Rjecnik Carinskih Termina

AUTOR

ZYHDI AXHEMI

ENGLISH - ALBANIAN -SERBIAN VOKABULAR I FJALËVE DHE VOCABULARY TERMEVE NGA LËMI I SHERBIMIT WORDS & IDIOMS DOGANOR FROM THE FIELD OF ANGLISHT-SHQIP- SERBISHT CUSTOMS SERVICE RECENSENT: PROF. DR. PARTIZAN SHUPERKA PROF. DR. MURTEZA SHLLAKU PROF. ABDYL ZHAVELI LEKTYRA: PROF. BURHAN GJERQEKU PROF. ANDREJ SEVER DIZAJNI I BALLINËS: FATLUM HALITI TEKNIKA:ECC.I DIPLOMUAR VAHEDIN QERIMI

P A R A T H Ë N J E

Përvoja ime e gjatë 3o vjeçare dhe dashuria ndaj profesionit të doganierit ishin shkas dhe inspirim për qasje të përkushtuar të përzgjedhjes dhe grumbullimit në një vend, të termeve, nocioneve, shprehjeve dhe instituteve juridike doganore, tregtisë së jashtme dhe të transportit ndërkombëtar të mallrave, pa pretendim se e kam përmbyllur këtë koleksionim në tërësi. Në ligjëratat që kisha fat t'iu mbaj gjeneratave të reja të doganierëve, pos tjerash, ata i kam përgëzuar për pozitën e tyre të rëndësishme në organet e administratës shtetërore dhe të privilegjit të tyre, duke u shprehur figurativisht "të ambasadoreve" në kufijtë e territorit doganor të Kosovës,kufinjë jo të ndarjes, por të afrimit dhe të bashkimit me botën e progresit.

Njohja e termeve dhe e shprehjeve nga fusha e këtij trajtimi mendoj që është imperativ për sajimin e një gjuhe profesionale, të kuptueshme dhe decidive, çfarë e përdorë ligjdhënësi në hartimin e dispozitave ligjore, por të një stili të standardizuar që ngërthen në veti specifikat gjuhësore të Kodit doganor si "Legs Specialis" (Ligj Special) dhe të dispozitave të tjera që pasojnë. Komunikimi gojor dhe me shkrim me fjalor profesional e të kuptuar mirë i jep shërbimit imazhin dhe kulturën e artit gjuhësor. Duke ushtruar punët dhe detyrat, në dokumentacionin që e përcjell mallin, doganierët shpesh ndeshen me terma dhe nocione të panjohura,andaj njohja solide gjuhëve të huaja, e sidomos e gjuhës angleze, i eviton barierat procedurale duke mundësuar qarkullimin më të shpejtë të vlerave materiale dhe shpirtërore, në njërën anë,e në anën tjetër atribuon në afrinë e njerëzve të racave,kombeve dhe të konfesioneve të tjera. Synim kryesor imi është që përmes këtij fjalorthi t’i paraqes në mënyrë sa më besnike idiomat e cekura më lartë, si dhe përcaktimin e tyre sa më me vend e autentik. Këtu janë kapur mbi 4ooo fjalë e shprehje, duke konsultuar literaturë dhe fjalore të ndryshëm, nga të cilët do ta veçoja atë të kolegut tim të vyer, Silvester Varga.

Është kënaqësia ime t'iu shpreh mirënjohje dhe falendërim kolegeve te punës: Lulëzim Rafunës, Arben Spahiut, Blerim Halimit, Dardan Shales dhe Lumnije Ahmetit si dhe birit tim, Virgjil Axhemit, për përkrahje në literaturë, kurajo dhe inspirim. Me gjuhë të pastër profesionale, shpresoj që edhe Shërbimi ynë i kontribuon një çik periudhës së rëndë të transicionit dhe të afrimit më të shpejtë kah Evropa dhe në përgjithësi kah globalizimi. Bota me të vërtetë po bëhet një " Fshat i Madh". Të gjitha vërejtjet dhe plotësimet e arsyeshme e qëllimmira nga lexuesit e nderuar i mirëpres, dhe ato do zënë vend në ndonjë ribotim eventual të mëvonshëm.

Autori P R E F A C E

My experience for more than thirty years and the passion for the profession of the customs officer were the reason and inspiration for one dedicated approach on gathering and electing in one place the words, notions and institutional idioms from the field of Customs service, international trade and international transport, not pretending that I have over closed the collection as whole.

I had the honor to give lectures to the new generations of the customs officers, except other, I expressed my congratulations for their very important position within the administration and their privilege, figuratively saying to be ambassadors at the borders of Kosova territories, borders which do not separate but bring it close to the civilized world.

The knowledge of terms and idioms from this field of mind treatment which is binding for creating a professional language, decisive and understandable, which is preferred by the authorities on compiling the regulations.That means of a standardized style which over helms within it the language specifics of Custom Code as "Legs Specials" and other dispositions which follow. The oral and writing communication, with a professional vocabulary which is well understood gives to the service the image and the culture of language art. While in works and duties, in the papers by which the goods are followed, the custom officers often meet unknown terms and notions, so a good knowledge of foreign languages and especially of English, excludes the procedural bars enabling quick circulation of spiritual and material values in one side, and at the other confessions. The main aim of this dictionary is to give as more identically as possible the idioms given above, and giving their meaning as authentically as possible. This modest dictionary which in one version of translation contains more than 4000 words and idioms i compiled, consulting different literature and dictionaries from which I can stress the one published by my hard working colleague from this field, Silvester Varga. I must express my appreciation and thanks to my work colleagues: Lulzim Rafuna, Arben Spahiu, Blerim Halimi, Dardan Shala, Lumnije Ahmeti and my son Virgjil Axhemi for their support at the literature field as for encouraging and giving me inspiration. With a clear and professional language I hope our Service gives a small contribution to a difficult transitional period and to an accelerating leaning towards Europe and globalization process. The world is really becoming a Big Village. All the objections and additions from the honored readers are welcome with the aim of completion for an eventual republishing.

The Author

ENGLISH SHQIP SRPSKI

A abalienation tjetërsim,shitje otuđivanje, prodaja abandon braktisje,heqje dorë ostavljanje, ustupanje

abandon free of expences to the revenue

braktisje,(ofertë)ne dobi të shtetit pa të drejtë në kundërvlerë

ustupanje u korist drzave bez prava na naknadu

abatement(tax) pakësim,zvogëlim,ulje tatimi umanjivanje (poreza) abbreviation shkurtesë skraćenica abduct rrëmbej kidnapovati abduction rrëmbim kidnapovanje

abet nxitje,bindje,mbush mendje navesti, podstaći, saučestvovati

abetment pjesëmarrje saučesništvo abetment in crime pjesëmarrje në krim saučesništvo u zločinu ability zotësi,aftësi,shkathtësi sposobnost, mogućnost ability aftësi,zotësi(juridike) pravna sposobnost ability of judgement zotësi për të gjykuar sposobnost rasuđivanja able i aftë,i zoti sposoban, kadar

aboard në kuvertë të anijes,aeroplanit u prevoznom sredstvu abolish heq,anuloj ukidanje, abolicija abolition of a low anuloj ligjin ukidanje zakona

abolition of free zone heqje,anulim i zonës së lirë ukidanje slobodne zone aborigines paraardhës starosedeoc above par mbi paritet iznad pariteta abroad jashtë vendit inostranstvo

absent që mungon,jo i pranishëm odsutan absolute absolut,i përkryer apsolutan,savršen absolute liability përgjegjësi absolute apsolutna odgovornost absolute rights të drejta absolute apsolutna prava

absolute decree aktgjykim i plotëfuqishëm punopravna presuda absolute discharge shkarkim absolut punopravno oslobađanje absolute discretion diskrecion i plotë potpuna diskrecija absolute rent rentë absolute apsolutna renta absolute value vlerë absolute apsolutna vrednost absolve shfajësoj,ndjej,fal opraštanje

abstinence tërheqje(vetëpërmbajtje nga konsumimi i drogës) uzdržavanje

abundance of goods lepezë(asortiment)i gjerë i mallrave širok asortiman robe abuse keqpërdorim zloupotreba,zlostavljanje abutting fqinjë,kufitar komšija, graničar acceptance pranim,miratim prijem, odobrenje

acceptance of the declaration pranim i deklaratës prijem deklaracije

access afrim,qasje,leje afrimi pristup accession bashkangjitje,shoqërim pristupanje

accessory plotësues,i shtuar,ndihmës oprema, pribor, priključci

accident fatkeqësi,aksident,avari nezgoda, nesreća, havarija

accidental i rastësishëm,i papritur slučajno, neočekivano

accommodation përshtatje,marrëveshje,ujdi prilagođavanje, smeštaj accompany përcjell,shoqëroj propratni

accompanying document dokument shoqërues, fletëpërcjellëse propratni dokument accomplice ndihmës,bashkëfajtor saradnik, saučesnik

accomplicity(in crime) pjesëmarrje në vepër penale saučesništvo u zločinu accomplish i plotëson,i përmbush ispuniti, ostvariti

accomplished i kryer ostvaren, ispunjen, završen

accord pajtohem,dakortohem sporazum, saglasnost accordance compliance përmbushje e kërkesës udovoljavanje (zahtevu) according to the law në pajtim me ligjin u skladu sa zakonom account llogari,hesap račun

accountancy,bookkeeping mbajtje e librave afariste(kontimi) računododstvo accreditation akreditim akreditacija

accrue (me,të,i)lidhet,shtohet,kthehet) prispeti, gomilati,narastiti

accuracy saktësi preciznost, tačnost, ispravnost

accuracy of the particulars of the decelaration

përmirësim i shënimeve në deklaratën (doganore)

ispravnost podataka udeklaraciji

acknowledge receipt of pranim i marrjes potvrđivanje prijema acquire fitoj,përvetësoj steči, nabaviti, zadobiti acquired right e drejtë e fituar stečeno pravo acquisition përfitimi,furnizimi dobijanje, nabavka

acquisition of origin përfitimi i statusit të origjinës dobijanje statusa porekla

acquisition of prefential përfitimi i lehtësive preferenciale sticanje preferencijala act akt,veprim čin, činiti, delovati

act in one’s own name and on one’s own behalf vepron në emër dhe llogari të vet

delovati u svoje ime i na svoj racun

act of God (force major) fuqija madhore viša sila (prirodna nepogoda)

action akcion,veprim,padi akcija, radnja, delovanje

action for denial of rights padi për kontestimin e të drejtave tužba za osporavanje prava

actual exportation eksportimi real,i vërtetë stvarni, realni izvoz actual net weight pesha netto reale realna neto težina

actually paid e paguar realisht(vlera) stvarno plaćena (vrednost)

acusation charge akuza,ngritje e padisë podizanje optužbe

ad hoc,occasional ikohëpaskohshëm,ndonjëher za datu priliku, povremeno

ad interim(lat.) përkohësisht,gjatë kohës që privremeno ad valorem duty dogana sipas vlerës carina po vrednosti add shtesë,plotësim dodati, dopuniti added value vlera shtesë dodatna vrednost addict. .i varur(ves i lig) zavistan

addiction dependence varësi(psh.nga narkotikët) posvećenost zavisnosti additional quota kontingjent plotësues dodatna kvota additional security garancioni plotësues dopunska garancija address adresa adresa adjoing the boundary përbri kufirit,fqinjësor graniči se, pogranični adjudge gjykoj,dënoj osuditi, doneti presudu

adjustment rregullim,ndreqje,përshtatje podesiti, usaglasiti administration administratë,udhëheqje administracija, uprava administration procedures procedura administrative upravni postupak

administrative cooperation bashkëpunim administrativ administrativna saradnja

administrative customs control kontrolli administrativ

administrativna carinska kontrola

administrative document dokument administrative administrativni dokument

administrative formalities formalitetet administrative administrativne propisane forme,

administrative inspection inspektimi administrativ administrativna inspekcija

administrative law e drejtë administrative administrativni zakon administrative measures masa administrative administrativne mere

administrative power pushteti administrativ administrativna vlast

administrative temporaire/temporary admission karneti ATA(import i përkohshëm)

ATA karnet (privremeni uvoz)

admission leje dopuštenje, prijem, ulazak

admission of goods free of duty importimi i mallit pa doganë

ulazak robe bez carinjenja

admission entry leje për hyrje dozvola za ulazak

admit goods into warehouse lejon magazinimin e mallit odobrava skladištenje robe

adolescence moshë e mitur adolescencija, maloletnost

adulteration falsifikim falsifikovanje advance shkoj përpara,avansoj unapred, avansiram advance payment pagesë avansi plaćanje unapred,

advanced freight transporti i paguar paraprakisht transport unapred plaćen

advertising goods material reklamues reklamna roba advertisement shpallje, lajmërim reklama, oglas advertising sample mostrat reklamuese reklamni uzorak advice këshillë savet advisable i rekomanduar koristan, preporučljiv advised i informuar obavešten advisor,adviser këshillëdhënës savetnik advocate avokat zastupnik affix ngjis,shtoj dodati,pripojiti affiliate filialë e bashkangjitur pripojiti filijalu, podržnicu affirm dëshmoj tvrditi, svedočiti

affixed vendosja e plombës (plumcës) postavljanje plombe

affixing marks on goods ngjitja e markës në mallra postavljanje oznake na robu

affixing of customs seals vendosja e plombes doganore postavljanje carinske plombe

afford jam në gjendje,i lejoj veti priuštiti, biti situiran affranchise cliroj,shpengoj osloboditi se after date pas afatit nakon roka after date payment pagesë e sërishme naknadno plaćanje

against all risks kundër të gjitha rreziqeve protiv svih rizika

against all risks one’s will kundër të gjitha rreziqeve arbitrarisht protiv svih rizika samovoljno

age mosha životno doba agency agjenci agencija

agenda rendi i ditës dnevni red agent zyrtar i agjencisë (agjent) zastupnik agent’s commission provizion i agjentit provizija zastupnika aggravating circumstance rrethanë rënduese otežavajuća okolnost

agreed i përcaktuar,i kontraktuar određen, ugovoren agreement marrëveshtje ugovor agricultural levies taksa bujqësore poljoprivredni porez aid ndihmë pomoć aimed synoj,marr në shënjestër usmeren,nišanim air ajror vazdušni air border kufi ajror vazdušna granica

air conditioned plant aparat klimatizimi klimatizovano postrojenje

air mail posta me avion avionska pošta air transport transport ajror vazdušni saobraćaj aircraft carrier aeroplan bartës nosač aviona aircraft components pjesë të aeroplanit delovi aviona airlaw e drejta ajrore vazdušno pravo airlift bartje ajrore vazdušni prevoz tereta airline vijë ajrore vazdušna linija airport aeroport aerodrom airport of destination aeroport destinimi odredišni aerodrom

airport customs office zyra doganore e aeroportit carinska kancelarija na aerodromu

airport of departure aeroport i nisjes aerodrom polaska airport of entry aeroport i hyrjes aerodrom ulaska airport of loading aeroport i ngarkimit aerodrom utovara airship aeroanije avion airspace hapësirë ajrore vazdušni prostor alcohol alkool alkohol alcohol beverages pije alkoolike alkoholna pića

alcohol by volume sasia e alkooolit në vëllim količina alkohola u volumu

alias pseudonim pseudonim alibi provë e mungesës alibi

alienator person që heq dorë nga prona lice koje se odriče vlasništva

aliquot përpjestuar pa mbetje deljenje bez ostatka all told e thënë e tërë sve rečeno allow lejon dozvoliti allowance (reduction rabate) zbritje,rabat popust, rabat almost thuajse,gati,për një qik skoro sve

also edhe,si dhe takođe alter ndërroj, ndryshoj menjati, izmeniti

alternative percentage rules rregullat alternative të përqindjes alternativna procentualna pravila

ambassador ambasador ambasador ambivalent dyvlerësi dvostruke vrednosti amend korrigjon,ndryshon ispraviti, promeniti amend decision korrigjim i vendimit promenti odluku amercement gjobë globa, kazna ammunition municion municija amnesty ndjesë e përgjithshme pomilovanje among ndërmjet,pranë između,

amorphous pa trajtë,pa veti, pa rregull bezoblični amortization amortizim amortizacija, otplata amortization depreciation zvogëlim i vlerës umanjenje vrednosti amount shuma iznos amount of deducted sasi e zvogëluar iznos umanjenja amount of the guarantee shumë e garancionit iznos garancije

amount of customs duties shumë e tagrave doganore iznos carinskih dažbina amount of the premium shumë e premisë iznos premije amount of the quota sasi e kuotës iznos kvote amount of the refund shumë e kthimit iznos povraćaja amplification zgjerim,zmadhim pojačanje analysis analizë analiza analytic analizues analitičan anatocism kamatë mbi kamatë kamata na kamatu animal disease sëmundje të kafshëve bolesti kod životinja annex,enclosure shtojcë dodatak announce lajmëroj shpall najaviti, objaviti annual tariff quota kuotë tarifore vjetore godišnja tarifna kvota annulled decision nullim,prishje e vendimit ukidanje odluke anomaly parregullsi,përjashtim anomalija, nepravilnost antedate daton përpara datirati unapred anticonstitutional antikushtetues protivustavni anti-dumping masë recesive në import pooštrene mere uvoza

antinomian kontradiktor,i kundërligjshëm protiv moralnog zakona

antiquites antikuitete,sende të vjetra antikvitet, starina apparent i dukshëm,i kjartë očigledno, očevidno

appeal kundërshtim žalba, prigovor appear duket pojaviti, istupiti appearance dukuri pojava appellant ushtrues i kundërshtimit podnosilac žalbe appendix shtojcë,aneks prilog, dodatak applicant parashtrues I kërkesës podnosilac zahteva application kërkesë,lutje prijava, zahtev

application of highest customs duty aplikim i taksës më të lartë doganore

primena najviše carinske dažbine

apply ushtroj lutje,kërkesë primeniti, podneti zahtev

apply for drejtohet për diç prijaviti se, konkurisati za

appoint emëroj,caktoj odrediti, imenovati apportion përpjestoj razdeliti apportionment,division shpërndarja raspodela, podela appraisement estimation vlerësimi procena vrednosti appreciate vlerëson proceniti, ceniti apprehend dyshoj,frikësohem,arrest privesti,strahovati approval leje odobrenje approve lejon odobriti

approved customs procedure procedura e lejuar doganore odobren carinski postupak

approved export eksport i lejuar odobren izvoz approved import import i lejuar odobren uvoz

approximate pak a shumë,përafërsisht približno, otprilike arbitrage arbitrazha arbitraža arbitrarily me vetëgjyqësi pristrasno, svojevoljno

arbitration of disputes zgjidhje e kontestit me arbitrazhe presuditi u slučaju neslaganja,arbitrirati

arbitrary or fictitous value vlerësim me hamendje ,fiktiv procena fiktivne vrednosti

archives arkiv arhiva area hapësirë ,territor oblast, područje

argument(reasoning) arsyetim,shtjellim obrazloženje, dokazivanje

arise ngrihet,del,rrjedh,rezulton dići se, podizati arm armë oružje

armband lenta në krah oznaka na ramenu, traka

army ushtri,ushtarak vojska

aromatic substances lëndë,substancë aromatike aromatična supstanca, arrangement, measure masat,veprimi mera, akcija

arrears borxhe të papaguara neplaćeni dugovi

arrest privim nga liria uhapsiti, pritvoriti, odgoda

arrestee i privuar nga liria pritvorenik, uhapšenik arrival ardhja,kthimi dolazak, povratak arrival note lajmërim për arritjen objava dolaska

arrival records, arrival messages paraqitja-paralajmërim i arritjeve

podaci, poruke o dolasku

article nen,paragraf.dispozitë član, stav, propis

article in short supply artikull që mungon në treg manjak proizvoda

articles imported disassembled or unassembled

mallra të importuar në gjendje të demontuar të jokomponuar

proizvodi uveženi rasklopljeni ili nesastavljeni

articles of partnership dispozita të kontratës për shoqëri te lirë propisi iz ugovora o slobodnoj asocijaciji

artificial flavouring aromë artificiale veštačka aroma ascertain vërtetoj, caktoj potvrditi, odrediti aspect këndvështrim,aspect vid, aspekt assembling komponim,bashkim sastavljanje, spajanje asses vlerësim,logaritje vrednovati, procenjiti assessment përcaktim i vlerës procena vrednosti assets rezervat,stoqet aktiva, rezerva, sredstva assistance ofrim i ndihmës pruižanje pomoći association shoqatë,ligë,organizatë udruženje, savez assortment zgjedhje,asortiment asortiman, izbor

assume ngarkohem,marr përsipër,pranoj

preuzeti (kontrolu), zauzeti (stav), pretpostaviti

assurance,insurance sigurim osiguranje assured i siguruari osigurani ATA carnet karneti ATA ATA karnet ATA carnet convention konventa ATA ATA konvencija

atomic energy,nuclear power enerxhi atomike,forcë nukleare atomska, nuklearna energija

atonement shlyerje e fajit brisanje krivice attach ngjitje,lidhje spojiti, propratiti attaché përfaqesues,atashe ataše attached i lidhur(me dike) vezan(sa nekim) attachment ngjis,lidh,bashkoj vezujem,prilažem attempt tentim,mundim,përpjekie pokušaj, napad attention vërejtje,vëmendje,kujdes pažnja, opomena attest dëshmim svedočiti, overiti

attestation of eye witnesses deklaratat mbi vrojtimet e dëshmitarëve izjava očevica attorney prokurori javni tužilac attribute cilësi,vecori svojstva, karakteristike attrition tretje,ronitje rastvaranje,odronjavanje attune përshtas,pajtoj prilagoditi, uskladiti auction licitim,shitje publike licitacija, javna prodaja audit shqyrtim,kontroll kontrola,revizija audition dëgjim,provë,selektim saslušanje, selektiranje auditor revizor,kontrollor revizor, kontrolor authenticate,certify,verify vërteton potvrditi, overiti authenticated(document) dokument autentik autentičan dokument authentication vërtetim,autenticitet potvrda, autentičnost

authenticity and correctness of movement certificates

autenticiteti dhe korrektësia e çertifikatave të transportit

verodostojnost i ispravnost transportnih uverenja

authenticity of document identitet i dokumentave verodostojnost dokumenta

authorization for inward processing procedure

lejim i procedurës së përpunimit të brendshëm(aktiv)

ovlašćenje za postupak unutrašnjeg oplemenjivanja

authorization to use the autward processing procedure

lejimi i procedurës së përpunimit të jashtëm (pasiv)

ovlašćenje za postupak spoljneg oplemenjivanja

authorize lejoj,miratoj ovlastiti, odobriti authorized consignee adresanti i pranuar ovlašćeni primalac authorized destruction lejimi i asgjësimit odobreno uništavanje

authorized representative of the exporter përfaqsues i lejuar i eksportimit

ovlašćeni izvozni predstavnik

authorized signature,authentic sign nënshkrim i verifikuar

ovlašćeni potpis, verodostojan znak

authorized warehouse keeper pronar i autorizuar i depos

ovlašćeni držalac skladišta

automatc data processing përpunimi automatik i të dhënave automatska obrada podataka

automated control system sistemi automatik i kontrollit automatski sistem kontrole

autonomous suspensive measures masa të pavarura suspensive

nezavisne suspenzivne mere

auxiliary ndihmës pomoćni

availability vlerë e kapshme raspolaganje, dostupnost

average mesatare prosečni average price çmimi mesatar prosečna cena average volume of trade vëllimi mesatar i tregtisë prosečni trgovinski obim

avoid shmangem nga, ruhem nga izbeći avoidance of law mospërfillje e ligjit izbegavanje zakona

axiom i,e,vërtetë činjenica, osnovno načelo

axis bosht osovina axle load ngarkesa e boshtit osovinska nosivost azote azot azot azure kaltërsi plavetnilo

B background prapaskenë,sfond pozadina,poreklo bacon mish derri,proshutë slanina bacteria mikrobe,bakterie bakterija bag thes,strajcë,valixhe vreća, torba, tašna baggage plaçka personale lični prtljag baggage of travelers plaçka të udhëtarve lični prtljag putnika baggage, luggage paketa (bagazh) lični prtljag, prtljag bail kaucion kaucija balance bilanc,saldo bilans, izjednačiti balance of account bilanci pagesor bilans računa balance of account baraspeshë e logarisë izravnanje računa

balance sheet footing vërtetim mbi gjendjen e bilansit potvrda o stanju bilansa

bales top.rulo,deng denčana roba, roba u balama

balkan route transverzala (rruga) ballkanike balkanska transverzala ball bearing kushinetë me sacma kuglični ležaj ball race kushinetë prsten kugličnog ležaja ban ndalesë zabrana bandage lidhëse,fashë zavoj bandbox kuti e lehtë për tesha lak sanduk za robu bandit cub,pirat bandit bank bankë banka bank account logaria bankare bankovni račun bank branch filial i bankës bankarska filijala bank commission provizion i bankës bankarska provizija bank credit kredi bankare bankarski kredit bank deposit pjesëmarrja bankare bankarsko učešće bank guarantee garancioni bankar bankarska garancija

bank of circulation,bank of issue,central bank banka qëndrore centralna banka

bank of deposit banka depozitare banka depozita

bank share aksione bankare bankarske akcije

bank transfer kalimi i mjeteve pagesore prenos bankarskih sredstava

banking data shënimet bankare bankarski zapisi

bank-note apoen i parasë prej letres(bankënotë) banknota, novčanica bankrupt bankrotim,falimentim bankrot, pod stečajem bar(of iron) shufer hekuri gvozdena šipka bar code bar-kod,shifër bar kod barbed wire tel me xhemba bodljikava žica bargain blerje e lirë povoljna kupovina barge lundër,maunë dereglija, teretna lađa bearm brum testo

barrel bucele,fuqi bure, bačva, mera za zapreminu

barricade pritë,pengesë prepreka barrier pengesë barijera, smetnja barter ndërrim mallrash trampa barter agreement marrëveshtje barteri sporazum o trampi barter transaction punë me kompenzim kompenzacioni posao

barter transaction afarizëm në ndërrim të mallrave transakcija u trampi

bases to determine the amount of import duties

baza për caktimin e shumës së tagrave importuese

osnovica za utvrđivanje iznosa uvoznih dažbina

basic amount shumë themelore osnovni iznos basic principle parim themelor osnovni princip basic producte prodhime bazike osnovni proizvod basic provisions masat themelore osnovne mere basic regulation rregulativa themelore osnovna ragulativa basic text teksti themelor osnovni tekst basis bazë,themel osnova, temelj

basis for calculating quotas baza për logaritje të kontingjentit osnova za računanje kvota

basket of currencies shporta valutore valutna korpa

be processed,undergo processing operations kalon në operimet e përpunimit

prolazi kroz proces obrade

battery batare,bateri elektrike akumularor, baterija

bazaar,(charity bazaar) pazar,treg (shitje bëmirëse) pijaca, dobrotvorna prodaja

beaker qelq,gotë čaša bean fasule pasulj beast bishë,shtazë,kafshë zver bee bletë pčela

beef mish gjedhi govedina beer birra pivo beet rrepë e kuqe repa, šečerna repa behaviour qëndrim,sjellje ponašanje, vladanje beneficiary i privilegjuari privilegovan, povlašćen benefit përparësi,dobi prednost, korist

benefiting countries and territories shtetet dhe territoret e privilegjuara

povlašćene države i teritorije

benefit(derive benefit from customs) privilegj doganor carinska povlastica

best before(end) afati i përdorimit deri… rok upotrebe do...

bilateral agreement marrëveshtje dypalëshe ( bilaterale) bilateralni sporazum

bilateral quota kontingjent i ndërsjelltë,reciprok bilateralne kvote bill fletëngarkesë tovarni list billo f exchange,draft kambial menica bill of loading fletëngarkesë e anijes brodska teretnica bill of sale,invoice faturë e shitjes prodajna faktura, račun bill of weight listë,fletë e peshës teretni list bill draft law,proposal projekt i ligjit nacrt zakona, predlog binding obliguese,detyruese obavezujući

binding tariff information(bti) informim i obligueshëm mbi tarifën doganore

obavezna informacija o carinskoj tarifi

biological material materie biologjike biološki materijal biological weapon armë biologjike biološko oružje black market treg i zi siva ekonomija blackmail shantazh ucena blank i zbrazët,i bardhë blanko blank cheque çek i paplotësuar blanko ček

board hyrje në anije,aeroplan,autobus etj. ulazak u brod, avion, autobus

board of directors bord (këshill)i drejtorëve upravni odbor body trup,organ telo, organ bona fide i sinqertë,nikoqir i mirë istinski, pošten

bond, bonded letër shtetërore me vlerë,mall i deponuar obveznica, stavljen u carinski magacin

bonded goods mallra në depon doganore roba u carinskom magacinu

bonded goods warehouse depo doganore carinski magacin

bonded goods free warehouse depo e lirë doganore

slobodni carinski magacin

bond – note,transit bond fletudhëzimi doganor carinska propratnica

border kufiri granica border control kontroll kufitar granična kontrola

border control crossing customs office zyra e kalimit doganor

carinska kancelarija za kontrolu na graničnom prelazu

border formalities formalitetet kufitare pogranične propisane forme

border guard garda kufitare pogranična straža

border guard obstacles pengesat kufitare prepreke za zaštitu granice

border guard police polici kufitare pogranična policija

border guard police service shërbimi policor kufitar pogranična policijska služba

borderline vijë kufitare granična linija borrow huazuar pozajmiti boundary kufiri granica box kuti,arkë pregrada, kutija boycott bojkotim bojkot branch(of business) degë e biznesit grana delatnosti

branch(of business) line, siding degëzim linje razgranata veza

brand(trade mark) markë,shenjë,stigmë marka, zaštitni znak

brand(trade mark) name emërtimi i markës ime marke, zaštitnog znaka

brand(trade mark) fidelity besnikëria ndaj shenjës mbrojtëse verodostojnost zaštitnog znaka

branded goods mallra me markë proizvodi sa markom brandy konjak rakija, konjak

Braile letters shkresë e personave të verbër Brajevo pismo breadth gjerësi širina

break of customs seal heqja me dhunë e plombës doganore nasilno ukljanjanje carinske plombe

breach kundërvajtje prekršiti, kršenje bribery,corruption mitosje,koruptim podmićivanje, korupcija brigadier general gjeneral brigade brigadni general broke pa para bez para, švorc

broker ndërmjëtesues në bursë (aksionesh) posrednika na berzi, broker

brokerage kompenzim për ndërmjetësim posrednička provizija bucketshop tregtizë aksionesh mala berza budged revenues të hyra buxhetore budžetski prihodi budged buxhet budžet budged deficit deficit buxhetor deficit budžeta budged year vit buxhetor budžetska godina

budgetary buxhetor budžetski budgetary institution organ buxhetor budžetska institucija

bulk cargo ngarkesë me mallra të shkapërderdhur tovar sa rasutom robom bulk goods mallra vëllimor (gabarit) kabasta roba bundle deng mallrash denčana pošiljka bureau,office zyre,shkrimtore biro, kancelarija business punë veprimtari delatnost business activity aktivitet afarist poslovna aktivnost business community bashkësi afariste poslovna zajednica business co-operation bashkëpunim afarist poslovna saradnja business organization organizim afarist poslovna organizacija businesstransaction transaksion afarist poslovna transakcija businessman person afarist poslovno lice buy,purchase blej,blerje kupiti buyer,consumer blerësi kupac buying commission provizion i blerjes kupovna provizija by air nëpër vijë ajrore avionski by land nëpër tokë drumski by sea nëpër det pomorski by product nus- prodhim nus proizvod

