Cradle to Cradle in het Kazernekwartier Venlo
Cradle to Cradle in het Kazernekwartier Venlo
1
Inhoudsopgave-
1! INLEIDING ................................................................................................................................. 2!1.1! LEESWIJZER................................................................................................................................... 2!
2! RELEVANTE-ACHTERGRONDINFORMATIE.................................................................................. 3!2.1! CRADLE!TO!CRADLE!IN!VENLO .......................................................................................................... 3!2.2! KAZERNEKWARTIER!VENLO .............................................................................................................. 4!2.3! TOEPASSING!VAN!DE!CRADLE!TO!CRADLE9PRINCIPES!IN!DE!PRAKTIJK........................................................ 5!2.4! CRADLE!TO!CRADLE!IN!DE!GEBOUWDE!OMGEVING ............................................................................... 6!
3! TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN-VAN-CRADLE-TO-CRADLE-IN-HET-KAZERNEKWARTIER............... 7!3.1! INVENTARISEREN!VAN!DE!DOCUMENTEN ............................................................................................ 7!3.2! THEMA!1:!HERNIEUWBARE!ENERGIE ................................................................................................. 8!3.3! THEMA!2:!CONTINUE!MATERIAALKRINGLOPEN.................................................................................... 8!3.4! THEMA!3:!ZELFVOORZIENEND!IN!WATER ............................................................................................ 9!3.5! THEMA!4:!FUNCTIONEEL!GROEN....................................................................................................... 9!3.6! THEMA!5:!ARCHEOLOGIE!&!CULTUURHISTORIE ................................................................................. 10!3.7! CRADLE!TO!CRADLE!ALS!ECONOMISCH!PRINCIPE ................................................................................ 11!3.8! GEVRAAGDE!BESLUITVORMING....................................................................................................... 12!
4! KOMPAS-VOOR-ONTWIKKELING ............................................................................................. 13!4.1! DOORKIJK!NAAR!HET!VERVOLGPROCES ............................................................................................. 13!
2
1 Inleiding-Bij! de! vaststelling! van! het! ontwikkelplan! voor! het! kazernekwartier! op! 25!mei! 2011! is! een!belangrijke! bouwsteen! gelegd! voor! de! verdere! uitwerking! van! het! plan! voor! het!Kazerneterrein.!Het!ontwikkelplan!beschrijft!daarbij!op!hoofdlijnen!de!stedenbouwkundige!contour,! de! financiële! consequenties! van! de! planontwikkeling,! de! wijze! waarop!cultuurhistorie!een!plek!in!het!gebied!krijgt!én!een!eerste!aanzet!over!het!toepassen!van!het!Cradle!to!Cradle!principe!bij!de!toekomstige!planontwikkeling.!!!Ten!aanzien!van!dit! laatste!aspect! is!op!basis! van!eerder! vastgestelde!beleidsdocumenten!met! betrekking! tot! het! kazerneterrein! (o.a.! ontwikkelplan! FHK)! en! Cradle! to! Cradle! (o.a!uitvoeringsprogramma! Cradle! to! Cradle,! 2009)! het! document! Cradle! to! Cradle! in! het!Kazernekwartier!opgesteld.! ! !Dit!document!beschrijft!de!wijze!waarop!de!komende!20! jaar!(planhorizon! van! de! ontwikkeling! van! het! kazernekwartier)! de! Cradle! to! Cradle! principes!verankerd!kunnen!worden!bij!de!planontwikkeling!van!het!Kazernekwartier!en!legt!daarmee!een! verbinding! tussen! eerdere! vastgestelde! documenten! die! betrekking! hebben! op! de!ontwikkeling!van!het!Kazernekwartier!en!Cradle!to!Cradle!in!de!gemeente!Venlo.!Daarnaast!zullen! de! in! dit! document! genoemde! uitgangspunten! vertaald! worden! in! het!beeldkwaliteitsplan! voor! het! Kazernekwartier! en! de! outputspecificatie! voor! het!Multifunctionele!Centrum!(MFC).!!In! het! boek! Cradle' to' Cradle,' Remaking' the'Way'We'Make' Things! introduceren!Michael!Braungart! en! William! McDonough! een! benadering! ‘van! wieg! tot! wieg’.! Een! benadering!waarmee! biologische9! en! technologische! kringlopen! worden! gesloten,! zonder! schadelijke!effecten! voor! het! milieu.! Reststoffen! worden! grondstoffen! voor! een! volgende! cyclus.!Daarvoor!benut!de!Cradle!to!Cradle9benadering!de!volgende!principes:!
Afval!is!Voedsel,!alles!is!een!voedingstof!voor!iets!anders;! Benut!de!zon,!gebruik!volledig!hernieuwbare!energie;! Geniet!van!diversiteit,!in!soorten,!cultuur!en!innovatie.!
Het!doel! van!de!Cradle! to!Cradle9benadering! is:! ‘Een!plezierig!diverse,! veilige,! gezonde!en!rechtvaardige! wereld,! met! schone! lucht,! water,! bodem! en! energie! –! waarin! economie,!gelijkwaardigheid!en!ecologie!harmonieus!worden!genoten’.!!
1.1 Leeswijzer-In! dit! document! zal! allereerst! ingegaan! worden! op! relevante! achtergrondinformatie! met!betrekking! tot! het! Kazernekwartier! en! Cradle! to! Cradle.! Vervolgens! volgt! een! beschrijving!van! de!methodiek! over! de!wijze! waarop! specifiek! voor! het! Kazernekwartier! de! Cradle! to!Cradle!principes!vertaald!kunnen!worden.! In!het!vervolg!op!deze!specifieke! implementatie!van!Cradle!to!Cradle! in!het!Kazernekwartier!wordt! ingegaan!op!de!economische!voordelen!!van!het!toepassen!van!Cradle!to!Cradle!op!de!locatie.!Tenslotte!worden!de!vervolgstappen!en! het! besluitvormingstraject! dat! daarmee! samenhangt! beschreven.! In! de! bijlage! zijn! de!roadmaps!per!thema!opgenomen.!
3
!
2 Relevante-achtergrondinformatie-In! dit! hoofdstuk!wordt! kort! aandacht! besteed! aan! het! traject! dat! is! voorafgegaan! aan! dit!document.! Tevens! wordt! stilgestaan! bij! de! ambities! die! er! op! gemeentelijk! en! regionaal!niveau! ten!aanzien!van!Cradle! to!Cradle! zijn! vastgesteld!en!de!manier!waarop!het!project!Kazernekwartier!Venlo!een!bijdrage!levert!aan!het!realiseren!van!deze!ambities.!
2.1 Cradle-to-Cradle-in-Venlo-De!demografische!ontwikkeling!voor!de!provincie!Limburg!gaat!uit!van!een!krimpscenario.!De! mate! van! krimp! varieert! per! regio,! maar! ook! in! de! regio! Venlo! zou! zonder! nieuwe!impulsen!krimp!kunnen!ontstaan.!De!ambities!van!de!gemeente!Venlo!passen!echter!niet!bij!de!voorziene!krimp.!!Venlo! kiest! daarom! voor! groei! en! past! daarvoor! verschillende! strategieën! toe! die! erop!gericht!zijn!om!de!voorziene!krimp!om!te!buigen! in!een!structurele!groei.!De! inzet!op!een!koploperspositie! in! het! implementeren! van! Cradle! to! Cradle! wordt! gezien! als! belangrijk!instrument!om!de!gewenste!groei!te!realiseren!in!combinatie!met!een!duidelijk!en!positief!profiel! om! bedrijven! te! verleiden! om! in! Venlo! te! investeren.! Het! vanaf! 2009! structureel!benadrukken!van!de! toegevoegde!waarde!van!het! toepassen!van!Cradle! to!Cradle! in!onze!regio! begint! haar! eerste! vruchten! af! te! werpen:! Venlo! wordt! inmiddels! ! (inter)nationaal!gezien!als!Cradle!to!Cradle!hoofdstad!er!is!inmiddels!aan!actieve!Cradle!to!Cradle!Community!binnen! het! Venlose! bedrijfsleven,! er! is! een! Cradle! to! Cradle9leerstoel! ingericht! aan! de!universiteit! van! Twente,! die! wordt! gesponsord! door! Venlo.! Tevens! is! in! 2011! de! eerste!Cradle!to!Cradle!Productenbibliotheek!ter!wereld! in!Venlo!gerealiseerd!en!wordt!Cradle!to!Cradle!bij!steeds!meer!bouwinitiatieven!als!leidend!principe!vastgesteld.!!!De! gemeente! Venlo! beschouwt! Cradle! to! Cradle! als! een! innovatief! economisch!ontwerpprincipe,!met!de!hoogste!mogelijke!duurzaamheid!als! resultaat.!De!gemeenteraad!heeft! hiervoor! in! mei! 2009! een! ambitie! en! uitvoeringsprogramma! vastgesteld,! genaamd:!“Venlo! en! Cradle! to! Cradle,! een! ambitieuze! ontdekkingsreis”.! Daarnaast! heeft! de!gemeenteraad! het! college! opgedragen! om! een! leiderschaprol! in! te! nemen! en! deze! uit! te!dragen! in! de! regio.!Ook! in! het! coalitieprogramma! is! veel! aandacht! voor! Cradle! to! Cradle.!Hier!wordt!onder!andere!aangegeven!dat!de!Cradle!to!Cradle9filosofie!als!inspiratiebron!en!uitgangspunt!fungeert!om!bedrijven!te!helpen!in!te!zetten!op!duurzame!innovaties.!'!
4
Kijkende! naar! het! kazernekwartier! in! Venlo! valt! op! dat! de! gemeente! Venlo! met! de!ontwikkeling!van!dit!plan!belangrijke!resultaten!kan!bereiken!ten!aanzien!van!het!realiseren!van! groei! en! het! aantrekken! van! investeringen! in! de! regio.! Tevens! kan! innovatie! en!productontwikkeling! worden! gestimuleerd! door! slimme! keuzes! te! maken! in! de! proces9aanpak!en!bijvoorbeeld!anders!aan!te!besteden.!!
