Top Banner

of 196

Román Gubern-

Jul 06, 2018

Download

Documents

Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
  • 8/17/2019 Román Gubern-

    1/196

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    2/196

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    3/196

    Del bisonte a la realdad vitual

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    4/196

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    5/196

    Román Gubern

    Del bisonte

    a la realidd virtual

    La ecena y el labero

    EITORIA ANAGAMA

    C

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    6/196

    Por/ad:Juo VivasIltrón: clg de Juo i a p· «L eus el ej»

    ázqw, y n fo Mn Mono egún e l o

    Romn Gb 196

    © EDTORIAL ANAGAMA S.A Pó l Cr 58034 Baelo

    SB 4-3354·

    Depio ga . 255·

    Pi n

    i'plx S Conuó , 84 elon

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    7/196

    I. RETE A ESCEA

    a pogesva isn e a tecnoogía e a eaia vital, iaiaa ese los centos e nvestiga-in iomática e las socieaes posinsiales aociio con na cecente coloizaci e maginao mia po pate e as cltas ansnacioales hegemicas e pesona paa impoe aiomiai estética e ieolgica panetaia a á-pia isi e a eala vital en aos e ao-aoos nvestaos gabees miitaes, insiasel eteteimento y e espectáclo talees e

    ceatstas esá iminao co neva lz,inespeaamete, e sentio y a evolcin e as imágenes ao lago e la histoia occiental, movia po s aspi-aci haca el ilsioismo eeecial más peectoposie. La isi geealzaa e la ealia vitalpo hac e peciamos e el to estaspesetaoes ccas taiconaes ese a pin-ta al eso hasta la televsin como impeectos poco satisactoos aticios plaos ta como oy se-en pecibis geealmete las pitas e la ea pepespctivista

    7

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    8/196

    A a d oló da moerzo q a prodó d mgn en Odenta ado omnada por a dole dge po-

    paón tta Por a prt po a ontad dproamnto da z mayor d nón m-méta po la eltaó d la apadad ota da magn omo op fdema d a aparniaópa d mdo ble na ambó q lmna n e prralmo d la rldad ra Et amb-

    ó d l dl gaño a lo ntdo a la nt-gna, omo ya aanzó Plaó, p q arrer al obeador oloado a l magen q reldad at rerte y o ant opa.

    Pro n ontrte o t fó d mgomo dob oto omo mlaro y omo mta-ó ralta no nontmo també on otr trad-ón no xtngda de l magn rpta omo mbolo eta y omo labrnto na tradó rm-a lad por l mbomo d art paorto,por lo qmta por la oedde rta y po

    los ódgo pogro de mo proeona a-tal arqto gnero, gólogo, meoólo-go et e osttye rddo ooleto óno errado de ta na emandade profo-al qe an rmpdo pa ls oddereta de aaño D maea qe en l tranpa-rea ota omórfia e la magena n lalra d maa e abrra mno trtoro opado por a magabrto, por aqlla qe no deo q mtra o lo qe parenta p a ndo d oltad de oltaó de oneptadd o d p

    8

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    9/196

    simbolismo Y la heos amao imaglaberioprqe a iferecia e la explicit sesoria y simbó-ia _e a escea, l laberito el gego y el latí!abirinthus)

    e efiio por el icioaJ omo cosrcció la e roeos y ecraas, oe eramy ifícil orietarse»

    Para eteer esta evolció reslta útil recorar aeyea recogia por Pliio el Vejo e s Hitoritrl, crca el iveo el arte e 'la pitra. Se

    g esta lyea facioal, a oce e Coritotró sobre a pare a sileta el osto e s amao,proyctaa como sombra, para goa e la ilsó e

    s preseca rate s aseca (ste episoio, ferte impregació mágica sera imoraliao por epitor Davi lla e s liezo The Origin of Pintinge175) No abrá e etrañar por tato qe algasgas atgas, como e lat, tice la mma pala-ra (imgo paa esga la imag, la somba y elalma Ni e e griego eido sgifqe a a vez ieaomo proyecto o moelo) y aparieia (como image

    ojeto, coveria e e orige etimológico e olo,iolatría, ioomaía y e las imágees eitcas. Y elgesto faioal e la oell e Corito erivara apráctica e ptar lo sete meiate s mge vr-tal ya sea s eeo (a mage e los reyes e elspjo L Menin e Velázqe) o s somba (e

    l prmr trmio e liezo Comig Event, e Wiiam Collis, 1833.

    l msmo libro relató Pliio tambié la amosaécota aerca e los pájaros qe a a icotear lasas paas por Zexis egñaos por s peeció

    '

    9

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    10/196

    mimética y la de poserior dsuite de arasios con-ta Zeuxis al orcerle un cuadro oculto por una coi-na, u cuando Zuxis f a rraa descurió ue

    staa pintada stas leyendas undamentarían la críti-ca d aó hacia a pitura a a ue reprochaa suengao a los sntidos y a a ngca y aunue staconstatació ilusionista no seía negada, en muchocasioes srí luego valorada como una viud, comohio essing n su Laocnte, a scrr su intro

    ducció u la pintua «nos agada ngandonos».Pro ullas leyendas griegas ean mnos simplistasd o ue aparntaan pues hisor de as uvas deZeuxis prosgue con e rproch de u los paros noron ahuentados n camio por la imagen pintadade nio u las t·ansporaa, deaando as su acasomimico, o ta ve sentnciando ue toda imagn estcondnada a una amigüedad esencia

    psicoanisis se ha xtendido acrca d a pulsióneóca acca de se irrsistil apeito d ver ues a caracerístico de la inteligencia humana y ue

    como toda fua iológica sería contempado cosospecha por todos los gorismos religisos, comomaa el casig lico infligido a la mujer dLot. Leonardo �a Vinci, ue tanto nos ha audado entder la visión humana, expresó antes u Frud lanara de esta pulsión, al reatar su sueo ntrando

    n una cuea oscura: «Al cao de un momno sc-e eonad dos ntiminos me invadieron: miedo  dseo medo de a guta oscura y amnaadora,deo de v si no contiene aguna maravi xaodnaria» st natural apetito de vr, u cundo se ha

    10

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    11/196

    oro xcy ha ado oi a la patoloa oyurimo, miroimo, copoia, copolaao mixoopia, ha io a c hprolao poéica

    t por ao arta, co cootacioca, como hac odard co u proaoita carars qi acmla oto, raado yotal too luar l mo para polocarialmt, acto u cofud u lotoapica y u o d poiida d toda la lla

    mo Mira a oa crmn sñr Karma A Ko, u homr aor co uira paia rpao ua fotorafa Eo mplo o hallamo, ralida at caotrmo coomaa, icoofiia idoomaa, pu trata d im rpraa or u opo

    ro apo a humao po todaa urado m ao ormaliaci coitia, ma-ada a podramo domiar són cóna hac amo orma fraa loprf aoo d la , o pto lmio

    o d coacio o la macha d apar ofimao ta coducta, la atoriad io l io o xplca o, u ry Pirroa ua pra ata cuyo mao aparcaprtao qu huira itrido i ati-o humao, Apolo co a ctaa y la u mua

    o u atrto La pui icca rla a td aural dl homr a impor ord y tio a rcpcio mia proyccio maiara, ii ta or y tio aparc ampiam i-ificao l o cltral a qu prtca

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    12/196

    l to pcpto y ú la htoa poal q halla ta cada mada. Bata co vtaa toda latptaco cca q ha cdo l cotodal q ooto dtfcamo como Oa Mayopo q ota época o ca ha do l Caodl Ry Ato la ata lata paa lo pco, o lJaaí paa lo o). O aala l apovchamtopo l atta p

     t pmtvo d la foma atal

    l pad d a ca dl palolítco po

    paa cot la ma d ot o aaMta q a ltolata, focalada a vc haca laadoac pda d o mtotco como -vada po la dvdad, vtaa a a a pat d oma ataa pcpco cca aca fl adoado. Y l popo Loado ovaaq cado aoa tapo mdo d ptacota a pad foma lla a macha laq pd dc hmoo paa plcca d la cdad d otoa do a lofom, d dota d od al dod y d mata

    lo campo pcptvo alatoo, mpodol tdo fatvo La aplcac clca m coocdad t pcpo pcoco la ctaldad lo cotty l aoo tt poyctvo d Rochah, tlzadopaa l datco pcopatolco. o vao oat d q Hma Rochach daolaa Z-

    ch amo tt, ta mpoa faclta poyctvaa ya coocda po q, l lao Kyoto,o l Tmplo d lo Ml Bda (Saad), l q vtat vtado a cooc t lai tata dol údco y a dtca co él,

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    13/196

    pa slo pud ftuas o ootvo u ado.

    Todas stas osdaos psolgas val paa

    a spc huaa o saos a a rta hasaué puto pud s vldas taé paa aguosras, oo l hpaé, l goia oagutos palotogos, os atopogos los tlogos o-cuda ho qu las otas psolgas t l huao alguos pgdos so tadat

    frgls D hho, l tsto dl hodo ptvoa h aie apa todava vlto uas atiudo a uosas hptss, u va dsd la aha ta l osgut sahao d la ascal, o os aos d ata, hasta la atv-dad oz psl dl ddo plga. Po alguashptss apatt otadtoas sulta a lapost odts. s, s shl Motagu sostu la oopa soldara dl gupo pt, o laooda dl taao d sus dvduos, su dsaollo a, Rhad a sost ao qu

    fu la valdad las statgas d la luha po l pod a aada las qu alao l dsaollo ald sus os, as d la hoza sas dosptss pa a pia vsta otadtoas lad la oopa la d a valdad, po s saa dspuadat, aas vla algo

    fudatal o, a sa, la atvdad d ta soal oo as dl poso d hoa

    Sa oo u, los pitos ftados po doto odo allup o plas a o qu s lsa ptado a aha oa la , ha vlado

    3

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    14/196

    lo l chmcé y ogtá ooc o mg ld l o, ddo coo o cocc d dtdd como

    dvdo, como l o o r mo o coty rro vo trogt c d lot ctv y cogtv t lo y lhom.

    E l hmo, l hmfo dcho dl c-o, cldo l ocmto d l fom

    c orl y cl, cr l tdo l gc, l re exea d s foms vl,mt l hmfo zdo, clzdo lo vl, lo coctl y lo ltco, cl-mt ol d lo gcdo d dch om. A l oc cmo d hclt tmdmt mlcdo, mt vz l cc vl l ouu co d dcg d g oécc o cc-o d os cl, o h do looctco t l loclzc dl co

    l o ol l coz crl d l cc yd l cocc vlomcmo o lcr l cc v-

    fmo cogtvo y mocol l v,ctvdo o otmo rocdo olgco dfomc lmo c oc -

    roolgc, colgc y mátc d dcfrmto cogvo, d vtd d tdo dl oto c-d, odo volátlmt o z d hc l to ocl, ctor d m fom cott comto, d

    4

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    15/196

    modo u l ifomi oi tutu omoduiii ogitiv o l idtifi d oto d u pl iimo d idti oo,

    oo (vov oo pupo u pilio umuldo po l pdo d uto, o u oo d uvo ppto. t tido l i, d lo t tipo d mmoi togdo pi i (p od piodio po), impíit (p hilidd d ui utomát l

    máti p l ooimto, v pí-cmt l útimo d llo. Y tto má fizmt otiv uto mo l implii moiol dtímul p l uto, lo u od l lgidpttiv d l volui, pu od pligo omz ud l upvvi l o, li iolgi d lo tido o l d ph-d fom, io l d di igido oui, l ppto u vivi utiv ugidd l tivi d u igido po pt d tímuo viu otmpdo po l uto, ui ivit t

    tímulo d tdo lo it o ogi ump d oxio optul (u itli it-tul itm d opto ooddo uodido tiv

    o ot pt, pii viulmt ipli udim pil, dido ti d l fom

    oid o o movimito ádio d l mid, tmié u dim tmpol, z d dui dl ido potoio o ál uilftudo po tl mid Como d ppi l tvi tmpol d u oto d u

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    16/196

    roas crrals, a lao a afrmar u timpo,y o l spacio costituy la bas a prcpci y la cocica Y so las iscotuias, ixios y

    cotrasts las formas, txturas y/o coors as upopocio l suo ssorial para articular lsio a prcpci, pus o o ay f-ciaci o ay ormaci

    oo o ico pud ifrirs u la pcpciisual o s u automatismo ssora sio ua com-

    pla aoraci coitia los atos ssitios rci-ios El rcoocimito catoas suas sutos y obtos s u rcoocimito uaitda stal a psar sus mutacios accita-s poru l aor fomatio los rasos iaria ts s mayor u los rasos muals. As, atrprtac ua ima por su spctaor sasa opracios coscutias iscrimiacismtica, u a s os rasos iaiats loérco o catoal (itifcaci atoras scas a traés sus sumas isuals), a la fcia-

    ci siulariaa os sujtos u obtos particularsrprstaos a traés sus propias iriats si-ulars. s cr la iscrimiaci smtica opra lo érico a lo iiiualizao suma cato-ral a lo cocrto y siuar

    Pro oo humao o s u prcpto utro

    pasio, automatao ioct sio u istrumtocoicioao y suto a u apia cultura y a uautoapriza. E ustra cultura, s ap a lras ims casi a mismo timpo u s apr ahalar racias a la imrsi socia l o. a ctu

    6

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    17/196

    a imá apr c la aya a pa-a suav pr part par, itifca r-amt para l mr la frma im a

    picaci utraa, mitra u l aprizal la ral pruc pr la pici ma y la ictaci mayr. Y a c amá ir apy a apria eral, y ic-ra Muc má lari y icil rlta l apri-a la prcci litica icica miat la

    crtra y l iu ruir tra aiarmrc, mra u la cmptcia c-ica actia miliza tructra ura má cmpla la cmptcia icica paa.

    r, amá ar ma a a paa amiliar, la ii maa ti ua itria,m ya ituy Ri, y prcpci a a a part cicaa pr la citral caa épca, tr la a cci- aptaa pr u ptr, cm mtr ami-amt mric rt usón.

