Top Banner
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİMSİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) MUHASEBE VE FİNANSMAN PERAKENDE SATIŞ BELGELERİ ANKARA 2008
66

Microsoft Word - PERAKENDE SATIŞ BELGELERİ

Mar 18, 2016

Download

Documents

Bu modülde, yazarkasa, pos cihazı kullanımı ile perakende satış fişi, yazarkasa fişi, serbest meslek makbuzu, adisyon fişi düzenlenmesine ilişkin bilgilere yer verilecektir. Bilgiler sayesinde, alış verişe ilişkin fişleri düzenleyip muhasebe işlemlerini rahatlıkla yapabileceksiniz.
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
  • T.C.MLL ETM BAKANLII

    MEGEP(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN

    GLENDRLMES PROJES)

    MUHASEBE VE FNANSMAN

    PERAKENDE SATI BELGELER

    ANKARA 2008

  • Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;

    Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Karar ileonaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeli olarakyaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim programlarndaamalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik gelitirilmi retimmateryalleridir (Ders Notlardr).

    Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeyerehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek vegelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarndauygulanmaya balanmtr.

    Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterliikazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmasnerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir.

    rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlikkazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulalabilirler.

    Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr.

    Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlndasatlamaz.

  • iAIKLAMALAR ...................................................................................................................iiiGR ....................................................................................................................................... 1RENME FAALYET 1 .................................................................................................. 31. YAZARKASA KULLANIMI.............................................................................................. 3

    1.1. Yazarkasa ve nemi ..................................................................................................... 41.1.1. Yazarkasa Tanm .................................................................................................. 41.1.2. Yazarkasa Kullanm Alanlar ................................................................................ 41.1.3. Yazarkasann nemi.............................................................................................. 4

    1.2. Yazarkasa Kullanm..................................................................................................... 51.2.1. Yazarkasa Ama ve Kapama ................................................................................. 51.2.2. Tular ve zelliklerini Tanma............................................................................. 51.2.3. deme Kaydedici Cihazlarn lk Kez Kullanma Balanmas............................... 61.2.4. deme Kaydedici Cihazlarn Kullanm D Braklmas ..................................... 71.2.5. deme Kaydedici Cihazlarn Sat....................................................................... 81.2.6. deme Kaydedici Cihazlara Ait Bilgi Formu ....................................................... 91.2.7. deme Kaydedici Cihaz Ruhsatnamelerini ve Levhalarn Kaybeden ve Yenisinikarttrmak in Vergi Dairesine Mracaat Eden Mkelleflere Ceza Uygulanmamas 9

    UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 10LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 11

    RENME FAALYET 2 ................................................................................................ 132. POS MAKNES KULLANIMI ........................................................................................ 13

    2.1. Pos Makinesi ve nemi .............................................................................................. 132.2. Serbest Meslek Faaliyetlerinde Pos Makinesi Kullanm ........................................... 15

    2.2.1. Cihazlarn ve Belgelerin zellikleri .................................................................... 152.2.2. POS Cihazlarnda Kullanlacak Kt Rulolar .................................................... 16

    2.3. Pos Makinesi Kullanm .............................................................................................. 182.3.1. Pos Makinesi Ama ve Kapama.......................................................................... 182.3.2. Tular ve zelliklerini Tanma........................................................................... 18

    UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 22LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 23

    RENME FAALYET 3 ................................................................................................ 243. PERAKENDE SATI F ................................................................................................ 24

    3.1. Tanm ......................................................................................................................... 243.2. ekli ve Dzeni ........................................................................................................... 243.3. Dzenlenmesi.............................................................................................................. 26UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 28LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 29

    RENME FAALYET 4 ................................................................................................ 334. SERBEST MESLEK MAKBUZU..................................................................................... 33

    4.1. Tanm ......................................................................................................................... 334.2. ekli ............................................................................................................................ 344.3. Dzeni ......................................................................................................................... 344.4. Dzenlenmesi.............................................................................................................. 34UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 37LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 38

    NDEKLER

  • ii

    RENME FAALYET 5 ................................................................................................ 425. ADSYON.......................................................................................................................... 42

    5.1. Tanm ......................................................................................................................... 425.2. ekli ............................................................................................................................ 435.3. Dzeni ......................................................................................................................... 445.4. Dzenlenmesi.............................................................................................................. 45UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 46LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 47

    MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 51CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 54NERLEN KAYNAKLAR.................................................................................................. 59KAYNAKA......................................................................................................................... 60

  • iii

    AIKLAMALARKOD 344MV0009

    ALAN Muhasebe ve Finansman

    DAL/MESLEK Bilgisayarl Muhasebe Eleman

    MODLN ADI Perakende Sat Belgeleri

    MODLN TANIMIMuhasebe ve finansman hizmetleri alannda perakende satbelgelerinin zellikleri ile bu belgelerin dzenlenmesine aitkurallarn yer ald renme materyalidir.

    SRE 40/16

    N KOUL

    YETERLK Perakende Sat Belgeleri dzenlemek

    MODLN AMACI

    Genel AmaGerekli ortam salandnda Vergi Usul Kanununa greperakende sat belgeleri temin ederek, zamannda vekurallarna uygun olarak dzenleyebileceksiniz.Amalar

    1. Vergi Usul Kanununa gre yazarkasakullanabileceksiniz.

    2. Vergi Usul Kanununa gre pos makinesikullanabileceksiniz.

    3. Vergi Usul Kanununa gre perakende sat fiidzenleyebileceksiniz.

    4. Vergi Usul Kanununa gre serbest meslek makbuzudzenleyebileceksiniz.

    5. Vergi Usul Kanununa gre adisyonudzenleyebileceksiniz.

    ETM RETMORTAMLARI VEDONANIMLARI

    Bilgisayar laboratuvar, bilgisayar, bilgisayar masas, sandalye,yazc, sarf malzemeleri, Vergi Usul Kanunu, hesap makinesi,form belgeler.

    LME VEDEERLENDRME

    Modln iinde yer alan her faaliyetten sonra, verilenlme aralaryla kazandnz bilgi ve becerilerilerek kendinizi deerlendireceksiniz.

    retmen; modl sonunda sizin zerinizde lme aracuygulayacak, modl ile kazandnz bilgi ve becerilerilerek deerlendirecektir.

    AIKLAMALAR

  • iv

  • 1GRSevgili renci,

    Muhasebe ilemlerinin objektif belgeye dayandrlmas, muhasebenin temelkavramlarndan biridir. lgili yasal dzenlemelere gre de belge dzenlemesi gerekir.Belgelere ilikin ekil artlar ve ne ekilde dzenlenecei Vergi Usul Kanununda ayrntlolarak yer almaktadr. letmelerin i younluu ve zaman kavramnn deerli olmas,iletmeleri yeni araylara sevk etmitir. Yazarkasa (deme kaydedici cihaz) ve pos cihaz(slipler iin) bu gelimelerdendir. Al veri merkezlerinde ve byk marketlerde, sk skkarlatmz yazar kasa ve pos cihazlar, yaammzn bir paras olmutur. Bu cihazlarsayesinde mterilerin ihtiyalarna zamannda cevap verilmekte kuyruklarn olumasnlenmektedir.

    letmeler mal ve hizmet satnda; perakende sat fii, yazarkasa fii, serbest meslekmakbuzu, adisyon fii gibi ticari belgeler kullanrlar. Bu belgeler mal ve hizmet satileminin yapldnn yasal kant niteliindedir. Muhasebe kaytlarna bilgilerinaktarlmasnda kaynak olmas nedeniyle, bu belgeler muhasebe meslei asndan nemlidir.

    Bu modlde, yazarkasa, pos cihaz kullanm ile perakende sat fii, yazarkasa fii,serbest meslek makbuzu, adisyon fii dzenlenmesine ilikin bilgilere yer verilecektir.Bilgiler sayesinde, al verie ilikin fileri dzenleyip muhasebe ilemlerini rahatlklayapabileceksiniz.

    GR

  • 2

  • 3RENME FAALYET 1

    Bu renme faaliyeti ile Vergi Usul Kanununa gre yazarkasa kullanabileceksiniz.

    Bu faaliyet ncesinde yapmanz gereken ncelikli aratrmalar unlardr;

    1. evrenizde bulunan bir iletmeye giderek yazarkasa fii rnekleri temin edinizve snfa getirerek arkadalarnz ile inceleyiniz.

    2. evrenizde bulunan bir iletmeye giderek yazarkasa kullanmn aratraraksnfta arkadalarnz ile paylanz.

    1. YAZARKASA KULLANIMI

    Birinci ve ikinci snf tccarlar, kazanc basit usulde tespit edilenlerle defter tutmakmecburiyetinde olan iftilerin fatura vermek mecburiyetinde olmadklar satlar veyaptklar ilerin bedelleri aadaki evrak ile belgelendirilir.

    1. Perakende sat fileri2. Makineli kasalarn kayt rulolar3. Giri ve yolcu tama biletleri

    Perakende sat fii; makineli kasalarn kaytrulolar (Resimdeki gibi) ve biletlerde, iletme veyamkellefin ad, dzenlenme tarihi ve alnan parannmiktar gsterilir.

    Perakende sat fii ile giri ve yolcu tama biletleri seri ve sra numaras dahilindezincirleme devam ettirilir.. Bu fi ve biletler kopyal iki nsha olarak tanzim edilir ve birnshas mteriye verilir. Makineli kasa kullanp da mteriye fi (makineli kasann ncekifkrada belirtilen malumat ihtiva eden fii) verilmemesi halinde, perakende sat fii tanzimive mteriye verilmesi mecburidir.

    RENME FAALYET1

    AMA

    ARATIRMA

  • 41.1. Yazarkasa ve nemi

    1.1.1. Yazarkasa Tanm

    Yazarkasa (deme Kaydedici Cihaz): Perakende sat yapan tacirlerin iyerlerindebulundurmak zorunda olduklar ve 01.01.2008 tarihinden itibaren 600 YTLye kadar olansatlar iin fi dzenledikleri cihazdr.

    Resim 1.1: Yazarkasa

    1.1.2. Yazarkasa Kullanm Alanlar

    3100 Sayl Kanuna gre I. ve II. snf tacirler deme kaydedici cihaz kullanmakzorundadr. letme perakende sat faaliyetine balad tarihten itibaren yazarkasakullanmas gerekir. Perakende sata balad tarihten itibaren 30 gn iinde yazarkasaalmak zorundadr. deme kaydedici cihaz kullanmak zorunda olan mkellefler satnaldklar cihaz al faturasnn dzenlendii tarihten itibaren 15 gn iinde balbulunduklar vergi dairesine bir dileke ile kaydettirmelidir.

    1.1.3. Yazarkasann nemi

    3100 Sayl Kanuna gre perakende mal satan veya hizmet ifa eden birinci ve ikincisnf tacirlerin, Vergi Usul Kanununa gre fatura kullanma mecburiyeti olmayan satlarndeme kaydedici cihaz fileriyle belgelendirmeleri gerekmektedir.

    Yazarkasada kesilen filer makinenin hafzasnda srekli toplanr. letme istediizaman o ana kadar olan sat tutarn X raporu alarak renebilir. Gn sonlarnda da Z raporualnarak o gn o yazarkasadan ka liralk sat yaplm renebilir. Ay sonlarnda da aylk Zraporu alnarak aylk sat tutar renilebilir. letme, muhasebe kaytlarnda iletmeninkesmi olduu her yazarkasa fii deil bunlarn toplam tutarn gsteren gnlk Z raporukayt edilir.

