man Lavette Chen przeciwko Secretary of State for the Home Department. for the Home Department.

Prawo pobytu - Dziecko mające obywatelstwo Państwa Prawo pobytu - Dziecko mające obywatelstwo Państwa Członkowskiego, ale przebywające w innym Państwie Członkowskiego, ale przebywające w innym Państwie

Członkowskim - Rodzice będący obywatelami państwa trzeciego - Członkowskim - Rodzice będący obywatelami państwa trzeciego - Prawo pobytu matki w tym drugim Państwie Członkowskim.Prawo pobytu matki w tym drugim Państwie Członkowskim.

Swobody gospodarczeSwobody gospodarcze

1.1. Swobodny przepływ towarówSwobodny przepływ towarów

2.2. Swobodny przepływ osóbSwobodny przepływ osób

3.3. Swobodny przepływ usługSwobodny przepływ usług

4.4. Swobodny przepływ kapitału i płatnościSwobodny przepływ kapitału i płatności

Rynek wewnętrzny UERynek wewnętrzny UE

Rynek wewnętrzny – Rynek wewnętrzny – (art. 14 TWE) obszar (art. 14 TWE) obszar bez wewnętrznych granic, na którym swobodny przepływ bez wewnętrznych granic, na którym swobodny przepływ

towarów, osób, usług towarów, osób, usług i kapitału jest zapewniony zgodnie i kapitału jest zapewniony zgodnie

z postanowieniami TWEz postanowieniami TWE

wspólny rynek (art. 2-3 TWE)wspólny rynek (art. 2-3 TWE)

jednolity rynekjednolity rynek

Unia celna i wspólna taryfa celnaUnia celna i wspólna taryfa celna

Art. 23 ust. 1 TWEArt. 23 ust. 1 TWE

1. Podstawą Wspólnoty jest unia celna, która rozciąga się na całą wymianę towarową i obejmuje zakaz ceł przywozowych i wywozowych między Państwami Członkowskimi oraz wszelkich opłat o skutku równoważnym, jak również przyjęcie wspólnej taryfy celnej w stosunkach z państwami trzecimi.

Swobodny przepływ towarówSwobodny przepływ towarów

Pojęcie towaru: Pojęcie towaru:

Sprawa 7/68 Komisja v. WłochySprawa 7/68 Komisja v. Włochy

a ponadto:a ponadto:

Sprawa C-2/90 Komisja v. Belgia (odpady)Sprawa C-2/90 Komisja v. Belgia (odpady)

Sprawa 6/64 F. Costa v. E.N.E.L.Sprawa 6/64 F. Costa v. E.N.E.L.

Swobodny przepływ towarów Swobodny przepływ towarów a pozostałe swobodya pozostałe swobody

Transmisja sygnału telewizyjnegoTransmisja sygnału telewizyjnegoSprawa 155/73 SacchiSprawa 155/73 Sacchi

Handel nagraniami dźwiękowymi, filmami, Handel nagraniami dźwiękowymi, filmami, aparatami itd.aparatami itd.

Zakaz lub ograniczenia reklamy towarówZakaz lub ograniczenia reklamy towarów Przepływ monet i banknotów przez granicęPrzepływ monet i banknotów przez granicę

Sprawa 7/78 Królowa v. Thompson…Sprawa 7/78 Królowa v. Thompson…

Reguły pochodzenia towarówReguły pochodzenia towarów

1.1. Towary pochodzące z państw Towary pochodzące z państw członkowskich:członkowskich:- całkowicie uzyskane na terytorium UE- całkowicie uzyskane na terytorium UE- pochodzące z państw trzecich, ale legalnie dopuszczone do - pochodzące z państw trzecich, ale legalnie dopuszczone do obrotu w jednym z państw członkowskich UEobrotu w jednym z państw członkowskich UE- przetworzone na terytorium UE z towarów pochodzących - przetworzone na terytorium UE z towarów pochodzących z poza UE:z poza UE:

2.2. Towary w swobodnym obrocie Towary w swobodnym obrocie

Przesłanki przetworzenia towaru Przesłanki przetworzenia towaru

pozawspólnotowego w towar wspólnotowypozawspólnotowego w towar wspólnotowy

Sprawa 49/76 Sprawa 49/76

Gesellschaft für Überseehandel mbH przeciwko Gesellschaft für Überseehandel mbH przeciwko Handelskammer Hamburg.Handelskammer Hamburg.

Unia celna (art. 23 TWE)Unia celna (art. 23 TWE)

Zakaz ceł (Zakaz ceł (przywozowych, wywozowych, przywozowych, wywozowych,

tranzytowych) tranzytowych) między państwami między państwami członkowskimi UEczłonkowskimi UE;;

Zakaz opłat o skutku podobnym do cła,Zakaz opłat o skutku podobnym do cła,

Wspólna taryfa celna Wspólna taryfa celna

Zakaz opłat o skutku podobnym do cłaZakaz opłat o skutku podobnym do cła

Sprawa 106/77 Sprawa 106/77 Amministrazione delle Finanze Amministrazione delle Finanze dello Stato przeciwko Simmenthal SpA. dello Stato przeciwko Simmenthal SpA.

Sprawa 313/05 Sprawa 313/05 Maciej Brzeziński przeciwko Maciej Brzeziński przeciwko Dyrektor Izby Celnej w WarszawieDyrektor Izby Celnej w Warszawie. .

Zakaz ograniczeń ilościowych i środków o skutku Zakaz ograniczeń ilościowych i środków o skutku równoważnym do ograniczeń ilościowychrównoważnym do ograniczeń ilościowych

Sprawa 120/78 Sprawa 120/78 Rewe-Zentral AG przeciwko Rewe-Zentral AG przeciwko Bundesmonopolverwaltung für Branntwein.Bundesmonopolverwaltung für Branntwein.

Sprawa 8/74 Sprawa 8/74 Procureur du Roi przeciwko Procureur du Roi przeciwko Benoît i Gustave Dassonville (formuła Benoît i Gustave Dassonville (formuła Dassonville).Dassonville).

Sprawa 267 i 268/91 Sprawa 267 i 268/91 Postępowanie karne Postępowanie karne przeciwko Keck i Mithouard przeciwko Keck i Mithouard

Sprawa C-265/95Sprawa C-265/95 Komisja v/ Francja Komisja v/ Francja

Zakaz monopoli państwowychZakaz monopoli państwowych

Sprawa C-72/83 Sprawa C-72/83 Campus Oil Ltd. I inni v. Campus Oil Ltd. I inni v. Minister Przemysłu i Energii i inniMinister Przemysłu i Energii i inni

Sprawa 6/64 Sprawa 6/64 Flaminio Costa v. ENELFlaminio Costa v. ENEL

Dyskryminujące ograniczenia reklamy Dyskryminujące ograniczenia reklamy lub promocji towarówlub promocji towarów

Dyrektywa Rady 84/450/EWG z dnia 10 września Dyrektywa Rady 84/450/EWG z dnia 10 września 1984 r. 1984 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich dotyczących reklamy Państw Członkowskich dotyczących reklamy wprowadzającej w błądwprowadzającej w błąd;;

Dyrektywa 2006/114/WE Parlamentu Europejskiego Dyrektywa 2006/114/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotycząca reklamy dotycząca reklamy wprowadzającej w błąd i reklamy porównawczej wprowadzającej w błąd i reklamy porównawczej (wersja ujednolicona) (Tekst mający znaczenie dla (wersja ujednolicona) (Tekst mający znaczenie dla EOG) EOG)

Dyskryminujące ograniczenia reklamy Dyskryminujące ograniczenia reklamy lub promocji towarówlub promocji towarów

Sprawa C-373/90 Sprawa C-373/90 Tribunal de grande instance de Bergerac v. Tribunal de grande instance de Bergerac v. XX

Sprawa C-126/91 Sprawa C-126/91 Schutzverband… v. Yves RocherSchutzverband… v. Yves Rocher Sprawa C-315/92 Sprawa C-315/92 Verband… v. Clinique Laboratoires SNC Verband… v. Clinique Laboratoires SNC

i Estée Lauder Cosmetics GmbHi Estée Lauder Cosmetics GmbH Sprawa C-470/93 Sprawa C-470/93 Verein gegen… v. Mars GmbHVerein gegen… v. Mars GmbH sprawa C-356/04sprawa C-356/04 Lidl Belgium GmbH & Co KG / Lidl Belgium GmbH & Co KG /

Etablissementen Franz Colruyt NVEtablissementen Franz Colruyt NV sprawa C-380/03 sprawa C-380/03 Republika Federalna Niemiec / Parlament Republika Federalna Niemiec / Parlament

Europejski i Rada Unii EuropejskiejEuropejski i Rada Unii Europejskiej Sprawa C-381/05 Sprawa C-381/05 De Landtsheer Emmanuel SA / Comité De Landtsheer Emmanuel SA / Comité

Interprofessionnel du Vin de Champagne, Veuve Clicquot Interprofessionnel du Vin de Champagne, Veuve Clicquot Ponsardin SAPonsardin SA

Ograniczenia w swobodnym przepływie towarówOgraniczenia w swobodnym przepływie towarów

Art. 30 TWE:Art. 30 TWE:Postanowienia artykułów 28 i 29 nie stanowią Postanowienia artykułów 28 i 29 nie stanowią przeszkody w stosowaniu zakazów lub ograniczeń przeszkody w stosowaniu zakazów lub ograniczeń przywozowych, wywozowych lub tranzytowych, przywozowych, wywozowych lub tranzytowych, uzasadnionych względami moralności publicznej, uzasadnionych względami moralności publicznej, porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego, porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego, ochrony zdrowia i życia ludzi i zwierząt lub ochrony ochrony zdrowia i życia ludzi i zwierząt lub ochrony roślin, ochrony narodowych dóbr kultury o wartości roślin, ochrony narodowych dóbr kultury o wartości artystycznej, historycznej lub archeologicznej, bądź artystycznej, historycznej lub archeologicznej, bądź ochrony własności przemysłowej i handlowej. ochrony własności przemysłowej i handlowej. Zakazy te i ograniczenia nie powinny jednak Zakazy te i ograniczenia nie powinny jednak stanowić środka arbitralnej dyskryminacji ani stanowić środka arbitralnej dyskryminacji ani ukrytych ograniczeń w handlu między Państwami ukrytych ograniczeń w handlu między Państwami Członkowskimi.Członkowskimi.

Swobodna przepływu osóbSwobodna przepływu osób

Swoboda zatrudnieniaSwoboda zatrudnienia

Z Z wolności zatrudnieniawolności zatrudnienia – jednej z 4 wolności – jednej z 4 wolności Jednolitego Rynku – mogą korzystać tylko te Jednolitego Rynku – mogą korzystać tylko te osoby, które podejmują pracę w celu osoby, które podejmują pracę w celu osiągnięcia dochodu, tj. wtedy gdy charakter osiągnięcia dochodu, tj. wtedy gdy charakter wykonywanego zajęcia zachowuje wartość wykonywanego zajęcia zachowuje wartość ekonomiczną zgodnie z celami i zadaniami WE ekonomiczną zgodnie z celami i zadaniami WE (art. 2 TWE).(art. 2 TWE).

Nie dotyczy osób wykonujących pracę jako Nie dotyczy osób wykonujących pracę jako woluntariusze lub świadczących pracę w woluntariusze lub świadczących pracę w ramach programów rehabilitacyjnych czy terapii ramach programów rehabilitacyjnych czy terapii zajęciowej.zajęciowej.

Prawo przemieszczania osóbPrawo przemieszczania osóbArtykuł 18Artykuł 18

1. 1. Każdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego Każdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium przemieszczania się i przebywania na terytorium PaństwPaństw Członkowskich, z zastrzeżeniem Członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w ograniczeń i warunków ustanowionych w niniejszym Traktacie i środkach przyjętych w celu niniejszym Traktacie i środkach przyjętych w celu jego wykonania.jego wykonania.

2. Jeżeli dla osiągnięcia tego celu działanie 2. Jeżeli dla osiągnięcia tego celu działanie Wspólnoty okazuje się konieczne, a niniejszy Wspólnoty okazuje się konieczne, a niniejszy Traktat nie przewiduje niezbędnych kompetencji, Traktat nie przewiduje niezbędnych kompetencji, Rada może wydać przepisy ułatwiające Rada może wydać przepisy ułatwiające wykonywanie praw określonych w ustępie 1. wykonywanie praw określonych w ustępie 1. Rada stanowi zgodnie z procedurą określoną w Rada stanowi zgodnie z procedurą określoną w artykule 251.artykule 251.

Art. 18 w Art. 18 w najnowszym orzecznictwie ETS najnowszym orzecznictwie ETS jest jest uznawany za normę bezwarunkową, która uznawany za normę bezwarunkową, która wywołuje skutek bezpośredniwywołuje skutek bezpośredni

Prawo przemieszczania osób - art. 308Prawo przemieszczania osób - art. 308

Dyrektywa Rady nr 90/364 z 28 czerwca 1990 r. o Dyrektywa Rady nr 90/364 z 28 czerwca 1990 r. o prawie stałego pobytuprawie stałego pobytu (dotyczy osób posiadających (dotyczy osób posiadających wystarczające środki utrzymania).wystarczające środki utrzymania).

Dyrektywa Rady nr 90/365 z 28 czerwca 1990 r. o Dyrektywa Rady nr 90/365 z 28 czerwca 1990 r. o prawie stałego pobytu osób zatrudnionych i prawie stałego pobytu osób zatrudnionych i wykonujących działalność zarobkową na własny wykonujących działalność zarobkową na własny rachunek, które zakończyły działalność zawodową.rachunek, które zakończyły działalność zawodową.

Dyrektywa Rady nr 93/96 z 28 czerwca 1993 r. o Dyrektywa Rady nr 93/96 z 28 czerwca 1993 r. o prawie stałego pobytu studentówprawie stałego pobytu studentów i osób uczących się.i osób uczących się.

Dyrektywa Rady i PE nr 2004/38 dotyczącą prawa Dyrektywa Rady i PE nr 2004/38 dotyczącą prawa obywateli Unii Europejskiej i ich rodzin do obywateli Unii Europejskiej i ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskichterytorium państw członkowskich.. Weszła w życie 30 Weszła w życie 30 kwietnia 2004 r., natomiast państwom członkowskim kwietnia 2004 r., natomiast państwom członkowskim pozostawiono dwa lata na implementację jej pozostawiono dwa lata na implementację jej postanowień – do 29 kwietnia 2006 r.postanowień – do 29 kwietnia 2006 r.

Dyrektywa Rady i PE nr 2004/38Dyrektywa Rady i PE nr 2004/38

Na podstawie art. 12, 18, 40, 44 i 52 przejęto Na podstawie art. 12, 18, 40, 44 i 52 przejęto dyrektywę Rady i PE nr 2004/38 dotyczącą prawa dyrektywę Rady i PE nr 2004/38 dotyczącą prawa obywateli Unii Europejskiej i ich rodzin do obywateli Unii Europejskiej i ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich. terytorium państw członkowskich.

Dyrektywa uchyla 64/221, 68/360, 72/194, 73/148, 75/34, Dyrektywa uchyla 64/221, 68/360, 72/194, 73/148, 75/34, 75/35, 90/364, 90/365 i 93/9675/35, 90/364, 90/365 i 93/96

Zmienia Rozporządzenie nr 1612/68 (art. 10 i art. 11)Zmienia Rozporządzenie nr 1612/68 (art. 10 i art. 11) Wyczerpuje zakres normowania z Rozporządzenia Wyczerpuje zakres normowania z Rozporządzenia

Komisji nr 1251/70 dlatego wydano Komisji nr 1251/70 dlatego wydano Rozporządzenie Rozporządzenie Komisji nr 635/2006 z dnia 25 kwietnia 2006 r. Komisji nr 635/2006 z dnia 25 kwietnia 2006 r. uchylające rozporządzenie (EWG) nr 1251/70 uchylające rozporządzenie (EWG) nr 1251/70 dotyczące prawa pracowników do pozostania na dotyczące prawa pracowników do pozostania na terytorium państwa członkowskiego po ustaniu terytorium państwa członkowskiego po ustaniu zatrudnienia w tym państwiezatrudnienia w tym państwie

Swoboda zatrudnienia – podstawy prawneSwoboda zatrudnienia – podstawy prawne

Art. 39 TWE oraz art. 40 TWEArt. 39 TWE oraz art. 40 TWE

Rozporządzenie Rady nr Rozporządzenie Rady nr 1612/681612/68 z 15 z 15 października 1968 dotyczące swobody października 1968 dotyczące swobody przepływu pracowników w ramach przepływu pracowników w ramach Wspólnoty,Wspólnoty,

Dyrektywa Rady i PE nr Dyrektywa Rady i PE nr 2004/382004/38 dotyczącą dotyczącą prawa obywateli Unii Europejskiej i ich rodzin prawa obywateli Unii Europejskiej i ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich na terytorium państw członkowskich (przejmuje dorobek Dyrektyw Rady 64/221, (przejmuje dorobek Dyrektyw Rady 64/221, 68/360, 72/194, 73/148, 75/34, 75/35, 90/364, 68/360, 72/194, 73/148, 75/34, 75/35, 90/364, 90/365 i 93/96 oraz Rozporządzenia Komisji 90/365 i 93/96 oraz Rozporządzenia Komisji nr 1251/70)nr 1251/70)

Swoboda zatrudnienia – prawo pierwotneSwoboda zatrudnienia – prawo pierwotneArtykuł 39 TWEArtykuł 39 TWE

1. Swobodny 1. Swobodny przepływprzepływ pracowników zostaje zapewniony w obrębie pracowników zostaje zapewniony w obrębie Wspólnoty.Wspólnoty.

2. Swobodny przepływ obejmuje 2. Swobodny przepływ obejmuje zniesienie wszelkich form zniesienie wszelkich form dyskryminacjidyskryminacji ze względu na ze względu na obywatelstwoobywatelstwo w w zakresie zakresie zatrudnieniazatrudnienia, wynagrodzenia i innych warunków pracy i , wynagrodzenia i innych warunków pracy i zatrudnienie pracowników pochodzących z Państw zatrudnienie pracowników pochodzących z Państw Członkowskich.Członkowskich.

3. Swoboda ta zapewnia pracownikom — z zastrzeżeniem 3. Swoboda ta zapewnia pracownikom — z zastrzeżeniem ograniczeń ze względu na ograniczeń ze względu na porządek, bezpieczeństwo i zdrowie porządek, bezpieczeństwo i zdrowie publicznepubliczne — prawo do: — prawo do:

a)a) ubiegania się o ubiegania się o rzeczywiścierzeczywiście oferowane miejsca pracy, oferowane miejsca pracy,b)b) swobodnego przemieszczania się w tym celu po terytorium swobodnego przemieszczania się w tym celu po terytorium

Państw Członkowskich,Państw Członkowskich,c)c) przebywania w jednym z Państw Członkowskich w celu przebywania w jednym z Państw Członkowskich w celu

podjęcia tam pracy, zgodnie z przepisami ustawowymi, podjęcia tam pracy, zgodnie z przepisami ustawowymi, wykonawczymi i administracyjnymi dotyczącymi zatrudniania wykonawczymi i administracyjnymi dotyczącymi zatrudniania pracowników tego Państwa,pracowników tego Państwa,

d)d) pozostawania na terytorium Państwa Członkowskiego po pozostawania na terytorium Państwa Członkowskiego po ustaniu zatrudnienia, na warunkach ustalonych przez Komisję w ustaniu zatrudnienia, na warunkach ustalonych przez Komisję w rozporządzeniach wykonawczychrozporządzeniach wykonawczych ..

4. Przepis 4. Przepis niniejszy nie dotyczy zatrudnienia w administracji niniejszy nie dotyczy zatrudnienia w administracji publicznejpublicznej..

Transgraniczny stosunek pracy – łącznik Transgraniczny stosunek pracy – łącznik „przepływu”„przepływu”

Artykuł 39 TWEArtykuł 39 TWESwobodny Swobodny przepływprzepływ pracowników zostaje zapewniony w obrębie pracowników zostaje zapewniony w obrębie

Wspólnoty.Wspólnoty.