    La ca trmiat a prcpci iualmaa, tat cm a itma rprta- ratia, ria tr factr l factriiic prrama pr l capita étic, ui-pamit ria y trmiim ilic y ya uiaia para caa pci l ca cir

    iac patlica cm ut acta alti El factr cltura cic ltral,trma pr la traici, cci y áit cmparti y rmit a la itia l rpcia a u prc l t prcptr ta

    7

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    18/196

    caso lga como moizaor la prpci, las tss Sapir, Whor Lra. Y por últmo, lfactor va, trmiao por los cocioa

    mitos prsoas sbtvos, po as sigariasrivaas la histora prsoa l sto ato pao orgáco como l psicogco, grao -trmiaas scalas vaors, xpcvas, prfrcia, avrss, tc Así, a l blaco s asctras ocas smbolo positvo paz

    pra, par haa pacio acct grav a v orá covrtrs tat agtcromatobo. stos ts ivs pora sgarscomo fioperceptual (caracto por s trmis-mo biolgco s atomsmo, etnoperceptual pro-pio caa ctra idopecepual proio caaso sigar

    Rolf Arhim ha scrto la visi s acto tlgcia, ps para so prcptorprozca s sciframio cogvo, cmo ats imos, b oprar a rarac os stímlos,

    sgú s racia formativa, s los más rl-vts géricos corrsp a os parosvaats ca catgoría gsica, a los rv-a os rasgs más spcícos acctals l sto obto or so s apr a vr rigo, a prcibrvsamte) o oo l mo sab vr, como smstra mpíramt cooao a varo sosa a misma sca rcabao ss rsltaosAsí, l íga cazaor sab r mch mor osatos visbls s bos l trst o vistarasitorat matlogo l co más pro

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    19/196

    dutdad rua los sos d la pl u l lo,omo l ampso ha o las us dl lo, m-tras l torro profsoa s apa d dstur

    ua tla más mats d olor ss oda-daos.dmtdo u l pamto ssoal hmao

    aa la prpó sal sa rsal, tos osodoamtos soolturals los psoals dpa u pap fdamtal a stuturaó

    as prpos ss. Ta mportas suta, dtra attuds, ptatas pruosat l mdo sl Los psóloos s r, to, _ la prepercepc para dsar u stado ps-o pd a a prpó, uado u stospra prr dtrmado stmuo sal ststado a u uadro d ptatas, a su zdtrma ua ató slta dl suto a ma rssta psoóa para mtaolzar l stm-o u ourda o sus ptatas mplado u íl so podra ds u l suto fas d

    rprpó dspo su apato pso stado suproduó rosa rlaó o l stuo sprado. Pro s tal stado falta la prpóado l stmulo s oordat o las ptatas, por la msma zó dlta la prpó asotrao faordo la prpó d l sprado

    taulado la d lo sprado, omo a radomrosos prmtos d laoatoro, om l dr y Pottr sor trprtaó d ms dfoadas l d olls o patallas pma.

    Todo lo dho hasta au al para l ppó d

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    20/196

    coca o arfacto pltico poradord tido qu publa ho utra da icooraalitada por lo divro dio tcorfco qu

    coiua l paa d utra couicació d aa ab ua ia pud ucitar ctura valoacio ditita coo ab o crtico d pitura d ci u cuado cotplado po u hito-iado d ar por u lo pud dar lar a udivra itrprtaco

    par dl itr hiprcrtico d Plató hacia ludo d a i lo ciro qu durat i-lo la rió tórica toro a la a al ar d la qurlla icooclata qu aiaro iuit captulo adat pobr odava a pricipio dl ilo XVI para alilo la ltatroóc d u atoo acrcaba» l obto al obrvador alilo o cocba la acacó óptica trio d ia o d rptació pu paral a ia foraba ólo la ta dl obrador lacia óptica d alilo ra tabi ua

    lacia ótica ua poca qu la talia po-actita acababa d fctuar ua cotrbució -ca a a catividad a la ivció icóc pad la apoaco tórca daal d Brllchi lbrti eoardo aari todava o tda aqulla poca qu la ulaidad d a iaicóica d qu ua rprtació qu oc a u pctado d do ara iultativ ra traitiva poq prta aloco u ora colo iva porq rprta a a rpado alo to lo qu lo

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    21/196

    smilogos omia hoy la ol ala lamágn pus oa imag s a la vz u sopofsio iormai y ua rprsai a.

    La imag iia s ua agoa prpual yogiiva, a agoría rprsai u rasmi iformai ara muo prbio vism, u oo oio por aa uura, lo uauoria a rfirs a ua ialiai a prsiia a lra humaa E puqu ua

    ii aropolgia u poo prolia la imaiia, po qu ahora m par oporuo rsar:a imag ia s ua moaia omuiaivisual qu rprsa mara plásiosimia,sor u sopo sio, u fragmo oro pio (ppt, o rprou ua rprsai malvsualiza (iosa, o ua omiai am-os, y u s suspil osrvars l spaioo timpo para osiuis piia via-ria pia s ir, sopor omu poas, lugars y/o suos isios, iluo r

    sos úimos a propio auor la rprsai momos disios su iiasá laro u pu os muhas oras -

    iios la imag iia, omo s ompruao u somro rpaso a los mauals a o smiia u irula por as sulas faulasuivrsiaias. aa ii pivilgia uo losmuhos aspos qu o irés para araizar imag, omo su pia las prposisuals, su isomorsmo, su sui a las ovio-s uluras oigs aa époa o lugar, .

    2

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    22/196

    S pud ptua, coao la lyda d a muchcha d oio, po mplo, qu la ima a p-cia imlica d ua aucia, ptada ca

    ialmt o u opot y dtiada a itplaiualmt co u oma, xtua y coo a uci mitica d u oado.

    o m qu popo catáloo d dicioá o m opatia d a ima icica, aqu oita fiao aluo d lo úco tico qu

    ha ultado má polémico, y po lo má poduc-o, a xioa acca d tatuto culual d laima o mpo, o cocpto d imiitud yd iomofmo mto co dmot ditia-mt la tría aloaoa cláica qu amaa qu aima a u io aecido a oto qu pta-a, ñalado qu, todo cao, pacdo o ol oo, io co l pcpto iua dl oo, qu coa i ditita. umida a caia caica-ci, hay q coda qu omtía uilia témio siilitud paa di la foma q, tido

    tamaño dift, cora la mima popocio-, pu tda u mdida ha aumtado o dimi-udo a mma popoci t cocpto tamt apica paa dfii ua modalidad d imá icia ta coocida y útil como la auetasimpcidi l taao d aquitct, uaita y cafo Y tamié tpol, co latafomac plaara imputa po a idimioa-idad d la oa d papl, a la poyccio ométi-ca d lo to tdimioal.

    l cocpto d soofso camio, utia

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    23/196

    ormet bra, omtra, umica y cri-oraa. t timo mbito u itroducido arcipio d io XX por Mitchrlich, cado cl-

    d iomorfo o curpo d drt compoiimica pro co la mima ructura molcular ua forma citaia, tctura critalia u drmia a acualidad por la diaci d lo ra- X. El cocpto d iomormo fu porado dto campo citco por la mitica y dia

    úmt omo imuaci icica al modlo io-rco plaario u rprta imbicam larcpci viual d ua ralidad rfrcial drmiada. ; i ui y d u modo mucho m impl, imulaci iomorca hac u parr utituyablicamt al r. Y a partir d t cocpto ud tabcr u la ma icica u artactoca u tramit u ificado a travé d uaructura iomor, u ivit a cada ua d ur co u tido rlci co a otra. taici odra calicar d orca pu todo

    rimo cotituy ua uidad hcha d dvraa.ro l bat m proloado y prodo acrca

    l aturaza de la ima icica ha trado ucidar i trata d ua rprtaci motiada,acida d ua olutad imitativa o aalca u pr-

    d cpiar aparica ptica d mdo viibo, por l cotraro, trata d ua rpracramt arbitraria, producto d ua covcicia la cual, palabra d No oodma,auir coa pud rprtar cualuir coa,

    3

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    24/196

    como ocue co lo ios de eue vel l msle oposo de s ess coecoss de Goodm sido e hisodo del e . H Gomich

    cuys eo como puede iese po lo ue y llev-mos expueo cec de l similiud y el isomosmoos pece ms oles covicees. Gomichuc h edo ue l epesecioe icóics eté fomlizd co covecioes popis de cd cul- de cd époc de cd éeo y de cd escue

    peo de su eudio pespic de hisoi el e(esudio ue Goodm io olmpicme) y de l osevció de compomeo de lo imles deduceue l icoicidd o es u pu iedd socil.

    specilmee ieees esul ls ivei-cioes de los eóoos cec de l pecepcó imlsoe odo ls elizds co eulos (simulcos vi-sules de imles) como l eecuds po NikoTiee. efeco los imles eccio esimulcos cóicos decudo l ime de l mdede l pe sexul o del eemio y luo posee

    ecces mecismo de cmufle p eñ susdepeddoes co ss cmos de me sdou oc o m y cooodo ue l icoiciddo es u coveció hum ii y ciLos señuelos uilizdos po los czdoes o comoluos esppos cmpesio com e

    elidd de ulez, ue se h sometio peepemel po pe de los eóloo uilido epesecoes isules poesivmee scs oimplfcds de esmulos desecdes p cdespce de eslece vés de sus eccioes o

    24

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    25/196

    auia d la, lo uma d imiitud o d ioiad uioal paa ada pi, má aá d o a ímulo viual da d ativa l ito dl

    dvido po ha pdido popidad iia paa él.uado potuamo q la ima a ovi motivada (o a ovi o tamt ai-ara), amao u lo iifiado o ival,o o aí a ovio, po lo q o lo ii-ado lo qu motva la ovio y o al vé

    m afma, po lo ao, q a ia ii-a ua vi plátia motivada ( di, aov pátia o aitaia), u omia dt ado l pripio dl iomomo ppti-o y ia aportaio imia d tipo itltual,opia d ada ulta, u plama popidad d uto oo pado

    Ri a la ovio d ua ima ii-a f a lo o ha llamado u tido oa, pu u puto pud pta o uap a pupila d u oo o u omlio. Y ddo

    ud admado omo oa d art u mouopo y qmado a uta iámia itita omo povoai oa. Y ua pitoaata ulta iompil paa u opo, atoomo u ado d Ma paa aor autaao o, admá d u o hay tto i ot a ltua d ua ima oa d t d uoduto, tto io y d u lto a-o, pim a, u a ompta iia ava pmo a ultualmt ort o la om-ia iia paiva d to. o, a puta

    25

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    26/196

    tl ngreni ltrl, ¿dónde reide l benemánti de tet ióni: en l intenión de prdtr en el deiient de etr? D-

    hmp deó etbeid e ien mir e ien heel dr> Y ntr, dánde n peueñ e n nid efrán pdem ñdi e e tt prpne e epetdr dipne

    ntrpólg n hn eneñd e l hmndd mpe neeidde piógi, temre e-

    penz ierle per expre de md dieren d t, n mti de l rt de niment,de e l id dlt, del mtrimni, de liembr d l eh de l enfermedd, de l gerr de merte Y g preid re en e mp delrte en e práti etét e Heidegger liópétimete m l dming de l id» L en init hblr de n frgmentión dietlprtilrit de l expreine hmn nierle, m-deld pr nenine ditnt en d tr Leneg inpirdr e l mim en td prte, m

    h demtrd el mitólg eph mpbel l reerire diferene «már de Di> er ne lenerg e mim, mnifetine frmle ndiint, ntribend d n de ell denr refr identidd grup Et mién rren el rte, e e n de l mh tiidde e

    iren pr l fiión trnmiión de re en nmnidd pr e exiten l eil leti (den p, de n región, de n grp e ntrtnn l etil indidle

    Debe dmitire pr nigiente e mgen e

    26

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    27/196

    oa , maa rai-imo d o raia ih-r a oia arala miia r la

    orma iia o q o d aa- did mao iaia (hra) iia rriia) q rra lora iiia a a oo i-a my ariada, a aada q d radra ara l d ora lra

    ircam, a m oma idolia la i la ra o la ard a y aao mh mo aa q ro a raia dl Mdio Or, l f-o d ara riada Pro ya aqla allíio ror o d a rr- ia r a mai my mr, q roorha ha ialiado o loo ai omio, rao io, i-ri aal yao y firao aaio a-ado Por a ar, la ira rr d

    qll ai arad haía d i aia aa l iaim dl o, ro oomo ilar am d a rao, m aral l i, aalo, adr Para aqlo aia l o d rrao,omo ima ía d ilar, día

    ar imm imal. om iría o-ro el ar d mho o rimo haaro da.

