Themadag bezuinigingen in de kinderopvang 25.1.12 half

• 1. Bezuinigingen in de kinderopvang;wat is de invloed van onze OR?1 Bezuinigingen in de kinderopvang 25.1.12

2. Waarom dit thema?De kinderopvang beleeft spannende tijdenAls gevolg van economische recessie bezuinigt de overheid: ook bezuinigingen bij de kinderopvangDoor korting op de ouderbijdrage hebben ouders minder te besteden.Kinderopvangorganisaties kampen met vraaguitvalOnzekerheid bij personeel over behoud werk en flexibele inzetIn eerste kwartaal 2012 nemen kinderopvangorganisaties beslissingen over openingstijden en locatiesOverleg tussen bestuurder-directeur en de OR, maar ook overleg met ouders, personeel en vakbondenWat staat onze OR nu te doen?2Bezuinigingen in dekinderopvang 25.1.12 3. Onze doelen1.Je krijgt inzicht in hoe kinderopvangorganisaties kunnenomgaan met de gevolgen van vraaguitval. Je weet welkemaatregelen mogelijk zijn bij het inkrimpen van jullieorganisatie. En je hebt inzicht in de wijze waarop de ORvoorstellen kan toetsen voor aanpassingen in de organisatie(adviesrecht van de OR) en aanpassingen voor de werknemers(instemmingsrecht van de OR).2.Je krijgt ook inzicht in de rol van de vakbonden bij ontslagenvan werknemers, evenals inzicht in de bepalingen in de CaoKinderopvang die van toepassing zijn.3 Bezuinigingen in de kinderopvang 25.1.12 4. Onze doelen voor vandaagDoelen van deze themadag (2)3.Je krijgt tips, handreikingen, voorbeelden en ideen gekregenover wat je als OR-leden kunt doen, in overleg met dedirecteur en locatiemanagers, ook bij meningsverschillen overde krimp in jullie organisatie.4.En je krijgt tips en ideen over hoe de directeur en de ORkunnen communiceren met de achterban van werknemers enhoe je daarbij aandacht besteed aan de zorgen en vragen vanje collegas.4 Bezuinigingen in de kinderopvang 25.1.12 5. ProgrammaDe actuele ontwikkelingen binnen de kinderopvang: wat zijn de gevolgen van de bezuinigingen?Waar staat de OR nu?Wat betekenen de bezuinigingen voor onze rol?De aanpak van de problemen: verschillende posities en belangen. De rechtspositie van de werknemers en de rol van de vakbond.Sterk in de OR! De OR is aan zet Aandachtspunten voor de rol van de ORDe OR gaat verder: vervolgstappen voor de OR.5Bezuinigingen in dekinderopvang 25.1.12 6. Mark Rutteheeft geen kinderen Welke gevolgen hebben de bezuinigingen van de regering voor onze kinderopvang?6 Bezuinigingen in de kinderopvang 25.1.12 7. Bezuinigingen in de kinderopvangEen domino-effect (1)7 Bezuinigingen in de kinderopvang 25.1.12 8. Bezuinigingen in de kinderopvangEen domino-effect (2)8 Bezuinigingen in de kinderopvang 25.1.12 9. Hoe bezuinigt de rijksoverheid?Regering bezuinigt in 2012 op de kinderopvangtoeslag voor ouders1.Maximaal aantal uren te declareren voor kinderopvang terug naar 230 uur.2.Kinderopvangtoeslag 2012 blijft op niveau van 2011: geen indexering.3.Aanpassing inkomens- en percentagetabellen: de toeslagen voor het tweedeen derde kind gaan fors omlaag.4.De overheid geeft geen ouderbijdrage meer voor de voorbereidingsuren voorde buitenschoolse opvang.En vervolgens in 20131.Eigen bijdrage van 15 per gezin per maand.2.Afbouw vaste vergoeding eerste kind, vooral voor ouders met hoog inkomen.ConclusieDe kosten voor de kinderopvang stijgen voor ouders in alle inkomensgroepenVoor sommige ouders wel 100 per maand.9 Bezuinigingen in de kinderopvang 25.1.12 10. Daarnaast ook bezuinigingen gemeenten Gemeenten bezuinigen op subsidies kinderopvang en onderwijs Ook gemeenten bezuinigingen, omdat zij minder geld krijgen van derijksoverheid. Gemeenten bezuinigingen daarom op subsidies voor peuterspeelzalen. Gemeenten bezuinigingen ook op subsidies voor onderwijs: dat heeft ookgevolgen voor kinderopvang direct verbonden aan (brede) basisscholen. Als gevolg van gemeentelijke bezuinigingen verhogen sommigekinderopvangorganisaties de kosten voor kinderopvang. Ook bezuinigingen op voorzieningen. Conclusie Bezuinigingen van gemeenten leiden tot tekorten bij kinderopvangorganisaties, betekenen daardoor soms ook tot een hogere ouderbijdrage en noodgedwongen beperking van de kwaliteit bij de opvang.10Bezuinigingen in dekinderopvang 25.1.12 11. Gevolgen op de werkvloer Wat merken we nu al op de locaties als gevolg van de bezuinigingen? Bij sommige locaties al sluiting van groepen. Medewerkers