Figuur!2.1.!Mogelijke!bijdrage!project!Kazernekwartier!aan!de!resultaten!die!!Venlo!wil!bereiken!met!Cradle!to!Cradle.!
2.2 Kazernekwartier-Venlo-De! herontwikkeling! van! het! kazerneterrein! is! een! belangrijke! pijler! in! de! bestuurlijke!ambities!om!de!stad!Venlo!aantrekkelijker! te!maken,!en!verankerd! in!zowel!de!visie!Venlo!2030,!als!het!raadsprogramma!Centrum!Euregio9!“hoofdstad!en!vitaal!hart”.! In!mei!2011!is!het! ontwikkelplan! Frederik! Hendrik! Kazerne! 2025! door! de! gemeenteraad! vastgesteld.!Hiermee!zijn!de!volgende!3!ambities!vastgesteld:!!
• Het!kazernekwartier!moet!het!‘visitekaartje!van!Venlo’!worden;!• Het!Kazernekwartier!moet!een!(eu)regionale!uitstraling!hebben,!onder!andere!door!
realisering! van! een! programma,! dat! past! bij! de! strategische! ligging! en! waar!voorzieningen!die!qua!aard!en!omvang!niet!in!het!centrum!passen!een!plaats!kunnen!vinden;!
• Het! Kazernekwartier! moet! integraal! onderdeel! uitmaken! van! de! stad! door! goede!verbindingen! met! de! omliggende! gebieden.! Het! moet! een! ‘stukje! van! de! stad’!worden.!
'Naast! bovenstaande! ambities! zijn! tevens! een! vijftal! uitgangspunten! vastgesteld! voor! de!stedenbouwkundige!en!programmatische!uitwerking!van!het!plan.!Deze!luiden!als!volgt:!!
• Het! Kazernekwartier! moet! een! uitstekende! multimodale! bereikbaarheid! hebben,!vooral!in!relatie!tot!de!centra!van!Venlo!en!Blerick;!
• De! ontwikkeling! moet! passen! binnen! de! randvoorwaarden! van! externe! veiligheid,!met!name!bezien!vanuit!de!risico’s!van!het!spoor!en!de!aardgasleiding;!
• Het! kazernekwartier! moet! een! hoogwaardige! (stedenbouwkundige)! signatuur! en!kwaliteit!krijgen;!
• Bij! de! herontwikkeling! moeten! de! uitgangspunten! van! Cradle! to! Cradle! worden!toegepast;!
• De! invulling! van! het! kazernekwartier! moet! recht! doen! aan! de! (cultuur)historische!waarden!van!de!locatie,!die!moeten!worden!ingezet!ter!verhoging!van!de!ruimtelijke!kwaliteit.!
!
!Realiseren*van*groei;* * * * * * *
!Verhogen*gemiddelde*opleidingsniveau*van*de*(beroeps)bevolking;*
!Versterken*van*het*innova:eve*vermogen;* * * *
!Aantrekken*van*investeringen*in*de*regio.* * * *
!Realiseren*van*groei;* * * * * * * �!Verhogen*gemiddelde*opleidingsniveau*van*de*(beroeps)bevolking;*�!Versterken*van*het*innova:eve*vermogen;* * * * �!Aantrekken*van*investeringen*in*de*regio.* * * * �
5
Naast!bovengenoemde!ambities!en!uitgangspunten! is!er!een!unaniem!aangenomen!motie!die!in!dit!kader!van!belang!is,!namelijk:!de!motie!rendabel!investeren!in!duurzame!bespaar9!en! verdienmaatregelen.! Ook! is! er! een! motie! aangenomen! dat! er! een! Cradle! to! Cradle9optimalisatie!van!het!plan!zou!plaatsvinden.!!'
2.3 Toepassing-van-de-Cradle-to-CradleSprincipes-in-de-praktijk-Het! toepassen!van!de!Cradle! to!Cradle9principes!draagt!bij! aan!het! creëren!van!een!actief!bewustzijn! op! het! gebied! van! optimale! duurzaamheid.! Het! is! daarbij! belangrijk! om! bij! de!ontwikkeling! van! gebouwen! en! gebieden! daadwerkelijk! te! laten! zien!wat! de!meerwaarde!van! Cradle! to! Cradle! is.! Denk! daarbij! bijvoorbeeld! aan! architectonisch! aantrekkelijke!toepassingen,! rendabele! investeringen! en! het! verbeteren! van! de! leefomgeving.! ! Daarmee!wordt!Cradle!to!Cradle!veel!meer!dan!alleen!een!principe!maar!een!concrete!toepassing,!dat!ertoe!bijdraagt! gebouwen!en! gebieden! effectief! te! laten! zijn! in! plaats! van! efficiënt:! ofwel!partijen!worden!geïnspireerd!om!goed!te!zijn,!in!plaats!van!minder!slecht.!!Cradle!to!Cradle! is!een!kwaliteitsmodel.!Als!de!gewenste!kwaliteit!eenmaal! is!gedefinieerd!en!geconcretiseerd!in!gewenste!resultaten!en!meetbare!eenheden,!dan!kan!de!kwaliteit!ten!alle!tijden!gemeten!worden.!Kwaliteit!wordt!gedefinieerd!in!een!proces!van!beschrijven!en!doelen!stellen.!Continue!verbetering!en!groei!is!een!basisuitgangspunt!van!de!werkwijze.!Dit!resulteert!in!een!iteratief!ontwerp9!en!realisatieproces.!De!mogelijkheid!om!Cradle!to!Cradle!toe! te! passen! is! omgekeerd! evenredig! aan! de! fase! waarin! het! project! zich! bevindt.! Hoe!eerder!met!het!proces!wordt!gestart,!des!te!meer!invloed!Cradle!to!Cradle!waarschijnlijk!zal!hebben!op!het!eindresultaat.!!
6
-
2.4 Cradle-to-Cradle-in-de-gebouwde-omgeving-Ondanks!dat!de!principes!van!Cradle!to!Cradle!veel!kansen!bieden!bestaan!er!op!dit!moment!nog! geen! 100%!Cradle! to! Cradle! gebouwen! of! gebieden.! De! implementatie! van! Cradle! to!Cradle! in!het!Kazernekwartier!Venlo!wordt!dan!ook!gezien!als!een!continu!groeimodel!van!de! vastgestelde! ambities! per! thema.! Des! te! belangrijker! is! het! daarbij! om! focus! aan! te!brengen!door!het!selecteren!van!een!aantal!elementen!waarbinnen!de!principes!van!Cradle!to!Cradle!maximaal!worden!toegepast.!Deze!manier!van!werken!zorgt!ervoor!dat!het!gevaar!verdwijnt! tijdens! het! planproces! te! verzanden! in! onhaalbare! ambities!met! als! gevolg! dat!Cradle! to! Cradle! gezien! gaat! worden! als! een! remmende! factor! op! dit! planproces.! Het!toepassen! van! Cradle! to! Cradle! zal! daarom! altijd! plaatsvinden! binnen! de! kaders! van! het!project!(kosten,!kwaliteit!en!tijd).!!!Door! expliciet! de! focus! aan! te! brengen! op! een! (beperkt)! aantal! thema’s! worden! relaties!tussen! inspanningen,! thema’s! en! ambities! expliciet! en! kan! ! laagdrempelig! en! duidelijk!gecommuniceerd!kan!worden!over!de:!
• Relevante!thema’s;!• Ambities!/intenties;!• Concrete!acties!en!resultaten!daarvan;!• Zaken!die!in!dat!kader!gemeten!worden;!• Manier!waarop!continue!kwaliteitsverbetering!plaatsvindt!(de!roadmaps).!
!
7
-
3 Toepassingsmogelijkheden-van-Cradle-to-Cradle-in-het-Kazernekwartier-Op! basis! van! de! eerder! vastgestelde! beleidsdocumenten,! achtergrondinformatie! met!betrekking!tot!het!Kazernekwartier!en!de!principes!van!Cradle!to!Cradle,!!gaat!dit!document!uit! van! een! aantal! thema’s! waarvoor! de! Cradle! to! Cradle! doelen! verder! zijn! uitgewerkt.!Alvorens! op! deze! thema’s! en! de! daarbij! behorende! concrete! voorstellen! wordt! ingegaan!wordt!allereerst!kort!stilgestaan!bij!de!documenten!die!de!basis!vormen!voor!de!uitwerking!van!de!thema’s.!!
3.1 Inventariseren-van-de-documenten-Allereerst! zijn! de! documenten! die! de! gesprekspartners! hebben! aangereikt! en! beschikbaar!hebben!gesteld! (en!die! in! relatie!staan! tot!de!Cradle! to!Cradle9ambitie)!bestudeerd1.!Deze!analyse!is!opgenomen!als!bijlage!1!van!dit!document. Op!basis!hiervan!zijn!in!samenspraak!met!het!projectteam!de!volgende!thema’s!benoemd:!
• Hernieuwbare!Energie;!• Continue!materiaalkringlopen;!• Zelfvoorzienend!in!water;!• Functioneel!groen.!• Archeologie!&!cultuurhistorie;!
!Deze! thema’s! zijn! bepalend! voor! de! realisatie! van! de! ambities! uit! het! ontwikkelplan! en!komen! allen! naar! voren! in! de! inventarisatie.! In! de! gespreksronden! met! de! stakeholders!zullen!deze!thema’s!verder!worden!uitgewerkt!en!vertaald!naar!concrete!doelstellingen.!De!vertaling!van!de!doelstellingen!per!thema!zijn!opgenomen!in!bijlage!2.!!Deze!doelstellingen!worden!vervolgens!gekwantificeerd!en!samengebracht!in!roadmaps.!De!roadmaps!geven!de!leden!van!het!projectteam!laagdrempelig!inzicht!in!de!doelstellingen!die!voor!hun!thema!relevant!zijn.!De!uitgewerkte!roadmaps!zijn!opgenomen!als!bijlage!3!van!dit!document.!Ter!illustratie!is!onderstaand!een!voorbeeld!van!een!roadmap!opgenomen.!!