    Pr aqllo rm aaad aam dii alm d oor, mli ya

    27

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    28/196

    cn un nm qe pece mld mieimá tde en l leend fundcinl de l muchc deit cund tó e ped e pe e st de

    u md muchc de Cint n tzó el pefilftl del ven, pque, pe de e e ct de óvl fci, el eultd bí id imge deu c in iluet pc expeiv de cbe Elm núme de iexine linele de t depe l cvetí en má ifmtiv p ell, en

    má expev emtiv ue bie l czde delpeític pe ece tmb msmpicipi de ptimizción de l infmcin nime epeetd de pefil fue cnd cncen vit ftlmete, pque í e ideticbn me Ete picip ptimid de infm-ció vul egií ied tilizd p tigegipci qe epeentb de pel e t lcut extemidde de l pe mient el eltóx e epeetb tmete

    évitu h explicd que cd cultu e un

    cnt de item imbólic Y e cd cultu item icónic etblecid ctitue n pedggí de viión, ientd hci e decimiet dels fm cóic de u icfe L picólgde l Gett en l etel de u nentim peceptiv, hn demtd que l fm imple equilib

    d e pecibe me qe s mpe deeqbd pe tmbién que l f cncid e pecbe me que l decncid Et ecnmí píquic de item peceptiv puntl l vigenci hitóide u mtiv en cd culu que gnti l

    28

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    29/196

    dcció d imágs cóics, fácilmt rc-bls trvgts, s icsr Así rml l c de rrcis r figr h-

    l tig Egi r l d ltr d sitbzs mdi, tl c d tsgrdirs. Estmi d ctr cbzs Mitrs q hlístic r d ch cbzs d tr qdcí grs más sblts Y s hstdrs dlrt h stblcid tmí r l itr

    ccidt srctist cdrádl grscls stis, crctrizds r l stbilidd rgd d ss códigs s gérs, fct, csti- trdicis tmátic, d md q ls bdg-s dsds cstit ricis rmc Y ls scls itórcs g ids, crctrizds sistmtzció hmgé- d rcdimits frmls Y sí scsivmt,st llgr ls mvimits d idiscili gr d str sgl D mr q ls vcisrsis d ls rdccis icóics qd -

    scrds r s rtció fmiliridd, lgtm-s r s códigs d rrstció cctim- ctds Y d rdcció cb r mrs s rst cd s ccis s rci-ds cm ts

    r s, l ctmlció d l br sic

    s rcs diámic, l mird dl bsrdrcrr ls mdrs dl tt cóc rg sctr c s tció slct c ls mvimi scádics d s mid, q l cdc d lc  tv l dtcció smátc d ls frms

    29

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    30/196

    o iconográico cle del gnero y preheió d cvencione propi lo icooógco ( imbolio figr retóric, proceo ámico de

    ectr o deimieto en recorrido de ivele decompleidd inteect creciente e comlet el e-ido gob d l repreenció verdder epifní de entido geer v n pcer o dplcerettico pe et viveci etá ineticblemete cd epei de lecr de n igen E

    conveón de igcnte icónico e percepción y enentido e comprbe l proceo de converón de mer e eeg, ee co energ pqc

    Ere covecoe drrold pr l cticóic occidet qe hn hecho crrer má tit n debe teórco, gr a perpecv cetr, geo-mtric, in o bertini lmd pre ne er y conocid por grigo rmno fe difndid en el Recimieto por el rieco e Btt Abeti, como n plicción de l ye de lmemátic de geometr de l óptic l repre

    encón dl epco tridimenio obre pefcie de do dimenione perpectiv convitidede cimieto en n rtiicio fdentl prl contrcción cotitción de l imgeecne el dib y pintr occidet, y mergencen oreci de igo xv h recibdo mch epccione e el ámbito ttico fer e E eprimero h eñldo l lbo precror de Giotte reemp o fondo dordo po por pe o ritectr itdo tr o peroe giriend  o l pondidd de repreentcione Entr

    3

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    31/196

    l ctre etrpictóic de cidd rentin e hech ntr que l memátic plicd e i f-ecid entnce pr l necedde de n pnte

    ciedd mecnil que l perpecti line fue tm-én un cnecenc de encuentr entre l bidu- práctic de rten y el legd rtti ygemétic ecuerd de l Antigüedd cláic, que prctcb intutimente et técnc y que l per-ecti centrl que impn un punt de it únic

    nte l repreentción, epnd perfectmente lnue cncepción ntrpcéntrc e indidulit delmund rencentit en cntrte cn l iión mbó- g�d y depernlizd prpi del epci picric medev

    perpect centrl cnituye un mdel ilu detind imulr un epci menereentd en un upece pn, grci pnci-ente l tm prente de l gur queerecen cn l ditnci y a cnergnci de lne lngtudine prle en un punt de fg en

    e hriznte, ltur de del pnr y deberdr de l imgen. efect iluinit de lerpecti reultó tn impctnte pr u cntempne, que ucitó eyend n muy ditn de l de u de Zeux y l crtin de Prri A Dez-ier dArgenile, en u bgé d a vie de plu faeux peite 1 , decribe que en lrdine ctill de Rueil un pepecti pintd pr cue Rueu er t nturl, que l pár, queend pr b l rcd fingid e pn l ce

    1

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    32/196

    de ls elees de fcició ue l pespeci eeció p ls pies del Reciie e sudeeiis cienífco c gí de su ifbl

    cpcdd iusis, ue llegó subug efeiee P ccell Y es ibucó cieífccdu ieibleee iecó de áuisde dibu c s esegafos que pecie picipis del sigl XVI ue ili iss duse de Ae Due

    e e cáce cieífic de pespeci h sidcuesid cebee e ues sigl p uesc s c csel, p uie cdculu hua ce su ppi espci plásic uece ue c e pió de cse cecde eliis i e e iee ld p lpulidd e sses, ds defids p su guscheeci ie, ue se h ed ilizd lg de l hisi p epese sbe u spe bdiesil ls s e el espci idiesil, geed u pi iplgí de iágees

    escesi peede s esis l ec sisesdiess de epeseció pespeci, ecdes cpsió e egs de ls igus egipcis, cíes de ie pels, c ec de ls sucs de suculu gi, que fgí dfeees ieles de p

    didd pespeci ée us, iedp Led p g el eie de ls clesp l pfdidd, que ecí l iusió d lueséc» u s pesiiss lleví suee, pes sus efecs de pdidd y eliee se

    32

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    33/196

    d sól d rs, lnd l lín s nórf, un d fug é l udr r ágs qu dbín

    sfrs dsd us d s gs; s- ll, ls rgns ls, fr n E O rs m d-d d nr rs hn, l u ug su dás dl bsrd s íns -ls dgs; l s bll hbul

    dbu én u un d s l, d l s dsr d Gsd Mg,bé dd d s l l r s r ls qus, .

    ¿ud rs d lgu d ss sss rs-s u s nr»? d un d ls sss ds fr un rsó dsn d lsus s rdnsl su s un lóg nn gus h dd sus ss. Y d un d ss sss lrns ds d dsfrn ó rr

    nd u l rs lbrn s sól u ó u ss rs uhs hn sdlzds hsón_

    Dh s s s n Gbrh Gb Mrn K, n d Nls Gd l s lb n s u nó

    b, s l sluó én u s r ró í l d lh rl l s dsnl unu s d un són rl uld r sr unsó ul, nd sá En s

    33

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    34/196

    bs, e ee de extitd de veidd iet-s e ó de ls itds mtiies pespetiv et e l e fee m vesmilitd

    peeptiv b l dih ls ivestiies demp eietes e s pimiivs fmiliiz-ds este sistem de epesetió, e s qe et de l qe se e de pebs etáspesds h desmetids, ls eds ex-pliies pelimies e del setid de l im-

    e ls sets l itepet etmete Y e estept h e d Fste e e lpespetiv etl sps tif del empiism ]pás fsk d ostt qe sps betivió de l visió sbeiv es pespetiv lbeti seá est tpáeed pe e pe l ilsió ópti hipeeistde l elidd vitl mesiv, de l qe e iemd fe s pes, miets ést stite s lmiió ilsiist eesi e l e ifmáti

    Re de ies e s Dialgue ur le clris 17

    mó qe flidd de l pit es tt l devee l espit m l de eñ s s, este se es etemete plible l isiism de pespetiv etl, e ppe esisió etel peepió (e es eñd el imiet esisió ete l ilsió sesl el sbe deset diió qe se vei e fete deplds tvesis e h lled hst l edel ie pd téi de l pespetiv esidee qe l epeset pddd el elieve e speie pl vil e ite tdv más si

    3 4

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    35/196

    be fm e piió de l peie pl. t pte, p de e pe etd eeeló l fedidd de l tgeie de m-

    i. gde imágee mltitdii del teb, m l de Pl Veee e te ett pliéti, fig epeet-d dede difee e pt de it i p de g p qe elt má emile lpetd pepeti et hb ded de e

    dgm.La Mea ló e l etez del dg

    geméti pepetiit ppied pt g ietbe (el epe l pe del fd? etid l piió del bed te lmgeee i el te b letó l expeime-ió fml l tiió téi, mete etpeimetió llegó ht el eimmmiet li-üti de ppi text pláti Y i lgie ledegd l plb eimimmiet, l titié gt p l má mde de teflexiidd

    ¿Qé m miet de teexiidd pitóeite e el md qe a Mea, qe tite edde peió de metpit pit de pit, el má extdi gd tbdxt eimimd de l hiti de te La eaetió l gemet qe hb etd e l be de eió del efet iiit del epi pepe-i Y e tmbié l gemet l qe diite de te igl depé, ete epi iliit b de l pit bit de t tit epñlbl Pi

    35

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    36/196

    E ee de perspeti iusr l pereónel relis utrl de s rs einesiós, strnd ue l ue en u r es nó-

    i en r disi puede ser trsgresió. De hehl dnde existe un rti, llí existe u i-ión trnsgedi, Feud ilustó l perfeiónue td phbiió iit su trsgresió use uurs ióni ue peibis t hgées eiutbles ntigu utu egip se hln

    eepls de desiión de r si ntes expis ue en uell ulur ls rstrs ls extreid-des se epesentbn de perfi, en 1995 se desubió uatípi Osiis lete nl e beiee, en tub de perEl, isir del ó heréti kentóne r 2 ilóets l su de Cir l Paí1 de de 199 Prue ius detr de lhgeneidd es ineible l hetergeeidd

    Delrix esribió ue en rte d es entir»en u derió ue prib su pidd de in-enión sre su funión iéti epdut En

    efet, el rte es nes ue d ii de nerue e znble reprhe de Pltó l e se etse áiente en elgi und se nsde ·b e ángul de l hbilidd de prduión deleng, de bellez de su fbiión C elrs pr t pte, puede duplir eái-

    ene elidd isible, si inerpetl epresenr, h ue nlui ue el rte se defne p suráte edidr eesiente nipud, ue td ige es un epesentión pásti de uepesetió enl sensiet de rist

