Top Banner
Programma VMR Actualiteitendag 19 maart 2015 Kennisnetwerk voor milieu-, water- en natuurbeschermingsrecht 5 e editie VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 1 11-03-15 16:41
32

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

Aug 12, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

1

Programma

VMR Actualiteitendag19 maart 2015

Kennisnetwerk voor milieu-, water- en natuurbeschermingsrecht

5 e editie

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 1 11-03-15 16:41

Page 2: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

2

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 2 11-03-15 16:41

Page 3: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

3

Voorwoord

Dit jaar organiseert de Vereniging voor Milieurecht voor de vijfde keer de VMR Actualiteitendag. Tijdens deze dag informeren dertien deskundige sprekers u onder meer over de actualiteiten op het gebied van het bestuurs(proces)recht, de Wabo, de omgevingsvergunning voor milieu, het Activiteitenbesluit, het waterrecht, de ruimtelijke ordening, de handhaving, windmolenparken en energie op zee, milieu-e� ectrapportage, de overheidsaansprakelijkheid in het bijzonder mbt gaswinning/gasopslag, de bodembescherming en de structuurvisie ondergrond, de natuurbeschermingswet en een doorkijk naar de verdere invulling van de Omgevingswet. Jaarlijks kiest het bestuur voor een bijdrage over een speciaal onderwerp. Dit jaar hebben we Anita Nijboer, Advocaat bij Ekelmans&Meijer, gevraagd om in te gaan op de juridische ontwikkelingen rondom de windmolenparken en energie op zee.

Ik wens u namens het bestuur een leerzame dag toe.

Tonny Nijmeijer

Vice-voorzitter van de Vereniging voor MilieurechtHoogleraar bestuursrecht, i.h.b. omgevingsrecht, Radboud Universiteit Nijmegen

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 3 11-03-15 16:41

Page 4: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

4

Programma*9.30 - 9.35 Opening

Prof. mr. A.G.A. (Tonny) Nijmeijer

9.35 - 9.55 Actualiteiten bestuurs(proces)rechtProf. mr. K.J. (Kars) de Graaf

9.55 - 10.15 Wabo, uitvoering en jurisprudentieMr. dr. V.M.Y. (Valérie) van ‘t Lam

10.15 - 10.35 Omgevingsvergunning voor milieuProf. mr. A.A. (Annelies) Freriks

10.35 – 11.00 Pauze

11.00 - 11.20 ActiviteitenbesluitMr. G.C.W. (Godert) van der Feltz

11.20 -11.40 WaterrechtMr. dr. F.A.G. (Frank) Groothuijse

11.40 - 12.00 Ruimtelijke ordeningMr. dr. J. (Jan) Robbe

12.00 - 12.10 Uitreiking VMR Piet Gilhuis Scriptieprijs 2014

12.10 – 13.30 Lunch en postersessies

13.30 - 13.50 Jurisprudentie en actualiteiten handhavingMr. T.E.P.A. (Tycho) Lam

13.50 - 14.10 Windmolenparken en energie op zeeMr. A.(Anita) Nijboer

14.10 - 14.30 Milieu-e� ectrapportageMr. dr. M.A.A. (Marcel) Soppe

14.30 - 14.40 Korte pauze

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 4 11-03-15 16:41

Page 5: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

5

14.40 - 15.00 Overheidsaansprakelijkheid in het bijzonder mbt gaswinning/gasopslagMr. dr. R.D. (Rense) Lubach

15.00 - 15.20 Bodembescherming en Structuurvisie OndergrondProf. mr. G.A. (Gerrit) van der Veen

15.20 – 15.40 Pauze

15.40 - 16.00 NatuurbeschermingswetMr. drs. M.M. (Marieke) Kaajan

16.00 - 16.20 Doorkijk naar de verdere invulling van de OmgevingswetMr. H.W. (Wilco) de Vos

16.20 - 16.30 AfsluitingProf. mr. A.G.A. (Tonny) Nijmeijer

16.30 Borrel

*Postersessie:Tijdens de pauzes bieden wij u de gelegenheid om promovendus Sander van Hees te ontmoeten, die zijn onderzoek graag onder de aandacht willen brengen:

Europeesrechtelijke uitdagingen voor nieuwe vormen van water gerelateerde energieproductieS.R.M. van Hees LL.M.Utrecht Centre for Water, Oceans and Sustainability Law.

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 5 11-03-15 16:41

Page 6: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

6

9.35 - 9.55 Actualiteiten bestuurs(proces)recht

Prof. mr. K.J. (Kars) de Graaf Adjunct-hoogleraar Bestuursrecht en

duurzaamheid, Rijksuniversiteit Groningen

OnderwerpBelangrijke ontwikkelingen in het bestuurs(proces)recht komen aan de orde: de conclusies over het bestuursorgaanbegrip en de meldingenstelsels, misbruik van procesrecht, de ingebrekestelling en de (evaluatie van de) toepassing van de bestuurlijke lus.

LiteratuurM. Claessen, ‘Top vijf uitspraken van het bestuurs(proces)recht in 2014’, Bb 2015/10.Eric Daalder en Arno Geleijnse, ‘Kroniek van het algemeen bestuursrecht’, NJB 2014/1828.Ch. Backes, Ch.W. Backes, E.M.J. Hardy, A.M.L. Jansen & S. Polleunis, ‘Toepassing van de bestuurlijke lus. One size doesn’t fi t all?’, Trema 2014, p. 328-336.B.J. van Ettekoven, ‘Finale geschilbeslechting in het omgevingsrecht (deel 1)’, in: R.C.J. Cremers e.a. (red.), Terecht bouwrecht. Over de bijdrage van het recht aan de bouw in de praktijk, Deventer: Kluwer 2014, p. 157-176.B.J. van Ettekoven, ‘Finale geschilbeslechting in het omgevingsrecht (deel 2)’, BR 2015/2.

JurisprudentieConclusie Widdershoven 23 juni 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2260 (conclusie b.o.);ABRvS 17 september 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3379 (bestuursorgaanbegrip);ABRvS 12 november 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4116 (conclusie meldingstelsels);ABRvS 19 november 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4129 (misbruik procesrecht);ABRvS 24 december 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4682 (eenheid ingebrekestelling);ABRvS 12 november 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4117 (Zwarte Piet);Grondwettelijk Hof van België 08 mei 2014, AB 2014/470 (best. lus).

Wetsvoorstellen:Kamerstukken II 2012/13, 33 727 (Wet bevordering mediation in het bestuursrecht)Kamerstukken II 2014/15, 34 059 (vereenvoudiging en digitalisering procesrecht)Kamerstukken II 2014/15, 34 106 (Wet misbruik Wob)www.internetconsultatie.nl/wetsplitsingraadvanstate (splitsing RvS)www.internetconsultatie.nl/coordinatieregeling (coördinatieregeling Awb)

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 6 11-03-15 16:41

Page 7: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

7

9.55 - 10.15 Wabo, uitvoering en jurisprudentie

Mr. dr. V.M.Y. (Valérie) van ‘t Lam Advocaat bij Stibbe

OnderwerpHet afgelopen jaar is de Wabo en de daarbij behorende uitvoeringsregelgeving op een aantal onderdelen gewijzigd (zie hierna nr. 4). Voor zover die wijzigingen milieurechtelijk van aard zijn, worden zij besproken. Daarnaast heeft de Afdeling bestuursrechtspraak een aantal interessante uitspraken over de Wabo gewezen (zie hierna nr. 5). Een aantal daarvan wordt besproken.