C cabin baggage, luggage plaçka personale lični prtljag cabotage lundrim,kabotazh plovidba, kabotaža calamity fatkeqësi nesreća calculate bërje hesap,kalkulim računanje calculate value vlerë e llogaritur obračunska vrednost

calculate value metodë e kalkulimit të vlerës vrednosni obračunski metod

calculation logaritje,kalkulim obračun calculation of tax kalkulim i taksave obračun poreza calendar year viti kalendarik kalendarska godina call for payment vërejtje për pagesë opomena za plaćanje camouflage maskim,tebdil prerušavanje, kamuflaža cancel nulim,pezullim ukidanje, otkazivanje cancellation of decision prishje e vendimit ukidanje odluke cancellation of decision fshirje e garancionit ukidanje garancije canon rregull,ligj,kanun pravilo, zakon, zakonik

capacity kapacitet(I vëllimit veprues etj.) kapacitet, nadležnost

capacity building ngritje dhe zhvillim i aftësive izgradnja potencijala

capital pasuri,kapital kapital capital assets mjetet prodhuese proizvodna sredstva capital assets efikasitet I kapitalit efikasnost kapitala

capital flow,capital movement

lëvizje dhe rrjedhje ose derdhje e kapitalit

protok, pomeranje kapitala

capital market treg i kapitalit tržište kapitala

capitation tatim për person porez po glavi stanovnika

captain kapiten kapetan caption burgosje arrestim pritvor car automobil automobil

car accident aksidend komunikacioni (trafiku) saobraćajna nesreća car insurance sigurim i automjetit auto osiguranje cargo manifest fletëngarkesë tovarni list carriage charges shpenzimet e transportit transportni troškovi

carriage forward on delivery pagesa para dorëzimit plaćanje pre preuzimanja

carriage of goods by air transport ajror vazdušni transport carriage by pipeline transport me tubacion prenos cevovodom

carriage of goods by rail transport hekurudhor i mallrave prevoz robe železnicom

carriage of goods by sea transport detar i mallrave prekomorski prevoz robe

carriage of goods on waterways transport ujor i mallrave slatkovodni prevoz robe

carriage of goods,shipment of goods transport i mallrave prevoz robe

carrier transportues prevoznik carrier ,shipper,transporter transportues,furnizues prevoznik

carrier’ s risk në rrezik të transportuesit na rizik prevoznika carrying charges shpenzimet e transportit transportni troškovi carry,deliver,forward transporton prevoz carrying out kryej,zbatoj obavljati carton of cigarettes boks i cigareve boks cigareta cartel marrevështje kufizuese kartel, limitni sporazum case study shqyrtimi i lëndëve razmatranje predmeta

case ngjarje,rast, çështje predmet, studija, događaj

cash and carry paguaj dhe bart plati i nosi cash pagesë e gatshme gotovinsko plaćanje cash book defter shpenzimesh knjiga izdataka

cash deposit deposit me para të gatshme gotovinsko deponovanje cash flow qarkullim monetar promet novca

cashier inkasant,arkatar blagajnik cause shkaktoj uzrokovati cautioner garantues garant cease to apply pushojnë së aplikuari prestaje da važi ceiling price çmimi më i lartë najveća cena central administration drejtorija qëndrore centralna uprava central bank bankë qëndrore centralna banka

central customs administration administratë qëndrore e doganave centralna uprava carina

central customs authority autoritet qëndror I doganave centralni carinski organ

certification of authenticity çertifikatë mbi autenticitetin uverenje o verodostojnosti

certain i sigurt,sigurisht siguran certificate vërtetim,çertifikatë uverenje, potvrda certificate of competence vertetim mbi aftësinë potvrda o merodavnosti

certificate of exemption vërtetim mbi përjashtimin potvrda izuzeća certificate of export çertifikatë eksporti potvrda o izvozu certificate of origin çertifikatë e origjinës potvrda porekla certification,verification vërtetim,verifikim potvrđivanje, overavanje certify vërteton potvrditi chain zingjir,rrjetë lanac

chairman kryesues,kryetar predsedavajući, predsednik

chancellor of the exchequer ministër I financave ministar finansija change ndërrim,këmbim razmena, zamena change money para e imët sitan novac change transfer transfer i parasë transfer novca changeable i këmbyeshëm razmenljiv changing the tariff ndryshimi në tarifë izmene u tarifi chapter kaptinë glava, poglavlje

characteristics of the goods vecoritë ,tiparet e mallrave karakteristike robe charge shpërblim,ngarkesë dužnost, naplata charges shpenzimet takse, naplate

charges forward shpenzimet në momentin e pranimit troškovi u momentu prijema

charges incurred during transit shpenzimet gjatë transitit troškovi tokom prevoza

charging of maximum rate shuma më e lartë e inkasimit najveći iznos naplate charing,collection inkasimi,vjelja naplata, prikupljanje charter airline fluturimi çarter čarter linija

charter party kontratë për çesimin e anijes ugovor o zakupu broda (aviona)

chassis number numri i shtratit te automjetit broj šasije cheap i lirë jeftin

check on leaving customs territory kontrolla doganore në dalje

carinska kontrola na izlazu

cheque çeku ček chemical weapons armë kimike hemijsko oružje cheque forgery falsifikim i çekut falsifikovanje čeka cease i jap fund,pushoj prestati, zaključiti cycle cikel krug cigarette cigare cigareta

cigarette smuggling kontrabandë,trafikim me cigare krijumčarenje cigareta

circular capital,working capital kapital qarkullues obrtni kapital

circulation turnover qarkullim,xhiro obrt opticaja circumstance rrethanë,rast,ndodhi okolnost, sticaj, događaj citizen shtetas građanin claim kërkesë,pretendim zahtev,pretenzija claim kërkon borxhin potraživati

claim kërkesë për kompensim të dëmit zahtev za naknadu štete clandestine trade trafikim me njerëz ilegalna trgovina classification klasifikim,zgjedhje klasifikacija, izbor classification of goods zgjedhje e mallrave klasifikacija roba classification opinion mendimi i klasifikuesve mišljenje razvrstioca

classify vlerëson,klasifikon,përzgjedh procena, klasifikacija clause klauzolë,dispozitë,nen klauzula, propis, član clear the goods zhdoganim i mallrave carinjenje robe clearance for home use zhdoganimi në import uvozno carinjenje

clearance for transit procedura doganore në transit carinjenje u tranzitu

clearance tourist traffic zhdoganimi në qarkullimin e udhëtarëve carinjenje u turističkom saobraćaju

clearance on export,outward clearance zhdoganim në eksport izvozno carinjenje

clearing qarkullim me pagesë jo të gatshme bezgotovinski platni promet

client pala,klienti stranka, klijent clientele klientela klijentela code kodi,shifra kod, šifra code number numri i kodit broj koda

coin monedhat metalike metalni novac coincidence bashkëndodhje slučajnost

collect(tax) grumbullim,vjelje e taksave prikupljane poreza

collision konflikt në mes dispozitave sukob propisa collaborator bashkëpunëtor saradnik

collateral sekondar,i dorës së dytë,dytësor sekundaran, indirektni

collection mbledhje,grumbullim i parasë prikupljanje collection aposteriori mbledhje e mëvonshme naknadno prikupljanje

collection of charges after due inkasim i mëvonshëm naknadna naplata

collection of duties mbledhja e tagrave doganore prikupljanje dažbina

collection of statistical information mbledhje e informatave statistikore

prikupljanje statistićkih informacija

colonel kolonel (officer i lartë) pukovnik

combined nomenclature emërtim i kombinuar kombinovana nomenklatura

combined tariff nomenclature nomenklatura e kombinuar tarifore kombinovana tarifska nomenklatura

commerce,trade tregtija trgovina commercial tregtar trgovački, komercijalan

commercial attaché atashe tregtar-perfaqësues trgovinski predstavnik commercial bank bankë komerciale komercijalna banka

commercial contract price çmim i kontraktuar tregtar trgovinska cena ugovora commercial counselor këshilltar në tregti trgovački savetnik commercial credit kredi komerciale komercijalni kredit

commercial description of goods përshkrimi tregtar I mallrave komercijalan opis robe

commercial document dokument tregtar trgovinska isprava commercial fraud mashtrim në tregti trgovinska prevara commercial invoice faturë komerciale trgovinska faktura commercial level nivel tregtar trgovinski nivo

commercial means of transports mjete komerciale të transportit

komercijalna prevozna sredstva

commercial policy measures masat në politikën tregtare mere u trgovinskoj politici

commercial practice praksa,përvoja tregtare trgovinska praksa commercial vehicle automjet komercial komercijalno vozilo come into force hyn në fuqi(ligji) stupiti na snagu

commission premium premia e ndërmjetësuesit premija provizije

commission percentage përqindja e ndërmjetësuesit në shitblerje procenat provizije commission komision provizija, komisija conveyance bartje,transport prevoz

conveyance of narcotic drugs trafikim me drogë krijumčarenje droge

commissioner ndermjetësues tregtar zastupnik, punomoćnik committee komision,këshill komisija, veće committee a crime kryes i krimit izvršilac zločina committee procedure komision procedural komisija za postupke

committee on origin komiteti për origjinë të mallit komitet za poreklo robe commodity mall,artikull malli roba, artikal commodity exchange bursa e mallit robna berza commodity loan kredi mallrash robni kredit

common(community)customs procedure

procedura doganore në kuadër të komunitetit evropian

carinski postupak Evropske unije

common agricultural policy(cap) politika agrare e BE

poljoprivredna politika EU

common border kufiri i perbashkët opšta granica common quota kontingjenti i përbashkët uobičajene kvote

common price system,single price system sistem unik i cmimeve

jedinstveni, zajednički sistem cena

common transit transitimi i përbashkët uobičajeni tranzit community bashkësia,unioni zajednica, unija community ceiling price çmime tavan në BE plafonske cene u EU community Customs Code Kodi Doganor i BE Carinski zakon EU community market Tregu i BE-se tržište EU community processors përpunuesit në BE prerađivači EU community product prodhimet e BE-së prizvod EU community supervision mbikqyrja në BE nadzor EU commutable i nderruar,i krahasuar razmenjljiv, uplatljiv company ndërmarrja preduzeće comparable i barazuar i krahasuar uporedan, izjednačen compensating products produktet kompensuese dobijeni proizvod compensation kompensim,reparacion kompenzacija, ošteta compensation transaction punë kompensuese kompenzacioni posao

compensation for dellay kompensim për tejkalim të afatit të dërgesës nadoknada za kašnjenje

compensatory interest kamatë kompenzuese zatezna kamata

competence kompetencë nadležnost competent authority organi kompetent nadležni organ

competent customs office zyra doganore kompetente nadležna carinska ispostava

competing goods mall konkurent konkurentna roba competition vrapim,garim konkurencija, takmičenje competitive konkurues,komparativ konkuretan, takmičarski competitive advantage përparësi në garë konkurentska prednost competitive market treg komparativ konkurentno tržište complainant paditësi tužitelj complainer i ankuari podnosilac žalbe complaint padi,ankesë žalba

compliance assessment team ekipi për harmonizimin e përmbarimit

tim za usaglašavanje izvršenja

compliance risk categories kategoritë e rrezikut te përshtatjet kategorije rizika kod usaglašavanja

compliance improvement përmirësim i pershtatur poboljšanje usaglašavanja

compliance measurement matje e përmbarimit mere usaglašavanja compliance rate shpejtësia e përmbarimit stopa usaglašavanja

comply with(customs formalities) i plotëson formalitetet doganore

u skladu sa (carinskim propisanim formama)

complicity bashkfajësi saučesništvo component element i një tërësie komponenta composition tërësi e bashkuar kompozicija compound i përbër složen compound product prodhim i gatitur složeni proizvod comprehend (include) prodhim i përbër,sajuar sastavni proizvod

comprehensive participation duke perfshirë sveobuhvatno učestvovanje

comprehensive security,general security garancion gjeneral sveobuhvatna garancija

compromise kompromis,ujdi kompromis, slaganje compulsory insurance sigurim i obligueshëm obavezno osiguranje

compulsory provision security obligim i paraqitjes së garancionit

obavezna mera garancije

compute logaris,numëroj obračunati, brojati computer kompjuter računar computer technology teknologjia logaritëse računarska tehnologija

computerized customs procedure procedurë e kompjuterizuar doganore

kompjuterizovani carinski postupak

computerized data base shënimet kompjuterike kompjuterizovana baza podataka

conclude a convention lidh marrëveshtjen postići dogovor concavo-convex gropë-gungë udubljen, izdubljen

concealment mëshefje(e mallit) skrivanje (robe) concentration n’trashje,dendësim koncentracija, zgusnuće concept mendim,ide koncept,ideja concern ndërmarrje firma, briga concession (working rights) koncesion,leshim ustupak (radna prava) conclusion mbarim, fund kraj, završetak concord marrëveshtje sporazum concordat marrëveshtje miqësore mirovni sporazum

condemnation dënim osuđivanje, rashodovanje

condensation lëngëzim n'trashje kondenzacija condition konditë,kusht uslov connect lidh,bashkoj povezati, sjediniti confer dhuroj,fal pokloniti, dozvoliti

conduct udhëheq,shoqëroj sprovoditi, rukovoditi, ponašanje

confidence besueshmëri,secret pouzdanje, poverljivo confirm vërtetoj,konfirmoj potvrditi confirmation vërtetim potvrda confiscate marrje,konfiskim oduzeti, konfiskovati conflict mospajtim,kundërshtim sukob, protivrečnost conform i përshtatëm saobrazno,podesan

conformity përshtatje,pajtim saobraznost, povinovanje

conquer sundoj,pushtoj osvojiti, doseći consensus of opinion mendim i përbashkët zajedničko mišljenje consent pranim,miratim pristanak, odobrenje consider marrë parasysh,përfill smatrati, razmatrati consist përbehet prej sastojati se od consequence pasojë,përfundim posledica, završetak consignee pranues i mallit primalac

consignment by letter post,letter-post items shkresë postare poštansko pismo

consignment by parcel post paketë postare,dërgesë postare poštanski paket, pošiljka consignment note fletëngarkesë tovarni list

consignment note,delivery note fleta e ngarkesës spisak tovara

consignment subjected to customs control dergesë nën kontrollin doganor

pošiljka pod carinskim nadzorom

consignment transactions dërgesa transaktive transakcione pošiljke consignment shipment ngarkesa tovar consignor dërgues pošiljaoc constitution kushtetutë ustav

constitution ,charter,basic legal instrument kushtetutë, dokument themelor

ustav, osnovni dokument

constitutional kushtetues ustavno

constraint,limitation,restriction,barrier përkufizime,pengesa

zabrana, ograničenje, sputavanje, prepreka

construction konstrukt,aparat konstrukcija, gradnja

consumable goods mall i përshtatshëm për konsum potrošna roba consumer shpenzues,konsumator potrošač consumer basket shporta konzumuese potrošačka korpa consumer goods artikuj shpenzues potrošački artikli consumer price çmimi shpenzues potrošačka cena consumer society bashkësi konsumi potrošačko društvo consumption shpenzimi potrošnja

consumption tax,excise duty tatimi në konsum porez na potrošnju, akcizna dažbina

consul konzull konzul contain mbajtës,arkë,kuti sadržati container load ngarkesë në kontejner kontejnerski teret contents përbërje sadržaj, sastav continuation sheet fletëza vijuese dodatni list

continuation sheet of single administrativ document faqja BIS e deklaratës unike doganore dodatni list JCI (BIS)

continuing guarantee garancion i përhershëm stalna garancija contract kontratë ugovor contract of importation kontratë mbi importimin ugovor o uvozu contract of carriage kontratë mbi transportin ugovor o prevozu contract of guarantee kontratë mbi sigurimin ugovor o osiguranju contract of lease kontratë mbi qesimin ugovor o zakupu contract of purchase kontratë mbi blerjen ugovor o kupovini contract price çmimi kontraktues ugovorna cena contracting party palë kontraktuese ugovorna stranka

contracting liability përgjegjësi kontraktuese odgovornost prema ugovoru

contracting obligation obligim kontraktues ugovorna obaveza contravene shkelje ligjore kršenje zakona

contravention kundërvajtje dejstvovanje protiv, prekršaj

contribution ndihmë,kontribut doprinos

contribution to trade facilitation kontribut për lehtësimin tregtar

doprinos tržišnim olakšicama

contribut rate shkallë e kontributit stepen doprinosa control kontroll kontrola

control aposteriori of the declaration kontroll i sërishëm i deklaratës

naknadna kontrola deklaracije

control based on accounts kontroll i kontabilitetit kontrola knjigovodstva

control by customs authorities kontroll nga autoritetet doganore

kontrola carinskih organa

control by office of departure kontrolli në doganë të nisjes kontrola u carinarnici polaska

control copy ekzemplar i kontrollit kontrolni primerak control document dokument i kontrollit kontrolni dokument

control of destination of goods kontroll mbi destinimin e mallit kontrola odredišta robe

control of transit traffic kontroll i trafikut transitor kontrola tranzitnog saobraćaja

control post vend i kontrollit kontrolno mesto, punkt

control,verification,audit kontrolli në doganë të nisjes kontrola, overa, revizija controlled delivery dërgesë e kontrolluar kontrolisana pošiljka convention marrëveshtje sporazum

conventional duty tagrat sipas marrëveshtjes dažbine po sporazumu conversion ndërrim i monedhës konverzacija conversion rate kursi i ndërrimit kurs razmene convert,change ndërrimi,kthimi konvertovati, promena convertibility konvertibilitet konvertibilnost conveyed by person barten nga personi preneti po licu copyright e drejtë e autorit autorsko pravo core capital kapital bazë bazni kapital corporate tax tatim i ndërmarrjes korporacijski porez corporation korporatë korporacija

corpus delicti prove e pa thyer, flagrancë na delu, direktan dokaz

corrosive korroziv(materie oksiduese) korozioni

correct application of customs legislation aplikim i drejtë I legjislacionit doganor

pravilna primena carinskog zakonodavstva

corrective amount shumë e përmirësimit iznos popravke consignment note fletë përcjellëse propratni list cost analysis analizë e shpenzimeve analiza troškova cost calculation përllogarija e çmimit proračun troškova cost effective shpenzim efektiv efektivni trošak

cost estimate vlerësim i çmimit kushtues predračun troškova cost incurred shpenzimet e paraqitura nastali troškovi cost of insurance shpenzimet e sigurimit troškovi osiguranja

cost of production shpenzimet e prodhimit troškovi proizvodnje cost price çmimi kushtues cena troškova

cost of preserving goods shpenzimet e ruajtjes së mallit troškovi čuvanja robe

cost of transport,delivery expenses shpenzimet e transportit troškovi prevoza

couchette coach qerre me krevat kušet kola

Council for Mutual Economic Assistance-CMEA

keshilli për ndihmë ekonomike reciproke KNER

Savet za recipročnu ekonomsku pomoć

counselor këshilltar savetnik consideration përfillje,kujdes uzimanje u obzir count numëron brojati count over përllogarit brojanje

counter trade,barter trade tregtia në bazë të ndërrimit të mallrave trgovina na osnovu robne razmene

counterfeit goods,fals goods mallra të falsifikuara falsifikovana roba counterfeit,falsify,forge falsifikon falsifikovati counterfeit,forged falsifikim falsifikovano counterfoil etiketa etiketa countervalue kundërvlera protivrednost

countervailing duty,compensatory duty tagra për barasvlerë dažbina za poravnanje

country benefiting from preferential tariff

vendi ndaj të cilit aplikohet shkalla preferenciale e tarifës

zemlja za koju se primenjuju preferencijalne tarife

country of departure vendi i nisjes zemlja polaska country of destination vendi i destinimit zemlja odredišta country of issue vendi i lëvrimit zemlja izdavanja country of manufacture vendi i prodhimit zemlja proizvodnje country of origin vendi i origjinës zemlja porekla country of purchase vendi i furnizimit-blerjes zemlja kupovine country of sale vendi i shitjes zemlja prodaje country of warehousing vendi i magazinimit zemlja skladištenja country of transit vendi i tranzitimit zemlja tranzita course drejtim,zhillim pravac, razvoj court gjykatë sud

court of appeal gjyq i apelit-sipas ankesës apelacioni sud (višestepeni)

court of general jurisdiction gjyq i jurisdiksionit të përgjithshëm sud opšte jurisdikcije court of honour gjyq nderi sud časti court officials personel gjyqësor sudski zvaničnici court trial process gjyqësor sudski postupak

creation of a mortgage krijim i pengut stvaranje zaloga

cover of the ATA carnet mbulesë për karnetin ATA obuhvaćen ATA karnetom

CPD Carnet(carnet de passage) karnet për udhëtar karnet za putnike

credible i besuar pouzdan, verodostojan credit kredi kredit, priznanje credit agreement marrëveshtje për kredi sporazum o kreditu credit order autorizim për kredi ovlašćenje za kredit creditor kreditor davalac kredita credit worthiness kredibilitet kredibilitet

crew’s effects plaqkat personale të ekuipazhit të anijes ose aeroplanit

lični bagaž posade aviona ili broda

crime krim zločin, kriminal

crime against humanity krim kundër njerëzimit zločin protiv čovečanstva

crime of international law krim ndërkombëtar međunarodni zločin criminal gang grup kriminel kriminalna grupa criminal act akt kriminel kriminalni čin criminal attempt orvatje e veprës penale krivični pokušaj criminal case rast i krimit krivični slučaj criminal charges kallëzim penal krivična prijava criminal code kodi penal krivični zakon criminal court gjyqi penal krivični sud criminal law e drejta penale krivično pravo

criminal liability,responsibility përgjegjësia penale krivična odgovornost

criminal matter çështje penale krivična stvar

criminal prescription parashkrim krivično propisivanje, zastarelost

criminal proceedings procedura penale krivični postupak

criminate inkriminoj,shpall fajtor,dënoj okriviti, osuditi crimination inkriminim optužba, osuda criminative i akuzueshëm optužljiv, okrivljiv crisis (economic crisis) krizë ekonomike ekonomska kriza criterion shenjë dalluese,provë kriterijum, mera

cross border crime kriminalitet ndërkombëtar međugranični kriminal cross action kundër padi protiv tužba cross examination pyetje të kryqëzuara unakrsno ispitivanje crossing kalim prelaz crossing of frontier kalim i kufirit prelaženje granice

currency monedhë moneta, novčanica currency code kodi devisor devizni zakon currency of invoice lloji i valutës në faturë valuta iz fakture currency movements luhatje valutore obrt, prenos valuta current i tanishëm,aktual sadašnji, aktualni current account llogari rrjedhëse tekući račun

current balance bilanci i llogarisë rrjedhëse stanje tekućeg računa

current account credit kredija sipas llogarisë rrjedhëse kredit po tekućem računu

current assets mjete qarkulluese obrtna sredstva current value of currency kursi aktual i valutës važeći devizni kurs

custodian trustee përdoruesi i pasurisë,i mirëbesuari poverenik imovine customary practices përvoje e zakonshme uobičajena praksa customs dogana carina

customs duty deferment approval leje për shtyerje të pagesës së doganës

dozvola za odlaganje plaćanja carine

customs nomenclature nomenklatura doganore carinska nomenklatura

customs territory with special arrangements

territor doganor me rregulative të vecantë

carinsko područje sa posebnom regulativom

customs administration administratë doganore carinska uprava

customs administration of the EU member states

administrata doganore e vendeve anëtare të BE-së

carinska administracija zemalja članica EU

customs advantage përparësi te zhdoganimi prednosti kod carinjenja

customs agent,customs clearing agent deklaruesi doganor-shpediteri

špediter, carinski deklarant

customs and excise warwhouse magazina doganore dhe e aksizës

carinski i akcizni magacin

Customs and Finance Guard mbrojtja doganore dhe financiare carinska i finansijska zaštita

Customs appeal system sistemi i udhëzimit juridik në procedurën doganore carinski sistem za žalbe

customs approved route rruga doganore e lejuar carinski odobren pravac puta

customs attache atasheu doganor carinski ataše customs auction ankandi doganor carinska licitacija customs authority organi doganor carinski organ

customs clearance charges shpenzimet e zhdoganimit troškovi carinjenja

customs clearance fee kompensimi për paraqitje doganore naknada za carinsko prijavljivanje

customs clearance,customs treatment trajtimi doganor carinsko postupanje

customs control of use of goods kontrolli doganor i mallrave të përdorura

carinska kontrola upotrebljavane robe

customs control,customs check kontrolli doganor carinska kontrola

customs cooperation bashkëpunimi ndërdoganor međucarinska saradnja

customs cooperation agreement marrëveshtje për bashkëpunim doganor

sporazum o carinskoj saradnji

Customs Cooperation Council Këshilli për bashkëpunim doganor

Savet za carinsku saradnju

customs debt borxhi doganor carinski dug customs declaration deklarata doganore carinska deklaracija

customs deposit depoziti në zhdoganim depozit prilikom carinjenja

customs document accompanying the product

okumenti doganor që percjell prodhimin (mallin)

carinska isprava koja prati robu

customs duties of a fiscal nature tagrat doganore me karakter tatimor

carinske dažbine porekog karaktera

customs duty assessment përcaktimi i doganës određivanje iznosa carine

customs employee,customs officer pdoganier,zyrtar doganor carinik

customs enforcement zbatim i ligjit doganor carinsko sprovođenje zakona

customs expert profesionisti doganor carinski stručnjak

customs formalities formalitetet doganore carinske propisane forme

customs frontier kufiri doganor carinska linija

customs information system sistemi i informimit të shërbimit doganor carinski informacioni sistem

customs interest interesi i doganës carinska kamata

customs investigation office zyra e hetuesisë doganore kancelarija carinske istrage

customs laboratory laboratoriumi doganor carinska laboratorija customs legislation legjislacioni doganor carinsko zakonodavstvo customs maritime zone territori doganor në det carinska pomorska zona customs mark shenja doganore carinski znak customs offence kundervajtje doganore carinski prekršaj customs office of departure dogana e nisjes carinarnica odlaska customs office of entry dogana e hyrjes carinarnica dolaska customs office of exit dogana e daljes carinarnica izlaza customs office of export dogana e eksportit carinarnica izvoza

customs office of loading dogana e ngarkesës së mallit carinarnica utovara

customs office responsible for warehousing dogana përgjegjëse për magazinim

carinarnica zadužena za skladištenje

customs penalty ndëshkimet doganore carinske kazne

customs procedure with economic impact

procedura doganore me ndikim në ekonomi

carinski postupak sa ekonomskim uticajem

customs revenue,recepteis from customs duties të ardhurat (të hyrat) nga dogana prihodi od carine

customs school shkolla doganore carinska škola

customs seal pllombat(plumcet)doganore carinske plombe customs status statusi doganor carinski status customs sub-offices degët doganore carinske ispostave customs supervision mbikëqyrja doganore carinski nadzor

customs supervision of free zones

mbikëqyrja doganore në zonën e lirë doganore

carinski nadzor slobodnih zona

customs surveillance zone zona e mbikqyrjes doganore zona carinskog nadzora customs tariff tarifa doganore carinska tarifa

customs tariff nomenclature nomenklatura e tarifës doganore nomenklatura carinske tarife

customs tongs danat doganore carinska klešta customs technique teknika doganore carinska tehnika

customs territory of the Community territori doganor i UE-së carinska teritorija EU

customs transit transitimi doganor carinski tranzit

customs valuation method metoda e përcaktimit të vlerës,bazës doganore

metod određivanja carine

customs valuation procedure procedura e vlerësimit të mallit postupak određivanja carine

customs value for customs purposes vlera doganore për nevoja doganore

carinska vrednost za carinske potrebe

customs warehouse magazina doganore carinski magacin

customs warehousing procedure procedura doganore e magazinimit

carinski postupak skladištenja

D daily allowance,per diem meditja dnevnica damage dëmtim,prishje šteta, kvar damaged goods mall i shkatërruar oštećena roba

dangerous and contaminated materials materje të rrezikshme dhe të ndotura

opasni i kontaminirani materijali

damping masa stimuluese në eksport stimulativne izvozne mere

data records shënime,të dhëna arhiva podataka

data base bazë e shënimeve,të dhënave baza podataka date data datum date of arrival koha e arritjes vreme dolaska

date of deposit in the warehouse

data e depozitimit të mallrave në magazinë

datum skladištenja robe u skladištu

date of expiry afati i skadimit istek roka date of transit data e transitimit vreme tranzita day not worked ditë e lirë slobodan dan

pë dita e pranimit të deklaratës datum prijema carinske deklaracije

dead line afati I fundit zadnji rok deal punon,tregton baviti se debt borxh dug debt cancellation shuarja, shlyrja e borxhit ukidanje duga decision aktvendim,vendim odluka decisive vendim i prerë presudan, odlučujući declaim ligjëroj pradavati

declarant prezentuesi i deklaratës deklarant (podnosilac deklaracije)

declaration of origin deklarata mbi origjinën deklaracija o poreklu declared goods mallrat e deklaruar prijavljena roba decline rënie opadanje (cene)

decline gods ,devalved goods rënie e vlerës së mallrave opadanje vrednosti robe

declination mospranim odbijanje

decrease zvogëlim,ulje,zbritje umanjenje, pad, sniženje

deduct zbritje e vlerës umanjenje vrednosti deem çmoj,gjykoj ceniti, suditi deep-frozen goods mall i ngrirë thellë duboko smrznuta roba defame përflas,përgojoj klevetati, ogovarati default on payment heq dorë nga pagesa obustava plaćanja defect material materjal me të meta materijal sa greškom defend i dal zot,e mbroj braniti, štititi defensive device mjet mbrojtës sredstvo odbrane defer the date fshij afatin odložiti datum deferred payment shtyerje e pagesës odloženo plaćanje deficit mungesë manjak

definition përcaktim i prerë për një mendim,nocion definicija definitive import import përfundimtar konačni izvoz degree shkalla,lartësija matëse stepen mernih jedinica degree of liberalization niveli i liberalizimit nivo liberalizacije delay vonoj,shtyej kašnjenje delete,cancel fshiej,nuloj brisati, poništiti

deliberate action veprim me qëllim,i paramenduar smišljeno, namerno delo

delivered free to destination franko deri te vendi i destinimit franko do odredišta delivered goods mall i dërguar isporučena roba delivery shperndarje,dorëzim isporuka delivery transport transporti i dergesës prevoz isporuke

delivery sheet,transport document dokument transportues prevozna isprava

delivery terms kushtet e dërgimit uslovi isporuke demand kërkesë zahtev demonstrate tregoj,provoj,sqaroj prikazati denatured alcohol alkool i denatyralizuar denaturisani alkohol denial mohim,përgënjeshtrim poricanje, negiranje denunciation kallëzim,denim optužiti, osuditi description përshkrim opis department sektor otsek departure messages lajmërim mbi nisjen obaveštenje o polasku dependent i varur,i nënshtruar zavisan, potčinjen deposit depozitë depozit,deponovanje

depreciate,lose value humbje e vlerës,devalvim gubiti vrednost, pojeftiniti

depreciation expense zvogëlim i shpenzimeve umanjenje troškova

depreciation ,devaluation of currency devalvim i valutës devalvacija valute

deprivation privim nga prona oduzimanje prava vlasništva

derate zbres, ul tagrat sniziti derogation derogim,anulim smanjiti derivation nxjerrje,burim,ardhje izvođenje, poreklo

designated të përcaktuara,të emëruara (mallra) određen imenovan

destroy under customs control asgjësim(I mallit)nën kontrollin doganor

uništiti (robu) pod carinskom kontrolom

destroyed goods mallra të asgjësuara uništena roba

detach a voucher of the TIR Cernet shkoc fletën nga karneti TIR

otkinuti list sa TIR karneta

detailed customs control kontroll në detaje doganore detaljna carinska kontrola

detailed examination of goods shikimi në detaje i mallrave detaljan pregled robe

detain ndaloj,mbaj (mallrat) zadržati, zaustaviti (robu)

detection zbulim otkrivanje determination of the value përcaktim i vlerës određivanje vrednosti

devaluation zhvlerësim podcenjivanje developed country vend i zhvilluar razvijena zemlja developing country vend në zhvillim zemlja u razvoju development bank banka për zhvillim banka za razvoj different i ndryshëm,tjetër lloj različit dimension masë, matje dimenzija diplomacy diplomaci diplomatija diplomat diplomat diplomat diplomatic courier kurir diplomatik diplomatski kurir diplomatic note notë diplomatike diplomatska nota diplomatic valise valixhe diplomatike diplomatski prtljag

direct costs shpenzimet e drejtperdrejta neposredni troškovi direct sale shitje direkte neposredna prodaja direct tax tatim direkt neposredni porez directive udhërrefyes,kahie naređenje,uputstvo director of customs office drejtori i doganës upravnik carinarnice disappearance humbje, zhdukje nestajanje, nestanak

discharge shkarkim,zhdetyrim istovariti, ispuniti obavezu

discharge(e.g. the guarantee… liron (nga garancioni) osloboditi (od garancije)

discharge ATA carnet shkarkon karnetin ATA razdužiti ATA karnet disclose zbuloj,nxjerr në dritë otkriti, rasvetliti discount zbritje (rabat) popust, rabat

discount for payment in advance zbritje për shkak të pagesës së avancuar

popust na gotovinsko plaćanje

discover diktoj,zbuloj otkriti, naći discriminate, distinguish dalloj,shquaj,spikas isticati, razlikovati dislocation, disembark shvendos,shkarkoj premeštati, razdužiti dispatch of goods dërgesë e shpejtë brzovozna pošiljka

disposal,transfer percjellje(kalim i të drejtës) prenos (prava) display tregon,shfaq izlagati, pokazivati displace shvendosje(e mallit) premeštanje (robe) disposition,provision dekret,urdhëresë ukaz, uredba

disproportion pabarazi,i papërshtatshëm,i papajtueshëm nejednakost, nemirenje

disputed document dokument kontestues osporavana isprava dissolution shformim, tretje rastavljiv, rastvorljiv distance largësi daljina distillate destilim destilovati

distinguishing sign of the country shenja dalluese,simbol i një shteti simbol zemlje

distribution shpërndarje raspodela disturbance,trouble pengesë,jorregullsi smetnja, problem disused i papërdorun neupotrebljiv, zastareo divergence ndarje,dyanësi posebnost, dvostranost diversion, discrepancy ndryshim skretanje, neslaganje diversity of goods llojshmëri e mallrave različitost roba divide ndaj,shpërndaj podeliti

dividend kamatë,përpjesë e aksionit kamata, dividenda divisible i pjesëtueshëm deljiv divulgence përhapje e sekretit otkrivanje tajne