    36

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    37/196

    nee n gn ine. egnGuhn iidd ed e mne de eemen: diión e ém, inen

    ón difuión. Ane de fin eeimene en eldil diióninenión eedm e il genéi humn é de l beine de óg d eeión de eóg men Ebibefeld egún e eeimen, efe-ud n himné n niñ n miemb de

    bu nmáne ue ien en l ed de ied,ien ie efeeni eéi uniee hims eu iule eizds u i-ei quilib e., en nnni n l ud de l Gel e dmiid e endeniule mbién de l ngeión de e u eede dei un iginlidd, eedd e- que ie un exiión eéi. iuión del en el e ee delnd l lsiimee ene e egund ión ml de l ngudi lái en nue igl. el

    emiií iingu un belle nul fiel que- lee de eeión, un belle ull»,d en dig iie de un ngeunue e inniene_

    l n, en d é l nm imene hn hmgeneid l eeenine óni,

    ien ngeine n glizd enlid, de mne ue muh ee l i hn bud be d dede el Rmniimn mmi equilib ne l nm, que dib u b u uu ie gd de deiión

    37

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    38/196

    nvnt i, hantaa grig q l dii-dzb y l dtb d rigildd, sin nrti ntgnt Anq, r stá, trgat tm-

    bié b r brirs s l t dnt lbr vaguara intrdid, tmándl d lé-i milit, r l siist frés GbrlDsirédn 14, s dr nts d l lsndl imrsinism Y l lntd d ls ngrdisdgns d tl mbr h sid l d llr s trnsgr-

    sin s tiidd hst ls lmits d trismrsti L i s rn d jg ri d rgiidd y d inin, l m d d st etrañamnt tnt trsr lsmss rss r s s d smismmil d l dd, nr trs trs, hnh d d ls ids d gmnd ls ngrds (bism ftrism rsiis-m, ddsm, srlism, srmtism sism bst rt r, rt tl artra mnmal art t s d rtd lr

    g d nsr sgl, hst llgr dr n ds tm-ds, m l lgitd d las flds d ls sñrsL ltd stéti sbsi d rmnt

    i y d s grdis ri ss n-snis sils El dt d l Glr id Brl, shdi, f dstitd r mrdr r

    hbr dqirid lns d l sl imrsinis,n s irritb rfdmnt l brgsd s tim, r s disi d frm nmgm rist Pr mdi sigl dsés d lbgs emzb tr l trsgrsin imr

    38

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    39/196

    ois, ioleto ooiso de los f y de lseesoiss sí oo l eseió de l foooed e ls oooes eoéis del -

    iso, sstó eos esdos. soveddes de

    sestbidos de siste de loes osoliddosele se eibids oo sbesió Bte eodl dite de los esoes btos qe e ohiieo l ehibiiÓ de fl selist qi t cgymn, de Geie D y sobe

    ió de Atoi Ad:

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    40/196

    A l lrg de uetr refe n he enc-d l pntur brct nfr prue u rgre-n rdc l le del ábt de l cncdd de l

    epreentn ágee cc ecctee efec, p u entcdd, pr epreent lgque un bedr puede ecnce, etr que lpduccn btrct frt frece gf-cnte n referete, dtnd el pcp de lgenecen Pr e Gute urbet pud

    que td l ue n e dbu en l retn etá fuer delábt de l pntur>. Per et rce trdc-nle tbé deben er h reltzd reed Prque u ge nrfc pr ejepl, b-erd fnlete e pecbd c n genbtrct, depd de td lr eántc Percud e ber dede el put de decude tgu en u gen cnc cnc reernd c el l bern de pu de t en l terpetc de ágee Y d ue el per deun ube u c de huedd en l ped pue-

    den rcure c pecepce cc grc l preccne del berdr. Per, l rgen deeepl etrpctrc tn ete relt edenteque el prect de pntur btrct lt ubcenteen l prpuet de pren, ue prb l pntr l uz, á que u prte de relexn, que

    ern er pretext. Y uch crtc terc de lpntur h hech ntr que l cretructur creuur de l e, dede bercngelgc l crc legt el c re referencl de l ptur btrct de nuetr gl

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    41/196

    E eempl de l ecuel mpent eult mdéc p l ech de u ncment, p ee ue lmd pntu necdót> ece em

    ugué «pntu cdémc h pegd epemente l funcón emántc de pintu p enc-m de u epementcón etétc Ment ue pt ecuel ctóc emntcdd cónc hd un me petext p un pduccó teul uetz u epementcón etétc de md ue el

    degón el denud enn e un pech temát l e de t le epe e e ugnmá mpnte A fin cb, el e ctite mdd de cmunccn en l ue l tnmónemántc de cncment n gt uncón, demne ue l cmunccón etétc nttue um de muncón metemántic pegd ue l mágene dcen» n ól té de upeón cónc, n tmbién té de u epeón pát cmpcón cl, etc Y en et udncó de le, en f de plác e bó

    ógc d l pntu btctHce Wlm n eplcó eluentemente medción écnc ente ecepón l pduccón cónc mpne un fts ue upnen mte ee td epeentcón E efect

    " mge n puede dn má nfmcón ue l

    u me técnic pued tnmt í, un e-duccón de un Mte cn un em de meóncómc eá tmene cndend un deldduccnm cmátc mgen cónc e mn-e expe té de l fm e cl

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    42/196

    tet ldd edd po Gso po spode oto e s eos modes t-de e m de tms de ptos eles (oo-

    bdo me teles) eo l om más pmt- de psmó de ls máees e de o leed de mhh de oo e de oto-o de ls s, tdó á del od isa,e des l ote ee dos speies de - deete

    E tst de pleoo speo eó oe-ó de ooo omo de demtó del seo l oe oto e os ojtos -tos eteodeoles e h ompbdo e los

     ebés los moos eooe s slets de objetose les so mles o e dmet soó-mete odd peept de oto, pese s osdd pes e tlez o este esde oto Meos más tde mé po zoesde optmó peept, e Eop s os ostos omtos de ls medls moeds se epe-

    seto de pe debdo l lto lo to desu oto o eoes bdtes. Y est oeó poso e doptd eo po e te deletto, ptdo e oloes peo sempe de pel,po iseo Botte, elo et Hbí e espe- hst el mpesosmo p e se ed

    le de otoo hedo de om ódel olo.

    El oo es tmbé peepto de poteot, e se ee dedo mtó deess élls otoeepos, po omó de

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    43/196

    ól re mce: r ml El hmnede percibir enre die nce mllne de credin empre e n e en ld qe el

    enid de l dicrimin pr reerenc óldnge en cren cre d er cier ree e dedr pbre erblpr l deignón de diferene mce r re cd clr deermin dferene cmdcnede crli de pr iión nid e erm

    e e cmbi de cmdcón genere n en-ón de eclidd dilcón del clin emd, cm e bid, dnci, per m-bén e rec l mz de l cre pre lmpeón crmáic e prdce en pn din de en má próxim pr el r má lejn pr e, reccón qe ece n bi ineré emóc ric. m beó Dln prfnddd clr rmp perpec linel de ngend.

    En el qmc ncé MicelEgne he-

    el drer de ine de l ábrc de pce debelin frmló l le del cnre mláne de clre egn l c cnd e cempln -áemene d clre cnig, preceán din pr efec de l cmpemenedd crmáic, md qe el r pr eempl hce precer má

    rde, p cnre, d l percie dcene iceer Inpránde en ee prncp en ner cm l l e dinde en l mófe, re impreni iiern ngrr n eéi- del crmm pnenin má crde cn

    4

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    44/196

    sologa d la n hmana Mcho ats lnvnto d la fotogafía tocom d d lastamas fotocncas d la tlvsn n color y d lamagn dga, os msonstas y los ntllstas tzaron la síntss adtva d los colos, d mana as macha vcnas d colors os vstas a la ddadstanca, s mcaan n la rtna y odan la m-sn d n trcro (roo ms amallo odc na-rana tc.. Sat ms os todava s olntad

    cntsta on s chomoumnasm ms onocdoor mo o dvsonsmo, ssttyndo la mclad los colors n la alta dl ntor o ma nla tna d osvador, mdant n mosaco d colo-s rmars ntracaa ntr s. o s tata-a d na smlcacn tra y cala ddars c d no vmos mndo como s ran cado ntlsta d Srat n tamoco como sfra n lno msonsta odo lo cal cooorahasta nto la rodcc mgns st asadan atcos tcncos nclso as tndn s

    ms s a as s d la rccn hmanal mo d los colos, tan andants n aaralza tan arcos n l vocalaro hmano,lstra hat nto a s c odc arnos stnos d los gn aa l lngaval. o so os tos d gramatcaa la s

    tcta d la man han fracasado, o s natraa smtca s my dstnta d la d nncadolnístco, d carctr nal y asado e a dolarclaco. Así na magn nnca s asta nod afra n nga ago, como d hacr l

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    45/196

    ee. Y me e c pe repree-có empre e pece peete pr preec ctempráe er percecó ( et

    crre tmbé c l flhbck cemtráce e derrl te etr md ctrccó lütc eterbpredcd

    repretble pr med cóc, per e teed pre e emetble tcmete,m e cde tmátc del tet lter,

    debd cpreec mtáe l de r. Dm tt de eempl e l det-có rmtcl cm dcó ececl l tt � qprble l detcó cóc, e eemetble de tt, de md e e bellded ptd pdem eprr l bel delded, pe el e el prte émc crócdel tr e el mrc de meece

    Pr tr prte me tee fcó te- l pbr fcó cceptlzdr; l m-e e et reced l repreetcó c

    ret del md ble e ttedd, plbr e btrct. e l pe l lárm eele cmprr c el rc, c perl c tde ámbr l lárms de Pedr E Grect, l eprer el rpetmet del t pr e te rt, e td humdd cur e

    decr, pr etdd. Hbrem de ller clt kh e íee dr dlz pre l lárm e, ltermete rc, perl t de ámbr, per hr dtd de tctdd

    me dferec de l pbr tee

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    46/196

    función ni, cund u nrrr un hit- nr msand dci, prc l iluión ddiégi cómc ftn lm mdnt tl

    función n, fundind lidimnt uprpdd nrrti cngác n n d uimgncn Y rprntción d cntcimint mdin l imgn tátic cn ccón nrrti- cm n ci dibu pintur trnfrm uintntnid ntógic n l qu FrnultDru

    h llmd insane duraio qu cntin implícitmnt un nt un dpué

    u u pcpción humn tá ncrimnt filtrd pr un ubtdd pr un cdic-cón culturl lingític, imgn prducid, qumutil riuz infrmi d rlidd rprnt-d, u dir n cmbi un nu pu d infrmción qu xpr pr mdi rtórc l pnt d it l ciud dl rtit / d u cntxt culturl ntl bj rprntd Durnt l mr pt d lhitri d rt ccidntl n fct, pint h

    prguid un quilibri ntr l xignc imittiqu r grntí d l iuión rfrnci d l cc pcóc d u rprntción l idlim ilizción qu upnín un plc tétic pr lbvdr mb uncin rqurn, bimnthbilidd diint pr cmplmntri

    L rprntcn cónc n pudn rnun-cir n fct dbl imután funcón dimitción d xprión d cpi d innciónind prcimnt l gund un cncunci ncri d u l imición cpi nunc á écnc

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    47/196

    pca s dcir, nnca srá dl idéica s dl En sa dbl nció pd rccr- las hls d q s grigs laaban mmesi$

    pia, rprdcció phanasia

    (iaginaió, inón. a iag ciagráca d ls s d c-ión, iia l vii d a ida aparcsida d a aicació fgrác, pr qac d psa n scna parc sars a dai nr abas n da iagn icóica

    is siáa cira vad d iación iabl icó, difrns gradsand s cpan, pr pl, s ss

    paisassds d áni d la pinra ránica ls d sab r, pr pl, n sq la araa ra anrprfzada pr a cra-ció afcv dl pinr dia pracis d niació cnava (pisas afcis rcaladsgrácan n sr sigl pr Michagl Anini, pds prcibir as xs picrics crprsacis d paisas iss pr l pinr, bin

    c aniiss discrss acrca d s sad psic cand ls saba piad. anrpra-ió d la raa, dian la cpsicó l clro clarscr pria al pinr ivsir s paisa cns afcs ss arsins, cn s acla sfria, dad lgar a paisas dprins a paisas

    as Esa prdcció d snid dan la sbiización d l bi ransaba a bsrvació irprció afcia, rasgrand la xpriciapica a raés d s fr cina.

    a dbl signicación dl paisasad d ái

    47

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    48/196

    rmánic es prnnle de l me de lz, e es e n sm de l stici,se cneció ctrl frmid e snci- s ddd semác Ate els imáenes-sces rátics nc srems si l mecí el ret del pintr ir s rer epre-se etimene pise si cm hce es-trs plicitris ctes, pó incrsó tenci-mene s discrs e tn felcidd l

    felicidd m en ls pees de s pise epre-setd A n ese íid frmlició cltr simólic dlist de ln N sems cienc ciet, cál es e setid centrl el setidprásit de repesetció O empled e éxicde l smisis zlóc, cál es el hésped cá es e prásit sémic e e tex icóric, si e pise el estd de ánim icnizd pr el pint

    En n p mfeétic, pr tr pte, l mi-edd incetidmre ssiste pes l pinceldde rist mpe l e fción detti (

    referencil l ción ctti de md ids-e N existe rd cer de l expresió pictóric,pes s tr s mch dt cn ezcm diims, scind sdrimete l óptic l semátic l fecti Pr tnt, ls si-cines semántics ls sinifccines emtis está

    dherids idsllemete el text pictóric pr lnidd del r pr l nicdd de ls ss, esdecir pr s nidd espci s nidd sémic, efden en el msm frmet de sprte s fnciórepresentt s nció smólic Etrpld

    48

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    49/196

    o eo ermologí grml d e ee e e uo e l e deo ebo yderbo, pobdd de egmeó e e.

    o eo ágee e ree eee umló y u ebzóE m hpó de l mg, u

    bdd emá, pdd de rgeó deuó u rg fe, dd memorfo-edor y l umuó de ero de edo

    om ubdomee o eo oo, leóo meoo de ueo ueo Aq l eodr qel pee de Fred ue e de:or br ple m ueo peo podrbáeo. La mgeee b e mmo eg-e ue eño y de h d u pdd prdó u ubdor uomo u e pr l omu-ó emo ugeó bd y eormeedde p e egño y ofuó.