WetgevingRecente wijzigingen: - Wet tot het permanent maken van de Crisis- en herstelwet (PChw) (Stb. 2013, 144-145 en Stb. 2014, 358). - Coördinatie omgevingsvergunning met watervergunning (paragraaf 3.5 Wabo, Stb. 2014, 581).Toekomstige wijziging: - Wijziging van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Verbetering vergunningverlening, toezicht

en handhaving (33 872, nr. 8 (19 december 2014, nota van wijziging)).

Literatuur J.C. van Oosten, ‘Het Besluit PChw nader beschouwd: meer mogelijkheden, meer vragen’, BR 2015/3.S. Hillegers, T.E.P.A. Lam en A.G.A. Nijmeijer, ‘De verruiming van het vergunningvrij bouwen, de introductie van de mantelzorgwoning en andere wijzigingen in Bor en Bro’, TBR 2014/179.H.C.W.M. Moesker en A.G.A. Nijmeijer, ‘Reactie op een melding is een Awb-besluit. Soms,’ TBR 2015/16.

JurisprudentieABRvS 11 juni 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2120 (De IPPC-richtlijn en coördinatieverplichting van de Waterwet);ABRvS 30 juli 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2823 (melding, activiteitenbesluit en vergunningplicht);ABRvS 29 oktober 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3848 (belanghebbende en omgevingsvergunning voor milieu. Veranderingsvergunning);ABRvS 31 december 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4752 (revisievergunning);ABRvS 14 januari 2015, ECLI:NL:RVS:2015:65 (niet-technische samenvatting, m.e.r. en revisievergunning);ABRvS 14 januari 2015, ECLI:NL:RVS:2015:36, ABRvS 14 januari 2015, ECLI:NL:RVS:2015:14 en de conclusie van de advocaat-generaal Widdershoven (ECLI:NL:RVS:2014:4116) (meldingenstelsel).

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 7 11-03-15 16:41

Page 8: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

8

10.15 – 10.35 Omgevingsvergunning voor milieu

Prof. mr. A.A. (Annelies) Freriks Advocaat bij ELEMENT Advocaten/hoogleraar

Universiteit Utrecht

OnderwerpDeze bijdrage gaat in op de ontwikkelingen in wetgeving en jurisprudentie met betrekking tot het toetsingskader en de toetsing van de omgevingsvergunning voor milieu. Onderstaande uitspraken zullen deels aan de orde komen tijdens de actualiteitendag.

LiteratuurV.M.Y. van ’t Lam, ‘Enkele recente ontwikkelingen in milieurechtelijke jurisprudentie’, BR 2014/62.

JurisprudentieABRvS 22 januari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:139 (wijziging IED ten opzichte van IPPC-richtlijn), M en R 2014/47, m.nt. A. Collignon;ABRvS 26 februari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:629 (revisievergunning en bestaande rechten);ABRvS 19 maart 2014, ECLI:NL:RVS:2014:937 (inrichting);ABRvS 19 maart 2014, ECLI:NL:RVS:2014:919 (vergunningvoorschrift gebaseerd op convenant);Rb. Oost-Brabant 8 april 2014, ECLI:NL:RBOBR:2014:1680 (BBT-toets);ABRvS 7 mei 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1619 (verzoek vvgb-gezag/grondslag aanvraag);ABRvS 28 mei 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1865 (veranderings- of revisievergunning: geen toetsing BBT onderliggende vergunning), M en R 2015/4, m.nt. B. Arentz;ABRvS 11 juni 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2120 (De IPPC-richtlijn en coördinatieverplichting van de Waterwet), AB 2014/320, m.nt. S. Handgraaf;ABRvS 30 juli 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2890 (omgevingsvergunning en bestrijding van dierziekten);ABRvS 13 augustus 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3009 (naleefbaarheid voorschriften/BBT);ABRvS 27 augustus 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3202 (BBT/handhaafbaarheid voorschrift);ABRvS 10 september 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3354 (verzoek vvgb-gezag/grondslag aanvraag).

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 8 11-03-15 16:41

Page 9: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

9

11.00 - 11.20 Activiteitenbesluit

Mr. G.C.W. (Godert) van der Feltz Advocaat Van der Feltz Advocaten

OnderwerpNa een korte inleiding komt de uitbouw van het Activiteitenbesluit en de verdere toekomst aan de orde. Ik ga in op de zorgplicht onder het Activiteitenbesluit. In 2013 is het Activiteitenbesluit op zijn e� ectiviteit onderzocht. Daarbij zijn ‘verbeterpunten’ gesignaleerd. Sommige betre� en de handhaving van het Activiteitenbesluit. Reden te meer om daar in de afsluiting (kort) op in te gaan.

Literatuur en jurisprudentie1. Uitbouw Activiteitenbesluit (Infomil/Activiteitenbesluit/Regelgeving in ontwikkeling) - Tweede fase vierde tranche (Stcrt. 2014, 17509 (Besluit), Stcrt. 2014, 20654 (Regeling)) - Rendementseisen Kolencentrales (Stcrt. 2015, 300) - Energiebesparingsmaatregelen, wijziging art. 2.15 Activiteitenbesluit - Geluid bij woonschepen (Stcrt. 2014, 33110) - Verdere toekomst: de Omgevingswet2. Zorgplicht onder het Activiteitenbesluit - Rb. Oost-Brabant, 26-06-2013, ECLI:NL:RBOBR:2013:2700, M en R 2014/553. Evaluatie Activiteitenbesluit 2008-2012 - Kamerstukken I 2013/14, 29383, K, Eerste Kamer: brief Staatssecretaris Mansveld dd. 17 december 2013

met verbeterpunten; Kamerstukken II, 2013/14, 29 383, 217

- Royal HaskoningDHV: Evaluatie Activiteitenbesluit 2008-20124. Handhaving Activiteitenbesluit - Royal HaskoningDHV: Evaluatie Activiteitenbesluit 2008-2012, hoofdstuk 6 - Kamerstukken 33872: Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving - Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR.

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

Page 10: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

10

11.20 – 11.40 Waterrecht

Mr. dr. F.A.G. (Frank) Groothuijse Universitair hoofddocent, Utrecht Centre for

Water Oceans and Sustainability Law, Universiteit Utrecht

OnderwerpIn deze bijdrage zal een kort overzicht worden gegeven van een aantal belangrijke ontwikkelingen in de wet- en regelgeving en de rechtspraak die zich recentelijk in het waterrecht hebben voorgedaan. Daarbij zal met name worden ingegaan op de ontwikkelingen met betrekking tot de legger, het peilbesluit, het projectplan en de watervergunning.

