Sayı #1hertz

bir tarayıcı hatırası // serkan ışın // eylül 2008

e n f o r m a s y o nektoplazmasındaher kıvıl c ım ıbastıranbir hayalet

polis imgesi ve TVekranının emicigözü tarafındanyönetilen birkapitülasyon toplumu

optik

kalınlık

S.S.S.Hertz nedir?

Hertz, Serkan Işın tarafından tasarlanmış, poetikhars.com’unyan ürünü olarak yayınlanan ve sadece üyelere gönderilen,ücretsiz bir görsel şiir bültenidir. Sadece görsel şiir ve bunabenzer şeyler yayınlar.

Nasıl edinebilirim?

Hertz’e, http://www.poetikhars.com/hertz adresinde yer alanformu doldurarak abone olabilirsiniz.Dergi, adresinizeücretsiz olarak gönderilecektir.

Nasıl katılabilirim?

Görsel şiirlerinizi, yazılarınız, işlerinizi, kolajlarınızı,fotoğraflarınızı [email protected] adresinee-posta ile gönderebilirsiniz.

p o e t i k h a r s . c o m / c am e r a

evet?nedirbugörselşiir

2 3

2 0 0 4 - 2 0 0 8 T ü m İ ş l e r

sayı 1

TÜRKİYE’DEGÖRSELŞİİR

hertz.poetikhars.com

bi r konuşmayabaşlarkenkimi kez gibi veöyleyseçoğu kez ölesiye yadave, bazen sevinçlekikesilmiş bir yerindenkafanı çevirmeden,içgeçi rmeden, üçyerindenkırık, kurak, tuzakcümle

etiketinde yazmıyor,hangive nas ı l olduğubilinmiyord i y e ö y l e ,biliyorsun, çoğuye r i nde e k s ik ,gedik, nadikbir hikaye, birazorasındanbir oradan, bi rburadançeşitli olasılıklar ve

ruh, vektörel evet,hızrenk cenderesindekenditav ına doymu şşekilde, aevet, kesilmiş birkaçyerinden nasıl da,akşamadoğ r u , k e n t i ndoruklarında

sen ben o, aramızdabirkaçşe r i t v e ı ş ık l ısokaklaradalıp bizi bir vatandobralığıile çekip çevirecekvitesaralar ında fülürfülürd i l s i z l i ğ i m i z ebandrollüakşam haberleri vekomedi

parlak, şey, hani,neredeng e l i y o r d u ,basamaklar yani

i şte matematik ,çarpmasınyüzüne, sabahıneteklerindendökülüp gelen şu subu su vardı, hepbabadan mi rasumudunb i n a t o mağırlığında, pardonçekil göremiyorumekranıbirşeyler deniyor,evet, kısmenbazen, neden, hiçde yararlı,c a n ı m , y a l n ı zölecek mi, taksitle

çekti cebinden aldı,tespihi,y üz üğü, cenkelazım mıydı, nargile,çay, bişeydi, sonrakaçaydıattı, büyük yerden,kafasınıçevirip, bir nefesald ı, bir yudumg ü r ü l t ü l üsokaklarda dökmedemirh e y k e l l e r d e ,k a l d ı r ı m l a r d atabelalardao k u n a m a z k e nyüzünde, borç, evet,bizimoğlan, kız ve gelin,söndürışıklarını yüzününarkas ına doğ rubüyüyüp duran, ovodvilin.

d ü ş m a n e v e t ,düşman, konuşmalıbir hareket, elindengeçen rüzgarürpertirken aklınagetiriyorilk aklına gelenşeyin ismini.

kesin ve bazen,neden, illa ki, evetdursana,

John Berger sorar: "Görünen şeydeki anlam nedir?" vecevabı hemen verir: “Kendini durmadan değiştiren birenerji türü"

Kendini durmadan bakış ile değiştiren bir enerji türüolarak görüntü, ışığın ve gözün arasında hapsolmuş,tuhaf bir yaratıktır. Anlamı önceden belirlenmiş herşey, göz iç in k ılavuzun (estet iğ in) alan ındafarkedilecekleri anı bekler. Olasılıklarla, sözlüklerle,olmadık ilişkilerle orada oldukları andan itibaren önceılık bir ışık tarafından ziyaret edilirler, gözümüz dahasonra gelir.

Berger, bakmak'ı tekrar tanımlar: "çizgilerin, sınırların,sınıflandırmaların, kendine verilen adın dışına taşanherşeye."

Böyle bir bakış ne kadar mümkündür ve bakış'ın niceliğiile bakılanın niteliği arasında kurulması algı tarafındanemredilen şeyler arasındaki hassas terazinin ölçübirimleri o kadar inceltilebilmiş ve çeşitlendirilebilmişmidir?

