Top Banner
SAKARYA UNIVERSİTESİ ENDUSTRI MUHENDISLIĞI YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – II PROJE YÖNETİMİ CPM-I DERS NOTLARI
117

YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Sep 29, 2018

Download

Documents

Lam Huong
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

SAKARYA UNIVERSİTESİ

ENDUSTRI MUHENDISLIĞI

YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – II

PROJE YÖNETİMİ

CPM-I

DERS NOTLARI

Page 2: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

CPM (Critical Path Method = Kritik Yol Metodu) Gantt Diyagramı AOA-AON Proje ağı çizimi

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 2

Page 3: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 3

CPM metoduna geçmeden Gantt diyagramı (Bar=Çubuk diyagramı)’na dönecek olursak

Gantt Diyagramı:Gantt diyagramı (Gantt Chart) az aktivitesi olan ve öncellik ilişkileri olan projelerin çizelgelemesi ve planlamasında kullanılan geleneksel yönetim tekniğidir. Bu çizelgeleme tekniği çubuk diyagramı (Bar Chart) olarak da bilinmektedir ve Endüstri mühendisliğinde bir öncü olan Henry Gantt tarafından geliştirilmiştir.İlk ortaya çıktığından beri popüler proje çizelgeleme aracıdır ve günümüzde yaygın olarak

kullanılmaktadır ve Bu derste işleyeceğimiz CPM/PERT tekniğinin direkt öncüsüdür.Analiz edilen proje için Gantt diyagramında her bir aktivite bir çubukla gösterilir.Şekil 8.4 bir ev inşa etme projesinin Gantt diyagramını(çubuk diyagramını) göstermektedir.Bu projeye bakıldığında 7 aktivite vardır. Birinci aktivite (Design house and obtain financing = Evi tasarla ve finansı ayarla) 3 ay sürmekte ve hemen başlayıp 3 ay sonra bitebilmektedir (Hemen başlamalı çünkü gecikirse bütün proje gecikmektedir) . Diyagrama baktığımızda birinci aktivite bittiğinde ikinci (Lay foundation = Temel atmak) aktivite ve üçüncü aktivite( Order and receivematerials = Malzemeleri sipariş ver ve al) başlayabilmektedir. İkinci ve Üçüncü aktivite bittiğinde dördüncü (Build House=Evi inşa et) ve beşinci (Select Paint =Boyayı seç) aktiviteler başlayabilmektedir. Diyagrama bakıldığında ikinci aktivite ertelemeksizin hemen başlamalıdır fakat aktivite üçün 5. ayda bitirilmesi yeterlidir ve 1 ay ertelemeli başlayabilir. Bu süreye bolluk süresi denir. Kritik aktivitelerde (ilerde göreceğimiz gibi) bolluk 0’dır derhal başlamalı ve bitirilmelidir. Bu aktivitelerde gecikme doğrudan bütün projeyi geciktirecektir. Kritik olmayan aktiviteler bollukları kadar ertelenebilmektedir.

Page 4: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 4

Gantt diyagramı proje çizelgelemede görsel görüntü ortaya koyar ve aktivitelerin ne zaman başlayacağını biteceğini ve bazı aktivitelerin projeyi etkilemeden ne kadar gecikebileceğini gösterir. Proje Yöneticisi gantt diyagramını kullanarak projeyi izleyebilir hangi aktivitelerin planlanandan ilerde hangi aktivitelerin planlanandan geride olduğunu görebilir.

Page 5: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ÖRNEK (Ev İnşa etme Projesi)

Aktivite Aktivite tarifi Aktivite

Önceli

Zaman

(ay)

Zaman

(hafta)

1 Evi tasarla ve

finans sağla

- 3 12

2 Temel at 1 2 8

3 Malzemeleri

sipariş et ve

al

1 1 4

4 Evi İnşa et 2,3 3 12

5 Boyayı seç 2,3 1 4

6 Halıyı seç 5 1 4

7 Bitiş işleri 4,6 1 4

Page 6: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1 2

4

3

5 6

71,3

3,1

2,2

Dm1,0

4,3

5,1

6,17,1

BWT PROBLEM Building a HouseAOA Representation

Düğüm Numarası

Aktivite

Aktivite Süresi-ay olarak

Page 7: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1 2

4

3

5 6

71,12

3,4

2,8

Dm1,0

4,12

5,4

6,47,4

BWT PROBLEM Building a HouseAOA Representation

Düğüm Numarası

Aktivite

Aktivite Süresi-hafta olarak

Page 8: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1 2

4

3

5 6

71

2

3

Dm1

4

5

67

BWT PROBLEM Building a HouseAOA Representation

Page 9: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

BWT PROBLEM Building a HouseAON Representation

Page 10: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

PROBLEM 1 -BWT

Aşağıdaki aktiviteler için Gantt şeması oluşturun ve proje bitiş süresini gösterin.

Aktivite Aktivite Önceli Zaman(hafta)

1 - 5

2 - 4

3 1 3

4 2 6

Aktivite 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1

2

3

4

Haftalar

Gantt şeması yukarıda gösterilmiştir. Zaman hafta olarak verilmiştir. Gantt şemasında Aktiviteler ilk kolonda verilmiştir. Zaman ise yatay olarak verilmiştir.

Aktivite 3 başlamadan önce aktivite 1 bitmelidir. Aktivite 4 başlamadan önce aktivite 2 bitmelidir.Proje süresi 10 haftadır.

GANTT ŞEMASI

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 10

Page 11: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 11

PROBLEM 2 -BWT

Aşağıdaki aktiviteler için Gantt şeması oluşturun ve proje bitiş süresini gösterin.

Aktivite Aktivite Önceli Zaman(hafta)

1 - 3

2 - 7

3 1 2

4 2 5

5 2 6

6 4 1

7 5 4

Aktivite 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

1

2

3

4

5

6

7

Haftalar

Yukarıdaki Gantt diyagramına bakıldığında (Öncelik kurallarına uygun çizilmiştir) proje 17. haftada sona ermektedir.

Page 12: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 12

PROBLEM 3-BWT

Aşağıdaki aktiviteler için Gantt şeması ve proje ağını oluşturun. Projenin bitiş süresini gösterin.

Aktivite Aktivite Önceli Zaman(hafta)

1 - 4

2 - 7

3 1 8

4 1 3

5 2 9

6 3 5

7 3 2

8 4,5,6 6

9 2 5

Page 13: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 13

Aktivite 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Haftalar

Gantt şeması yukarıdaki gibidir ve proje süresi 23 haftadır. Proje ağı ileride çizilecektir. Kritik yol aşağıda kırmızı çubuklarla gösterilmiştir. Kritik yol 1-3-6-8 yoludur (23 haftadır).

Aktivite 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Haftalar

Page 14: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 14

CPM/PERT

Aktivite süreleri kesin olarak bilinene durumlarda CPM yöntemi projeyi tamamlamak için gerekli süreyi bulmada kullanılır. Aktivite sürelerinin kesin olarak bilinmediği durumlarda PERT ( Program Evaluation and Review Technique = Program değerlendirme ve gözden geçirme tekniği) kullanılır.

CPM ve PERT ayrı ayrı geliştirilselerde gantt diyagramının türevleridir ve birbirlerine benzemektedirler. Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama üstünlüğü öncel ilişkileri networkde görülmektedir. CPM ve PERT birbirine benzediği ve alakalı olduklarından yaygın olarak CPM/PERT olarak geçmektedir.

CPM ve PERT’in amacı çizelgeleme faaliyetlerine analitik anlamlar kazandırmaktır.

CPM ve PERT’i uygulamak için aktivitelerden oluşan bir proje olması gerekir. Bütün aktiviteler bittiğinde proje bitmiş sayılır. Aktivitelerin öncel aktiviteleri vardır ve bunların o aktivite başlamadan bitmesi gerekir. Projelerin iki tip gösterimi vardır. Bunlar AOA (Activity on arc = Aktivite okla gösterilir) ve AON ( Activity on node = Aktivite düğümle gösterilir).