  • 5letme, 1 aylk sat tutarn gsteren aylk Z raporunu KDV beyannamesi ile birliktevergi dairesine verir.

    1.2. Yazarkasa Kullanm

    1.2.1. Yazarkasa Ama ve Kapamayeri aldnda yazarkasa alr. Anahtar evrilerek ya da anahtar tuuna baslarak

    fi kesme konumuna getirilir. rnein; baz yazarkasalarda anahtar REG konumunagetirilerek fi kesilir. Gn sonunda gnlk Z raporu alnarak yazarkasa kapatlr. Ay sonunda1 aylk alnan Gnlk Z raporlarnn toplam olan Aylk Z raporu alnr, KDVbeyannamesine eklenerek vergi dairesine verilir.

    1.2.2. Tular ve zelliklerini TanmaFi Kesmek

    Anahtar fi kesme konumunagetirilir.

    Tutar yazlr.

    KDV oran tuuna baslr.

    Nakit tahsiltlarda Nakit, kredilitahsiltlarda kredi tuunabaslarak fi alnr.

    X Raporu

    O gn o ana kadar yaplan toplam satrakamn gsterir.

    Anahtar X Raporu konumunagetirilerek alnr.

    Bilgi amaldr. Mali deeriyoktur.

    Gnlk Z Raporu

    Yazarkasadan yaplan gnlk perakendesat tutarn gsterir.

    Anahtar gnlk Z Raporukonumuna getirilerek alnr.

    Defterlere iletmenin perakendesatlar gnlk Z Raporuylakayt edilir.

    ekil 1.1: Yazarkasa fii

  • 6Yazar kasann hafzasnda kaytl oranlar tekrar kontrol etmek gerekir. Her yl KDVoranlarnda deiiklik yaplmaktadr. 2008 yl iin belirlenen KDV oranlar aadakigibidir;

    Kullanlm binek otomobillerin sat zerinden % 18

    irketlerin, aktifinde kaytl binek otomobillerin sat zerinden % 1

    Toptan Et Satlar % 1

    Perakende Et Satlar % 8

    Temel Gda % 8

    Tekstil Hammaddelerinde Oran % 8

    Mzelere Giri cretleri % 8

    Kan ve Kompenentlerinde Oran % 8

    01 Ocak 2008 Tarihinden tibaren % 8 Orannda Vergilendirilecek Dier Mal veHizmet Teslimleri

    Otel, motel, pansiyon, tatil ky ve benzeri konaklama tesislerinde verilen gecelemehizmetleri

    Yemek hizmetleri, (ki ve ilgili hizmetler % 18 olacaktr.)

    Seyahat acentelerinden alnan hizmetler,

    Kakao, kakao ya ve kakaodan mamul ikolata, gofret, eker, pralin gibi rnler ilebeyaz ikolata ve scak ikolata,

    Sade gazoz, meyveli gazoz ve kolal gazozlar.

    Eitim aratrma ve sanat gibi ilerde alan serbest meslek hizmetleri iin % 17

    Dierlerinde %18

    Olarak dikkate alnacaktr.

    Aylk Z Raporu

    Yazarkasadan yaplan 1 aylk perakende sat tutarn gsterir.

    Anahtar aylk Z Raporu konumuna getirilerek alnr. KDV beyannamesine eklenerek, vergi dairesine verilir.

    1.2.3. deme Kaydedici Cihazlarn lk Kez Kullanma Balanmas

    deme kaydedici cihaz kullanmay gerektiren bir ile uramaya balayan ve yeniyazarkasa alan mkellefler:

  • 7 letme yazarkasa alm iin n izin dilekesi ile vergi dairesine bavurur ve izinyazsn alr.

    zin yazs ile yazarkasa satan bayilerden yazarkasa satn alr. Sat yapan bayi, izin yazsna dayanarak fatura dzenler. Yazar kasa ruhsat alc ve satc tarafndan kaelenip imzalanr. Yetkili servis, cihaz kullanma hazrlar ve rnek fi alr. Servisin verecei Servis Formuyla ayn gn vergi dairesine mracaat ederek

    yazarkasa levhas alnr. Levha iletmede duvara aslr. Yazarkasa iletmede kullanlmaya balanr.

    1.2.4. deme Kaydedici Cihazlarn Kullanm D Braklmasi brakan, deme kaydedici cihaz kullanmay gerektiren bir ile uramayan ve

    cihazn bir bakasna satmayan mkellefler:

    i brakma tarihinden itibaren bir ay iinde vergi dairesince grevlendirilecekbir memura, deme kaydedici cihazlarnda kaytl olan mali bilgileri tutanaklatespit ettireceklerdir. Tutanan bir rnei mkellefin vergi dairesindekidosyasna konulacak dieri ise cihaz ruhsatnamesine eklenecektir.

    Yaplan bu tespiti mteakip deme kaydedici cihaz, kullanma klavuzu veruhsatname ile birlikte bir torbann iine koyup torbann azn vergi dairesincegrevlendirilen memura mhrlettirerek teslim alacaklardr. Mhr vergidairesinin izni olmadan kesinlikle amayacaklardr.

    Bu ilemlerin tamamlanmas ile birlikte cihazn vergi dairesindeki kaydnsildirecekler ve "deme Kaydedici Cihazlara Ait Levha"y iptal edilmek zeregeri vereceklerdir.

    Yeniden deme kaydedici cihaz kullanmay gerektiren bir ile uramalarhalinde, ie balama tarihinden itibaren 30 gn iinde faaliyet gsterdiklerimahallin vergi dairesine mracaat ederek cihazn iinde bulunduu torbannmhrnn almasn talep edecekler ve cihazn kaydn yaptrp "demeKaydedici Cihazlara Ait Levha"y aldktan sonra kullanmaya balayacaklardr.Mhrn bir baka vergi dairesince almas halinde, nceki vergi dairesinedurum bildirilecektir.

    Sz konusu cihazlar satmak istemeleri halinde ise vergi dairesine mracaatlatorbann mhrn atracaklar sat ilemini gerekletireceklerdir.

    deme kaydedici cihaznz uhdenizde brakmak istiyorsanz gerekli belgeler:

    Dileke . K. C. levhas Ruhsatn n yznn fotokopisi Fatura fotokopisi Terk tarihli ve terk ilemlerini yaptrmak zere dairemize geli tarihli mali

    hafza raporu veya fotokopisi Yazarkasa arzal ise servisten yaz alnmas Ruhsat ve kullanma klavuzu uval ve deme kaydedici cihaz

  • 81.2.5. deme Kaydedici Cihazlarn Sat

    deme kaydedici cihaz sat yapan kii veya kurulular:

    deme kaydedici cihaz kullanmakla ykml olduklarn, bal bulunduklarvergi dairesinden alacaklar yazyla belgeleyen mkelleflere deme kaydedicicihaz satacaklardr. Dier bir ifadeyle vergi dairesinin yazsn ibrazedemeyenlere (mkellef olmayanlara, gtr usulde mkellef olanlara vb.)hibir ekilde deme kaydedici cihaz satamayacaklardr. Mkellefler bahsekonu izin yazsn gelir veya kurumlar vergisi (vergiden muaf olanlara katmadeer vergisi) ynnden bal olduklar vergi dairesinden alacaklardr.

    Ancak, perakende sat yapmakla beraber kurumlar vergisinden muaf olan veteslimleri katma deer vergisinden istisna olanlar (askeri kantinler vb.)kurumlarnca dzenlenen ve faaliyet konular ile neye istinaden vergiden muafolduklarn belirtir bir yazyla birlikte faaliyet gsterdikleri mahallin yetkilibulunduu vergi dairesinden alacaklar yazyla deme kaydedici cihaz satnalabileceklerdir.

    Vergi dairesince verilen yazy aldktan sonra, alcnn ad, adresi, vergi dairesi,sicil numaras, cihazn marka, model ve sicil numaras gibi bilgilerin yan sravergi dairesi yazsnn tarih ve numaras da belirtmek suretiyle dzenleyecekleribir fatura ile sat ilemini gerekletireceklerdir.

    Cihazla birlikte, kullanma klavuzu ve ruhsatnameyi de alcya vereceklerdir.Ruhsatnamenin sata ilikin blmlerini eksiksiz bir ekilde doldurup tasdikedeceklerdir.

    deme kaydedici cihazlar kimlere sattklarn, satn yapld tarihten itibaren30 gn iinde cihaz marka, model ve sicil numarasn da belirtmek suretiyle birtaraftan alcnn (mterinin) kaytl olduu vergi dairesine dier taraftan dailgili retici veya ithalat kurulua bildireceklerdir.

    Kullandklar cihazlar satanlar: Vergi dairesince grevlendirilecek bir memura, daha nce cihaz kullanlmak

    suretiyle elde edilen hslat, tahsil edilen katma deer vergisini, "Z" Raporusaysn, en son verilen mteselsil fi numaras ve tarihini, cihaza yaplan teknikmdahaleleri ve mali ynden gerekli olabilecek dier tm bilgileri, malihafzadan ve gerektiinde iletmede kalan kayt rulolar ile cihazruhsatnamesinden yararlanlmak suretiyle ayrntl bir tutanakla tespitettireceklerdir.

    Vergi dairesince yaplan tespit mteakip yetkili servise mracaatla, cihazbnyesindeki eski mali hafzay sktrerek bunun yerine cihazla ayn sicilnumarasna sahip yeni bir mali hafza taktracaklar, sklen hafza nitesini isesaklamak zere alkoyacaklardr. Kullanlm deme kaydedici cihazlar eskimali hafzas sklp, yeni mali hafza taklmadan (halk arasndaki yaygnadyla sfrlanmadan) satlmayacaktr.

  • 9 Dier taraftan yetkili servis, skt eski mali hafzada kaytl bilgileri 9 seriNu.lu Genel Tebli eki "Bilgi Formu"na ileyerek satcnn kaytl olduu vergidairesine bildirecektir.

    Bu ilemleri takiben sat ilemini gerekletireceklerdir. Sat tarihinden itibaren 15 gn ierisinde bal olduklar vergi dairesine

    mracaat ederek sata konu cihazn adlarna devam eden kaydn sildireceklerve daha nce aldklar "deme Kaydedici Cihazlara Ait Levha"y iptal edilmekzere iade edeceklerdir.

    1.2.6. deme Kaydedici Cihazlara Ait Bilgi Formu

    retici veya ithalat kurulularn yetkili servis elemanlarnn, deme kaydedicicihazlarn hafzalarnda meydana gelen arzalara istinaden yaptklar teknik mdahalelerleilgili olarak dzenlemek zorunda bulunduklar 9 Seri Nu.lu genel teblie ekli "BilgiFormu"nu vergi dairesine gnderme sresi, onarmn yapld tarihten itibaren en ok 15gn iinde cihaz onarlan mkellefin bal olduu vergi dairesine gndereceklerdir.