Division for human resources Sektor për resurset njerëzore Odsek za kadrovska pitanja

document shkresë publike javni zapis, isprava document for circulation dokument për qarkullim isprava za opticaj documentary credit kredi dokumentare dokumentarni kredit documents produced dokument i paraqitur predočen dokument

documents to be furnished to the customs dokumente të prezentuara- doganës

dokumenta za predočavanje carini

dock skele,mol,lima dok, pristanište brodova dog training dresurë e qenit obuka pasa domestic shtëpiak,i vendit domaći domestic goods mallra vendor domaća roba domestic economy ekonomia e vendit domaća ekonomija domestic price çmim vendor domaća cena domestic procedure procedurë e vendit domaći postupak donate fal,dhuroj pokloniti, darivati

donated export eksport në bazë dhurimi izvoz po osnovu donacije

donor dhuratëdhënësi donator dope drogë droga

double checking system sistem i kontrollit të dyfishtë sistem dvostruke kontrole

double entry book-keeping regjistrim i dyfishtë dvostruka registracija double invoicing faturim i dyfishtë dvostruko fakturisanje double taxation tatimim i dyfishtë dvostruko oporezivanje

double locked customs warehouse depo doganaore me siguri të dyfishtë

carinski magacin sa dvostrukim oebezbeđenjem

double walled suitcase valixhe me mure të dyfishta kofer sa duplim zidovima

down payment kapare kapara, avans

doubt dyshoj sumnjati draft projekt i planit nacrt plana draw terhek,nxjerr izvući, žreb draw up hartoj,përpiloj sastaviti

drawback of customs duties rikthim i doganës povraćaj carinskih dažbina

drawback system sistemi i rikthimit të tagrave importuese doganore

sistem povraćaja uvoznih dažbina

drug abuse keqpërdorim me drogë zloupotreba narkotika drug courier korrieri i drogës kurir za narkotike drug detection zbulim i drogës otkrivanje narkotika

drug detection activity aktivitet në zbulim të drogës radnja otkrivanja narkotika

drug detector dog qen për zbulim të drogës pas za otkrivanje narkotika

drug seizure konfiskim i drogës zaplena narkotika drug smuggling kontrabandim me drogë krijumčarenje narkotika drug addict i varur nga droga ovisnik od narkotika drivers cab kabina e shoferit kabina vozača dual i dyfishtë dvojni dubious i dyshimtë sumnjiv, dvosmislen due date date e afatizuar oročeni rok due on demand në të parë(shikuar) na viđenje dumped goods mallra dampingu dampinška roba dumping price çmim dampingu dampinška cena duplicate kopje kopija, duplikat durable goods mallra të qëndrueshëm trajna roba duration periudhë,kohëzgjatje trajanje, rok isplate duga

dutiable i nënshtrohet obligimit doganor podleže carinskoj obavezi

duties applicable, duties chargeable tagrat e aplikuara doganore važeće carinske dažbine

duties and taxes due on importation tagra të importit

dažbine i porezi pri uvozu

duties for the customs record taksë për evidentim doganor dažbine za carinsko evidentiranje

duties legally owed tagrat e normuara me ligj dažbine propisane zakonom

duties resulting from conventions obligimet që dalin nga marrevështja

dažbine nastale uvogorima

duty paid dogana e paguar plaćena carina

duty and tax-free allowance privilegj doganor dhe tatimor carinska i poreska povlastica

duty applicable to third countries

tagrat doganore që aplikohen për vendet e treta

dažbine koje se primenjuju na treće zemlje

duty/tax collection vjelja e tagrave prikupljanje dažbina/poreza

duty/tax and tax-free importation,free admission leja për lirim nga tagrat importuese

dozvola za oslobađanje od uvoznih dažbina

duty-free pa doganë bez carine

duty-free admission mosnënshtrimi i pagesës së tagrave në hyrje

oslobođeno plaćanja carine na ulazu

duty free allowance privilegje doganore carinske povlastice

duty free entry hyrja e mallrave pa doganë ulaz robe bez carine duty free goods mallra pa dogane bescarinska roba

duty free shop shitore e lirë (e mallrave pa doganë) bescarinska prodavnica

E earnings,profit fitimi dobit, profit

easing of frontier formalities thjeshtësimi i formaliteteve kufitare olakšavanje graničnih propisanih formi

e – commerce tregti elektronike elektronska trgovina ecological ekologjik ekološki economic ekonomik,rentabel ekonomično economic effect efekt ekonomik ekonomski efekat economic activities aktivitete ekonomike ekonomske aktivnosti economic court gjyqi ekonomik privredni sud economic laws ligje ekonomike privredni zakoni economic planning planifikimi ekonomik plansko privređivanje economic policy politikë ekonomike ekonomska politika economic reform reformë ekonomike privredna reforma economic relations marredhënie ekonomike ekonomski odnosi economic stability stabilitet ekonomik privredna stabilnost economic system sistem ekonomik privredni sistem economic transgression delikt ekonomik privredni delikt economize kursej,ekonomizoj štediti, ekonomisati edict dekret ukaz education arsimim,edukatë obrazovanje effect rezultat,ndikim dejstvo, uticaj

effective customs law ligji i zbatueshëm doganor carinski zakon na snazi effective legislation legjislacini i zbatueshëm zakonodavstvo na snazi effectuate zbatoj përmbush izvršiti, ostvariti

efficiency rezultat sasior dhe cilësor efikasnost

effluvium aromë e keqe smrad elaborate përpunoj,shtjelloj razraditi elastic i shtrirshëm i zgjatshëm elastičan, rastegliv electronic elektronik elektronski

electronic data interchange(EDI) këmbimi elektronik i të dhënave

elektronska razmena podataka

electrum ar i përzier me argjend zlato pomešano sa srebrom

elegant goods mallra të hijshëme,elegante elegantna roba elevator makinë ngritëse lift, elevator eligibility zgjedhshmëri podesnost, izbor elimination eliminim eliminacija elocution ligjërim,oratori,gojtari oratorstvo, govorništvo embargo ndalim,pengesë embargo, zabrana emblem shenjë,nishan,stemë amblem, znak

emergency provisions masa emergjente (të nevojshme) mere vanrednog stanja emendation korrigjim i tekstit prepravka teksta emigrant mërgimtar emigrant, iseljenik Eminence, Your Shkëlqesia,Juaj Vaša Visosti Emissary Përfaqësues (misionar) emisar, poslanik emission of money lëshim,nxjerrje e parasë emisija novca empirical hulumtues,kërkues empirijski, naučno employee të punësuarit zaposleni employer punëdhënësi poslodavac employment punësim zaposlenje empower,authorize autorizon ovlašćenje, odobrenje

empowered to act as a representative ka akt të përfaqësimit(i autorizuar)

ovlašćen u svojstvu predstavnika

empty i zbrazët,bosh prazan

enactment dekret,dispozitë,akt ligjor ukaz, propis, odredba,akt

enclosed bashkangjitur priložen, obuhvaćen end consumer blerësi i fundit krajnji potrošač end product produkti final(i fundit) krajnji proizvod end user,final user shfrytëzuesi i fundit krajnji korisnik

endorse, negotiate qarkullon,konfirmon potpisati, zaključiti ugovor

end use përdorim i fundit krajnja upotreba enforceable i zbatueshëm primenjljiv

enforce payment marrje e borxhit me dhunë prinudna isplata enforced compliance ekzekutim me dhunë prinudno usaglašavanje

enforcement execution,implementation ekzekutimi me dhunë,implementimi

prinudno izvršenje, primena

engine makinë,motor,lokomotivë motor, lokomotiva engineering inxhiniering inženjering enigmatic i ndërlikuar,i koklavitur nejasan, zagonetan

enhancement border control shtim i kontrollit kufitar pojačana pogranična kontrola

enquiry hetimet istraga ensign flamurtar zastavnik

ensure that the seals are intact

siguron pacenushmërine e veçorive doganore

obezbediti da je plomba netaknuta

enter goods in the accounts,register goods mban evidencën e mallrave

uknjižiti, registrovati robu

enter into force hyn në fuqi stupiti na snagu entail kërkoj,trashegimi zahtevam, nasledstvo

entered goods,imported goods mallrat e importuara uvežena roba

enterprise ndërmarrje,nisijativë preduzeće entire mbarë,krejtë,i tërë potpun, celokupan entitled i autorizuar ovlašćen entitlement fitim i të drejtës dobijanje prava entrepreneur ndërmarrës preduzimač entrust jap në besim poveriti na čuvanje entry point vendkalim në hyrje mesto, ispostava ulaska

entry and exit points caku i hyrjes dhe i daljes(në kufi) mesta, ispostave ulaska i izlaska

entry for warehousing hyrje për deponim(të mallit) ulazak robe u skladištenje

entry into free zone hyrja në zonë të lirë(doganore) ulazak u bescarinsku zonu

entry into the accounts hyrja në libër të kontabilitetit unos podataka u računovodstvenu knjigu

entry into the Community hyrja në Union (UE) ulazak u EU

environmental protection mbrojtja e ambientit jetësor zaštita životne sredine environment-friendly siguri ekologjike ekološki ispravan

envisage parashikoj,marr parasysh ispitati, predvideti

equal opportunities mundësitë,shanset e njëjta jednake mogućnosti equipped pajisur opremljen equitable i drejtë,i paanshëm ispravan, nepristrasan

equivalent compensation kompenzim i barasvlerës nadoknada za poravnanje

equivalent goods mallra të barasvlershëm ekvivalenta roba

equivalent and identical goods mallrat e barasvlershëm dhe identik ekvivalenta i ista roba

erecting ngritje,montim(përpunim) podizanje, montiranje erasure fshirje,shuarje brisanje, nestajanje error,mistake gabim greška essential goods mallra themelor bazična roba essential shape formë me rëndësi osnovni oblik

established or resident ka selinë ose banimin sa sedištem ili boravištem

establishment of Customs Union themelimi i Unionit Doganor osnivanje Carinske unije

Eurocustoms Eurodogana Eurocarina European community Komuniteti Europian Evropska zajednica

European Free Trade Association (EFTA)

Shoqata Evropiane e Tregtisë së Lirë (EFTA)

Ekonomski savez slobodne trgovine (EFTA)

European part of the Community pjesë e Unionit Evropian evropski deo EU

European Union (EU) Unioni Evrpian UE Evropska unija

evade import duties and taxes ikje nga tagrat e importimit dhe të tatimit

izbeći uvozne dažbine i poreze

evasion fshehje e taksave izbegavanje (plaćanja )

ex-works invoice price vlera faturale në hapsirën e fabrikës(pariteti) fabrička cena na fakturi

examination of goods egzaminimi i mallrave-shiqimi pregled robe excess demand kërkesë përtej mase prekomeran zahtev estimate,appraise vlerëson proceniti excess goods mall i tepërt višak robe

excessive supply ofertë e tepërt prekomerna isporuka (zalihe)

exceed kaloj,tejkaloj,ia dal premašiti, preterati

exchange control,foreign exchange control kontrolla e këmbimit të valutës së huaj

kontrola zamene strane valute

exchange of diplomatic notes shkëmbimi i notave diplomatike razmena diplomatskih nota

exchange permit leje devizore devizna dozvola exchange transaction transaksionet devizore devizne transakcije

exchange control regulation normat e kontrollit devizor propisi devizne kontrole exchange of information këmbimi i informative razmena podataka exchibition of goods ekspozitë mallrash izložba robe executive zbatues, përmbarues izvršni, izvršilac excise duty aksiza akciza exclusive i veçantë i posaçëm ekskluzivan, isključiv exclusive right e drejtë eksluzive ekskluzivno pravo

exempt from import duties përjashtim,zhdetyrim nga tagrat importuese

izuzeto od uvoznih dažbina

exemption përjashtim izuzeće exemption condition kusht i përjashtimit uslov izuzeća

exemption from the obligation to present goods i liruar nga obligimi i paraqitjes së mallit

izuzeto od obaveze pokazivanja robe

exit from the community dalja,largimi nga UE izlazak iz EU exit point pika(caku)i daljes izlazni punkt exit visa viza dalëse izlazna viza expense,cost shpenzime troškovi expensive shtrenjtë,i shtrenjtë skupo

experience in the customs domain përvojë në lëmin doganor

iskustvo u carinskoj oblasti

expert,consultant eksperti,profesionisti stručnjak, konsultant

expire pushon validiteti(i dokumentit) prestaje zakonitost isprave

expiry kalim(skadim)i afatit istek roka expiry date afati i skadimit datum isteka roka

expiry of the validity of the import licence skadim i vlefshmërisë së lejes së importit

istek važenja uvozne dozvole

expiry of validity kalim afati i vlefshmërisë istek roka važnosti explanatory notes shënime me udhëzime beleške sa uputstvima

explanatory notes to the combined nomenclature skjarime të nomenklaturës së kombinuar

beleške uputstava za kombinovanu nomenklaturu

explain sqaroj,spjegoj,tregoj objasniti explore gjurmoj,hetoj,vezhgoj istražiti, explosive plasës,pëlcitës,ndezës eksploziv expose nxjerr në shesh,zbuloj izložiti

export dalje jashtë e mallrave vendor izvoz

export certificate,export licence,export permit leje për eksportim dozvola za izvoz

export declaration deklaratë eksportuese izvozna deklaracija export document dokument eksportues izvozna isprava export formalities formalitetet në eksport izvozne propisane forme export goods mall për eksport izvozna roba

export levy përcaktimi i tatimit në eksport određivanje poreza na izvoz

export market tregu eksportues izvozno tržište

export or rexport declaration deklaratë eksportuese ose rieksportuese deklaracija izvoza ili ponovnog izvoza

export preference lehtësirat në eksport povlastice kod izvoza export price çmimi eksportues izvozna cena

export procedure procedura në eksport izvozni postupak export prohibition ndalesë e eksportit izvozna zabrana export quota kuota në eksport izvozna kvota

export refund rikthimi për shkak të eksportit povraćaj radi izvoza export regime regjimi eksportues izvozni režim

regulations, export provisions normat ligjore lidhur me eksportin izvozni propisi export shipment dergesa eksportuese izvozna pošiljka

export subsidization, export supsidy subvencionet eksportuese izvozne subvencioje

eksportation by pipeline eksporti përmes tubacioneve(gypave përçues) izvoz cevovodom

exporter eksportuesi izvoznik exporting country vendi eksportues zemlja izvoza

exporting Member State shteti eksportues anëtar i UE-së država izvoznica član EU

express parcel dërgesë urgjente ekspresna pošiljka extend zgjerim,shtrirje,zgjatje produžiti, proširiti extension shtesë,vijim produžetak, odlaganje

external Community transit procedure procedura e transitit jashtë BE-s

tranzitni postupak van EU

external debt,foreign debt borxhi i jashtëm spoljni, inostrani dug external market tregu i jashtëm spoljno tržište external trade tregtija e jashtme spoljna trgovina external transit transiti i jashtëm spoljni tranzit

extinction of the customs debt shuarja e borxhit doganor gašenje carinskog duga

extra më tepër,më shumë dodatak, višak extra charges shpenzime shtesë dodatni troškovi extra discount zbritje e veqantë dodatni popust

extra interest,delayed interest,default interest kamatë ndëshkuese zatezna kamata

extracted të nxjerra izvađeno extradition ekstradimi,dorëzimi ekstradicija, predaja

extraordinary and plenipotentiary ambassador

ambasador i jashtëzakonshëm dhe fuqiplotë

vanredni i opunomoćeni ambasador

eye witness dëshmitar-vrojtues i çështjes svedok, očevidac

F

fabricate trilloj,shpif izmisliti, falsifikovati, napraviti

facilitate lehtësoj,ndihmoj,thjeshtësoj olakšati, pomoći, uprostiti

fact fakt,ngjarje ose vepër e vërtetë činjenica, radnja, događaj

facts gjendje faktike faktičko, činjenično stanje

factor shkaktar,shkas,mjet činilac, sredstvo factoring tregti komisionare komisiona trgovina factory fabrikë,uzinë fabrika, proizvodna hala factory acts legjislacioni i fabrikës fabrički propisi factual faktik stvarni, činjenični

facultative fakultativ,i padetyrueshëm fakultativan, neobavezan

faculty leje,aftësi,fakultet dozvola, sposobnost, fakultet

faculty of law fakulteti juridik pravni fakultet found i gjetur,gjindet ustanoviti fair i drejtë,fer pošteno, fer fair minded i pa-anshëm nepristrasan fairness drejtësi pravda fall rënie,ulje,zbritje pasti, ne uspeti fall in prices rënje e çmimeve pad cena false invoice faturë e rrejshme lažna faktura false representation paraqitje e rrejshme lažno predstavljanje

false of surveing shqyrtim,rishikim i gabuar pogrešna procena false of translation përkthim i gabuar pogrešan prevod falsification falsifikim falsifikat fault gabim,mungesë,e metë greška, kvar, mana favour nderë,anëmbajtje,dobi naklonost, korist, usluga

fee pagesë,shpërblim plaćanje, novčana nagrada

fct(forwarding agents certificate of transport vërtetimi i transportit potvrda o prevozu

fiction trillim,fiktiv zamišljanje, izmišljotina fiction of law trillim i ligjit zakonska fikcija

fictive i trilluar,jo real,fiktiv izmišljen, nestvaran, fiktivan

fictitious value vlerë fiktive fiktivna vrednost

fight against commercial fraud luftë kundër mashtrimeve tregtare

borba protiv trgovinskih prevara

fight against smuggling luftë kundër kontrabandës borba protiv krijumčarenja

figure shifër,formë,figurë broj, figura

file arkivoj vendos një dokument arhivirati file and dispose of a case arkivoj lëndën arhivirati predmet fill in (a form) plotëson formularin popuniti formular final i fundit,përfundimtar zaključno, konačno

station,petrol station stacion i derivateve të naftës benzinska pumpa filling consumption, final use konsumi final konačna upotreba filling act akti final finalni, završni akt filling clause klauzolë përmbyllëse završna klauzula

filling certificate of origin çertifikatë finale e origjinës konačno uverenje o poreklu

final date afati i fundit krajnji rok final decision vendimi përfundimtar konačna odluka final outcome rezultati përfundimtar konačni ishod finality fund,mbarim kraj, završetak final destination caku i fundit konačno odredište final prodhimi final konačan finance financon finansirati financial financiar finansijski financial assistance ndihmë financiare finansijska pomoć financial crisis krizë financiare finansijska kriza financial liability përgjegjësi financiare finansijska odgovornost fitting përshtatje odgovarati flag flamur zastava

flagrance provë e veprës aty për aty,flagrancë na delu flexible elastik,i përkulur fleksibilan forbidden e ndaluar zabranjeno forbidden entrance hyrja e ndaluar zabranjen ulaz force forcë,detyrim sila, prinuda, moć force majeure forcë madhore viša sila foreign I huaj,i jashtëm strani

foreign trade monopoly monopol i tregtisë së jashtme monopol spoljne trgovine

for order sipas urdhërit po naređenju, po zapovedi

for personal use për nevoja personale za ličnu upotrebu

foreign customs territory territori i jashtëm doganor inostrano carinsko područje

foreign market discount zbritje e çmimeve në tregun e jashtëm popust za inostrano tržište

franchise përjashtim,lirim,privilegj franšiza, povlastica fraudulence mashtrim prevara

fragile-handle with care… kujdes,i thyeshëm,i brishtë(mbishkrime në ambalazhin e mallrave)

osetljivo, rukovati oprezno

free admission hyrje e lirë slobodan ulaz free circulation qarkullim i lirë slobodan promet free customs zone zonë e lirë doganore slobodna carinska zona free market treg i lirë slobodno tržište free to frontier franko-kufiri franko granica free trade tregti e lirë slobodna trgovina freight çmimi i trnsportit najamnina prevoza

freight train tren i transportit të mallrave transportni voz freighter anije mallrash transportni brod frequency of controls kontrolle të shpeshtuara učestalost kontrola

frontier crossing,point,border crossing kalim kufitar granični prelaz

frontier service shërbim kufitar granična služba frontier zone zonë kufitare granična zona fraudulent mashtrues obmanjljiv, nepošten frozen goods mallra të ngrirë smrznuta roba fine gjobë globa fire-arms armë zjarri vatreno oružje firm firma firma first place of destination caku i destinimit të parë prvo mesto odredišta first aid box kutija e ndihmës së parë kutija za prvu pomoć first class klasa e parë prva klasa, prvoklasan first country of destination shteti i destinimit të parë prva odredišna zemlja first customs office dogana e parë prva carinarnica fiscal warehouse depoja tatimore poresko skladište fiscal year viti finansiar fiskalna godina fixed assets mjetet themelore fiksna sredstva fixed capital kapital i palëvizshëm fiksni kapital fixed prices çmimet fikse fiksne cene flat rate kompensim paushall paušalna nadoknada

flat-rate clearance zhdoganim sipas pozicionit paushall paušalno carinjenje

flat-rate guarantee garancioni i zhdoganimit paushall garancija paušalnog carinjenja

flavouring essences mëlmesat pikantna roba flight linjë aeroplani avionska linija flood vërshim poplava floor price çmimi më i ulët najniža cena fluctuating rate kurs i ndryshueshëm varijabilni kurs

fluctuation fluktuim,ndryshim promenjljivost, nestalnost

foodstaffs animal origin ushqim me origjinë të kafshëve hrana životinjskog porekla

for instance për shembull na primer foreign exchange desk sportel këmbimi šalter menjačnice foreign owned pasuri e jashtme strano vlasništvo formal formal zvaničan, formalan formal decision vendim formal zvanična odluka formality formalitete propisane forme forward udhëzon uputiti forwarder transportues prevoznik forwarding transportim prevoz forwarding agency agjensioni transportues transportno preduzeće

forwarding agent shpediteri špediter, carinski zastupnik

forwarding agent’s commission provizioni i shpediterit špediterska provizija

fcr(forwarding agents certificate of receipt) vërtetim i agjentit të shpedicionit potvrda špeditera

foundation fondacion zadužbina founding capital kapitali themelues osnivački kapital fraud route rruga kontrabandiste krijumčarski put fraudulent practices përvoja delikuente kriminalno iskustvo execute, implement ekzekuton izvršiti, sprovesti execute an obligation zbaton detyrën izvršiti obavezu full examination of the goods kontrolla detale e mallit detaljna kontrola robe

furnish proof of ones official capacity paraqet prova mbi autorizimin zyrtar

pružiti dokaz o zvaničnom ovlašćenju

further processing përpunim i mëtejmë dalja obrada

G gang bandë,klikë,tufë,grup družina, banda gallon masë e lëngjeve(.5lit) mera za tečnost (5 lit) gangster hajdut,bandit, gangster, bandit gasbag balon gasi vazdušni balon gem gur i çmueshëm dragi kamen

General Agreement on Tariffs and Trade

Marrevëshja e përgjithshme mbi tarifën doganore dhe tregtinë(GAT)

Opšti sporazum o carinskoj tarifi i trgovini

general i pergjithshëm,gjeneral opšte, general

generalized system of preferences

sistemi i përgjithshëm mbi preferencat(lehtësirat)

opšti sistem o preferencijalima

generation prodhues,riprodhues proizvođač general cargo dërgesat në dengje denčane pošiljke

generator prodhues i rrymës,fuqisë(gjenerator) agregat, generator gentleman zotëri,bujar,fisnik gospodin gesticulation gjestikulim gestikulacija gentleman’s agreement marrëveshje gojore usmeni sporazum gift dhuratë poklon global quota kuotë globale globalna kvota

globalized customs procedure procedurë doganore e globalizuar

globalizovani carinski postupak

gloss shënim,përkthim objašnjenje, tumačenje gold-clause klauzole – ari zlatna klauzula goods mallra roba goods in bulk mallra rinfuzo roba u rifuzu goods in storage mall i magazinuar uskladištena roba

goods allowed to be warehoused mall i lejuar për magazinim

odobreno skladištenje robe

goods assortiment përzgjedhje mallrash asortiman robe

goods carried by air mallra të transportuar me vijë ajrore prevoz roba vazdušnim saobraćajem

goods carried by rail mallra të transportuar me komunikacion hekurudhor prevoz robe železnicom

goods carried by road mallra të transportuar me komunikacionin rrugor prevoz robe drumom

goods carried by the passenger

mallrat e transportuara përmes udhëtarëve putnik prenosi robu

goods confiscated at the customs mallra të konfiskuar nga dogana

roba zaplenjena na carini

goods declaration deklaratë doganore carinska deklaracija

goods declared for shipment mallra të paraqitur për transport roba prijavljena za prevoz

goods falling under the same tariff heading mallra në kreun e njejtë të tarifës ,

goods for commercial use mallra të karakterit komercial roba za komercijalnu upotrebu

goods from third countries mallra me origjinë nga vendi i tretë roba sa poreklom treće zemlje

goods in altered state mallra në gjendje të ndryshuar roba u izmenjenom stanju

goods in free circulation mallra në qarkullim të lirë roba u slobodnom prometu

goods in temporary storage mallra të deponuara përkohësisht roba u privremenom skladištu

goods in transit mallra në tranzitim roba u tranzitu

goods in unaltered state mallra në gjendje të pandryshuar roba u nepromenjenom stanju

goods intended for import mallra për qëllim të importit roba namenjena uvozu

goods irretrievably lost mall i humbur i pakompenzuar nepovratno izgubljena roba

goods liable to import duties mall nën obligimin e tagrave importuese roba podložna uvoznim dažbinama

goods not presented to customs mallra të paparaqitura pranë doganës

roba nepredočena na carini

goods of similar characteristics mall i veçorive të ngjashme roba slične vrste

goods of Community origin mall me prejardhje nga UE roba poreklom iz EU

goods originating in a country mall me origjinë vendore roba domaćeg porekla

goods placed in temporary storage mall i vendosur përkohësisht në depo

privremeno uskladištena roba

goods placed under seal mall i vendosur nën mbikëqyrje roba stavljena pod nadzorom

goods placed under suspensive procedure mall nën procedurë suspenzive

roba smeštena pod suspenzivnim postupkom

goods platform platforma për kontrollin e mallit platforma za kontrolu robe

goods porter foreman… magazionieri magacioner

goods rejected by the importer mall i kthyer nga importuesi uvoznik odbio robu

released for free circulation mall i lëshuar në qarkullim të lirë puštena u slobodan promet

goods subject to customs declaration

mallra të cilët i nënshtrohen obligimit të paraqitjes në doganë

roba koja podleže carinskoj deklaraciji

goods subject to customs supervision

mallra të vendosur nën mbikëqyrje doganore

roba koja podleže carinskom nadzoru

goods temporarily removed from customs warehouse

mallra përkohësisht të nxjerrura nga magazina doganore

roba privremeno iznešena iz carinskog skladišta

goods that do not comply the terms of the contract

mallrat të cilët nuk i përgjigjen kushteve të kontratës

roba koja ne odgovara ugovorenim uslovima

goods to be delivered malli i gatshëm për nisje roba za isporuku

goods to be exported mallra me qëllime të eksportit roba za izvoz goods to declare mall për prezentim roba za prijavu goods under guarantee malli nën garancion roba pod garancijom goods value,value of goods vlera e mallit vrednost robe

goods wholly obtained or produced in one country i tërë malli i prodhuar në një shtet

roba u potpunosti dobijena ili proizvedena

u jednoj zemlji

goods,commodity,merchandise mall,mall i konsumit të gjerë roba široke potrošnje

government agencies agjencitë qeveritare vladine agencije

green channel, green exit korridori i gjelbërt,dalja e gjelbërt zeleni izlaz "ništa za prijavu"

greyhound system sistemi i nxjerrjes së kontingjenteve sistem izbavljenja kontigenata

gross mass masa bruto bruto masa gross weight pesha bruto bruto težina

groupage freight mallra grumbull në transp. grupni prevoz guarantee certificate çertifikatë e garancionit uverenje o garanciji guarantee office zyrja e garancioneve kancelarija za garancije

guarantee the identity of goods garancioni i cilësisë (kualitetit) të mallit garancija kvaliteta robe

guaranteed quality kualitet i garantuar garantovan kvalitet guilt fajësia krivica guilty fajtor kriv