LiteratuurH.J.M. Havekes en H.F.M.W. van Rijswick, Nederlands waterrecht in Europese context, Kluwer, Deventer 2014.

JurisprudentieABRvS 17 december 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4543;ABRvS 2 april 2014, AB 2014/199, mn.t. F.A.G. Groothuijse;ABRvS 20 augustus 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3092;ABRvS 15 augustus 2014, M en R 2015/5, mn.t. F.A.G. Groothuijse;ABRvS 25 juni 2014, AB 2014/351, m.nt. H.F.M.W. van Rijswick;ABRvS 8 oktober 2014, ECLI:NL:RVS:3609, NJB 2014/1921;ABRvS 26 november 2014, M en R 2015/26, m.nt. F.C.S. Warendorf;ABRvS 11 juni 2014, AB 2014/320, m.nt. S. Handgraaf.

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 10 11-03-15 16:41

Page 11: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

11

11.40 – 12.00 Ruimtelijke ordening

Mr. dr. J. (Jan) Robbe Universitair hoofddocent, Universiteit Leiden

OnderwerpIn deze bijdrage worden actuele ontwikkelingen in het ruimtelijke bestuursrecht behandeld waaronder de aanpassing van het Bor en het Bro en recente jurisprudentie over de inhoud van het bestemmingsplan en de beheersverordening.

LiteratuurS. Hillegers, T.E.P.A. Lam, A.G.A. Nijmeijer, ‘De verruiming van het vergunningvrij bouwen, de introductie van de mantelzorgwoning en andere wijzigingen in Bor en Bro’, TBR 2014/179.G.H.J. Heutink en A. Franken van Bloemendaal, ‘De ladder voor duurzame verstedelijking nader beschouwd’ (Deel B), TBR 2015/2.G.H.J. Heutink en A. Franken van Bloemendaal, ‘De ladder voor duurzame verstedelijking nader beschouwd’ (Deel A), TBR 2014/128.G.H.J. Heutink en A. Franken van Bloemendaal, ‘Art. 3.1.6 lid 2 Bro: de ladder voor duurzame verstedelijking nader beschouwd’, TBR 2013/137.

JurisprudentieABRvS 27 augustus 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3234 (kruimelafwijking);ABRvS 27 augustus 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3207 (vvgb);ABRvS 12 februari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:405 (goede ruimtelijke ordening?);ABRvS 12 november 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4099 (luchtkwaliteitseisen);ABRvS 1 oktober 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3555 (ladder duurzame verstedelijking);ABRvS 4 februari 2015, ECLI:NL:RVS:2015:237 (geluidverdeelplan);ABRvS 6 augustus 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2929 en ABRvS 3 september 2014, ECLI:NL:RVS:2013:2329 (voorwaardelijke verplichting);ABRvS 5 december 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BY5071 (NAW-gegevens zienswijzen);ABRvS 21 mei 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1821, ABRvS 6 augustus 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2972 en ABRvS 18 december 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4651 (beheersverordening);ABRvS 5 november 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3920, ABRvS 5 november 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3954 en ABRvS 20 augustus 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3094 (onthe� ng instructieregel);ABRvS 30 juli 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2838 (wijziging instructieregel).

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 11 11-03-15 16:41

Page 12: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

12

13.30 – 13.50 Jurisprudentie en actualiteiten handhaving

Mr. T.E.P.A. (Tycho) Lam Advocaat Hekkelman Advocaten & Notarissen Senior docent Radboud Universiteit Nijmegen

OnderwerpHet is vaste jurisprudentie dat de overheid in de regel handhavend moet optreden tegen geconstateerde overtredingen (beginselplicht handhaving). De Afdeling heeft de afgelopen jaren enkele nuanceringen in haar jurisprudentie aangebracht. Deze nuanceringen staat centraal.

JurisprudentieABRvS 29 oktober 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3885;ABRvS 8 oktober 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3635;ABRvS 4 juni 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1982, AB 2014/451;ABRvS 4 september 2013, ECLI:NL:RVS:2013:1039;ABRvS 24 juli 2013, ECLI:NL:RVS:2013:455, JB 2013/172;ABRvS 5 oktober 2011, ECLI:NL:RVS:2011:BT6683, AB 2011/307.

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 12 11-03-15 16:41

Page 13: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

13.50 – 14.10 Windmolenparken en energie op zee

Mr. A.M. (Anita) Nijboer Partner Ekelmans & Meijer advocaten

(sectie bestuursrecht)

OnderwerpIn het Energieakkoord voor duurzame groei is afgesproken dat in 2023 op het Nederlandse deel van de Noordzee windmolenparken zijn gebouwd met een piekvermogen van 4.450 megawatt. Die kunnen jaarlijks ongeveer 5 miljoen huishoudens van elektriciteit voorzien. Op welke manier heeft de rijksoverheid deze doelstelling geprobeerd te realiseren en hoe gaat dit de komende jaren gebeuren?

JurisprudentieRb. Rotterdam, 1 juni 2011, ECLI:NL:RBROT:2011:BQ6678;ABRvS 7 december 2011, ECLI:NL:RVS:2011:BU7093.

13

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 13 11-03-15 16:41

Page 14: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

14

14.10 – 14.30 Milieu-e� ectrapportage

Mr. dr. M.A.A. (Marcel) Soppe Advocaat Soppe Gundelach Witbreuk advocaten

OnderwerpOp 16 mei 2014 is een materieel gewijzigde m.e.r.-richtlijn vastgesteld. Ingegaan zal worden op de dientengevolge noodzakelijk in de Nederlandse m.e.r.-regelgeving door te voeren wijzigingen. Op wetgevingsvlak is verder de op 1 juli 2014 in werking getreden Wet tarieven Commissie voor de milieue� ectrapportage de moeite van het bespreken waard. Voorts wordt ingegaan op de meest van belang zijnde jurisprudentie van het afgelopen jaar.

LiteratuurRichtlijn 2014/52/EU, PbEU 2014 L124, p. 1 e.v. Wet tarieven Commissie voor de milieue� ectrapportage, Stb 2014, 173.Tariefstelling 2015 Commissie m.e.r. adviestrajecten in Nederland,http://www.commissiemer.nl/actueel/2014december/tarieven-2015-bekend.

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 14 11-03-15 16:41

Page 15: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

14.40 - 15.00 Overheidsaansprakelijkheid in het bijzonder mbt gaswinning/gasopslag

Mr. dr. R.D. (Rense) Lubach Advocaat bij Houtho� Buruma

OnderwerpDat de gevolgen voor mens en milieu van het opsporen, winnen en opslaan van de Nederlandse (schalie)gasvoorraden in het middelpunt van de politieke en maatschappelijke actualiteit staan, is bijna een understatement te noemen. Gezien de rol die de overheid vervult als vergunningverlener, toezichthouder en (indirect) belanghebbende, is ook de vraag of gevolgschade op de overheid is af te wentelen, uiterst actueel.

