Przyjazne środowisku pojazdy i paliwa alternatywne

Przyjazne rodowisku pojazdy i paliwa alternatywne

P o l i cy A dv i c E n ot E s

CIVITAS Initiative to europejska akcja wspierajca miasta w zakresie wdro-

enia zintegrowanej polityki zrwnowaonego, ekologicznego i wydajnego

transportu. Wnioski wycignite podczas faz planowania, wdroenia i reali-

zacji dziaa podsumowano w dwunastu dokumentach pt. Policy Advice

Notes. Przedstawiaj one sposb radzenia sobie z problemami transpor-

tu miejskiego, przed ktrymi stan w przyszoci miasta Unii Europejskiej.

o2

Pol icy AdvicE notEs

Przyjazne rodowisku Pojazdy i Paliwa alternatywne

2

Informacje oglne

oPis dziaa

Ruch drogowy ma szkodliwe oddziaywanie na jako powietrza w miastach Europy. Wpywa to na jako ycia, a take na zdrowie miesz-kacw. Zmniejszenie zanieczyszcze spowo-dowanych przez emisje pojazdw uczestni-czcych w ruchu drogowym powinno wic by celem kadego miasta. Mona to zrealizowa dziki kilku moliwociom technicznym, zwi-zanym z wykorzystywanymi samochodami, ciarwkami i autobusami:1. Stosowanie bardziej przyjaznych rodowi-

sku paliw, takich jak biodiesel, biogaz, spr-ony gaz ziemny (CNG) lub propan-butan (LPG).

2. Wyposaenie pojazdw w filtry lub silni-ki najnowszej generacji (np. wprowadze-nie ulepszonych pojazdw przyjaznych dla rodowiska (EEV, Enhanced Environmental-ly Friendly Vehicles), speniajcych normy emisji rwnowane z norm emisji EURO poziom V lub VI). Dziaania te s mniej sku-teczne ni wprowadzanie nowych, ekolo-gicznych pojazdw i paliw, ale take mniej kosztowne.

Przyjazne rodowisku pojazdy i paliwa alternatywne

Wramach inicjatywyCIVITASII (2005

2009)wdroonoszeregdziaa,ktrych

celem byo wprowadzenie w miastach

europejskich pojazdw i paliw przyja-

znychdlarodowiska.Najwaniejszein-

formacjenatematwdroeniatychdzia-

a oraz dowiadcze miast objtych

inicjatyw podsumowano w niniejszym

dokumencie pt. Policy Advice Note.

Maonstanowipomocimateriainfor-

macyjnydlalokalnychpolitykwiinnych

decydentw zainteresowanych takimi

dziaaniami.

Zmniejszenie szkodliwych emisji ruchu drogowego

Pol icy AdvicE notEs

Przyjazne rodowisku Pojazdy i Paliwa alternatywne

3

GruPy doCelowe

Gwn grup odbiorcw tego rozwizania s kierowcy samochodw, a take menederowie lub waciciele flot rodkw transportu publicz-nego (np. operatorzy komunikacji publicznej, administratorzy lokalni, menederowie flot ko-mercyjnych), ktrych naley zachca do pro-pagowania komercyjnego i prywatnego uyt-kowania pojazdw bardziej przyjaznych dla rodowiska.

oddziaywanie i korzyCi

Dla ogu mieszkacwWdroenie bardziej przyjaznych dla rodowi-ska pojazdw zmniejsza zanieczyszczenie po-wietrza w miecie. Pozwala to zredukowa szkodliwe efekty emisji spalin i poprawi ja-ko ycia mieszkacw. W miastach uczest-niczcych w inicjatywie CIVITAS II osignito zmniejszenie emisji o przedstawione wartoci (patrz tabela powyej).W ujciu dugoterminowym wprowadzenie po-jazdw napdzanych biodieslem lub biogazem moe prowadzi do wikszej niezalenoci od paliw kopalnych i niestabilnych cen ropy.

Bez wzgldu na to naley zapewni, e biopa-liwo jest produkowane i transportowane zgod-nie z uznanym midzynarodowo zbiorem kry-teriw zrwnowaonego rozwoju. W tym celu wszystkie pastwa czonkowskie UE opra-coway zestaw jasnych regu oraz wsplny cel dotyczcy 10% wykorzystania biopaliw w transporcie w obrbie UE do 2020 r. Informacje na ten temat mona take znale w propozy-cji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie promowania stosowania energii ze rde odnawialnych1.