H handsell kaparë kapara hangar barangë aeroplani avionski hangar

harmonized customs tariff system sistemi i harmonizuar i tarifës doganore

harmonizovani sistem carinske tarife

harmful materie e dëmshme štetan half-finished goods prodhim gjysëmfinal poluproizvod heir trashëgimtar naslednik

have you anything to declare keni diç.të lajmëroni imate li nešto da prijavite

hazardous goods mallra të rrezikshme opasna roba hereditament pasuri e trashëguar nasleđe heading kreu(i tarifës doganore) glava (carinske tarife)

headquarters selia,godina komanduese Uprava High Court of Justice Gjykata e lartë Vrhovni sud hidden goods mallra të fshehur sakrivena roba higher education arsimim i lartë visoko obrazovanje

high risk consignment dërgesë e rrezikut të lartë pošiljka visokog rizika high value goods mall me vlerë të lartë roba velike vrednosti holder pronar,titullar vlasnik, nosilac

holder of the customs procedure bartës i procedurës doganore

nosilac carinskog postupka

holder of a right bartës i së drejtës nosialac prava

home market discount zbritje në tregun e vendit popust na domaćem tržištu

home trade,internal trade tregtim i brendshëm unutrašnja trgovina

home made goods,domestic goods mall vendor domaća roba

home produced goods mall i prodhuar vendor domaća proizvedena roba

horse power kalë- fuqi konjska snaga

hovercraft automjet me jastëk të ajrit vozilo sa vazdušnim jastukom

human resources development zhvillim i resurseve njerëzore razvoj kadrova

humanitarian aid ndihmë humanitare humanitarna pomoć humanitarian goods mall humanitar humanitarna roba

hydrofoil barkë motorike e ujit (hidrogliser) hidro gliser

I

IDA (Interchange of Data between Administrations

këmbimi i shënimeve në mes të administrative doganore

izmena podataka između carinskih administracija

identification identifikimi identifikacija, prepoznavanje

identification marks shenjat identifikuese identifikacioni znaci identification means mjetet identifikuese identifikaciona sredstva identification measures masat identifikuese identifikaciono mere identification number numri identifikues identifikacioni broj

identification number of the container numri identifikues i kontejnerit

identifikacioni broj kontejnera

identity identitet identitet

identity card letërnjftim lična karta, službena legitimacija

illegal,illicit jolegjitim,kundërligjor ilegalan, nezakonit illiterate analfabet nepismen immigrant ardhës doseljenik imminent danger kanosje e rrezikut neposredna opasnost

implementing provisions,measures of implementation udhëzimet e obliguara për aplikim

primenjivanje odredbi, mere primene

implication pjesëmarrje,përzierje učešće, umešanost import prohibition ndalesa e importit zabrana uvoza

import arrangements,import procedures procedurat importuese uvozni postupci

import authorization,import licence leje importimi uvozna dozvola

import certificate,certificate of import çertifikatë importimi uvozno uverenje

import charge shpenzimet e importimit uvozni troškovi

import declaration deklarata importuese uvozna deklaracija import duties tagrat importuese uvozne dažbine

import duties and taxes tagrat importuese dhe tatimet uvozne dažbine i porezi

import duties of a fiscal nature tagrat importuese me karakter tatimor

uvozne dažbine poreskog karaktera

import formalities formalitetet importuese uvozne propisane forme import goods,imported goods mallra të importit uvozna roba import quota kuota importuese uvozna kvota import regime regjimi importues režim uvoza import requirements kërkesat në import zahtevi kod uvoza import subsidy nxitja e importit podsticati uvoz

import tariff quota kontingjenti tarifor importues uvozna tarifna kvota

import transactions transakcionet importuese uvozna transakcija

importation after outward processing import pas perpunimit aktiv

uvoz nakon aktivnog oplemenjavanja

importing season sezoni i importit uvozna sezona

impose customs duties përcakton shumën e doganës uvesti carinske dažbine impose penalties shqipton dënimin izglašava kaznu impose tax i vë tatimin uvesti porez in bad order në gjendje të keqe u lošem stanju inaptitude paaftësi nesposobnost income e ardhur prihod incomplete declaration deklaratë jokomplete nepotpuna deklaracija incorrect information informacion jo i saktë netačna informacija increase shtim,ngritje porast, uvećanje

incurrence of customs debt lindje e borxhit doganor nastanak carinskog duga

indirect representation përfaqësim indirekt posredno predstavljanje indirect tax tatim indirekt(i tërthortë) posredni porez individual guarantee garancion individual lična garancija

industrial property right e drejta mbi pronën industriale pravo industrijske svojine

industrial warehouse depoja industriale industrijsko skladište industry industria delatnost, industrija inflammable goods mall që digjet lehtë lako zapaljiva roba information exchange këmbim i informatave razmena podataka Information Technology IT Teknologji informuese informativna tehnologija ingredient pjesë përbërëse sastojak initial quota kuota fillestare početna kvota initiative iniciativa inicijativa

inland customs office doganë e brendshme carinarnica u unutrašnjosti zemlje

inland sea deti brenda kufijve more u unutrašnjosti zemlje

innocent i pafajshëm nevin, nedužan inquiry notice njoftim mbi hetuesinë obaveštenje o istrazi insolvency falimentim bankrot inspect baggage kontrollon paketat pregled prtljaga

inspection of means of transport inspektimi i mjeteve të transportit

pregled prevoznih sredstava

insult,injure ofendon,sulmon uvrediti, povrediti insurance company shoqate e sigurimit osiguravajuće društvo integration integrim integracija

intellectual property right e drejta në pronë intelektuale pravo na intelektualnu svojinu

intelligence shërbim informativ obaveštajna služba interested person person i interesuar zainteresovano lice

inter-governmental agreement marrevëshje ndërqeveritare međudržavni sporazum

intermediate office zyre ndërmjetësuese služba za posredovanje intermediate product produkt i ndërmjetëm međuproizvod

Internal Community transit document dokument tranzitor përbrenda UE-së

tranzitni dokument unutar EU

internal frontier kufi i brendshëm unutrašnja granica internal politics, home affairs politika e brendshme unutrašnja politika

internal traffic komunikacioni i brendshëm unutrašnji saobraćaj

international agreement marrëveshtje ndërkombëtare međunarodni sporazum international airport aeroporti ndërkombëtar međunarodni aerodrom

international co-operation to prevent terrorist attacs

bashkëpunimi ndërkombëtar në preventivë të akteve terroriste

međunarodna saradnja za sprečavanje terorističkih napada

international customs transit tranzitimi doganor ndërkombëtar međunarodni carinski tranzit

international movement of goods,transport of goods transporti ndërkombëtar i mallit

međunarodni prevoz robe

international passenger traffic trafiku ndërkombëtar i udhëtarëve

međunarodni putnički saobraćaj

international plant protection convention

konventa ndërkombëtare mbi mbrojtjen e bimëve

međunarodna konvencija o biljnoj zaštiti

international relations kontaktet ndërkombëtare međunarodni odnosi

International Road Transport Union

Unioni ndërkombëtar i komunikacionit rrugor

Međunarodna unija drumskog saobrćaja

international chain of customs guarantees

rrjeti ndërkombëtar i garancioneve doganore

međunarodni lanac carinskih garancija

International Monetary Fund Fondi Monetar Ndërkombëtar Međunarodni monetarni fond

interpretation interpretim tumačenje interpreter, translator interpret,përkthyes tumač, prevodilac interrogate merr në pyetje,procedon saslušavati, ispitati

interrogation dëgjim i palës,marrje në pyetje saslušanje, ispitivanje interrupted transit transit i ndërprerë prekinuti tranzit intervention intervenimi intervencija intervention centre qendra intervenuese centar za intervencije intervention system sistemi intervenues sistem intervencija introduction hyrje,parathënie uvod

introduction of customs legislation vendosja e rregulativës doganore

uvođenje carinskog zakonodavstva

invalidate a declaration e prish,stornon deklaratën poništiti deklaraciju invest investon investirati investigaton authority organi hetues istražni organ investigative actions punë hetimore istražne radnje investigator hetuesi istražitelj invitation to tender shpallje e tenderit proglašenje tendera invoice faturon faktura invoice value vlera faturale vrednost fakture invoice account,bill llogaria ,fatura iznos na fakturi invoicing faturim fakturisanje

inward processing perpunim i brendshëm aktiv aktivno oplemenjivanje

inward processing procedure procedura e përpunimit të brendshëm(aktiv)

postupak aktivnog oplemenjivanja

inward processing warehouse depoja e përpunimit të brendshëm

skladište za aktivno oplemenjivanje

irrecoverable i pakthyeshëm nepovratno

irregular breaking of customs seal cenimi i veçorive doganore

nepravilno lomljenje carinske plombe

irregularities which could result in abuse gabimet që shpiejnë në abuzim

greške koje dovode do zloupotrebe

irretrievable loos humbje e pakompensueshme nenadoknadivi gubici irreversible i pakthyeshëm nepovrativ issue licence lëshon lejen izdati dozvolu

issued retroactively,issued retrospectively i dhënur sërish izdato retroaktivno

issuing assotiation,issuing office organi që e lëshon dokumentin

služba za izdavanje dokumenata

Istambul Convantion Marrëveshja e Stambollit Istambulski sporazum

item of taxation, item assessment pozicion tatimor poreska pozicija

items of taxation,items of assessment elementet e tatimit elementi poreza

imposition ngarkon tereti inaccurate jo i saktë netačan incrimination inkriminim inkriminisan indemnification zhdemtim naknada štete indivisibility i papjesëtueshëm nedeljiv inflammable fluid lëngje djegëse zapaljiva tečnost iterate përsëris ponoviti itinerary program udhëtimi maršruta

J jailbird i burgosur zatvorenik jargon të folur,gjuhë e vecantë žargon jealous smirëzi,ziliqar,gjeloz ljubomoran jeans veshje xhins(shtof) teksas platno jeep markë e automjetit marka automobila (Džip)

jet aircraft aeroplan me gas të kompresuar mlazni avion jetty mol morsko pristanište jewel margaritar dragulj job punë, detyrë posao joint committee komisioni i përbashkët zajednička komisija

journal periodik,gazetë periodike magazin, žurnal journey udhëtim putovanje jubilee festë përkujtimore jubilaran praznik judge gjykatës sudija judgment gjykim presuda, mišljenje judicature gjyqësi sudstvo judical gjyqesor zakonit, sudski juke-box kuti muzikore džuboks jumble plaçka,tesha të vjetra nered, starudija junior i ri,në moshë të re mlad, mlađi juror porotë porotnik jury porota porota jurisdiction fushëveprim në gjyqësi sudska nadležnost jurisprudence sistem ligjesh zakonodavstvo

K keep mbaj,ruaj,respektoj čuvati, poštovati, držati keep in force mbaj në fuqi biti na snazi

keep time limit respektoj afatin pridržavati se vremenskog roka

keeper rojtar,zotërues,mbajtës čuvar, držalac keeping zotërim,mbajtje čuvanje, držanje kind of goods lloji i mallit vrsta robe knock down price zbritje e çmimit oboriti cenu know-how blerje e dijes kupovina znanja L laboratory laboratorium laboratorija label pusulle,shenjë,etiketë etiketa laconic konciz,preciz jezgrovit

landing and departure ngritje dhe zbritje(aeroplanët) sletanje i odlazak language gjuhë(të folur) jezik land border kufi tokësor kopnena granica lane vija,brezi,lenta traka, pojas laser printer shtypes laserik laserski štampač

last processing operation puna e fundit në procesin e përpunimit poslednji postupak obrade

laundering money larje parash pranje novca law e drejta,ligj,normë pravo, zakon, sudski law giver ligjdhënës zakonodavac law maker ligjbërës sastavljač zakona

law of supply and demand ligji i ofertës dhe kërkesës zakon ponude i potražnje

lawyer avokat advokat loyality lojalitet,besnikëri lojalnost, odanost lease charges qesimi(qiraja) kirija, najamnina

leave the territory temporarily e le territorin përkohësisht napušta zemlju privremeno

legal ligjor pravni, zakonski, legalan legal acts akt ligjor zakonski akt legal advice këshillë juridike pravni savet legal basis bazë ligjore zakonski osnov legal department shërbim juridik pravna služba legal person person juridik pravno lice

legal redress ndihmë juridike pravna naknada, obeštećenje, lek

legislation,legal instrument legjislativ,mjet juridik zakonodavstvo, pravno sredstvo

letter shkresë,letër pismo, papir letter of credit akreditiv akreditiv levy taksim,vjelje prikupljanje,ubiranje levy system sistem i vjeljes (taksave) sistem prikupljanja

liable to export duties obligim i pagesës së tagrave eksportuese

podložan izvoznim dažbinama

liberalization of trade liberalizim I tregtisë liberalizacija trgovine lieutenancy gradë togeri čin poručnika lieutenant,second lieutenant toger,nentoger poručnik, podporučnik licence lejoj,pajis me patent dozvola, ovlašćenje licensed i autorizuar,i privilegjuar ovlašćen, povlašćen

licence plate,licence number tabela të regjistrimit,numra të regjistrimit registarske tablice lien e drejtë e pengmarrjes pravo na zalogu

lien holder personi i cili e gëzon të drejtën e pengmarrjes imaoc prava na zalogu

life cycle curve kurba e zgjatjes së ciklit të jetës krivina životnog ciklusa

limit up, limit down kufijtë e uljes dhe të zbritjes të çmimeve në bursa

granice spuštanja i dizanja cene

limitation vë kufirin ograničenje

limited shoqatë me aftësi të kufizuara društvo sa ograničenim ovlašćenjima

limitation of liability kufizim i përgjegjësisë ograničavanje odgovornosti

limitation of property kufizim i pronësisë ograničavanje vlasništva

limitation of the right of disposal kufizim i të drejtës së dispozicionit

ograničavanje prava na raspolaganje

liquid larje e borxhit,përmbarim isplata duga,izvrsenje list regjister spisak, registar list of smuggling regjistër i kontrabandës krijumčarski registar load ngarkesë tovar load list lista ngarkuese tovarni list load space hapësira ngarkuese tovarni prostor loading ngarkimi utovar loading charges shpenzimet e ngarkimit troškovi utovara

lodgement of a summary declaration sjellja e deklaratës së njësuar doganore podnošenje JCI

long- term (LT).EUR 1 EUR1 afat-gjatë dugoročan EUR1

long- term certificate,LT certificate çertificatë me afat të gjatë dugoročno uverenje

lost goods mall i humbur. izgubljena roba lost properity office zyrë për sendet e gjetura biro za nađene

predmete

low-cost export eksport me shpenzime të vogla izvoz sa niskim izdacima

lowering of customs barriers ulja e barrierave doganore smanjenje carinskih prepreka

low price producer country vendi me çmim të ulët të prodhimit zemlja sa niskom cenom proizvodnje

lubricating oil vaj për lubrifikim ulje za podmazivanje luggage inspection kontrollimi i plaçkave pregled prtljaga M

mad cow semundja e “lopëve te tërbuara" bolest "ludih krava" mailing address adresa postale poštanska adresa

main customs office zyra kryesore e doganës glavna carinska kancelarija

major major major major general gjeneralmajor general major manufacture’s number numri i prodhimit proizvodni broj

manufacturing scrap and waste mbeturinat gjatë prodhimit

ostaci i otpaci u toku proizvodnje

manufacturing,processing operation prodhimi,operacionet e përpunimit

proizvodnja, proces obrade

mark,trade mark marka(shenja mbrojtëse) zaštitini znak market distortion deformim i tregut poremaćaj tržišta market economy ekonomi e tregut tržišna ekonomija market intervention intervenim në treg intervencija na tržištu market target price sjellja e çmimeve në treg kretanje tržišnih cena

marketable quality of goods cilësia, kualiteti tregtar i mallit tržišni kvalitet robe

market-oriented economies ekonomi te orientuara kah tregu privrede okrenute tržištu Master Plan Plani gjithëpërfshirës Sveobuhvatni plan material added materiali shtesë dodatni materijal

maximum duration of storage kohëzgjatja maksimale e magazinimit maksimalan rok uskladištenja

maximum quota kuota maksimale maksimalna kvota

maximum value of imported goods vlera maksimale e mallit të importuar

maksimalna vrednost uvozne robe

mayor prefekt,kryetar bashkie gradonačelnik means of transport mjet transporti prevozno sredstvo

means of transport for use mjet transporti për nevoja vetjake prevozno sredstvo za upotrebu

measure mas,matje mera, meriti measuring matje merenje medico-sanitary inspection shikimi mjekësor-sanitar medicinsko-sanitarni

pregled

member of train crew anetar i personelit te trenit član osoblja voza Member State vendi anëtar I UE-së zemlja članica

Member State of departure nisja nga vendi anëtar i UE-së polazna zemlja članica

Member State of destination destinimi në vendin-anëtar UE-së zemlja članica odredišta

Member State of entry hyrja në vendin-anëtar i UE-së zemlja članica ulaska

Memorandum of Understanding(MOU) Memorandumi i Mirëkuptimit

Memorandum o razumevanju

message porosi poruka

methods of administrative cooperation metodat e bashkëpunimit administrativ

metode administrativne saradnje

methods of classification metodat e cilësimit metode klasifikacije methylated spirits shpiritus metil alkoholi methylation denaturalization denatyralizimi denaturalizacija metila military goods mall për ushtri roba za vojsku mineral mineral mineral mineral oil vaj mineral mineralno ulje minimum charge ngrarkesë minimale minimalan teret

minimum customs value vlera minimale doganore minimalna carinska vrednost

minimum import price vlera minimale e importit minimalna cena uvoza minimum price çmimi minimal minimalna cena minister of finance ministri i financave ministar finansija

Ministry of Foreign Affairs Ministria e punëve të jashtme Ministarstvo spoljnih poslova

Ministry of interior Ministria e punëve të brendshme Ministarstvo unutrašnjih poslova

miscellaneous goods mall i ndryshëm mešovita roba mode of transport mënyra e transportit način prevoza

mode of inland transport mënyra e transportit të brendshëm način prevoza u unutrašnjosti zemlje

monetary authority pushteti financiar finansijsko telo money laundering larje e paras pranje novca monitoring përcjellje,vrojtim praćenje, nadgledanje

moratory shtyrje e borxheve,moratorium moratorijum, odgađanje dugova

more advanced stage of manufacture shkallë e lartë e përpunimit

napredniji stepen proizvodnje

mother tongue,native language gjuha amtare maternji jezik

motor oil vaj motorik motorno ulje

motorway autostradë auto put

movement certificate çertifikata mbi transportin uverenje o prevozu

movement of goods between Member States

lëvizja e mallit midis vendeve anëtare të UE-së

promet robe između zemalja članica EU

movement of services between Member States

qarkullimi i shërbimeve midis vend.anet.të UE-së

promet usluga između zemalja članica EU

multilateral agreement marrëveshje shumëpalëshe multilateralni sporazum

mutual assistance ndihmë e ndërsjellë ,reciproke uzajamna pomoć

mutual assistance group grupi për ndihmë reciproke grupa za uzajamnu pomoć

mutual recognition of customs controls njohja reciproke e kontrollit doganor

uzajamno priznavanje carinske kontrole

N

national customs documents dokumentet nacionale doganore nacionalne carinske isprave

Nairobi Convention Konventa e Najrobit Najrobi konvencija national boundary kufiri nacional nacionalna granica

national subdivisions,national subheadings nën numrat në tarifën nacionale

podbrojevi u nacionalnoj tarifi

national transit document dokumenti nacional transitor nacionalni tarifni dokument

nationality of means of transport nacionaliteti i mjetit transportues

poreklo prevoznog sredstva

nationality,citizenship nacionaliteti,shtetësia nacionalnost, državljanstvo

natural person person fizik fizičko lice natural product prodhim natyral prirodan proizvod negotiate bisedon raspravljati, diskutovati negotiation bisedim,diskutim rasprava, diskusija

neighbouring Member State fqinji i shteteve anëtare të UE-së susedna zemlja članica EU

net weight masa neto neto težina network accession kycesi i rrjetit pristup mreži

New Computerised Transit System Sistemi i ri transitor i kompjuterizuar

Novi kompjuterizovani sistem tranzita

no commercial value vlerë jo komerciale ne komercijalna vrednost

no-drawback rule dispozitë që ndalon kthimin e doganës propis koji zabranjuje povraćaj carine

nomenclature nomenklatura(emërtimet e mallrave) nomenklatura (naimenovanje robe)

nominal value vlera nominale nominalna vrednost

nomination of goods emërtimi i mallit naimenovanje robe

non-alcoholic beverage,soft drink pije joalkoolike bezalkoholna pića

non-Community status nuk ka status të UE-së nema status EU

non-compliance with the conditions nuk iu përgjigjet kushteve ne odgovara uslovima

non-consumable goods mall jo i pëlqyer për konsum neodgovarajuća roba za potrošnju

non-fulfillment of an obligation moskryerja e obligimit neispunjavanje obaveze

non- governmental organization organizata joqeveritare nevladina organizacija

non- preferential origin of goods origjinë jo preferenciale e mallit

nepreferencijalno poreklo robe

non-quota country vendi që nuk bën pjesë nën kuotë zemlja koja ne učestvuje u kvoti

non-registered trader tregtar i paregjistruar neregistrovani trgovac non-resident banor i huaj stranac non-barriers pengesa jashtetarifore netarifne prepreke non-tariff measures masa jashtetarifore netarifne mere normal price çmim real (i zakonshëm) realna cena normal residence vendbanimi i vërtetë stvarno prebivalište normally resident e ka selinë e vërtetë ima stvarno prebivalište

notice of tax assessment noftimi per caktimin e tatimit obaveštenje o proceni poreza

number changed numër i ndërruar promenjen broj number of exams numër i verifikimit verifikacioni broj number of imports numër i importit uvozni broj number of discrepancies sasia e ndryshimit iznos razlike

number plate,registration plate tabela e regjistrimit registarske tablice

numerical code kodi numerik numerički kod O obligation obligim(detyrim) obaveza

obligatory transfer of an employee

kalim i detyrueshëm në vend tjetër pune të një punëtori

obavezan premeštaj radnika

observance përmbajtje , ruajtje pridržavanje, držanje, pravilo

object objekt,send,gjë,synim objekat, stvar, namera object of a contract objekt i një kontrate predmet ugovora object of on obligation objekt i një obligimi predmet obaveze

objection kundërshtim, mospranim,prapësim primedba, prigovor, nepriznavanje

occasion rast,shkak,arsye prilika,povod,slučaj obtain authorization merr leje,autorizim dobija ovlašćenje

obtain originality status fitim i statusit “ me prejardhje” dobija status porekla obtain, purchase furnizohet,merr snabdeva, nabavlja

obvios i qartë,i dukshëm,i kuptueshëm očigledan, razumljiv, vidljiv

occidental perëndimor zapadni

occupant pronar,posedues,okupues vlasnik, koji uzima u posed

occupant bona fides posedues i ndërgjegjshëm savestan posednik

occupant without title mbajtës pa të drejtë pronësie posednik bez prava na vlasništvo

occupation punë,detyrë zanimanje off-shore jashtë vendit van zemlje offence cenim i dispozitave prekršaj office zyrë kancelarija, služba office (window) sportel šalter office of reimportation zyra e riimportit služba ponovnog uvoza

office of temporary importation zyra e importit të perkohshëm

služba privremenog uvoza

office of transit zyra e tranzitit tranzitna služba

official foreign exchange market tregu zyrtar për kembim të parasë

zvanično tržište za inostranu razmenu

official inquiry,official request kërkesë zyrtare službeni zahtev

official specimen kopja e shtypur zyrtarisht služben kucani uzorak oil vaj ulje oil colour ngjyrë në vaj uljana boja oil painting pikturë në vaj uljana slika oil cisterne cisternë e vajit cisterna za ulje

old-fashioned i vjetruar,i kohes se vjeter staromodan oligarchy qeverisje e pakicës vladanje manjine on mbi ,përmbi,përsipër na,o,u on behalf në emër të u svojstvu on bail me dhënie të kaucionit kaucija za pritvor on simple application në kërkesë të thjeshtë na običan zahtev on-call duty kujdestari sipas thirrjeve dežurstvo na poziv operator operator,ndërmarrës rukovaoc, preduzetnik opinion mendim mišljenje opponent oponent protivnik opportunity rast,mundësi povoljna prilika optimism shpresë,parashikim optimizam optimum më i miri,kulm,vlug najbolje, najviše

option parapelqim,dëshirë slobodan izbor

optional provision of security pa obligim të paraparë për garancion bez obaveze pružanja garancije

oral or verbal declaration paraqitja gojarisht e mallrave usmeno prijavljivanje order number numër i porosisë broj narudžbine

organic peroxide peroksid organik/mat.e rrezikshme organski hidrogen

origin of goods,originating status origjina e mallit,statusi i origjinës

poreklo robe, status porekla

original security sigurim,fillestar,burimor originalno osiguranje originating goods mall me origjinë roba sa poreklom originating product prodhim me origjinë proizvod sa poreklom otherwise në mënyrë tjetër,ose na drugi način, ili pak

outline provision dekret i përgjithshëm,përmbledhës okvirna uredba, mera outreach kalim,dalje përtej prelaziti preko, dosezati outright exportation eksport definitiv definitivan uvoz outgo shpenzime, të dalura izlazni troškovi

outlaw shpall jashtë ligjit,shpall joligjor,bandit odmetnik, van zakona

outward processing përpunim jashtë vendit (pasiv) pasivno oplemenjivanje outward transit tranzitimi jashtë UE tranzit van EU overload ngarkesë e tepert preopteretiti overpriced goods mall i mbivlerësuar precenjena roba overseas countries territore tejoqeanike prekomorske zemlje overtime punë përtej orarit prekovremeni rad over-value mbivlerësim precenjivanje overcharge mbingarkesë preplatiti overdraft tejkalim i llogarisë prekoračenje obračuna

overdue i vonuar,i papaguar kašnjenje, neisplaćivanje

overindebtedness insolvent,pa mbulesë bez pokrića over-insurance mbi sigurimi nad osiguranje

ower-writing mbishkrim prepisano preko drugog teksta

own resources burimet vetjake sopstveni izvori owner of goods pronar i mallit vlasnik robe ownerless pa pronar bez vlasnika oxidizing agent materie oksiduese korozivna materija P

pace maker matës, përcaktues brzinomer, veštačko srce

pacific paqësor tih, miran package paketë,ambalazh paket, ambalaža packing paketim pakovanje packing list regjistër paketues lista pakovanja packings materal për paketim materijal za pakovanje

pact pakt,dokument i marrevështjes pakt, dokument sporazuma

paid work punë shpërblyese uslužni posao paint ngjyrë,ngjyrosje boja, bojiti palette paleta paleta paragraph aline,dispozitë stav, propis parity paritet paritet part load dërgese në dengje denčana pošiljka

partial and limited reduction of c.duty zvogëlim i pjesërishëm i doganës

delimično umanjenje carine

partial exemption,partial relief lirim i pjesërishëm delimično oslobađanje

partial goods examination shikim i pjesërishëm i mallit delimičan pregled robe partial payment pagesë e pjesërishme delimično plaćanje participate marr pjesë učestvovati participation pjesëmarrje učestvovanje partner(in business) partner në biznes ortak particular decree’s dispozita të veçanta posebni propisi

particular measure of customs protection masa të posaçme të mbrojtjes doganore

posebne mere carinske zaštite

partitions of a double wall ndarje e murit të dyfisht (bunker për fshehjen e mallit) pregrade duplog zida

party liable to pay customs duties

pala e cila është e obliguar t’i paguajë tagrat doganore carinski obveznik

pass kaloj,ia dal,arrij proći, ići

passage of goods at frontiers kalimi i mallrave përtej kufijve prelaženje robe preko granice

passenger aircraft aeroplan i udhëtarëve putnički avion passenger occupancy fluktuimi i udhëtarëve fluktuacija putnika passenger traffic qarkullimi i udhëtarëve putnički saobraćj passenger ,traveler udhëtari putnik passport leje udhëtimi putna isprava

passport regulation dispozitat lidhur me lejen e udhëtimit pasoška regulativa

patented invention shpikje e patentuar(e mbrojtur) zaštićen pronalazak patrol car automjet patrullues patrolni automobil

patrol leader udhëheqsi i patrullës vođa patrole patrol service shërbimi patrollues patrolna služba patrol ship anija patrolluese patrolni čamac pay in paguan uplatiti pay a customs debt paguan borxhin doganor platiti carinski dug pay in advance paguan paraprakisht platiti unapred pay in cash paguan në të gatshme platiti gotovinski payment condition kushtet e pagesës uslovi plaćanja payment facilitation lehtësirat rreth pagesës olakšice kod plaćanja

peace treaty marrëveshje(traktatat)paqësor mirovni sporazum

peak traffic day ditë e qarkullimit të dendur dan jakog saobraćaja penal provisions masa ndëshkuese kaznene odredbe percentage përqindje procenat percentage rule rregull e përqindjes procentualno pravilo

period authorization leje e kohëpaskohëshme periodicno ovlašćenje period of application periudhë e zbatimit period primene perishable goods mall që prishet lehtë lako kvarljiva roba permanent address adresë e përhershme stalna adresa permit,authorize lejon odobravati