Art.. 1 R 1612/68Art.. 1 R 1612/68Każdy obywatel Państwa Członkowskiego, bez względu na miejsce Każdy obywatel Państwa Członkowskiego, bez względu na miejsce

pobytu, ma prawo do podjęcia działalności jako pracownik najemny i pobytu, ma prawo do podjęcia działalności jako pracownik najemny i prowadzenia tej działalności prowadzenia tej działalności na terytorium innego Państwana terytorium innego Państwa Członkowskiego zgodnie z przepisami ustawowymi, wykonawczymi i Członkowskiego zgodnie z przepisami ustawowymi, wykonawczymi i administracyjnymi dotyczącymi zatrudnienia obywateli tego państwa.administracyjnymi dotyczącymi zatrudnienia obywateli tego państwa.

Art. 39 TWE normuje jedynie stosunki pracy w wymiarze Art. 39 TWE normuje jedynie stosunki pracy w wymiarze transgranicznym, tj. stosunki prawne, które powstają w transgranicznym, tj. stosunki prawne, które powstają w wyniku migracji osób wykonujących (lub chcących wyniku migracji osób wykonujących (lub chcących podjąć) działalność zarobkową na terenie innego kraju. podjąć) działalność zarobkową na terenie innego kraju. Łącznik przepływu - migracji - warunkuje zastosowanie Łącznik przepływu - migracji - warunkuje zastosowanie prawa wspólnotowego.prawa wspólnotowego.

Brak transgraniczności – konsekwencjeBrak transgraniczności – konsekwencje Orzeczenie z 27 października 1982 r. w połączonych sprawach Orzeczenie z 27 października 1982 r. w połączonych sprawach Elestina Esselina Christina Morson v. Holandia, a także Sweradjie Elestina Esselina Christina Morson v. Holandia, a także Sweradjie

Jhanjan v. Holandia, Jhanjan v. Holandia, C-35 i C-36/82C-35 i C-36/82, ECR 1982, s. 3723, ECR 1982, s. 3723

Sprawa dotyczyła dwóch obywateli Surinamu, którzy ubiegali się o prawo Sprawa dotyczyła dwóch obywateli Surinamu, którzy ubiegali się o prawo legalnego pobytu w Holandii, tj. kraju obywatelstwa i miejsca zamieszkania legalnego pobytu w Holandii, tj. kraju obywatelstwa i miejsca zamieszkania swoich dzieci. Jednak dzieci nigdy nie korzystały z prawa swobodnego swoich dzieci. Jednak dzieci nigdy nie korzystały z prawa swobodnego przepływu, mieszkając i pracując jedynie w Holandii.przepływu, mieszkając i pracując jedynie w Holandii.

W przypadku, gdy stosunek pracy pozbawiony jest łącznika W przypadku, gdy stosunek pracy pozbawiony jest łącznika w postaci „przepływu”, którego wystąpienie warunkuje w postaci „przepływu”, którego wystąpienie warunkuje zastosowanie prawa wspólnotowego, obywatele danego zastosowanie prawa wspólnotowego, obywatele danego państwa nie mogą wystąpić przeciwko krajowi swego państwa nie mogą wystąpić przeciwko krajowi swego obywatelstwa ze skargą, iż wobec nich państwo obywatelstwa ze skargą, iż wobec nich państwo pochodzenia nie respektuje przepisów dotyczących pochodzenia nie respektuje przepisów dotyczących swobody przepływu pracowników, przez co stawia ich w swobody przepływu pracowników, przez co stawia ich w gorszej sytuacji prawnej aniżeli pracowników migrujących. gorszej sytuacji prawnej aniżeli pracowników migrujących.

Dlaczego ETS nie zastosował art. 12 TWE (zasada Dlaczego ETS nie zastosował art. 12 TWE (zasada niedyskryminacji z uwagi na obywatelstwo), która jest niedyskryminacji z uwagi na obywatelstwo), która jest normą o bezpośredniej stosowalności i bezpośrednim normą o bezpośredniej stosowalności i bezpośrednim skutku?skutku?

Swoboda zatrudnienia – zasada ogólna prawa wspólnotowegoSwoboda zatrudnienia – zasada ogólna prawa wspólnotowego

Orzeczenie Sądu z 7 lipca 1988 r. w sprawie Christopher Stanton and Orzeczenie Sądu z 7 lipca 1988 r. w sprawie Christopher Stanton and SA belge d'assurances "L'Étoile 1905" v. Inasti (Institut national SA belge d'assurances "L'Étoile 1905" v. Inasti (Institut national

d'assurances sociales pour travailleurs indépendants), d'assurances sociales pour travailleurs indépendants), 143/87, ECR 1988, s. 3877143/87, ECR 1988, s. 3877

Sprawa dot pracownika, prowadzącego działalność w innym państwie w Sprawa dot pracownika, prowadzącego działalność w innym państwie w formie samozatrudnienia, któremu odmówiono zwolnienia z opłat składek formie samozatrudnienia, któremu odmówiono zwolnienia z opłat składek na ubezpieczenie społeczne, podczas gdy osobom prowadzącym na ubezpieczenie społeczne, podczas gdy osobom prowadzącym działalność gospodarczą w tym samym kraju takie zwolnienie działalność gospodarczą w tym samym kraju takie zwolnienie przysługiwałoprzysługiwało

Art. 39 ma stwarzać Art. 39 ma stwarzać uprawnienia do podjęciauprawnienia do podjęcia przez przez obywateli UE jakiejkolwiek formy obywateli UE jakiejkolwiek formy aktywności aktywności zawodowejzawodowej w każdym czasie i w dowolnym państwie w każdym czasie i w dowolnym państwie członkowskim, eliminując wszelkie bariery, które mogą członkowskim, eliminując wszelkie bariery, które mogą utrudnić podjęcie działalności ekonomicznej na terenie utrudnić podjęcie działalności ekonomicznej na terenie innego państwa członkowskiegoinnego państwa członkowskiego

Art. 39 jest Art. 39 jest bezwzględnie wiążący, a więc jest normą o bezwzględnie wiążący, a więc jest normą o bezpośredniej stosowalności i bezpośrednim skutku bezpośredniej stosowalności i bezpośrednim skutku w w krajowych porządkach państw członkowskichkrajowych porządkach państw członkowskich

Konsekwencje prawne skutku bezpośredniego Konsekwencje prawne skutku bezpośredniego art. 39 TWEart. 39 TWE

Art. 39 jest dla jednostek bezpośrednim źródłem Art. 39 jest dla jednostek bezpośrednim źródłem uprawnień i obowiązków (przyznaje prawa uprawnień i obowiązków (przyznaje prawa podmiotowe)podmiotowe)

Norma wyrażająca zasadę wolności zatrudniania i Norma wyrażająca zasadę wolności zatrudniania i pracy ma konstrukcję wolności, zatem art. 39 nie pracy ma konstrukcję wolności, zatem art. 39 nie zawiera zamkniętego katalogu uprawnień jednostki zawiera zamkniętego katalogu uprawnień jednostki

Każdy sąd krajowy, którego zadaniem – jako organu Każdy sąd krajowy, którego zadaniem – jako organu państwa – jest ochrona praw jednostek, zobowiązany państwa – jest ochrona praw jednostek, zobowiązany jest w pierwszej kolejności stosować prawo jest w pierwszej kolejności stosować prawo wspólnotowe.wspólnotowe.

W razie stwierdzenia kolizji normy krajowej z normą W razie stwierdzenia kolizji normy krajowej z normą wspólnotową, normy prawa wewnętrznego wspólnotową, normy prawa wewnętrznego nie nie skuteczne (ale nie nieważne)skuteczne (ale nie nieważne)..

Zakres podmiotowyZakres podmiotowy

Swoboda przepływu obejmuje:Swoboda przepływu obejmuje:

Pracowników wspólnotowych ( w tym osoby Pracowników wspólnotowych ( w tym osoby poszukujące pracy),poszukujące pracy),

Członków rodziny pracownika migrującego.Członków rodziny pracownika migrującego.

Zakres przedmiotowyZakres przedmiotowy

Pracownik ma prawo do:Pracownik ma prawo do: przyjęcia złożonych ofert przyjęcia złożonych ofert

w zakresie zatrudnienia,w zakresie zatrudnienia, swobodnego poruszania swobodnego poruszania

się na terytorium się na terytorium państwa goszczącego,państwa goszczącego,

zatrudnienia bez zatrudnienia bez dyskryminacji co do dyskryminacji co do warunków pracy i płacy warunków pracy i płacy oraz korzyści oraz korzyści socjalnych,socjalnych,

pozostawania na pozostawania na terytorium państwa terytorium państwa goszczącego po upływie goszczącego po upływie zatrudnienia.zatrudnienia.

Członkowie rodziny mają Członkowie rodziny mają prawo do:prawo do:

połączenia się z połączenia się z pracownikiem,pracownikiem,

swobodnego poruszania swobodnego poruszania się na terytorium się na terytorium państwa goszczącego,państwa goszczącego,

podjęcie zatrudnienia podjęcie zatrudnienia wolnego od wolnego od dyskryminacji,dyskryminacji,

kształcenia ogólnego i kształcenia ogólnego i zawodowego w państwie zawodowego w państwie goszczącym.goszczącym.

Pracownik wspólnotowy - pojęciePracownik wspólnotowy - pojęcie

Orzeczenie Sądu z 19 marca 1964 r. w Orzeczenie Sądu z 19 marca 1964 r. w sprawiesprawie Mrs M.K.H. Hoekstra v. Bestuur Mrs M.K.H. Hoekstra v. Bestuur der Bedrijfsvereniging voor Detailhandel en Ambachten Administration of der Bedrijfsvereniging voor Detailhandel en Ambachten Administration of

the Industrial Board for Retail Trades and Businesses, the Industrial Board for Retail Trades and Businesses, C-75/63, ECR 1964, s. 0347C-75/63, ECR 1964, s. 0347

Wyrok został wydany w oparciu o wcześniejsze, już Wyrok został wydany w oparciu o wcześniejsze, już nieobowiązujące, Rozporządzenie Rady nr 58/3 EWG, dotyczące nieobowiązujące, Rozporządzenie Rady nr 58/3 EWG, dotyczące socjalnej ochrony migrujących pracowników.socjalnej ochrony migrujących pracowników.

Definicja pracownika nie może być Definicja pracownika nie może być uwarunkowana definicją zawartą w wewnętrznych uwarunkowana definicją zawartą w wewnętrznych systemach państw członkowskich (np. w systemach państw członkowskich (np. w kodeksach pracy), lecz ma niezależne i kodeksach pracy), lecz ma niezależne i samodzielne znaczenie w prawie wspólnotowym.samodzielne znaczenie w prawie wspólnotowym.

Definiowanie w nawiązaniu do regulacji prawa Definiowanie w nawiązaniu do regulacji prawa krajowego grozi jednostronną modyfikacją krajowego grozi jednostronną modyfikacją pojęcia pracownika, a więc może ograniczyć pojęcia pracownika, a więc może ograniczyć zakres podmiotowy swobody przepływu zakres podmiotowy swobody przepływu pracowników, bez możliwości kontroli ze strony pracowników, bez możliwości kontroli ze strony Wspólnoty.Wspólnoty.

Pracownik wspólnotowyPracownik wspólnotowy Orzeczenie Sądu z 23 marca 1982 r. w sprawie D.M. Levin v. Orzeczenie Sądu z 23 marca 1982 r. w sprawie D.M. Levin v.

Staatssecretaris van Justitie, Staatssecretaris van Justitie,

C-53/81, ECR 1982, s. 1035C-53/81, ECR 1982, s. 1035 Sprawa dotyczyła obywatelki brytyjskiej p. Sprawa dotyczyła obywatelki brytyjskiej p. LevinLevin, która zatrudniona , która zatrudniona na terenie Niemiec otrzymywała skromny dochód (poniżej na terenie Niemiec otrzymywała skromny dochód (poniżej minimalnego wynagrodzenia określonego w prawie niemieckim), minimalnego wynagrodzenia określonego w prawie niemieckim), który łączyła z dochodem z dzierżawy swojego majątku w Wielkiej który łączyła z dochodem z dzierżawy swojego majątku w Wielkiej Brytanii. Dzierżawa stanowiła główne źródło utrzymania jej i Brytanii. Dzierżawa stanowiła główne źródło utrzymania jej i małżonka. Władze niemieckie odmówiły przedłużenia pozwolenia na małżonka. Władze niemieckie odmówiły przedłużenia pozwolenia na pobyt, argumentując to tym, iż źródłem utrzymania małżonków nie pobyt, argumentując to tym, iż źródłem utrzymania małżonków nie jest stosunek pracy. jest stosunek pracy.

Status pracownika wspólnotowego można Status pracownika wspólnotowego można nabyć poprzez wykonywanie jakiegokolwiek nabyć poprzez wykonywanie jakiegokolwiek zajęcia o charakterze zajęcia o charakterze ekonomicznymekonomicznym, na , na tyle szerokiego, by nie można było go tyle szerokiego, by nie można było go traktować jako działalności marginalnej czy traktować jako działalności marginalnej czy dodatkowej.dodatkowej.

Pracownik wspólnotowyPracownik wspólnotowy

Orzeczenie Sądu z 3 czerwca 1986 r. w sprawie R.H. Kempf v. Orzeczenie Sądu z 3 czerwca 1986 r. w sprawie R.H. Kempf v. Staatssecretaris van Justitie, Staatssecretaris van Justitie,

C-139/85, ECR 1986, s. 1741C-139/85, ECR 1986, s. 1741

Sprawa dotyczyła obywatela niemieckiego zatrudnionego w Holandii w Sprawa dotyczyła obywatela niemieckiego zatrudnionego w Holandii w charakterze nauczyciela muzyki. Tygodniowo pracował on zaledwie 12 charakterze nauczyciela muzyki. Tygodniowo pracował on zaledwie 12 godz., osiągając na tyle skromne dochody, że łączył je z publiczną godz., osiągając na tyle skromne dochody, że łączył je z publiczną pomocą finansową w postaci zasiłku z pomocy społecznej. W opinii pomocą finansową w postaci zasiłku z pomocy społecznej. W opinii sądu holenderskiego zatrudnienie nie miało celu ekonomicznego, a Pan sądu holenderskiego zatrudnienie nie miało celu ekonomicznego, a Pan KempfKempf nie był zdolny do zaspokajania swoich potrzeb poprzez pracę. nie był zdolny do zaspokajania swoich potrzeb poprzez pracę.

Dochód otrzymywany z wykonywanej pracy może Dochód otrzymywany z wykonywanej pracy może być nawet na takim poziomie, który nie zapewnia być nawet na takim poziomie, który nie zapewnia minimum socjalnego według prawa obowiązującego minimum socjalnego według prawa obowiązującego w danym państwie.w danym państwie.

Łączenie dochodu z pracy z pomocą finansową z Łączenie dochodu z pracy z pomocą finansową z funduszy publicznych nie wyłącza automatycznie funduszy publicznych nie wyłącza automatycznie stosowania przepisów wspólnotowychstosowania przepisów wspólnotowych

Wyjątki i derogacje muszą być interpretowane Wyjątki i derogacje muszą być interpretowane restrykcyjnie.restrykcyjnie.

Pracownik wspólnotowyPracownik wspólnotowyOrzeczenie Sądu z 3 lipca 1986 r. w sprawie Deborah Lawrie - Blum v. Land Orzeczenie Sądu z 3 lipca 1986 r. w sprawie Deborah Lawrie - Blum v. Land

Baden – Württemberg, Baden – Württemberg, C-66/85, ECR 1986, s. 2121C-66/85, ECR 1986, s. 2121

Sprawa dotyczyła obywatelki Wielkiej Brytanii, której odmówiono odbycia Sprawa dotyczyła obywatelki Wielkiej Brytanii, której odmówiono odbycia stażu zawodowego będącego warunkiem zdania II egzaminu stażu zawodowego będącego warunkiem zdania II egzaminu państwowego i podjęcia pracy nauczyciela w niemieckim gimnazjum. państwowego i podjęcia pracy nauczyciela w niemieckim gimnazjum. Władze niemieckie powołały się na wyjątek (art. 39 ust. 4), który Władze niemieckie powołały się na wyjątek (art. 39 ust. 4), który stanowił, że swoboda przepływu nie obejmuje pracowników służby stanowił, że swoboda przepływu nie obejmuje pracowników służby publicznej, a nauczyciele - zgodnie z prawem niemieckim - uważani są publicznej, a nauczyciele - zgodnie z prawem niemieckim - uważani są za takich właśnie. za takich właśnie.

Pracownikiem w rozumieniu prawa wspólnotowego Pracownikiem w rozumieniu prawa wspólnotowego jest osoba, która wykonuje czynności przedstawiające jest osoba, która wykonuje czynności przedstawiające wartość ekonomiczną, pod kierownictwem pracodawcy wartość ekonomiczną, pod kierownictwem pracodawcy (praca podporządkowana), za odpłatnością (praca podporządkowana), za odpłatnością

Pojęcie „pracownik” jest definiowane zgodnie z Pojęcie „pracownik” jest definiowane zgodnie z obiektywnymi cechami charakteryzującymi stosunek obiektywnymi cechami charakteryzującymi stosunek pracy pracy transgraniczny stosunek pracytransgraniczny stosunek pracy

Pojęcie pracownika nie może być definiowane poprzez Pojęcie pracownika nie może być definiowane poprzez wewnętrzne ustawodawstwo.wewnętrzne ustawodawstwo.

Pracownik wspólnotowyPracownik wspólnotowy

Orzeczenie Sądu z 5 października 1988 r. w sprawie Udo Orzeczenie Sądu z 5 października 1988 r. w sprawie Udo Steymann v. Staatssecretaris van Justitie, Steymann v. Staatssecretaris van Justitie,

C-196/87, ECR 1988, s. 6159C-196/87, ECR 1988, s. 6159

Sprawa dotyczyła obywatela niemieckiego p. Sprawa dotyczyła obywatela niemieckiego p. SteymannaSteymanna, który podjął , który podjął zatrudnienie jak hydraulik na terenie Holandii. Następnie przystąpił do zatrudnienie jak hydraulik na terenie Holandii. Następnie przystąpił do wspólnoty religijnej Bhagwan, na rzecz której wykonywał szereg wspólnoty religijnej Bhagwan, na rzecz której wykonywał szereg czynności w zamian za utrzymanie.czynności w zamian za utrzymanie.

O przyznaniu statusu pracownika O przyznaniu statusu pracownika zadecydowało zachowanie ekwiwalentności zadecydowało zachowanie ekwiwalentności świadczeń pomiędzy sektą a jej członkiem.świadczeń pomiędzy sektą a jej członkiem.

Otrzymywanie dochodu z wykonywanej pracy Otrzymywanie dochodu z wykonywanej pracy wcale nie musi mieć charakteru pieniężnego.wcale nie musi mieć charakteru pieniężnego.

Pracownik wspólnotowyPracownik wspólnotowyOrzeczenie Sądu z 26 lutego 1992 r. w sprawie M. J. E. Bernini v. Minister van Orzeczenie Sądu z 26 lutego 1992 r. w sprawie M. J. E. Bernini v. Minister van

Onderwijs en Wetenschappen, Onderwijs en Wetenschappen, C-3/90, ECR 1992, s. I-1071C-3/90, ECR 1992, s. I-1071

Bernini była Włoszką, córką włoskich emigrantów, zatrudnionych w Bernini była Włoszką, córką włoskich emigrantów, zatrudnionych w Holandii. Po ukończeniu szkół podjęła w Holandii pracę jako Holandii. Po ukończeniu szkół podjęła w Holandii pracę jako stażysta a następnie studia na kierunku architektury w Neapolu. stażysta a następnie studia na kierunku architektury w Neapolu. Zwróciła się do Min. Edukacji i Nauki prośbą o dofinansowanie Zwróciła się do Min. Edukacji i Nauki prośbą o dofinansowanie studiów, w oparciu o zasady finansowej pomocy udzielanej studiów, w oparciu o zasady finansowej pomocy udzielanej holenderskim studentom studiujących za granicą. holenderskim studentom studiujących za granicą.

Pracownikiem jest każda osoba, która świadczy autentyczną i Pracownikiem jest każda osoba, która świadczy autentyczną i efektywną działalność efektywną działalność carries on genuine and effective activitiescarries on genuine and effective activities, , która ma wartość ekonomiczną, na podstawie stosunku pracy która ma wartość ekonomiczną, na podstawie stosunku pracy niezależnie od podstawy jego nawiązania w prawie krajowymniezależnie od podstawy jego nawiązania w prawie krajowym

Wymiar czasu pracy nie jest istotny, jednak czas wykonywania Wymiar czasu pracy nie jest istotny, jednak czas wykonywania pracy w niepełnym wymiarze nie może być na tyle ograniczony, pracy w niepełnym wymiarze nie może być na tyle ograniczony, by sprowadzał pracę do czynności przypadkowych lub by sprowadzał pracę do czynności przypadkowych lub pomocniczychpomocniczych

Istną cechą wyróżniającą transgraniczny stosunek pracy jest to Istną cechą wyróżniającą transgraniczny stosunek pracy jest to osoba świadczy przez pewien czas usługi dla świadczenia osoba świadczy przez pewien czas usługi dla świadczenia wzajemnego pod kierownictwem innej osoby w zmian za co wzajemnego pod kierownictwem innej osoby w zmian za co otrzymuje wynagrodzenie.otrzymuje wynagrodzenie.