moeten soms eerder naar huis, wanneer er te weinigkinderen in de groep zijn. Groeiende onzekerheid bij werknemers over behoud werk en flexibele inzet. Geen verlenging van tijdelijke contracten voor pedagogische medewerkers. Beperken of niet meer inhuren van uitzendkrachten. Inkrimpen van de niet-groeps-gebonden taakuren: werknemers werken zoveel mogelijk op de groep zelf.11Bezuinigingen in dekinderopvang 25.1.12 12. Gevolgen voor de directeur of Raad van Bestuur en de OR Wat merken we nu al in het overleg tussen directeur en OR als gevolg van de bezuinigingen en vraaguitval? Directeur of Raad van Bestuur toetsen financile cijfers en debezettingsgraad van afzonderlijke locaties en diensten. Sommige directeuren informeren de OR regelmatig over vraaguitval enwelke locaties onder druk staan. ORen vragen de directeur naar beslismomenten. Soms heeft de OR nauwelijks invloed, omdat de OR niet aandringt op eenformeel advies of instemming voor de OR. Soms al conflicten tussen de directeur of Raad van Bestuur en de OR:bijvoorbeeld wanneer de directie zegt geen geld te hebben vooreindejaarsuitkering. OR waakt over naleven van de Cao. ORen vragen vaker advies bij vakbonden, trainers en adviseurs overbenutten van advies- en instemmingsrecht.12Bezuinigingen in dekinderopvang 25.1.12 13. Vragen en knelpunten voor de OR (1) Wat staat de OR nu te doen? Afwachten of? Voor iedere OR is van belang: hoe krijgen wij inzicht in de gevolgen vanbezuinigingen voor onze kinderopvangorganisatie? Dat betekent dat de OR probeert inzicht te krijgen in de financilegevolgen: bij welke locaties is er sprake van vraaguitval en welke locatiesstaan in de plus en in de min: welke locaties boeken verlies? De OR overlegt met de bestuurder-directeur over beslismomenten:wanneer komt de directeur met voorstellen over sluiten van groepen,aanpassen van openingstijden of in het ergste geval sluiting van locaties? Wanneer heeft de OR adviesrecht (bij reorganisatie) en of juistinstemmingsrecht (bij directe gevolgen voor personeel)? Wat hoort de OR op de werkvloer? Welke vragen van werknemers ensignalen over onrust wil de OR voorleggen aan de directeur? Hoe laat de OR zich adviseren? Door trainer, adviseur en vakbond?13Bezuinigingen in dekinderopvang 25.1.12 14. Vragen en knelpunten voor de OR (2) Wat kan de OR nu al doen? Initiatief nemen! Maak met de bestuurder-directeur afspraken over wanneer en hoe de OR wordtgenformeerd over beslismomenten. Zorg dat je maandelijks inzicht hebt in de cijfers van vraaguitval. De OR is ook op dehoogte welke locaties kampen met financile problemen.Dat betekentdat de OR afspraken maakt met de directeur over regelmatige informatie overvraaguitval en financile cijfers per locatie naar de OR. Bij besluiten van de directeur: zorg voor bedenktijd voor de OR en overleg met dewerknemers! tussen een voorgenomen besluit en een definitief besluit Hoe wil de OR dat de flexibele inzet van werknemers als gevolg van opheffen vangroepen, aanpassing openingstijden of sluiting locaties inhoud krijgt? De OR kanna overleg met werknemers zelf voorstellen doen. Onderhoud ook informele en formele contacten met ouders (de Ouderraad) en deRaad van Bestuur. Wanneer en hoe kun je samenwerken?14Bezuinigingen in dekinderopvang 25.1.12 15. Dilemmas voor de OR Voor welke dilemmas staan ondernemingsraden nu? Gaan we mee met voorstellen van de directeur over sluiting van groepen,aanpassen van werktijden? Accepteren we het naar huis sturen van collegas, wanneer er minderkinderen op de groep zijn? Collegas moeten dan hun overurencompenseren of min-uren maken Accepteren we het inkrimpen of afschaffen van een deel van de niet-groepsgebonden uren? Hoe flexibel moet je als OR zijn?15Bezuinigingen in dekinderopvang 25.1.12 16. Vragen om te bespreken Welke gevolgen van bezuinigingen zijn nu al merkbaar? Welke vragen en zorgen hoort de OR van werknemers op de werkvloer?En wat doet de OR met deze vragen en zorgen? Hoe gaat de OR om met de dilemmas (voor zover van toepassing)- Gaan we mee met voorstellen van de directeur over sluiting vangroepen, aanpassen van werktijden?