Dziaanie zwizane z wprowadzaniem pojazdw ekologicznych

(miasto uczestniczce w inicjatywie CIVITAS II)

Spowodowao redukcj emisji w %

CO2 CO NOx PM10 HC

Wprowadzenie autobusw napdzanych biodieslem zamiast autobusw speniajcych norm EURO 0/EURO I (Tuluza)

55% 20% 30% 85% 40%

Wprowadzenie autobusw napdzanych biodieslem zamiast autobusw speniajcych norm EURO II (Lublana)

- 49% 13% 46% 68%

Wprowadzenie autobusw napdzanych paliwem CNG zamiast autobusw speniajcych norm EURO II (Potenza)

12,5% - - - -

Wprowadzenie autobusw napdzanych paliwem CNG zamiast autobusw speniajcych norm EURO II (Tuluza, Ploeszti)

83,5% 75% -1% 91% 61%

Wprowadzenie autobusw napdzanych paliwem LPG zamiast autobusw speniajcych norm EURO III (Ploeszti)

21% 5 % 31% 96% -

Wprowadzenie takswek napdzanych paliwem LPG zamiast pojazdw z silnikami diesla i benzynowymi (Suczawa)

10% 7% 3% 33% -

Wprowadzenie autobusw EEV z silnikami zgodnymi z norm EURO IV i filtrami czstek oraz systemem AdBlue opartym na roztworze wodnym mocznika zamiast autobusw zgodnych z norm EURO III (La Rochelle)

2% 98% 68% 89% 98%

1 Komisja Europejska (2008): Propozycja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie promowania stosowania energii ze rde odnawialnych, Bruksela (Belgia).

ww

w.e

ltis.

org

Pol icy AdvicE notEs

Przyjazne rodowisku Pojazdy i Paliwa alternatywne

4

Dla osb fizycznychCho zakup pojazdw przyjaniejszych dla rodowiska wymaga wikszych nakadw ni nabycie konwencjonalnego samochodu z sil-nikiem benzynowym lub diesla, w wielu kra-jach europejskich osoby fizyczne zachca si rnymi rodkami do kupna tych nowych technologii. Osoby fizyczne mog na przykad oszczdza koszty paliwa dziki niszym po-datkom od cen paliw. Mog take korzysta z niszych podatkw, stanowicych kolejn za-cht do zakupu nowego samochodu.

Dla podmiotw gospodarczych Uywanie pojazdw bardziej przyjaznych

rodowisku pozytywnie wpywa na wizeru-nek firmy (np. przedsibiorstwa komunikacji publicznej lub floty komercyjnej), moe wic prowadzi do zwikszenia popytu na sprze-dawane przez ni towary i usugi.

Przedsibiorstwa mog oszczdza kosz-ty paliwa i korzysta z rnych rodkw za-chty oferowanych przez pastwo (np. ni-szego opodatkowania lub dofinansowania zakupu pojazdw przyjaznych rodowisku).

Wspieranie wdroenia bardziej ekologicz-nych paliw moe take wpyn na rozwj gospodarki lokalnej lub krajowej w dziedzi-nie produkcji i dystrybucji paliw alternatyw-nych.

Podstawowe warunki Powodzenia

Zalecane, i chyba najatwiejsze, jest zaini-cjowanie wykorzystania paliw ekologicznych przez floty rodkw transportu publicznego (komunikacj publiczn, takswki, firmy oferu-jce usugi wsplnego uytkowania samocho-dw), poniewa techniczne i logistyczne pro-blemy zwizane z dostaw pojazdw nap-dzanych paliwami alternatywnymi s atwiej-sze do rozwizania. Menederowie flot maj zwykle moliwo opracowania polityki zaku-pw, za posiadanie floty rodkw transportu publicznego moe zapewni osignicie masy krytycznej, niezbdnej do uzyskania lepszych cen. Zastosowanie pojazdw ekologicznych przez instytucje publiczne stwarza pocztko-we zapotrzebowanie na stacje z ekologicznymi paliwami, ktre stanowi niezbdny warunek dla zwikszenia popularnoci takich pojazdw wrd indywidualnych uytkownikw samo-chodw i menederw flot prywatnych. Jest to pierwszy krok do osignicia powszechnego wykorzystania pojazdw bardziej przyjaznych rodowisku.