Person established in the Community Personi juridik me seli në UE

Pravnolice sa sedištem u EU

person liable for payment of customs duties

obliguesi doganor,personi i cili është i obliguar t’a paguaj doganën carinski obveznik

person represented personi të cilin e përfaqësojnë lice koga zastupaju personal data të dhënat personale lični podaci personal belongings gjërat personale lično vlasništvo

personal data protection mbrojtja e shënimeve personale zaštita ličnih podataka personal effects plaqka të rrugës lične stvari personal property prona personale lično vlasništvo personal exemption përjashtim personal lično izuzeće personable juridikisht i afte pravno sposoban perpetrate kryej(një krim etj) izvršiti zločin petrol, gas benzinë benzin phytopathological inspection inspektimi fitopatologjik fitopatološka kontrola phytosanitary regulations dispozitat fitosanitare fitosanitarni propisi phytosanitary certificate çertifikatë fitosanitare fitosanitarno uverenje

phytosanitary certificate for re-export çertifikatë fitosanitare për reeksport

fitosanitarno uverenje o ponovom izvozu

piece pjesë,copë komad, parče piece goods malli në pjesë roba na komad pirated goods mall i piratëve piratska roba

place and date of exportation of goods vendi,dhe koha e eksportit

mesto i dan izvoženja robe

place of customs clearance vendi i shdoganimit mesto carinjenja place of departure vendi i nisjes mesto polaska place of destination vendi i destinimit mesto namene place of entry vendi i hyrjes mesto ulaska place of exit vendi i daljes mesto izlaska

place of offence or irregularity vendi i deliktit mesto prekršaja

place of origin vendi i prejardhjes mesto porekla

place of presentation vendi i prezentimit (të mallit për shikim) mesto prijavljivanja robe za pregled

place under a customs procedure vendosje nën procedurë doganore

stavljanje pod carinskim postupkom

place under customs seal vendosje nen plomben doganore stavljanje pod carinskom plombom

plain spirit,pure alcohol alkool i pastër čisti alkohol

plastic-covered cloth pëlhurë e mveshur me material artificial tkanina presvučena plastikom

pledge(deposit) peng,kapare zalog, jemstvo point of delivery vendi i nisjes (së mallit) mesto isporuke

poison helm (materje e rrezikshme) otrov police policia policija policeman polic policajac political border kufi politik pogranična policija

port of transshipment limani i ngarkim-shkarkimit luka pretovara port of loading limani i ngarkimit luka utovara port of unloading limani i shkarkimit luka istovara possesion zotëroj posedovanje possibility mundësi,eventualitet mogućnost

post clearance audit,control a posteriori kontrolli i sërishëm

kontrola nakon carinjenja

post script shënim shtesë post skriptum preceding para prijës, paraardhës prethodin, raniji poison gas gas helmues otrovni gas postal items dërgesat postale poštanske pošiljke postal package,parcel paketë postale poštanski paketi,

postal regulations rregulativa postare poštansko zakonodavstvo

postal traffic qarkullimi postar poštanski saobraćaj

post import verification of the declaration kontrolli i deklaratës pas importit

kontrola deklaracije nakon uvoza

power,competence kompetenca nadležnost precautionary measures masa parandaluese mere opreza preclude preventivë sprečiti predictable e,i paraparë(pritur) predviđen preference lehtësi(doganore) povlastica (carinska) preference area lëmi i beneficioneve oblast povlastica

preferential i beneficuar,preferencial povlašćen, preferencijalan

preferential customs duties tagrat doganore preferenciale preferentne carinske dažbine

preferential import import i privilegjuar preferencijalni uvoz preferential origin origjinë e privilegjuar preferencijalno poreklo

preferential rules of origin normat mbi privilegjin e origjinës propisi o privilegovanom poreklu

preferential system sistemi privilegjues sistem preferencijala

preferential tariff measures masat preferenciale tarifore preferencijalne tarifne mere

preferential or favourable tariff treatment masa të tretmanit favorizues tarifor

povlašćeni tarifni tretman

prejudice paragjykim,anëmbajtje predrasuda premises deklaratë e mëparshme raniji iskaz

preparation and issue certificates of origin

plotësimi dhe lëshimi i çertifikatës mbi origjinën

priprema i izdavanje uverenja o poreklu

presumption pandehje,sypozim nagađanje, pretpostavka

present a certificate sjell (prezenton) çertifikatën podneti uverenje present, produce jep në shikim podneti, predočiti

preserved goods,canned goods mall i konservuar konzervirana roba

pretext shkak,arsye izgovor prevailing mbizotëroj nadvladati

prevention of fraud or irregularity

preventivë nga mashtrimet dhe parregullsitë

sprečiti prevaru ili nepravilnost

previous customs procedure procedura paraprake doganore prethodni carinski postupak

previous document dokumenti paraprak prethodni dokument previously convicted i dënuar kohë më parë ranije osuđivan price çmimi cena

price actuelly paid or payable çmim vërtetë i paguar,ose i pagueshëm cena stvarno plaćena ili se treba platiti

price determination formimi i çmimit određivanje cene price discount zbritje në çmim popust na cenu price flotation oscilim (levizje)i kursit variranje kursa price fluctuation lëvizje(oscilim)i çmimit variranje cene price level niveli i çmimeve nivo cena price list catalogue çmimore kataloška lista cena price mechanism mekanizmi i çmimeve mehanizam cena price policy politika e çmimeve politika cena price quotation oferta e çmimeve ponudjena cena price reduction zbritje çmimi sniženje cena price scissors gërsheret agrare agrarne makaze

principal obliguesi (detyruesi) kryesor glavni obveznik printer shtypës štampač prior importation import i parakohshëm prethodno uvoženje

private customs warehouse depo private doganore privatno carinsko skladište

privileged treatment trajtim i posaçëm poseban tretman probability gjasë,parashikim verovatnoća pro forma invoice parafaturë profaktura, predračun procedure procedura postupak procedure for processing procedura e përpunimit postupak dorade processed goods mall i përpunuar dorađena roba processed costs shpenzimet e përpunimit troškovi dorade

processing under customs control përpunimi nën mbikëqyrje doganore

dorada pod carinskim nadzorom

processor përpunues prerađivač, obrađivač proclaim shpall,proklamoj objaviti, obznaniti produce prodhon,demonstron proizvoditi, predočiti

produce the goods whenever so required demonstron mallin sipas kërkesës

uvek predočiti robu na zahtev

produce under licence duke prodhuar me leje prozvoditi sa dozvolom produce price çmimi i prodhimit proizvodna cena producer’s association shoqatë e prodhuesve udruženje proizvođača

producer’s organization organizata e prodhuesve organizacija proizvođača

product of first- stage processing prodhim i përpunuar primar

primarno obrađen proizvod

product of undetermined origin prodhim me origjinë të papërcaktuar

proizvod neutvrđenog porekla

product under Community surveillance prodhim nën mbikqyrjen e UE

proizvod pod nadzorom EU

production prodhimi proizvodnja

products originating in a country prodhim me prejardhje nga një shtet

proizvod sa poreklom jedne države

professional equipment pajisje profesionale profesionalna oprema

profit-oriented transaction, profit-sharing transakcion fitimprures profitabilna transakcija

progressive reduction of customs duties zbritje progresive e tagrave doganore

progresivno smanivanje carinskih dažbina

prohibited goods mall i ndaluar zabranjena roba

prohibitions and restrictions ndalesat dhe perkufizimet zabrane i ograničenja

proof of delivery provë mbi dërgimin e mallit dokaz o isporuci proof of export provë mbi eksportin dokaz o izvozu proof of origin provë mbi origjinën dokaz porekla proof, evidence dëshmi dokaz prolongation prolongim,zgjatje odložiti, produžiti proportional method metodë e perqindjes proporcionalni metodi proposal propozoj predlog protected animals shtazët e mbrojtura zaštićene životinje protected desing dizajni,pamja,të mbrojtur zaštićeni dizajn, izgled protected right mbrojtje e një të drejte zaštićena prava

protection of customs interests mbrojtje e interesave doganore zaštita carinskih interesa

protection of goods, safeguarding of goods mbrojtja, ruajtja e mallit

zaštita robe, čuvanje robe

protection of staff mbrojtja në punë zaštita osoblja protection of society mbrojtja e bashkësisë zaštita društva protective measure masa mbrojtëse zaštitne mere protective clause klauzola mbrojtëse zaštitna klauzula protective element elementi mbrojtës zaštitni element protest protestë protest protocol procesverbal zapisnik

protocol on originating products procesi mbi mallin me origjinë

zapisnik o proizvodima sa poreklom

prove provoj,dëshmoj,vërtetoj dokazati provide training provision of a security parashtrimi i garancionit pružanje garancije provision relating to statistics dekreti statistikor statistička uredba

provisional certificate of origin certifikatë e përkohshme mbi origjinën

privremeno uverenje o poreklu

provisional countervailing duty tagra të përkohshme për baraspeshë

privremene dažbine za izravnanje

public administration administrate publike javna uprava public affair kontest shtetëror državni spor

public customs warehouse depo publike doganore javno carinsko skladište public order rendi publik javni red public prosecutor prokurori publik javni tužilac public security, public safety sigurimi publik javna bezbednost punish, penalize dënon kazniti punishment, penalty dënim kažnjavanje, kazna purpose dashje, qëllim, plan cilj, namera, plan purchase blerje kupiti pursuance ndjekje nastavljanje

pursuant to në mbështetje,në pajtim me na osnovu, prema put vë,vendos,caktoj staviti, postaviti, položiti put forward parashtroj,paraqes unaprediti, obelodaniti put into force vëj ne fuqi,fuqizoj ligjin stupiti na snagu (zakon) put for sale caktoj për shitje staviti na prodaju R

rail charges shpenzimet e transportit hekurudhor troškovi železničkog saobraćaja

radioactive materie të dëmshme radioaktive radioaktivan ramp for unloading lloz i shkarkimit rampa za istovar

random check or test metoda e test-kontrollit (sipas rasteve në kapercim)

nasumična provera ili test

rate of exchange kursi valuator devizni kurs rate of yield normë e rendimentit stopa prinosa

rates and other items of charge

tagrat dhe elementet e tjerë të ngarkesës(doganore)

stope i drugi elementi naplate (carinski)

ratification miratim usvajanje, odobrenje ratify miraton,verteton usvojiti, odobriti ratio proporcion,përpjesëtim odnos, proporcija raw material lënde e parë sirovina

reagent kit komplet për testim komplet za testiranje reagensa

real price çmim real stvarna cena real sale shitje reale stvarna prodaja receipts të hyrat,të ardhurat računi, primanja

receive marr në dorëzim,pres,pranoj primiti, prihvatiti

receiver sekuestrues,kujdestar mallrash të sekuestruar

službenik na prijemu oduzete robe

recent rishtazi,kohët e fundit nedavno, u zadnje vreme

recession prapsje, tërheqje povratno dejstvo recidivism përsëritje e delikteve ponavljanje (prekršaja)

reciprocally reciprokisht (mënyrë e ndërsjellë) uzajamno, recipročno recommendation udhëzim, këshillim preporuka, upućivanje, reconcile pajtoj, harmonizoj pomiriti, uskladiti records of proceedings shënime procedurale zapisnici o postupku

recovery of the amount of customs debt inkasimi i borxhit doganor naplata carisnkog duga

rectifier,distillery aparat për destilim uređaj za destilaciju rectifying,distillation destilimi destilacija red channel koridori i kuq (kalimi) izlaz "za prijavu"

reduced rate shkalla e zvogëluar e përqindjes umanjena stopa

reduction in import duties zbritje në tagrat importuese umanjenje uvozne dažbine

re-export eksport i sërishëm,re-eksport ponovni izvoz

re-exportation certificate çertificatë re-eksportuese uverenje za ponovni izvoz

reference book doracak priručnik reference price çmimet përkatëse ponuđene cene

reference quality kualiteti,cilësia përkatëse ponuđen kvalitet refrigeragerated goods mallra të ngrira smrznuta roba refugee refugjatë,strehëkërkues izbeglica refugees’ camp kamp i të ikurve izbeglički kamp regional customs authorities organ regjional doganor regionalni carinski organ regional group grup regjional regionalna grupa register a firm regjistron firmën registrovati firmu registered i,e regjistruar registrovan registered address adresë e regjistruar prijavljena adresa

registered company,incorporated company ndërmarrje e regjistruar registrovano preduzeće

registered office selia e regjistruar registrovano sedište registration number numri protokollues zavedeni broj regular procedure procedurë e rregullt redovni postupak regulation of prices rregullore e çmimeve pravilnik o cenama regulations dispozita,norma ligjore propisi, zakonske norme

reimburse laj shpenzimet, dëmshpërblimin nadoknaditi, refundiranje

re-import importon sërish,riimporton ponovni uvoz

reimposing of customs duties caktim i sërishëm i tagrave doganore ponovno utvrđivanje carinskih dažbina

reject përhedh,shporr odbiti, odbaciti

relate bashkoj,përputhë dovoditi u vezu, biti u vezi

relationships to one another marrëdhënje të njëri tjetrit(reciproke) trgovački odnosi release a security lirim i garancionit pustiti garanciju

release for free circulation lëshim (I mallit)në qarkullim të lirë pustiti robu u slobodan promet

relevance,relevancy rëndësija e mjetit juridik važnost (pravnog sredstva)

relief from customs duties lirim nga tagrat importuese oslobađanje od carinskih dažbina

remain mbetem ostati, remainder mbeturinë,tepricë,mbetje otpaci, ostatak remaining goods mallra të mbetura preostala roba remission falje e borxhit oproštenje duga

removal from the warehouse zhvendosja nga magazina(depoja) izmeštanje iz magacina

removal of border formalities pezullimi i formaliteteve kufitare ukidanje graničnih propisanih formi

rent, lease mban nën qira(qesim) iznajmiti renumber ngjet numra prilepiti brojeve reorganization riorganizim reorganizacija reorganize riorganizon reorganizovati repack ripaketim prepakovati

repair riparim, ndreqje, meremetim popraviti, opraviti repatriation riatdhesim povratak u domovinu

repayment of duty, reimbursement of duty kthim i tatimit povraćaj dažbine

replacement document dokumenti alternativ alternativni dokument

replacement goods mall alternativ, mall për ndërrim alternativna roba replacement product prodhim alternativ alternativni proizvod

report paraqitje,raport,proces izveštaj, prijaviti, zapisnik

report of destruction proces mbi asgjësimin zapisnik o uništavanju reporting, announcenement paraqitja, lajmërimi prijava, obaveštenje repress shkel,shtyp,shtrëngoj potisnuti, tlačiti representation përfaqësimi predstavljanje representative përfaqësues predstavnik request for assistance kërkesë për ndihmë zahtev za pomoć Q

qualification kualifikim,cilësim steći uslov, kvalifikovati qualification of crime kualifikim i krimit kvalifikacija zločina qualification of offence kualifikim i deliktit kvalifikacija prekršaja qualification of origin pranimi i origjinës priznavanje porekla

quality certificate çertifikate mbi cilësine (kualitetin) uverenje o kvalitetu quantitative quota kuota sasiore količinska kvota quantitaty declared sasia e paraqitur prijavljena količina quarantine vend i izoluar karantin, izolacija quasi (lat.) gati, kinse kao, poput, nazovi quasi contract kuazi kontratë kvazi (nazovi) ugovor quasi delict kuazi delikt kvazi delikt question pyetje pitanje quest ndjekje,gjurmim,kërkim potraga, traganje quiet day ditë e qetë dan slabog saobraćaja quota certificate certifikatë e kuotës uverenje o kvoti quits baraz, pa borxh izravnat, izmiren quota përpjesë,sasi e pranuar kvota, srazmerni deo

quota for customs recovery kuota për kthim të doganës kvota za povraćaj carine R requirement for information kërkesë për informim zahtev za informisanje

requirement for invalidation of the declaration kërkesë për prishje të deklaratës

zahtev za poništenje deklaracije

requirement for verification kërkesë për vërtetim zahtev za overu required kërkon potrebno, zahtevano resale rishitje preprodaja reserve rezerva rezerva, rezervisati resold goods mall i rishitur preprodana roba responsibility përgjegjësi odgovornost restraint measure masë përkufizuese mera ograničenja restriction on importation kufizim në import ogranicenje uvoza restoring the goods restaurimi i mallrave restauracija robe

result of customs eximination rezultat i kontrollit doganor rezultat carinskog pregleda

retail package paketim për shitje me pakicë pakovanje za maloprodaju

retail price çmimi i shitjes me pakicë maloprodajne cene retail sale shitje me pakicë maloprodaja retailer shitësi me pakicë prodavac na malo retaliatory duty dogana ndëshkuese kaznena dažbina return of goods mall i kthyer povraćaj robe

reversible i kthyeshëm(proces) povratan review (reconsider) rishqyrtim ponovno razmatranje revenue stamp, excise band etiketa e aksizes akcizna markica revision kontrolli kontrola

revocation tërheqje (psh.nga procedura) ukidanje (npr. postupka) revoked decision vendim i tërhequr ukinuta odluka reward shpërblim nagrada right e drejta pravo

royalties (honorarium) pagesë për të drejtën e autorit honorar autoru

right appeal, right to imitiate proceedings e drejta në mjetin juridik (ankesa) pravo na žalbu

right of representation e drejta e përfaqësimit pravo zastupanja

right to distribute the goods e drejta e shpërndarjes së mallit pravo na raspodelu robe

right to reproduce the goods e drejta për shumëzimin e mallit pravo na umnožavanje robe

right to resell the goods e drejta për rishitjen e mallit pravo na preprodaju robe

rights and obligations të drejtat dhe obligimet (detyrimet) prava i obaveze

rise buron, qfaqet,ngritet proističe, proizilazi, podići

risk assesment analiza e vlerësimit të rrezikut procena opsnosti risk management udhëheqja me rrezik nadgledanje opasnosti

risk of smuggling rreziku nga kontrabandizmi opasnost od krijumčarenja

road passenger transport transporti rrugor i udhëtuarëve drumski putnički prevoz

road traffic safety siguria në komunikacionin rrugor bezbednost drumskog prevoza

road transport transporti rrugor i udhëtuarëve drumski putnički prevoz

rolling stock qerre, vagona hekurudhor železnički vagoni

roll on roll of trafic(Ro Ro) transporti me sistem (Ro Ro) prevoz sistemom Ro-Ro

rules for application rregullat për aplikim,zbatim pravila za primenu rules for procedure rregullat për procedurë pravila za postupak

rules for origin rregullat për origjinë,prejardhje pravila za poreklo S

sabotage prishje me qëllim, shkatërrim nameran kvar, sabotaža

saboteur prishës, shkatërrues saboter safe kasafortë, sigurt sef, bezbedan safe deposit trezor, arkë,thesar deponovanje u sef safe conduct kalim i lirë slobodan prolaz safeguard mbrojtje,ruajtje siguri zaštitnik, osigurati safe-clause klauzole mbrojtjeje zaštitna klauzula safe-keeping sigurim,ruajtje čuvanje, obezbeđenje sale shitje prodaja sale by auction shitje me ankand prodaja licitacijom

sale of contraband or smuggling goods shitje e mallrave të kontrabanduar

prodaja falsifikovane ili krijumčarene robe

sale of consignment shitje komisionare komisiona prodaja sale tax tatim në shitje porez na promet sample kampion,moster(yrnek) uzorak sanitary shëndetësor sanitarni, zdravstveni sanitary conditions kushte sanitare sanitarni uslovi sanitary certificate deftesa sanitare sanitarno uverenje

satisfaction kënaqësi,përmbushje morale zadovoljan, uveren scale shkallë,masë lestvica scope fushë e lirë polje, domen scheduled flight vijë e rregullt ajrore stalna linija leta scheme plan, program šema, nacrt

sceptic dyshues, dyshimtar, i dyshuar sumnjičav, skeptik

science dituri,shkencë,dije,mësim nauka, znanje scientist shkëncetar naučnik sea border kufiri detar morska granica sea smuggling kontrabanda në det krijumčarenje na moru

seal plumcet doganore (plombat) carinska plomba

sealed by customs authorities pëllumbimi nga dogana zapečatio carinski organ

sealing tongs dare për plumbë carinska klješta search, examination kontrolla,shikimi pretraga, pregled search warrant leje për bastisje nalog za pretres secretary general sekretari general generalni sekretar section nen, paragraf član, stav section kapitull,kaptinë odsek, odeljak security sigurimi obezbeđenje security kaucioni kaucija security guarantee garancioni garancija

security stock dokument me vlerë hartija od vrednosti

security (pledge-money) garancion me dorzani, me letër me vlerë garancija sa zalogom segregation izolim, veçim izolacija seize sekuestron zapleniti seize a vehicle sekuestron automjetin zapleniti vozilo

seized goods, goods under arrest mall i sekuestruar zaplenjena roba

seizure sekuestrim, konfiskimi (i mallit) konfiskovanje, zaplena selective control kontroll selektiv selektivna kontrola selectivity përzgjedhje selektivnost, izbornost self-assesment vetëzbatim samoizvršenje self-governing vetëqeverisës samoupravljanje self-knowledge i vetëdijshëm svestan self-manangement vetadministrues samorukovođenje sell shet prodati selling price çmimi shitës prodajna cena semi-product gjysmëprodhim poluproizvod send dërgoj poslati season stinë godišnje doba, sezona seasonal stinor sezonski secret document dokument i fshehtë tajni dokument sender dërguesi pošiljaoc sense shqisë,kuptim,urtësi čulo, razum, um

sensitive goods mallrat e brishta, ndieshme osetljiva roba sentenced i dënuar osuđen separate ndaj,veçoj odvojiti, razdvojiti sequence rradhë,vazhdim red, sled sergeant rreshter narednik serial number numri serik serijski broj service vehicle automjet zyrtar službeno vozilo set, kit, stock, store rezervat (e mallit) robne rezerve, zalihe set-forth parashtroj,paraqes izneti,predstaviti

settle custom formalities, complet c.formalities përfundon formalitetet doganore

završiti carinske propisane forme

settlement përcaktim utvrdjivanje settlement currency moneta e pagesës valuta plaćanja

set times limit caktoj afatin kohor određivanje vremenskog roka

slaughter of animals therrja e kafshëve klanje životinja significant kuptimplote značajan

situation gjendje situacija, stanje silver argjend srebro share akcione,participim deonica, akcija, deliti

shippers declaration for the transport of the dangerous goods

dokumenti I transportuesit për bartje të mallrave të rrezikshëm

prevozna isprava za prevoz opasne robe

shipmaster kapiten i anijes kapetan broda

shift work puna në ndërrime(turnuse) rad u smenama

ship’s commercial manifest regjistri tregtar i ngarkesës së anijes trgovinski spisak tovara broda

shop dyqan prodavnica shopkeeper dyqanxhi,tregtar vlasnik prodavnice short delivery derguar(livruar)me pak manjak isporuke shortage (in number) mungesë e mallit manjak robe

short-term storage deponim në afat të shkurtë kratkoročno skladištenje

signature waived i liruar nga obligimi i nënshkrimit oslobođen od obaveze potpisivanja

similar goods mallra të ngjashëm slična roba simplification thjeshtësim uprošcavanje

simplification and harmonization of c.procedures

thjeshtësim dhe harmonizim i procedurës doganore

skraćeni i harmonizovan carinski postupak

simplified declaration deklaratë e thjeshtësuar skraćena deklaracija

simplified exportation eksportim me procedurë të thjeshtësuar izvoz u skraćenom postupku

simplified procedure procedurë e shkurtër,e thjeshtësuar skraćeni postupak

simplified rules EC rregullat e thjeshtësuara te UE-së skraćena pravila EU simplify thjeshtëson pojednostavljenje

Single Administrative Document(SAD) Dokumenti Unik Administrativ

Jedinstvena carinska isprava

single customs territory territori unik doganor jedinstveno carinsko područje

single market treg unik jedinstveno tržište

single transport document dokumenti unik i transportit jedinstvena prevozna isprava

six-digit code kodi gjashtë shifror šestocifreni kod

sleeping pill, depressant bar (med.) qetësues, për gjum pilule za spavanje, umirenje

slump rënje e shpejtë e çmimeve nagli pad cena smuggled goods mall i kontrabanduar krijumčarena roba

smuggler kontrabandist krijumčar smuggling kontrabandë krijumčarenje

smuggling attempt tentativë e kontrabandizmit pokušaj krijumčarenja sniper pushkë me dylbi snajper

society for the prevention of cruelty to animals

shoqata për mbrojtjen e kafshëve dhe të shtazëve

udruženje za zaštitu životinja

sojourn qëndrim i përkohëshëm privremeni boravak soldier ushtar vojnik sole vetëm,ekskluziv sam, isključiv, jedino sole agent agjent tregtar isključivi zastupnik sole power pushtet ekskluziv isključiva vlast sole representative përfaqësues i vetëm isključivi zastupnik sole right e drejtë ekskluzive isključivo pravo solid bindës pouzdan, čvrst solve a matter zgjidhje e një çështjeje rešiti pitanje solvency aftësi për të paguar sposobnost plaćanja solvent i aftë për të paguar sposoban da plaća

soil truallit, i dheut (pasuritë nëntokësore) zemljište,(podzemno bogatstvo)

source burim,zanafillë,shfaqje izvor, poreklo

source of obligation lindje e obligimit (detyrimit) nastanak obaveze source of information burim i informatës izvor informacija source of proofs burim i provave izvor dokaza source of revenue burim i të hyrave izvor prihoda source of taxes burim i tatimit izvor poreza

source of customs debt lindje e borxhit doganor nastanak carinskog duga

space hapësirë prostor, svemir spare parts pjesë rezervë rezervni delovi special customs system sistemi special doganor posebni carinski sistem

special leave without pay largim i posaçëm pa pagesë neplaćeno odsustvo special levy tatim i veçantë poseban porez

special rules concerning trade

rregullat e posaçme që i përkasin tregtisë

posebna pravila u vezi trgovine

special reliefs lirime të posaçme posebna oslobađanja species lloji,sorta,tipi vrste, sorte specific arrangement procedurë e veçantë poseban postupak

specific customs duty tagra te posaçme doganore posebne carinske dažbine

specific exise duty aksizë e veçantë posebna akciza

specific re-exportation rieksport suksesiv-periodik ponovni sukcesivni izvoz specific re-importation riimport suksesiv ponovni sukcesivni uvoz square metre metër katror kvadratni metar stability of supply stabiliteti i ofertës stabilnost ponude staff personeli osoblje staff department, personnel shërbimi kadrovik kadrovska služba staff ~ensign flamurtar i shtabit štabni vodnik staff ~ensign major flamurtar i lartë i shtabit štabni vodnik I klase staff ~sergeant rreshter i shtabit štabni zastavnik stage of manufacture shkalla e përpunimit stepen obrade stamp vula pečat stamp a copy e vërteton kopjen overiti kopiju stamp of customs office vula e doganës pečat carinske ispostave standard good mall standard standardna roba standard procedure procedurë standarde standardni postupak

standard procedures and practices standarde të procedurës dhe praksës

standardni postupci i praksa

standard substitute system sistemi i ndërrimit të standardeve sistem standardne zamene

standard unit of quantity njësia standarde e sasisë standardna jedinica količine

standing invitation to tender tender i shpallur raspisani tender state shteti država state~ budget bugjeti i shtetit državni budžet state~enterprise ndërmarrje shtetërore državno preduzeće

state~ monopoly of commercial character monopoli shtetëror ne tregti

državni monopol u trgovini

state secret, top secret sekret shtetëror državna tajna station, post, office selija,vendi i punës ispostava, carinarnica

statistical nomenclature nomenklatura statistikore statistička nomenklatura statistical number numri statistikor statistički broj statistical sub-heading nën-numri statistikor statistički podbroj statistical value of goods vlera statistikore e mallit statistička vrednost robe

statistics on the movement of goods

shenimet statistikore mbi bartjen e mallrave

statistički podaci o prevozu robe

sticker tikete ngjitëse nalepnica stock rezervë themelore zaliha stock exchange burza berza stock~records regjistër i rezervave podaci o zalihama store, warehouse magazinon uskladištiti

stores declaration deklaratë e magazinimit deklaracija za uskladištenje

study studjimi studirati, studija study, examine studion, hulumton izučavati, proučavati

stuffer personi i cili fsheh drogën në trup krijumčar droge u telu sub-chapter nën-lloji ( i mallit) podvrsta (robe) sub committee nën-komitet pod komitet sub-division nën sektor podređeno odeljenje

sub-heading nën-numri i tarifës doganore podbroj carinske tarife

subheading division kaptinë në tarifën doganore odeljak u carinskoj tarifi

subject to authorization obligimi i mbajtjës së lejes obaveza posedovanja dozvole

subjected to a customs check vën nën verifikim doganor

podležno carinskoj proveri

submission of an appeal parashtron kundërshtim podnošenje žalbe submit sjell (dokumentin) podneti

submit supporting document sjell dokumentin e vërtetimit podneti propratni dokument

submit to customs authorities ia sjell doganës podneti carinskim organima

subordination nënshtrim potčinjenost sub-paragraph nën-titull podnaslov subsequent verification kontrollim i sërishem naknadna provera subsequently më vonë,pastaj naknadno, kasnije

substantial transformacion criterion

kërkesa me rëndësi të përpunimit (i mallrave)

značajan zahtev za doradu

substitute value vlerat alternative alternativna vrednost

subvencion ndihmë financiare subvencija, finansijska pomoć

subversion përmbysje,shkatërrim subverzija such i tillë,e tillë takav sufficient i mjaftuar dovoljno

suggest them, jam i mendimi(mendoj) sugerisati, predložiti suitable i aftë sposoban, odgovarajuć suitcase valixhe kofer summary declaration deklaratë përmbledhëse sažeta deklaracija summer time kohë e verës letnje vreme summon to appear fton (për gjyq) pozvati na sud sundry provisions dispozita të ndryshme razni propisi surrender jap në dore,dorëzoj predati

surrogate zëvendësim (i kualitetit të mallrave) surogat (zamena) surrounding the sale rrethanat e shitjes okolnosti prodaje

supervising group grupi mbikëqyrës nadzorna grupa

supervision by the customs authorities mbikëqyrja nga dogana nadgleda carinski organ

supplementary declaration plotësimet me deklaratë (shtojcat e BIS-it)

dopuna - uložak deklaracije (BIS)

supplier furnizues dobavljač suppliers declaration deklarata e furnizuesit izjava dobavljača supply oferta isporuka, doprema

supplying country vendi i dërgesës zemlja nabavke, dopreme

support përkrahje,ndihmë podrška, pomoć supporting document dokumenti përcjellës propratni dokument surface sipërfaqja površina surplus goods tepricë e mallit tržni višak robe suspect i dyshuari osumnjičeni

suspension of customs duties pezullimi i tagrave doganore

ukidanje carinskih dažbina

suspicious i dyshimtë sumnjivo sustainable development zhvillim i përkrahur održivi razvoj swalover gëlltitës(i drogës) gutač droge

sweetened spirits alkool i ëmbëlzuar zaslađena alkoholna pića

system of negative proof sistemi i argumentimit negativ sistem negativnog dokaza

system of equivalent compensation

sistemi i ndërrimit të mallrave identike (parim i baraspeshës)

sistem zamene istovetnih roba (načelo ekvivalencije)

system of quantitative limitation sistemi kufizues sasior

sistem količinskog ograničenja

system of taxation sistemi tatimor poreski sistem

system of positive proof sistemi i argumentimit pozitiv sistem pozitivne argumentacije

T table pasqyrë e lëndës sadržaj, tabela tabloid fletore përmbledhëse beležnica taboo diç e ndaluar, tabu-temë tabu tema, zabranjeno tact takt umešnost, takt tactical taktik, me dredhi taktičan

take merr, zën, vazhdon, shpien uzeti, dići, primiti, prisvojiti

take a vehicle into custody shpien automjetin nën mbikëqyrje staviti vozilo pod nadzor

take into home use ia destinon konsumit shtëpiak namenjen domaćoj potrošnji

taking sample marrje e mostrës uzeti uzorak tariff advantage përparësija tarifore tarifna prednost

tariff ceiling maksimumi tarifor tarifni maksimum

tariff classification of goods klasifikimi i mallrave sipas tarifës tarifna klasifikacija robe tariff concessions lehtësirat tarifore tarifne olakšice tariff description përshkrim tarifor opis iz tarife tariff heading kreu i tarifës tarifna glava tariff measures masat tarifore tarifne mere tariff preference zbritjet tarifore tarifna povlastica tariff protection mbrojtja tarifore tarifna zaštita tariff quota kuota tarifore tarifna kvota

tariff quota with a nil rate of duty kuota tarifore me shkallë xero

tarifna kvota sa stopom dažbine nula

tariff statistics statistika tarifore tarifna statistika tariff structure struktura tarifore tarifna struktura tax arrears pjesa e mbetur dugovanje poreza tax assessment caktimi i tatimit razrez poreza tax avoidance ikje nga tatimi izbegavanje poreza tax fraud evasion mashtrim tatimor utaja poreza prevarom tax office, revenue office administratë tatimore poreska služba tax payment pagesa tatimore plaćanje poreza tax relief lirim nga tatimi oslobađanje od poreza tax return kthim i taksave povraćaj poreza tax sheet, return form formular tatimor poreski formular tax, duty tatim porez,dažbina taxable, chargeable, dutiable i tatueshëm podleže plaćanju poreza

taxation elements, items of charge elementet e caktimit të tatimit element razreza poreza

tax-free goods mallra të liruara nga tatimi roba oslobođena poreza taxpayer obliguesi tatimor poreski obveznik task detyrë e caktuar zadatak task force dërgatë ushtarake vojno poslanstvo taste shije,shijim ukus, probati

technical assistance and training ndihma teknike dhe trajnimi tehnička pomoć i obuka