    1.2.7. deme Kaydedici Cihaz Ruhsatnamelerini ve Levhalarn Kaybeden veYenisini karttrmak in Vergi Dairesine Mracaat Eden Mkelleflere CezaUygulanmamas

    Maliye Bakanlnca belirlenip aklanan usul ve esaslara uymayan mkelleflerhakknda;

    Her bir tespit iin ayr ayr olmak zere, Cihazlarla ilgili ruhsatname, kullanmaklavuzu, levha, gnlk kapan raporu ve kayt rulolarnn usulne uygun olarak muhafazaedilmemesi birinci derece usulszlk cezalarnn be kat tutarnda ceza kesilir.

    Ancak, idarece herhangi bir tespit yaplmadan, vergi dairesine mracaatla, ruhsatnameveya deme kaydedici cihazlara ait levhay kaybettiini ve yerine yenisini karttracanbildiren mkelleflere, 3100 Sayl Kanuna gre bir ceza kesilmez.

  • 10

    UYGULAMA FAALYET

    lem Basamaklar neriler

    Yazarkasa makinesini kullanma hazrhale getiriniz.

    Yazarkasa kullanan bir iletmeyegiderek kullanmn reniniz.

    Yazarkasaya kt rulo taknz. Bir iletmeye giderek yazarkasakullanm klavuzu alp inceleyiniz.

    Yazarkasada rakam tularn grnz. deme esnasnda sakin ve soukkanlolunuz.

    Rakam tularn kullanarak rntutarlarn yaznz.

    Mteriler ile iyi ilikiler kurunuz,sosyal evrenizi geniletiniz

    Yazarkasa fii ktsn alnz. Hatal kesilen fileri iptal ederek,yenisini dzenleyebilirsiniz.

    Z raporu alnz. Gn sonlarnda ve ay sonlarnda ZRaporu almay unutmamalsnz.

    UYGULAMA FAALYET

  • 11

    LME VE DEERLENDRMEOBJEKTF TESTLER

    Aada verilen ifadeleri doru ya da yanl olarak iaretleyiniz.Test 1:

    Deerlendirme ltleri Doru Yanl

    1. Perakende sat yapan tacirler, perakende satlariin yazarkasadan fi dzenler.

    2. Yazarkasa fii fatura yerine gemez.3. Yazarkasa fii 2006 yl iin 520,00 TL ye kadar

    kesilebilir.4. Yazarkasa baka firmaya satilamaz.5. Yazarkasadan gn sonlarnda Z Raporu alnr6. Aylk Z Raporu KDV beyannamesine eklenir.7. X Raporunun mali deeri vardr.

    LME VE DEERLENDRME

  • 12

    Aadaki oktan semeli sorular cevaplandrnz.

    Test 2:1. deme kaydedici cihazlara ait kurallar hangi kanuna gre dzenlenmitir?

    A) Trk Ticaret Kanunu B) Vergi Usul KanunuC) Gelir Vergisi Kanunu D) Kurumlar Vergisi Kanunu

    2. Yazarkasa fiini yanl kesen bir kasiyer nasl hareket etmelidir?A) Yanl fii iptal etmelidir. B) Belgeyi karalamaldr.C) Belgeyi ylece brakmaldr. D) Yanl belgeyi yrtp atmaldr.

    3. Yazarkasa fiinde KDV kimden alnmaktadr?A) Vergi kesilmez B) MteridenC) Satcdan D) Vergi dairesinden

    4. Yazarkasadan gn sonunda hangi rapor alnmaldr?A) Rapor alnmaz. B) X RaporuC) Gnlk Z Raporu D) Aylk Z Raporu

    5. Yazarkasa fii ile tahsil edilen KDVler hangi beyanname ile denir?A) Muhtasar Beyanname B) KDV BeyannamesiC) Gelir Vergisi Beyannamesi D) Kurumlar Vergisi Beyannamesi

    DEERLENDRME

    Test sorularna verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz. Cevaplarnzdoru ise sonraki renme faaliyetine geebilirsiniz. Yanl cevaplarnz iin renmefaaliyetinin ilgili blmlerine dnerek konuyu tekrar ediniz.

  • 13

    RENME FAALYET 2

    Bu renme faaliyeti ile Vergi Usul Kanununa gre POS makinesikullanabileceksiniz.

    Bu faaliyet ncesinde yapmanz gereken ncelikli aratrmalar unlardr;

    1. evrenizde bulunan bir iletmeye giderek slip rnekleri temin ediniz ve snfagetirerek arkadalarnz ile inceleyiniz.

    2. evrenizde bulunan bir iletmeye giderek pos cihaz kullanmn aratrarak snftaarkadalarnz ile paylanz.

    2. POS MAKNES KULLANIMI

    2.1. Pos Makinesi ve nemi

    Pos Makinesi (Kredi kart okuma makinesi): Kredi kart veya banka kartzerindeki manyetik bant veya benzeri teknolojik aralarda yer alan kart ve kimlikbelgelerini esas alarak, her trl mal ve hizmet almnda, alacak veya nakit deme belgesihazrlanmasnda kullanlan elektronik cihaza POS makinesi denir.

    Pos sistemi nedirPOS, Point of Sale'in (Sat Noktas)

    ngilizce ksaltmasdr. Kredi kartlaryla, bu POSmakineleri zerinden ilem yaplr. POS cihazlarbir telefon hattna balanr, telefon hatt zerinden

    kredi kart bilgileri, kredikartlar bilgi merkezineular, kredi kartnnlimitlerine baklr veotomatik onay ya daonayszlk verilerek alveriilemleri gerekletir..

    Resim 2.1: Kredi kart

    AMA

    RENME FAALYET2

    ARATIRMA

  • 14

    rnein; Evden verilen yemek siparii verilip demenin kredi kartyla yaplacabelirtildiinde . Yemek teslimatn eve yapan grevli yannda getirdii mobil POS cihaz ilebanka veya kredi kartn cihazdan geirdii anda cihaz, cep telefonu ebekesini kullanarakbankalar aras kredi kartlar merkezine ular. Sabit POS cihazlar , sabit bir telefon hattnabal olarak alrken mobil POS cihazlar herhangi bir sabit hatt kullanmadan, ceptelefonu ebekesini kullanarak cep telefonlarnn kapsama alan iinde bulunan her noktadandeme ilemi yapabilir. Balant srasnda, kredi kartnn bakiyesi ve durumu kontrol edilirve ilem gerekleir..Sabit POS cihazlarnn yannda mobil POS cihazlar kullanm gittikeyaygnlamaktadr.

    Pos makinesi tarafndan retilen harcama belgesinin mteri nshas zerinde veyazmalarda kart numarasnn aka yer almas engellenir.

    Chip&PIN uygulamas ile kredi kart kopyalama ve kayp-alnt riskini azaltanyntemle, Trkiyede kart sahtecilii ve dolandrclnn nne geilmesi hedeflenmekteolup, mteriler alverileri srasnda ifrelerini POS cihazna tulayarak alveriyapacaklardr.

    Yeni sistemdeki ilk ifre, kredi kartn mevcutifresiyle ayn olacaktr. ifresini bilmeyenler ilgilibankann ar merkezini arayarak bu konuda bilgiedinebileceklerdir. Alveri yaplan POScihazlarndan ya da ifre giri cihazlarndan ifredeitirmek mmkn deildir..

    ipli kredi kartna ait olan ifre, sadece kredikartyla yaplacak alverilerde demeyi onaylamakiin kullanlacak olup internet veya telefonbankacl ilemlerinde geerli olmayacaktr.

    Eer deme srasnda ifre hatrlanmazsa,ipli kart yine POS zerinde bulunan ip okuyucuyataklacak ve maaza yetkilisinin basaca ilgili tuile ilemi ifresiz olarak gerekleebilecek ve buuygulamann yrrlkten kaldrlmasn takibenipli kredi kart ile yaplacak tm alverilerde ifregirilmesi gerekecektir. ifrenin kez hatalgirilmesi durumunda ifre bloke olacaktr.

    Her banka ayr bir pos makinesi kullanmasyznden iyerlerinde 7-8 tane pos makinesigrlmekte olup, bankalarn ortak hareket etmeyebalamasyla bu say azalacaktr.

    ekil 2.1: Slip

  • 15

    2.2. Serbest Meslek Faaliyetlerinde Pos Makinesi Kullanm

    Yeni uygulama ile serbest meslek faaliyetinde bulunan hekimler (di hekimleri ileveteriner hekimler dahil) tarafndan aadaki ekilde pos belgesi kullanlacaktr. Posmakinesinde uygulamada belirlenen esaslar yledir;

    1/6/2008 tarihinden itibaren iyerlerinde bu Teblide belirtilen zelliklere sahipPOSlar bulunduracaklardr. Gerekli artlar tamayan POSlar 1/6/2008 tarihinden itibarenkullanamayacaklarndan, bu cihazlar sahipleri (bankalar, katlm bankalar vb.) tarafndan yatoplanacak ya da bu Teblide yer alan esas ve usullere uygun hale getirilecektir.

    Serbest meslek sahibi tahsilatlarda mterilerine POSlardan kan belgeleritalelp edilmese dahi vereceklerdir.

    Mteriye verilen verilen ikinci nsha, vergi uygulamalarnda asl belge gibiilem grecektir.

    Mkellefler her gnn sonunda kapan raporu almak ve bu raporlargerektiinde Bakanlmz grevlilerine ibraz etmek zere muhafaza etmekzorundadrlar.

    Mkelleflerin iyerlerinde bu Teblide ngrlen POS'lar kullanyor olmalarserbest meslek makbuzu dzenleme mecburiyetlerini kaldrmamaktadr.Bedeli (nakit, ek, havale vb. olarak) kredi kart kullanlmakszn denenhizmetler iin Vergi Usul Kanununa gre serbest meslek makbuzudzenlemeleri gerekmektedir.

    Mteriden % 20 stopaj kesintisi yaplacaktr. Hizmet bedeli zerinden ayrca % 8 KDV alnacaktr. (Bu oran salk

    hizmetleri iindir.)

    2.2.1. Cihazlarn ve Belgelerin zellikleri

    Anlan hekimlerce kullanlacak POS cihazlar ve bunlar tarafndan retilen belgelerin,aada saylan zellikleri tamas gerekmektedir.

    Ek 3teki rnekte belirtildii ekilde belge zerinde; mkellef bilgileri, tarih,saat, sra no, hizmetin cinsi, vergi dahil tutar vb. bilgiler ve "Bu belge V.U.K.uyarnca serbest meslek makbuzu yerine geen belge hkmndedir." ibaresiyer alacaktr.

    POSlardan her gnn sonunda gnlk kapan raporu (Z raporu)alnabilecektir.

    POSlar, yukarda saylan zellikleri haiz olup olmadnn tespitine ynelikolarak Bakanlmzca herhangi bir onay ilemine tabi tutulmayacaktr.Ancak ekil ve muhtevas itibariyle Ek 3teki rnee uygun olmayan POSfileri, Vergi Usul Kanunu uyarnca dzenlenmi belge hkmndesaylmayacaktr.

  • 16

    2.2.2. POS Cihazlarnda Kullanlacak Kt Rulolar

    Dzenlenen belgelerdeki bilgiler tam (anlalabilir ksaltmalar olabilir) ve akolacak, silik ve okunaksz belge verilmeyecektir.

    Belge verme zelliine sahip POSlarda, zerindeki bilgiler kolaylkla kararpsilinen mikrokapsll karbonsuz kopyalama kat rulolar kullanlmayacaktr.

