Polityka budżetowa Unii Europejskiej

Slajd 1

Polityka budetowa Unii EuropejskiejEuropeistyka (niestacjonarne) III rokRobert Roskosz (nr 16908)Jarosaw Nowak (nr 16901)AKADEMIA LEONA KOMISKIEGO

Budet Unii Europejskiej jest planem dochodw i wydatkw Wsplnoty. Jest sporzdzany w euro, na okres budetowy jednego roku (tosamego z rokiem kalendarzowym). Budet UE nie moe przekroczy poziomu 1,24% Dochodu Narodowego Brutto (DNB) pastw czonkowskich, w rzeczywistoci oscyluje on okoo 1%. Taki te procent swojego DNB kade pastwo czonkowskie wpaca do budetu oglnego UE. Z unijnego budetu finansowane s wszelkie dziaania podejmowane przez Uni, polityki i programy pomocowe, a take jej administracja.Co to jest budet UEPierwotnie kada ze Wsplnot Europejskich: Europejska Wsplnota Gospodarcza (EWG), Europejska Wsplnota Wgla i Stali (EWWiS) Europejska Wsplnota Energii Atomowej (Euratom)miaa swj odrbny budet.

W 1967 r. w wyniku utworzenia jednolitych instytucji dla wszystkich Wsplnot, poczonobudety EWG, Euratomu oraz budet administracyjny EWWiS, tworzc budet oglny.

W 1971 roku wprowadzono system rodkw wasnych Wsplnot tzw. Traditional OwnResources (TOR), ktre skaday si z ce i opat rolnych.

Osiem lat pniej wprowadzono do TOR kolejny skadnik oparty na niewielkiej czci VATu.

Nastpnym etapem ksztatowania budetu Wsplnoty byo wprowadzenie w 1984 r. rabatubrytyjskiego, czyli zwolnienia Wielkiej Brytanii z czci wpat do wsplnej kasy.

Najwiksza reforma budetu w ostatnich latach zostaa przeprowadzona w 1988 roku wramach tzw. pakietu Delorsa.Kiedy utworzono budet UEI Pakiet DelorsaW I Pakiecie Delorsa okrelono nastpujce kierunki reformy systemu finansowego Wsplnoty:

Zasoby wasne:

Okrelono limit rodkw wasnych w relacji do Produktu Narodowego Brutto. W 1988 r. wynis on 1,15% PNB wczesnej Dziewitki. Obecnie wynosi 1,27% PNB Pitnastki. Wprowadzono czwarte rdo dochodw budetowych: rodek wasny oparty na ProdukcieNarodowym Brutto.Dyscyplina budetowa:

I Porozumienie Midzyinstytucjonalne w sprawie dyscypliny budetowej i poprawy procedurybudetowej, ktre weszo w ycie 1 lipca 1988 r., zobowizao trzy organy wsplnotowe: Komisj, Rad i Parlament Europejski, do przestrzegania dyscypliny budetowej i sprecyzowao zasady ich udziau w procesie tworzenia budetu.I Pakiet Delorsa cd.Dyscyplina budetowa cd.

Wanym elementem Porozumienia bya I Perspektywa Finansowa na lata 1988-1992. Bya to czteroletnia strategia finansowania dziaa Wsplnoty zawierajca maksymalne kwoty wydatkw oraz ich planowan struktur. Istotnym elementem dyscypliny budetowej byo ograniczenie wzrostu wydatkw na wspln polityk roln, poprzez powizanie ich dynamiki ze zmian PNB. Przyjto zasad, e wydatki rolne nie mog wzrosn w danym okresie wicej ni o 74% wzrostu PNB Wsplnoty w analogicznymczasie.Reforma funduszy strukturalnych

Podjto decyzj, e w 1993 r. wydatki strukturalne bd realnie dwukrotnie wysze ni w 1987 r.I Pakiet Delorsa cd.Efekty reformy

1. Zgodnie z zaoeniami, wydatki na polityk strukturaln w okresie objtym Perspektyw ulegy podwojeniu.

2. Mimo zjednoczenia Niemiec wydatki na polityk roln zostay utrzymane w ramach okrelonych puapw. Byo to jednak rezultatem dobrej sytuacji tego sektora i nie przekrelio koniecznoci przeprowadzenia gruntownej reformy rolnej.