Technical Committee on Customs Valuation Komiteti Teknik për Vlerë doganore

Tehnički komitet za carinsku vrednost

technical instruction udhëzime teknike tehničko uputstvo technological analysis analizat teknologjike tehnološka analiza

temporarily exported goods mall i eksportuar përkohësisht privremeno izvežena roba

temporarily imported goods mall i importuar përkohësisht privremeno uvežena roba

temporary storage magazinim i përkohshëm privremeno uskladištenje

temporary admission hyrje e përkohshme privremen ulaz

temporary admission for inward processing

hyrje e përkohshme me qëllim të përpunumit (aktiv)

privremen ulaz za aktivno oplemenjivanje

temporary export declaration deklarata e eksportit të përkohshëm deklaracija privremenog uvoza

temporary export(tation)with notification of itended return

eksport i përkohshëm me obligim te kthimit te mallit

privremeni uvoz sa obaveštenjem o vraćanju robe

temporary importation with total relief from customs duties

import i përkohshëm i liruar në tërësi nga dogana

privremeni uvoz oslobođen u celosti od carinskih dažbina

temporary storage of goods deponim i përkohshëm i mallit privremeno uskladištenje robe

temporary suspension of customs duties

ndërprerja e përkohshme e inkasimit të doganës

privremeno ukidanje carinskih dažbina

temporary tariff amendments përmirësimet e përkohshme tarifore privremene tarifne korekcije

temporary use shfrytëzim i përkohshëm privremena upotreba

temporary visitor’s passport leja e udhëtimit për qëndrim të përkohshem

pasoš za privremeni boravak

tender (offer) shpall,paraqes,ofroj nuditi, ponuditi term afat kohor vremenski rok, uslov term of anulation klauzole e anulimit klauzula o poništenju term of complaint afati ankesës rok žalbe term of delivery afati i dërgimit rok isporuke term of prescription afati i vjetërsimit rok zastarelosti term of production afati i prodhimit rok za proizvodnju terms of payment kushtet e pagesës uslovi plaćanja term of contract kushtet e kontratës uslovi ugovora

terminal vendi përmbarues i shdoganimit terminal territory vend,territor teritorija

territory air hapësirë ajrore(nën sovranitet) vazdušni prostor territory land hapësirë tokësore kopneni prostor territory rivers hapësire e lumenjve teritorijalne reke territory sea hapësire detare teritorijalno more territorial enclave enklave territoriale teritorijalna enklava territory waters, territorial sea ujërat teritoriale teritorijalne vode territory of state territori i shtetit državna teritorija terrorism frikësim, terror, trembje terorizam testimony, statement, deklarata e dëshmitarit svedočenje

attestation

testify aganst dëshmoj kundër svedočiti protiv

third country, non community country, non member country

vendi i tretë i cili nuk është anëtar i UE-së

treća zemlja koja nije član EU

time element faktori kohë faktor vreme time limit for payment afati për pagesë rok isplate

time limit for payment for processing afati kohor i përpunimit rok isplate za preradu

time when customs duty becomes payable

koha kur lindë obligimi i pagesës së doganës

vreme za isplatu carinske dažbine

time-limit for re-export afati për re-eksport rok za ponovni izvoz timetable poster itinerari në mur zidni red vožnje TIR carnet karneti TIR karnet TIR TIR Convention Konventa TIR Konvencija TIR tools vegla alat to bribe, graft me mitos podmititi tobacco duhan duvan tobacco products prodhimet e duhanit duvanski proizvodi toll-gate portë(lloz)i, e doganës naplatna rampa toll-both zyre doganore naplatna kućica toxic materie helmuese otrovno total average mesatare e përgjithshme opšti prosek

total or partial drawback of customs duties

kthimi i pjesërishëm ose i plotë i doganës

delimičan ili potpun povraćaj carine

tourist traffic qarkullimi i turistëve turistički promet tracing hetimet traganje trade agreement marrëveshtje tregtare trgovinski sporazum trade balance drejtëpeshimi tregtar trgovinska ravnoteža

trade compliance harmonizim tregtar trgovinsko usaglašavanje

trade description përshkrimi tregtar trgovinski opis trade discount zbritje tregtare e çmimit trgovinski popust trade facilitation privilegje trgtare trgovinske olakšice trade fraud mashtrim në tregti trgovinska prevara

trade in goods tregti në qarkullim mallrash robna trgovina trade mark shenja mbrojtëse zaštitni znak trade measure mase tregtare trgovinska mera

trade priority issues eksponimi i prioriteteve në tregti pitanja prioriteta u trgovini

trade statistics statistika në tregti trgovinska statistika

trade traffic in goods, movement of goods qarkullim në tregti të mallrave promet u robnoj trgovini

trader tregtar trgovac

trading country shteti i tregtisë zemlja trgovine traffic in free zone qarkullimi në zonën e lirë promet u slobodnoj zoni

traffic in powder form transporti i mallrave në formë të pluhurit prevoz robe u formi praška

traffic in transit qarkullimi në tranzitim saobraćaj u tranzitu

transaction of non commercial nature transakcion i natyrës jokomerciale

transakcija nekomercijalne prirode

transaction value vlera e transakcionit (reale) transakciona vrednost transaction deal transakcion (tregtim) transakcija (trgovinska)

transfer bartje, dislokim ( i parasë) prenos, premeštanje

transform ndryshon, ndërron, transformon pretvarati, transformisati

transformation ndryshim, ndërrim, transformim pretvaranje, transformacija

transship dërgoj me anije,vapor prevoz brodom

transit kalim i mallit përgjatë një territor doganor tranzit transit bond note vërtëtim mbi transitimin potvrda o tranzitu transit document dokument transitor tranzitni dokument transit duty taksa transitore tranzitna dažbina transit goods transitim i mallrave roba u tranzitu transit procedure procedurë transitore tranzitni postupak transit statistics statistikë transitore tranzitna statistika transit visa vizë e transitit tranzitna viza

transition transicioni (periudhë kalimtare) tranzicija, (prelazni period)

transition measures masa të përkohshme, kalimtare prelazne mere

transitional period përiudhë kaluese, e transicionit prelazni period translator përkthyes professional prevodilac

transnational organized crime kriminaliteti i organizuar ndërkombëtar

organizovani međunarodni kriminal

transparency transparencë, kjartësi transparentnost transport declaration deklaratë mbi transportin prevozna deklaracija

transport law jurisdiksioni transportues transportno zakonodavstvo

transport of the dangerous goods transporti i mallrave të rrëzikshëm prevoz opasnih roba

transport under customs escort transporti nën përcjellje doganore

prevoz pod carinskom pratnjom

transport unit njësija e transportit prevozno sredstvo transport forward ushtron transportin obavlja prevoz transportation forwarding veprimtari transportuese prevoznička delatnost

travel udhëtim putovati travel documents dokumentet e udhëtimit putne isprave traveler’s allowances lehtësira për udhëtar dopuštenja za putnike traveling expenses shpenzime të udhëtimit putni troškovi traveler in transit udhëtar në transitim putnik u tranzitu traveler’s cheque çek i udhëtarëve putnički ček treasory arkë e shtetit državna blagajna

treaty marrëveshtje, lidhje, pakt sporazum, savez, pakt

treatment përdorje, mbajtje, trajtim upotreba, postupanje, tretiranje

treatment of foreigners trajtim i të huajve tretiranje stranaca truck driver vozitës i kamionit vozač kamiona truck traffic qarkullim i kamioneve kamionski saobraćaj trunk gepek gepek trust pasuri e besuar fond, poverilaštvo true i vërtetë,lojal stvaran turnover tax tatim në të ardhura porez na prihod two-entry box-pallet paletat e ndërrueshme razmenjljiva paleta typist daktilograf daktilograf U

ullage humbje (nga derdhja gjatë transportit) gubitak prilikom prevoza

unable nuk është në gjendje…i pa aftë nije u stanju, nesposoban

unaccountable i pakuptueshëm neodgovoran

unaccompanied baggage plaçkat e dorëzuara në transport, ndaras nga udhëtari

lični prtljag predat na prevoz

uncertainty jo siguri nesigurnost

unchanged state of goods gjendje e pandryshuar e mallit nepromenjeno stanje robe

unclaimed goods malli pa pronar roba bez vlasnika unconditional release lirim i pakusht bezuslovno oslobođenje

UNCTAD- UN Conference on Trade and Development

Konferenca pranë KB-së mbi Zhvillimin dhe Tregtinë

UNCTAD Konferencija o trgovini i razvoju pri UN

uncleared goods mall i pa shdoganuar neocarinjena roba unconvertible i pakonvertueshëm nekonvertibilan uncoordinated i pakordinuar nekoordiniran uncustomed i pashdoganuar neocarinjen undamaged goods mall i padëmtuar neoštećena roba underbid ofertoj më pak nuditi manje under customs control nën kontroll doganor pod carinskom

kontrolom

under customs supervision nën mbikëqyrje doganore pod carinskim nadzorom

under the responsibility of the exporter nën përgjegjësin e eksportuesit

na odgovornost izvoznika

under the cover of ATA carnet nën mbulesën e karnetit ATA

pod pokrićem ATA karneta

under age, minor në moshën adoleshente maloletan under developed i pazhvilluar u razvoju under the licence nën leje,sipas lejes uz dozvolu underground ilegalisht,fshehtas nezakonito, podzemlje undermentioned i shënuari më poshtë dole pomenuti underworld gangland nëntoka,mafia podzemlje, kriminalci undersing nënshkruaj potpis undertake marr përsipër,zotohem preduzeti

undivided i pandashëm,i papjestueshëm nedeljiv undivided part pjesë e pandarë nedeljivi deo undivided profits fitim i papjestueshëm nedeljiva dobit uneconomic joekonomik neekonomičan unenforceability pafuqishmëri ligjore pravna nemoć unfavourable jo i volitshëm nepovoljan, nepogodan unfinished i pakryer nezavršen unfounded i pabazuar,i pathemeltë neosnovan, neutemeljen unfounded complaint ankesë e pathemeltë neosnovana žalba unfounded decision vendim i pabazë neosnovana odluka unification unifikim,njëtrajtësi ujedinjenje, sjedinjenje unification of law unifikim i rregullave unifikacija zakona

unforeseeable circumstances rrethana të paparashikuara nepredviđene okolnosti unilateral agreement marrevëshje unilaterale jednostrani sporazum

unilateral tariff reduction zbritje e njëanshme tarifore jednostrani tarifni popust uninvolved i papërfshire neobuhvaćen union shoqatë,ligë,union savez, udruženje, unija unique egzemplar i vetëm jedinstven, unikat

unique origin to each good prejardhja e secilit mall veç e veç jedinstveno poreklo svake robe

unit njësi jedinica unit of account njësia logaritëse obračunska jedinica unit of price çmimi për njësi jedinična cena

Universal Declaration of the Human Rights

Deklarata e Përgjithshme për të Drejtat e Njeriut

Univerzalna deklaracija o ljudskim pravima

unload shkarkon istovariti unlaoding charges shpenzimet e shkarkimit troškovi istovara unlaoding of the ship shkarkimi i anijes istovar broda unlaoding point pika,vendi i shkarkimit mesto istovara

unnecessary delay at the frontier vonesë e panevojshme në kufi

nepotrebno zadržavanje na granici

unofficial jo zyrtar neslužben unpayable i papaguar nenaplativ

unprecedented i papresedan,i pashembullt bez presedana, bezprimeran

unseizable i pasekuestrueshëm nezaplenljiv unsound jo stabil nestabilno, nezdravo unsound argument argument i pabazë neosnovani dokaz

urgent consignment dërgesë e shpejtë, urgjente hitna pošiljka

usage praktike,e drejtë zakonore praksa, običajno pravo usance përdorim,uzanse upotreba,menični rok use përdorim upotreba user përdorues korisnik

usual forms of handling veprime të zakonshme të procedurës uobičajene radnje postupka

usury fajde,hua zelenaštvo utility dobi, leverdi korist V vacuum zbrazëtirë praznina, vakuum vacate anuloj (një kontratë) poništiti,(ugovor)

valid i vlefshëm,i argumentuar valjan, validan, punovažan

valid contract kontratë e vlefshme,valide punovažan ugovor validation vërtetim,konfirmim potvrda valise valigje kofer valorize vlerësoj procenjujem valuation of goods vlerësim i mallit procena robe

Value Added Tax (VAT) Taksë mbi vlerën e shtuar Porez na dodatnu vrednost

various i lloj-llojshëm reaznovrstan vegetables harvested frytet e vjelura obrano povrće vehicle tax tatim mbi automjetet oporezivanje vozila vessels anije plovilo, brod verification of declaration verifikim i deklaratës provera deklaracije

verification of movement certificates kontrolli i çertfikatës së transportit

provera uverenja o prevozu

verification of the existence and authenticity of documents

verifikimi i egzistimit dhe i autenticitetit të dokumentave

provera postojanja i autentičnosti dokumenata

verify aposteriori verifikim i mevonshëm naknadna provera veterinary certificate çertifikatë e veterinarit veterinarsko uverenje vice consul nën-konzull vice konzul vis major – lat (major force) forcë madhore viša sila visa vize viza

virtue (by virtue of) virtyt,cilësi e mirë (për arsye të) svojstvo, vrlina (usled toga)

W

wagon for the transport of spent nuclear fuel

qerre (vagon) për transportin e mbeturinave nukleare

vagon za prenos nuklearnog otpada

wanted i kërkuar (me urdhër arresti) traži se (po nalogu za hapšenje)

warehoused goods mall i magazinuar uskladištena roba warehouse keeper posedues i magazinës držalac skladišta warehousing charges fjetja, qëndrimi i mallit skladišna ležarina

warehousing costs shpenzimet e magazinimit troškovi skladištenja

waive nuk marr parasysh,nuk përfill, heq dorë prej

odricati se od, uzdržati se od

warehousing of goods storage magazinimi i mallrave

skladište za uskladištenje robe

waste and scrap mbeturinat dhe hedhurinat otpaci i ostaci waters ujëra vode way mënyrë način, put way of execution mënyra e egzekutimit način izvršenja wedding gifts dhurata dasmore venčani poklon weighing peshim,(matje) merenje weight peshë težina

weighing axle by axle peshim prej boshtit në bosht vaganje po osovinama whereabouts vend-ndodhja boravište

weight docket vërtetim(raport)mbi matjen potvrda o merenju whole i tërë ceo weight stamp stigma (vula) e matjes žig merenja welcome mirëseardhje dobrodošlica wholesale trade tregtia me shumicë trgovina na veliko wholesaler tregtar me shumicë prodavac na veliko

wholly obtained product mall i prodhuar në tërësi proizvod u celosti dobijen

wine verë vino winter time kohë e dimrit zimsko vreme withdraw nxjerrë, terheqë povući, povlačiti

witness dëshmitar, dëshmi, provë svedok, očevidac world bota svet world market treg botëror svetsko tržište world power fuqi botërore svetska sila working hours orari i punës radno vreme working party grup i punës radna grupa workshop dyqan i punës radionica

World Customs Organisation Organizata Botërore e Tregtisë Svetska carinska organizacija

worth vlerë vrednost wrap in paketon pakovati

written customs declaration deklaratë doganore në formë të shkruar carinska deklaracija u pisanoj formi

wrong-doer keqbërës,kundërvajtës prekršilac X

xenophobe që ka frigë nga tëhuajt lice koje se plaši stranaca

xenophobia friga nga të huajt strah od stranaca x-ray rreze rentgeni rendgen zraci Y yacht jahtë,anije luksoze jahta, luksuzni brod

Yard, the Scotland Yard kryeqendra policore në Angli glavno sedište policije u Engleskoj

year vit, mot godina yield prodhoj prinos

yule kërshëndellat,krishtlindjet božični praznik Z zero zero nula zip code(US) numër postal poštanski broj zonal rajonal pojasni zonal border kufi rajonal pojasna granica zonation ndarje rajonale podela po zonama zone brez pojas zone inhabitant banor i zonës stanovnik pojasa zone of influence sferë ndikimi uticajna zona zoning renditje në zona poredak po zonama

Terme nga tregëtia dhe trnsporti ndërkombëtar

English Shqip Srpski A access to market akses(qasje) në treg pristup tržištu access to supplies akses (qasje)në oferte pristup ponudi accession aderim približavanje

ACP countries vendet ACP (afrikane, karaibe, paqësori) Afričke, Karipske i Pacifičke zemlje

across-the-board tariff reductions reduktim gjithëpërfshirës i tarifave opšte reduciranje tarifa

ad valorem equivalent ekuivalent ad valorem jednak po vrednosti ad valorem tariff tarifë sipas vlerës tarifa prema vrednosti

addet-value tax taksë mbi vlerën e shtuar porez prema vrednosti additionality akumulim dodatni, naknadni adjustment përshtatje prilagođavanje

adjustment assistance ndihmë për përshtatje pomoć pri prilagođavanju

adjustments modifikime prepravke, modifikacije administrative review shqyrtim administrative upravno razmatranje

advanced developing countries vende në zhvillim të përparuara

napredne zemlje u razvoju

advertising reklamë reklamiranje

Agency for International Development agjencia për zhvillim ndërkomëtar

Agencija ze međunarodni razvoj

air consignment note fletëregjistri mbi aero-ngarkesat registar avio pošiljki

air mail receipt dëftesë-pranimi e postës ajrore prijemna potvrda avio pošte

aircraft code kodi i avioneve vazduhoplovni kod all correct çdo gjë në rregull sve je u redu all told është përfshirë e tëra u celosti obuhvaćeno ante meridiam para dite pre podne

antiboycott legislation legjislacioni antibojkot anti bojkotsko zakonodavstvo

antidumping customs tarifa doganore antidumping antidampinška carinska tarifa

antitrust antitrust antitrast APEC APEK APEK appraisal përcaktimi i vlerës procenjivanje arbitral award aktgjykimi i arbitrazhit arbitražna presuda arbitration arbitrim arbitriranje arrival ardhja,arritja (e mallit) prispeće (roba) B

balance of concessions bilanc koncesionesh koncesioni bilans balance of payments bilanc pagesash platni bilans

balance of payments consultations konsultime mbi bilancin e pagesave

konsultacije o platnom bilansu

balance of trade bilanc tregtar trgovinski bilans

Bank for international settlements Banka e transakcioneve ndërkombëtare

Međunarodna transakciona banka

banking sistem banker bankarski sistem barter trambë trampa assignment (of a right) bartja, cesioni prenos (prava) basket of currencies shportë monedhash monetarna korpa

beggar thy neighbor policy politika "varfro fqinjin tënd" politika osiromašenja suseda

bilateral bilateral bilateralan, obostran

bilateral investment treaty traktati dypalësh mbi investimet obostrani sporazum o investiranju

bilateral trade agreement marrëveshje tregtare dypalëshe obostrani trgovinski sporazum

bill bllok paragon račun binding normë e fiksuar fiksirana norma bogus goods mallra false falsifikovana roba bond obligacion akcija

bonded depo hipotekimi e doganës hipotekarni carinski magacin

bonded goods mallrat e hipotekuara në doganë roba založena u carinarnici

border tax adjustments përshtatje kufitare të tatimeve pogranično carinsko poravnanje

bound rates norma e detyrueshme obavezna norma (propis)

bounties stimuj material materijalna nagrada boycott bojkotim bojkot

break bulk ngarkesë e paambalazhuar nepakovani tovar bridging credit kredi mbështetëse podržavajući kredit broker agjent burse berzanski posrednik

Brusseles Tariff Nomenclature Nomenklatura e tarifave e Brukselit

Briselska tarifna nomenklatura

buffer stocks stoqe amortizuese amortizacione zalihe

bulk carrier transportues masiv (anije oqeanike) masovni prevoznik (prekookeanski brod)

bunker adjustment factor pagesë shtesë për bunkerim dodatna uplata za bunkerisanje

bureau of export administration byroja e administratës së eksportit upravna služba za izvoz

buy-back riblerje ponovna kupovina by payment me pagesë uz plaćanje

C cancelling date afati fshirës brisani rok capital kapital kapital capital account llogari kapitale kapitalni obračun capital goods mallra kapitale kapitalna dobra capital market treg kapitali kapitalno tržište cargo sharing ndarje e livrimeve podela distribucije carnet lejekalimi dozvola za prelazak carnet ATA lejekalimi ATA dozvola ATA cartel kartel kartel

cash on delivery pagesë me rastin e dorëzimit plaćanje pouzećem

cash with order pagesa bashk me porosinë plaćanje po porudžbini ceiling price çmim tavan plafonska cena certificate of origin çertifikatë e origjinës uverenje o poreklu cfr (cost and fright-incoterms) kosto dhe transporti koštanje i prevoz

charter party kontratë e transportit me anije ugovor o prevozu robe brodom

cif (cost,insurance and freight-incoterms) kosto,sigurimi dhe transporti

koštanje, osiguranje i prevoz

cip (freight,carriage and insurance paid to transporti dhe sigurimi te paguara deri…

prevoz i osiguranje placeno do…

closing date data përfundimtare zaključni datum codes of conduct kodet e sjelljes kodovi ponašanja collateral garancion garancija, sajemstvo

combined transport operator organizator i transportit të kombinuar

rukovalac kombinovanim prevozom

commercial counterfeiting falsifikim komercial komercijalno falsifikovanje

commercial invoice faturë komerciale komercijalni račun commercial paper dëftesë tregtare komercijalna potvrda

Commision of the European Community Komisioni i Komunitetit Europian Komisija evropske unije

commodity exchange treg mallrash robna razmena commodity stockpiles stoqe mallrash robne zalihe

common external tariff tarifë e jashtme e përbashkët zajednička spoljna tarifa common fund fond i përbashkët zajednički fond common market treg i përbashkët zajedničko tržište

Commonwealth of Independent States Komenuelthi i shteteve të Pavarura

Zajednica nezavisnih država

comparative advantage avantazhi krahasues uporedno preimućstvo compensation kompenzim kompenzacija

compensation trade tregti kompensuese(shih tregtinë e ndërsjellë) kompenzaciono tržište

compensatory finance financim kompenzuese naknadno finansiranje

compensatory tariff reductions reduktime kompensuese të tarifës

naknadno umanjenje tarifa

competition policy politikë e konkurencës konkurentska politika competitive konkurrues,-e konkurentan competitive devaluation konkurentna devalvacija

competitive need nevojë konkurruese konkurentna potreba (nužda)

concession koncesion koncesija

conditional most favored nation treatment

trajtimi i kushtëzuar i kombit më të favorizuar

uslovno tretiranje najpovlašćenije nacije

conditionality kushtezueshmëri uslovljenost

confirmed irrevocable credit akreditiv i konfirmuar I parevokueshëm potvrđen neopoziv kredit consecutive days ditët e punës (me radhë) radni dani (redom)

constructed export price çmimi i konstruktuar i eksportit konstruisana izvozna cena

constructed value vlere e konstruktuar (shih-dampingun) konstruisana vrednost

consular formalities and documentation

formalitetet dhe dokumentacioni konsulor

konzularne propisane forme i dokumentacija

consular invoice faturë konsullore konzularna faktura consultations konsultime konsultacije consulting sevices shërbime këshillimore konsultativne usluge consumer goods mallra konsumi potrošačka roba

consumer preference preferencë e konsumatorit potrošačko povlašćenje consumers konsumator potrošači consumption konsum potrošnja consumption tax taksë konsumi porez na promet contracting party palë kontraktore ugovorna stranka

conventional tariff tarifë e marrevështjes ndërkombëtare međunarodna ugovorna tarifa

conversion product produkt konvertimi proizvod za zamenu convertibility konvertueshmëri konvertibilnost copyright drejta(e)e autorit autorsko pravo cost and freight kosto dhe transporti troškovi i prevoz cotton textiles tekstile pambuku pamučni tekstil Council Of Ministers Këshilli i Ministrave Savet ministara

Council Of The European Community Këshilli i Komunitetit Europian Savet evropske unije

counterpurchase contracts kontrata të blerjes së ndërsjelltë uzajmno kupovni sporazum

countertrade tregti e ndërsjellë uzajamna trgovina countervailing duties taksë plotsuese dopunska taksa

country of origin certificate çertificatë e vendit të origjinës uverenje zemlje porekla

Court of international trade Gjykata e tregtisë ndërkombëtare Međunarodni trgovinski sud

cover note fletë-mbulesë list pokrića

cpt (freight,carriage paid to…) transporti i paguar deri… prvoz plaćen do...

credit kredi kredit credit (documentary) akreditiv dokumentar dokumentarni akreditiv credit available akreditiv i disponueshëm raspoloživ akreditiv

Creditor Clubs Klubi i kreditoreve(I Parisit) Kreditorski klub (pariski) currency monedhë moneta

currency adjustment charge shpenzimet e ndryshimit të kursit izdaci kod izmene kursa current account llogari rrjedhëse tekući račun customs doganë carina

customs and administrative entry procedures

procedurat doganore dhe administrative të hyrjes

carinsko-administrativni postupci pri ulazu

customs area zonë doganore carinska zona customs bond garancion doganor carinska garancija customs classification klasifikimi doganor carinska klasifikacija

Customs Cooperation Council Këshilli i Bashkëpunimit Doganor Savet carinske saradnje

Customs Cooperation Council nomenclature

Nomenklatura e Këshillit të bashkëpunimit doganor

Nomenklatura saveta sa carinsku saradnju

customs duty detyrim doganor carinska dažbina

customs harmonization harmonizim doganor carinsko usaglašavanje (harmonizacija)

customs union bashkimi doganor carinska unija customs valuation code kodi i vlerësimit doganor kod carinske vrenosti

customs warehouse depo(magazinë)e doganës carinski magacin D

daf "delivered at frontier" “është dërguar në kufirin…” dostavljeno na granici data processing përpunim të dhënash obrada podataka days after acceptance nga dita e pranimit od dana prijema days after delivery nga dita e dorëzimit od dana predaje

ddp ”delivered…duty paid” ddp “është dërguar dhe shdoganuar” DDP (isporučeno ocarinjeno)

ddu “delivered duty unpaid” ddu ”është dërguar,dogana nuk eshte paguar "

DDU (isporučeno neocarinjeno)

dead freight transport i vdekur mrtav prevoz deck load ngarkesa e kuvertës tovar na palubi

deficiency payments pagesat e deficitit uplata deficita delivery order note fletë dërgesa prevozni list demand kërkesë zahtev demand schedule skemë kërkesash spisak zahteva

demurrage charges shpenzimet për ditët e humbura troškovi za izgubljene dane

deq “delivered ex quay” deq ”i livruar nga moli” DEQ (ispostavljeno sa pristaništa)

des (“delivered ex ship”) des ”dërguar në anije” DES (ispostavljeno brodom)

devaluation zhvlerësim devalvacija developed countries vende të zhvilluara razvijene zenlje developing countries vende në zhvillim zemlje u razvoju

differential export tax tatim i diferencuar eksporti izvozni izdiferencirani porez

differential treatment trajtim i diferencuar izdiferencirano tretiranje direct tax tatim direkt direktan porez diskrimination diskriminim diskriminacija

dispatch half demurrage kursimi i përgjysmuar i ditëve polovična dnevna ušteda

dispatch money kursimi (shpërblim për shkarkim të shpejtë) ušteda (za brži istovar)

dispute settlement zgjedhje e mosmarrëveshtjeve izglađenje nesporazuma disruption çrregullim uništenje distribution shpërndarje raspodela (distribucija) dockage taksat e limanit pristanišna taksa

domestic subsidy subvencion i brendëshem domaća subvencija double-column tariff tarifë me dy kolona tarifa u dve kolone draft kambial menica drawback rimbursim doganor povraćaj drawee trasati trasat drawer trasanti žirant, izdavalac čeka drawing tërheqja(e kambialit) vučenje menice dry cargo ngarkesë e thatë prazan tovar duty taksë doganore dažbina

duty suspension pezullim i tarifës doganore ukidanje dažbine

dutyes on buyer’s account dogana në logari të blerësit dažbina na račun kupca E earnings ardhura(të) prihodi east-west trade tregtia lindje-perëndim trgovina istok-zapad

economic cooperation among developing countries

bashkëpunimi ekonomik ndërmjet vendeve në zhvillim

privredna saradnja zemalja u razvoju

economic crisis krizë ekonomike ekonomska kriza economic development zhvillim ekonomik ekonomski razvoj ECS carnet lejekalimi ECS dozvola prelaska ECS effective tariff rate normë efektive e tarifës efektivna tarifna stopa efficiency rendiment efikasnost, dobit

export restrictions kufizime të eksportit izvozne restrikcije (ograničenja)

export trading company kompani tregtare eksportuese trgovinsko izvozno preduzeće

exporter’s sale price çmimi i shitjes i eksportuesit prodajna cena izvoznika elasticity elasticitet elastičnost electronic commerce tregti elektronike elektronska trgovina

embargo embargo(kufizim ose ndalim) embargo (zabrana)

Enabling Clause Klauzole mundesuese (GATT) klauzula odobrenja (GATT)

enterpreneur sipërmarrës preduzetnik

equal percentage reduction tariffs

reduktim tarifash në përqindje të barabartë

tearifna redukcija izjednačene stope

equilibrium ekuilibër ravnoteža

equity ekuitet (ndershmëri,drejtësi) pravednost

equity joint venture sipërmarrje me kapital të përbashkët preduzeće sa zajedničkim kapitalom

equivalence of advantages avantazhe të barabarta uravnotežena prednost

errors and omission excepted nuk përgjigjemi për gabime eventuale

ne odgovaramo za slučajne greške

escalation shkallëzim eskalacija Escape Clause Klauzole Shpetimi Klauzula spasa

estimated time of departure koha e paraparë e nisjes predviđeno vreme polaska

Euro-bonds Euro- obligacione Euro obveznice Euro-currency Euro- monedhë Euro moneta

European bank for reconstruction and development

Banka Europiane për rindërtim dhe zhvillim

Evropska banka za rekonstrukciju i razvoj

European central bank Banka qëndrore europiane Evropska centralna banka

European Council Këshilli Europian Evropski savet

European Court of Justice Gjykata Europiane e Drejtësisë Evropski sud pravde

European currency unit. Njësija monetare Europiane Evropska monetarna jedinica

European economic area Zona ekonomike Europiane Evropska ekonomska zona

European free trade association Shoqatat europiane të tregtisë së lirë

Evropski savez slobodne trgovine

European Parliament Parlamenti Europian Evropski parlament

European recovery program Programi i rimëkëmbjes Europiane Evropski program obnove

European Union Bashkimi Europian Evropska unija euro-zone zona e euros euro zona exceptions përjashtime izuzimanja exchange rate kurs shkëmbimi devizni kurs excise tax aksizë akcizni porez executing agency agjenci përmbaruese izršna agencija

export credit guarantee facility

shërbim për garantimin e kredive të eksportit

služba za garanciju izvoznih kredita

export credit insurance sigurim i kredisë së eksportit obezbeđenje izvoznog kredita

export credits kredi të eksportit izvozni krediti export embargo embargo eksporti izvozni embargo

export enhancement program program i përmirësimit të eksportit

program poboljšanja izvoza

export promotion nxitje e eksportit unapređenje izvoza exports eksporte izvoz exposure ekspozim (ndaj rrezikut) izlaganje exw (incoterms-“ex works”) exw (“nga fabrika”) EXW ("od fabrike") F factors of production faktor prodhimi proizvodni faktori

factory system of production sistem i prodhimit në fabrikë proizvodni sistem u fabrici

fair panair sajam, vašar fair value vlerë tregu tržišna vrednost

fas (“free alongside ship…”) fas (“franko përbri anijes”) FAS (besplatno do broda)

fast track procedura të përshpejtuara traka za ubrzani postupak

fca (incoterms”-free carrier’) fca (“ deri te transporti”) fca (besplatan prevoz) final act akt final završni akt

floating policy polisa shdetyruese (fshirëse) plovidbena polisa floor prices çmim dysheme podne cene

fob (“free on board”) "fob" (deri në bord) fob (besplatno u avion, brod)

foreign exchange shkëmbimi valuator devizna razmena

foreign exchange controls kontrollë mbi shkëmbimin valuator kontrola devizne razmene

foreign exchange earnings ardhura(të)në valutë të huaj zarade od devizne razmene

foreign investment investim i huaj strana ulaganja

foreign trade zone zonë e tregtisë së jashtme spoljno-trgovinska zona forward market treg akaparimi odbrambeno tržište free list listë mallrash pa doganë bescarinski spisak robe free on board" fob deri në bord (shif “fob”) besplatno do broda free port port i lirë bescarinska luka free trade tregti e lirë slobodna trgovina

free trade area of the Americas Zona e tregtisë së lirë të amerikave

slobodna trgovinska zona obe Amerike

free warehouse depo(magazinë)e zonës së lirë skladište u bescarinskoj zoni

free zone zonë e lirë bescarinska zona

Freedom,commerce,and navigation treaty Traktati mbi lirinë,tregtinë dhe lundrimin