Czasem niezbdne mog okaza si reorga-nizacja struktury przedsibiorstwa transpor-tu publicznego oraz przezwycienie ograni-cze i barier finansowych w celu umoliwie-nia aktywnego zaangaowania i bliskiej wsp-pracy ze wszystkimi instytucjami i organizacja-mi istotnymi w odniesieniu do danego dziaa-nia (np. policj drogow, lokalnym przedsi-biorstwem transportowym, konsultantami itp.). Naley rwnie zapewni, e kontekst prawny promuje zastosowanie w danym miecie po-jazdw i paliw bardziej przyjaznych rodowi-sku (np. przepisy krajowe dotyczce obowiz-kowych domieszek biodiesla do paliw kopal-nych, obowizek odnawiania flot przez miasta w celu osignicia unijnych celw w zakresie zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza).

Pol icy AdvicE notEs

Przyjazne rodowisku Pojazdy i Paliwa alternatywne

5

Etapy i harmonogram wdroenia

Podczas wdraania programu zachca-jcego lub zobowizujcego do stoso-wania paliw ekologicznych naley wzi pod uwag poniej wymienione kwestie, a take dziaania pomocnicze i odpowied-ni harmonogram wdroenia.

etaPy PraC

1. Opracowanie koncepcji Studium wykonalnoci dotyczce stanu ist-

niejcego oraz dostpnoci technik i mo-liwoci ich zastosowania w odniesieniu do flot w miecie.

Szczegowa analiza sytuacji na rynku do-staw i konkretnych dostawcw paliw ekolo-gicznych.

Analiza ram prawnych i instytucjonalnych (np. procedury przetargw publicznych na zakup wyposaenia i nowych autobusw, moliwoci skadania wsplnych zamwie w celu redukcji kosztw, ograniczenia do-stpu okrelonych pojazdw do garay we-wntrznych lub tuneli, dyrektywy dotyczce mieszania paliw z biodieslem itp.).

Stworzenie zespou projektowego (patrz take Partnerzy i udziaowcy).

Utworzenie odpowiedniego planu finanso-wego (analiza operacyjna z uwzgldnieniem kosztw eksploatacji wanych z punktu wi-dzenia zamwie publicznych, analiza nie-zbdnego wyposaenia).

2. Przetargi dla dostawcw pojazdw i paliw

3. Zamwienie pojazdw i dostaw paliw

4. Instalacja stacji paliw z odpowiednim wy-posaeniem

5. Opracowanie kampanii informacyjnych na temat korzyci pyncych z zastosowa-nych dziaa dla menederw flot komer-cyjnych i wacicieli samochodw, a take innych miejscowoci zainteresowanych ta-kimi rozwizaniami.

dziaania towarzyszCe, wzMaCniajCe Pozytywne eFekty

Ustanowienie stref ekologicznych, do kt-rych wstp bd miay tylko pojazdy zgod-ne ze zdefiniowan norm emisji.

Inicjatywy takie jak ulgi podatkowe i nisze opaty za parkowanie dla uytkownikw sa-mochodw bardziej przyjaznych rodowisku.

Poprawa dostpnoci komunikacji publicz-nej (np. nowe linie, rozszerzone rozkady, czstsze kursy) w celu osignicia pozytyw-nych efektw oglnych.

Inicjatywy marketingowe (promocje lub bez-patne dni korzystania z komunikacji pu-blicznej w momencie wprowadzenia pojaz-dw napdzanych paliwami ekologicznymi itd.).

Organizowanie kursw jazdy ekologicz-nej dla wszystkich uytkownikw pojazdw bardziej przyjaznych rodowisku.

HarMonoGraM

Dowiadczenia pokazuj, e wprowadzenie pojazdw i paliw ekologicznych bardziej przy-jaznych rodowisku moe wymaga do 4 lat. Okres ten moe wydawa si dugi, ale po wdroeniu tego rozwizania pynce z niego korzyci s widoczne natychmiast (lepsza ja-ko powietrza, poprawa wizerunku komuni-kacji publicznej itp.). Korzyci dugotermino-w jest fakt, e wicej uytkownikw prywat-nych kupowa bdzie pojazdy ekologiczne. Wynika to zarwno z zapewnienia niezbdnej infrastruktury, jak i z pozytywnych dowiad-cze, ktre powinny by promowane przez ad-ministratorw lub operatorw stosowanych rozwiza.

