Wymagania i kryteria oceniania z przedmiotu historia dla ...sp8lubin.eu/wp-content/uploads/2017/kryteria/kryteria_historia... · 3. Wybuch wojny 4. Przebieg walk 5. Napaść sowiecka

1

Wymagania i kryteria oceniania z przedmiotu historia dla klasy VIII

Treści do opanowania z historii

w klasie VIII

Wymagania na poszczególne oceny

dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca

1. Niemieckie przygotowania do

wojny

2. Polacy w przededniu wojny

3. Wybuch wojny

4. Przebieg walk

5. Napaść sowiecka

6. Zakończenie walk i bilans

wojny obronnej

Uczeń:

– wyjaśnia znacze-

nie terminu: wojna

błyskawiczna

(Blitzkrieg)

– zna daty: agresji

Niemiec na Polskę

(1 IX 1939), wkro-

czenia Armii Czer-

wonej do Polski (17

IX 1939)

– identyfikuje po-

stacie: Adolfa Hi-

tlera, Józefa Stalina

– wymienia etapy

wojny obronnej

Polski

– wyjaśnia przy-

czyny klęski Polski

we wrześniu 1939

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

bitwa graniczna,

„dziwna wojna”,

internowanie

– zna daty: bitwy

o Westerplatte

(1–7 IX 1939),

wypowiedzenia

wojny Niemcom

przez Francję i

Wielką Brytanię

(3 IX 1939), kapi-

tulacji Warszawy

(28 IX 1939)

– identyfikuje

postacie: Henryka

Sucharskiego,

Edwarda Rydza-

Śmigłego, Stefana

Starzyńskiego

– wskazuje na

mapie kierunki

Uczeń:


nie terminów: „pol-

skie Termopile”,

Korpus Ochrony

Pogranicza (KOP)

– zna daty: bitwy

nad Bzurą (9–22

IX 1939), ewakua-

cji władz państwo-

wych i wojsko-

wych z Warszawy

(6/7 IX 1939), in-

ternowania władz

polskich w Rumu-

nii (17/18 IX

1939), kapitulacji

pod Kockiem (6 X

1939)


stacie: Władysława

Raginisa, Francisz-

ka Kleeberga

– wymienia miej-

Uczeń:


nie terminów: pro-

wokacja gliwicka,

Grupy Specjalne

(Einsatzgruppen)

– zna daty:

prowokacji

gliwickiej (31 VIII

1939), kapitulacji

Helu (2 X 1939),


stacie: Franciszka

Dąbrowskiego,

Józefa Unruga,

Tadeusza Kutrzeby

– porównuje plany

Polski i Niemiec

przygotowane na

wypadek wojny

– przedstawia sto-

sunek sił ZSRS,

Niemiec i Polski

Uczeń:

– ocenia postawę

aliantów zachod-

nich wobec Polski

we wrześniu 1939

– ocenia postawę

władz polskich we

wrześniu 1939 r.

2

uderzeń armii

niemieckiej i so-

wieckiej

– charakteryzuje

etapy wojny

obronnej Polski

– opisuje przy-

kłady bohaterstwa

polskich żołnierzy

– przedstawia

przykłady zbrodni

wojennych doko-

nanych przez

Niemców w cza-

sie wojny obron-

nej Polski

sca kluczowych

bitew wojny

obronnej Polski

stoczonych z woj-

skami niemieckimi

i sowieckimi

– przedstawia poli-

tyczne i militarne

założenia planu

obrony Polski w

1939 r.

– omawia okolicz-

ności wkroczenia

wojsk sowieckich

na terytorium Pol-

ski w kontekście

paktu Ribbentrop–

Mołotow

1. Wojna zimowa

2. Atak III Rzeszy na kraje skan-

dynawskie

3. Agresja niemiecka na Europę

Zachodnią

4. Klęska Francji

5. Bitwa o Anglię

6. Wojna na Bałkanach

Uczeń:


nie terminów:

alianci, bitwa o

Anglię, kolaboracja

– zna daty: ataku III

Rzeszy na Francję

(10 V 1940), bitwy

o Anglię (VII–X

1940)

– wymienia pań-

stwa, które padły

ofiarą agresji so-

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminu:

linia Maginota

– zna daty: napa-

ści niemieckiej na

Danię i Norwegię

(9 IV 1940), ata-

ku Niemiec na

Jugosławię i Gre-

cję (6 IV 1941)

– identyfikuje

postacie: Winsto-

Uczeń:


nie terminów: woj-

na zimowa, pań-

stwo marionetko-

we, państwo Vichy

– zna daty: wojny

sowiecko-fińskiej

(XI 1939 – III

1940), zajęcia re-

publik bałtyckich

przez ZSRS (VI

1940),

Uczeń:


nie terminów: Ko-

mitet Wolnej Fran-

cji, linia Mannerhe-

ima

– zna datę: ewaku-

acji wojsk alianc-

kich z Dunkierki

(V–VI 1940)


stacie: Vidkuna

Quislinga, Phi-

Uczeń:

– ocenia sytuację

polityczną i mili-

tarną w Europie w

1941 r.

3

wieckiej oraz nie-

mieckiej do 1941 r.

na Churchilla,

Charles’a de

Gaulle’a

– wskazuje na

mapie obszary

zagarnięte przez

ZSRS i III Rzeszę

do 1941 r.

– przedstawia

cele polityki Hi-

tlera i Stalina w

Europie w latach

1939–1941

– przedstawia

najważniejsze

działania wojenne

w Europie z lat

1939–1941

– wyjaśnia głów-

ne przyczyny

pokonania Francji

przez armię nie-

miecką w 1940 r.

– przedstawia eks-

pansję ZSRS w

latach 1939–1941

– opisuje kolejne

etapy agresji Nie-

miec w latach

1940–1941

– opisuje skutki

bitwy o Anglię

oraz omawia jej

polityczne i mili-

tarne

znaczenie

lippe’a Pétaina

– omawia sposób

przejęcia kontroli

nad republikami

bałtyckimi przez

ZSRS w 1940 r.

1. Jak pokonać flotę brytyjską?

2. Bitwa o Anglię

3. Pierwsza porażka Hitlera

Uczeń:

– zna datę: bitwy o

Anglię (VII–X

1940)


stacie: Adolfa Hi-

tlera, Winstona

Churchilla

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

operacja „Lew

morski”, Enigma

– wskazuje wyna-

lazki techniczne,

które pomogły

Uczeń:

– zna daty: naj-

większego nalotu

niemieckiego na

Wielką Brytanię

(15 IX 1940), nalo-

tu na Coventry (14

XI 1940)

Uczeń:

– porównuje poten-

cjał militarny

wojsk niemieckich

i brytyjskich w

czasie wojny o

Anglię

Uczeń:

– ocenia wkład

polskich lotników

w walki o Wielką

Brytanię

4

– wymienia cele

niemieckich ataków

lotniczych na Wiel-

ką Brytanię

Brytyjczykom w

walce z Niemca-

mi

– przedstawia

militarny wkład

Polaków w obro-

nę Wielkiej Bry-

tanii


stacie Mariana Re-

jewskiego,

Jerzego Różyckie-

go, Henryka Zygal-

skiego

– omawia założenia

niemieckiego planu

inwazji na Wielką

Brytanię

– wyjaśnia, jakie

były przyczyny

klęski Niemiec w

bitwie o Anglię

1. Przygotowania do wojny

2. Atak niemiecki na ZSRS

3. Wielka Wojna Ojczyźniana

4. Stosunek ludności ZSRS do

okupanta

5. Walki o Leningrad i Stalingrad

Uczeń:


nie terminu: plan

„Barbarossa”

– zna daty: agresji

Niemiec na ZSRS

(22 VI 1941), bitwy

pod Stalingradem

(VIII 1942 – II

1943)

– omawia przeło-

mowe znaczenie

bitwy stalingradz-

kiej dla przebiegu

II wojny światowej

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminu:

Wielka Wojna

Ojczyźniana

– zna datę: bitwy

pod Moskwą (XI–

XII 1941)

– identyfikuje

postać: Gieorgija

Żukowa

– wskazuje na

mapie przełomo-

we bitwy wojny

Niemiec i ZSRS:

pod Moskwą i

pod Stalingradem

– wyjaśnia przy-

Uczeń:


nie terminów: blo-

kada Leningradu,

Lend-Lease Act

– zna datę: blokady

Leningradu (1941–

1944)


stać: Friedricha von

Paulusa

– przedstawia

przebieg działań

wojennych na fron-

cie wschodnim w

latach 1941–1943

– charakteryzuje

stosunek ludności

Uczeń:

– wskazuje powody

zbliżenia Wielkiej

Brytanii i USA do

ZSRS

– przedstawia wa-

runki prowadzenia

działań wojennych

przez Niemcy na

terenie ZSRS

– wyjaśnia przy-

czyny i okoliczno-

ści zdobycia prze-

wagi militarnej

przez ZSRS

Uczeń:

– ocenia postawę

władz sowieckich

w czasie Wielkiej

Wojny Ojczyźnia-

nej

5

czyny ataku III

Rzeszy na Zwią-

zek Sowiecki

– przedstawia

etapy wojny nie-

miecko-

sowieckiej


czynniki spowo-

dowały klęskę

ofensywy nie-

mieckiej na Mo-

skwę w 1941 r.

do okupanta na

zajmowanych tere-

nach przez Niem-

ców

– przedstawia, w

jaki sposób Niemcy

traktowali jeńców

sowieckich

1. Polityka niemiecka

wobec ziem okupowanych

2. Ruch oporu w okupowanej

Europie

3. Polityka niemiecka wobec

Żydów

4. Holokaust

5. Postawy wobec Holokaustu

Uczeń:


nie terminów: ruch

oporu, getto, Holo-

kaust, obóz koncen-

tracyjny

– przedstawia zało-

żenia rasowej poli-

tyki hitlerowców

oraz metody jej

realizacji

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

pacyfikacja, Ge-

neralny Plan

Wschodni,

gwiazda Dawida,

obóz zagłady

– zna datę: po-

wstania General-

nego Planu

Wschodniego

(1942)

– identyfikuje

postacie: Adolfa

Eichmanna, Ireny

Sendlerowej

– wymienia zało-

żenia niemieckie-

Uczeń:


nie terminów:

„przestrzeń życio-

wa” (Lebensraum),

„ostateczne roz-

wiązanie kwestii

żydowskiej”,

„Szoah”, „Żegota”,

szmalcownicy

– zna datę: konfe-

rencji w Wannsee

(I 1942)


stacie: Heinricha

Himmlera, Oskara

Schindlera

– wskazuje na ma-

pie obozy koncen-

Uczeń:


nie terminów: Babi

Jar, Ponary, czetni-

cy

– zna datę: wybu-

chu antyniemiec-

kiego powstania w

Paryżu (VIII 1942)


stacie: Josipa Bro-

za-Tity, Raoula

Wallenberga, Hen-

ryka Sławika,

– porównuje sytua-

cję ludności na

terytoriach okupo-

wanych przez

Niemców

Uczeń:

– ocenia postawy

wobec Holokaustu

6

go Generalnego

Planu Wschód

– charakteryzuje

politykę okupa-

cyjną Niemiec

– wymienia kraje,

w których po-

wstały rządy ko-

laborujące z

Niemcami, oraz

kraje, gdzie roz-

winął się ruch

oporu

– wyjaśnia, jakimi

sposobami lud-

ność terenów

okupowanych

niosła pomoc

Żydom

– omawia bilans

Holokaustu

tracyjne i obozy

zagłady w Europie

– przedstawia

przebieg zagłady

europejskich Ży-

dów

– omawia postawy

ludności ziem oku-

powanych wobec

Holokaustu

i niemieckich agre-

sorów

1. Walki w Afryce Północnej

2. Wojna na Atlantyku

3. Przystąpienie Japonii do wojny

4. Ofensywa japońska w Azji

Uczeń:


nie terminu: bitwa

o Atlantyk

– zna daty: ataku

Japonii na USA (7

XII 1941), bitwy

pod El Alamein

(X–XI 1942), bitwy

o Midway (VI

1942)

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

Afrika Korps,

pakt trzech, wil-

cze stada, kon-

wój, Enigma

– zna daty: podpi-

sania paktu trzech

(IX 1940), bitwy

na Morzu Kora-

Uczeń:


nie terminów: U-

Boot, pancernik,

lotniskowiec

– zna daty: ataku

Włoch na Egipt

(VIII 1940), lądo-

wania wojsk nie-

mieckich w Afryce

(1941), walk o Gu-

Uczeń:


nie terminu: opera-

cja „Torch”

– zna datę: nalotów

na Maltę (1940–

1942)

– wskazuje na ma-

pie obszary opa-

nowane przez Ja-

pończyków

Uczeń:

– ocenia konse-

kwencje włączenia

się USA do wojny

7


stać: Franklina De-

lano Roosevelta

– wymienia główne

strony konfliktu w

Afryce i w rejonie

Pacyfiku oraz ich

najważniejsze cele

strategiczne

lowym (V 1942),

kapitulacji wojsk

włoskich i nie-

mieckich w Afry-

ce (V 1943)

– identyfikuje

postać: Erwina

Rommla

– wyjaśnia, na

czym polegało

strategiczne zna-

czenie bitew pod

El Alamein i pod

Midway i lokali-

zuje je na mapie

– wyjaśnia zna-

czenie bitwy o

Atlantyk dla lo-

sów II wojny

światowej

adalcanal (VIII

1942 – II 1943)


stacie: Bernarda

Montgomery’ego,

Dwighta Davida

Eisenhowera

– przedstawia

przebieg walk w

Afryce

– charakteryzuje

ekspansję japońską

w Azji

– omawia działania

wojenne na mo-

rzach i oceanach

do końca 1942 r.