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    50/196

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    51/196

    BATALLA DE A IMÁGEE

    nmplms imágns q s pun dnmn nsr insfr m lg nrl,m s drn d his hbisn sd líiándns ss mnss mlrds, pndd pr d nusr id, dsd priódi qms pr l mn l prgrm d lisión ms p l nh psnd pr l pblidd l- pr fll isrd ns xpli ómiizr n rién dqiid Y, mbg,

    ae h id sin imágns n mr d s hisri, ps n ss 200000 s d xis-i sól h pdid imáns s úms.000, n l spm pr d s hisri m sp- Admás l lgiimón dl s sl d ls imá-s n simpr s pd hb lhrnizdmn us pri d íims hm pr q l lgiimión s bis ps n llr idnl

    E rig d l dslgiimón mrl d l mgn h m s ni n l Anig smn

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    52/196

    e e ece del decálg d 20 ue be dc de máge E b cc ee el meím del uebl ud ue

    mene d g y ra eer ceec n u d uerr e be e medr ucnmnó re de ulur dárcde que quel ueb eb, n uee recnb e u erl de cure r edee. r r e, egún e l Ge, Jeá b

    ced l mbre u mge y eme r lqe el c um de ce fgur c c, elmárml l ne « u mge emen e er.cbd cm u mbcó rge y u e blemde mbe c u edr (ecuee bú de eme de que Ne Gd ex u ógc cclue emóc ec de e dmncón d renrá gl má de e el cgrn l dcr Vcr Frnkee ud rmed qurgc neó ecmner c deumn u dble de l crur de D.

    ed culur grecn e u e d de rgrm cóc ebre cn u Olmele de dedde y u cul l cue umn ebrlle ece gur. Per er de ueercó eu de l culur gu n f e ell lgu erene be cóc. A,

    éc de Tb ducr en bu len med l c el rer e emer·dr e u e uble c e cl Cm uec rdí e e cud, e 1 2 e ubló l cde que el gr rb de l mudde ud d

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    53/196

    (efrd di b pr-bd nd de d n e endr neericn, lcn epd l

    b Di (en l f Go W Tru ncr-ci cn rhibicin de inrdcr d er gi hbre en e reree L Vr de d

    cnincin q fri el crin prii-v p pe de l ecien cl ri

    g en n drr, difi l rgri-m icnic eeenri e hb heredd d r d rpr del bú icnic e prden el crii r iicn leciv ded rtic greclin, e el eni hni- de gcn l c á cepl pr l e n f n ecne clr pg d Orine Medi pre id éic prec c ás refd enl e e de ell clr. Y s Heregn prtnd n cer e erfe en e

    ini e ig dl Bn Pr c l n de en e n en pr n dplien iil prd-jo cn l hl en l cbez, e eigr dede ligs de lr c Mir, Hli Apl l perdre divind de l R gn, pbr be l e dl Di cin, y á rde ecriz e l de er n y nen l l d Vici d tci frn en ib d l ángele celei- el gen de ee rcicl e hllb e pe l

    53

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    54/196

    ia utura d la omprte graó gr-

    oaa, q no podía goada po q va

    s o y a ogut dad d or

    i to paao a

    ·

    faor d a a xgaprtua d tamo.

    Pro dd u puto d ta ooógco, at d ta otamaó fgurata produj a

    ata u aitó al marto d Crto aotro

    gú a da, o podo lgmaba to

    ógamt a poduó d mág padoa. No!rro a a yda d zo d a Vróa y d

    Sato Sdaro, tmat gada a a paó d to y q ottyro a prmra imág auro

    poéa mág o hha po' mao humaa) d

    amo

    Tato a mag d otro d o zo da Vróa omo a d u po Sato Sudao

    otty do tampao a modo d am

    maroo d prototpo do u tó otato o o do oport xt Dd puto d a

    móto, a aadad d a mag por otatoío a a nqoam a goa qur domó «do» omo a hua d p a ra hmda, au t ao trat d

    do magroo d mbaamamto dopor mho u ura xpar o d tampa

    ó por o udo ta d martrzado ta omo dor a agr o La ágrma D ho a paaba

    Vóa prod d a xpó grga ra k(mag dadra, podo ato a attdad d magro, d modo u a Vra or

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    55/196

    i, de cerd c s leend, en nddr in-tri del rte gti cristn cn s gest desnción diin egtmó ls eresentcines có-

    is en e cristinism.L ingr sterr sbrr ecentementen cedimients tcnics e mlgrism de tl im-g As e el lien de Verónic intd Pie de migne ( vi d a V éiqu 12-7 4 trnsgrediend lees del resm ótic, l

    te izierd del rstr de rist rece smbre- cm si drte s cntct cn el en bieseiid n l dminnte desde n ld s im-be es ! en brí bstrid tl ilmncón Y s recen bierts, reresentánds ss -s el rel de en es gte inersitd derid de cnencn relism retrtist migne indce el eect de sbrr qe set de n reresentción milgrs de ctr e-mn.

    cerc de ms áb nt recrdems e

    e e tóg icind ecnd Pi qen, l retr- en en Trín reeó ineserdmente qe mncs ern el negti de n ce mnrtrid. Trs csi n sigl de cábls de inest-cines cec de tentidd del liez, dtn r rdirbn l ecó entre

    cresnderí bicción en éc de sds, dnd sentd leend de e l sán esctd de ersén. Pr n, en ctbe de den nstsi Blleste dmitió e rín qe enci b demstrd qe er s Pese e,

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    56/196

    e mi del dr rrg sólidmee en elmgr s Adré B l r, n el lie de l Veróni, m needee

    prenlógi de l grf, n medi e e elsgl psd demrzrí pr n e deh lprdió meái d prpi mge.

    n ess episdis n br l prdón dimágenes irpiis en hisri dl risiism de iv rerdems e, según

    eend mein de l Virgen de Gdpe, en 1 5 ·l Vrgen s preió res ees e epe l idinh Jn Dieg. nd Dieg fe rmr bsp J de Zmárrg brió s p e el preld e lgr de ls rss qe en preió nmge de l Virgen smpd migsmene ee

    er, pesr del áer legiimdr de eendemprns m l de l Veróni l i es e lspriers eólgs brgr expsier mhs rservs er de l psbidd de grió diin

    As, Eebi (en r l empriz nsn 3 334 es e s ed serepresend n imágenes pes nión de dii hmn qe h en él he inded d eivde rereserl Y es de qel sigl Epin delmi drá en se enfqe mr qe s

    lidd srenrl pede represenrse pr mdi de les meles. n preb de les resers smns rd de s pmes eseines de rifión e n preiern hs ls ñs42430

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    57/196

    El spnsal a p ofa la nó s imáns l añ 70 f l mpa ao Ló II l sá, n psoa as a

    y s l alifaa p l mns nó paa a las máns psas q a ali y l on la paaa, p aaón fs osas nsa a oaa an oos maa la piaa ansna a o las más s p

    amién po alas sosins poas smpo E f, ls ss a aaión as Cis, smlaa p los nos mp-s ians s paía m al asás mpias na ija aó aaa o mpa p if isasm, y la aaó mzas fusam

    as a dísima psón nlaa sa-aa po ó 11 l 1 Coo Na saió l 787 a limaón lal las máns, p sa llo lma a psnaó l

    sl só panao s a la isana o an pnsas m Nás Csaa sya la si ó olóia e XXIVsphrum s a al «s s na sfa nl, y sá n oas pas y f-a n nn» Qé poía pna sman

    a mia? San an amasn fl po opao

    paaniza qn siisó ls amnsals q aaaan nfao o la nlas- n l 11 Conli Nia Es ólo pslaa

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    58/196

    si l ios inisil iso a s a lsoms a aés dl po d siso s gíimo os oms l ps d modo isl a ss

    ls. sa lógia gaa pda asa los óogos d la Cnafoma spañola omo Migl sgn los as ios f pim ado dimgns pso ado d om a simagn y smaa y adms s izo imagn lanaión d Ciso.

    L jsaió ológa l Conilio d ia aoó paa la naió d las imgs sagdas f la aa a yu s di laaió a a imagn s asada a pooipo psnado n lla ya a imag aa d ma «inmdiaia». Y, po onsgin aa sa nió laa a nga la Eaaión dl Vbo dios o a pa los pads dl Conilo mo as s ids aiidas al so d las imgnsgosa aia a mmoia d os isóisjmplas smla la imiaió d los psonajs

    psnados y pmii s naió as la insaaión d o a las mgs po oa d la mpaiz oda ida d Cosaio V Copóimo lagsa da n paso ms y no nga q las imgnsligiosas «sia paa on milagos Es di ooon de fac pods aismnios moi

    dos po dsplaamino d so d la imag ddla fas d psnaión a la fas pomaia (jia

    Coin sia sa laoaión óia spso n io d la Iglsia lnizada n s dado

    5

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    59/196

    o sol, es de e el de soe ete st eo umdomete lbt, qe e dotmeto sóo od efeuse

    dte odd y l mge feómeo qe bí o esemo e ls fmoss Bae paupe. omuests úmete o mágees

    e l dot ebled e e (y sgos des tfd e Teto) se de u oses mlts. As, s e l eeó de m

    o raa l ooto, tl eeó l dolt. eo tmbé omo se ts eT s demsdo e> e eesetó,l teó exes l ellez del ojeto oded l raa e me qe el e sto seoll emetemete mezdo o l exo de usedd (qe o etm l emoó dot l raa y o e eeso de esedo (qe esm l eó e e ojeto e mde rasa). d exge tlt de l mge egos fomld o el moj jeómo y José de

    e, ofdete de Fele do esbó qes tos se de t de e qe o qute l de e e elos es og deoó, ues el eeto y f de su u de se ést»

    e me qe le fó qe l ges oede ls mágees (ddát memos

    deool) e fomoes ds e lm de los teólogos ftos. As, seg ltdd d So Tomás de Aquo, l Igles dotó so de ls mágees o tes oes stu l lfbetos qe el msteo de l Eó

    5

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    60/196

    jmp d pd mpmr mnt mm prnó pr mc d md m c trd d. l rnccn d Bnvt pdd Mntlí), cmpr d Crt fddr prmr món d rdn n Mxc, xp ccrr m mpl n mls múllfncn q trí l mgn: 1 ttt t q rc l mr q p n r qr

    dprd 2 p dl rcrd 3 nrmnd dmón plítc l vc d drc dtnc 4 c g cd vm d prdc cp m ll lgt q mdl Cm pd , n t có l d l prdccón rítc clc pc

    H q rcordr q drnt td dd Md gl tv n rp l mnpl d l prdcón d gtó cónc d l q l ctdBili Pupum frn ól mtr cnt

    d c trcó d lr dvt lrd llg t prcmt l pró m q ld l j d l mgn d clqr rq n pd. L úqd d n mrlm l rprntcn rg l l l dd M dcó l tv d mprnr c

    mr mvdd l p dvt tr cn lm rntldd d l prdccón Y n lrccn Rgr Bcn, n cmnccó lpp Clmt IV gmnt q rlgdr r pc trdmnnl pr c