Pol icy AdvicE notEs

Przyjazne rodowisku Pojazdy i Paliwa alternatywne

6

Jakie inwestycje wi si z omawianymi dziaaniami?

Koszty inwestycji: Obecnie rednie ceny po-jazdw napdzanych gazem CNG lub LPG s okoo 1525% wysze od cen pojazdw kon-wencjonalnych. Na przykad autobus napdza-ny CNG w jednym z miast biorcych udzia w inicjatywie CIVITAS II, Wenecji, kosztuje o 42 500 EUR wicej ni standardowy autobus z na-pdem diesla. Samochody napdzane CNG s okoo 1500 do 3000 EUR drosze od kon-wencjonalnych, a mae samochody dostawcze kosztuj od 3500 do 5500 EUR wicej ni ich wersje z silnikami benzynowymi. Autobus z na-pdem hybrydowym kosztuje od 100 000 do 170 000 EUR wicej ni konwencjonalny auto-bus z silnikiem diesla (przykady z Niemiec). Kolejne koszty mog wiza si z budow, eksploatacj i konserwacj stacji oferujcych paliwa alternatywne.

Koszty konserwacji autobusw EEV wypo-saonych w filtry najnowszej generacji mog by od 7% do 23% nisze ni w przypadku au-tobusw zgodnych z norm Euro III (szacun-kowe wartoci to odpowiednio 0,77 EUR/km i 1,00 EUR/km). Przeksztacenie floty autobu-sw z konwencjonalnymi silnikami diesla w bardziej ekologiczne autobusy z napdem na gaz LPG moe skutkowa zwikszeniem kosz-tw konserwacji i eksploatacji. Koszty eksplo-atacji autobusw z napdem CNG s rwnie wysze (do 1523%) ni w przypadku ich od-powiednikw z silnikami diesla. Koszty konser-wacji autobusw z napdem metanowym s okoo 65% wysze ni koszty konserwacji au-tobusw napdzanych rop naftow. Naley take wzi pod uwag konieczno przeszkolenia personelu w zakresie konserwa-cji i napraw pojazdw wyposaonych w roz-wizania zgodne z now technologi.Dziki niszemu opodatkowaniu paliw alter-natywnych w wielu krajach Europy koszty pa-

liwa s zwykle nisze dla uytkownikw pojaz-dw bardziej przyjaznych rodowisku. Pojazdy EEV mog wygenerowa okoo 2% wzrost zu-ycia paliwa na kilometr w porwnaniu z auto-busami zgodnymi z norm Euro III. Koszty pa-liwa do autobusw z napdem metanowym s okoo 40% nisze ni w przypadku ich odpo-wiednikw z silnikami diesla, za koszty paliwa do pojazdw z napdem CNG s mniej wicej 19% nisze ni nakady na paliwo do autobu-sw zgodnych z norm EURO I. Wysze kosz-ty inwestycji oraz zuycie energii w przypadku autobusw napdzanych gazem CNG mog zosta czciowo skompensowane przez ni-sze ceny gazu ziemnego. Wsplne skadanie zamwie: Koszty za-kupu i eksploatacji pojazdw ekologicznych s wysze ni w przypadku pojazdw konwencjo-nalnych z silnikiem spalinowym wewntrzne-go spalania. Poprzez organizacj wsppracy midzy miastami, regionami i wojewdztwami a producentami pojazdw mona jednak wy-wiera wpyw na rynek. Powstaje w ten spo-sb sytuacja korzystna dla wszystkich zainte-resowanych: brana samochodowa i autobu-sowa moe produkowa i sprzedawa tasze pojazdy zgodne ze wspln norm europejsk.

Gwne czynniki decydujce o sukcesie

Czynniki wymienione poniej to gwne siy napdowe decydujce o rozpoczciu, a take o wydajnym i pomylnym wdroe-niu wyej opisanych dziaa:

Zaangaowanie lokalnych politykw i wadz a take operatorw i uytkownikw.