– przedstawia roz-

wiązania militarne,

które obie strony

stosowały podczas

zmagań na Oceanie

Atlantyckim

1. Początek Wielkiej Koalicji

2. Bitwa na Łuku Kurskim i jej

następstwa

3. Walki na Sycylii i we Wło-

szech

4. Konferencja w Teheranie

5. Otwarcie drugiego frontu w

Europie

Uczeń:


nie terminów:

Karta atlantycka,

Wielka Koalicja,

Wielka Trójka

– zna datę: podpi-

sania Karty atlan-

tyckiej (14 VIII

1941 r.)


stacie: Józefa Stali-

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

konferencja w

Teheranie, opera-

cja „Overlord”

– zna daty: bitwy

na Łuku Kurskim

(VII 1943), kon-

ferencji w Tehe-

ranie (XI–XII

1943), lądowania

Uczeń:


nie terminów:

Lend-Lease Act,

konferencja

w Casablance,

operacja „Market

Garden”, linia Gu-

stawa

– zna daty: konfe-

rencji w Casablan-

ce (I 1943), ofen-

Uczeń:


nie terminu: opera-

cja „Bagration”

– identyfikuje

postać: Clausa von

Stauffenberga

– przedstawia

przyczyny, oko-

liczności i skutki

zamachu na Hitlera

– charakteryzuje

Uczeń:

– przedstawia wi-

zję powojennego

świata zarysowaną

w Karcie atlantyc-

kiej przez przy-

wódców USA

i Wielkiej Brytanii

8

na, Franklina Dela-

no Roosevelta,

Winstona Churchil-

la

– wyjaśnia genezę

powstania i cele

Wielkiej Koalicji

wojsk alianckich

na Sycylii (VII

1943), bitwy o

Monte Cassino (V

1944), operacji

„Overlord” (6 VI

1944)

– przedstawia

decyzje podjęte

podczas obrad

Wielkiej Trójki w

Teheranie

– wyjaśnia, na

czym polegało

strategiczne zna-

czenie bitew i

operacji militar-

nych na froncie

wschodnim i za-

chodnim w latach

1943–1944

sywy Armii Czer-

wonej na froncie

wschodnim (VI

1944), zamachu na

A. Hitlera (VII

1944), bitwy pod

Falaise (VIII 1944)


stacie: Dwighta

Eisenhowera, Sta-

nisława Maczka

– przedstawia etapy

formowania się

Wielkiej Koalicji

antyhitlerowskiej

– przedstawia de-

cyzje podjęte pod-

czas konferencji w

Casablance

– opisuje walki na

froncie zachodnim

i we Włoszech w

latach 1943–1944

założenia polityki

zagranicznej wiel-

kich mocarstw w

czasie II wojny

światowej

1. Ład jałtański

2. Koniec wojny w Europie

3. Walki na Dalekim Wschodzie

4. Kapitulacja Japonii

Uczeń:


nie terminu:

ład jałtański


rencji jałtańskiej

(4–11 II 1945),

bezwarunkowej

kapitulacji III Rze-

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

operacja berliń-

ska, bezwarun-

kowa kapitulacja,

kamikadze

– zna daty: opera-

cji berlińskiej (IV

Uczeń:


nie terminów: Wał

Pomorski, taktyka

„żabich skoków”

– zna daty: bitwy o

Iwo Jimę (II–III

1945), zdobycia

Berlina (2 V 1945),

Uczeń:

– zna daty: bitwy

na Morzu Filipiń-

skim (VI 1944),

– charakteryzuje


zagranicznej wiel-

kich mocarstw w

czasie II wojny

– ocenia założenia

ładu jałtańskiego

– ocenia decyzję

Amerykanów o

użyciu bomby

atomowej przeciw-

ko Japonii

9

szy (8/9 V 1945)



na, Franklina Dela-

no Roosevelta,

Winstona Churchil-

la

– przedstawia de-

cyzje podjęte pod-

czas konferencji

jałtańskiej

1945), zrzucenia

bomb atomowych

na Hiroszimę i

Nagasaki (6 i 9

VIII 1945), bez-

warunkowej kapi-

tulacji Japonii (2

IX 1945)

– przedstawia

wielkie operacje

strategiczne na

froncie wschod-

nimi zachodnim

– omawia oko-

liczności kapitu-

lacji Japonii


stać: Douglasa Ma-

cArthura

– charakteryzuje

działania na froncie

wschodnim, za-

chodnim i na Pacy-

fiku w latach 1944-

1945

– omawia metody

prowadzenia walki

w rejonie Azji i

Pacyfiku oraz

przedstawia ich

skutki

światowej

– wyjaśnia, w ja-

kich okoliczno-

ściach nastąpiła

kapitulacja III Rze-

szy

1. Podział ziem polskich

2. Okupacja niemiecka

3. Terror hitlerowski

4. Okupacja sowiecka

5. Deportacje w głąb ZSRS

Uczeń:


nie terminów: Ge-

neralne Guberna-

torstwo, wysiedle-

nia, deportacja,

sowietyzacja

– wskazuje na ma-

pie tereny pod

okupacją niemiec-

ką i sowiecką

– charakteryzuje

główne cele nie-

mieckiej i sowiec-

kiej polityki oku-

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

traktat o grani-

cach

i przyjaźni, ła-

panka, volkslista,

akcja AB


sania traktatu o

granicach i przy-

jaźni (28 IX

1939), akcji AB

(V–VI 1940),

zbrodni katyń-

Uczeń:


nie terminów:

volksdeutsch, „ga-

dzinówka”, Akcja

Specjalna „Kra-

ków”, granatowa

policja, Pawiak,

paszportyzacja

– zna daty: Akcji

Specjalnej „Kra-

ków” (XI 1939),

paszportyzacji

(1940)


Uczeń:


nie terminu: opera-

cja „Tannenberg”

– zna daty: wybo-

rów do zgromadzeń

na Kresach (X

1939), deportacji

Polaków w głąb

ZSRS (II, IV i VI

1940 oraz V/VI

1941)

– przedstawia

zmiany terytorialne

na ziemiach pol-

Uczeń:

– porównuje i oce-

nia okupacyjną

politykę władz

niemieckich i so-

wieckich wobec

polskiego społe-

czeństwa

10

pacyjnej

skiej (IV–V 1940)

– wskazuje na

mapie miejsca

masowych egze-

kucji Polaków

pod okupacją

niemiecką oraz

zsyłek i kaźni

ludności polskiej

w ZSRS

– podaje przykła-

dy terroru nie-

mieckiego i so-

wieckiego

– wyjaśnia, jaki

cel zamierzali

zrealizować

Niemcy, mordu-

jąc

polską inteligen-

cję

– omawia oko-

liczności i prze-

bieg zbrodni ka-

tyńskiej

stać: Hansa Franka

– przedstawia i

porównuje politykę

okupanta niemiec-

kiego na ziemiach

wcielonych do III

Rzeszy i w Gene-

ralnym Guberna-

torstwie

– charakteryzuje

życie codzienne w

kraju pod okupacją

niemiecką na przy-

kładzie Warszawy

skich pod okupacją

– przedstawia de-

portacji Polaków w

głąb ZSRS

1. Powstanie polskiego rządu na

emigracji

2. Stosunki polsko-sowieckie

3. Armia Polska w ZSRS

4. Sprawa katyńska

5. Śmierć Sikorskiego

Uczeń:


nie terminu: rząd

emigracyjny


stać: Władysława

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

układ Sikorski–

Majski, armia

Andersa, sprawa

Uczeń:

– zna datę: ewaku-

acji armii Andersa

na Bliski Wschód

(VIII 1942)


Uczeń:


nie terminu: Rada

Narodowa RP

– omawia losy pol-

skich żołnierzy

Uczeń:

– ocenia znaczenie

układu Sikorski–

Majski dla sprawy

polskiej w czasie II

wojny światowej

11

Sikorskiego

– przedstawia oko-

liczności powstania

polskiego rządu

emigracyjnego


znaczenie miała

działalność rządu

emigracyjnego dla

Polaków w kraju i

na uchodźstwie

katyńska, kata-

strofa gibraltarska

– zna daty: po-

wstania rządu

emigracyjnego

(IX 1939), układu

Sikorski–Majski

(30 VII 1941),

zerwania stosun-

ków rządu emi-

gracyjnego z

ZSRS (25 IV

1943), katastrofy

gibraltarskiej (4

VII 1943)

– identyfikuje

postacie: Włady-

sława Raczkiewi-

cza, Władysława

Andersa, Stani-

sława Mikołaj-

czyka

– omawia posta-

nowienia układu

Sikorski–Majski

– przedstawia

okoliczności for-

mowania się Ar-

mii Polskiej w

ZSRS

– wyjaśnia przy-

czyny zerwania

stać: Kazimierza

Sosnkowskiego


liczności podpisa-

nia układu Sikor-

ski–Majski

– opisuje okoliczno-

ści wyjścia z ZSRS

Armii Polskiej gen.

Władysława Ander-

sa

– omawia politycz-

ne skutki katastrofy

gibraltarskiej

– przedstawia two-

rzące się w ZSRS i

w kraju pod okupa-

cją ośrodki przy-

szłych polskich

władz komuni-

stycznych

internowanych po

klęsce wrześniowej

12

przez ZSRS sto-

sunków dyploma-

tycznych z pol-

skim rządem

emigracyjnym w

Londynie

1. Początki działalności konspira-

cyjnej

2. Powstanie Armii Krajowej

3. Działalność ZWZ-AK

4. Polityczne podziały polskiego

podziemia

5. Polskie Państwo Podziemne

Uczeń:


nie terminów: Pol-

skie Państwo Pod-

ziemne, Armia

Krajowa (AK)

– zna datę: powsta-

nia AK (14 II

1942)


stacie: Stefana Ro-

weckiego ps. Grot,

Tadeusza Komo-

rowskiego ps. Bór

– wymienia sfery

działalności Pol-

skiego Państwa

Podziemnego

– wyjaśnia, jaką

rolę odgrywała

Armia Krajowa

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

Związek Walki

Zbrojnej (ZWZ),

Delegatura Rządu

RP na Kraj, Rada

Jedności Naro-

dowej (RJN),

Szare Szeregi,

mały sabotaż,

dywersja

– zna datę: po-

wstania Delegatu-

ry Rządu RP na

Kraj (XII 1940)

– identyfikuje

postacie: Kazi-

mierza Sosnkow-

skiego, Jana Byt-

nara ps. Rudy

– wskazuje na

mapie rejony naj-

intensywniejszej

działalności pol-

skiej partyzantki

Uczeń:


nie terminów: par-

tyzantka Hubala,

Służba Zwycięstwu

Polski (SZP), ci-

chociemni, Kedyw,

akcja scaleniowa

– zna daty: po-

wstania SZP (IX

1939), ZWZ (XI

1939)


stacie: Henryka

Dobrzańskiego,

Jana Karskiego,

Jana Nowaka-

Jeziorańskiego

– omawia proces

budowania struktur

wojskowych Pol-

skiego Państwa

Podziemnego

– wyjaśnia, na

czym polegała ak-

cja scaleniowa

Uczeń:


nie terminów: Poli-

tyczny Komitet

Porozumiewawczy

(PKP), Narodowa

Organizacja Woj-

skowa, Bataliony

Chłopskie, Naro-

dowe Siły Zbrojne,

Gwardia Ludowa,

Armia Ludowa

(AL)

– zna daty: akcji

pod Arsenałem

(1943), zamachu na

F. Kutscherę (II

1944)


stacie: Michała

Karaszewicza-

Tokarzewskiego,

Cyryla Ratajskiego,

Franza Kutschery

– charakteryzuje

działalność party-

13

– przedstawia

struktury Polskie-

go Państwa Pod-

ziemnego

– omawia rolę

Rady Jedności

Narodowej w

strukturach Pol-

skiego Państwa

Podziemnego

– wyjaśnia, na

czym polegała

działalność Dele-

gata Rządu na

Kraj

– wymienia naj-

ważniejsze akcje

zbrojne ZWZ-AK

– charakteryzuje

działalność pol-

skich partii poli-

tycznych w okresie

okupacji

– przedstawia dzia-

łalność Delegatury

Rządu na Kraj

zantki majora Hu-

bala

– omawia strukturę

i działalność Sza-

rych Szeregów

– wyjaśnia, w jaki

sposób rząd emi-

gracyjny utrzymy-

wał kontakty z kra-

jem pod okupacją

1. Akcja pod Arsenałem

2. Akcja „Główki”

Uczeń:


nie terminu: akcja

pod Arsenałem

– zna datę: akcji

pod Arsenałem (III

1943)


stać: Jana Bytnara

ps. Rudy

– przedstawia

przyczyny i skutki

akcji pod Arsena-

łem

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

zamach na F. Ku-

tscherę, sabotaż,

dywersja, Kedyw

– zna datę: zama-

chu na Franza

Kutscherę (II

1944)

– identyfikuje

postacie: Tadeu-

sza Zawadzkiego

ps. Zośka, Franza

Kutschery

– przedstawia

przyczyny i skut-

Uczeń:


nie terminów:

akcja pod Arsena-

łem („Meksyk II”),

akcja „Główki”


stać: Emila Fieldor-

fa ps. Nil

– przedstawia me-

tody działalności

Kedywu

– omawia przebieg

akcji pod Arsena-

łem

Uczeń:

– zna datę: decyzji

AK o przejściu od

biernego oporu do

ograniczonej walki

z okupantem

(1942)

– omawia przebieg

zamachu na F. Kut-

scherę

Uczeń:

– ocenia zaanga-

żowanie młodych

ludzi w walce z

okupantem

14

ki zamachu na F.