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    61/196

    a s ls ls pss saas nmplads an as S ppsa s sía la

    aspó snsa q día a n

    a pspa lnal y, pasad p ls mss as d a, smaía n a aasmaa d aaa al n ns sl

    sa msm na d n alsm aía plsa la snd d Jss y ds más, así m a ssada lad d

    ns mns En f n Traa pro eo iplicbu, d sl X s ad n ppaón l sndz d Cs n j psa psamns snss s ls Vlms l s la nan sa a

    s, p aadams ya q s a sanna sía la ssón d ls s ma damasm alsa q lmnó n l ls a, s nnd n q s a n ps n más a n as as slzans mnas, y ms daía n la asaón aaa

    an saaa aía a saa p a Eaó y pa pspa s a saaó

    En a a d las máns sda l a sya a són namnal a sa, la sa ló a man, q pd sdda m psnaó ( a sa n m psnaó psa n sna asna q s la ppa a laía y la asas n l pm as ns allams an nasna smóa d na asa y n sn na psna al a

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    62/196

    a odón óna naó straete soada ulaones ágas o regosas, s e ge ea ás e un er fora nete ues er

    erbda oo n soore de da Y esta ratersta fundentó tabén a esendooso te fnerarogo, ara garntzar a seen etea defalledo trés de sus reresentaones l ráteuiu del sgo e elaó o lo estadoó onsó e sgnane rere

    tado a ofsón efeel segn la ul esgno era un otado de la esena de aelo slba. ta lusó de da fe anlada or Frzeundo desrbó el fnonaento de a aga oeota o tat, según la ual «lo seejanterode o eejnte» oo ourre on los ñeosde tl dú n e rto dú, tnto o en ssneoss arantes de odos los ontnents el uo no eeaa al sjto reresentado boréndoesu da, sn ue oete on él y oae on él srno tal oo s fera un tl erul o

    ún y snóno Sólo e anlones lgnas beles de l gra eden desoa engta del sueto y tnserrla enteente al uñeorooando entones la uere de la ersona resentada. estos aso el sooso de a fu etrade en soat.

    ste soo t u or a seea gataes na nesaón ás del anso, ue atrbea osesn o só est a s oos aados. As en u ulturas rtas sustadasate el relso de l eesetaón ográa, -

    6

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    63/196

    l otogrfí d o xrorl lm, o o q n trror nt l mr mg tono tmo d l mgn

    nr n od t. A Mro oolt óm lo trtro yo jo o j otolí djn n on y l donlo, í omo dro, do y ner domt y lgo qm t domeno, n q lo lldo djdo otrí mtrmono

    r í otr d, do mo d o lmdo í or l r.

    tó d xt rl l mgn deor l mr d l mg ronl omo dm ld d ntor no rno lo or l mrdor, qn r ntó on ttd n d ro nt, odjo y rdó l ozot no rmoón d tr rldd . ro jmlo m mto qnt d nm óo ltrdo o tor dl glo do

    den d l mgn o, d no dorto oído or n tñ fr tl l l o d El rerao oalao d Po, n l ntor l d md l tr on grn rfó trto M qtt todí l o dl lro rotgt d El ea e Dora Gray, q nej n l d r mtr lo g n rtrto l q or o o. t y otro jml trrotr l opelger rntdo oo dón fgrt dod n d do, omo

    6

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    64/196

    lterdd isomor oie qe lm e ldooscro del seto.

    E esr ctr rcio ilsrd otemoráe, m o edido od s o crácter ecosático como rb or dser mdo q cs esos en s q r ls s mco ás qe too de el. O

    omo o pueba ambié a resscia de myorrte de ididos romer o isotr l im d made o e los hijs, o estm rios oqe tmoco ellos s mro troo d el comcs. ts ctdes costitye ctició e e do lico, de eco imst qe ls ede so rmoto domido or esmitomáico. Tod s ecetr o miestciossoredees itorescs de deoc icoocúlic, o sóo e l clto ls imáees de sestrls dl mdo dl esectáclo s o ejeml,

    e strio dedicdo l Vir de Lordes Gio Vl di Ss cerc de Tr, o d loscicet e áeles qe decor s rdes elito Lii Miotti le dio 14 l rostro deJcqei Ked (tes de s rció coristótls Ossis) co ro e toro l cbe

    rmo de oio etre s mos, eeva ua tre ctor celsti.

    ro de mismo modo que existe ctitd icolic rerciol l mdo modero, cotmie magia e efuis e elgiosa ist xite

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    65/196

    bén en e ttd nfb exemmene ge Pee en ett de dtd-r debd n d let dte

    e, e eemg t nt e t l de t de bne deml Tmbn el e d el n de alao a prooyp eme e ebd m dendd ntlg exl n e dd.

    et e l e e mnd de l t ne de d tn me m el e bm dede Mk d m el e de bal Le en de Bb Wlte e etet l den de tele AB en dem de : N e ene de et dndt en e t l mge ee en td de d» e me e l nte exte ente mge edd ed n edete nn eeble el m de e jet e n e

    d n t bí d elmete e l teen mddd eelmete teete de ge

    mfetd tlmente té de l mgen ed en l tl medel, l xcuo g,q e nfmte, edte l

    eentn t de je ndend jdle en el de tt eje t e md m gené, l e d lmd «nmne» e d en Itl dede l egnd mtd g X gl XV t en eeen

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    66/196

    ón ó de odedo en pose gotea o degate atgdo dmee de ese modo po etos etos púlos tles omo tó mlesó,

    defdó o aot Esta epeseaó pedo e eed ees po ptos de pestgoBottel, Adea de stgo Ade de St) yod e lges públos y my eetdos genemente on a leyed qe pemt detf aloendo Se sm s os eeos de pdd

    l de onde de l mlaó eso deseto odedo medate a pealzaó óadegdte qe e e ealdd sgo mol

    omo geo ptóo espeo, la pta fane e a moddad de fgaó pea dedade pnpo de la mag ptta qe potul queello qe e ae a mge de n so feaamte ta seo. Peo ostta tmé nafom de popagad leodoa y de oeó psológ pa tmda y pee ftos detos. Poota pte pta namte e modldd

    aíp de eto no heho po ego de ettadoo e foeedoes o glodoes omo eoes e sl, sno po ode dal y o es ptos. esde el pto de st dl, a t mte poda se a pe aesoa de la pnpal deleelaeto o a eeó del eo) o e ape ssttto, ado o se podí ta fsmee o el odedo. Y e o poas osoes lpt ma e ped omo s dooosae a pe pt, pes sa se osb e ustte menta l mllaó de la pt

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    67/196

    mn xut l io dun o y odt l ono d u dndint y fmili D áti n di onj ogdo o

    jo o n i q n l j dl tot y n minini d l ij intu infmn intu infmnt ontituy un o d xto

    inio inté d dliminto fonto d fon n lt itin y oilmnt no nimit,nt ntión y jto ntdo nt gu

    y xitni, nt imgn y id oonin u imgn no ólo n imgn, too d l o md ind, ino un idd xtnil omoi onnno d nuo n nuto iglo l idd iu

    L fundmntión tói qu o l uto lmágn fu dotd o o tólogo n Ni tó oo iglo má td n l oniio d Tntooo t l to ionolt qu lto nt lino, quin l oii l int ligioigó, dmá lo into d l uo tntio

    oin i lo tm ofno y uguno dj d ult notl qu o myo ionóo d l itoi yn ido o tmudit y oinit lo ul l induti d l imgn oxni, q l in y dolldo ndo nido n mno d judo y d ottnt

    gojon) n t n l ltim ión dl oni d Tnt oó l to o imágn(- d diim d qu onmó igni l gitimidd y d l nión d l imágn D odo modo l fto má imotnt qu

    67

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    68/196

    tuo l ontefom en hsto de s tes sles fe e nento del esto boco, sugdo en lctólc It y estmuldo sobe todo po los jess

    como un e ptoso y publcto dseñdocon l

    msón de mpeson sus feles nte menpotestnte con los conulsos mtos de sus sntoy con l glo exutnte de ls nsttcoes y de lopesonjes del ctocsmo y qe ecod que tecs ptes de l pntu espol de Sglo de O

    fe pnt scA pt del Deceto de ls mágenes de Tento sepodo en op ctólc po ot pte eccón cont el desnudo, qe se hbí sentdo enl poduccón gt como no de los esctes encentsts del legdo cásco n este clm, Pío Vho cub como es sbdo, los desndos del coUnesl e l pl Sxtn, nqe no puso objecón que en s techo n ecostd, ntes depec te su c jnto os gentles de Adán. nspñ Iquscón ceó n cepo de censoes ll

    mdos eeore qenes peocpbn especlmete los desndos socdos tems de l mtolog clác n este punto l pntu estb más peld que poes pues no es lo msmo hbl de Venus quemost un mue desnd Peo, pes de esetbú, el ey y l noble estbn po ec de ests

    ntedctos en s condcón de clentes plegdsy en sus coeccones no ftbn los desnudos mtolgcos

    nte los eedoes nqustoles gó el celooFncsco Pcheco qen, lledo po s nudoob,

    68

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    69/196

    e su Ae e pua 9 egó a desatorzar edesudo del No esús l dor eso d Paeo e asta reoedar que ando debían ntarse

    santos se oara del atura a abeza y as aosentras que el resto de la gra era ejor oara deotras ágees a asa reoendaó tenía oraaddura una ortate laó estéta a saer reforzaba a onsodaón de los estereotos ororales y los lengajes gestales soaee adt

    dos as oo a erdbre aa los estlos anóos en boga enado graeente a adad deenón del asta

    Pero o obseó Fred H donde ay a roón es ore exste deso oo e desndoosttuía a tetaó or eso se onró e roón lo que o aía todaía ás deeabe U eeo lnoo de orejeo on e tabú del desndo ooreó e ejor dsílo de Paeo Veláuez eu adabe eus e espej o de los raros desndos feenos de la ntra esaola de éoa s

    e ay que reordar e lo tó osbleete etala n readad la oosó de adro es yastta ue strentalza el tea de eejo tíodel géero orasta de a «andad» ara retlaloo nes dsttos sno oestos Pero a qe reordar que el eseo se uza ara reejar e ostro ero

    o a frotadad del ero feeno desudo ue esreaee atrbuto ebeáto y jurosode laosa oo ya sabían Bottell y Tzao. Por otraare e eejo del rostro e el esejo oe a eeador n unto de sta eétro a uado y ane

    6

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    70/196

    eute obio reodlo or muo e e me eloberdo má odrá er eflejdo e el eeo loeo i lo geite ribido. e modo e e e

    iit mirr, or reflexió eer elo eu odrá legr erLa Veu el epejo otituye or eo, obr

    metr de igeio y de eloei or omiió. Embio go rit ire omo El Geo Rbe y Berruguete eotrro e l eyed de S

    Sebtiá bue retexto r rertr e dedomulio e ie, o el lu eeio ofeido o otoroe leguje oor ue o e ermit o rio ruifido omo lo demetr edemido io rito de Veáue L fiiói el deudo etedo de S Sebtiá erdurre l ulur omoe y ádi t eo domo o iibe e l obr de Miim y e e lSebatiae 976, del brtáo e rek rm. Preimete o trtio el, e deo otitirá edill r lo eore de od l éo

    udo e reó e 1 9 1 2 e odre el Brit Bord oFilm eor l rime orm ue e dotó e lroibiió del eudo y de l rereeó dJero e l tl, ermdo igitimete do turbdore be bbio rofo u reigioo el otro Y i e 1929 ebiió de ei

    dedo e itó . Lwree ue roibid trib e Iglterr tod e bil de 1989do uo ubtre et oleió itór eee , olmete e udero eoer fotogr, y ue ñej robiió e etó lo udro

    70

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    71/196

    eguía e e, auue aa eeeca a sus ca ecnes gácas

    Tamé la ges c demsaa su eecal

    usctldad ma aca el ues d la mageast nuess días 123 el aa e XII desu y und ceaes de ac de gaadscsdeads sce cneads e l cacgafaatca L aacó del ce e e ecd del sgz ue P a en a asstca de s

    ecleáscs a sus seses y e 1 9 1 3 su ulzacó e eseñanza elgsa. ueg el e de la nuastacta s c matía ua Igesa quea caz de stumetalala a u sec, a esade u naó e u cma de elgsdad da cmada cn axmcn de auns e a stms de msca c e teés las eecasestéscas e smlm de ls cles y elsm esa, en cas de Kadsky Malc a tesa d Mme Baasky, el cs deMdan).