Pracownik wspólnotowyPracownik wspólnotowyOrzeczenie Sądu z 30 maja 2006 r. Cynthia Mattern and Hajrudin Cikotic v Ministre Orzeczenie Sądu z 30 maja 2006 r. Cynthia Mattern and Hajrudin Cikotic v Ministre

du Travail et de l'Emploidu Travail et de l'Emploi C-10/05, C-10/05, ECR 2006, s. I-ECR 2006, s. I-0314503145

C. Mattern obywatelka Luksemburga ukończyła w Belgii kurs C. Mattern obywatelka Luksemburga ukończyła w Belgii kurs kształcenia zawodowego w zakresie pomocy rodzinie i opieki. kształcenia zawodowego w zakresie pomocy rodzinie i opieki. Od marca do czerwca 2003 r. odbyła w Belgii staż zawodowy Od marca do czerwca 2003 r. odbyła w Belgii staż zawodowy jako pomoc pielęgniarska. Jednak wniosek męża pani Mattern – jako pomoc pielęgniarska. Jednak wniosek męża pani Mattern – pana H. Cikotic obywatela państwa 3-go – o zezwolenie na pana H. Cikotic obywatela państwa 3-go – o zezwolenie na zatrudnienie został odrzucony na tej podstawie, że pani Mattern zatrudnienie został odrzucony na tej podstawie, że pani Mattern nie jest pracownikiem migrującym, a jedynie korzysta z nie jest pracownikiem migrującym, a jedynie korzysta z uprawnień jakie nadaje jej Traktat w art. 150 TWE w ramach uprawnień jakie nadaje jej Traktat w art. 150 TWE w ramach polityki kształcenia zawodowego. Prawa obywateli państw 3-ch polityki kształcenia zawodowego. Prawa obywateli państw 3-ch zależne są od statutu obywatela UEzależne są od statutu obywatela UE

Systemu edukacji (art. 149 TWE) i kształcenie zawodowe Systemu edukacji (art. 149 TWE) i kształcenie zawodowe (art. 150 TWE) należą do kompetencji wewnętrznych (art. 150 TWE) należą do kompetencji wewnętrznych państw. Obywatele UE mogą łączyć prawa z art.. 150 i art. państw. Obywatele UE mogą łączyć prawa z art.. 150 i art. 39. Stosunek prawny jaki łączy panią 39. Stosunek prawny jaki łączy panią C. Mattern C. Mattern z z instytucją, w której odbywała staż spełnia kryteria instytucją, w której odbywała staż spełnia kryteria stosunku pracy jakie określił ETS w sprawie 66/85 stosunku pracy jakie określił ETS w sprawie 66/85 Lawrie‑Blumr. 2121, pkt 16 i 17 oraz z dnia 7 września Lawrie‑Blumr. 2121, pkt 16 i 17 oraz z dnia 7 września 2004 r. w sprawie C‑456/02 Trojani 2004 r. w sprawie C‑456/02 Trojani

Kto nie nabywa statusu pracownika Kto nie nabywa statusu pracownika wspólnotowego?wspólnotowego?

Orzeczenie Sądu z 31 maja 1989 r. w sprawie I. Bettray v. Orzeczenie Sądu z 31 maja 1989 r. w sprawie I. Bettray v. Staatssecretaris van Justitie, Staatssecretaris van Justitie,

C-344/87, ECR 1989, s. 1621C-344/87, ECR 1989, s. 1621

Sprawa dotyczyła obywatela Wielkiej Brytanii p. Sprawa dotyczyła obywatela Wielkiej Brytanii p. BettrayBettray, który poddał , który poddał się leczeniu na terenie Holandii, celem uniezależnienia się od się leczeniu na terenie Holandii, celem uniezależnienia się od narkotyków. Po zakończeniu programu rehabilitacyjnego, polegającego narkotyków. Po zakończeniu programu rehabilitacyjnego, polegającego na świadczeniu pracy w jednym z okolicznych zakładów za na świadczeniu pracy w jednym z okolicznych zakładów za odpłatnością, wystąpił on do władz Holandii z wnioskiem o przedłużenie odpłatnością, wystąpił on do władz Holandii z wnioskiem o przedłużenie pozwolenia na pobyt. Wniosek odrzucono.pozwolenia na pobyt. Wniosek odrzucono.

Osoba, która nie wykonuje pracy o wartości Osoba, która nie wykonuje pracy o wartości ekonomicznej, lecz w celu terapeutycznym, ekonomicznej, lecz w celu terapeutycznym, nie nabywa statusu pracownika migrującego.nie nabywa statusu pracownika migrującego.

Osoby poszukujące pracy Osoby poszukujące pracy Orzeczenie Sądu z 26 lutego 1991 r. w sprawie Królowa v. Immigration Orzeczenie Sądu z 26 lutego 1991 r. w sprawie Królowa v. Immigration

Appeal Tribunal, ex parte Gustaff Desiderius Antonissen,Appeal Tribunal, ex parte Gustaff Desiderius Antonissen,C-292/89, ECR 1991 s. I-0745C-292/89, ECR 1991 s. I-0745

Sprawa dotyczyła obywatela belgijskiego p. Sprawa dotyczyła obywatela belgijskiego p. AntonissenAntonissen, który przybył , który przybył do Wielkiej Brytanii z zamiarem podjęcia pracy. Niestety, przez okres 6 do Wielkiej Brytanii z zamiarem podjęcia pracy. Niestety, przez okres 6 m-cy nie znalazł zatrudnienia. Władze brytyjskie po tym czasie m-cy nie znalazł zatrudnienia. Władze brytyjskie po tym czasie odmówiły mu prawa legalnego pobytu.odmówiły mu prawa legalnego pobytu.

Swoboda przepływu pracowników obejmuje osoby Swoboda przepływu pracowników obejmuje osoby poszukujące zatrudnienia na terenie innego państwa poszukujące zatrudnienia na terenie innego państwa członkowskiego.członkowskiego.

Powody, które skłaniają bezrobotnego do poszukiwania Powody, które skłaniają bezrobotnego do poszukiwania zatrudnienia w innym państwie członkowskim, są zatrudnienia w innym państwie członkowskim, są nieistotne z punktu widzenia prawa wjazdu i pobytu w tym nieistotne z punktu widzenia prawa wjazdu i pobytu w tym państwie, pod warunkiem że podejmie on rzeczywiście państwie, pod warunkiem że podejmie on rzeczywiście pracę.pracę.

Termin na poszukiwanie pracy określa prawo wewnętrzne Termin na poszukiwanie pracy określa prawo wewnętrzne (jest to przeważnie okres od 3 do 6 miesięcy). Limity (jest to przeważnie okres od 3 do 6 miesięcy). Limity czasowe muszą być rozsądne.czasowe muszą być rozsądne.

Prawo do poszukiwania pracy wygasa z momentem Prawo do poszukiwania pracy wygasa z momentem korzystania ze świadczeń pomocy publicznej.korzystania ze świadczeń pomocy publicznej.

Członkowie rodzinyCzłonkowie rodziny pracownika – pracownika – art. 10 R-1612/68 zastąpiony art. 10 R-1612/68 zastąpiony

przez przez D-2004/38D-2004/38Prawo połączenie się i prawo pobytu przysługuje:Prawo połączenie się i prawo pobytu przysługuje:

współmałżonkowiwspółmałżonkowi,, tj. osobie pozostającej w formalnym tj. osobie pozostającej w formalnym związku małżeńskim (związku małżeńskim (a także partnerowi po rejestracji a także partnerowi po rejestracji takiego związku, o ile związki tego rodzaju nie naruszają takiego związku, o ile związki tego rodzaju nie naruszają przepisów państwa goszczącegoprzepisów państwa goszczącego))

zstępnymzstępnym, tj. dzieciom poniżej 21 roku życia, zarówno , tj. dzieciom poniżej 21 roku życia, zarówno naturalnym jak i adoptowanym przez pracownika; naturalnym jak i adoptowanym przez pracownika; dzieciom małżonka pracownika tylko wtedy, jeśli dzieciom małżonka pracownika tylko wtedy, jeśli mieszkały wspólnie z małżonkiem pracownika mieszkały wspólnie z małżonkiem pracownika migrującego lub pozostają na utrzymaniu pracownika migrującego lub pozostają na utrzymaniu pracownika ((także zstępnym partneratakże zstępnym partnera))

wstępnymwstępnym, tj. , tj. rodzicom, dziadkom w linii pracownika i rodzicom, dziadkom w linii pracownika i jego współmałżonka, którzy są „zależni” od pracownika jego współmałżonka, którzy są „zależni” od pracownika (pozostają na jego utrzymaniu) ((pozostają na jego utrzymaniu) (także wstępnym partneratakże wstępnym partnera))

Akt implamentujący Akt implamentujący Dz.U.2006.144.1043 (U) Wjazd na Dz.U.2006.144.1043 (U) Wjazd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobyt oraz wyjazd z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobyt oraz wyjazd z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzinEuropejskiej i członków ich rodzin

Preambuła (6) Aby utrzymać szeroko pojętą jedność rodziny oraz bez uszczerbku Preambuła (6) Aby utrzymać szeroko pojętą jedność rodziny oraz bez uszczerbku dla zakazu dyskryminacji ze względu na przynależność państwową, przyjmujące dla zakazu dyskryminacji ze względu na przynależność państwową, przyjmujące Państwo Członkowskie powinno zbadać w oparciu o własne ustawodawstwo Państwo Członkowskie powinno zbadać w oparciu o własne ustawodawstwo sytuację osób, które nie są objęte definicją członka rodziny na mocy niniejszej sytuację osób, które nie są objęte definicją członka rodziny na mocy niniejszej dyrektywy i nie korzystają z automatycznego prawa do wjazdu i pobytu w dyrektywy i nie korzystają z automatycznego prawa do wjazdu i pobytu w przyjmującym Państwie Członkowskim, w celu podjęcia decyzji, czy można udzielić przyjmującym Państwie Członkowskim, w celu podjęcia decyzji, czy można udzielić takim osobom pozwolenia na wjazd i pobyt ze względu na ich związek z takim osobom pozwolenia na wjazd i pobyt ze względu na ich związek z obywatelem Unii lub wszelkie inne okoliczności, na przykład zależność finansową obywatelem Unii lub wszelkie inne okoliczności, na przykład zależność finansową lub fizyczną od tego obywatela Unii lub fizyczną od tego obywatela Unii

Artykuł 2Artykuł 2DefinicjeDefinicjeDo celów niniejszej dyrektywy:Do celów niniejszej dyrektywy:1) "obywatel Unii" oznacza każdą osobę mającą obywatelstwo Państwa 1) "obywatel Unii" oznacza każdą osobę mającą obywatelstwo Państwa

Członkowskiego;Członkowskiego;2) "członek rodziny" oznacza:2) "członek rodziny" oznacza:a) współmałżonka;a) współmałżonka;b) partnera, z którym obywatel Unii zawarł zarejestrowany związek partnerski, na b) partnera, z którym obywatel Unii zawarł zarejestrowany związek partnerski, na

podstawie ustawodawstwa danego Państwa Członkowskiego, jeżeli podstawie ustawodawstwa danego Państwa Członkowskiego, jeżeli ustawodawstwo przyjmującego Państwa Członkowskiego uznaje równoważność ustawodawstwo przyjmującego Państwa Członkowskiego uznaje równoważność między zarejestrowanym związkiem partnerskim a małżeństwem, oraz zgodnie z między zarejestrowanym związkiem partnerskim a małżeństwem, oraz zgodnie z warunkami ustanowionymi w odpowiednim ustawodawstwie przyjmującego warunkami ustanowionymi w odpowiednim ustawodawstwie przyjmującego Państwa Członkowskiego;Państwa Członkowskiego;

c) bezpośrednich zstępnych, którzy nie ukończyli dwudziestego pierwszego roku życia c) bezpośrednich zstępnych, którzy nie ukończyli dwudziestego pierwszego roku życia lub pozostają na utrzymaniu, oraz tych współmałżonka lub partnera, jak lub pozostają na utrzymaniu, oraz tych współmałżonka lub partnera, jak zdefiniowano w lit. b);zdefiniowano w lit. b);

d) bezpośrednich wstępnych pozostających na utrzymaniu oraz tych współmałżonka d) bezpośrednich wstępnych pozostających na utrzymaniu oraz tych współmałżonka lub partnera, jak zdefiniowano w lit. b);lub partnera, jak zdefiniowano w lit. b);

3) "przyjmujące Państwo Członkowskie" oznacza Państwo Członkowskie, do którego 3) "przyjmujące Państwo Członkowskie" oznacza Państwo Członkowskie, do którego przybywa obywatel Unii w celu skorzystania z jego/jej prawa do swobodnego przybywa obywatel Unii w celu skorzystania z jego/jej prawa do swobodnego przemieszczania się i pobytu.przemieszczania się i pobytu.

Małżonek - pojęcieMałżonek - pojęcieOrzeczenie Sądu z 13 lutego 1985 r. w sprawie Aissatou Diatta v. Orzeczenie Sądu z 13 lutego 1985 r. w sprawie Aissatou Diatta v.

Land Berlin, Land Berlin,

C-267/83, ECR 1985 s. 0567C-267/83, ECR 1985 s. 0567

Sprawa dotyczyła obywatelki Indii, żony obywatela Wielkiej Sprawa dotyczyła obywatelki Indii, żony obywatela Wielkiej Brytanii, który podjął pracę na terenie Niemiec wraz z małżonką. Brytanii, który podjął pracę na terenie Niemiec wraz z małżonką. Po pewnym czasie nastąpiła separacja małżeństwa. Władze Po pewnym czasie nastąpiła separacja małżeństwa. Władze niemieckie odmówiły prawa przedłużenia pobytu, argumentując niemieckie odmówiły prawa przedłużenia pobytu, argumentując to faktem utraty statusu współmałżonka przez obywatelkę Indii. to faktem utraty statusu współmałżonka przez obywatelkę Indii.

Ogłoszenie separacji nie ogranicza praw Ogłoszenie separacji nie ogranicza praw współmałżonka.współmałżonka.

Prawo wspólnotowe nie reguluje instytucji Prawo wspólnotowe nie reguluje instytucji małżeństwa.małżeństwa.

Prawo wspólnotowe nie normuje wewnętrznych Prawo wspólnotowe nie normuje wewnętrznych relacji pomiędzy małżonkami.relacji pomiędzy małżonkami.

Konkubinat Konkubinat

Orzeczenie Sądu z 17 kwietnia 1986 r. w sprawie Holandia v. Ann Orzeczenie Sądu z 17 kwietnia 1986 r. w sprawie Holandia v. Ann Florence Reed, Florence Reed,

C-59/85, ECR 1986, s. 1283C-59/85, ECR 1986, s. 1283 Obywatelka Wielkiej Brytanii przekroczyła teren Belgii z zamiarem Obywatelka Wielkiej Brytanii przekroczyła teren Belgii z zamiarem połączenia się ze swoim konkubentem i podjęcia w tym kraju pracy. połączenia się ze swoim konkubentem i podjęcia w tym kraju pracy. Przez 6 m-cy pracy nie podjęła, lecz wniosła o przedłużenie pozwolenia Przez 6 m-cy pracy nie podjęła, lecz wniosła o przedłużenie pozwolenia na pobyt, argumentując to tym, iż obywatelom belgijskim umożliwia się na pobyt, argumentując to tym, iż obywatelom belgijskim umożliwia się pozostawanie w stałych nieformalnych związkach z osobami, bez pozostawanie w stałych nieformalnych związkach z osobami, bez względu na obywatelstwo konkubenta. W takim wypadku - zdaniem względu na obywatelstwo konkubenta. W takim wypadku - zdaniem powódki - konkubinat można porównać z małżeństwem i w powódki - konkubinat można porównać z małżeństwem i w konsekwencji zrównać prawa konkubenta z prawami współmałżonka.konsekwencji zrównać prawa konkubenta z prawami współmałżonka.

ETS nie uznał konkubinatu za związek ETS nie uznał konkubinatu za związek równorzędny z małżeństwem, ale nadał mu równorzędny z małżeństwem, ale nadał mu kwalifikacje korzyści socjalnej.kwalifikacje korzyści socjalnej.

D-2004/38D-2004/38

Artykuł 3Artykuł 32.2. Bez uszczerbku dla jakiegokolwiek osobistego prawa do Bez uszczerbku dla jakiegokolwiek osobistego prawa do

swobodnego przemieszczania się i pobytu swobodnego przemieszczania się i pobytu zainteresowanych osób, przyjmujące Państwo zainteresowanych osób, przyjmujące Państwo Członkowskie, zgodnie ze swoim ustawodawstwem Członkowskie, zgodnie ze swoim ustawodawstwem krajowym, ułatwia wjazd i pobyt następujących osób:krajowym, ułatwia wjazd i pobyt następujących osób:

a)a) wszelkich innych członków rodziny, bez względu na ich wszelkich innych członków rodziny, bez względu na ich przynależność państwową, którzy nie są objęci definicją przynależność państwową, którzy nie są objęci definicją określoną w art. 2 ust. 2, a w kraju, z którego przybyli, określoną w art. 2 ust. 2, a w kraju, z którego przybyli, pozostają na utrzymaniu lub są członkami gospodarstwa pozostają na utrzymaniu lub są członkami gospodarstwa domowego obywatela Unii, posiadającymi pierwotne prawo domowego obywatela Unii, posiadającymi pierwotne prawo pobytu, lub gdzie istnieją poważne względy zdrowotne pobytu, lub gdzie istnieją poważne względy zdrowotne ściśle wymagające osobistej opieki obywatela Unii nad ściśle wymagające osobistej opieki obywatela Unii nad członkiem rodziny; członkiem rodziny;

b)b) partnera, z którym obywatel Unii pozostaje w stałym, partnera, z którym obywatel Unii pozostaje w stałym, należycie poświadczonym związku.należycie poświadczonym związku.

Przyjmujące Państwo Członkowskie dokonuje szczegółowej Przyjmujące Państwo Członkowskie dokonuje szczegółowej analizy osobistych okoliczności i uzasadnia każdą odmowę analizy osobistych okoliczności i uzasadnia każdą odmowę wjazdu lub pobytu wobec tych osób.wjazdu lub pobytu wobec tych osób.

Wstępni i zstępniWstępni i zstępniOrzeczenie Sądu z 18 czerwca 1987 r. w sprawie Centre public d'aide sociale de Orzeczenie Sądu z 18 czerwca 1987 r. w sprawie Centre public d'aide sociale de

Courcelles v. Marie-Christine Lebon, Courcelles v. Marie-Christine Lebon, C-316/85, ECR 1987, s. 2811C-316/85, ECR 1987, s. 2811

Kryterium pozostawania na utrzymaniu rozumiane Kryterium pozostawania na utrzymaniu rozumiane jest jako pewien stan faktyczny, w którym pracownik jest jako pewien stan faktyczny, w którym pracownik wspomaga członka rodziny bez względu na motywy, wspomaga członka rodziny bez względu na motywy, którymi się kieruje.którymi się kieruje.

Orzeczenie Sądu z 22 czerwca 1972 r. w sprawie Rita Frilli v. Belgia, Orzeczenie Sądu z 22 czerwca 1972 r. w sprawie Rita Frilli v. Belgia, C-1/72, ECR 1972, s. 0457C-1/72, ECR 1972, s. 0457

Fakt ubiegania się przez członka rodziny o zasiłek z Fakt ubiegania się przez członka rodziny o zasiłek z pomocy społecznej nie wpływa na status członka pomocy społecznej nie wpływa na status członka pozostającego na utrzymaniu pracownika, jeśli pozostającego na utrzymaniu pracownika, jeśli identyczną możliwość mają członkowie rodzin identyczną możliwość mają członkowie rodzin krajowcówkrajowców

Zakres przedmiotowyZakres przedmiotowy

Zakres uprawnień uzależniony jest od Zakres uprawnień uzależniony jest od kręgu beneficjentów. Różne kręgu beneficjentów. Różne uprawnienia przysługują: uprawnienia przysługują:

pracownikom,pracownikom, bezrobotnym, bezrobotnym, członkom rodziny pracownika, członkom rodziny pracownika, byłym pracownikom.byłym pracownikom.

