แพลงก์�ตอนสั�ตว์�แพลงก์�ตอนสั�ตว์�(Zooplankton)(Zooplankton)

ขว์�ญเรื�อน ศรื�น��ย ขว์�ญเรื�อน ศรื�น��ย สัถาบั�นว์�ทยาศาสัตรื�ทางทะเล สัถาบั�นว์�ทยาศาสัตรื�ทางทะเล

มหาว์�ทยาล�ยบั�รืพามหาว์�ทยาล�ยบั�รืพา

การศึ�กษาแพลงก�ตอนในการศึ�กษาแพลงก�ตอนในประเทศึไทยประเทศึไทย• เรื� มม�ก์ารืศ!ก์ษาแพลงก์�ตอนในอ$าว์ไทยปี' คเรื� มม�ก์ารืศ!ก์ษาแพลงก์�ตอนในอ$าว์ไทยปี' ค..ศศ . .

1899 1899 โดย โดย Johannes SchmidtJohannes Schmidt

• ได�รืายงานไว์�ใน “ได�รืายงานไว์�ใน “The Flora of Koh The Flora of Koh Chang”Chang”

• ในปี' ในปี' 1928-30 1928-30 ได�ม�ก์ารืสั,ารืว์จรือบัโลก์ ได�ม�ก์ารืสั,ารืว์จรือบัโลก์ ““The The Oceanographical Expedition of the Oceanographical Expedition of the Carberg round the world 1928-30”Carberg round the world 1928-30”

•23 23 เมษายน เมษายน 1929 1929 ได�สั,ารืว์จบัรื�เว์ณเก์าะสั�ชั�งและได�สั,ารืว์จบัรื�เว์ณเก์าะสั�ชั�งและเก์าะชั�าง และรืายงานผลสั,ารืว์จใน เก์าะชั�าง และรืายงานผลสั,ารืว์จใน DANA DANA ReportReport

• ในปี' คในปี' ค..ศศ..1959-61 1959-61 ม�ก์ารืสั,ารืว์จโครืงก์ารืพม�ก์ารืสั,ารืว์จโครืงก์ารืพยานาค ยานาค (NAGA)(NAGA)

• สั,ารืว์จในอ$าว์ไทยทางด�าน ชั�ว์ว์�ทยา เคม� และสั,ารืว์จในอ$าว์ไทยทางด�าน ชั�ว์ว์�ทยา เคม� และฟิ2สั�ก์สั� และต�พ�มพ�ผลงานใน ฟิ2สั�ก์สั� และต�พ�มพ�ผลงานใน NAGA ReportNAGA Report

• ศ!ก์ษาอน�ก์รืมว์�ธานของ ศ!ก์ษาอน�ก์รืมว์�ธานของ Siphonophora, Siphonophora, Medusae, Euphausids, Copepoda, Medusae, Euphausids, Copepoda, Decapods, Mollusca, Decapods, Mollusca, และ และ TunicateTunicate

• Sudara, 1973a Sudara, 1973a และ และ 1973b1973b

แบั$งตามล�ก์ษณะก์ารืแบั$งตามล�ก์ษณะก์ารืด,ารืงชั�ว์�ตด,ารืงชั�ว์�ต

•แพลงก์�ตอนถาว์รืแพลงก์�ตอนถาว์รื (Holoplankton)(Holoplankton)

•แพลงก์�ตอนชั� ว์ครืาว์แพลงก์�ตอนชั� ว์ครืาว์ (Meroplankton)(Meroplankton)

แพลงก์�ตอนสั�ตว์�ค�ออะไรืแพลงก์�ตอนสั�ตว์�ค�ออะไรื แพลงก์�ตอนสั�ตว์� หมายถ!ง สั�ตว์�ท� ล$องลอยไปีตามแพลงก์�ตอนสั�ตว์� หมายถ!ง สั�ตว์�ท� ล$องลอยไปีตาม

ก์รืะแสัน,4า ไม$สัามารืถสั�งเครืาะห�แสังได�ต�องก์�นแพลงก์�ก์รืะแสัน,4า ไม$สัามารืถสั�งเครืาะห�แสังได�ต�องก์�นแพลงก์�ตอนพ�ชัและสัารืแขว์นลอยอ� นเปี5นอาหารื โดยก์ารืก์รืองตอนพ�ชัและสัารืแขว์นลอยอ� นเปี5นอาหารื โดยก์ารืก์รืองด�ว์ยเหง�อก์ หรื�ออว์�ยว์ะ สั,าหรื�บัก์ารืก์รืองปีรืะก์อบัด�ว์ยเหง�อก์ หรื�ออว์�ยว์ะ สั,าหรื�บัก์ารืก์รืองปีรืะก์อบัด�ว์ยสั�ตว์�ท� ม�เซลล�ขนาดเล7ก์ จนถ!งสั�ตว์�หลายเซลล�ท� ม�ด�ว์ยสั�ตว์�ท� ม�เซลล�ขนาดเล7ก์ จนถ!งสั�ตว์�หลายเซลล�ท� ม�ขนาดใหญ$ ซ! งสั$ว์นใหญ$เปี5นสั�ตว์�ไม$ม�ก์รืะด�ก์สั�นหล�ง พบัขนาดใหญ$ ซ! งสั$ว์นใหญ$เปี5นสั�ตว์�ไม$ม�ก์รืะด�ก์สั�นหล�ง พบัท�4งท� เปี5นแพลงก์�ตอนชั� ว์ครืาว์และแพลงก์�ตอนถาว์รื ท�4งท� เปี5นแพลงก์�ตอนชั� ว์ครืาว์และแพลงก์�ตอนถาว์รื ((สั�สั�น�ย�น�ย� 2527, ) 2527, )

ก์ารืแบั$งแพลงก์�ตอนตามก์ารืแพรื$ก์รืะจายตามคว์ามล!ก์ก์ารืแบั$งแพลงก์�ตอนตามก์ารืแพรื$ก์รืะจายตามคว์ามล!ก์

• พล�สัตอน หมายถ!งสั�ตว์�ท� อาศ�ยอย�$ผ�ว์หน�าน,4าพล�สัตอน หมายถ!งสั�ตว์�ท� อาศ�ยอย�$ผ�ว์หน�าน,4า• น�สัตอน หมายถ!งสั� งม�ชั�ว์�ตท� อาศ�ยอย�$ผ�ว์หน�าน,4าไม$เก์�น น�สัตอน หมายถ!งสั� งม�ชั�ว์�ตท� อาศ�ยอย�$ผ�ว์หน�าน,4าไม$เก์�น

10 10 ม�ลล�เมตรืม�ลล�เมตรื• เอพ�เพลาจ�ค หมายถ!งสั� งม�ชั�ว์�ตอาศ�ยอย�$บัรื�เว์ณน,4าต�4นไม$เก์�น เอพ�เพลาจ�ค หมายถ!งสั� งม�ชั�ว์�ตอาศ�ยอย�$บัรื�เว์ณน,4าต�4นไม$เก์�น

300 300 มม..• เมโซเพลาจ�ค หมายถ!งสั�ตว์�ท� อาศ�ยอย�$ท� คว์ามล!ก์รืะหว์$างเมโซเพลาจ�ค หมายถ!งสั�ตว์�ท� อาศ�ยอย�$ท� คว์ามล!ก์รืะหว์$าง

- 3001000- 3001000 มม..• แบัท�เพลาจ�ค หมายถ!งสั�ตว์�ท� อาศ�ยอย�$ท� คว์ามล!ก์รืะหว์$างแบัท�เพลาจ�ค หมายถ!งสั�ตว์�ท� อาศ�ยอย�$ท� คว์ามล!ก์รืะหว์$าง

- 10004000- 10004000 มม..• อะบั�สัโซเพลาจ�ค หมายถ!งสั�ตว์�ท� อาศ�ยอย�$ในเขตน,4าล!ก์ อะบั�สัโซเพลาจ�ค หมายถ!งสั�ตว์�ท� อาศ�ยอย�$ในเขตน,4าล!ก์

- 30004000, ,- 30004000, , มม..• เอพ�เบันท�ค หมายถ!งแพลงก์�ตอนท� อาศ�ยอย�$ตามพ�4นท�องเอพ�เบันท�ค หมายถ!งแพลงก์�ตอนท� อาศ�ยอย�$ตามพ�4นท�อง

ทะเลทะเล

ก์ารืแบั$งก์ล�$มแพลงก์�ตอนโดยก์ารืจ,าแนก์ตามก์ารืแบั$งก์ล�$มแพลงก์�ตอนโดยก์ารืจ,าแนก์ตามขนาดขนาด((Dussart,1965)Dussart,1965)

GroupGroup Size Size limitslimits

Major organismsMajor organisms

1. 1. UltrananoplanktUltrananoplanktonon

2 2 mm Free bacteriaFree bacteria

2. Nanoplankton2. Nanoplankton 2-20 2-20 mm Fungi, small flagellates, Fungi, small flagellates, small diatomssmall diatoms

3. 3. MicrozooplanktoMicrozooplanktonn

20-200 20-200 mm

Most Most phytoplanktonspecies, phytoplanktonspecies, foraminiferans, ciliates, foraminiferans, ciliates, rotifers, copepod naupliirotifers, copepod nauplii

4. Mesoplankton4. Mesoplankton 20 20 m -2 m -2 mmmm

Cladocerans, copepods, Cladocerans, copepods, LarvaceansLarvaceans

5. Macroplankton5. Macroplankton 2 mm- 20 2 mm- 20 mmmm

Pteropods, copepods, Pteropods, copepods, euphausiids, euphausiids, chaetognathschaetognaths

6. Micronekton 6. Micronekton 2 mm- 2 mm- 200 200 mmmm

Cephalopods, euphausiids, Cephalopods, euphausiids, sergestids, myctophidssergestids, myctophids

7. Megaloplankton 7. Megaloplankton (gelatinous (gelatinous plankton)plankton)

20 mm20 mm Scyphozoans, thaliaceansScyphozoans, thaliaceans

คว์ามสั,าค�ญของแพลงก์�ตอนในรืะบับัน�เว์ศคว์ามสั,าค�ญของแพลงก์�ตอนในรืะบับัน�เว์ศของแหล$งน,4าของแหล$งน,4า

จ�ดอย�$ในล,าด�บัฑุ�ต�ยภู�ม�ของห$ว์งโซ$อาหารืจ�ดอย�$ในล,าด�บัฑุ�ต�ยภู�ม�ของห$ว์งโซ$อาหารืเปี5นอาหารืของสั�ตว์�น,4าและมน�ษย�เปี5นต�ว์ชั�4ว์�ดคว์ามอ�ดมสัมบั�รืณ�ของแหล$งท,าก์ารื

ปีรืะมงและเปี5นต�ว์บั$งชั�4ค�ณภูาพน,4าเปี5นต�ว์บั$งชั�4ค�ณภูาพน,4าเปี5นต�ว์ก์ลางในก์ารืถ$ายทอดสัารืมลพ�ษไปีตามเปี5นต�ว์ก์ลางในก์ารืถ$ายทอดสัารืมลพ�ษไปีตาม