Aşağıda önce AOA (Activity on Arc = Aktiviteler okla gösterilir) çizimlerine değinilecek sonra ise AON (Activity on Node=Aktiviteler düğümle gösterilir) çizimlerine örnek verilecektir.

AOA ağlarını çizmek için gerektiğinde Kukla (Dummy) aktivitelere ihtiyaç duyulmaktadır ve gerektiğinde kukla aktiviteler kullanılabilir.

Page 15: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 15

AOA ağını çizmek dikkat gerektirmektedir.

Network üzerinde herbir aktivite yalnız bir okla gösterilir. Öncel ilişkilerinde bir aktiviteye birden fazla yerde ihtiyaç olursa kukla aktivite işimizi görür.

İki düğüm aynı anda birden fazla okla birleştirilmez, gerekli durumlarda kukla aktiviteyle bu sorun halledilir. Zaten başlangıc ve bitişi aynı olan yalnızca bir aktivite olabilir aksi takdirde hangisini kastettiğimiz belli olmazdı.

Aktivite listesi ve öncel ilişkileri verilen projenin AOA gösterimi aşağıdaki kurallara uyularakhazırlanır.

1.Düğüm 1 projenin başlangıcıdır. Düğüm 1’den çıkan okun ( Aktivitenin ) önceli yoktur.2.En son düğüm projenin bitişini ifade eder ve ağ üzerinde gösterilir.3.Düğümler öyle numaralandırılır ki aktivitenin bitişini gösteren düğümün numarası aktiviteninbaşlangıcını gösteren düğümün numarasından büyük olur.4.Ağ üzerinde bir aktivite birden fazla okla gösterilmez.5.İki düğüm en fazla bir okla birleştirilir.

Kural 4 ve 5’ i ihlal etmemek için aktivite zamanı 0 olan kukla aktiviteler kullanılır.

Page 16: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 16

Page 17: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 17

Yanda-üstteki durumda 1 ile 2’yi birleştiren ok yalnız bir aktivite kastetmelidir. Üstteki durumda bu belli değildir ve gösterim doğru değildir. 1-2 oku A’mıdır B’midir karar verilemez ve her okun yalnız bir aktiviteyi kastetmesi gerekmektedir. Alttaki şekil doğrudur ve her aktivite bir okla gösterilmiştir. 1-3 A’yı, 1-2 B’yi kastetmektedir.

Page 18: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 18

A ve B , C’nin önceli olsun, A ayrıca D’nin de önceli olsun bu durumu nasıl çizebiliriz? Aşağıda hem yanlış hem de doğru gösterimi verilmiştir. Kukla aktiviteye bu gibi durumlarda ihtiyaç vardır.

A

B

C

D

Yanlış gösterim

A

B

D

C

Kukla-1 Doğru gösterim

Page 19: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ÖRNEK:

Philips yeni bir ürün piyasaya sürmek üzeredir (Ürün 3) . 1 birim ürün 3 için, 1 birim ürün 1 ve

bir birim ürün 2 monte edilir. Ürün 1 ve Ürün 2 monte edilmeden önce hammadde alınmalı ve

işçiler eğitilmelidir. Ürün 1 ve Ürün 2 monte edilmeden önce Ürün 2 muayene edilmelidir.

Aktiviteler listesi ve bu aktivitelerin öncelleri ve her aktivitenin süresi aşağıdaki tabloda

verilmiştir.

Aktivite Açıklama En yakın önceller Süre

A İşçi eğitimi - 6

B Hammadde alımı - 9

C Ürün 1’in üretimi A,B 8

D Ürün 2’nin üretimi A,B 7

E Ürün 2’nin muayenesi D 10

F Ürün 1 ve Ürün 2’nin montajı C,E 12

Yukarıdaki projenin ağını çiziniz.

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 19

Page 20: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ÇÖZÜM:

Proje ağının çizilmesi (AOA Gösterimi):

C 65

4

Kukla

B

A

2

31

DE

F

Kural 5’i ihlal etmemek için 2-3 düğümleri kukla bir aktiviteyle birleştirilmiştir. ( Kural 5 İki düğüm en fazla bir okla birleştirilir.

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 20

Page 21: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

AON Gösterimi :

AON gösterimini çizmek AOA gösterimine göre daha kolaydır

Bu gösterimde aktiviteler düğümle gösterilir. 1. Projeye Başlangıç düğümüyle başlanır2. Önceli olmayan aktiviteler başlangıç düğümünden çıkan oklara bağlanır.3. Önceli olan aktiviteler öncellerinden çıkan oklara bağlanır4. Ardılı olmayan aktivitelerin tamamı projenin bitiş düğümüne bağlanır.

Başlangıç ve Bitiş düğümleri dikdörtgenle diğer aktivite düğümleri yuvarlakla gösterilir.

Yukarıdaki örneğin AON gösterimi takibeden slaytta verilmiştir.

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 21

Page 22: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Başlangıç Bitiş

A

B

C

D

E F

ÇÖZÜM:

Proje ağının çizilmesi (AON Gösterimi):

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 22

Page 23: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 23

PROBLEM 3-BWT

Aşağıdaki aktiviteler için Gantt şeması ve proje ağını oluşturun. Ağdaki her bir yolun uzunluğunu hesaplayın ve kritik yolun uzunluğunu gösterin.

Aktivite Aktivite Önceli Zaman(hafta)

1 - 4

2 - 7

3 1 8

4 1 3

5 2 9

6 3 5

7 3 2

8 4,5,6 6

9 2 5

Gantt şeması ilgili bölümde çizilmişti. Şimdi AOA ve AON gösterimli ağları çizelim.

AOA ve AON ağlarına göre yollar 1-3-7 (14 hafta), 1-3-6-8 (23 hafta), 1-4-8 (17 hafta), 2-5-8 (22 hafta), 2-9 (12 hafta)

En uzun yol 1-3-6-8 (23 hafta) Kritik yoldur. Gantt şemasında bulunduğu gibi.

Page 24: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 24

2

1

3

4

5

6

1

2

3

4

5

6

7

9

8

BWT PROBLEM-3AOA Representation

Page 25: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 25

1

2

3

4

5

9

6

7

8Başlangıç Bitiş

BWT PROBLEM-3AON Representation

Page 26: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 26

Şebeke Gösterimi

Örnek: Kitabın basılmasıyla ilgili basitleştirilmiş faaliyetler aşağıda verilmiştir. Buna göre projenin şebeke diyagramını oluşturun.

FaaliyetlerÖnceki

Faaliyet(ler)Süre

(hafta)A: Editörün kitap taslağında düzeltmeler yapması -- 3B: Örnek sayfaların hazırlanması -- 2C: Kapak tasarımı -- 4D: Şekillerin hazırlanması -- 3E: Yazarın taslağı ve örnek sayfaları onaylaması A,B 2F: Kitabın dizilmesi E 4G: Yazarın dizilmiş sayfaları kontrol etmesi F 2H: Yazarın şekilleri kontrol etmesi D 1I: Baskı kalıplarının hazırlanması G,H 2J: Kitabın basılması ve ciltlenmesi C,I 4

Page 27: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 27

6G-2

F-443

E-22

H-15

B-2

D-2

1

A-3

C-4

7 I-2

8 9J-4

Dm1-0

Page 28: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 28

PROBLEM 10

Bir çiftlik sahibi elektrik jeneratörü ve su tankı bağlı bir bakım binası yapacaktır. Aktiviteler,

aktivite tarifleri ve tahmine edilen aktivite süreleri tabloda verilmiştir.

Aktivite Aktivite tarifi Aktivite

Önceli

Aktivite

süresi (hafta)

a Kazı - 2

b Binayı dikmek a 6

c Jeneratörü kur a 4

d Tankı kur a 2

e Bakım ekipmanını kur b 4

f Jeneratör ve tankı binaya

bağla

b,c,d 5

g Boyayı bitir b 3

h Tesisi kontrol et e,f 2

Yukarıdaki problemin AOA ve AON proje ağını çiziniz.

Page 29: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

4

1 2

3

56

7

a

b

c

d Dm2

Dm1 e

g

fh

BWT problem-10

AOA (Activity on Arc = Aktiviteler okla gösterilir)

Page 30: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

FinishStart a

b

c

d

f h

e

g

BWT PROBLEM-10AON (Activity on Node = Aktivitelere düğümle gösterilir

Page 31: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 31

PROBLEM 12

Lessburgdaki Çifçinin Amerikan Bankası yeni bilgisayarlı muhasebe sistemi kurmayı

planlamaktadır. Banka yönetimi projeyi tamamlamak için gerekli aktivitelere aşağıdaki tablodaki

gibi karar vermiştir. Öncellik ilişkileri ve aktivite zaman tahminleri tablodaki gibidir.

Aktivite süresi tahmini

(hafta)

Aktivite Aktivite tarifi Aktivite

Önceli

a m b

a İşe Alma - 5 8 17

b Sistem geliştirme - 3 12 15

c Sistem Eğitimi a 4 7 10

d Teçhizat eğitimi a 5 8 23

e Manuel sistem testi b,c 1 1 1

f Ön sistem değiştirme b,c 1 4 13

g Bilgisayar-Personel arayüzü d,e 3 6 9

h Teçhizat ayarlaması d,e 1 2,5 7

i Teçhizat test etme h 1 1 1

j Sistem hata ayıklama ve kurulum f,g 2 2 2

k Teçhizat değiştirme g,i 5 8 11

Yukarıdaki problemin AOA ve AON proje ağını çiziniz.

Page 32: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1

2

3

4 5

6

8

7

9

a

b

c e

f

h

d g Dm1

Dm2

i

k

j

BWT PROBLEM-12AOA Network

Page 33: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Start

Finish

h

a

b

c

d

f

e j

g

i

k

BWT PROBLEM-12AON Representation

Page 34: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 34

PROBLEM 16: Devlet Üniversitesinin Bilişim teknoloji merkezi ofislerini genişletmeyi

düşünmektedir. Bu nedenle Bates (B) Salonundan daha geniş olan Allen (A) salonuna

geçilecektir. Taşınma Yaz semester’inin sonuyla sonbahar semesterinin başı arasındaki 3 haftalık

arada olacaktır. Taşıyıcılar üniversitenin fiziksel tesislerinden ayarlanacaktır ve mobilya, kitap

kolileri ve akademik kadronun toparlayacağı dosyaları taşıyacaklardır. Merkez ayrıca ofis

bilgisayarlarının zarar görmeden taşınması için yerel bir bilgisayar satış firması ile anlaşmıştır.

Aşağıdaki tabloda aktivitelerin listesi, öncellik ilişkileri ve rassal zaman tahminleri tabloda

verilmiştir:

Aktivite süresi

tahmini (gün)

Aktivite Aktivite tarifi Aktivite Önceli a m b

a A ofislerini paketle - 1 3 5

b A ofislerinin networkunu kur - 2 3 5

c B ofislerini paketle - 2 4 7

d Taşıyıcılar A ofislerini taşır a 1 3 4

e A ofislerini boya ve temizle d 2 5 8

f Bilgisayarları taşı b,e 1 2 2

g Taşıyıcılar B ofislerini taşır b,c,e 3 6 8

h Bilgisayarları kur f 2 4 5

i Akademik personel taşınır ve paketleri açar g 3 4 6

j Akademik personel bilgisayarları kurar ve

ofisi yerleştirir

h,i 1 2 4

Page 35: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1

2 3

4 7

5 6

8 9

a

d

b

f

Dm1

g

h

i

j

c

e

BWT PROBLEM-16AOA Representation

Page 36: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Start Finish

a

b

c

d

g

f

e

i

h

j

BWT PROBLEM-16AON Representation

Page 37: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

SAKARYA UNIVERSİTESİ

ENDUSTRI MUHENDISLIĞI

YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – II

PROJE YÖNETİMİ

CPM-II

DERS NOTLARI

Page 38: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

CPM (Critical Path Method = Kritik Yol Metodu) Kritik yolun bulunması

Page 39: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Kritik Yol Metodu (CPM) İleriye doğru hesaplama Geriye doğru hesaplama En erken başlama, En erken bitme zamanları En geç başlama, En geç bitme zamanları Serbest sürelerin (bolluk) hesaplanması

Page 40: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 40

Şebeke Gösterimi

Örnek: Kitabın basılmasıyla ilgili basitleştirilmiş faaliyetler aşağıda verilmiştir. Buna göre projenin şebeke diyagramını oluşturun.

FaaliyetlerÖnceki

Faaliyet(ler)Süre

(hafta)A: Editörün kitap taslağında düzeltmeler yapması -- 3B: Örnek sayfaların hazırlanması -- 2C: Kapak tasarımı -- 4D: Şekillerin hazırlanması -- 3E: Yazarın taslağı ve örnek sayfaları onaylaması A,B 2F: Kitabın dizilmesi E 4G: Yazarın dizilmiş sayfaları kontrol etmesi F 2H: Yazarın şekilleri kontrol etmesi D 1I: Baskı kalıplarının hazırlanması G,H 2J: Kitabın basılması ve ciltlenmesi C,I 4

Page 41: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 41

6G-2

F-443

E-22

H-15

B-2

D-2

1

A-3

C-4

7 I-2

8 9J-4

Page 42: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 42

6G-2

F-443

E-22

H-15

B-2

D-2

1

A-3

C-4

7 I-2

8 9J-4

Page 43: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

CPM Hesaplamaları

Bunun için şu özel hesaplamalar yapılmalıdır:

1. Projenin tamamlanması için gereken toplam süre

2. Projenin faaliyetlerinin kritik ve kritik olmayan faaliyetler diye sınıflandırılması.

Başlangıç ve bitiş zamanı arasında gevşeklik olmayan faaliyete kritik faaliyet denir.

Projenin zamanında bitebilmesi için her kritik faaliyetin zamanında başlayıp bitmesi gerekmektedir.

Page 44: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

CPM Hesaplamaları

Kritik olmayan faaliyetlerde bazı çizelgeleme gevşemelerine izin verilir. Bu sınırlar içerisinde bu faaliyetin başlangıç zamanı farklı olabilir, bu tüm proje süresini etkilemez.

Şebekede düğümlere karşılık gelen olay, gerekli hesaplamaları yapabilmek için, bazı faaliyetlerin bitip başka faaliyetlerin başladığı noktalardır.

Page 45: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

CPM Hesaplamaları

j = j olayının (düğümünün) en erken gerçekleşme zamanı

j = j olayının (düğümünün) en geç gerçekleşme zamanı

Dij = (i, j) faaliyetinin süresi

İleriye ve geriye doğru iki türlü hesap yapılır;

• İleriye doğru hesaplama, en erken (j )olay zamanlarını (o düğümde en erken ne zaman bir olay gerçekleşebilir),

• Geriye doğru hesaplama, ise en geç (j ) olay zamanlarını belirler.

Page 46: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

CPM Hesaplamaları / İleriye Doğru (En erken)

1. düğümde başlar ve n. düğüme kadar yinelenerek ilerler.

Başlangıç adımı: 1 = 0 olarak al.

j. genel adım: p, q, …, v düğümlerinin (p, j), (q, j), …, (v, j) gelen faaliyetleri ile j. düğüme doğrudan bağlı olduğu verilmişse ve p, q, …, v olaylarının (düğümlerinin) en erken gerçekleşme zamanları daha önce hesaplanmışsa, j olayının en erken gerçekleşme zamanı şu şekilde hesaplanır:

j = maks {p + Dpj, q + Dqj, v + Dvj}

n. düğüme kadar işlemler tekrarlanır.

Page 47: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

CPM Hesaplamaları / Geriye Doğru (En geç)

n. düğümde başlar ve 1. düğüme kadar yinelenerek ilerler.

Başlangıç adımı: n = n olarak belirle.

j. genel adım: p, q, …, v düğümlerinin (p, j), (q, j), …, (v, j) çıkan faaliyetleri ile j. düğüme doğrudan bağlı olduğu verilmişse ve p, q, …, v olaylarının (düğümlerinin) en geç gerçekleşme zamanları daha önce hesaplanmışsa, j olayının en geç gerçekleşme zamanı şu şekilde hesaplanır:

j = min {p - Djp, q - Djq, v - Djv}

1 hesaplandığında geriye doğru hesaplama tamamlanır.

Page 48: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

CPM Hesaplamaları

(i, j) faaliyeti aşağıdaki üç koşulu sağlıyorsa kritik faaliyettir:

1. i = i (faaliyetin başlangıç düğümündeki değerler)

2. j = j (faaliyetin bitiş düğümündeki değerler)

3. j - i = Dij

Bu üç koşul şunları ifade etmektedir:

• i ve j düğümlerinin en erken ve en geç gerçekleşme zamanları eşittir.

• Bununla birlikte Dij j olayının en geç gerçekleşme zamanı ile i olayının en erken gerçekleşme zamanı arasındaki farka eşittir. Bu üç koşulu sağlamayan bir faaliyet kritik değildir.

Page 49: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1

2

3

B6

4

56

A5

C 3

8D

E2

F

11H12

G1

0

0

5

5

13

13

13

1325

25

8

11

Örnek: Aşağıda verilen şebekenin kritik yolunu belirleyin.

Page 50: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Örnek: Aşağıda verilen şebekenin kritik yolunu belirleyin.

Kritik yol: 1-2-4-5-6, A-D-H faaliyetleriProje süresi = 25 hafta

1

2

3

B6

4

56

A

5

C 3

8

D

E2

F

11H

12

G1

0

0

5

5

13

13

13

1325

25

8

11

Page 51: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Örnek: Zaman çizelgesini oluşturun.

1

2

3

B6

4

56

A

5

C 3

8

D

E2

F11

H12

G10

0

55

1313

1313

2525

811

5 10 15 20 25

A - 5D - 8

H - 12B - 6

C - 3

F - 11

E - 2

G - 1

Kritik

Kritik olmayan

Page 52: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 52

Şebeke Gösterimi

Örnek: Kitabın basılmasıyla ilgili basitleştirilmiş faaliyetler aşağıda verilmiştir. Buna göre projenin şebeke diyagramını oluşturun.

FaaliyetlerÖnceki

Faaliyet(ler)Süre

(hafta)A: Editörün kitap taslağında düzeltmeler yapması -- 3B: Örnek sayfaların hazırlanması -- 2C: Kapak tasarımı -- 4D: Şekillerin hazırlanması -- 3E: Yazarın taslağı ve örnek sayfaları onaylaması A,B 2F: Kitabın dizilmesi E 4G: Yazarın dizilmiş sayfaları kontrol etmesi F 2H: Yazarın şekilleri kontrol etmesi D 1I: Baskı kalıplarının hazırlanması G,H 2J: Kitabın basılması ve ciltlenmesi C,I 4

Page 53: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 53

6G-2

F-443

E-22

H-15

B-2

D-2

1

A-3

C-4

7 I-2

8 9J-4

Dm1-0

Page 54: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 54

6G-2

F-4

43E-2

2

H-1

5B-2

D-2

1

A-3

C-4

7I-2

8 9

J-4

Dm1-0

0

0

3

3

3

3

5

5

9

9

10

2

11

11

13

13

17

17

Page 55: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 55

6G-2

F-4

43E-2

2

H-1

5B-2

D-2

1

A-3

C-4

7I-2

8 9

J-4

Dm1-0

0

0

3

3

3

3

5

5

9

9

10

2

11

11

13

13

17

17

Page 56: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 56

Page 57: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ÖRNEK (Ev İnşa etme Projesi)

Aktivite Aktivite tarifi Aktivite Önceli Zaman(ay) Zaman(hafta)

1 Evi tasarla ve finans

sağla

- 3 12

2 Temel at 1 2 8

3 Malzemeleri sipariş

et ve al

1 1 4

4 Evi İnşa et 2,3 3 12

5 Boyayı seç 2,3 1 4

6 Halıyı seç 5 1 4

7 Bitiş işleri 4,6 1 4

Page 58: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1 2

4

3

5 6

71,12

3,4

2,8

Dm1,0

4,12

5,4

6,47,4

BWT PROBLEM Building a HouseAOA Representation

Düğüm Numarası

Aktivite

Aktivite Süresi

Page 59: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1 2

4

3

5 6

71,12

3,4

2,8

Dm1,0

4,12

5,4

6,47,4

BWT PROBLEM Building a HouseAOA Representation

0

0

12

12

20

20

20

20

24

28

32

32 36

36

ORJINAL PROBLEMPROJE SÜRESİ 36 HAFTA

Page 60: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1 2

4

3

5 6

71,12

3,4

2,8

Dm1,0

4,12

5,4

6,47,4

BWT PROBLEM Building a HouseAOA Representation

0

0

12

12

20

20

20

20

24

28

32

3236

36

En geç olay (düğüm) zamanı

En erken olay (düğüm) zamanı

Kırmızı Yol = Kritik Yol

Page 61: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1 2

4

3

5 6

71,12

3,4

2,8

Dm1,0

4,12

5,4

6,47,4

BWT PROBLEM Building a HouseAOA Representation

0

0

12

12

20

20

20

20

24

28

32

3236

36

ORJINAL PROBLEMPROJE SÜRESİ 36 HAFTA

Page 62: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 62

PROBLEM 10

Bir çiftlik sahibi elektrik jeneratörü ve su tankı bağlı bir bakım binası yapacaktır. Aktiviteler,

aktivite tarifleri ve tahmine edilen aktivite süreleri tabloda verilmiştir.

Aktivite Aktivite tarifi Aktivite

Önceli

Aktivite

süresi (hafta)

a Kazı - 2

b Binayı dikmek a 6

c Jeneratörü kur a 4

d Tankı kur a 2

e Bakım ekipmanını kur b 4

f Jeneratör ve tankı binaya

bağla

b,c,d 5

g Boyayı bitir b 3

h Tesisi kontrol et e,f 2

Yukarıdaki problemin AOA ve AON proje ağını çiziniz. Kritik yolu bulunuz

Page 63: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

4

1 2

3

56

7

A,2

B,6

C,4

D,2 Dm2,0

Dm1,0 E,4

G,3

F,5H,2

BWT problem-10

AOA (Activity on Arc = Aktiviteler okla gösterilir)

Aktivite

Süre (hafta)

Düğüm No.

Page 64: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

4

1 2

3

56

7

A,2

B,6

C,4

D,2 Dm2,0

Dm1,0 E,4

G,3

F,5H,2

BWT problem-10

AOA (Activity on Arc = Aktiviteler okla gösterilir)

8

4

0

0

2

2

8

8

8

8

13

13

15

15

Page 65: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

4

1 2

3

56

7

A,2

B,6

C,4

D,2 Dm2,0

Dm1,0 E,4

G,3

F,5H,2

BWT problem-10

AOA (Activity on Arc = Aktiviteler okla gösterilir)

8

4

0

0

2

2

8

8

8

8

13

13

15

15

Kritik Yol

Page 66: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

4

1 2

3

56

7

A,2

B,6

C,4

D,2 Dm2,0

Dm1,0 E,4

G,3

F,5H,2

BWT problem-10

AOA (Activity on Arc = Aktiviteler okla gösterilir)

8

4

0

0

2

2

8

8

8

8

13

13

15

15

Kritik Yol

Kırmızı Yol kritik yoldur. Kritik Yol = A,B,Dm1,F,H yoludur. (Dm1=Dummy 1 = Kukla1)Proje Süresi 15 haftadır.Kritik Aktivitede 1. Başlangıç düğümde En erken ve En geç zamanlar eşittir i = i

2. Bitiş düğümünde En erken ve En geç zamanlar eşittir j = j

3. Bitiş düğümündeki en geç zamanın başlangıç düğümündeki en erken zamandan farkı oaktivitenin süresine eşitse aktivite kritik aktivitedir. j - i = Dij

Page 67: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

FinishStart A,2

B,6

C,4

D,2

F,5 H,2

E,4

G,3

BWT PROBLEM-10AON (Activity on Node = Aktivitelere düğümle gösterilir

Page 68: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

FinishStart A,2

B,6

C,4

D,2

F,5 H,2

E,4

G,3

BWT PROBLEM-10AON (Activity on Node = Aktivitelere düğümle gösterilir

Süre (hafta)

Aktivite

0 2

0 2

ES EF

LS LF

ES = En erken başlama EF = En erken bitişLS = En geç başlama LF= En geç bitişES=LS ise veya EF=LF ise aktivite kritiktirBolluk (Slack,Float) = LS –ES = LF- EF

2 6

4 8

2 8

2 8

2 4

6 8

8 13

8 13

8 12

9 13

13 15

13 15

8 11

12 15

Page 69: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

FinishStart A,2

B,6

C,4

D,2

F,5 H,2

E,4

G,3

BWT PROBLEM-10AON (Activity on Node = Aktivitelere düğümle gösterilir

Süre (hafta)

Aktivite

0 2

0 2

ES EF

LS LF

ES = En erken başlama EF = En erken bitişLS = En geç başlama LF= En geç bitişES=LS ise veya EF=LF ise aktivite kritiktirBolluk (Slack,Float) = LS –ES = LF- EF

2 6

4 8

2 8

2 8

2 4

6 8

8 13

8 13

8 12

9 13

13 15

13 15

8 11

12 15

Page 70: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

FinishStart A,2

B,6

C,4

D,2

F,5 H,2

E,4

G,3

BWT PROBLEM-10AON (Activity on Node = Aktivitelere düğümle gösterilir

Süre (hafta)

Aktivite

0 2

0 2

2 6

4 8

2 8

2 8

2 4

6 8

8 13

8 13

8 12

9 13

13 15

13 15

8 11

12 15

S değerleri Bolluk değerleridir.Kırmızı yol kritik yoldur. Kritik Yol = A,B,F,H yoludurProjenin Bitiş süresi 15 haftadır.

S=0

S=4

S=0

S=2 S=0

S=1

S=0

S=4

Page 71: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 71

PROBLEM 12: Lessburgdaki Çifçinin Amerikan Bankası yeni bilgisayarlı muhasebe sistemi

kurmayı planlamaktadır. Banka yönetimi projeyi tamamlamak için gerekli aktivitelere aşağıdaki

tablodaki gibi karar vermiştir. Öncellik ilişkileri ve aktivite zaman tahminleri tablodaki gibidir.

Aktivite süresi tahmini (hafta)

Aktivite Aktivite tarifi Aktivite

Önceli

a m b Mean=

(a+4m+b)/6

a İşe Alma - 5 8 17 9b Sistem geliştirme - 3 12 15 11c Sistem Eğitimi a 4 7 10 7d Teçhizat eğitimi a 5 8 23 10e Manuel sistem testi b,c 1 1 1 1f Ön sistem değiştirme b,c 1 4 13 5g Bilgisayar-Personel arayüzü d,e 3 6 9 6h Teçhizat ayarlaması d,e 1 2,5 7 3i Teçhizat test etme h 1 1 1 1j Sistem hata ayıklama ve

kurulum

f,g 2 2 2

2k Teçhizat değiştirme g,i 5 8 11 8

Yukarıdaki problemin AOA ve AON proje ağını çiziniz. Kritik yolu bulunuz. Aktivite sürelerini Mean (Ortalama) süreler olarak alın ve CPM yöntemine göre çözünüz.

Page 72: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1

2

3

4 5

6

8

7

9

A,9

B,11

C,7 E,1

F,5

H,3

D,10 G,6 Dm1,0

Dm2,0

İ,1

K,8

J,2

BWT PROBLEM-12AOA Network

0

0

9

9

18

16

19

19

24

22

25

2531

25

25

25

33

33

Page 73: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1

2

3

4 5

6

8

7

9

A,9

B,11

C,7 E,1

F,5

H,3

D,10 G,6 Dm1,0

Dm2,0

İ,1

K,8

J,2

BWT PROBLEM-12AOA Network

0

0

9

9

18

16

19

19

24

22

25

2531

25

25

25

33

33

Aşağıdaki kırmızı yol kritik yoldur. Kritik Yol = A,D,G,Dm2,K yoludur.Projenin tamamlanma süresi 33 haftadır.

Page 74: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Start

Finish

h

a

b

c

d

f

e j

g

i

k

BWT PROBLEM-12AON Representation

Page 75: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Start

Finish

H,3

A,9

B,11

C,7

D,10

F,5

E,1 J,2

G,6

İ,1

K,8

BWT PROBLEM-12AON Representation

ES EF

LS LF

ES = En erken başlama EF = En erken bitişLS = En geç başlama LF= En geç bitişES=LS ise veya EF=LF ise aktivite kritiktirBolluk (Slack,Float) = LS –ES = LF- EF

Süre (hafta)

Aktivite

Page 76: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Start

Finish

H,3

A,9

B,11

C,7

D,10

F,5

E,1 J,2

G,6

İ,1

K,8

BWT PROBLEM-12AON Representation

ES EF

LS LF

ES = En erken başlama EF = En erken bitişLS = En geç başlama LF= En geç bitişES=LS ise veya EF=LF ise aktivite kritiktirBolluk (Slack,Float) = LS –ES = LF- EF

Süre (hafta)

Aktivite

0 9

0 9

0 11

7 18

9 19

9 19

9 16

11 18

16 17

18 19

16 21

26 31

19 22

21 24 22 23

24 25

19 25

19 25

25 33

25 33

25 27

31 33

Page 77: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Start

Finish

H,3

A,9

B,11

C,7

D,10

F,5

E,1 J,2

G,6

İ,1

K,8

BWT PROBLEM-12AON Representation

Süre (hafta)

Aktivite

0 9

0 9

0 11

7 18

9 19

9 19

9 16

11 18

16 17

18 19

16 21

26 31

19 22

21 24 22 23

24 25

19 25

19 25

25 33

25 33

25 27

31 33

Aşağıdaki networkde proje tamamlanma süresi 33 haftadır.Kırmızı Yol = Kritik Yol = a,d,g,k yoludur.

Page 78: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

SAKARYA UNIVERSİTESİ

ENDUSTRI MUHENDISLIĞI

YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – II

PROJE YÖNETİMİ

CPM-III

DERS NOTLARI

Page 79: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

CPM (Critical Path Method = Kritik Yol Metodu) Bollukların Hesaplanması

Page 80: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1

2

3

B6

4

56

A5

C 3

8D

E2

F

11H12

G1

0

0

5

5

13

13

13

1325

25

8

11

Örnek: Aşağıda verilen şebekenin kritik yolunu belirleyin.

Page 81: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Örnek: Aşağıda verilen şebekenin kritik yolunu belirleyin.

Kritik yol: 1-2-4-5-6, A-D-H faaliyetleriProje süresi = 25 hafta

1

2

3

B6

4

56

A

5

C 3

8

D

E2

F

11H

12

G1

0

0

5

5

13

13

13

1325

25

8

11

Page 82: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Örnek: Zaman çizelgesini oluşturun.

1

2

3

B6

4

56

A

5

C 3

8

D

E2

F11

H12

G10

0

55

1313

1313

2525

811

5 10 15 20 25

A - 5D - 8

H - 12B - 6

C - 3

F - 11

E - 2

G - 1

Kritik

Kritik olmayan

Page 83: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

• Kritik faaliyetler zamanında başlamalı ve bitmelidir.

• Kritik olmayan faaliyetlerin mümkün olduğunca erken başlaması tercih edilir. Bu durumda beklenmedik gecikmeler için süre bollukları kullanılabilecektir.

• Bununla birlikte bir faaliyeti en erken başlama zamanından geciktirmek gerekebilir. Örneğin E ve F faaliyetlerin her birinde buldozer kullanmak gerektiğini ve sadece bir buldozer olduğunu varsayalım. E ve F mümkün olduğunca erken çizelgelenirse 8-10 günlerinde 2 buldozer gerekecektir. Bu çakışmayı, E’yi 8. günde başlatarak ve F’yi 10 ile 14 arası bir güne öteleyerek giderebiliriz.

Page 84: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Bollukların Belirlenmesi

Bolluklar, kritik olmayan bir faaliyetin aralığı içerisindeki gevşek/serbest zamanlardır. En çok bilinen bolluklar toplam bolluk (TF) ve serbest bolluk (FF) tur.

CPM hesaplamaları ile aşağıdakiler bulunmuştu:

Bir olayın en erken başlama zamanı (Early Start) =

ES = i

Bir olayın en geç bitme zamanı (Latest Finish) =

LF = j

Page 85: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Bollukların Belirlenmesi

Bunlara bağlı olarak aşağıdakiler bulunabilir:

Bir faaliyetin en erken bitme zamanı (Earliest Finish): EF = ES + Dij

Bir faaliyetin en geç başlama zamanı (Latest Start): LS = LF - Dij

Bir faaliyetin toplam boşluğu (Total Float)

TF = LF – ES – Dij = LF – EF = LS – ES

Bir faaliyetin serbest boşluğu (Free Float)

FF = j – i – Dij

• Bir olayın en erken başlama

zamanı (Early Start) = ES = i

• Bir olayın en geç bitme zamanı

(Latest Finish) = LF = j

TFij = j - i – Dij

i

j

j

FFij = j - i – Dij

i jDij

Page 86: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Faaliyet Süre ES EF LS LF TF FFA 5 0 5 0 5 0 0B 6 0 6 5 11 5 2C 3 5 8 8 11 3 0D 8 5 13 5 13 0 0E 2 8 10 11 13 3 3F 11 8 19 14 25 6 6G 1 13 14 24 25 11 11H 12 13 25 13 25 0 0

Kritik faaliyetler

Ele aldığımız örnek ile ilgilihesaplamalar aşağıdaverilmiştir.

1

2

3

B6

4

56

A

5

C 3

8

D

E2

F

11H

12G

10

0

5

5

13

13

13

1325

25

8

11

TF = (LF–EF)=(LS–ES)

FF = j – i – Dij

Page 87: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Acil uyarı kuralı:

Eğer FFij = TFij ise bu faaliyet, çizelge çelişkisine neden olmayacak şekilde kendi (i - j) aralığında herhangi bir yerde çizelgelenebilir.

Eğer FFij ≤ TFij ise, faaliyetin başlaması faaliyetin en erken başlama zamanına göre (i), FFij’den büyük olmayacak ve çizelge çelişkisine neden olmayacak şekilde geciktirilebilir.

FFij’den büyük (ancak TFij’den büyük olmayan) bir gecikme, j düğümünü terk eden tüm faaliyetlerin başlama zamanındaki j’ye göre eşit bir gecikme ile eşleştirilmelidir.

Page 88: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Faaliyet Süre TF FFA 5 0 0B 6 5 2C 3 3 0D 8 0 0E 2 3 3F 11 6 6G 1 11 11H 12 0 0

Kritik faaliyetlerFF < TF olan faaliyetler

1

2

3

B6

4

56

A

5

C 3

8

D

E2

F

11H

12G

10

0

5

5

13

13

13

1325

25

8

11

B’nin serbest bolluğu 2 gün olduğundan B’nin başlangıcı 0 ile 2. gün arasında olursa E ve F etkilenmez.

Eğer B faaliyeti 2 ile 5 (= TF) arası bir zamanda başlarsa, en erken başlama zamanında (= 8) başlayamayacak olan E ve F faaliyetleri de aynı miktarda ötelenmek zorundadır.

Page 89: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Faaliyet Süre TF FFA 5 0 0B 6 5 2C 3 3 0D 8 0 0E 2 3 3F 11 6 6G 1 11 11H 12 0 0

Kritik faaliyetlerFF < TF olan faaliyetler

1

2

3

B6

4

56

A

5

C 3

8

D

E2

F

11H

12G

10

0

5

5

13

13

13

1325

25

8

11

C faaliyetinin serbest bolluğu ise 0’dır. Buna göre en erken başlama zamanında (= 5) başlamamış olan C’nin başlangıcındaki bir gecikme, C faaliyetini izleyen E ve F faaliyetlerinin başlangıcında en az C’nin gecikmesine eşdeğer bir gecikmeyle sebep olur.

Page 90: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 90

Şebeke Gösterimi

Örnek: Kitabın basılmasıyla ilgili basitleştirilmiş faaliyetler aşağıda verilmiştir. Buna göre projenin şebeke diyagramını oluşturun.

FaaliyetlerÖnceki

Faaliyet(ler)Süre

(hafta)A: Editörün kitap taslağında düzeltmeler yapması -- 3B: Örnek sayfaların hazırlanması -- 2C: Kapak tasarımı -- 4D: Şekillerin hazırlanması -- 3E: Yazarın taslağı ve örnek sayfaları onaylaması A,B 2F: Kitabın dizilmesi E 4G: Yazarın dizilmiş sayfaları kontrol etmesi F 2H: Yazarın şekilleri kontrol etmesi D 1I: Baskı kalıplarının hazırlanması G,H 2J: Kitabın basılması ve ciltlenmesi C,I 4

Page 91: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 91

6G-2

F-443

E-22

H-15

B-2

D-2

1

A-3

C-4

7 I-2

8 9J-4

Dm1-0

Page 92: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 92

6G-2

F-4

43E-2

2

H-1

5B-2

D-2

1

A-3

C-4

7I-2

8 9

J-4

Dm1-0

0

0

3

3

3

3

5

5

9

9

10

2

11

11

13

13

17

17

Page 93: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Bir olayın en erken başlama zamanı (Early Start) = ES = i

Bir olayın en geç bitme zamanı (Latest Finish) = LF = j

Bir faaliyetin en erken bitme zamanı (Earliest Finish): EF = ES + Dij

Bir faaliyetin en geç başlama zamanı (Latest Start): LS = LF - Dij

Bir faaliyetin toplam boşluğu (Total Float) = TF = LF – ES – Dij = LF – EF = LS – ES

Bir faaliyetin serbest boşluğu (Free Float) = FF = j – i – Dij

Faaliyet Süre ES = i EF LS LF = j TF FF

A 3 0 3 0 3 0 0

B 2 0 2 1 3 1 1

C 4 0 4 9 13 9 9

D 2 0 2 8 10 8 0Dm1

(Dummy= Kukla) 0 3 3 3 3 0 0

E 2 3 5 3 5 0 0

F 4 5 9 5 9 0 0

G 2 9 11 9 11 0 0

H 1 2 3 10 11 8 8

I 2 11 13 11 13 0 0

J 4 13 17 13 17 0 0

Kritik faaliyetler

Page 94: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ÖRNEK (Ev İnşa etme Projesi)

Aktivite Aktivite tarifi Aktivite

Önceli

Zaman(a

y)

Zaman(h

afta)

1 Evi tasarla ve

finans sağla

- 3 12

2 Temel at 1 2 8

3 Malzemeleri

sipariş et ve

al

1 1 4

4 Evi İnşa et 2,3 3 12

5 Boyayı seç 2,3 1 4

6 Halıyı seç 5 1 4

7 Bitiş işleri 4,6 1 4

Page 95: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1 2

4

3

5 6

71,12

3,4

2,8

Dm1,0

4,12

5,4

6,47,4

BWT PROBLEM Building a HouseAOA Representation

0

0

12

12

20

20

20

20

24

28

32

3236

36

ORJINAL PROBLEMPROJE SÜRESİ 36 HAFTA

Page 96: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Faaliyet Süre ES = i EF LS LF = j TF FF

1 12 0 12 0 12 0 0

2 8 12 20 12 20 0 0Dm1

(Dummy= Kukla) 0 20 20 20 20 0 0

3 4 12 16 16 20 4 4

4 12 20 32 20 32 0 0

5 4 20 24 24 28 4 0

6 4 24 28 28 32 4 4

7 4 32 36 32 36 0 0

Kritik faaliyetler

Bir olayın en erken başlama zamanı (Early Start) = ES = i

Bir olayın en geç bitme zamanı (Latest Finish) = LF = j

Bir faaliyetin en erken bitme zamanı (Earliest Finish): EF = ES + Dij

Bir faaliyetin en geç başlama zamanı (Latest Start): LS = LF - Dij

Bir faaliyetin toplam boşluğu (Total Float) = TF = LF – ES – Dij = LF – EF = LS – ES

Bir faaliyetin serbest boşluğu (Free Float) = FF = j – i – Dij

Page 97: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 97

PROBLEM 10

Bir çiftlik sahibi elektrik jeneratörü ve su tankı bağlı bir bakım binası yapacaktır. Aktiviteler,

aktivite tarifleri ve tahmine edilen aktivite süreleri tabloda verilmiştir.