Prawo wjazdu pracowników i ich Prawo wjazdu pracowników i ich rodzin – D-68/360rodzin – D-68/360 oraz oraz D-2004/38D-2004/38

Prawo wjazdu i pobytu przysługuje osobom Prawo wjazdu i pobytu przysługuje osobom posługującym się paszportem lub innym dokumentem posługującym się paszportem lub innym dokumentem identyfikacyjnymidentyfikacyjnym ważnym przez okres 5 latważnym przez okres 5 lat

Wizy wymagane są tylko dlaWizy wymagane są tylko dla członków rodziny nie członków rodziny nie będących obywatelami Unii o ile taki obowiązek wynika będących obywatelami Unii o ile taki obowiązek wynika z R-539/2001.z R-539/2001. Zniesienie wiz wjazdowych dla obywateli Zniesienie wiz wjazdowych dla obywateli państw III posiadających kartę stałego pobytu wydaną państw III posiadających kartę stałego pobytu wydaną w jednym z państw członkowskichw jednym z państw członkowskich D-2004/38D-2004/38

Prawo wjazdu nie może zostać uzależnione od złożenia Prawo wjazdu nie może zostać uzależnione od złożenia oświadczenia o celuoświadczenia o celu i okresie planowanego pobytu w i okresie planowanego pobytu w danym państwiedanym państwie

Prawo wjazdu i pobytu pracownika nie zależy od Prawo wjazdu i pobytu pracownika nie zależy od uwiarygodnienia posiadania wystarczających środków uwiarygodnienia posiadania wystarczających środków finansowych na pobyt w kraju goszczącym (wyjątek D-finansowych na pobyt w kraju goszczącym (wyjątek D-90/364, 90/365, 93/96) – 90/364, 90/365, 93/96) – wymóg ten potwierdza D-wymóg ten potwierdza D-2004/382004/38

Pozwolenie na pobyt - D 68/360Pozwolenie na pobyt - D 68/360 i i 2004/382004/38

Pozwolenie wydawane przez państwo goszczące dla Pozwolenie wydawane przez państwo goszczące dla cudzoziemca i członków jego rodziny ma charakter cudzoziemca i członków jego rodziny ma charakter potwierdzający prawo a nie kształtujący prawo.potwierdzający prawo a nie kształtujący prawo.

W zależności od czasu trwania umowy o pracę W zależności od czasu trwania umowy o pracę państwo wydaje: państwo wydaje: – pozwolenia czasowe (do 1 roku),pozwolenia czasowe (do 1 roku), – pozwolenia stałe (ważne powyżej 5 lat)pozwolenia stałe (ważne powyżej 5 lat)– prawo stałego pobytu (dla osób zamieszkujących powyżej 5 prawo stałego pobytu (dla osób zamieszkujących powyżej 5

lat)lat)

Praca sezonowa do 3 miesięcy nie wymaga Praca sezonowa do 3 miesięcy nie wymaga zezwolenia na pobyt (zezwolenia na pobyt (zasada ta będzie dotyczyła zasada ta będzie dotyczyła obywateli państw IIIobywateli państw III))

Ciągłość pobytu Ciągłość pobytu - D 68/360- D 68/360 i i 2004/382004/38

Ciągłość pobytu jest zachowana:Ciągłość pobytu jest zachowana:

jeśli przerwy w pobycie pracownika w państwie jeśli przerwy w pobycie pracownika w państwie goszczącym nie przekraczają 6-ciu kolejnych goszczącym nie przekraczają 6-ciu kolejnych miesięcy,miesięcy,

w przypadku nieobecności spowodowanej w przypadku nieobecności spowodowanej odbywaniem służby wojskowej w kraju obywatelstwa odbywaniem służby wojskowej w kraju obywatelstwa pracownika, pracownika,

w przypadku czasowej niezdolności spowodowanej w przypadku czasowej niezdolności spowodowanej chorobą zawodową lub wypadkiem w pracy, chorobą zawodową lub wypadkiem w pracy,

w przypadku niezawinionej utraty pracy (bezrobocie w przypadku niezawinionej utraty pracy (bezrobocie nieumyślne)nieumyślne) połączonej z wymogiem rejestracji w połączonej z wymogiem rejestracji w urzędzie zatrudnienia; po 12 miesiącach urzędzie zatrudnienia; po 12 miesiącach pozostawania bez pracy państwo może ograniczyć pozostawania bez pracy państwo może ograniczyć długość pozwolenia na pobyt.długość pozwolenia na pobyt.

Zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu – art. 39 Zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu – art. 39 TWE, preambuła R-1612/68TWE, preambuła R-1612/68

Zakazane są wszystkie formy dyskryminacji formalnej i Zakazane są wszystkie formy dyskryminacji formalnej i faktycznej.faktycznej.

Zakaz dyskryminacji jest bezpośrednio obowiązujący i Zakaz dyskryminacji jest bezpośrednio obowiązujący i bezpośrednio skuteczny w wewnętrznych porządkach bezpośrednio skuteczny w wewnętrznych porządkach państw członkowskich.państw członkowskich.

Zakaz dyskryminacji powszechne i swoiste źródła prawa a Zakaz dyskryminacji powszechne i swoiste źródła prawa a także umowy o pracętakże umowy o pracę

Zakaz dyskryminacji dotyczy zarówno praw indywidualnych Zakaz dyskryminacji dotyczy zarówno praw indywidualnych jak i zbiorowych praw pracownika.jak i zbiorowych praw pracownika.

Zakaz dyskryminacji obejmuje stosunki prawne Zakaz dyskryminacji obejmuje stosunki prawne poprzedzające nawiązanie stosunku pracy jak i sam poprzedzające nawiązanie stosunku pracy jak i sam stosunek pracy.stosunek pracy.

Dostęp do zatrudnienia wolny od Dostęp do zatrudnienia wolny od dyskryminacji – art.1-6 R-1612/68dyskryminacji – art.1-6 R-1612/68

Obywatele UE mają prawo podjęcia na Obywatele UE mają prawo podjęcia na terytorium państwa goszczącego każdej terytorium państwa goszczącego każdej dostępnej pracy na równi z obywatelami dostępnej pracy na równi z obywatelami danego kraju.danego kraju.

Obowiązuje reguła pierwszeństwa Obowiązuje reguła pierwszeństwa zatrudniania obywateli państw Unii przed zatrudniania obywateli państw Unii przed cudzoziemcami z krajów trzecich.cudzoziemcami z krajów trzecich.

Obywatele UE i pracodawcy prowadzący Obywatele UE i pracodawcy prowadzący działalność na terytorium dowolnego państwa działalność na terytorium dowolnego państwa UE mogą składać podania o pracę i oferty UE mogą składać podania o pracę i oferty pracy.pracy.

Strony stosunku pracy zawierają i wykonują Strony stosunku pracy zawierają i wykonują stosunek pracy zgodnie z przepisami stosunek pracy zgodnie z przepisami wewnętrznymi państwa goszczącego. wewnętrznymi państwa goszczącego.

Równe warunki zatrudnienia- art. 7Równe warunki zatrudnienia- art. 7

Artykuł 7 (R 1612/68)Artykuł 7 (R 1612/68)1. Pracownik będący obywatelem Państwa 1. Pracownik będący obywatelem Państwa

Członkowskiego nie może być na terytorium Członkowskiego nie może być na terytorium innego Państwa Członkowskiego ze względu innego Państwa Członkowskiego ze względu na swą przynależność państwową traktowany na swą przynależność państwową traktowany odmiennie niż pracownicy krajowi pod odmiennie niż pracownicy krajowi pod względem warunków względem warunków zatrudnienia i pracyzatrudnienia i pracy, w , w szczególności warunków szczególności warunków wynagrodzeniawynagrodzenia, , zwolnieniazwolnienia i, jeżeli straci pracę, i, jeżeli straci pracę, powrotu do powrotu do pracypracy lub lub ponownego zatrudnieniaponownego zatrudnienia..

2. Pracownik korzysta z takich 2. Pracownik korzysta z takich samych samych przywilejów socjalnychprzywilejów socjalnych i i podatkowychpodatkowych jak jak pracownicy krajowi.pracownicy krajowi.

Równe warunki ustania pracyRówne warunki ustania pracyOrzeczenie Sądu z 13 grudnia 1972 r. w sprawie Pieter Marsman v. M. Orzeczenie Sądu z 13 grudnia 1972 r. w sprawie Pieter Marsman v. M.

Rosskamp, Rosskamp, C-44/72, ECR 1972, s. 1243C-44/72, ECR 1972, s. 1243

Obywatel Wielkiej Brytanii p. Obywatel Wielkiej Brytanii p. Marsman, Marsman, zatrudniony na terenie Niemiec, zatrudniony na terenie Niemiec, w wyniku wypadku stracił zdolność do pracy w 50%. Rozwiązano z nim w wyniku wypadku stracił zdolność do pracy w 50%. Rozwiązano z nim stosunek pracy argumentując to brakiem stałego miejsca zamieszkania stosunek pracy argumentując to brakiem stałego miejsca zamieszkania na terytorium Niemiec.na terytorium Niemiec.

Prawo niemieckie obejmuje szczególną ochroną Prawo niemieckie obejmuje szczególną ochroną przed rozwiązaniem umowy o pracę pracowników, przed rozwiązaniem umowy o pracę pracowników, którzy ulegli wypadkowi w pracy. W przypadku którzy ulegli wypadkowi w pracy. W przypadku cudzoziemców ochrona ta zależy dodatkowo od cudzoziemców ochrona ta zależy dodatkowo od spełnienia warunku stałego zamieszkania na spełnienia warunku stałego zamieszkania na terytorium Niemiec, choć takiego wymogu nie stawia terytorium Niemiec, choć takiego wymogu nie stawia się obywatelom niemieckim.się obywatelom niemieckim.

ETS stwierdził, iż doszło do pośredniej dyskryminacji, ETS stwierdził, iż doszło do pośredniej dyskryminacji, a pracodawca naruszył prawo wspólnotowe. a pracodawca naruszył prawo wspólnotowe.

Rodzaje dyskryminacjiRodzaje dyskryminacjiOrzeczenia Sądu z 17 czerwca 1963 r. w sprawie Republika Włoska v. Orzeczenia Sądu z 17 czerwca 1963 r. w sprawie Republika Włoska v.

Komisja Komisja C-13/63, ECR 1963, s. 0337C-13/63, ECR 1963, s. 0337

Z dyskryminacją bezpośrednią stykamy się zarówno Z dyskryminacją bezpośrednią stykamy się zarówno wówczas, kiedy różnie traktowane są podobne wówczas, kiedy różnie traktowane są podobne sytuacje, jak i wtedy, gdy odmienne okoliczności sytuacje, jak i wtedy, gdy odmienne okoliczności ujmowane są podobnie.ujmowane są podobnie.

Orzeczenie Sądu z 23 maja 1996 r. w sprawie John O'Flynn v. Orzeczenie Sądu z 23 maja 1996 r. w sprawie John O'Flynn v. Adjudication Officer, C-237/94, ECR 1996, s. I-2617Adjudication Officer, C-237/94, ECR 1996, s. I-2617

O dyskryminacji pośredniej mówimy wtedy gdy O dyskryminacji pośredniej mówimy wtedy gdy stosowanie pozornie neutralnych przepisów sprawia, stosowanie pozornie neutralnych przepisów sprawia, iż obywatele pochodzący z innych państw iż obywatele pochodzący z innych państw członkowskich Unii Europejskiej znajdują się w mniej członkowskich Unii Europejskiej znajdują się w mniej korzystnej sytuacji od obywateli państwa korzystnej sytuacji od obywateli państwa członkowskiego.członkowskiego.

Prawo do ulg podatkowychPrawo do ulg podatkowychOrzeczenia Sądu z 14 lutego 1995 r. w sprawie Finanzamt Köln-Altstadt v. Roland Orzeczenia Sądu z 14 lutego 1995 r. w sprawie Finanzamt Köln-Altstadt v. Roland

Schumacker,Schumacker,

C-279/93, ECR 1995, s. I-0225C-279/93, ECR 1995, s. I-0225 Pracownikowi narodowości belgijskiej władze niemieckie odmówiły Pracownikowi narodowości belgijskiej władze niemieckie odmówiły wspólnego rozliczenia się z małżonką, nakazując rozliczenie się w wspólnego rozliczenia się z małżonką, nakazując rozliczenie się w formie uproszczonej i samodzielnie. Pracownik ten nie miał stałego formie uproszczonej i samodzielnie. Pracownik ten nie miał stałego pobytu w Niemczech, mimo że świadczył pracę na rzecz kilku pobytu w Niemczech, mimo że świadczył pracę na rzecz kilku niemieckich pracodawców. Odmowa wspólnego rozliczenia się niemieckich pracodawców. Odmowa wspólnego rozliczenia się pozbawiła go zwrotu nadpłaty przysługującej z tytułu łącznego pozbawiła go zwrotu nadpłaty przysługującej z tytułu łącznego opodatkowania.opodatkowania.

Sytuacja rezydentów i nie-rezydentów nie jest Sytuacja rezydentów i nie-rezydentów nie jest tożsama. tożsama.

Nie-rezydenci mogą ponosić większe obciążenia Nie-rezydenci mogą ponosić większe obciążenia podatkowe z tytułu podatków bezpośrednich. podatkowe z tytułu podatków bezpośrednich.

W sytuacji gdy większą część dochodu nie-rezydent W sytuacji gdy większą część dochodu nie-rezydent otrzymuje w państwie świadczenia pracy, a tylko otrzymuje w państwie świadczenia pracy, a tylko cząstkową w państwie stałego pobytu, powinien on cząstkową w państwie stałego pobytu, powinien on skorzystać ze wszystkich udogodnień jakie stwarza skorzystać ze wszystkich udogodnień jakie stwarza system podatkowy tego państwa, w którym jest system podatkowy tego państwa, w którym jest wykonywana praca.wykonywana praca.

Prawa członków rodziny - art. 12 R-Prawa członków rodziny - art. 12 R-1612/681612/68

Prawo połączenia się z pracownikiem Prawo połączenia się z pracownikiem migrującym.migrującym.

Prawo legalnego pobytu.Prawo legalnego pobytu. Prawo dostępu do zatrudnienia.Prawo dostępu do zatrudnienia. Prawa dzieci do kształcenia się, nauki Prawa dzieci do kształcenia się, nauki

zawodu oraz szkolenia zawodowego w zawodu oraz szkolenia zawodowego w państwie goszczącym (państwie goszczącym (Dyrektywa nr 77/486 z Dyrektywa nr 77/486 z 25 lipca 1977 r. w sprawie kształcenia dzieci 25 lipca 1977 r. w sprawie kształcenia dzieci pracowników migrujących).pracowników migrujących).

Prawo otrzymywania korzyści socjalnychPrawo otrzymywania korzyści socjalnych..

Wyłączenia podmiotowe – art. 39 ust. 4Wyłączenia podmiotowe – art. 39 ust. 4

Swoboda zatrudniana pracowników w prawie Swoboda zatrudniana pracowników w prawie wspólnotowym doznaje wyłączeń jedynie w stosunku wspólnotowym doznaje wyłączeń jedynie w stosunku do grupy do grupy pracowników zatrudnionych w służbie pracowników zatrudnionych w służbie publicznejpublicznej..

Termin „Termin „praca w służbie publicznejpraca w służbie publicznej” dotyczy wyłącznie ” dotyczy wyłącznie osób zatrudnionych na podstawie osób zatrudnionych na podstawie stosunku pracystosunku pracy, , przy czym podstawa nawiązania stosunku pracy jest w przy czym podstawa nawiązania stosunku pracy jest w tym wypadku bez znaczenia. Może więc być to akt tym wypadku bez znaczenia. Może więc być to akt mianowania, powołania czy też umowa o pracę.mianowania, powołania czy też umowa o pracę.

„„Zatrudnienie w służbie publicznej”Zatrudnienie w służbie publicznej” ma jednolite i ma jednolite i wspólnotowewspólnotowe znaczenie, podobnie jak pojęcie znaczenie, podobnie jak pojęcie „pracownik”. „pracownik”.

Zatrudnienie w służbie publicznejZatrudnienie w służbie publicznej Orzeczenie Sądu z 3 lipca 1986 r. w sprawie Deborah Lawrie - Blum v. Land Baden – Orzeczenie Sądu z 3 lipca 1986 r. w sprawie Deborah Lawrie - Blum v. Land Baden –

Württemberg, Württemberg, C-66/85, ECR 1986, s. 2121C-66/85, ECR 1986, s. 2121

Omawiana wcześniej sprawa obywatelki Wielkiej Brytanii, której odmówiono odbycia stażu Omawiana wcześniej sprawa obywatelki Wielkiej Brytanii, której odmówiono odbycia stażu zawodowego będącego warunkiem zdania II egzaminu państwowego i podjęcia pracy zawodowego będącego warunkiem zdania II egzaminu państwowego i podjęcia pracy nauczyciela w niemieckim gimnazjum. nauczyciela w niemieckim gimnazjum.

Zatrudnienie w służbie publicznej musi ograniczać się jedynie do Zatrudnienie w służbie publicznej musi ograniczać się jedynie do stanowisk istotnych dla ochrony ważnych interesów państwa, a stanowisk istotnych dla ochrony ważnych interesów państwa, a więc takich, które wymagają szczególnej więzi pomiędzy więc takich, które wymagają szczególnej więzi pomiędzy funkcjonariuszem a państwem, opartej na lojalności, jakiej można funkcjonariuszem a państwem, opartej na lojalności, jakiej można oczekiwać od własnych obywateli.oczekiwać od własnych obywateli.

Szczególna więź pomiędzy pracownikiem a państwem wynika z Szczególna więź pomiędzy pracownikiem a państwem wynika z faktu, iż funkcjonariusz faktu, iż funkcjonariusz uczestniczy w wykonywaniu władczychuczestniczy w wykonywaniu władczych uprawnień państwauprawnień państwa lub stoi na straży ochrony jego interesów. lub stoi na straży ochrony jego interesów.

Kwalifikacja danego stanowiska do służby publicznej opiera się na Kwalifikacja danego stanowiska do służby publicznej opiera się na rodzaju zadań zlecanych do wykonania pracownikowi przez rodzaju zadań zlecanych do wykonania pracownikowi przez pracodawcę oraz odpowiedzialności, jaką ponosi pracownik w pracodawcę oraz odpowiedzialności, jaką ponosi pracownik w związku z wykonywanymi czynnościami.związku z wykonywanymi czynnościami. Kwalifikacja ta ma więc Kwalifikacja ta ma więc charakter merytoryczny a nie formalny i jest wykonywana zgodnie z charakter merytoryczny a nie formalny i jest wykonywana zgodnie z celami prawa wspólnotowego.celami prawa wspólnotowego.

Ograniczenia przedmiotowe Ograniczenia przedmiotowe

Art. 39 ust. 3 TWE oraz Dyrektywa Rady nr Art. 39 ust. 3 TWE oraz Dyrektywa Rady nr 64/221 określają trzy przesłanki, które 64/221 określają trzy przesłanki, które uprawniają państwo do wprowadzenia uprawniają państwo do wprowadzenia odstępstw od bezpośredniego i jednolitego odstępstw od bezpośredniego i jednolitego stosowania prawa wspólnotowego. Są nimi: stosowania prawa wspólnotowego. Są nimi: porządek publiczny, bezpieczeństwo publiczne porządek publiczny, bezpieczeństwo publiczne i zdrowie publiczne.i zdrowie publiczne.

Klauzule publiczne podlegają interpretacji Klauzule publiczne podlegają interpretacji zawężającej. Ochrona interesów Wspólnoty zawężającej. Ochrona interesów Wspólnoty Europejskiej jest nadrzędna w stosunku do Europejskiej jest nadrzędna w stosunku do ochrony interesów danego państwa.ochrony interesów danego państwa.