Kutscherę


represje spotkały

Polaków za prze-

prowadzenie akcji

pod Arsenałem

1. Niemiecki terror

2. Postawa Polaków wobec oku-

pacji

3. Zagłada polskich Żydów

4. Powstanie w getcie warszaw-

skim

5. Polacy wobec Holokaustu

6. Rzeź wołyńska

Uczeń:


nie terminów: ła-

panka, Holokaust,

getto

– wymienia posta-

wy Polaków wobec

polityki okupanta

niemieckiego

– przedstawia me-

tody eksterminacji

narodu żydowskie-

go

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

Generalny Plan

Wschód, Rada

Pomocy Żydom

„Żegota”, Spra-

wiedliwy wśród

Narodów Świata,

rzeź wołyńska

– zna daty: po-

wstania General-

nego Planu

Wschód (1942),

wybuchu powsta-

nia w getcie war-

szawskim (19 IV

1943), rzezi wo-

łyńskiej (1943)

– identyfikuje

postacie: Marka

Edelmana, Ireny

Sendlerowej, Jó-

zefa i Wiktorii

Ulmów

Uczeń:

– wymienia zna-

czenie terminów:

kontyngent, czarny

rynek, Żydowska

Organizacja Bojo-

wa (ŻOB), szmal-

cownik, Ukraińska

Powstańcza Armia

(UPA), czystki

etniczne

– zna daty: decyzji

o przeprowadzeniu

Holokaustu (1942),

początku wysiedleń

na Zamojszczyźnie

(XI 1942), tzw.

krwawej niedzieli

(11 VII 1943)



Bartoszewskiego,

Zofii Kossak-

Szczuckiej, Witol-

da Pileckiego, Jana

Uczeń:

– zna daty: zamor-

dowania rodziny

Ulmów (24 III

1944)


stać: Stepana Ban-

dery

– opisuje przebieg

powstania w getcie

warszawskim


sunek państw za-

chodnich do Holo-

kaustu

Uczeń:

– ocenia postawy

Polaków wobec

polityki okupantów

– ocenia postawy

Polaków wobec

Holokaustu

15

– przedstawia

założenia Gene-

ralnego Planu

Wschód

– wyjaśnia, w

jakim celu oku-

panci prowadzili

walkę z polską

kulturą

Karskiego

– omawia wysie-

dlenia na Zamojsz-

czyźnie i ich skutki

– charakteryzuje

warunki życia w

getcie

– opisuje postawy

Polaków wobec

Holokaustu

– przedstawia

przyczyny i prze-

bieg konfliktu pol-

sko-ukraińskiego

na Kresach

Wschodnich

1. Plan „Burza” i jego przebieg

2. Przyczyny wybuchu powstania

warszawskiego

3. Wybuch powstania

4. Walki powstańcze

5. Upadek i skutki powstania

Uczeń:


nie terminu:

godzina „W”

– zna czas trwania

powstania war-

szawskiego (1

VIII–2 X 1944)

– przedstawia

przyczyny i opisuje

skutki powstania

warszawskiego

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminu:

plan „Burza”,

zrzuty

– zna daty: opra-

cowania planu

„Burza”

(1943/1944)

– identyfikuje

postać: Tadeusza

Komorowskiego

ps. Bór, Leopolda

Okulickiego

– przedstawia

założenia planu

Uczeń:


nie terminu: opera-

cja „Ostra Brama”

– zna daty: operacji

„Ostra Brama” (VII

1944)


stać: Antoniego

Chruściela ps.

Monter

– opisuje realizację

planu „Burza” na

Kresach Wschod-

nich

– przedstawia sytu-

Uczeń:


stać: Ericha von

dem Bacha-

Zelewskiego

– omawia okolicz-

ności polityczne i

militarne, które

wpłynęły na podję-

cie decyzji o wy-

buchu powstania w

Warszawie

Uczeń:

– ocenia decyzję

władz polskiego

podziemia doty-

czącą wybuchu

powstania,

uwzględniając sy-

tuację międzynaro-

dową i wewnętrzną

– ocenia postawę

aliantów zachod-

nich i ZSRS wobec

powstania war-

szawskiego

16

„Burza”

– charakteryzuje

etapy przebiegu

powstania war-

szawskiego

ację w Warszawie

w przededniu po-

wstania i opisuje

jej wpływ na bez-

pośrednią decyzję

wydania rozkazu o

wybuchu powsta-

nia

– omawia postawę

wielkich mocarstw

wobec powstania

warszawskiego

1. Armia Polska we Francji

2. Polskie Siły Zbrojne w Wiel-

kiej Brytanii

3. Polacy podczas walk w Euro-

pie Zachodniej

4. Wojsko Polskie w ZSRS

Uczeń:


nie terminu: Pol-

skie Siły Zbrojne

na Zachodzie

– wymienia i

wskazuje na mapie

miejsca najważ-

niejszych bitew II

wojny światowej z

udziałem Polaków

(walki o Narwik,

bitwa o Anglię,

oblężenie Tobruku,

Monte Cassino,

Arnhem)

Uczeń:

– zna daty: walk o

Narwik (V 1940),

walk o Tobruk

(VIII – XII 1941),

walk o Monte

Cassino (V 1944),

bitwy pod Lenino

(X 1943)

– identyfikuje

postać: Włady-

sława Andersa

– wymienia pol-

skie formacje

wojskowe uczest-

niczące w naj-

ważniejszych

bitwach II wojny

światowej

Uczeń:

– zna daty: po-

wstania armii gen.

Z. Berlinga w

ZSRS (V 1943),

bitwy pod Falaise

(VIII 1944), bitwy

pod Arnhem (IX

1944)


stacie: Stanisława

Maczka, Stanisła-

wa Sosabowskiego,

Zygmunta Berlinga

– opisuje szlak

bojowy polskich

jednostek wojsko-

wych walczących

na lądzie, na morzu

i w powietrzu na

Uczeń:


stacie: Zygmunta

Szyszko-Bohusza,

Karola Świerczew-

skiego

– charakteryzuje

proces formowania

się polskich od-

działów wojsko-

wych we Francji

Uczeń:

– ocenia udział

Polaków w wal-

kach na frontach II

wojny światowej

17

wszystkich fron-

tach II wojny świa-

towej

1. Polska lubelska

2. Jałta a sprawa polska

3. Represje wobec Polskiego

Państwa Podziemnego

4. Tymczasowy Rząd Jedności

Narodowej

Uczeń:


nie terminów: Ma-

nifest PKWN, Pol-

ska lubelska, Tym-

czasowy Rząd Jed-

ności Narodowej

(TRJN)

– zna daty: ogło-

szenia Manifestu

PKWN (22 VII

1944), powstania

TRJN (VI 1945)


kich okoliczno-

ściach komuniści

przejęli władzę w

Polsce

– omawia okolicz-

ności i skutki po-

wstania TRJN

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

Polska Partia Ro-

botnicza (PPR),

proces szesnastu

– zna daty: po-

wstania PPR

(1942), konferen-

cji w Teheranie

(1943), konferen-

cji w Jałcie (II

1945), procesu

szesnastu (VI

1945),

– identyfikuje

postacie: Stani-

sława Mikołaj-

czyka, Leopolda

Okulickiego, Bo-

lesława Bieruta

– wymienia po-

stanowienia kon-

ferencji w Tehe-

ranie i w Jałcie

dotyczące sprawy

Polski

– przedstawia

najważniejsze

Uczeń:


nie terminów: Kra-

jowa Rada Naro-

dowa (KRN), Nie-

podległość („NIE”)

– zna daty: powo-

łania KRN (31 XII

1943/1 I 1944),

powstania Rządu

Tymczasowego

Rzeczypospolitej

Polskiej (XII

1944), rozwiązania

AK (19 I 1945)


stacie: Edwarda

Osóbki-

-Morawskiego,

Augusta Emila

Fieldorfa ps. Nil

– podaje przejawy

zależności powo-

jennej Polski od

ZSRS

– opisuje metody

represji zastosowa-

ne przez komuni-

stów wobec Pol-

Uczeń:


stacie: Iwana Sie-

rowa, Jana Stani-

sława Jankowskie-

go, Kazimierza

Pużaka


sposób decyzje

Wielkiej Trójki w

Teheranie

łamały postano-

wienia Karty atlan-

tyckiej

– omawia postawy

działaczy Polskiego

Państwa Podziem-

nego wobec reżimu

komunistycznego

Uczeń:

– ocenia stosunek

wielkich mocarstw

do sprawy polskiej

18

etapy procesu

przejmowania

władzy w Polsce

przez komunistów

– przedstawia

metody działania

polskich komuni-

stów w celu prze-

jęcia władzy w

państwie

skiego Państwa

Podziemnego

1. Skutki II wojny światowej

2. Konferencja w Poczdamie

3. Procesy norymberskie

4. Powstanie ONZ

5. Plan Marshalla

6. Okupacja Niemiec

Uczeń:


nie terminów: Or-

ganizacja Narodów

Zjednoczonych,

Karta Narodów

Zjednoczonych


sania Karty Naro-

dów Zjednoczo-

nych (VI 1945),

konferencji pocz-

damskiej (VII–VIII

1945)



na, Harry’ego

Trumana

– wymienia posta-

nowienia konferen-

cji w Poczdamie

– przedstawia cele

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

układ dwubiegu-

nowy, procesy

norymberskie,

Rada Bezpieczeń-

stwa ONZ, Zgro-

madzenie Ogólne

ONZ, sekretarz

generalny ONZ,

Powszechna de-

klaracja praw

człowieka, strefa

okupacyjna


rencji założyciel-

skiej ONZ (IV

1945), I procesu

norymberskiego

(XI 1945 – X

1946), uchwale-

Uczeń:


nie terminów: plan

Marshalla (Euro-

pejski Plan Odbu-

dowy), denazyfika-

cja, demilitaryza-

cja, dekartelizacja,

demokratyzacja


szenia planu Mars-

halla (VI 1947)


stacie: Clementa

Attlee, George’a

Marshalla

– wskazuje na ma-

pie państwa, które

przyjęły pomoc

USA w ramach

planu Marshalla

– przedstawia poli-

Uczeń:

– wyjaśnia, dlacze-

go państwa Europy

Wschodniej nie

skorzystały

z planu Marshalla


sposób zrealizowa-

no w Niemczech

zasadę czterech D

– porównuje poli-

tykę państw za-

chodnich i ZSRS

wobec Niemiec

pod okupacją

Uczeń:


powstania ONZ i

NATO

19

ONZ nia Powszechnej

deklaracji praw

człowieka (1948)

– wskazuje na

mapie podział

Europy na blok

zachodni i

wschodni

– przedstawia

bilans II wojny

światowej doty-

czący strat ludno-

ści i zniszczeń

– omawia struktu-

rę ONZ i jej dzia-

łalność w okresie

powojennym

– opisuje politykę

zwycięskich mo-

carstw wobec

Niemiec

tyczne skutki II

wojny światowej

– wyjaśnia przy-

czyny dominacji

USA i ZSRS

w powojennym

świecie

1. Ekspansja komunizmu w Eu-

ropie

2. Doktryna Trumana

3. Kryzys berliński

4. Powstanie NATO

5. Powstanie berlińskie

6. Powstanie dwóch państw nie-

mieckich

7. Budowa muru berlińskiego

Uczeń:


nie terminów: żela-

zna kurtyna, zimna

wojna, mur berliń-

ski

– zna daty: pro-

klamowania RFN

(IX 1949), powsta-

nia NRD (X 1949),

budowy muru ber-

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

doktryna Truma-

na, blokada Berli-

na Zachodniego,

NATO


szenia doktryny

Trumana (III

1947), blokady

Uczeń:


nie terminów: Bi-

zonia, powstanie

berlińskie

– zna daty: prze-

mówienia W.