    Termal kat rulolarn kullanlmas halinde ise bu rulolarn;

    Trk Standartlar Enstitsnce onaylanm, Arka ortasna birbirinden en fazla 50 milimetre aralkta ve rulo

    uzunluu boyunca, kad reten firmann logosunun (ksa ad veyaba harfleri) ve kadn numarasnn baslm,

    Yine arkasnda ve kadn kenarna 20 milimetreyi gemeyenaralklarla aadaki sra dahilinde,

    Onaylayan kurumun ksa adnn (en fazla 4 karakter), Onayn tarih ve saysnn, Bana "SKT" iareti konularak, 7 yldan az olmamak zere son

    kullanma tarihinin (ay/yl) yazlm, olmas arttr.

    Mkellefleri kendilerinde kalan kat rulolarn,belgelerin muhafaza ve ibraz mecburiyetine ilikinykmllklerinin de gerei olarak, ss +35 dereceyigemeyen, nem oran % 80'in altnda olan ortamlarda, kgeirmeyen ve kada zarar vermeyen kutularda saklamaldr.

    Bu teblie uymayanlara;

    1/6/2008 tarihinden itibaren istenilen zelliklerde pos makinesikullanmadklar tespit edilenlere, Vergi Usul Kanununun mkerrer 355/1 incimaddesine gre zel usulszlk,

    POS cihazlarn kullanmakla birlikte bunlar yukarda aklanan zellikleritamayan kat rulolar kulland veya gnlk kapan raporu almad tespitedilen mkelleflere ise her bir tespit iin ayr ayr olmak zere, Vergi UsulKanununun 352/II-7 nci maddesine gre ikinci derece usulszlk,

    cezas kesilecektir. Teblie uygun istenilen belge aadaki gibidir;

  • 17

    EK: 3

    POS BELGES

    (*) Gelir Vergisi Kanununun 94 nc maddesi uyarnca tevkifat yapmak zorundaolmayanlarn deme yapmas halinde belgede bu satra yer verilmeyecektir.

    Do. Dr. Glay SOLGUNEren Sok. 1/4 Dikmen ANKARABakent V. D. 12345678912

    ________________________

    Mkellefin;Ad ve Soyad Unvan, Adresi,Vergi Dairesi ve T.C. Kimlik Numaras

    TTAARRHH :: 0022..0066..22000088SSAAAATT :: 1144..4455SSIIRRAA NNOO :: 00000022

    Belgenin;Tarihi, Saati,Numaras (Her gn 0001denbalayacak ekilde ayarlanacaktr.)

    Hizmetin cinsi ve %8 katma deer

    vergisi dahil tutar

    KDV hari, brt tutar zerinden yaplanstopaj

    Muayene creti 100.00 YTL

    Gelir Stopaj (*) 18.52 YTL

    Toplam Tahsilat 81.48 YTL Muayene cretinden gelir stopajdldkten sonra kalan tutar

    ________________________

    KRED KARTI BLGLER :

    Burak AKARSLAN**** **** **** 4568XXX.XX YTLyeri No: 2006 58968897

    ________________________

    (Kart Sahibinin Ad Soyad,Kart Numaras, Hizmet Bedeli (KDVdahil), yeri (ye) Numaras vb.)

    Bu belge, V.U.K. uyarnca serbestmeslek makbuzu yerine geenbelge hkmndedir. Belgenin serbest meslek makbuzu yerinegeen belge olduuna ilikin aklama

  • 18

    2.3. Pos Makinesi Kullanm

    2.3.1. Pos Makinesi Ama ve Kapama

    Pos makinesi iyeri aldnda ama dmesine baslarak alr. yeri kapatlrkenkapama dmesine baslarak kapanr.

    2.3.2. Tular ve zelliklerini Tanma

    Sat ilemi (Direkt Sat): Mterinin kartndan belirtilen tutarn ekilerekiletmenin hesabna yatrlmasn salar.

    Pein Fiyatna Taksitli Sat: Sat ileminde taksit says da belirtilebilir. Budurumda, tutar belirtilen takside blnerek her taksit zaman geldiinde iletmenin hesabnayatrlr. Bu ekilde yaplan ilemlere pein fiyatna taksitli sat denmektedir.

    Sat ileminin pein fiyatna taksitli olmas durumunda, herhangi bir vade farkhesaplanmaz. Belirtilen tutar belirtilen takside blnr, her taksit vadesi geldiindemterinin kart hesabna bor kaydedilir ve iletmenin hesabna yatrlr.

    Taksitli satlarna vade fark eklemek isteyen iyerleri, nce bu vade farknhesaplamal, sonra da asl tutara eklemelidir. rnein 100 YTL'lik bir ilemin 2 taksideblnmesi durumunda %10 vade fark eklenecekse, iyeri tutar olarak 110, taksit olarak da 2gndermelidir. Bylece 2 ay boyunca mterinin kartndan 55 YTL ekilerek iletmeninhesabna yatrlacaktr. Bunun yannda iyeri vade farkl sat ilemi de yapabilir.

    Sat ilemi gn sonunda finansal deer kazand iin, gn sonuna kadar iptaledilebilir. Gn sonuna kadar iptal edilmeyen sat ilemleri finansal anlam kazanr ve sadeceiade edilebilir. ptal edilen sat ilemleri finansal bir deer kazanmazlar ve mteriekstresinde hibir ekilde grnmez. ptal ileminin ardndan mterinin kredi kartnn limitide en ge gn sonunda olmak zere ilem tutar orannda arttrlr. Sat iptal ilemionaylanrsa mteri ekstresinde sat ilemine dair hibir kayt gremez. Dolaysyla birsatn iptal edilmesinde en tercih edilen yntem budur.

    Provizyon: Provizyon ilemi bir kredi kartnn alverie uygun olduunun kontroledilmesi, uygunsa istenen tutardaki blokenin karta konulmas amacyla kullanlr. Bu ilemkart hamilinin ekstresinde grnmez; ancak kartn limitini azaltr.

    Provizyon ileminin kullanm amac, karta belirli bir tutarda bloke konulmas, aslrn teslimatnn gereklemesi ardndan da gerek finansallatrmann yaplmasdr. Eerfinansallatrma rn teslimatnn ardndan deil hemen yapmak isteniyor veya satlan rnhemen mteriye teslim edilebilen bir trde ise, bu ilem yerine sat ileminikullanlmaldr.

  • 19

    Provizyon, yaplmas gereken ncelikli ilemdir. Provizyon almadan finansallatrmayaplamaz; yani mterinizin kartndan istenilen tutar ekilemez.

    Provizyon ilemi 1 hafta iinde finansallatrlmazsa kendiliinden otomatikmankalkar. Dilenirse mterinin kartna konulan blokeyi kaldrmak amacyla, bu sre bitimibeklenmeden de provizyon iptali gerekletirebilir. Bunun yannda 1 hafta iindefinansallatrlmam ilemler daha sonra da finansallatrlabilirler, ancak bu durumda limitkaldrlm olacandan yetersiz limit gibi hatalar alnmas mmkn olacaktr.

    Finansallatrma ilemi, alnan provizyonun finansal anlam kazanmas, yanimterinin kart hesabndan ekilip iyeri hesabna yatrlmas anlamna gelir. Yaplabilmesiiin ncelikle mutlaka provizyon alnm olmas gerekmektedir. Bu ilem kart ekstresinde veiyerinin finansal kaytlarnda grnr. Yaplan alveriin finansal deer kazanmas iin builemin mutlaka yaplmas gerekir. Finansallatrma ileminde gnderilen tutar(finansallatrma tutar), provizyon tutarn geemez ancak daha az olabilir.

    Alnan provizyonun finansallatrlmama nedeniyle otomatikman kalkmas ardndanda finansallatrma yaplabilir; ancak bu durumda kart limitindeki bloke kalkm olacandanyetersiz bakiye benzeri bir hata alnma olasl artacaktr.

    Provizyon iptal ilemini, provizyon ileminizle ayn gn iinde yapmanzgerekmektedir. Bu ilemin tek etkisi, karta konulan blokenin kaldrlmasdr. Provizyonilemi gibi bu ilem de kart ekstresinde grnmez.

    Yaplan bir finansallatrmadan vazgeilir ise iptal etme ilemi yaplr. Bu ilemfinansallatrmann kart ekstresine yansmasn da engeller. Ancak karta konulan blokeyikaldrmaz. Bunun iin provizyon iptal ilemi yaplmaldr.

    Bu ilem gemite yaplan sat veya finansallatrmalar tamamen iptal etmek veyasadece belirli bir tutarn iade etmek iin yaplr. Kart ekstresinde ayr bir ilem olarakgrnr ve iptal edilen ilemin ekstredeki kaydn silmez.

    ade ilemlerinde iade edilecek tutar, orijinal ilem tutarn ve daha nce ayn orijinalilem zerinde yaplm iadelerin tutarlarnn toplamn geemez. rnein 100 TL'lik birilemin ilk iadede en fazla 100 TL'sini, ilk iadede 30 YTL iade ettiyseniz 2. adede de enfazla 70 TL'sini iade edebilirsiniz. Bir ilemin iadelerinin toplam tutar orijinal ilemintutarna ulamad srece iade ilemi yaplabilir.

    lemlerin yapldklar gn iade edilmeleri de mmkndr. Bylece iptal ilemlerininaksine, ilemin sadece bir ksm iade edilebilir. Ancak taksitli ilemler ayn gn iinde iadeedilemezler.

    Vade Farkl Taksitli Sat (VFT): Bankann, satlan rnn pein tutar zerindenistenen vadede ( vade says 36 aya kadar kabilir ) kredi kart sahiplerine ncedenbelirlenmi oranda faiz uygulayarak kredi verme ilemidir.

  • 20

    Bu ilem tipinde iyeri herhangi bir faiz hesaplamas yapmaz. Seilmi vade gnsaysn ve rn sat tutarn sisteme girer. Banka sat tutar ve vade gn says zerindenbelirlenmi olan tketici kredisi faiz oranndan kart sahibine kredi verir. Banka iyeri sattutarn bir ertesi gn (blokeli alyor ise, bloke gn bitiminde) alacak olarak iyerihesabna aktarr.

    Bu ilem iyeri iin pein sat, banka iin kredili sat olarak tanmlanabilir.

    Bu ilem taksitli sat ile kartrlmamaldr. Taksitli sat ileminde belirtilen taksitsays ne ise iyerine bu taksit says aralnda deme yaplmaktadr (rnein ilem 6 aytaksitlendirilmi ise, iyerine ilem tutar 6 ayda aktarlr). Vade farkl satta ilem iyeri iinpein olduu iin bir sonraki gn (blokeli alyor ise, bloke gn bitiminde) iyeri iinalacak oluturulur.

    2.3.2.1. Sat lemi

    Mteri kart, kart okuyucudan (pos makinesinden) geirilir. (POS EMVuyumlu ve kart da EMV formatnda ise kart, okuyucuya taklmaldr.

    Balantnn kurulmas beklenir. Balant kurulduunda sat tutar girilir ve Giri (Enter) tuuna baslr.

    Taksitlendirme varsa taksitlendirme ilemi yaplr. Banka kart ile sat yaplrken Mteri Kart ifresi sorulur. ifre girilip

    Giri tuuna baslr. kan slip alnr. Mteriye imzalattrlr. Mteri slip kopyas iin Giri

    tuuna baslr. Slip kopyas mteriye verilir.