Figuur!3.1.!Een!voorbeeld!van!een!niet!ingevulde!!roadmap.!!
1!Dit! betreft! de! volgende! documenten:! Ontwikkelplan! FHK! de! Kazerne,! archeologische! rapporten,! de!Milieu! Effecten! Rapportage!(MER),! het! waterhuishoudkundig! plan! Kazerneterrein! Blerick,! de! motie! rendabel! investeren! in! duurzame! bespaar9! en!verdienmaatregelen,!het!concept!Beeldkwaliteitsplan!en!het!ontwerp!bestemmingsplan.!
8
3.2 Thema-1:-Hernieuwbare-energie-De! intentie:! ‘Het! gebied! maakt! enkel! gebruik! van! hernieuwbare! energie! en! er! wordt!hernieuwbare! energie! geproduceerd’! kan! worden! vertaald! in! de! volgende! gewenste!resultaten:!!
• Gebouwen!en!voorzieningen!maken!enkel!gebruik!van!hernieuwbare!energie;!• Er! wordt! een! groeiende! hoeveelheid! hernieuwbare! energie! opgewekt! binnen! de!
grenzen!van!het!gebied;!• Het!energiesysteem!is!zichtbaar!en!draagt!bij!aan!bewustwording;!• Er! is! een! eenduidige! energievisie! die! houvast! biedt! bij! gebied9! en!
gebouwontwikkelingen!in!uitvoering;!• Energie9efficiëntie!wordt!ingezet!om!hernieuwbare!energie!te!introduceren.!!
!
Hiermee!wordt!het!mogelijk!om!op!het!Kazerneterrein!hernieuwbare!!energie!op!te!wekken!en!gebruiken.!
Figuur!3.2.!Produceren!van!hernieuwbare!energie!(zonnedak!op!foto!links,!treinstation!Berlijn)!en!het!enkel!gebruik!maken!van!hernieuwbare!energie!(C2C!gecertificeerde!lichtmast,!foto!rechts).!
!
3.3 Thema-2:-Continue-materiaalkringlopen-De!intentie:!‘Gebruikte!materialen!(in!de!openbare!ruimte!en!gebouwen)!zijn!geschikt!voor!opname! in! biologische9! of! technologische! kringlopen! zonder! kwaliteitsverlies’! kan!worden!geconcretiseerd!in!de!volgende!gewenste!resultaten:!!
• De! kwaliteit! en! inhoud! van! toegepaste! materialen! en! producten! zijn! meetbaar!gedefinieerd!voor!een!continue!biologische9!of!technologische!kringloop;!
• In!de!bestekken!van!gebouwen!zijn!Cradle!to!Cradle!gecertificeerde!producten!(o.g.)!voorgeschreven;!
• Het!gebruikspad!van!het!materiaal!is!gedefinieerd;!• Toegepaste!materialen!zijn!meetbaar!bevorderlijk!voor!de!menselijke!gezondheid!en!
het!milieu.!!
Op!het!Kazerneterrein!wordt!het! toepassen!van!Cradle! to!Cradle!materialen!gestimuleerd.!Hiermee! ontstaan! biologische9! en! technologische! kringlopen,! waarmee! reststoffen!grondstoffen!worden!voor!een!continue!kringloop!in!de!keten.!!
9
!!!!!!!!!!
!!
Figuur!3.3.!Materialen!zijn!geschikt!voor!een!biologische!kringloop!(foto!links,!biologische!gevel!Stadskantoor!Venlo)!of!de!technologische!kringloop!(foto!rechts,!Technologische!Paviljoen,!Park!20|20!Hoofddorp).!
3.4 Thema-3:-Zelfvoorzienend-in-water-De!intentie:!‘Het!gebied!is!zelfvoorzienend!in!haar!waterbehoefte!en!water!is!een!beleefbaar!element! in! de! openbare! ruimte’! kan! worden! geconcretiseerd! in! de! volgende! gewenste!resultaten:!!
• Water!wordt!meervoudig!/!continu!gebruikt!binnen!het!gebied!en!de!gebouwen;!• Een! meetbare! verbetering! van! (afval)waterkwaliteit,! zodat! het! water! gezonder! is!
voor!biologische!kringlopen!dan!vóór!het!werd!gebruikt!in!het!gebied!of!gebouw;!• Al!het!overtollige!water!wordt!geïnfiltreerd!binnen!het!plangebied;!• Het!watersysteem!is!zichtbaar!en!draagt!bij!aan!bewustwording;!• Er!wordt!efficiënt!omgegaan!met!de!inzet!van!water.!!
Het!Kazerneterrein!verbetert!de!waterhuishouding!van!het!gebied!en!haar!omgeving.!!
Figuur!3.4.!Het!gebied!en!gebouwen!zijn!zelfvoorzienend!in!hun!waterbehoefte!en!water!is!een!beleefbaar!element!(foto!links,!Oberlin!College!Ohio!/!foto!rechts,!Living!Machine!dierenpark!Emmen).!!
3.5 Thema-4:-Functioneel-groen-De!intentie:!‘Voor!de!gebruiker!is!het!prettig,!gezond!en!veilig!om!in!het!gebied!te!verblijven’!kan!worden!geconcretiseerd!in!de!volgende!gewenste!resultaten:!!
• Groei!van!het!aantal!en!de!soorten!inheemse!flora!en!fauna!binnen!de!grenzen!van!het!gebied;!
• Groen!is!een!zichtbaar!en!beleefbaar!element!in!de!openbare!ruimte;!• Het! gebied! en! de! gebouwen! verbeteren! continu! en! meetbaar! de! lokale!
luchtkwaliteit;!• Van!ieder!gebouw!is!de!luchtemissie!bekend!en!positief;
!
10
Dankzij!de!ontwikkeling!van!het!Kazerneterrein!verbetert!de!luchtkwaliteit!van!het!gebied!en!haar!omgeving!en!wordt!de!biodiversiteit!verhoogd.!
Figuur!3.5.!Aanwezige!Flora!en!Fauna!leveren!meerwaarde!voor!hun!omgeving!(foto!links,!kersenboom)!en!vergroten!biodiversiteit!(foto!rechts,!groen!dak!River!Rouge!Michigan).!
3.6 Thema-5:-Archeologie-&-Cultuurhistorie-De! intentie:! ‘De! archeologische9! en! cultuurhistorische! waarden! worden! benut,!gepresenteerd,! gevisualiseerd! en! geïntegreerd! in! de! nieuwe! ruimtelijke! ontwikkeling! en!bieden!een!meerwaarde!voor!het!ruimtelijk!ontwerp!en!de!beleefbaarheid!van!het!gebied’!kan!worden!geconcretiseerd!in!de!volgende!gewenste!resultaten:!!
• Het!fort!is!optimaal!en!massaal!zichtbaar!op!de!oorspronkelijke!plek;!• Archeologische9!en!cultuurhistorische!elementen!versterken!de!verbinding!tussen!de!
overige!C2C9thema’s;!• Archeologische9!en!cultuurhistorische!elementen!zijn!herkenbaar!voor!het!publiek;!• Het!fort!wordt!gebruikt!als!(commerciële)!ruimte.!
!Dankzij! de! ontwikkeling! van! het! Kazerneterrein! wordt! cultuurhistorie! en! archeologie!beleefbaar! en! draagt! daardoor! bij! aan! een! betere! bewustwording! op! het! gebied! van!cultuurhistorie!en!archeologie. !
Figuur!3.6.!Archeologische9!en!cultuurhistorische!waarden!zijn!zichtbaar.!
11
-
3.7 Cradle-to-Cradle-als-economisch-principe-Het!toepassen!van!Cradle!to!Cradle!in!het!Kazernekwartier!heeft!als!primair!doel!het!creëren!van!meerwaarde.!Niet!alleen!maar!meerwaarde!in!de!vorm!van!bijvoorbeeld!het!verbeteren!van! luchtkwaliteit,! betere! verbeelding! archeologie! of! het! genereren! van! hernieuwbare!energie.!Ook!het!creëren!van!financiële!meerwaarde!is!nadrukkelijk!aan!de!orde.!!!!Uitgangspunt! is! dan! ook,! dat! het! toepassen! van! Cradle! to! Cradle! in! het! Kazernekwartier!!financieel! haalbaar!moet! zijn.! Dit! betekent! dat! investeringen! op! het! gebied! van! Cradle! to!Cradle!niet!mogen!leiden!tot!een!onhaalbaar!plan!en!tevens!geen!planvertraging!tot!gevolg!hebben.! In! tegendeel:! het! toepassen! van! Cradle! to! Cradle! in! het! Kazernekwartier! is!financieel!neutraal!of!zelfs!winstgevend.!!!Duidelijk!is!dat!het!toepassen!van!Cradle!to!Cradle!in!het!Kazernekwartier!“aan!de!voorkant”!investeringen!vraagt.!Daarbij!is!het!van!belang!dat!men!zich!steeds!realiseert,!dat!het!hierbij!niet!gaat!om!kosten!maar!om!investeringen:!door!op!de!juiste!manier!kapitaal!en!kennis!te!investeren! wordt! op! (middel)lange! termijn! een! meerwaarde! gecreëerd! die! de! gemeente!Venlo!geld!oplevert!en!daarmee!dus!ook!het!plan!voor!het!Kazernekwartier!verder!haalbaar!maakt.!Daarbij!zal!primair!de!focus!liggen!op!de!“harde9”!(de!euro’s),!maar!secundair!ook!de!op! “zachte”! (aantrekkelijker! vestigingsprofiel,! aantrekken! bedrijvigheid! en! onderwijs,! etc.)!!inverdieneffecten.!!!Deze! inverdieneffecten! kunnen! echter! alleen! gerealiseerd! worden! indien! men! van! het!directe! begin! het! uitgangspunt! hanteert! van! waardecreatie! (in! de! breedste! zin! van! het!woord).! Om! dit! te! bereiken! stelt! dit! document! dat! bij! alle! investeringen! in! de! openbare!ruimte! én! de! gebouwen! het! toepassen! van! Cradle! to! Cradle! als! uitgangspunt! gehanteerd!dient!te!worden!en!de!meerwaardecreatie!hiervan!in!de!vorm!van!businesscases!te!toetsen.!!!Door! het! inzichtelijk! maken! van! meerwaarde! in! de! vorm! van! businesscases! bestaat!daadwerkelijk! de! kans! om! enerzijds! Cradle! to! Cradle! in! de! gebiedsontwikkeling! te!verankeren! en! anderzijds! de! goede! keuzes! te! maken! die! op! termijn! de! gewenste!meerwaarde!genereren.!!Daarnaast!biedt! inzicht! in!businesscases!de!gemeente!Venlo!een! ideaal! instrument!bij! het!genereren! van! subsidiemogelijkheden! voor! het! Kazernekwartier.! De! eerste! effecten! zijn!hiervan! al! zichtbaar:! op! basis! van! de!Venlose! ambitie! op! het! gebied! van! Cradle! to! Cradle!lopen! op! dit! moment! concreet! voor! het! Kazernekwartier! al! subsidietrajecten! met!Agentschap! NL! (SDE+! en! Green! Deal)! en! de! provincie! Limburg! (energie9,! sport! en!cultuurhistoriefondsen).! De! uiteindelijke! bijdrages! vanuit! deze! fondsen! zullen! enerzijds!gebaseerd!zijn!op!de!daadwerkelijke!producten!waarin!geïnvesteerd!wordt!en!anderzijds!de!businesscases!die!hieraan!ten!grondslag!liggen.!!!De! ervaring! (o.a.! Project! stadskantoor)! leert,! dat! de! kosten! van! het! uitwerken! van!businesscases! en! het! uitvoeren! van! onderzoek! “slechts”! 0,5%! van! het! totale!investeringsvolume!vragen.!Voor!het!Kazernekwartier!met!in!totaal!een!investeringsvolume!van! ca.! 100!miljoen! betekent! dit! een! investering! van! 500.000! euro.! Op! basis! van! eerder!uitgevoerde! businesscases! is! het! zeer! aannemelijk! dat! deze! investering! volledig! wordt!terugverdiend.!!