สัายใยอาหารืสัายใยอาหารืเปี5นข�อม�ลพ�4นฐานในก์ารืศ!ก์ษาทางด�านเปี5นข�อม�ลพ�4นฐานในก์ารืศ!ก์ษาทางด�าน

น�เว์ศว์�ทยาน�เว์ศว์�ทยา

ห$ว์งโซ$อาหารื(food chain)

สร�ปไฟล�มของแพลงก�ตอนส�ตว์�ท��พบสร�ปไฟล�มของแพลงก�ตอนส�ตว์�ท��พบเสมอ เสมอ 14 14 ไฟล�มได้"แก#ไฟล�มได้"แก#

• Phylum EctoproctaPhylum Ectoprocta

• Phylum CnidariaPhylum Cnidaria

• Phylum CtenophoraPhylum Ctenophora

• Phylum NemertineaPhylum Nemertinea

• Phylum NematodaPhylum Nematoda

• Phylum RotiferaPhylum Rotifera

• Phylum AnnelidaPhylum Annelida

• Phylum SipunculidaPhylum Sipunculida

• Phylum ArthropodaPhylum Arthropoda

• Phylum Phylum ChaetognathaChaetognatha

• Phylum TentaculataPhylum Tentaculata

• Phylum MolluscaPhylum Mollusca

• Phylum Phylum EchinodermataEchinodermata

• Phylum ChordataPhylum Chordata

1.Phylum 1.Phylum EctoproctaEctoprocta

• ต�ว์อ$อนของ ectoproct หรื�อ bryozoan

•จะด,ารืงชั�ว์�ตแบับัแพลงก์�ตอนชั� ว์ครืาว์ •ต�ว์อ$อนว์$ายน,4าอ�สัรืะ เรื�ยก์ว์$า cyphonautes larva

2. 2. ไฟิล�มโปีรืโตซ�ว์ ไฟิล�มโปีรืโตซ�ว์ ((Phylum Phylum ProtozoaProtozoa ) )

2.12.1 ฟิอแรืมม�น�เฟิอรืาน ฟิอแรืมม�น�เฟิอรืาน ((foraminiteranforaminiteran)) • จ�ดอย�$ในคลาสั ซาโคด�นา จ�ดอย�$ในคลาสั ซาโคด�นา ((Class SarcodinaClass Sarcodina ) )• สั$ว์นใหญ$เปี5นสั�ตว์�หน�าด�นพบัชั�ก์ชั�มท�4งหมด สั$ว์นใหญ$เปี5นสั�ตว์�หน�าด�นพบัชั�ก์ชั�มท�4งหมด 28 28 ชัน�ด โดยพบัในชัน�ด โดยพบัในเขตรื�อนและก์! งเขต เขตรื�อนและก์! งเขต รื�อนถ!ง รื�อนถ!ง 22 22 ชัน�ด ท� เหล�อพบัในเขตหนาว์และแถบัข�4ว์โลก์ ชัน�ด ท� เหล�อพบัในเขตหนาว์และแถบัข�4ว์โลก์ • ชั�ว์�ตสั$ว์นใหญ$ในชั$ว์งแรืก์อย�$ในเขตท� ม�แสังสั$องถ!ง ชั�ว์�ตสั$ว์นใหญ$ในชั$ว์งแรืก์อย�$ในเขตท� ม�แสังสั$องถ!ง ((euphotic euphotic zonezone ) ) และเม� อม�นโตและเม� อม�นโต เต7มท� จะอาศ�ยอย�$ล!ก์ลงไปีแต$สั$ว์นใหญ$พบัอย�$เหน�อรืะด�บั เต7มท� จะอาศ�ยอย�$ล!ก์ลงไปีแต$สั$ว์นใหญ$พบัอย�$เหน�อรืะด�บั 200 200

เมตรืเมตรื• พว์ก์น�4ม�เปีล�อก์ห��มเซลล�ท� ม�ขนาดและสั�ท� แตก์ต$างก์�นสั$ว์นใหญ$ม�พว์ก์น�4ม�เปีล�อก์ห��มเซลล�ท� ม�ขนาดและสั�ท� แตก์ต$างก์�นสั$ว์นใหญ$ม�ขนาดเสั�นผ$านขนาดเสั�นผ$าน ศ�นย�ก์ลางหรื�อม�คว์ามยาว์น�อยก์ว์$า ศ�นย�ก์ลางหรื�อม�คว์ามยาว์น�อยก์ว์$า 1 1 ม�ลล�เมตรื แต$ก์7ม�บัางชัน�ดท� ม�ลล�เมตรื แต$ก์7ม�บัางชัน�ดท� ม�ขนาดหลาย ม�ขนาดหลาย ม�ลล�เมตรื ม�ลล�เมตรื

•ม�ขาเท�ยมแบับัไรืโซโปีเด�ย ม�ขาเท�ยมแบับัไรืโซโปีเด�ย ((rhizopodiarhizopodia ) ) ใชั�จ�บัอาหารืใชั�จ�บัอาหารืซ! งเปี5นพว์ก์โปีรืโตซ�ว์อ� นๆ และครื�สัเตเชั�ยนซ! งเปี5นพว์ก์โปีรืโตซ�ว์อ� นๆ และครื�สัเตเชั�ยนขนาดเล7ก์ๆ สั$ว์นพว์ก์ท� อย�$ตามพ�4นท�องทะเลก์�นสัาหรื$ายและขนาดเล7ก์ๆ สั$ว์นพว์ก์ท� อย�$ตามพ�4นท�องทะเลก์�นสัาหรื$ายและไดอะตอมเปี5นอาหารื บัางชัน�ดม�สัาหรื$ายซ�แซนเทลล� ไดอะตอมเปี5นอาหารื บัางชัน�ดม�สัาหรื$ายซ�แซนเทลล� ((ZooxanthellaeZooxanthellae ) ) อาศ�ยรื$ว์มอย�$อาศ�ยรื$ว์มอย�$•เจรื�ญเต�บัโตโดยก์ารืสัรื�างชั$องอ� นๆ ต$อไปีชั$องแต$ละชั$องเจรื�ญเต�บัโตโดยก์ารืสัรื�างชั$องอ� นๆ ต$อไปีชั$องแต$ละชั$องจะม�ผน�งก์�4นและม�รื�หน! งรื�หรื�อหลายรื�เชั� อมต$อก์�นท,าให�ม�โปีรืจะม�ผน�งก์�4นและม�รื�หน! งรื�หรื�อหลายรื�เชั� อมต$อก์�นท,าให�ม�โปีรืโตพลาสัซ� มเชั� อมตลอดท�ก์ชั$อง โดยม�ชั$องสั�ดท�ายเปี5นชั$องโตพลาสัซ� มเชั� อมตลอดท�ก์ชั$อง โดยม�ชั$องสั�ดท�ายเปี5นชั$องเปี2ดขนาดใหญ$เปี2ดขนาดใหญ$•เปีล�อก์เปี5นสัารืปีรืะก์อบัพว์ก์แคลเซ�ยมคารื�บัอเนตม�เปีล�อก์เปี5นสัารืปีรืะก์อบัพว์ก์แคลเซ�ยมคารื�บัอเนตม�ล�ก์ษณะเปี5นรื�พรื�นและแบั$งออก์เปี5นชั$องๆ ล�ก์ษณะเปี5นรื�พรื�นและแบั$งออก์เปี5นชั$องๆ ((chamberchamber ) )ซ! งชั$องเล7ก์สั�ดเรื�ยก์ว์$าโพรืโรืค�ล� ม ซ! งชั$องเล7ก์สั�ดเรื�ยก์ว์$าโพรืโรืค�ล� ม ((proloculumproloculum))

2.22.2 GlobigerinaGlobigerina เปีล�อก์พบัหนาแน$นตามพ�4นท�องเปีล�อก์พบัหนาแน$นตามพ�4นท�องทะเลครือบั คล�มพ�4นท� หลายตารืางไมล� พว์ก์น�4เปีล�อก์เปี5นทะเลครือบั คล�มพ�4นท� หลายตารืางไมล� พว์ก์น�4เปีล�อก์เปี5นสัารืปีรืะก์อบัพว์ก์แคลเซ�ยมคารื�บัอเนต เม� อสัะสัมท� พ�4นสัารืปีรืะก์อบัพว์ก์แคลเซ�ยมคารื�บัอเนต เม� อสัะสัมท� พ�4นท�องทะเลนานๆ เรื�ยก์ว์$า โก์ลบั�เจอรื�นาอ�สั ท�องทะเลนานๆ เรื�ยก์ว์$า โก์ลบั�เจอรื�นาอ�สั ((Giobigerina OozeGiobigerina Ooze ) ) ตะก์อนด�นเหล$าน�4ต$อไปีจะตะก์อนด�นเหล$าน�4ต$อไปีจะเปีล� ยนแปีลงไปีเปี5นห�นปี�นหรื�อชัอล�ก์เปีล� ยนแปีลงไปีเปี5นห�นปี�นหรื�อชัอล�ก์

2.3 2.3 ท�นท�นน�ด ท�นท�นน�ด ((tintinnidtintinnid))

•จ�ดอย�$ในคลาสัซ�ล�เอต�า จ�ดอย�$ในคลาสัซ�ล�เอต�า ((Class CiliataClass Ciliata ) ) อ�นอ�นด�บัสัไปีโรืตรื�ชัา ด�บัสัไปีโรืตรื�ชัา ((Order SpirotrichaOrder Spirotricha ) )•ท�นท�นน�ดม�เปีล�อก์ ท�นท�นน�ดม�เปีล�อก์ ((loricalorica ) ) ซ! งเปี5นซ! งเปี5นสัารืปีรืะก์อบัพว์ก์ไคต�นและเปีล�อก์ม�รื�ปีรื$างแตก์สัารืปีรืะก์อบัพว์ก์ไคต�นและเปีล�อก์ม�รื�ปีรื$างแตก์ต$างก์�น ต$างก์�น • เปีล�อก์ม�รื�ปีรื$างคล�ายแจก์�นหรื�อโถแก์�ว์บัางชัน�ดเปีล�อก์ม�รื�ปีรื$างคล�ายแจก์�นหรื�อโถแก์�ว์บัางชัน�ดม�ทรืายอ�นทรื�ย�สัารืหรื�อคอคโคล�ทต�ดอย�$ท� ผ�ว์ของม�ทรืายอ�นทรื�ย�สัารืหรื�อคอคโคล�ทต�ดอย�$ท� ผ�ว์ของเปีล�อก์ต�ว์ของม�นหดอย�$ภูายในเปีล�อก์ โดยม�ก์ล�ามเปีล�อก์ต�ว์ของม�นหดอย�$ภูายในเปีล�อก์ โดยม�ก์ล�ามเน�4อเปี5นต�ว์ด!งให�ย�ดหรื�อหดได�เน�4อเปี5นต�ว์ด!งให�ย�ดหรื�อหดได�•บัรื�เว์ณปีาก์ม�ขนเรื�ยงก์�นเปี5นแผงปีรืะมาณ บัรื�เว์ณปีาก์ม�ขนเรื�ยงก์�นเปี5นแผงปีรืะมาณ 1616-- 22 22 เสั�น ชั$ว์ยในก์ารืก์�นอาหารืพว์ก์น�4พบัเสั�น ชั$ว์ยในก์ารืก์�นอาหารืพว์ก์น�4พบัตามชัายฝั่> งทะเลโดย เฉพาะบัรื�เว์ณปีาก์แม$น,4าตามชัายฝั่> งทะเลโดย เฉพาะบัรื�เว์ณปีาก์แม$น,4า