    2.3.2.2. ade lemi

    ade tuuna baslr veya Menden ade seenei seilir. Kullanc ifresi girilipGiri tuuna baslr. Mteri kart kart okuyucudan geirilir ya da kartokuyucuya taklr.

    Sat yaplan tutardan fazla olmamak kayd ile iade tutar girilir ve Giri tuunabaslr.

    Provizyon numaras girilir. Provizyon numaras slip zerinde PROV, yazansatrda yer almakta olup toplam 6 hanelidir.

    Sat tarihi girilir ve Giri tuuna baslr.

    2.3.2.3. ptal lemi

    ptal tuuna baslr veya menden ptal seenei seilir. Kullanc ifresi girilipGiri tuuna baslr. Mteri kart kart okuyucudan geirilir ya da kartokuyucuya taklr.

    Slip zerinde yer alan ilem sra numaras girilir ve Giri tuuna baslarak ilemtamamlanr. lem sra numaras REF nu. yazan satrda / karakterindensonraki 4 rakamdr. rnein: Ref nu: 001/0007 ise 0007 girilmelidir.

  • 21

    2.3.2.4. n Provizyon lemi

    n Provizyon tuuna baslr veya menden n Provizyon seenei seilir. Mteri kart, kart okuyucudan geirilir ya da kart okuyucuya taklr. n provizyon tutar girilir ve Giri tuuna baslarak ilem tamamlanr.

    2.3.2.5. kinci Kopya

    lem srasnda oluan bir hata nedeni ile slip retilememesi durumunda, en sonkan slipin tekrar baslmas iin kullanlr.

    Ek kopya veya kopya tuuna baslr. Son yaplan baarl ya da baarsz ilem ile ilgili slip yeniden yazdrlr.

    2.3.2.6. Gn sonu Mutabakat

    Mutabakat iin gn bitiminde gn sonu hesap zeti raporunun mutlaka alnmasgerekir. Gn sonu raporu alnmayan ilemler hesaba alacak kaydedilemez.

    Saat 23:45e kadar alnan gn sonu bedelleri ertesi gn hesaba alacakkaydedilir. Gn sonu raporu daha sonra alnan ilem tutarlar ise bir sonraki gnhesaba geer.

    Gn sonu hesap zeti raporunun genel net blmnde yer alan tutar zerindenbanka komisyonu dldkten sonra kalan tutar iletmenin mevduat hesabnaalacak kaydedilir.

    Blokeli almalarda nce ubedeki mevcut blokeli hesaba alacak kaydedilir.Bloke gn says tamamlandktan sonra ilgili mevduat hesabna otomatikvirman yaplr.

    Gn sonu raporu bitiminde ekranda ve rapor zerinde Gn sonu Bitti mesajkontrol edilmelidir.

  • 22

    UYGULAMA FAALYET

    lem Basamaklar neriler

    POS makinesini kullanma hazr halegetiriniz.

    POS makinesi kullanan bir iletmeyegiderek kullanmn reniniz.

    Kredi kartn pos makinesineyerletirniz.

    Bir bankaya giderek pos makinesikullanm klavuzu alp inceleyiniz.

    POS makinesinde rakam tularngrnz.

    deme esnasnda sakin ve soukkanlolunuz.

    Yazarkasa ekran tutarn POSmakinesi tularn kullanarak yaznz.

    Mteriler ile iyi ilikiler kurunuz,sosyal evrenizi geniletiniz

    Kredi kart slipini almak vedosyalaynz.

    Hatal kesilen slipleri iptal ederekyenisini dzenleyebilirsiniz.

    UYGULAMA FAALYET

  • 23

    LME VE DEERLENDRME

    OBJEKTF TESTLER

    Aada verilen ifadeleri doru ya da yanl olarak iaretleyiniz.Test 1:

    Deerlendirme ltleri Doru Yanl

    1. POS cihazndan gn sonlarnda gn sonu hesap zetiraporunun alnmas gerekir.

    2. Slipler mteriye imzalattrlmaldr.3. Mteri ifresi POS cihaznda grnr.4. Kart ekimlerinde n provizyon ilemi alnmaldr.5. n provizyon tutarndan fazla tutarda sat

    yaplabilir.6. Sat ilemi ayn gn iptal edilebilir.7. POS cihazndan taksitli sat yaplamaz.

    Aadaki oktan semeli sorular cevaplandrnz.Test 2:1. Kredi kart ekilmek sureti ile alveri yaplan cihazlara ne denir?

    A) POS cihaz B) ATMC) Yazarkasa D) Hibiri

    2. Pos cihazndan alnan mteriye imzalattrlan belgeye ne ad verilir?A) Fatura B) AdisyonC) Slip D) Z Raporu

    3. Sat ilemini yanl yapan bir kasiyer ayn gn hangi ilemi yapmaldr.A) ade ilemi B) ptal ilemiC) Sat ilemi D) Hibiri

    4. Pos cihazndan gn sonunda hangi rapor alnmaldr?A) Rapor alnmaz. B) X RaporuC) Gnlk Z Raporu D) Gn sonu hesap zeti raporu

    DEERLENDRME

    Test sorularna verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz. Cevaplarnzdoru ise sonraki renme faaliyetine geebilirsiniz. Yanl cevaplarnz iin ilgili renmefaaliyetine dnerek konuyu tekrar ediniz.

    LME VE DEERLENDRME

  • 24

    RENME FAALYET 3

    Bu renme faaliyeti ile Vergi Usul Kanununa gre perakende sat fiidzenleyebileceksiniz.

    Bu faaliyet ncesinde yapmanz gereken ncelikli aratrmalar unlardr;

    evrenizde bulunan bir iletmeye giderek perakende sat fii rnekleri teminediniz ve snfa getirerek arkadalarnz ile inceleyiniz.

    Perakende sat fiinin hangi durumlarda dzenlendiini aratrarak snftaarkadalarnz ile paylanz.

    3. PERAKENDE SATI F

    3.1. Tanm

    Birinci ve ikinci snf tccarlar, kazanc basit usulde tespit edilenlerle defter tutmakmecburiyetinde olan iftilerin fatura vermek mecburiyetinde olmadklar satlar(01/01/2008 tarihinden itibaren 600 YTL ye kadar olan satlar) ve yaptklar ilerinbedelleri iin yazarkasa fii veremedii durumlarda perakende sat fii dzenleyebilir.

    Perakende sat fii perakende sat yapan iletmelerin elektrik kesintisi ya dayazarkasann arzalanmas gibi durumlarda yazarkasa fii yerine dzenlenen bir belgedir.

    Fatura yerine perakende sat fii veya yazar kasa fii verme haddi 1.1.2008 tarihindenitibaren 600 YTLye karlmtr. Mterinin fatura istemesi durumunda belirtilen haddebaklmakszn mkelleflerin fatura vermesi zorunludur. letmeler 600 YTLye kadar olankrtasiye, temizlik, yiyecek gibi tketim harcamalarn perakende sat belgeleri ile muhase-beletirip gidere yazabilir.

    3.2. ekli ve Dzeni

    Perakende sat fileri birbirini takip eden seri ve sra numaras ile bastrlr. Bu fileriki nsha olarak dzenlenir. Perakende sat filerinde, iletmenin ad veya mkellefin adsoyad, vergi dairesi ve hesap numaras, dzenlenme tarihi, satlan emtiann veya yaplan iincinsi, miktar, fiyat ve tutar gsterilir.

    AMA

    RENME FAALYET3

    ARATIRMA

  • 25

    Bu belgeler dip koanl olarak kullanlabilir. Koanda kalan ksm iletme sahibi iinkaytlarda kullanlmak zere saklanr.

    Dip koanl perakende sat fiini kullananlar belgeyi bir kopya hazrlayp kullanrlar.Aadaki kiiler bu belgeyi kullanabilirler;

    Tuvalet iletmecileri

    Sinema tiyatro gibi gsteri hizmeti satanlar

    ehir ii otobs altranlar

    Frn iletmecileri ve ekmek bayileri

    Gazete, dergi ve benzeri periyodik yaynlarn satn yapanlar

    Yukardaki kiiler istedikleri takdirde yazar kasa kullanabilirler.

    Ebad 14x20, 14x10 veya 10x5 cmdir.

    ekil 3.1: Bo perakende sat fii

  • 26

    3.3. Dzenlenmesi

    Perakende sat fii iki nsha olarak (bir asl bir suret) dzenlenir. Asl mteriyeverilip sureti saklanr.

    ekil 3.2: Dzenlenmi perakende sat fii

    rnek 1: KDV hari 500 YTLlik mal satlmtr. Sat tutarna % 18 KDV hari olduunagre KDV tutarn ve mteriden alnacak tutar aaya hesaplaynz.

  • 27

    Mal bedeli : 500 YTLKDV tutar = 500 *0,18 = 90 YTLMteriden alnacak tutar= 500 YTL + 90 YTL = 590 YTL

    rnek 2: KDV hari 500 YTLlik mal satlmtr. Sat tutarna % 8 KDV hari olduunagre KDV tutarn ve mteriden alnacak tutar aaya hesaplaynz.

    Mal bedeli : 500 YTLKDV tutar = 500 *0,08 = 40 YTLMteriden alnacak tutar= 500 YTL + 40 YTL = 540 YTL

    rnek 3: Perakende 500 YTLlik mal satlmtr. Sat tutarna % 18 KDV dahil olduunagre mal bedelini ve KDV tutarn aaya hesaplaynz.

    Mteriden alnan tutar: 500 YTLMal bedeli: 500 YTL / 1.18 = 423,73 YTLKDV Tutar = 423,73 * 0,18 = 76,27 YTLYa da 500 423,73 =76,27 YTL olarak da bulunabilir.

    rnek 4: Perakende 500 YTLlik mal satlmtr. Sat tutarna % 8 KDV dahil olduunagre mal bedelini ve KDV tutarn aaya hesaplaynz.

    Mteriden alnan tutar: 500 YTLMal bedeli: 500 YTL / 1.08 = 462,96 YTLKDV Tutar = 462,96 * 0,08 = 37,04 YTLYa da 500 462,96 = 37,04 YTL olarak da bulunabilir.

  • 28

    UYGULAMA FAALYET

    lem Basamaklar neriler

    Perakende sat fii temin ediniz.

    Maliye Bakanl ile anlamal birmatbaaya giderek ya da bir muhasebebrosuna giderek perakende satfiinin nasl temin edildiini reniniz.

    Perakende sat fiinin eklinigrnz.

    Perakende sat fii kullanan biriletmeye giderek perakende satfiinin eklini inceleyiniz.

    Perakende sat fiine satcnn ad,soyad, adresi, vergi hesap no, vergidairesini yaznz.

    Aldnz bilgilerin doru olupolmadn belgeye yazmadan ncedorulatmak amacyla tekrar sorunuz.

    Satlan maln cinsi ve tutarnyaznz.

    Belgeyi mavi veya siyah tkenmezkalem ile doldurmalsnz.

    KDV dahil yaznz. Tutar ve vergileri hesaplarken mutlakahesap makinesi kullannz.

    Toplam sat tutarn yaznz. Yazlarnz ve rakamlarnz okunaklolmaldr.

    Dzenleme tarihini yaznz. Belgenizi bilgisayardadoldurabilirsiniz.