    1 9 5 Saad Da ó su cus Ct ean n d Cz, q eca n neds n desta del cccad le águ cad Eealdad ese gu ea eectamee fuca aaxsa la umlacó del má e e nía adca u de sta ctacad adtad a

    umee aa magca la magen d esús e auz u ut de sa ue aía sd duc la ácca eacetsta de ca as estatuas e egad ásc suadas se u edesal esde aae es de la fcnaldad sclóga de e

    7

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    72/196

    punto vit t tngin un ticin ico-nogác n ci no v cict pioio, lgún oo, ovion l Congg-cin l nto Ocio ict, l 30 junio 1952,un intruccin cc l go n l qun ot co, l:

    oví útin l nt connol fos vgnt go poo vcion Cc iponci ojc

    luno lgno u qu pt l go l nci l concon lo nuvotipo n fcto l go ncio con oci ciin, tin u n popio lo qujá pu pt»

    o t ocin icionlit t ll lon l Igli it un vij ocucn upu l r go conio xtaaa (co l tto vticno) o xcivnt oginl, cnt l inteé l fl o l popio ojo inlioipiino u aat a ptp ll

    inovilio iconogáco, u coponnt uoci ivio qpuno Igi ví l oo co un gvn, cp contin lo cánon ticion·l un t voto go po l io ncncin jutico po u cc icolgic

    culnt po, l vicio u n n poc pl l t ctlico t conno ico

    poil qu fnl iglo l contvi ligio l iágn io cll

    72

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    73/196

    ombe e a moeac e mucuuasmo yel eseo a a lbea e exes? Naa más eaco Toaa e eeo e 1992 el egco aag AbeRamma esoz a mao ua mage SaaRa e a glesa e Sa Ma e Moe e Romaaegao aoes elgosas (a Vagadia, 2 e eeo e 992. Y e 9 e Vacao eob o acua mage e so ue Ma Scosese aba oeco su m La última ttació d Cit meas ue

    a oea Kaaa e ue se s a eculao aba oocao esecales cooesas L baaa e �s mágees aa e el esuo ealsmoogo e us eeseacoes ue asceus sooes ss maeale oaía o a so ace-aa a aes e ueso seguo mleo uao susomo easa a esmbocao e los eoosaaes e la eala ual co a ue a soRoge Baco e el sgo XI.

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    74/196

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    75/196

    MAGEABERITO

    Pocs grs eropes so tn verses coos coo l escltr e Roi, El sd l eos, co s entn poo releivente sore no, oo ee ejelrete retí-ico el h cgitas. i ergo, pese l pee trspeci e s sentio cno Roin ejec s gr l esign priero co e títlo El tao, itos e prece s ovio sigico oseslt extrño ver e el persoje e Ron n vte

    sc e ispircin Nos prece e Roin serí eivoco no e títlo ien slooeos perciir por l fuer e l costre, coon síolo niversl e ore penste. El sa- constite ejeplo linoso e síolo ici-o soclete ipesto prir e l propest sing e rist trsceni por s vigor epesivo lonicin e retipo silico nivers

    l sad ilstr ejeplrente es e ig-stico certero e l Vér cno seteci e ige es veces co s e l cos e l

    75

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    76/196

    ul ll s l mgn» st pls nformn sb tnto l polsm nrnt ms mgns, n y txtur s funn ms, omo y s

    jo, l ntn y l onnotn, uno por or su lur frnts strtos snto y smbolzn n lr mgn p stngrs n f, n fnoxto ( sgnn prmr n txto) y un gnotxto (s strur pron osmbl u gurn bsn nlogí on l on

    no mnsto y on l ontno nt Frsb n los sños o omo y s jo n lprmr pítulo por su ntrlz n ls mg-ns tnn blr l msmo lnguj u los soY omo los suños s ltr s vs nrt ouívo. or so l mgn smbl nstty prgm jmpl l mgnbrnto

    L pron mgns ns o pmnntmnt n tnsn ntr lo prptl y loonpt, ntr lo mpío y o mnl lo prptl y lo mpíro prtn ntnn mmét

    to mg, mntrs u o onptul y o mntlonsttyn l snto s p sbolzon pntr mvl urop po jmpl lo smblo (tolgo, jrruo t.) smp un ppntrl pus l pntor, ms rprsntr n sn on rtros spls y tmporls prptmnt rlsts rprsntb nt too un uogrm rlgoso nrno n n spo smblo on prsonjs vs prn rlst (Vrgn los sntos) n otrs vs gntmntméros ( ngl l mono, l rg)

    76

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    77/196

    st mgm ntr connio simbico lgiti-ci mimtic s io slno tmbin, sistigcions sobr l r pit rpstr p-

    otico suprior. sí s piturs upsrs lss Cut ( rc sur Frnci,scbirts cuts c trit mil oin os mil os o qu s conir n ls másigus coocis, rprsntn nimls (inocros, osos, flinos) rros íbros umno bisot

    u iningn l prpio mimtismo ptico cuoigifico so pu sr simblco. Con ntriori st scubrimito los spciliss (M Rpet Bruil LroiGour) bn lgo conusi qu strcur composici qulosojutos pictricos rn prmits o lo-s. LroiGourn bor un torí intrprttiobr orgnizci spcil topográc ls pi-s istibucin tms l uismo mcombr st ulismo r cornt co postulo st ons crc los grpos uirss

    mbolos qu l istingui n prrcls (águil,ro, c) mtrircls Pr LroiGourn porjmpo l imgn l cblo l cbr mons liro pst l msculini mitrs l bison- l mmut l toro ncr mii. otrosmbtos l luz l psiconálisis s n ontrpus

    o os símbolos tromorfos (ims) fálcos como srpint l pz toro l gusno, l bllo lsno os smbolos mninos como l rñ, con su prst pr czr mco cu pligrosi simiz n l spci llm iu gr» (no

    7 7

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    78/196

    mic emenin, e uevo) y cuy ms oscur vellu sugiere ems el rgo sex femei.

    Los ejemlos euesos ilusrn l erfeccin e

    uicio e Vléry cerc e que ls imgees icen me lo que rerese y ese lus es, recismene sucoeio simblco Jug concorr con Vlécuno escb que

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    79/196

    os aruepos uiversales, ue costiye ua sabi-uía psca aaptativa e a especie umaa Ulogo como Kora Lorez a poio oserar, pr

    mplo, e las fas signifiaiv paa laece spoe puto e covergecia ere loscaismos atomicos, iaos y iversaes e acepci visal postuaos por la estal y a ee-a biogica e os aruetipos ue g postla paraeras imgees sigicativas pra a supervvecia

    iivio, como los pares, la pareja sexua, asa etc lguos ritos simbicos versaes paece-a avalar estas iptesis ativistas etre elos el aísimo it el eterrameto e caveres e yaacticaba e ombre e eaerta ae o os-etos mi aos y e costitye la pctica simbicas atig coocia la base e este ito simbcoe ala la creecia e agua orma e speriveca o pemaecia el sjeto ecio cyo cerpo seebe protege_ Éste es tema e, co mi omua-ies iversas, se alar e toas as ctras asa

    y asta estra revouci tecocieíicar lo ue atañe a las ormas perceptiva ativa-ete simblicas ya ristteles repa e elas, aleerirse a os soios audos y a os colores fís yidos Por otra pate os pites escbriero iti-vamete la existecia e ormas simcas ativas

    arios siglo ates e e se euciase las leyes per-eptivas e a estat oy sele amitirse existea gramtica expresiva subcosciee y my poba-emete uiversa e las ormas simbcas, a parir íclo (e expresa eilibrio, la líea vertica

    79

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    80/196

    (ode utoidd), el ánguo gudo gedd, elcuddo esttmo), else emndd) esildnmimo), etc. í u conocido eeento de l

    Geslt sobe equlenci fotc ises oddo ott que l lb TAKEE tien su equiente uniel e u om sul nguo, metsque MALUBA coeonde un fom edoded Ylo mimo scede con o coloe Exee de lbooo mues que un cego de cmno en u

    itcón con s edes entemete oj ente loeió de os muosEte smbolismo nto elic, o ejemo, que

    muco tes de que se uiese que e cículo odelizl etuctu del item ol de átmo o ueeccón como om geomtic en l e todos suuno on equidistes, e cícuo fee dotdcoo un fom tul imodil en umeoss cultu cluso nte del nento de ued conetidoen cculo ol dizdo, en nd tietno, en lueol de os sntos en imge del seno mteno en

    cículo un mticl etces no emos eedo mbién l simbolmo del líe etc, socid l ies de jquí, ode utoidd. Es dd que l tue ofecenumeoso dtos oci l eticidd cietoloe simólicos iilegdo que in dd se inte-

    ioon iconcietemete estuieon n el oigende et eqilenci uniel o eemlo, eloceo de oncn que eó l ome mundo niml e ccteó o u nue estcióneticl su mc eect, que e dem ntítesi

    80

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    81/196

    e oizalidd astea de la seete L cezoe el toco l te ms ole del se mo sel e la arte ms t de ceo La osta o

    ¡ol de e es oi de s debdad e eleño, l efemedad, el eoso y l mee, e cose co a ost etic o de a cció Laeecció sex t eda de smolismo mticot a l eticdad y l llia becsoiee e a tlea desde lo lto El sol qe

    si las mas ocs, asciede desde el oi-te E ac iis dess de la costity ascite ee comátco e ls tas L lasoe demás lieció de coeció gaitato- alimetdo los mitos aeoáticos, como e deÍao, e de Lcio de Smosta y el e Simó ego Y ata emite domi y cool cigcamete militamete teitoio Co estos dtoso es de eta e os sicóogos de l ececió descierto a tedecia tl e el ome obeestimió is de logitd de las ertic-

    Estas cctestics atles citads tieo sdcció simbólic y cla co los mitos ascesioaes el celo siital, cofdido co el tmosi-o e sit Sto qe dsciede de s tas losgeles; el velo mao; l leitció; e ági coga el; el lma qe abadoa ascesiolmete el

    eo simboliad co mles ldos, como js bejs o maioss), co os motes sgdos das ls clts Olimo aaso e Motslt me-e, Gólgot, Sia, To, Mc P iym)o la eecció de igts, iámides y toes de igle

    8

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    82/196

    s, que om e ome l ceo, co tstms y nos eyes y onntes No es oo tnto, qe l etcdd se soce con s des de

    equ, utodd ode y ecn estuE oto el smlco del mundo de ule, el de toomoc de mndo m qese ofec l md mn ojo ceudo del uzo que fse ecd como n nml mlumodoy teme mele de e en cmo, est este

    nm de u secto mjestuoso coed e equene smlco de mo el de os umnos l ceñ que descns soe u sol t odce un m-esn d ddd y een el cello eudo delcmello y de o nos los eeset como nmlesltos l ll se con en us cultus ensímolo de sdu cus de eeco coemo en s ostu de eoso l md de ecuzcon sus ojos etos en oscudd octu zo deese ml u smolo de l lnc, sí como de edc y de se que e és de l oscudd l

    co de o el nst est nml de un snfcdo mjestuso ss lums dc el no de losemedoes mces, eo mn e ooo eltuto uno d l dd o oc

    odos ls ejemlos desctos consttyen csos desmozc o oyeccn cltl t de n-oís oseds en nlez Y co e msmoceo smolzdo l muee sdo eesentde l t occdetl o oetos que denon lemeedd tles como es floes, moss elojes de e, esejo, cneos, etc

    82

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    83/196

    oo lo co s o cl s lsos obs q c l sl cossíbolos o cs los síboos s co

    s coljos · lboos, co stcts ts sostcs, coo oc co los q Cbll lo b mitógic los q cooos ctcs ocoS q ssollo sob too ctos ttoios totcos» os l o to. sí l Ábol

    l bí q c l Gss lslts bst c s toos lossos q l sbí s ll l tlz st to l ob l o tl.o o l t l o lz o q s to sct s ll osslts sto lt Estó l ct zt lo q soó los soos Cots, o ll tb L toloí l osscto s ll to co Oss, co Msoot os , Dosos Gc

    sto lst Y st s i lol los síbolos cos q co- sts ls o lo, l ti o-ó (q l s ) coó tc l blo cisto ts q l oo osó ió l to Moto l too

    lo tbé l blo cisto ssos zs

    sso cos tos l ccó lo, los oss co los ts ts q os obs qéllos costto co,

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    84/196

    tnttv fl os oss crr srs umnosqu ostriormt rsutrín u vnto mor c-bo más ntt or so mucs cuturs

    nt rrst l furz but ro tmbén lstuz l toz s fácmnt rroto or unson quño r ábl t crctrzcón t qu vr u corlcó ntr un c-so sco un corrsont éfct sírtuu un cul rtróc bsorb o m s

    rstnts l uo ntr l t l éro quolmnt ncor s ll n ntuo stmto con v olt n lno rrotno l on l forzuo crco l m Feaks To Brown, ntr ucos otros fozuos ncomtnts, nl cunto rim l sasecill aliee, sstr quMck Mos nró n buos nos rso clv tmbén n mucos cuntos or l otnc socl su oco (qu cr o moc l mn s rsons) or su trnt mbü iv l rcco un tr trconlmnt fmn

    or sus ot b uon toos stos los, mucos otros qu ur ñrs s lnt l custó n qué l unvrsl mucos símbolos s b lobsrvcó trrcón sontán concnt los fnónos l nturlz n frnts u

    blos o bn s conscunc un usonso oconó turl o s roucto los rqutos unvls unos culqur cso, r lcr l uvrsl unos síboos qurcurrr ás un ccó