LiteratuurM.C. Brans, M.A.M. Dieperink, J.F. de Groot, R.D. Lubach, J.W.A. Meesters, A. de Snoo, ‘Schaliegas in Nederland. Een verkenning van het juridisch kader voor verdeling van exploratie- en winningsrechten, vergunningverlening en aansprakelijkheid’, Tijdschrift voor Bouwrecht 2013/155.T. Hartlief, ‘De gaskraan dicht?’, Nederlands Juristenblad 2014/197.R.D. Lubach, ‘Verhaal van schade door gaswinning’, Overheid & Aansprakelijkheid 2014/2. E.C. Gijselaar, R. Rijnhout, J.M. Emaus, ‘Gasboringen in Groningen en de aansprakelijkheid van de NAM’, Ars Aequi november 2014, p. 801-813.

Jurisprudentiewww.rijksoverheid.nl/onderwerpen/aardbevingen-in-groningenwww.rijksoverheid.nl/onderwerpen/schaliegaswww.namplatform.nlwww.onderzoeksraad.nl

15

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 15 11-03-15 16:41

Page 16: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

16

15.00 – 15.20 Bodembescherming en Structuurvisie Ondergrond

Prof. mr. G.A. (Gerrit) van der Veen Advocaat bij AKD Bijzonder hoogleraar milieurecht, Rijksuniversiteit Groningen

OnderwerpAan de orde komt allereerst de meest recente bestuursrechtelijke jurisprudentie onder de Wet bodembescherming, onder meer over de zorgplicht van artikel 13 en de Circulaire bodemsanering. Verder komt de Structuurvisie Ondergrond aan de orde, waarin een ruimtelijk afwegingskader is opgenomen waarmee bijvoorbeeld aardwarmtewinning en gasopslag kunnen worden afgewogen tegen andere functies.

LiteratuurG.A. van der Veen, J.J. Hoekstra, ‘De preventieve zorgplicht uit de Wet Bodembescherming’, in: Bodem, nummer 5, oktober 2014, p. 44-45.G.A. van der Veen, J.J. Hoekstra, ‘Circulaire bodemsanering in bestuursrechtelijke en civielrechtelijke jurisprudentie’, in: Bodem, nummer 1, februari 2015, p. 38-39.

JurisprudentieABRvS 26 november 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4251;ABRvS 17 december 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4567.

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 16 11-03-15 16:41

Page 17: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

15.40 – 16.00 Natuurbeschermingswet

Mr. drs. M.M. (Marieke) Kaajan Advocaat/partner bij ENVIR Advocaten te Amsterdam

OnderwerpDe volgende onderwerpen zullen tijdens de presentatie aan de orde komen: - Actuele jurisprudentie inzake bestaand gebruik; - Verschil tussen mitigatie, compensatie en instandhoudingsmaatregelen; - Bestemmingsplan: voorschriften en PB; - Actualiteiten wetgeving: PAS, Wet natuurbescherming en Omgevingswet

LiteratuurM.M. Kaajan, ‘Kroniek Natuurbeschermingsrecht’, BR 2014/75.M.M. Kaajan, ‘Bescherming van natuur in de Omgevingswet’, MenR 2014/8.A.A. Freriks en J.H.I.J Zijlmans, ‘Hoe verder met mitigatie en compensatie? Uitspraak Hof van Justitie C-521/12 (Briels e.a.) nader beschouwd’, TGMA 2014/3.J.M.I.J. Zijlmans, ‘Een ‘project’ of ‘andere handeling’ in de zin van art. 19d Natuurbeschermingswet 1998’, JM 2014/92.

JurisprudentieABRvS 10 december 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4431 (Tracébesluit A2);ABRvS 29 oktober 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3884 (Project Zwakke Schakels);ABRvS 28 mei 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1876 (Bestaand gebruik en Besluit melkveehouderij);ABRvS 6 augustus 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2942 (Bestemmingsplan Westerveld);ABRvS 21 januari 2015, ECLI:NL:RVS:2015:84 (Bestemmingsplan Buitengebied 2009 Gemeente Reusel-de Mierden);ABRvS 24 december 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4630 (Nbw-vergunning Noordwijkse Golfclub);ABRvS 24 december 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4632 (Nbw-vergunning kustversterking Renesse);ABRvS 22 oktober 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3763 (Bestaand gebruik en bestemmingsplannen).

17

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 17 11-03-15 16:41

Page 18: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

18

16.00 – 16.20 Doorkijk naar de verdere invulling van de Omgevingswet

Mr. H.W. (Wilco) de Vos Coördinerend juridisch adviseur Hoofddirectie Bestuurlijke en Juridische Zaken Ministerie van Infrastructuur en Milieu

OnderwerpWetsvoorstel Omgevingswet is op 17 juni 2014 ingediend. In deze inleiding wordt ingegaan op de stand van zaken van de parlementaire behandeling. Ook wordt een doorkijkje gegeven naar de uitvoeringsregelgeving en de wetsvoorstellen tot aanvulling en invoering van de Omgevingswet.

LiteratuurKamerstukken II 2013/14, 33 962, nrs. 1-3 (wetsvoorstel en memorie van toelichting). Kamerstukken II 2014/15, 33 962, nrs. 6 ev. (o.a. verslag, nota nav verslag, nota van wijziging). Kamerstukken II 2014/15, 33 118, nr. 17 (brief van 1 oktober 2014 van de Minister van I&M ‘Planning regelgeving stelselherziening omgevingsrecht’).Brief van de Minister van I&M ‘Contouren uitvoeringsregelgeving Omgevingswet’.

Kijkt u bij www.milieurecht.nl voor:

- De presentaties van de inleiders;

- Een groot deel van de genoemde literatuur

(toegankelijk tot 10 april 2015).

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 18 11-03-15 16:41

Page 19: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

19

PostersessieEuropeesrechtelijke uitdagingen voor nieuwe vormen van water gerelateerde energieproductieS.R.M. van Hees LL.M.Dit promotieonderzoek gaat over nieuwe vormen van energieproductie die aan water zijn gerelateerd. Voorbeelden van dit soort vormen van energieproductie zijn: getijdenenergie, golfenergie, blue energy en energie uit afvalwater. Het onderzoek richt zich op de eventuele Europeesrechtelijke barrières waar deze vormen van energieproductie mee te maken kunnen krijgen, wanneer deze op grote schaal energie zullen gaan produceren. Sander van Hees is als promovendus verbonden aan het Utrecht Centre for Water Oceans and Sustainability Law.

VMR Piet Gilhuis Scriptieprijs 2014De tweejaarlijkse scriptieprijs van de Vereniging voor Milieurecht, de Piet Gilhuis-scriptieprijs, wordt voor de zevende keer uitgereikt. Deze keer hebben er acht scripties meegedongen naar de milieu(recht)scriptieprijs van de VMR. De kwaliteit van de ingezonden scripties is hoog. De VMR dankt alle inzenders zeer hartelijk voor hun deelname. De jury heeft de verschillende scripties met veel interesse gelezen en koos één winnaar en besloot dat één andere scriptie een eervolle vermelding verdient.

WINNAAR:TITEL: Naar een Europees actierecht voor milieuorganisaties?De wenselijkheid van een handhavingsrol voor milieuorganisaties op Europees niveau beoordeeld aan de hand van Nederlandse en Amerikaanse ervaringen.