Sporazum o slobodnoj trgovini i plovidbi

freight collect transporti i pagueshëm në destinim prevoz se plaća na odredištu

freight commission provizioni I transportit prevozna provizija freight forwarder dispecer i ngarkesës špediter

full container load dërgesë komplete e kontejnerit kompletna kontejnerska pošiljka

full load ngarkesa komplete kompletan teret

futures kontratë akaparimi prodaja sa kasnijom isporukom

G

non flammable comprehend gas gas I komprimuar jo ndezes

nezapaljivi kompresovani gas

gate price çmim portë bazna cena GATT Panel Paneli i GATT-t(arbitrim) GATT panel (arbitražni)

general cargo contract kontratë e përgjithshme e transportit detar

opšti sporazum o prevozu morem

general cargo rates tarifa e transportit për mallin në denxhe tarifa o prevozu denčane robe

general kargo ngarkesë e përzier dhe në dengje mešoviti prevoz denčane robe

general tariff tarifë e përgjithshme opšta tarifa

generalized system of preferences sistem i përgjithësuar favorizimesh

opšti sistem o povlasticama

global electronic commerce tregtia elektronike globale globalna elektronska trgovina

global quotas kuota globale globalne kvote

global system of trade preferences sistemi global i favorizimeve tregtare

globalni sistem trgovinskih povlastica

graduation kualifikim diplomiranje

Grandfather Clause Klauzola e Gjyshit (shiqo GATT) dedovska klauzula (vidi GATT)

guarantine,sanitary and health laws and regulations

ligjet dhe rregullat për karantinen,sanitetin dhe shëndetësinë

zakoni i uredbe o karantinu, sanitarijama i zdravstvu

H

harmonization harmonizim harmonizacija, usklađenje

harmonized commodity desription and coding system

sistem i harmonizuar për pëshkrimin dhe kodimin e mallrave

usaglašen sistem o opisu i klasifikaciji robe

harmonized system sistem i harmonizuar harmonizovani sistem hedge parambrojtje predodbrana

horizontal reduction of tariffs reduktim horizontal i tarifave horizontalno umanjenje tarifa

I illustrative list listë ilistruese ilustrativna lista

IMF (International Monetary Fund FMN (Fondi monetar ndërkombëtar)

MMF (Međunarodni monetarni fond)

impairment dëmtim odšteta import administration administratë e importit uvozna administracija

import licensing licensim i importit izdavanje uvoznih dozvola

import quotas kuota importi uvozne kvote import relief ulje e importit uvozno olakšanje import restrictions kufizime të importit uvozna ograničenja import supstitution zëvendësim i importit uvozna zamena imports importe uvozi

import-sensitive products produkte të cenueshme nga importi osetljivi proizvodi kod uvoza

incoterms (international commercial terms)

inkoterma (paritetet-kushtet standardeve nderkombëtare të transportit

inkoterm (međunarodni standardni uslovi isporuke

indirect tax tatim indirekt posredan porez industrialized countries vende të industrializuara industrijalizovane zemlje

infant industry argument argumenti i industrisë foshnjore argument infantilne industrije

inflation inflacion inflacija informatics informatikë informatika infrastructure infrastructure infrastruktura injury dëm povreda, oštećenje inland waterway fletëngarkesa në lumej rečni tovarni list

input dumping dumping inputi(i subvencionuar) ulazni damping (subvencionisani)

Institute clause Klauzola e Institutit të Londrës Klauzula londonskog instituta

insurance sigurim osiguranje

integrated program for commodities program i integruar për mallrat

integracioni program za robu

integrated tariff tarifë e integruar integraciona tarifa intellectual property pronë intelektuale intelektualna svojina interdependence ndërvartësi međusobna zavisnost

intermediate goods mallrat e ndërmjeme međuproizvod, repromaterijal

intermodal transport transport i kombinuar kombinovani prevoz

International Bank for Reconstruction and Development

Banka ndërkombëtare për rindërtim dhe zhvillim

Međunarodna banka za rekonstrukciju i razvoj

International Development Association Shoqata ndërkombëtare për zhvillim

Međunarodni savez za razvoj

International Road Transport Union

Shoqata ndërkombëtare e transportit rrugor

Međunarodni savez drumskog saobraćaja

International Standardization Organization

Organizata ndërkombëtare e standardeve

Međunarodna organizacija za standarde

International Telecommunications Union

Bashkimi ndërkombëtar i telekomunikacioneve

Međunarodni telekomunikacioni savez

International Trade administration Administratë e tregtisë ndërkombëtare

Međunarodna trgovinska administracija

International trade center UNCTAD

Qendra tregtare ndërkombëtare UNCTAD

Međunarodni trgovinski centar UNCTAD

investor investues investitor, ulagač invisible trade tregti e padukshme nevidljiva trgovina

invoice,cost and charges llogaria,cmimi,shpenzimet račun, troškovi i naplata

irrevocable credit akreditiv i paprapësueshëm neopoziv akreditiv

island developing countries vende-ishuj në zvillim ostrvske zemlje u razvoju

J

joint venture sipërmarrje me rrezik të përbashkët preduzetništvo sa zajedničkim rizikom

K key currencies monedhat kryesore glavne monete knocked down mall i çmontuar demontirana roba

knowledge-based industry industri e bazuar në njohuri intelektualna delatnost L

landed terms kushtet e shkarkimit -zbarkimit uslovi istovara-iskrcavanja

landing, storage,delivery Zbarkimi,magazinimi,dorëzimi pristajanje, skladištenje, isporuka

landlocked country vendi pa dalje në det zemlja bez izlaza na more

land-locked developing Countries vende jobregdetare në zhvillim

zemlje bez obale u razvoju

lashing lidhja ,shtrëngimi(i anijes) vezivanje broda laydays ditët pa punë dangubnine

least developed countries vende shumë pak të zhvilluara vrlo nerazvijene zemlje

less developed countries vende më pak të zhvilluara manje razvijene zemlje

less than container load me pak së dërgesa e kontejnerit manje od kontejnerske pošiljke

less than fair value me pak se vlera e tregut manje od tržišne vrednosti

less-than-load shipments lëvrime nën kapacitet otpremanje robe ispod kapaciteta

letter of indemnity shkresë (leter) garantuese garantno pismo

level of trade adjustment niveli i përshtatjes tregtare nivo trgovinskog prilagođavanja

liberal liberal liberalno liberalization liberalizim liberizacija licensing licensim izdavanje dozvola licensing code kodi i licensimit kod izdavanja dozvola linear reduction of tariffs reduktim linear i tarifave linearno umanjenje tarifa liquidation likuidim likvidacija loading factor Koeficienti i ngarkimit koeficijenat utovara loan hua zajam logistics intermediary ndërmjetës i logjistikës logistički posrednik London Club Klubi i Londrës Londonski klub long term afat i gjatë dugoročan rok loss humbje gubitak lump sum transport paushall paušalni prevoz M Maastrcht Treaty Traktati i Mahstritit Mastritski sporazum machine tools makineri prodhimi proizvodna sredstva managed trade tregti e drejtuar upravljačka trgovina manufacturing processes procese prodhimi proizvodni procesi margin preference marzhe favorizimi favorizovana marža market treg tržište

market access mundësi për hyrje në treg pristup tržištu market disruption çrregullim i tregut tržišni poremećaj market economy ekonomi tregu tržišna ekonomija market forces forcat e tregut tržišne snage medium of exchange mjet shkëmbimi sredstva razmene medium term afat i mesëm srednjoročni member anëtar član

merchandise exports and imports eksport dhe import mallrash izvoz i uvoz roba

mixed credits kredi të përziera mešoviti krediti mixed economies ekonomi të përziera mešovite ekonomije mixed tariff tarifë e përzier mešovota tarifa money para novac monopoly monopol monopol

most favored nation treatment trajtim i kombit më të favorizuar

tretman najpovlašćenije nacije

motor boat barkë motorrike motorni čamac motorship anije motorrike motorni brod

multilateral agreement marrëveshje shumëpalëshe multilateralni sporazum

multilateral investment fund fondi shumëpalësh i investimeve multilateralni investicioni fond

multilateral investment guarantee agency

agjencija shumëpalëshe për garantimin e investimeve

multilateralna agencija za garantovanje investicija

multilateral safeguard system sistem parambrojtës shumëpalësh multilateralni odbrambeni sistem

mutatis-mutandis (lat.) duke bërë ndryshimet e duhura"-duke përdorur terma të reja"

vršenjem potrebnih izmena upotrebiti nove termine

mutuality of benefits përfitime reciproke obostrana korist N

named i emruar,i kontraktuar imenovan, nazvan, naznačen

named airport of departure aeroporti i kontraktuar i nisjes naznačeni aerodrom odlaska

named place of delivery at frontier vendi i kontraktuar i dorëzimit në kufi

naznačeno mesto isporuke na granici

National Trade Bank Banka kombëtare e të dhënave tregtare Nacionalna banka trgovinskih podataka

national treatment trajtim kombëtar nacionalno tretiranje negotiations negociata pregovori

newly industrializing countries vende të industrializuara rishtas

skorije industrijalizovane zemlje

newly industrializing economies ekonomi të industrializua rishtaz

skorije industrijalizovane ekonomije

next month muajin e ardhshëm sledeći mesec nominal tariff rate normë nominale e tarifës nominalna tarifna stopa non – discrimination mosdiskriminim nediskriminisanje non tariff measures masa jotarifore van tarifne mere nonmarket economy ekonomi jo tregu vantržišna privreda nonreciprocity mosreciprocitet neobostranost nontariff barriers barriera jotarifore vantarifne barijere normal value vlerë normale normalna vrednost

north veri sever north-south trade tregtia veri-jug trgovina sever jug nullification shfuqizim ukidanje O offer list listë ofertash spisak ponuda

official development assistance ndihmë zyrtare për zvillim

razvojna službena pomoći

offset requirements kërkesa kompenzuese kompenzacioni zahtev offshore manufacturing prodhim jashtë vendit spoljna proizvodnja on deck/under deck mbi kuvertë/nën kuvertë na palubi/pod palubom open charter kontratë e hapur otvoreni ugovor order porosia predlog,poruka

owner’s risk of damage rreziku vetanak nga dëmi sopstveni rizik od štete

owner’s risk of fire rreziku vetanak nga zjarri sopstveni rizik od požara

P

Pacific Rim Unaza e Paqësorit (shih normat e GATT-it)

Prsten tihog okeana (Propisi GATT-a)

packaging, labeling and marking regulations

rregullat për ambalazhimin, etiketimin dhe marketimin

pravila pakovanja, etiketiranja i marketinga

Paris Union Unioni Parisit( shih prona intelektuale) Pariška unija (vidi intelektualno vlasništvo)

patent patent patent payable i pagueshëm uplativ

payment at sight pagesa në të parë(shiqim) uplata na vidjenje payment at tenor pagesa pas arritjes uplata po prispeću payment by instalments pagesa me kiste uplata na rate

payment on open account pagesa përmes logarisë rrjedhëse uplata preko tekućeg računa

payment under a guarantee pagesë nën garancion uplata pod garancijom payment under reserve pagesë me rezervë uplata sa rezervom

penalty clause Klauzola e kompenzimit (penaliet) kompenzaciona klauzula performance requirements kërkesë e permbushjes zahtev za ispunjavanje peril point pikë e rrezikut tačka rizika petition peticion peticija

pick up and delivery pranimi dhe dorëzimi i mallit primo-predaja robe please turn over luteni ta ktheni(rrotulloni) molimo okrenite se port entry pikë (vend-kalim) i hyrjes luka ulaska post meridiam pas dite posle podne post office box fahu postal poštanski pretinac

post office order udhëzimi postal poštanski nalog preferences favorizime povlastice price çmim cena

price elasticity of demand elasticitet çmimi i kërkesës elastičnost, cena potražnje

price elasticity of supply elasticitet çmimi i ofertës elastičnost, cena ponude

price stabilization stabilizim çmimi stabilizacija cena primary commodity mall bazë bazična roba principal supplier furnizues kryesor glavni snabdevač prior deposits depozitë paraprake prethodni depozit

priority watch list listë e vëzhgimit të përparësisë spisak nadzora po prioritetu

private sector sektor privat privatni sektor process patent patent për procesim patent za obradu processing of the order përpunimi i porosisë obrada potražnje procurement prokurim nabavka producer goods mallrat e prodhuesit proizvođačeva roba production prodhim proizvodnja profit fitim dobit, profit profit and loss fitimi,humbja dobitak i gubitak

proforma invoice faturë proforma(para-faturë) predračun progressive tariff tarifë progressive progresivna tarifa

progressive taxation tatim progresiv progresivno oporezivanje

promissory note kambial vlastita menica prompt shipment anija e gatshme brza otprema property pronë vlasništvo protection mbrojtje zaštita

Protection and Indemnity club (P & I Club) Shoqata e marinarëve për vetegarancion

Pomorsko udruženje za vlastite garancije

protectionism proteksionizëm protekcionizam provider sigurues i logjistikës nabavljač proxy document dokument përfaqësimi zastupnička isprava public sale shitje publike javna prodaja purchase price çmimi i blerjes kupovna cena purchasing power fuqi blerëse kupovna moć pure risk rrezik i mirëfillt potpuni rizik Q quantitative restrictions kufizime sasiore količinska ograničenja quay bregdeti,limani luka quotas kuota kvota R railway hekurudha železnica

railway consignment note fletëngarkesa hekurudhore železnički tovarni list railway receipt fletëpranimi hekurudhor železnički prijemni list reciprocity reciprocitet reciprocitet re-export rieksport ponovni izvoz reinsurance risigurim reosiguranje reporting day dita e lajmërimit dan prijave reprisals shpagim odmazda request list listë kërkesash spisak trebovanja reserve currency monedhë e rezervës rezervna moneta reservs rezerva rezerve residual restrictions kufizime mbeturinore ostala ograničenja

restitutions kompenzime (për bujqësi në UE) kompenzacija (za poljoprivredu u EU)

restraints on trade kufizime mbi tregtinë ograničenja na trgovinu

restrictive business practices praktika kufizuese në biznes restriktivna poslovna praksa

retaliation kundërveprim protiv mera

retrocession prapakthim (lidhur me resigurimin) odstupanje reverse preferences favorizime të ndërsjella recipročne beneficije

reversible layday ditët e humbura të kthyeshme izgubljeni povratni dani

revocable credit akreditiv i revolvuar(përsëritur) opozvani akreditiv right of lien e drejta e sekuestrimit pravo konfiskacije risk risk (metodë e rrezikut) rizik road haulage transporti rrugor drumski prevoz road haulier transportues rrugor drumski prevoznik road tax taksë rrugore drumska taksa

roll on/roll off – ro-ro vetëlëvizës(ngarkesë që lëvizë vetë) samohodni teret rules of origin rregullat e origjinës pravila o poreklu running days ditët e punës në vijim tekući radni dani S safeguards masa parambrojtëse zaštita, osiguranje sales tax tatim mbi shitjen porez na prodaju sanctions sanksione sankcije

sanitary and phytosanitary measures masa sanitare dhe fitosanitare

sanitarne i fitosanitarne mere

schedule of concessions skema e koncesioneve koncesiona skica section paragraph odredba security letër me vlerë obezbeđenje security capital kapital i sigurt bezbedan kapital selective quotas kuota selektive selektivne kvote

self-initiation vetëinicijativë samoinicijativa seller’s option opcioni i shitësit opcija prodavca

semi processed product produkt gjysmë i përpunuar poluobrađeni proizvod sensitive products produkte delikate osetljivi proizvodi services shërbime usluge shipowner pronar anije vlasnik broda shipping conference lidhje të transportuesve savez transportera ships rail rrethimi (grilat)e anijes brodska ograda shipwreck thyerje,fundosje e anijes brodolom short term afati i shkurtë kratkoročni single-column tariff tarifë me një kolone jednokolona tarifa snapback rikthim ponovni povratak socialist economies ekonomi socialiste socijalistička privreda

soft loan hua me kushte të favorshme zajam sa povlašćenim uslovima

south-south trade tregtia jug-jug trgovina jug-jug

special and differential treatment trajtim i vaçant dhe i diferencuar

poseban i izdiferenciran tretman

special drawing rights monedhë e posaçme e FMN-s posebna moneta MMF-a

special representative for trade negotiations

përfaqësues i posaçëm për negociata tregtare.

specijalni predstavnik za trgovinske pregovore

specific duty detyrim specifik doganor specifična dažbina

specific limitations on trade kufizime specifike mbi tregtinë specifična ograničenja nad trgovinom

specific tariff tarifë specifike specifična tarifa spekulative risk risk spekulativ spekulativni rizik

spot market treg me livrim të menjëhershëm prodaja na licu mesta

standard industrial classification klasifikim industrial standard

standardna industrijska klasifikacija

standards standarde standardi standard code kodi i standardeve standardni kod

statement of administrative action deklaratë e veprimit administrativ

izjava administrativnog delovanja

steamship anije me avull parobrod steel çelik čelik

stevedoring charges shpenzimet e manipulimit manipulativni troškovi stockbroker ndërmjetës burse berzanski posrednik stockpiles stoqe zalihe stowage factor faktor i palimit(stivimit) faktor slaganja strategic stockpiles rezerva strategjike strateške rezerve

strike, riots and civil grevë, përleshje, tollovi qytetare štrajk, građanski nemiri

structural change ndryshim strukturor strukturalne promene subsidies code kod subvencionesh subvencioni kod subsidy subvencion subvencija

substantial new program of action program i ri substancial veprimi

veliki novi program akcije

Sundays and holidays excepted përjashtim i të dielave dhe i festive

nedelja i praznici isključeni

supply ofertë ponuda supply access mundësi për ofertë pristup ponudi supply schedule skemë ofertash spisak ponuda surplus tepricë višak suspension of liquidation pezullim i likuidimit ukidanje likvidacije T targeting u drejtohet(reklama) obracanje (reklama) Tariff Commission Komisioni i tarifave Tarifna komisija tariff harmonization harmonizim i tarifave usklađivanje tarifa tariff quota kuotë e tarifës tarifna kvota

tariff-rate quota kuotë me normë tarifore kvota sa tarifnom stopom

tax tatim porez,taksa tax incentives stimuj tatimor poreska stimulacija

technical barriers to trade barriera teknike në tregti tehničke prepreke u trgovini

technical regulations rregulla teknike tehnički propisi technological development zvillim teknologjik tehnološki razvoj technology teknologji tehnologija technology transfer transferim i teknologjisë tehnološki transfer

telegraphic money order Udhëzimi telegrafik i parasë telegrafski transfer novca

terms and conditions of the contracts afatet dhe kushtet e kontratës rokovi i uslovi ugovora

terms of trade koeficient tregtar tržišni koeficijent textile tekstile tekstil

theft, pillage, non delivery vjedhja, grabitja, mosdorëzimi krađa, pljačka, nepredaja

third – country dumping dumping i vendit të tretë damping treće zemlje third world bota e tretë zemlje trećeg sveta threshold price çmim bazë osnovna cena tied loan hua e kushtëzuar uslovljeni zajam time bar vjetërsimi (parashkrimi) zastarevanje

time charter qesim i anijes në kohe të caktuar zakup broda na određeno vreme

time table (transport) orari i nisjes red vožnje time (temporary) sheet tabela të përkohëshme privremene tablice

to whom it may concern në dijeni të të gjithëve që iu përket na koga se odnosi

tourism turizëm turizam

towage rimorkimi dhe teglimi remorkiranje, teglenje,šlepovanje

trade agreement marrevëshje tregtare trgovinski ugovor trade barriers barriera tregtare trgovinske prepreke trade creation krijim tregtar tržišna kreacija trade diversion diversion tregtar tržišna diverzija trade fair panair tregtar trgovinski vašar, sajam

trade related environmental issues çështje mjedisore që lidhen me tregtinë

pitanja okoline u vezi sa tržištem

trade review mechanism mekanizmi I rishikimit të politikës tregtare

mehanizam pregleda trgovine

Tradecompliance center Qendra për konformitetin tregtar Centar za verifikaciju tržišta

trademark markë fabrike fabrička marka

trafficking in counterfeit goods and services

trafik me mallra dhe shërbime të falsifikuara

krijumčarenje falsifikovanih roba i usluga

transaction value vlerë e transakcionit(vlerë-vërtetë e paguar) transakciona vrednost

transfer payments pagesa përfitimesh uplate na dobit transferable credit akreditiv i bartshëm prenosivi akreditiv transit zone zonë tranziti tranzitna zona

transparency transparencë vidljivost, transparentnost

transportation transportim prevozništvo transshipment tejbartje brodski prevoz treaty traktat sporazum

Treaty of Fusion traktati i bashkimit( Komuniteti Europian)

Sporazum ujedinjenja EU

Treaty of Rome Traktati i Romës Rimski sporazum trimming rrafshimi i ngarkesës doterivanje tereta turnkey contract kontratë përmbaruese ugovor o izvršenju U

U.S. Agency for international development

Agjencija e SHBA për zhvillim ndërkombëtar

Agencija za međunarodni razvoj SAD

ultimo, last month muajin e kaluar prošlog meseca

UN development program Programi i KB për zhvillim UN-ov program za razvoj

UNCTAD-GATT International Qendra UNCTAD-GATT e tregtisë Ndërkombëtare

UNCTAD-GATT Centar za međunarodnu trgovinu

underwriter sigurues osiguravatelj

unfair trade practices praktika tregtare të pandershme nečasna trgovinska praksa

unilateral veprim i njëanshëm jednostran,unilateralan

unit value vlerë për njësi jedinična cena United States price çmimi në SHBA cena u SAD unseaworthy i paaftë për lundrim nesposoban za plovidbu

upstream subsidies subvencion prodhimi subvencije za proizvodnju

useful load ngarkesë e vlefshme vredan teret utility dobi služba, korist V valuation vlerësim vrednovanje value vlerë vrednost

value-added tax – VAT tatim mbi vlerën e shtuar porez na dodatnu vrednost PDV

valued policy polisa me vlerë të caktuar polisa na određenu vrednost

variable levy tatim i ndryshueshëm varijabilni porez various dates data të ndryshme različiti datumi vice verse mbrapsht, e kundertë obratno visible trade tregti e dukshme vidljiva trgovina W waiver akt-dorëhëqjeje akt odricanja war risk rreziku i luftës ratni rizik

warehouse warrant listë(regjistër)e magazinës magacinski spisak watch list listë vezhgimi izviđački spisak way port limani në kalim usputna luka wealth pasuri imovina wealth tax tatim mbi pasurinë porez na imovinu welfare mirëqenje dobrobit, osiguranje with particular average me havari partikulare sa delimičnim havarijom woolen textiles tekstile të leshta vuneni tekstil workers' rights drejta (e) e punëtorëve radnička prava working party palë pune radna grupa World Bank Banka Botërore Svetska banka

World Customs Organization Organizata Botërore e Doganave Svetska carinska organizacija

World Intellectual Properity Organizata Botërore e Pronës Intelektuale

Svetska organizacija o intelektualnoj svojini

World Trade Organization Organizata Botërore e Tregtisë Svetska trgovinska organizacija

Shkurtesat që perdoren në tregtinë

ndërkombëtare Skracenice koje se upotrebljavaju

u medjunarodnoj trgovini

A

ACP Vendet Afrikane,të Karaibeve dhe të Paqësorit Afričke,Karipske i zemlje Tihog okeana

ACTPN Komiteti Këshillimor për Politikën dhe Negociatat Tregtare Konsultativni komitet za politiku trgovinskih pregovora

AD antidumping antidamping

ADB Banka Aziatike e Zhvillimit Azijska banka za razvoj

A/DS Shërbim i Agjencisë së Shpërndarjes,Departamenti i Tregtisë i SHBA Agencijska služba raspodele, Trgovinski Ministarstvo SAD

Ad Val normë tarife ad valorem tarifna stopa Ad Valorem

AECA Ligji i Kontrollit të Eksportit të Armeve Kontrolni zakon izvoza oružja

AFDB Banka Afrikane e Zhvillimit Afrička banka za razvoj

AFDF Fondi Afrikan i Zhvillimit Afrički fond za razvoj

AIT Instituti Amerikan në Tajvan Američki institut na Tajvanu

APCAC Këshilli Azi-Paqësor i Dhomave të Tregtisë Amerikane Azijsko-pacifički savet američke trgovinske komore

APEC Bashkëpunimi Ekonomik Azi-Paqësor Azijsko-tihookeanska privredna saradnja

APTA Akti Tregtar mbi Prodhimet Automotorike Trgovinski propis o proizvodnji motornih vozila

ASEAN Shoqata e Vendeve të Azisë Juglindore Savez zemalja jugoistočne Azije

ATA admission temporaire(pranim i përkohshëm) privremeni uvoz

ATAC(s) Komiteti Teknik Këshillimor Bujqësor Tehničko konsultativni komitet poljoprivrede

ATC Marrëveshja mbi Tekstilet dhe Veshjet Sporazum o tekstilnoj konfekciji

ATCA Marrëveshja mbi Tregtinë në Avionet Civile Sporazum o trgovini civilnih aviona

ATPA Akti Andean i Favorizimeve Tregtare Andeanski akt o trgovinskim podsticajima

AUI Nisma ASEAN-Shetet e Bashkuara Inicijativa ASEAN-SAD

AVE ekuivalent ad valorem jednak prema vrednosti

B

BAR Kufizime të tipit <<Blerje Amerikane>> ograničenje tipa ''Američka kupovina''

BDV Përkufizimi i Vlerës i Brukselit ograničenje briselske vrednosti

BEA Byroja e Analizës Ekonomike,Departamenti i Tregtisë i SHBA Biro ekonomske analize, Američki Ministarstvo trgovine

BFC Qendra e Nxitjes së Biznesit,Departamenti i Tregtisë i SHBA Centar za podsticaj poslovanja, Ministarstvo trgovine SAD

BIA informacioni më i mirë i mundshëm najbolja moguća informacija

BIRPI Zyrat e Bashkuara Ndërkombëtare për Mbrojtjen e Pronës Intelektuale Sjedinjene međunarodne kancelarije za odbranu intelektualne svojine

BIS Banka e Transaksioneve Ndërkombëtare Međunarodna banka za transakcije

BISNET Shërbimi i Informacionit mbi Biznesin për Vendet e Reja të Pavarura,Departamenti i Tregtisë i SHBA

Informaciona služba o poslovanju za nove nezavisne zemlje, Ministarstvo trgovine SAD

BIT traktat dypalesh për investime obostrani sporazum o investicijama

BNC komision dykombësh dvonacionalna komisija

BOND Shtrirja e Biznesit të Demokracitë e Reja(program) proširivanje poslovanja kod mladih demokratija

BOP bilanc pagesash platni bilans BOT bilanc tregtar trgovinski bilans BSP biznes i sponsorizuar sponzorisano poslovanje

BSP promocion mesprogramor međuprogramska promocija

BTN Nomenklatura e Brukselit për Tarifat Briselska nomenklatura za tarife

BXA Byroja e Administratës së Eksportit,Departamenti i Tregtisë i SHBA Upravni biro za izvoz, Ministarstvo trgovine SAD

C

C&F kosto dhe transport(inkoterm) troškovi transporta(inkoterm)

CACM Tregu i Përbashkët i Amerikës Qëndrore Jedinstveno tržište centralne Amerike

CADIC analizë krahasuese e gjendjes së industries vendase uporedna analiza stanja u domaćoj industriji

CAFC Gjykata e Apelit për Qarkun Federal Viši sud za savezni okrug

CAIP Programi i Përshtatjes së Investimeve për Komunitetin program prilagođavanja investicija za EU

CAP Politike Bujqësore e Përbashkët (BE) Jedinstvena poljoprivredna politika EU

CAP plan veprimi i vendit domaći plan akcije

CARIBCAN Nisma Kanada-Pellgu i Karaibeve Inicijativa Kanada - Karipska ostrva

CARICOM Tregu i Përbashkët i Karaibeve Karipsko jedinstveno tržište

CBERA Akti për Rimëkëmbjen Ekonomike të Pellgut të Karaibeve Akt obnove privrede Karipskih ostrva

CBI Nisma e Pellgut të Karaibeve Začetak Karipskih ostrva

CCC Korporata Komunitare e Kreditit kreditna zajednička korporacija

CCC Këshilli i Bashkëpunimit Doganor Savet za carinsku saradnju

CCCN Nomenklatura e Këshillit të Bashkëpunimit Doganor Nomenklatura saveta za carinsku saradnju

CCL Lista e Kontrollit të Tregtisë (më parë Lista e Kontrollit të Mallrave) Kontrolni spisak trgovine

CCNAA Këshilli Koordinativ për Qeshtjet e Amerikës së Veriut (Tajvan) Koordinacioni odbor za pitanja SAD

CCPIT Këshilli i Kinës për Nxitjen e Tregtisë Ndërkombëtare Kineski savet za podsticaj međunarodne trgovine

CEA Zona Ekonomike Kineze Kineska privredna zona

CEA Keshilli i Këshillëtarëve Ekonomik Odbor privrednih savetnika

CEP çmim i konstruktuar eksporti konstruisana izvozna cena

CER Marrëdhënie më të Ngushta Ekonomike Australi-Zelandë e Re Uži privredni odnosi Australija-Novi Zeland

CET tarifë e jashtme e përbashkët spoljna jedinstvena tarifa

CFIUS Komiteti mbi Investimet e Huaja në SHBA Spoljni komitet za strane investicije u SAD

CFR kosto dhe transport(inkoterm) cena i prevoz

CFTA Marrëveshja e Tregtisë së Lirë SHBA-Kanada Sporazum slobodne trgovine SAD-Kanada

CG-18 Grupi Këshillimor i të Tetëmbëdhjetëve(GATT) Savet grupe osamnaestorice (GATT)

CIF kosto,sigurim dhe transport(inkoterm) cena osiguranja i prevoza

CIME Komiteti për Investimet Ndërkombëtare dhe Ndërmarrjet Shumëkombëshe(OECD) Komitet za međunarodne investicije i multinacionalna preduzetništva

CIMS Sistemi i Menaxhimit të Informacionit Tregtar,Departamenti i Tregtisë i SHBA

Sistem rukovođenja trgovinskim informacijama Ministarstvo trgovine SAD

CIP transport dhe sigurim te paguara(inkoterm) plaćeno osiguranje i prevoz

CIS Komenuelthi i Shteteve për Tregtinë Ndërkombëtare Savez država za međunarodnu trgovinu

CITA Komiteti për Implementimin e Marrëvëshjeve mbi Tekstilin Komitet za implementaciju sporazuma o tekstilu

CITIC Trusti Ndërkombëtar dhe Korporata e Investimeve të Kinës Međunarodni trust i kineska investiciona kompanija

CITT Gjykata për Tregtinë Ndërkombëtare e Kanadasë Kanadski sud za međunarodnu trgovinu

CIV vlera doganore e importit uvozna carinska vrednost

CMP plani i marketingut i vendit domaći marketinški plan

CNUSA Lajmet Tregtare të SHBA,Departamenti i Tregtisë i SHBA Trgovinske vesti SAD, Ministarstvo trgovine SAD

COCOM Komiteti Bashkërendues për Kontrollet Shumëpalëshe të Eksportit Uporedni komitet za višestrani izvoz