- Accepteren we het naar huis sturen van collegas, wanneer er minder kinderen op de groep zijn? Collegas moeten dan hun overuren compenseren of min-uren maken- Accepteren we het inkrimpen of afschaffen van een deel van de niet-groepsgebonden uren?16Bezuinigingen in dekinderopvang 25.1.12 17. Wat zijn conclusies, knelpunten en aanbevelingen? Conclusies zijn Conclusie: we merken allemaal gevolgen van bezuinigingen, verschilt wel perkinderopvangorganisatie. Conclusie bij de vraag Hoe flexibel moet je zijn?:het moet van twee kanten komen: van zowel personeel en van de locatiemanager Conclusie: Contractverlenging is onzeker, afname van dagdelen en minimaleinzetbaarheid (min-max-contacten) is onduidelijkheid: daardoor neemt de onrust enonzekerheid op de werkvloer toe. Dat heeft ook gevolgen voor de kwaliteit van deopvang. Conclusie: de OR moet alert zijn op het tijdig informatie krijgen van de directeurover cijfers en besluiten. Dat betekent zowel formeel en ook informeel overleg.17Bezuinigingen in dekinderopvang 25.1.12 18. Wat zijn conclusies, knelpunten en aanbevelingen(2) Knelpunten zijn (1) Knelpunt: Wat gebeurt er met de pedagogische medewerkers, die zelf kinderenhebben? Hoe zorgen zij voor de opvang van hun kinderen? Knelpunt: Wordt er met twee maten gemeten, bij ontslag of juist helemaal niet? Watbetekent deze willekeur van ontslag voor de OR? Knelpunt: niet-groeps-gebonden taakuren worden steeds minder. Dit verhoogt dewerkdruk. Knelpunt: De werkdruk neemt toe en de kwaliteit staat onder druk. Er is weinigaandacht voor de emotionele veiligheid van kinderen. Wanneer toetst de GGD dezekwaliteit? En wat betekent dit voor de rol van de OR? (GGD bellen!) (De antwoordenvan GGD verschillen) Knelpunt: Werkgever verwacht hogere flexibiliteit van de werknemers. Kunnenwisselende werknemers verschillende gezichten ingezet worden op de groep? Knelpunt: achterban reageert nauwelijks op de vragen van de OR. Werknemerskomen pas achteraf met vragen of durven zich niet te uiten.18Bezuinigingen in dekinderopvang 25.1.12 19. Reacties (3) Wat zijn conclusies, knelpunten en aanbevelingen? Knelpunten zijn (2) Knelpunt: Zomaar naar huis sturen van werknemers? Kan dat zomaar? Knelpunt: De directeur is in denken en handelen een stap verder dan de OR. Watbetekent dit voor de rol van de OR? Het kost de OR soms moeite om daarbij haareigen positie en rol te bepalen Knelpunt: In de media ontstaat een negatief beeld over de kinderopvang Knelpunt: het alleen staan op de groep (tot alleen staan op de BSO). Knelpunt: contracten van pedagogische medewerkers worden aangepast op basisvan andere werktijden van ouders.19Bezuinigingen in dekinderopvang 25.1.12 20. Reacties (4) Wat zijn conclusies, aanbevelingen en knelpunten? Aanbevelingen zijn (1) Aanbeveling: De OR adviseert de Raad van Bestuur om tijdige informatie overvoorgenomen besluiten. De OR kan zich voorbereiden. Aanbeveling: Een andere OR is juist wel te spreken over het overleg met dedirecteur. De directeur informeert tijdig de OR over te verwachten besluiten.De OR moet echter wel alert zijn op veranderingen in de organisatie. Aanbeveling: De OR doet er goed aan om met de directeur afspraken te maken overde eigen rol van de OR: wat is de toegevoegde waarde van de OR? Aanbeveling: informeer de directeur ook over de WOR-rechten van de OR. Aanbeveling: Indien kun je met een externe deskundige of trainer ook de rol van deOR bespreken met de directeur Aanbeveling: de communicatie met de bestuurder moet intensiever, we hebbenvaker overleg nodig met de bestuurder, zowel informeel en formeel (OV). Aanbeveling: De OR en directeur wisselen meningen en vragen uit via een digitaalforum20Bezuinigingen in dekinderopvang 25.1.12 21. Reacties uit de groepen (5) Wat zijn jullie conclusies, aanbevelingen en knelpunten? Aanbevelingen uit de groepen zijn (2) Aanbeveling: Maak de achterban duidelijk wat de eigen rol van de OR is bij deveranderingen binnen jullie organisatie. De OR wil weten wat er leeft op dewerkvloer en daarover de directeur of de Raad van Bestuur informeren. De OR wilde besluiten over bezuinigingen of vraaguitval van de directeur of de Raad vanBestuur toetsen. De OR wil voorstellen doen over hoe de flexibele inzet vanwerknemers georganiseerd kan worden.21Bezuinigingen in dekinderopvang 25.1.12 22. Nieuwsgierig naar de rest..Wilt u de volledige presentatie ontvangen?Wilt u meer informatie?Wilt u begeleiding, advies, een training voor uw ORwww.fnvformaat.nlTel: 0348-497397Vraag naar: Dineken Broekhuizen22Bezuinigingen in dekinderopvang 25.1.12