3. 3. ไฟิล�มไนดาไฟิล�มไนดาเรื�ย เรื�ย ((Phylum Phylum CnidarianCnidarian))

3.1 3.1 ไซโฟิโนฟิอรื� ไซโฟิโนฟิอรื� ((siphonophoressiphonophores)) • พว์ก์น�4อย�$ก์�นเปี5นโคโลน� จ�ดเปี5นแพลงก์�ตอนถาว์รืพว์ก์น�4อย�$ก์�นเปี5นโคโลน� จ�ดเปี5นแพลงก์�ตอนถาว์รื• เปี5นแพลงก์�ตอนสั�ตว์�ขนาดใหญ$เปี5นแพลงก์�ตอนสั�ตว์�ขนาดใหญ$• จ�ดอย�$ในคลาสั ไฮโดรืซ�ว์ จ�ดอย�$ในคลาสั ไฮโดรืซ�ว์ ((Class HydrozoaClass Hydrozoa ) )• โดยแต$ละต�ว์จะม�รื�ปีรื$างและหน�าท� ท� แตก์ต$างก์�น เชั$น ก์�นโดยแต$ละต�ว์จะม�รื�ปีรื$างและหน�าท� ท� แตก์ต$างก์�น เชั$น ก์�น

อาหารื ปีAองก์�นต�ว์และลอยต�ว์ เปี5นต�น พว์ก์น�4ม�เข7มพ�ษ อาหารื ปีAองก์�นต�ว์และลอยต�ว์ เปี5นต�น พว์ก์น�4ม�เข7มพ�ษ ((nematocystnematocyst ) ) ใชั�จ�บัอาหารืและปีAองก์�นต�ว์บัางชัน�ดพ�ษใชั�จ�บัอาหารืและปีAองก์�นต�ว์บัางชัน�ดพ�ษของม�นรื�นแรืงมาก์ท,าให�มน�ษย�ถ!งตายได�ถ�าถ�ก์บัรื�เว์ณหนว์ด ของม�นรื�นแรืงมาก์ท,าให�มน�ษย�ถ!งตายได�ถ�าถ�ก์บัรื�เว์ณหนว์ด ((tentaclestentacles ) ) ของม�นเชั$น ของม�นเชั$น PhysaliaPhysalia ((Protuguese Protuguese man – of- warman – of- war ) ) ต�ว์อย$างอ� นๆ ในก์ล�$มน�4ได�แก์$ ต�ว์อย$างอ� นๆ ในก์ล�$มน�4ได�แก์$ Velella Velella และ และ Porpila Porpila เปี5นต�นเปี5นต�น

3.3. 2 2 ไซโฟิโซน ไซโฟิโซน ((scyphozoansscyphozoans)) จ�ดอย�$ในคลาสัจ�ดอย�$ในคลาสัไซโฟิซ�ว์ ไซโฟิซ�ว์ ((Class ScyphozoaClass Scyphozoa ) ) เปี5นแมงก์ะพรื�นเปี5นแมงก์ะพรื�นท� แท�จรื�งพบั แพรื$ก์รืะจายอย�$ท� ว์ไปีม�รื�ปีรื$างเหม�อนท� แท�จรื�งพบั แพรื$ก์รืะจายอย�$ท� ว์ไปีม�รื�ปีรื$างเหม�อนรื$มหรื�อรืะฆั�งท� ปีรืะก์อบัไปีด�ว์ยว์� �นเปี5นสั$ว์นใหญ$ รื$มหรื�อรืะฆั�งท� ปีรืะก์อบัไปีด�ว์ยว์� �นเปี5นสั$ว์นใหญ$ ก์รืะเพาะอาหารืม�ก์แยก์ออก์เปี5น ก์รืะเพาะอาหารืม�ก์แยก์ออก์เปี5น 4 4 แฉก์ บัรื�เว์ณแฉก์ บัรื�เว์ณขอบัรื$มไม$ม�ว์�ล� ม ขอบัรื$มไม$ม�ว์�ล� ม ((velumvelum ) ) พว์ก์น�4ม�เข7มพ�ษชั$ว์ยในพว์ก์น�4ม�เข7มพ�ษชั$ว์ยในก์ารืจ�บัเหย� อและปีAองก์�นต�ว์ เชั$น ก์ารืจ�บัเหย� อและปีAองก์�นต�ว์ เชั$น Rhizostoma Rhizostoma

4.4. ไฟล�มท�โนฟอราไฟล�มท�โนฟอรา ((Phylum Phylum CtenophoraCtenophora)) • สัมาชั�ก์ในก์ล�$มน�4ม�ปีรืะมาณ สัมาชั�ก์ในก์ล�$มน�4ม�ปีรืะมาณ 90 90 ชัน�ด ชัน�ด • ล,าต�ว์เปี5นว์� �นและม�สัมมาตรืแบับัรื�ศม� จ!งท,าให�ม�ล�ก์ษณะคล�ายล,าต�ว์เปี5นว์� �นและม�สัมมาตรืแบับัรื�ศม� จ!งท,าให�ม�ล�ก์ษณะคล�าย

เมด�ซามาก์แต$ไม$ม�เข7มพ�ษ หว์�ว์� �นม�แถว์ของซ� หว์� เมด�ซามาก์แต$ไม$ม�เข7มพ�ษ หว์�ว์� �นม�แถว์ของซ� หว์� ((comb comb rowsrows ) ) อย�$ อย�$ 8 8 แถว์ท� สัะท�อนแสังได�ชั$ว์ยในก์ารืเคล� อนท� แถว์ท� สัะท�อนแสังได�ชั$ว์ยในก์ารืเคล� อนท�

• โดยม�รืะบับัปีรืะสัาทเปี5นต�ว์คว์บัค�มอ�ตรืาคว์ามเรื7ว์และท�ศทางโดยม�รืะบับัปีรืะสัาทเปี5นต�ว์คว์บัค�มอ�ตรืาคว์ามเรื7ว์และท�ศทางของก์ารืเคล� อนท� ม�หนว์ด ของก์ารืเคล� อนท� ม�หนว์ด 2 2 เสั�น ท� ยาว์มาก์ใชั�เปี5นต�ว์จ�บัเสั�น ท� ยาว์มาก์ใชั�เปี5นต�ว์จ�บัเหย� อและปีAองก์�นต�ว์ พว์ก์น�4ม�รื�ปีรื$างแตก์ต$างก์�นสั$ว์นใหญ$เหย� อและปีAองก์�นต�ว์ พว์ก์น�4ม�รื�ปีรื$างแตก์ต$างก์�นสั$ว์นใหญ$เปี5นทรืงก์ลมม�ขนาดต�4งแต$ เปี5นทรืงก์ลมม�ขนาดต�4งแต$ 22 –– 3 3 ม�ลล�เมตรื จนถ!ง ม�ลล�เมตรื จนถ!ง 11 –– 2 2เซนต�เมตรื บัางชัน�ดม�รื�ปีรื$างแบันยาว์อาจยาว์ถ!ง เซนต�เมตรื บัางชัน�ดม�รื�ปีรื$างแบันยาว์อาจยาว์ถ!ง 11 –– 2 2เมตรื เมตรื

• ก์�นเน�4อเปี5นอาหารื ก์�นเน�4อเปี5นอาหารื ((carnivorescarnivores ) ) อาหารืสั$ว์นใหญ$เปี5นอาหารืสั$ว์นใหญ$เปี5นพว์ก์แพลงก์�ตอนสั�ตว์� และถ�ก์ก์�นโดยปีลาว์�ยอ$อน พว์ก์แพลงก์�ตอนสั�ตว์� และถ�ก์ก์�นโดยปีลาว์�ยอ$อน

5. 5. ไฟิล�มน�เมอไฟิล�มน�เมอเท�ยเท�ย ((Phylum Phylum NemerteaNemertea))• ส#ว์นใหญ่#อาศึ�ยอย'#หน"าด้(นและม�ต�ว์อ#อนเป)นแพส#ว์นใหญ่#อาศึ�ยอย'#หน"าด้(นและม�ต�ว์อ#อนเป)นแพ

ลงก�ตอนชั่��ว์คราว์เก,อบท�-งหมด้ลงก�ตอนชั่��ว์คราว์เก,อบท�-งหมด้• ล.าต�ว์จะส�-นแบนและทางส#ว์นท"ายของล.าต�ว์จะล.าต�ว์จะส�-นแบนและทางส#ว์นท"ายของล.าต�ว์จะ

ขยายออกเป)นคร�บและม�คร�บหางท.าหน"าท��ในการขยายออกเป)นคร�บและม�คร�บหางท.าหน"าท��ในการว์#ายน.-า ว์#ายน.-า

6. 6. ไฟิล�มโรืต�ไฟิล�มโรืต�เฟิอรืา เฟิอรืา ((Phylum Phylum RofiferaRofifera ) )• ส#ว์นใหญ่#พบในน.-าจ,ด้ ส#ว์นใหญ่#พบในน.-าจ,ด้ 80 % 80 % หร,อบร(เว์ณปากแม#น.-าหร,อบร(เว์ณปากแม#น.-า

ท��ม�คว์ามเค1มต.�าพบน"อยชั่น(ด้ท��อาศึ�ยอย'#ในน.-าทะเลท��ม�คว์ามเค1มต.�าพบน"อยชั่น(ด้ท��อาศึ�ยอย'#ในน.-าทะเล• ล.าต�ว์แบ#งออกเป)นส#ว์นห�ว์ ล.าต�ว์และเท"า ซึ่��งอาจม�ล.าต�ว์แบ#งออกเป)นส#ว์นห�ว์ ล.าต�ว์และเท"า ซึ่��งอาจม�

เปล,อก เปล,อก ((loricalorica ) ) ห�"มหร,อไม#ก1ได้"ห�"มหร,อไม#ก1ได้"• บร(เว์ณส#ว์นห�ว์ม�ซึ่�เล�ยอย'#เป)นว์ง บร(เว์ณส#ว์นห�ว์ม�ซึ่�เล�ยอย'#เป)นว์ง ((coronacorona ) ) ท.าท.า

หน"าท��พ�ด้โบกและกรองอาหารเข"าส'#ปากต�ว์อย#างเชั่#น หน"าท��พ�ด้โบกและกรองอาหารเข"าส'#ปากต�ว์อย#างเชั่#น BrachionusBrachionus ท��ใชั่"เป)นอาหารเล�-ยงล'กส�ตว์�น.-า ท��ใชั่"เป)นอาหารเล�-ยงล'กส�ตว์�น.-า

6. 6. ไฟิล�มแอนไฟิล�มแอนน�ล�ดาน�ล�ดา ((Phylum Phylum AnnelidaAnnelida ) )• จ�ดอย�$ในคลาสัโพล�ค�ตา จ�ดอย�$ในคลาสัโพล�ค�ตา ((Class PolychaetaClass Polychaeta ) )