3. Liczne korekty Perspektywy Finansowej miay przyczyny egzogenne wobec Wsplnoty(wynikay z wydarze na scenie midzynarodowej) i odzwierciedlay rosnce zaangaowanie Dziewitki w problemy Europy i wiata. Siedem rewizji Perspektywy suyo zwikszeniu wydatkw na zjednoczenie Niemiec, programy pomocowe dla Europy rodkowo-Wschodniej i Wsplnoty Niepodlegych Pastw, pomoc humanitarn dla pastw byej Jugosawii, wojn w Zatoce Perskiej, walk z godem w Afryce itp.

4. Dziki Porozumieniu Midzyinstytucjonalnemu usprawniono prace budetowe tak, e moliwe jest uchwalenie budetu z zachowaniem terminw przewidzianych prawem wsplnotowym.II Pakiet DelorsaNa pocztku 1992 r. Komisja przedstawia II Pakiet Delorsa zawierajcy propozycje dalszych zmiansystemu finansowego Wsplnoty. Nowe rozwizania miay wspiera wprowadzanie w ycie postanowie Traktatu o Unii Europejskiej podpisanego w 1992 r. w Maastricht. Dotyczyy one tym razem duszej perspektywy: okresu 1993-1999. Stay si podstaw decyzji podjtych przez Rad Europejsk na szczycie w Edynburgu w grudniu 1992 r. W padzierniku 1993 r. zostao osignite nowe Porozumienie Midzyinstytucjonalne, zawierajce Perspektyw Finansow na lata 1993-1999.Podstawowe zaoeniaW II Pakiecie Delorsa okrelono nastpujce kierunki reformy systemu finansowego Wsplnoty:

Zasoby wasne:Zwikszono limit rodkw wasnych w relacji do Produktu Narodowego Brutto stopniowo z poziomu1,2% PNB Wsplnoty w 1992 r. do 1,27% w 1999 r.

DochodyPodjto decyzj o stopniowym obnieniu jednolitej stawki VAT do 1% w 1999 r.Baza VAT pastw kohezyjnych miaa wynie maksymalnie 50% PNB, a nie jak dotychczas 55%. Wodniesieniu do pozostaych pastw, podjto decyzj o stopniowej jej redukcji do 50% w 1999 r.II Pakiet Delorsa cd.Wydatki

Zachowano limit wzrostu wydatkw rolnych w wysokoci 74% wzrostu PNB Wsplnoty w danym okresie. Zaoono znaczny wzrost wydatkw na wzmocnienie spjnoci ekonomicznej i spoecznej, co wizao si z powoaniem na mocy Traktatu z Maastricht Funduszu Spjnoci, z ktrego finansowane s projekty w dziedzinie ochrony rodowiska i infrastruktury transportu w pastwach, ktrych PNB per capita jest niszy ni 90% redniej dla Wsplnoty. Zwikszono o 30% rodki przeznaczone na polityk wewntrzn, szczeglnie na prace naukowobadawcze, sieci transeuropejskie, wspominane w Konkluzjach szczytu Rady Europejskiej w Edynburgu. Przyjto, e wydatki na dziaania zewntrzne wzrosn o 40%.II Pakiet Delorsa cd.Dyscyplina finansowa