    84

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    85/196

    El so de rte leocistio resut eseilmee iterste r mostrr l mltud de su reistroimbóico, y l diersidd de sus fuetes de simboliz

    ió, desde su et iii de cultio deibedo de lielberito El re leocristio tdó e ecer, tod e el seo de socieddes s, ordos motios or roes de seuridd soids sudestiidd y or su imdersió ls imáeesderid de l ioofobi semit No brá de etrñr

    ue iese como te fuerrio e ls tumbs,i les del silo n, como u erdder imier uderroud y ermti, roi de culturil qe trtb de mteer su ideidd cldstimee o erdders imáeeslberito s, ime del cl se oirió, or su om de cr, smbolo de l Redeció rux ul) y lrmer reresetió ióic de Ciso el e) roede de su mtz iísti CHTHY que e ieosiic ez, eo que es u cróstico de Iesus Cristueou Hyros Soter: ess Cisto Hio de Dios S

    dor st imeeim, que está más er delueo liüístico que del simbolismo lóio, corro or que e ls tumbs cristis ció or roes de seuridd u ue ultur del itorm, u ciilizió que y utilib l esrtu fotic

    ero demás de est ioor eimáti y roto, los leoistios tomro luos otiosde l utu y los recoirtiero l seicio desu reliió esultó tíio e simboimo de diosstor que e l Grei se bí smdo e

    85

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    86/196

    l img Hrm orto n crnro o loomro, m s cortió n l n cltr n Bn tor, con rito lno n corro or

    omros. risto rscito moir tm

    ién co l mgn g Oo uin rgróio rno mrt), con Hlio (l io soru sc rrc n l cio) cn ro tstmntrio onás nglio omto or l l-n), ro tién l crcol fu n critosímoo l

    rrrcción urm cocsulcro, l rnc) l mrios or trnformcióntrin lr).

    Los mlo rconrión iconográc oror crisinismo rimitio tir l citl móico ls cltur gns srín intrmns. cormos uos ocos má, como l iconogrí gn Vnus io fu rlor cnsrcon tm l Virg l Nño ú t uio coniis n l go nntil lculur crisin l rroco rococó tn x

    o n umros rio lgó iclo rr cro rucio n cz con ls. Ls s l Victo motrci, cllo go y losc lo clts, mro l más lá, s conirtiro l ls lo ángl, mnsro cltilsmintr u l l mrciégo, r olor loscri octrn oror l st, frotrnfris lo monios. Y l conc, símolo lsxli mnn l cltr g grcoltinf rcort or l glsi n l imgn sulcro u r l omr é mr nt

    86

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    87/196

    d s scció a tda mtacó utad Es aas. Est cata smbóc y labtic dfdd td l mit

    fc sta dsd Esaa asta sia M yfca s tsit dsd l a itc y ladst a if

    s jmls citads stty cass d smatació, u óm d dslizam d std ds ims dbd a cs a la ucó ciclt

    al dl las tla cambi d txt su aiació t u lua, cmió c s csas la ala d Vs Esit Sat a féi Cistsucitad y a a ua ma d la lsa fja la lu da. Mitas l c a csaada a l y csdada s s mética fu cada la cuta cstaa, acd almtaa a ta Elas l ds yzz L ao eaños (c Sa tad y ab l Emta l utaa aciéd

    dscd s ls sas as ad a l aa aimtalsd l ual sbaya la imtaia d cc ls

    óds d staó cada ct cltal,us si als óds cc a itaciód la ima s bla y ésta s cta l m

    sm. E as cltuas y citas écas, s xl la Ea cstiaa las stas dl u d saj, d as mas ua da d s stta dtmad utsi, sita ss fudamtals aa d statut ls abuts d

    87

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    88/196

    esonje (sbo, snto, nobe, dteo, médo, et. vees nevs mgenes smbós rrmín oontmnón de t utur. sí, e m que sen-de en l ir dl cd de Ogaz es reesentdor un om nnt s et, que E reo tomóde re bntno de que roedí En este so, stuón eesentd t gndemente nterretón oet eo no semre es sí on euen que nterog metuosmente teto su

    onteto desr e sentdo de un teto tóos msoneros nsnos envdos Méo, du-rnte desus de onqust utron ngenumente r su tequess mgenes doss us onvenones onetues ormes e onogrs noodín ser omrendds o s uturs ndígens,tn ejds de euoe, en s que dems, eontrste on e smbosmo stno, serpente eun dvndd bené. óo ms trde vst de susos, se dedeon eborr i siu nonesóns devots smres nuestos óms, ms ó

    ms s venones de s estus togoes Ls mgenes que os rnsnos bí trído de Es ern tn muds os mdde os dígens omo e nomrensbe seo egue neotno que bbn. o eso os msoneo .tuveron que rende su dom bdo rom

    se en medd de o osbe, s onvenoneormes smbós de su mgnerí.

    Y djos en e rme ítuo que s mgeneoseen un dobe equvo redd ontoógomo objet so o sooe mter sobe e ue se

    88

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    89/196

    an raado leas oloes, omo represeaió defras por medios simbólios ero esa senda reali-dad omprende por lo menos oas dos, qe a emos

    aldido siado maifesado epiamene poro qe los sos deoa el fenoeo, os sen-dos siniados laees eoeo sos el sb-osene de arisa o de s olnad de eiar oemasarar o s mae ieros riposiniadoso onenids más o menos erméios esa dplii

    dad semánia se le llama a ees «doble mae aido ilsraa meridianamene por Fred e s análisisde La Vre de las rocas de Leonardo por aladora e s inerpreaión del Áelus de ille

    Paradima de a imaenaberino, las imáenesmbólias ropone sinianes o siniiado oes en aqe oeo, el omún obio, de modo qeeaa a á nirada a la ineienia del obserador,presenándle osas qe no siia aqelo e apa-ena sniar oa = seplro; balanza si-ia Las máenes simbólias siniian, en sma alo

    e no mesran, o qe mesran m ipefeamen-e o indireamene, por eso ansmen normaióv la ola a la e o qe no impide qe a imaenmbólia peda esar ejeada on na éna nsio eremadamee reaisas, omo mas «ani-dades de a pina barroa La ionoa de Pa

    osk naió, preisamene, omo méodo de inda-aión de ese onenido de las imáees omo aonoraa qe, seú ss popias palabras, a pasado iel de a ierpreaión

    as imáenes simbólis iene aáe fnio

    89

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    90/196

    mtid s c d l cmrc ds tribs cms ls r simbli-d l simbizdr dtd r tist stl tr d sr r similitd sic,r simlitd mrl, r cmi ridds rids, cm crr c l mmt q cirt ó r d sl, l qilibri d blzcm smb d l sici. Sl l s q sfrms smbólcs s distits irs liüsti

    c crfic l cm li-üsic cdc ls frms fsmbólics d lms, mitrs q ls mrfsmbls icóics cdce s drms. Y st mtid lsmb cóic r l cmrció d tribts stsimr ms crc d mtr q d l mtimi

    smb s tt dd sictdfid s didd smc sdr disib bsd scició d ids l. Scrctri r l crsi d ds ( mssiificds simts xcts siif-

    ct, iild có simblidr sfcd ms b, q s l ctt l q -clr ditimt s stid, riid d ls , bl sl d triblsi djr sr b, rsr t td d djstici

    Sr c cilidd l rt d r q s itd ti sts cmlicds imslbrt q xrs l distit d l q ms-t st rt r s rólss iists, ls scóls s sicss

    9

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    91/196

    orco n r r r moo

    1 or b ncón,

    2) or bcocn,3 or l r l comcc corác

    4) o cl rrnr lo mboono nr brc o nmr,

    S or fco oco o mbllcor,

    6 or l ácc o comncEl cá coc lo mbolo fro

    c q c mch cnc n má crc lcr q l r D hcho mbolo cónco nc o form n brccó, br:

    Abccó l lo l cn, or mlccón, qmzcó o lcó l o, rc c mro

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    92/196

    es, comptmentdos profesonmente on, en elondo los descendentes de os repertoos de smboloshermtcos de ls cods de tenos en l Edd

    Med de los qe cbó por derr l smbologfncmsónc.En l strccón en el po del sgnfcdo se

    hlln los smbolos del sbconscente los crptosgn-cdos propos de s relgones, de l poes, de llqm de ls prctcs esoér qe trtn de

    plsmr lo nmterl o nsle en tr sblescho esto es tmbn menester selr qe e

    ces nlog en qe se h do n opercósmbolzdor es en reldd n ls nlog peh ncdo de n erróne percepcón o preccón dn enómeo ntr s por eempo l erróne percepcón de qe e pelcno hnde el pco en s pechopr lmetr con s sngre ss pollelos (cndoen reldd extre peces de s bos lge le cotó en n smbolo de l nmolcón generos dso por mor los ombres en l conogrf crst

    n prmt. Y l ceenc de e l cge borrec mtb ls sepentes (smbolo demonco coró tmbn en smbolo de rsto en n smbolcón erróne pero bsmbólc pes s s de dossmbolzdores: l cgeñ l serpente

    l eemplo de cge str propdmente osdersos neles de complejdd smbólc e pedenhllrse e estrctr o composcón de n mgeEse nómeno s como ls eentles mbgedd polsem de los smbolos hn sdo señld tmbnen el cmpo de los íbolo tolóco. s, ss e

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    93/196

    lmd en Eto l me n j cudo etb encoed e l bu cuo e benvol e convetí e l md edeto met que

    l o nd Kl e met como dendo ed com detco. U ejemlo nteetee et medd lo umnt l me de too,ímbolo tdconl mculno, eo mtzo ono cueo que conu un me lu ceceeo mnunte, un ímbolo cmco enelmente feme

    o (unqe e lemán conttu el mculno DerMond) mbell e eee lo mto to del tooccdo, mbolo el eo, mendo euctndoeenmente, de l etcoe e l vd, cuo oeete e lun» as áscaas de Dio) Y, efectvente, no on l o lue tuocfl,on l me el ol ente o cueno.

    El coná e fmzdo con et mbee, e queo ve en el zo un ímboo femenn, o u oco e ncdo vnl, e o tmbn que el tcn lto e lo zto

    emenno e u nequvoco ímboo fálco No e o,ue que mbede ecn nluo en loímbolo de elbocn mode, cu e cctez vece o un coplexo oppostoru o coeenc e elemento ntnco. lun vee e ocn e u ent deolco

    oeente l ímbolo, como ocue co ául elcudo de lo Edo Uno, que llev u uño deec en l zqued un m d olvo en leec cbe, vuelt l deec, m l m olvo Ee to e metí mmen lcmete

    93

  • 8/17/2019 Román Gubern-

    94/196

    myo compleji y mó l coto simbólco.

    os ls eeioes cec el simbosmo e s

    oms esult eemete pcbes simboismoe los coloes colo bco, po ejempl puee secosieo como useci e colo o como sum eoos os coloes e especto so, os cocepcioesue c coocoes muy iess l bcomiño e cosieo smbolo e pue, pues se

    leye este iml mo cuo se mcb sublcu. o eso El Gco pitó su m oñJeóim e s s o co el miño emblem e s iu. eo uue el blco es coo ep y pue e cciete, e mucs culus eltemo iete es el colo e luto emosto leltii e su simosmo Y l mbie lespeco cmático eclesiástico cólico se compubcostto ue el eo e s sots e sus sceoes simboli l ecó e l i tee, peoue el colo ppu e sus celes es e cmbo

    smbolo e miceci y epleo. l luje elcoo estb sometio e el te boco cóiosuetemete simbólicos e cuo exo e Geco, llm l eció e colo ojo eso e ltic e iso, u pe ue, po lo emás, sutiló mucs eces como smbolo el lm

    lieo ue o cosiemos, este coo iteso simboli el mesiismo e ess efeio poe ss, e ue el So uci e