Alıştırma, şair için şurada başlayacaktır: Makinalaşmada.Derya Vural'ın "görsel sindirin" serisi, yapan elin çeşitlimekanik ve organik basamakları tıpkı bir duyarga edasıile işlediği görüntülerden oluşuyor. Bunların arasındabakan göz için "enerji" sığaları yaratılmışsa da, işçilikdaha çok negatif alanda çalışır. Sonradan tersineçevrilmiş renkler de işlerin kendi doğalarının parçalarıdır.

"görüldü" yazan bir mührü alıp, gelişigüzel şekildekağıdın üzerinde çeşitli tonlarda basabiliriz. Gerçektebunu gözlerimizle yaparız. Görür, tanır, algılar ya daalg ılamaz, geçeriz. İlk darbe kağıdın üzerindeyerleştikten sonra, şair-makina için ilk yırtık da açılmıştır.Ressam gövdesini de işin içine katmaktadır, görsel şiirdeilk kez şair, gövdesini, gövdesine söz geçirebildiği herhareketi kağıt üzerinde işaretlemek, izini çıkarmak içingöreve çağırılır, gerçek-zamanlı olarak. Bu çağrı, artıkbir mürekkep lekesinden öte, bir Siren olan ilk işaretinpeşinden sürüklenmekten başka birşey değildir.

basit bir bilgi: şeylerin renkleri dalga boylarına görebelirlenir ve bunların her biri "görülebilirlik alanı"içinde yer aldıkları sürece bizler tarafından algılanır.

Şair için görülebilirlik alanı, arkeolojik bir kazı alanı,anların ve kelimelerin çakıştırıldığı bir kaza/anlam/deney

pistiydi. Sözcüklerin belli bir tonları, şekilleri ve mesajlarıvardı. "ama" kelimesinin bir şekli, bir sesi vardır amabir görüntüsü yoktur. Ya da bir gösterge olarak ama,sadece yazının içinden türetilmiş bir çözümdür.

Rilke "ne kadar bağırsam da, biliyorum, meleklerduymayacak sesimi" demişti, ama meleklerin bizigörmediği konusunda hiç bir kesin bilgimiz yok.Görülebilirlik kategorisini fark ettiğimiz andan itibaren

hem Batı modern sanatının köküne hem de şizofreninkenalarına doğru ilerleriz (ki kimi yerde bunlarbirbirlerinden farklı değildirler, tarih içinde). EstetikYüce'nin yaratılması işte o büyük gözün, evrenin ucundasa l l an ıp durdu ğ unu dü şünm ekten geçe r .

Görünen şeydeki anlam, muhayyilenin arkalarınatıkıştırılmış bir gösterge-üretecinden ta çocukluğunkaranlık dakikalarından bu yana geçirilip, kısacık birsürede tanıdık kılınır.

Şair-makina olarak görsel şair, görülebilirlik alanındakienerji yüklerini renkler, tonlar, spektrumlar, dalgaboyları ve karmaştırımlar üzerinden yeniden okur.Bunları yaparken kağıdın ortasında, okunabilir bir birimolarak kalan "izi" yazının aşırılaştırılması pahasına takipeder, edecektir.

Yazı bir süreçtir, şiir de öyle. Şiir metni, yazıldığı zamaniçinde değil, daha sonra okunduğu zaman içindeanlaşılacağı için düzenlenir, yapı bundan ibarettir.Topolojik ve tipolojik olarak da başka birşey değildir.

İŞLER > DeryaVural

İlk dize, ilk kelime ve daha sonra aşağı doğru süzülenakış, son kelimeye geldiğinde hala anlaşılabilirliksınırlarındadır. Şiirde zamandışı sadece temsil edilir,gösterilmez. Oysa yazı, çoğu kez bizim için yazmanınzamandışında ikamet etmektedir. Herhangi bir t1anından itibaren tsondize anına kadar geçen zaman,bizim için geçmiştir. Resme bakarken zamandışınadüşer gibi oluruz. Öyle bir bulut olamayacağı gerçeğiile yüzyüze bırakmayız resmi, öyle bir bulut, öyle

bir ev, öyle bir duruş, öyle bir yüz olup olmamasıbizi ilgilendirmez hatta.

Derya Vural, bize yazının zamandışına doğruattığımız enerji aralıklarını, bir makina edası ilegösteriyor. Bu işlere bakarken orada hiç olmamışabakıyoruz. Tanıdık olanlar üzerinden, yabancı halegetirilmişin estetiğine.

Serkan Işın, 2007Derya Vural’ın görsel şiirleri

http://dryvrl.blogspot.com/ adresinde görülebilir.

4 6 57