II Porozumienie Midzyinstytucjonalne ustanowio now procedur wsppracy pomidzy Komisj, Rad i Parlamentem Europejskim w procesie uchwalania budetu.Wprowadzono konieczno trialogu przed podjciem decyzji odnonie oglnych priorytetw budetowych i przed przedstawieniem projektu budetu przez Komisj.Wprowadzono take procedur koncyliacyjn pomidzy Rad a Parlamentem Europejskim majc zastosowanie w odniesieniu do wydatkw obligatoryjnych. Polega ona na koniecznoci odbycia spotkania trzech stron i spotkania koncyliacyjnego najpniej w dniu ustalenia przez Rad projektu budetu, na ktrym przedstawiciele Parlamentu Europejskiego informuj Rad o swoim stanowiskuna temat tych wydatkw. Ustanowiono take zasad negatywnej ko-decyzji polegajc na przyjciu budetu zaproponowanego przez Komisj, jeli Rada i Parlament Europejski nie zmieni lub nie odrzuc jego projektu.Perspektywa finansowa plan wieloletni finansw UEPoczwszy od 1988 r. przyjmowana jest wieloletnia Perspektywa finansowa, ostatnio na 7 lat. Wydatki okrelone w Perspektywie nie mog zosta przekroczone w corocznym budecie. Ogranicza to znacznie pola konfliktu i stabilizuje wydatki w duszym okresie, ale zmniejsza moliwo elastycznej reakcji na nowe potrzeby.Tryb uchwalania perspektywy finansowej zajmuje prawie dwa lata. Jest to decyzja dotyczca kierunku rozwoju finansw publicznych UE na nastpne lata.Propozycj perspektywy finansowej przedstawia Komisja Europejska. Rada Europejska w trybie jednomylnej decyzji moe wprowadzi zmiany do propozycji Komisji. Zmiany musz zosta zaakceptowane przez Parlament Europejski.Wynegocjowana Perspektywa jest sankcjonowana Porozumieniem Midzyinstytucjonalnym, zawartym midzy Komisj, Rad i Parlamentem, bowiem Perspektywa finansowa nie jest przewidziana adnym obowizujcym traktatem. Obecna Perspektywa finansowa 2007-2013 zostaa przyjta Porozumieniem 17 maja 2006 r.Perspektywa finansowa plan wieloletni finansw UE cd.Perspektywa finansowa ustala trzy ograniczenia dla kadego roku:puap rodkw na zobowizania, jakie w danym roku moe podj UE;puap rodkw na patnoci - maksymalna wysoko faktycznych wydatkw;puap zasobw wasnych, ustalany na duszy okres czasu ni rok;w 2003 r. zosta ustalony w wysokoci 1,24% DNB.Rnica midzy puapem zasobw wasnych a puapem rodkw na patnocijest rezerw na wypadek wystpienia problemw finansowych

Procedura budetowa UE-Podstawowe elementy procedury zawarte w art. 272-276 Traktatu o Wsplnocie Europejskiej

-organy zaangaowane w powstawanie, realizacj i kontrol budetu:

Komisja Europejska,Rada Unii Europejskiej,Parlament Europejski,Trybuna Obrachunkowy.Procedura budetowa UE cd.Komisja Europejska Rada UE Parlament Europejski-Wstpny projekt budetu sporzdzany na podstawie preliminarzy wydatkw przygotowanych do koca czerwca przez instytucje wsplnotowe.

-Do koca sierpnia, Komisja przedkada sporzdzone zestawienie Radzie.Prawo wprowadzenia skonsultowanych z Komisj poprawek.

Uchwala projekt budetu i najpniej do5 padziernikaprzedkada go Parlamentowi. Zgoda na projekt wyraona w cigu 45 dni = uchwalenie budetu.

Moe zaproponowa poprawki, co powoduje powrt projektu do dalszej pracy w Radzie (tzw.drugie czytanie).

Moliwo zadania przedoenia nowego projektu.Zasady tworzenia budetu UEzasada jednoci i dokadnoci (ang.unity and accuracy) - wydatki nie mog przekracza planowanych, a cao zestawienia finansowego musi by zawarta w jednym dokumencie;

zasada powszechnoci (ang.universality) - zasada oparta na regule nieprzenonoci i niewyrwnywania;

zasada rocznego budetu (ang.annuality) - przypisuje wszelkie operacje budetowe do danego roku budetowego;

zasada rwnowagi (ang.equilibrium) - zakada, e dochody s rwne wydatkom i zakazuje zacigania poyczek oraz nie dopuszcza do powstaniadeficytu;Zasady tworzenia budetu UEcd.zasada doprecyzowania (ang.specification) - nakazuje uporzdkowanie wydatkw budetowych wedug rodzaju, przeznaczenia oraz jednostek odpowiedzialnych za jego realizacj;

zasada stosowania jednostki rozliczeniowej - ustala walut, w ktrej dokonywane s wszelkie rozliczenia - pocztkowo byo todolar amerykaski, nastpniefrank belgijski, odlat 80.ECU, za od1999euro;

zasada naleytego zarzdzania finansami (ang.sound financial management) - obliguje instytucje wsplnotowe oraz pastwa czonkowskie do dbaoci o prawidowe wykonanie budetu;

zasada przejrzystoci (ang.transparency) - przewiduje publikacj szczegowego projektu budetu oraz sprawozdania z jego wykonania.Struktura budetu UEDochody