    UYGULAMA FAALYET

  • 29

    LME VE DEERLENDRME

    A. OBJEKTF TESTLER

    Aada verilen ifadeleri doru ya da yanl olarak iaretleyiniz.Test 1:

    Deerlendirme ltleri Doru Yanl

    1. Perakende sat yapan tacirler, perakende satlariin perakende sat fii dzenler.

    2. Perakende sat fii fatura yerine gemez.

    3. Perakende sat fii 2008 yl iin 600,00 YTLyekadar kesilebilir.

    4. Perakende sat fiinin asl mteriye verilir.

    5. Perakende sat fii kurun kalem ile dzenlenebilir.

    6. Perakende sat fiinin mali deeri yoktur.

    7. Perakende sat fii KDV dahil olarak dzenlenir.

    LME VE DEERLENDRME

  • 30

    Aadaki oktan semeli sorular cevaplandrnz.

    Test 2:1. Elektrik olmad durumlarda yazarkasa fii yerine aadaki belgelerin hangisi

    dzenlenebilir?A) Adisyon B) Perakende sat fiiC) Sevk irsaliyesi D) Slip

    2. Perakende sat fii nerden temin edilir?A) Vergi dairesi B) MaliyeC) Krtasiye D) Anlamal matbaa

    3. 01.01.2008 Tarihinden itibaren perakende sat fii kesme snr ne kadardr?A) 400 YTL B) 630 YTLC) 500 YTL D) 600 YTL

    4. Perakende sat fiine ait kurallar hangi kanuna gre dzenlenmitir?A) Trk Ticaret Kanunu B) Gelir Vergisi KanunuC) Vergi Usul Kanunu D) Kurumlar Vergisi Kanunu

    5. Perakende sat fiini yanl yazan bir grevli nasl hareket etmelidir?A) Yanl belgeyi yrtp atmal B) Belgeyi karalamalC) Belgeyi ylece brakmal D) Yanl belgeyi iptal etmeli

    DEERLENDRME

    Test sorularna verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz. Cevaplarnzdoru ise uygulamal teste geebilirsiniz. Yanl cevaplarnzla ilgili faaliyetlere dnerektekrar inceleyiniz. Ardndan uygulama testini yapnz.

  • 31

    B. UYGULAMALI TEST

    Aadaki rnek bilgileri kullanarak perakende sat fii dzenleyiniz.

    rnek 1: oban Market 01 Haziran 2006 gn perakende olarak 1 kg beyaz peynir8,50 YTL, 2 kg zeytin 12,50 YTL ( kilosu 6,25 YTL ) satmtr, aadaki perakende satfiini dzenleyiniz.

    ekil 3.3: Perakende sat fii

  • 32

    Aadaki tabloda verilen ilemleri uygulamal testi zerken iaretleyiniz.

    Deerlendirme ltleri Evet Hayr

    Belge doldurulurken asl sayfa ve kopya sayfa arasnakarbon kdn yerletirdiniz mi? (Kendinden karbonlularhari)

    Perakende Sat Fiinin st blmne alcnn (AlcFirmann) adres ve kimlik bilgilerini yazdnz m?

    Satlan mal veya hizmetin cinsini, fiyatn, miktarnyazdnz m?

    lemin tarihini, yazdnz m?

    Maln fiyat ile miktarn arpp tutarn buldunuz mu?

    Tutarlar toplayp toplam tutara yazdnz m?

    Toplam tutar yaz ile yazdnz m?

    Perakende sat fiinin asln koparp mterinize verdinizmi?

    DEERLENDRME

    Yukardaki admlara gre belgenizi kontrol ediniz. Verdiiniz cevaplarn tamam evetise bir sonraki konuya devam ediniz.

  • 33

    RENME FAALYET 4

    Bu renme faaliyeti ile Vergi Usul Kanununa gre serbest meslek makbuzudzenleyebileceksiniz.

    Bu faaliyet ncesinde yapmanz gereken ncelikli aratrmalar unlardr;

    1. evrenizde bulunan bir muhasebe brosuna giderek serbest meslek makbuzurnekleri temin ediniz ve snfa getirerek arkadalarnz ile inceleyiniz.

    2. Serbest meslek erbab kimlerdir? nceleyiniz.

    4. SERBEST MESLEK MAKBUZU

    4.1. Tanm

    Serbest meslek makbuzu, serbest meslek erbabnn (Muhasebeci, Avukat, Doktor vb.)mesleki faaliyetlerine ilikin her trl tahsilt iin dzenledii bir belgedir. Mesleki faaliyetkarlnda cretin tahsil edildiini gsterir.

    Serbest meslek kazanc elde edenler dzenler. Fatura hkmndedir. Yeni dzenlemeile serbest meslek saylan doktor ve veterinerler kredili satlarnda serbest meslek makbuzuyerine POS makinesi belgesi kullanabileceklerdir. Satlarn pein olmas halinde serbestmeslek makbuzunun dzenlenmesi zorunludur.

    Maliye Bakanlnn anlamal matbaalarnda bastrlr veya notere tasdik ettirilerektemin edilir. V.U.K a gre 5 yl, T.T.K na gre 10 yl saklanr.

    Serbest meslek erbab, mesleki faaliyetlerine ilikin her trl tahsilt iin iki nshaserbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nshasnmteriye vermek, mteri de bumakbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir.

    RENME FAALYET4

    AMA

    ARATIRMA

  • 34

    4.2. ekli

    Ebad: 14x20 cm veya 14x10 cmdir.

    ekil 4.1: Bo serbest meslek makbuzu

    4.3. Dzeni

    Serbest meslek makbuzlarna:1. Makbuzu verenin soyad, ad veya nvan, adresi, vergi dairesi ve hesap numaras,2. Mterinin soyad, ad veya nvan ve adresi,3. Alnan parann miktar,4. Parann alnd tarih,5. KDV tutar ve gelir vergisi tutar,Yazlr ve bu makbuzlar serbest meslek erbab tarafndan imzalanr.Serbest meslek makbuzlar seri ve sra numaras ile devam eden sayfalardan

    olumaldr.

    4.4. Dzenlenmesi

    Belge dzenlenmesinden nce belge zerinden hesaplanmas gereken stopaj ve KDVoranlar 2008 yl iin aadaki gibi belirlenmitir.

  • 35

    Salk hizmeti cretlerinde % 8 KDV Dier cretler zerinden %18 KDV cret sanat, eitim, aratrma vb. gibi bir hizmet karlndaysa KDV oran % 17 Gelir vergisi stopaj % 20

    Olarak hesaplanr.

    Brt cret zerinden gelir vergisi hesaplanarak yazlr. Gelir Vergisi oran %20dir.Brt cretten gelir vergisi dlp KDV eklenerek net alnacak cret hesaplanr.

    SERBEST MESLEKMAKBUZU

    06 Seri Nu:Sra Nu:

    Tarih: 20/02/2008Sayn Polat Kr...............Necatibey Cd. 4/14 Shhye/ANKARAMithatpaa V.D. 1640044444...........

    cretin ne iin alnd Brt cret 250,00Ocak 2008 muhasebe creti Stopaj % 20 50,00

    Net cret 200,00KDV % 18 45,00Net Alnan 245,00

    Hseyin AydnBu blmde ise belgeyi basan matbaa ile adres bilgileri yer alr. mza

    DZENLEYENMali Mavir Hseyin AydnAtatrk Cd. 14/7 Kzlay/AnkaraMithatpaa V.D. Nu: 1780055555

    Yalnz kiyzkrkbebinliradr..

    ekil 4.2.: Dzenlenmi serbest meslek makbuzu

    rnek 1: Muhasebe creti olarak mkelleften net 800 YTL tahsil edilmitir. Net crettenbrt creti hesaplayp, serbest meslek makbuzunu dzenleyebilmemiz iin gerekli tutarlarhesaplaynz.

    Brt Muhasebe creti 800 YTL%20 Gelir Vergisi 800 X 0,20 = 160 YTL

  • 36

    Net cret 800 160 = 640 YTLKDV %18 800 X 0,18 = 144 YTLNet Alnan 640 + 144 = 784 YTL

    rnek 2: Muhasebe creti olarak mkelleften net 800 YTL tahsil edilmitir. Net crettenbrt creti hesaplayp, Serbest meslek makbuzunu dzenleyebilmemiz iin gerekli tutarlarhesaplaynz.Net Alnan Muhasebe creti: 800 YTLNet tutardan brt hesaplamak iin; X (X.0,20)+(X.0,18) forml kullanabilirsiniz.Buna gre = X- 0,20X+0,18X=X-0,002=0,98X olur. Net tutarn bu yzdeye blnmesi ile brt tutar bulunur.

    Brt Muhasebe creti: 800 / 0,98 = 816,32 YTL%20 Gelir Vergisi 816,32 X 0,20 = 163,27 YTLNet cret 816,32 163,27 = 653,05 YTL%18 KDV 816,32 X 0,18 = 146,94YTLNet Alnan 653,06 + 146,94 = 800,00YTL

  • 37

    UYGULAMA FAALYET

    lem Basamaklar neriler

    Serbest meslek makbuzunu teminediniz.

    Maliye Bakanl ile anlamal birmatbaaya giderek ya da birmuhasebe brosuna giderek serbestmeslek makbuzunun nasl teminedildiini reniniz.

    Serbest meslek makbuzunun eklinigrnz.

    Adisyon kullanan bir iletmeyegiderek adisyonun ekliniinceleyiniz.

    Makbuzu dzenleyenin ad, adresi,vergi numaras ve vergi dairesiniyaznz.

    Aldnz bilgilerin doru olupolmadn belgeye yazmadan ncedorulatmak amacyla tekrarsorunuz.

    Mterinin ad, adresi, verginumaras ve vergi dairesini yaznz.

    Aldnz bilgilerin doru olupolmadn belgeye yazmadan ncedorulatmak amacyla tekrarsorunuz.

    Yaplan ii ve brt creti yaznz. Belgeyi mavi veya siyah tkenmezkalem ile doldurmalsnz.

    Gelir vergisi stopaj oran ve tutaryaznz.

    Kesilecek gelir vergisi orannverilen bilgilerden tespit ediniz.

    KDV oran ve tutarn yaznz. Tutar ve vergileri hesaplarkenmutlaka hesap makinesi kullannz.

    Net alnan tutar yaznz. Yazlarnz ve rakamlarnz okunaklolmaldr.

    Bilgileri bilgisayara giriniz. Belgenizi bilgisayardadoldurabilirsiniz.

    UYGULAMA FAALYET

  • 38

    LME VE DEERLENDRME

    A. OBJEKTF TESTLER

    Aada verilen ifadeleri doru ya da yanl olarak iaretleyiniz.Test 1:

    Deerlendirme ltleri Doru Yanl

    1. Serbest meslek makbuzunu avukatlar,muhasebeciler dzenler.

    2. Serbest meslek makbuzunda gelir vergisi kesintisiyaplr.

    3. Serbest meslek makbuzu tahsilat yaplmadandzenlenebilir.

    4. Serbest meslek makbuzunun mali deeri yoktur.

    5. Serbest meslek makbuzunda KDV tahsilat yaplr.

    6. Serbest meslek makbuzunu serbest meslek erbabimzalar.

    7. Serbest meslek makbuzunun asl mteriye verilir.

    LME VE DEERLENDRME

  • 39

    Aadaki oktan semeli sorular cevaplandrnz.Test 2:1. Serbest meslek makbuzunu aadakilerden hangisi dzenlemez?