Polityczna ch do wdroenia dziaa na rzecz poprawy rodowiska i jakoci ycia mieszkacw w perspektywie dugotermi-nowej.

Ustalone cele polityki (np. dotyczce reduk-cji emisji CO2) w zakresie poprawy jakoci rodowiska na poziomie lokalnym, uwzgld-niajce konkretny harmonogram.

Pol icy AdvicE notEs

Przyjazne rodowisku Pojazdy i Paliwa alternatywne

7

Wykwalifikowane i wizjonerskie wadze miej-skie, odpowiedzialne za wdroenie zrwno-waonych rodkw transportu.

Jasne delegowanie przez miasto uprawnie do realizacji ustalonych celw zwizanych z transportem i rodowiskiem.

Gwarantowane zasoby finansowe, w tym dostpno rodkw na zakup pojazdw, pokrycie kosztw konserwacji oraz dostaw paliwa.

Moliwo wykorzystania istniejcej infra-struktury (np. stacji paliwowych i rurocigw gazu ziemnego lub biogazu).

Kampanie zwikszajce wiadomo, skut-kujce ogln znajomoci problemw zwizanych z ruchem drogowym i ich nega-tywnego oddziaywania na rodowisko.

Dostpno analiz dotyczcych oglnych kosztw (w tym oddziaywania na rodowi-sko) pojazdw ekologicznych w porwnaniu z konwencjonalnymi pojazdami z silnikami diesla.

Zainteresowanie lokalnych przedsibiorstw produkcj i/lub dystrybucj paliw ekologicz-nych; dostosowanie si do lokalnych moc-nych stron.

Pomocnicza rola zwizkw zawodowych, ktre w sektorze komunikacji publicznej zwaszcza w krajach Europy rodkowo-Wschodniej s silne i dobrze zorganizo-wanie.

Strategie pomylnego wdroenia

Wszystkie nowe i innowacyjne polityki publiczne staj przed istotnymi przeszko-dami utrudniajcymi ich przyjcie i ak-ceptacj. Oto kilka wskazwek, uatwia-jcych pokonanie niektrych najczciej wspominanych barier:

Wsparcie polityczneBrakiem wsparcia politycznego mona zaj si na poziomie krajowym, przekonujc decy-dentw o zaletach omawianych dziaa. Po-litycy szczebla lokalnego mog stymulowa ten proces na wyszych szczeblach, okazujc due zainteresowanie pojazdami bardziej przy-jaznymi rodowisku i wnioskujc o stworzenie przejrzystych uwarunkowa ramowych. Wszystkich politykw naley przekona o du-gofalowych korzyciach oraz o znaczeniu ich poparcia. Inicjatywy zwizane z ekologicznymi pojazdami naley uwzgldnia w dugotermi-nowych planach komunikacyjnych miast, za-twierdzanych przez politykw lokalnych i regio-nalnych. Trzeba podkreli, e wdroenie tych dziaa stanowi skuteczn strategi osigni-cia celu wyznaczonego przez wszystkie pa-stwa czonkowskie UE, dotyczcego zmniej-szenia emisji gazw cieplarnianych o 20% (do 2020 r.; w porwnaniu z 1990 r.). Innym celem pastw czonkowskich UE jest zwikszenie udziau energii odnawialnej do 20% w caym obszarze Unii.

Pol icy AdvicE notEs

Przyjazne rodowisku Pojazdy i Paliwa alternatywne

8

Zarzdzanie finansamiNaley zorganizowa wsplne skadanie za-mwie, stanowice narzdzie oszczdnoci kosztw. Jeli lokalne zasoby finansowe s niewystarczajce, mona wnioskowa o kra-jowe fundusze ochrony rodowiska lub fundu-sze europejskie (np. fundusze strukturalne lub fundusze spjnoci w uprawnionych regionach UE, przeznaczone na inwestycje w infrastruktu-r, pojazdy i modernizacj, inicjatyw CIVITAS Initiative, unijny Program bada, rozwoju tech-nologicznego i wdroe, program Intelligent Energy Europe (STEER)). Mona take uzyska kredyt w Europejskim Banku Inwestycyjnym (EIB). W szczeglnych przypadkach przedsi-biorstwa prywatne, takie jak dostawcy gazu lub paliwa, mog by zainteresowane wsp-finansowaniem paliw bardziej przyjaznych ro-dowisku.Przed zwrceniem si o zewntrzne finanso-wanie dziaa naley opracowa ich fachow koncepcj i plan wdroe, aby udowodni ich wykonalno.