Stosowanie klauzul publicznychStosowanie klauzul publicznych

Ograniczenia praw indywidualnych (w tym Ograniczenia praw indywidualnych (w tym wolności zatrudnienia - art. 39 TWE) mogą wolności zatrudnienia - art. 39 TWE) mogą nastąpić jedynie w celu nastąpić jedynie w celu ochrony ważnego ochrony ważnego interesu państwainteresu państwa, limitując prawa podmiotów , limitując prawa podmiotów działających na terytorium danego kraju w działających na terytorium danego kraju w sposób sposób równomierny i uzasadnionyrównomierny i uzasadniony..

Ograniczenia muszą być stosowane z Ograniczenia muszą być stosowane z zachowaniem zasady proporcjonalności.zachowaniem zasady proporcjonalności.

Stosowanie klauzul podlega kontroli za strony Stosowanie klauzul podlega kontroli za strony organów UE.organów UE.

Przykłady zastosowania klauzul Przykłady zastosowania klauzul publicznych (1)publicznych (1)

Orzeczenie Sądu z 27 października 1977 r. w sprawie Régina v. Pierre Orzeczenie Sądu z 27 października 1977 r. w sprawie Régina v. Pierre Bouchereau, Bouchereau,

C-30/77, ECR 1977, s. 1999C-30/77, ECR 1977, s. 1999

Obywatel francuski p. Obywatel francuski p. Bouchereau,Bouchereau, zatrudniony w Wielkiej Brytanii, zatrudniony w Wielkiej Brytanii, został dwukrotnie skazany za nielegalne posiadanie narkotyków. Po został dwukrotnie skazany za nielegalne posiadanie narkotyków. Po odbyciu kary 12 miesięcy pozbawienia wolności, brytyjski sąd karny odbyciu kary 12 miesięcy pozbawienia wolności, brytyjski sąd karny wystosował pismo rekomendujące deportację skazanego, co też wystosował pismo rekomendujące deportację skazanego, co też uczyniono. Sąd rozpatrujący odwołanie od nakazu deportacji uczyniono. Sąd rozpatrujący odwołanie od nakazu deportacji wystosował pytanie prejudycjalne do ETS czy skazujący wyrok wydany wystosował pytanie prejudycjalne do ETS czy skazujący wyrok wydany przez niezawisły sąd jest wystarczającym uzasadnieniem do wydalenia przez niezawisły sąd jest wystarczającym uzasadnieniem do wydalenia danej osoby, bowiem sama Dyrektywa nr 64/221 takiej przesłanki nie danej osoby, bowiem sama Dyrektywa nr 64/221 takiej przesłanki nie uwzględniała. uwzględniała.

ETS uznał, że postępowanie cudzoziemca godziło w ETS uznał, że postępowanie cudzoziemca godziło w porządek publiczny poprzez poważne naruszenie prawa, w porządek publiczny poprzez poważne naruszenie prawa, w związku z czym deportacja była jak najbardziej zasadna.związku z czym deportacja była jak najbardziej zasadna.

Przykłady zastosowania klauzul Przykłady zastosowania klauzul publicznych (2)publicznych (2)

Orzeczenie Sądu z 18 maja 1982 r. w sprawie Rezguia Adoui v. Belgia i Miasto Orzeczenie Sądu z 18 maja 1982 r. w sprawie Rezguia Adoui v. Belgia i Miasto Liege oraz Dominique Cornuaille v. Belgia,Liege oraz Dominique Cornuaille v. Belgia,

połączone sprawy C-115 i C-116/81, ECR 1982, s. 1665połączone sprawy C-115 i C-116/81, ECR 1982, s. 1665 Sprawa dotyczyła odmowy prawa wjazdu dwóch obywatelek Francji na Sprawa dotyczyła odmowy prawa wjazdu dwóch obywatelek Francji na

terytorium Belgii. Odmowę argumentowano figurowaniem obu kobiet w terytorium Belgii. Odmowę argumentowano figurowaniem obu kobiet w kartotekach policyjnych za uprawianie prostytucji, chociaż tego rodzaju kartotekach policyjnych za uprawianie prostytucji, chociaż tego rodzaju działalności nie zakazywano własnym obywatelkom.działalności nie zakazywano własnym obywatelkom.

ETS uznał niewłaściwe zastosowanie klauzul publicznych, ETS uznał niewłaściwe zastosowanie klauzul publicznych, bowiem nierównomiernie dotykały one cudzoziemców i bowiem nierównomiernie dotykały one cudzoziemców i własnych obywateli.własnych obywateli.

Pojęcie interesu państwaPojęcie interesu państwa

Zachowanie równowagi na rynku pracy.Zachowanie równowagi na rynku pracy. Ochrona interesów pracowników.Ochrona interesów pracowników. Ochrona praw konsumentów.Ochrona praw konsumentów. Zapewnienie skutecznej opieki zdrowotnej.Zapewnienie skutecznej opieki zdrowotnej.

Do „interesu publicznego” nie kwalifikuje się Do „interesu publicznego” nie kwalifikuje się interesu ekonomicznego państwainteresu ekonomicznego państwa ..

Klauzule publiczne – przepisy Klauzule publiczne – przepisy krajowekrajowe

Klauzula ochrony zdrowia publicznegoKlauzula ochrony zdrowia publicznegoRozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 września Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 września

2003 r. w sprawie wykazu chorób uznanych za 2003 r. w sprawie wykazu chorób uznanych za zagrażające zdrowiu publicznemu, z powodu zagrażające zdrowiu publicznemu, z powodu których można odmówić zezwolenia na pobyt lub których można odmówić zezwolenia na pobyt lub pobyt czasowy obywatelowi Unii Europejskiej i pobyt czasowy obywatelowi Unii Europejskiej i członkowi jego rodziny (DUczłonkowi jego rodziny (DU 2003-1737)2003-1737)

Zgodnie z rozporządzeniem jest 9 chorób Zgodnie z rozporządzeniem jest 9 chorób zakaźnych, które uzasadniają odmowę wjazdu i zakaźnych, które uzasadniają odmowę wjazdu i pobytu w Polscepobytu w Polsce

Zakres przestrzenny i czasowy Zakres przestrzenny i czasowy swobody zatrudnienia swobody zatrudnienia

Swoboda zatrudnienia jest prawem podmiotowym Swoboda zatrudnienia jest prawem podmiotowym (indywidualnym).(indywidualnym).

Swoboda zatrudnienia przysługuje każdej osobie Swoboda zatrudnienia przysługuje każdej osobie legitymującej się obywatelstwem UE niezależnie od legitymującej się obywatelstwem UE niezależnie od miejsca jej zamieszkania czy pobytu (art. 1 R-miejsca jej zamieszkania czy pobytu (art. 1 R-1612/68).1612/68).

Przepisy wspólnotowe dot. swobody przepływu są Przepisy wspólnotowe dot. swobody przepływu są stosowane, jeśli stosunek pracy został zawarty na stosowane, jeśli stosunek pracy został zawarty na terenie WE lub wówczas gdy umowa zawarta terenie WE lub wówczas gdy umowa zawarta pomiędzy stronami wywiera skutek na terytorium pomiędzy stronami wywiera skutek na terytorium jednego z państw UE.jednego z państw UE.

Przepisy wspólnotowe dot. swobody przepływu są Przepisy wspólnotowe dot. swobody przepływu są stosowane nawet wtedy gdy stosunek pracy został stosowane nawet wtedy gdy stosunek pracy został zawarty poza terytorium Wspólnoty i był wykonywany zawarty poza terytorium Wspólnoty i był wykonywany także poza nim - C-214/94.także poza nim - C-214/94.

Eksterytorialność prawa UEEksterytorialność prawa UEOrzeczenie Sądu z 30 kwietnia 1996 r. w sprawie Ingrid Boukhalfa v. Orzeczenie Sądu z 30 kwietnia 1996 r. w sprawie Ingrid Boukhalfa v.

Republika Federalna Niemiec, Republika Federalna Niemiec, C-214/94, ECR 1996, s. I-2253C-214/94, ECR 1996, s. I-2253

Obywatelka belgijska na stałe zamieszkała w Algierii podjęła pracę jako Obywatelka belgijska na stałe zamieszkała w Algierii podjęła pracę jako sekretarka w ambasadzie niemieckiej w tymże kraju.sekretarka w ambasadzie niemieckiej w tymże kraju. Ambasada Ambasada zaproponowała jej gorsze warunki płacowe w porównaniu z zaproponowała jej gorsze warunki płacowe w porównaniu z pracownikami narodowości niemieckiejpracownikami narodowości niemieckiej pracujących na podobnych pracujących na podobnych stanowiskach.stanowiskach.

Zastosowanie Rozporządzenia nr 1612/68 stało się Zastosowanie Rozporządzenia nr 1612/68 stało się możliwe, bowiem umowa o pracę podlegała prawu możliwe, bowiem umowa o pracę podlegała prawu niemieckiemu, a także składki na ubezpieczenia niemieckiemu, a także składki na ubezpieczenia społeczne były opłacane zgodnie z przepisami tego kraju. społeczne były opłacane zgodnie z przepisami tego kraju. Stosunek pracy nawet wówczas gdy został zawarty poza Stosunek pracy nawet wówczas gdy został zawarty poza terytorium Wspólnoty i był wykonywany także poza nim, terytorium Wspólnoty i był wykonywany także poza nim, podlega regulacji prawa UE, pod warunkiem, że treść podlega regulacji prawa UE, pod warunkiem, że treść umowy o pracę łączącej pracownika i pracodawcę umowy o pracę łączącej pracownika i pracodawcę podlega unormowaniu jednego z krajowych systemów podlega unormowaniu jednego z krajowych systemów prawnych państwa członkowskiego.prawnych państwa członkowskiego.

Zakres czasowy prawa UE - okresy Zakres czasowy prawa UE - okresy przejścioweprzejściowe

Istota okresów przejściowych polega na tym, że Istota okresów przejściowych polega na tym, że na mocy wyraźnego przepisu prawa na mocy wyraźnego przepisu prawa wspólnotowego (np. Traktatu Akcesyjnego), wspólnotowego (np. Traktatu Akcesyjnego), pewna jego część nie jest stosowana przez ściśle pewna jego część nie jest stosowana przez ściśle określony czas. określony czas.

Z upływem daty końcowego okresu przejściowego Z upływem daty końcowego okresu przejściowego zawieszone postanowienia prawa wspólnotowego zawieszone postanowienia prawa wspólnotowego nabierają pełnej skuteczności.nabierają pełnej skuteczności.

Nie ma okresów przejściowych nieograniczonych Nie ma okresów przejściowych nieograniczonych czasowo.czasowo.

Nie ma okresów przejściowych o charakterze Nie ma okresów przejściowych o charakterze generalnym.generalnym.

Zakres czasowy – przykłady Zakres czasowy – przykłady

Orzeczenie Sądu z 27 marca 1990 r. w sprawie Rush Portuguesa Lde v. Orzeczenie Sądu z 27 marca 1990 r. w sprawie Rush Portuguesa Lde v. Office national d'immigration, Office national d'immigration,

C-113/89, ECR 1990, s. I-1417C-113/89, ECR 1990, s. I-1417

Przedsiębiorstwo portugalskie Przedsiębiorstwo portugalskie Rush PortuguesaRush Portuguesa działało jako podwykonawca firmy francuskiej na działało jako podwykonawca firmy francuskiej na budowie linii TGV we Francji. W celu wykonania budowie linii TGV we Francji. W celu wykonania usługi sprowadziło własnych pracowników, nie usługi sprowadziło własnych pracowników, nie uzyskując dla nich pozwolenia na pracę, i to w czasie uzyskując dla nich pozwolenia na pracę, i to w czasie gdy Portugalię obejmował okres dostosowawczy.gdy Portugalię obejmował okres dostosowawczy.

Czapliński W., Ostrihansky R., Saganek S., Wyrozumska A.: Czapliński W., Ostrihansky R., Saganek S., Wyrozumska A.: Prawo Wspólnot Prawo Wspólnot EuropejskichEuropejskich. . OrzecznictwoOrzecznictwo. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa . Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2001, s. 634.2001, s. 634.

Pracownicy delegowani – sytuacja prawna (1)Pracownicy delegowani – sytuacja prawna (1)

Wykonywanie pracy przez pracowników Wykonywanie pracy przez pracowników oddelegowanych nie podlega przepisom prawa oddelegowanych nie podlega przepisom prawa wspólnotowego regulującego swobodę przepływu wspólnotowego regulującego swobodę przepływu pracowników.pracowników.

Wykonawca usługi na prawo wykonać ją w Wykonawca usługi na prawo wykonać ją w oparciu o zatrudnionych pracowników. oparciu o zatrudnionych pracowników.

Pracownicy usługobiorcy nie mają swobodnego Pracownicy usługobiorcy nie mają swobodnego dostępu do rynku pracy. Ich status jest związany dostępu do rynku pracy. Ich status jest związany ze statusem aktualnego pracodawcy (czyli ze statusem aktualnego pracodawcy (czyli wykonawcy lub usługobiorcy).wykonawcy lub usługobiorcy).

Pracownicy delegowani – sytuacja Pracownicy delegowani – sytuacja prawna (2)prawna (2)

Państwo członkowskie, na którego terytorium Państwo członkowskie, na którego terytorium świadczone są usługi, może żądać zastosowania świadczone są usługi, może żądać zastosowania własnych przepisów prawa pracy (w tym układów własnych przepisów prawa pracy (w tym układów zbiorowych pracy) w stosunku do osób zbiorowych pracy) w stosunku do osób wykonujących konkretną pracę na jego terytorium, wykonujących konkretną pracę na jego terytorium, bez względu na to, w jakim państwie ma siedzibę bez względu na to, w jakim państwie ma siedzibę firma zatrudniająca.firma zatrudniająca.

Wykonawca usługi, delegujący swoich Wykonawca usługi, delegujący swoich pracowników, musi respektować bezwzględnie pracowników, musi respektować bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa pracy miejsca obowiązujące przepisy prawa pracy miejsca świadczenia pracy (świadczenia pracy (Dyrektywa 96/71 w sprawie delegowania Dyrektywa 96/71 w sprawie delegowania pracowników w ramach świadczenia usługpracowników w ramach świadczenia usług))..

Traktat AkcesyjnyTraktat AkcesyjnyDU 2004 nr 90 poz. 864 DU 2004 nr 90 poz. 864

Postanowienia przejściowePostanowienia przejściowe

Traktat Akcesyjny - podstawa Traktat Akcesyjny - podstawa prawnaprawna

Artykuł 49 TUEArtykuł 49 TUEKażde Państwo Europejskie, które respektuje zasady Każde Państwo Europejskie, które respektuje zasady

określone w Artykule 6 ust. 1 TUE, może ubiegać się określone w Artykule 6 ust. 1 TUE, może ubiegać się o status Członka Unii. o status Członka Unii.

Swój wniosek składa do Rady, która działa Swój wniosek składa do Rady, która działa jednomyślnie, po porozumieniu z Komisją i po jednomyślnie, po porozumieniu z Komisją i po otrzymaniu zgody Parlamentu Europejskiego, który otrzymaniu zgody Parlamentu Europejskiego, który działa bezwzględną większością głosów swoich działa bezwzględną większością głosów swoich członków. członków.

Warunki przyjęcia i wynikające z tego przyjęcia Warunki przyjęcia i wynikające z tego przyjęcia dostosowanie Traktatów, na których opiera się Unia, dostosowanie Traktatów, na których opiera się Unia, będą przedmiotem umowy (akcesyjnej) pomiędzy będą przedmiotem umowy (akcesyjnej) pomiędzy Państwami Członkowskimi a państwem ubiegającym Państwami Członkowskimi a państwem ubiegającym się o członkostwo. się o członkostwo.

Umowa ta podlega ratyfikacji przez wszystkie Umowa ta podlega ratyfikacji przez wszystkie umawiające się Państwaumawiające się Państwa, zgodnie z ich odpowiednimi , zgodnie z ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi.wymogami konstytucyjnymi.

Traktat Akcesyjny - strukturaTraktat Akcesyjny - struktura

Traktat o przystąpieniu do Unii Europejskiej Traktat o przystąpieniu do Unii Europejskiej (pierwotne prawo wspólnotowe(pierwotne prawo wspólnotowe))

Akt Przystąpienia dotyczący warunków Akt Przystąpienia dotyczący warunków przystąpienia wszystkich krajów kandydackich do przystąpienia wszystkich krajów kandydackich do Unii Europejskiej Unii Europejskiej ((pierwotne prawo wspólnotowepierwotne prawo wspólnotowe))

18 załączników (dołączonych do Aktu 18 załączników (dołączonych do Aktu Przystąpienia), z których załącznik nr XII Przystąpienia), z których załącznik nr XII przewiduje dla Polski odrębne okresy przewiduje dla Polski odrębne okresy przejściowe przejściowe ((pierwotne prawo wspólnotowepierwotne prawo wspólnotowe))

Akt Końcowy zawierający protokoły oraz Akt Końcowy zawierający protokoły oraz deklaracje, a także oświadczenia państw stron deklaracje, a także oświadczenia państw stron ((nie stanowi pierwotnego prawa wspólnotowegonie stanowi pierwotnego prawa wspólnotowego))

Warunki członkostwa Polski w UEWarunki członkostwa Polski w UE

Art. 2 i Art. 53 Aktu PrzystąpieniaArt. 2 i Art. 53 Aktu PrzystąpieniaNowe państwa członkowskie uznaje się za Nowe państwa członkowskie uznaje się za

adresatów dyrektyw i decyzji w rozumieniu adresatów dyrektyw i decyzji w rozumieniu artykułu 249 Traktatu WE i artykułu 161 Traktatu artykułu 249 Traktatu WE i artykułu 161 Traktatu Euratom, o ile takie dyrektywy i decyzje zostały Euratom, o ile takie dyrektywy i decyzje zostały skierowane do wszystkich obecnych Państw skierowane do wszystkich obecnych Państw Członkowskich. Członkowskich.

Z wyjątkiem dyrektyw i decyzji, które wchodzą w Z wyjątkiem dyrektyw i decyzji, które wchodzą w życie zgodnie z art. 254 ust. 1 oraz z art. 254 ust. życie zgodnie z art. 254 ust. 1 oraz z art. 254 ust. 2 TWE, uznaje się, że nowym Państwom 2 TWE, uznaje się, że nowym Państwom Członkowskim notyfikowano takie dyrektywy i Członkowskim notyfikowano takie dyrektywy i decyzje przy przystąpieniu.decyzje przy przystąpieniu.

Wolność zatrudnienia w obowiązujących WE Wolność zatrudnienia w obowiązujących WE Umowach StowarzyszeniowychUmowach Stowarzyszeniowych

art. 5 Aktu Przystąpieniaart. 5 Aktu Przystąpienia Nowi członkowie zobligowani są do dnia akcesji przystąpić Nowi członkowie zobligowani są do dnia akcesji przystąpić

do konwencji międzynarodowych, o których mowa w do konwencji międzynarodowych, o których mowa w artykule 293 TWE, a także innych umów artykule 293 TWE, a także innych umów międzynarodowych zawartych lub tymczasowo międzynarodowych zawartych lub tymczasowo stosowanych przez Wspólnotę lub zawieranych przez stosowanych przez Wspólnotę lub zawieranych przez Wspólnotę wraz z państwami członkowskimi.Wspólnotę wraz z państwami członkowskimi.

Na tej podstawie Polska będzie zobowiązana przestrzegać Na tej podstawie Polska będzie zobowiązana przestrzegać warunków umowy stowarzyszeniowej zawartej przez WE i warunków umowy stowarzyszeniowej zawartej przez WE i państwa członkowskie np. z Turcją czy EOG.państwa członkowskie np. z Turcją czy EOG.

Są także zobowiązani do ratyfikacji Konwencji Rzymskiej i Są także zobowiązani do ratyfikacji Konwencji Rzymskiej i BrukselskiejBrukselskiej

Postanowienia tymczasowePostanowienia tymczasowe

Art. 24 Aktu Przystąpienia (w części IV) Art. 24 Aktu Przystąpienia (w części IV) przewiduje stosowanie środków przewiduje stosowanie środków tymczasowych w załącznikach dołączonych tymczasowych w załącznikach dołączonych do Aktu Przystąpienia (załączniki od V do do Aktu Przystąpienia (załączniki od V do XIV).XIV).

Akt przystąpienia przewiduje dwa rodzaje Akt przystąpienia przewiduje dwa rodzaje środków tymczasowych:środków tymczasowych:– Okresy przejściowe,Okresy przejściowe,– Klauzulę ochronną.Klauzulę ochronną.

Załącznik XII, pkt 2, ust. 11 Załącznik XII, pkt 2, ust. 11 Traktatu o przystąpieniuTraktatu o przystąpieniu

Artykuł 39 oraz artykuł 49 akapit pierwszy TWE mają Artykuł 39 oraz artykuł 49 akapit pierwszy TWE mają w pełni zastosowanie tylko w odniesieniu do w pełni zastosowanie tylko w odniesieniu do swobodnego przepływu pracowników oraz swobodnego przepływu pracowników oraz swobodnego świadczenia usług w ramach swobodnego świadczenia usług w ramach czasowego przepływu pracowników, o którym mowa czasowego przepływu pracowników, o którym mowa w art. 1 dyrektywy 96/71 w art. 1 dyrektywy 96/71 (tj. do 30 dni)(tj. do 30 dni) między między Polską Polską

a Belgią, Republiką Czeską, Danią, Niemcami, a Belgią, Republiką Czeską, Danią, Niemcami, Estonią, Grecją, Hiszpanią, Francją, Irlandią, Estonią, Grecją, Hiszpanią, Francją, Irlandią, Włochami, Łotwą, Litwą, Luksemburgiem, Węgrami, Włochami, Łotwą, Litwą, Luksemburgiem, Węgrami, Niderlandami, Austrią, Portugalią, Słowenią, Niderlandami, Austrią, Portugalią, Słowenią, Słowacją, Finlandią, Szwecją oraz Zjednoczonym Słowacją, Finlandią, Szwecją oraz Zjednoczonym KrólestwemKrólestwem, z zastrzeżeniem postanowień , z zastrzeżeniem postanowień przejściowych określonych w ustępach 2-14 przejściowych określonych w ustępach 2-14

Okres przejściowyOkres przejściowy

Okres przejściowy podzielono na etapy Okres przejściowy podzielono na etapy 2+3+2.2+3+2.

Dotyczy on zawieszenia stosowania art. 1-6 Dotyczy on zawieszenia stosowania art. 1-6 rozporządzenia 1612/68 oraz dyrektywy rozporządzenia 1612/68 oraz dyrektywy 68/36068/360

Przepisy o okresach przejściowych odnoszą Przepisy o okresach przejściowych odnoszą się do 8 państw (poza Malta i Cyprem)się do 8 państw (poza Malta i Cyprem)

Holandia, Szwecja, Dania, Irlandia, a także Holandia, Szwecja, Dania, Irlandia, a także Wielka BrytaniaWielka Brytania początkowo wyrażały zamiar początkowo wyrażały zamiar całkowitego otwarcia swoich rynków pracy. całkowitego otwarcia swoich rynków pracy. Ostatecznie zamiar ten zrealizowały jedynie Ostatecznie zamiar ten zrealizowały jedynie Wielka Brytania,Wielka Brytania, Szwecja, IrlandiaSzwecja, Irlandia

W okresie przejściowych dozwolone jest W okresie przejściowych dozwolone jest stosowanie stosowanie zasady wzajemnościzasady wzajemności

IrlandiaIrlandia oraz Szwecja nie wprowadziły żadnych restrykcji w oraz Szwecja nie wprowadziły żadnych restrykcji w dostępie do swoich rynków pracydostępie do swoich rynków pracy

Wielka BrytaniaWielka Brytania wprowadziła system rejestracji pracowników. wprowadziła system rejestracji pracowników. Dania wymaga od podejmujących zatrudnienie pracy w Dania wymaga od podejmujących zatrudnienie pracy w

pełnym wymiarze, zawarcia stosownego porozumienia ze pełnym wymiarze, zawarcia stosownego porozumienia ze związkami zawodowymi oraz wskazania od osoby aplikującej związkami zawodowymi oraz wskazania od osoby aplikującej jej miejsca zamieszkania. jej miejsca zamieszkania.

HolandiaHolandia wprowadziła podwójna procedurę dostępu do pracy wprowadziła podwójna procedurę dostępu do pracy z podziałem na sektory (tych jest mniejszość), gdzie nie są z podziałem na sektory (tych jest mniejszość), gdzie nie są wymagane pozwolenia na pracę i te które tego wymagają. W wymagane pozwolenia na pracę i te które tego wymagają. W tym ostatnim przypadku podjecie pracy do dwóch tygodni nie tym ostatnim przypadku podjecie pracy do dwóch tygodni nie wymaga rejestracji, ale dłużej już tak. wymaga rejestracji, ale dłużej już tak.

We We FrancjiFrancji jedynym sektorem wyłączonym spod restrykcji w jedynym sektorem wyłączonym spod restrykcji w otrzymywani uprzednich pozwoleń jest sektor naukowo-otrzymywani uprzednich pozwoleń jest sektor naukowo-badawczy, badawczy,

Belgia, Finlandia, Grecja, Luksemburg i HiszpaniaBelgia, Finlandia, Grecja, Luksemburg i Hiszpania nie zmieniły nie zmieniły na korzyść obywateli z nowych krajów swoich przepisów o na korzyść obywateli z nowych krajów swoich przepisów o dostępie do rynku pracydostępie do rynku pracy

WłochyWłochy regulują rynek pracy na zasadzie kwot kontyngentów, regulują rynek pracy na zasadzie kwot kontyngentów, podobnie jak Portugalia. podobnie jak Portugalia.

System System Niemiecki i AustryjackiNiemiecki i Austryjacki jest najbardziej restrykcyjny jest najbardziej restrykcyjny

Okres przejściowy – etap „2”Okres przejściowy – etap „2”

Do końca dwuletniego okresu następującego po dniu Do końca dwuletniego okresu następującego po dniu przystąpienia, dotychczasowe Państwa Członkowskie będą przystąpienia, dotychczasowe Państwa Członkowskie będą stosować środki krajowe lub środki wynikające z umów stosować środki krajowe lub środki wynikające z umów dwustronnych, regulujące dostęp obywateli polskich do ich dwustronnych, regulujące dostęp obywateli polskich do ich rynków pracy. rynków pracy.

Po upływie pierwszych dwóch lat od przystąpienia Polski Po upływie pierwszych dwóch lat od przystąpienia Polski do UE, Komisja przygotuje raport, na podstawie którego do UE, Komisja przygotuje raport, na podstawie którego Rada dokona przeglądu funkcjonowania uregulowań Rada dokona przeglądu funkcjonowania uregulowań przejściowych.przejściowych.

Z prawa wniesienia wniosku o dokonanie dodatkowej Z prawa wniesienia wniosku o dokonanie dodatkowej oceny funkcjonowania uregulowań przejściowych może oceny funkcjonowania uregulowań przejściowych może skorzystać także Polska, ale tylko raz w ciągu trwania skorzystać także Polska, ale tylko raz w ciągu trwania pierwszego etapu okresu przejściowego. pierwszego etapu okresu przejściowego.


Każde z dotychczasowych państw Każde z dotychczasowych państw członkowskich UE będzie miało obowiązek członkowskich UE będzie miało obowiązek wystosowania do Komisji notyfikacji o tym, czy wystosowania do Komisji notyfikacji o tym, czy zamierza skorzystać z kolejnego, tym razem zamierza skorzystać z kolejnego, tym razem trzyletniego okresu przejściowego.trzyletniego okresu przejściowego.

Jeśli tak, to w dalszym ciągu dany kraj będzie Jeśli tak, to w dalszym ciągu dany kraj będzie mógł stosować krajowe przepisy regulujące mógł stosować krajowe przepisy regulujące dostęp do pracy cudzoziemców.dostęp do pracy cudzoziemców.

Do końca pięcioletniego okresu następującego Do końca pięcioletniego okresu następującego po dniu przystąpienia, dotychczasowe po dniu przystąpienia, dotychczasowe Państwa Członkowskie będą dalej stosować Państwa Członkowskie będą dalej stosować środki krajowe lub środki wynikające z umów środki krajowe lub środki wynikające z umów dwustronnych, regulujące dostęp obywateli dwustronnych, regulujące dostęp obywateli polskich do ich rynków pracy.polskich do ich rynków pracy.


Możliwość zawieszenia przepisów Możliwość zawieszenia przepisów wspólnotowych o kolejne dwa lata, czyli do wspólnotowych o kolejne dwa lata, czyli do 2011 r., w zakresie swobody przepływu 2011 r., w zakresie swobody przepływu pracowników zależy od:pracowników zależy od:– złożenia do Komisji przez państwo UE złożenia do Komisji przez państwo UE

umotywowanego wniosku orazumotywowanego wniosku oraz– zgody Komisjizgody Komisji


W każdym przypadku gdy środki krajowe W każdym przypadku gdy środki krajowe lub środki wynikające z porozumień lub środki wynikające z porozumień dwustronnych są stosowane przez obecne dwustronnych są stosowane przez obecne Państwa Członkowskie na mocy powyżej Państwa Członkowskie na mocy powyżej ustanowionych postanowień przejściowych, ustanowionych postanowień przejściowych, Polska może utrzymać w mocy równoważne Polska może utrzymać w mocy równoważne środki w stosunku do obywateli Państwa lub środki w stosunku do obywateli Państwa lub Państw Członkowskich stosujących te Państw Członkowskich stosujących te środkiśrodki

(ZASADA WZAJEMNOŚCI)(ZASADA WZAJEMNOŚCI)

Prawo wjazdu i prawo pobytu – Prawo wjazdu i prawo pobytu – przepisy krajoweprzepisy krajowe

Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o zasadach i Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o zasadach i warunkach wjazdu i pobytu obywateli państw warunkach wjazdu i pobytu obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej oraz członków ich członkowskich Unii Europejskiej oraz członków ich rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 kwietnia 2004 r. w sprawie Administracji z dnia 26 kwietnia 2004 r. w sprawie wzorów wniosków, dokumentów i rejestrów wzorów wniosków, dokumentów i rejestrów dotyczących wjazdu i pobytu obywateli państw dotyczących wjazdu i pobytu obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej oraz członków ich członkowskich Unii Europejskiej oraz członków ich rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Rozporządzenie w sprawie zakresu ograniczeń Rozporządzenie w sprawie zakresu ograniczeń pracy przez cudzoziemców pracy przez cudzoziemców

Załącznik XII pkt 2 ust. 11 do TA

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 kwietnia 2004 r. Polityki Społecznej z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu ograniczeń w sferze w sprawie zakresu ograniczeń w sferze wykonywania pracy przez cudzoziemców na wykonywania pracy przez cudzoziemców na terytorium RP, terytorium RP, Dz.U. 2004 nr 96 poz. 961 Dz.U. 2004 nr 96 poz. 961 nieobowiązujący uchylona podstawa art. 51 nieobowiązujący uchylona podstawa art. 51 ust.6ust.6

Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 26 maja 2004 r. w sprawie zakresu z dnia 26 maja 2004 r. w sprawie zakresu ograniczeń w sferze wykonywania pracy ograniczeń w sferze wykonywania pracy przez cudzoziemców na terytorium przez cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Rzeczypospolitej Polskiej, art. 90 ust. 6art. 90 ust. 6 o o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracypracy

Rozporządzenie w sprawie zakresu Rozporządzenie w sprawie zakresu ograniczeń pracyograniczeń pracy

Do obywateli Austrii, Belgii, Danii, Finlandii, Francji, Grecji Do obywateli Austrii, Belgii, Danii, Finlandii, Francji, Grecji Hiszpanii, Islandii, Liechtensteinu, Luksemburga, Hiszpanii, Islandii, Liechtensteinu, Luksemburga, Niderlandów, Republiki Federalnej Niemiec, Norwegii, Niderlandów, Republiki Federalnej Niemiec, Norwegii, Portugalii i Włoch obowiązani są posiadać zezwolenie na Portugalii i Włoch obowiązani są posiadać zezwolenie na prac´ wydane przez wojewodę, jeżeli celem ich pobytu w prac´ wydane przez wojewodę, jeżeli celem ich pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej jest wykonywanie pracyRzeczypospolitej Polskiej jest wykonywanie pracy

z tym że do obywateli Danii, Niderlandów i Norwegii Włoch z tym że do obywateli Danii, Niderlandów i Norwegii Włoch wojewoda wydaje zezwolenie na pracę, nie stosując wojewoda wydaje zezwolenie na pracę, nie stosując przepisów w zakresie:przepisów w zakresie:

1) oceny sytuacji na rynku pracy;1) oceny sytuacji na rynku pracy;2) kryteriów wydawania przyrzeczeń i zezwoleń na pracę;2) kryteriów wydawania przyrzeczeń i zezwoleń na pracę;3) okoliczności wydania odmowy przyrzeczenia lub3) okoliczności wydania odmowy przyrzeczenia lubzezwolenia.zezwolenia.

o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu - art. 51 ust. 1bezrobociu - art. 51 ust. 1

rozporządzenie w sprawie szczegółowych rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad i trybu wydawania przyrzeczeń i zasad i trybu wydawania przyrzeczeń i zezwoleń na pracę cudzoziemców Dz.U. zezwoleń na pracę cudzoziemców Dz.U. 2001 nr 153 poz. 1766, zm. Dz.U. 2004 nr 2001 nr 153 poz. 1766, zm. Dz.U. 2004 nr 27 poz. 23627 poz. 236

o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu - art. 51 ust. 4 bezrobociu - art. 51 ust. 4

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2001 r. w Społecznej z dnia 19 grudnia 2001 r. w sprawie wykonywania pracy przez sprawie wykonywania pracy przez cudzoziemców bez konieczności uzyskania cudzoziemców bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę, Dz.U. 2001 nr 153 zezwolenia na pracę, Dz.U. 2001 nr 153 poz. 1765 zm Dz.U. 2004 nr 27 poz. 238poz. 1765 zm Dz.U. 2004 nr 27 poz. 238

Ustawa o promocji zatrudnienia i Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy instytucjach rynku pracy

Art. 2.Art. 2. 1. 1. Ilekroć w ustawie jest mowa o: Ilekroć w ustawie jest mowa o:

8) członku rodziny - oznacza to: 8) członku rodziny - oznacza to: a) osobę pozostającą z obywatelem polskim lub a) osobę pozostającą z obywatelem polskim lub

cudzoziemcem, o którym mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2, w cudzoziemcem, o którym mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2, w związku małżeńskim uznawanym przez prawo związku małżeńskim uznawanym przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej, Rzeczypospolitej Polskiej,

b) zstępnego obywatela polskiego lub cudzoziemca w b) zstępnego obywatela polskiego lub cudzoziemca w wieku do 21 lat lub pozostającego na jego utrzymaniu; wieku do 21 lat lub pozostającego na jego utrzymaniu;

Brakuje odniesienia do kategorii wstępnych linii pracownika i Brakuje odniesienia do kategorii wstępnych linii pracownika i jego współmałżonka, którzy pozostają na utrzymaniu jego współmałżonka, którzy pozostają na utrzymaniu pracownika. pracownika. Prawo pobytu jej grupy reguluje Ustawa z Prawo pobytu jej grupy reguluje Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o zasadach i warunkach wjazdu i dnia 27 lipca 2002 r. o zasadach i warunkach wjazdu i pobytu obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej pobytu obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej oraz członków ich rodzin na terytorium Rzeczypospolitej oraz członków ich rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Polskiej

Austria i Niemcy - dodatkowe Austria i Niemcy - dodatkowe klauzule ochronneklauzule ochronne

Oba państwa mogą nakładać ograniczenia Oba państwa mogą nakładać ograniczenia swobody świadczenia usług przez firmy mające swobody świadczenia usług przez firmy mające swoją siedzibę w nowych państwach swoją siedzibę w nowych państwach członkowskich, jeśli wykonanie usługi wiąże się z członkowskich, jeśli wykonanie usługi wiąże się z czasowym przepływem pracowników czasowym przepływem pracowników zatrudnionych w tych firmach (zakaz delegowania zatrudnionych w tych firmach (zakaz delegowania pracowników). pracowników).

Klauzula ochronna ma ograniczone zastosowanie Klauzula ochronna ma ograniczone zastosowanie i w zasadzie dotyczy nielicznych branż.i w zasadzie dotyczy nielicznych branż.

Polska jest uprawniona do stosowania zasady Polska jest uprawniona do stosowania zasady wzajemności.wzajemności.

NiemcyNiemcy

SektorSektor

Usługi budowlane, włączając Usługi budowlane, włączając w to pokrewną działalnośćw to pokrewną działalność

45.1 do 4;45.1 do 4;Działalność wymieniona w Działalność wymieniona w Załączniku do Dyrektywy nr Załączniku do Dyrektywy nr 96/71/WE 96/71/WE

Sprzątanie i czyszczenie Sprzątanie i czyszczenie obiektówobiektów

74.70 Sprzątanie i 74.70 Sprzątanie i czyszczenie obiektówczyszczenie obiektów

Inne usługiInne usługi 74.87 Wyłącznie działalność 74.87 Wyłącznie działalność dekoratorów wnętrzdekoratorów wnętrz

AustriaAustriaSektorSektor

Usługi związane z ogrodnictwemUsługi związane z ogrodnictwem 01.41 01.41

Cięcie, rzeźbienie i wykańczanie Cięcie, rzeźbienie i wykańczanie kamieniakamienia

26.726.7

Ręczny wyrób elementów z metalu Ręczny wyrób elementów z metalu i części tych elementówi części tych elementów

28.11 28.11

Usługi budowlane, włączając w to Usługi budowlane, włączając w to pokrewną działalnośćpokrewną działalność

45.1 do 4;45.1 do 4;Działalność wymieniona w Działalność wymieniona w Załączniku do Dyrektywy nr Załączniku do Dyrektywy nr 96/71/WE 96/71/WE

Działalność związana z ochroną Działalność związana z ochroną 74.60 74.60

Sprzątanie i czyszczenie obiektówSprzątanie i czyszczenie obiektów 74.70 74.70

Pielęgnowanie w domuPielęgnowanie w domu 85.1485.14

Praca społeczna i działalność Praca społeczna i działalność świadczona bez zakwaterowaniaświadczona bez zakwaterowania

85.32 85.32

Rozporządzenie w sprawie Rozporządzenie w sprawie zakresu ograniczeń pracy przez zakresu ograniczeń pracy przez

cudzoziemcówcudzoziemcówArt.. 2 Obywatele Republiki Austrii oraz Republiki Art.. 2 Obywatele Republiki Austrii oraz Republiki

Federalnej Niemiec zatrudnieni przez pracodawcę Federalnej Niemiec zatrudnieni przez pracodawcę prowadzącego działalność w Państwie prowadzącego działalność w Państwie Członkowskim Unii Europejskiej i delegowani Członkowskim Unii Europejskiej i delegowani przez tego pracodawcę na terytorium przez tego pracodawcę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach świadczenia Rzeczypospolitej Polskiej w ramach świadczenia usług w przypadkach, o których mowa w art. 1 usług w przypadkach, o których mowa w art. 1 dyrektywy 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i dyrektywy 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotyczącej Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach Świadczenia delegowania pracowników w ramach Świadczenia usług (Dz. Urz. WE L 18, z 21.01.1997), usług (Dz. Urz. WE L 18, z 21.01.1997), obowiązani sŕ posiadać zezwolenie na pracę obowiązani sŕ posiadać zezwolenie na pracę wydane przez wojewodęwydane przez wojewodę

Klauzula ochronnaKlauzula ochronna Zastosowanie klauzuli ochronnej dotyczy tej grupy Zastosowanie klauzuli ochronnej dotyczy tej grupy

państw członkowskich, które zrezygnowały z państw członkowskich, które zrezygnowały z możliwości wprowadzenia okresów przejściowych w możliwości wprowadzenia okresów przejściowych w zakresie swobodnego przepływu pracowników, a więc zakresie swobodnego przepływu pracowników, a więc zaczęły stosować prawo wspólnotowe.zaczęły stosować prawo wspólnotowe.

Uzasadnieniem wprowadzenia klauzuli ochronnej jest Uzasadnieniem wprowadzenia klauzuli ochronnej jest wyłącznie wystąpienie zakłóceń na wewnętrznym wyłącznie wystąpienie zakłóceń na wewnętrznym rynku pracy. rynku pracy.

Komisja musi zadecydować w ciągu dwóch tygodni Komisja musi zadecydować w ciągu dwóch tygodni jakiego rodzaju będą to ograniczenia i jaki będzie czas jakiego rodzaju będą to ograniczenia i jaki będzie czas ich trwania.ich trwania.

Od decyzji Komisji (aprobującej lub negującej wniosek Od decyzji Komisji (aprobującej lub negującej wniosek państwa) przysługuje skarga do Rady o unieważnienie państwa) przysługuje skarga do Rady o unieważnienie bądź zmianę decyzji Komisji.bądź zmianę decyzji Komisji.