    A) Doktor B) MuhasebeciC) Avukat D) i

    2. Serbest meslek makbuzu nereden temin edilir?A) Vergi dairesi B) MaliyeC) Krtasiye D) Anlamal matbaa

    3. Serbest meslek makbuzundaki gelir vergisi kesintileri hangi beyanname ile denir?A) Muhtasar Beyanname B) KDV BeyannamesiC) Gelir Vergisi Beyannamesi D) Kurumlar Vergisi Beyannamesi

    4. Serbest meslek makbuzuna ait kurallar hangi kanuna gre dzenlenmitir?A) Trk Ticaret Kanunu B) Gelir Vergisi KanunuC) Vergi Usul Kanunu D) Kurumlar Vergisi Kanunu

    5. Serbest meslek makbuzunu yanl yazan bir grevli nasl hareket etmelidir?A) Yanl belgeyi yrtp atmal B) Belgeyi karalamalC) Belgeyi ylece brakmal D) Yanl belgeyi iptal etmeli

    DEERLENDRME

    Test sorularna verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz. Cevaplarnzdoru ise uygulamal teste geebilirsiniz. Yanl cevaplarnzla ilgili faaliyetlere dnerektekrar inceleyiniz. Ardndan uygulama testini yapnz.

  • 40

    B. UYGULAMALI TEST

    Aadaki rnek bilgileri kullanarak, serbest meslek makbuzu dzenleyiniz.

    rnek 1: Serbest Muhasebeci Mali Mavir Hseyin Aydn 14 Temmuz 2008 gnMkellefi Engin ngrden (Cumhuriyet Caddesi Nu:120 Yenimahalle/Ankara YenimahalleVergi Dairesi 1458198023) brt 500 YTL Haziran 2008 ay muhasebe creti olarak tahsiletmitir, aadaki serbest meslek makbuzunu dzenleyiniz.

    ekil 4.3: Bo serbest meslek makbuzu

  • 41

    Aadaki tabloda verilen ilemleri uygulamal testi zerken iaretleyiniz.

    Deerlendirme ltleri Evet Hayr

    Belge doldurulurken asl sayfa ve kopya sayfa arasnakarbon kdn yerletirdiniz mi? (Kendinden karbonlularhari)

    Serbest meslek makbuzuna mterinin adn, adresini,vergi dairesini ve numarasn yazdnz m?

    Yaplan iin konusunu yazdnz m?

    Dzenleme tarihini, yazdnz m?

    Brt creti yazdnz m?

    Brt cretten % 20 Gelir Vergisi (Stopaj) kesintisihesapladnz m?

    Brt cretten stopaj dp, net creti buldunuz mu?

    Brt cretten % 18 KDV hesapladnz m?

    Net cret ile KDV ni toplayp, net alnan creti yazdnzm?

    Net alnan creti yaz ile yazdnz m?

    Serbest meslek makbuzunun asln koparp mterinizeverdiniz mi?

    DEERLENDRME

    Yukardaki admlara gre belgenizi kontrol ediniz. Verdiiniz cevaplarn tamamevet ise bir sonraki konuya devam ediniz.

  • 42

    RENME FAALYET 5

    Bu renme faaliyeti ile Vergi Usul Kanununa gre adisyonu dzenleyebileceksiniz.

    Bu faaliyet ncesinde yapmanz gereken ncelikli aratrmalar unlardr;

    1. evrenizde bulunan bir iletmeye giderek Adisyon rnekleri temin ediniz vesnfa getirerek arkadalarnz ile inceleyiniz.

    2. ay bahelerinde itiiniz iecekler iin masanza braklan belgeyiinceleyiniz.

    5. ADSYON

    5.1. Tanm

    Adisyon, hizmet iletmelerinde sunulan hizmetin ve emtiann cins ve miktarngstermek amacyla dzenlenen bir belgedir.

    Vergi Usul Kanunu hkmleri uyarnca bilano veya iletme hesab esasna gredefter tutan gece kulpleri, diskotekler, barlar, pavyonlar, gazinolar, meyhaneler, lokantalar,kafeteryalar ve pastane iletmeleri, adisyon dzenlemek ve kullanmak zorundadr.

    Self servis esasna gre iletilen lokanta, kafeterya gibi iletmeler ay, kahve vemerubat satm yapan kahvehane, ay oca ve ay bahesi gibi iletmeler, basit usuldevergilendirilen hizmet iletmeleri ile zel kredi kart ile takip edilen hizmetlerin verildii tatilky, otel gibi konaklama iletmelerinde adisyon kullanlmasna gerek bulunmamaktadr.

    Sadece ay, kahve ve merubat satlan kahvehane, ay bahesi ve ay oca gibi yerlerbilano ve iletme hesab esasna gre defter tutmak zorunda olsalar veyahut da kurumlartarafndan iletilseler dahi bu faaliyetleri nedeniyle adisyon dzenlemeyeceklerdir.

    Bu yerlerde alkoll iki servisi yaplmas halinde bilano esasna gre defter tutanlarveyahut da kurumlar tarafndan iletilenlerde masalara servis yaplarak pasta, brek, tost,sandvi, poaa, dondurma ve kuruyemi gibi yiyecek maddeleri de satld takdirdeadisyon kullanm zorunludur.

    Self servis esasna gre iletilen lokanta, kafeterya gibi iletmelerde adisyonkullanlmasna gerek bulunmamaktadr. Self servis, mterinin yiyecek ve iecekmaddelerini kendisinin almas yani garson tarafndan servis yaplmamasna denir. Mterimasaya oturmadan nce yiyecek iecek maddelerini alr, cretini der ve fatura veya yazar

    RENME FAALYET5

    AMA

    ARATIRMA

  • 43

    kasa fii veyahut da perakende sat fiini alr. Adisyon dzenlenmesine gerek kalmamolur.

    Adisyon kullanmak zorunda olan hizmet iletmelerinde; masada servis yaplmasnnyan sra, ayrca self servisin ve paket halinde satlarn bulunmas durumunda, adisyonyalnzca masaya yaplan servisler iin kullanlr.

    Adisyon dzenlemekle ykml kurulularn adisyon dzenlemeden hizmetsunmalarnda; ncelikle hesap denirken kargaa yaanmakta ve ounlukla da hesabayneltilen itirazlar veyahut da yaknmalar dikkati ekmektedir.

    5.2. ekli

    ekil 5.1: Bo adisyon

  • 44

    ekil 5.2: Adisyon tipi perakende sat fii

    5.3. Dzeni

    Adisyonlar anlamal matbaalara bastrlm olarak kullanlr. Bu balamda anlamalmatbaalara bastrlmam adisyonlar ile zerine tarih yazlmam, mteri masasna veyaadisyon masasna braklmam adisyonlar, dzenlenmemi saylmaktadr.

    Adisyonlarn birinci rnei fatura veya perakende sat fii ile birlikte mteriyeverilir. kinci rnei ise iletmede kalr.

  • 45

    5.4. Dzenlenmesi

    Adisyon mteri siparii alnrken dzenlenerek mteri masasnda bulundurulur. lksipariten sonra alnan siparilerde ilk sipari iin alan adisyon zerine ilenir. Bubalamda adisyon en az iki rnek olarak dzenlenmektedir.

    Hizmetin bitiminde adisyon mteriye ibraz edilerek ve adisyon zerinde yer alanbilgiler dorultusunda hesap denir. Bu balamda da deme aamasnda mterinin istemiolmakszn derhal fatura, faturann istenmemesi veyahut da fatura dzenlenmesinigerektirmeyen hallerde yazar kasa veyahut da perakende sat fii dzenlenerek mteriyeverilir.

    Adisyon demeyi kantlayan bir belge deildir. Adisyonun ilevsel grevi hizmetiletmesinde mterinin tkettii maddeleri gstermeye yneliktir.

    ekil 5.3: Dzenlenmi adisyon

  • 46

    UYGULAMA FAALYET

    lem Basamaklar neriler

    Adisyon temin etmek ve eklinigrnz.

    Maliye Bakanl ile anlamal birmatbaaya giderek ya da bir iletmeyegiderek adisyonun nasl temin edildiinireniniz ve eklini inceleyiniz.

    Adisyona mkellefin ad, soyad,adresi, vergi numaras ve vergidairesini yaznz.

    Aldnz bilgilerin doru olupolmadn belgeye yazmadan ncedorulatmak amacyla tekrar sorunuz,

    Adisyona hizmetin cinsi ve miktarnyaznz.

    Yazlarnz ve rakamlarnz okunaklolmaldr.

    Adisyonun dzenlenme tarih ve saatini,masa numaras yaznz.

    Belgeyi mavi veya siyah tkenmezkalem ile doldurmalsnz.

    UYGULAMA FAALYET

  • 47

    LME VE DEERLENDRME

    A. OBJEKTF TESTLER

    Aada verilen ifadeleri doru ya da yanl olarak iaretleyiniz.Test 1:

    Deerlendirme ltleri Doru Yanl

    1. Adisyon mteri siparii alnrken dzenlenir.

    2. Adisyonun mali deeri vardr.

    3. Adisyonun zerine masa numaras yazlr.

    4. Adisyonlar anlamal matbaalarda bastrlr.

    5. Adisyon self servis yaplan iletmelerde kullanlr.

    6. Hizmetin bitiminde adisyon mteriye ibraz edilerekve adisyon zerinde yer alan bilgiler dorultusundahesap denir.

    7. Adisyon demeyi kantlayan bir belgedir.

    8. Adisyonun bir sureti mteriye verilir.

    Verdiiniz cevaplar cevap anahtar ile karlatrnz.

    LME VE DEERLENDRME

  • 48

    Aadaki oktan semeli sorular cevaplandrnz.Test 2:1. Adisyonu aadakilerden hangisi dzenlemez?

    A) Self servis yapan iletmeler B) LokantalarC) Kafeler D) Kraathaneler

    2. Adisyon nerden temin edilir?A) Vergi dairesi B) MaliyeC) Krtasiye D) Anlamal matbaa

    3. Hizmet iletmelerinde sunulan hizmetin ve emtiann cins ve miktarn gstermekamacyla dzenlenen belgeye ne ad verilir?A) Sevk irsaliyesi B) AdisyonC) Slip D) Serbest meslek makbuzu

    4. Aadakilerden hangisi bir deme arac deildir?A) Fatura B) Yazar kasa fiiC) Adisyon D) Serbest meslek makbuzu

    5. Adisyona ait kurallar hangi kanuna gre dzenlenmitir?A) Trk Ticaret Kanunu B) Gelir Vergisi KanunuC) Vergi Usul Kanunu D) Kurumlar Vergisi Kanunu

    DEERLENDRME

    Test sorularna verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz. Cevaplarnzdoru ise uygulamal teste geebilirsiniz. Yanl cevaplarnzla ilgili faaliyetlere dnerektekrar inceleyiniz. Ardndan uygulama testini yapnz.

  • 49

    B. UYGULAMALI TEST

    Aadaki rnek bilgileri kullanarak adisyon dzenleyiniz.

    rnek 1: Kablan Cafe iletmesinde 05 Eyll 2006 gn saat 15:20de 3 numaralmasada oturan mterilerin vermi olduu sipariler iin aadaki adisyon dzenleyiniz.

