Pobierz omówienie

20 i 21 NFM, Sala Gwna KGHMgrudnia wtorek i roda 19:00 Magda Umer i wity MikoajAndrzej Kosendiak dyrygentNicholas Sharratt tenorMagda Umer piewWojciech Borkowski fortepianAnna Rutkowska-Schock fortepianMicha Rot fortepianTomasz Guchowski organyChr NFMAgnieszka Frankw-elazny kierownictwo artystyczne Chr Chopicy NFMMagorzata Podzielny kierownictwo artystyczne Izabela Polakowska-Rybska przygotowanie chrwUczestnicy Akademii Orkiestrowej NFM

Program:Benjamin Britten (19131976) wity Mikoaj kantata op. 42 [47']I Introduction II The Birth of Nicolas III Nicolas devotes himself to God IV He journeys to Palestine V He comes to Myra and is chosen Bishop VI Nicolas from Prison VII Nicolas and the Pickled Boys VIII His Piety and Marvellous Works IX The Death of Nicolas***Koldy i pastoraki polskie (opr. Wojciech Borkowski): Bardzo smutna kolda, Cicha noc, Kolda dla nieobecnych, Lulaje, Jezuniu, My te pastuszkowie, Na gocicu egiptowym, Oj, maluki, maluki, Szara kolda, Kolda do Tczowego Boga [40']

Sponsor Akademii Orkiestrowej NFM

B. Britten

OmwienieKrzysztof Komarnicki

Zadziwiajc cech brytyjskiej kultury muzycznej jest zamiowanie synw i cr Albionu do muzyko-wania amatorskiego. Amatorski w tym wypadku oznacza jedynie, e nie jest to rdo dochodu gr na instrumencie traktuje si bardzo po-wanie. Wyksztacony Brytyjczyk najpewniej na czym gra albo gra. Orkiestry amatorskie istniej zarwno w wielkich orodkach, jak i maych mia-steczkach. Wiemy oczywicie, e wszyscy Wosi piewaj i kochaj oper Anglicy s Wochami muzyki instrumentalnej, cho, jako protestan-ci, nie zaniedbuj te sztuki piewu chralnego. W zasadzie dobr angielsk szko mona pozna po poziomie jej orkiestry (a dziw, e orkiestra nie peni prominentnej funkcji w Hogwarcie). Wiele wietnych dzie wybitnych kompozytorw po- wstao na zamwienie konkretnych szk utwo-ry takie pisywali choby Gustav Holst i Benjamin Britten, ale te kompozytorzy obcy, jak Arvo Prt.

Kantata wity Mikoaj Brittena powstaa w roku 1948 na zamwienie Lancing College w Sussex dla uczczenia 100. rocznicy powstania szkoy. Zapew- ne w zamwieniu dziea u Brittena mia udzia Pe- ter Pears, wybitny tenor i przyjaciel kompozytora, a take wychowanek Lancing. Temat kompozycji wie si rwnie z sam szko, ktrej jednym z patronw jest w. Mikoaj. Libretto stworzy Eric Crozier, pisarz i reyser, ktry przygotowa m.in. prapremier Petera Grimesa, a w 1948 r. wraz z Brittenem i Pearsem powoa do ycia festiwal w Aldeburghu.

wity Mikoaj Ten najpopularniejszy jest tak popularny, e Rada Jzyka Polskiego w odniesie-niu do jego rozpoznawalnego imageu kae stoso-wa pisowni wity mikoaj to ten zaywny jegomo podrujcy z elfami i reniferami, w ku- braczku w kolorze sponsora (popularny napj gazowany). W kolejnych krajach ma rny modus operandi w Anglii prezenty lduj w skarpetach, w Czechach w butach, a u nas pod poduszk. W kadym razie odbywa si to 6 grudnia. Wedle

niektrych odpowiada te za prezenty pod cho- ink, chocia tu nie ma zgody, bo kontrkandyda-tami s anioowie, jeden z Trzech Mdrcw, a nawet sam Jezus. Mao tego Holendrzy wierz w rozdajcego prezenty eglarza; ta wiara miaa realne empiryczne podstawy, gdy Niderlandy byy morsk potg.