Gwnym rdem dochodw budetu oglnego s zasoby wasne, na ktre skadaj si:

Opatywyrwnawcze z tytuu importu produktw rolnych tzw. opaty rolne i skadki cukrowe

Ca z tytuu importu produktw pozostaych

rodki z podatku VAT

Tzw. czwarte rdo stanowi wpaty wasne (wpaty bezporednie lub zwane inaczej wpatami z tytuu PNB)

Dochody pozostaeWydatki

Obligatoryjne:

Na wspln polityk roln

Wynikajce z umw midzynarodowych

Uczestnictwa w midzynarodowych organizacjach

Na wykonanie usug

Wynagrodzenia, szkody, rekompensaty

Rezerwa monetarna

Rezerwa na pomoc natychmiastowWydatki

Nieobligatoryjne:

Wsplna polityka rolna (fundusze strukturalne, Fundusz Spjnoci)

Rozwj regionalny

Edukacja, kultura, informacja, dziaania o charakterze socjalnym

Energia, bezpieczestwo nuklearne i rodowisko

Ochrona konsumenta, rynek wewntrzny

Badania i rozwj

Wsplna polityka zagraniczna i bezpieczestwa

Gwarancje i rezerwyStruktura budetu UE cd.Polski wkad do budetu UEdochody z ce oraz opat cukrowych i rolnych, ktre zostay pobrane przez nasz kraj jako czonka UE. Ministerstwo Finansw bazujc na comiesicznych raportach nt. wysokoci dochodw pochodzcych z tych rde zleca przekazanie 75% ich sumy, jako wkadu RP do budetu wsplnotowego. wpaty z tytuu VAT, procent DNB oraz skadka na sfinansowanie rabatu brytyjskiego. Patnoci te realizowane s kadego pierwszego roboczego dnia miesica.rodki finansowe pynce zBrukseli do Polski:

regularnie w I kwartale kadego roku KE realizuje przelewy pienidzy przeznaczonych na dopaty bezporednie dla rolnikw za poprzedni rok, zobowizania wynikajce z dofinansowania polskich projektw w ramach polityki spjnoci, przepywy nie trafiajce na konto Ministerstwa Finansw, lecz wprost do beneficjentw. Te transfery obejmuj rodki zwizane np. z realizacj programw wsplnotowych takich jak Leonardo da Vinci.

Zestawienie przepyww finansowych rodkw unijnych od 1 maja 2004 r. do 31 lipca 2009 r. (w Euro).

Zestawienie przepyww finansowych rodkw unijnych od 1 maja 2004 r. do 31 lipca 2009 r. (w Euro).

Zapewnia rodki na funkcjonowanie aparatu administracji KE, Rady, Parlamentu i innych instytucji UE, a take na wiadczenia socjalne dla unijnych urzdnikw.

Administracja

Na co wydawane s pienidze zbudetu UE:Wydatki z budetu UE s podzielone na kilka kategorii:Dzia Trway wzrost obejmuje: Konkurencyjno na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, Spjno na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia Dzia Zarzdzanie zasobami naturalnymi i ich ochrona dotyczy: finansowania Wsplnej Polityki Rolnej (WPR), finansowania polityki rybowstwa oraz ochrony rodowiska, Dzia Obywatelstwo, wolno, bezpieczestwo i sprawiedliwo obejmuje: Wolno, bezpieczestwo i sprawiedliwo, Obywatelstwo Programy popularyzujce kultur i sztuk, Dzia UE jako partner na arenie midzynarodowej obejmuje:1. pomoc rozwojow Unii Europejskiej dla2. pastw rozwijajcych si,3. polityk ssiedztwa,4. pomoc przedakcesyjn,5. wydatki na pomoc humanitarn. Dzia Administracja zapewnia rodki na funkcjonowanie aparatu administracji KE, Rady, Parlamentu i innych instytucji UE, a take na wiadczenia socjalne dla unijnych urzdnikw (rocznie na administracj przeznacza si 6% budetu UE), Dzia Wyrwnania dotyczy czasowego wsparcia dla budetw mniej zamonych pastw czonkowskich (Rumunii i Bugarii).Na co wydawane s pienidze z budetu UE cd.Rabat BrytyjskiPojcie to zwizane jest z Wielka Brytani, ktra staa si czonkiem Wsplnot w 1973 r., po wczeniejszym podpisaniu 22 stycznia 1972 r. traktatu akcesyjnego. Wielk Brytani przyjto w grupie z Irlandi i Dani. Gwnym osigniciem rzdu Margaret Thatcher w rundzie negocjacyjnej byo uzyskanie unijnej zgody na tzw. rabat brytyjski, czyli zniki w brytyjskiej wpacie do wsplnotowego budetu. Rabat brytyjski to inaczej system, zgodnie z ktrym Londyn wpaca o 1/3 mniej do unijnego budetu ni "powinien". Brytyjczycy otrzymali zgod na takie rozwizanie, gdy z powodu sabo rozwinitego rolnictwa i niewielkiego udziau biednych regionw otrzymuj relatywnie niewiele dotacji Brukseli. Bez "rabatu" dopacaliby wic do UE bardzo duo. Praktycznie od pocztku swojego czonkostwa Wielka Brytania miaa bardzo due ujemne saldo w relacji wielkoci wpat do uzyskiwanych pienidzy z UE. Gwnym powodem tej sytuacji by may sektor rolny. W zwizku z tym Wielka Brytania w niewielkim stopniu korzystaa ze wsparcia rolnictwa w ramach Wsplnej Polityki Rolnej, gwnego rda pomocy UE dla pastw czonkowskich. Jednoczenie pastwo to odprowadzao bardzo due wpaty do wsplnotowego budetu od PNB i z tytuu podatku VAT. Z tego powodu w 1975 roku doszo nawet do referendum w sprawie wystpienia Wielkiej Brytanii z EWG. W 1984 roku podczas Rady Europejskiej w Fontainebleau podjto decyzj, e Wielka Brytania bdzie miaa rabat we wpatach do budetu wsplnotowego. Sposb liczenia tego rabatu jest bardzo skomplikowany i dokonuje tego Komisja Europejska. Rabat ten polega na zwrocie Wielkiej Brytanii 66% rnicy pomidzy procentowym udziaem tego kraju w patnociach VAT a procentowym udziaem wypatach z budetu UE, odniesionej do caoci wypat unijnych. Rabat jest udzielany poprzez obnienie VAT base (podstawy VAT) Wielkiej Brytanii. Rabat brytyjski jest pokrywany przez pozostae pastwa czonkowskie z tym, e na mocy decyzji z Berlina z 1999 roku Niemcy, Austria Szwecja i Holandia wpacaj tylko 25% kwoty, ktra na nie przypada. Te cztery kraje same s duymi patnikami netto do budetu UE.

Budet 2014-2020

Szacowana wielko budetu w latach 2014-2020

354 mld czyli 0,37% DNB UE-27bez rozwoju wsi i rybowstwa 0,34% DNB UE-27

Spadek udziau pastw UE-15 z 48% do 33%Przyszo polityki spjnociPrzegld budetu UE: wyniki bada spoecznych

Wnioski Z przeprowadzonych w styczniu 2008 roku na zlecenie UKIE bada spoecznych na temat postrzegania budetu UE w Polsce wynika, e:zdaniem 2/3 ankietowanych naley dy do zwikszania budetu UE (1/4 jest zdania, e budet powinien by ograniczany),poowa Polakw uwaa, e uczestnictwo we wsplnym rynku jest waniejsze ni pozyskiwanie rodkw z budetu UE (43% jest przeciwnego zdania),priorytetowe dziedziny, jakie powinny by finansowane z budetu UE to zdaniem Polakw: ochrona zdrowia, rozwj komunikacji (drogi, koleje, lotniska), dopaty dla rolnikw, a w drugiej kolejnoci stypendia dla modziey i ochrona rodowiska.

DZIKUJEMY ZA UWAGrdahttp://europa.eu/abc/budget/future/index_pl.htm#buildhttp://europa.eu/pol/financ/index_pl.htmhttp://www.ukie.gov.pl/http://www.cie.gov.pl/WWW/quest.nsf/DocByWykazZmian/26C3FAA1A16B9131C1256E8600280105?openhttp://pl.wikipedia.org/wiki/Budet_Unii_Europejskiej