AUTEUR: Miranda GeelhoedDeze scriptie is geschreven aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Leiden, als Masterscriptie civiel recht, accent internationaal privaatrecht.

EERVOLLE VERMELDING:TITEL: Shale gas extraction: in line with the general (environmental) principles of Union and Dutch law?

AUTEUR: Anne VosDeze scriptie is geschreven aan de Universiteit van Utrecht, als masterscriptie Staats- en bestuursrecht en Europees recht.

Beide scripties en de beoordeling van de jury kunt u lezen op de website van de Vereniging voor Milieurecht.

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 19 11-03-15 16:41

Page 20: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

20

Deelnemerslijst

Naam Werkzaam bij

Mw. mr. G. Aarts Houtho� BurumaMw. mr. M.M.C.C. Aerts Sterk ConsultingDhr. mr. ing. B.F. Algera Provincie Noord-BrabantMw. drs. S. Anzion LL.B Anzion juridisch adviesDhr. mr. drs. U.A.E. Arnhold Regionale uitvoeringsdienst UtrechtMw. H. Aslander Omgevingsdienst NoordzeekanaalgebiedMw. mr. A.M. Baanen-Brandenburg Provincie Zuid-HollandDhr. mr. J.A.N. Baas BarentsKrans advocaten notarissenDhr. drs. H.B.J. Bartelink LL.B Gemeente RhenenDhr. A.L.M. Beijers Gemeente Eijsden-MargratenMw. mr. drs. E.I.P.M. van Bellen-Weijnen Van Bellen-Weijnen BVDhr. mr. R. Benhadi Hekkelman Advocaten N.V.Mw. mr. I.H. van den Berg Six Advocaten B.V.Dhr. mr. A.H.J. van den Biesen Van den Biesen Kloostra AdvocatenDhr. mr. B.J. Bloemendal Knegtmans Advocaten & Mediators Dhr. mr. drs. K.E.P. van Bommel Gemeente VenloDhr. mr. S.W. Boot Boot Haeser Walraven advocatenDhr. mr. G. Bosma Bosselaar & Strengers AdvocatenDhr. B.M. Brandenburg-Stroo LL.B Gemeente RhenenDhr. mr. V.J. van den Broek Dienst Ruimtelijke Ordening AmsterdamDhr. mr. F.A. Broersma Broersma AdvocatenkantoorDhr. G.J.M.J. Brueren Havenbedrijf Rotterdam N.V.Mw. mr. M.J.B. Bruggeman Omgevingsdienst Brabant-NoordMw. mr. E. Bruinsma RijkswaterstaatMw. mr. J. Caljé Gemeente UtrechtMw. mr. A. Collignon Stibbe BVDhr. mr. M. Contant Omgevingsdienst West-HollandDhr. mr. G. Creutzberg Knuwer & Creutzberg AdvocatenDhr. mr. J.W.O. Croockewit Croockewit AdvocatuurDhr. mr. P.C. Cup Inspectie Leefomgeving en Transport, Team JZMw. mr. F.H. Damen Linssen CS AdvocatenMw. mr. dr. A. Danopoulos Kneppelhout en Korthals advocatenDhr. H. Dekkers Milieudienst IJmondMw. mr. B. den Dekker-Wolfs Havenbedrijf Rotterdam N.V.

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 20 11-03-15 16:41

Page 21: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

21

Dhr. drs. H. van Dijk Van Dijk en OmgevingDhr. mr. J.E. Dijk Vos & Vennoten AdvocatenMw. mr. A.A.J. van Dijk Zeeland Refi neryMw. G.W. Dijkstra Gem Utrecht, Fin, t.a.v. M&M, Expertise MillieuDhr. A.J.H. van der Donk Rechtbank Oost BrabantMw. mr. H.C.S. van Dop Gemeente ZwolleDhr. mr. M.H.J. van Driel LL.M Stijl advocatenMw. C. Duisings Rijkswaterstaat Zuid NederlandMw. mr. B. Ebben Ploum Lodder PrincenMw. mr. J.C.W. van Eekeren JvE Juridisch AdviesMw. mr. R.G.M. van Ekdom N.V. Nuon EnergyMw. mr. J.C. Ellerman Six Advocaten B.V.Dhr. mr. G. van den End ProRailDhr. mr. G.C.W. van der Feltz Van der Feltz AdvocatenMw. mr. M.C. Ferf Rijkswaterstaat Directie NoordzeeDhr. mr. drs. M.L.M. Frantzen Frantzen AdvocatenMw. prof. mr. dr. A.A. Freriks ELEMENT AdvocatenMw. mr. M. Geelhoed LL.M NENMw. A.I.C. Geenen MSc Natuur en MilieuMw. mr. R. Geerdink RijkswaterstaatMw. E. Gerbens WaddenverenigingDhr. R.E.P. Goossens Rijkswaterstaat Zuid NederlandDhr. mr. P.J.G. Goumans Hekkelman Advocaten N.V.Dhr. prof. mr. K.J. de Graaf Rijksuniversiteit GroningenDhr. S.T. de Graaf MSc Gemeente KrimpenerwaardDhr. mr. J. van Groningen Den Hollander advocatenMw. ing. E. de Groot Omgevingsdienst West-HollandMw. mr. A.A. de Groot Holland Van Gijzen Advocaten en Notarissen LLPMw. A. de Groot-Valenteijn Ministerie van EZ, Directie WJZDhr. mr. dr. F.A.G. Groothuijse Utrecht Centre for Water, Oceans and Sustainability Law, UUDhr. mr. T. Grundmeijer NautaDutilh N.V.Dhr. mr. S. Haak Haak AdvocatuurMw. M.G.I.A. van Haastert-Allertz DSM Juridische zakenDhr. mr. L.D.H. Hamer Hamer AdvocatuurDhr. mr. ir. S. Handgraaf Colibri Advies BVDhr. mr. E. Hardenberg Blokvoort Advocatenkantoor B.V.Dhr. S.R.W. van Hees LL.M UCWOSLMw. mr. I.M. van der Heijden Van der Feltz advocaten