    Sipariler: 4 adet ay, 2 kola, 2 kahve.

    ekil 5.4: Bo adisyon

  • 50

    Aadaki tabloda verilen ilemleri uygulamal testi zerken iaretleyiniz.

    Deerlendirme ltleri Evet Hayr

    Belge doldurulurken asl sayfa ve kopya sayfa arasna karbonkdn yerletirdiniz mi? (Kendinden karbonlular hari)

    Perakende sat fiinin st blmne alcnn (Alc Firmann)adres ve kimlik bilgilerini yazdnz m?Satlan mal veya hizmetin cinsini, fiyatn, miktarn yazdnzm?lemin tarihini, yazdnz m?

    Maln fiyat ile miktarn arpp tutarn buldunuz mu?

    Tutarlar toplayp toplam tutara yazdnz m?

    Toplam tutar yaz ile yazdnz m?

    Perakende sat fiinin asln koparp mterinize verdiniz mi?

    DEERLENDRME

    Yukardaki admlara gre belgenizi kontrol ediniz. Verdiiniz cevaplarn tamam evetise bir sonraki konuya devam ediniz.

  • 51

    MODL DEERLENDRMEA. OBJEKTF TESTLER

    Aadaki oktan semeli sorular cevaplandrnz.

    1. Yazarkasa fiini yanl kesen bir kasiyer nasl hareket etmelidir?A) Yanl fii iptal etmelidir. B) Belgeyi karalamaldr.C) Belgeyi ylece brakmaldr. D) Yanl belgeyi yrtp atmaldr.

    2. Yazarkasa fiinde KDV kimden alnmaktadr?A) Vergi kesilmez. B) MteridenC) Satcdan D) Vergi dairesinden

    3. Yazarkasadan ay sonunda hangi rapor alnmaldr?A) Rapor alnmaz. B) X RaporuC) Gnlk Z Raporu D) Aylk Z Raporu

    4. Yazarkasa fii ile tahsil edilen KDVler hangi beyanname ile denir?A) Muhtasar Beyanname B) KDV BeyannamesiC) Gelir Vergisi Beyannamesi D) Kurumlar Vergisi Beyannamesi

    5. Aylk Z Raporu hangi beyannameye eklenerek vergi dairesine verilir?A) Muhtasar Beyanname B) KDV BeyannamesiC) Gelir Vergisi Beyannamesi D) Kurumlar Vergisi Beyannamesi

    6. Yazarkasadan gn ierisinde herhangi bir saatte ne kadar sat yapldn gsterenrapor hangisidir?A) Rapor alnmaz. B) X RaporuC) Gnlk Z Raporu D) Aylk Z Raporu

    7. Kredi kart ekilmek sureti ile alveri yaplan cihazlara ne denir?A) Pos cihaz B) ATMC) Yazarkasa D) Hibiri

    8. POS cihazndan alnan mteriye imzalattrlan belgeye ne ad verilir?A) Fatura B) AdisyonC) Slip D) Z Raporu

    9. POS cihazndan sat ilemini yanl yapan bir kasiyer ayn gn hangi ilemiyapmaldr?A) ade ilemi B) ptal ilemiC) Sat ilemi D) Hibiri

    10. POS cihazndan gn sonunda hangi rapor alnmaldr?A) Rapor alnmaz. B) X RaporuC) Gnlk Z Raporu D) Gn sonu hesap zeti raporu

    MODL DEERLENDRME

  • 52

    11. Elektrik olmad durumlarda yazarkasa fii yerine aadaki belgelerin hangisidzenlenebilir?A) Adisyon B) Perakende sat fiiC) Sevk irsaliyesi D) Slip

    12. Perakende sat fii nerden temin edilir?A) Vergi dairesi B) MaliyeC) Krtasiye D) Anlamal matbaa

    13. 01.01.2006 Tarihinden itibaren perakende sat fii kesme snr ne kadardr?A) 400 YTL B) 630 YTLC) 500 YTL D) 520 YTL

    14. Perakende sat fiine ait kurallar hangi kanuna gre dzenlenmitir?A) Trk Ticaret Kanunu B) Gelir Vergisi KanunuC) Vergi Usul Kanunu D) Kurumlar Vergisi Kanunu

    15. Perakende sat fiini yanl yazan bir grevli nasl hareket etmelidir?A) Yanl belgeyi yrtp atmaldr. B) Belgeyi karalamaldr.C) Belgeyi ylece brakmaldr. D) Yanl belgeyi iptal etmelidir.

    16. Serbest meslek makbuzunu aadakilerden hangisi dzenlemez?A) Doktor B) MuhasebeciC) Avukat D) i

    17. Serbest meslek makbuzundaki gelir vergisi kesintileri hangi beyanname ile denir?A) Muhtasar Beyanname B) KDV BeyannamesiC) Gelir Vergisi Beyannamesi D) Kurumlar Vergisi Beyannamesi

    18. Adisyonu aadakilerden hangisi dzenlemez?A) Self servis yapan iletmeler B) LokantalarC) Kafeler D) Kraathaneler

    19. Hizmet iletmelerinde sunulan hizmetin ve emtiann cins ve miktarn gstermekamacyla dzenlenen belgeye ne ad verilir?A) Sevk irsaliyesi B) AdisyonC) Slip D) Serbest meslek makbuzu

    20. Aadakilerden hangisi bir deme arac deildir?A) Fatura B) Yazar kasa fiiC) Adisyon D) Serbest meslek makbuzu

    DEERLENDRMECevaplarnz cevap anahtarnz karlatrnz. Cevaplarnz doru ise uygulamal testegeebilirsiniz. Yanl cevaplarnzla ilgili faaliyetlere dnerek tekrar inceleyiniz. Ardndanuygulama testini yapnz.

  • 53

    B. UYGULAMALI TEST

    Aadaki hesaplamalar yapnz.

    1. KDV hari 500 YTLlik mal satlmtr. Sat tutarna % 18 KDV hari olduuna greKDV tutarn ve mteriden alnacak tutar aaya hesaplaynz.

    2. Perakende 500 YTLlik mal satlmtr. Sat tutarna % 18 KDV dahil olduuna gremal bedelini ve KDV tutarn aaya hesaplaynz?

    3. Perakende 500 YTLlik mal satlmtr. Sat tutarna % 8 KDV dahil olduuna gremal bedelini ve KDV tutarn aaya hesaplaynz?

    4. Muhasebe creti brt 800 YTLdir. Hesaplamalar yaparak Net alnan creti(mkelleften alnacak tutar) bulunuz.

    5. Muhasebe creti olarak mkelleften net 800 YTL tahsil edilmitir. Net cretten brtcreti hesaplayp, serbest meslek makbuzunu dzenleyebilmemiz iin gerekli tutarlarhesaplaynz.

    DEERLENDRME

    Cevaplarnz cevap anahtarnz karlatrnz. Yanl cevaplarnz iin ilgilifaaliyetlere dnerek tekrar inceleyiniz

  • 54

    CEVAP ANAHTARLARIRENME FAALYET-1 CEVAP ANAHTARI

    TEST 1:1 EVET2 HAYIR3 EVET4 HAYIR5 EVET6 EVET7 HAYIR

    TEST 2:1. B2. A3. B4. C5. B

    RENME FAALYET 2 CEVAP ANAHTARI

    TEST 1:1. EVET2. EVET3. HAYIR4. EVET5. HAYIR6. EVET7. HAYIR

    TEST 2:1. A2. C3. B4. D

    CEVAP ANAHTARLARI

  • 55

    RENME FAALYET 3 CEVAP ANAHTARI

    TEST 1:1. EVET2. HAYIR3. EVET4. EVET5. HAYIR6. HAYIR7. EVET

    TEST 2:1. B2. D3. D4. C5. D

  • 56

    RENME FAALYET 4 CEVAP ANAHTARI

    SERBEST MESLEKMAKBUZU

    06 Seri Nu:Sra Nu:

    Tarih: 20/02/2008

    Sayn Engin Ongr Cumhuriyet Cd. Nu:120Yenimahalle / ANKARAYenimahalle V.D. 1458198023

    cretin ne iin alnd Brt cret 500,00Haziran 2008 muhasebe creti Stopaj % 20 100,00

    Net cret 400,00KDV % 18 72,00Net Alnan 472,00

    Hseyin AydnBu blmde ise belgeyi basan matbaa ile adres bilgileri yer alr. mza

    DZENLEYENMali Mavir Hseyin AydnAtatrk Cd. 14/7 Kzlay/AnkaraMithatpaa V.D. Nu: 1780055555

    Yalnz Drtyzyetmiikibinliradr..

    TEST 1:1. EVET2. EVET3. HAYIR4. HAYIR5. EVET6. EVET7. EVET

    TEST 2:1. D2. D3. A4. C5. D

  • 57

    RENME FAALYET 5 CEVAP ANAHTARI

    TEST 1:1. EVET2. HAYIR3. EVET4. EVET5. HAYIR6. EVET

    TEST 2:1. A2. D3. B4. C5. C

  • 58

    MODL TEST CEVAPLARI

    1. A 6. B 11. B 16. D2. B 7. A 12. D 17. C3. D 8. C 13. D 18. A4. B 9. B 14. C 19. B5. B 10. D 15. D 20. C

    MODL UYGULAMALI TEST CEVAPLARI

    1. Mal bedeli : 500 YTLKDV tutar = 500 YTL X 0,18 = 90 YTLMteriden alnacak tutar= 500 YTL + 90 YTL = 590 YTL

    2. Mteriden alnan tutar: 500 YTLMal bedeli: 500 YTL / 1.18 = 423,73 YTLKDV Tutar = 423,73 X 0,18 = 76,27 YTLYa da 500 423,73 = 76,27 YTL olarak da bulunabilir.

    3. Mteriden alnan tutar: 500 YTLMal bedeli: 500 YTL / 1.08 = 462,96 YTLKDV Tutar = 462,96 X 0,08 = 37,04 YTLYa da 500 462,96 = 37,04 YTL olarak da bulunabilir.

    4. Brt Muhasebe creti 800 YTL%22 Gelir Vergisi 800 X 0,22 = 176 YTLNet cret 800 176 = 624 YTL%18 KDV 800 X 0,18 = 144 YTLNet Alnan 624 + 144 = 768 YTL

    5. Net Alnan Muhasebe creti: 800 YTLBrt Muhasebe creti: 800 / 0,98 = 816,,32 YTL%20 Gelir Vergisi 816,32 X 0,20 = 163,27 YTLNet cret 816,32 163,27 = 653,05 YTL%18 KDV 816,32 X 0,18 = 146,94YTLNet Alnan 653,06 + 146,94 = 800 YTL

  • 59

    NERLEN KAYNAKLAR

    Vergi ile ilgili siteler,

    Tm yazlm muhasebe kitaplar,

    Muhasebeciler,

    NERLEN KAYNAKLAR

  • 60

    KAYNAKA Maliye.gov. tr.

    Turmob.org.tr

    Alomaliye.com

    Muhasebat.gov.tr

    Maliyepostas.com.tr

    AYDIN Hseyin, Yaymlanmam Ders Notlar, Ankara,2008.

    Vergi Usul Kanunu

    Mali Mavir Eyyp ZTRK

    Mali Mavir Ahmet Hamdi BANER

    Mali Mavir Rt BER

    KAYNAKA