Aktivite Aktivite tarifi Aktivite Önceli Aktivite süresi

(hafta)

a Kazı - 2

b Binayı dikmek a 6

c Jeneratörü kur a 4

d Tankı kur a 2

e Bakım ekipmanını kur b 4

f Jeneratör ve tankı binaya bağla b,c,d 5

g Boyayı bitir b 3

h Tesisi kontrol et e,f 2

Yukarıdaki problemin AOA ve AON proje ağını çiziniz. Kritik yolu bulunuz

Page 98: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

4

1 2

3

56

7

A,2

B,6

C,4

D,2 Dm2,0

Dm1,0 E,4

G,3

F,5H,2

BWT problem-10

AOA (Activity on Arc = Aktiviteler okla gösterilir)

8

4

0

0

2

2

8

8

8

8

13

13

15

15

Kritik Yol

Kırmızı Yol kritik yoldur. Kritik Yol = A,B,Dm1,F,H yoludur. (Dm1=Dummy 1 = Kukla1)Proje Süresi 15 haftadır.Kritik Aktivitede 1. Başlangıç düğümde En erken ve En geç zamanlar eşittir i = i

2. Bitiş düğümünde En erken ve En geç zamanlar eşittir j = j

3. Bitiş düğümündeki en geç zamanın başlangıç düğümündeki en erken zamandan farkı oaktivitenin süresine eşitse aktivite kritik aktivitedir. j - i = Dij

Page 99: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Faaliyet Süre ES = i EF LS LF = j TF FF

A 2 0 2 0 2 0 0

B 6 2 8 2 8 0 0

C 4 2 6 4 8 2 2

D 2 2 4 6 8 4 0Dm1

(Dummy= Kukla) 0 8 8 8 8 0 0Dm2

(Dummy= Kukla) 0 4 4 8 8 4 4

E 4 8 12 9 13 1 1

F 5 8 13 8 13 0 0

G 3 8 11 12 15 4 4

H 2 13 15 13 15 0 0

Kritik faaliyetler

Bir olayın en erken başlama zamanı (Early Start) = ES = i

Bir olayın en geç bitme zamanı (Latest Finish) = LF = j

Bir faaliyetin en erken bitme zamanı (Earliest Finish): EF = ES + Dij

Bir faaliyetin en geç başlama zamanı (Latest Start): LS = LF - Dij

Bir faaliyetin toplam boşluğu (Total Float) = TF = LF – ES – Dij = LF – EF = LS – ES

Bir faaliyetin serbest boşluğu (Free Float) = FF = j – i – Dij

Page 100: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

FinishStart A,2

B,6

C,4

D,2

F,5 H,2

E,4

G,3

BWT PROBLEM-10AON (Activity on Node = Aktivitelere düğümle gösterilir

Page 101: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

FinishStart A,2

B,6

C,4

D,2

F,5 H,2

E,4

G,3

BWT PROBLEM-10AON (Activity on Node = Aktivitelere düğümle gösterilir

Süre (hafta)

Aktivite

0 2

0 2

ES EF

LS LF

ES = En erken başlama EF = En erken bitişLS = En geç başlama LF= En geç bitişES=LS ise veya EF=LF ise aktivite kritiktirBolluk (Slack,Float) = LS –ES = LF- EF

2 6

4 8

2 8

2 8

2 4

6 8

8 13

8 13

8 12

9 13

13 15

13 15

8 11

12 15

Page 102: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

FinishStart A,2

B,6

C,4

D,2

F,5 H,2

E,4

G,3

BWT PROBLEM-10AON (Activity on Node = Aktivitelere düğümle gösterilir

Süre (hafta)

Aktivite

0 2

0 2

2 6

4 8

2 8

2 8

2 4

6 8

8 13

8 13

8 12

9 13

13 15

13 15

8 11

12 15

S değerleri Bolluk değerleridir.Kırmızı yol kritik yoldur. Kritik Yol = A,B,F,H yoludurProjenin Bitiş süresi 15 haftadır.

S=0

S=4

S=0

S=2 S=0

S=1

S=0

S=4

Page 103: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 103

PROBLEM 12

Lessburgdaki Çifçinin Amerikan Bankası yeni bilgisayarlı muhasebe sistemi kurmayı

planlamaktadır. Banka yönetimi projeyi tamamlamak için gerekli aktivitelere aşağıdaki tablodaki

gibi karar vermiştir. Öncellik ilişkileri ve aktivite zaman tahminleri tablodaki gibidir.

Aktivite süresi tahmini (hafta)

Aktivite Aktivite tarifi Aktivite

Önceli

a m b Mean=

(a+4m+b)/6

a İşe Alma - 5 8 17 9b Sistem geliştirme - 3 12 15 11c Sistem Eğitimi a 4 7 10 7d Teçhizat eğitimi a 5 8 23 10e Manuel sistem testi b,c 1 1 1 1f Ön sistem değiştirme b,c 1 4 13 5g Bilgisayar-Personel arayüzü d,e 3 6 9 6h Teçhizat ayarlaması d,e 1 2,5 7 3i Teçhizat test etme h 1 1 1 1j Sistem hata ayıklama ve

kurulum

f,g 2 2 2

2k Teçhizat değiştirme g,i 5 8 11 8

Yukarıdaki problemin AOA ve AON proje ağını çiziniz. Kritik yolu bulunuz. Aktivite sürelerini Mean (Ortalama) süreler olarak alın.

Page 104: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1

2

3

4 5

6

8

7

9

A,9

B,11

C,7 E,1

F,5

H,3

D,10 G,6 Dm1,0

Dm2,0

İ,1

K,8

J,2

BWT PROBLEM-12AOA Network

0

0

9

9

18

16

19

19

24

22

25

2531

25

25

25

33

33

Aşağıdaki kırmızı yol kritik yoldur. Kritik Yol = A,D,G,Dm2,K yoludur.Projenin tamamlanma süresi 33 haftadır.