Gdzie mieszka wity Mikoaj? Nie wiadomo, w kadym razie listy odbiera w Kanadzie, Norwe-gii i Finlandii

O Mikoaju, witym Kocioa wschodniego i za- chodniego, zdawaoby si, wiemy wicej. Biskup- -cudotwrca yjcy na przeomie III i IV w. wyda-je si postaci na wskro realn, jego ywot jest opisany w wielu rdach. Czy aby na pewno? Niestety, nie. Jest jednak postaci tak wspania, pen dobroci, natchnion przez Boga, hojn, wspczujc i pomocn, e jego kult powsta ju we wczesnym redniowieczu i trwa do dzi. w. Mikoaj jest jednym z najpopularniejszych pa-tronw w samym Rzymie s pono 34 witynie, ktrym patronuje Mikoaj, a na caym wiecie jest ich ze dwa tysice. Jednak gdy Koci katolicki podj wysiek zbadania historycznych rde do ywotw witych, wielu z nich znikno z oficjal-nego kalendarza jako postaci legendarne, fikcyjne bd alegoryczne. Biskup z Miry by jednym z nich. Nie znaleziono jego imienia wrd uczestnikw soboru nicejskiego z 325 r., w ktrym mia wzi udzia, cho znamy ponad sto osb, ktre tam si pojawiy. Pierwsze zapiski o Mikoaju pochodz dopiero z VI w., 200 lat po jego domniemanej mierci. Oficjalnie zatem Koci rzymski usun Mikoaja z listy witych, a i powicony mu dzie 6 grudnia jest obecnie witem dowolnym inny-mi sowy, ze wzgldu na due rozpowszechnienie kultu w. Mikoaja nadal zezwala si na czczenie go lokalnie. Czyny przypisywane witemu stano-wi wszak budujcy moralnie przykad, a legendy obfituj w dramatyczne wydarzenia, zrcznie uka- zane przez ulubionego librecist Brittena.

Kantata wity Mikoaj jest pierwszym z dwunastu utworw skomponowanych przez Brittena z myl

o wykonawcach amatorach. Potrzeba ledwie kil-ku muzykw profesjonalnych. S to: tenor solo, liderzy poszczeglnych grup smyczkw, ktrzy maj pocign za sob amatorw, oraz per-kusici. Reszta moe by pozostawiona modym, wci jeszcze uczcym si muzykom, std ten utwr jest czsto wykonywany przez orkiestry szkolne w Anglii oraz zespoy modzieowe na caym wiecie. Cho skomponowana dla Lancing College kantata miaa prawykonanie, za zgod szkoy, na pierwszym festiwalu w Aldeburghu, krytycy zostali poproszeni o wstrzymanie si z recenzjami do czasu oficjalnej premiery. Oba koncerty poprowadzi kompozytor, a Peter Pears wykonywa parti solow, ktra powstaa z myl o jego gosie.

Utwr ma dziewi czci i przedstawia ywot witego Mikoaja od narodzin do mierci. Tenor wciela si w posta tytuow (a w scenie narodzin parti t piewa najmodszy chopiec z chru, jak szczegowo wyjania kompozytor), chr za przyjmuje rne role w zalenoci od rozwoju ak-cji. Bywa nawet personifikacj nieoywionej przy-rody, jak w scenie burzy morskiej, gdy chr eski uosabia rozszalay ywio. W finale czci pitej i dziewitej, przynajmniej w Anglii, do wykonania docza si publiczno Britten wykorzysta tu popularne psalmy, znane kademu Brytyjczykowi.