Aspekty techniczneOpracowanie kompleksowej analizy stanu obecnego na pocztku dziaa zwizanych ze stymulowaniem rozwoju transportu ekologicz-nego jest niezbdne do zapewnienia wykorzy-stania najbardziej zrwnowaonych i obiecuj-cych technologii. Do znalezienia techniki, ktra faktycznie dziaa zgodnie z oczekiwaniami, wy-magana jest jednak bliska wsppraca wszyst-kich zaangaowanych stron. Produkcja biodiesla na du skal moe nie przynosi zwizanych z gazami cieplarnianymi korzyci, ktre mona osign przy produkcji biodiesla w oparciu o oleje odpadowe, realizo-wanej na ma skal. Aby nawet mae gospo-darstwa rolne i lokalne przedsibiorstwa do-starczay biopaliwa speniajce wymagane nor-my jakoci, niezbdne jest szkolenie w zakresie podstaw procesu produkcji i podanie informacji o stopie zwrotu z inwestycji w wyposaenie (np. od 5 do 7 lat w przypadku wyposaenia do es-tryfikacji do celw produkcji biodiesla).

Ramowe uwarunkowania prawnePoniewa przepisy krajowe rni si w po-szczeglnych krajach Europy, moe pojawi si potrzeba lobbowania w organach usta-wodawczych na rzecz zmian lub wprowadze-nia nowych przepisw, wspierajcych bardziej przyjazne dla rodowiska pojazdy i paliwa. Nie-ktre typy silnikw i inne rozwizania technicz-ne s niedozwolone w pewnych krajach, za biurokracja i specjalne procedury uzyskiwa-nia zezwole mog hamowa wdraanie eko-logicznych rodkw transportu miejskiego. W niektrych krajach (np. w Wielkiej Brytanii) na-ley zmieni struktury subsydiw, poniewa utrudniaj one stosowanie biodiesla w ko-munikacji pastwowej ze wzgldu na metod patnoci, opartej na obnice ce paliwowych i sprawiajcej, e uytkowanie pojazdw bar-dziej przyjaznych rodowisku staje si mniej atrakcyjne dla firm.

kluCzowe eleMenty do uwzGldnienia

Zachcanie menederw/wacicieli flot rodkw transportu do wprowadzania ekologicznych technologii. Powstaa in-frastruktura skoni take osoby fizyczne do zakupu pojazdw ekologicznych.

Zakup i utrzymanie pojazdw ekolo-gicznych wymaga wikszych inwesty-cji, ale ze wzgldu na nisze opodatko-wanie ekologicznych paliw koszty te zo-stan odzyskane w dugim okresie.

Poprzez wdroenie wsplnego skada-nia zamwie mona znaczco zmniej-szy ceny ekologicznych pojazdw.

Dziaania te umoliwiaj zmniejszenie emisji gazw cieplarnianych o 20%, co jest celem wyznaczonym przez Uni Europejsk na 2020 r.

Pol icy AdvicE notEs

Przyjazne rodowisku Pojazdy i Paliwa alternatywne

9

Kim s najwaniejsze zaangaowane osoby?

udziaowCy

Nastpujce osoby lub organizacje powinny by zaangaowane jako nieformalni doradcy lub poplecznicy: Lokalni politycy i pracownicy instytucji miej-

skich. Rne organizacje (np. grupy dziaaczy na

rzecz rodowiska, jeeli chodzi o odpowied-nie pojazdy i wskaniki emisji; grupy osb niepenosprawnych, jeeli chodzi o dostp-no pojazdw; organizacje pozarzdowe).

Og odbiorcw (kierowcw samochodw, uytkownikw samochodw wspuytko-wanych, osoby korzystajce z komunikacji publicznej) naley informowa lub aktywnie angaowa w konsultacje publiczne, wyda-rzenia lub warsztaty zwikszajce wiado-mo.

Przedsibiorstwa prywatne (np. dystrybuto-rzy, firmy dostawcze i spoywcze) naley in-formowa o zmianach i potencjalnych ko-rzyciach.

Operatorw stacji benzynowych, producen-tw i sprzedawcw samochodw oraz do-stawcw silnikw naley zaangaowa w proces informowania potencjalnych klientw.

Media (np. dziennikarze zajmujcy si kwe-stiami komunikacji publicznej lub ochrony rodowiska).

Gwni Partnerzy Projektu

Nastpujce typy osb maj kluczowe znacze-nie dla powodzenia inicjatywy na rzecz bardziej przyjaznych dla rodowiska pojazdw i paliw:

Decydenci: administracja, np. wydziay odpowiedzialne

za komunikacj publiczn, ochron rodo-wiska lub transport

parlamentarzyci i politycy na szczeblu krajowym, ktrzy mog lobbowa na rzecz bardziej przyjaznych rodowisku rozwiza w komunikacji publicznej

Operatorzy: operatorzy komunikacyjny flot transportu

publicznego wadze flot miejskich firmy leasingowe przedsibiorstwa prywatne i dostawcy paliw

w zakresie produkcji i dystrybucji bardziej ekologicznych paliw

Inni partnerzy: Konsultanci i instytucje badawcze oraz eks-

perci, odpowiedzialni za znalezienie najlep-szych rozwiza techniczno-organizacyjnych dla rnych miast, testowanie ich wydajnoci i ocen dziaa.

ww

w.e

ltis.

org

Pol icy AdvicE notEs

Przyjazne rodowisku Pojazdy i Paliwa alternatywne

10

Lista przykadw praktycznych w ramach inicjatywy CIVITAS II

W ramach inicjatywy CIVITAS II 13 miast wdroyo dziaania zwizane z pojazdami bardziej przyjaznymi rodowisku i wykorzystaniem paliw alternatywnych:

Burgos (Hiszpania): wsparcie dla paliw ekologicznych i wprowadzenie ekologicznych flot prywatnych i publicznych.

Debreczyn (Wgry): eksploatacja pojazdw napdzanych CNG oraz ramowe warunki uytkowania paliw alternatywnych.

Genua (Wochy): przejcie na wykorzystanie ekologicznych flot pojazdw.

Krakw (Polska): przejcie na wykorzystanie ekologicznych flot pojazdw.

La Rochelle (Francja): rozwj ekologicznego transportu zbiorowego.

Lublana (Sowenia): wdroenie i zastosowanie na szerok skal flot napdzanych biodieslem i CNG; utworzenie punktw informacji na temat pojazdw ekologicznych i paliw alternatywnych.

Malm (Szwecja): informacje o biogazie w sieci; ekologiczne pojazdy ciarowe z chodzeniem za pomoc CO2; ekologiczna flota miejska; samochody przystosowane do wymogw ochrony rodowiska; promowanie pojazdw ekologicznych poprzez dotowane miejsca parkingowe.

Norwich (Wielka Brytania): trasy dla pojazdw ekologicznych.

Potenza (Wochy): pojazdy ekologiczne.

Preston (Wielka Brytania): wprowadzenie ekologicznych autobusw.

Suczawa (Rumunia): flota autobusw wykorzystujcych paliwa alternatywne, promowanie paliw alternatywnych w sektorze publicznym i prywatnym.

Tuluza (Francja): eksploatacja flot autobusw ekologicznych na du skal; rozwizania wykorzy-stujce paliwa alternatywne.

Wenecja (Wochy): zastosowanie autobusw z napdem CNG i odzi napdzanych LPG.

GET MORE INFORMAT ION ON www.Civitas.euWICE J INFORMACJ I : www.Civitas.eu

Pol icy AdvicE notEs

Przyjazne rodowisku Pojazdy i Paliwa alternatywne

11

01

02

03

04

05

06

07

08

09

10

11

12

CIVITAS Policy Advise Notes wszystkie tematy w piguce

osiGniCie wydajniejszeGo wykorzystania PojazdwNowe formy uytkowania i wasnoci pojazdw

Przyjazne rodowisku Pojazdy i Pal iwa alternatywneZmniejszenie szkodliwych emisji ruchu drogowego

Miasta Przyjazne roweroM Wspieranie zdrowej i przyjaznej rodowisku mobilnoci

inteGraCja ParkinGw i zarzdzanie dostPeMPoprawa jakoci ycia w przestrzeniach miejskich w szczeglnie istotnych obszarach miasta.

loGistyka i dystrybuCja towarw Przyjazna rodowisku dystrybucja towarw w miastach

intel iGentne rodki zarzdzania MobilnoCiSkuteczne sposoby wpywania na zachowanie ludzi zwizane z przemieszczaniem si

PriorytetyzaCja koMunikaCj i Publ iCznej w MiastaCHUtworzenie szybkiego i niezawodnego, przyjaznego rodowisku rodka transportu

ProMowanie nowej kultury MobilnoCi w MiastaCH Informacje, marketing i edukacja

innowaCyjne systeMy inForMaCyjne w koMunikaCji PubliCznejUatwienie dostpu do komunikacji publicznej poprzez zapewnienie wiarygodnych informacji

innowaCyjne systeMy biletowe w koMunikaCj i Publ iCznejUatwienie dostpu do komunikacji publicznej poprzez oferowanie zintegrowanego systemu biletw

PoPrawa jakoCi usuG koMunikaCj i Publ iCznejZwikszenie atrakcyjnoci komunikacji publicznej dla obywateli

usuGi inForMatyCzne w kontroli ruCHu droGoweGoInnowacyjne narzdzia do optymalizacji zarzdzania ruchem drogowym

F INd Al l THESE bROCHuRES FOR dOWNlOAd ON www.Civitas.euWSZYSTKIE TE bROSZuRY S dOSTPNE dO PObRANIA NA STRONIE www.Civitas.eu

www.civitas.euStrona inicjatywy CIVITAS zawiera informacje na temat zwizanych z ni wiadomoci i wydarze. Znajduje si tam podsumowanie wszystkich pro-jektw CIVITAS, zestawienie miast uczestnicz-cych w tym programie oraz dane kontaktowe po-nad 600 osb dziaajcych w ramach CIVITAS.

Mona te uzyska tam szczegowe informacje na temat ponad 650 nowatorskich przykadw miast demonstracyjnych CIVITAS.

Mona te odwiedzi stron CIVITAS i wyszuka wietne przykady nowatorskich dowiadcze, pochodzcych z aktualnie realizowanych projek-tw zrwnowaonego transportu miejskiego. Je-li ktry pomys bdzie odpowiedni dla Pastwa miasta, lub jeli po prostu chc Pastwo dowie-dzie si wicej, istnieje moliwo skontaktowa-nia si z osob odpowiedzialn za dane dziaanie.

Osoba kontaktowaCIVITAS SecretariatC/o The Regional Environmental Center for Central and Eastern Europe (REC)Ady Endre t 9-11, 2000 SzentendreHUNGARY

E-mail: secretariat@civitas.euTel: +36 26 504046, Faks: +36 26 311294

Wydawca: CIVITAS GUARD Ocena, monitorowanie i rozpo-

wszechnianie informacji w ramach inicjatywy CIVITAS II. Autor:

Institute for Transport Studies, University of Natural Resour-

ces and Applied Life Sciences (BOKU), Vienna. Skad: FGM-

AMOR Austrian Mobility Research. rda: Wszystkie zdjcia

pochodz od miast uczestniczcych w projektach CIVITAS i ze-

spou CIVITAS GUARD i uzyskano zgod na ich wykorzystanie w

niniejszej publikacji. Podane liczby i wartoci s oparte gwnie

na wynikach projektw demonstracyjnych CIVITAS, zgaszanych

przez uczestniczce w nich miasta. W razie potrzeby wykorzy-

stano inne informacje dostpne w literaturze. Wydanie 2010.

Wydrukowano w Austrii.

Komisja Europejska ani osoby dziaajce w jej imieniu nie pono-

sz odpowiedzialnoci za sposb wykorzystania informacji za-

wartych w niniejszej publikacji. Pogldy w niej wyraone nie zo-

stay przyjte ani zatwierdzone przez Komisj i nie mona ich

uzna za wyraz jej pogldw.

Inicjatywa CIVITAS Initiative jest wspfinansowana przez

Program ramowy bada, rozwoju technicznego i wdroe, w

ramach czci programu dotyczcych energii i transportu.