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 21 11-03-15 16:41

Page 22: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

22

Dhr. M. Heijligers Omgevingsdienst Zuidoost BrabantDhr. mr. P.C.M. Heinen De Kempenaer AdvocatenDhr. M. Herms Gemeente UtrechtDhr. mr. J. Hindriks Gemeente ArnhemDhr. mr. drs. P.A.M. van Hoef Van der Putt AdvocatenMw. mr. M.T. Hoen Advocatenkantoor HoenMw. mr. E. van der Hoeven Koninklijke MetaalunieMw. mr. S.E.A. van Holten RWSDhr. mr. F. Hooghuis Rechtbank Oost-BrabantDhr. P. van der Hoogt StABMw. mr. C.M. van Hoorn RijkswaterstaatMw. mr. drs. H.M. Israëls Vermilion EnergyMw. mr. drs. A.E. Jansen Gemeente Amsterdam Stadsdeel Oost Mw. mr. M.A. Jansen Nijenhuis&Jansen advocatenMw. mr. A.H. Jonkho� Vos & Vennoten AdvocatenMw. mr. J. Jonkhout Omgevingsdienst West-HollandMw. mr. drs. M.M. Kaajan ENVIR AdvocatenMw. E.M. Kampen Omgevingsdienst regio UtrechtMw. M. Kasteel Gemeente ArnhemDhr. mr. dr. ir. J.J.H. van Kempen Rijkswaterstaat, Corporate DienstDhr. ing. A.G. van Kempen DGMR Industrie, Verkeer en Milieu B.VMw. D.J. Kersten Gemeente TilburgMw. mr. A.M.E. van Kessel Rechtbank Midden-NederlandDhr. mr. A.G. van Keulen LegalexionMw. mr. drs. E.D.M. Knegt Arag RechtsbijstandMw. mr. C.L. Knij� Wieringa AdvocatenDhr. mr. L. de Kok Greenberg Traurig LLPDhr. mr. drs. S.D.P. Kole Open Universiteit NederlandMw. G. Kor Gemeente OldambtMw. mr. S. de Kort De Roever OmgevingsadviesDhr. E. Kramer Omgevingsdienst Zuidoost BrabantDhr. mr. dr. ing. G.J. Kremers Tauw B.V.Dhr. mr. W.B. Kroon Kroon & De Keijzer AdvocatenMw. mr. drs. B. Krot LL.M HABITAT, advocatenkantoor omgevingsrechtDhr. mr. O. Kwast WetgevingswerkenDhr. W.B. Lakeman Rechtbank Midden-NederlandDhr. mr. T.E.P.A. Lam Hekkelman Advocaten & NotarissenMw. mr. V.M.Y. van ‘t Lam Stibbe BVDhr. mr. W.M. Lambooij Royal HaskoningDHV Nederland B.V.Mw. mr. R.S. Lameijer LL.B Provincie Zuid-Holland

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 22 11-03-15 16:41

Page 23: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

23

Dhr. mr. ir. J.A.M. van der Lee Hans van der Lee AdviesDhr. mr. S.D.M. de Leeuw Omgevingsdienst regio UtrechtDhr. mr. F.M.G.M. Leyendeckers Grip law&taxMw. mr. ir. F.A. Linssen Van Benthem & Keulen N.V.Mw. mr. M.B.W. Litjens Daniëls Huisman AdvocatenDhr. mr. dr. R.D. Lubach Houtho� BurumaMw. mr. M.G.J. Maas-Cooymans Ploum Lodder PrincenDhr. mr. M. van der Made Geofox-Lexmond bvMw. K.L. Markerink Rho adviseurs voor leefruimteMw. mr. G. Meertens Rijkswaterstaat Corporate DienstDhr. ing. T. van der Meulen StABMw. mr. M. van Miltenburg Gemeente ArnhemMw. mr. drs. J.J.H. Mineur MilieudefensieMw. mr. M.P.C. Moers-Anssems Rechtbank Oost BrabantMw. mr. ing. M.K. Naeije-de Bruin Omgevingsdienst Zuid-Holland ZuidMw. mr. C.C.M. van Neerven DCMR Milieudienst RijnmondMw. mr. A.M. Nijboer Ekelmans en Meijer advocatenDhr. mr. J. Nijenhuis Nijenhuis & Jansen AdvocatenDhr. mr. H.P. Nijho� Stichting Advisering BestuursrechtspraakMw. mr. drs. H. Nijman Holla AdvocatenDhr. prof. mr. dr. A.G.A. Nijmeijer Radboud Universiteit NijmegenDhr. mr. drs. J. van der Noord Metafoor Ruimtelijke Ontwikkeling B.V.Mw. mr. drs. C.M.K. Nusselder-Ipenburg Tauw B.V.Mw. C.J. van Oevelen Cleton & ComDhr. mr. R. Olivier Stibbe B.V.Dhr. mr. drs. R. Onstenk RijkswaterstaatDhr. ing. B.M. Oortwijn Combined E� orts Milieu- en OmgevingsadviesDhr. mr. J.C. van Oosten Stibbe BVMw. mr. E.L.M. van Oostrum Omgevingsdienst West-HollandMw. mr. D. Oostvogels De Roever OmgevingsadviesMw. mr. drs. C.D. Palm-van Heest Ministerie van I&MMw. mr. I. Pater Gemeente BarneveldDhr. mr. J.J. Peelen Norton Rose Fulbright LLPDhr. mr. J.K. van de Poel Rechtbank Midden-NederlandDhr. mr. P.J.G. Poels Brunet AdvocatenMw. mr. J.A. Ponsen FUMODhr. drs. J.L.J. Post P.J.A. Beheer B.V.Dhr. mr. ing. J.S. Pronk Royal HaskoningDHV Nederland B.V.Dhr. mr. M.G. Ramakers Attero BV.Mw. mr. ir. M.A.T.C.E. van Rens Milieu Juridisch Advies Van Rens

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 23 11-03-15 16:41

Page 24: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

24

Dhr. mr. ing. J. de Rijke PhilipsDhr. mr. dr. J. Robbe Faculteit Rechtsgeleerdheid, Universiteit Leiden Mw. mr. M.A. Robesin Stichting Natuur en MilieuMw. mr. S. Rodenburg Gemeente AmsterdamMw. M. Roetman Waterschap RivierenlandMw. mr. P.W.T. Rosendaal Omgevingsdienst Regio NijmegenDhr. mr. A. van Rossem Legaltree Van RossemDhr. mr. drs. J. Rutteman HABITAT, advocatenkantoor omgevingsrechtDhr. mr. C.A.H. van de Sanden LL.M Van de Sanden AdvocatuurDhr. mr. drs. T.N. Sanders AKD advocatenDhr. mr. R.J.H. Sassen Rijkswaterstaat Zuid NederlandMw. mr. S.P.M. Schaap Susan Schaap AdvocatenkantoorMw. mr. P.M.L. Schilder Spel Van Benthem & Keulen advocaten & notariaatDhr. mr. P.E. Schils Royal HaskoningDHV Nederland B.V.Mw. mr. L. Sijbrandij-Leyten FUMOMw. mr. E.T. Sillevis Smitt AKDMw. mr. M.C. Sinke Adriaanse en van der Weel AdvocatenMw. mr. W. Slok VEWINDhr. dr. mr. C.N. van der Sluis Ten Holter NoordamMw. drs. E.F.T. Smets-Wolters Omgevingsdienst Zuidoost BrabantMw. mr. A. Soons-de Meester Service Centrum DrechtstedenDhr. mr. dr. M.A.A. Soppe Soppe Gundelach Witbreuk advocaten B.V.Mw. mr. E. Spoormakers Rechtbank Oost-BrabantMw. mr. S.M. Stavenuiter Stijl advocatenMw. mr. T.P.J. Steenland-Mulder Waterschap RivierenlandMw. mr. ing. A. Stoelwinder Omgevingsdienst RivierenlandDhr. A.A.T. Sto� els Arvalis JuristenMw. mr. B.J.P. Stramrood Houtho� BurumaMw. G.C. Strating LL.M Stibbe BVMw. mr. J.J. Teeninga Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), afd. Juridische ZakenMw. mr. N. Teesing Vereniging voor MilieurechtDhr. mr. M. Tekfaoui Omgevingsdienst regio UtrechtMw. mr. K.E.M. Tilleman Dirkzwager advocaten & notarissen N.V.Mw. mr. G.J. van Tuel-Koenders Advocatenkantoor KoendersDhr. mr. drs. M. Uittenbosch GBRG Juridische DienstenMw. mr. K. Ulmer Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), afd. Juridische ZakenDhr. prof. mr. G.A. van der Veen AKDDhr. mr. A. ten Veen Stibbe BV