12
3.8 - Gevraagde-besluitvorming-Met!de!ontwikkeling!van!het!Kazernekwartier!heeft!de!gemeente!Venlo!de!unieke!kans!om!de! reeds! vastgestelde! gemeentelijke! ambitie! op! het! gebied! van! Cradle! to! Cradle!daadwerkelijk!op!gebiedsniveau!te!implementeren!en!daarbij!gebruik!te!maken!van!de!reeds!opgedane! ervaring! bij! eerdere! gebouwontwikkelingen! in! de! gemeente! (o.a.! Villa! Flora,!Stadskantoor).!Om!dit! daadwerkelijk!mogelijk! te!maken! leggen!wij! uw! gemeenteraad! dan!ook!de!volgende!besluiten!voor:!!!
a. Vaststellen! van! de! Cradle! to! Cradle! ambities! met! betrekking! tot! de! in! het!ambitiedocument!genoemde!5!thema’s.!!
b. Deze!ambities!bij!het!uitwerken!van!de!plannen!voor!de!inrichting!van!de!openbare!ruimte!en!de!ontwikkeling!van!de!toekomstige!renovatie9!en!nieuwbouwplannen!als!uitgangspunt!te!hanteren!voor!zowel!de!gemeente!Venlo!als!private!investeerders.!!!
c. Voor!het!stimuleren!van!het!bereiken!van!deze!ambities!een!krediet!van!€!500.000,9!beschikbaar!te!stellen!ten!behoeve!van!het!uitwerken!van!businesscases.!!
d. Op!basis!van!de!onder!(c)!genoemde!businesscases!!!starten!met!een!intensief!traject!met! als! doel! het! genereren! van! subsidies! voor! de! ontwikkeling! van! het!Kazernekwartier.!!
13
4 Kompas-voor-ontwikkeling-De!ontwikkeling!van!het!kazernekwartier!is!een!meerjarig!project!met!vele!facetten.!Heldere!en! gedeelde! intenties! zijn! daarbij! belangrijk! om! de! koers! vast! te! houden! zoals! een! goed!kompas!gedurende!een!avontuurlijke!ontdekkingsreis!onontbeerlijk! is.!Dit!document!vormt!het! ‘kompas’! voor! de! ontwikkeling! van!het! kazernekwartier! in! de! komende! jaren;! die! zijn!vertaald!in!een!vijftal!roadmaps!!die!zijn!opgenomen!in!de!bijlage.!!
4.1 Doorkijk-naar-het-vervolgproces--Er!zijn!nog!een!drietal!vervolgstappen!van!dit!(iteratieve)!proces!die!achtereenvolgens!zullen!worden!doorlopen!en!uitgewerkt!en!ter!besluitvorming!worden!voorgelegd.!Deze!worden!nu!achtereenvolgens! kort! toegelicht! om! een! beeld! te! geven! van! de! onderwerpen! die! per!vervolgstap!aan!de!orde!zullen!komen.!!1e'vervolgstap:'Het'Identificeren'van'benodigde'functionaliteiten'en'kwaliteiten'In! deze! stap! wordt! per! gewenst! resultaat! bekeken! welke! concrete! maatregelen! kunnen!worden!ingezet!om!dit!resultaat!te!bereiken!en!welke!maatregelen!het!meest!aantrekkelijk!zijn! (bespaar9!en!verdienmatrix).!Daarnaast!wordt!bekeken!op!welke!manier!marktpartijen!het! beste! benaderd! en! betrokken! kunnen! worden.! Onderdelen! van! deze! stap! zullen! in!samenhang!ter!besluitvorming!worden!voorgelegd,!waarbij!de!volgende!punten!aan!de!orde!komen:!!
• Bepalen!welke!duurzaamheidsmaatregelen!(zie!paragraaf!3.7)!het!hoogste!rendement!en!economische!inverdieneffecten!hebben!en!welke!de!grootste!bijdrage!leveren!aan!het!realiseren!van!de!gewenste!resultaten;!
• Het!verwerken!van!de!intenties,!gewenste!resultaten!en!meetbare!eenheden!!die!zijn!beschreven!in!bijlage!2!in!aanbestedingsdocumenten;!
• Het!uitdagen!van!marktpartijen!om!producten!of!diensten!aan!te!leveren!die!maximaal!en! meetbaar! bijdragen! aan! het! realiseren! van! de! gewenste! resultaten! binnen! de!kaders!van!het!project.!
• Inventariseren!en!beoordelen!van!kansen!om!in!plaats!van!producten,!diensten!af! te!nemen!en!zo!eigenaarschap!te!voorkomen.!Deze!aanpak!stimuleert!het!creëren!van!continue!kringlopen!en!creëert!kostenvoordelen;!
• Heldere! communicatie! over! de! manier! waarop! de! kwaliteit! van! de! aangeboden!oplossingen!wordt!gemeten;!
2e'vervolgstap:'Het'selecteren'van'toeleveranciers,'producten'en'materialen'Nadat! bepaald! is! hoe! voor! de! verschillende! onderdelen! van! dit! project! marktpartijen!benaderd! en! betrokken! worden,! kan! een! start! worden! gemaakt! met! de! selectie.! C2C!ExpoLAB!adviseert!om!in!dit!stadium!van!het!proces!stil!te!staan!bij!de!volgende!zaken:!!
• Het!selecteren!en!implementeren!van!marktpartijen,!producten!en!diensten!gebaseerd!op!hun!bijdrage!aan!het!realiseren!van!gewenste!resultaten;!
• !Oplossingen!die!meetbaar!aan!kwaliteit!winnen!gedurende!hun!gebruiksduur!krijgen!de!voorkeur;!
• Uitdagen!van!marktpartijen!om!meer!te!bieden!dan!gevraagd,!door!pas!100%!van!de!
14
punten!te!geven!op!het!moment!dat!aantoonbaar!een!hogere!kwaliteit!of!prestatie!wordt!geboden!dan!waarom!wordt!gevraagd;!!
• Heldere! afspraken! maken! met! toeleveranciers! over! hoe! kwaliteit,! en! continue!kwaliteitsverbetering!gemeten!wordt;!
3e'vervolgstap:'Het'meten'&'communiceren'van'behaalde'resultaten'Teneinde!inzicht!te!verkrijgen!in!de!bereikte!resultaten!is!het!meten!van!deze!resultaten!zeer!belangrijk.! Bij! het! invulling! geven! aan! een! meetsysteem! en! de! communicatie! van! de!resultaten!van!het!project!zijn!de!volgende!zaken!van!belang:!!
• Meet!de!set!aan!meetbare!eenheden!die!zijn!beschreven!in!bijlage!2;!in!plaats!van!een!set!standaardvariabelen;!!
• Bepalen!op!welke!manier!effectief!gecommuniceerd!kan!worden!richting!gebruikers!en!bezoekers;!
• Laagdrempelige!communicatie!over!de!voordelen!van!deze!aanpak!voor!bezoekers!en!gebruikers;!
• Continue! meten! van! gegevens! om,! inzicht! te! krijgen! in! oorzaken! van! betere,9! of!mindere! prestaties! dan! verwacht! en! sturing! hierop! (van!meten! om! te!weten! naar!meten!om!te!ontwikkelen);!
• Het!gebruiken!van!meetresultaten!om!bewustzijn!te!creëren!en!vergroten;!• Toevoegen!van!aspecten,!die!de!gebruikers!verleiden!om!gewenst!gedrag!te!vertonen;!
!!
15
Bijlage-1:-Inventarisatie-van-de-documenten-in-relatie-tot-de-Cradle-to-CradleSambitie-!
!-Figuur!5.1.!Inventarisatie!van!de!documenten.!
-
Ont
wik
kelp
lan
d.d.