Page 105: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Faaliyet Süre ES = i EF LS LF = j TF FF

A 9 0 9 0 9 0 0

B 11 0 11 7 18 7 5

C 7 9 16 11 18 2 0

D 10 9 19 9 19 0 0

E 1 16 17 18 19 2 2

F 5 16 21 26 31 10 4

G 6 19 25 19 25 0 0

H 3 19 22 21 24 2 0

I 1 22 23 24 25 2 2Dm1

(Dummy= Kukla) 0 25 25 31 31 6 0Dm2

(Dummy= Kukla) 0 25 25 25 25 0 0

J 2 25 27 31 33 6 6

K 8 25 33 25 33 0 0

Kritik faaliyetler

Bir olayın en erken başlama zamanı (Early Start) = ES = i

Bir olayın en geç bitme zamanı (Latest Finish) = LF = j

Bir faaliyetin en erken bitme zamanı (Earliest Finish): EF = ES + Dij

Bir faaliyetin en geç başlama zamanı (Latest Start): LS = LF - Dij

Bir faaliyetin toplam boşluğu (Total Float) = TF = LF – ES – Dij = LF – EF = LS – ES

Bir faaliyetin serbest boşluğu (Free Float) = FF = j – i – Dij

Page 106: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Start

Finish

H,3

A,9

B,11

C,7

D,10

F,5

E,1 J,2

G,6

İ,1

K,8

BWT PROBLEM-12AON Representation

ES EF

LS LF

ES = En erken başlama EF = En erken bitişLS = En geç başlama LF= En geç bitişES=LS ise veya EF=LF ise aktivite kritiktirBolluk (Slack,Float) = LS –ES = LF- EF

Süre (hafta)

Aktivite

0 9

0 9

0 11

7 18

9 19

9 19

9 16

11 18

16 17

18 19

16 21

26 31

19 22

21 24 22 23

24 25

19 25

19 25

25 33

25 33

25 27

31 33

Page 107: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Start

Finish

H,3

A,9

B,11

C,7

D,10

F,5

E,1 J,2

G,6

İ,1

K,8

BWT PROBLEM-12AON Representation

Süre (hafta)

Aktivite

0 9

0 9

0 11

7 18

9 19

9 19

9 16

11 18

16 17

18 19

16 21

26 31

19 22

21 24 22 23

24 25

19 25

19 25

25 33

25 33

25 27

31 33

Aşağıdaki networkde proje tamamlanma süresi 33 haftadır.Kırmızı Yol = Kritik Yol = a,d,g,k yoludur. S değerleri bolluk değerleridir.

S=0

S=7

S=0

S=10

S=2 S=2 S=6

S=2

S=0

S=2

S=0

Page 108: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

SAKARYA UNIVERSİTESİ

ENDUSTRI MUHENDISLIĞI

YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – II

PROJE YÖNETİMİ

CPM-IV

DERS NOTLARI

Page 109: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

CPM (Critical Path Method = Kritik Yol Metodu) Örnekler Ağ çizimi Kritik yol bulunması Bollukların Hesaplanması

Page 110: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

ENM 444 ENDÜSTRİYEL PROJE YÖNETİMİ 110

PROBLEM 16

Devlet Üniversitesinin Bilişim teknoloji merkezi ofislerini genişletmeyi düşünmektedir. Bu nedenle Bates (B)

Salonundan daha geniş olan Allen (A) salonuna geçilecektir. Taşınma Yaz semester’inin sonuyla sonbahar

semesterinin başı arasındaki 3 haftalık arada olacaktır. Taşıyıcılar üniversitenin fiziksel tesislerinden

ayarlanacaktır ve mobilya, kitap kolileri ve akademik kadronun toparlayacağı dosyaları taşıyacaklardır. Merkez

ayrıca ofis bilgisayarlarının zarar görmeden taşınması için yerel bir bilgisayar satış firması ile anlaşmıştır.

Aşağıdaki tabloda aktivitelerin listesi, öncellik ilişkileri ve rassal zaman tahminleri tabloda verilmiştir:

Aktivite süresi tahmini (gün)

Aktivite Aktivite tarifi Aktivite

Önceli

a

(iyimser)

m

(muhtemel)

b

(kötümser)

a A ofislerini paketle - 1 3 5

b A ofislerinin networkunu kur - 2 3 5

c B ofislerini paketle - 2 4 7

d Taşıyıcılar A ofislerini taşır a 1 3 4

e A ofislerini boya ve temizle d 2 5 8

f Bilgisayarları taşı b,e 1 2 2

g Taşıyıcılar B ofislerini taşır b,c,e 3 6 8

h Bilgisayarları kur f 2 4 5

i Akademik personel taşınır ve paketleri açar g 3 4 6

j Akademik personel bilgisayarları kurar ve

ofisi yerleştirir

h,i 1 2 4

Yukarıdaki problemde Aktivite sürelerinden muhtemel süreleri kesin süreler gibi düşünün. Problemi CPM yöntemiyle çözün, Proje Ağını oluşturun, Kritik yolu bulun ve bollukları hesaplayın.

Page 111: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1

2 3

4 7

5 6

8 9

A,3

D,3

B,3

F,2

Dm1,0

G,6

H,4

İ,4

J,2

C,4

E,5

BWT PROBLEM-16AOA Representation

0

0

3

36

6

11

11

11

1117

13

17

17

21

21

23

23

Page 112: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

1

2 3

4 7

5 6

8 9

A,3

D,3

B,3

F,2

Dm1,0

G,6

H,4

İ,4

J,2

C,4

E,5

BWT PROBLEM-16AOA Representation

0

0

3

36

6

11

11

11

1117

13

17

17

21

21

23

23

Kırmızı Yol kritik yoldur.Kritik Yol = a,d,e,Dm1,g,i,j yoludur.Proje Süresi 23 gündür

Page 113: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Faaliyet Süre ES = i EF LS LF = j TF FF

A 3 0 3 0 3 0 0

B 3 0 3 8 11 8 8

C 4 0 4 7 11 7 7

D 3 3 6 3 6 0 0

E 5 6 11 6 11 0 0

F 2 11 13 15 17 4 0Dm1

(Dummy= Kukla) 0 11 11 11 11 0 0

G 6 11 17 11 17 0 0

H 4 13 17 17 21 4 4

İ 4 17 21 17 21 0 0

J 2 21 23 21 23 0 0

Kritik faaliyetler

Bir olayın en erken başlama zamanı (Early Start) = ES = i

Bir olayın en geç bitme zamanı (Latest Finish) = LF = j

Bir faaliyetin en erken bitme zamanı (Earliest Finish): EF = ES + Dij

Bir faaliyetin en geç başlama zamanı (Latest Start): LS = LF - Dij

Bir faaliyetin toplam boşluğu (Total Float) = TF = LF – ES – Dij = LF – EF = LS – ES

Bir faaliyetin serbest boşluğu (Free Float) = FF = j – i – Dij

Page 114: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Start Finish

A,3

B,3

C,4

D,3

G,6

F,2

E,5

İ,4

H,4

J,2

BWT PROBLEM-16AON Representation

Page 115: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Start Finish

A,3

B,3

C,4

D,3

G,6

F,2

E,5

İ,4

H,4

J,2

BWT PROBLEM-16AON Representation

ES EF

LS LF

ES = En erken başlama EF = En erken bitişLS = En geç başlama LF= En geç bitişES=LS ise veya EF=LF ise aktivite kritiktirBolluk (Slack,Float) = LS –ES = LF- EF

0 4

7 11

0 3

8 11

0 3

0 3

3 6

3 6

11 17

11 17

6 11

6 11

11 13

15 17

13 17

17 21

17 21

17 21

21 23

21 23

Page 116: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Start Finish

A,3

B,3

C,4

D,3

G,6

F,2

E,5

İ,4

H,4

J,2

BWT PROBLEM-16AON Representation0 4

7 11

0 3

8 11

0 3

0 3

3 6

3 6

11 17

11 17

6 11

6 11

11 13

15 17

13 17

17 21

17 21

17 21

21 23

21 23

Kırmızı Yol kritik yoldur.Kritik Yol = a,d,e,g,i,j yoludur.

Page 117: YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI – IIcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/49856/27323/3-2-proje... · Gantt diyagramından farklı olarak CPM/PERT network kullanmakta ve networkün diyagrama

Start Finish

A,3

B,3

C,4

D,3

G,6

F,2

E,5

İ,4

H,4

J,2

BWT PROBLEM-16AON Representation0 4

7 11

0 3

8 11

0 3

0 3

3 6

3 6

11 17

11 17

6 11

6 11

11 13

15 17

13 17

17 21

17 21

17 21

21 23

21 23

Kırmızı Yol kritik yoldur.Kritik Yol = a,d,e,g,i,j yoludur.S değerleri bolluk değerleridir.

S=0 S=0

S=7

S=8

S=0

S=0

S=0

S=4

S=4

S=0