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 24 11-03-15 16:41

Page 25: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

25

Dhr. mr. J.A.M. van der Velden AKDDhr. P. van Veldhoven Omgevingsdienst Zuidoost BrabantMw. mr. dr. A.M.E. Veldkamp Royal HaskoningDHV Nederland B.V.Dhr. mr. R.A.M. Verkoijen Goorts + Coppens AdvocatenMw. mr. B.J.M. Verras DCMR Milieudienst RijnmondMw. mr. M.H. Verweij Tata Steel Group LegalDhr. mr. B. Vis Norton Rose Fulbright LLPMw. mr. C.J. Visser Straatman Koster advocatenMw. mr. dr. M.J.C. Visser Jurza.nl, Centrum voor Milieurecht, UvADhr. mr. H.W. de Vos Ministerie van I&MMw. mr. A. Vos Stibbe BVMw. mr. M.M. de Vries AKDDhr. mr. B.J.W. Walraven Boot Haeser Walraven advocatenDhr. J.P. van de Water Nederlandse Aardolie Maatschappij BVMw. mr. I. Weis RUD DrentheDhr. mr. P.G. Wemmers Rensen advocatenDhr. mr. M.A. van Werkhoven Rijkswaterstaat Corporate DienstMw. mr. M.C. van Werkhoven-Risiglione Omgevingsdienst RivierenlandMw. ing. C.A.M.M. van der Wielen Rentmeesterskantoor Noordanus & PartnersDhr. mr. H.P. Wiersema NautaDutilh N.V.Mw. mr. drs. D. Wilbers Hoogheemraadschap van Schieland e/d KrimpenerwaardMw. A.T. de Wildt Omgevingsdienst regio UtrechtDhr. mr. E.F.J.A.M. de Wit Arag RechtsbijstandMw. J. de Wit Arvalis JuristenDhr. A. Wouda v.o.f. MamoresMw. mr. H.J. Zwalve-Erades Royal HaskoningDHV Nederland B.V.Mw. mr. W. Zwier AKDMw. mr. J. Zwiers ARAG SE

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 25 11-03-15 16:41

Page 26: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

26

Bestuur van de Vereniging voor Milieurecht Mw. prof. mr. H.F.M.W. van Rijswick - voorzitterhoogleraar Europees en nationaal waterrecht, Universiteit Utrecht Prof. mr. A.G.A. Nijmeijer - vice-voorzitterhoogleraar bestuursrecht, i.h.b. omgevingsrecht, Radboud Universiteit Nijmegen Mw. mr. dr. A.M.E. Veldkamp – secretarissenior juridisch adviseur, DHV Mr. drs. J. Rutteman - penningmeesteradvocaat Habitat advocatenkantoor Prof. mr. K.J. de GraafAdjunct-hoogleraar bestuursrecht en duurzaamheid, Rijksuniversiteit Groningen Mr. O. Kwastjurist wetgeving en bestuur/eigenaar van Wetgevingswerken Mw. mr. ing. M.K. Naeije - de Bruin programmamanager, Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid Mr. L.W. Oost Lievenseeigenaar Digitale Checklisten Mw. mr. M.J.C. Visseradvocaat Jurza.nl en Centrum voor Milieurecht (UvA) Mr. H.W. de Voscoördinerend juridisch adviseur, Ministerie Infrastructuur en Milieu

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 26 11-03-15 16:41

Page 27: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

27

AGENDA VMR Activiteiten in 2015

VMR Inspiratiesessie: Zorgplichten in het omgevingsrecht Zorgplichten hebben tot doel om burgers bewust te maken van hun eigen verantwoordelijkheid voor het milieu. Artikel 1.6 van het wetsvoorstel voor de Omgevingswet bevat een zorgplichtbepaling. ‘Een ieder draagt voldoende zorg voor de fysieke leefomgeving’. De beoogde reikwijdte van de zorgplicht is breder dan in de huidige wetgeving. De meningen zijn verdeeld over de e� ectiviteit van zorgplichten. Tijdens deze middag hoort u vier sprekers die ieder vanuit een ander rechtsgebied ingaan op de fi guur van de zorgplicht.Datum: 21 april 2015Locatie: De Witte Vosch, UtrechtKosten: VMR-leden gratis, niet-leden €85

VMR Verdiepingsbijeenkomst - Ruimtelijke ordening op niveau: een juridisch onderzoek naar instructieregelsDaan Korsse, recent gepromoveerd, onderzocht de juridische mogelijkheden en beperkingen van het instrument ‘instructieregel’. In welke gevallen kan een instructie-regel worden vastgesteld, welke verplichtingen mag zo’n regel in het leven roepen en welke rechtsbescherming staat open tegen die verplichtingen? Dergelijke vragen komen ook aan de orde bij het wetsvoorstel Omgevingswet.Datum: 21 mei 2015Locatie: VMR, Hamburgerstraat 28a, UtrechtKosten: VMR leden gratis, niet-leden €45.

VMR Themamiddag - De EU Agenda voor het milieurechtHet ontbreekt niet aan Europese initiatieven op het terrein van het milieurecht. Twee brede initiatieven springen in het oog: ‘Better Regulation’, onder leiding van Frans Timmermans, en ‘Make it Work’, een programma aangevoerd door Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Wat zijn deze initiatieven? Wat betekent het voor het Europese (milieu)recht? Welke lessen zijn er te trekken voor de toekomst van het nationale milieurecht.Datum: 25 juni 2015Locatie: New Babylon, Den HaagKosten: VMR-leden gratis, niet-leden €85

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 27 11-03-15 16:41

Page 28: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

28

VMR Verdiepingsbijeenkomst – De verhouding tussen het EVRM en het materiële omgevingsrechtIn zijn onderzoek bekijkt promovendus Dirk Sanderink welke eisen uit het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) voortvloeien voor situaties die door het omgevingsrecht worden beheerst.Datum: 13 oktober 2015Locatie: Pietershof, Raadzaal, Universiteit UtrechtKosten: VMR leden gratis, niet-leden €45.