25
mei
20
11
Arc
helo
gisc
he r
appo
rten
MER
Wat
erhu
isho
udku
ndig
pla
n Kaz
erne
terr
ein
Ble
rick
Con
cept
Bee
ldkw
alitei
tspl
an
en in
rich
ting
spla
n ve
rsie
1.0
Ont
wer
p be
stem
min
gspl
anM
otie
ren
dabe
l inv
este
ren
in
duur
zam
e be
spaa
r- e
n ve
rdie
nmaa
treg
elen
Energie1 1 1
Water 1 1 1 1 1 1
Lucht 1 1 1
Mobiliteit & infrastructuur 1 1 1 1
Material System Materiaal & grondstoffen 1 1 1 1
Inrichting van het landschap 1 1
Physical (connection) System Design for (Dis)Assembly 1
Transformation Keten & Reverse logistics 1 1
Flexibiliteit / innovatie 1 1 1 1 1 1
Gebruikstijd / levensduur 1
Archeologie & Cultuurhistorie1 1 1 1 1
Social System Welzijn 1 1
Educatief / zichtbaar1 1 1
Economic System1 1
Environmental System Groen1 1 1 1 1
Habitat
Bodem1 1 1 1 1
Totaal aantal12 4 9 7 11 9 2
Functional System
Th
ema
Documenten
16
Bijlage-2:-Concretisering-van-de-doelstelling-per-thema-H
ER
NIE
UW
BA
RE
EN
ER
GIE
Inte
nti
eG
ew
en
st r
esu
ltaa
tM
ee
tbar
e e
en
he
de
n
Het$geb
ied$maakt$enkel$
gebruik$van$
hernieuw
bare$ene
rgie$
en$er$w
ordt$
hernieuw
bare$ene
rgie$
geprod
uceerd.
-Geb
ouw
en e
n -v
oorz
ieni
ngen
m
aken
enk
el g
ebru
ik v
an
hern
ieuw
bare
ene
rgie
;
-Er
wor
dt e
en g
roei
ende
ho
evee
lhei
d he
rnie
uwba
re e
nerg
ie
opge
wek
t bi
nnen
de
gren
zen
van
het
gebi
ed;
-Het
ene
rgie
syst
eem
is z
icht
baar
en
dra
agt
bij a
an b
ewus
twor
ding
;
-Er
is e
en e
endu
idig
e en
ergi
evis
ie
die
houv
ast
bied
t bi
j geb
ied-
en
gebo
uwon
twik
kelin
gen
in
uitv
oeri
ng;
-Ene
rgie
-effi
ciën
tie w
ordt
inge
zet
om h
erni
euw
bare
ene
rgie
te
intr
oduc
eren
.
-Opg
ewek
te w
arm
te-
& k
oude
in h
et g
ebie
d: G
J/tijd
seen
heid
;-W
arm
te-
& k
oude
geb
ruik
per
geb
ouw
en
-voo
rzie
ning
: GJ/t
ijdse
enhe
id;
-Opg
ewek
te h
erni
euw
bare
(el
ektr
isch
e) e
nerg
ie: k
Wh/
tijds
eenh
eid;
-Ele
ktri
sch
ener
gieg
ebru
ik p
er g
ebou
w e
n -v
oorz
ieni
ng: k
Wh/
tijds
eenh
eid;
-Opw
ekki
ng v
an w
arm
te-
& k
oude
in h
et g
ebie
d: G
J/tijd
seen
heid
;-O
pwek
king
van
her
nieu
wba
re e
nerg
ie: k
Wh/
tijds
eenh
eid;
-Zic
htba
re e
nerg
iem
aatr
egel
en w
aarm
ee h
erni
euw
bare
ene
rgie
wor
dt o
pgew
ekt:
aant
al, m
2;-E
nerg
iege
brui
k pe
r ge
bouw
: kW
h/m
2;
-Gea
ccor
deer
de e
nerg
ievi
sie;
-Geb
ouw
en d
ie z
ich
vest
igen
in h
et g
ebie
d be
schi
kken
ove
r ee
n en
ergi
evis
ie, i
nclu
sief
de
man
ier
van
opw
ekki
ng v
an h
erni
euw
bare
ene
rgie
;
-Ene
rgie
gebr
uik
per
gebo
uw: k
Wh/
m2;
-War
mte
- &
kou
de g
ebru
ik p
er g
ebou
w: G
J;
17
CO
NT
INU
E M
AT
ER
IAA
LK
RIN
GLO
PE
N
Inte
nti
eG
ew
enst
res
ult
aat
Mee
tbar
e ee
nh
eden
Geb
ruikte$m
aterialen$
(in$de$op
enbare$ru
imte$
en$geb
ouwen
)$zijn$
geschikt$voo
r$opn
ame$
in$biologische
=$of$
techno
logische
$kringlop
en$zon
der$
kwalite
itsverlies.
-De
kwal
iteit
en in
houd
van
to
egep
aste
mat
eria
len
en
prod
ucte
n zi
jn m
eetb
aar
gede
finie
erd
voor
een
con
tinue
bi
olog
isch
e- o
f tec
hnol
ogis
che
krin
gloo
p;
-In d
e be
stek
ken
van
gebo
uwen
zi
jn C
radl
e to
Cra
dle
gece
rtifi
ceer
de p
rodu
cten
(o.
g.)
voor
gesc
hrev
en;
-Het
geb
ruik
spad
van
het
m
ater
iaal
is g
edefi
niee
rd;
-Toe
gepa
ste
mat
eria
len
zijn
m
eetb
aar
bevo
rder
lijk
voor
de
men
selij
ke g
ezon
dhei
d en
het
m
ilieu
;
-Toe
gepa
ste
Cra
dle
to C
radl
e-ge
cert
ifice
erde
/ up
cycl
ebar
e m
ater
iale
n: a
anta
l, to
n;-T
oege
past
e ge
recy
cled
e of
geu
pcyc
lede
mat
eria
len:
aan
tal,
ton;
-Pro
duct
en e
n m
ater
iale
n zi
jn v
oorz
ien
van
een
tag
cq in
form
atie
mid
del:
aant
al;
-Geb
ouw
en d
ie b
esch
ikke
n ov
er e
en g
roen
slo
opbe
stek
: aan
tal;
-Voo
rges
chre
ven
Cra
dle
to C
radl
e ge
cert
ifice
erde
pro
duct
en e
n m
ater
iale
n in
het
bes
tek:
aant
al, t
on;
-Toe
gepa
ste
Cra
dle
to C
radl
e-ge
cert
ifice
erde
/ up
cycl
ebar
e m
ater
iale
n: a
anta
l, to
n;-U
itged
aagd
e m
arkt
part
ijen:
aan
tal;
-Pro
duct
en e
n m
ater
iale
n zi
jn v
oorz
ien
van
een
tag
cq in
form
atie
mid
del:
aant
al;
-Toe
gepa
ste
Cra
dle
to C
radl
e-ge
cert
ifice
erde
/ up
cycl
ebar
e m
ater
iale
n: a
anta
l, to
n;
-Toe
gepa
ste
Cra
dle
to C
radl
e-ge
cert
ifice
erde
/ up
cycl
ebar
e m
ater
iale
n: a
anta
l, to
n;-P
rodu
cten
en
mat
eria
len
zijn
voo
rzie
n va
n ee
n ta
g cq
info
rmat
iem
idde
l: aa
ntal
;
18
ZE
LF
VO
OR
ZIE
NE
ND
IN
WA
TE
R
Inte
nti
eG
ew
enst
res
ult
aat
Mee
tbar
e ee
nh
eden
Het$geb
ied$is$
zelfvoo
rziene
nd$in$haar$
waterbe
hoe?