Churchilla w Ful-

ton (III 1946), po-

wstania Bizonii

(1947), powołania

Uczeń:


stać Waltera Ul-

brichta

– wyjaśnia genezę

blokady Berlina

Zachodniego

– podaje przyczyny

wybuchu powsta-

nia berlińskiego

– omawia różnice

Uczeń:

– ocenia politykę

ZSRS wobec pań-

stw Europy Środ-

kowo-Wschodniej


państw okupacyj-

nych wobec Nie-

miec

20

lińskiego (1961)


stać: Harry’ego

Trumana

– wskazuje na ma-

pie terytorium RFN

i NRD

– wyjaśnia, czym

była zimna wojna

– przedstawia

przyczyny powsta-

nia dwóch państw

niemieckich

Berlina Zachod-

niego (VI 1948–V

1949), powstania

NATO (1949)

– identyfikuje

postać: Konrada

Adenauera

– wskazuje na

mapie żelazną

kurtynę

– przedstawia

sposób przejmo-

wania władzy

przez komunistów

w państwach Eu-

ropy Środkowo-

Wschodniej


sposób doktryna

Trumana miała

powstrzymać ro-

snące wpływy

komunistów na

świecie

– wskazuje oko-

liczności powsta-

nia NATO

– opisuje okolicz-

ności budowy

muru berlińskiego

Trizonii (1949),

powstania berliń-

skiego (VI 1953)

– wskazuje na ma-

pie podział Nie-

miec na strefy oku-

pacyjne

– przedstawia pro-

ces powstania

dwóch państw

niemieckich

między państwami

niemieckimi

1. Miasto podzielone żelazną

kurtyną

Uczeń:


Uczeń:

– identyfikuje

Uczeń:


Uczeń:


Uczeń:

– ocenia znaczenie,

21

2. Ucieczka do lepszego świata

3. Solidarni z berlińczykami

4. Upadek muru

nie terminu: mur

berliński

– zna daty: rozpo-

częcia budowy

muru berlińskiego

(VIII 1961), zbu-

rzenia muru berliń-

skiego (XI 1989),

zjednoczenia Nie-

miec (1990)

– wymienia przy-

czyny zbudowania

muru berlińskiego

– omawia okolicz-

ności upadku muru

berlińskiego

postać: Helmuta

Kohla


rolę w propagan-

dzie komuni-

stycznej odgrywał

mur berliński

– wyjaśnia, dla-

czego ludzie

uciekali do Berli-

na Zachodniego

stacie: Johna Fitz-

geralda Kenne-

dy’ego, Ronalda

Reagana

nie terminu: Chec-

kpoint Charlie

– zna daty: śmierci

pierwszej ofiary

(VIII 1961) przy

próbie przekrocze-

nia muru berliń-

skiego, wydarzeń

przy Checkpoint

Charlie (1961)

– opisuje, jak bu-

dowano mur ber-

liński


sposób opinia mię-

dzynarodowa zare-

agowała na budowę

muru berlińskiego

jakie dla podzielo-

nego Berlina miały

wizyty prezyden-

tów USA J.F. Ken-

nedy’ego i R. Rea-

gana

1. ZSRS po II wojnie światowej

2. Kraje demokracji ludowej

3. Odwilż w bloku wschodnim

4. Powstanie węgierskie

5. Polityka odprężenia

Uczeń:


nie terminów: kraje

demokracji ludo-

wej, powstanie

węgierskie

– zna datę: wybu-

chu powstania wę-

gierskiego (X

1956)

– omawia cechy

charakterystyczne

państw demokracji

ludowej

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

odwilż, tajny refe-

rat Chruszczowa,

destalinizacja,

Układ Warszaw-

ski

– zna daty: śmier-

ci J. Stalina (5 III

1953 r.), powsta-

nia Układu War-

szawskiego

(1955), XX Zjaz-

Uczeń:


nie terminów: Rada

Wzajemnej Pomo-

cy Gospodarczej

(RWPG)

– zna daty: po-

wstania RWPG

(1949), wkroczenia

Armii Czerwonej

na Węgry (XI

1956), końca okre-

su odprężenia mię-

dzy Wschodem a

Uczeń:


nie terminów: żda-

nowszczyzna, Ko-

minform

– zna daty: po-

wstania Komin-

formu (IX 1947),


stać: Andrieja Żda-

nowa

– charakteryzuje i

porównuje sytuację

społeczno-

Uczeń:

-

22

– wymienia przy-

czyny i skutki po-

wstania węgier-

skiego w 1956 r.

du KPZR (II

1956)

– identyfikuje

postać: Nikity

Chruszczowa

– wyjaśnia zna-

czenie śmierci

Stalina dla prze-

mian w ZSRS i

krajach demokra-

cji ludowej

– omawia przeja-

wy odwilży w

ZSRS

– przedstawia

najważniejsze

tezy referatu N.

Chruszczowa na

XX Zjeździe

KPZR i konse-

kwencje wygło-

szenia tego prze-

mówienia

– omawia oko-

liczności powsta-

nia i znaczenie

Układu Warszaw-

skiego

– wymienia prze-

jawy odprężenia

w relacjach mię-

dzynarodowych w

Zachodem (1960)


stacie: Josipa Bro-

za-Tity, Ławrienti-

ja Berii, Imre Na-

gya


kich okoliczno-

ściach doszło do

konfliktu między

ZSRS a komuni-

stycznymi wła-

dzami Jugosławii

– charakteryzuje

sposób sprawowa-

nia władzy

i prowadzoną poli-

tykę przez N.

Chruszczowa

– przedstawia

przebieg powstania

węgierskiego z

1956 r.

polityczną w ZSRS

po zakończeniu II

wojny światowej

i po śmierci Stalina

23

latach 1953–1960

1. Wojna domowa w Chinach

2. Polityka wewnętrzna Mao Ze-

donga

3. Wojna koreańska

4. Klęska Francji w Indochinach

Uczeń:

– zna datę: wojny

w Korei (1950–

1953)

– wskazuje na ma-

pie Koreę, Wiet-

nam i Chiny

– wymienia komu-

nistyczne kraje

Dalekiego Wscho-

du

– omawia przyczy-

ny i skutki konflik-

tów w Azji w cza-

sie zimnej wojny

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

Wielki Skok, re-

wolucja kultural-

na

– zna daty: wojny

domowej w Chi-

nach (1946–

1949), początku

Wielkiego Skoku

(1958), rewolucji

kulturalnej

(1966–1968)

– identyfikuje

postacie: Mao

Zedonga, Kim Ir

Sena, Ho Szi Mi-

na

– omawia sposo-

by realizacji i

skutki tzw. Wiel-

kiego Skoku w

Chinach


sposób przebiega-

ła rewolucja kul-

turalna w Chinach

Uczeń:


nie terminów: Ku-

omintang, reeduka-

cja

– zna daty: po-

wstania Chińskiej

Republiki Ludowej

(X 1949), prokla-

mowania Republiki

Chińskiej (1949),

bitwy pod Dien

Bien Phu (1954)


stacie: Czang Kaj-

szeka, Douglasa

MacArthura

– przedstawia

przyczyny i skutki

wojny domowej w

Chinach po II woj-

nie światowej

– opisuje skutki

polityki gospodar-

czej i kulturalnej

Mao Zedonga

– opisuje proces

dekolonizacji Indo-

chin

Uczeń:


nie terminów:

Czerwona Gwardia

(hunwejbini),

Czerwona ksią-

żeczka

– zna daty: rozejmu

w Panmundżonie

(1953)

– opisuje komuni-

styczne reżimy w

Chinach i Korei

Północnej,

szczególnie

uwzględniając sto-

sunek władzy do

jednostki

– przedstawia ry-

walizację USA i

ZSRS podczas

wojny w Korei

Uczeń:

– ocenia następ-

stwa procesu deko-

lonizacji

1. Przyczyny rozpadu systemu Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:

24

kolonialnego

2. Powstanie Indii i Pakistanu

3. Konflikt indyjsko-pakistański

4. Upadek kolonializmu w Afryce

5. Kraje Trzeciego Świata


nie terminów: de-

kolonizacja, Trzeci

Świat

– wskazuje przy-

czyny rozpadu sys-

temu kolonialnego

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

metoda tzw. bier-

nego oporu, Rok

Afryki

– zna datę: Roku

Afryki (1960)

– identyfikuje

postać: Mahatmy

Gandhiego

– przedstawia

skutki rozpadu

brytyjskiego im-

perium kolonial-

nego w Indiach

– charakteryzuje

problemy państw

Trzeciego Świata

po uzyskaniu nie-

podległości


nie terminów: In-

dyjski Kongres

Narodowy, Liga

Muzułmańska, Or-

ganizacja Jedności

Afrykańskiej

(OJA), Ruch Pań-

stw Niezrzeszo-

nych, neokolonia-

lizm

– zna daty: po-

wstania Indii i Pa-

kistanu (1947),

konferencji w Ban-

dungu (1955)


rolę w procesie

dekolonizacji Indii

odegrał Indyjski

Kongres Narodowy


konfliktu indyjsko-

pakistańskiego

– zna daty: wojny

w Algierii (1954–

1962), wojny w

Biafrze (1967)


stać: Charles’a de

Gaulle’a

– charakteryzuje

konflikty zbrojne w

Afryce w dobie

dekolonizacji i po

1960 r.

– przedstawia naj-

ważniejsze skutki

polityczne i gospo-

darcze procesu

dekolonizacji

– ocenia rolę Ma-

hatmy Gandhiego

w procesie dekolo-

nizacji Indii

1. Powstanie państwa Izrael

2. Kryzys sueski

3. Wojna sześciodniowa i Jom

Kippur

4. Konflikt palestyński pod ko-

niec XX w.

5. Rewolucja islamska w Iranie

6. I wojna w Zatoce Perskiej

Uczeń:


nie terminów: Bli-

ski Wschód, kon-

flikt żydowsko-

palestyński

– omawia charak-

ter konfliktu bli-

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

syjonizm, wojna

sześciodniowa,

wojna Jom

Kippur, Organi-

zacja Wyzwolenia

Uczeń:


nie terminów: inti-

fada, Autonomia

Palestyńska, opera-

cja „Pustynna bu-

rza”

– zna daty: wyda-

Uczeń:


nie terminów: ki-

buc, szyici, zamach

w Monachium

– zna daty: rezolu-

cji ONZ o podziale

Palestyny (1947),

Uczeń:

– ocenia rolę świa-

towych mocarstw

w konflikcie bli-

skowschodnim

25

skowschodniego

Palestyny (OWP)

– zna daty: po-

wstania Izraela

(1948), wojny

sześciodniowej

(1967), wojny

Jom Kippur

(1973), I wojny w

Zatoce Perskiej

(1990)

– identyfikuje

postacie: Dawida

Ben Guriona,

Jasira Arafata

– wskazuje na

mapie rejon Bli-

skiego Wschodu i

Zatoki Perskiej

– przedstawia

okoliczności, w

jakich powstało

państwo Izrael

– wymienia przy-

czyny i skutki

konfliktów izrael-

sko-arabskich

– omawia konflikt

w rejonie Zatoki

Perskiej

nia deklaracji Bal-

foura (1917), woj-

ny o niepodległość

Izraela (1948–

1949), wojny izra-

elsko-egipskiej (X

1956), porozumie-

nia w Camp David

(1978), wybuchu

intifady (1987),

porozumienia z

Oslo (1993)


stacie: Ruhollaha

Chomeiniego, Sad-

dama Husajna

– omawia proces

powstawania pań-

stwa Izrael i jego

funkcjonowanie w

pierwszych latach

niepodległości

– przedstawia

przyczyny i skutki

rewolucji islam-

skiej w Iranie

nacjonalizacji Ka-

nału Sueskiego

(1956), zamachu w

Monachium (1972)


stacie: Gamala Ab-

dela Nasera, Mena-

chema Begina

– charakteryzuje i

ocenia zjawisko

terroryzmu pale-

styńskiego

1. Rywalizacja Wschód–Zachód

2. Kryzys kubański

3. Wojna w Wietnamie

Uczeń:


nie terminów:

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

Uczeń:


nie terminów:

Uczeń:


nie terminu: „gorą-

Uczeń:

– omawia wpływy

ZSRS na świecie i

26

4. Rządy Breżniewa

5. Praska wiosna

praska wiosna,

wyścig zbrojeń

– zna datę: praskiej

wiosny (1968)


stać: Fidela Castro

– omawia przyczy-

ny i skutki praskiej

wiosny

– wyjaśnia, na

czym polegała ry-

walizacja między

USA i ZSRS w

dziedzinach: woj-

skowości i podboju

kosmosu

kryzys kubański,

lądowanie w Za-

toce Świń, odprę-

żenie

– zna daty: desan-

tu w Zatoce Świń

(1961), ogłosze-

nia blokady mor-

skiej Kuby (X

1962), wojny w

Wietnamie

(1957–1975),

interwencji wojsk

Układu Warszaw-

skiego w Czecho-

słowacji (20/21

VIII 1968)

– identyfikuje

postacie: Nikity

Chruszczowa,

Johna F. Kenne-

dy’ego, Richarda

Nixona, Leonida

Breżniewa,

Alexandra

Dubčeka

– przedstawia

przyczyny i skut-

ki konfliktu ku-

bańskiego

– przedstawia

przyczyny i skut-

Vietcong, Konfe-

rencja Bezpieczeń-

stwa i Współpracy

w Europie, Czer-

woni Khmerzy

– zna daty: przeję-

cia władzy na Ku-

bie przez F. Castro

(1959), Konferencji

Bezpieczeństwa

i Współpracy w

Europie (1973–

1975), dyktatury

Czerwonych

Khmerów (1975–

1979),


stać Dwighta Ei-

senhowera

– omawia główne


zagranicznej ZSRS

i USA w latach 60.

i 70. XX w.

– przedstawia skut-

ki rządów Czerwo-

nych Khmerów w

Kambodży

ca linia” między

Moskwą

i Waszyngtonem

– zna daty: umiesz-

czenia pierwszego

sztucznego satelity

w kosmosie (1947),

wysłania pierwsze-

go człowieka w

kosmos (1961),

lądowania na Księ-

życu (1969),


stacie: Pol Pota,

Jurija Gagarina,

Neila Armstronga

ocenia ich poli-

tyczne konsekwen-

cje

27

ki amerykańskiej

interwencji w

Wietnamie

– wyjaśnia oko-

liczności inter-

wencji sił Układu

Warszawskiego w

Czechosłowacji

1. Demokratyzacja Europy Za-

chodniej

2. Upadek europejskich dyktatur

3. Początek integracji europej-

skiej

4. Od EWG do Unii Europejskiej

Uczeń:


nie terminów: trak-

taty rzymskie, Unia

Europejska, euro

– zna daty: po-

wstania EWWiS

(1952), podpisania

traktatów rzym-

skich (1957), po-

wstania Unii Euro-

pejskiej (1993)


stać: Roberta

Schumana

– wskazuje na ma-

pie państwa zało-

życielskie

EWG


integracji europej-

skiej

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

Europejska

Wspólnota Węgla

i Stali (EWWiS),

Europejska

Wspólnota Go-

spodarcza

(EWG), Europej-

ska Wspólnota

Energii Atomo-

wej (Euratom),

Komisja Europej-

ska,

Parlament Euro-

pejski, układ

z Schengen, trak-

tat z Maasticht


sania układu w

Schengen (1985),

zawarcia traktatu

w Maastricht

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

plan Schumana,

Rada Europejska


szenia planu

Schumana (1950),

powstania Komisji

Wspólnot

Europejskich

(1967)

– wskazuje na ma-

pie etapy rozsze-

rzania EWG

– omawia wpływ

integracji europej-

skiej na rozwój

gospodarczy i de-

mokratyzację pań-

stw Europy Za-

chodniej

– porównuje sytua-

cję gospodarczą

Uczeń:


nie terminów: Or-

ganizacja Europej-

skiej Współpracy

Gospodarczej

(OEEC), Organiza-

cja Współpracy

Gospodarczej i

Rozwoju (OECD)

– zna daty: rewolu-

cji goździków

(1974), końca dyk-

tatury F. Franco w

Hiszpanii (1975)


stacie: Antonia de

Oliveiry Salazara,

króla Juana Carlosa


sposób doszło do

demokratycznych

przemian w krajach

Europy

Uczeń:

– ocenia gospodar-

cze i polityczne

skutki integracji

europejskiej

28

(1992)

– identyfikuje

postacie: Konrada

Adenauera, Alci-

da De Gasperiego

– wskazuje na

mapie państwa

należące do UE

– wymienia zja-

wiska, które

wpłynęły na

umocnienie się

demokracji w

Europie Zachod-

niej po II wojnie

światowej

– przedstawia

etapy tworzenia

Unii Europejskiej

państw Europy

Zachodniej i

Wschodniej

Zachodniej i

Południowej

1. Rewolucja obyczajowa

2. Ruchy kontestatorskie

3. Bunty studenckie

4. Ruchy feministyczne

5. Terroryzm polityczny

6. Walka z segregacją rasową

7. Sobór Watykański II

Uczeń:


nie terminu: rewo-

lucja obyczajowa

– omawia cechy

charakterystyczne

rewolucji obycza-

jowej i jej skutki

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

ruch kontestator-

ski, hipisi, pacy-

fizm, feminizm,

segregacja rasowa

– zna daty: obrad

Soboru Watykań-

skiego II (1962–

1965), zniesienia

segregacji raso-

wej w USA

Uczeń:


nie terminów: re-

wolucja seksualna,

kontrkultura, Gre-

enpeace, Wood-

stock, terroryzm

polityczny

– zna daty: buntów

studenckich we

Francji (1968),

festiwalu w Wood-

stock (1969), mar-

Uczeń:


nie terminów:

Frakcja Czerwonej

Armii, Czerwone

Brygady


stacie: Adreasa

Baadera, Alda Mo-

ro

– podaje przykłady

wybitnych osobo-

wości ruchów kon-

Uczeń:

– ocenia skutki

społeczne, kultu-

ralne i polityczne

przemian obycza-

jowych lat 60. XX

w.


reform Soboru Wa-

tykańskiego II

29

(1964)

– identyfikuje

postacie: Martina

Luthera Kinga,

Jana XXIII, Paw-

ła VI

– przedstawia

przyczyny prze-

mian społecznych

i kulturowych w

drugiej połowie

XX w.

– wymienia hasła

ruchów kontesta-

torskich

– przedstawia

cele buntów stu-

denckich w kra-

jach zachodnich

w latach 60.

– wyjaśnia, na

czym polegała

walka z segrega-

cją rasową w

USA

– wymienia skut-

ki obrad Soboru

Watykańskiego II

szu w Waszyngto-

nie (1963)

– wymienia przy-

kłady zespołów

rockowych, które

miały wpływ na

kształtowanie się

kultury młodzie-

żowej lat 60. i 70.

– omawia cechy

charakterystyczne

ruchów kontesta-

torskich

– prezentuje poglą-

dy ruchów femini-

stycznych w XX w.

– omawia przyczy-

ny, przejawy i

skutki buntów stu-

denckich

– opisuje walkę o

równouprawnienie

w USA

testatorskich

– omawia genezę,

przejawy i skutki

terroryzmu poli-

tycznego

1. Nowa Polska

2. Przesiedlenia ludności

3. Postawy polskiego społeczeń-

stwa

Uczeń:


nie terminów: Zie-

mie Odzyskane,

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

linia Curzona,

Uczeń:


nie terminów: par-

tie koncesjonowa-

Uczeń:


stacie: Karola

Świerczewskiego,

Uczeń:

– ocenia postawy

Polaków wobec

nowego reżimu

30

4. Referendum ludowe

5. Sfałszowane wybory

referendum ludowe

– zna daty: refe-

rendum ludowego

(30 VI 1946),

pierwszych powo-

jennych wyborów

parlamentarnych (I

1947)


stacie: Stanisława

Mikołajczyka, Bo-

lesława Bieruta,

Władysława Go-

mułki

– wskazuje na ma-

pie granice Polski

po II wojnie świa-

towej

– przedstawia etapy

przejmowania wła-

dzy w Polsce przez

komunistów

repatrianci, akcja

„Wisła”, Polskie

Stronnictwo Lu-

dowe (PSL), „cu-

da nad urną”,

demokracja lu-

dowa

– zna daty: po-

gromu kieleckie-

go (1946), akcji

„Wisła”(1947)

– identyfikuje

postać: Józefa

Cyrankiewicza

– wskazuje na

mapie kierunki

powojennych

przesiedleń lud-

ności na ziemiach

polskich

– omawia zmiany

terytorium Polski

po II wojnie świa-

towej w odniesie-

niu do granic z

1939 r.

– przedstawia

przyczyny i skut-

ki migracji ludno-

ści na ziemiach

polskich po II

wojnie światowej

ne, Urząd Bezpie-

czeństwa (UB),

Milicja Obywatel-

ska (MO), cenzura

prewencyjna

– zna daty: polsko-

sowieckiego ukła-

du granicznego

(VIII 1945),

uchwalenia „małej

konstytucji” (II

1947), uznania

nienaruszalności

polskiej granicy

zachodniej przez

NRD (1950) i RFN

(1970)

– charakteryzuje

międzynarodowe

uwarunkowania

ukształtowania

polskiej granicy

państwowej

po II wojnie świa-

towej


sunek polskich

partii politycznych

do referendum lu-

dowego

– podaje przejawy

zależności powo-

Augusta Hlonda


ces odbudowy

ośrodków uniwer-

syteckich w powo-

jennej Polsce

– przedstawia różne

postawy społeczeń-

stwa polskiego wo-

bec nowej władzy

oraz ich uwarun-

kowania polityczne,

społeczne i ekono-

miczne

31

– omawia przy-

czyny i skutki

akcji „Wisła”

– przedstawia

okoliczności i

skutki przepro-

wadzenia referen-

dum ludowego

– opisuje metody,

dzięki którym

komuniści zdoby-

li władzę w Pol-

sce

jennej Polski od

ZSRS

1. Przejmowanie kontroli

2. Napływ osadników

3. Zagospodarowywanie Ziem

Odzyskanych

4. Sami swoi

Uczeń:


nie terminu: Ziemie

Odzyskane

– zna datę: począt-

ku napływu osad-

ników na Ziemie

Odzyskane (1945)

– wymienia, skąd

pochodzili osadni-

cy, którzy znaleźli

się na Ziemiach

Odzyskanych

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminu:

szabrownictwo

– zna datę: akcji

„Wisła” (1947)

– omawia proces

przejmowania

kontroli nad Zie-

miami Odzyska-

nymi przez Pola-

ków

– omawia przy-

czyny napływu

osadników na

Ziemie Odzyska-

ne

– przedstawia

postawy Polaków,

Uczeń:


nie terminu: Mini-

sterstwo Ziem Od-

zyskanych

– zna datę: utwo-

rzenia dywizji rol-

niczo-gospodarczej

do przejmowania

Ziem Odzyskanych

(1945)


stać: Władysława

Gomułki


sposób propaganda

komunistyczna

upowszechniała

ideę Ziem Odzy-

Uczeń:


stać: Augusta

Hlonda

– przedstawia rolę

Kościoła katolic-

kiego w integracji

Ziem Odzyskanych

z Polską

– wymienia przy-

kłady filmowych

adaptacji losów

Ziem Odzyskanych

i ich mieszkańców

Uczeń:


władz komuni-

stycznych wobec

Ziem Odzyskanych

32

którzy znaleźli się

na Ziemiach Od-

zyskanych

skanych

– wyjaśnia, jak

władze polskie

traktowały Niem-

ców zamieszkują-

cych Ziemie Odzy-

skane

1. Początek terroru

2. Podziemie antykomunistyczne

3. Represje komunistyczne

4. Jak ujawniano kulisy bezpieki?

Uczeń:


nie terminu: żołnie-

rze niezłomni (wy-

klęci)


stacie: Danuty Sie-

dzikówny ps. Inka,

Witolda Pileckiego

– wymienia przy-

kłady represji sto-

sowanych wobec

antykomunistycz-

nego ruchu oporu

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

podziemie nie-

podległościowe,

Zrzeszenie „Wol-

ność i Niezawi-

słość” (WiN)

– zna daty: powo-

łania WiN (IX

1945), wykonania

wyroków śmierci

na Witoldzie Pi-

leckim (1948),

Danucie Siedzi-

kównie ps. Inka

(1948) i Emilu

Fieldorfie ps. Nil

(1953)

– identyfikuje

postacie: Jana

Rodowicza ps.

Anoda, Emila

Fieldorfa ps. Nil,

Uczeń:


nie terminów: Mi-

nisterstwo Bezpie-

czeństwa Publicz-

nego (MBP), Urząd

Bezpieczeństwa

(UB), Radio Wolna

Europa

– zna daty: wyko-

nania wyroków

śmierci na Zyg-

muncie Szendziela-

rzu ps. Łupaszka

(1948), ucieczki

Józefa Światły na

Zachód (1953),

rozbicia ostatniego

zgrupowania pod-

ziemia antykomu-

nistycznego (1963)


stacie: Zygmunta

Szendzielarza ps.

Uczeń:


nie terminu: Naro-

dowe Zjednoczenie

Wojskowe

– zna daty: po-

wstania Radia

Wolna Europa

(1949) i jej rozgło-

śni polskiej (1951),

procesu

IV Zarządu Głów-

nego WiN (1950),

wykonania wyro-

ków na członków

IV Zarządu Głów-

nego WiN (1951)


stacie: Mariana

Bernaciaka ps. Or-

lik, Hieronima De-

kutowskiego ps.

Zapora, Franciszka

Jaskulskiego ps.

Uczeń:

– ocenia postawy

działaczy podzie-

mia niepodległo-

ściowego i żołnie-

rzy niezłomnych

33

Jana Nowaka-

Jeziorańskiego


cele przyświecały

organizacjom

podziemia nie-

podległościowego

– przedstawia

metody działania

organizacji pod-

ziemia niepodle-

głościowego

Łupaszka, Józefa

Światły

– omawia sposób

funkcjonowania

komunistycznego

aparatu terroru


cele chciały osią-

gnąć władze ko-

munistyczne po-

przez stosowanie

terroru wobec swo-

ich przeciwników

Zagończyk, Józefa

Franczaka ps. La-

lek


liczności, w jakich

ujawniono kulisy

działalności komu-

nistycznych służb

bezpieczeństwa

1. Zniszczenia wojenne

2. Zagospodarowanie Ziem Od-

zyskanych

3. Reforma rolna

4. Nacjonalizacja przemysłu i

handlu

5. Plan trzyletni

Uczeń:


nie terminów: re-

forma rolna, nacjo-

nalizacja przemy-

słu

– zna datę: wyda-

nia dekretu o re-

formie rolnej (IX

1944)

– omawia założenia

i skutki realizacji

dekretów o refor-

mie rolnej i nacjo-

nalizacji przemysłu

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

bitwa o handel,

plan trzyletni

– zna daty: usta-

wy o nacjonaliza-

cji (I 1946), tzw.

bitwy o handel

(1947), planu

trzyletniego

(1947–1949)

– przedstawia

bilans polskich

strat wojennych w

gospodarce

– opisuje znisz-

czenia wojenne

Polski

Uczeń:


nie terminów:

UNRRA, Centralny

Urząd Planowania


ces zagospodaro-

wywania Ziem

Odzyskanych

– przedstawia stra-

ty dóbr kultural-

nych w Polsce

– określa społeczne

i polityczne konse-

kwencje wprowa-

dzenia dekretów o

reformie rolnej

oraz nacjonalizacji

przemysłu

Uczeń:


nie terminu: Mini-

sterstwo Ziem Od-

zyskanych

– zna datę: powo-

łania Ministerstwa

Ziem Odzyskanych

(1945)

– wyjaśnia, jak

nowi mieszkańcy

traktowali Ziemie

Odzyskane

– omawia przebieg

odbudowy War-

szawy

Uczeń:

– ocenia skutki spo-

łeczne reform go-

spodarczych i go-

spodarki planowej

34

– wyjaśnia, na

czym polegała

bitwa o handel i

jakie były jej

skutki

– podaje założe-

nia planu trzylet-

niego i efekt jego

realizacji

1. Powstanie PZPR

2. Przemiany gospodarczo-

społeczne

3. Próba kolektywizacji

4. Stalinizm w Polsce

5. Socrealizm

6. Konstytucja stalinowska z

1952 roku

7. Walka z Kościołem katolickim

Uczeń:


nie terminów: Pol-

ska Zjednoczona

Partia Robotnicza

(PZPR), Polska

Rzeczpospolita

Ludowa (PRL)

– zna datę: przyję-

cia konstytucji PRL

(22 VII 1952)



Gomułki, Bolesła-

wa Bieruta

– podaje główne

cechy ustroju poli-

tycznego Polski

w okresie stalinow-

skim

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

system monopar-

tyjny, system cen-

tralnego sterowa-

nia, plan sześcio-

letni, kolektywi-

zacja, stalinizm,

socrealizm

– zna daty: po-

wstania PZPR

(XII 1948), planu

sześcioletniego

(1950–1955)

– identyfikuje

postać: Stefana

Wyszyńskiego

– podaje założe-

nia planu sześcio-

letniego

– omawia przy-

Uczeń:


nie terminów: od-

chylenie prawico-

wo-

nacjonalistyczne,

„wyścig pracy”,

Państwowe Gospo-

darstwa Rolne,

kułak, Związek

Młodzieży Polskiej

(ZMP)

– zna datę: inter-

nowania S. Wy-

szyńskiego (1953–

1956)


stacie: Jakuba

Bermana, Hilarego

Minca



Uczeń:

– zna datę: podpi-

sania porozumienia

między rządem a

Episkopatem

(1950)


stacie: Konstantego

Rokossowskiego,

Czesława Kacz-

marka


go w Wojsku Pol-

skim nadal wystę-

powały silne

wpływy sowieckie

– opisuje system

represji władz ko-

munistycznych

wobec Kościoła

Uczeń:

– ocenia metody

sprawowania wła-

dzy w Polsce na

początku lat 50.

– ocenia kult jed-

nostki w Polsce w

okresie stalinizmu

35

czyny i skutki

kolektywizacji w

Polsce

– wskazuje cechy

charakterystyczne

socrealizmu w

kulturze polskiej

– przedstawia

założenia konsty-

tucji PRL z 1952

r.

– przytacza przy-

kłady terroru w

czasach stalinow-

skich

PZPR

– przedstawia kon-

sekwencje społecz-

ne i ekonomiczne

planu sześciolet-

niego

– wymienia przy-

kłady świadczące o

stalinizacji Polski

– omawia cele pro-

pagandy komuni-

stycznej w czasach

stalinizmu

1. PRL po śmierci Stalina

2. Spory wewnętrzne w PZPR

3. Poznański Czerwiec

4. Początki rządów Gomułki

Uczeń:


nie terminu: po-

znański Czerwiec

– zna datę: pol-

skiego Październi-

ka (X 1956)


stać: Władysława

Gomułki

– wyjaśnia przy-

czyny i skutki wy-

darzeń poznańskie-

go Czerwca i pol-

skiego Październi-

ka

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

„polska droga do

socjalizmu”,

Służba Bezpie-

czeństwa (SB),

odwilż paździer-

nikowa

– zna daty: wyda-

rzeń poznańskich

(28–30 VI 1956),

wyboru W. Go-

mułki na I sekre-

tarza KC PZPR

(X 1956),

Uczeń:


nie terminów: pu-

ławianie, natoliń-

czycy

– zna daty: śmierci

J. Stalina (5 III

1953),

obrad VIII Plenum

KC PZPR (X

1956), końca od-

wilży w Polsce

(1957)


stać: Edwarda

Ochaba

Uczeń:


nie terminów: Mi-

nisterstwo Spraw

Wewnętrznych

(MSW), „Po Pro-

stu”


stacie: Adama Wa-

żyka, Romana

Strzałkowskiego


sposób Poemat dla

dorosłych i publi-

kacje w „Po Pro-

stu” odzwierciedla-

Uczeń:

– ocenia postawy

Józefa Cyrankiewi-

cza i Władysława

Gomułki wobec

wydarzeń poznań-

skich

36

w 1956 r.

– identyfikuje

postać: Józefa

Cyrankiewicza

– omawia przeja-

wy odwilży paź-

dziernikowej w

Polsce

– przedstawia

przebieg wyda-

rzeń poznańskie-

go Czerwca i pol-

skiego Paździer-

nika w 1956 r.

– prezentuje oko-

liczności dojścia

Władysława Go-

mułki do władzy

– charakteryzuje

zakończenia okre-

su odwilży w Pol-

sce w kontekście

ograniczenia wol-

ności słowa

– wyjaśnia oko-

liczności zwołania

VIII Plenum KC

PZPR

– omawia proces

odwilży po dojściu

W. Gomułki do

władzy

ły nastroje nieza-

dowolenia społecz-

nego w latach 50.

XX w.

– prezentuje poglą-

dy natolińczyków i

puławian

1. Mała stabilizacja

2. Spór z Kościołem

3. Początek opozycji

4. Marzec 1968 r.

5. Grudzień 1970 r.

Uczeń:


nie terminów: ob-

chody Tysiąclecia

Chrztu Polski, Ma-

rzec ’68, Grudzień

’70

– zna daty: obcho-

dów Tysiąclecia

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminu:

mała stabilizacja

– zna daty: układu

PRL–RFN (7 XII

1970), wydarzeń

grudniowych na

Wybrzeżu (14–21

Uczeń:


nie terminów: pe-

regrynacja, rewi-

zjoniści, dogmaty-

cy, List 34

– zna daty: listu

episkopatu pol-

skiego do episko-

Uczeń:


nie terminów: pol-

ska szkoła filmo-

wa, „Polityka”,

„komandosi”,

Zmotoryzowane

Odwody Milicji

Obywatelskiej

Uczeń:

– ocenia zachowa-

nie władz PRL w

obliczu wydarzeń

na Wybrzeżu w

1970 r.

– ocenia rolę Ko-

ścioła katolickiego

i środowisk stu-

37

Chrztu Polski

(1966), wydarzeń

marcowych (III

1968)


stać: Władysława

Gomułki

– wyjaśnia przy-

czyny i skutki wy-

darzeń z marca

1968 r. i grudnia

1970 r.

XII 1970)

– identyfikuje

postacie: Wil-

ly’ego Brandta,

Stefana Wyszyń-

skiego, Edwarda

Gierka

– charakteryzuje

okres rządów W.

Gomułki, w tym

politykę zagra-

niczną PRL

– przedstawia

przebieg obcho-

dów milenijnych

– przedstawia

przebieg wyda-

rzeń marcowych

1968 r.


wydarzeń na Wy-

brzeżu w 1970 r.

patu niemieckiego

(1965), opubliko-

wania Listu 34

(1964), zdjęcia

„Dziadów” z afisza

w teatrze Narodo-

wym (I 1968),

ogłoszenia podwy-

żek cen żywności

(12 XII 1970)


stacie: Andrzeja

Wajdy, Jacka Ku-

ronia, Karola Mod-

zelewskiego, Ada-

ma Michnika, Hen-

ryka Szlajfera

– charakteryzuje

przyczyny i nara-

stanie konfliktu

władz z Kościołem

katolickim

– opisuje narodziny

i działalność opo-

zycji

(ZOMO)


stacie: Antoniego

Słonimskiego, Zbi-

gniewa Cybulskie-

go, Tadeusza Ró-

żewicza, Andrzeja

Munka, Wojciecha

Jerzego Hasa

– omawia stosunek

władz PRL do inte-

ligencji

– wyjaśnia przy-

czyny i skutki

kampanii antyse-

mickiej w Polsce w

1968 r.

denckich w kształ-

towaniu opozycji

wobec władz PRL

1. „Druga Polska” Edwarda Gier-

ka

2. Rozwój na kredyt

3. Niepowodzenia gospodarcze

4. „Propaganda sukcesu”

5. Nowelizacja konstytucji

Uczeń:


nie terminu: „druga

Polska”


stać: Edwarda

Gierka

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminu:

„propaganda suk-

cesu”

– zna datę: nowe-

lizacji konstytucji

Uczeń:


nie terminów:

ukryte bezrobocie,

kino moralnego

niepokoju


Uczeń:


stać: Piotra Jaro-

szewicza

– przedstawia

wpływ kina moral-

nego niepokoju na

Uczeń:

– ocenia okres rzą-

dów Edwarda

Gierka

38

– wymienia cechy

charakterystyczne

rządów E. Gierka

PRL (1976)

– omawia wpływ

zagranicznych

kredytów na roz-

wój przemysłu

ciężkiego i gór-

nictwa

– przedstawia

zmiany w życiu

codziennym Po-

laków za czasów

rządów E. Gierka

– wyjaśnia, na

czym polegała

propaganda suk-

cesu w czasie

rządów E. Gierka

stacie: Andrzeja

Wajdy, Krzysztofa

Zanussiego


go polityka gospo-

darcza E. Gierka

zakończyła się nie-

powodzeniem


liczności i skutki

nowelizacji konsty-

tucji w 1976 r.

kształtowanie po-

staw Polaków

1. Czerwiec 1976 roku

2. Powstanie opozycji

3. Rozwój opozycji

4. Papież w Polsce

Uczeń:


nie terminu: Czer-

wiec ’76

– zna daty: wyda-

rzeń czerwcowych

(VI 1976), wyboru

Karola Wojtyły na

papieża (16 X

1978)


stacie: Edwarda

Gierka, Jana Pawła

II

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

spekulacja, Komi-

tet Obrony Ro-

botników (KOR),

tajny współpra-

cownik (TW)

– zna daty: po-

wstania KOR (IX

1976), I piel-

grzymki Jana

Pawła II do Polski

(VI 1979)

Uczeń:


nie terminów: ciche

podwyżki, Ruch

Obrony Praw

Człowieka i Oby-

watela (ROPCiO),

drugi obieg, Kon-

federacja Polski

Niepodległej

(KPN)

– zna daty: po-

wstania ROPCiO

(1977), utworzenia

Uczeń:


nie terminów:

Wolne Związki

Zawodowe (WZZ),

Ruch Młodej Pol-

ski (RMP)

– zna datę: założe-

nia WZZ (1978)


stacie: Stanisława

Barańczaka, An-

drzeja Gwiazdy,

Krzysztofa Wy-

39


liczności narodzin

opozycji demokra-

tycznej w Polsce

– wyjaśnia wpływ

wyboru Karola

Wojtyły na papieża

na sytuację w Pol-

sce

– identyfikuje

postacie: Jacka

Kuronia, Adama

Michnika, Anto-

niego Macierewi-

cza, Stanisława

Pyjasa

– opisuje genezę,

przebieg i skutki

wydarzeń czerw-

cowych w 1976 r.

– określa cele i

opisuje działal-

ność KOR-u

KPN (1979)


stacie: Zbigniewa

i Zofii Romaszew-

skich, Leszka Mo-

czulskiego, Anny

Walentynowicz


go władze komuni-

styczne w mniej-

szym stopniu niż

dotąd represjono-

wały ugrupowania

opozycyjne

szkowskiego,

Bogdana Boruse-

wicza

– charakteryzuje

rozwój organizacji

opozycyjnych w

latach 70. XX w.

1. Strajki sierpniowe

2. Utworzenie NSZZ „Solidar-

ność”

3. I Zjazd NSZZ „Solidarność”

4. Na drodze do konfrontacji

Uczeń:


nie terminów: wy-

darzenia sierpnio-

we, NSZZ „Soli-

darność”

– zna datę: straj-

ków sierpniowych

(VIII 1980)


stać: Lecha Wałęsy

– przedstawia

przyczyny i skutki

strajków sierpnio-

wych w 1980 r.

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

strajk okupacyj-

ny, strajk solidar-

nościowy, 21 po-

stulatów, poro-

zumienia sierp-

niowe

– zna daty: poro-

zumień sierpnio-

wych (31 VIII

1980), powstania

NSZZ „Solidar-

ność” (IX 1980)

– identyfikuje

postacie: Anny

Uczeń:


nie terminów: Mię-

dzyzakładowy

Komitet Strajkowy

(MKS), karnawał

„Solidarności”

– zna daty: przeję-

cia władzy przez

W. Jaruzelskiego

(1981), I zjazdu

NSZZ „Solidar-

ność” (IX–X 1981)

porozumień szcze-

cińskich (VIII

1980), porozumień

jastrzębskich (IX

Uczeń:


nie terminu: kryzys

bydgoski

– zna daty: zama-

chu na Jana Pawła

II (V 1981), kryzy-

su bydgoskiego (III

1981)


stacie: Ryszarda

Kuklińskiego,

Jimmy’ego Cartera

– przedstawia reak-

cję ZSRS na wyda-

rzenia w Polsce w

1980 r.

40

Walentynowicz,

Stanisława Kani,

Wojciecha Jaru-

zelskiego

– omawia prze-

bieg wydarzeń

sierpniowych


sposób władze

komunistyczne w

Polsce przygoto-

wywały się do

konfrontacji siło-

wej z opozycją

1980)


stacie: Bogdana

Borusewicza, An-

drzeja Gwiazdy,

Mieczysława Ja-

gielskiego

– omawia działal-

ność NSZZ „Soli-

darność” w okresie

tzw. karnawału

„Solidarności”

1. Wprowadzenie stanu wojenne-

go

2. Świat wobec sytuacji w Polsce

3. Reakcja społeczeństwa

4. Opozycja antykomunistyczna

poza „Solidarnością”

5. Ostatnie lata PRL

Uczeń:


nie terminu: stan

wojenny

– zna daty: wpro-

wadzenia stanu

wojennego (12/13

XII 1981), zniesie-

nia stanu wojenne-

go (22 VII 1983)


stacie: Wojciecha

Jaruzelskiego, Le-

cha Wałęsy


liczności wprowa-

dzenia stanu wo-

jennego w Polsce

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

Wojskowa Rada

Ocalenia Naro-

dowego

(WRON),

ZOMO, interno-

wanie

– zna daty: pacy-

fikacji kopalni

Wujek (16 XII

1981), przyznania

Pokojowej Na-

grody Nobla L.

Wałęsie (1983)

– identyfikuje

postać: Jerzego

Uczeń:


nie terminów:

Tymczasowa Ko-

misja Koordyna-

cyjna NSZZ „Soli-

darność”, Ogólno-

polskie Porozu-

mienie Związków

Zawodowych

(OPZZ)

– zna daty: zawie-

szenia stanu wo-

jennego (XII

1982), powstania

OPZZ (1984), za-

mordowania ks. J.

Popiełuszki (1984)

Uczeń:

– zna daty: zamor-

dowania G. Prze-

myka (1983)


stać: Kornela Mo-

rawieckiego

– charakteryzuje

opozycję antyko-

munistyczną w

Polsce w latach 80.

XX w.

Uczeń:

– ocenia postawy

społeczeństwa wo-

bec stanu wojenne-

go

41

– wskazuje wyda-

rzenia, które do-

prowadziły do

upadku komuni-

zmu w Polsce

Popiełuszki

– charakteryzuje

przebieg stanu

wojennego w

Polsce

– przedstawia

reakcję społe-

czeństwa na stan

wojenny

– omawia oko-

liczności zniesie-

nia stanu wojen-

nego w Polsce


stacie: Grzegorza

Przemyka, Zbi-

gniewa Bujaka,

Władysława Frasy-

niuka, Bogdana

Lisa

– przedstawia reak-

cję świata na sytu-

ację w Polsce w

okresie stanu wo-

jennego

– charakteryzuje

sytuację PRL po

zniesieniu stanu

wojennego

1. Początki Pomarańczowej

Alternatywy

2. Po co robić happeningi?

3. We Wrocławiu

4. Działalność

po Okrągłym Stole

Uczeń:


nie terminu: Poma-

rańczowa Alterna-

tywa

– zna datę: szczytu

aktywności ulicz-

nej Pomarańczowej

Alternatywy (1988)

Uczeń:

– zna daty: pierw-

szych akcji ulicz-

nych Pomarań-

czowej Alterna-

tywy (1981), koń-

ca działalności

Pomarańczowej

Alternatywy

(1990)

– identyfikuje

postać: Waldema-

ra Fydrycha


idee przyświecały

Pomarańczowej

Uczeń:


stać: Krzysztofa

Skiby



Pomarańczowej

Alternatywy


sunek Polaków do

akcji podejmowa-

nych przez działa-

czy Pomarańczo-

wej Alternatywy

Uczeń:

– wyjaśnia, jak

władze reagowały

na akcje Pomarań-

czowej Alternaty-

wy

– omawia działal-

ność Pomarańczo-

wej Alternatyw po

Okrągłym Stole

Uczeń:

– ocenia wpływ

Pomarańczowej

Alternatywy na

kształtowanie po-

staw antykomuni-

stycznych i obale-

nie komunizmu

42

Alternatywie

– wymienia przy-

kłady akcji Poma-

rańczowej Alter-

natywy

1. Kryzys ZSRS i zmiana sytuacji

międzynarodowej

2. Próby reform w ZSRS

3. Jesień Ludów

4. Rozpad ZSRS

Uczeń:


nie terminów: pie-

restrojka, Jesień

Ludów


stacie: Ronalda

Reagana, Michaiła

Gorbaczowa

– przedstawia rolę

Michaiła Gorba-

czowa w upadku

komunizmu w pań-

stwach bloku

wschodniego

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

głasnost, uskorie-

nie, aksamitna

rewolucja,

Wspólnota Nie-

podległych Pań-

stw (WNP)

– zna daty: obale-

nia komunizmu w

Polsce, Bułgarii,

Rumunii i na Wę-

grzech (1989-

1990), rozpadu

ZSRS (1990),

zjednoczenia

Niemiec (1990),

rozwiązania

ZSRS (XII 1991)

– identyfikuje

postacie: Václava

Havla, Borysa

Jelcyna

– przedstawia

przejawy kryzysu

ZSRS w latach

Uczeń:


nie terminów: mu-

dżahedini, dżihad,

efekt domina, Kon-

ferencja Bezpie-

czeństwa i Współ-

pracy w Europie

(KBWE), komitety

helsińskie, Karta

77

– zna daty: inter-

wencji zbrojnej

ZSRS w Afgani-

stanie (1979–

1989), przejęcia

władzy przez M.

Gorbaczowa

(1985), katastrofy

w Czarnobylu

(1986), ogłoszenia

niepodległości

przez Litwę (1990)


stać: Nicolae Ce-

auşescu

– charakteryzuje

Uczeń:


nie terminów: „im-

perium zła”, pucz

Janajewa

– zna daty: puczu

Janajewa (1991),

rozwiązania

RWPG i Układu

Warszawskiego

(1991)


stać: Giennadija

Janajewa


były przyczyny

rozwiązania

RWPG

i Układu Warszaw-

skiego


nie katastrofy w

Czarnobylu dla

Europy i ZSRS

Uczeń:

– ocenia rolę M.

Gorbaczowa i R.

Reagana w zmianie

układu sił w polity-

ce międzynarodo-

wej

43

80. XX w.

– wymienia próby

reform w ZSRS i

określa ich skutki

polityczne

– wyjaśnia oko-

liczności rozpadu

ZSRS

politykę R. Reaga-

na i jej wpływ na

zmianę sytuacji

międzynarodowej

– charakteryzuje

wydarzenia Jesieni

Ludów w pań-

stwach bloku

wschodniego

– omawia proces

rozpadu ZSRS,

uwzględniając po-

wstanie niepodle-

głych państw w

Europie

1. Geneza Okrągłego Stołu

2. Okrągły Stół

3. Wybory czerwcowe

4. Budowa III Rzeczypospolitej

Uczeń:


nie terminów: ob-

rady Okrągłego

Stołu, wybory

czerwcowe

– zna daty: obrad

Okrągłego Stołu

(II–IV 1989), wy-

borów czerwco-

wych (4 VI 1989)


stacie: Lecha Wa-

łęsy, Wojciecha

Jaruzelskiego

– wskazuje wyda-

rzenia, które do-

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

Obywatelski Klub

Parlamentarny

(OKP), sejm kon-

traktowy, hiperin-

flacja

– zna daty: wybo-

ru W. Jaruzel-

skiego na prezy-

denta (VII 1989),

powołania rządu

T. Mazowieckie-

go (12 IX 1989)

– identyfikuje

postacie: Tadeu-

Uczeń:


nie terminów:

Urząd Ochrony

Państwa (UOP),

weryfikacja

– zna daty: ponow-

nego zalegalizowa-

nia NSZZ „Soli-

darność” (IV

1989), przyjęcia

nazwy Rzeczpo-

spolita

Polska (29 XII

1989)


stacie: Czesława

Uczeń:


nie terminu „gruba

linia”/„gruba kre-

ska” i problem z

jego rozumieniem

– zna datę: debaty

Miodowicz–

Wałęsa (XI 1988)


stacie: Alfreda

Miodowicza, Mie-

czysława Rakow-

skiego

Uczeń:


obrad Okrągłego

Stołu dla przemian

politycznych w

Polsce

44

prowadziły do

upadku komuni-

zmu w Polsce

sza Mazowiec-

kiego, Bronisława

Geremka, Jaro-

sława Kaczyń-

skiego

– podaje posta-

nowienia i skutki

obrad Okrągłego

Stołu

– prezentuje na-

stępstwa wybo-

rów czerwcowych

Kiszczaka, Leszka

Balcerowicza,

Krzysztofa Skubi-

szewskiego

– omawia okolicz-

ności zwołania

Okrągłego Stołu

– przedstawia re-

formy rządu T.

Mazowieckiego

1. Europa na przełomie XX i XIX

wieku

2. Rosja w nowej rzeczywistości

3. Wojna w Czeczenii

4. Wojna w Jugosławii

Uczeń:

– zna datę: wejścia

Polski, Czech i

Węgier do NATO

(1999)


stać: Władimira

Putina

– wyjaśnia oko-

liczności wstąpie-

nia Polski, Czech i

Węgier do NATO

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminu:

Wspólnota Nie-

podległych Pań-

stw (WNP)

– zna daty: po-

wstania Wspólno-

ty Niepodległych

Państw (1991),

pomarańczowej

rewolucji (2004),

rozpadu Jugosła-

wii (1991–1992)

– identyfikuje

postacie: Billa

Clintona, Borysa

Jelcyna

– charakteryzuje

rządy W. Putina

Uczeń:


nie terminów: Eu-

romajdan, rewolu-

cja róż

– zna daty: wojny

w Jugosławii

(1991–1995), ludo-

bójstwa w Srebre-

nicy (1995), poro-

zumienia w Dayton

(XI 1995), rewolu-

cji róż (2004), Eu-

romajdanu

(2013/2014)


stacie: Aleksandra

Łukaszenki, Wikto-

ra

Janukowycza, Wik-

Uczeń:


nie terminu: oligar-

chia

– zna daty: I wojny

czeczeńskiej

(1994–1996), II

wojny czeczeńskiej

(1999–2009), woj-

ny o Osetię Połu-

dniową (2008)


stacie: Dżochara

Dudajewa, Ramza-

na Kadyrowa

– charakteryzuje

sytuację polityczną

na Kaukazie i w

Naddniestrzu

Uczeń:

– ocenia rolę W.

Putina w przywró-

ceniu Rosji roli

mocarstwa

45

w Rosji

– wymienia pro-

blemy, z jakimi

spotkały się pod-

czas transformacji

ustrojowej kraje

postsowieckie

– prezentuje skut-

ki rozpadu Jugo-

sławii

tora Juszczenki,

Micheila Saaka-

szwilego

– omawia proces

demokratyzacji

Ukrainy i Gruzji

– przedstawia

przyczyny i skutki

wojen w byłej Ju-

gosławii i Czecze-

nii

1. Pierwsze zamachy

2. Śmierć w teatrze

3. Atak na szkołę

Uczeń:


nie terminu: terro-

ryzm

– wyjaśnia przy-

czyny narodzin

terroryzmu cze-

czeńskiego

Uczeń:


chu na szkołę w

Biesłanie (2004)

– wymienia przy-

kłady zamachów

terrorystycznych

organizowanych

przez bojowni-

ków czeczeńskich

– omawia skutki

społeczne i poli-

tyczne zamachów

bojowników cze-

czeńskich

Uczeń:


chu w teatrze na

Dubrowce (2002)


stać: Szamila Basa-

jewa


zamachu na teatr

na Dubrowce

– przedstawia

przyczyny, prze-

bieg i skutki zama-

chu na szkołę w

Biesłanie

Uczeń:

– zna datę: pierw-

szego ataku terro-

rystycznego w Ro-

sji przeprowadzo-

nego przez bojow-

ników czeczeń-

skich (1995)


stać: Wiktora

Czernomyrdina

– omawia przebieg

i skutki zamachu

na szpital w Bu-

dionnowsku

– opisuje działania

władz rosyjskich

skierowane prze-

ciwko terrorystom

czeczeńskim

Uczeń:

– ocenia postawy

bojowników cze-

czeńskich i posta-

wę władz rosyj-

skich wobec pro-

blemu czeczeń-

skiego

46

1. Daleki Wschód

2. Kraje afrykańskie

3. Współczesne konflikty na

świecie

4. Konflikt palestyńsko-izraelski

5. Wojna z terroryzmem

Uczeń:


nie terminu: Al-

Kaida

– zna datę: ataku na

World Trade Cen-

ter (11 IX 2001)


stać: George’a W.

Busha

– wyjaśnia przy-

czyny i skutki woj-

ny z terroryzmem

po 2001 r.

– przedstawia

przyczyny domina-

cji USA we współ-

czesnym świecie

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

polityka neokolo-

nializmu, aparthe-

id, Autonomia

Palestyńska

– zna datę: inwa-

zji USA na Irak

(2003)

– identyfikuje

postacie: Osamy

bin Ladena, Sad-

dama Husajna

– wyjaśnia, na

czym polega poli-

tyka neokolonia-

lizmu i jakie nie-

sie za sobą skutki

– przedstawia

przyczyny i cha-

rakter wojny w

Iraku

– omawia zjawi-

sko terroryzmu

islamskiego

Uczeń:


nie terminów: ma-

sakra na placu Tia-

nanmen, talibowie,

tzw. Państwo Is-

lamskie

– zna daty: poro-

zumienia izraelsko-

palestyńskiego w

Oslo (1993), masa-

kry na placu Tia-

nanmen (VI 1989),

wybuchu wojny w

Syrii (2011), anek-

sji Krymu (2014)


stacie: Nelsona

Mandeli, Jasira

Arafata, Icchaka

Rabina, Szimona

Peresa

– przedstawia roz-

wój gospodarczy

Chin i Japonii w

drugiej połowie

XX w.

Uczeń:

– zna daty: ludo-

bójstwa w Rwan-

dzie (1994),

wybuchu wojny

domowej w Jeme-

nie (2015)


stać: Baszara al-

Asada


go manifestacja

chińskich studen-

tów w 1989 r. za-

kończyła się nie-

powodzeniem

– wyjaśnia, jakie są

przyczyny współ-

czesnych konflik-

tów w Afryce

Uczeń:

– ocenia problem

terroryzmu

– ocenia wpływ

USA na sytuację

polityczną współ-

czesnego świata

1. Reformy gospodarcze

2. Koszty społeczne

transformacji ustrojowej

3. Rozpad obozu solidarnościo-

Uczeń:


nie terminów: go-

spodarka wolno-

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

plan Balcerowi-

Uczeń:


nie terminu: „woj-

na na górze”

Uczeń:


nie terminu: popi-

wek

Uczeń:

– ocenia przemiany

polityczne i gospo-

darcze w Polsce po

47

wego

4. Sytuacja wewnętrzna Polski

5. Konstytucja Rzeczypospolitej

Polskiej

rynkowa, prywaty-

zacja

– zna datę: uchwa-

lenia Konstytucji

RP (2 IV 1997)


stacie: Tadeusza

Mazowieckiego,

Lecha Wałęsy,

Aleksandra Kwa-

śniewskiego, Lecha

Kaczyńskiego

– wymienia naji-

stotniejsze prze-

miany ustrojowe i

ekonomiczne III

Rzeczypospolitej

cza, bezrobocie,

pluralizm poli-

tyczny

– zna daty: wdro-

żenia planu Bal-

cerowicza (1990),

wyboru L. Wałę-

sy na prezydenta

(XII 1990),

pierwszych w

pełni demokra-

tycznych wybo-

rów do parlamen-

tu (27 X 1991),

wyboru A. Kwa-

śniewskiego na

prezydenta

(1995), wyboru L.

Kaczyńskiego na

prezydenta (2005)

– identyfikuje

postacie: Leszka

Balcerowicza,

Jacka Kuronia,

Ryszarda Kaczo-

rowskiego

– omawia założe-

nia, realizację i

skutki gospodar-

cze planu Balce-

rowicza

– wyjaśnia przy-

– zna daty: począt-

ku „wojny na gó-

rze” (1990),

uchwalenia małej

konstytucji (X

1992), noweli gru-

dniowej (XII

1989), reformy

administracyjnej

(1997)


stacie: Jana

Krzysztofa Bielec-

kiego, Jarosława

Kaczyńskiego

– omawia koszty

społeczne reform

gospodarczych

– charakteryzuje

scenę polityczną

pierwszych lat de-

mokratycznej Pol-

ski


ces budowania

podstaw prawnych

III Rzeczypospoli-

tej

– zna datę: rozwią-

zania PZPR (I

1990)

1989 r.

48

czyny rozpadu

obozu solidarno-

ściowego

– wymienia re-

formy przepro-

wadzone pod ko-

niec lat 90. XX w.

– omawia pod-

stawy ustrojowe

III Rzeczypospo-

litej w świetle

konstytucji z

1997 r.

1. Polityka zagraniczna

2. Polska droga do UE

3. Polskie społeczeństwo wobec

Unii

4. Polska w strukturach NATO

5. Polska w wojnie z terrory-

zmem

Uczeń:


nie terminów:

NATO, Unia Euro-

pejska

– zna daty: przyję-

cia Polski do

NATO (12 III

1999), wejścia Pol-

ski do UE (1 V

2004)


stać: Aleksandra

Kwaśniewskiego

– przedstawia

przyczyny i skutki

przystąpienia Pol-

ski do NATO i UE

– wymienia korzy-

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminu:

referendum akce-

syjne

– zna daty: refe-

rendum akcesyj-

nego (VI 2003),

udziału wojsk

polskich w wojnie

w Afganistanie

(2002) i Iraku

(2003)

– identyfikuje

postacie: Broni-

sława Geremka,

Billa Clintona,

Borysa Jelcyna

– wymienia i

Uczeń:


nie terminów:

Trójkąt Weimarski,

program „Partner-

stwo dla Pokoju”


sania Układu euro-

pejskiego (XII

1991), powstania

Trójkąta Weimar-

skiego (1991), wyj-

ścia ostatnich

wojsk rosyjskich z

Polski (1993), pod-

pisania protokołu

akcesyjnego Polski

do Paktu Północ-

noatlantyckiego

Uczeń:


nie terminów:

Środkowoeuropej-

skie Porozumienie

o Wolnym Handlu

(CEFTA), grupa

luksemburska

– opisuje udział

Polski w wojnie z

terroryzmem

Uczeń:

– ocenia rezultaty

polskiego członko-

stwa w NATO i UE

49

ści, jakie przynio-

sła Polsce integra-

cja z UE oraz wej-

ście do NATO

omawia etapy

integracji Polski z

UE

– przedstawia

postawy Polaków

wobec problemu

integracji Polski z

UE

– omawia konse-

kwencje członko-

stwa Polski w

NATO

(1997), podpisania

Traktatu nicejskie-

go (2000)


stać: Włodzimierza

Cimoszewicza

– określa główne

kierunki polskiej

polityki zagranicz-

nej

– wymienia i oma-

wia etapy polskiej

akcesji do NATO

1. Globalizacja

2. Rewolucja informacyjna

3. Kultura masowa

4. Globalna wioska czy globalne

miasto?

5. Współczesne migracje

Uczeń:


nie terminów: in-

ternet, telefonia

komórkowa, globa-

lizacja


szanse i zagrożenia

niesie za sobą glo-

balizacja

– omawia zalety i

wady nowych

środków komuni-

kacji

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

amerykanizacja,

kultura masowa

– opisuje przeja-

wy globalizacji

we współczesnym

świecie

– wskazuje cechy

współczesnej kul-

tury masowej

– opisuje zjawi-

sko amerykaniza-

cji

– przedstawia

konsekwencje

wzrostu poziomu

urbanizacji

Uczeń:


nie terminów: an-

tyglobaliści, bogata

Północ, biedne

Południe, „global-

na wioska”

– wymienia poglą-

dy przeciwników

globalizacji

– przedstawia skut-

ki rozwoju turysty-

ki

– omawia przyczy-

ny, kierunki i skut-

ki ruchów migra-

cyjnych we współ-

czesnym świecie

Uczeń:


nie terminu: Dolina

Krzemowa

– omawia szanse i

niebezpieczeństwa

dla człowieka, wy-

nikające ze współ-

czesnych zmian

cywilizacyjnych

Uczeń:

– ocenia skutki

zjawiska ameryka-

nizacji kultury na

świecie

50

współczesnego

świata

– wyjaśnia, na

czym polega zja-

wisko przeludnie-

nia

1. Problemy demograficzne

2. Nierówności społeczne

3. Przestępczość zorganizowana

4. Zagrożenie terrorystyczne

5. Zagrożenia ekologiczne

Uczeń:


nie terminu: prze-

ludnienie

– wymienia naj-

ważniejsze zagro-

żenia społeczne

współczesnego

świata

Uczeń:

– wyjaśnia zna-

czenie terminów:

bogata Północ,

biedne Południe

– wymienia pro-

blemy demogra-

ficzne współcze-

snego świata

– wskazuje rejony

świata, w których

występują naj-

większe nierów-

ności społeczne

– prezentuje za-

grożenia ekolo-

giczne współcze-

snego świata

Uczeń:


nie terminów:

Czarna Afryka,

Europol, efekt cie-

plarniany

– określa przyczy-

ny i skutki narasta-

nia nierówności

społecznych we

współczesnym

świecie


zagrożenia niesie

za sobą przestęp-

czość zorganizo-

wana


łania współczesne-

go świata na rzecz

poprawy stanu eko-

logicznego naszej

planety

Uczeń:


nie terminów: arab-

ska wiosna, Pań-

stwo Islamskie,

protokół z Kioto

– zna daty: wejścia

w życie protokołu z

Kioto (2005), arab-

skiej wiosny

(2010–2013)

– przedstawia

przyczyny i skutki

przemian w świecie

arabskim w latach

2010–2013

– wyjaśnia, na

czym polegają kon-

trasty społeczne we

współczesnym

świecie

Uczeń:


łania podejmowane

w celu niwelowa-

nia problemów

demograficznych,

społecznych i eko-

logicznych we

współczesnym

świecie

Ponadto uczeń:

Przedstawia przykłady postaw patriotycznych, dokonuje oceny,

Posługuje się odpowiednią argumentacją, potrafi ją stosować w wypowiedziach ustnych i pisemnych,

51

Samodzielnie analizuje teksty źródłowe, wyszukuje informacje zapisane w różnych źródłach historycznych,

Swobodnie posługuje się mapą historyczną, sprawnie określa czas w historii,

Potrafi rozsądnie krytykować, uczestniczyć w projektach, konkursach historycznych,

Ma poczucie tożsamości narodowej, szanuje i pamięta o świętach narodowych, jest patriotą i wolontariuszem,

Potrafi twórczo pracować w zespole.

Zbieramy „+" za odpowiedź i aktywność:

- jedno zgłoszenie i właściwa odpowiedź to jeden "+"

+++ = + + = 3 ++ = 4 +++ = 5 ++++ = 6

Prace pisemne – szczegółowe ocenianie w Statucie Szkoły.

Wymagania i kryteria oceniania z przedmiotu historia dla ...sp8lubin.eu/wp-content/uploads/2017/kryteria/kryteria_historia... · 3. Wybuch wojny 4. Przebieg walk 5. Napaść sowiecka

Documents