Akcja zaczyna si wspczenie: chr piewa in-wokacj do witego Mikoaja, ktry odpowiada zza zasony szesnastu stuleci. Nastpuje scena narodzin. Przyszy wity wyskakuje z ona mat-ki i natychmiast piewem zaczyna chwali Boga, a w kolejnej scenie decyduje si powici swe ycie Najwyszemu. Ten epizod okazuje si wyjt- kowo wysmakowany brzmieniowo: obsada jest zredukowana tylko do tenorw i smyczkw. Scena czwarta to morska podr do Palestyny. Na morzu stakiem miota miertelnie niebezpieczny sztorm, ktrego niszczycielsk si ucisza Mikoaj moc swej modlitwy. Nic wic dziwnego, e wierni z Miry wybieraj Mikoaja na swego biskupa. Sce- na szsta rozgrywa si w wizieniu, w ktrym Mi- koaj nawouje do nawrcenia, sidma za jest

najbardziej dramatyczna i dzieci nie powinny jej sucha bez wiedzy rodzicw. W gospodzie Mikoaj pragnie si poywi, ale wyczuwa co dziwnego w podanej potrawie. Ze zgroz uwiadamia sobie, e s to ciaa trzech zaginionych chopcw, kt- rych oberysta zabi i zakonserwowa w soli. Bi- skup dokonuje cudu: przywraca chopcw do ycia.

Przedostatnie ogniwo opowiada o hojnoci Mi-koaja. Pojawia si synna scena wrzucenia przez komin trzech sakiewek zawierajcych posag dla trzech ubogich panien to std bior pocztek wszystkie opowieci o dyskretnym darczycy, od-wiedzajcym noc pokoje grzecznych dzieci.

Fina to scena mierci; w przeciwiestwie do wielu wczesnych chrzecijan, biskup Miry unikn losu mczennika. Umar jako starzec, mierci natu-raln. W kantacie jest to pogodna scena, gdy Mikoaj przyjmuje do wiadomoci to, e ycie doczesne skoczy si musi, mier za postrzega jako narodziny do nowego ycia. Cao zamyka chr Niezbadane s wyroki boskie, czcy afirmacj Boga i podziw dla witego Mikoaja (tu wanie doczy si mog suchacze).

Andrzej KosendiakDyrektor Narodowego Forum Muzyki im. W. Luto- sawskiego we Wrocawiu, dyrygent i pedagog, naley do najaktywniejszych muzykw i orga-nizatorw ycia muzycznego w Polsce. Jest ab-solwentem Wydziau Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki Akademii Muzycznej we Wrocawiu, w 2013 r. uzyska stopie doktora habilitowanego. Przez wiele lat prowadzi intensywn dziaalno pedagogiczn na wrocawskiej Akademii Muzy-cznej, m.in. w latach 20012009 peni funkcj kierownika Midzywydziaowej Pracowni Muzy-ki Dawnej. W latach 20142016 by profesorem Akademii Muzycznej w Gdasku, a od 2016 r. ponownie wykada we wrocawskiej uczelni. Zainicjowa cykl wydawnictw pytowych 1000 lat muzyki we Wrocawiu, jest pomysodawc i kie- rownikiem artystycznym projektu nagrania dzie wszystkich Witolda Lutosawskiego. Dziki jego staraniom realizowany jest wsplny projekt fonograficzny P. McCreesha i Chru NFM obej- mujcy nagrania wielkich dzie oratoryjnych. Szczeglnym zainteresowaniem artysty cieszy si muzyka dawna: w 1985 r. wspzaoy zesp Collegio di Musica Sacra i do dzi nim kieruje. Koncertowa w wielu krajach Europy, a take w USA, wystpowa na najbardziej prestiowych festiwalach i w renomowanych salach koncer-towych. Nagra nieznane dotd dziea z Biblio-teki Uniwersyteckiej we Wrocawiu, z Biblioteki w Strasburgu, a take pyty zawierajce dziea A.M. Bononciniego, G.G. Gorczyckiego, W.A. Mo-zarta, B. Pkiela i M. Mielczewskiego. Regularnie dyryguje NFM Filharmoni Wrocawsk i Chrem NFM, Wrocawsk Orkiestr Barokow oraz ze-spoami filharmonicznymi z caej Polski. W 2016 r. zosta laureatem Nagrody Prezydenta Wroca-wia; ponadto otrzyma Dolnolski Klucz Sukcesu w kategorii Najwiksza osobowo w promocji regionu.