Rada zajmuje stanowisko w kwestii zastosowania Rada zajmuje stanowisko w kwestii zastosowania klauzuli ochronnej (także w ciągu dwóch tygodni) w klauzuli ochronnej (także w ciągu dwóch tygodni) w głosowaniu kwalifikowaną większością głosów.głosowaniu kwalifikowaną większością głosów.

Deklaracje państw dotyczące Deklaracje państw dotyczące polskich pracownikówpolskich pracowników

Deklaracja nr 15 zamieszczona w Akcie Deklaracja nr 15 zamieszczona w Akcie Końcowym dotyczy wyłącznie polskich Końcowym dotyczy wyłącznie polskich pracowników. Podkreślono w niej wolę obecnych pracowników. Podkreślono w niej wolę obecnych państw członkowskich do zwiększania dostępu do państw członkowskich do zwiększania dostępu do swoich rynków pracy dla Polaków na mocy swoich swoich rynków pracy dla Polaków na mocy swoich przepisów krajowych.przepisów krajowych.

Państwa członkowskie UE zadeklarowały, mimo Państwa członkowskie UE zadeklarowały, mimo uzgodnionych okresów przejściowych, możliwość uzgodnionych okresów przejściowych, możliwość wdrożenia dorobku prawnego w obszarze wdrożenia dorobku prawnego w obszarze swobodnego przepływu pracowników w możliwie swobodnego przepływu pracowników w możliwie szybkim okresie.szybkim okresie.


Jeżeli stosowanie artykułów 1-6 rozporządzenia Jeżeli stosowanie artykułów 1-6 rozporządzenia (EWG) nr 1612/68 jest zawieszone przez (EWG) nr 1612/68 jest zawieszone przez którekolwiek z obecnych Państw Członkowskich którekolwiek z obecnych Państw Członkowskich ((dot. klauzul ochronnychdot. klauzul ochronnych), Polska może skorzystać ), Polska może skorzystać z procedur, o których mowa w ustępie 7 w z procedur, o których mowa w ustępie 7 w stosunku do Republiki Czeskiej, Estonii, Łotwy, stosunku do Republiki Czeskiej, Estonii, Łotwy, Litwy, Węgier, Słowenii lub Słowacji. W tym Litwy, Węgier, Słowenii lub Słowacji. W tym okresie, pozwolenia na pracę wydawane przez okresie, pozwolenia na pracę wydawane przez Polskę obywatelom Republiki Czeskiej, Estonii, Polskę obywatelom Republiki Czeskiej, Estonii, Łotwy, Litwy, Węgier, Słowenii lub Słowacji, dla Łotwy, Litwy, Węgier, Słowenii lub Słowacji, dla celów monitorowania, wydawane będą celów monitorowania, wydawane będą automatycznie automatycznie

Cudzoziemiec może wykonywać pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Cudzoziemiec może wykonywać pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli posiada zezwolenie na pracę wydane przez wojewodę właściwego ze jeżeli posiada zezwolenie na pracę wydane przez wojewodę właściwego ze względu na siedzibę pracodawcy. względu na siedzibę pracodawcy. Z tego obowiązku są zwolnieniZ tego obowiązku są zwolnieni::

1) cudzoziemcy posiadający zezwolenie na osiedlenie się,1) cudzoziemcy posiadający zezwolenie na osiedlenie się,2) cudzoziemcy, którym nadano status uchodźcy w RP,2) cudzoziemcy, którym nadano status uchodźcy w RP,3) cudzoziemcy posiadający zgodę na pobyt tolerowany,3) cudzoziemcy posiadający zgodę na pobyt tolerowany,4) cudzoziemcy korzystający z ochrony czasowej na terytorium RP,4) cudzoziemcy korzystający z ochrony czasowej na terytorium RP,5) cudzoziemcy posiadający obywatelstwo państwa członkowskiego Unii 5) cudzoziemcy posiadający obywatelstwo państwa członkowskiego Unii

Europejskiej,Europejskiej,6) cudzoziemcy - członkowie rodziny cudzoziemca posiadającego obywatelstwo 6) cudzoziemcy - członkowie rodziny cudzoziemca posiadającego obywatelstwo

państwa członkowskiego UE innego niż państwa członkowskiego UE innego niż RPRP, który na terytorium RP wykonuje , który na terytorium RP wykonuje pracę lub prowadzi działalność gospodarczą,pracę lub prowadzi działalność gospodarczą,

7) cudzoziemcy – członkowie rodziny cudzoziemca posiadającego obywatelstwo 7) cudzoziemcy – członkowie rodziny cudzoziemca posiadającego obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej innego niż państwa członkowskiego Unii Europejskiej innego niż RPRP, który przebywa na , który przebywa na terytorium RP na podstawie przepisów o prawie stałego pobytu, obowiązujących terytorium RP na podstawie przepisów o prawie stałego pobytu, obowiązujących państwa członkowskie Unii Europejskiej,państwa członkowskie Unii Europejskiej,

8) cudzoziemcy - członkowie rodziny cudzoziemca posiadającego obywatelstwo 8) cudzoziemcy - członkowie rodziny cudzoziemca posiadającego obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej innego niż Rzeczpospolita Polska, państwa członkowskiego Unii Europejskiej innego niż Rzeczpospolita Polska, który przebywa na terytorium który przebywa na terytorium RPRP na podstawie przepisów o prawie pobytu na podstawie przepisów o prawie pobytu pracowników i osób pracujących na własny rachunek, które zakończyły pracowników i osób pracujących na własny rachunek, które zakończyły działalność zawodową, obowiązujących państwa członkowskie UE,działalność zawodową, obowiązujących państwa członkowskie UE,

9) cudzoziemcy - członkowie rodziny cudzoziemca posiadającego obywatelstwo 9) cudzoziemcy - członkowie rodziny cudzoziemca posiadającego obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej innego niż Rzeczpospolita Polska, państwa członkowskiego Unii Europejskiej innego niż Rzeczpospolita Polska, który przebywa na terytorium RP na podstawie przepisów dotyczących prawa który przebywa na terytorium RP na podstawie przepisów dotyczących prawa pobytu studentów, obowiązujących państwa członkowskie Unii Europejskiej, pobytu studentów, obowiązujących państwa członkowskie Unii Europejskiej,

10) cudzoziemcy zwolnieni z obowiązku uzyskania pozwolenia na pracę na 10) cudzoziemcy zwolnieni z obowiązku uzyskania pozwolenia na pracę na podstawie odrębnych przepisów.podstawie odrębnych przepisów.

Swobodny przepływ kapitału i płatnościSwobodny przepływ kapitału i płatności

Art. 56-60 TWE Art. 56-60 TWE

Dyrektywa 88/361 Dyrektywa 88/361 w sprawie wykonania w sprawie wykonania art. 67 Traktatuart. 67 Traktatu (tzw. czwarta dyrektywa kapitałowa)(tzw. czwarta dyrektywa kapitałowa)

NOMENKLATURA PRZEPŁYWÓW KAPITAŁU NOMENKLATURA PRZEPŁYWÓW KAPITAŁU OKREŚLONYCH W ART. 1 DO NINIEJSZEJ OKREŚLONYCH W ART. 1 DO NINIEJSZEJ

DYREKTYWYDYREKTYWY

I — INWESTYCJE BEZPOŚREDNIE [3]I — INWESTYCJE BEZPOŚREDNIE [3]

1. Utworzenie i powiększenie oddziałów lub nowych 1. Utworzenie i powiększenie oddziałów lub nowych przedsiębiorstw należących wyłącznie do osoby wnoszącej przedsiębiorstw należących wyłącznie do osoby wnoszącej kapitał oraz nabycie w całości istniejących przedsiębiorstw.kapitał oraz nabycie w całości istniejących przedsiębiorstw.

2. Udział w nowym lub istniejącym już przedsiębiorstwie 2. Udział w nowym lub istniejącym już przedsiębiorstwie mający na celu ustanowienie lub utrzymanie trwałych mający na celu ustanowienie lub utrzymanie trwałych powiązań gospodarczych.powiązań gospodarczych.

3. Pożyczki długoterminowe mające na celu ustanowienie lub 3. Pożyczki długoterminowe mające na celu ustanowienie lub utrzymanie trwałych powiązań gospodarczych.utrzymanie trwałych powiązań gospodarczych.

4. Reinwestowanie zysków mające na celu ustanowienie lub 4. Reinwestowanie zysków mające na celu ustanowienie lub utrzymanie trwałych powiązań gospodarczych.utrzymanie trwałych powiązań gospodarczych.

A — inwestycje bezpośrednie na terytorium danego państwa A — inwestycje bezpośrednie na terytorium danego państwa dokonywane przez nierezydentów [4].dokonywane przez nierezydentów [4].

B — inwestycje bezpośrednie za granicą dokonywane przez B — inwestycje bezpośrednie za granicą dokonywane przez rezydentów [5].rezydentów [5].

II — INWESTYCJE W NIERUCHOMOŚCI (nie objęte pkt I) [6]

A — inwestycje w nieruchomości na terytorium A — inwestycje w nieruchomości na terytorium danego państwa dokonywane przez nierezydentówdanego państwa dokonywane przez nierezydentów

B — inwestycje w nieruchomości dokonywane za B — inwestycje w nieruchomości dokonywane za granicą przez rezydentówgranicą przez rezydentów

III — OPERACJE ODNOSZĄCE SIĘ DO PAPIERÓW III — OPERACJE ODNOSZĄCE SIĘ DO PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH BĘDĄCYCH PRZEDMIOTEM OBROTU NA WARTOŚCIOWYCH BĘDĄCYCH PRZEDMIOTEM OBROTU NA

RYNKU KAPITAŁOWYM (nie objęte pkt I, IV oraz V)RYNKU KAPITAŁOWYM (nie objęte pkt I, IV oraz V)

a) Akcje i inne papiery wartościowe o charakterze udziałowym [7].a) Akcje i inne papiery wartościowe o charakterze udziałowym [7].b) Obligacje [8].b) Obligacje [8].A — Transakcje odnoszące się do papierów wartościowych na rynku kapitałowymA — Transakcje odnoszące się do papierów wartościowych na rynku kapitałowym1. Nabycie przez nierezydentów krajowych papierów wartościowych będących 1. Nabycie przez nierezydentów krajowych papierów wartościowych będących

przedmiotem obrotu giełdowego [9].przedmiotem obrotu giełdowego [9].2. Nabycie przez rezydentów zagranicznych papierów wartościowych będących 2. Nabycie przez rezydentów zagranicznych papierów wartościowych będących

przedmiotem obrotu giełdowego.przedmiotem obrotu giełdowego.3. Nabycie przez nierezydentów krajowych papierów wartościowych nie będących 3. Nabycie przez nierezydentów krajowych papierów wartościowych nie będących

przedmiotem obrotu giełdowego [10].przedmiotem obrotu giełdowego [10].4. Nabycie przez rezydentów zagranicznych papierów wartościowych nie będących 4. Nabycie przez rezydentów zagranicznych papierów wartościowych nie będących

przedmiotem obrotu giełdowego.przedmiotem obrotu giełdowego.B — Dopuszczenie papierów wartościowych na rynek kapitałowy [11]B — Dopuszczenie papierów wartościowych na rynek kapitałowy [11]i) Wprowadzenie na giełdę [12].i) Wprowadzenie na giełdę [12].ii) Emisja i plasowanie na rynku kapitałowym*.ii) Emisja i plasowanie na rynku kapitałowym*.1. Dopuszczenie krajowych papierów wartościowych na zagraniczny rynek 1. Dopuszczenie krajowych papierów wartościowych na zagraniczny rynek

kapitałowy.kapitałowy.2. Zarządzanie zagranicznymi papierami wartościowymi na krajowym rynku 2. Zarządzanie zagranicznymi papierami wartościowymi na krajowym rynku

kapitałowym.kapitałowym.

IV — OPERACJE DOTYCZĄCE JEDNOSTEK UCZESTNICTWA IV — OPERACJE DOTYCZĄCE JEDNOSTEK UCZESTNICTWA PRZEDSIĘBIORSTW ZBIOROWEGO INWESTOWANIA [13]PRZEDSIĘBIORSTW ZBIOROWEGO INWESTOWANIA [13]

a) Jednostki uczestnictwa przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe a) Jednostki uczestnictwa przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe będące przedmiotem obrotu na rynku kapitałowym (akcje, udziały zwykłe i obligacje).będące przedmiotem obrotu na rynku kapitałowym (akcje, udziały zwykłe i obligacje).

b) Jednostki uczestnictwa przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe lub b) Jednostki uczestnictwa przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe lub instrumenty będące przedmiotem obrotu na rynku pieniężnym.instrumenty będące przedmiotem obrotu na rynku pieniężnym.

c) Jednostki uczestnictwa przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w inne aktywa.c) Jednostki uczestnictwa przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w inne aktywa.A — transakcje odnoszące się do jednostek uczestnictwa przedsiębiorstw zbiorowego A — transakcje odnoszące się do jednostek uczestnictwa przedsiębiorstw zbiorowego

inwestowaniainwestowania1. Nabycie przez nierezydentów jednostek uczestnictwa krajowych przedsiębiorstw będących 1. Nabycie przez nierezydentów jednostek uczestnictwa krajowych przedsiębiorstw będących

przedmiotem obrotu na giełdzie.przedmiotem obrotu na giełdzie.2. Nabycie przez rezydentów jednostek uczestnictwa zagranicznych przedsiębiorstw, będących 2. Nabycie przez rezydentów jednostek uczestnictwa zagranicznych przedsiębiorstw, będących

przedmiotem obrotu na giełdzie.przedmiotem obrotu na giełdzie.3. Nabycie przez nierezydentów jednostek uczestnictwa krajowych przedsiębiorstw nie będących 3. Nabycie przez nierezydentów jednostek uczestnictwa krajowych przedsiębiorstw nie będących

przedmiotem obrotu na giełdzie.przedmiotem obrotu na giełdzie.4. Nabycie przez rezydentów jednostek uczestnictwa zagranicznych przedsiębiorstw nie 4. Nabycie przez rezydentów jednostek uczestnictwa zagranicznych przedsiębiorstw nie

będących przedmiotem obrotu na giełdzie.będących przedmiotem obrotu na giełdzie.B — zarządzanie jednostkami uczestnictwa przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania na rynku B — zarządzanie jednostkami uczestnictwa przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania na rynku

kapitałowymkapitałowymi) Wprowadzenie na giełdę.i) Wprowadzenie na giełdę.ii) Emisja i plasowanie na rynku kapitałowym.ii) Emisja i plasowanie na rynku kapitałowym.1. Dopuszczenie jednostek uczestnictwa krajowych przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania na 1. Dopuszczenie jednostek uczestnictwa krajowych przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania na

zagraniczny rynek kapitałowy.zagraniczny rynek kapitałowy.2. Dopuszczenie jednostek uczestnictwa zagranicznych przedsiębiorstw zbiorowego 2. Dopuszczenie jednostek uczestnictwa zagranicznych przedsiębiorstw zbiorowego

inwestowania na krajowy rynek kapitałowy.inwestowania na krajowy rynek kapitałowy.

V — OPERACJE ODNOSZĄCE SIĘ DO PAPIERÓW V — OPERACJE ODNOSZĄCE SIĘ DO PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH I INNYCH INSTRUMENTÓW BĘDĄCYCH WARTOŚCIOWYCH I INNYCH INSTRUMENTÓW BĘDĄCYCH

PRZEDMIOTEM OBROTU NA RYNKU PIENIĘŻNYM [14]PRZEDMIOTEM OBROTU NA RYNKU PIENIĘŻNYM [14]

A — Transakcje odnoszące się do papierów wartościowych i innych A — Transakcje odnoszące się do papierów wartościowych i innych instrumentów na rynku pieniężnym.instrumentów na rynku pieniężnym.

1. Nabycie przez nierezydentów krajowych papierów wartościowych i 1. Nabycie przez nierezydentów krajowych papierów wartościowych i instrumentów krajowego rynku pieniężnego.instrumentów krajowego rynku pieniężnego.

2. Nabycie przez rezydentów zagranicznych papierów wartościowych i 2. Nabycie przez rezydentów zagranicznych papierów wartościowych i instrumentów rynku pieniężnego.instrumentów rynku pieniężnego.

B — Dopuszczenie papierów wartościowych i innych instrumentów na B — Dopuszczenie papierów wartościowych i innych instrumentów na rynek pieniężnyrynek pieniężny

i) Wprowadzenie na uznany rynek pieniężny*.i) Wprowadzenie na uznany rynek pieniężny*.ii) Emisja i plasowanie na uznanym rynku pieniężnym.ii) Emisja i plasowanie na uznanym rynku pieniężnym.1. Dopuszczenie krajowych papierów wartościowych i instrumentów na 1. Dopuszczenie krajowych papierów wartościowych i instrumentów na

zagraniczny rynek pieniężny.zagraniczny rynek pieniężny.2. Dopuszczenie zagranicznych papierów wartościowych i instrumentów 2. Dopuszczenie zagranicznych papierów wartościowych i instrumentów

na krajowy rynek pieniężny.na krajowy rynek pieniężny.

VI — OPERACJE NA RACHUNKACH BIEŻĄCYCH I DEPOZYTOWYCH VI — OPERACJE NA RACHUNKACH BIEŻĄCYCH I DEPOZYTOWYCH INSTYTUCJI FINANSOWYCH [15]INSTYTUCJI FINANSOWYCH [15]

A — Operacje dokonywane przez nierezydentów z krajowymi instytucjami A — Operacje dokonywane przez nierezydentów z krajowymi instytucjami finansowymifinansowymi

B — Operacje dokonywane przez rezydentów z zagranicznymi instytucjami B — Operacje dokonywane przez rezydentów z zagranicznymi instytucjami finansowymifinansowymi

VII — KREDYTY ZWIĄZANE Z TRANSAKCJAMI HANDLOWYMI LUB VII — KREDYTY ZWIĄZANE Z TRANSAKCJAMI HANDLOWYMI LUB ŚWIADCZENIEM USŁUG, W KTÓRYCH UCZESTNICZY REZYDENT [16]ŚWIADCZENIEM USŁUG, W KTÓRYCH UCZESTNICZY REZYDENT [16]

1. Krótkoterminowe (poniżej jednego roku).1. Krótkoterminowe (poniżej jednego roku).2. Średnioterminowe (od roku do pięciu lat).2. Średnioterminowe (od roku do pięciu lat).3. Długoterminowe (pięć lat i więcej).3. Długoterminowe (pięć lat i więcej).A — Kredyty udzielane przez nierezydentów rezydentomA — Kredyty udzielane przez nierezydentów rezydentomB — Kredyty udzielane przez rezydentów nierezydentomB — Kredyty udzielane przez rezydentów nierezydentom VIII — POŻYCZKI PIENIĘŻNE I KREDYTY (nieobjęte pkt. I, VII oraz XI) [17]VIII — POŻYCZKI PIENIĘŻNE I KREDYTY (nieobjęte pkt. I, VII oraz XI) [17]1. Krótkoterminowe (poniżej jednego roku).1. Krótkoterminowe (poniżej jednego roku).2. Średnioterminowe (od roku do pięciu lat).2. Średnioterminowe (od roku do pięciu lat).3. Długoterminowe (pięć lat i więcej).3. Długoterminowe (pięć lat i więcej).A — Pożyczki i kredyty udzielane przez nierezydentów rezydentomA — Pożyczki i kredyty udzielane przez nierezydentów rezydentomB — Pożyczki i kredyty udzielane przez rezydentów nierezydentomB — Pożyczki i kredyty udzielane przez rezydentów nierezydentom

IX — PORĘCZENIA, POZOSTAŁE GWARANCJE I PRAWA IX — PORĘCZENIA, POZOSTAŁE GWARANCJE I PRAWA ZASTAWUZASTAWU

A — Udzielane przez nierezydentów rezydentomA — Udzielane przez nierezydentów rezydentomB — Udzielane przez rezydentów nierezydentomB — Udzielane przez rezydentów nierezydentom X — TRANSFERY WYNIKAJĄCE Z WYPEŁNIANIA UMÓW X — TRANSFERY WYNIKAJĄCE Z WYPEŁNIANIA UMÓW