e$en
$water$
is$een
$belee@aar$
elem
ent$in$de
$ope
nbare$
ruim
te
=Water$wordt$m
eervou
dig$/$
conC
nu$geb
ruikt$b
inne
n$he
t$gebied
$en$de
$geb
ouwen
;
=Meetbaar$v
erbe
terin
g$van$
(afval)waterkw
alite
it,$zod
at$het$
water$gezon
der$is$voor$
biologische$kringlop
en$dan$vóó
r$he
t$werd$gebruikt$in$het$geb
ied$of$
gebo
uw;
=Al$het$overtollige$water$wordt$
geïnfiltreerd$binne
n$he
t$plangebied
;
=Het$watersysteem$is$zichtbaar$en$
draagt$bij$aan$be
wustw
ording;
=Er$w
ordt$efficiën
t$omgegaan$m
et$
de$inzet$van$water;
=Hoe
veelhe
id$hergebruikt$(afval)water:$l,$m
3/Cjdseenh
eid;
=Geb
ouwen
$cq$voorzien
ingen$die$gebruik$maken
$van$hergebruikt$$(afval)w
ater:$aantal;
=Hoe
veelhe
id$geb
ruikt$h
emelwater$binne
n$he
t$geb
ied:$l;
=Waterkw
alite
it$van$he
t$efflue
nt:$m
g/l,$μg
/$l,$BO
D*,$COD**;
=De$waterkw
alite
it$voldoe
t$aan$de$eisen$die$de
$betreffe
nde$funcCe
$stelt;
=Hoe
veelhe
id$geïnfi
ltreerd$water$in$het$geb
ied:$l,$m
3/Cjdseenh
eid;
=Het$infiltreren
d$op
pervlak$binn
en$de$gren
zen$van$he
t$geb
ied:$m
2;=Hoe
veelhe
id$gevallen$he
melwater$binne
n$de
$grenzen
$van$het$geb
ied:$l,$m
3/Cjdseenh
eid;
=Aantal$zichtbare$watermaatregelen
:$aantal,$m2;
=Totale$(drin
k)waterverbruik$binne
n$de
$grenzen
$van$het$geb
ied:$l,$m
3/Cjdseenh
eid;
=Ele
men
ten
die
zijn
voo
rzie
n va
n ee
n in
form
atie
mid
del c
q ta
g: aa
ntal
;
=Hoe
veelhe
id$(d
rink)waterverbruik$binne
n$de
$grenzen
$van$het$geb
ied:$l,$m
3/Cjdseenh
eid;
=Hoe
veelhe
id$drin
kwater$bij$be
sproeiing:$l,$m
3/Cjdseenh
eid;
*:$$$$Biochem
ical$Oxygen$Dem
and
**:$$Ch
emical$Oxygen$Dem
and
19
FU
NC
TIO
NE
EL
GR
OE
N
Inte
nti
eG
ew
en
st r
esu
ltaa
tM
ee
tbare
ee
nh
ed
en
Voor$de$gebruiker$is$het$
pre^
g,$gezon
d$en$veilig$
om$in$he
t$gebied$te$
verblijven
=Groei$van$het$aantal$en$soorten$
inhe
emse$flora$en
$faun
a$binn
en$
de$grenzen
$van$het$geb
ied;
=Groen
$is$een
$zichtbaar$element$in$
de$ope
nbare$ruim
te;
=Het$geb
ied$en
$de$gebo
uwen
$verbeteren
$con
Cnu$en
$meetbaar$
de$lokale$luchtkwalite
it;
=Van$iede
r$gebo
uw$is$de$
luchtemissie$be
kend
$en$po
siCe
f;
=Aantal$$flo
ra$&$faun
a$binn
en$de$gren
zen$van$he
t$geb
ied;
=Soo
rten
$flora$&$faun
a$binn
en$de$gren
zen$van$he
t$geb
ied;
=Hoe
veelhe
id$zichtbare$groen
maatregelen
:$m2;
=Groen
maatregelen
$zijn$voo
rzien$van$een$inform
aCem
idde
l$cq$tag:$aantal;
=Buitenluchtkw
alite
it:$fijnstof,$N
Ox,$CO2,$O2,$re
laCe
ve$luchtvochC
gheid;
=Binne
nluchtkw
alite
it:$fijnstof,$N
Ox,$CO2,$O2,$re
laCe
ve$luchtvochC
gheid;
=Aantal$geb
ouwen
$met$een
$ged
efinieerde$luchtemissie;
=Aantal$geb
ouwen
$met$een
$ged
efinieerde$binn
enluchtkwalite
it;$
20
AR
CH
EO
LOG
IE &
CU
LTU
UR
HIS
TO
RIE
Inte
nti
eG
ew
en
st r
esu
ltaa
tM
ee
tbare
ee
nh
ed
en
De$archeo
logische
=$en$
cultu
urhistorische$
waarden
$worde
n$be
nut,$
gepresen
teerd,$
gevisualiseerd$en$
geïntegreerd$in$de$
nieu
we$ruim
telijke$
ontw
ikkeling$en
$biede
n$een$meerw
aarde$voor$
het$ruimtelijke$ontwerp$
en$de$be
lee@
aarheid$
van$he
t$geb
ied
=Het$fo
rt$is$opC
maal$en$massaal$
zichtbaar$op
$de$oo
rspron
kelijke$
plek;
=Arche
ologische=$&$
cultu
urhistorische$elem
enten$
versterken
$de$verbinding$tu
ssen
$de
$overige$C2C
=the
ma’s;
=Arche
ologische=$&$
cultu
urhistorische$elem
enten$zijn$
herken
baar$voo
r$he
t$pub
liek;
=Het$fo
rt$wordt$geb
ruikt$a
ls$
(com
merciële)$ruimte;
=Zichtbaarhe
id$van$het$fo
rt$op$de
$oorspronkelijke$plek:$m
1,$m
2;=Gerecon
strueerde$fort$m
et$oorspronkelijke$materialen:$m
1,$m
2;
=Arche
ologische=$of$cultuurhistorische$elem
enten$in$re
laCe
$met$water:$m
1,$m
2;=Arche
ologische=$of$cultuurhistorische$elem
enten$in$re
laCe
$met$ene
rgie:$m
1,$m
2;=Arche
ologische=$of$cultuurhistorische$elem
enten$in$re
laCe
$met$Cradle$to$Cradle$
gecerCficeerde$materialen:$aantal;
=Arche
ologische=$of$cultuurhistorische$elem
enten$in$re
laCe
$met$fu
ncCo
neel$groen
:$m1,$m
2;
=Arche
ologische=$/$cultuurhistorische$
elem
ente
n zi
jn v
oorz
ien
van
een
info
rmat
iem
idde
l cq
tag:
aant
al;
=Zichtbaarhe
id$van$het$fo
rt$op$de
$oorspronkelijke$plek:$m
1,$m
2;=Gerecon
strueerde$fort$m
et$oorspronkelijke$materialen:$m
1,$m
2;=Gerecon
strueerde$fort$m
et$nieuw
e$materialen:$m
1,$m
2;$ =Ruimten$met$arche
ologische=$en/of$cultuurhistorische$elem
enten:$aantal,$m2;
21
Bijlage-3:-Roadmaps-per-thema
2022
20
20
2014
20
18
TIJ
D 20
16
HER
NIE
UW
BA
RE E
NER
GIE
MFC gerealiseerd 2014
kwal
iteits
verb
eter
ing
kwal
iteits
verb
eter
ing
Bijdrage aan realisatie van de gewenste resultaten
Start realisatie lijn 2015
Start realisatie park 2016
Lijn gerealiseerd 2020
Park gerealiseerd 2025
Ener
giev
raag
bi
nnen
de
gren
zen
van
het
gebi
ed is
be
kend
(nu
lmet
ing)
Ener
giev
isie
voo
r de
ge
bied
sont
wik
kelin
g is
ont
wik
keld
en
geac
cord
eerd
Cen
tral
e W
KO
-vo
orzi
enin
g is
ge
real
isee
rd
Alle
ele
men
ten
waa
rmee
he
rnie
uwba
re e
nerg
ie w
ordt
opg
ewek
t zi
jn
zich
tbaa
r en
voo
rzie
n va
n ee
n ta
g;
Alle
nie
uwe
gebo
uwen
mak
en
enke
l geb
ruik
van
he
rnie
uwba
re e
nerg
ie
Van
alle
nie
uwe
gebo
uwen
is d
e en
ergi
evra
ag b
eken
d
Alle
nie
uwe
gebo
uwen
c.q
. vo
orzi
enin
gen
besc
hikk
en o
ver
een
ener
giev
isie
Alle
nie
uwe
gebo
uwen
c.q
. vo
orzi
enin
gen
mak
en
gebr
uik
van
war
mte
- &
kou
de o
psla
g
Alle
ele
men
ten
waa
rmee
he
rnie
uwba
re e
nerg
ie w
ordt
opg
ewek
t zi
jn
zich
tbaa
r en
voo
rzie
n va
n ee
n ta
g;
Alle
nie
uwe
gebo
uwen
en
1 be
staa
nd g
ebou
w
mak
en e
nkel
geb
ruik
va
n he
rnie
uwba
re
ener
gie
Van
alle
nie
uwe
gebo
uwen
en
1 be
staa
nd g
ebou
w is
de
ene
rgie
vraa
g be
kend
en
gere
duce
erd
Alle
nie
uwe
gebo
uwen
c.q
. vo
orzi
enin
gen
en 1
be
staa
nd g
ebou
w
besc
hikk
en o
ver
een
ener
giev
isie
Alle
nie
uwe
gebo
uwen
c.q
. vo
orzi
enin
gen
en 1
be
staa
nd g
ebou
w
mak
en g
ebru
ik v
an
war
mte
- &
kou
de
opsl
ag
Alle
ele
men
ten
waa
rmee
he
rnie
uwba
re e
nerg
ie w
ordt
opg
ewek
t zi
jn
zich
tbaa
r en
voo
rzie
n va
n ee
n ta
g;
Alle
nie
uwe
gebo
uwen
en
3 be
staa
nde
gebo
uwen
m
aken
enk
el g
ebru
ik
van
hern
ieuw
bare
en
ergi
e
Van
alle
nie
uwe
gebo
uwen
en
3 be
staa
nde
gebo
uwen
is
de
ener
giev
raag
be
kend
en
gere
duce
erd
Alle
nie
uwe
gebo
uwen
c.q
. vo
orzi
enin
gen
en 3
be
staa
nde
gebo
uwen
be
schi
kken
ove
r ee
n en
ergi
evis
ie
Alle
nie
uwe
gebo
uwen
c.q
. vo
orzi
enin
gen
en 3
be
staa
nde
gebo
uwen
m
aken
geb
ruik
van
w
arm
te-
& k
oude
op
slag
Alle
ele
men
ten
waa
rmee
he
rnie
uwba
re e
nerg
ie w
ordt
op
gew
ekt
zijn
zic
htba
ar e
n vo
orzi
en v
an e
en t
ag;
Alle
geb
ouw
en c
.q.
voor
zien
inge
n m
aken
enk
el g
ebru
ik v
an
hern
ieuw
bare
ene
rgie
Van
alle
geb
ouw
en is
de
ener
giev
raag
bek
end
en
gere
duce
erd
Alle
geb
ouw
en c
.q.
voor
zien
inge
n be
schi
kken
ove
r ee
n en
ergi
evis
ie
en p
rodu
cere
n he
rnie
uwba
re
ener
gie
Alle
geb
ouw
en c
.q.
voor
zien
inge
n m
aken
geb
ruik
van
war
mte
- &
ko
ude
opsl
ag
Alle
ele
men
ten
waa
rmee
he
rnie
uwba
re e
nerg
ie w
ordt
opg
ewek
t zi
jn
zich
tbaa
r en
voo
rzie
n va
n ee
n ta
g;
Alle
nie
uwe
gebo
uwen
en
2 be
staa
nde
gebo
uwen
m
aken
enk
el g
ebru
ik
van
hern
ieuw
bare
en
ergi
e
Van
alle
nie
uwe
gebo
uwen
en
2 be
staa
nde
gebo
uwen
is
de
ener
giev
raag
be
kend
en
gere
duce
erd
Alle
nie
uwe
gebo
uwen
c.q
. vo
orzi
enin
gen
en 2
be
staa
nde
gebo
uwen
be
schi
kken
ove
r ee
n en
ergi
evis
ie
Alle
nie
uwe
gebo
uwen
c.q
. vo
orzi
enin
gen
en 2
be
staa
nde
gebo
uwen
m
aken
geb
ruik
van
w
arm
te-
& k
oude
op
slag
22
2022
20
20
2014
20
18
TIJ
D 20
16
CO
NTIN
UE M
ATER
IAA
LKR
ING
LOP
EN
kwal
iteits
verb
eter
ing
kwal
iteits
verb
eter
ing
Bijdrage aan realisatie van de gewenste resultaten
Start realisatie lijn 2015
Start realisatie park 2016
Lijn gerealiseerd 2020
Park gerealiseerd 2025
MFC gerealiseerd 2014
Cra
dle
to C
radl
e G
ecer
tific
eerd
e pr
oduc
ten
(o.g
.)