Nicholas SharrattUkoczy Royal Northern College of Music w Man- chesterze oraz londysk National Opera Studio. Po zdobyciu nagrody im. E. Vietheera w Glynde- bourne zosta przyjty do renomowanej Peter Moores Foundation. Ostatnio zadebiutowa w Royal Opera House w operze Nos Szostakowicza, ponadto wystpi w nastpujcych rolach: Nanki-Poo w operze Mikado, Remendado w operze Carmen i Richard w operze The Devil Inside (Scottish Opera), Ja w operze Piotru Pan (Welsh Natonal Opera), Lucano/onierz w Koronacji Poppei (Opera North), Fernando w Il Furioso allisola di San Domingo (English Touring Opera). Artysta wyko- nuje te repertuar oratoryjny i koncertowy wyst- powa w Pasji wg w. Jana z zespoem Trondheim Baroque, Mesjaszu w Cadogan Hall, Petite Messe Solennelle w St Johns Smith Square, kreowa rwnie rol Parryego Jonesa w A Serenade to Music podczas BBC Proms. Bra udzia w nagraniach dla wytwni Chandos i Naxos. W planach ma wystpy podczas Aldeburgh Festival.

Andrzej Kosendiak, fot. ukasz Rajchert

Nicholas Sharratt, fot. archiwum artysty

Nicholas Sharratt, fot. archiwum artysty

Magda UmerPieniarka, aktorka, scenarzystka i reyserka. Laureatka pierwszych nagrd na festiwalu FAMA w 1969 i 1970 r. Perfekcyjne poczenie wiersza, muzyki i aktorstwa w jej wykonaniu sprawio, e upowszechnia si moda na piosenk poetyck. Artystka tworzy widowiska poetyckie dla teatru, estrady i telewizji, programy powicone twrcom piosenki literackiej i studenckiej m.in.: M. Grechu- cie, A. Osieckiej, J. Przyborze, J. Wasowskiemu i K. Jdrusik. W kwietniu 2009 r. podczas jubile- uszowego recitalu z okazji 40-lecia pracy arty- stycznej Minister Kultury Bogdan Zdrojewski od-znaczy artystk Zotym Medalem Zasuony Kulturze Gloria Artis. W padzierniku 2016 r. ukazaa si jej najnowsza pyta pt. Bezsenna noc.

Wojciech BorkowskiPianista, kompozytor, araner. Absolwent PWSM im. F. Chopina w Warszawie (1977). Wykadowca teje uczelni w latach 19771990. Od 1977 r. zwizany z teatrami, m.in. Teatrem Narodowym, Teatrem Nowym i Teatrem Powszechnym, od 25 lat jest kierownikiem muzycznym Teatru Ateneum. Wsp- twrca muzycznych przedstawie, m.in. K. Jandy (Kobieta zawiedziona, Callas, Marlena), M. Umer (Zimy al, Big Zbig Show), i koncertw, m.in.: Zielono mi (Opole 1997), Mynarski, czyli trzy elementy, Trzymaj si swoich chmur. Wojciech Borkowski jest autorem piosenek, m.in. do sw W. Mynarskiego, A. Poniedzielskiego, J. Kofty, M. Sosnowskiego i J. Woka, oraz muzyki teatralnej i filmowej (Pestka).

Akademia Orkiestrowa NFMTo organizowany ju po raz drugi przez Narodowe Forum Muzyki im. Witolda Lutosawskiego we Wrocawiu program edukacyjny, ktry jest znakomit form przygotowania modych muzykw do pracy w orkiestrach. Trwajcy od padziernika 2016 r. do maja 2017 r. projekt skada si z comiesicznych zaj prowadzonych przez koncertmistrzw i liderw NFM Filharmonii Wrocawskiej. Uczestnicy bior udzia w zajciach indywidualnych, sekcyjnych i orkiestrowych, poznaj literatur orkiestrow, a take uczestnicz w spotkaniach z artystami, takimi jak Jacek Kaspszyk, Nicholas Sharratt, Marzena

Diakun, Andrzej Kosendiak, Micha Klauza, Piotr Tarcholik oraz Magda Umer.

PENE BIOGRAMY ARTYSTW: www.nfm.wroclaw.pl/repertuar/biogramy

Wojciech Borkowski, fot. Magdalena Tasarz

Magda Umer, fot. Woody Ochnio

Magda Umer, fot. Woody Ochnio

Partner: Sponsor zoty: