JOHN LOCKE
Амьдрал ба улс төрийн сэтгэлгээ Б.Ариунбаяр
ЖОН ЛОКК (1632-1702)
АНГЛИЙН ЭРДЭМТЭН ФИЛОСОФИЧ
НИЙГМИЙН ГЭРЭЭНИЙ ОНОЛЫН ТӨЛӨӨЛӨГЧ,ЛИБЕРАЛИЗМИЙН ЭЦЭГ
ЗАЛУУ НАСНЫ ТОВЧ НАМТАР:
• 1632 оны 08 дугаар сарын 29-ний өдөр Англи улсын нийслэл Лондон хотын ойролцоо Врингтон хотод мэндэлжээ.
• 1642 онд Вестминстер сургуульд элсэн орсон
• 1652 онд Оксфорд хотын CHRIST CHURCH COLLAGE-д элсэн орсон.
АНХНЫ БҮТЭЭЛ , ДИПЛОМЫНАЖИЛ.
ЭМЧХИМИЧ ФИЛОСОФИЧ
УЛС ТӨРИЙН ГАРАА
• Лорд Шафтесбюри-н нарийн бичиг, хувийн эмч .
Мужийн Шүүхийн орлогч дарга.
1668 онд эзэн хааны түшмэл.
ЛИБЕРАЛ ҮЗЭЛ
• Үгийн утга Liberty буюу эрх чөлөө.
• Гол санаа: хувь хүний эрх чөлөөг дээдлэх явдал.
• Үнэт зүйлс: -хүний эрх чөлөөг ханган хамгаалах.
-Төрийн оролцоог хязгаарлах ,“шөнийн харуулын үүрэг”
-ардчилал бол тулгуур үнэт зүйл.
-зах зээлийн тогтолцоо.
-парламентат ёс.
-олон ургалч үзэл.
-шүүхийн өмнө хүн бүр эрх тэгш байх.
Т.ГОББС , Ж.ЛОКК НАРЫН САНАА
Жонн Локк Гоббсын нэгэн адил жам ёсны байдлын тухай ойлголтод тулгуурлан Хувь хүний эрх,төрийн тухай асуудлыг авч үзсэн байдаг.
Ж.Локк “Улс төрийн засаглалыг зөв ойлгож, үүсэн гарсан уг үндсийг нь тодорхойлохын тулд хүмүүс жам ёсны ямар байдалд байсныг авч үзэх ёстой ...”
Тэрбээр хүний мөн чанарын талаар өөдрөг үзэлтэй нэгэн байсан бөгөөд жам ёсны байдлын үед хүмүүс илүү эрх чөлөөтэй байсан гэдэгт итгэлтэй байв. Энэ нь төрийн өргөн хязгаарлалт шаардлагагүй гэж үзэхийн нэг чухал нөхцөл болсон.
• “Засаглалын тухай хоёр шастир” бүтээлдээ
Төрийн эрх мэдлийг хязгаарласан эрх зүйт төрийн тухай өгүүлсэнбайдаг.
• Түүний гол санаа :
-Төр болон нийгэм нь нэгдмэл зорилготой учир хоорондоо ёссуртахуун, эрх зүй дээр үндэслэсэн гэрээ ба итгэлээр холбогдсонбайдаг.
-Төр хорвоогоос заяагдсан хүний эрхийг хамгаалдаг бол, нийгмийнхарилцаа бүхнийг захирна .
ЖОН ЛОКК
• Төрийн зүгээс нийгэм ба хувь хүнийг “ЗАЛГИХ” аюулаассэргийлж төрийн засаглалыг гадаад харилцаа , хуультогтоох ба гүйцэтгэх гэсэн ёалаа мөчрүүдэд хуваахсаналыг анх дэвшүүлсэн.
ХУВИЙН ӨМЧ
• Ж.Локк нэлээд өвөрмөц үзэл дэвшүүлсэн.
“хувийн өмч бол хүний сайн сайхан байдлын
баталагаа” гэж үзэж ээ.
1. Хувийн өмч хуримтлуулах явдал нь өөрийгөө болон гэр бүлээ амьдралын хэрэгцээт зүйлээр хангах боломж олгодог.
2. Хувийн өмч нь эзэмшигч хүний хувийн шинжийг тусган илэрхийлэхийн зэрэгцээ, түүнийг төлөвшихөд нь нөлөөлдөг гэдэгт Локк итгэж байсан.
НЕОЛИБЕРАЛИЗМ
• Үүсэл хөгжил нь 1930-аад оноос эхэлсэн .
• Гол санаа: Нийгэмд хуримтлал бий болгох замаар нийгмийн асуудалыг шийдэх.
• Агуулга: МОНЕТАРИЗМ
МОНЕТАРИЗМ
• Үндэслэгч: Милтон Фридман (1912-2006)
• Гол санаа: тогтвортой байдлыг бий болгох механизм нь ТӨГС ӨРСӨЛДӨӨН. Эдийн засгийн тогтворжилт, ажил эрхэлэлтийг хангах гол арга нь мөнгө зээлийн бодлого.
АНХААРАЛ ТАВЬСАН ЯВДАЛД БАЯРЛАЛАА !