zijn
max
imaa
l to
egep
ast
in d
e op
enba
re r
uim
te;
Alle
nie
uwe
toeg
epas
te C
2C
mat
eria
len
zijn
vo
orzi
en v
an e
en
tag;
Van
10 n
ieuw
to
egep
aste
m
ater
iaal
- &
pr
oduc
tsoo
rten
is
het
gebr
uiks
pad
gede
finie
erd;
Sta
rt in
vent
aris
atie
re
cycl
ebar
e cq
up
cycl
ebar
e m
ater
iale
n bi
nnen
de
gre
nzen
van
het
ge
bied
;
Cra
dle
to C
radl
e G
ecer
tific
eerd
e pr
oduc
ten
(o.g
.) z
ijn
max
imaa
l to
egep
ast
in d
e op
enba
re
ruim
te e
n ge
bouw
en;
Alle
nie
uwe
toeg
epas
te C
2C
mat
eria
len
zijn
vo
orzi
en v
an e
en
tag;
Van
15 n
ieuw
to
egep
aste
m
ater
iaal
- &
pr
oduc
tsoo
rten
is h
et
gebr
uiks
pad
gede
finie
erd;
10 m
ater
iaal
- &
pr
oduc
tsoo
rten
ku
nnen
wor
den
opge
nom
en in
een
bi
olog
isch
e- o
f te
chno
logi
sche
kr
ingl
oop
zond
er
kwal
itei
tsve
rlie
s;
Cra
dle
to C
radl
e G
ecer
tific
eerd
e pr
oduc
ten
(o.g
.) z
ijn
max
imaa
l to
egep
ast
in d
e op
enba
re
ruim
te e
n ge
bouw
en;
Alle
nie
uwe
toeg
epas
te C
2C
mat
eria
len
zijn
vo
orzi
en v
an e
en
tag;
Van
20 n
ieuw
to
egep
aste
m
ater
iaal
- &
pr
oduc
tsoo
rten
is h
et
gebr
uiks
pad
gede
finie
erd;
20 m
ater
iaal
- &
pr
oduc
tsoo
rten
ku
nnen
wor
den
opge
nom
en in
een
bi
olog
isch
e- o
f te
chno
logi
sche
kr
ingl
oop
zond
er
kwal
itei
tsve
rlie
s;
Cra
dle
to C
radl
e G
ecer
tific
eerd
e pr
oduc
ten
(o.g
.) z
ijn
max
imaa
l to
egep
ast
in d
e op
enba
re
ruim
te e
n ge
bouw
en;
Alle
nie
uwe
toeg
epas
te C
2C
mat
eria
len
zijn
vo
orzi
en v
an e
en
tag;
Van
30 n
ieuw
to
egep
aste
m
ater
iaal
- &
pr
oduc
tsoo
rten
is h
et
gebr
uiks
pad
gede
finie
erd;
30 m
ater
iaal
- &
pr
oduc
tsoo
rten
ku
nnen
wor
den
opge
nom
en in
een
bi
olog
isch
e- o
f te
chno
logi
sche
kr
ingl
oop
zond
er
kwal
itei
tsve
rlie
s;
Cra
dle
to C
radl
e G
ecer
tific
eerd
e pr
oduc
ten
(o.g
.) z
ijn
max
imaa
l to
egep
ast
in d
e op
enba
re
ruim
te e
n ge
bouw
en;
Alle
nie
uwe
toeg
epas
te C
2C
mat
eria
len
zijn
vo
orzi
en v
an e
en
tag;
Van
de n
ieuw
to
egep
aste
m
ater
iaal
- &
pr
oduc
tsoo
rten
is h
et
gebr
uiks
pad
gede
finie
erd;
Een
groe
iend
aan
tal
mat
eria
al-
&
prod
ucts
oort
en
kunn
en w
orde
n op
geno
men
in e
en
biol
ogis
che-
of
tech
nolo
gisc
he
krin
gloo
p zo
nder
kw
alitei
tsve
rlie
s;
Cra
dle
to C
radl
e G
ecer
tific
eerd
e pr
oduc
ten
(o.g
.) z
ijn m
axim
aal
toeg
epas
t in
de
open
bare
rui
mte
en
geb
ouw
en;
Alle
nie
uwe
toeg
epas
te C
2C
mat
eria
len
zijn
voo
rzie
n va
n ee
n ta
g;
Van
de n
ieuw
toe
gepa
ste
mat
eria
al-
& p
rodu
ctso
orte
n is
he
t ge
brui
kspa
d ge
defin
ieer
d;
Een
groe
iend
aan
tal m
ater
iaal
- &
pr
oduc
tsoo
rten
kan
wor
den
opge
nom
en in
een
bio
logi
sche
- of
tech
nolo
gisc
he k
ring
loop
zon
der
kwal
itei
tsve
rlie
s;
23
2022
20
20
2014
20
18
2016
Park gerealiseerd 2025
MFC gerealiseerd 2014
TIJ
D
ZELF
VO
OR
ZIE
NEN
D I
N W
ATER
kwal
iteits
verb
eter
ing
kwal
iteits
verb
eter
ing
Bijdrage aan realisatie van de gewenste resultaten
(Drink
)Wat
er-
verb
ruik
bin
nen
de
gren
zen
van
het
gebi
ed is
bek
end
(nul
met
ing)
;
Sta
rt in
filtr
atie
van
ov
erto
llig
(h
emel
)wat
er in
het
ge
bied
(nu
lmet
ing)
;
Sta
rt h
erge
brui
k va
n (a
fval
)wat
er in
he
t ge
bied
en
gebo
uwen
;
Alle
ele
men
ten
waa
rmee
(af
val)
wat
er
wor
dt g
ezui
verd
of
herg
ebru
ikt
zijn
zi
chtb
aar
en v
oorz
ien
van
een
tag;
Wat
erkw
alitei
t va
n he
t ef
fluen
t vo
ldoe
t aa
n de
da
n ge
lden
de e
isen
(n
ulm
etin
g);
1 ge
bouw
c.q
. vo
orzi
enin
g da
t (a
fval
)wat
er u
it h
et
dece
ntra
le
wat
ersy
stee
m b
enut
;
Max
imaa
l 80%
van
het
w
ater
verb
ruik
van
het
ge
bied
en
gebo
uwen
be
tref
t dr
inkw
ater
;
Min
imaa
l 1 g
ebou
w
c.q.
voo
rzie
ning
in
filtr
eert
(h
emel
)wat
er b
inne
n he
t pl
ange
bied
;
Min
imaa
l 5.1
00 m
3/ja
ar (
afva
l)w
ater
wor
dt
herg
ebru
ikt
binn
en h
et
gebi
ed e
n ge
bouw
en;
Alle
ele
men
ten
waa
rmee
(af
val)
wat
er
wor
dt g
ezui
verd
of
herg
ebru
ikt
zijn
zi
chtb
aar
en v
oorz
ien
van
een
tag;
Wat
erkw
alitei
t va
n he
t ef
fluen
t bi
nnen
het
ge
bied
vol
doet
aan
de
dan
geld
ende
eis
en;
2 ge
bouw
en c
.q.
voor
zien
inge
n da
t (a
fval
)wat
er u
it h
et
dece
ntra
le
wat
ersy
stee
m b
enut
;
Max
imaa
l 60%
van
het
w
ater
verb
ruik
van
het
ge
bied
en
gebo
uwen
be
tref
t dr
inkw
ater
;
Min
imaa
l 2 g
ebou
wen
c.
q. v
oorz
ieni
ngen
in
filtr
eren
(h
emel
)wat
er b
inne
n he
t pl
ange
bied
;
Min
imaa
l 10.
100
m3/
jaar
(af
val)
wat
er w
ordt
he
rgeb
ruik
t bi
nnen
het
ge
bied
en
gebo
uwen
;
Alle
ele
men
ten
waa
rmee
(af
val)
wat
er
wor
dt g
ezui
verd
of
herg
ebru
ikt
zijn
zi
chtb
aar
en v
oorz
ien
van
een
tag;
Wat
erkw
alitei
t va
n he
t ef
fluen
t bi
nnen
het
ge
bied
is b
eter
dan
de
dan
geld
ende
eis
en;
3 ge
bouw
en c
.q.
voor
zien
inge
n da
t (a
fval
)wat
er u
it h
et
dece
ntra
le
wat
ersy
stee
m b
enut
;
Max
imaa
l 40%
van
het
w
ater
verb
ruik
van
het
ge
bied
en
gebo
uwen
be
tref
t dr
inkw
ater
;
Min
imaa
l 3 g
ebou
wen
c.
q. v
oorz
ieni
ngen
in
filtr
eren
(h
emel
)wat
er b
inne
n he
t pl
ange
bied
;
Min
imaa
l 12.
350
m3/
jaar
(af
val)
wat
er w
ordt
he
rgeb
ruik
t bi
nnen
het
ge
bied
en
gebo
uwen
;
Alle
ele
men
ten
waa
rmee
(a
fval
)wat
er w
ordt
gez
uive
rd o
f he
rgeb
ruik
t zi
jn z
icht
baar
en
voor
zien
van
een
tag
;
Wat
erkw
alitei
t va
n he
t ef
fluen
t bi
nnen
het
geb
ied
is b
eter
dan
de
dan
geld
ende
eis
en;
4 ge
bouw
en c
.q.
voor
zien
inge
n da
t (a
fval
)wat
er u
it h
et d
ecen
tral
e w
ater
syst
eem
ben
ut;
Max
imaa
l 20%
van
het
w
ater
verb
ruik
van
het
geb
ied
en
gebo
uwen
bet
reft
drink
wat
er;
Min
imaa
l 4 g
ebou
wen
c.q
. vo
orzi
enin
gen
infil
trer
en a
l het
(h
emel
)wat
er b
inne
n he
t pl
ange
bied
;
Min
imaa
l 17.