UBEZPIECZENIOWYCHUBEZPIECZENIOWYCHA — Składki i płatności związane z ubezpieczeniem na życieA — Składki i płatności związane z ubezpieczeniem na życie1. Umowy zawierane pomiędzy krajowymi zakładami ubezpieczeń na 1. Umowy zawierane pomiędzy krajowymi zakładami ubezpieczeń na

życie a nierezydentami.życie a nierezydentami.2. Umowy zawierane pomiędzy zagranicznymi zakładami ubezpieczeń na 2. Umowy zawierane pomiędzy zagranicznymi zakładami ubezpieczeń na

życie a rezydentami.życie a rezydentami.B — składki i płatności związane z ubezpieczeniem kredytuB — składki i płatności związane z ubezpieczeniem kredytu1. Umowy zawierane pomiędzy krajowymi zakładami, ubezpieczającymi 1. Umowy zawierane pomiędzy krajowymi zakładami, ubezpieczającymi

kredyty a nierezydentami.kredyty a nierezydentami.2. Umowy zawierane między zagranicznymi zakładami ubezpieczającymi 2. Umowy zawierane między zagranicznymi zakładami ubezpieczającymi

kredyty a rezydentami.kredyty a rezydentami.C — Inne transfery kapitału odnoszące się do umów ubezpieczeniowychC — Inne transfery kapitału odnoszące się do umów ubezpieczeniowych

XI — PRZEPŁYWY KAPITAŁU O CHARAKTERZE OSOBISTYMXI — PRZEPŁYWY KAPITAŁU O CHARAKTERZE OSOBISTYMA — PożyczkiA — PożyczkiB — DarowiznyB — DarowiznyC — PosagiC — PosagiD — Spadki i zapisyD — Spadki i zapisyE — Spłata zadłużenia przez imigrantów w państwach ich poprzedniego miejsca E — Spłata zadłużenia przez imigrantów w państwach ich poprzedniego miejsca

zamieszkaniazamieszkaniaF — Transfer majątku zgromadzonego przez rezydentów w przypadku emigracji, w czasie F — Transfer majątku zgromadzonego przez rezydentów w przypadku emigracji, w czasie

ich zagospodarowywania lub w okresie przebywania za granicąich zagospodarowywania lub w okresie przebywania za granicąG — Transfer oszczędności imigrantów w okresie przebywania za granicą do państwa ich G — Transfer oszczędności imigrantów w okresie przebywania za granicą do państwa ich

poprzedniego miejsca zamieszkaniapoprzedniego miejsca zamieszkania XII — FIZYCZNY PRZYWÓZ I WYWÓZ AKTYWÓW FINANSOWYCHXII — FIZYCZNY PRZYWÓZ I WYWÓZ AKTYWÓW FINANSOWYCHA — Papierów wartościowychA — Papierów wartościowychB — Wszelkiego rodzaju środków płatniczychB — Wszelkiego rodzaju środków płatniczychXIII — INNE PRZEPŁYWY KAPITAŁUXIII — INNE PRZEPŁYWY KAPITAŁUA — Podatki od spadkówA — Podatki od spadkówB — Odszkodowania (tam, gdzie mogą być uważane za kapitał)B — Odszkodowania (tam, gdzie mogą być uważane za kapitał)C — Zwroty w przypadku unieważnienia umowy oraz zwroty nienależnych płatności (tam, C — Zwroty w przypadku unieważnienia umowy oraz zwroty nienależnych płatności (tam,

gdzie mogą być uważane za kapitał)gdzie mogą być uważane za kapitał)D — Honoraria autorskie: patenty, wzory przemysłowe, znaki handlowe i wynalazki D — Honoraria autorskie: patenty, wzory przemysłowe, znaki handlowe i wynalazki

(przeniesienie praw własności i użytkowania oraz płatności z nich wynikające)(przeniesienie praw własności i użytkowania oraz płatności z nich wynikające)E — Transfery płatności za świadczenie usług (nie objęte pkt VI)E — Transfery płatności za świadczenie usług (nie objęte pkt VI)F — Pozostałe F — Pozostałe


Sprawa 286/82 Sprawa 286/82 Luisi i CarboneLuisi i Carbone


Sprawa 203/80 Sprawa 203/80 Postępowanie karne Postępowanie karne przeciwko G. Casatiprzeciwko G. Casati

Sprawy połączone C-358/93 i C-416/93 Sprawy połączone C-358/93 i C-416/93 Postępowanie karne przeciwko A. Postępowanie karne przeciwko A.

Bodessie i innymBodessie i innym

Sprawa C-302/97 Sprawa C-302/97 K. Konle v. AustriaK. Konle v. Austria


SSprawprawyy połączon połączonee C 463/04 i C 464/04 C 463/04 i C 464/04 Federconsumatori i in. / Comune di MilanoFederconsumatori i in. / Comune di Milano

ZASTRZEŻONY DLA PODMIOTÓW PUBLICZNYCH PRZYWILEJ ZASTRZEŻONY DLA PODMIOTÓW PUBLICZNYCH PRZYWILEJ POLEGAJĄCY NA MOŻLIWOŚCI SPRAWOWANIA W SPÓŁCE POLEGAJĄCY NA MOŻLIWOŚCI SPRAWOWANIA W SPÓŁCE

AKCYJNEJ KONTROLI NIEPROPORCJONALNEJ DO ICH AKCYJNEJ KONTROLI NIEPROPORCJONALNEJ DO ICH UDZIAŁU JEST SPRZECZNY Z PRAWEM WSPÓLNOTOWYMUDZIAŁU JEST SPRZECZNY Z PRAWEM WSPÓLNOTOWYM

Prawo włoskie, które pozwala na to, by podmiot publiczny mógł Prawo włoskie, które pozwala na to, by podmiot publiczny mógł powoływać bezpośrednio członków zarządu, może zniechęcić powoływać bezpośrednio członków zarządu, może zniechęcić

inwestorów z innych państw członkowskich.inwestorów z innych państw członkowskich.

KonkurencjaKonkurencja

Art. 81-89 TWEArt. 81-89 TWE

Zasada uniwersalizmu wspólnotowego Zasada uniwersalizmu wspólnotowego prawa konkurencji prawa konkurencji

Zasady konkurencjiZasady konkurencji

Zakaz porozumień ograniczających Zakaz porozumień ograniczających konkurencjękonkurencję

Zakaz nadużywania pozycji dominującej Zakaz nadużywania pozycji dominującej Kontrola koncentracji Kontrola koncentracji Kontrola pomocy państwa na poziomie Kontrola pomocy państwa na poziomie

ponadnarodowymponadnarodowym

KonkurencjaKonkurencja

Sprawa 48/69 Imperial Chemical…Sprawa 48/69 Imperial Chemical… Sprawa 27/76 UBC i inni (banany Chiquita)Sprawa 27/76 UBC i inni (banany Chiquita) Sprawy połączone Ets. Costen SARL & Grundig… Sprawy połączone Ets. Costen SARL & Grundig… Sprawa 26/76 Metro S. B. …Sprawa 26/76 Metro S. B. … C-320/91 Postępowanie karne przeciwko P. C-320/91 Postępowanie karne przeciwko P.

Corbeau (monopol pocztowy)Corbeau (monopol pocztowy) Sprawa T-201/04 Microsoft v. KomisjaSprawa T-201/04 Microsoft v. Komisja Sprawa 142 i 156/84 B.-A. Tobacco Company Ltd. Sprawa 142 i 156/84 B.-A. Tobacco Company Ltd.

… (Philip Morris)… (Philip Morris) C-317/91 Deutsche Renault AG v. AUDI AG C-317/91 Deutsche Renault AG v. AUDI AG

Pomoc państwaPomoc państwa

Art. 87 ust. 1 TWEArt. 87 ust. 1 TWE1. Z zastrzeżeniem innych postanowień 1. Z zastrzeżeniem innych postanowień

przewidzianych w niniejszym Traktacie, wszelka przewidzianych w niniejszym Traktacie, wszelka pomocpomoc

przyznawana przez Państwo Członkowskie lub przy przyznawana przez Państwo Członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiekużyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek

formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwomprzedsiębiorstwom

lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna ze lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna ze wspólnym rynkiem w zakresie,wspólnym rynkiem w zakresie,

w jakim wpływa na wymianę handlową między w jakim wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi.Państwami Członkowskimi.

Art. 87 ust. 2 TWEArt. 87 ust. 2 TWE Zgodna ze wspólnym rynkiem jest:Zgodna ze wspólnym rynkiem jest: a) pomoc o charakterze socjalnym przyznawana indywidualnym konsumentom, pod a) pomoc o charakterze socjalnym przyznawana indywidualnym konsumentom, pod

warunkiemwarunkiem że jest przyznawana bez dyskryminacji związanej z pochodzeniem produktów;że jest przyznawana bez dyskryminacji związanej z pochodzeniem produktów; b) pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub b) pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub

innymiinnymi zdarzeniami nadzwyczajnymi;zdarzeniami nadzwyczajnymi; c) pomoc przyznawana gospodarce niektórych regionów Republiki Federalnej Niemiec c) pomoc przyznawana gospodarce niektórych regionów Republiki Federalnej Niemiec

dotkniętychdotkniętych podziałem Niemiec, w zakresie, w jakim jest niezbędna do skompensowania niekorzystnychpodziałem Niemiec, w zakresie, w jakim jest niezbędna do skompensowania niekorzystnych skutków gospodarczych spowodowanych tym podziałem.skutków gospodarczych spowodowanych tym podziałem. 3. Za zgodną ze wspólnym rynkiem może zostać uznana:3. Za zgodną ze wspólnym rynkiem może zostać uznana: a) pomoc przeznaczona na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w których pozioma) pomoc przeznaczona na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w których poziom życia jest nienormalnie niski lub regionów, w których istnieje poważny stan niedostatecznegożycia jest nienormalnie niski lub regionów, w których istnieje poważny stan niedostatecznego zatrudnienia;zatrudnienia; b) pomoc przeznaczona na wspieranie realizacji ważnych projektów stanowiących przedmiotb) pomoc przeznaczona na wspieranie realizacji ważnych projektów stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania lub mająca na celu zaradzenie poważnym wspólnego europejskiego zainteresowania lub mająca na celu zaradzenie poważnym

zaburzeniomzaburzeniom w gospodarce Państwa Członkowskiego;w gospodarce Państwa Członkowskiego; c) pomoc przeznaczona na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych lub c) pomoc przeznaczona na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych lub

niektórychniektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie regionów gospodarczych, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie

sprzecznymsprzecznym ze wspólnym interesem;ze wspólnym interesem; d) pomoc przeznaczona na wspieranie kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego, o ile nied) pomoc przeznaczona na wspieranie kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej i konkurencji we Wspólnocie w zakresie sprzecznymzmienia warunków wymiany handlowej i konkurencji we Wspólnocie w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem;ze wspólnym interesem; e) inne kategorie pomocy, jakie Rada może określić decyzją, stanowiąc większością e) inne kategorie pomocy, jakie Rada może określić decyzją, stanowiąc większością

kwalifikowaną,kwalifikowaną, na wniosek Komisji.na wniosek Komisji.

Pomoc państwaPomoc państwa

Sprawa C-730/79 Sprawa C-730/79 Philip Morris…Philip Morris… Sprawa C-78/76 Sprawa C-78/76 Firma Steinike…Firma Steinike… Sprawy połączone C-324/90 i C-342/90 Sprawy połączone C-324/90 i C-342/90

RFN i Pleuger…RFN i Pleuger…

Pomoc państwa Pomoc państwa

Sprawy połączone C-72/91 i C-73/91 Sprawy połączone C-72/91 i C-73/91 Sloman Neptun …Sloman Neptun …

Sprawa C-295/97 Sprawa C-295/97 Industrie Industrie Aeronautiche…Aeronautiche…

Sprawa C379/98 Sprawa C379/98 PreussenElektra AG…PreussenElektra AG…

Zamówienia publiczne w UEZamówienia publiczne w UE

Zamówienia (zakupy) publiczne – pojęcieZamówienia (zakupy) publiczne – pojęcie

Zakup, przez organy władzy publicznej, Zakup, przez organy władzy publicznej, organy samorządowe i inne podmioty organy samorządowe i inne podmioty publiczne, dóbr i usług potrzebnych publiczne, dóbr i usług potrzebnych

do funkcjonowania do funkcjonowania i prawidłowego wykonywania i prawidłowego wykonywania

powierzonych tym podmiotom zadań.powierzonych tym podmiotom zadań.

Zakupy te finansowane są ze środków Zakupy te finansowane są ze środków publicznych.publicznych.


Udzielenie zamówienia publicznego:Udzielenie zamówienia publicznego:

Procedury i praktyki prowadzące do wyboru Procedury i praktyki prowadzące do wyboru najtańszej/najkorzystniejszej oferty.najtańszej/najkorzystniejszej oferty.


Podstawa prawna zamówień publicznych w UE:Podstawa prawna zamówień publicznych w UE:

W TWE brak przepisów bezpośrednio regulujących zamówienia publiczne W TWE brak przepisów bezpośrednio regulujących zamówienia publiczne w UE;w UE;

Zgodnie z orzecznictwem ETS, zamówienia publiczne podlegają ogólnym Zgodnie z orzecznictwem ETS, zamówienia publiczne podlegają ogólnym zasadom wynikającym z TWE, a przede wszystkim:zasadom wynikającym z TWE, a przede wszystkim:

1.1. Art. 12 TWE – zakaz dyskryminacji ze względu na narodowość;Art. 12 TWE – zakaz dyskryminacji ze względu na narodowość;

2.2. Art. 28 TWE – zakaz ograniczeń ilościowych w handlu Art. 28 TWE – zakaz ograniczeń ilościowych w handlu wewnątrzwspólnotowym i środków o skutku podobnym do ograniczeń wewnątrzwspólnotowym i środków o skutku podobnym do ograniczeń ilościowych;ilościowych;

3.3. Art. 43 TWE – swoboda zakładania i prowadzenia przedsiębiorstwArt. 43 TWE – swoboda zakładania i prowadzenia przedsiębiorstw

4.4. Art. 49 TWE – swoboda przepływu usług;Art. 49 TWE – swoboda przepływu usług;

5.5. Art. 81 TWE – zasada ochrony konkurencjiArt. 81 TWE – zasada ochrony konkurencji


Źródła prawa wtórnego regulujące zamówienia publiczne:Źródła prawa wtórnego regulujące zamówienia publiczne:

1.1. Zamówienia klasyczne Zamówienia klasyczne (zamówienia na roboty budowlane, (zamówienia na roboty budowlane, dostawy i usługi udzielane przez podmioty publiczne sektora dostawy i usługi udzielane przez podmioty publiczne sektora klasycznego):klasycznego):

Dyrektywa PE i Rady 2004/18 z 31 marca 2004 Dyrektywa PE i Rady 2004/18 z 31 marca 2004 koordynująca procedury koordynująca procedury udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi;udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi;

2.2. Zamówienia sektorowe Zamówienia sektorowe (zamówienia udzielane przez podmioty (zamówienia udzielane przez podmioty działające w sektorach użyteczności publicznej: gospodarka wodna, działające w sektorach użyteczności publicznej: gospodarka wodna, energetyka, transport i usługi pocztoweenergetyka, transport i usługi pocztowe):):

Dyrektywa PE i Rady 2004/17 z 31 marca 2004 Dyrektywa PE i Rady 2004/17 z 31 marca 2004 koordynująca procedury koordynująca procedury udzielania zamówień przez podmioty działajace w sektorach gospodarki udzielania zamówień przez podmioty działajace w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych;wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych;

Termin na implementację obu ww. dyrektyw upłynął 31 stycznia 2006. Termin na implementację obu ww. dyrektyw upłynął 31 stycznia 2006.

Dyrektywy odwoławcze: dyrektywa 89/665 i dyrektywa 92/13.Dyrektywy odwoławcze: dyrektywa 89/665 i dyrektywa 92/13.


Zakres obowiązywania dyrektyw, Zakres obowiązywania dyrektyw,

tj. przesłanki, które muszą być spełnione, tj. przesłanki, które muszą być spełnione,

by zastosowanie znajdowały ww. dyrektywy:by zastosowanie znajdowały ww. dyrektywy:

1.1. Zamówienie jest udzielane przez podmiot objęty zakresem Zamówienie jest udzielane przez podmiot objęty zakresem podmiotowym dyrektyw,podmiotowym dyrektyw,

2.2. Przedmiotem zamówienia jest dostawa, usługa lub robota budowlana, Przedmiotem zamówienia jest dostawa, usługa lub robota budowlana, a w przypadku dyrektyw sektorowych musi być ono jeszcze związane z a w przypadku dyrektyw sektorowych musi być ono jeszcze związane z określoną działalnością zamawiającego,określoną działalnością zamawiającego,

3.3. Wartość zamówienia osiąga lub przekracza określone progi wartości,Wartość zamówienia osiąga lub przekracza określone progi wartości,

4.4. Nie zachodzi żadna z przesłanek wyłączenia określona w dyrektywach.Nie zachodzi żadna z przesłanek wyłączenia określona w dyrektywach.


Wyłączenia w dyrektywie klasycznej:Wyłączenia w dyrektywie klasycznej:

1.1. Zamówienia uznane za tajne lub wymagające środków Zamówienia uznane za tajne lub wymagające środków ostrożności,ostrożności,

2.2. Zamówienia udzielane zgodnie z przepisami Zamówienia udzielane zgodnie z przepisami międzynarodowymi,międzynarodowymi,

3.3. Wyłączenie dotyczące niektórych usług wskazanych w Wyłączenie dotyczące niektórych usług wskazanych w dyrektywie,dyrektywie,

4.4. Koncesje na usługi.Koncesje na usługi.


Wyłączenia w dyrektywie sektorowej:Wyłączenia w dyrektywie sektorowej:Wyłączenia ogólne:Wyłączenia ogólne:

1.1. zamówienia udzielane w innym celu niż wykonanie odpowiedniej zamówienia udzielane w innym celu niż wykonanie odpowiedniej działalności lub w celu wykonania wspomnianej działalności w kraju działalności lub w celu wykonania wspomnianej działalności w kraju trzecim,trzecim,

2.2. Koncesje na roboty budowlane lub usługi,Koncesje na roboty budowlane lub usługi,3.3. Zamówienia udzielane w celu odsprzedaży lub najmu osobom trzecim,Zamówienia udzielane w celu odsprzedaży lub najmu osobom trzecim,4.4. Zamówienia uznane za tajne lub wymagające szczególnych środków Zamówienia uznane za tajne lub wymagające szczególnych środków

ostrożności,ostrożności,5.5. Zamówienia udzielane zgodnie z przepisami międzynarodowymi,Zamówienia udzielane zgodnie z przepisami międzynarodowymi,6.6. Zamówienia udzielane podmiotowi powiązanemu.Zamówienia udzielane podmiotowi powiązanemu.

Wyłączenia szczególne:Wyłączenia szczególne:1.1. Wyłączenie dotyczące niektórych usług wymienionych w dyrektywie,Wyłączenie dotyczące niektórych usług wymienionych w dyrektywie,2.2. Wyłączenie dotyczące wyłącznie zamawiających w sektorze gospodarki Wyłączenie dotyczące wyłącznie zamawiających w sektorze gospodarki

wodnej oraz energetyki, zamówienie na usługi udzielane innemu wodnej oraz energetyki, zamówienie na usługi udzielane innemu zamawiającemu.zamawiającemu.


Progi obowiązywania dyrektyw od 01.01.2006:Progi obowiązywania dyrektyw od 01.01.2006:

Zamówienia klasyczne:Zamówienia klasyczne:

- Zamówienia publiczne na dostawy i usługi:Zamówienia publiczne na dostawy i usługi:

a)a) 137 000 euro – podmioty administracji centralnej, 137 000 euro – podmioty administracji centralnej, wymienione w załączniku do dyrektywy,wymienione w załączniku do dyrektywy,

b)b) 211 000 euro – pozostali zamawiający, 211 000 euro – pozostali zamawiający,

- Zamówienia na roboty budowlane:Zamówienia na roboty budowlane:

5 278 000 euro wszyscy zamawiający, objęci zakresem 5 278 000 euro wszyscy zamawiający, objęci zakresem dyrektywy,dyrektywy,

Zamówienia sektorowe: Zamówienia sektorowe:

a)a) 422 000 euro dla dostaw i usług,422 000 euro dla dostaw i usług,

b)b) 5 278 000 euro dla robót budowlanych.5 278 000 euro dla robót budowlanych.

Prawo Unii Europejskiej

Documents

Prawo Unii Europejskiej