หรื�อไสั�เด�อนทะเลหรื�อไสั�เด�อนทะเล

• สั$ว์นใหญ$ท� พบัเปี5นแพลงก์�ตอนชั� ว์ครืาว์ในชั$ว์งท� สั$ว์นใหญ$ท� พบัเปี5นแพลงก์�ตอนชั� ว์ครืาว์ในชั$ว์งท� เปี5นต�ว์อ$อนหรื�อในขณะผสัมพ�นธ�� เปี5นต�ว์อ$อนหรื�อในขณะผสัมพ�นธ��

8. 8. ไฟิล�มมอไฟิล�มมอลล�สัก์า ลล�สัก์า ((Phylum Phylum MolluscaMollusca ) )88 1. 1. เทอรื�โรืปีอด เทอรื�โรืปีอด ((pteropodspteropods ) ) จ�ดอย�$ในซ�บัออเดอรื�โอพ�ลโทแบัจ�ดอย�$ในซ�บัออเดอรื�โอพ�ลโทแบั

รืนเชั�ย รืนเชั�ย ((Suborder OpisthobranchiaSuborder Opisthobranchia ) )• อาศ�ยอย�$บัรื�เว์ณผ�ว์หน�าน,4าทะเลบัางครื�4งพบัรืว์มก์�นเปี5นก์ล�$ม สั$ว์นอาศ�ยอย�$บัรื�เว์ณผ�ว์หน�าน,4าทะเลบัางครื�4งพบัรืว์มก์�นเปี5นก์ล�$ม สั$ว์น

ของเท�า ของเท�า ((footfoot ) ) จะขยายแผ$ออก์เปี5นแผ$นหรื�อครื�บัขนาดใหญ$ จะขยายแผ$ออก์เปี5นแผ$นหรื�อครื�บัขนาดใหญ$ 2 2อ�น ท,าหน�าท� ในก์ารืเคล� อนท� และลอยต�ว์ไม$ม�เหง�อก์และเปี5นก์รืะอ�น ท,าหน�าท� ในก์ารืเคล� อนท� และลอยต�ว์ไม$ม�เหง�อก์และเปี5นก์รืะเทย เชั$น เทย เชั$น Spiratella, LimacaSpiratella, Limaca และ และ ClioneClione ซ! งเปี5นอาหารืท� ซ! งเปี5นอาหารืท� สั,าค�ญของปีลาว์าฬ สั,าค�ญของปีลาว์าฬ

• เทอรื�โรืปีอดม� เทอรื�โรืปีอดม� 2 2 ชัน�ดค�อ พว์ก์ท� ไม$ม�เปีล�อก์ก์�นอาหารืโดยก์ารืล$าชัน�ดค�อ พว์ก์ท� ไม$ม�เปีล�อก์ก์�นอาหารืโดยก์ารืล$าเหย� อ เหย� อ ((predatorpredator ) ) ก์�บัพว์ก์ท� ม�เปีล�อก์ ก์�บัพว์ก์ท� ม�เปีล�อก์ ((shell pteropodsshell pteropods ) )พว์ก์น�4ม�เปีล�อก์บัางขดเปี5นว์งเปีรืาะแตก์ห�ก์ง$ายและก์�นพ�ชัเปี5นพว์ก์น�4ม�เปีล�อก์บัางขดเปี5นว์งเปีรืาะแตก์ห�ก์ง$ายและก์�นพ�ชัเปี5นอาหารือาหารื

88 2. 2. เฮดเทอรื�โรืปีอด เฮดเทอรื�โรืปีอด ((heterropodsheterropods))

• จ�ดอย�$ในซ�บัออเดอรื�สัเตพโตน�ว์รืา จ�ดอย�$ในซ�บัออเดอรื�สัเตพโตน�ว์รืา ((Suborder Suborder StreptoneuraStreptoneura ) ) พบัมาก์ในเขตรื�อนและก์! งเขตรื�อนพบัมาก์ในเขตรื�อนและก์! งเขตรื�อน

• พบัในอ$าว์ไทยท� ม�คว์ามล!ก์ปีรืะมาณ พบัในอ$าว์ไทยท� ม�คว์ามล!ก์ปีรืะมาณ 40 40 เมตรืเมตรื• ล,าต�ว์โปีรื$งใสัสั$ว์นของเปีล�อก์ลดขนาดลง สั$ว์นห�ว์และล,าต�ว์โปีรื$งใสัสั$ว์นของเปีล�อก์ลดขนาดลง สั$ว์นห�ว์และ

เท�าม�ขนาดใหญ$เม� อเท�ยบัก์�บัล,าต�ว์ เท�าม�ขนาดใหญ$เม� อเท�ยบัก์�บัล,าต�ว์ • สั$ว์นของเท�าพ�ฒนาไปีเปี5นครื�บัชั$ว์ยในก์ารืลอยต�ว์เชั$นสั$ว์นของเท�าพ�ฒนาไปีเปี5นครื�บัชั$ว์ยในก์ารืลอยต�ว์เชั$น

เด�ยว์ก์�บัเทอรื�โรืปีอด แต$ม� เด�ยว์ก์�บัเทอรื�โรืปีอด แต$ม� 11 –– 3 3 อ�น ม�หนว์ด อ�น ม�หนว์ด 1 1 ค�$ ค�$ และตาขนาดใหญ$ และตาขนาดใหญ$ 1 1 ค�$ บัางชัน�ดม�ปี�Eมด�ดและฝั่าปี2ดค�$ บัางชัน�ดม�ปี�Eมด�ดและฝั่าปี2ดเปีล�อก์ เปีล�อก์ ((operculumoperculum ) ) ต�ว์ท� รื��จ�ก์ก์�นด� ได�แก์$ ต�ว์ท� รื��จ�ก์ก์�นด� ได�แก์$ Atlanta, Carinaria Atlanta, Carinaria และ และ PterotrachaeaPterotrachaea

ต�ว์อ#อนหอยฝาเด้�ยว์และหอยต�ว์อ#อนหอยฝาเด้�ยว์และหอยสองฝาสองฝา

•ในหอยฝั่าเด�ยว์โบัรืาณม�ต�ว์อ$อนในรืะยะน�4ในหอยฝั่าเด�ยว์โบัรืาณม�ต�ว์อ$อนในรืะยะน�4แต$หอยฝั่าเด�ยว์สั$ว์นใหญ$ว์างไข$ในแคปีซ�ลแต$หอยฝั่าเด�ยว์สั$ว์นใหญ$ว์างไข$ในแคปีซ�ล• เม� อฟิ>ก์ออก์จาก์ไข$จะเปี5นต�ว์อ$อนรืะยะว์�ล�เม� อฟิ>ก์ออก์จาก์ไข$จะเปี5นต�ว์อ$อนรืะยะว์�ล�เจอรื� เจอรื� ((veliger larvaeveliger larvae ) ) ม�เปีล�อก์ ม�ว์�ล�ม ม�เปีล�อก์ ม�ว์�ล�ม ((velumvelum ) ) ท� คล�ายปี'ก์ขนาดใหญ$ ท� คล�ายปี'ก์ขนาดใหญ$ 1 1 ค�$ค�$•ม�ซ�เรื�ยล�อมรือบัชั$ว์ยในก์ารืว์$ายน,4าและม�ซ�เรื�ยล�อมรือบัชั$ว์ยในก์ารืว์$ายน,4าและก์รืองอาหารืเข�าสั�$ปีาก์ หอยสัองฝั่าและหอยก์รืองอาหารืเข�าสั�$ปีาก์ หอยสัองฝั่าและหอยงาชั�างม�ต�ว์อ$อนในรืะยะน�4เชั$นก์�น งาชั�างม�ต�ว์อ$อนในรืะยะน�4เชั$นก์�น

Phylum Phylum BrachiopodaBrachiopoda

• ต�ว์อ#อนของหอยตะเก�ยงจ�ด้เป)นแพลงก�ตอนต�ว์อ#อนของหอยตะเก�ยงจ�ด้เป)นแพลงก�ตอนชั่��ว์คราว์ ชั่��ว์คราว์

• สก�ลท��พบบ#อย สก�ลท��พบบ#อย Lingula Lingula

• ล.าต�ว์ของล.าต�ว์ของLingula larva Lingula larva จะเป)นร'ปคร��งจะเป)นร'ปคร��งว์งกลมหร,อร'ปไข# ต�ว์อ#อนม�ส�เหล,องยาว์ประมาณ ว์งกลมหร,อร'ปไข# ต�ว์อ#อนม�ส�เหล,องยาว์ประมาณ 0.3-1.5 0.3-1.5 มมมม . .

9. 9. ไฟิล�มอารื�โทรืไฟิล�มอารื�โทรืโปีดาโปีดา ((Phylum Phylum ArthropodaArthropoda ) )• พบัมาก์ก์ว์$า พบัมาก์ก์ว์$า 44 ,, 500 500 ชัน�ด และอาศ�ยอย�$ในทะเลมาก์ก์ว์$า ชัน�ด และอาศ�ยอย�$ในทะเลมาก์ก์ว์$า 90 90

เปีอรื�เซ7นต�เปีอรื�เซ7นต�• Order copepodaOrder copepoda โคพ�พอดท�4งหมด โคพ�พอดท�4งหมด 11,500 species 200 11,500 species 200

families 1,650families 1,650 generagenera (Humes 1994) (Humes 1994) รืว์มท�4งท� เปี5นรืว์มท�4งท� เปี5นพารืาสั�ต พารืาสั�ต ((parasitesparasites ) )

• โคพ�พอดเปี5นแพลงก์�ตอนสั�ตว์�ท� พบัมาก์ท�4งจ,านว์นชัน�ดและปีรื�มาณโคพ�พอดเปี5นแพลงก์�ตอนสั�ตว์�ท� พบัมาก์ท�4งจ,านว์นชัน�ดและปีรื�มาณและเปี5นก์ล�$มท� ม�คว์ามสั,าค�ญมาก์ท� สั�ดของแพลงก์�ตอนสั�ตว์�ในทะเลและเปี5นก์ล�$มท� ม�คว์ามสั,าค�ญมาก์ท� สั�ดของแพลงก์�ตอนสั�ตว์�ในทะเล

• พว์ก์น�4ม�ขนาดเล7ก์ยาว์ปีรืะมาณ พว์ก์น�4ม�ขนาดเล7ก์ยาว์ปีรืะมาณ 02 02 ม�ลล�เมตรื ถ!ง ม�ลล�เมตรื ถ!ง 2 2 เซนต�เมตรืเซนต�เมตรื• โคพ�พอดม�ปีล�องท�4งหมด โคพ�พอดม�ปีล�องท�4งหมด 15 15 ปีล�อง โดยแบั$งออก์เปี5นสั$ว์นห�ว์ ปีล�อง โดยแบั$งออก์เปี5นสั$ว์นห�ว์ 5 5

ปีล�องซ! งม�หนว์ด ปีล�องซ! งม�หนว์ด ((antennaeantennae ) ) เข�4ยว์ เข�4ยว์ ((mandiblemandible ) ) และแมคซ�ล� และแมคซ�ล� ((maxillaemaxillae ) ) สั$ว์นอก์ม� สั$ว์นอก์ม� 6 6 ปีล�อง ได�แก์$แมคซ�ล�เปีด ปีล�อง ได�แก์$แมคซ�ล�เปีด ((maxillipedmaxilliped ) ) และขาว์$ายน,4า และขาว์$ายน,4า 5 5 ค�$ สั$ว์นท�องม� ค�$ สั$ว์นท�องม� 3 3 ปีล�อง และสั$ว์นหาง ปีล�อง และสั$ว์นหาง 1 1 ปีล�อง ปีล�อง

โดยท� ปีลายแยก์เปี5นสัองแฉก์ โดยท� ปีลายแยก์เปี5นสัองแฉก์ ((caudal ramicaudal rami ) )

Calanoida

Cyclopoida

Poecilostomatoida

Harpacticoida

99 2. 2. ไมซ�ด ไมซ�ด (mysid (mysid หรื�อหรื�อ opossum opossum shrimps)shrimps)• จ�ดอย�$ในอ�นด�บัไมซ�ดาเซ�ย จ�ดอย�$ในอ�นด�บัไมซ�ดาเซ�ย ((Order Mysidacea) Order Mysidacea) • พบัมาก์ตามปีาก์แม$น,4าและชัายฝั่> งทะเลและม�ก์อย�$รืว์มพบัมาก์ตามปีาก์แม$น,4าและชัายฝั่> งทะเลและม�ก์อย�$รืว์ม

ก์�นเปี5นฝั่�งใหญ$ๆ ม�รื�ปีรื$างคล�ายก์��งล,าต�ว์ขาว์โปีรื$งใสัก์�นเปี5นฝั่�งใหญ$ๆ ม�รื�ปีรื$างคล�ายก์��งล,าต�ว์ขาว์โปีรื$งใสัสั$ว์นของเปีล�อก์บัางและห��มสั$ว์นนอก์เก์�อบัท�4งหมดแต$สั$ว์นของเปีล�อก์บัางและห��มสั$ว์นนอก์เก์�อบัท�4งหมดแต$ไม$เชั� อมต�ดก์�บัปีล�องอก์ไม$เชั� อมต�ดก์�บัปีล�องอก์

• ตาม�ก์�านและเปี5นตาปีรืะก์อบั ตาม�ก์�านและเปี5นตาปีรืะก์อบั (compound (compound eyes) eyes)

• รืยางค�อก์เปี5นแบับัไบัรืาม�สั รืยางค�อก์เปี5นแบับัไบัรืาม�สั (biramous) (biramous) ม� ม� 8 8 ค�$ ค�$ • สั$ว์นท�องม�รืยางค� สั$ว์นท�องม�รืยางค� 6 6 ค�$ โดย ค�$ โดย 5 5 ค�$แรืก์เปี5นขาว์$ายน,4า ค�$แรืก์เปี5นขาว์$ายน,4า

(swimmeret) (swimmeret) ท� ม�ขนาดเล7ก์ ท� ม�ขนาดเล7ก์ • รืยางค�ค�$ท� รืยางค�ค�$ท� 6 6 เปีล� ยนรื�ปีไปีเปี5นสั$ว์นท� เรื�ยก์ว์$า แพนเปีล� ยนรื�ปีไปีเปี5นสั$ว์นท� เรื�ยก์ว์$า แพน

หาง หาง (uropod) (uropod)

• ไมซ�ดจะม�สัตาโตซ�สัท� ไมซ�ดจะม�สัตาโตซ�สัท� (statocyst) (statocyst) เปี5นอว์�ยว์ะอย�$เปี5นอว์�ยว์ะอย�$ท� แพนหางและไม$ม�เฟิอรื�คอลเรืไม ท� แพนหางและไม$ม�เฟิอรื�คอลเรืไม (furcal rami) (furcal rami) แต$จะม�หนามตรืงปีลายแทนซ! งเปี5นข�อแตก์ต$างรืะแต$จะม�หนามตรืงปีลายแทนซ! งเปี5นข�อแตก์ต$างรืะหว์$างไมซ�ดก์�บัครื�สัเตเชั�ยนชัน�ดอ� นท� ม�ล�ก์ษณะคล�ายหว์$างไมซ�ดก์�บัครื�สัเตเชั�ยนชัน�ดอ� นท� ม�ล�ก์ษณะคล�ายก์��ง ก์��ง

• สั$ว์นของแพนหางและหาง สั$ว์นของแพนหางและหาง (telson) (telson) จะรืว์มก์�นเปี5นจะรืว์มก์�นเปี5นสั$ว์นของหาง สั$ว์นของหาง (tail fan) (tail fan) ชั$ว์ยในก์ารืว์$ายน,4า ชั$ว์ยในก์ารืว์$ายน,4า

• ไมซ�ดต�ว์เม�ยจะม�อ�สัท�ไจท� ไมซ�ดต�ว์เม�ยจะม�อ�สัท�ไจท� (oostegites) (oostegites) อย�$ท� อย�$ท� สั$ว์นอก์เปี5นท� เก์7บัไข$ ไข$อาจถ�ก์เก์7บัไว์�ในท� เก์7บัไข$จนม�สั$ว์นอก์เปี5นท� เก์7บัไข$ ไข$อาจถ�ก์เก์7บัไว์�ในท� เก์7บัไข$จนม�รื�ปีรื$างคล�ายต�ว์โตเต7มว์�ยจาก์น�4นจะถ�ก์ปีล$อยลงในน,4ารื�ปีรื$างคล�ายต�ว์โตเต7มว์�ยจาก์น�4นจะถ�ก์ปีล$อยลงในน,4าหรื�อไข$อาจถ�ก์ปีล$อยลงในน,4าแล�ว์จ!งฟิ>ก์เปี5นต�ว์อ$อนหรื�อไข$อาจถ�ก์ปีล$อยลงในน,4าแล�ว์จ!งฟิ>ก์เปี5นต�ว์อ$อนรืะยะนอเพล�ยสั รืะยะนอเพล�ยสั (nauplius) (nauplius) ก์7ได� สั$ว์นไมซ�ดต�ว์ผ��ก์7ได� สั$ว์นไมซ�ดต�ว์ผ��ไม$ม�อ�สัท�ไจท�แต$ขาว์$ายน,4าค�$ท� ไม$ม�อ�สัท�ไจท�แต$ขาว์$ายน,4าค�$ท� 44 จะม�ขนาดใหญ$ก์ว์$าค�$จะม�ขนาดใหญ$ก์ว์$าค�$อ� นๆ อ� นๆ

• ไมซ�ดก์�นแพลงก์�ตอนขนาดเล7ก์เปี5นอาหารืและม�นจะไมซ�ดก์�นแพลงก์�ตอนขนาดเล7ก์เปี5นอาหารืและม�นจะถ�ก์ปีลาก์�นเปี5นอาหารือ�ก์ทอดหน! ง ถ�ก์ปีลาก์�นเปี5นอาหารือ�ก์ทอดหน! ง

99 3. 3. ย�ฟิาว์ซ�ด ย�ฟิาว์ซ�ด (euphausiids (euphausiids หรื�อ หรื�อ krill krill shimp)shimp)• จ�ดอย�$อ�นด�บัย�ฟิาว์ซ�เซ�ย จ�ดอย�$อ�นด�บัย�ฟิาว์ซ�เซ�ย (Order Euphausiacea)(Order Euphausiacea)• พว์ก์น�4ม�ล�ก์ษณะคล�ายไมซ�ดมาก์แต$ม�ขนาดใหญ$ก์ว์$าล,าพว์ก์น�4ม�ล�ก์ษณะคล�ายไมซ�ดมาก์แต$ม�ขนาดใหญ$ก์ว์$าล,า

ต�ว์ยาว์ต�4งแต$ ต�ว์ยาว์ต�4งแต$ 8 8 ม�ลล�เมตรืถ!ง ม�ลล�เมตรืถ!ง 6 6 เซนต�เมตรื เซนต�เมตรื • ล,าต�ว์ใสัแต$บัางชัน�ดม�สั�แดงตาม�ก์�านตา ล,าต�ว์ใสัแต$บัางชัน�ดม�สั�แดงตาม�ก์�านตา • รืยางค�สั$ว์นอก์เปี5นไบัรืาม�สัและไม$ม�สั$ว์นใดเปีล� ยนแปีลงรืยางค�สั$ว์นอก์เปี5นไบัรืาม�สัและไม$ม�สั$ว์นใดเปีล� ยนแปีลง

ไปีเปี5นแมก์ซ�ล�เปีด พว์ก์น�4สั$ว์นของคารืาเปีสั ไปีเปี5นแมก์ซ�ล�เปีด พว์ก์น�4สั$ว์นของคารืาเปีสั (carapace) (carapace) ท� ห��มสั$ว์นอก์จะเชั� อมต�ดก์�บัสั$ว์นอก์ท� ห��มสั$ว์นอก์จะเชั� อมต�ดก์�บัสั$ว์นอก์ท�4งหมด ท�4งหมด

• ม�เหง�อก์โผล$ออก์มานอก์คารืาเปีสัซ! งต$างจาก์ก์��งจรื�งๆ ม�เหง�อก์โผล$ออก์มานอก์คารืาเปีสัซ! งต$างจาก์ก์��งจรื�งๆ • ย�ฟิาว์ซ�ดก์�นโคพ�พอดเปี5นอาหารืและต�ว์ม�นเปี5นอาหารืย�ฟิาว์ซ�ดก์�นโคพ�พอดเปี5นอาหารืและต�ว์ม�นเปี5นอาหารื

ของสั�ตว์�หลายชัน�ด เชั$น ปีลา นก์ทะเล และปีลาว์าฬ ของสั�ตว์�หลายชัน�ด เชั$น ปีลา นก์ทะเล และปีลาว์าฬ ต�ว์อย$างเชั$น ต�ว์อย$างเชั$น Pseudoeuphausia latifronsPseudoeuphausia latifrons ชัาว์ชัาว์บั�านเรื�ยก์ว์$า เคยบั�านเรื�ยก์ว์$า เคย

9.4 9.4 ออสตราคอด้ออสตราคอด้ (ostracods (ostracods หร,อ หร,อ bean clams)bean clams)

• จ�ดอย�$ในอ�นด�บัออสัตรืาโคดา จ�ดอย�$ในอ�นด�บัออสัตรืาโคดา (Order Ostracoda)(Order Ostracoda)• พบัท�4งในน,4าจ�ดและทะเลสั$ว์นมาก์อาศ�ยอย�$ตามพ�4นท�องทะเลหรื�อพบัท�4งในน,4าจ�ดและทะเลสั$ว์นมาก์อาศ�ยอย�$ตามพ�4นท�องทะเลหรื�อ

ต�ดตามสัาหรื$ายหรื�ออาจข�ดรื�อย�$ตามโคลนหรื�อฝั่>งต�ว์อย�$ตามพ�4นทรืายต�ดตามสัาหรื$ายหรื�ออาจข�ดรื�อย�$ตามโคลนหรื�อฝั่>งต�ว์อย�$ตามพ�4นทรืาย• พว์ก์น�4ม�ขนาดเล7ก์ปีรืะมาณ พว์ก์น�4ม�ขนาดเล7ก์ปีรืะมาณ 11 –– 2 2 ม�ลล�เมตรื ล,าต�ว์แบันข�างม�ตาม�ลล�เมตรื ล,าต�ว์แบันข�างม�ตา

ปีรืะก์อบั ปีรืะก์อบั 11 –– 2 2 อ�น ข!4นอย�$ก์�บัชัน�ดของม�นอ�น ข!4นอย�$ก์�บัชัน�ดของม�น• ม�เปีล�อก์ ม�เปีล�อก์ (carapace) (carapace) 2 2 อ�น ปีรืะก์บัก์�นและม�สั�น อ�น ปีรืะก์บัก์�นและม�สั�น (hinged) (hinged)

ย!ดต�ดก์�นคล�ายหอยสัองฝั่า โดยห��มล,าต�ว์ไว์�ภูายในเก์�อบัท�4งหมดและย!ดต�ดก์�นคล�ายหอยสัองฝั่า โดยห��มล,าต�ว์ไว์�ภูายในเก์�อบัท�4งหมดและอาจย� นเฉพาะสั$ว์นปีลายของรืยางค�ออก์มาเท$าน�4นเพ� อใชั�ในก์ารืว์$ายอาจย� นเฉพาะสั$ว์นปีลายของรืยางค�ออก์มาเท$าน�4นเพ� อใชั�ในก์ารืว์$ายน,4าน,4า

• บัางชัน�ดเรื�องแสังได� บัางชัน�ดเรื�องแสังได� • ออสัตรืาคอดสั$ว์นใหญ$จะเก์7บัไข$ไว์�ในถ�งเก์7บัไข$ท� อย�$ทางสั$ว์นหล�งของออสัตรืาคอดสั$ว์นใหญ$จะเก์7บัไข$ไว์�ในถ�งเก์7บัไข$ท� อย�$ทางสั$ว์นหล�งของ

ล,าต�ว์ เชั$น ล,าต�ว์ เชั$น CypridinaCypridina

9.5 9.5 ไรืน,4า ไรืน,4า (Water flea)(Water flea)

• จ�ดอย�$ในอ�นด�บัคลาโดเซอรืา จ�ดอย�$ในอ�นด�บัคลาโดเซอรืา (Order Cladocera)(Order Cladocera)• เปี5นพว์ก์ท� ม�เปีล�อก์ เปี5นพว์ก์ท� ม�เปีล�อก์ 2 2 ฝั่า ห��มล,าต�ว์เก์�อบัท�4งหมด ฝั่า ห��มล,าต�ว์เก์�อบัท�4งหมด • ยก์เว์�นสั$ว์นห�ว์เท$าน�4นท� อย�$นอก์เปีล�อก์และเปีล�อก์ไม$ม�สั�นยก์เว์�นสั$ว์นห�ว์เท$าน�4นท� อย�$นอก์เปีล�อก์และเปีล�อก์ไม$ม�สั�น• ต�ว์ใหญ$แบันข�าง ต�ว์ใหญ$แบันข�าง (compressed) (compressed) ม�ขนาดเล7ก์ม�ขนาดเล7ก์

ปีรืะมาณ ปีรืะมาณ 05.05. –– 1 1 ม�ลล�เมตรื ม�ลล�เมตรื • ม�ตาปีรืะก์อบั ม�ตาปีรืะก์อบั 1 1 อ�น หนว์ดค�$ท� อ�น หนว์ดค�$ท� 2 2 ม�ขนาดใหญ$ใชั�ว์$ายน,4าม�ขนาดใหญ$ใชั�ว์$ายน,4า• ม�ท� เก์7บัไข$อย�$ท� สั$ว์นหล�งของเปีล�อก์ ได�แก์$ ม�ท� เก์7บัไข$อย�$ท� สั$ว์นหล�งของเปีล�อก์ ได�แก์$ Penilia Penilia

schmackerischmackeri และ และ Evadne tergestina Evadne tergestina สั$ว์นสั$ว์นมาก์อาศ�ยอย�$ในน,4าจ�ดมาก์อาศ�ยอย�$ในน,4าจ�ด

99 6. 6. ไอโซึ่ปอด้ ไอโซึ่ปอด้ (Isopods (Isopods ))

• จ�ดอย�$ในอ�นด�บัไอโซโปีดาจ�ดอย�$ในอ�นด�บัไอโซโปีดา (Order Isopoda)(Order Isopoda)

• สั$ว์นใหญ$อาศ�ยอย�$หน�าด�นไม$ม�เปีล�อก์ห��มต�ว์สั$ว์นใหญ$อาศ�ยอย�$หน�าด�นไม$ม�เปีล�อก์ห��มต�ว์• ล,าต�ว์แบันจาก์บันลงล$าง ล,าต�ว์แบันจาก์บันลงล$าง (dorsoventally (dorsoventally

flattened)flattened)

• ม�รืยางค�อก์ ม�รืยางค�อก์ 7 7 ค�$เปี5นแบับัย�น�รืาม�สั ค�$เปี5นแบับัย�น�รืาม�สั (uniramous)(uniramous)

• ม�ตาปีรืะก์อบัและไม$ม�ก์�านตา ม�ตาปีรืะก์อบัและไม$ม�ก์�านตา (sessile) (sessile)

• ม�เหง�อก์อย�$บันรืยางค�ท�อง ไอโซปีอดท� เปี5นแพลงก์�ตอนม�เหง�อก์อย�$บันรืยางค�ท�อง ไอโซปีอดท� เปี5นแพลงก์�ตอนและพบัเสัมอๆ ได�แก์$ และพบัเสัมอๆ ได�แก์$ EurydiceEurydice หรื�อ หรื�อ MunnopsisMunnopsis

99 7. 7. แอมฟ4แอมฟ4พอด้ พอด้ (beach (beach fleas, fleas, scuds)scuds)• จ�ดอย�$ในอ�นด�บัแอมฟิ2โปีดา จ�ดอย�$ในอ�นด�บัแอมฟิ2โปีดา (Order Amphipoda) (Order Amphipoda)

• ไม$ม�เปีล�อก์ห��ม ม�รื�ปีรื$างโดยท� ว์ไปีคล�ายไอโซปีอดไม$ม�เปีล�อก์ห��ม ม�รื�ปีรื$างโดยท� ว์ไปีคล�ายไอโซปีอด• แต$ม�ล,าต�ว์แบันทางด�านข�าง แต$ม�ล,าต�ว์แบันทางด�านข�าง (compressed) (compressed)

• ม�เหง�อก์เปี5นเสั�นๆ อย�$บันขาท� สั$ว์นอก์พว์ก์ท� เปี5นแพม�เหง�อก์เปี5นเสั�นๆ อย�$บันขาท� สั$ว์นอก์พว์ก์ท� เปี5นแพลงก์�ตอนจ�ดอย�$ในครือบัครื�ว์ไฮเพอรื�ด� ลงก์�ตอนจ�ดอย�$ในครือบัครื�ว์ไฮเพอรื�ด� (Family (Family (Family Hyperiidae) (Family Hyperiidae)

• ม�ขนาดปีรืะมาณ ม�ขนาดปีรืะมาณ 11 –– 2 2 เซนต�เมตรื เซนต�เมตรื • สั$ว์นห�ว์และตาขนาดใหญ$ สั$ว์นห�ว์และตาขนาดใหญ$

99 8. 8.เด้คาปอด้ เด้คาปอด้ ((DecapoDecapodsds))• จ�ดอย�$ในอ�นด�บัเดคาโปีดา จ�ดอย�$ในอ�นด�บัเดคาโปีดา ((Order DecapodaOrder Decapoda))• เปี5นพว์ก์ ครื�สัเตเชั�ยนท� ม�ขนาดใหญ$ท� สั�ด ได�แก์$ ก์��ง ก์��งม�งก์รื ปี�เปี5นพว์ก์ ครื�สัเตเชั�ยนท� ม�ขนาดใหญ$ท� สั�ด ได�แก์$ ก์��ง ก์��งม�งก์รื ปี�

เสัฉว์น เสัฉว์น • และปี�สั$ว์นใหญ$เปี5นพว์ก์ท� อาศ�ยอย�$หน�าด�นและม�ต�ว์อ$อนและปี�สั$ว์นใหญ$เปี5นพว์ก์ท� อาศ�ยอย�$หน�าด�นและม�ต�ว์อ$อน• เปี5นแพลงก์�ตอนชั� ว์ครืาว์อย�$ในน,4า เปี5นแพลงก์�ตอนชั� ว์ครืาว์อย�$ในน,4า • สั$ว์นพว์ก์ท� เปี5นแพลงก์�ตอนตลอดชั�พม�ไม$มาก์น�ก์และม�ขนาดใหญ$สั$ว์นพว์ก์ท� เปี5นแพลงก์�ตอนตลอดชั�พม�ไม$มาก์น�ก์และม�ขนาดใหญ$• ว์$ายน,4าได�ค$อนข�างเรื7ว์และม�ก์อย�$รืว์มก์�นเปี5นก์ล�$ม ได�แก์$ ล�ซ�ว์$ายน,4าได�ค$อนข�างเรื7ว์และม�ก์อย�$รืว์มก์�นเปี5นก์ล�$ม ได�แก์$ ล�ซ�

เฟิอรื�เฟิอรื�((LuciferLucifer ) ) หรื�อเคยสั,าล� หรื�อเคยสั,าล� • ล,าต�ว์เรื�ยว์ยาว์สั$ว์นห�ว์ม�ก์�านตาท� ยาว์มาก์ ล,าต�ว์เรื�ยว์ยาว์สั$ว์นห�ว์ม�ก์�านตาท� ยาว์มาก์ • พบัมาก์ตามชัายฝั่> งท� น,4าล!ก์ไม$เก์�น พบัมาก์ตามชัายฝั่> งท� น,4าล!ก์ไม$เก์�น 30 30 เมตรื ตามปีาก์แม$น,4าใชั�ท,าเมตรื ตามปีาก์แม$น,4าใชั�ท,า

ก์ะปี2 ก์ะปี2 • นอก์จาก์น�4นพว์ก์เซอเจสัท�ด นอก์จาก์น�4นพว์ก์เซอเจสัท�ด ((SergestidsSergestids ) ) ซ! งม�รื�ปีรื$างเรื�ยว์ยาว์ซ! งม�รื�ปีรื$างเรื�ยว์ยาว์

คล�ายก์��ง คล�ายก์��ง • ม�ก์รื� ม�ก์รื� ((RostrumRostrum ) ) สั�4นหรื�อไม$ม�เลยล,าต�ว์โปีรื$งแสังก์7จ�ดเปี5นแพลงก์�สั�4นหรื�อไม$ม�เลยล,าต�ว์โปีรื$งแสังก์7จ�ดเปี5นแพลงก์�

ตอนเชั$นก์�น ได�แก์$ ตอนเชั$นก์�น ได�แก์$ SergestesSergestes และ และ AcetesAcetes

1010 . . ไฟล�มค�โตนาไฟล�มค�โตนาตา ตา ((Phylum Phylum ChaetognathaChaetognatha))

• หนอนธน� หนอนธน� ((Arrow worms Arrow worms หรื�อ หรื�อ glass wormsglass worms)) เปี5นสั�ตว์�ท� อาศ�ยเปี5นสั�ตว์�ท� อาศ�ยอย�$ในทะเลเท$าน�4นอย�$ในทะเลเท$าน�4น

• พบัแพรื$ก์รืะจายท� ว์โลก์ม� ปีรืะมาณ พบัแพรื$ก์รืะจายท� ว์โลก์ม� ปีรืะมาณ 50 50 ชัน�ดชัน�ด• รื�ปีรื$างยาว์คล�ายหนอนต�ว์ใสัและม�ขนาดใหญ$อาจม�คว์ามยาว์ถ!ง รื�ปีรื$างยาว์คล�ายหนอนต�ว์ใสัและม�ขนาดใหญ$อาจม�คว์ามยาว์ถ!ง 1 1 น�4ว์ น�4ว์ • ล,าต�ว์แบั$งเปี5นสัามสั$ว์น ค�อ สั$ว์นห�ว์ ล,าต�ว์และหางล,าต�ว์แบั$งเปี5นสัามสั$ว์น ค�อ สั$ว์นห�ว์ ล,าต�ว์และหาง• สั$ว์นปีลายสั�ดของห�ว์ม�เข�4ยว์ สั$ว์นปีลายสั�ดของห�ว์ม�เข�4ยว์ ((jawsjaws ) ) ท� โค�งงอใชั�จ�บัเหย� อล,าต�ว์ม�ครื�บั ท� โค�งงอใชั�จ�บัเหย� อล,าต�ว์ม�ครื�บั

- 12- 12 ค�$ ค�$ • ม�ครื�บัหางชั$ว์ยในก์ารืทรืงต�ว์ พว์ก์น�4เปี5นก์รืะเทยม�รื�งไข$อย�$ด�านข�างของล,าม�ครื�บัหางชั$ว์ยในก์ารืทรืงต�ว์ พว์ก์น�4เปี5นก์รืะเทยม�รื�งไข$อย�$ด�านข�างของล,า

ต�ว์ ถ�งเก์7บัสัเปี2รื�มอย�$ท� สั$ว์นหาง ต�ว์ ถ�งเก์7บัสัเปี2รื�มอย�$ท� สั$ว์นหาง • หนอนธน�ก์�นโคพ�พอด ต�ว์อ$อนของปีลา ต�ว์อ$อนของ เดคาพอดและก์�นหนอนธน�ก์�นโคพ�พอด ต�ว์อ$อนของปีลา ต�ว์อ$อนของ เดคาพอดและก์�น

พว์ก์เด�ยว์ก์�นเปี5นอาหารืและม�นเปี5นอาหารืของปีลา เมด�ซา และสั�ตว์�อ� นๆ พว์ก์เด�ยว์ก์�นเปี5นอาหารืและม�นเปี5นอาหารืของปีลา เมด�ซา และสั�ตว์�อ� นๆ ได�แก์$ ได�แก์$ SagittaSagitta sp. sp.

• หนอนธน�แต$ละชัน�ดอาศ�ยอย�$ในมว์ลน,4าท� ม�ค�ณสัมบั�ต�แตก์ต$างก์�นจ!งเปี5นหนอนธน�แต$ละชัน�ดอาศ�ยอย�$ในมว์ลน,4าท� ม�ค�ณสัมบั�ต�แตก์ต$างก์�นจ!งเปี5นต�ว์บั$งชั�4ค�ณสัมบั�ต�ของแหล$งน,4าท� ด�และแหล$งก์,าเน�ดของมว์ลน,4าได�ต�ว์บั$งชั�4ค�ณสัมบั�ต�ของแหล$งน,4าท� ด�และแหล$งก์,าเน�ดของมว์ลน,4าได�

11. 11. ไฟิล�มเอคไคโนเดไฟิล�มเอคไคโนเดอรื�มาอรื�มาทาทา((EchinoderEchinodermatamata)) • 1010 .1 .1 แอสัเทอรื�รือยด� แอสัเทอรื�รือยด� ((asteroidsasteroids ) ) ได�แก์$ ดาว์ได�แก์$ ดาว์

ทะเล ทะเล ((sea starsea star ) )• พว์ก์น�4ม�ต�ว์อ$อนรืะยะไดพล�รื�ลาเรื�ย พว์ก์น�4ม�ต�ว์อ$อนรืะยะไดพล�รื�ลาเรื�ย

((dipleurulariadipleurularia ) ) รื�ปีรื$างค$อนข�างยาว์รื�ปีรื$างค$อนข�างยาว์• ม�แถบัของซ�เล�ย ม�แถบัของซ�เล�ย 1 1 แถบั ล�อมรือบัปีาก์ แล�ว์เจรื�ญไปีแถบั ล�อมรือบัปีาก์ แล�ว์เจรื�ญไปี

เปี5นรืะยะออรื�ค�ลาเรื�ย เปี5นรืะยะออรื�ค�ลาเรื�ย ((auriculariaauricularia ) ) ท� ม�ขนาดใหญ$ท� ม�ขนาดใหญ$ข!4น และแถบัของซ�เล�ยเรื� มแบั$งออก์เปี5นสัองสั$ว์นและข!4น และแถบัของซ�เล�ยเรื� มแบั$งออก์เปี5นสัองสั$ว์นและม�สั$ว์นของแขนย� นยาว์ออก์ไปี เรื�ยก์ต�ว์อ$อนรืะยะน�4ว์$า ม�สั$ว์นของแขนย� นยาว์ออก์ไปี เรื�ยก์ต�ว์อ$อนรืะยะน�4ว์$า ไบัพ�นนาเรื�ย ไบัพ�นนาเรื�ย ((bipinnaria larvaebipinnaria larvae ) )

1111 2. 2. โอฟ4ย'รอยด้� โอฟ4ย'รอยด้� ((ophiuroidsophiuroids ) )ได้"แก# ด้าว์เปราะ ได้"แก# ด้าว์เปราะ ((brittle starbrittle star ) ) และด้าว์และด้าว์ตาข#าย ตาข#าย ((basket starbasket star))• ม�ต�ว์อ$อนรืะยะแรืก์ค�อ ไดพล�รื�ลา ม�ต�ว์อ$อนรืะยะแรืก์ค�อ ไดพล�รื�ลา • จาก์น�4นเจรื�ญไปีเปี5นต�ว์อ$อนรืะยะโอฟิ2โอพล�เท�ยสั จาก์น�4นเจรื�ญไปีเปี5นต�ว์อ$อนรืะยะโอฟิ2โอพล�เท�ยสั

((ophiopluteusophiopluteus ) ) ท� ม�แขนย� นออก์ไปี ท� ม�แขนย� นออก์ไปี - 34- 34

ค�$ ค�$

1111 3. 3. เอคไคนอยด้� เอคไคนอยด้� ((EchinoidsEchinoids ) )เชั่#น เม#นทะเล เชั่#น เม#นทะเล ((sea urchinssea urchins ) ) เหร�ยญ่เหร�ยญ่ทะเล ทะเล ((sand dollarssand dollars ) ) และเม#นห�ว์ใจ และเม#นห�ว์ใจ ((heart urchinsheart urchins))

• ต�ว์อ$อนรืะยะแรืก์ ค�อไดพล�รื�ลาต�ว์อ$อนรืะยะแรืก์ ค�อไดพล�รื�ลา• แล�ว์เจรื�ญเปี5นต�ว์อ$อนรืะยะเอคไคโนพล�เท�ยสั แล�ว์เจรื�ญเปี5นต�ว์อ$อนรืะยะเอคไคโนพล�เท�ยสั

((echinopluteusechinopluteus ) ) ท� ม�แขนย� นออก์ไปี ท� ม�แขนย� นออก์ไปี 6 6 ค�$ และค�$ และม�รื�ปีรื$างคล�ายก์�บัต�ว์อ$อนรืะยะโอฟิ2โอพล�เท�ยสัของม�รื�ปีรื$างคล�ายก์�บัต�ว์อ$อนรืะยะโอฟิ2โอพล�เท�ยสัของดาว์เปีรืาะมาก์ ดาว์เปีรืาะมาก์

1111 4. 4. โฮโลท'รอยด้� โฮโลท'รอยด้� ((holothuroidsholothuroids ) )เชั่#น ปล(งทะเล เชั่#น ปล(งทะเล ((sea cucumberssea cucumbers))

• ต�ว์อ$อนรืะยะแรืก์ ค�อ ไดพล�รื�ลาต�ว์อ$อนรืะยะแรืก์ ค�อ ไดพล�รื�ลา• แล�ว์เจรื�ญไปีเปี5นต�ว์อ$อนรืะยะออล�ค�ลารื�ยท� ม�รื�ปีแล�ว์เจรื�ญไปีเปี5นต�ว์อ$อนรืะยะออล�ค�ลารื�ยท� ม�รื�ปี

รื$างคล�ายออล�ค�ลาเรื�ยของดาว์ทะเลรื$างคล�ายออล�ค�ลาเรื�ยของดาว์ทะเล• จาก์น�4นเจรื�ญไปีเปี5นต�ว์อ$อนรืะยะโดล�โอลาจาก์น�4นเจรื�ญไปีเปี5นต�ว์อ$อนรืะยะโดล�โอลา

เรื�ยเรื�ย((doliolarias doliolarias larvaelarvae ) ) ม�รื�ปีรื$างคล�ายม�รื�ปีรื$างคล�ายถ�งเบั�ยรื� และม�แถบัของซ�เล�ยเปี5นว์งรือบัล,าต�ว์ถ�งเบั�ยรื� และม�แถบัของซ�เล�ยเปี5นว์งรือบัล,าต�ว์

1111 5. 5. ไครนอยด้� ไครนอยด้� ((crinoidescrinoides ) ) เชั่#น เชั่#น ด้าว์ขนนก ด้าว์ขนนก ((feather starsfeather stars ) ) และซึ่�ล(ล�� และซึ่�ล(ล�� ((sea lilysea lily))• ม�ต�ว์อ#อนระยะไว์เทลลาเร�ย ม�ต�ว์อ#อนระยะไว์เทลลาเร�ย ((vitellaria larvaevitellaria larvae ) )

ม�ร'ปร#างล�กษณะคล"ายเรด้(โอลาเร�ย ของปล(งทะเลม�ร'ปร#างล�กษณะคล"ายเรด้(โอลาเร�ย ของปล(งทะเล

12. Phylum 12. Phylum TentaculataTentaculata

• หรื�อ หรื�อ Phylum Phoronida Phylum Phoronida

• ได�แก์$ ได�แก์$ Phoronids Phoronids ซ! งเปี5นแพลงก์�ตอนซ! งเปี5นแพลงก์�ตอนชั� ว์ครืาว์ ต�ว์อ$อนเรื�ยก์ว์$า ชั� ว์ครืาว์ ต�ว์อ$อนเรื�ยก์ว์$า actinotrocha actinotrocha larvalarva

13. 13. ไฟล�มไฟล�มคอร�ด้าตา คอร�ด้าตา ((Phylum Phylum ChordataChordata ) )1313 1. 1. Appendicularia Appendicularia • จ�ดอย�$ในคลาสั ลารื�ว์าเชั�ย หรื�อโคพ�ลาต�า จ�ดอย�$ในคลาสั ลารื�ว์าเชั�ย หรื�อโคพ�ลาต�า ((Class Larrvarcea Class Larrvarcea หรื�อ หรื�อ

CopelataCopelata ) )• รื�ปีรื$างคล�ายต�ว์อ$อนของเพรื�ยงห�ว์หอม รื�ปีรื$างคล�ายต�ว์อ$อนของเพรื�ยงห�ว์หอม ((tunicatestunicates ) ) ปีรืะก์อบัด�ว์ยสั$ว์นปีรืะก์อบัด�ว์ยสั$ว์น

ห�ว์ท� ม�ขนาดใหญ$ ห�ว์ท� ม�ขนาดใหญ$ • ล,าต�ว์และสั$ว์นหางแบัน ล,าต�ว์และสั$ว์นหางแบัน • แอพเพนด�ค�ลาเรื�ยม�ล�ก์ษณะพ�เศษค�อ ต�ว์จะอย�$ภูายใน เฮาสั� แอพเพนด�ค�ลาเรื�ยม�ล�ก์ษณะพ�เศษค�อ ต�ว์จะอย�$ภูายใน เฮาสั� ((househouse ) )

ล�ก์ษณะเปี5นว์� �นทางด�านบันเปี5นท� ก์รืองอาหารืโดยม�รื�เล7ก์ๆ ยอมให�แพลงก์�ล�ก์ษณะเปี5นว์� �นทางด�านบันเปี5นท� ก์รืองอาหารืโดยม�รื�เล7ก์ๆ ยอมให�แพลงก์�ตอนขนาดเล7ก์ผ$านได� ตอนขนาดเล7ก์ผ$านได�

• สั$ว์นของหางจะสั� นท,าให�เก์�ดก์รืะแสัน,4า น,4าจะไหลสั�$เฮาสั�ผ$านต�ว์ม�นและเก์�ดสั$ว์นของหางจะสั� นท,าให�เก์�ดก์รืะแสัน,4า น,4าจะไหลสั�$เฮาสั�ผ$านต�ว์ม�นและเก์�ดก์ารืก์รืองอาหารืข!4น ก์ารืก์รืองอาหารืข!4น

• เฮาสั�ชั,ารื�ดหรื�อบัรื�เว์ณท� ก์รืองอาหารือ�ดต�นม�นจะออก์จาก์เฮาสั�เด�มแล�ว์ไปีเฮาสั�ชั,ารื�ดหรื�อบัรื�เว์ณท� ก์รืองอาหารือ�ดต�นม�นจะออก์จาก์เฮาสั�เด�มแล�ว์ไปีสัรื�างเฮาสั�ใหม$ท�นท� สัรื�างเฮาสั�ใหม$ท�นท�

• ในต�ว์อย$างแพลงก์�ตอนท� เก์7บัได�น�4นจะไม$พบัเฮาสั�ของม�นอาจเน� องมาจาก์ในต�ว์อย$างแพลงก์�ตอนท� เก์7บัได�น�4นจะไม$พบัเฮาสั�ของม�นอาจเน� องมาจาก์ม�นหล�ดหรื�อขาดหายไปีขณะเก์7บัต�ว์อย$าง ต�ว์อย$างเชั$น ม�นหล�ดหรื�อขาดหายไปีขณะเก์7บัต�ว์อย$าง ต�ว์อย$างเชั$น Oikopluera Oikopluera และ และ FritillariaFritillaria

13.2 13.2 ซึ่�ลพ�และซึ่�ลพ�และโด้ล(โอล(ด้โด้ล(โอล(ด้ ((salps and salps and dolioliddoliolid))• จ�ดอย�$ในคลาสัทารื�ล�เอเชั�ย จ�ดอย�$ในคลาสัทารื�ล�เอเชั�ย ((Class ThaliaceaClass Thaliacea ) )• ได�แก์$สั�ตว์�ในครือบัครื�ว์ ซ�ลพ�ด�4 ได�แก์$สั�ตว์�ในครือบัครื�ว์ ซ�ลพ�ด�4 ((Family SalpidaeFamily Salpidae ) ) และและ

ครือบัครื�ว์โดล�โอล�ด�4 ครือบัครื�ว์โดล�โอล�ด�4 ((Family DoliolidaeFamily Doliolidae ) )• พว์ก์น�4ม�รื�ปีรื$างเปี5นทรืงก์รืะบัอก์ ต�ว์ใสั ผน�งล,าต�ว์หนาเปี5นพว์ก์ท�น�ค พว์ก์น�4ม�รื�ปีรื$างเปี5นทรืงก์รืะบัอก์ ต�ว์ใสั ผน�งล,าต�ว์หนาเปี5นพว์ก์ท�น�ค

((tunictunic ) )• ย�ดหย�$นได� ม�แถบัก์ล�ามเน�4อล�อมรือบัต�ว์เปี5นว์งหลายว์งเห7นได�ชั�ดย�ดหย�$นได� ม�แถบัก์ล�ามเน�4อล�อมรือบัต�ว์เปี5นว์งหลายว์งเห7นได�ชั�ด• ม�ชั$องขนาดใหญ$อย�$ท� ปีลายเปี2ดท�4งสัองข�างม�ชั$องขนาดใหญ$อย�$ท� ปีลายเปี2ดท�4งสัองข�าง• เคล� อนท� ไปีข�างหน�าโดยก์ารืย�ดหดต�ว์ของแถบัก์ล�ามเน�4อท,าให�เก์�ดเคล� อนท� ไปีข�างหน�าโดยก์ารืย�ดหดต�ว์ของแถบัก์ล�ามเน�4อท,าให�เก์�ด

แรืงด�นน,4าออก์ทางสั$ว์นท�ายของล,าต�ว์ แรืงด�นน,4าออก์ทางสั$ว์นท�ายของล,าต�ว์ • พบัท�4งท� อย�$เด� ยว์ๆ พบัท�4งท� อย�$เด� ยว์ๆ ((SolitarySolitary ) ) และอย�$รืว์มก์�นเปี5นก์ล�$มและอย�$รืว์มก์�นเปี5นก์ล�$ม• โดยม�รื�ปีรื$างเปีล� ยนแปีลงไปีบั�าง ท,าให�เข�าใจผ�ดค�ดว์$าเปี5นคนละโดยม�รื�ปีรื$างเปีล� ยนแปีลงไปีบั�าง ท,าให�เข�าใจผ�ดค�ดว์$าเปี5นคนละ

ชัน�ดก์�น ต�ว์อย$างแพลงก์�ตอนในก์ล�$มน�4 ได�แก์$ ชัน�ดก์�น ต�ว์อย$างแพลงก์�ตอนในก์ล�$มน�4 ได�แก์$ Salpa Salpa และและ Thalia Thalia ซ! งม�แถบัก์ล�ามเน�4อล�อมรือบัล,าต�ว์ไม$สัมบั�รืณ�น�ก์ซ! งม�แถบัก์ล�ามเน�4อล�อมรือบัล,าต�ว์ไม$สัมบั�รืณ�น�ก์

• DoliolumDoliolum ท� ม�แถบัก์ล�ามเน�4อล�อมรือบัล,าต�ว์อย$างสัมบั�รืณ� ท� ม�แถบัก์ล�ามเน�4อล�อมรือบัล,าต�ว์อย$างสัมบั�รืณ�

11 33..33 เพรื�ยงเพรื�ยงห�ว์หอมห�ว์หอม ((tunicatetunicate))

• ม�ต�ว์อ$อนชั� อแทดโพล ม�ต�ว์อ$อนชั� อแทดโพล ((tadpoletadpole ) )• ม�รื�ปีรื$างคล�ายก์�บัแอพเพนด�ค�ลาเรื�ยนแต$ย�งไม$ม�เซลล�ม�รื�ปีรื$างคล�ายก์�บัแอพเพนด�ค�ลาเรื�ยนแต$ย�งไม$ม�เซลล�

สั�บัพ�นธ��และทว์ารืหน�ก์สั�บัพ�นธ��และทว์ารืหน�ก์• ล,าต�ว์แบั$งออก์เปี5นสั$ว์นห�ว์และสั$ว์นหาง ม�ท�น�ค ล,าต�ว์แบั$งออก์เปี5นสั$ว์นห�ว์และสั$ว์นหาง ม�ท�น�ค ((tunictunic ) )

ปีก์คล�มล,าต�ว์ ปีก์คล�มล,าต�ว์ • ม�สัตาโตซ�สั ม�สัตาโตซ�สั • ม�ไขสั�นหล�ง ม�ไขสั�นหล�ง ((tubular nerve cordtubular nerve cord ) ) ล�ก์ษณะเปี5นท$อ ล�ก์ษณะเปี5นท$อ • ม�โนโตคอรื�ด ม�โนโตคอรื�ด ((notochordnotochord ) ) อย�$ใต�ไขสั�นหล�งและย� นยาว์อย�$ใต�ไขสั�นหล�งและย� นยาว์

ออก์ไปีทางสั$ว์นหางออก์ไปีทางสั$ว์นหาง

11 33..44 ไข#ปลาและปลา ว์�ยอ#อนไข#ปลาและปลา ว์�ยอ#อน((fish fish eggs and fish larvaeeggs and fish larvae))• ระยะท��เป)นแพลงก�ตอนชั่��ว์คราว์ ได้"แก# ไข#ปลาและต�ว์อ#อนขระยะท��เป)นแพลงก�ตอนชั่��ว์คราว์ ได้"แก# ไข#ปลาและต�ว์อ#อนข

องปลา ระยะน�-ค#อนข"างยากในการจ.าแนกชั่น(ด้ เน,�องจากม�องปลา ระยะน�-ค#อนข"างยากในการจ.าแนกชั่น(ด้ เน,�องจากม�ร'ปร#างท��แตกต#างจากต�ว์เต1มว์�ย จากน�-นจะเจร(ญ่ไปเป)นต�ว์ร'ปร#างท��แตกต#างจากต�ว์เต1มว์�ย จากน�-นจะเจร(ญ่ไปเป)นต�ว์เต1มว์�ยท�-งท��ด้.ารงชั่�ว์(ตเป)น เนคตอนและปลาหน"าด้(นเต1มว์�ยท�-งท��ด้.ารงชั่�ว์(ตเป)น เนคตอนและปลาหน"าด้(น

เอก์สัารืท� ใชั�ในก์ารืจ,าแนก์ชัน�ด

Brodsky (1950),

Wellershaus (1969,1970),

Research group of Carcinology (1979),

Nishida (1985),

Walter (1986,1987,1989),

Huy and Baxshall (1991),

สั�น�ย� สั�ว์ภู�พ�นธ� (2527)

และ ว์รืรืณา สั�ว์รืรืณรื�มภูา(1987)

ขอบัค�ณค$ะ