CODEX Komisioni Codex Alimentarius Komisija Codex Alimentaris

COE Këshilli I Evropës Evropski savet

COMECON Këshilli për Ndihmën Ekonomike Reciproke Savet za uzajamnu privrednu pomoć

COP kosto e prodhimit troškovi proizvodnje CP palë kundërshtuese protivničke stranke

CPE ekonomi e planifikuar centralisht centralistički planirana privreda

CPT transporti i paguar deri(inkoterm) prevoz plaćen do (inkoterm)

CSCE Konferenca mbi Sigurinë dhe Bashkëpunimin në Evropë Konferencija o saradnji i bezbednosti u Evropi

CT Tregti e Ndërsjelltë uzajamna trgovina

CTA Komiteti për Tregtinë në Bujqësi (GATT) Komitet za trgovinu u poljoprivredi (GATT)

CTF Panair Tregtar i Qertifikuar,Departamenti i Tregtisë i SHBA Sertifikovani trgovinski sajam, Ministarstvo trgovine SAD

CV vlerë e konstruktuar iskonstruisana vrednost CVD tarifë doganore izbalansirana carinska tarifa

balancuese

CXT tarifë e jashtme e përbashkët spoljna jedinstvena tarifa

D

DAC Komiteti i Ndihmës për Zhvillim (OECD) Komitet pomoći za razvoj

DAF livrimi në kufi (inkoterm) dostava na granici (inkoterm)

DAV vlera vendase e shtuar domaća uvećana vrednost

DDP i livruar pas zhdoganimit (inkoterm) dostavljanje posle carinjenja (inkoterm)

DDU i livruar pa zhdoganim (inkoterm) dostavljanje bez carinjenja (inkoterm)

DEQ i livruar nga moli (inkoterm) dostava na doku (inkoterm)

DES i livruar nga anija (inkoterm) dostava sa broda

DF pa doganë bez carine

DISC Korporata Vendase e Shitjeve Ndërkombëtare Domaća korporacija za međunarodne prodaje

DOC Departamenti i Tregtisë i SHBA Ministarstvo trgovine SAD

DS zgjidhje e mosmarrëveshjeve rešavanje nesporazuma

DSU Marrëveshjet mbi Zgjedhjen e Mosmarrëveshjeve(dmth.Marrëveshjet e OBT-së mbi Rregullat dhe Procedurat e Zgjidhjessë Mosmarrëveshjeve)

Dogovor o rešavanju nesporazuma (Dogovor STO o pravilima i PRC) N)

E

EAA Akti i Administratës së eksportit Akt izvozne administracije

EAEC Forumi Ekonomik i Azisë Lindore Ekonomski forum istočne Azije

EAI Nisma e Sipërmarrjes për Amerikat Začetak preduzetništva za Amerike

EAPC Këshilli i Partneritetit Euro-Atlantik Evro-Atlantski savet partnerstva

EAR Rregullat e Administratës së Eksportit Pravila izvozne administracije

EBRD Banka Ndërkombëtare për Rindërtim dhe Zhvillim Međunarodna banka za obnovu i razvoj

EC Komuniteti Europian Evropska zajednica

ECA Administrata e Bashkëpunimit Ekonomik Administracija evropske saradnje

ECB Banka Qendrore Evropska centralna banka

Europiane

ECCN Numri i Klasifikimit të Kontrollit te Eksportit Klasifikacioni broj izvozne kontrole

ECDC Bashkëpunimi Ekonomik ndërmjet Vendeve në zhvillim Privredna saradnja među zemljama u razvoju

ECE Komisioni Ekonomik për Europën Privredna komisija za Evropu

ECGF Shërbimi për Garantimin e Kredive të Eksportit Služba za garantovanje izvoznih kredita

ECS Mostra tegtare Trgovinski uzorci

ECS Sistemi i Bashkëpunimit Europian Sistem evropske privredne saradnje

ECSB Sistemi Europian i Bankave Qëndrore Evropski sistem centralnih banaka

ECSC Komiteti Europian i Qymyrit dhe i Çelikut Evropski komitet za ugalj i čelik

ECU njësija monetare europiane Evropska monetarna jedinica

EDI shkëmbimi elektronik i të dhënave elektronska razmena podataka

EEa Zona Ekonomike Europiane Evropska privredna zona

EEC Komuniteti Ekonomik Europian Evropska ekonomska zajednica

EEP Programi i Përmirësimit të Eksportit program poboljšanja izvoza

EFTA Shoqata Europiane e Tregtisë së Lirë Evropsko društvo slobodne trgovine

EIB Banka Europiane e Investimeve Evropska investiciona banka

EMS Sistemi Monetar Europian Evropski monetarni sistem

EMU Njësi monetare Europiane Evropska monetarna jedinica

EP çmimi i eksportit izvozna cena

EPC Këshilli i Politikës Ekonomike-SH.B.A Savet ekonomske politike SAD

EPC Konventa Europiane për Patentat Evropska konvencija o patentima

ER kufizim eksporti ograničenje izvoza

ERM mekanizmi i normës së shkëmbimit mehanizam stope razmene

ERP Programi i Rimëkembjës Europiane Program evropske obnove

ESA Agjensioni Europian i Hapësirës Evropska agencija za prostorno planiranje

ESAF shërbimi për përmirësimin e përshtatjes strukturore služba za strukturno popravljanje i slaganje

ESCB Sistemi i bankave Qëndrore Europiane Sistem evropskih centralnih banaka

ESP çmimi i shitjes së eksportuesit prodajna cena izvoznika

ETC kompani tregtare eksporti Izvozna trgovinska kompanija

ETSI Instituti i Standardeve Europiane të Telekomunikacioneve Institut evropskih standarda telekomunikacija

EU Bashkimi Europian Evropska zajednica EXW nga fabrika-inkoterm od fabrike (inkoterm)

Ex-IM BANK Banka e Eksport-Importit në SHBA izvozno-uvozna banka

F FA faktet në dispozicion raspoložive činjenice

FAO Organizata e Ushqimit dhe e Bujqësisë e KB-s Organizacija ishrane i poljoprivrede pri UN

FARA Akti i Regjistrimit të Agjentëve të Huaj registarski spisak stranih zastupnika

FAS Shërbimi Bujqësor me Jashtë,departamenti i bujqësisë në SHBA Poljoprivredna služba za inostranstvo, Ministarstvo trgovine SAD

FCA deri të transporti-inkoterm do prevoza (inkoterm)

FCIA Shoqata e sigurimeve të kredive të jashtme – SHBA Društvo za osiguranja stranih zajmova - SAD

FCN Traktati i Lirisë,Tregtisë dhe Lundrimit Sporazum slobodne trgovine i plovidbe

FCO Ministria e Punëve të Jashtme,Forin Ofis (mbretërija e Bashkuar) Ministrastvo inostranih poslova (V.Britanija)

FCPA Ligji mbi Praktikat e Huaja të Korruptuara – SHBA Zakon o tuđim praksama korupcije - SAD

FCS Shërbimi Tregtar me jasht- Departamenti I Tregtisë- SHBA Trgovinska služba sa svetom, Ministarstvo trgovine SAD

FDI investime direkte të huaja inostrane direktne investicije

FDIUS investime direkte të huaja në SHBA inostrane direktne investicije u SAD

FICA Korporata Federative e Sigurimeve e Amerikës Američka savezna korporacija za osiguranje

FISC Korporata Ndërkombëtare e Shitjeve me Jashtë Muđunarodna korporacija za prodaju sa svetom

FMC Komisioni Federal Detar (SHBA) Pomorska savezna komisija (SAD)

FMS shitje ushtarake jashtë vendit Inostrana vojna prodaja

FMSCR kredi për shitje ushtarake jashtë vendit zajmovi za vojnu prodaju inostranstvu

FMV vlera e tregut të huaj vrednost inostranog tržišta FOB deri në bord- inkoterm do palube broda (inkoterm)

FOGS që funkcionon në sistemin e GATT-it deluje u GATT sistemu

FOR deri te binaret-inkoterm do železničke pruge FOREX shkëmbim valuator devizni promet FOT deri te kamioni-inkoterm do kamiona (inkoterm) FR Regjister Federal (SHBA) Savezni registar SAD FTA zonë e tregtisë së lirë slobodno trgovinska zona

FTA marrëveshje e tregtisë së lirë sporazum o slobodnoj trgovini

FTAA Zona e Lirë Tregtare e Amerikanëve Slobodna trgovinska zona obe Amerike

FTC Komisioni Tregtar Federal – SHBA Savezna trgovinska komisija SAD

FTZ zonë e huaj tregtare strana trgovinska zona

FITZ-board Bordi I zonës Tregtare Federale Odbor savezne trgovininska zone

FTZ- SZ Nënzone- FTZ pod zona strane trgovinske zone FV vlerë e tregut tržišna vrednost

FX shërbimi i shkëmbimit valuator služba devizne razmene

G

G-5 Grupi i të pesëve-SHBA,Japonia,Gjermania,Franca dhe Mbretërija e bashkuar

Grupa petorice (SAD, Japan, Nemačka, Francuska, i Ujedinjeno kraljevstvo

G-7 Grupi i të Shtatëve,SHBA,Japonia,Gjermania,Franca,Italia,Mbratërija e bashkuar dhe Kanadaja

Grupa sedmorice (SAD, Japan, Nemačka, Francuska, Ujedinjeno kraljevstvo, Italija i Kanada)

G-77 Grupi I të Shtatëdhjetë e shtatëve [të gjitha vendet Brenda grupit “A” Sedamdesetsedmoro člana grupa država unutar grupe A

UNCTAD-it (vendet afrikane dhe aziatike,me përjashtim tëIzraelit dhe Afrikës së Jugut)dhe të grupit”C”(Amerika latine)që sot përfshinë më shumë se 120 vende në zhvillim]

Afričke i azijske zemlje (osim Izraela i Južne Afrike) i grupe C (Latinska Amerika) - više od 120 zemalja u razvoju

GAB Marrëveshja e përgjithshme për huamarrje Opšti sporazum o uzimanju zajma

GAC Marrëveshja e përgjithshme mbi tregtinë në shërbime Opšti sporazum o trgovini i uslugama

GATT Marrëveshtja e përgjithshme mbi tarifat dhe tregtinë Opšti sporazum o tarifama i trgovini

GCC Këshilli i Bashkëpunimit i Gjirit Savet za saradnju zemalja Persijskog zaliva

GDP prodhimi i brendshëm bruto domaći bruto proizvod

GEC tregtija elektronike globale elektronska globalna trgovina

GEF shërbimi mjedisor global Globalna služba za prostor

GII Infrastruktura globale e informacionit Globalna struktura informacija

GNG Grupi i Negociatave mbi Mallrat Pregovaračka grupa o robama

GNP prodhimi kombëtar bruto nacionalni bruto prihod

GNP prokurim qeveritar vladina služba za nabavku

GNS Grupi i Negociatave mbi shërbimet Pregovaračka grupa o uslugama

GPA Marrëveshja e OBT-së mbi Prokurimin qeveritar Sporazum STO o vladinoj nabavci

GP-zone zonë e lirë tregtare në funkcion të përgjithshëm slobodna trgovinska zona u opštoj funkciji

GSP Sistemi i përgjithësuar i favorizimeve Uopšteni sistem o povlasticama

GSTP sistemi global i favorizimeve tregtare Globalni sistem o trgovinskim podsticajima

H HM treg i brendshëm domaće tržište HS sistem i harmonizuar harmonizovani sistem

HTS Skemë Tarifash të Harmonizuara Harmonizovana tarifna šema

HTSUS Skema e Tarifave të Harmonizuara të SHBA-ve Harmonizovana tarifna šema SAD

I

IA Administrata e Importit,Departamenti i tregtisë së SHBA-ve Uvozna administracija, Ministarstvo trgovine SAD

IADB (OSE IDB) Banka NdërAmerikane për Zhvillim Međuamerička politika za razvoj

IAEA Agjensioni Ndërkombëtar i Energjisë Atomoke Međunarodna agencija za atomsku energiju

IBRD Banka Ndërkombëtare për Rindërtim dhe Zhvillim(Banka Botërore) Međunarodna banka za obnovu i razvoj (Svetska banka)

IC Komiteti i Industrise I OECD Industrijski komitet OECD

ICA Marrëveshja e Përgjithshme mbi Kafenë Opšti sporazum o kafi

ICA Marrëveshja e Përgjithshme mbi Kakaon Opšti sporazum o kakau

ICA Marrëveshja Ndërkombëtare mbi Mallrat Opšti sporazum o robama

ICAO Organizata Ndërkombëtare e Aviacionit Civil Međunarodna organizacija o civilnoj avijaciji

ICB ofertë konkuruese ndërkombëtare Međunarodna konkurentska ponuda

ICC Dhoma e Tregtisë Ndërkombëtare Međunarodna trgovinska komora

ICITO Komisioni Interim i Organizatës Ndërkombëtare të tregtisë Privremena komisija međunarodne trgovinske organizacije

ICO Organizata Ndërkombëtare e Kafesë Međunarodna organizacija za kafu

ICSID Qendra Ndërkombëtare për Zgjidhjen e mosmarrëveshjeve në investime Međunarodni centar za rešenje nesporazuma u investicijama

IDA Shoqata Ndërkombëtare për Zhvillim Međunarodna organizacija za razvoj

IDB ( ose IADB) Banka Ndër Amerikane për Zhvillim

IEC Komisioni Ndërkombëtar I Elektroteknikes Međunarodna komisija elektrotehnike

IEEPA Ligji mbi Kompetencat Ekonomike në Emergjencë Ndërkombëtare Zakon o privrednim nadležnostima za međunarodnu pomoć

IESC Korpuset Ndërkombëtare të Shërbimeve Egzekutive Međunarodni fond za poljoprivredni razvoj

IFAD Fondi Ndërkombëtar për Zhvillimin Bujqësor Međunarodna tela o izvršnim službama

IFC Korporata Finansiare Ndërkombëtare Međunarodna finansijska korporacija

IFI Instituti Finansiar Ndërkombëtar Međunarodni finansijski institut

IIC Korporata Ndër – Amerikane e Investimeve Međuamerička korporacija za investicije

IIPA Aleanca Ndërkombëtare e Pronës Intelektuale Međunarodna alijansa za intelektualnu svojinu

ILO Organizata Ndërkombëtare e Punës Međunarodna organizacija rada

IFM Fondi Monetar Ndërkombëtar Međunarodni monetarani fond

IMO Organizata Ndërkombëtare Detare Međunarodna pomorska organizacija

INCOTERM terma tregtare ndërkombetare (mbi kushtet e dërgesës së mallrave) Međunarodni trgovinski termini (o uslovima isporuke robe)

INR e drejta për negociata fillestare pravo za početne pregovore

INRA Marrëveshja Ndërkombëtare për Gomën Međunarodni sporazum o prirodnoj gumi

Natyrore

INRO Organizata Ndërkombëtare për Gomën Natyrore Međunarodna organizacija za prirodnu gumu

INTELSAT Organizata Ndërkombëtare për Telekomunikacionet me Satelit Međunarodna organizacija za satelitsku telekomunikaciju

IOS Organizata Ndërkombëtare për Standardizimin Međunarodna organizacija za standardizaciju

IP Pronë Intelektuale Intelektulana svojina

IPAC Komiteti Këshillimor i Politikës Industriale (SHBA) Savetodavni komitet za industrijsku politiku (SAD)

IPC Programi i Integruar për Mallerat Međunarodna organizacija o standardima

IPR të drejtat e pronës intelektuale prava intelektualne svojine

ISA Marrëveshja Ndërkombëtare për Sheqerin Međunarodni sporazum o šećeru

ISAC Komiteti Këshillimor për Sektorin Industrial (SHBA) Savetodavni komitet za industrijski sektor (SAD)

ISO Organizata Ndërkombëtare e Standardeve Međunarodna organizacija o standardima

ITA Administrata e Tregtisë Ndërkombëtare,Departamenti i Tregtisë i SHBA Administracija medjunarodne trgovine,Ministarstvo trgovine SAD

ITA Marrëveshja Ndërkombëtare për Kallajin Medjunarodni sporazum o selenu

ITA Marrëveshja mbi Teknologjinë e Informacionit Sporazum o informacionoj tehnologiji

ITAR Rregullat për Trafikun Ndërkombëtar të Armëve Pravila za međunarodni promet oružja

ITC Komisioni i Tregtisë Ndërkombëtare (SHBA) Komisija za međunarodnu trgovinu (SAD)

ITC Qendra e Tregtisë Ndërkombëtare UNCTAD/WTO Centar međunarodne trgovine UNCTAD/WTO

ITO Organizata Ndërkombëtare e Tregtisë Međunarodna organizacija za trgovinu

ITU Bashkimi Ndërkombëtar i Telekomunikacioneve Međunarodni savez za telekomunikacije

J

JCCT Komisioni i Përbashkët SHBA-Meksikë mbi Tregtinë dhe Shkëmbimet Zajednička komisija SAD-Meksiko o trgoviniu i razmeni

JCP Programi i Korporatës Japoneze Program o japanskim korporacijama

JETRO Organizata e Tregtisë së Jashtme e Japonisë Spoljno trgovinska organizacija Japana

K K.D mall i qmontuar demontirana roba L

LAFTA Zona e Tregtisë së Lirë e Amerikës Latine Slobodna trgovinska zona Latinske Amerike

LASU Marrëveshja mbi Sektorin e Avioneve të Mëdhenjë Sporazum o većim avionima

LC leter-kredi kreditno pismo

LIBOR Kursi Ndërkombëtar i Ofruar i Londrës Londonski međunarodni kurs ponude

LOT niveli I përshtatjes tregtare nivo trgovinskog slaganja

LTA Marrëveshje Afatgjate mbi Tregtinë në Tekstilet prej Pambuku Dugoročni sporazum o trgovini pamučnim tekstilom

LTL nën kapacitet (ngarkesë) ispod kapaciteta (teret) LTFV nën vlerën e tregut ispod tržišne vrednosti M

MAC Njësia e Aksesit në Treg dhe e Konformitetit (Departamenti i Tregtisë i SHBA) Pristup tržištu i prilagođavanje (Ministarstvo trgovine SAD)

MAI Marrëveshja Shumëpalëshe mbi Investimet Višestrani sporazum o investicijama

MDB bankë shumëpalëshe për zhvillim Višestrana banka razvoja

MERKOSUR Mercado Comun del Sur (Tregu i Përbashkët Jugor) Zajedničko južno tržište

MFA Marrëveshja mbi Fibrat e Shumëllojshme Sporazum o raznovrsnim vlaknima

MFN kombi më i favorizuar najpovlašćenija nacija

MIF Fondi Shumëpalësh i Investimeve Višestrani investicioni fond

MIGA Agjencia Shumëpalëshe për Garantimin e Investimeve Višestrana agencija za garanciju i investicije

MITI Ministria e Tregtisë dhe e Industrisë Ndërkombëtare (Japoni) Ministarstvo međunarodne trgovine i industrije (Japan)

MNC korporatë shumëkombëshe multinacionalna kompanija

MOFERT Ministria e Jashtme për Marredhëniet Ekonomike dhe Tregtare (Rrepublika Popullore e Kinës) Ministarstvo za spoljne ekonomske i trgovinske odnose NR Kine

MOSS procesi i negociatave për një sektor specifik me orientim tregun (SHBA-Japoni)

Pregovarački proces za specifičan sektor sa tržišnom orijentacijom (SAD-Japan)

MoU memorandum mirëkuptimi Memorandum o razumevanju

MPT Ministria e Postave dhe e Telekomunikacioneve Ministarstvo pošte i telekomunikacija

MRA Marrëveshje për Njohje Reciproke Sporazum o međusobnom upoznavanju

MSA Marrëveshje Shumëpalëshe mbi Çelikun Višestrani sporazum o čeliku

MT ton metrik metrička tona

MTN negociata tregtare shumëpalëshe višečlani trgovinski pregovori

MTO Organizatë Tregtare Shumëpalëshe Višestrana trgovinska organizacija

N

NADBank Banka për Zhvillimin e Amerikës së Veriut Banka za razvoj Seeverne Amerike

NAFTA Marrëveshja e Tregtisë së Lirë e Amerikës së Veriut Sporazum slobodne trgovine Severne Amerike

NAICS Sistemi i Klasifikimit të Industrive të Amerikës së Veriut Klasifikovani sistem delatnosti Severne Amerike

NME ekonomi jo tregu vantržišna ekonomija NP Protokolli i Nairobit Najrobi protokol

NSC Këshilli i Sigurisë Kombëtare (SHBA) Savet nacionalne bezbednosti

NTB barierë jotarifore vantarifna ograničenja

NTDB Banka Kombëtare e të Dhënave Tregtare (SHBA) Nacionalna banka trgovinskih podataka (SAD)

NTE i ri në eksport novine pri izvozu

NTE Raporti i Vlerësimit të Tregtisë Kombëtare Ocenjivanje nacionalne trgovine

NTM i ri në treg novine na tržištu NTM masë jotarifore vantarifne mere NV vlerë normale uobičajena vrednost O

OAS Organizata e Shteteve Amerikane Organizacija američkih država

ODA ndihmë zyrtare për službena pomoć za razvoj

zhvillim

OECD Organizata për Bashkëpunim me Zhvillimin Ekonomik Organizacija za saradnju i privredni razvoj

OEEC Organizata Evropiane për Bashkëpunim Ekonomik Evropska organizacija za privrednu pomoć

OEM Prodhuesi Origjinal i Pajisjeve Originalni proizvođač osnovnih sredstava

OFAC Zyra e Kontrollit të Aseteve të Jashtme, Departamenti i Thesarit i SHBA Kontrolna služba inostranih pristupa, Ministarstvo finansija SAD

OMA marrëveshje për normalitet në tregje Sporazum o normalnosti tržišta

OPEC Organizata e Vendeve Eksportuese të Naftës Organizacija zemalja izvoznica nafte

OPIC Korporata e Investimeve Private Jashtë Vendit(SHBA) Korporacija privatnih investicija van zemlje (SAD)

P

PCG grup i koordinimit të politikës grupa za političku koordinaciju

PEC Këshilli për Eksportin Pranë Presidentit (SHBA) Savet za izvoz pri predsedniku (SAD)

PFC vend i huaj përparësor strana zemlja sa prvenstvom PL ligj publik javni zakon

PL 480 Ligji Publik 480 Ligji mbi Zhvillimin dhe Ndihmën në Tregtinë Bujqësorë (Ushqimi për Paqe SHBA) Javni zakon za pomoć i razvoj agrarne trgovine (Hrana za mir SAD)

POI periudhë hetimesh period istrage POR periudhë rishqyrtimi period za ponovno razmatranje

PPA protokoll i zbatimit të përkohshëm protokol privremenog izvršenja

PRC Republika Popullore e Kinës Narodna Republika Kina

PSI inspektim paralivrimor predpredajna inspekcija

PUDD detyrim dumpingu me mundësi mosarkëtimi dampinška obaveza sa mogućnošću nenaplate

PWL listë vëzhgimi e përparësisë izviđačka lista prvenstva

Q QR kufizime sasiore količinska ograničenja R R&D kërkim dhe zhvillim istraživanje i razvoj RBP praktikë kufizuese në ograničavajuća praksa u poslovanju

biznes RO-RO vetëlevizës samohodni S

S&D trajtim i veqantë dhe i diferencuar posebno i izdiferencirano tretiranje

SAA deklaratë e veprimit administrativ izjava upravnog postupka

SAF shërbimi për përshtatjen strukturore služba strukturalnog usklađenja

SB organ mbikqyrës nadzorni organ

SBA Administrata e Biznesit të Vogël (SHBA) Administracija malih biznisa (SAD)

SCM masa mbi subvencionet dhe balancimin mere nad subvencijama i balansiranje

SDN person i dyshuar për veprimtari të paligjshme sumnjivo lice za nezakonitu delatnost

SDR monedhë e posaqme e FMN-së posebna novčanica MMF-a

SECOFI Secretaria de Comercio y Fomento Indsutrial (Meksikë) Secretaria de Comercio y Fomento Industrial(Meksiko)

SED deklarata e dërguesit për eksportin Izvozna deklaracija pošiljaoca

SIC Klasifimi Industrial Standard standardna industrijska klasifikacija

SII Nisma mbi Pengesat Strukturore (SHBA-Japoni) Početak strukturalnih barijera (SAD-Japan)

SIMIS sistemet e informacionit të një tregu të vetëm të brendshëm Informacioni sistem unutrašnjeg tržišta jedne zemlje

SIMS shërbimi i një tregu të vetëm të brendshëm služba za samo jedno unutrašnje tržište

SITC Klasifikimi Standard i Tregtisë Ndërkombëtare standardna klasifikacija međunarodne trgovine

SNPA program i ri substancial veprimi nov suštinski program delovanja

SPS masa sanitare dhe fitosanitare sanitarne i fitosanitarne mere

STC kontrolli i tregtisë së letrave me vlerë kontrola trgovine vrednosnim papirima

STE ndërmarrje tregtare shtetërore državno trgovinsko preduzeće

STR Përfaqesues i Posaqëm për Negociata Tregtare specijalni predstavnik za trgovinske pregovore

T

TAA Ndihmë për Përshtatjen e Tregtisë (Shtetet e Bashkuara) Pomoć za usklađivanje trgovine (SAD)

TABD Diaog i Bisnesit Dijalog transatlantskog biznisa

Transatlantik TBT bariera teknike në tregti tehničke barijere u trgovini

TCC Qendra e Konformitetit të Tregtisë, Departamenti i Tregtisë i SHBA Centar za usklađivanje trgovine, Ministarstvo trgovine SAD

TCMD Direktiva për Mishin nga Vendet e Treta Direktiva o mesu iz trećih zemalja

TD Zhvillimi i Tregtisë (Departamenti i Tregtisë i SHBA) Razvoj trgovine, Ministarstvo trgovine SAD

TPD Programi i Tregtisë dhe i Zhvillimit program trgovine i razvoja

TEC tariff exterieur commun (tarifë e jashtme e përbashkët) spoljna zajednička tarifa

TEP Partneriteti Ekonomik Transatlantik Transatlantsko ekonomsko partnerstvo

TEU Traktati mbi Bashkimin Evropian (Traktati i Mastrihtit) Sporazum o evropskom ujedinjenju (Mastrihtski sporazum)

TNC Komiteti I Negociatave Tregtare Komitet trgovinskih pregovora

TNC korporate shumëkombëshe Trgovinska nacionalna korporacija

TPC Komiteti i Politikës Tregtare (SHBA) Komitet trgovinske politike

TPM Mekanizmi i Kontrollit për Damping Qeliku kontrolni mehanizam za damping čelika

TPRG Grupi i Rishqyrtimit të Politikës Tregtare(SHBA) Grupa razmatranja trgovinske politike (SAD)

TPRM mekanizmi i rishqyrtimit të politkës tregtare mehanizam ponovnog razmatranja trgovinske politike

TPSC Komiteti i Stafit të Politikës Tregtare(SHBA) Komitet osoblja trgovinske politike

TPSC Nenkomiteti i Politikës Tregtare(SHBA) Podkomitet trgovinske politike

TRIMS masat mbi investimet që lidhen me tregtinë mere nad investicijama u vezi trgovine

TRIPS aspektet tregtare të të drejtave të pronës intelektuale trgovinski aspekti prava intelektualne svojine

TSB Organi i Mbikëqyrjes së Tekstileve tekstilni nadzorni organ

TSUS Skema e Tarifave të Shteteve të Bashkuara Tarifna šema Sjedinjenih Država

TVA Tatimi mbi Vlerën e Shtuar (taxe a la valeur ajoutee) Porez na dodatnu vrednost

TVAW mesatare tregtare e ponderuar trgovinski merljivi prosek

TWEA Ligji mbi Tregtinë me Armikun zakon o trgovini sa neprijateljem u ratu

U UN Kombet e Bashkuara Ujedinjene Nacije

UNCITRAL Komisioni i Kombeve të Bashkuara për Ligjin Tregtar Ndërkombëtar Komisija UN-a za zakon o međunarodnoj trgovini

UNCTAD Konferenca e Kombeve të Bashkuara mbi Tregtinë dhe Zhvillimin Konferencija UN o trgovini i razvoju

UNCTC Qendra e Kombeve të Bashkuara për Korporatat Shumëkombëshe Centar UN-a za multinacionalne korporacije

UNDP Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim Program UN-a za razvoj

UNEP Programi i Kombeve të Bashkuara për Mjedisin Program UN-a za okolinu

UNESCO Organizata e Kombeve të Bashkuara për Arsimin,Shkencën dhe Kulturën Organizacija UN-a za prosvetu,nauku i kulturu

UNIDO Organizata e Kombeve të Bashkuara për Zhvillimin Industrial Organizacija UN-a za industrijski razvoj

UR Raundi i Uruguajit Urugvajska runda

URAA Akti i Marrëveshjeve të Raundit të Uruguajit Akt o sporazumima urugvajske runde

USAID Agjencia e SHBA-së për Zhvillimin Ndërkombëtar Agencija Sjedinjenih Država za međunarodni razvoj

USF&CS Shërbimi i Jashtëm dhe Tregtar i SHBA Spoljno trgovinska služba SAD???

USC Kodi i Shteteve të Bashkuara Kod Sjedinjenih Država

USDA Departamenti i Bujqësisë i SHBA Ministarstvo poljoprivrede SAD

USDOC Departamenti i Tregtisë i SHBA Ministarstvo trgovine SAD

USEC Misioni i Shteteve të Bashkuara në Komunitetet Evropiane Misija Sjedinjenih Država pri Evropskoj zajednici

USITC Komisioni i SHBA për Tregtinë Ndërkombëtare Komisija SAD za međunarodnu trgovinu

USOECD Misioni i SHteteve të Bashkuara në Organizatën për Bashkëpunimin dhe Zhvillimin Ekonomik

Misija Sjedinjenih Država u Organizaciji za saradnju i ekonomski razvoj

USP çmimi në SHBA cene u SAD

USTR Përfaqësuesi Tregtar i Shteteve të Bashkuara ose Zyra e Përfaqësuesit Tregtar të SHBA Trgovinski predstavnik Sjedinjenih Država

USTTA Administrata e SHBA për Udhëtimin dhe Turizmin,Departamenti i Administracija SAD za putovanje i turizam, Ministarstvo trgovine SAD

Tregtisë i SHBA

USUN Misioni i SHBA në Kombet e Bashkuara Misija SAD pri UN

V VAR tatim mbi rishitje porez na ponovnu prodaju

VAT tatim mbi vlerën e shtuar porez na dodatnu vrednost

VER kufizim vullnetar i eksportit dovoljno ograničenje izvoza

VL tatim i ndryshueshëm izmenljivi porez

VRA marrëveshje për kufizimin vullnetar sporazum o dobrovoljnom ograničenju

W

WCO Organizata Botërore e Doganave Svetska carinska organizacija

WCT Traktati i Wipo-s mbi Kopirajtin Wipo sporazum o pravima kopiranja

WEPZA Shoqata Botërore e Zonave Përpunuese të Eksportit Svetsko društvo izvoznih zona obrade

WIPO Organizata Botërore e Pronës Intelektuale Svetska organizacija za intelektualnu svojinu

WL Listë e Vëzhgimit Izviđački spisak

WPPT Traktati i Wipo-s mbi Ekzekutimet dhe Fonogramat WIPO sporazum o izvršenjima i fonogramima

WTDR Raporti me të Dhëna për Tregtaret Jashtë Vendit Izveštaj sa podacima o trgovcima van zemlje

WTO Organizata Botërore e Tregtisë Svetska trgovinska organizacija

WTO Organizata Botërore e Turizmit Svetska turistička organizacija