750
m3/
jaar
(a
fval
)wat
er w
ordt
her
gebr
uikt
bi
nnen
het
geb
ied
en g
ebou
wen
;
Referentieplan water gereed 2011
Start realisatie lijn 2015
Start realisatie park 2016
Lijn gerealiseerd 2020
24
2022
20
20
2014
20
18
TIJ
D 20
16
FUN
CTIO
NEEL
GR
OEN
kwal
iteits
verb
eter
ing
kwal
iteits
verb
eter
ing
Bijdrage aan realisatie van de gewenste resultaten
Start realisatie lijn 2015
Start realisatie park 2016
Lijn gerealiseerd 2020
Park gerealiseerd 2025
MFC gerealiseerd 2014
Sta
rt m
etin
g va
n de
bu
iten
luch
tkw
alitei
t bi
nnen
de
gren
zen
van
het
gebi
ed
(nul
met
ing)
;
Het
aan
tal s
oort
en
inhe
emse
flo
ra e
n fa
una
is
gekw
antific
eerd
bi
nnen
de
gren
zen
van
het
gebi
ed
(nul
met
ing)
;
Het
aan
tal
inhe
emse
flo
ra e
n fa
una
is
gekw
antific
eerd
bi
nnen
de
gren
zen
van
het
gebi
ed
(nul
met
ing)
Van
alle
nie
uwe
gebo
uwen
is d
e lu
chte
mis
sie
beke
nd;
Verh
oogd
aan
tal m
2 zi
chtb
aar
groe
n;
De
buiten
luch
t-kw
alitei
t bi
nnen
de
gren
zen
van
het
gebi
ed is
ver
bete
rd
t.o.
v. d
e nu
lmet
ing;
Het
aan
tal s
oort
en
inhe
emse
flo
ra e
n fa
una
binn
en d
e gr
enze
n va
n he
t ge
bied
is v
erho
ogd
t.o.
v. d
e nu
lmet
ing;
Het
aan
tal
inhe
emse
flo
ra e
n fa
una
is v
erho
ogd
t.o.
v. d
e nu
lmet
ing;
Van
alle
nie
uwe
gebo
uwen
en
1 be
staa
nd g
ebou
w is
de
luch
tem
issi
e be
kend
en
verlaa
gd
t.o.
v. e
erde
re
met
inge
n;
Verh
oogd
aan
tal m
2 zi
chtb
aar
groe
n;
De
buiten
luch
t-kw
alitei
t bi
nnen
de
gren
zen
van
het
gebi
ed is
ver
bete
rd
t.o.
v. e
erde
re
met
inge
n;
Het
aan
tal s
oort
en
inhe
emse
flo
ra e
n fa
una
binn
en d
e gr
enze
n va
n he
t ge
bied
is v
erho
ogd
t.o.
v. d
e ee
rder
e m
etin
gen;
Het
aan
tal
inhe
emse
flo
ra e
n fa
una
is v
erho
ogd
t.o.
v. e
erde
re
met
inge
n;
Van
alle
nie
uwe
gebo
uwen
en
2 be
staa
nde
gebo
uwen
is d
e lu
chte
mis
sie
beke
nd
en v
erla
agd
t.o.
v.
eerd
ere
met
inge
n;
Verh
oogd
aan
tal m
2 zi
chtb
aar
groe
n;
De
buiten
luch
t-kw
alitei
t bi
nnen
de
gren
zen
van
het
gebi
ed is
ver
bete
rd
t.o.
v. e
erde
re
met
inge
n;
Het
aan
tal s
oort
en
inhe
emse
flo
ra e
n fa
una
binn
en d
e gr
enze
n va
n he
t ge
bied
is v
erho
ogd
t.o.
v. d
e ee
rder
e m
etin
gen;
Het
aan
tal
inhe
emse
flo
ra e
n fa
una
is v
erho
ogd
t.o.
v. e
erde
re
met
inge
n;
Van
alle
nie
uwe
gebo
uwen
en
3 be
staa
nde
gebo
uwen
is d
e lu
chte
mis
sie
beke
nd
en v
erla
agd
t.o.
v.
eerd
ere
met
inge
n;
Verh
oogd
aan
tal m
2 zi
chtb
aar
groe
n;
De
buiten
luch
t-kw
alitei
t bi
nnen
de
gren
zen
van
het
gebi
ed is
ver
bete
rd
t.o.
v. e
erde
re
met
inge
n;
Het
aan
tal s
oort
en
inhe
emse
flo
ra e
n fa
una
binn
en d
e gr
enze
n va
n he
t ge
bied
is v
erho
ogd
t.o.
v. d
e ee
rder
e m
etin
gen;
Het
aan
tal
inhe
emse
flo
ra e
n fa
una
is v
erho
ogd
t.o.
v. e
erde
re
met
inge
n;
Van
alle
geb
ouw
en is
de
luch
tem
issi
e be
kend
en
verlaa
gd t
.o.v
. ee
rder
e m
etin
gen;
Min
imaa
l 81.
575
m2
zich
tbaa
r gr
oen;
De
buiten
luch
tkw
alitei
t bi
nnen
de
gren
zen
van
het
gebi
ed is
ver
bete
rd
t.o.
v. e
erde
re m
etin
gen;
Het
aan
tal s
oort
en
inhe
emse
flo
ra e
n fa
una
binn
en d
e gr
enze
n va
n he
t ge
bied
is v
erho
ogd
t.o.
v. d
e ee
rder
e m
etin
gen;
Het
aan
tal i
nhee
mse
flo
ra
en fau
na is
ver
hoog
d t.
o.v.
eer
dere
met
inge
n;
25
2022
20
20
2014
20
18
TIJ
D 20
16
AR
CH
EO
LOG
IE &
CU
LTU
UR
HIS
TO
RIE
kwal
iteits
verb
eter
ing
kwal
iteits
verb
eter
ing
Bijdrage aan realisatie van de gewenste resultaten
Start realisatie lijn 2015
Start realisatie park 2016
Lijn gerealiseerd 2020
Park gerealiseerd 2025
MFC gerealiseerd 2014
Een
groe
iend
aan
tal
arch
eolo
gisc
he-
/cu
ltuu
rhis
torisc
he
elem
ente
n zi
jn
voor
zien
van
een
in
form
atie
mid
del c
q ta
g;
10.6
26 m
2 ar
cheo
logi
sche
el
emen
ten
zijn
op
tim
aal e
n m
assa
al z
icht
baar
;
5.44
4 m
2 ar
cheo
logi
sche
el
emen
ten
hebb
en
een
dire
cte
rela
tie
met
her
nieu
wba
re
ener
gie,
con
tinu
e m
ater
iaal
krin
glop
en,
zelfv
oorz
ieni
ng in
w
ater
of fu
nction
eel
groe
n;
Een
groe
iend
aan
tal
arch
eolo
gisc
he-
/cu
ltuu
rhis
torisc
he
elem
ente
n zi
jn
voor
zien
van
een
in
form
atie
mid
del c
q ta
g;
Verh
oogd
aan
tal m
2 ar
cheo
logi
sche
el
emen
ten
zijn
op
tim
aal e
n m
assa
al z
icht
baar
;
Verh
oogd
aan
tal m
2 ar
cheo
logi
sche
el
emen
ten
hebb
en
een
dire
cte
rela
tie
met
her
nieu
wba
re
ener
gie,
con
tinu
e m
ater
iaal
krin
glop
en,
zelfv
oorz
ieni
ng in
w
ater
of fu
nction
eel
groe
n;
Een
groe
iend
aan
tal
arch
eolo
gisc
he-
/cu
ltuu
rhis
torisc
he
elem
ente
n zi
jn
voor
zien
van
een
in
form
atie
mid
del c
q ta
g;
Verh
oogd
aan
tal m
2 ar
cheo
logi
sche
el
emen
ten
zijn
op
tim
aal e
n m
assa
al z
icht
baar
;
Verh
oogd
aan
tal m
2 ar
cheo
logi
sche
el
emen
ten
hebb
en
een
dire
cte
rela
tie
met
her
nieu
wba
re
ener
gie,
con
tinu
e m
ater
iaal
krin
glop
en,
zelfv
oorz
ieni
ng in
w
ater
of fu
nction
eel
groe
n;
Een
groe
iend
aan
tal
arch
eolo
gisc
he-
/cu
ltuu
rhis
torisc
he
elem
ente
n zi
jn
voor
zien
van
een
in
form
atie
mid
del c
q ta
g;
Verh
oogd
aan
tal m
2 ar
cheo
logi
sche
el
emen
ten
zijn
op
tim
aal e
n m
assa
al z
icht
baar
;
Verh
oogd
aan
tal m
2 ar
cheo
logi
sche
el
emen
ten
hebb
en
een
dire
cte
rela
tie
met
her
nieu
wba
re
ener
gie,
con
tinu
e m
ater
iaal
krin
glop
en,
zelfv
oorz
ieni
ng in
w
ater
of fu
nction
eel
groe
n;
Een
groe
iend
aan
tal
arch
eolo
gisc
he-
/cu
ltuu
rhis
torisc
he e
lem
ente
n zi
jn
voor
zien
van
een
in
form
atie
mid
del c
q ta
g;
Min
imaa
l 12.
290
m2
arch
eolo
gisc
he e
lem
ente
n zi
jn
optim
aal e
n m
assa
al z
icht
baar
;
Min
imaa
l 6.2
13 m
2 ar
cheo
logi
sche
ele
men
ten
hebb
en e
en d
irec
te r
elat
ie m
et
hern
ieuw
bare
ene
rgie
, co
ntin
ue
mat
eria
alkr
ingl
open
, ze
lfvoo
rzie
ning
in w
ater
of
func
tion
eel g
roen
;
1
-