VMR Praktijkdag: Het Activiteitenbesluit in de juridische praktijkTijdens de VMR Praktijkdag hoort u dertien sprekers over de actuele ontwikkelingen op het gebied van de juridische praktijk van het Activiteitenbesluit. Het programma voor de dag:- Toekomst van het Activiteitenbesluit - het nieuwe Besluit activiteiten leefomgeving

Mr. ing. S. (Simon) Handgraaf, Colibri Advies- IPPC, BBT en het Activiteitenbesluit

Mr. drs. L.A.J. (Jochem) Spaans, Advocaat bij Allen&Overy en universitair docent VU Amsterdam

- Toezicht en handhavingMr. O. (Olaf) Kwast, jurist wetgeving en bestuur/ oprichter van wetgevingswerken

- RechtsbeschermingProf. mr. K.J. (Kars) de Graaf, adjunct hoogleraar Bestuursrecht en duurzaamheid, Rijksuniversiteit Groningen

- Informatie-uitwisseling milieuMr. Willem Sloots, Programma Informatie-uitwisseling milieuhandhaving

- Het internet der dingenMr. L.W. (Lucas) Oost Lievense, Eigenaar Digitale Checklisten

- WindparkenMr. R.G.M. (Renske) van Ekdom, NUON Energy

- Externe veiligheidMr. drs. J.H.K.C. (Christiaan) Soer, Royal Haskoning DHV

- GeluidhinderMr. J.A.M. (Jos) van der Velden, Advocaat bij AKD Breda

- EnergiebesparingNog nader bekend te maken

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 28 11-03-15 16:41

Page 29: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

29

- Water (Lozingen)Mr. ir. M.J. (Ina) Kraak, Unie van Waterschappen, beleidsadviseur bestuurlijk-juridische zaken

- Agrarische inrichtingen en het ActiviteitenbesluitMr. P.P.A. (Paul) Bodden, Hekkelman Advocaten

- Afval(sto� en)recht en het ActiviteitenbesluitMr. dr. J.R.C. (John) Tieman, Ministerie van I en M, Hoofddirectie Bestuurlijke en juridische zaken

Datum: 26 november 2015Locatie: Jaarbeurs, UtrechtKosten: VMR leden €295, niet-leden €395

Meer informatie en inschrijving: www.milieurecht.nl of [email protected]

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 29 11-03-15 16:41

Page 30: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

30

VMR werkgroepen

Werkgroep JurisprudentieDe werkgroep jurisprudentie werkt al sinds het bestaan van de vereniging aan het bestuderen en analyseren van milieujurisprudentie. De samenstelling van de werkgroep wisselt. Momenteel heeft de werkgroep 12 leden die vier á vijf keer per jaar bij elkaar komen om relevante jurisprudentie te bespreken en de ontwikkelingen binnen bepaalde thema’s in kaart te brengen.

Werkgroep Mondiale duurzaamheid en rechtHet Nederlandse (omgevings)recht is vooral gericht op het voorkomen of zoveel mogelijk verminderen van negatieve e� ecten van productie en ruimtelijke ingrepen op de natuur en het milieu in Nederland. Tijdens het jubileumcongres op 4 oktober 2012 schetste Jacqueline Cramer de ‘schaalvergroting’ van milieuproblemen naar mondiale duurzaamheidsvraagstukken als klimaatverandering en grondsto� enschaarste.De werkgroep Mondiale duurzaamheid en recht richt zich op de vraag hoe het (milieu)recht een bijdrage kan leveren aan mondiale verduurzaming.

Werkgroep Juridische bescherming van de biodiversiteit in de NoordzeeDe natuurkwaliteit van de Noordzee gaat achteruit. Het gaat met name slecht met bodemfauna, vissen en zeezoogdieren. Het juridische regime voor de bescherming van de Noordzee bestaat uit een complex geheel van internationale, Europese en nationale instrumenten. De afstemming tussen de instrumenten is gebrekkig. In deze werkgroep worden de juridische knelpunten bestudeerd die zich voordoen bij de gebiedsbescherming en de generieke soortenbescherming van de Noordzee. Verder bestudeert de werkgroep activiteiten die impact hebben op het mariene ecosysteem, zoals onder meer visserij en windenergie en ook de ruimtelijke ordening op zee van deze activiteiten.

Werkgroep Vergunningverlening, toezicht en handhavingIn deze werkgroep van de Vereniging voor Milieurecht bespreken de leden de ontwikkelingen op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving, met name in verband met de nieuwe Omgevingswet. Uitgangspunt van de werkgroep is dat de bespreking van deze onderwerpen op de uitvoeringspraktijk is gericht. Aan de orde komen zowel de voorstellen over uitvoering van de Omgevingswet, maar ook actuele

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 30 11-03-15 16:41

Page 31: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

31

onderwerpen als: hoe borg je de juridische kennisinfrastructuur; hoe zorg je voor afstemming tussen verschillende disciplines (bouw, milieu en RO); de beslisruimte voor de lokale overheid in relatie tot de Omgevingswet.

VMR JurisprudentiedatabaseIn de VMR Jurisprudentiedatabase kunt u uitspraken en commentaren vinden van de leden van de werkgroep jurisprudentie en van andere milieujuristen. De database bevat meer dan 2500 uitspraken. Leden van de VMR krijgen toegang tot de VMR Jurisprudentiedatabase via het besloten deel van de website www.milieurecht.nl. Na aanmelding ontvangt u uw inloggegevens. U kunt na aanmelding ook uitspraken bekijken, toevoegen en becommentariëren.

Met dank aan:

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 31 11-03-15 16:41

Page 32: VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag v2...- Column (februari 2015) van Marielle Naeije op de website van de VMR. VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 9 11-03-15 16:41

Over de VMR

De Vereniging voor Milieurecht (VMR) is een kennisnetwerk voor milieu-, water- en natuurbeschermingsrecht. Leden zijn afkomstig uit verschillende geledingen zoals de advocatuur, de overheid, de rechterlijke macht, de wetenschap, het bedrijfsleven, natuur- en milieuorganisaties, adviesbureaus en studenten.

De VMR organiseert studiemiddagen over actuele ontwikkelingen in het milieu-, water- en natuurbeschermingsrecht. Van deze bijeenkomsten verschijnt regelmatig een verslag in boekvorm in de publicatiereeks van de VMR of in een vaktijdschrift. Eenmaal per jaar organiseert de VMR in het voorjaar een VMR Actualiteitendag. Eens per twee jaar organiseert de VMR in het najaar een VMR Praktijkdag over het Activiteitenbesluit in de juridische praktijk. Meer intensieve bestudering van onderwerpen vindt plaats in werk-groepen, zoals in de werkgroep jurisprudentie milieurecht, de werkgroep mondiale duurzaamheid en recht en de werkgroep juridische bescherming van de biodiversiteit in de Noordzee. Leden van de VMR hebben toegang tot een online jurisprudentiedatabase, waarin ze uitspraken kunnen zoeken, toevoegen en becommentariëren.

Het verenigingsbureauHet bureau van de vereniging is gevestigd in het centrum van Utrecht.

Hamburgerstraat 28a, 3512 NS UTRECHTPostbus 522, 3500 AM UTRECHT

T: 030-2312221E: [email protected]: www.milieurecht.nl

VMR 1501 Programmaboekje activiteitendag_v2.indd 32 11-03-15 16:41